Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Inhoudsopgave Van de redactie Liembokaal Van de secretaris Werkavond “Kerstkaarten maken” Naar aanleiding van Een Kloof Uitgelicht Hoe een koe een haas vangt Clubtocht Crop versus Full-Frame Ilvy Njiokiktjien Het herstellen van bestanden Witbalans
Wat is Raw eigenlijk? Glas en vloeistoffen Scott Kelby De Bronzen Clack Jureren van amateur foto’s Fotosurfen Fotowedstrijden Tentoonstellingen Clubgegevens Programma
2 3 4 5 6 8 10 16 18 19 22 25 25
Colofon
26 27 28 29 30 32 34 35 37 39
Overige redactieleden: Bart van den Dikkenberg Opmaak/druk: Irma Meijerman, Bart van den Dikkenberg, Koos Mast Email:
[email protected]
De kontaktdruk is het clubblad van fotoclub ‘De Broederschap’. Het verschijnt meerdere malen per jaar en wordt gratis toegezonden aan leden en donateurs. Data De volgende Kontaktdruk zal verschijnen in mei. Kopij dient uiterlijk 15 april binnen te zijn bij de redactie
Kopij en foto’s Tekst en foto’s inleveren bij de eindredacteur via email:
[email protected]
Redactie Eindredacteur: Irma Meijerman
Foto’s inleveren in het zwart/wit. Voor digitale foto’s geldt: 300 dpi, maximale breedte 1500 pixels. Opslaan in JPEG met kwaliteit medium (5).
Voorpagina Vuurwerk – Ria van der Gun
1
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Van de redactie nachtfotografie, veel ruimte voor het (in kleine groepen) bespreken van foto’s, een uitwisseling met fotoclub Houten en een aantal wedstrijden, zoals de wedstrijd “Vijf met Samenhang”. Vooral rond de jurering van de afdelingswedstrijden is er binnen onze club de laatste tijd discussie gaande. Hierover in deze kontaktdruk een stukje van Nico, maar ook twee erg interessante artikelen over de fotobond en jurering van fotografie (met dank aan Herman). Mogelijk roepen deze artikelen veel reacties bij jullie op, voel je dan vrij om die op papier te zetten voor de volgende kontaktdruk. Met alle activiteiten voor de boeg hopen wij natuurlijk ook weer veel foto’s en andere kopij te ontvangen. Deze moet uiterlijk begin april in bezit zijn van de redactie.
Vanaf deze plek natuurlijk allereerst de beste wensen voor het nieuwe jaar, met vooral weer veel fotoplezier en mooie foto’s. De laatste helft van het jaar waren er veel hoogtepunten voor onze club. Wat eruit springt, is natuurlijk onze terugkeer naar de mooie nieuwe Schakel. Ondanks dat het een nieuw gebouw is, voelt het heel vertrouwt om weer terug te zijn in Vleuten. Mede dankzij de inzet van Koos zijn er al veel voorzieningen voor onze club zoals de ‘presentatieplank’ en ophangsystemen voor foto’s. De lichtvoorziening is nog niet echt optimaal, maar ook dat zal zeker goed komen. Een ander hoogtepunt wat ons betreft was de avond met Ilvy Njiokiktjien. Verfrissend, inspirerend, enthousiast en heel mooie, aangrijpende fotografie. Elders in deze kontaktdruk een beknopt verslag van deze avond. Ook voor het nieuwe seizoen staan er weer veel leuke activiteiten op het programma, zoals een workshop en clubavond met als thema
Bart en Irma
Nico Melman
2
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Liembokaal 2009 Regen Vroeger dacht ik: als je in de regen heel hard rent dan blijf je droog omdat je sneller dan de druppels bent. Want elke regendruppel die jou eerst nog raken zou valt dan een meter achter je op straat en niet op jou. Op die manier (zo dacht ik) loop je alle regen mis. Sinds kort ben ik erachter dat dat grote onzin is. Want elke regendruppel die een meter vóór je vallen zou komt dan (omdat je zo hard rent) precies terecht op jou. Levi Weemoedt
3
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Van de secretaris natuurlijk Ruud Briedé die weer een zwaar jaar tegemoet gaat. Ruud en Tony, vanaf deze plaats beterschap, en ik hoop jullie snel weer te zien. Via deze weg wil ik ook nog een dringende oproep doen. Jullie zitten nu in een schitterend blad te lezen, maar dat moet wel worden gemaakt. Nu hoor ik jullie denken: ”Maar dat doen Irma en Bart toch al”. Ja inderdaad, nog wel. Het bestuur komt echter tijdens de jaarvergadering met een paar voorstellen voor een wisseling binnen het bestuur. En ja, het bestuur kan niet alles zelf doen. Het bestuur is niet de club, maar jullie zijn samen met het bestuur de club. Dat betekent natuurlijk dat het niet alleen een kwestie is van consumeren, maar dat er wat van je wordt verwacht, zowel tijdens de clubavonden als daarbuiten. Wie denkt een toekomstige redacteur te zijn kan zich opgeven bij Irma en/of Bart. Je kunt het natuurlijk ook met een paar leden samen doen. Als jullie dit lezen is de jaarwisseling al geweest. Er ligt voor het komende half jaar een leuk programma, waarin voldoende ruimte is gelaten om je creativiteit te tonen. Laten we hopen dat 2009 in fotografische zin een fantastisch wordt.
Het jaar 2008 is voor mij een enerverend jaar geweest. Zoals een aantal van jullie wel zullen weten ben ik vanaf april 2008 geen werknemer meer, maar medevennoot bij het bedrijf waar ik al 21 jaar werkte. Een hele verandering en toch wel risico om op je 50e voor jezelf te beginnen, zeker nu de kredietcrisis in volle hevigheid is losgebarsten. We zullen het beste er maar van hopen. Wie niet waagt die niet wint. Het clubjaar was ook bijzonder. Ten eerste de verhuizing van ons tijdelijke onderkomen in Maarssen naar het nieuwe gebouw De Schakel in Vleuten. Ik geloof dat iedereen nu z’n draai wel weer een beetje heeft gevonden. We hebben een mooie kast (Ruud bedankt voor de werkzaamheden) en de juiste verlichting zal er ook wel komen. Als het te lang duurt (je weet het nooit bij de gemeente Utrecht) moeten we toch zelf maar wat aanschaffen. Ten tweede natuurlijk de ziekte van Tony. Het begon met een behandeling door een fysiotherapeut en het eindigde zoals het er nu uitziet in een opname in De Hoogstraat. Laten we hopen dat alles weer goed komt. En dan
Koos
Nico Melman
4
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Werkavond ‘kerstkaarten maken’
Tijdens de werkavond ‘Kerstkaarten maken” werd er door veel leden fanatiek geëxperimenteerd en gefotografeerd. De resultaten waren te bewonderen tijdens de laatste clubavond van 2008 waarin Koos van alle ingezonden kerstkaarten een flitsende ‘beamershow’ compleet met muziek had samengesteld. Fotografie: Herman de Voogdt
5
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Naar aanleiding van Begin november j.l. bood de Broederschap twee activiteiten die bij mij nog lang natrilden. Op zaterdag 1 november was er de herfstclubtocht naar het Fotofestival aan de Maas in Rotterdam. Een goed opgezette expositie, gewijd aan de wedstrijd: Dynamisch Rotterdam, naast een presentatie van 16 fotoclubs uit die omgeving met ondersteuning door het Nationaal Fotomuseum. Opvallend was het verschil in kwaliteit en presentatie van de verschillende fotoclubs. Drie keer die dag bezochten we het er dichtbij gelegen Hotel New York, voor koffie, lunch en borrel; heel gezellig. Maar wat me achteraf vooral heeft beziggehouden is een interview in de Festivalkrant, waarin de directeur van het Fotomuseum, Ruud Visschedijk, nogal kritische geluiden laat horen over de invloed van de Fotobond op het niveau van de vaderlandse amateurfotografie. Hij had n.l. twee keer gejureerd voor de Bond en vond het werk nogal “oude koek en vormexperimenten uit de 20-er jaren”. Het systeem van een Bondsmeesterklasse, de wedstrijden en de sterke onderlinge beïnvloeding doen denken aan de middeleeuwse gilden, waarin de meester kennis aan zijn gezel doorgeeft. (Wie deze Festivalkrant niet heeft, kan het hele interview elders in deze kontaktdruk of in het maandblad “Fotografie”van april 2008, blz.74 en 75 lezen). Dat zet je wel even aan het denken, want er zit zeker een kern van waarheid in. Herinner je b.v. dat Koos en ik van tijd tot tijd zeggen: “Dat is een typische bondsfoto”en daar bedoelen we dan mee: een heel nette, foutloze foto waar je je onmogelijk een buil aan kan vallen, maar waar je ook niet warm of koud van wordt; een beetje saai dus. Vaak gemaakt omdat in wedstrijden bleek dat met zulke foto’s wel eens prijzen werden behaald. Feit is, dat we, ook in onze eigen club, vaak meer naar de vorm dan naar de inhoud kijken en bij besprekingen niet in eerste instantie de kwaliteit van de foto naar voren wordt gehaald, maar vooral wordt
6
vermeld wat de spreker zelf zou hebben gedaan aan uitsnede en correcties. Het zou misschien goed zijn om hierover in de club nog eens een levendige discussie te hebben. Evenals over de aanbeveling van Ruud Visschedijk om al thuis te beginnen met fotograferen. Ik herinner me in dat verband een boek van de beroepsfotograaf Kors van Bennekom die het, aanvankelijk nogal armetierige, bestaan van zijn eigen gezin en de ontwikkelingen daarin zo prachtig en dringend in beeld bracht. Maar daar zullen de meeste brave huisvaders niet aan willen beginnen, want van je privacy blijft dan niet veel meer over. Ook bij Ruud’s pleidooi om maatschappelijke ontwikkelingen fotografisch te volgen, kunnen vraagtekens geplaatst worden. Het zou de vrijetijdsfotograaf gegund moeten zijn gewoon te fotograferen wat hij zelf mooi of interessant vindt, als ontspanning tegenover de hectische realiteit. Daar is immers de fotojournalistiek voor? In kranten en tijdschriften zien we dan ook veel foto’s van mensen en concrete gebeurtenissen, maar bij vrijetijdsfotografen blijkt vooral het streven naar mooie of artistieke foto’s. Bij mannen misschien nog sterker dan bij vrouwen. Toos b.v. stelt dat men aan een foto kan zien door wie deze gemaakt is en daar zit wel wat in. Vrouwen fotograferen, denk ik, gevoelsmatiger en impulsiever, terwijl mannen de foto’s vaak meer technisch zullen opbouwen. Ook interessant om eens nader over te praten. Kernvraag na het interview blijft dus eigenlijk: geeft de opzet van de Fotobond genoeg ruimte aan vernieuwende creativiteit? En is daar behoefte aan? Maar wat een verademing na al deze navelstaarderij was twee dagen later de voordracht met beelden van de jonge en onvoorstelbaar energieke Ilvy Njokiktjien! Dat was fotografie in zijn
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
puurste vorm! Nieuwsgierigheid, invoelingsvermogen en indringend laten zien wat je beleefd hebt. Bovendien een voorbeeld van goede communicatie en sociale contacten. Irma zou over deze avond een verslagje schrijven, dus ik wil hier verder niet te diep op ingaan. Maar, wat mij zo goed deed, was dat zo’n vakvrouw zo’n simpele techniek hanteerde. Ze stelde eigenlijk alleen het diafragma in en liet de rest vooral aan de camera over, gebruikte maar twee filmsnelheden en wisselde weinig van lens. En wat mij het meest verheugde: ze had tot dit moment nog nooit in RAW gewerkt! Een vrouw naar mijn oude fotografenhart dus, want je kunt met alleen Jpeg kennelijk ook heel ver komen. En om nogmaals met Koos te spreken: per slot van rekening zijn we een fotoclub en geen photoshopclub. In dat verband was ik blij met Ilvy’s opmerking over de code in de fotojournalistiek, nl. nooit iets aan een foto veranderen, hoogstens een technisch foutje of iets heel storends even wegwerken. Voor mij was dit de leukste clubavond sinds jaren!
P.S. Het door Irma en Toos aanbevolen en op de clubavond van 20 oktober j.l. door Toos besproken boek : “Compositie en vormgeving in DIGITALE FOTOGRAFIE” van Michael Freeman heb ik onlangs voor € 14,95 in Utrecht gekocht bij “Boekenvoordeel”, Steenweg 46. Hoewel ik vind dat inhoud meestal belangrijker is dan vorm, is dit boek toch zeker een aanrader. Doe er je voordeel mee!
Herman de Voogdt.
Clubtocht – Hotel New York
7
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
8
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Bron: Foto Festival aan de Maas, “Dynamisch Rotterdam”, gratis folder
9
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Uitgelicht - Nely Formsma Engeland ging (eerste keer naar het buitenland) heb ik vooral veel dia’s gemaakt, en dat nog vele jaren met de spiegelreflexen Olympus OM-10 en later OM-4 (werd gestolen uit auto) en Nikon F-80. Achteraf heb ik hierin nog veel teveel geïnvesteerd met mooie lenzen en flitser; enfin, dat verhaal kunnen er meer (zelfs op de club) vertellen. De digitale ontwikkeling ging kwalitatief gezien toch sneller dan gedacht. Dit deed mij heel voorzichtig zijn in de overgang van analoog naar digitaal. Eerst maar eens een klein plat Sony-tje geprobeerd (ideaal in de bergen). Daarna, en die gebruik ik nog: de Sony R-1, een compact met een grote C-MOS sensor van 14 bij 21 en een Zeiss (gebruikelijk bij Sony) lens van 24-120. Dit toestel is soms toch wel wat groot en heeft niet genoeg tele naar mijn zin. Daarom kocht ik vlak voor mijn laatste vakantie (fietsen op Cuba) na zeer rijp beraad toch de Panasonic TZ 5, die een bereik van 28-280 heeft (10 x zoom, dus).
Personalia Ik ben Nely Formsma, 63 en woon sinds 1990 in Maarssen. Per februari ging ik in de VUT, na 27 jaar als secretaresse/uitgeefassistente in een internationale omgeving gewerkt te hebben. Voordien was ik lerares Engels gedurende 10 jaar. Veel van mijn foto’s zijn daarom in het Verenigd Koninkrijk gemaakt. Sinds 1991 ben ik lid van de Broederschap. Mijn overige hobby’s zijn: fietstochten maken, reizen (liefst gecombineerd met fietsen), kunstexposities bekijken, nordic walken en skiën. Ik ben nu actief vrijwilliger bij Natuurmonumenten in het gloednieuwe Bezoekerscentrum Nieuwkoop, waarvoor ik op vrijdag secretariaatswerk doe en eens per week achter de balie sta. Type camera en objectieven; Hoe lang ben je actief met fotograferen en waarom ben je daarmee begonnen? Begonnen met een simpel Agfa toestelletje toen ik als au-pair naar
10
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Die is heel goed bevallen, ik had eerst een exemplaar van een vriendin uitgetest (en toen eerst geconcludeerd: “neen”). Op die vakantie kwam ik een Australiër tegen, die “the Nikon beast” met zich meetorste, evenals 2 superlenzen. Ik vroeg of ik even mocht voelen wat dit woog, en ik schatte de hele handel op 5 kilo en een onnoemelijk bedrag, waar ik niet mee had durven rondlopen in zo’n arm land. Hij sprak: “but it is my hobby”, waarop ik reageerde met gepast stilzwijgen.
recensies van DP review te lezen, er mankeert altijd nog wel wat aan een nieuw product. Ik wacht op perfectie, ook qua gewicht… Wat is je favoriete vorm van fotografie? Ik geef de voorkeur aan landschappen; daarna volgen mensen in andere leefomstandigheden dan hier. Kleurrijke stillevens hebben ook mijn aandacht. Volgens Vincent, mijn partner, heb ik een te grote hang naar “bloemportretten”. Die is moeilijk te beteugelen en een enkele keer vertoon ik een beeld.
Overigens ben ik sinds een jaar lid van de AV groep, die 4 maal per jaar samenkomt in Amersfoort. Hier worden series met tekst en/of geluid vertoond en bekritiseert. Ik kreeg daar veel zin in, nadat ik onder Tony’s aanmoedigende en ondersteunende leiding in de diagroep van 1991 tot zo’n drie jaar geleden elk jaar minstens 1 serie maakte. Ik blijf wel af en toe in vuur en vlam raken voor een nieuwe spiegelreflex die in Focus aangeprezen wordt, maar zie zoveel nadelen elke keer dat ik mijn hand op de knip houd. Ook is het nooit bemoedigend de
Wat is je favoriete plek in Nederland om te fotograferen? Die heb ik eigenlijk niet. Wel is kenmerkend dat ik op de Keukenhof een keer een lelijke smak (rol om mijn as met Nikon in de hand – die had geen schram of kras) gemaakt heb tijdens een poging om de ultieme tulpenfoto te maken. Ik voeg hierbij een foto van Maastricht, wat zeker een fotogenieke plaats is.
11
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap landschappen (veelal) van de National Trust in de UK gefotografeerd.
Een rivier voegt altijd veel toe aan een stadsgezicht.
Wat zou je als tip willen geven aan de andere leden van de fotoclub? Verkijk je niet op de apparatuur en wat er nu weer voor iets bijzonders nieuws is wat je misschien wel zou moeten hebben, maar ga voor de inhoud. Kijk goed en wees steeds kritischer. Neem JOUW foto, kortom zorg dat er iets bijzonders aan is, door JOUW standpunt, belichting en keus van lens. P.S. een spiegelreflex is niet zaligmakend.
Wat is je favoriete plek/stad in het buitenland om foto’s te maken? Ik kan het telkens weer niet laten om op skivakantie te proberen toch nog een mooiere foto te maken, helaas is er weinig tijd en gelegenheid. Plaatsen waar van verval en kleurenrijkdom sprake is zoals Egypte (waar ik voor het eerst de spiegelreflex van mijn broer gebruikte en een verkeerde zonnekap er ter plekke bij kocht), India, Praag, Istanboel, Havana en Trinidad spreken me erg aan. Ik ga dan ook meestal voor kleur. Ook heb ik in veel tuinen en
Aan welke foto heb je een bijzondere herinnering? De foto met waterspiegeling roept een heel prettige herinnering op aan een NM tocht: een “zinderende zomeravond” op de Nieuwkoopse Plassen”. Ik had eerder een andere tocht “de natuur ontwaakt” met zonsopgang aldaar meegemaakt en verzuimd mijn fototoestel mee te nemen. We hadden een schitterende ochtend, waarop de zon met heel zachte tintjes de lucht verlichtte en er waren grijze wolkjes.
Istanboel
12
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Maar ik had er geen fiducie in gehad dat ik zoiets vanaf een bewegende boot met een dertigtal mensen om me heen, zou kunnen vastleggen. Mijn “herkansing” kwam met de zomeravond. En ik kan natuurlijk volgend jaar nog eens meegaan – maar zoals ik wel besef, zó mooi zal het wel niet weer zijn. De eerste tocht was trouwens eerder wegens gebrek aan belangstelling niet door gegaan, te vroeg voor de meesten. Ik moest nl. om 4 uur ’s ochtends al vanaf de Werkschuur in Woerdense Verlaat meevaren naar Noorden, dus om 3.15 op, 3.30 wegrijden. Dan was de zomeravond prettiger om te doen. Voortaan neem ik ALTIJD een fototoestel mee, is mijn hernieuwde voornemen.
Wie zou je de volgende keer graag op deze plek willen zien? Graag wil ik het stokje doorgeven aan Ad Verkerk. Hij is eerder lid van de club geweest en sinds vrij kort weer terug. Ik heb zijn foto’s altijd bewonderd en wil graag zijn verhaal zien en anderen ervan laten meegenieten.
13
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Cuba
14
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Oostenrijk
Istanboel
UK
Oostenrijk, rivier de Mur
15
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
HOE EEN KOE EEN HAAS VANGT “Beste Clubleden, Kijk even op onderstaande link
honderden inzendingen hun 60 favoriete foto’s gekozen. Van die 180 foto’s kregen 50 foto’s drie stemmen. Dat werd de basis voor de definitieve samenstelling van de Vechtkronkels-kalender 2009. De hoofdprijs, een nieuwe fiets, ging aan onze neus voorbij, maar het was een fijne verrassing, om samen wel een mooie plaats op die prachtige kalender toebedeeld te krijgen. Van de kalenders zijn in de voorverkoop al 700 exemplaren verkocht, en daarmee is de organisatie uit de kosten. De kalender is voor € 7,95 verkrijgbaar op meerdere adressen in de Vechtstreek. Een groot deel van de opbrengst gaat naar Unicef.
http://www.vechtkronkels.nl/fotowedstrijd.php ?id={E9BF9928-3A15-46B2-BA86334C0562492D}
Misschien leuk om mee te doen? Met vriendelijke groet Namens fotoclub De Broederschap, Koos Mast” Bovenstaand mailtje kregen alle leden van de Broederschap, op 9 oktober jl. van Koos toegezonden. De doorlink verwees naar een fotowedstrijd met het thema “de Vechtstreek”.
Onze nieuwe burgemeester Mirjam Van ’t Veld was ook van de partij en aan haar de eer om de eerste kalender in ontvangst nemen. Met alle plezier wilde ze wel even poseren voor dit artikel.
De organisatie maakte een mooi feestje van de prijsuitreiking. Naar aanleiding van door ons ingezonden foto’s, werden wij ook uitgenodigd voor een borrel in het filiaal van de Hema in Bisonspoor. Voor gratis drank zijn wij altijd wel te porren en onder het genot van live muziek, drankjes, hapjes, en uiteraard de niet te versmaden Hema worst, werden de prijswinnaars bekend gemaakt.
Mevrouw drs. Mirjam Van ’t Veld is 38 jaar jong en ze is hiermee de jongste burgemeester van Nederland.
Een deskundige driekoppige jury heeft, elk voor zich, uit de
16
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Alle winnende foto’s zijn afgedrukt op canvas en ze zijn tot eind januari 2009 te zien in de koffiehoek van de Hema (Bisonspoor). We zouden het op prijs stellen als jullie daar eens een kijkje willen nemen. Bart fleurt de maand juni 2009 op met een regenachtige foto van een bootje in de Vecht. Toos mocht de maand oktober 2009 opleuken met een sfeervolle foto, gemaakt om zeven uur in de morgen bij Oud
Zuilen. Ja, je moet er af en toe wat voor over hebben om mooi licht te vangen. Iedereen die op de hoogte wil blijven van wat er allemaal gebeurt in de Vechtstreek, kan zich abonneren op de nieuwsbrief van Vechtkronkels: http://www.vechtkronkels.nl/nieuwsbrief.php
Toos en Bart van den Dikkenberg
Foto: Toos 17
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Clubtocht Na de lunch in New York vond een interessante architectuurrondleiding plaats door de Kop van Zuid. Helaas nam de motregen toe, waardoor het maken van foto’s werd beperkt. Dit werd echter ruimschoots gecompenseerd door het enthousiaste betoog van onze gids.
Wij vertrokken even na 9 uur van het Dorpsplein naar De Kop van Zuid in Rotterdam. Het weer was grauw en druilerig. Na aankomst werd de koffie genuttigd in het cafe restaurant van Hotel New York. Las Palmas opende pas om 11:00 zijn deuren voor het Fotofestival aan de Maas 2008. Hierdoor was er nog even tijd om wat in de buurt rond te lopen en te fotograferen, regelmatig gehinderd door motregen. De tentoonstelling toonde een expositie van foto’s gemaakt door leden van fotoclubs van afdeling 12 van de Fotobond, de 20 beste foto’s van de ‘Joop van Wetering Wedstrijd 2008’ (foto’s gemaakt door leden van afdeling 12), een expositie van de Natuurfotografen van de Drechtsteden en de fototentoonstelling Dynamisch Rotterdam.
Foto: Herman De dag werd afgesloten met een borrel in, wederom, New York. Ondanks het tegenzittende weer kunnen wij terugzien op een geslaagde dag.
De expositie van de fotoclubs oogde zeer rommelig. Er was geen eenheid in presentatie, noch ten aanzien van het formaat van de foto’s en passepartouts, noch ten aanzien van de onderwerpen. In tegenstelling hiermee straalde de expositie van de natuurfotografen door standaardisatie van afmeting en onderwerp een enorme rust uit. Zo was het een genoegen de gepresenteerde foto’s te bekijken. Dynamisch Rotterdam gaf mooie beelden van de Havenstad. Het was jammer, dat bij de foto’s geschreven informatie ontbrak.
Jaap Odink
Foto: Irma
Foto: Herman 18
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Hierdoor wordt maar een beperkt deel van het totale beeld dat de lens projecteert op de sensor opgevangen. Dit noemen we de cropfactor. Dit heeft direct gevolgen voor het bereik, een 50mm lens op een digitale camera geeft omgerekend naar 35mm een beeld van 75-80mm. Gebruikers van een digitale camera krijgen er dus zomaar extra bereik bij, hun 200mm lens wordt opeens een 320mm lens. Een permanente zoom. Vooral nuttig als je sport of dieren fotografeert. Dit is ook de reden dat sommige professionele fotografen niet voor een echte pro camera kiezen, maar er een stapje onder gaan zitten en te profiteren van de crop-factor.
CROP versus FULL-FRAME Een artikel geschreven door Kenneth Verburg, zie ook: http://www.digitalefotografietips.nl/algem een/crop-vs-full-frame/
Een ander groot voordeel hiervan is dat lensfouten - die zich vooral aan de randen van de lens bevinden minder snel zullen optreden op een crop-camera. Het gedeelte van de lens waar een lensfout zich onder bepaalde omstandigheden zou voordoen wordt helemaal niet door de sensor geregistreerd of in veel beperktere mate.
We zijn ondertussen gewend geraakt aan het feit dat digitale camera’s een crop-factor (uitsnede) hebben, een sensor die 1.5-1.6x kleiner is dan een 35mm negatief (24mm hoog x 36mm breed). We hebben daar veel profijt van bij het fotograferen met telelenzen, in plaats van 200mm is de lens opeens 300-320mm. Als je veel gebruik maakt van dit soort lenzen bespaar je daar veel geld mee. Toch is 2008 ook het jaar waarin de 35mm diameter een comeback heeft gemaakt. In dit artikel bespreken we de voordelen en nadelen van beide opties.
Een ander groot voordeel is dat het mogelijk is om kleinere lenzen te maken. Veel fabrikanten brengen een aparte serie lenzen uit die specifiek geschikt zijn gemaakt voor digitale sensoren. Hierdoor valt er dus geen beeld naast de sensor. Deze lenzen hebben minder glas nodig en zijn hierdoor lichter, compacter en minder duur. Ze kunnen echter alleen op digitale camera’s worden gebruikt met een crop-factor, als je ze op een 35mm camera gebruikt kan de spiegel de achterkant van de lens raken doordat ze dieper in de body steken - waardoor deze beschadigd raakt.
Crop-factor In digitale camera’s vervangt de sensor de film als lichtgevoelig oppervlak. Doordat de kosten van de sensor erg hoog zijn, de grootste kostenpost van een camera, hebben fabrikanten er vanaf het begin voor gekozen om de sensor kleiner te maken dan 35mm. Afhankelijk van het cameramerk of de camera kan dit soms wel een factor 1.5-1.6x kleiner zijn.
Nadeel is dat het extra bereik ook voor het groothoekbereik gold. Hierdoor neemt de breedte van groothoeklenzen met ruim de helft af. Een groothoek lens is in de 35mm
19
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
definitie een lens die 24mm en korter is. Omgerekend naar crop sensor camera’s betekent dat je ongeveer bij 16mm spreekt over groothoek. 16mm als maximum is een hele brede lens en eigenlijk moet je dan al op zoek naar een super groothoek, zoals een 12-24mm lens. In het begin waren deze lenzen beperkt beschikbaar en schreeuwend duur, tegenwoordig zijn ze meer bereikbaar. Of dit überhaupt een nadeel is ligt er vooral aan op welke onderwerpen je je richt.
proppen, waar juist Sony met de alpha 900 en Canon met de 5D mark II er juist voor kiezen het grotere oppervlak te benutten voor meer megapixels. Dat er niet meer full-frame camera’s uitkomen heeft vooral te maken met de kosten van de sensors, nog steeds is een 35mm sensor veel duurder om te maken dan een kleinere sensor. Dit leidt er toe dat de camera niet meteen een eerste keus is voor de amateurfotograaf, waardoor de afzetmarkt beperkt is. Wat er weer toe leidt dat de prijs van de sensoren niet zo snel zakt.
Full-Frame Sinds dat digitale camera’s beschikbaar kwamen is er toch ook altijd interesse gebleven in het 35mm formaat. Doordat veel fotografen met 35mm hebben leren fotograferen wordt dit formaat nog steeds een beetje als heilig gezien. Hier speelt ook de wens voor betere prestaties in donkere omstandigheden, de mogelijkheid om met hogere ISO waarden de hoeveelheid beeldruis toch acceptabel te houden.
Een full-frame camera stelt ook hogere eisen aan de bouw. Door de grotere sensor is een zwaarder mechaniek nodig voor de spiegel die omklapt bij het nemen van elke foto. Voordeel hiervan is dat hierdoor op full-frame camera’s vaak een grotere zoeker zit. Nadeel hiervan is weer dat de hele camera minder compact is dan een cropfactor camera en ook zwaarder. Ook is een hogere capaciteit batterij nodig, een grotere sensor betekent meer stroomverbruik. Dit alles heet natuurlijk ook gevolgen voor de prijs.
Dit heeft er toe geleid dat Canon in 2005 met eerste betaalbare fullframe camera uitkwam, de EOS 5D. Een camera die enorm werd (en nog steeds wordt) gewaardeerd om de ongekende prestaties mbt beeldkwaliteit. Lange tijd kwam er geen antwoord van andere fabrikanten, tot ze bij Nikon eind 2007 hun eerste full-frame camera uitbrachten in de vorm van de D3. In 2008 volgden meer Nikon full-frame camera’s. Ook Sony introduceerde dit jaar een camera die een sensor met een 35mm diameter bevat. Vooral in het Nikon kamp leverde dit enorm veel positieve reacties op, mede te danken aan de hoge beeldkwaliteit in donkere omstandigheden. Die werd bereikt door Nikon’s keuze minder megapixels op de sensor te
Stof is, ondanks dat camerafabrikanten er veel tijd en moeite insteken, een grotere factor bij full-frame camera’s. De sensor is groter, de kans is dan ook groter dat er stof op de sensor terecht komt. Scherptediepte Grote voordeel van de 35mm sensor ten opzichte van de crop-sensor is de scherptediepte die er mee kan worden behaald. Als we bijvoorbeeld kijken naar een lens met een maximale diafragma opening van f/2.8 geplaatst op een 35mm camera, dan betekent dit dat op een crop-camera minstens een lens nodig is met een maximale diafragma-opening van f/1.9 (f2.8
20
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
gedeeld door de 1.5x cropfactor). Hebben we een maximale diafragma opening van f/2 op een 35mm camera, dan hebben we op de crop camera een f/1.3 diafragma opening nodig. Dan spreken we over enorm dure lenzen die menig hobbyist, maar ook professional, ver te boven gaan. Met full-frame kun je dus scherptediepte effecten bereiken die met een crop camera nauwelijks kunnen worden bereikt.
maakte van de Canon EF-S of Nikon Dx lenzen die specifiek voor cropfactor camera’s zijn ontwikkeld. Wat de beste keuze is wordt vooral bepaald door de onderwerpen die je graag fotografeert en je budget. Een full-frame camera is nog steeds een flinke investering, zeker als je meerekent dat de lenzen van hogere kwaliteit moeten zijn en dat als je veel telelenzen gebruikt je lenzen moet kopen met een groter bereik om überhaupt hetzelfde bereik als met een crop-factor camera te bereiken.
Beeldkwaliteit Ook de beeldprestaties zijn op fullframe beter, mits de extra sensorgrootte niet wordt gebruikt om
Zijn de hoeveelheid detail in de foto’s en de prestaties onder nietoptimale omstandigheden belangrijk dan kan het de moeite zijn de mogelijkheden van een full-frame camera te onderzoeken. Dat steeds meer fabrikanten full-frame camera’s maken zal er in ieder geval toe leiden dat de prijzen zullen zakken, de overstap wordt hiermee steeds bereikbaarder. Maar ook crop-factor sensoren worden continu verbeterd. Uiteindelijk komt de keuze meestal neer op persoonlijke voorkeur.
onevenredig veel meer megapixels op de sensor te proppen. Het formaat van de sensor is sterk bepalend voor de beeldkwaliteit. Hoe meer megapixels op er worden geperst op dit kleine oppervlak, hoe groter de kans op beeldruis. Sommige fabrikanten (met name Nikon) kiezen er dan ook voor om de hoeveelheid megapixels te beperken ten gunste van de beeldkwaliteit. Hierdoor neemt de lichtgevoeligheid toe en daarmee ook het dynamisch bereik.
Een artikel geschreven door Kenneth Verburg, zie ook: http://www.digitalefotografietips.nl/ algemeen/crop-vs-full-frame/
De sensor is echter niet het enige dat de beeldkwaliteit bepaalt. Op fullframe speelt de kwaliteit van de lens een hele grote rol. Je hebt bij het gebruik van een full-frame camera het voordeel dat het gehele lensoppervlak wordt gebruikt, maar dit betekent ook dat de gevoeligheid voor lensfouten toeneemt. Per slot van rekening zijn ook de randen van de lens in beeld. Dit betekent meer kans op donkere randen (vignettering) aan de randen, afnemende scherpte, etc. Een overstap naar een full-frame camera is daarmee een grote sprong, het betekent vaak een investering in nieuwe lenzen. Helemaal als je daarvoor gebruik
21
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Ilvy Njiokiktjien wat je ziet en wat je raakt. Dat dat soms ook tijd en geduld kost blijkt ondermeer uit de foto van twee vrouwen waarmee ze de National Geographic fotoprijs heeft gewonnen (zie bijlage). Ze vertelde ons dat ze die muur al eerder gezien had, en daar, s’morgens vroeg al is gaan zitten om veel mensen te fotograferen. Mij heeft die avond me weer op het feit gedrukt dat mooie fotografie niet het aanschaffen van dure camera’s en lenzen is maar kijken, observeren en passie hebben voor mensen en je omgeving. Ik ben er in ieder geval door geïnspireerd geraakt en weer op een andere manier naar (mijn eigen) fotografie gaan kijken. Gezien de vele enthousiaste reacties van andere leden was de avond met Ilvy voor meerdere mensen bijzonder inspirerend en waardevol. Ik hoop in ieder geval in de toekomst nog veel van haar werk te zien, en haar ook nog eens terug te zien op onze club.
Op maandag 3 november was Ilvy Njiokiktjien uitgenodigd als gastspreker bij onze club. Via een kennis was ik al in contact gekomen met haar werk, en vooral met haar indrukwekkende project “Picture your life” (zie inzet). Toen ik Ilvy benaderde met de vraag of ze op onze club te gast wilde zijn om haar werk te presenteren reageerde zij gelijk heel enthousiast. Het was voor haar de eerste keer dat ze zoiets deed, en ze gaf aan waarschijnlijk maar materiaal te hebben voor maximaal een uur. Uiteindelijk is het een compleet avondvullend programma geworden met veel mooie fotografie en indrukwekkende verhalen van Ilvy, aangevuld met veel vragen vanuit de club. Persoonlijk ben ik erg onder de indruk van haar enthousiasme, creativiteit en ondernemingszin. Deze drie aspecten uiten zich ook in haar fotografie. Totaal niet gebonden aan regels en technische details fotografeert ze volledig vanuit haar hart. Geen photoshoppen, geen fancy lenzen, gewoon fotograferen
Irma
Ilvy Njiokiktjien (28 september 1984) volgde de School voor de Journalistiek in Utrecht en werkte daarna voor Sp!ts en het ANP. In 2007 werkte zij als fotografe in Zuid-Afrika. In januari 2008 won zij de Canonprijs van de Zilveren Camera, de prijs voor jong fotografisch talent. In oktober 2008 heeft Njiokiktjien de National Geographic fotoprijs gewonnen in de categorie Mens. Ilvy was, samen met haar vriend Ilja Tersteeg, de initiatiefnemer van het project “Picture your life”. Dit project is inmiddels afgerond, maar Ilvy zal met de foto’s nog veel doen zoals exposeren. Picture Your Life is a photography project created by Ilvy Njiokiktjien and Ilja Tersteeg. The project is about giving individuals the opportunity to document what they think is important in their lives. For this project Ilvy and Ilja will drive from South Africa to the Netherlands. During this six month voyage, they will look for ordinary people in (extra)ordinary circumstances. In every country Picture Your Life will give certain people a digital FUJIFILM camera to use. The pictures made with these camera’s will create a pure view of the lives of the people we meet. We also use digital FUJIFILM printers, which enables Picture Your Life to give the ‘photographers’ their pictures. Something some people have never had.
“A picture can amaze you, inspire you, make you sad or happy. Taking pictures can do the same.” - Ilvy 22
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Ilvy Njiokiktjien - Oude vrouwen in Mozambique Locatie: Ilha de Moçambique. verkoos de foto van Njiokiktjien als beste in de categorie Mens. De andere prijswinnaars van de International Photography Contest zijn Ales Kreze uit Slovenië (categorie Landschap) en Kechun Zhang uit China (categorie Natuur).
Nederlandse wint internationale National Geographic fotowedstrijd Diemen, 19 december 2008 De Utrechtse fotograaf Ilvy Njiokiktjien is een van de drie winnaars van de prestigieuze International Photography Contest 2008 (IPC) van National Geographic, zo is in Washington bekendgemaakt. Njiokiktjien eindigde in oktober als eerste in de Nederlandse editie van de National Geographic fotowedstrijd en werd daarmee automatisch genomineerd voor deelname aan de internationale wedstrijd.
De jury prijst het gevoel dat uit de foto spreekt: ‘De compositie en het spiegeleffect van Njiokiktjiens foto zijn intrigerend. Het samenspel van kleuren, schaduw en lichtval is harmonieus en zacht. Het lijkt op het eerste gezicht simpel, maar blijkt complexer als je langer je kijkt. (...)De schaduw lijkt symbool te staan voor de levensfase waarin de vrouwen zich bevinden. De foto toont hun elegantie ondanks het zware bestaan dat zij vermoedelijk in Mozambique leiden.’
De drie winnende foto’s werden gekozen uit 223.000 inzendingen uit 24 landen. De Amerikaanse jury
Ilvy Njiokiktjien reageert verheugd op haar prijs: ‘Het winnen van de
23
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
internationale National Geographic fotowedstrijd is een prachtige afsluiting van een bijzonder en hectisch jaar.’ De jonge fotograaf doelt hier onder andere op het winnen van de Canonprijs van de Zilveren Camera, een aanmoedigingsprijs voor jong talent, het incident met cabaretier Theo Maassen die haar camera stukgooide en het winnen van de Nederlandse editie van de National Geographic Fotowedstrijd. De winnende foto maakt momenteel onderdeel uit van haar expositie in het stadhuis van Utrecht.
In het voorjaar van 2009 zal Njiokiktjien naar het hoofdkantoor van de National Geographic Society in Washington reizen om haar First Prize Award in ontvangst te nemen. De eersteprijsfoto’s worden in het februarinummer van National Geographic gepubliceerd. Deze verschijnt 29 januari 2009. De foto’s zijn online te zien via NGFotoCommunity.net onder Nieuws.
http://www.pictureyourlife.nl/ Site Ilvy: http://www.imagesbyilvy.com/
24
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008 opname met de Expodisc ervoor die u opslaat en daarna gebruikt als witbalans. Binnen enkele seconden heeft u dus een optimale witbalansinstelling. Deze tool voorkomt een aantal problemen die u tegen komt bij het gebruik van een grijskaart, wit vel en andere calibratiekaarten zoals: onhandige grootte, ongewenste reflectie, onjuiste hoek en de moeilijkheid om een beeldvullende opname te maken. Ook kunt u gemakkelijk zien of er zich stof of vuil op de sensor bevindt. Dus geen moeilijke nabewerking meer achteraf welke zorgt voor kwaliteitsverlies van uw opname. De Expodisc is in een aantal maten verkrijgbaar en tevens in een warme versie. ExpoDisc Digital White Balance Filter – Neutral Professional Digital White Balance o.a. te koop bij Cameraland te Alkmaar (prijzen vanaf € 75,00)
Het herstellen van per ongeluk weggegooide bestanden Er is een undelete programma: http://www.pcinspector.de/Sites/file_reco very/info.htm?language=46 (File Recovery) En er is ook nog deze: http://www.pcinspector.de/Sites/smart_r ecovery/info.htm?language=46 (Smart Recovery) Dit programma kan per ongeluk gewiste en/of geformatteerde geheugen kaartjes in je camera weer ongedaan maken als je 'm in een kaartlezer in je PC stopt. Beide programma’s zijn gratis; het bedrijf dat ze uitgeeft is gespecialiseerd in het terug halen van data.
B@rt Overigens kun je ook via de windows zoek opties zoeken op *.jpg (en .*.raw of wat voor extensie je foto's hebben), geef een datumrange aan, en kijk of 'hij ze toevallig ergens anders kan vinden. Het kan zijn dat je ze per ongeluk naar een verkeerde sub-sub-sub folder hebt versleept en dat ze nog gewoon bestaan op de schijf. B@rt
Witbalans voor lenzen van 58 tot 95 mm
We kennen het allemaal. Beroerde lichtomstandigheden in een sporthal, kerk, bedrijf, etc. Een normale, goede en betrouwbare witbalans maken is lastig en veelal ontbreekt de tijd en de vaardigheid hiervoor. De EXPODISC is het ultieme hulpmiddel die u een perfecte witbalans bezorgt in de meest kritische lichtsituaties en u dus het perfecte plaatje bezorgt. Via de custom witbalans- instelling op uw digitale camera maakt u een
Interessante site Kijk eens op: http://www.digifotofan.nl/ Hier staan vele tips en trucs om betere foto’s te maken en/of ideeën op te doen. Dit is een site van ene Joke Beers-Blom en hier vond ik o.a. onderstaand artikel over fotograferen in Raw wat beslist de moeite van het lezen waard is.
25
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Wat is Raw eigenlijk?
in het camerageheugen weggeschreven worden omdat pas nadat de opnamen op de computer overgezet zijn, de ingewikkelde berekeningen volgen waarmee van het ruwe materiaal mooie opnamen gemaakt worden.
door Joke Beers-Blom Raw betekent ruw, onbewerkt in dit geval. Waren het in eerste instantie vooral de professionele fotografen die van dit formaat gebruik maakten, inmiddels zijn de voordelen van dit formaat ook door vele amateur fotografen ontdekt en maken ook zij gretig gebruik van dit formaat.
Raw-bestanden zijn kleiner dan tiffbestanden, de laatsten zijn ongecomprimeerd twee tot drie keer zo groot. Het grootste voordeel van het Rawformaat is dat er achteraf nog veel te corrigeren is. Over- of onderbelichte opnamen kunnen nog heel goed aangepast worden. De witbalans kan, indien nodig, achteraf gecorrigeerd worden. Je hebt bijvoorbeeld je camera op daglicht ingesteld terwijl je bij TL-licht gefotografeerd hebt. In dat geval kun je achteraf de witbalans nog op TL-licht instellen. Ogenschijnlijk mislukte opnamen kunnen nog tot prima opnamen gecorrigeerd worden. Dit is bij jpeg- en tiffopnamen niet in die mate mogelijk.
Het resultaat van een opname in het RAW-formaat kan in eerste instantie teleurstellend lijken, de foto’s kunnen er kleurloos uitzien en onzuivere randen vertonen. Vooral bij oudere RAW-formaten was dit het geval. Echter na bewerking ontstaat een foto waar jpeg of tiff niet aan kunnen tippen. Bij het Raw-formaat worden de gegevens direct uit de sensor van de camera uitgelezen en zonder verdere bewerking in het geheugen opgeslagen. Achteraf kan er op de computer nog heel veel gecorrigeerd worden zoals bijvoorbeeld witbalans, kleur, belichting en scherpte.
De nadelen Alle gemaakte opnamen moeten bewerkt worden in een conversieprogramma. Ook als echte bewerking niet noodzakelijk is zullen de opnamen naar jpeg of tiff omgezet moeten worden om ze overal gemakkelijk te kunnen bekijken en om ze af te laten drukken.
Een foto kan volkomen mislukt lijken maar na bewerking in het Rawformaat toch nog prima gelukt zijn. De voordelen In tegenstelling tot het jpeg- en het tiff-formaat werkt het raw-formaat met een kleurdiepte van 48 bits. Jpeg en tiff werken met 24-bits kleuren, de helft van de kleurgegevens gaat bij deze bestandsformaten dus verloren.
De raw-bestanden zijn aanzienlijk groter dan de vooral gebruikte jpegbestanden, je geheugenkaart zal dus sneller vol zijn. De camera heeft ook iets langer werk om de opnamen op te slaan, dit zal echter alleen merkbaar zijn bij het maken van veel continue opnamen.
Evenals het tiff-formaat is het rawformaat een verliesvrij opslagformaat. Verliesvrij wil zeggen dat er compressie zonder verlies van gegevens plaatsvindt. De rawopnamen kunnen echter veel sneller
26
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
reflecties tot een minimum te beperken en bij het gebruik hiervan je foto’s te verbeteren. De beste manier om glas en vloeistoffen te verlichten is vanaf boven, van achteren en vanaf de zijkanten. Als je de lichtbron vanaf welke kant dan ook, behalve vanaf de voorkant op het voorwerp laat schijnen en de rest van de kamer helemaal in het donker laat, dan krijg je beslist succesvolle foto’s.
Om bovenstaande foto te maken is er zwart passe-partout karton gebruikt, zodat er geen licht doorheen kan schijnen. Daarna een softbox erg dicht achter het wijnglas plaatsen, links van de camera. De verticale reflectie aan de rechterzijde van het glas is eigenlik een reflectie van de softbox. (hou in gedachten, dat als er licht schijnt door vloeistof in een rond glas, dat wat er ook achter het glas staat, dit achterste voren tevoorschijn komt). Daarom is het belangrijk, dat de softbox op dat moment de enige verlichting in de kamer is om andere reflecties te elimineren. Als de foto naar je zin is kun je de wijn opdrinken (Hik) Let op!! Pas als je klaar bent met de foto, anders moet je maar afwachten wat er van je foto terecht komt.
Glas en Vloeistoffen De moeilijkste onderwerpen om te fotograferen zijn glas en vloeistoffen. Allereerst wordt glas heel snel erg vuil, zodat je het goed schoon moet maken, totdat er geen spatje meer op zit en dan ook nog uitkijken dat je geen vingerafdrukken nalaat op het glas. Daarnaast is er nog een moeilijkheid, er zijn heel veel reflecties waar je goed mee om moet kunnen gaan. Reflecties zijn eigenlijk spiegelingen van het licht zelf die als het ware uitgerekt worden over het glazen voorwerp.
Bij deze foto is ook veel aandacht aan het detail besteed. De lichtbron schijnt vanachter het onderwerp, waardoor er een prettig ogende gebogen lijn wordt gecreëerd dat door het glas heen reflecteert en zelfs de vloeistof verlicht. Je ziet dat
Als je gaat tabletoppen, dan zijn er enkele eenvoudige manieren om de
27
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
er linksboven op het glas twee ramen reflecteren en dit had voorkomen kunnen worden als de foto in een compleet donkere kamer was gemaakt, uiteraard met uitzondering van de softbox. Bovenstaande tekst vertaald vanuit het Engels is afkomstig van de volgende site: http://www.morguefile.com/archive/class room.php?lesson=8
Dit boek is een bundeling van eerder gepubliceerde technieken in: deel 1; Scott Kelby over Digitale fotografie, deel 2, Het Photoshop CS2 boek voor digitale fotografen, Het Photoshop CS3 boek voor digitale fotografen en Photoshop Down en Dirty Tricks. Het boek is erop gericht je betere opnamen van mensen te laten maken, of dat nu spontane foto's van toevallige voorbijgangers zijn of geposeerde portretten van bekenden. Het bestaat feitelijk uit twee delen: hoofdstuk 1 t/m 5 over fotograferen en hoofdstuk 6 t/m 9 over het bewerken en retoucheren van je foto's.
Hier staan heel veel bruikbare tips om je foto’s te optimaliseren. Dit was een gedeelte van les 8, maar als je het lesnummer in bovenstaande doorlink vervangt door een ander nummer dan kun je nog veel meer lessen bekijken. (deze zijn wel in het Engels). B@rt
Er is weer een nieuw boek uit van Scott Kelby: Portretten fotograferen en retoucheren
De volgende onderwerpen komen aan bod: - De juiste apparatuur en techniek; - Belichting voor spectaculaire portretten; - Waar zet je je model neer; - Tips voor mooie groepsfoto's; - Recepten voor indrukwekkende resultaten; - Mislukte foto's redden; - Vlekjes en rimpels weghalen; - Digitale plastische chirurgie; - Speciale effecten.
Geschikt voor Photoshop CS, CS2, CS3 en CS4. In dit boek doet Scott Kelby je tips aan de hand om net zulke mooie portretten te maken als de professionals. Van de beste apparatuur tot de juiste compositie: alles komt aan bod. En natuurlijk ook het wegwerken van rimpeltjes of het laten verdwijnen van overtollige pondjes blijft niet onbesproken. Hoofdstuk 1 t/m 5 gaan over fotograferen en hoofdstuk 6 t/m 9 over het bewerken en retoucheren van je foto's.
28
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Jury-bespreking “De Bronzen Clack” Jury opmerkingen met betrekking tot onze serie “herhaling”
ons bewust gemaakt. Wij hebben overwogen om te tonen hoe je met eenzelfde thema tot zo verschillend mogelijke foto’s kan komen, maar de serie maakte daardoor een minder consistente indruk.
Opmerkingen Pieter van Leeuwen: - het gekozen thema is te gemakkelijk - het gekozen onderwerp is al vaak vertoond - foto's zijn “eenklappers”, als je ze gezien hebt kijk je geen 2e keer - foto's tonen te weinig verschillen, je kunt ook één foto 8x afdrukken - dit type foto's werd ook al in de jaren 70 genomen - foto’s zijn alleen vormfoto’s
Mijn opmerkingen - onze serie was van de 7 bovengenoemde de enige in zwartwit en de enige in A3-formaat. Naar mijn mening kwam in de onderlinge vergelijking het A3 formaat wat arrogant over, de zwart-wit keuze vind ik prima. Niet het formaat maar het beeld bepaalt de kwaliteit! - tot slot wil ik nog opmerken, dat ik de inzending”fiets in stukken” bijzonder boeiend heb gevonden. Vorm, compositie kleur en idee erg goed, beter vind ik dan onze serie.
Opmerkingen kunstenares: - Uniforme presentatie geeft rust - foto's te herkenbaar, bv. bij 1e foto de wieltjes afsnijden (nb juist met dat eigenwijze dwarse wieltje!), gestapelde stoeltjes.
Nico Melman
Mijn tips: - maak geen foto’s van te gemakkelijke thema’s bijv mensen(portretten), bloemen, dieren, gebouwen, landschappen etc. - maak geen foto's van vaak vertoonde onderwerpen bijv roestige details, dorpen, herhaling, spiegelingen,etc. - maak geen foto’s, die samenhang vertonen, zeker niet als je denkt, dat dit de bedoeling is - maak geen foto’s, die al genomen zijn in de jaren 50, 60, 70 etc. - besteedt niet teveel aandacht aan de vorm van een foto. - misschien moet je een andere hobby zoeken
Noot van de redactie: Nico heeft een verslag geschreven over zijn indruk en mening van de jurering van de ‘Bronzen Clack’. In deze kontaktdruk twee artikelen die over jureren en (amateur)fotografie gaan; “De Kloof” en “Jureren van Amateurfotografie”. Deze stukken geven stof tot nadenken en mogelijk ook een ander inzicht in de manier waarop onze foto’s tijdens wedstrijden worden beoordeeld. In ieder geval geven ze zeker aanleiding tot nadenken en mogelijk stof voor discussie op de club. Irma
Mijn mening - ik had gehoopt en verwacht inhoudelijk kritisch commentaar te ontvangen, bijv de compositie,de lichtval, het spel met de lijnen, de samenhang, de volgorde, de keuze van zwart-wit. Onze keuze om 8 vormverwante foto's te tonen is door
29
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
30
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Bron: Karel Maat - Fotografie nr. 11, november/december 2008
31
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Fotosurfen Heb je een eigen site, geef het adres daarvan dan door aan de redactie zodat we deze aan de lijst kunnen toevoegen. Mocht je verder nog leuke, interessante site(s) hebben gevonden stuur dan de link(s) naar de redactie, met daarbij kort omschreven de inhoud van de site, en we nemen hem de volgende keer op in de lijst.
Fotowedstrijden Kijk eens op: http://www.fotowedstrijd.info/overzicht.ht ml Galerie bondsfotowedstrijd, fotobond http://www.fotobond.nl/galerie_bondsfotow edstrijd.htm
Fotografen
'Het Fotocollectief' is een fotosite voor en door fotografen met ambitie & stijl. Op Het Fotocollectief staan alleen fotografen op uitnodiging. Fotografen die opgevallen zijn door een 'eigen' stijl & met een passie voor fotografie in al haar vormen. Het is een podium om hun werk te etaleren.. http://www.fotocollectief.nl/
Website van onze eigen fotoclub: www.debroederschap.eu Voor de allerlaatste nieuwtjes op foto- gebied; de agenda; het programma; de laatste kontaktdrukken; het plaatsen van je eigen foto’s, enz. Websites van onze leden: (in alfabetische volgorde) Arthur Costerus http://costerus.eu/
Gewoon mooi
Foto’s van jonge fotografen. http://www.younggalleryphoto.com/
Bart van den Dikkenberg http://home.dikkenberg.org/bart/
Ook waanzinnig gave "foto's" Kunst? of toch Kitsch? http://www.paulin.org/
Toos van den Dikkenberg http://home.dikkenberg.org/
De fotograaf Rarindra Prakarsa is semi-prof, woont in Jakarta en maakt foto’s met prachtig licht in elke foto: http://photo.net/photos/rarindra
Marjolijn de Graaf http://www.marjolijndegraaf.tk/ Irma Meijerman http://irmameijerman.fotopic.net Bob Verschoor (oud lid) http://members.home.nl/bobv www.fcoldenzaal.nl
Zeer de moeite waard om te bekijken!! http://www.lifethroughtime.com/
Fotoforums en uitwisselingssites
Foto’s publiceren
http://www.digireflex.nl/portal.php http://www.fotokennis.nl/index.html http://www.dutchphotozone.com/ http://www.eosdigitaal.nl/ http://www.photo.net/community/
Alles over portretrecht: http://nl.wikipedia.org/wiki/Portretrecht http://www.nationalebeeldbank.nl/verkop en.asp http://www.fotoverkoop.nl/index.php?pa ge=index
Sites met links naar fotografen, cursussen etc.
Online fotowinkels http://www.kamera-express.nl/ Online winkel. Voor een mooie prijs spulletje kopen. Ook een winkel in
http://www.photolinks.com/ http://photography.about.com/
32
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Capelle aan den IJssel met veel voorraad en vakkundig personeel http://www.fotokonijnenberg.nl/ Online winkel en een winkel in Den Ham. Prijzen zijn redelijk en liggen in de buurt van Kamera Express (soms wat hoger, soms wat lager) goede service.
betaalbaar programma van Magix, kijk op: http://www.magix.com/nl Gratis meedoen met foto opdrachten; elke twee maanden een nieuwe opdracht, dit is een digitale fotoclub http://www.webfotoclub.nl/
Cursus Photoshop CS2/CS3
Ook zo’n last van spam-mail? Misschien wordt het tijd om eens een spamfilter aan te schaffen. http://www.spamfighter.com/Lang_ NL/Tutorial_Default.asp
Na ontwikkeling van ruim 2 jaar heeft Martijn van der Gun het project Trainingvideos afgerond. Op de site www.trainingvideos.nl kun je on-line video beelden bekijken waarin o.a. de werking en mogelijkheden van het programma Photoshop worden uitgelegd. In meer dan 100 lessen is er op eenvoudige en doeltreffende wijze een complete cursus te volgen voor zowel beginners als semiprofessionals. De on-line getoonde video lessen zijn van zeer hoge kwaliteit en kunnen dan ook op volledig scherm worden weergegeven. Ga snel kijken op de site: www.trainingvideos.nl
Boeken: “The Adobe Photoshop CS3 book” Auteur: Scott Kelby. Hierin worden alle geheimen van Photoshop CS3 onthult. (alleen in het Engels) ISBN-13: 978-0-321-50191-2 “Het beste van Photoshop CS3” Auteur: Scott Kelby. Dit is een Nederlandse vertaling van het in de vorige rubriek genoemde boek, maar dan in een wat uitgeklede versie. ISBN: 978-90-430-1486-1
Nog wat sites: je foto’s naar een hoger level (alleen in het Engels) http://www.luminouslandscape.com/essays/levels3.shtml
“Licht” Auteur: John Freeman. Dit boek is een echte aanrader! In dit boek leer je alles over het optimaal belichten van je foto’s onder verschillende weersomstandigheden. ISBN: 978-90-592-0315-0
Gratis 500 MB aan foto’s (zo’n 1000 stuks) in albums plaatsen, handig als je veel foto’s aan meerdere mensen wilt laten zien. (minpuntje: met reclame) Wil je hetzelfde doen zonder reclame dan moet je een goldaccount nemen (kosten € 1,95 per maand). Kijk op: http://mijnalbum.nl/
“Compositie en vormgeving in Digitale Fotografie” Auteur: Michael Freeman. Dit boek vertelt je, hoe je door een ander standpunt in te nemen of bijvoorbeeld een andere uitsnede te maken, je foto’s tot een hoger niveau kunt tillen. ISBN: 978-90-5764-935-6
Een leuke site voor dagjes uit voor jezelf of met de (klein-)kinderen (voor weinig) http://www.uitmetkorting.nl/
“Digitale close-up fotografie” Van Michael Freeman. Hij maakt je wegwijs in de wereld die macro heet. ISBN: 978-90-5764-636-2
Wil je een spannende CD of DVD maken van je foto’s, met een muziekje er bij, dan is er een heel
33
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
Fotowedstrijden Wil je graag aan een fotowedstrijd meedoen? Kijk dan eens op: http://www.fotowedstrijd.info/
Landbouw in ontwikkeling: http://www.agriterra.org/nl/text/fotowedst rijd-landbouw-in-ontwikkeling-wereldwijd
Skate-foto's: http://www.nijdam.com/nl/skates/weetjes /hoe-kan-ik-deelnemen-aan-de-nijdamfotowedstrijd-en-wat-zijn-devoorwaarden.html
Natuurfoto's: http://www.grasduinen.nl/maandfoto/inz enden.asp Europese fotocompetitie: http://fotocompetitie.upclive.nl/home.php
Tuinkassen: http://www.acdkassen.nl/info.asp?language=NL&pagin a=FOTOWEDSTRIJD
Bruidsfoto's: http://www.bruidsdag.nl/Fotowedstrijd/in dex.asp
Winterfoto kinderen: http://www.jmouders.nl/Acties/Fotowedst rijd.htm
Voor de eeuwige roem: http://photodrome.nl/forum/portal.php
Vakantiefoto's: http://www.avac.nl/vakantiewoningselectie.php?id=19
Sportfoto's: http://www.mariejointense.com/mijnsportfoto/Form.aspx?l= nl Je mooiste vakantiefoto: http://www.sunweb.nl/actie/
Nico Melman
34
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Tentoonstellingen Bron: http://home.kpn.nl/wicha016/pages /exposities.htm
Stedelijk Museum CS van 27 juni tot en met 30 september: Snap Judgments - Nieuwe standpunten in hedendaagse Afrikaanse fotografie
AMSTERDAM Huis Marseille tot en met 31 augustus: Urban Future #2 / Creatures from the Collection and Other Themes, foto's van Hans Scholten
Oosterdokskade 5 dagelijks: 10.00 - 18.00 uur € 9,00 (Museumkaart geldig)
Keizersgracht 401 di-zo: 11.00 - 18.00 uur maandag gesloten € 5,00 (Museumkaart geldig)
Fotomuseum en GEM tot en met 22 juni: Van Zoetendaal Collections
DEN HAAG
tot en met 29 juni: Mc1R - Natuurlijk rood haar. Foto's van Hanne van der Woude
Melkweg Galerie tot en met 6 juli: Djelem Djelem! foto's van Peter van Beek & Henri Brekveld
tot en met 29 juni: Augmented Realities 1997-2008. Foto's van Michael Najjar.
Aan de Zwarte Muur (tot en met 30 juni): The boxes we live in, foto's van Marco van Middelkoop
tot en met 29 juni: Yuri Rost - Mensen zoals door hem gezien en beschreven
Marnixstraat 409 wo-zo: 13.00 - 20.00 uur gratis
Stadhouderslaan 43 di-zo: 12.00 - 18.00 uur maandag gesloten € 5,00 (Museumkaart geldig)
FOAM tot en met 22 juni: Expanding the City. Virtueel Museum Zuidas-Collectie ZOOM. Foto's van de ontwikkeling van de Zuidas
ROTTERDAM Het Nederlands Fotomuseum tot en met 15 juni: Every week a new book. Foto's van Wil van Iersel.
tot en met 9 juli: Foam_Lab: Estafette. Een vijftal jonge eigenzinnige fotografen gaat een visuele dialoog met elkaar aan. Om de beurt reageren Paulien Oltheten, Elza Jo, Corriette Schoenaerts, Jaron Korvinus en Anne de Vries op elkaars werk, als in een estafette.
tot en met 15 juni: Baghdad Calling. Foto's van Geert van Kesteren. tot en met 30 juni: Panorama Las Palmas Wilhelminakade 332 di-vr: 10.00 - 17.00 uur za, zo: 11.00 - 17.00 uur maandag gesloten € 6,00 (Museumkaart geldig)
Keizersgracht 609 ma-wo, za, zo: 10.00 - 17.00 uur do, vr: 10.00 - 21.00 uur € 7,00 (Museumkaart geldig)
35
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
De Uithof – Nico Melman
36
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Clubgegevens Fotoclub De Broederschap is opgericht op 10 februari 1972 en is aangesloten bij de Bond van Nederlandse Amateurfotografen Verenigingen.
opening van de jaarlijkse expositie en gratis lezingen kan bezoeken. Kontaktdruk Elk lid ontvang drie á vier maal per jaar het eigen clubblad De Kontaktdruk, waarin veel fotowerk, nieuwtjes betreffende de club, een uitgebreid programma overzicht van de club, de Werkgroepen en het Wedstrijd nieuws van zowel de Fotobond als van de Afdeling Utrecht ’t Gooi.
Bestuur • Voorzitter: Tony van Weerdenburg
[email protected] • Secretaris: Koos Mast
[email protected] [email protected] • Penningmeester: Arend Hutter
[email protected] • Leden: Irma Meijerman Arthur Costerus
Betalingen Alle betalingen kunnen worden voldaan op bankrekeningnummer 341431532 t.n.v. penningmeester FC De Broederschap te Vleuten
Internetsite De club heeft een eigen internetsite – www.debroederschap.eu. Op deze site zijn altijd de laatste nieuwtjes, het programma en de meest recente Kontaktdrukken te vinden. Tevens kan elk lid een aantal foto’s op deze site plaatsen.
Clubavonden De clubavonden gehouden in de Schakel in Vleuten. De avonden beginnen om 20.00, de sluiting valt in het algemeen tussen 22.00 en 22.30. De club komt om de veertien dagen bij elkaar, met uitzondering van de maanden juli en augustus.
Lidmaatschap Het lidmaatschap staat open voor iedere geïnteresseerde amateurfotogra(a)f(e) in Utrecht en omringende plaatsen. De contributie bedraagt € 85,- per jaar. Jeugdleden en jongeren tot 18 jaar betalen € 56,-. Een gezinslid krijgt een korting van € 13,- maar ontvangt dan geen Kontaktdruk. Bij tijdige betaling voor maart van het lopende jaar geldt een korting van € 5,-. Alle bedragen zijn inclusief het lidmaatschap van de landelijke fotobond. Aanmelden kan het hele jaar, opzeggingen moeten vóór 1 december van het lopende jaar schriftelijk worden gedaan bij het secretariaat.
Werkgroepen Binnen de vereniging is momenteel één werkgroep actief: de werkgroep portret. De contactpersonen van deze werkgroep zijn Wim Beentjes en Dolf Bolten (
[email protected]). Initiatieven voor nieuwe werkgroepen worden aangemoedigd. Clubtochten Tweemaal per jaar wordt vanuit Vleuten een fototocht gehouden, georganiseerd door een of meer leden. Voorwaarde voor doorgaan is een, van tevoren gebleken, voldoende belangstelling.
Donateurs Wie geen actief lid wil zijn kan zich aanmelden als donateur. De vaste bijdrage is € 19,- per jaar, waarvoor men o.a. het clubblad ontvangt, uitgenodigd wordt voor de officiële
Wedstrijden Elk jaar organiseert de club een fotowedstrijd voor eigen leden, met als hoofdprijs “De Liembokaal”. Hiervoor wordt tijdens de Algemene
37
D
Kontaktdruk Winter 2008
Fotoclub de Broederschap
ledenvergadering een thema vastgesteld. Aan deze inzending zijn geen beperkingen verbonden, dus maatvoering, toegepaste techniek en uitvoering staan vrij.
Wedstrijden De bondsfotowedstrijd De bondsfotowedstrijd is een clubwedstrijd waarvoor 10 foto’ worden aangeleverd. De inzending moet worden samengesteld door minimaal 4 leden met maximaal 3 foto’s per deelnemer. Er is geen verplicht thema.
Exposities Jaarlijks wordt een expositie georganiseerd van het werk van eigen leden. Het hele jaar door, kunnen op verschillende locaties, exposities van één of meer leden, al of niet in samenwerking met andere organisaties, worden gehouden.
Foto Individueel Foto individueel is een wedstrijd waaraan iedereen kan meedoen. Er is geen bepaald thema.
Algemeen Leden van de vereniging kunnen de lijsten en de passepartout snijder van de club lenen. Het materiaal beheer is in handen van Arthur Costerus. Op de clubavonden is het mogelijk om passepartout karton te kopen. Dit dient direct te worden afgerekend met de penningmeester Arend Hutter. Via de penningmeester is het mogelijk een voordeling abonnement te nemen op het fotoblad Focus.
Foto Nationaal Foto Nationaal is een wedstrijd voor genodigden. De afdelingen nomineren elk jaar 5 kandidaten die hieraan mee mogen doen. De Afdeling Utrecht-’t Gooi nomineert hiervoor de vijf hoogst geëindigde van de wedstrijd ‘Vijf met Samenhang’.
Afdeling Utrecht - ’t Gooi
Fotobond
De Afdeling Utrecht – ’t Gooi geeft op gezette tijd een Nieuwsbrief uit met de laatste activiteiten. Deze nieuwsbrief wordt door de secretaris verspreid.
De Bond van Nederlandse Amateur Fotografen Verenigingen, kortweg “De Fotobond”, is een landelijke organisatie die zich bezig houdt met alles wat zich voordoet op het gebied van de Amateur fotografie. De fotobond is betrokken bij het Foto Festival in Naarden dat één maal per twee jaar wordt georganiseerd. Voor meer informatie zie: www.fotobond.nl.
Wedstrijden Mijn beste foto Mijn beste foto is een jaarlijkse individuele wedstrijd voor fotoclubleden. De ingezonden foto moet een recente foto zijn. Vijf met samenhang Vijf met samenhang is een jaarlijkse individuele wedstrijd voor fotoclubleden. De inzending moet bestaan uit vijf recente foto’s welke een onderlinge samenhang hebben.
De Fotobond geeft het magazine “Fotobond in Beeld” uit. De Fotobond is onderverdeeld in 16 afdelingen, waaronder de Afdeling Utrecht-’t Gooi. Op de lidmaatschapskaart van de fotobond wordt het eigen bondsnummer weergegeven. Dit nummer is persoonlijk en wordt ondermeer gebruikt bij het inzenden van foto’s voor wedstrijden.
De bronzen Clack De bronzen Clack is een tweejaarlijkse clubwedstrijd. De inzending moet bestaan uit 8 foto’s van minimaal 3 auteurs die een thema of onderwerp verbeelden dat door de club zelf is vastgesteld.
38
Fotoclub De Broederschap
Kontaktdruk Winter 2008
Programma
39