2
Inhoudstafel Woord Vooraf
3
Van toeristische federatie naar toeristische bestemmingsorganisatie
4
Terugblik op 2014 ∞ Regiowerking Scheldeland
6
∞ Regiowerking Kempen
8
∞ Routebureau
14
∞ Wedstrijd ‘Wandeling van het jaar’
16
∞ (Logeren in) Vlaanderen Vakantieland
18
∞ Tradewerking
19
∞ Pers, media en public relations
20
Statutaire werking
23
Financieel verslag 2014
27
Begroting 2015
34
Colofon verantwoordelijke uitgever: Toerisme Provincie Antwerpen vzw, Koningin Elisabethlei 16, 2018 Antwerpen eindredactie: Mariel Rosier foto’s: beeldenbank Toerisme Provincie Antwerpen, Toerisme Scheldeland en Logeren in Vlaanderen vzw, Mie De Backer, Daniël Rys, Marc Vanraes en Stad Turnhout opmaak: druk: Albe De Coker D/2015/0408/10: Jaarverslag 2014
3
Woord vooraf
Beste lezer, Het voorbije jaar heeft Toerisme Provincie Antwerpen veel energie gestoken in de organisatorische structuur en het wegwerken van tekorten. Ook in 2015 zal deze operatie nog de nodige inspanningen vergen van onze medewerkers, maar ondertussen kunnen we terug met het nodige vertrouwen naar de toekomst kijken. In 2015 hopen we het transitietraject te kunnen afronden en ons weer volledig op de inhoud te concentreren. Met onze nieuwe rol als toeristische bestemmingsorganisatie mikken we vol op de binnenlandse markt. Daarvoor hebben we met de wandel-, fiets-, ruiter- en mountainbikenetwerken natuurlijk enkele sterke troeven in handen. We werken hiervoor ook meer dan ooit samen met publieke en private partners, met gemeenten dus, maar ook met vrijwilligers en ondernemers. Als provincie Antwerpen willen we werken aan een toeristisch kader waar zowel de burger als de ondernemer van kan genieten. Het is immers een zaak van versterken, niet van beconcurreren.
De thema’s waarrond we de komende jaren gaan werken zijn de Vlaamse specialiteiten ‘smaak’, ‘fietsen’ en ‘erfgoed’. Dankzij de thematische fietsroutes zijn deze drie natuurlijk goed te combineren. We zullen vooral blijven werken aan een aangenaam en laagdrempelig toeristisch aanbod in eigen streek.
Bruno Peeters, gedeputeerde voor toerisme en voorzitter Toerisme Provincie Antwerpen
4
Van toeristische federatie naar toeristische bestemmingsorganisatie Wat voorafging… Begin 2014 stelde de raad van bestuur in de rekeningen van Toerisme Provincie Antwerpen een structureel operationeel tekort vast. De organisatorische structuur bleek ‘verouderd’ en de inhoudelijke focus ‘onzuiver’. Ook de provinciale overheid staat de komende jaren voor ingrijpende hervormingen, inclusief besparingen. Toerisme valt wel definitief onder de grondgebonden bevoegdheden en blijft zo een belangrijke kernopdracht van de provincies. De impact van verdere besparingen en eventuele hervormingen voor Toerisme Provincie Antwerpen bleef echter onduidelijk. De wens groeide om het beleid van de organisatie beter te laten aansluiten op het algemene provinciale beleid. Daarbovenop volgde de beslissing om eind 2017 mee te verhuizen naar het nieuwe provinciehuis. Dat alles betekende de start van een transitieproces voor Toerisme Provincie Antwerpen.
Hoe pak je zo’n transitietraject aan? Gilles Facon, waarnemend directeur: “De eerste opdracht die ik van de raad van bestuur kreeg, was het opstellen van een realistische en haalbare meerjarenbegroting voor de periode 2015-2019. We streven ernaar om tegen de legislatuurwissel in 2019 een break-even bedrijfsresultaat te bereiken. De personeelskosten daalden intussen met 17%, de operationele kosten met 22%. We hebben bovendien een strenge interne budgetcontrole ingevoerd om de kosten voortdurend te monitoren. Het voorziene exploitatieverlies voor 2014 was in september al tot de helft teruggebracht. Uiteindelijk redde vooral een terugbetaling van de btw-administratie na herziening van ons verhoudingsgetal, de cijfers van 2014. De begroting voor 2015 vertoont nog een deficit van 158.500 euro.”
Hoe verliep de zoektocht naar een nieuwe organisatiestructuur? “Het departement Vrije Tijd kreeg de opdracht om een organisatorische herstructurering te onderzoeken, inclusief een inhoudelijke heroriëntering. Een stuurgroep en een projectkerngroep tekenden de krijtlijnen uit. Het is echter cruciaal dat zo’n nieuw kader een breed intern draagvlak heeft. In vier werkgroepen konden het personeel en de leden van de Raad van Bestuur en medewerkers van het Departement Vrije Tijd en andere relevante diensten van het provinciebestuur input geven. Tijdens de zomermaanden heb ik intensief overlegd
met elk individueel personeelslid. Samen met departementshoofd Jef Mertens deden we intussen ook inspiratie op bij aanverwante organisaties als Toerisme Limburg, Toerisme Vlaanderen, Toerisme Vlaams-Brabant en Visit Brabant in Nederland.”
Hoe ziet de nieuwe organisatiestructuur eruit? “We kiezen voor het werken met teams met elk een bepaalde vorm van autonomie. De meest autonome teams hebben een duidelijke link met onze prioritaire opdrachten. Het team Kempen - dat we volledig zelf beheren - en twee externe teams waarin we participeren, Scheldeland en Logeren in Vlaanderen zorgen momenteel voor de uitvoering van het beleid. Vier meer gecentraliseerde teams zorgen voor ondersteuning van de beleidsuitvoering en voor de beleidsvoorbereiding: team toeristische service, team routebureau, team beleid en team beheer. Samen zijn alle teams momenteel goed voor net geen 30 voltijdse equivalenten (VTE). Dat lijkt ons de minimale bezetting om onze nieuwe rol naar behoren te kunnen uitvoeren. De vzw Toerisme Provincie Antwerpen blijft ook na 2015 bestaan. Binnen het Departement Vrije Tijd ontstaat nadien een nieuwe provinciale dienst ‘Toerisme’. Die houdt zich voornamelijk bezig met beleidsvoorbereiding en ondersteuning. De vzw Toerisme Provincie Antwerpen focust in de toekomst op beleidsuitvoering via de eigen merken Kempen, Scheldeland en Vlaanderen Vakantieland en eventuele toekomstige projecten. Eén persoon stuurt beide diensten aan.”
5
Vakantiemakers
Provincieraad
Raad van bestuur
VZW Toerisme Provincie Antwerpen
Deputatie Provincie Antwerpen
Dienst Toerisme
Cel Toeristische Service
Beleidscel
Toeristische projecten
Regioteam Antwerpse Kempen
VZW Scheldeland
VZW Logeren in Vlaanderen
Cel Routebureau Financiële cel
VZW Provincie Antwerpen Departement Vrije Tijd
Wat zijn de krijtlijnen van het nieuwe takenpakket?
Toerisme Provincie Antwerpen blijft ambitieus?
“De organisatie omschrijft zich voortaan als een toeristische bestemmingsorganisatie. Onze hoofdtaak bestaat erin om Kempen en Scheldeland als toeristische bestemmingen te promoten op de binnenlandse markt. Samen met onder meer gemeenten, ondernemers, verenigingen en vrijwilligers uit allerhande sectoren willen we beide regio’s ook verder ontwikkelen als attrac tieve toeristische streken. We helpen de rendabiliteit van de toeristische ondernemers in de provincie Antwerpen te verhogen. Ten slotte ondersteunen we onze bondgenoten bij de promotie van hun merken die de toeristische bestemmingen in de provincie Antwerpen en/of onderdelen ervan versterken.”
“De toekomst lonkt opnieuw en we blijven inderdaad ambitieus. Om onze nieuwe doelstellingen waar te maken, zetten we op diverse niveaus samenwerkingsverbanden op: binnen de regio’s, binnen de eigen provincie, op Vlaams niveau en in Europa. We ondersteunen ook actief de Vlaamse ambities om binnen de productlijnen ‘smaak’, ‘fietsen’ en ‘erfgoed’ te blijven vernieuwen. Samen met ondernemers willen we de toeristische markt op een innovatieve en klantgerichte manier benaderen. Ten slotte bouwen we binnen de eigen organisatie aan een dynamische en flexibele werkomgeving, waarbij we de inzet van ons personeel permanent belonen.”
Onze finaliteit is zowel macroals micro-economisch. Vertaald naar de beleidsdoelstellingen van de provincie Antwerpen moet onze missie zijn: Een laagdrempelig, kwaliteitsvol en bovenlokaal vrijetijdsaanbod, een sterk en eigentijds imago en ondernemerschap dat leidt tot een groeiende toeristische economie.
6
Regiowerking Scheldeland Na de presentatieronde van het strategisch plan vanaf de zomer van 2014 zette Toerisme Scheldeland ondertussen de eerste stappen in de uitvoering ervan. Naast een vernieuwde interne werking toonde de herdenking van 100 jaar Groote Oorlog hoe we in de toekomst onze projectwerking willen organiseren. Participatie blijft het kernwoord, ook na de goedkeuring van het strategisch plan?
gioteam. De antennedienst in Mechelen sloot zijn deuren. In december nam het hele regioteam zijn intrek in de VOKA-kantoren in Dendermonde.”
Gaston Maes, regiomanager Scheldeland in 2014: “Een strategisch plan kan slechts slagen als het voldoende draagvlak heeft in het toeristische werkveld. Daarom kozen we bij de opmaak van het Strategisch Beleidsplan Toerisme in Scheldeland 2014-2019 voor een heel participatief proces, met onder meer drie ‘toerismeparlementen’. In mei was het einddocument klaar. De rest van het jaar hebben we veel tijd uitgetrokken om het plan toe te lichten bij ruim 40 partners, waaronder provinciebesturen, steden, gemeenten, toeristische samenwerkingsverbanden, VVV’s, Federatie Horeca en regionale landschappen. Een intensief maar erg nuttig proces. Niet alleen moeten onze leden het plan formeel goedkeuren. We willen ook dat iedereen enthousiast het vernieuwde Scheldelandverhaal mee vormgeeft.”
De vernieuwde projectwerking moet een van de pijlers worden?
Het strategisch plan beïnvloedt ook de interne werking? “Klopt. De provinciale toeristische organisaties springen bij en een boekhoudkantoor neemt voortaan een groter deel van het administratieve werk over. Zo komt er ruimte vrij voor proactieve marketing en productontwikkeling, beide in nauwe samenwerking met onze partners. De organisatie verloopt efficiënter door alle medewerkers op één plek samen te brengen, de taken te herverdelen zonder opdelingen per provincie en de rapportering te centraliseren bij de regiocoördinator. Op die manier verdween de functie van regiomanager Scheldeland bij Toerisme Provincie Antwerpen en maakt marketingmedewerker Sara Palmaers voortaan integraal deel uit van het re-
“Absoluut. De viering van honderd jaar Eerste Wereldoorlog illustreert mooi hoe we in de toekomst willen werken. We concentreerden ons bij dit project op drie thema’s: de rol van de forten, het strategisch belang van bepaalde steden en het leed van de burger-
bevolking. Toerisme Scheldeland werkte intens samen met de steden en gemeenten Aalst, Bornem, Buggenhout, Dendermonde, Lebbeke, Puurs, SintAmands en Zele. Toerisme Vlaanderen ondersteunde het project financieel. Dat resulteerde in drie wandelroutes en drie fietsroutes met viertalige toeristische informatieborden op strategische plaatsen. De samenwerking ging nog verder. Zo reikten de gemeentelijke diensten, heemkundige kringen en erfgoedcellen ons verhalen en archieffoto’s aan voor het begeleidende wandel- en fietsboekje. De nieuwe audiogidsen voor het Fort van Liezele kaderden trouwens ook in dit project.”
Negen ‘werven’ voor Scheldeland
1
omvorming organisatie
2
versterking wij-gevoel door projectwerking
3
uitwerking en uitvoering communicatieplan
4
samenwerking rond kernproductontwikkeling
5
versterking van authentieke waterbeleving
6
versterking van authentiek erfgoed
7
ontwikkeling en verbetering logiesaanbod
8
professionalisering en kwaliteitsverhoging meetingindustrie
9
onderzoek naar toegankelijkheid en vakantieparticipatie
7
Terugblik op 2014
Hoe zien jullie de promotie van de meetingindustrie? S C H E L D E L A N D
F I E T S N E T W E R K
Scheldeland Langs Schelde, Dender en Rupel
G RO E N E O E V E RS NO D I G E N U I T
“Volgens het beleidsplan ligt de focus van de regio op het vrijetijdstoerisme en vormt het zakentoerisme een taak van de provinciale toeristische organisaties. Toerisme Provincie Antwerpen en de stad Mechelen spraken af dat ‘Meet in Mechelen’ ook logeeradressen, vergaderaccommodatie en aanbieders van events in de Mechelse regio, waarvan sommige in Scheldeland, meeneemt in haar werking. In het najaar werd het aanbod in kaart gebracht en volgden plaatsbezoeken aan onder meer Provinciaal Recreatiedomein De Schorre, Fort van Breendonk en Kasteel d’Ursel. We hebben best wel enkele sterke troeven qua zakentoerisme. Zo verbaasde het ons niet dat voormalig minister-president Kris Peeters kasteel d’Ursel in Bornem uitkoos voor een vergadering met de Nederlandse premier Rutte.”
Thematisch wandelen en fietsen
Fietskaart Scheldeland 2014
Betekent een nieuw takenpakket ook een ander communicatiebeleid? “Het verblijfstoerisme stimuleren vormt onze voornaamste doelstelling. Dat willen we realiseren door een proactieve marketing op basis van een authentieke profilering. In onze communicatie leggen we voortaan meer de focus op onlinemedia. Een sterke website is daarbij een must. In het voorjaar lanceerden we de vernieuwde www.scheldeland.be, gefinancierd en ontwikkeld door Toerisme Oost-Vlaanderen. Hij voldoet aan alle vereisten van een hedendaagse toeristische website, waaronder een aantrekkelijke lay-out, vlotte teksten en een performant content management systeem. In december hebben we nieuw POS-materiaal (point of sale) in de opgefriste huisstijl laten aanmaken. Zo kunnen onze partners mee een gezicht geven aan een vernieuw(en)d Scheldeland.”
Nieuwe banner Scheldeland
Werkten hieraan mee
Tamara Corijn Thijs Goessens
(Toerisme (Toerisme Oost-Vlaanderen) Oost-Vlaanderen)
Gaston Maes
Marina Meys
Sara Palmaers
Inge Stevens (Toerisme Oost-Vlaanderen)
8
Regiowerking Kempen 2014 was het eerste volledige jaar waarin het team Kempen aan de uitvoering van het strategisch plan werkte. De vernieuwde projectwerking resulteerde in de eerste concrete toeristische producten. We investeren ook sterk in overleg en kennisuitwisseling.
Opening toeristisch seizoen 26 april
Waarom is projectondersteuning zo belangrijk in onze regiowerking?
Welke projecten ondersteunden we ook financieel?
Bie De Busser, regiomanager Kempen: “Meewerken aan de toeristische ontwikkeling van de Kempen: zo zouden we onze regiowerking kunnen samenvatten. Dat gebeurt onder meer door actief deel te nemen aan initiatieven van partners. Goede projecten zorgen immers voor straffe toeristische producten. Die hebben we dan weer nodig voor een sterke regiopromotie. Onze rol varieert wel. Soms nemen we zelf de leiding over een project. Ik denk bijvoorbeeld aan het Europese project ‘Taste of Trappists’. Soms verlenen we advies, zoals bij de herinrichting van het infokantoor in Kasterlee. Bij kajakken op de Kleine Nete spelen we een coördinerende rol tussen de diverse partners. Er is echter één constante: de projecten moeten minstens één ambitie en liefst ook één productlijn uit het Strategisch Plan Kempen beogen.”
“Nieuwe kwaliteitsvolle producten komen niet uit de lucht gevallen. Ze vragen naast inspiratie en marktkennis meestal ook een flink budget. Daarom ondersteunen we partners ook graag financieel. We hanteren daarbij wel een aantal voorwaarden. Zo komen uitsluitend project- en productideeën die passen binnen het strategisch plan in aanmerking voor subsidie. Anderzijds hoeft de vraag niet van toeristische ondernemers te komen. Ook verenigingen die raakvlakken hebben met toerisme kunnen subsidies aanvragen. Vorig jaar hebben we in totaal 66.910 euro toegewezen aan veertien projecten. Bij vier daarvan ging het om een initiatief van toeristische ondernemers.”
9
Terugblik op 2014
Welke projecten maakten jullie enthousiast? “Er zaten heel wat veelbelovende initiatieven tussen. Dat varieerde van een plezante erfgoedwandeling voor kinderen in Brecht tot een overnachting in een druppelvormige tent tussen de bomen in Wuustwezel. Een project dat ons erg bekoorde, was de Poppenwandeling in Turnhout. In deze stadswandeling draait alles om verhalen. Geen flitsende multimediatoepassingen hier maar een poppenspel uit de oude doos. Het betreft een coproductie van Stad Turnhout en Toerisme & Uit met Figurentheater Propop, de stadsgidsenvereniging en de Erfgoedcel Noorderkempen. Kinderen warm maken voor volksverhalen vormt een hele uitdaging. Hier klopt het plaatje volledig en daarom verdient dit project onze steun.”
Ook aan overleg en informatie-uitwisseling hechten jullie veel belang, niet? “Absoluut. Het strategisch plan onderstreepte al het belang van samenwerking, ook over de sectormuren heen. We kunnen immers heel veel van elkaar leren. Daarom willen we een overlegplatform creëren, zowel offline als online. Doorheen het jaar organiseren we sectormomenten met diverse partners, onder wie vrijwilligers, baliebedienden, streekgidsen, schepenen, diensthoofden en logiesuitbaters. Onze toeristische databank TPAccess vormt het onlineluik van dit lerend netwerk. Met dit platform willen we inzetten op informatie en interactie. Onze partners kunnen interessante documenten
downloaden, zoals presentaties, onderzoeken of promotiemateriaal. Het interactieve luik met actuele nieuwsberichten en een agenda willen we in de toekomst verder uitbouwen. Op die manier groeit TPAccess uit tot een interessant forum voor het hele toeristische werkveld.”
Waarom grijpen jullie terug naar de regionaam Kempen in plaats van Antwerpse Kempen? “Die keuze ligt eigenlijk voor de hand. De geografische term Kempen is volledig ingeburgerd. Kempen heeft altijd al een toeristische connotatie gehad, net als de kust of de kunststeden. Het adjectief ‘Antwerpse’ zorgt soms voor verwarring, alsof het louter het deel rond Antwerpen betreft. Met Limburgse Kempen is geen verwarring mogelijk, want onze collega’s gaan in hun bestemmingspromotie voluit voor Limburg. Ten slotte merken we dat partners als Kempens Landschap, Pure Kempen of de regionale landschappen ook de term hanteren. Door te opteren voor Kempen willen we duidelijk maken dat we allemaal samenwerken aan de versterking van onze regio. Bovendien toont ons engagement in het provinciegrensoverschrijdend project ‘de Merode’ aan dat administratieve grenzen in onze werking steeds relatiever worden.”
Werkten hieraan mee
Sietske Caers
Bie De Busser Ann Kersemans
Kim Nagels
Susy Van Baelen
Tom Van Wassenbergh
10
Marketing Kempen De verjonging van het doelpubliek vormt wellicht de voornaamste uitdaging in onze Kempenmarketing. Een trendonderzoek moest duidelijk maken wat die jongere doelgroep wenst en hoe we hierop best inspelen. Waarom dit trendonderzoek? Roos Mariën, marketingcoördinator Kempen: “Het spreekt voor zich dat we onze marketingvisie afstemmen op de ambities en productlijnen in het Strategisch Plan Kempen. Een belangrijk element vormt de verjonging van onze doelgroep. We richten ons vooral op Vlaamse dertigplussers (30-49 jaar) met inwonende kinderen en jonge ouderen (50-64 jaar) met een stedelijke levensstijl. Die nieuwe focus stelde ons voor een aantal vragen. Wat wensen zij? Waar hebben ze behoefte aan? Vanuit welke motivaties en overwegingen maken zij een keuze uit het toeristische aanbod? Een trendonderzoek moest die vragen helpen beantwoorden. Vervolgens koppelden we de onderzoeksresultaten aan het strategisch plan. Samen vormen ze de basis voor onze marketingvisie.”
“We zetten het authentieke karakter van de regio centraal maar communiceren hierover op een eigentijdse manier.”
Wat zijn de krachtlijnen van die nieuwe marketingvisie? “De Kempen moeten op de shortlist van de binnenlandse bestemmingen terechtkomen. Een sterk imago als vakantiebestemming volstaat daarvoor echter niet. Aantrekkelijke producten, uiteraard afgestemd op onze productlijnen, moeten de toerist aanzetten tot actie en tot concrete boekingen. Dat vraagt ook om een efficiënte communicatie. Meer concreet, een communicatie die is afgestemd op de hedendaagse toerist. We onderscheiden daarbij vier types toeristen. Communicatie is natuurlijk een complex gegeven. Zo bestaat ze uit drie facetten: voor, tijdens en na het verblijf in de Kempen. Bovendien mogen we niet uitsluitend oog hebben voor de eigen communicatie. We moeten er ook goed op toekijken dat externe partners het Kempenverhaal meenemen.”
240.000 Website bezoekers
4.000
Facebook fans
900
Twitter volgers
De switch van offline naar online werd in 2014 doorgetrokken? “De website www.kempen.be blijft voor ons het belangrijkste communicatie-instrument. We actualiseren en breiden de inhoud voortdurend uit. Zo hebben we door onze samenwerking met Zoover.nl voor het eerst logiesreviews geïntegreerd. De website klokte vorig jaar af op 240.000 bezoekers, een knap resultaat. Onze Facebookpagina heeft intussen ruim 4000 fans en Twitter Kempen 900 volgers. We lanceerden bovendien de Twitteraccount @kempenlokaal. Toerismemedewerkers posten afwisselend gedurende één week toeristische aanraders en interessante weetjes. In een gedetailleerde redactionele kalender noteren we welke berichten we waar plaatsen. Door gebruik te maken van statistische programma’s als Google analytics of Facebookstats kunnen we de resultaten steeds beter monitoren en gedetailleerd verslag uitbrengen aan onze partners.”
11
Terugblik op 2014
Hedendaagse toerist: 4 segmenten ontmoeten/beleven extravert
sociale reiziger
disconnecter
26%
8%
offline
online
digi-normale reiziger private reiziger
40%
26%
rust/op zichzelf introvert
Ondanks onze focus op onlinecommunicatie kozen we toch voor een nieuwe reisgids? “Brochures maken is niet langer een evidentie. Bij elke publicatie gaat het om een weloverwogen beslissing. We kiezen ook heel bewust voor milieuvriendelijk drukwerk en een ‘ecolook’. In de reisgids staat de beleving centraal. We verzamelen concrete tips voor een dagje uit of weekendje weg, thematisch geordend. Bij de selectie van de items laten we ons zoals steeds inspireren door onze productlijnen. We wisselen heel lokale initiatieven af met bekende trekpleisters. We hebben de voorjaarseditie gelanceerd met een campagne in de krant, in de nieuwsbrief en op de website van Metro. De promotie van de najaarseditie gebeurde met advertenties op Google en Facebook. Voordeel daarvan is dat we snel op de bal kunnen spelen. Wekelijks analyseren we het resultaat en sturen we bij waar nodig. Zo halen we het maximum uit het gespendeerde promotiebudget.”
Werkten hieraan mee
Roos Mariën
Kim Nagels
Mariel Rosier
Nancy Peeters
Stien Van Eijnde
12
MeetingKempen Sinds de start van de MICE-organisatie in de Kempen in 2009, investeerde Toerisme Provincie Antwerpen jaarlijks 130.000 euro in het project dank zij de steun van het provinciebestuur en van Toerisme Vlaanderen. Het project werd opgestart met een twintigtal MICE-aanbieders. Vanaf 2012 vielen deze subsidies weg maar onze vzw bleef de sector ondersteunen met een marketingbijdrage van 60.000 euro per jaar. Gelukkig bleef het aantal leden van MeetingKempen stijgen tot een recordaantal van 50 in 2014. Dit maakt dat MeetingKempen flink op weg is om zelfbedruipend te worden.
Zou je kunnen stellen dat 2014 een sleuteljaar was voor MeetingKempen? Alain Lovenweent, manager Marketing en Communicatie: “Absoluut! We startten het jaar met een soort herbronning voor het project. Nu de organisatie de volwassenheid bereikt had met 50 leden, was het tijd om de uitgangspunten te herdefiniëren. De stuurgroep van MeetingKempen, die de 10 meest actieve leden groepeert aangevuld met mezelf, regiomanager Kempen, Bie De Busser en MICE-coördinator Stéphanie de Chaffoy, ging op zoek naar de kerntaken van een niet-stedelijke MICE-cel. Hieruit kwam naar voor dat de leden vooral de regio-eigenheid van de Kempen gezamenlijk willen uitspelen. Vergaderen en teambuilden in het groen, wat kan je beter hebben voor je klanten?”
13
Terugblik op 2014
Wat zijn de nieuwe hoofdlijnen voor MeetingKempen de komende jaren?
Evolutie ledenaantal MeetingKempen volgens aanbod 60
services teambuilding
“Toerisme Provincie Antwerpen zal ieder jaar 30.000 euro blijven investeren in MeetingKempen. In de beleidsnota van de nieuwe minister voor toerisme, Ben Weyts, is MICE-werking immers één van de nieuwe speerpunten van het beleid. Wij blijven bovendien een halftijds personeelslid voorzien om de dagelijkse werking van de Kempense cel te garanderen. Na 6 jaar activiteit zijn we echter wel toe aan een grotere efficiëntie en die stap hebben we in 2014 grondig voorbereid.”
Hoe zag die voorbereiding op de toekomst er dan uit?
50
40
30
3 11
overnachten vergaderen
2 6 16
3 9
1 9
2 7
18 18
16
16
20
10
18 12
14
12
14
0
“Vooreerst werd onder leiding van Bie De Busser een nieuw visiedocument opgesteld door de stuurgroep. Lidmaatschap, werkingskosten, regio-invloed en het belang van een lokale netwerkorganisatie werden daarin besproken. Verder vond men het belangrijk een middellangetermijnplanning op te maken voor de komende 18 maanden waarin alle activiteiten van de groep voorzien worden. Ten slotte werd beslist dat de drijvende motor achter de werking een klantvriendelijke, servicegerichte website moest zijn die het zoekwerk naar locaties voor de klant en de offerteaanbieding voor de leden vergemakkelijkt.”
De website is ondertussen online en het is niet zomaar een opsomming van leden geworden? “Inderdaad, we maakten vorig jaar een stevige functionele analyse waarin we de behoeften voor meetingplanners en voor aanbieders grondig onder de loep namen. We hebben bij het uittekenen van de website vooral het uitgangspunt van de klant/meetingplanner genomen. Hoe vindt de directiesecretaresse, marketeer of salesmanager zo snel mogelijk de locatie die op zijn of haar maat gemaakt is? Welke zaal biedt op welke locatie de juiste opstelling
2010
2011
2012
voor een meeting in het groen? Wens je theaterstijl, met of zonder catering of overnachting, plan je een teambuildingactiviteit in? Dat alles laat de krachtige zoekmotor achter de website toe om te consulteren. In drie stappen kan de klant komen tot een volwaardige offerteaanvraag die automatisch verstuurd wordt naar de aanbieders die voldoen aan de gestelde criteria.”
“De wens van de toekomstige klant was het belangrijkste aspect bij het uittekenen van de nieuwe website.”
2013
2014
Hoe worden de gegevens van de aanbieders verzameld? “We beschikken bij Toerisme Provincie Antwerpen over een gezonde database, TPAccess genaamd, waarin de gegevens van de aanbieders via de toerismedatabank of via de MICE-coördinator terechtkomen. We voorzagen hiervoor tientallen nieuwe contentvelden die uitsluitend op MICE-aanbieders gericht zijn. Via een koppeling wordt de website met deze gegevens uit TPAccess gevoed. De database wordt constant door ons nagekeken maar de aanbieders kunnen ook zelf nieuwe voorzieningen aanvullen. Het systeem is dus zeer toekomstgericht.”
De opmaak ziet er bijzonder fris uit. “Dat hebben we te danken aan het bureau Kunstmaan dat de website ontwikkelde. Een actuele look, een location finder (met google maps kaartjes) en een grote pagina voor ieder lid van MeetingKempen werden voorzien. We zijn ervan overtuigd dat deze inspanning zeker zijn 33.570 euro waard is. Het is een mooie baby geworden.”
Website MeetingKempen
Werkten hieraan mee
Alain Lovenweent
Bie De Busser
Stéphanie de Chaffoy
Susy Van Baelen Nancy Peeters
14
Routebureau De rol van het Routebureau evolueert. Na een intense periode van ontwikkeling gaat meer en meer tijd naar onderhoud en permanente verbetering van het routeaanbod. Daarnaast zetten we samen met steeds diversere partners uiteenlopende projecten op. Hoe ziet het takenpakket van het Routebureau er vandaag uit? Eveline Sierens, diensthoofd Routebureau: “De fase van ontwikkeling hebben we intussen achter de rug. De fiets-, wandel- en ruiternetwerken liggen er. Dat is echter geen reden om achteruit te leunen. Ons publiek is veeleisend. Daarom blijven we investeren in onderhoud en permanente verbetering. Zo hebben we in het najaar het wandelnetwerk Rivierenland uitgebreid met Hemiksem en Schelle. In Kasterlee, Herentals en Retie hebben we alle pvc-bordjes van het wandelnetwerk Kempense Heuvelrug vervangen door bewegwijzering in aluminium. Ruim 1700 in totaal! We hebben ook nog enkele missing links in de wandelnetwerken gerealiseerd. Vanzelfsprekend hielden we daarbij zoveel mogelijk rekening met de commentaren en suggesties van de betrokken stuurgroepen.”
“Het Routebureau focust voortaan op onderhoud en kwaliteitscontrole van het routeaanbod en het ter beschikking stellen van onze route-expertise voor partnerships.”
Waarom kreeg het fietsknooppuntennetwerk een grondige controlebeurt? “De eerste groen-witte borden met nummers doken op in 2001. Het netwerk is dus bijna 15 jaar oud. Tijd voor een grootschalige controle, meenden we. Uiteraard gebeurde dat in nauw overleg met de gemeenten en de diverse terreinbeheerders. Verder hebben we de suggesties van fietsers die binnenliepen op www.routedokter.be
Opening vernieuwde Aspergeroute Puurs
zo veel mogelijk meegenomen. In de Kempen maakten 40 extra knooppunten, 140 kilometer nieuwe fietstrajecten en vlotte verbindingen met o.a. stadscentra het netwerk nog fijnmaziger, comfortabeler en veiliger. De ingrijpendste wijzigingen situeerden zich in de regio Turnhout/Baarle, niet toevallig het oudste deel van het netwerk. In Scheldeland noteerden we minder aanpassingen. Daar passeert het netwerk voortaan bijvoorbeel ook de whiskystokerij van Het Anker in Blaasveld. Ten slotte zorgde de nieuwe huisstijl van de provincie Antwerpen voor een onverwachte maar tijdsintensieve klus: de vervanging van alle infoborden door borden met het nieuwe provincielogo.” Iedereen fietst Retie
15
Terugblik op 2014
Hoe evolueren de resultaten van de Routedokter? “2012, het jaar waarin we de laatste vier wandelnetwerken openden, gaf een piek. Sindsdien blijven de cijfers min of meer stabiel. Algemeen geldt dat van zodra de zon zich laat zien het aantal meldingen de hoogte ingaat. In 2014 gebeurde dat al in februari. De meldingen i.v.m. het fietsknooppuntennetwerk blijven het talrijkst maar wandelen is intussen goed voor vier op de tien meldingen. Meten is weten. Daarom investeren we graag in meer monitoring. Zo hebben we in oktober samen met het Agentschap voor Natuur en Bos zes wandeltellers geïnstalleerd in het Mastenbos in Kapellen. Die registreren uur per uur de bewegingen. Op die manier gaan de collega’s van ANB na of de druk op het natuurgebied niet te groot wordt. De gegevens leveren interessante info op, zeker als je ze naast het gedetailleerde weerbericht legt.”
1.120
meldingen via Routedokter-meldpunt
aantal wandelaars loopgravenpad Mastenbos
7.764 wandelaars geteld
4 96 2.917
Gemiddelde per uur Gemiddelde per dag Gemiddelde per maand opening 12/10 t/m 31/12 2014
Het Routebureau zet ook interessante partnerships op? “De netwerken vormen een prima basis voor toeristische producten en evenementen. Onder de noemer ‘Iedereen Fietst’ hebben we samen met het centrum voor Toegankelijkheid van de provincie Antwerpen vier fietslussen voor mensen met een beperking uitgewerkt. Van de Aspergeroute maakten we een aantrekkelijke, seizoensgebonden themalus. De expertise van Toerisme Klein-Brabant Scheldeland, de plaatselijke horeca en de provinciale Dienst Landbouw en Plattelandsbeleving bleek daarbij van groot belang. Inspelend op het succes van het wildkamperen hebben we met ANB een meerdaagse trektocht voor fietsers, wandelaars en ruiters tussen de bivakzones van Wortel, Poppel en Arendonk uitgestippeld. Onze rol in al deze partnerships varieert. Soms blijft het bij het aanleveren van kaartmateriaal, soms gaat de samenwerking heel ver.”
Iedereen fietst
Werkten hieraan mee
Liesbet De Wit
Alex Elaut
Eveline Sierens
Dirk Somers
Francis Van den Bulck
Greet Van den Adinda Ysebaert Sande
16
Wedstrijd ‘Wandeling van het jaar’ De derde editie van de wedstrijd ‘Wandeling van het jaar’ bleek een groot succes, met een recordaantal inschrijvingen en een wat atypische maar sympathieke winnaar. De Talanderwandeling in Arendonk viel erg in de smaak bij pers en publiek. Hoeveel deelnemers telde de editie 2014? Eveline Sierens, diensthoofd Routebureau: “We waren heel opgezet met de respons. Met 32 inschrijvingen ging het om een absoluut record. Het deed ons ook plezier dat heel uiteenlopende organisaties hun kandidatuur stelden. Naast gemeenten en toeristische diensten nemen steeds vaker natuur- en landschapsverenigingen of vzw’s deel. Een interessante evolutie, vinden we dat. Automatisch resulteerde dat in een gevarieerd aanbod. Zoals steeds bevatte de longlist veel natuurwandelingen. Ditmaal zaten er ook andere thema’s tussen, waaronder erfgoed, kunst of rust. Van een Beeldenroute in Zwijndrecht over een stadswandeling met culinair pakket in Mechelen tot een stiltewandeling in Weert.”
Hoe reduceren jullie die tientallen kandidaturen naar een shortlist van vijf? “Eerst toetsen we af of het dossier voldoet aan het wedstrijdreglement. Zo moet de wandeling een permanent karakter hebben, op het grondgebied van de provincie Antwerpen liggen en de bewegwijzering conform de richtlijnen geplaatst zijn. Dan volgt de screening op het terrein. Gelukkig konden we beroep doen op Erik Verheyen om de tientallen trajecten af te stappen. Daarbij gelden drie belangrijke criteria: de landschappelijke omgeving (o.a. aandeel van onverharde en verkeersluwe wegen), beleving en bezienswaardigheden (zoals horeca) en toegankelijkheid (o.a. zitbanken en picknickplaatsen, bewegwijzering en kaartmateriaal en brochures).
Op basis van Eriks bevindingen selecteerde de vakjury vijf kandidaten. Net voor de paasvakantie maakten we de shortlist bekend.”
De wedstrijd omvat ook een uitgebreid promotieluik? “De periode tussen de selectie en de bekendmaking van de shortlist is kort. Het is dan ook alle hens aan dek om de campagnewebsite www.wandelingvanhetjaar.be tijdig klaar te krijgen. Voor elke kandidaat verzamelen we sfeerfoto’s en stellen we een gedetailleerde fiche op. Die fiches omvatten een kaartje van het traject en praktische info over onder meer vertrek, horeca en picknickplaatsen. We hebben ook pdf’s voor affiches en displays laten ontwerpen. We hebben dat promotiemateriaal bezorgd aan de betrokken toeristische infokantoren, de gemeentebesturen en de logiesuitbaters in de buurt.”
10,4%
via een zoekkanaal
11,3%
werving website bezoekers 19,6%
56%
door het webadres in te geven via andere kanalen via social media
17
Terugblik op 2014
Het mooie aan deze wedstrijd is dat de wandelaar het laatste woord heeft. “Absoluut, hun stem is beslissend. De wandelaars hebben ruim vier maanden tijd om de diverse trajecten uit te proberen en online te stemmen voor hun favoriet. De voorbije jaren draaide de wedstrijd uit op een nek-aan-nekrace. Ditmaal ging de Talanderwandeling snel aan de leiding om die koppositie niet meer af te staan. Niet zo verwonderlijk. Recent onderzoek maakte duidelijk wat de wandelaars langs het knooppuntennetwerk wensen: 5 tot 10 kilometer stappen, mooie landschappen ontdekken, tot rust komen én genieten van een drankje in een horecazaak. De Talanderwandeling in Arendonk komt tegemoet aan al die wensen.”
Websitebezoek tijdens wedstrijdperiode
12.643 paginaweergaves
Hoe rapporteerden de media over de wedstrijd? “Onder de noemer ‘Hier zie je Kempense topnatuur’ portretteerde Gazet van Antwerpen bij het begin van de zomervakantie de vier Kempense kandidaten op een dubbelpagina. Maar het is vooral de uiteindelijke winnaar waarvoor de pers belangstelling heeft. De Talanderwandeling biedt naast wandelplezier een mooi verhaal. In Talander in Arendonk wonen en werken zo’n 15 volwassenen met een verstandelijke beperking. Die combinatie charmeerde de journalisten duidelijk. Dat leverde sfeervolle bijdragen op van onder meer Radio2, Vlaanderen Vakantieland, Het Laatste Nieuws, Nest, Libelle en Goed Gevoel. Het was voor een kleine vzw als Talander wennen aan al die persaandacht. We zijn blij dat we met onze wedstrijd wandelaars hebben laten kennismaken met zo’n hartverwarmend project.”
2.48 min gemiddelde duur bezoek aan de website
1893
Aantal downloads kaartjes
Christof Sierens van vzw Talander na de reportage in Vlaanderen Vakantieland: ““Onze parking is te klein! Op zondagnamiddag is het zo druk in ons Theehuisje dat we vrijwilligers moeten inschakelen. Ook de aanvragen voor groepswandelingen lopen vlot binnen.”
Werkten hieraan mee
Sientje Hermans
Mariel Rosier
Eveline Sierens
Saskia Steenmeijer
Francis Van den Bulck
18
Logeren in Vlaanderen Vakantieland Wie Vlaanderen Vakantieland zegt in 2015 heeft het al lang niet meer over alleen het Één-programma maar ook over het logiesboek en website ‘Logeren in Vlaanderen Vakantieland’ en de Vlaanderen Vakantiecheque. De vijf Vlaamse provinciale toeristische organisaties gingen vorig jaar voor een verdere professionalisering van de marketingondersteuning. Het ‘Logeren in Vlaanderen vakantieland boek’ en website worden blijkbaar populairder ieder jaar?
begin van 2014 liet toe ons later op het jaar meer te concentreren op waar het precies om gaat: zoveel mogelijk boekingen genereren voor onze adverteerders”.
Alain Lovenweent, manager Marketing en Communicatie: “Dat tonen de cijfers inderdaad. We zijn bovendien zeker dat deze aantallen werkelijk verspreid zijn en dat we veel minder ‘waste’ hebben. Waar vorige jaren de oplage tussen de 185.000 en 240.000 lag, zijn er in 2014 145.000 exemplaren gedrukt en 140.000 verspreid. Dit is een recordaantal! Voor 2013 bedroeg de oplage meestal meer dan 200.000 en vond de helft slechts een afnemer. De logiesaanbieders kunnen dus gerust zijn dat onze aanbieding van meer dan 600 adresjes efficiënt aan de man gebracht wordt.”
Hoe groot is de investering die de vijf provincies voor de logiessector doen?
Hoe verklaar je de toename in 2014? “Logeren in Vlaanderen Vakantieland (LiV) en de vijf provincies werken nu al dikke twee jaar samen met het reclamebureau Absoluut. Daar waar het in de aanvangsfase nog wat zoeken was voor Absoluut om de juiste doelgroepen te bereiken en de correcte media te bespelen, hebben zij nu een absolute drive gevonden en volgen de campagnes mekaar snel op. Niet alleen kende het voorjaar weer de grote wervingsmailings, ook in het verdere jaar werden de LiV-thema’s (actief buiten, boerderij, culinair, wellness, citybeleving, samen uit, paardrijden) uitgespeeld in gerichte e-mailcampagnes. Ook acties met grote magazinetitels als Knack, Libelle en Nest haalden in 2014 schitterende resultaten. Koppel daaraan een steeds beter gerichte social media strategie en de populariteit van het tv-programma Vlaanderen Vakantieland en je hebt het antwoord. De snelle afname van het boek bij het
De vijf provincies investeren samen 840.000 euro in campagne en werking van LiV. Voeg daarbij nog eens 540.000 euro samengelegd door de advertentieopbrengsten van de adverterende logies zelf, Horeca Vlaanderen, de kampeersector en de Vlaamse Vereniging voor Hoeve- en Streektoerisme en je komt uit op 1.380.000 euro. Dat het de moeite loont, bewijzen de resultaten van het redemptieonderzoek: via de LiV-campagnes werden in 2014 106.013 boekingen gerealiseerd, goed voor een omzet van maar liefst 49,7 miljoen euro. Overigens kwam de Vlaanderen Vakantiecheque in 2014 opnieuw op vol toerental: er werden voor 1.649.930 euro aan Vlaanderen Vakantiecheques aangekocht. Topmaand was december 2014 met een omzet van 374.810 euro.
“Wat de vijf provincies met LiV willen doen is aan de logiesaanbieders die ons volgen een geldig en betaalbaar alternatief bieden voor de boekingsites à la booking.com.”
Logeren in Vlaanderen Vakantieland Totalen
106.013 aantal boekingen
49,7 miljoen
140.000 ex.
euro omzet
aantal verspreide logiesboeken
19
Terugblik op 2014
Wat boekingen betreft, bood LiV in 2014 een nieuwe service aan voor de sector? “Inderdaad, om op te boksen tegen de grote bookingsites, vonden we het nodig om de kleinere spelers op de markt een gratis alternatief te bieden om online boekingen binnen te halen. Samen met Stardekk werd een module op maar gebouwd voor de logiesaanbieders. Deze module is ingekoppeld binnen de nieuwe LiV-website en laat toe de beschikbaarheid van logies te checken. Sinds de lancering in september namen 170 logiesaanbieders deel aan het online boeken (cijfers tot december 2014) en zij haalden hiermee een omzet van 76.000 euro.”
Het gelijknamige magazine op Eén vormt nog steeds een belangrijke pijler van de campagne. Mariel Rosier, verantwoordelijke Pers & Redactie: “Absoluut. Vlaanderen Vakantieland blijft een onbetwiste topper met pieken tot 1,2 miljoen kijkers per weekend. 2014 betekende bovendien een topjaar voor onze provincie met maar liefst 18 reportages en 13 presentatielocaties. Goed voor ruim drie uur televisie! De logiesspecial ‘Ook getest op weekend’ - ditmaal met vakantiewoning De Schaapskooi in Kasterlee - scoorde opnieuw sterk. Het Vlaanderen Vakantielandteam ontving hiervoor trouwens de Toerisme Vlaanderen Award voor beste toeristische reportage. Er liepen nog meer sfeervolle specials, zoals ‘Onderweg langs Vlaamse velden’ rond honderd jaar Eerste Wereldoorlog of ‘Cuisine Kristien’ met de chefs van Jong Keukengeweld. Vlaanderen Vakantieland vertaalt onze projecten en evenementen naar sterke televisie. Knap hoe ze daar elke week weer in slagen.”
Begin je ochtend helemaal in jouw stijl. HIRST GEKOOKT
TOAST DE COCK
ROEREI HARING
EIEREN À LA POLLOCK
OMELET À LA MONDRIAAN
SPIEGELEI MUNCH
OMELET À LA MAGRITTE
EIEREN ‘KANDINSKY’
ROEREI ARNE QUINZE
PICASSO EIERSLA
Omelet, spiegelei, roerei, hard- of zachtgekookt eitje,…? Of liever een kunstzinnig ontbijt? SPIKKELEI SEURAT
GRATKIS BOE +
EQUES 100 CHINNEN TE W
Op één van onze 600 logeeradresjes bereidt de gastvrouw of -heer het helemaal zoals jij het wil.
DUCHAMP SUNNY SIDE UP
HAAL DEZE WEEK JE GRATIS LOGIESBOEK* BIJ EEN DIENST VOOR TOERISME IN JE BUURT EN MAAK KANS OP ÉÉN VAN DE 100 VLAANDEREN VAKANTIECHEQUES TWV €200. *ZOLANG DE VOORRAAD STREKT
HET ADRES VAN JE DIENST VOOR TOERISME VIND JE OP WWW.LOGERENINVLAANDERENVAKANTIELAND.BE
Imagocampagne najaar
tot
1.200.000
Distributiecampagne voorjaar
kijkers per weekend
Werkten hieraan mee
Alain Lovenweent
Jenny Poncin
Mariel Rosier
Sjantal Sillius
Annie Van Dyck
Martine Vinck
20
Tradewerking Een meer commerciële en bijgevolg betere vermarkting van het toeristische aanbod: dat vormt het doel van de tradewerking die Toerisme Provincie Antwerpen in september opstartte. Meteen een primeur binnen de Vlaamse provinciale toeristische organisaties.
Wie zijn onze partners in deze nieuwe tradewerking? Sjantal Sillius, trade coördinator: “Enerzijds werken we samen met commerciële partners als touroperators, reisagentschappen en aanbieders van digitale routeplanners en reiswebsites. Dergelijke intermediaire organisaties hebben heel wat ervaring in de directe communicatie met de consument. Op die manier bereiken we veel meer potentiële klanten. Daarnaast willen we in de toekomst nauwer samenwerken met niet-commerciële partners zoals Logeren in Vlaanderen vzw en Toerisme Vlaanderen. Zo bekijken we met onze collega’s van Toerisme Vlaanderen in Den Haag hoe we het fietsevenement ‘Duvel on Tour’ toeristisch kunnen uitspelen op de Nederlandse markt. We focussen de komende jaren op bier en fietsen, al zijn andere thema’s niet uitgesloten. Verder geven we de voorkeur aan acties die passen binnen onze strategische plannen.”
Welke meerwaarde biedt Toerisme Provincie Antwerpen in deze commerciële omgeving? “Uit onze gesprekken blijkt dat er nog ontzettend veel opportuniteiten zijn. We stellen vast dat de commerciële reissector ons toeristische aanbod onvoldoende kent. Daarin moet dringend verandering komen. In het ideale scenario doen commerciële partners spontaan beroep op onze knowhow. We zijn ook prima geplaatst om regio’s, kunststeden en provincies vlot te laten samenwerken. Natuurlijk blijft zo’n publiek-private samenwerking altijd een evenwichtsoefening. Wij proberen partners te overtuigen om met ons aanbod aan de slag te gaan. In de beginfase verloopt zo’n samenwerking heel intensief. Na verloop van tijd moeten de partners zelfstandig kunnen werken.”
Wat hebben de eerste vier maanden je geleerd? “Dat het soms verbazend snel gaat! We hebben al enkele verkennende gesprekken met commerciële partners achter de rug. Zo bekijken we met Coachpartners de mogelijkheden rond cyclocrossen in de Kempen. Ons eerste grote project betrof de ‘beer bike trails’ voor VOS Travel, een referentie op het vlak van fietsvakanties. We werken voor hen aan een zevendaagse fietsvakantie vol bierbeleving voor de buitenlandse markt en een vierdaagse fietsvakantie voor de Vlaamse en Nederlandse markt. Een ideale testcase. We leren ontzettend veel over de werking van dit soort reisorganisaties en wat ze precies nodig hebben. Die kennis zal ons ongetwijfeld helpen om onze producten in de toekomst nog beter te vermarkten.”
21
Terugblik op 2014
Pers, media en public relations N18.KEMPEN
Donderdag 5 juni 2014
Wandeling van het jaar
KEMPEN.19N
Donderdag 5 juni 2014
Met zijn gevarieerde natuur is de Antwerpsse Kempen een topregio om al wandelend te verkennen. Maar de vier Kempense tochten die genomineerd zijn vo oor de Wandeling van het Jaar in de provincie Antwerpen voegen aan het groen nog een extra dimensie toe. Avontuu ur, cultuur of lekker luiwammesen, de Kempen hebben wandelingen ngen g voor meerwaardezoekers.
“Hier zie je Kempense topnatuur” Wild kamperen op de TALANDERWANDELING
‘VENSTERS OP HET VENNENGEBIED’ toont grens tussen natuur en cultuur Turnhout
D
e wandeling ‘Vensters op het Vennengebied’ vertrekt aan de Klein Engelandhoeve in Turnhout en is 2,8 kilometer lang. Tijdens de wandeling komen kunst, cultuur en natuur mooi samen. Conservator Marc Smets en Bas Van der Veken van het Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete tonen de troeven van de wandelroute. Om geselecteerd te worden voor
de wedstrijd Wandeling van het Jaar moeten de wandelroutes voldoen aan strenge criteria. Volgens Bas Van der Veken is ‘Vensters op het Vennengebied’ daar met glans in geslaagd. “De route moet niet enkel tot het wandelknooppuntennetwerk behoren, er moet natuurlijk ook iets meer te zien zijn. Langs de wandelroute zie je kunstwerken van de Kempense kunstenaar Geert De Kockere. Hij maakte tien platen met een venster in waardoor je naar de natuur kan kijken. Bij het uitzicht
schreef hij telkens een passend gedicht. Zo komen cultuur en natuur samen. Als we weten dat we de eerste bescherming van onze natuurgebieden te danken hebben aan vroegere landschapsschilders die hun stillevens wilden conserveren kunnen we zeggen dat de cirkel tussen kunst en natuur in het Vennengebied rond is”, zegt Van der Veken. Beheren Marc Smets is als vrijwilliger mee verantwoordelijk voor de natuur. “Het Vennengebied heeft een grote biodiversiteit die we in stand houden. Je komt door weiland, heide en langs vennen en ze hebben allemaal een eigen biotoop”, vertelt Smets. In het water vinden we kikkers en kevers, langs de kant van de weg staat de vleesetende plant zonnedauw en je hoort de zeldzame roep van de wielewaal. Al die natuur wordt nauwkeurig beheerd. “De mensen vinden het soms raar dat we op de ene plek bomen kappen en er op een andere plek bij zetten. Dat doen we om de harmonie te bewaren. Er staan bijvoorbeeld
heel wat Amerikaanse eiken waar bijna niets rond groeit, maar die toch belangrijk zijn voor vleermuizen. Insecten vertoeven dan weer veel liever bij een inheemse zomerof wintereik. Het is dus steeds zoeken naar een juist evenwicht”, legt Van der Veken uit. Ook tussen de natuur en de mens moet er een evenwicht gezocht worden. “Nog maar honderd jaar geleden leefden de armere mensen in de Kempen van de hei. Sommigen hadden schapen, geiten of bijen terwijl anderen bezems maakten. Dat verhaal is verloren gegaan en daar willen we iets aan doen. Daarom willen we graag langs de wandelroute een lemen huis zetten waar we tonen hoe men hier vroeger leefde.” Dankzij de Klein Engelandhoeve aan het begin van de route, het speelbos middenin en de verschillende banken onderweg is ‘Vensters op het Vennengebied’ een druk bezochte plek voor wandelaars en natuurliefhebbers. Op het einde van de wandeling is er nog een permanente tentoonstelling over het gebied.
Arendonk De Talanderwandeling van 11 kilometer doorheen het gebied van de Hoge Vijvers is genomineerd voor Wandeling van het Jaar. Samen met de Kempense gemeentes Kasterlee, Herselt en Turnhout dingt Arendonk mee naar de titel van mooiste wandeling.
Door tien platen kunt u naar de natuur kijken. FOTO BERT DE DEKEN
De Talanderwandeling kent een enorme variatie aan landschappen. Op het einde stap je door zeer bosrijk gebied. FOTO BERT DE DEKEN
Het is een prachtige lentedag als we afspreken om de Elsschotwandeling te maken. Afspraak aan de kerk van Blauberg want daar staat een beeldje dat ons meteen aan Elsschot doet denken. “Kaas”, vertelt Theo Aerts, onze gids van vandaag. “Een van de boeken van Elsschot.” “Het verbaast me niet dat de wan-
deling kans maakt op de prijs van Wandeling van het Jaar”, zegt Theo Aerts. “Het is een prachtig gebied om te wandelen.” Op onze planning staat 10 kilometer, al is er ook een verkorting van 5 kilometer mogelijk. “Maar die brengt je niet tot in het Helschot en dat is het belangrijkste deel van de wandeling”, zegt Aerts. De wandeling vertrekt langs brasserie De Verlossing. “Hier kwam Willem Elsschot vroeger zijn vakanties doorbrengen”, vertelt Aerts. “Aan de buitenkant hangt ook een familiefoto van Elsschot en de wegwijzer die buiten staat, komt terug in zijn boek De Verlossing.” Na enige tijd komen we in het Helschot. “Elsschot kwam naar Blauberg om te studeren .Hij stond samen
met zijn nicht in alle vroegte op en studeerde tot de middag. In de namiddag trok hij het Helschot in. Daar had de jonge Alfons De Ridder zijn pseudoniem gevonden. Daar is hij ook bij het verhaal van het dwaallicht gekomen. Die lichtjes zouden de zielen van overleden kinderen zijn die ronddwalen boven het Helschot.” Bosbessen De paadjes in het Helschot zijn echte bosweggetjes waar het best modderig kan zijn. Onderweg zat mijn sportschoen met plakkers, zelfs even vast in de modder. Als we weer uit het bos komen, verandert het pad in asfalt en verderop moeten we een maïsveld in. “Er is aan de eigenaar gevraagd om een spoor vrij te houden zodat het pad zo kan blijven lopen”, zegt Aerts. We komen terug langs domein Hertberg, via het rolwagenpad. Onderweg komen we bosbessen tegen. “Vroeger plukten en verkochten we ze. Zo konden we een centje verdienen dat we dan uitgaven op Blauberg kermis”, herinnert Aerts zich. Na twee uur en half zijn we terug op onze vertrekplaats waar we onze toch afsluiten met een frisse pint in het huis waar Elsschot zijn vakanties doorbracht: brasserie De Verlossing.
wild te kamperen op de bivakzone”, vertelt Marc Helsen van Toerisme Arendonk. “Echt wild kamperen welteverstaan. In 2010 werd hier de eerste paalkamping geïnstalleerd. Meer dan een waterpomp waar niet-drinkbaar water uitkomt en een grasveld is er niet. Dat is net de bedoeling: dichtbij de natuur kamperen.” Na de wandeling is er gelegenheid voor een biologische consumptie in het Theehuisje Talander op de Lusthoven. “Wel even letten op de openingstijden: het is maar de helft van de week geopend”, verwittigt Christof Sierens (28) coördinator bij Talander. Een plan van de wandeling met tien knooppunten kunt u bekomen bij de dienst vrije tijd van het gemeentehuis of bij Talander. Downloaden via de website kan ook. Stemmen voor de Talanderwandeling kan tot 15 augustus via de website. RJA
L www.wandelingvanhetjaar.be
LEGO
Lekker onthaasten tijdens de luie HANGMATTENWANDELING
Herbeleef jeugd van Willem tijdens de ELSSCHOTWANDELING Herselt
De Talanderwandeling door De Hoge Vijvers in Arendonk is 11 kilometer maar kan ingekort worden tot 5,5 kilometer. “Het maakt deel uit van het Wandelnetwerk Kempens Landgoed, geopend in 2010 en is in totaal maar liefst 415 kilometer
lang”, vervolgt hij. Het hele netwerk bevat naast domein De Hoge Vijvers in Arendonk ook de immense landerijen van aristocratische families als Cartier en Emsens en de Gewestbossen in Ravels. Het strekt zich uit over het noordoosten van de Kempen. De Talanderwandeling vertrekt en eindigt aan het opvanghuis Talander op de Lusthoven. Het natuurgebied van 500 hectare De Hoge Vijvers is gelegen op de grens van België en Nederland, naast het kanaal Dessel-Schoten. Het is niet aangeraden om de wandeling met een kinderwagen te doen, gezien de onregelmatige ondergronden. Brede bosdreven kruisen geregeld de wandelroute doorheen het naaldbosrijk gebied. Verder zijn er ook open ruimtes met natuurlijke heidegroei. Op andere plaatsen kunt u genieten van weidse vergezichten waar schuchtere hertjes de wandelaar aanstaren. “Het is zelfs toegestaan in het
Kasterlee speelt al zijn troeven uit met de Hangmattenwandeling. Die verplicht de stappers tot algehele onthaasting. FOTO GVA
Wie ten volle van de troeven van de Kempense Heuvelrug wil genieten, moet zeker de Hangmattenwandeling in Kasterlee uitproberen. Want die koppelt een tocht van 8 kilometer door het Kastelse groen aan verpoosmogelijkheden in hangmatten. Toerisme Kasterlee lanceerde de unieke Hangmattenwandeling vorig seizoen. Deze tocht over de Kempense Heuvelrug draagt onthaasting hoog in het vaandel, want ze mikt uitdrukkelijk op wandelaars die veel ruimer de tijd willen nemen dan de twee uurtjes die voor een staptocht van 8 kilometer nor-
De Elsschotwandeling start aan brasserie De Verlossing. FOTO LOUIS VERBRAEKEN
IVTH
Gazet van Antwerpen
Het grootste ontbijt van Vlaanderen in samenwerking met Radio 2
Kasterlee
Centraal Station Antwerpen
maal nodig zijn. Op vier plaatsen onderweg komen ze palen tegen waartussen ze hun hangmatten op kunnen spannen. “Tijdens een vakantie heb ik eens geslapen in een hangmat. Dat was een geweldige ervaring en dat wilde ik in Kasterlee ook”, zegt Sofie Embrechts van Toerisme Kasterlee. De dienst stippelde meteen een tocht via het wandelnetwerk Kempense Heuvelrug uit, waarbij de stappers enkele toeristischrecreatieve pronkstukken van de pompoengemeente aandoet. “Op vier locaties hebben we speciale palen met haken opgesteld, waaraan de deelnemers hun hangmat simpel kunnen vastklikken”, zegt Inge Geeraerts van Toerisme Kasterlee. “Het doel is echt dat mensen er wat langer verpozen. Het zijn plaatsen in de schaduw, zoals het Bieken Busseltje (een beukenbosje, red.), of in de volle zon, zoals aan de vistrap van de Kleine
Nete. Met het kabbelen van de rivier op de achtergrond is dat heel rustgevend.” De Hangmattenwandeling is bijzonder geschikt om op een zonnige dag met de kinderen te doen. Zeker met een picknick erbij, want in de buurt van de meeste hangmatpalen staat ook een zit- of picknickbank. En welke ouder droomt er niet van om lang uitgestrekt te wiegen in de hangmat terwijl de kinderen ravotten op de Kabouterberg? De wandelbrochure van de Hangmattenwandeling kost 1 euro. U kunt een eigen hangmat meebrengen, of er een huren bij Toerisme Kasterlee voor 2,50 euro en een waarborg van 50 euro. U krijgt een handig rugzakje mee om de hangmatten te vervoeren. “En het zijn echte fairtradehangmatten, die we zelf eerst hebben uitgetest en goedgekeurd”, zeggen Embrechts en Geeraerts. HO
L www.toerisme-kasterlee.be
22
Toerisme Provincie Antwerpen ingekoppeld in nieuwe website Provincie Antwerpen
door Sofie Roth
diep in de Antwerpse Kempen ligt KAsterlee verscholen in het groen, omgeven door de hoge rielen, de KAbouterberg, bossen en velden. wij springen met z’n Allen op de fiets en verzAmelen onze picKnicK onderweg. tussen lier en oelegem fiets je dAn weer tussen bloeiende boomgAArden en geniet je vAn overheerlijKe streeKproducten. een mooi stuKje Kempen met een smAAKvolle toets.
© bArt vAnder moeren
Fietsvakantie in de antwerpse kempen fietSpicknick in kaSteRlee Route 40 km 88-31-30-30-29-56-57-58-36-75-78-90-8928-27-26-87-88 27,5 km (verkorting): 88-31-30-29 (tot aan geitenboerderij Polle)-30-56-57-58-36 (tot aan De Melkweg)-58-32-33-34-88 fietSveRhuuR KAsterlee |
fietsen vAn de wAter | geelsebAAn 22,
014/85.05.25
|
op
voorhAnd
reserveren
|
www.fietsenvAndewAter.be
Bij geitenboerderij Polle vul je je picknick aan met ambachtelijke geitenkaas. Hier lopen een vijfhonderdtal geiten rond, klaar om twee keer per dag gemolken te worden. Die melk toveren Paul en Veerle onder meer om in heerlijke geitenkazen – zowel verse, vaste als gerijpte; met spek, verse kruiden, noten, rozijnen of olie – geitenyoghurt, geitenkaaskroketten, geitenmelkijs en geitenkaastaart. Om van te smullen!
BRood en chaRcuteRie In de picknickzak die je bij Toerisme Kasterlee afhaalt, zitten alvast enkele lekkernijen, zoals een multivruchtensapje, een chocoladereep, honing, choco, bestek en een klein flesje wijn voor de volwassenen. De verse ingrediënten verzamel je onderweg. De eerste twee stops liggen vlak bij de Markt. Voor lekkere pistolets moet je bij Eric’s
ultieme picknickplek Een mooie plek om je picknick te verorberen. Aan de overkant komen enkele paarden je verwelkomen. Verder geniet je simpelweg van de rust en de stilte. In de zomer worden er zeilen voorzien tegen de zon, zodat je kroost bij te heet weer even in de koele schaduw kan vertoeven.
riëren per dAg
30 september, elke dag behalve dinsdag. Reserveer minstens 5 werkdagen op voorhand. De picknickzak haal je tussen 9 en 12u bij Toerisme Kasterlee. Volwassenen betalen € 12,50, kinderen € 9,50 en 2 volwassenen met 2 kinderen € 40. mArKt 13, www.AntwerpseKempen.be
floreAl Kempen | herentAlsesteenweg 64, lichtAArt | tussen Knooppunt 29 en 56 | www.floreAlclub.be
eric’s bAKKerij | turnhoutsebAAn 30, KAsterlee | slAgerij jobo | retiesebAAn 3, KAsterlee | bAKKer en slAger KAn vA-
tuSSen de geiten
KAsterlee | tel. 014/84.85.19 | www.toerisme-KAsterlee.be |
24
Bakkerij zijn, de schattigste bakker uit de omgeving. Bij slager JoBo kies je zelf de charcuterie uit de toonbank. “Natuurhesp, Ardense ham, zwarte woudham, frikadellenkoek… Zeg het maar, mevrouw!”
info Deze fietsformule is mogelijk van 27 april tot
geitenboerderij
polle | eerselingenstrAAt
36,
1
het speeltuig, steekt wiebelende bruggetjes over, kruipt door ronde buizen en glijdt gezwind van de drie glijbanen. De iets oudere kinderen leven zich uit op het spannende spinnenweb.
logeeRtip Prachtig gelegen in de groene bossen rond Kasterlee is het Boshuisje. Ideaal voor families. Kinderen kunnen zich hier helemaal uitleven in de natuur of op de speeltuigen in de tuin. Je kunt kiezen tussen twee huisjes voor acht personen, of beide samen huren voor heel de familie. Een derde huisje is in opbouw en krijgt een ronde vorm. Het Boshuisje ligt op een wandel- en fietsroute tussen twee knooppunten. Dé logeerplek voor al je buitenactiviteiten. boshuisje | Klein hoeven, KAsterlee | vAnAf € 525 per weeKend, € 500 per midweeK en € 800 per weeK, voor 8 personen | tel. 014/85.06.80 | www.boshuisje.be
AAn boomKweKerij hoebenschot | op de hoeK vAn sleKKestrAAt en lisseweg | tussen Knooppunt 57 en 58
1 maand gRatiS vaB-fietSBijStand
veRS deSSeRt
Bij aankoop van een fietskaart van de Antwerpse Kempen ontvang je 1 maand gratis VAB-Fietsbijstand. Zorgeloos ontdek je deze mooie regio aan de hand van het handige fietsknooppuntennetwerk, dat onlangs nog een grondige kwaliteitscontrole kreeg. Deze actie is geldig tot 31 december 2014. De nieuwe fietskaarten zijn verkrijgbaar bij alle toeristische infokantoren in de Antwerpse Kempen of via www.AntwerpseKempen.be . Surf na aankoop naar www.vAb.be/ fietsKAArt en sluit je aan met je unieke actiecode.
Een picknick sluit je toch niet af zonder dessert!? Bij boerderij De Melkweg houden we voor de laatste keer halt voor een potje verse, zelfgemaakte rijstpap. An neemt ons mee naar de stallen, waar de koeien doddig naar me kijken, alsof ze willen zeggen “geniet maar van de rijstpap, speciaal voor jullie gemaakt”. En gelijk hebben ze; het smaakt!
licht-
AArt | tussen Knooppunt 30 en 29 | tel. 014/55.61.50 | www.polle.be
Speeltijd
1. Fiets aan de kant
boerderij de melKweg | Klein broeK 30, tielen | tussen
Leuk voor kinderen is de speeltuin van Floreal Kempen. Kleine Nina klautert enthousiast op
en picknick uit de tas.
Knooppunt 58 en 36 | tel. 014/55.70.82
Heerlijk!
VA B-M a g a zine • A P R I L 2 014
A P R I L 2 014 • VA B-M a g a zine
25
Redactionele bijdrages in magazines (VAB magazine april)
Deelname vakantiesalon Antwerpen, Fiets- en Wandelbeurs in Mechelen en Amsterdam
Productkennisreis persmedewerkers Toerisme Vlaanderen in Nederland
Opening bivakzone Wortel Kolonie
Debat Groote Oorlog vakantiesalon Antwerpen
Werkten hieraan mee
Christine Aerts
Chris De Nys
Peter Langeraert
Marina Meys
Eva Turcott
Ronny Van Den Bosch
Peter Van Den Broeck
Sandra Demuyer
Statutaire werking
23
Gewone algemene vergadering Het cultuurcentrum de Kollebloem in Puurs vormde op 14 mei de locatie voor de gewone Algemene Vergadering van Toerisme Provincie Antwerpen vzw. Koen Van den Heuvel, burgemeester van gastgemeente Puurs, verwelkomde een 160-tal genodigden. Vooraleer te beginnen met het administratief gedeelte huldigde de voorzitter afscheid nemend bestuurder Luc Gobin. Luc Gobin vertegenwoordigde Toerisme Vlaanderen sedert 1988 in de raad van bestuur van Toersime Provincie Antwerpen. Door zijn regelmatige aanwezigheid en gepaste tussenkomsten tijdens de vergaderingen was hij niet alleen een belangrijke bron van informatie vanuit Toerisme Vlaanderen, maar ook een belangrijk klankbord voor en pleitbezorger van de Antwerpse dossiers bij Toerisme Vlaanderen. Sedert februari 2014 is Luc Gobin werkzaam als directeur Europa bij de International Social Tourism Organisation om het sociaal toerisme binnen Europa te versterken en uit te breiden. De voorzitter dankte hem van harte en bood hem een mand met streekproducten van Scheldeland aan.
Administratief gedeelte Voorzitter Bruno Peeters verklaarde de gewone algemene vergadering voor geopend. Aantal aanwezige leden: 108 Aantal volmachten: 20 Totaal: 128 van de 150 leden De vergadering was dus rechtsgeldig want een gewone meerderheid is vereist. Alle documenten werden vooraf aan de leden bezorgd.
Verslag algemene vergadering 15 mei 2013 door de heer Bruno Peeters, gedeputeerde - voorzitter. De aanwezigen ontvingen vooraf het verslag van de gewone algemene vergadering van 15 mei 2013 in het Torenhof in Tongerlo (Westerlo). Toerisme Provincie Antwerpen ontving geen opmerkingen. De vergadering keurde het verslag van de algemene vergadering van 2013 in het Torenhof in Tongerlo (Westerlo) unaniem goed.
Jaarverslag en financieel verslag 2013 Voorzitter Bruno Peeters gaf het woord aan achtereenvolgens Bie De Busser, Gaston Maes en Gilles Facon respectievelijk manager Kempen, manager Scheldeland en wnd. directeur, die via een powerpoint-presentatie een deel van de Toersime Provincie Antwerpen-activiteiten in 2013 toelichtten. De aanwezigen ontvingen vooraf het jaarverslag en het financieel verslag 2013. De vergadering keurde het jaarverslagen het financieel verslag 2013 unaniem goed.
Financieel verslag 2013 door de heer Gilles Facon, wnd. directeur. De leden ontvingen vooraf het financieel verslag. De waarnemend directeur gaf een kort overzicht van de krijtlijnen voor 2014 en van de belangrijkste posten. De vergadering keurde het financieel verslag 2013 eenparig goed.
24
Verslag van de toezichthouders van de rekeningen en kwijting van de bestuurders De boekhouding werd gecontroleerd door de heren Tom Caals en Peter Meulendijks. Wegens andere verplichtingen kon geen van beiden aanwezig zijn. Daarom brengt de heer Erik Schegers, manager Deloitte en externe accountant van TPA vzw, namens de toezichthouders van de rekeningen verslag uit. Unanieme goedkeuring van het verslag over de jaarrekening. De vergadering verleende kwijting aan de raad van bestuur en aan de toezichthouders van de rekeningen. Jaarlijks moeten voor het nazicht van de boekhouding twee toezichthouders van de rekeningen worden aangeduid: ∞ Namens de provincie was de heer Tom Caals (fractie Groen) bereid ook voor 2014 deze taak op zich te nemen. ∞ Namens de aangesloten verenigingen en VVV’s wilde de heer Peter Meulendijks (Herentals) opnieuw deze taak op zich nemen. Benoeming van de heren Tom Caals en Peter Meulendijks als toezichthouders van de rekeningen voor 2014.
Begroting en werkprogramma 2014 voorgesteld door Gilles Facon, wnd. directeur. De leden ontvingen vooraf de begroting en het werkprogramma. De directeur gaf toelichting bij de belangrijkste krijtlijnen. De vergadering keurde de begroting en het werkprogramma 2014 unaniem goed.
Samenstelling Raad van Bestuur Ter kennisgeving a.g.v de verkiezing van een nieuw schepencollege in de gemeenteraad van Turnhout van 25 oktober 2013 in de stad Turnhout droeg het stadsbestuur van Turnhout een nieuwe vertegenwoordiger voor: mevrouw Astrid WITTEBOLLE, de nieuwe schepen van Toerisme, zal voormalig schepen Willy VAN GEIRT vervangen. Eveneens ter kennisgeving: Toerisme Vlaanderen vaardigt de heer Jeroen BRYON, strategisch adviseur af als raadgevend lid van de raad van bestuur. Hij vervangt de heer Luc GOBIN die een andere functie opnam.
Vragenronde Tijdens de vragenronde op het einde van de algemene vergadering kwam Vincent Kolen (schepen van toerisme van Balen) terug op zijn opmerkingen van het voorgaande jaar in Westerlo. Hij drukte nogmaals zijn bezorgdheid uit over de gevolgen van de voorgestelde besparingen voor de kwaliteitsbewaking van het recreatief routebeleid.
Omkaderende initiatieven Na een trip langs het fietsknooppuntennetwerk, een lus langs wandelnetwerk Stille Waters of een bezoek aan het fort van Liezele konden de aanwezigen uitgebreid napraten tijdens een receptie en een diner aangeboden door TPA.
Statutaire werking 1. Leden In 2014 telde Toerisme Provincie Antwerpen vzw 147 leden. a) Leden van rechtswege: 18 Bruno Peeters, gedeputeerde voor toerisme, voorzitter Gedeputeerden Ludwig Caluwé en Inga Verhaert, ondervoorzitters Provincieraadsleden: Mireille Colson, Christ’l Cottenie, Ronny Cuyt, Jan De Haes, Koen Dillen, Jürgen Godden, Kris Goossens, Daniël Marcipont, Michel Meeus, Inge Michielsen (tot 16/12), Tine Muyshondt, Roel Van Eetvelt (vanaf 17/12), Greet Van Gool, Marleen Van Hauteghem, Karin Van Hoffelen en Katleen Van Hove.
Statutaire werking
25
b) Natuurlijke personen: 4 Annik Bogaert, Patrick Debaere, Guy Rigouts en Fons Van Bael. c) Aangesloten gemeenten: 70 Arrondissement Antwerpen: Aartselaar, Antwerpen, Boechout, Boom, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Essen, Hemiksem, Hove, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Lint, Malle, Mortsel, Niel, Ranst, Rumst, Schelle, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven, Zoersel en Zwijndrecht. Arrondissement Mechelen: Berlaar, Bonheiden, Bornem, Duffel, Heist-op-den-Berg, Lier, Mechelen, Nijlen, Putte, Puurs, SintAmands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. Arrondissement Turnhout: Arendonk, Baarle-Hertog, Balen, Beerse, Dessel, Geel, Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Herselt, Hoogstraten, Hulshout, Kasterlee, Laakdal, Lille, Meerhout, Merksplas, Mol, Olen, Oud-Turnhout, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Turnhout, Vorselaar, Vosselaar en Westerlo. d) Aangesloten intergemeentelijke samenwerkingsverbanden: 8 Briljante Kempen, Kempense Meren, Klein-Brabant/Scheldeland, Land van Mark en Merkske, Land van Playsantiën, Lier en het Pallieterland, Noordertuin van Antwerpen, Rupelstreek. e) Aangesloten VVV’s: 32 Antwerpen, Arendonk, Baarle-Hertog-Nassau, Balen, Beerse, Brasschaat, Brecht, Dessel, Essen, Geel, Herentals, Hoogstraten, Kalmthout, Kasterlee, Laakdal, Lille, Malle, Mechelen, Meerhout, Merksplas, Mol, Oud-Turnhout, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Turnhout, Voorkempen, Vorselaar, Vosselaar, Westerlo, Wuustwezel en Zoersel. e) Aangesloten verenigingen: 15 ATB-Natuurvrienden, Bobbejaanland, De Lijn VVM, GR-Paden, Horeca Provincie Antwerpen, Karrenmuseum Essen, Kempen Campings, Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde, De Lilse Bergen, Natuur- en Stedenschoon, Pasar, Straal, Vlaamse Jeugdherbergen, vtbKultuur en Wielerbond Vlaanderen - Antwerpen.
26
2.
Raad van Bestuur
Bruno Peeters gedeputeerde-voorzitter Ludwig Caluwé gedeputeerde-ondervoorzitter Inga Verhaert gedeputeerde-ondervoorzitter Rony Cuyt provincieraadslid Jan De Haes provincieraadslid Kris Goossens provincieraadslid Daniël Marcipont provincieraadslid Michel Meeus provincieraadslid Inge Michielsen provincieraadslid (tot 16/12) Roel Van Eetvelt provincieraadslid (vanaf 17/12) Katleen Van Hove provincieraadslid Koen Kennis schepen Antwerpen Frank Nobels schepen Mechelen Astrid Wittebolle schepen Turnhout Rik Verwaest schepen Lier Lieven Heuten ATB-De Natuurvrienden Wim Oosterlinck vtbKultuur Kris Quaghebeur Kempen Campings Paul Snoeys Federatie HoReCa Anja Stas Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde Willy Van Asbroeck Pasar Jeannine Van Stappen Vlaamse Jeugdherbergen Harry Beuckelaers Toerisme Klein-Brabant-Scheldeland Tina Vanhoye VVV Mechelen Annik Bogaert Toerisme Antwerpen Patrick Debaere ere-inspecteur-generaal Wegen & Verkeer Guy Rigouts Toerisme Noorderkempen Fons Van Bael De Lilse Bergen Luc Gobin Toerisme Vlaanderen (tot 31/01) Jeroen Bryon Toerisme Vlaanderen (van 01/02 tot 31/07) Vanwege de administratie: Jef Mertens departementshoofd Vrije Tijd Bie De Busser manager Kempen Gilles Facon manager Beleid & Ontwikkeling (tot 26/02 en vanaf 27/02 wnd. directeur) Peter Langeraert manager Interne Zaken Alain Lovenweent manager Marketing & Communicatie Gaston Maes manager TPA-Scheldeland, Kunststeden & Omgeving Bert Geboers directeur (tot 26/02)
Vergaderingen De Raad van Bestuur vergaderde in 2014 op 2 en 26 februari, 2 april, 20 juni, 1 oktober en 3 december. Alle beslissingen met betrekking tot de algemene werking van Toerisme Provincie Antwerpen werden aan zijn goedkeuring onderworpen. De directieraad vergaderde op 24 en 30 januari, 21 maart, 6 juni, 19 september en 21 november om de dossiers voor te bereiden voor de raad van bestuur en om tussentijdse beslissingen te nemen. De leden van het managementteam vergaderden op 13 januari, 17 februari, 17 maart, 7 en 28 april, 19 mei, 10 juni, 7 juli, 11 augustus, 2 september, 13 oktober, 3 november en 3 december ter voorbereiding van de bijeenkomsten van directieraad en raad van bestuur.
27
Financieel verslag 2014
Financieel verslag BALANS PER 31 DECEMBER 2014 EN 2013 2014
2013
0,00 EUR
14.147,30 EUR
22.003,65 EUR
22.003,65 EUR
3.274,57 EUR
2.924,32 EUR
Meubilair
12.796,36 EUR
16.464,06 EUR
Computermateriaal
14.966,15 EUR
27.803,47 EUR
Andere materiële vaste activa
90.000,00 EUR
90.000,00 EUR
Immateriële vaste activa in ontwikkeling
33.570,00 EUR
0,00 EUR
176.610,73 EUR
173.342,80 EUR
ACTIVA VASTE ACTIVA
Aankoop software (website) Terreinen en gebouwen Installaties, machines en uitrusting
Waarborgen
TOTAAL VASTE ACTIVA
174.410,64 EUR
177.678,57 EUR
VLOTTENDE ACTIVA
Voorraden Vorderingen
1.067,84 EUR
1.067,84 EUR
124.320,33 EUR
99.536,82 EUR
124.320,33 EUR
99.536,82 EUR
Klanten + te ontvangen creditnota's + op te
60.636,98 EUR
50.831,01 EUR
34.687,22 EUR
179.736,81 EUR
stellen facturen + te ontvangen inkomsten BTW
230.567,82 EUR
95.324,20 EUR
Geldbeleggingen
Liquide middelen TPA
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA
Overlopende rekeningen
360.242,70 EUR
966.419,48 EUR 193.555,41 EUR
211.278,91 EUR
1.159.974,89 EUR
571.521,61 EUR
1.379.619,42 EUR
901.626,25 EUR
1.557.297,99 EUR
1.076.036,89 EUR
28
PASSIVA
2014
2013
EIGEN VERMOGEN
Patrimonium
62.104,88 EUR
Bestemde fondsen
62.104,88 EUR
186.720,59 EUR
550.000,00 EUR
Werkingsreserve voorbije jaren
135.457,29 EUR
Winst van het boekjaar
535.255,05 EUR
-498.736,70 EUR
TOTAAL EIGEN VERMOGEN
784.080,52 EUR
VREEMD VERMOGEN
248.825,47 EUR
Handelsschulden
360.591,33 EUR
Schulden mbt. belastingen, bezoldigingen, soc. lasten
243.893,28 EUR
512.316,41 EUR
604.484,61 EUR
755.638,09 EUR
Overlopende rekeningen
TOTAAL VREEMD VERMOGEN TOTAAL PASSIVA
168.732,86 EUR
243.321,68 EUR
71.573,33 EUR
773.217,47 EUR
827.211,42 EUR
1.557.297,99 EUR
1.076.036,89 EUR
29
Financieel verslag 2014
BEDRIJFSOPBRENGSTEN (detail) INTERNE ZAKEN Beheer gebouwen Huisvestingsopbrengsten Steentje Inkomsten vergaderingen Subsidies Toelagen Provincie Over te dragen opbrengsten Toerisme Vlaanderen ex-DAC personeelssubsidie Toeristische tewerkstelling (wandelcoördinator) Toeristische tewerkstelling (Projectontwikkeling) Premies PC 329.01
2014
82.686,31 € 5.096,00 €
5.046,00 € 3.622,00 € 1.174,00 € 250,00 €
3.697,00 € 1.174,00 € 225,00 € 5.087,50 €
8.744,72 €
0,00 €
12.000,00 € 64.419,11 €
-38.186,65 € 20.611,00 € 4.174,20 € -50.770,55 € -12.201,30 €
0,00 € 725,00 € 50.770,55 € 12.923,56 € 171.934,86 €
82.122,59 €
184.283,72 €
163.962,82 € -135,00 € 127.362,82 € 36.735,00 €
14.380,00 € 137.303,72 € 32.600,00 €
128.207,88 €
135.265,85 € 3.222,85 € 132.043,00 €
REGIOWERKING OVERIGE OPBRENGSTEN Recuperatie personeel groeps- + gezondheidszorg verzekering Recuperatie personeel maaltijdcheques Voorraadwijziging handelsgoederen (+)
2.688.310,00 € 290.842,00 € 142.704,05 € 5.952,83 € 20.680,56 € 30.047,66 € 0,00 €
Projecten cofinanciering
Verkoop Publicaties Verkopen contant Verkopen op factuur
3.178.537,10 €
3.174.744,64 €
BELEID EN ONTWIKKELING Kenniscentrum
MARKETING EN COMMUNICATIE Cofinanciering marketingacties Publiciteit en web (advertenties) Promotiecampagne MeetingKempen(Mice) Partnership ontvangsten (cofinanciering)
9.768,61 € 244,00 €
3.004.996,00 € 0,00 € 140.187,48 € 0,00 € 0,00 € 29.561,16 €
Interne zaken overige / Diverse resultaten
Routebureau Toerisme Vlaanderen toeristische uitrusting Toeristische uitrusting Wandelnetwerken Religieus Erfgoed (SIRE)
10.012,61 €
9.960,50 € 8.000,00 € 1.960,50 €
Cofinanciering clusterwerking Lidgelden Gemeenten (lidgelden) Lidgelden VVV's Lidgelden Verenigingen
2013
5.650,03 € 122.557,85 €
0,00 €
37.114,52 €
23.861,28 €
46.207,13 € 14.562,08 €
15.043,72 €
6.861,54 € 24.783,51 €
8.817,56 € 0,00 €
TOTAAL BEDRIJFSOPBRENGSTEN: TOTAAL FINANCIELE OPBRENGSTEN: TOTAAL UITZONDERLIJKE OPBRENGSTEN:
3.621.324,90 € 3.997,08 € 575.042,21 €
3.869.783,59 € 3.869,87 € 134.076,30 €
Totaal opbrengsten
4.200.364,19 €
4.007.729,76 €
30
BEDRIJFSKOSTEN (detail)
2014
2013
INTERNE ZAKEN 2.359.857,67 €
Personeelskosten Bruto - bezoldigingen (incl. provisie vakantiegeld) RSZ - bijdragen Wetsverzekering Groepsverzekering Collectieve verzekering gezondheidszorgen Maaltijdcheques Overige (incl. uitzendkrachten bedienden) Loonadministratie Vorming en opleiding Verplaatsingskosten Werving en selectie
1.700.001,81 € 550.566,32 € 67.113,10 € 111.579,40 € 0,00 € 54.635,00 € 56.676,71 € 13.032,07 € 15.401,84 € 25.811,35 € 0,00 €
8.739,60 €
Wagens Brandstof Onderhoud Verzekering Huur personenwagens
16.562,47 €
2.309,35 € 1.076,02 € 996,75 € 4.357,48 €
5.489,64 € 2.020,50 € 1.005,85 € 8.046,48 €
102.728,12 €
ICT Automatisering Kleurenprinter / beeldenbank IT Servicekosten Provincie Antwerpen + printers en faxtoestellen Kopieertoestellen Vaste en mobiele telefonie
48.119,27 €
9.257,17 € 12.604,67 € 64.389,18 €
9.237,25 € 13.617,12 € 706,83 €
3.783,11 € 12.693,99 €
4.273,15 € 20.284,92 € 103.352,59 €
Gebouwen Beheer gebouwen Beveko Onderhoud en herstellingen gebouwen + beveiliging huisvesting Verzekeringen Elektriciteit / gas Huisvesting: water
94.972,27 €
32.326,89 € 34.836,54 €
24.681,67 € 36.196,81 €
5.902,53 € 28.251,26 € 2.035,37 €
5.869,51 € 25.656,12 € 2.568,16 €
Uitrusting meubilair en installaties
3.050,32 €
Kantoor Handelsdrukwerk / briefpapier / Drukwerken Verzendkosten Kantoormateriaal Onthaal en representatiekosten / Secretariaat onthaalkosten Werking vereniging Onkostenvergoeding Raad van Bestuur Algemene Vergadering Honoraria Lidgelden / Documentatie + kranten TOTAAL INTERNE ZAKEN
2.594.817,60 €
1.560.078,80 € 505.210,49 € 60.291,13 € 100.057,90 € 7.276,39 € 44.065,00 € 31.162,31 € 11.124,47 € 12.727,10 € 22.356,62 € 5.507,46 €
5.265,39 €
16.045,04 €
18.739,14 €
1.039,00 € 7.023,12 € 1.755,47 € 6.227,45 €
1.016,42 € 6.392,17 € 2.671,14 € 8.659,41 €
27.935,07 €
34.593,19 €
5.610,61 € 7.508,82 € 10.863,35 € 3.952,29 €
2.621.708,41 €
4.083,24 € 3.698,99 € 22.517,98 € 4.292,98 € 2.813.069,33 €
31
Financieel verslag 2014
BEDRIJFSKOSTEN (detail)
2014
2013
BELEID EN ONTWIKKELING Kenniscentrum B&O Consultancy Kenniscentrum intern onderzoek / monitoring fietsen Kenniscentrum overig onderzoek / prestatie derden Clusteronderzoek Kenniscentrum aanbodsontwikkeling Aanbodsontwikkeling centrale coördinatie Vlaanderen lekker land: bijeenkomsten Logeren in Vlaanderen Routebureau Routebureau: coördinatie en overleg Grenzeloos wandelen: SRE project coördinatie en overkoepelende kosten Grenzeloos wandelen: Kempense Meren PDPO wandelnetwerk: Kempense Netes PDPO wandelnetwerk: Kempense Beemden Signalisatie en onderhoud Overzichtsborden Klein materiaal Onderhoud fietsen + wandelprijzen Routedokter Fietstellers Religieus erfgoed Interreg IVA Projecten Provisie strategische projecten Waterways for growth Interreg IV B Ruiterknooppuntennetwerken TOTAAL BELEID EN ONTWIKKELING
9.286,82 €
95.824,84 €
626,70 € 8.592,76 €
12.255,12 € 76.956,68 €
67,36 € 0,00 €
6.463,04 € 150,00 € 80.000,00 €
0,00 € 0,00 € 80.000,00 €
87.055,74 € 7.000,00 € 55,74 € 80.000,00 €
195.003,62 € 13.015,00 € 45.974,44 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 48.469,63 € 3.111,20 € 159,95 € 2.215,32 € 80.766,00 € 1.292,00 € 0,08 €
170.852,80 € 12.743,47 € 0,00 € -500,00 € 1.868,95 € 1.245,96 € 121.956,15 € 346,11 € 387,20 € 1.713,57 € 10.425,00 € 4.160,00 € 16.506,39 €
40.184,43 € 40.184,43 € 0,00 € 0,00 €
101.955,53 € 98.129,70 € -4.389,87 € 8.215,70 €
324.474,87 €
455.688,91 €
32
BEDRIJFSKOSTEN (detail)
2014
2013
MARKETING EN COMMUNICATIE Beurzen Beurzen (buitenland) Standmateriaal Diverse kleine beurzen Beurzen (binnenland) Publicaties Fietsprojecten promotie / fietskaarten + fietsvriendelijke horeca Themaroutes: publicaties Wandelroutenetwerken
26.192,00 € 11.715,32 € 4.227,40 € 2.755,04 € 7.494,24 € 65.850,09 €
Pers en mediawerking VRT partnership / Audiovisuele media Personthaal en info Pers en reisagenten: onthaal Toeristische partnerships Toeristische partnerships binnenlandmarketing Toerisme Vlaanderen Mediacampagne Toeristische partnerships buitenlandmarketing Toerisme Vlaanderen Gezamenlijke initiatieven Provinciale Toeristische Organisaties Scheldeland promotie Logeren in Vlaanderen: marketing Communicatie en PR Public relations : algemeen Communicatie en PR publicaties Distributie en onthaal Aankoop voor verkoop Point Of Sales-materiaal Verzendkosten Mice (MeetingKempen) Marketing en communicatie algemeen Vertalingen Marketing en communicatie: consultancy Beeldmateriaal M&C Provisie Strategische projecten TOTAAL MARKETING EN COMMUNICATIE
89.331,74 €
34.434,70 €
43.023,96 €
7.198,04 € 24.217,35 €
6.339,78 € 39.968,00 € 7.097,36 €
Webmarketing Promotionele acties Regio evenementen: Toeristisch Seizoen Antwerpse Kempen / Opening Toeristisch Seizoen publicatie De Schakel Advertenties
32.019,06 € 1.535,48 € 14.030,71 € 1.718,00 € 14.734,87 €
10.851,59 €
27.999,40 €
17.007,95 €
0,00 €
1.669,00 €
0,00 € 27.999,40 €
5.000,00 € 10.338,95 € 85.079,53 €
80.000,00 € 1.666,24 € 3.413,29 €
83.142,83 € 80.000,00 € 1.128,30 € 2.014,53 €
239.276,18 €
520.183,55 €
0,00 €
42.000,00 €
125.175,76 € 8.803,20 €
370.321,38 € 140,00 €
0,00 €
516,83 €
58.000,00 € 47.297,22 €
58.000,00 € 49.205,34 € 4.518,74 €
2.532,74 € 1.986,00 €
7.292,97 € 5.783,10 € 1.509,87 €
9.554,09 € 0,00 € 0,00 € 9.554,09 €
19.143,34 € 340,30 € 1.461,78 € 17.341,26 €
8.656,04 €
49.989,95 €
12.659,68 € 0,00 € 0,00 € 12.659,68 € 0,00 €
98.393,36 € 153,33 € 1.083,00 € 2.222,53 € 94.934,50 €
486.883,11 €
927.356,34 €
33
Financieel verslag 2014
BEDRIJFSKOSTEN (detail) REGIOWERKING Subsidies Personeelssubsidies clusters Projectsubsidies Convenantsubsidies Scheldeland Regiobijeenkomsten Opening Toeristisch Seizoen Antwerpse Kempen Regiobijeenkomsten algemeen Regiowerking: uitvoering strategische plannen Kunststeden Omgeving TOTAAL REGIOWERKING AFSCHRIJVINGSKOSTEN (INCL. TERUGNAME WAARDEVERMINDERING KLANTEN) VOORRAADWIJZIGING HANDELSGOEDEREN (-) OVERIGE BEDRIJFSKOSTEN Verkeersbelasting Onroerende voorheffing Diverse taksen Niet aftrekbare BTW pro-rata Diverse kosten minderwaarde realisatie handelsvorderingen TOTALE BEDRIJFSKOSTEN: Totale financiële kosten: TOTALE KOSTEN: TOTAAL OPBRENGSTEN: RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR:
2014
2013
80.060,02 €
100.173,20 € 9.600,00 € 67.773,20 € 22.800,00 €
28.800,00 € 24.260,02 € 27.000,00 € 19.914,39 €
14.672,05 € 9.733,93 € 4.938,12 €
8.351,40 € 11.562,99 € 19.481,70 €
4.246,25 €
47.667,62 €
0,00 €
1.609,34 €
0,00 €
183.603,91 €
104.220,66 €
39.150,93 €
57.956,96 €
0,00 €
18.289,93 € 128.241,03 €
8.037,59 € 233,76 € 5.492,36 € 1.430,11 € 881,36 € 0,00 €
164,70 € 5.463,85 € 1.237,71 € 121.208,64 € 166,13 €
3.663.858,82 €
4.504.823,16 €
1.250,32 €
1.643,30 €
3.665.109,14 €
4.506.466,46 €
4.200.364,19 €
4.007.729,76 €
535.255,05 €
-498.736,70 €
34
BEGROTING 2015 (excl. BTW) ONTVANGSTEN 1.
Interne zaken
1.1
Overdracht saldo 31/12
1.2
Intresten
1.3
Klanten
1.4
BTW oorsprong NL r/c
1.5
Beheer gebouwen
1.6
Subsidies
1.7
Cofinanciering clusterwerking
1.8
Lidgelden
Budget
Begroting
2014
2015
3.204.996
3.054.277
5.000
2.000
500
0
10.000
9.000
3.184.496
3.036.777
0
0
5.000
6.500
8.500
16.215
2.
Beleid en ontwikkeling
2.1
Kenniscentrum
0
0
2.2
Aanbodsontwikkeling
0
0
2.3
Routebureau
8.500
500
2.4
Projectwerking
0
15.715
3.
Marketing en communicatie
237.300
259.000
3.1
Toelage Toerisme Vlaanderen
0
0
3.2
Cofinanciering marketingacties
143.000
144.000
3.3
Verkoop
94.300
115.000
33.750
39.500
4.150
2.000
4.
Regiowerking
4.1
Diverse inkomsten regiowerking
4.2
Bijdragen regiowerking Scheldeland
16.350
21.500
4.3
Toelagen Kunststeden voor gemeenschappelijke acties
13.250
16.000
3.484.546
3.368.992
TOTAAL ONTVANGSTEN
35
Begroting 2015
BEGROTING 2015 (excl. BTW)
UITGAVEN 1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8
Budget
Begroting
2014
2015
2.587.996 2.279.746 18.150 74.350 89.050 4.000 23.650 27.050 47.000
2.426.950 2.168.800 5.000 66.300 94.150 4.000 19.500 28.000 41.200
25.000
0
1.9
Algemene werking Personeel Bedrijfsvoertuigen ICT Gebouwen Uitrusting, meubilair en installaties Kantoor Werking vereniging Afschrijvingskosten / Terugname waardevermindering klanten / diverse kosten minderwaarde realisatie handelsvorderingen Niet Aftrekbare BTW
2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Beleid en ontwikkeling Kenniscentrum Aanbodsontwikkeling Routebureau Projecten Beleid
336.365 38.790 80.000 173.925 42.000 1.650
213.400 10.400 70.000 113.000 20.000 0
3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10
Marketing en communicatie Beurzen Publicaties (fietsen + wandelen) Online ontwikkelings- en onderhoudskosten Promotionele acties Pers en mediawerking Toeristische partnerships Communicatie en PR Distributie en onthaal MICE Marketing en communicatie ondersteunende diensten
800.150 26.350 57.700 50.650 393.100 85.000 97.700 8.200 10.000 50.000 21.450
667.000 10.000 32.000 50.000 348.000 40.000 107.000 13.000 15.000 30.000 22.000
4. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5
Regiowerking Subsidies Regiobijeenkomsten Regiowerking: uitvoering strategische plannen Kunststeden Omgeving
218.400 110.700 21.050 41.250 41.300 4.100
220.200 102.800 21.050 60.000 35.350 1.000
Totaal regiowerking
218.400
220.200
TOTAAL UITGAVEN
3.942.911
3.527.550
UITWERKING in EUR Totaal ontvangsten Totaal uitgaven Overdragen naar volgend jaar
3.484.546 3.942.911 -458.365
3.368.992 3.527.550 -158.558