Copyright Plantyn
INHOUDSTAFEL
1
Woord vooraf
9
Pictogrammen
10
Kader: gezondheidspatronen volgens Gordon
11
Doelstellingen
12
Het bewegingsstelsel
15
1.1
15 15 17 18 18 19 19 19 19 20 21 21 22 23 23 24 24 25 25 26
1.2
1.3
2
Anatomie 1.1.1 Skelet- en beenderstelsel 1.1.2 Spierstelsel Fysiologie 1.2.1 Functies beenderstelsel 1.2.2 Functies spierstelsel 1.2.3 Werking spierstelsel Pathologie 1.3.1 Problemen met de schedel 1.3.2 Problemen met de wervelkolom 1.3.3 Problemen met gewrichten 1.3.4 Problemen met de voeten 1.3.5 Osteoporose 1.3.6 Breuken 1.3.7 Afrukking 1.3.8 Ontwrichting 1.3.9 Verstuiking 1.3.10 Spierverrekking 1.3.11 Spierscheur 1.3.12 Spierkramp
Het zenuwstelsel
27
2.1
27 27 28 28 28 28 30 30 30 32 32 33 33 34 35
2.2
2.3
Anatomie 2.1.1 Centraal zenuwstelsel 2.1.2 Perifeer zenuwstelsel Fysiologie 2.2.1 Functies 2.2.2 Werking Pathologie 2.3.1 Cerebrovasculair accident (CVA) 2.3.2 Epilepsie 2.3.3 Koortsstuipen 2.3.4 Multiple sclerose 2.3.5 Syncope 2.3.6 Coma 2.3.7 Dementie 2.3.8 Hersenvliesontsteking
3
Copyright Plantyn 2.4
3
4
5
35 35 36 37 37 38 38
Het oog
41
3.1 3.2 3.3
41 41 42 42 43 43 43 44 44 45
Anatomie Fysiologie Pathologie 3.3.1 Problemen met het zicht 3.3.2 Scheelzien (= strabisme) 3.3.3 Glaucoom 3.3.4 Staar (= Cataract) 3.3.5 Kleurenblindheid (= daltonisme) 3.3.6 Oogbindvliesontsteking (= conjunctivitis) 3.3.7 Visuele beperkingen
Het oor
46
4.1 4.2 4.3
46 46 47 47 47 48
Anatomie Fysiologie Pathologie 4.3.1 Soorten gehoorverlies 4.3.2 Oorsuizen 4.3.3 Middenoorontsteking
De huid
49
5.1 5.2
49 49 49 49 50 51 51 52 52 53 53 54 55 55 56 59 60 60 61 61 62 62 63
5.3 5.4
4
Slaap en rust 2.4.1 Definities 2.4.2 Slaapfasen 2.4.3 Beïnvloedende factoren 2.4.4 Effecten van slaaptekort 2.4.5 Slaapbehoeften 2.4.6 Slaapproblemen bij kinderen en volwassenen
Anatomie Fysiologie 5.2.1 Functies 5.2.2 Werking Observaties Pathologie 5.4.1 Berg 5.4.2 Luieruitslag 5.4.3 Luizen 5.4.4 Wratten 5.4.5 Ulcus 5.4.6 Oudere huid 5.4.7 Overmatig zweten 5.4.8 Huidallergie 5.4.9 Decubitus 5.4.10 Smetten 5.4.11 Gordelroos 5.4.12 Jeuk 5.4.13 Irritatie 5.4.14 Eczeem 5.4.15 Eelt 5.4.12 Likdoorn 5.4.13 Eksteroog
Copyright Plantyn 6
Het spijsverteringsstelsel
64
6.1
64 64 64 65 66 66 66 67 67 67 68 68 69 69 69 70 70 71 71 71 71 71 72 73 73 74 74 75 75 76 76 77 77 78 78 79 79 81 81 82 82 83 83
6.2
6.3
6.4
7
Anatomie 6.1.1 Speekselklieren 6.1.2 Tong 6.1.3 Tanden 6.1.4 Slokdarm (Oesophagus) 6.1.5 Maag (Gaster) 6.1.6 Dunne darm 6.1.7 Dikke darm 6.1.8 Endeldarm 6.1.9 Lever 6.1.10 Galblaas 6.1.11 Alvleesklier (pancreas) Fysiologie 6.2.1 Functies 6.2.2 Werking Observatie 6.3.1 Consistentie* 6.3.2 Kleur 6.3.3 Geur 6.3.4 Gevoel Pathologie 6.4.1 Slikstoornissen 6.4.2 Aften 6.4.3 Spruw 6.4.4 Braken 6.4.5 Abnormale dorst 6.4.6 Dehydratatie of uitdroging 6.4.7 Reflux 6.4.8 Oprispen of regurgiteren 6.4.9 Galstenen 6.4.10 Stoma 6.4.11 Constipatie 6.4.12 Diarree 6.4.13 Ziekte van Crohn 6.4.14 Darmparasieten 6.4.15 Aambeien 6.4.16 Eetstoornissen 6.4.17 Obesitas 6.4.18 Voedselbesmetting: salmonella 6.4.19 Botulisme 6.4.20 E. coli of Escherichia coli 6.4.21 Griep 6.4.22 Hepatitis
Het endocrien stelsel
84
7.1 7.2
84 84 84 84
Anatomie Fysiologie 7.2.1 Functies 7.2.2 Werking
5
Copyright Plantyn 7.3
8
Het urinewegstelsel 8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
9
Anatomie 8.1.1 Nieren 8.1.2 Urineleiders (ureters) 8.1.3 Blaas 8.1.4 Urinebuis (urethra) Fysiologie 8.2.1 Functies 8.2.2 Werking Observaties 8.3.1 Helderheid 8.3.2 Kleur 8.3.3 Geur 8.3.4 Hoeveelheid 8.3.5 Frequentie 8.3.6 Gevoel Pathologie 8.4.1 Te weinig urine produceren 8.4.2 Te veel urine produceren 8.4.3 Blaasontsteking 8.4.4 Nierontsteking 8.4.5 Nierstenen 8.4.6 Chronische nierinsufficiëntie 8.4.7 Bedplassen 8.4.8 Incontinentie 8.4.9 Prostaathypertrofie EHBO 8.5.1 Bloedingen
85 85 86 86 87 88 90 90 90 91 91 92 92 92 93 93 93 93 94 94 94 94 95 95 95 96 96 97 97 98 99 100 100 100
Het ademhalingsstelsel
102
9.1
102 102 102 103 103 104 105 106 106 107 107 108 109 110
9.2 9.3 9.4
6
Diabetes 7.3.1 Rol van de lever 7.3.2 Verschillende types 7.3.3 Acute verwikkelingen 7.3.4 Chronische verwikkelingen 7.3.5 Diabeetvoet
Anatomie 9.1.1 Mond/neus 9.1.2 Larynx of strottenhoofd 9.1.3 Trachea of luchtpijp 9.1.4 Longen Fysiologie Observaties Pathologie 9.4.1 Verkoudheid 9.4.2 Keelontsteking/angina 9.4.3 Pharyngitis 9.4.4 Valse kroep 9.4.5 Bronchitis 9.4.6 Sinusitis
Copyright Plantyn
9.5
10
11
9.4.7 9.4.8 9.4.9 9.4.10 EHBO 9.5.1 9.5.2
Astma Pneumonie Tuberculose COPD (CARA) CO-vergiftiging Verdrinking
111 111 113 114 114 114 115
Het hart- en bloedvatenstelsel
116
10.1 Anatomie 10.1.1 Hart 10.1.2 Aders, slagaders en haarvaten 10.2 Fysiologie 10.3 Observaties 10.3.1 Frequentie 10.3.2 Ritme 10.3.3 Voelbaarheid 10.4 Pathologie 10.4.1 Bradycardie 10.4.2 Tachycardie 10.4.3 Bloeddruk 10.4.4 Atheromatose 10.4.5 Trombose 10.4.6 Tromboflebitis 10.4.7 Embolie 10.4.8 Infarct 10.4.9 Spataders/varices 10.4.10 Angina pectoris of angor 10.4.11 Koude voeten 10.4.12 Oedeem 10.5 EHBO 10.5.1 Bloedingen 10.5.2 Shock 10.5.3 Neusbloeding 10.5.4 Blauwe vlek
116 116 117 117 120 120 121 121 121 121 121 122 123 124 125 126 127 128 129 128 130 130 130 131 132 132
Infectieziekten
133
11.1 Specifieke termen
133
11.2 Lichamelijke afweermiddelen
133
11.2.1
Aangeboren afweersysteem
133
11.2.2
Verworven afweer/immuniteit
133
11.3 Afweermiddelen buiten het lichaam
134
11.4 Eigenschappen van infectieziekten
135
11.4.1
Duur van infectieziekten
135
11.4.2
Verloop van infectieziekten
135
11.5 Soorten infecties
136
7
Copyright Plantyn 11.6 Pathologie 11.6.1 Kinderziekten
12
8
136 136
11.6.2
Veel voorkomende infectieziekten
139
11.6.3
Hepatitis
140
11.6.4
Griep
141
11.6.5
RSV
142
11.6.6
Polio
142
Soa’s of seksueel overdraagbare aandoeningen
143
12.1 Oorzaken 12.2 Besmetting
143 143
12.3 De meest voorkomende soa’s 12.3.1 Hiv-infectie en aids 12.3.2 Chlamydia 12.3.3 Gonorroe 12.3.4 Hepatitis B 12.3.5 Schaamluis 12.3.6 Syfilis 12.3.7 Genitale herpes 12.3.8 Candida albicans
144 144 144 145 146 147 148 149 150
Verklarende Woordenlijst
151
Bronnen
157
