Inhoudsopgave. jaarverslag Voorwoord 4. Samenvatting 8. 1 Bestuursverslag 7. Beleid en strategie 12. De organisatie AAP 15

jaarverslag 2010

jaarverslag 2010

Inhoudsopgave

Voorwoord  4 Samenvatting  8 1 Bestuursverslag  7

Samenvatting  8



Beleid en strategie  12



De organisatie AAP  15



Beleidsbeïnvloeding  21



Opvang & Rehabilitatie  26



Primadomus  31



Communicatie  34



Fondsenwerving  38



Het financieel verslag  43



Blik op de toekomst  45



Verantwoordingsverklaring Bestuur Stichting AAP  48



Samenwerkingstabel  50



Omschrijving van de statutaire doelstelling  56



Beleggingsbeleid  57

2 Jaarrekening  59 3 Overige gegevens  81 4 Exploitatiebegroting 2010  85 5 Meerjarenoverzicht  91

Dit jaarverslag is geprint op FSC-papier

3

jaarverslag 2010

Voorwoord

In 2009 hebben bestuur en directie van AAP het besluit genomen het van kracht zijnde bestuursmodel te verlaten en te kiezen voor een bestuursvorm met een Raad van Toezicht. De breed gevoerde maatschappelijke discussie over een verantwoorde governance, de voorspoedige ontwikkelingen en groei van AAP én de juridische en financiële consequenties van die ontwikkelingen lagen ten grondslag aan deze unanieme beslissing. Medio december 2010 kon deze belangrijke wijziging in de bestuursstructuur notarieel worden vastgelegd. Daarmee heeft AAP dan ook haar corporate governance ingericht voor de toekomst en voldoet zij in alle opzichten aan de eisen voor goed bestuur zoals aangegeven in de Code Wijffels.

nen constateren wat onze mensen dankzij hun steun kunnen bereiken bij de dieren die we uit heel Europa opvangen. Het verheugt ons zeer dat wij dit jaar een nog groter aantal dieren hebben kunnen herplaatsen in gerenommeerde dierenparken in binnen- en buitenland. Dat schept de mogelijkheid meer dieren te kunnen opvangen en dat is helaas nog steeds heel hard nodig.

Uit praktische overwegingen zal het voormalige bestuur in eerste instantie gaan functioneren als Raad van Toezicht. In het nieuwe jaar zullen wij ons buigen over de toekomstige samenstelling van de Raad en de specifieke competenties die daarvoor gewenst zijn. De actuele ontwikkelingen en ambities van de organisatie zoals die tot uitdrukking komen in het meerjarenplan dienen daarbij als leidraad.

Duurzaamheid heeft altijd een belangrijke plaats ingenomen in het denken en doen van AAP. Het afgelopen jaar is er extra aandacht besteed aan de persoonlijke bewustwording en bijdrage van iedere medewerker aan een zo duurzaam mogelijke werkwijze. Maar ook AAP kan als organisatie nog kritischer omgaan met haar invloed op het milieu. De overeenkomst met Kibale National Park in Oeganda voor de aanplant van 3 hectare bomen als compensatie van onze CO2-uitstoot in 2009 vormde de bekroning op een reeks evenementen gewijd aan duurzaamheid. Ook in de plannen voor de nieuwbouw die in 2011 vorm zullen gaan krijgen, zal een concrete milieuambitie worden neergelegd. Een niet geringe opgave, maar AAP blijkt steeds weer door dit soort uitdagingen extra te worden gemotiveerd.

Ook dit jaar hebben wij het aantal donateurs weer zien toenemen en duizenden van hen hebben tijdens de Donateur Dagen in Almere met enthousiasme kun-

Dat blijkt ook uit het onderzoek dat werd uitgevoerd om onze Europese ambities beter te beschrijven. Conclusie was dat AAP de trekker wil zijn van een Europees samen-

4

jaarverslag 2010

werkingsverband van opvangcentra, om zo beter zicht te krijgen op wat er in Europa speelt. Om de bestaande oplossingen voor de opvang van dieren te toetsen en zo heldere criteria neer te leggen voor de gewenste samenwerking, wordt de ontwikkeling van een kwaliteitsprotocol een belangrijk instrument. De noodzaak om AAP nadrukkelijker als kennis- en expertisecentrum te positioneren, is de afgelopen jaren veelvuldig aan de orde gekomen. Enerzijds vanuit de behoefte intern en extern kennis beschikbaar te stellen voor het verbeteren van de hulp aan dieren in nood, anderzijds om AAP sterker te profileren en daardoor haar terechte autoriteit nadrukkelijker te claimen. Dit draagt bij aan de status van AAP als professionele gesprekspartner in de relevante nationale en internationale gremia en netwerken. Wij concluderen met enige trots dat wij het afgelopen jaar weer dichter bij de doelstelling zijn gekomen AAP te positioneren als een gezaghebbend internationaal kenniscentrum. Dat vereenvoudigt de voortrekkersrol die AAP voor ogen staat om opvang, preventie, voorlichting en educatie ten behoeve van dierenwelzijn in een wereld waar grenzen vervagen nog succesvoller te maken.

alle medewerkers en vrijwilligers in Almere en in Spanje voor hun inzet en betrokkenheid. Zij vinden dat vanzelfsprekend. Wij nemen de vrijheid daar in dit voorwoord nadrukkelijk bij stil te staan. Ook zijn wij de adviseurs zeer erkentelijk die ons vaak om niet met raad en daad terzijde staan. Veel dank gaat ook uit naar de Nationale Postcode Loterij, naar hen die AAP in hun testament bedachten en de alsmaar groeiende schare trouwe, en loyale donateurs. In dit directieverslag is een volledige verantwoording opgenomen van alle activiteiten en financiën van Stichting AAP. De jaarrekening is voorzien van een goedkeurende verklaring. De Raad van Toezicht kan zich hier volledig in vinden.

Almere, 24 maart 2011 Raad van Toezicht Stichting AAP Theo Strengers, voorzitter Marlies Brenters, lid Roelof van Doveren, lid Carel Heringa, lid

Er is weer veel gebeurd het afgelopen jaar en veel bereikt. Wij danken de directie, het managementteam,

5

1 bestuursverslag

jaarverslag 2010

Samenvatting Inleiding 2010 was voor AAP een jaar waarin een aantal zaken geheel anders verliepen dan gepland, zoals personele uitval, ontwikkelingen in de politiek en bijgestelde processen. Desondanks zagen we kans om op een aantal vlakken ons werk dusdanig om te buigen, dat we voordeel behaalden uit de veranderingen door gebruik te maken van onze flexibiliteit; een teken van volwassenheid en kracht. AAP gaat zich meer en meer gedragen als een ketengeoriënteerde organisatie waarbij samenwerken centraal staat, de werkzaamheden breder in de organisatie komen te liggen (integratie) en de flexibiliteit weer ruimte biedt voor vernieuwing. In 2009 werd duidelijk dat AAP zich sterker gaat focussen op twee ontwikkelrichtingen: Internationaal en Kennis gericht. Onderstaand schema geeft aan hoe de speerpunten van 2010 passen in deze ontwikkeling.

Opvang en Rehabilitatie De werkprocessen met betrekking tot Opvang en Rehabilitatie zijn in de veranderlijke omgeving waarin AAP opereert, stabiel gebleken. Zo ook in 2010. De opvang van een zeer moeilijke groep van 13 Java-apen uit een

inbeslagname in Frankrijk getuigt van dit groeiend aanpassingsvermogen. De reeds eerder beschreven bedrijfsprocessen en beleidsrichtlijnen zijn verder geoptimaliseerd en aan een model gekoppeld: het Management Kwaliteit Systeem. Dit systeem legt niet alleen de basis voor de beschrijving van onze interne processen, het biedt tevens een kader voor onze verdere (internationale) ontwikkeling. Voor het derde jaar zag de afdeling Herplaatsing kans ongeveer 30% van onze dieren te herplaatsen, waardoor de instroom van nieuwe dieren weer enigszins kon stijgen, de beperkende factor is nog steeds de capaciteit van de quarantaine. Uitbreiding van deze faciliteit wordt meer en meer urgent. Een tweede gevolg van de verhoogde doorstroom is zichtbaar in de ­Rehabilitatie-afdeling, waar veel meer dieren een (kort durende) intensieve behandeling en aandacht nodig hebben en steeds minder dieren langdurig verzorgd hoeven te worden. Deze lijn zal in de toekomst doorgezet worden en vraagt om een nieuwe visie op de inrichting van onze huisvesting, maar vooral ook op de competenties en kennis die we bij onze medewerkers moeten ontwikkelen. De geplande nieuwbouw in 2011 past daarom goed in onze ontwikkeling. De nieuwbouw

LOKAAL Wilde Dieren de Tent Uit AAP Donateur Dagen

Positieflijst

Co2-Neutraal

DOEN

Herplaatsing van 78 dieren (30%)

Wachtlijstbemiddeling

EXPERTISE

Opvang dieren Berberaap project Plan nieuwbouw apenhal Almere

Eurogroup for Animals Primadomus als volwaardige partner Z-W Europa

Samenwerking EU-opvangcentra

INTERNATIONAAL

8

Management Kwaliteit Systeem

Onderzoek opvang Steun en advies katachtigen EU Opvangcentrum Malawi

jaarverslag 2010

zal AAP in staat stellen meer opvangplekken te kunnen aanbieden aan de landen om ons heen (de eigen regio), maar ook aan die landen waar AAP nog geen regionale aanwezigheid (vooral Oost-Europa) heeft, maar wel omvangrijke problemen vermoedt. In de loop van 2010 werd het onderzoek gestart naar de mogelijkheden voor AAP om grote katachtigen te gaan opvangen, een bedrijfsplan zal in 2011 worden afgerond waarbij vooral gekeken zal worden naar realisatie buiten Nederland op basis van een aantal onderzochte voorbeeldfaciliteiten. Binnen de afdeling werd aan het thema efficiency vooral invulling gegeven door kritisch te kijken naar de nieuwbouwplannen en opties om in de bedrijfsvoering een aantal veranderingen door te voeren die passen in het thema ‘Meer met Minder’. Dat moet tevens leiden tot een aanzienlijke reductie van het energiegebruik.

Beleidsbeïnvloeding De personele bezetting van de afdeling Beleidsbeïnvloeding was in 2010 niet optimaal waardoor we minder konden investeren in de ontwikkeling van de afdeling dan gehoopt. Door het inschakelen van extra tijdelijke hulp konden we de geplande projecten wel naar behoren uitvoeren. Als belangrijk wapenfeit kan de informatie­ campagne genoemd worden, gericht op toeristen onderweg naar Marokko waar de laatste berberapen leven. De gedachte dat dit vanuit onze optiek de laatst overgebleven optie is om de berber­aap voor uitsterven te behoeden, maakt dat we in samenwerking met diverse interne en externe specialisten extra aandacht gegeven hebben aan dit project. Het demissionaire kabinet zette weinig stappen waar AAP een rol in kon spelen, waardoor we beleidsmatig moeite hadden onze wensen in daden om te zetten. De reorganisatie waar het nieuwe kabinet mee begon, leidde tot een nieuw ministerie (EL&I) met nieuwe gezichten en nieuwe inzichten. Vanzelfsprekend zal AAP blijvend zoeken naar aanknopingspunten om haar doelen te verwezenlijken. Vooral de dossiers Wilde Dieren in Entertainment en Wilde Dieren in de Huis­ kamer (Positief­lijst) staan in Nederland hoog op de AAPagenda.

Internationaal Een onderzoek werd gestart naar de vraag welke Europese landen behoefte hebben aan de hulp van AAP bij het oplossen van praktische en beleidsmatige problemen met exoten. Dit resulteerde onder meer in een Europese werkgroep (vanuit de Eurogroup for Animals) die de mogelijkheden heeft onderzocht om met de overige Europese opvangcentra samen te werken. Vanuit Opvang en Rehabilitatie werd een overleg gestart met allen binnen AAP die internationale contacten onderhouden, om de reeds aanwezige kennis en ervaring met betrekking tot Europa bij elkaar te brengen en de hiaten in onze kennis zichtbaar te maken. Ook hier wordt steeds duidelijker zichtbaar dat AAP meer en meer keten georiënteerd raakt; de scheidslijn tussen afdelingen wordt minder en er wordt meer gezocht naar partnerships binnen en buiten de organisatie.

Communicatie We kijken terug op een jaar waarin de zichtbaarheid van AAP op niveau bleef volgens de jaarlijkse meting in het kader van de Charibarometer (Mediad). Het aantal artikelen op internet nam sterk toe, toch hebben we opnieuw moeten constateren dat vooral zichtbaarheid op tv de naamsbekendheid echt beïnvloedt. Daarom werden de belangrijkste wapenfeiten omgezet in persberichten die breed werden uitgestuurd. Het winnen van de ANBO-MAX Goede Doelen Prijs was absoluut een van de hoogtepunten en bracht ook weer de nodige zichtbaarheid met zich mee. In 2010 is veel tijd besteed aan het in beheer brengen van de communicatiemiddelen en het ontwikkelen van nieuwe middelen. De introductie van een eigen intranet stelt ons in staat eenvoudiger interne kennis en informatie uit te wisselen, ook met Primadomus. Bovendien werden communicatieactiviteiten met betrekking tot Primadomus vanuit Almere ondersteund. Om de internationale bekendheid te doen stijgen, werd een lange documentaire gemaakt voor ARTE (Duitsland en Frankrijk) die ook in 2011 in een andere vorm nogmaals zal worden uitgezonden. Met de Belgische tv werd voor ‘Dieren in Nesten’ een serie gemaakt (grotendeels in 2009) die pas voorjaar 2011 zal worden uitgezonden. Met omroep MAX wordt gekeken naar mogelijkheden om, los van de actualiteit weer op de Nederlandse tv te

9

jaarverslag 2010

komen. Ten behoeve van deze samenwerking werden twee tv-formats ontwikkeld en aan hen voorgelegd. In 2010 zijn hierover nog geen successen te melden. Het organisatiebrede CO2-project kon op waardevolle communicatieve ondersteuning rekenen. Het thema duurzaamheid kwam sterk naar voren in de speciale nieuwsbrief over dit onderwerp, in een aantal informatieborden tijdens de Donateur Dagen en tijdens een internationale conferentie van de Europese dierentuinen (EAZA).

Fondsenwerving De afgelopen jaren heeft AAP op het vlak van Communicatie en Fondsenwerving gezocht naar een eigen strategie. Aanleiding voor dit onderzoek was het historisch teleurstellende fondsenwervende resultaat ten aanzien van bedrijfssponsoring. Begin 2010 werd de strategie gekozen en met het bestuur afgestemd. Kern van de visie is dat AAP vooral sterk is op de particuliere markt en haar kernwaardes vooral richting die doelgroep kan uitdragen. De ontwikkeling van nieuwe producten, maar vooral het onderzoek naar markten die niet aansluiten op de kernwaarden van AAP moet beperkt worden. De personele bezetting van de afdeling werd aangepast aan deze nieuwe visie. Het resultaat bleef niet uit; tijdens de najaarscampagne, die gedeeltelijk met ondersteuning van externen werd ontwikkeld, konden de doelstellingen behaald worden en is de aanvankelijk matige start van het jaar goedgemaakt. De donateurpiramide is daardoor evenwichtig gevuld. Scherpere analysemogelijkheden maken het mogelijk om inzicht te krijgen in de bewegingen en prestaties van delen van ons donateurbestand. Tijdens de Donateur Dagen werd daarom vooral ingezet op een aantal groepen waar we in het verleden een groter verloop zagen. Door het contact met deze groep te verbeteren verwacht AAP dat de gevers langer bij de organisatie zullen blijven. Of deze investering in een duurzaam contact ook werkelijk loont, zal pas na verloop van jaren blijken.

10

Primadomus De tweede huisvestingsunit in Spanje kwam in het najaar gereed. Daardoor konden twee groepen, bestaande uit negen moeilijk herplaatsbare dieren (makaken en bavianen), naar ons life time care centre verhuizen waar ze zich al snel thuis voelden. De resterende capaciteit wordt vrij gehouden voor de opvang van berberapen die in Spanje in beslag genomen worden. Hiermee komt Primadomus toe aan een nieuwe fase in haar ontwikkeling: namelijk de regionale dependance voor AAP in Zuidwest-Europa, ook als het gaat om beleidsontwikkeling. Daartoe werd een toekomstvisie ontwikkeld en werden de eerste contacten gelegd om te komen tot de vergunningen die dat mogelijk moeten maken. Door het aantrekken van een aantal internationale vrijwilligers wordt het Europese karakter van Primadomus versterkt.

Organisatie en ondersteunende taken Na een periode van heroriëntatie streeft AAP voor de toekomst naar meer stabiliteit in haar personeelsbestand. In 2010 werd dat nog niet bereikt en was het personeelsverloop hoger dan gewenst. Daardoor moest een groot aantal wervings- en selectietrajecten doorlopen worden. De projecten in het kader van beleidsontwikkeling liepen daardoor vertraging op. Gelukkig is het aantal sollicitanten voor functies bij AAP relatief hoog, het economisch klimaat zal hier zeker een rol in spelen. Desondanks moesten vooral voor Preventie, Fondsenwerving en Financiën een aantal vacatures drie keer worden uitgezet om tot invulling te komen. Grote stappen voorwaarts werden gemaakt ten aanzien van de verslaglegging en interne bewaking van de processen; mede dankzij de centrale rol die de afdeling Financiële Zaken daarin inneemt. Het stemt tot tevredenheid dat ons jaarverslag over 2009 bij de beoordeling in het kader van het Transparantie onderzoek een ruime voldoende haalde (7,4) en daarmee hoog in zijn segment eindigde.

jaarverslag 2010

Onze eigen Technische Dienst kan met trots terugkijken. We kunnen met genoegen vaststellen dat het merendeel van de geplande klussen binnen de planning en kwaliteitseisen uitgevoerd werd. Daar onze computers te veel energie gebruikten en veel onderhoud vergden, heeft onze ICT-afdeling deze in het kader van duurzaamheid en efficiëntie het afgelopen jaar vervangen door thin clients. Kortom: een jaar waar we met trots op terug kunnen kijken. Een jaar waarin we AAP zagen als een goed functionerende organisatie als het gaat om de praktijk én een jaar waarin we een veelheid aan activiteiten uitvoerden die dienen als een opmaat voor een meer kennisgerichte organisatie waar samenwerken centraal staat in een internationaal verband. David van Gennep, directeur-bestuurder Erik Peeters, operationeel manager

11

jaarverslag 2010

Beleid en strategie

AAP heeft tot doel het welzijn van uitheemse niet-gedomesticeerde dieren te verbeteren. De stichting kent twee hoofddoelstellingen: de fysieke opvang van dieren en preventie. De ontwikkeling van de organisatie richt zich op twee gebieden: verdere internationalisering en het ontwikkelen tot een kennisorganisatie.

Missie AAP werkt aan de verbetering van het welzijn van uitheemse niet-gedomesticeerde dieren. AAP doet dit enerzijds door opvang, genezing en herplaatsing van individuele dieren en anderzijds door preventieve beïnvloeding van algemeen publiek en beleidsmakers. ­Hiervoor werken wij samen met (inter)nationale partners. Als ervaringsdeskundige op het gebied van apen en andere kleine en middelgrote zoogdieren in Europa kan AAP een belangrijke bijdrage leveren aan de totstandkoming van duurzame oplossingen. De organisatie werkt op basis van barmhartigheid en is open in de informatie­ verstrekking.

Het werkstroomschema zoals weergegeven in fig. 1 laat zien dat het praktische werk van AAP en de preventie gerichte onderdelen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. In 2010 is gewerkt aan de verdere inhoudelijke afstemming tussen beide afdelingen. Zo beoordeelt AAP aangemelde dieren op haar wachtlijst niet alleen op basis van de noodzaak tot het verbeteren van hun welzijn. Ook stelt zij de vraag of het opvangen van dit individuele dier bijdraagt aan het oplossen van een bredere maatschappelijke problematiek. Zo kan het voorkomen dat dieren die in gelijke mate in hun welzijn beperkt worden, toch in de planning een andere prioriteit krijgen. Bijvoorbeeld als een van de dieren werd aangemeld door een autoriteit die met AAP samenwerkt aan een wetgevings- of handhavingstraject. Deze meer integrale benadering werd in 2010 ook in andere onderdelen van de organisatie doorgevoerd. Zo werd er afstemmingsoverleg gevoerd tussen verschillende afdelingen en werden thematische bijeenkomsten georganiseerd voor het gehele personeel tijdens de maandelijkse personeels­ bijeenkomsten. Op deze manier beoogt AAP niet alleen de afstemming tussen afdelingen te verbeteren, maar ook de evaluatie van het succes van activiteiten sneller te beoordelen en daarmee de bijstelling van de wijze van uitvoering van projecten te bewerkstelligen.

12

Stuurbaarheid en beheersing Om de organisatie en haar prestaties in de tijd te kunnen volgen en bij te sturen, kent AAP een set van Key Performance Indicators (KPI’s). Ieder kwartaal worden deze KPI’s met de directie doorgenomen en in de bestuursvergadering behandeld. Daarnaast worden de cijfers maandelijks met de afdelingshoofden, de controller en de directie behandeld. Daarbij wordt een beter verband gelegd tussen doel, resultaat en budget. Het ene proces laat zich echter beter sturen door cijfers en kwantificering dan het andere. Bovendien hebben wij in 2010 geconstateerd dat de werkwijze tot op heden vooral inzicht biedt in het verleden en minder de blik richt op de toekomst. Daarin ligt een belangrijke uitdaging voor de directie in 2011. De externe accountant (PricewaterhouseCoopers) ziet in overleg met de controller en directie toe op de kritische aspecten van de bedrijfsvoering die worden vastgelegd in een management letter. Deze management letter liet in 2010 zien dat de interne beheersing van AAP van een ruim voldoende niveau is. De controle op de jaarrekening vindt jaarlijks plaats in maart. Het daaruit voortvloeiende accountantsverslag wordt in aanwezigheid van de accountant met het bestuur besproken.

Opstellen en evaluatie van beleid In 2010 is een nieuw Lange Termijn Plan (LTP 2011-2015) vastgesteld (zie Blik op de Toekomst – pagina 45). Aan het plan is een meerjarenbegroting gekoppeld, als kader voor de komende jaarplannen. Het LTP is tevens een kader voor het opstellen van meerjarige beleidsplannen voor de verschillende afdelingen. De kaders voor het Jaarplan 2011, zowel inhoudelijk als financieel, volgen direct uit dit LTP. Dit LTP werd geïnitieerd door de directie en het MT aan de hand van een interne evaluatie van het gevoerde beleid en een blik op de externe en interne factoren. Deze zogenaamde SWOT-analyse geeft nieuwe inzichten in de te kiezen richting. Zeker in tijden van politieke verschuiving en economische crisis moet een maatschappelijke organisatie als AAP haar middelen daar inzetten, waar ze het meest succes kan verwachten. Zo werd ten aanzien van Preventie besloten om de berberaapproblematiek meer te richten op voorlichting aan de vraagkant; de toeristen die berberapen kopen op de lokale markten. Dit gezien de aanhoudende weigering van Marokko om de problemen aldaar zelf

wetgeving voorlichting

jaarverslag 2010

werk van aap problematiek handel in uitheemse dieren

opvang aanvraag

opvang apen en kleine zoogdieren rehabilitatie

herplaatsing

permanente verzorging bemiddeling

Figuur 1: werkstroom AAP

aan te pakken. Voor Fondsenwerving en Communicatie hebben we op basis van de evaluatie van het gevoerde beleid besloten dat de kansen voor AAP in tijden van crisis meer liggen bij de particuliere donateur waar AAP een historisch goede band mee heeft, dan bij (voor AAP) nieuwe markten zoals digitale werving of bedrijfs­ sponsoring.

Samenwerkingsverbanden AAP is continu op zoek naar nieuwe samenwerkingsverbanden en mogelijkheden om bestaande samenwerkingsverbanden te verbeteren. In de samenwerkingstabel (zie pagina 50) is een opsomming gegeven van de belangrijkste samenwerkingspartners, de rol die AAP in deze samenwerking speelt (ook financieel), en het beoogde doel van de samenwerking. Tevens is een inschatting gemaakt van mogelijke risico’s die elke samenwerking met zich meebrengt.

het thema duurzaamheid in 2010 gekozen als organisatiecompetentie en is een klimaatneutraal project opgestart. Na het bepalen van de CO2-voetafdruk van de organisatie zijn een interne bewustwordingscampagne en actielijst opgesteld om onze organisatie te verduurzamen. Grote winst valt voor AAP te behalen in het energieverbruik, het woon-werkverkeer en de dienst­reizen. Een aantal ontwikkelingen is daarom in gang gezet, zoals extra aandacht voor duurzaamheid in de nieuwbouwplannen en het realiseren van videoconferencing-faciliteiten. In 2010 zijn vooral vele kleine initiatieven genomen door verscheidene medewerkers om onze voetafdruk te verkleinen. In 2011 worden de resultaten geëvalueerd en het project gecontinueerd. Ook op het gebied van werkgeverschap neemt AAP de maatschappelijke verantwoordelijkheid op zich. Zo bieden wij structureel stageplaatsen en afstudeermogelijkheden aan en investeren we daarnaast in mensen die om verschillende redenen re-integreren in werk of maatschappij.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Risico’s voor AAP

AAP zoekt steeds bewust naar nieuwe mogelijkheden voor een nog duurzamere bedrijfsvoering en kan zich daarom met recht een duurzame organisatie noemen. Dat geldt voor het resultaat van ons werk en voor de wijze waarop wij ons werk doen. Om die reden is

Door Protiviti Independent Risk Consultancy werd in 2008 een onderzoek uitgevoerd naar de belangrijkste risico’s voor een organisatie als AAP. De in 2010 voorziene update van de risicoanalyse is verschoven naar 2011. Jaarlijks wordt aan het bestuur gerapporteerd

13

jaarverslag 2010

(vanaf 2011 aan de Raad van Toezicht) over de belangrijkste risico’s en stand van zaken van de risicobeperkende maatregelen. De belangrijkste risico’s voor AAP zijn: AAP en de economische crisis De economische crisis heeft voor AAP nog geen negatieve effecten opgeleverd ten aanzien van de inkomsten. De strategie die we op basis van de eerste tekenen van de crisis hebben ingezet blijkt nog steeds afdoende te zijn. De focus ligt daarbij op binding van onze huidige donateurs (onder andere met onze Donateur Dagen), verhoging van het aantal mensen dat met een machtiging betaalt en het inzetten op werving van donateurs met laagdrempelige spaarproducten. Wel ziet AAP haar inkomsten uit nalatenschappen (de waarde per nalatenschap) afnemen door de koersen op de beurs en de onroerendgoedmarkt. Dit effect valt echter weg tegen de enorme groei in het aantal nalatenschappen voor AAP. Met het fondsenwervende resultaat over 2010 en de algemene financiële positie blijft de (financiële) continuïteit tijdens de crisis voldoende gewaarborgd. Gezondheidsrisico’s voor medewerkers In 2007 werd geconstateerd dat het ziekteverzuim, specifiek binnen een aantal afdelingen, bij AAP te hoog is. Er is vervolgens een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE) uitgevoerd en een plan van aanpak geschreven. Dit plan is in de afgelopen jaren uitgevoerd. In 2009 is het ziekteverzuim mede hierdoor tot een historisch laag gemiddelde van 3,8% gedaald. In 2010 is het ziekteverzuim echter weer gestegen (tot 4,9%). Vooral de verzuimfrequentie en een aantal langdurig zieken, maken ten opzichte van 2009 het verschil. In de driehoek met verzuimbegeleider, bedrijfsarts en preventiemedewerker, evalueert AAP continu de stand van zaken en oorzaak van ziekteverzuim en nemen wij waar nodig maatregelen. Risico’s ten aanzien van de zichtbaarheid bij het publiek AAP is in sterke mate afhankelijk van de externe presentatie. De publieke perceptie bepaalt of AAP beschouwd wordt als betrouwbaar en steunwaardig. Een zorgvuldige afstemming van de wijze waarop AAP naar buiten treedt is van belang. Daarnaast speelt in de toekomst ook mee welke boodschap naar welke doelgroep gezonden wordt. Naarmate AAP zich meer op preventie en Europa als werkgebied gaat richten, zal het belangrijker

14

worden deze verschuiving af te stemmen met de klassieke doelgroep van AAP. Wij doen dit door middel van doelgroepgerichte communicatie. Om de verbindende elementen, onze ambities en communicatie daarover te versterken worden in 2011 de kernwaarden van AAP herijkt op onze huidige ambities. Stichting AAP kan onvoldoende juist personeel aannemen en binnen houden De in- en uitstroom van personeel is een belangrijk aandachtspunt voor AAP. De uitstroom blijft op een hoog, relatief constant niveau steken. Een aantal acties is daarvoor ingezet, waaronder: – het structureel voeren van afrondingsgesprekken met als doel inzicht te krijgen in de reden waarom medewerkers vertrekken en wat de organisatie daarvan kan leren; – in de HR-cyclus meer aandacht besteden aan de ambities van de medewerker; waar wil hij of zij over een aantal jaar staan en hoe kan de organisatie daarin faciliteren; – eerder ingezette verbetermaatregelen in de selectie­ procedure (selecteren op competenties en betere afstemming wederzijdse verwachtingen) continueren; – het toetsen van de medewerkertevredenheid in 2011.

Transparantie AAP is een charitatieve instelling en beweegt zich in het landschap van kritische burgers en media. AAP streeft een zo groot mogelijke transparantie na. Dit doen wij door informatie te verstrekken over het reilen en zeilen van de organisatie en actief voorlichting te geven. Wat AAP zeker bijzonder, toegankelijk en transparant maakt voor iedereen is de, binnen de wettelijke beperkingen die de Dierentuinrichtlijn AAP oplegt, toegankelijkheid van de Apeneilanden. Donateurs krijgen op afspraak een rondleiding of worden uitgenodigd voor de Donateur Dagen. Kritische vragen aan AAP worden adequaat en binnen de tijdsperiode van een week beantwoord. Hiervan wordt een register bijgehouden. Deze en alle andere vormen van transparantie dragen bij aan het vertrouwen van donateurs en subsidiegevers in AAP.

jaarverslag 2010

De organisatie AAP

AAP kan haar doelstellingen behalen dankzij de inzet van haar medewerkers: een enthousiaste groep mensen, werkzaam in loondienst, als vrijwilliger en in gesubsidieerde arbeidsvormen. De organisatie wordt geleid door de directie en het managementteam. De controle en het toezicht op de organisatie waren over 2010 de verantwoordelijkheid van het toenmalig bestuur. De twee hoofddoelstellingen (Opvang en Preventie) zijn ondergebracht bij afzonderlijke afdelingen, onder leiding van een afdelingshoofd die ook deel uitmaakt van het managementteam.

Individuele bestuursleden treden indien gewenst op als vertegenwoordigers van de organisatie bij de overheid of op externe, ceremoniële bijeenkomsten. Het bestuur is onbezoldigd. Alleen werkelijk gemaakte kosten kunnen worden gedeclareerd. In 2010 hebben de bestuursleden geen gebruik gemaakt van dit recht. Ook hebben in 2010 geen mutaties plaatsgevonden in de bestuurssamenstelling. In navolging van de Code Wijffels (code voor goed bestuur) zijn in 2010 voorbereidingen getroffen om per 1 januari 2011 over te stappen naar een Raad van Toezicht-model. Hiertoe zijn de statuten aangepast en in december 2010 gepasseerd bij een notaris.

Bestuur Het bestuur fungeerde over 2010 als toezichthoudend orgaan waaraan de directie verantwoording aflegt binnen het opgestelde Lange Termijn Plan en het daarvan afgeleide jaarplan. Het bestuur is het eindverantwoordelijke orgaan binnen AAP. Het bestuur stelt de beleidsplannen vast die door de organisatie worden voor­gelegd.

Adviesorgaan Met betrekking tot de gesubsidieerde verzorging van een groep geïnfecteerde chimpansees is een Raad van Deskundigen ingesteld die op verzoek van het Ministerie van VWS en AAP toeziet op de veiligheid. Dit in overeenstemming met de gemaakte afspraken met de overheid. De samenstelling van de Raad van Deskundigen en hun expertise is in 2010 ongewijzigd gebleven: Dhr. prof.dr. A. Pijpers (voorzitter) Diergeneeskunde en biologische veiligheid Dhr. prof.dr. B.M. Spruyt Ethologie en ethiek Dhr. prof.dr. P.J.M. Rottier Virologie Mevr. S. Preuschoft Primatologie en dierenwelzijn Dhr. H.P. Stinis Humane veiligheid

Inrichting van de organisatie AAP wordt aangestuurd door een directie bestaande uit algemeen directeur David van Gennep en operationeel manager Erik Peeters. De directie is verantwoordelijk voor de dagelijkse aansturing van de organisatie en stelt in samenwerking met het managementteam de jaarplannen en de begroting op. Het managementteam bestaat naast de directie uit de afdelingshoofden (Opvang & Rehabilitatie, Fondsenwerving & Sponsoring), de coördinator Communicatie, de coördinator Beleidsbeïnvloeding en de coördinator Primadomus.

15

jaarverslag 2010

Samenstelling, Functies en nevenfuncties Bestuur per 31 december 2010 Volgens artikel 4 van de statuten wordt de stichting bestuurd door een bestuur van ten minste vijf leden. Het bestuur is per 31 december 2010 als volgt samengesteld:

Bestuurstaak ____________________________

Datum in functie _____________________________

Jaar van aftreden ______________________________

De heer T.P.M. (Theo) Strengers –  DGA Strengers & Plans BV – Tevens werkzaam voor een beperkt aantal opdrachtgevers op wisselende projecten vanuit Strengers & Plans BV

Voorzitter

15-10-2004

2013

De heer R.J. (Roelof) van Doveren –  Senior Controller Actys Vastgoedmanagement – Extern gecommitteerde Leer der Accountantscontrole aan de Vrije Universiteit

Penningmeester

01-01-2000

2011

Mevrouw M.E. (Marlies) Brenters –  DGA Dekapenta

Secretaris

12-01-1995

2011

De heer J.W. (Jan Willem) van der Wal 1 – Directeur HR en Talent Management, ING Verzekeringen Benelux

Bestuurslid

08-10-2009

2012

De heer C.J. (Carel) Heringa –  Projectleider Ministerie LNV

Bestuurslid

26-11-2009

2012

Mevrouw H.C. (Riga) Reussien-Ligtenberg

Erebestuurslid

14-04-1972

2002

Met uitzondering van mevrouw Reussien-Ligtenberg zijn alle bestuursleden toegetreden tot de Raad van Toezicht.

1  De heer Van der Wal is per 12- 02-2011 afgetreden

16

jaarverslag 2010

Bezoldiging directie De bezoldiging van de directie maakt onderdeel uit van het functie- en salarishuis dat AAP hanteert. Dit functieen salarishuis is in 2007 ingevoerd en wordt periodiek in zijn geheel geëvalueerd. Het salarishuis van Stichting AAP past wat betreft de beloning van de directie binnen de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van VFI en de Code Wijffels (zie www.vfi.nl). De Adviesregeling geeft aan de hand van zwaartecriteria een maximumnorm voor het jaarinkomen. De weging van de situatie bij David van Gennep leidt tot een zogenaamde BSD-score van 413 punten met een maximaal jaarinkomen van EUR € 97.000 (1 FTE/12 mnd). De voor de toetsing aan VFI-maxima relevante werkelijke jaarinkomens zijn opgenomen in de jaarrekening. Deze beloningen bleven binnen de VFI-maxima. Buiten bovengenoemde vergoedingen zijn er geen leningen, voorschotten, garanties of aanvullende (toekomstige) vergoedingen (waaronder bonussen) waarop de directie aanspraak maakt of kan maken.

17

jaarverslag 2010

nevenfuncties David van Gennep, directeur-bestuurder

– Adviseur van de internationale organisatie Brooke Hospital for Animals – Ned. vertegenwoordiger van de International Primate Protection League (IPPL) – Bestuurslid Vereniging van Opvangcentra voor Niet-gedomesticeerde Dieren (VOND)

Erik Peeters, operationeel manager

–

De toegevoegde waarde van de nevenfuncties voor Stichting AAP is het inbrengen en delen van expertise met organisaties in een vergelijkbaar werkveld en het realiseren van de doelstellingen van AAP door internationale participatie en/of samenwerking. De nevenfuncties kennen geen risico’s voor belangenverstrengeling en/of onafhankelijkheid.

De organisatie weergegeven in een organogram Raad van Toezicht

Directeur-bestuurder

Raad van Deskundigen

Operationeel Manager

Personeel & Organisatie

Financiën

Technische Dienst

Systeembeheer

Communicatie

Opvang & Rehabilitatie

Preventie

Fondsenwerving & Sponsoring

In bovenstaand organogram is de nieuwe organisatie in het Raad van Toezicht-model weergegeven. Tot 1 januari 2011 heeft de organisatie in een bestuursmodel geopereerd.

18

Primadomus (Spanje)

jaarverslag 2010

Planning & Control cyclus

Personeelsmanagement

AAP stelt een Lange Termijn Plan inclusief begroting op voor een periode van vijf jaar en actualiseert dit jaarlijks. Dit Lange Termijn Plan wordt vastgesteld door het bestuur. Dit visiedocument vormt het inhoudelijke en financiële kader voor de jaarplannen. Deze jaarplannen worden voor alle disciplines opgesteld en samengevoegd tot een jaarplan dat wordt vastgesteld door het bestuur. Ieder kwartaal worden de kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen geëvalueerd door de directie en het verantwoordelijke MT-lid. De resultaten van deze evaluatie worden gepresenteerd aan het bestuur. Maandelijks worden kwantitatieve stuurcijfers vanuit financiën en personeelszaken op basis van vooraf vastgestelde budgetten en/of prestatie-indicatoren beoordeeld en binnen het managementteam besproken. In 2010 is door de controller een grote eerste verbetering aangebracht in de kwaliteit en integraliteit van de maand- en kwartaalrapportages. Dit heeft geresulteerd in beter overzicht en daarmee beter inzicht in de voortgang.

AAP had in 2010 gemiddeld 73 personeelsleden in dienst, 58,1 fte. Dit is lager dan begroot (76 personeelsleden en 61,1 fte), door het niet tijdig kunnen invullen van begrote vacatures bij de afdelingen Preventie en Fondsenwerving. Naast de betaalde functies zijn allerlei vormen van niet-betaalde arbeid voor AAP noodzakelijk om onze ambities en doelstellingen te kunnen realiseren. Vrijwilligers, stagiaires, afstudeerders, re-integratiebanen en taakstraffers spelen een belangrijke rol in de dagelijkse uitvoering van de activiteiten. Ook in 2010 kon AAP weer rekenen op de inzet van meer dan 100 niet-betaalde enthousiaste arbeidskrachten, zo’n 25 fte. AAP heeft haar organisatie dusdanig ingericht dat deze vormen van arbeid gestructureerd ingebed zijn en begeleid worden door ervaren medewerkers. Het levert bedrijfseconomische voordelen op en AAP levert bovendien een zinvolle maatschappelijke bijdrage door het aanbieden van werkplekken en werkervaring. Het biedt AAP bovendien een manier om een deel van

19

jaarverslag 2010

haar interne en externe evaluatie in de praktijk te realiseren en nieuwe inbreng te waarborgen. De beleids­ lijnen met betrekking tot vrijwilligers is in een beleidsnotitie vastgelegd en door het bestuur goedgekeurd. Het aantal betaalde medewerkers onder de 40 jaar is in 2010 weer iets verder gedaald; van 61% in 2009 tot 57% in 2010. De meeste medewerkers werken deeltijd (93%). In 2009 is het aandeel mannen van 29% iets lager dan in 2009 (32%). Hierop voert AAP geen actief beleid.

Opleiding Opleiding is een belangrijk aspect van het personeels­ beleid. Hiervoor stelt AAP elk jaar een budget beschikbaar van 3% van het totale brutoloon van alle medewerkers. Dit budget is in 2010 en eerdere jaren niet volledig gebruikt. Vooralsnog worden opleidingen toegewezen met de focus op de individuele medewerker. Een verbeterpunt is om dit te onderbouwen met een organisatiebreed opleidingsplan.

AAP kent een gemiddelde diensttijd van 4,7 jaar. Van de werknemers is 62% korter dan 5 jaar in dienst. De instroom in aantallen medewerkers betrof 22%, hoofdzakelijk bestaand uit vervanging van uitgestroomde medewerkers. De uitstroom van 16% (gecorrigeerd voor uitstroom van tijdelijke vervanging bij ziekte of zwangerschapsverlof) is lager dan 2009 (23%), maar blijft een aandachtspunt. De verbeteringen in de selectieprocedure (meer competentie gestuurd en beter afgestemde verwachtingen) blijken effect te hebben. Het blijven binden en boeien van onze bestaande medewerkers blijft voor ons een belangrijk aandachtspunt. Daarin is het afstemmen van wederzijdse verwachtingen tussen AAP en medewerkers onder andere in de gesprekscyclus van groot belang. Het verder inzetten op deze verbeteringen moet in de toekomst leiden tot betere afstemming van wederzijdse verwachtingen en een lagere uitstroom.

Ziekteverzuim In 2010 heeft AAP het historisch lage ziekteverzuim van 3,8% in 2009 niet kunnen evenaren. In 2010 is dit uitgekomen op 4,9%. Dit is hoger dan de begrote 4%, maar blijft aanzienlijk lager ten opzichte van 2008: 9,6%. Ten opzichte van 2009 is het middellange en langdurige ziekteverzuim weer toegenomen en is de frequentie van het ziekteverzuim licht opgelopen. De frequentie (gemiddeld aantal ziekmeldingen) is licht gestegen van 1,5 in 2009 naar 1,63 in 2010. In het samenwerkingsverband tussen Arboconsulent, bedrijfsarts en P&O / leidinggevenden worden, waar het werk gerelateerd verzuim betreft, verbetermaatregelen ingezet. Training in het voeren van frequent verzuimgesprekken en Arbo onderzoek in de dierverzorgende afdelingen naar mogelijkheden van verlichting van het fysiek zware werk zijn daar voorbeelden van.

Gesprekscyclus: kwaliteit in afspraken De afgelopen jaren is een nieuwe gesprekscyclus ingevoerd. Dit om meer grip te krijgen op de ontwikkeling van de medewerkers. Per jaar staan er drie momenten op de agenda waarop leidinggevende en medewerker gestructureerde gesprekken hebben. Aan het begin van het jaar is er een planningsgesprek. Hierin worden concrete en meetbare afspraken gemaakt over de verwachte resultaten en de gewenste competentieontwikkeling voor dat jaar. In het midden van het jaar wordt de voortgang besproken en worden afspraken indien nodig bijgesteld. Aan het eind van het jaar vindt de beoordeling over het afgelopen jaar plaats. Aan het einde van 2009 is een brede evaluatie uitgevoerd. In 2010 heeft 83% van de medewerkers een beoordeling ‘voldoende’ gekregen, 15% ‘onvoldoende’ en 2% ‘goed’. In 2010 is een aantal verbeterpunten doorgevoerd. In 2011 zal de laatste stap in de implementatie worden gemaakt: het koppelen van een gedifferentieerde beloning aan de persoonlijke beoordeling.

20

Evaluatie activiteiten 2010 ten opzichte van de lange termijn Overall kunnen we concluderen dat in 2010 wederom een goede vervolgstap is gezet in de professionalisering van onze organisatie. De ontwikkeling van de interne organisatie zal de komende jaren worden gecontinueerd. Op personeelsgebied zal het een uitdaging blijven om het team te blijven binden en boeien. De uitbreiding van activiteiten (beleidsbeïnvloeding en internationale samenwerking) en de daarmee samenhangende wijze van uitvoering vragen om passende faciliteiten vanuit de organisatie. De organisatiestructuur (met name beleid en processen) en organisatiecultuur zullen hierop de komende jaren verder worden afgestemd.

Beleidsbeïnvloeding

AAP streeft naar het voorkomen van problemen rond nietgedomesticeerde uitheemse dieren door beïnvloeding van overheidsbeleid en educatie van specifieke doelgroepen, waaronder de jeugd. Preventie bestaat uit beïnvloeding van overheidsbeleid en educatie van specifieke doelgroepen waaronder de jeugd. De belangrijkste resultaten die we in 2010 gerealiseerd hebben, zijn: 1. de berberaapcampagne in Spanje; 2. onderzoek naar problematiek en kansen voor AAP in Oost-Europa; 3. versterking van onze rol als gesprekspartner van de overheid.

jaarverslag 2010

Algemeen

Positieflijst

AAP heeft ervoor gekozen zich te profileren als een organisatie die als praktijkdeskundige werkt aan preventie van omstandigheden waarin gehouden exotische dieren het slachtoffer worden van menselijk handelen. AAP kiest er in deze fase van haar ontwikkeling voor de inspanningen vooral te richten op beleidsbeïnvloeding en in geringere mate op voorlichting. AAP doet dit bij voorkeur in samenwerking met andere organisaties met Europa als afgebakend werkterrein.

Sinds de Gezondheids- en Welzijnswet voor dieren (Gwwd) in 1993 van kracht is geworden, heeft AAP meegewerkt aan het opstellen en implementeren van een positieflijst voor zoogdieren. Ondanks de inzet van AAP richting de overheid kreeg Nederland ook in 2010 geen positieflijst. De mogelijkheden voor handhaving van een dergelijke lijst werden steeds betwist en er werd gewacht op een uitspraak van het Europese Hof over de Belgische positieflijst. Inmiddels is in België op basis van deze uitspraak een nieuwe positieflijst van kracht. De kabinetswisseling en een steeds wisselende bezetting bij het Ministerie van LNV droegen niet bij aan de snelheid van het proces. In het voorjaar van 2009 gaf de minister van LNV aan dat de positieflijst gekoppeld zou worden aan een nieuwe wet: de Wet dieren. Deze wet gaat de Gwwd vervangen en zal naar verwachting in 2011 in werking treden. AAP heeft de Tweede Kamer en de betrokken ambtenaren geïnformeerd over de door AAP gewenste koers. Aan het eind van 2010 wachtten de ambtenaren op een laatste wetenschappelijk advies waarna wij de belanghebbenden hierover zullen raadplegen. Bij de samenstelling van de nieuwe positieflijst is het van belang om naast het criterium dierenwelzijn ook criteria over volksgezondheid, faunavervalsing/ecologische schade, maatschappelijke onrust en economische schade op te nemen. Ook in Europees verband ijvert AAP voor het invoeren van een positieflijst met als ‘best practice’ de Belgische situatie. Vooral daar waar evaluatie van bestaande wetgeving plaatsvindt, ziet AAP kansen. Er is gewerkt aan een betere informatieuitwisseling met de betreffende ambtenaren binnen en buiten Nederland, die ook beter bekend zijn gemaakt met de problematiek waar AAP dagelijks mee geconfronteerd wordt.

De afdeling Beleidsbeïnvloeding is relatief nieuw binnen AAP en nog in ontwikkeling. In 2010 hebben wij geïnvesteerd in het vergaren van kennis en het opbouwen van een basis voor uitbreiding van de afdeling. Ook is in 2010 binnen verschillende nationale en internationale samenwerkingsverbanden gewerkt. AAP maakt haar keuzes voor projecten op basis van twee factoren: de mate van mogelijke samenwerking en de mate van haalbaarheid van duurzame, en bij voorkeur meetbare resultaten. Door langdurige ziekte van de coördinator heeft de afdeling Preventie in 2010 niet alle projecten helemaal kunnen uitvoeren. Wel zijn stappen gezet om het Preventieteam uit te breiden met het oog op verhoogde activiteit in Europa.

Publieksbeïnvloeding Publieksbeïnvloeding c.q. -voorlichting richtte zich vooral op toeristen aan de Spaans-Marokkaanse grens in het kader van de berberaapcampagne. Het zoeken naar geschikte partners met wie zij de doelgroep jeugd kan informeren over de exotenproblematiek in Nederland heeft weinig opgeleverd. Er zal een heroriëntatie over jeugdeducatie plaatsvinden in het kader van het algehele voorlichtings- en communicatieplan.

Wilde dieren in entertainment Beleidsbeïnvloeding Beleidsbeïnvloeding richtte zich ook in 2010 op een aantal doorlopende projecten: – wilde dieren in de huiskamer (positieflijst); – wilde dieren in entertainment (Wilde Dieren de Tent Uit); – de problematiek van de berberaap; – beleid, regelgeving en handhaving van beleid in Nederland; – internationalisering.

22

AAP is initiatiefnemer van de coalitie Wilde Dieren de Tent Uit (WDdTU) en stelt hiervoor een bestuurslid beschikbaar. Het samenwerkingsverband is in 2009 omgezet in een vereniging. Het leed van wilde dieren in circussen geniet aandacht in Nederland door de inspanningen van WDdTU. De kansen op een verbod zijn er met de nieuwe regering niet groter op geworden en een aantal door circussen illegaal gehouden dieren werd acuut gelegaliseerd toen de aandacht daarop gevestigd werd. Tegen het einde van het jaar werd besloten dat gezien

jaarverslag 2010

Berberaapcampagne

In een laatste poging om de berberaap voor uitsterven te behoeden heeft AAP nationaal en internationaal aandacht gevraagd voor de berberaapproblematiek. In samenwerking met de Moroccan Primate Conservation Foundation en een groot aantal vrijwilligers zijn in Spaanse havens ruim 17.000 zonneschermen en 8.000 folders uitgereikt aan toeristen op weg naar Marokko. Hiermee werden de vakantiegangers opgeroepen om geen berberaapjes te kopen. De actie werd zeer goed ontvangen en heeft geleid tot publiciteit in Nederland, Spanje en België en aandacht op Marokkaanse internetfora. Dat de noodzaak voor een campagne hoog is, blijkt ook uit de grote aantallen berberapen die AAP jaarlijks opvangt. In 2010 werden in totaal achttien berberapen opgevangen en eind 2010 hadden we nog 73 dieren op onze wachtlijst staan. Gelukkig konden we afgelopen jaar ook veel berberapen herplaatsen; de groep van Rizzly (zeventien dieren) verhuisde naar Zoo de Jurques in Normandië en de groep van Nilson (zeven dieren) vertrok naar Frankrijk. Zij wonen nu in Domaine Zoologique de Pescheray.

23

jaarverslag 2010

de groeiende zelfredzaamheid van de organisatie een eigen vestiging een volgende stap moest zijn. WDdTU is in december 2010 verhuisd naar een eigen kantoor.

Berberapen Het aantal berberapen in Europa dat opvang nodig heeft, is al jaren groter dan het aantal opvangmogelijkheden in opvangcentra. In Europa is AAP één van de weinige gespecialiseerde opvangplekken voor deze dieren. De meeste van deze berberapen zijn illegaal uit Marokko gesmokkeld. Daar worden de dieren op zeer jonge leeftijd gevangen in de natuur. De apen worden vervolgens op markten : verkocht aan toeristen, die vaak van Marokkaanse afkomst zijn. De Marokkaanse overheid liet in maart 2010 tijdens de driejaarlijkse CITES-vergadering in Qatar voor de tweede maal bewust de kans liggen om voor de berber­aap een uplisting naar Appendix I (= hoogste beschermings­ status) voor te stellen. In april is door vertegenwoordigers van AAP en Eurogroup for Animals een bezoek gebracht aan het Marokkaanse ministerie van Natuur. Tijdens dit gesprek is getracht om inzicht te krijgen in de bereidheid van de Marokkaanse overheid om maatregelen te nemen ter bescherming van de berberaap in Marokko en om de handel in berberapen te beperken. De bereidheid bij de Marokkaanse overheid om daadwerkelijk stappen te zetten die de bescherming van voor hen inheemse diersoorten op een hoger plan moeten brengen, bleek in 2010 zeer gering. Het aantal op te vangen berberapen is in 2010 toegenomen. Niet duidelijk is of er bij collega-opvangcentra wellicht minder dieren zijn opgenomen. Eind 2010 zijn afspraken gemaakt om weer onderzoek te doen naar de omvang en oorsprong van de opgevangen berberapen in de concentratielanden België, Frankrijk, Spanje en Italië. Overheden, opvangcentra, dierentuinen en andere instanties die binnen Europa met berberapen in aan­ raking komen, worden verzocht aan deze inventarisatie mee te doen om zo een duidelijker beeld te krijgen van de huidige situatie. Dit onderzoek is sinds 2005 niet meer gedaan en maatregelen door de EU zijn afhankelijk van recente data met betrekking tot de omvang van het probleem. In juli werd een uitbreide voorlichtingsactie gehouden in Spanje bij veerboten en op parkeerplaatsen (zie inzet).

24

Beleid en regelgeving in Nederland AAP neemt actief deel in de Coalitie Dierenwelzijns­ Organisaties Nederland; een coalitie van de 24 voornaamste dierenwelzijnsorganisaties die gezamenlijke grond vindt om zich op overheidsbeleid en wetgeving te richten. Er wordt onderzocht of samen met een paar organisaties een grotere aanwezigheid van het AAPbelang in Den Haag kan worden gecreëerd. Het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij is in 2010 opgegaan in het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie met een eigen staatssecretaris van Landbouw. Dit heeft de beïnvloedingslijnen binnen ons vakgebied niet duidelijker gemaakt.

Internationalisering Er is in 2010 een aantal interne beleidsnotities over de internationalisering van AAP en de ontwikkeling van het kenniscentrum gemaakt. In september vond een oriënterend bezoek plaats aan Roemenië, Bulgarije en Tsjechië. Conclusie was dat de situatie per land zeer verschilt en dat er geen uniform model kan worden toegepast. Het lijkt eerder zaak om door informatiestromen, paraatheid en probleemoplossend vermogen een positie in te nemen waarbij beleid en opvang beïnvloed kunnen worden. In november is begonnen met de werving van een Manager Beleidsbeïnvloeding Europa die de afdeling verder vorm moet geven. De voorbereidingen werden getroffen om in 2011 te komen tot een alliantie van dierenopvangcentra waardoor het zicht op wat er speelt in andere landen vergroot wordt en taken onderling afgestemd kunnen worden.

Eurogroup for Animals Ook in 2010 financierde AAP een formatieplaats bij Eurogroup for Animals in Brussel. De doelstellingen van Eurogroup en AAP komen sterk overeen. Door gebruik te maken van de faciliteiten en het netwerk van deze organisatie kunnen we samen een grotere invloed uitoefenen op wet- en regelgeving in de Europese Unie. Veel van de dieren die bij AAP binnenkomen zijn van buiten Nederland, maar van binnen de EU. Naast het contact met nationale Europese overheden vanuit AAP Almere is het ook van belang Europees aanwezig te zijn. Nationale overheden voegen zich in toenemende mate naar Europese normen.

jaarverslag 2010

De voornaamste beleidsaandacht in Brussel ging naar: – exotische dieren als huisdier = positieflijst; – wilde dieren in entertainment = circus; – illegale handel in niet-inheemse dieren = berberapen – CITES-handhaving. Het werk in Brussel bestaat in grote mate uit het volgen van reeds in gang zijnde ontwikkelingen. Door tijdig in te springen, of door te anticiperen op te verwachten ontwikkelingen kunnen de agenda’s en uitkomsten beïnvloed worden. Dit is een langzaam, maar noodzakelijk proces. Dierenwelzijn voor exotische dieren in gevangenschap is slechts in zeer beperkte mate in Europese regelgeving belegd. De lobby op dit gebied kan daardoor maar beperkt agendazettend zijn. In de meeste gevallen moeten invalshoeken gevonden worden die wel Europees belegd zijn zoals transporten van dieren, volks­ gezondheid, voedselveiligheid en biodiversiteit. Concrete activiteiten bestonden uit: – Een rapport dat een overzicht geeft van de wetgeving in alle 27 EU-landen met betrekking tot exotische dieren in privé-eigendom. België is het enige land met een positieflijst en 17 landen hebben een negatieflijst; – Deelname aan de CITES Conference of Parties in Doha in maart, waar NGO’s weinig meer konden uitrichten dan ‘damage control’ en slechts een enkel succesje konden boeken voor amfibieën en reptielen; – De Wildlife Expertsgroup (waarin tien Eurogroup lid­organisaties zitting hebben) actualiseerde de Eurogroup Wildlife Policies, zodat deze in EU ­gremia geïntroduceerd konden worden; – Werkgroep onder leiding van AAP formuleerde ‘draft’ sanctuary guidelines.

geweest resultaten te boeken waarover we tevreden zijn. Mede gezien bovenstaande hebben wij voor 2011 de volgende verbeterpunten gedefinieerd: Verkleinen kwetsbaarheid afdeling Door de beperkte omvang van de afdeling is deze kwetsbaar bij uitval van medewerkers, zoals afgelopen jaar heeft plaatsgevonden. Het verder opbouwen van de afdeling is een voorwaarde om voldoende continuïteit te kunnen bieden in het realiseren van onze jaarplannen, maar ook om onze ambities op het gebied van beleidsbeïnvloeding en kennis te kunnen realiseren. In 2010 is al begonnen versneld invulling te geven aan deze uitbreiding, maar dat zal 2011 pas concreet resultaat hebben. Integraliteit in aansturing De afdeling Beleidsbeïnvloeding heeft een groot aantal dossiers onder handen waaraan door meerdere, met name externe samenwerkingspartners (bijv. Eurogroup for Animals, Wilde Dieren de Tent Uit), of adviseurs wordt gewerkt. Het duidelijker beleggen van (eind)verantwoordelijkheid en overige rollen binnen de dossiers moet meer focus op voortgang en resultaat en meer samenhang bewerkstelligen. Hierin willen wij in 2011 verbeteringen aanbrengen.

In 2011 zullen de genoemde dossiers verder gevolgd worden. Omdat de Europese beleidstrajecten, nog meer dan nationaal gerichte wetgevingsprocessen, vaak een lange adem vergen, zal in 2011 meer aandacht worden besteed aan het behalen van deelsuccessen.

Evaluatie en verbeterpunten In 2010 hebben we niet optimaal kunnen presteren door een kwetsbare bezetting van de afdeling. Dankzij de inzet van onze afdeling Communicatie, externen en samenwerkingspartners zijn wij toch nog in staat

25

OPVANG & REHABILITATIE

De afdeling Opvang & Rehabilitatie (O&R) is verantwoordelijk voor de opname, rehabilitatie en herplaatsing van dieren.  De belangrijkste resultaten die we in 2010 gerealiseerd hebben, zijn: 1. opvang van 121 dieren ten opzichte van 77 vorig jaar; 2. herplaatsing van 62 dieren waarvan voor het eerst in 10 jaar 4 chimpansees en veel berberapen; 3. verbetering van het gedragsobservatiesysteem. Het nieuwe systeem is effectiever en minder tijdrovend en wordt toegepast door alle ervaren dierverzorgers.

jaarverslag 2010

Opvangaanvragen 2001-2010 (in verzorgingspunten) 5.000

ALGEMEEN

4.000

AAP heeft 32% van de per 1 januari 2010 aanwezige dieren in 2010 kunnen herplaatsen. In 2010 zijn 121 dieren opgevangen, meer dan in voorgaande jaren. De drie extra quarantaine-units maakten het makkelijker opvangplekken beschikbaar te maken.

3.000 2.000 1.000 0

OPVANG

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Er werd in 2010 voor 451 dieren opvang aangevraagd: –  16 chimpansees –  293 overige primaten –  50 grote zoogdieren –  92 kleine zoogdieren

De aanvragen voor primaten kwamen voornamelijk uit Frankrijk, Groot-Brittannië en Spanje.

Dit zijn meer aanvragen dan in 2009 en de opgaande trend van de afgelopen tien jaar zet nog altijd door.

Frankrijk 128 (41%) Groot-Brittannië 128 (41%) Spanje 17 (6%) Nederland 7 (2%) Overigen EU 27 (9%) Overigen non-EU 3 (1%)

Aanvragen In de categorie primaten waren de meeste opvangaanvragen voor witoorpenseelapen, gevolgd door berber­ apen en doodshoofdaapjes. De grote opvangaanvraag voor witoorpenseelapen is te herleiden tot twee grote groepen aangeboden laboratoriumdieren. De aanvragen voor grote zoogdieren betroffen vooral wasberen (23). De aanvragen voor kleinere zoogdieren waren voornamelijk suikereekhoorns (54) en degoes (23). Ondanks het feit dat we geen grote katachtigen kunnen opvangen zijn we afgelopen jaar wel begonnen met het registreren van de opvangaanvragen, er werd in 2010 voor negen tijgers opvang gezocht.

Bij de zoogdieren (grotere en kleine) was Spanje (66 dieren) het voornaamste land van herkomst. Maar ook veel opvangaanvragen kwamen uit Nederland (52 dieren).

Spanje 66 (47%) Nederland 52 (37%) Frankrijk 8 (6%) Overigen EU 15 (10%) Overigen non-EU 0 (0%)

Top 3 opvangaanvragen Prim aten (excl .chimps)

1

Witoorpenseela ap  

2

Berber a ap  

3

Doodshoofda ap 

112

23 15

Grotere zoogdieren

Kleinere zoogdieren

Wasbeer  

23

Suikereekhoorn  

54

Wallaby  

4

degoe  

neusbeer  

3

Uitheemse eekhoorn  

23 5

27

jaarverslag 2010

Jaaroverzicht dieren 2010 a anwezig

Mutaties gedurende het ja ar

a anwezig

1-1-2010

opvang

geboren

prim aten

157

62

0

5

39

9

0

166

zoogdieren

78

59

0

34

23

0

1

79

235

121

0

39

62

9

1

245

tota al

gestorven herpla atst Prim adomus retour

31-12-2010

Opname

REHABILITATIE

In 2010 heeft AAP 121 dieren in Almere opgenomen: –  2 chimpansees –  60 overige primaten –  22 grotere zoogdieren –  37 kleine zoogdieren

In Almere heeft het dierverzorgerteam gedurende het jaar 240 dieren verzorgd. Er zijn helaas 39 dieren overleden; 2 chimpansees, 3 overige primaten, 3 grote zoogdieren en 31 kleine zoogdieren, waaronder veel degoes die geëuthanaseerd moesten worden in verband met voortslepende tandproblemen. Op bijna alle dieren wordt autopsie verricht om de doodsoorzaak vast te stellen, dit heeft in 2010 geen aandachtspunten opgeleverd voor de verzorging van onze dieren. Er zijn afgelopen jaar geen dieren geboren, dankzij een strikt geboortebeperkingsbeleid. Eén dier is retour naar de eigenaar gegaan.

Opvang dieren 2010 (in verzorgingspunten) 1.400 1.200 1.000 800

De gemiddelde verblijfsduur van de dieren is bij de chimpansees gedaald naar een gemiddelde van 5,6 jaar ten opzichte van een gemiddelde van 8,4 jaar in de afgelopen 4 jaar. De gemiddelde verblijfsduur voor de

600 400 200 0 jan

feb mrt apr mei jun Planning

jul

aug sep okt nov dec

Realiteit

Gemiddelde verblijfsduur van de dieren bij AAP (in jaren)

In 2010 zijn 44 dieren meer gered dan in 2009. Dit is voornamelijk te danken aan de inzet van drie tijdelijke quarantaine-units voor zoogdieren en het gebruik van de quarantaine-units in ons Chimpanseecomplex voor andere primaten. Ondanks de inzet van extra quarantaineruimte hebben we 13% minder dieren opgenomen dan gepland. Door langere quarantaine­tijden dan verwacht konden er minder dieren worden opgenomen dan gepland. In 2010 is voor het eerst ook onderdak geboden aan een opossum en een Hudson eekhoorn.

9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Chimpansees 2006-2009

28

Primaten 2010

Zoogdieren

jaarverslag 2010

Java-apen Na een uitgebreide voorbereiding met de Franse autoriteiten en onze Franse collega’s van ‘30 million d’amis’ was het 9 november dan zover. De Franse autoriteiten namen dertien Java-apen en een groot aantal andere exotische dieren in beslag. AAP was ter plekke om de apen te vangen en mee te nemen naar Almere. Dat was nog een hele klus; de dieren zaten in nauwe, vieze verblijven en er moesten zelfs verblijven afgebroken worden om bij de dieren te komen. De apen, ooit afkomstig uit een laboratorium, waren verwaarloosd. Zowel gedrags­ matig als medisch gezien was het shockerend om te zien in welke omstandigheden deze ­dieren al tientallen jaren leefden. Aangekomen in Almere werden de dieren uitgebreid onderzocht en getest op ziektes. Hoewel vrijwel alle dieren jarenlang in eenzaamheid waren opgesloten, hebben we al snel geprobeerd om dieren bij elkaar te plaatsen. Eindelijk konden ze elkaar nu aanraken en zelfs vlooien. Na hun quarantainetijd zullen de apen in g ­ rotere groepen worden geplaatst, zodat ze met hun nieuwe groepsgenootjes kunnen ­worden herplaatst.

overige primaten is gedaald naar 4,9 jaar ten opzichte van een gemiddelde van 5,5 jaar tussen 2006 en 2009. Deze daling wordt vooral veroorzaakt door het verhuizen van twee groepen apen naar Primadomus, maar ook omdat herplaatsing een speciaal programma is gestart om moeilijk te herplaatsen dieren toch een goede permanente plek te geven. De gemiddelde verblijfsduur van de grotere en kleine zoogdieren is gelijk gebleven aan vorig jaar (1,9 jaar), maar gestegen ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen jaren (1, 5 jaar). Hiermee ligt het cijfer nog ruim onder de doelstelling van een gemiddelde verblijfsduur van 3 jaar.

Herplaatsing De kroon op het werk van AAP is het moment waarop dieren lichamelijk en gedragsmatig zo zijn opgeknapt, dat ze AAP’s specialistische rehabilitatiezorg niet meer nodig hebben en gereed zijn voor een toekomst elders.

In totaal werd er voor 62 dieren een nieuw onder­komen gevonden bij samenwerkingspartners in binnen- en buiten­land. Dat is 32% van het op 1 januari 2010 aanwezige dierenbestand (gepland was 33%). Tevens zijn er twee primatengroepen naar Primadomus verhuisd. Deze negen bavianen en makaken verbleven al lang bij AAP Almere en kunnen nu genieten van de permanente zorg in Spanje. Voor het eerst sinds lange tijd werden er weer chimpansees herplaatst. Guidage vond een nieuwe groep in de Duitse dierentuin Saarbrücken. Toto, Sony en Maggy gingen naar de Hongaarse dierentuin Veszprèm om daar onder begeleiding van een AAP-deskundige bij een bestaand paar gevoegd te worden. Ook na herplaatsing blijven de dieren eigendom van AAP. Om hun welzijn te kunnen waarborgen, worden deze dieren gevolgd via monitoring. In 2010 werden via monitoring 325 dieren gevolgd. Deze dieren zijn ondergebracht in 86 verschillende instellingen.

29

jaarverslag 2010

Herplaatsing dieren 2010 (in verzorgingspunten) 900 800 700 600 500 400 300 200 100

nog niet vanzelfsprekend of moeizaam plaatsvindt. In 2011 gaan wij, ook in het kader van onze verdere internationale ambities, hier een verbetering in aanbrengen. Bovendien is in 2010 gebleken dat AAP veel kennis “op de plank heeft liggen”, maar deze nog onvoldoende intern en extern deelt. Bijvoorbeeld verslagen van uitgevoerde (gedrags)studies en datasets van ons primaire proces. In 2011 willen wij deze kennis met trots intern en extern uitdragen. Concreet zullen wij in 2011 hiervoor ook een eerste ‘Summer Course’ voor collega’s of collega-organisaties organiseren.

0 jan

feb mrt apr mei jun Planning

jul

aug sep okt nov dec

Realiteit

Door directe bemiddeling vanuit de wachtlijst werden aanvullend negentien dieren direct herplaatst bij een aantal van onze herplaatsingspartners. Deze dieren worden niet opgevangen door AAP, maar direct naar een geschikt herplaatsadres gebracht. Kennis In 2010 zijn er een aantal projecten binnen de afdeling O&R uitgevoerd die de kwaliteit en efficiëntie van het dierverzorgingsproces ten goede komen. De afdeling herplaatsing heeft een kwaliteitsmeter voor herplaatspartners ontwikkeld (OPAS). Alle beleidsstukken, protocollen en werkinstructies zijn geordend en (deels) geactualiseerd in een Management Kwaliteit Systeem (MKS) en de gedragsdeskundigen hebben het diergedragobservatie systeem verbeterd. Er zijn 2 (interne) gedragscursussen gegeven en enkele gastcolleges aan de Universiteit van Utrecht. Ook hebben dit jaar weer tientallen stagiaires (van MBO tot universitair niveau) hun stageperiode succesvol volbracht bij AAP. Evaluatie en verbeterpunten Over 2010 kunnen we wederom constateren dat wij ons belangrijkste proces; het opvangen, rehabiliteren en herplaatsen van de dieren op een stabiele en succesvolle wijze uitvoeren. Toch zien wij een aantal verbeterpunten: Het borgen en delen van kennis Kennis over onze dierverzorgende en veterinaire processen is in Almere goed vastgelegd. Wij merken dat het uitwisselen van kennis met onze vestiging Primadomus

30

Flexibiliteit in het dierverzorgende proces De flexibiliteit van het dierverzorgende proces is in de loop der jaren enorm toegenomen. Toch bleek in 2010 dat vooral het Chimpanseecomplex en de Quarantaine relatief kwetsbaar waren als gevolg van relatief hoge uitstroom van medewerkers en in gevallen van een hoger ziekteverzuim. Dat wordt veroorzaakt door de hoge eisen die aan het personeel in die afdelingen gesteld worden, hetgeen de uitwisselbaarheid negatief beïnvloedt. Inmiddels werken wij aan het bijscholen van een deel van onze medewerkers, zodat zij op verschillende afdelingen kunnen worden ingezet. Dit werpt inmiddels zijn vruchten af en zal verder worden uitgerold in 2011. Efficiëntie in het dierverzorgende proces Onze locatie in Almere is de afgelopen jaren stap voor stap uitgebreid. Pogingen om de efficiency te doen toenemen in 2010 waren minder succesvol dan verwacht aangezien de logistiek niet verandert. In het nieuwbouwproject wordt bekeken in hoeverre we efficiënter kunnen opereren door bijvoorbeeld een aantal functies (zoals de keukens) binnen onze faciliteiten te centraliseren of faciliteiten logischer op ons langgerekte terrein te plaatsen. Het uiteindelijke doel is efficiënter te kunnen opereren.

Primadomus

Primadomus is ingericht om permanente opvang te bieden aan moeilijk herplaatsbare dieren. Op termijn willen we dit doel van Primadomus uitbreiden met het direct opvangen en ter plaatse rehabiliteren van dieren. De belangrijkste resultaten die we in 2010 gerealiseerd hebben zijn: 1. bouw van een tweede unit met drie grote binnen- en buitenverblijven en quarantainefaciliteiten; 2. huisvesten van een groep makaken en een groep bavianen uit Almere; 3. grotere naamsbekendheid van Primadomus in Spanje leidt tot meer aanmeldingen voor te redden dieren.

jaarverslag 2010

Algemeen Na de opening op 24 november 2009 is onze vestiging Primadomus in 2010 een eerste jaar operationeel geweest. Het jaar 2010 heeft in het teken gestaan van het opbouwen van routine in de exploitatie en het bestendigen van de contacten met de (veterinaire) staf in Almere. Tevens is het team vaste medewerkers verder samen­ gesteld en hebben de eerste (internationale) vrijwilligers een waardevolle bijdrage geleverd in ons dagelijks werk. Naast het realiseren van voornamelijk kleine verbeteringen aan de in 2009 opgeleverde faciliteiten, is in oktober 2010 een tweede primatenverblijf opgeleverd. Dezelfde maand nog zijn twee groepen van in totaal negen moeilijk herplaatsbare primaten in de nieuwe verblijven getrokken. Eind 2010 verzorgden wij in Primadomus in totaal achttien dieren. Draagvlak in Spanje zien wij als belangrijke voorwaarde om onze verdere ambities met Primadomus te kunnen realiseren. Dat begint met het creëren van lokaal en regionaal draagvlak. In 2010 zijn we om die reden gestart met rondleidingen voor geïnteresseerden en hebben wij ecologische projecten gerealiseerd, zoals het creëren van twee paddenpoelen. Verder proberen wij door persaandacht de bekendheid met AAP Primadomus regionaal en landelijk te vergroten.

Toekomst De ambities voor Primadomus zijn verschoven van een Life Time Care Center naar een vestiging of satelliet van AAP in Zuidwest-Europa. Dat betekent dat wij de functie willen verbreden met het direct opvangen en ter plaatse rehabiliteren van dieren om daarmee de Spaanse autoriteiten de helpende hand te kunnen bieden. In eerste instantie zal dit werk gericht zijn op de berberaapproblematiek. Hiertoe moeten eerst de huidige vergunningen aangepast worden. Eerste verkenningen hiervoor zijn we in 2010 gestart. Ook zijn wij vanuit Primadomus in overleg met de Spaanse CITES-autoriteiten om als oplossingspartner aan tafel te kunnen zitten.

32

Donkey Begin januari 2010 bereikte ons het trieste bericht dat Donkey in zijn nieuwe thuis Primadomus was overleden. Donkey was jarenlang het boegbeeld van AAP en daarmee één van onze bekendste chimpansees. Hij kwam in 2001 naar AAP, was toen een jaar of negen oud en had nog nooit een soortgenoot ontmoet. Op het autokerkhof in Lissabon, waar hij al jaren in eenzaamheid leefde, zat hij vastgeketend aan een hondenhok met een ijzeren halsband en een ketting van slechts 80 centimeter lang. Zijn eigenaar vond het leuk om het eten net buiten D ­ onkey’s bereik te leggen en dan te kijken hoe het dier zichzelf bijna de keel afsneed in een poging het te p ­ akken. Bij AAP bleek Donkey wonder boven wonder een gezond jong dier te zijn. Hij was lichamelijk o ­ ersterk en ontwikkelde zich tot een mannetjes­putter. Zij het één met een klein hartje. In Primadomus genoot Donkey van de overweldigende ruimte en de metershoge klimconstructies. Een hersenbloeding maakte veel te vroeg een eind aan zijn nog jonge leven. Met zijn fijnbesneden gezicht, imposante lijf en vriendelijke karakter heeft D ­ onkey een onuitwisbare indruk op ons allen gemaakt. We missen hem nog steeds.

jaarverslag 2010

Evaluatie en verbeterpunten Op het eerste volledig operationele jaar kunnen we met tevredenheid terugkijken, toch zien wij een aantal verbeterpunten: Afstemming met Almere De (staf)afdelingen in Almere en het team in Primadomus zijn afhankelijk van de onderlinge informatieuitwisseling. Mede door de afstand gebeurt dat nog niet helemaal vlekkeloos waardoor beschikbare kennis onvoldoende benut wordt. Hierin willen wij in 2011 verbetering aanbrengen, zoals ook gemeld bij de afdeling Opvang & Rehabilitatie. Aanpassingen van de aansturing aan nieuwe doelen De aanvankelijke opzet van Primadomus was die van een Life Time Care centrum voor dieren die vanuit Almere uitgeplaatst moeten worden. In die opzet functioneert het door de relatief hoge initiële investeringen en nog

beperkte omvang van opgevangen dieren, nog niet zo efficiënt als wij ons ten doel stellen. Bovendien is in 2010 besloten de uitrol naar een meer volwaardige dependance in Zuidwest-Europa sneller vorm te geven. Het vertrek van de huidige coördinator opende de mogelijkheid om de aansturing te evalueren en vooruitlopend op de toekomstige ontwikkeling de functie-invulling van coördinator in lijn te brengen met de Almeerse opzet, waarbij de interne bedrijfsvoering en de externe vertegenwoordiging van elkaar gescheiden zien. Het geringe aantal dieren brengt met zich mee dat de overhead in Spanje nu nog relatief hoog is, bovendien is het team klein en kwetsbaar. Daarom is eind 2010 besloten meer aandacht te richten op flexibele inzet van lokale krachten en de werving van langetermijnvrijwilligers. Daarvoor zullen in 2011 waarschijnlijk infrastructurele maatregelen moeten worden getroffen zoals extra huisvesting.

Patrick eindelijk naar buiten De meeste chimpansees gingen al snel na hun aankomst in Primadomus genieten van de buiten­verblijven met hun vele speelmogelijkheden. Na een aanvaring met het schrikdraad durfde Patrick echter al die tijd niet naar buiten. Nadat verzorgers een jaar lang geprobeerd hebben hem naar buiten te lokken met allerlei lekkere hapjes is het eindelijk gelukt. Een combinatie van ananas, zaden, stro en w ­ ortelen bleek de truc om Patrick in de kleinste van de buiten­verblijven te krijgen. Daar kon hij in alle rust genieten van de mooie omgeving. Al snel kwam zijn brutale aard naar boven en nu speelt Patrick met de andere chimpansees in de Spaanse zon alsof hij nooit anders gedaan heeft. Nu alleen Sita nog!

33

Communicatie

Communicatie is voor Stichting AAP een manier om onze naamsbekendheid te vergroten, bewustwording en draagvlak te creëren, donateurs aan onze organisatie te binden en een gedragsverandering te bewerkstelligen. Aandacht in de pers is hierbij van groot belang; meer aandacht voor ons werk betekent meer steun en meer doelstellingen die we kunnen realiseren. Binnen AAP is de afdeling Communicatie verantwoordelijk voor zowel eigen projecten als voor ondersteuning van de gehele organisatie. De belangrijkste resultaten die we in 2010 gerealiseerd hebben, zijn: 1. veel meer gratis publiciteit in kranten en op internet; 2. het winnen van de ANBO MAX Goede Doelenprijs 2010; 3. introductie van intranet ter verbetering van de interne communicatie.

jaarverslag 2010

Draagvlak en betrokkenheid AAP kiest ervoor bij haar eigen donateurs en achterban, en bij de maatschappij in het algemeen, draagvlak en betrokkenheid te creëren door heldere berichtgeving over onze doelen en resultaten. Deze boodschap wordt bevestigd door de free publicity die wij onder andere genereren naar aanleiding van persberichten. Deze media-aandacht creëert ook een nieuwe groep supporters voor AAP. Dat deze methode succesvol is, blijkt uit de jaarlijkse telling van betalende aanhangers van groene goede doelen (Vroege Vogel Parade).

Publicaties In 2010 heeft AAP in totaal zeventien persberichten verzonden, waarvan een aantal ook internationaal. Hoewel deze veel media-aandacht gegenereerd hebben, was AAP iets minder zichtbaar op televisie dan in 2009. Het aantal nieuwsartikelen in kranten en het aantal berichten over AAP op internet is daarentegen fors gestegen. Toch lijkt dat minder effect te hebben dan televisie. Dit ligt in lijn met de algemene daling in bekendheid voor alle goede doelen die blijkt uit de Chari­barometer (onderzoek onder 109 goede doelen). AAP is in de imagorangorde (bekendheid en waardering) wel opnieuw flink gestegen. In 2011 zal een nadere analyse gemaakt worden van de effecten van de diverse media.



2008

2009

2010

Spontane naamsbekendheid

21

22

23

Imago

44

37

35

Internationaal In 2010 hebben de berberaapcampagne, de inbeslagname van dertien Java-apen en een aantal overige reddingen geleid tot media-aandacht in onder andere ­België, Spanje, Frankrijk, Duitsland en Cyprus. Daarnaast hebben onder meer de aankomst van de tweede groep dieren in Primadomus, rondleidingen voor Spanjaarden daar en de aanleg van paddenpoelen op het terrein geleid tot nationale en regionale publiciteit in Spanje.

ANBO MAX Goede Doelenprijs Ieder jaar organiseren ouderenstichting ANBO en Omroep Max de verkiezing van het Goede Doel van het Jaar. Afgelopen jaar was Stichting AAP één van de acht genomineerden. De ANBO Max Goede ­Doelenprijs is een publieksprijs. Van juni t/m november heeft AAP diverse acties ondernomen om zoveel mogelijk stemmen te werven onder onze trouwe donateurs en supporters. Op 15 november kregen we te horen dat we de ANBO MAX Goede Doelenprijs 2010 hadden gewonnen met een recordaantal van ruim 29.000 stemmen! Met het winnen van deze prijs is AAP via Omroep MAX verzekerd van media-aandacht in 2011. Nog geen maand later kwamen we weer als winnaar uit de bus. Ditmaal bij de uitreiking van een waarde­ cheque van maar liefst € 35.000 voor een displaycampagne op Marktplaats.nl.

35

jaarverslag 2010

Nederlands elftal bij AAP

Voor AAP betekende het WK Voetbal veel gratis publiciteit. Begin juli werden elf in beslag genomen witoorpenseel­ aapjes bij aankomst in Almere vernoemd naar spelers van het Nederlands elftal. De media besteedden veel aandacht aan dit eerbetoon aan de spelers die Nederland na 32 jaar weer een WK-finale brachten. Ook de schenking van driehonderd kampioensvlaggen van de Dokkumer Vlaggen Centrale leverde AAP veel publiciteit op. Van deze WK-vlaggen hebben we hangmatten voor de dieren gemaakt. Een feit waaraan cabaretier Guido Wijers in zijn oudejaarsconference zelfs nog aandacht besteedde. Na het WK is het AAP elftal uiteengevallen. Maarten is naar Artis verhuisd, Demy en Rafael zijn naar Polen vertrokken. De overige ‘spelers’ zijn nog bij AAP.

36

jaarverslag 2010

Communicatiemiddelen en -kanalen

Evaluatie en verbeterpunten

AAP beschikt over een breed scala aan communicatiemiddelen. Een deel hiervan dient om de bestaande achterban te informeren; andere middelen zijn ontwikkeld voor het informeren en beïnvloeden van algemeen publiek. De Apenote is in 2010 weer vier keer uitgebracht. Daarnaast zijn adoptieouders 2x geïnformeerd over het wel en wee van hun adoptiedieren; 1x schriftelijk en 1x door middel van een exclusief filmpje van hun dier. Op diverse televisie- en radiozenders is AAP te zien en te horen geweest met reclamespotjes. De zakelijke nieuwsbrief is door capaciteitsgebrek afgelopen jaar niet verschenen. Dit zal in 2011 weer worden opgepakt.

Communicatie heeft zich in 2010 goed ontwikkeld als een zelfstandige afdeling. Een visie voor de toekomst is vastgesteld de communicatiemiddelen zijn kwalitatief verbeterd en beter beheersbaar. We kunnen tevreden terugkijken. Desondanks heeft het jaar een aantal leerpunten opgeleverd die direct voortvloeien uit de werkzaamheden in 2010:

Nieuwe media In 2010 is een start gemaakt met het inzetten van nieuwe media. Begin maart werd een Hyves-gadget geïntroduceerd waarmee deelnemers geld in konden zamelen voor speelmateriaal voor de dieren. Deze ­gadget heeft niet de resultaten gebracht waar we op hoopten en is eind 2010 stopgezet. De LinkedIn-groep van AAP is succesvoller gebleken, zeker bij het werven van stemmen voor de ANBO MAX Goede Doelenprijs. Eind 2010 hebben we Twitter ingezet; mensen konden de avonturen van berberaap Lulú volgen via regelmatige tweets.

Intranet Om de interne communicatie te verbeteren heeft AAP in oktober intranet geïntroduceerd. Hiermee hebben wij de beschikking over een middel voor én door medewerkers en vrijwilligers waar snel en overzichtelijk nieuws, oproepen, mededelingen, behaalde successen, projecten, handleidingen, foto’s, enz. op te vinden zijn. Met dit AAP-net kan AAP informatie sneller en makkelijker beschikbaar maken en wordt de samenhang tussen de afdelingen groter.

Zichtbaarheid vergroten, ook internationaal In 2010 bleek dat het in toenemende mate moeilijk is om de zichtbaarheid van AAP op niveau te houden, terwijl het belang ervan juist groot bleek. Een uitbreiding van de afdeling moet ervoor zorgen dat we in 2011 zowel in Nederland als in het buitenland voldoende mediaaandacht voor AAP creëren. Doelgroep gericht communiceren met verschillende kernwaarden van AAP AAP gaat zich de komende jaren bezighouden met Kennis­ontwikkeling en Internationaliseren. In 2010 is vastgesteld dat dit nieuwe mogelijkheden creëert om met andere doelgroepen te communiceren en daarmee onze doelen te bereiken. We hebben een aantrekkelijke boodschap voor onze donateurs, maar laten ook zien dat we een professionele partij zijn voor partnerorganisaties en beleidsmakers. Daarnaast benadrukken we dat we een aantrekkelijke werkgever zijn en verwachten daarmee een van de geconstateerde knelpunten, het invullen van openstaande vacatures, op te lossen. Onze huidige kernwaarden worden herijkt om dit voor de toekomst verder te kunnen borgen. Inzet nieuwe communicatiekanalen De ANBO MAX Goede Doelen-verkiezing leerde ons dat ook onze achterban steeds meer gebruik maakt van nieuwe communicatiemiddelen. AAP zal in 2011 op communicatiegebied een volgende slag moeten maken en deze middelen gericht inzetten om een sterkere verbondenheid met de verschillende segmenten in onze achterban te bewerkstelligen.

37

Fondsenwerving

Voor stichting AAP is structurele en regelmatige steun van donateurs onmisbaar. We streven ernaar donateurs zo lang mogelijk aan ons te binden. De belangrijkste resultaten die we in 2010 gerealiseerd hebben, zijn: 1. verlenging van de samenwerkingsovereenkomst met de Nationale Postcode Loterij voor de periode 2011 t/m 2015; 2. de werving van nieuwe Air Miles-spaarders was voor het derde achtereenvolgende jaar succesvol en leverde 17.707 nieuwe structurele spaarders voor AAP op; 3. tijdens de Donateur Dagen ontvingen wij 7.088 bezoekers die een exclusief kijkje achter de schermen bij AAP kregen; 4. de publicatie van de Vroege Vogelparade van de VARA waarbij AAP weer een van de grote stijgers was in het aantal structurele begunstigers; 5. de toegenomen aandacht voor de particuliere markt en in het bijzonder de major donors vertaalde zich direct in een toename van grote giften waaronder zelfs een van maar liefst € 900.000.

jaarverslag 2010

algemeen Voor Stichting AAP is de steun en betrokkenheid van haar achterban onmisbaar. Groeiende steun is gezien de groeiambities van AAP noodzakelijk. Daarom voert AAP een actief fondsenwervingsbeleid in Nederland. Stichting AAP kiest ervoor te werken zonder structurele financiële steun van de overheid. Alleen ten behoeve van de geïnfecteerde chimpansees in het Chimpanseecomplex, een oplossing voor een probleem van de Nederlandse overheid, ontvangt AAP een subsidie van het Ministerie van OC&W. Naast het werven van inkomsten is fondsenwerving ook van belang voor het creëren van verbondenheid van de donateurs met AAP als organisatie en met de doelstellingen van AAP. Stichting AAP geeft de mensen die steunen een helder beeld van de manier waarop AAP werkt, geld uitgeeft en fondsen werft.

Inkomsten FondsenwervIng In 2010 bedroegen de totale inkomsten uit fondsenwerving € 6.015.786. Dit betekende een groei van ruim 0,9% ten opzichte van 2009. Ten opzichte van de begroting 2010 zijn de inkomsten 15% boven verwachting uitgekomen.

Doel 5.242.454

Resultaat 6.015.786

Verschil 773.332

in % +15%

De inkomsten van AAP gesplitst naar deelmarkt zijn in onderstaande grafiek weergegeven.

Particulieren Nalatenschappen Inzamelproducten Nationale Postcode Loterij Acties met derden Bedrijven

nationale postcode loterij AAP ontvangt jaarlijks steun van de Nationale Postcode Loterij in de vorm van een ongeoormerkte bijdrage van € 500.000. De Nationale Postcode Loterij is daarmee één van de belangrijkste partners van AAP. In 2010 werd de samenwerking uitgebreid geëvalueerd en een nieuw contract gesloten voor de periode van 2011 t/m 2015. Hiermee wordt de structurele steun van de Nationale Postcode Loterij voortgezet. In 2010 werd een deel van de bijdrage besteed aan de bouw van een apenweeshuis en nieuwe verblijven in Lilongwe Wildlife Centre in Malawi. Deze herplaatspartner van AAP geeft hiermee groepen apen uit Almere weer een toekomst in hun land van oorsprong.

De hogere realisatie komt voort uit een met het oog op de financieel-economische crisis behoudende begroting. De hogere realisatie is met name ontstaan door hoger dan begrote inkomsten uit donaties. Ook als per-

39

jaarverslag 2010

centage van de totale inkomsten is dit aandeel gegroeid ten opzichte van 2009. In 2009 werd eenmalig een saldo aan Air Miles van voorgaande jaren verzilverd waardoor de totale inkomsten extra hoog uitkwamen. Vanaf 2010 wordt voorkomen dat het tegoed aan Air Miles oploopt door ieder kwartaal de gespaarde Air Miles te verzilveren. De fondsenwerving bij het bedrijfsleven is achtergebleven bij de verwachtingen. Het aandeel van acties van derden en van de Nationale Postcode Loterij bleef onveranderd. AAP heeft het CBF-keurmerk voor goede doelen, wat inhoudt dat wij niet meer dan 25% van onze inkomsten aan fondsenwerving mogen besteden. AAP wil ruimschoots onder deze norm blijven en hanteert een eigen norm van maximaal 20%. In 2010 bleven we met een kostenpercentage van 12,3% ruim onder deze norm en zelfs lager dan voorgaand jaar (13,4%). Voor iedere fondsenwervende campagne en activiteit wordt van tevoren, tijdens looptijd en na afloop de verhouding tussen investering en resultaat bepaald, gevolgd en direct bijgestuurd indien de investering zich niet terugverdient. Naast de voorschriften van het CBF hanteert AAP ook haar eigen voorschriften en codes. AAP communiceert naar haar achterban veelal over de individuele dieren en hun lot. Daarbij baseert ze zich altijd op gedocumenteerde cases. Fondsenwervende brieven, uit naam van de directeur, worden altijd volgens het ‘vier-ogen-principe’ behandeld. AAP brengt geen misleidende informatie naar buiten om het fondsenwervende effect te stimuleren. Fondsenwerving zal altijd de verbetering van het welzijn van dieren ten doel hebben, direct of indirect. In de fondsenwervende communicatie gebruiken wij alleen bestaande cases van opgevangen dieren bij AAP.

Eigen fondsenwerving Strategie Begin 2010 is de strategie Fondsenwerving grondig geëvalueerd. Het uitblijven van successen bij bedrijfssponsoring en het groeiende aandeel en potentieel in de donateursmarkt leidde tot de keuze om zelf niet meer actief te werven op de zakelijke markt. De eigen fondsenwerving is vooral gericht op het werven van nieuwe begunstigers op een laagdrempelige

40

manier: met Air Miles, cartridges of mobieltjes of door een relatief lage jaarbijdrage te vragen. Daarnaast streeft AAP naar het versterken van de relatie met deze begunstigers en het vergroten van hun betrokkenheid. Het merendeel van de inspanningen blijft gericht op de huidige doelgroep met de huidige propositie en via de meer traditionele kanalen. Daarnaast wordt met oog op de groei en toekomstige ontwikkelingen van AAP en vanuit risicospreiding een kleiner deel van de inspanningen gericht op het testen van nieuwe producten, kanalen en markten.

PARTICULIEREN Donateurs en Adoptieouders Het aantal particulieren dat AAP steunt met een donatie in geld is 1,5% achtergebleven bij de verwachting. De werving van nieuwe donateurs werd door onderbezetting op de afdeling deels uitgesteld en deels niet uitgevoerd. Het aantal nieuwe donateurs blijft dus achter. Omdat het aantal vertrekkende donateurs minder is dan verwacht, wijkt het totaal aantal actieve donateurs maar licht af van het gestelde doel. De belangrijkste wervingskanalen zijn internet voor donateurswerving en direct mail en telemarketing voor conversie en upgrading van leads. De totale inkomsten afkomstig van donateurs zijn hoger dan verwacht. Een aanzienlijk aantal donateurs ging over tot adoptie of een notariële schenking. Daarnaast ontvingen we enkele bijzondere, grote giften.

Werving nieuwe donateurs Doel Resultaat 8.500 5.408

Verschil -3.092

in% -36,4%

Totaal aantal donateurs Doel Resultaat 58.690 57.806

Verschil -884

in% -1,5%

Verschil +14,13

in% +28,9%

Gemiddelde gift Doel Resultaat 48,88 63,01

jaarverslag 2010

BEDRIJFSLEVEN Totale inkomsten Doel Resultaat 2.889.000 3.642.290

Verschil +753.290

in% +26.07%

Donateurs: loyaliteit Stichting AAP hecht grote waarde aan een lange, duurzame relatie met haar donateurs. Intensieve communicatie met donateurs is hiervoor uiterst belangrijk. AAP informeert haar donateurs via mailings, het kwartaalblad Apenote en de website. Adoptieouders ontvangen daarnaast tweemaal per jaar het Adoptienieuws, in print en in bewegend beeld. Naast informeren vinden wij persoonlijk en 1-op-1 contact met de donateurs heel belangrijk. Dit gebeurt telefonisch, schriftelijk en face-to-face. Tevens nodigen wij onze donateurs actief uit om op bezoek te komen tijdens rondleidingen, Donateur Dagen en bezoekdagen. De directeur en het hoofd Fondsenwerving gaan daarnaast regelmatig bij donateurs thuis op bezoek. Klachtenafhandeling AAP vindt een goede communicatie met en service naar donateurs en publiek van groot belang. AAP houdt een klachtenregister bij en hanteert een klachtenprocedure. Niet elke klacht werd in 2010 binnen vijf werkdagen afgehandeld, de tijdige afhandeling is een verbeterpunt voor 2011. In totaal kwamen 58 klachten binnen. Van deze klachten waren er 38 naar aanleiding van een e-mailing aan Air Miles-spaarders, de overige waren divers van aard.

NALATENSCHAPPEN De bedragen van de inkomsten uit nalatenschappen variëren per jaar. Met een aandeel van 21,5% van de totale inkomsten uit fondsenwerving vormen nalatenschappen en legaten een substantiële bron van inkomsten. AAP besteedt daarom regelmatig aandacht aan het nalaten aan AAP in het donateursblad Apenote en op de website. Door personeelsverloop op de afdeling Fondsen­werving werd de geplande actieve werving in 2010 niet uitgevoerd, maar dit is een belangrijke doelstelling voor 2011.

Na een grondige evaluatie van de inspanningen van de afgelopen acht jaar werd begin 2010 besloten om niet meer actief te werven voor bedrijfssponsoring. Met een aandeel van nog geen 2% van de totale inkomsten fondsenwerving waren de kosten en inzet van een volledige fondsenwerver niet gerechtvaardigd. Bestaande structurele contacten worden voortgezet en nieuwe kansen worden kritisch afgewogen. De focus is verplaatst naar de particuliere markt, in het bijzonder de major donors en nalatenschappen. De inkomsten bedroegen € 98.678 waarvan het grootste deel bestond uit exclusieve bedrijfsadopties en goederen in natura zoals groente en fruit van Bakker Barendrecht.

SPAAR- EN INZAMELPROGRAMMA’S AAP hecht groot belang aan het bieden van mogelijkheden waarbij particulieren en bedrijven onze stichting kunnen steunen zonder direct geld te doneren. Hiervoor zijn programma’s ontwikkeld om Air Miles voor AAP te sparen en voor AAP lege cartridges en mobiele telefoons in te zamelen. Air Miles Het wervingsprogramma voor Air Miles resulteerde in bijna 18.000 nieuwe spaarders. Vertrouwde kanalen als de tv-spot met chimpansee Fiffy en verspreiding van folders werden gedurende het jaar ingezet. Om tegenvallende respons van de tv-spot te compenseren, werd in het najaar een inhaalslag gemaakt met een nieuwe wervingscampagne waarvoor extra budget werd vrijgemaakt. In die campagne testte AAP succesvol nieuwe kanalen zoals affiliate marketing en straatwerving waardoor de doelstelling ruim gehaald werd. Bestaande en nieuwe spaarders spaarden in totaal 64,87 miljoen Air Miles voor AAP met een waarde van € 324.340.

Aantal nieuwe spaarders Doel Resultaat 15.000 17.707

Verschil +2.707

in% +18%

In 2010 ontving AAP 59 nalatenschappen en legaten. De inkomsten hieruit bedroegen € 1.298.002.

41

jaarverslag 2010

Totaal aantal spaarders Doel Resultaat 70.000 72.754

Verschil +2.754

in% +3,9%

Aantal gespaarde Air Miles Doel Resultaat 78.690.800 64.868.000

Verschil -13.822.800

in% -17,5%

Cartridges en mobiele telefoons In 2010 werden 121.656 cartridges en 14.047 mobiele telefoons ingezameld door zowel particulieren als bedrijven. Dit is een volumestijging van respectievelijk 34,3% en 23,4%. Deze stijging werd vooral gerealiseerd door de bekendheid en sympathie van het publiek voor deze vorm van fondsenwerving, want AAP heeft geen actieve wervingsinspanningen gepleegd. De opbrengst in euro’s is hoger dan gebudgetteerd. Dit komt door de niet verwachtte stijging en door het ontvangen van een fee van onze inzamelpartner.

Cartridges Doel € 25.000

Resultaat € 58.003

Verschil +33.003

in% +232%

Mobieltjes Doel € 25.000

Resultaat € 60.133

Verschil +35.133

in% +240%

FONDSENWERVING DERDEN Acties van derden zoals de Goede Doel Bedel en Pluimen leverden € 27.780 op. Fondsen In 2010 ontving AAP een aantal kleinere bijdragen van fondsen en stichtingen, onder meer voor de herinrichting en renovatie van de Apeneilanden. Tevens werden toezeggingen verkregen voor projecten die in 2011 gerealiseerd zullen worden zoals een verrekijker en bebording langs het Chimpanseepad.

42

Evaluatie en verbeterpunten Fondsenwerving heeft in 2010 niet alle projecten kunnen uitvoeren die ze zich had voorgenomen. De inkomsten hebben daar nu echter niet onder geleden. Om te voorkomen dat ook de toekomst rooskleurig blijft, moeten een aantal verbeteringen in het werk en de afdeling worden doorgevoerd die voortvloeien uit constateringen die we in 2010 gedaan hebben: Diversificatie van inzamelproducten voor de toekomst AAP heeft in 2010 laten zien dat ze een heel eigen manier van fondsenwerven heeft die goed past bij de identiteit van de organisatie. Het inzetten van spaarproducten zoals Air Miles, cartridges en mobiele telefoontjes biedt gevers de mogelijkheid om op een laag geef­niveau zich aan te sluiten bij AAP. Daardoor is AAP echter wel sterk afhankelijk geworden van externe partijen. Om die kwetsbaarheid te verminderen, wil AAP in 2011 een nieuwe methode (en een nieuwe externe partij) voor laagdrempelige instap zoals een spaarproduct voor de organisatie introduceren. Communicatie met achterban versterken Tijdens de Donateur Dagen bleek eens te meer dat de achterban van AAP een hechte groep vormt. Een goed voorbeeld was de ANBO MAX Goede Doelen-verkiezing. Om met deze groep intensiever te kunnen communiceren, wordt de inzet van Online en social media getest als nieuwe kanalen. In 2010 waren de openstaande vacatures de grootste belemmeringen voor Fondsenwerving en de uitvoering van de plannen. Daarom is eind 2010 besloten dat we in 2011 zullen gaan werken met een andere opzet, waarbij specifieke kennis per project wordt ingehuurd middels tijdelijke krachten die sterk ondersteund worden door de eigen organisatie. Dit moet leiden tot een grotere flexibiliteit en slagvaardigheid. Borging van de op deze manier binnengehaalde kennis zal in die opzet een grote uitdaging worden.

jaarverslag 2010

Het financieel verslag

AAP heeft het boekjaar 2010 afgesloten met een overschot van ruim € 1,4 miljoen. In de begroting voor hetzelfde jaar was rekening gehouden met een tekort van € 0,2 miljoen. Dit verschil van € 1,6 miljoen is hoofdzakelijk te verklaren door hogere baten uit donaties (+ € 0,94 miljoen), hogere subsidies van overheden dan begroot (+ € 0,2 miljoen) en lagere bestedingen aan de doelstelling (- € 0,44 miljoen). De hogere baten uit donaties zijn een gevolg van een aantal bijzonder grote donaties (+ € 0,9 miljoen). De hogere subsidies van overheden betreft de subsidie van het Ministerie van OCW voor het verzorgen van de 28 chimpansees die proefdier zijn geweest in het BPRC. De lagere bestedingen aan de doelstelling zijn een gevolg van met name lagere kantoor- en algemene kosten (-  € 0,23 miljoen) en lagere personeelskosten (- € 0,27 miljoen). De grootste verschillen in kantoor- en

algemene kosten zijn het niet benutten van het budget onvoorzien (- € 0,1 miljoen), lagere advieskosten (- € 0,05 miljoen), minder gedeclareerde tickets Air Miles (- € 0,05 miljoen). De lagere personeelskosten zijn een gevolg van het niet tijdig invullen van een aantal begrote vacatures. Deze verschillen worden nader toegelicht in de jaarrekening in de Toelichting op de “Staat van Baten en Lasten” (pagina 72). Het totaal van de kosten van eigen fondsenwerving in een percentage van de baten uit eigen fondsenwerving bedraagt voor 2010 12,3% (2009: 13,4%). Voor 2010 was 17,3% begroot. Het verschil wordt vooral verklaard door de hogere baten dan gepland en lagere bestedingen aan werving baten (- € 0,11 miljoen). Hiermee voldoet Stichting AAP ruimschoots aan de door het CBF gehanteerde norm van maximaal 25%. Van de totale baten beschikbaar voor de doelstelling is 68,7% (2009; 71,2%) aan de doelstellingen opvang, verzorging & herplaatsing, Primadomus, preventie en projecten besteed. Dit is door de hogere baten en lagere bestedingen aan de doelstelling lager dan de voor 2010 begrote 86,7%.

Vermogen Reserves en fondsen Het vermogen wordt onderverdeeld naar de volgende reserves: –  reserve financiering activa, –  bestemmingsreserves en –  continuïteitsreserve. Reserve financiering activa AAP financiert de gebouwen met eigen vermogen. Het vermogen van Stichting AAP is derhalve grotendeels vastgelegd in gebouwen bestemd voor de doelstelling. Dit vermogen is niet vrij besteedbaar. AAP neemt de boekwaarde van gebouwen bestemd voor de doelstelling op onder deze reserve. Bestemmingsreserve In de bestemmingsreserve zijn de door het bestuur geoormerkte baten opgenomen. De intentie is de geoormerkte baten binnen vijf jaar aan het opgegeven doel te besteden. Ten behoeve voor de verdere ontwikkeling van Primadomus in Spanje is ultimo 2010 € 0,48 miljoen als bestemmingsreserve gereserveerd

43

jaarverslag 2010

(bestemmingsreserve “Gebouwen Primadomus”). Voor de verzorging van de chimpansees die vanaf november 2009 worden opgevangen op de nieuwe locatie in Spanje, is een reservering gemaakt ad € 1,1 miljoen voor de levenslange verzorging van deze dieren, aangezien deze dieren niet meer herplaatsbaar zijn (bestemmings­ reserve “Pensioenreserve AAP”). Voor de renovatie en/of nieuwbouw van de bestaande dierverblijven in Almere en voor het realiseren van een tweede satellietstation in Europa is een bestemmingsreserve gevormd van € 6,3 miljoen (bestemmingsreserve “Renovatie / nieuwbouw gebouwen”). Continuïteitsreserve De continuïteitsreserve wordt opgebouwd tot maximaal de exploitatiekosten van anderhalf jaar, dit als buffer voor onverwachte tegenvallers.

Langlopende schulden Het financieel beleid is er onder meer op gericht activa te financieren met eigen middelen en daarmee een sterke balansstructuur te bewerkstelligen. Teneinde de financiering van de investeringen voor de bouw van de behuizing van de voormalige proefdieren uit de laboratoria van het BPRC veilig te stellen, is met garantie van het Ministerie van OCW een onderhandse lening aangetrokken tot een bedrag van € 3,8 miljoen. In 2010 is deze lening met een aflossing van € 0,19 miljoen volledig afgelost. Hiermee is uitvoering gegeven aan het genoemde beleid.

Hierbij is rekening gehouden met het gegeven dat de continuïteitsreserve snel liquide moet zijn in geval van calamiteiten. De liquide middelen zijn deels vastgezet op een deposito (€ 1,5 miljoen), de overige liquide middelen staan op een spaarrekening.

Toelichting op de investeringen Onder de bestemmingsreserve is een bedrag opgenomen van € 0,48 miljoen voor investeringen in Primadomus. Dit betreft investeringen in infrastructuur en in een derde primatenverblijf op te leveren in respectievelijk 2011 en 2012. De Bestemmingsreserve voor “Renovatie/nieuwbouw Gebouwen” is opgebouwd uit €4,3 miljoen voor renovatie en/of nieuwbouw van het quarantainegebouw en de primatenhal in Almere (voorzien voor 2011/2012). Hiernaast is een Bestemmingsreserve gevormd van €2,0 miljoen voor het realiseren van een tweede satellietstation in Europa en het realiseren van faciliteiten voor grote katachtigen in Europa (voorzien voor 2015).

Kosten administratie en beheer De uitvoeringskosten van de eigen organisatie worden toegerekend op basis van een verdeelsleutel die is gebaseerd op de tijdsbesteding van contractueel gebonden medewerkers. De administratie- en beheerkosten worden uitgedrukt als percentage van de totale kosten. Het begrote percentage bedraagt 3,8% ten opzichte van 4,0% gerealiseerd. Het percentage blijft binnen de door AAP gestelde norm van 5%.

Liquiditeiten Het afgelopen jaar zijn de beschikbare liquide middelen gestegen tot € 7,5 miljoen tegen € 5,9 miljoen ultimo 2009. Voor een uitgebreide opstelling van de kasstromen van AAP verwijzen we naar de jaarrekening. Uit dit overzicht blijkt dat de kasstroom uit operationele activiteiten in 2010 € 2,6 miljoen bedroeg. De negatieve kasstromen uit investerings- en financieringsactiviteiten (respectievelijk € 0,79 miljoen en € 0,2 miljoen) ­dragen bij aan de toename van het saldo liquide middelen ultimo 2010. Dit betreft vooral investeringen in Primadomus en de aflossing van de langlopende schuld. Overtollige liquide middelen worden, mede in overeenstemming met het in dit jaarverslag verwoorde beleggingsbeleid, risicomijdend belegd in vastrentende waarden.

44

Verwachtingen 2010 De verwachting is dat het resultaat van positief € 1,4 miljoen in 2010 in 2011 zal teruglopen tot een positief resultaat van € 0,1 miljoen. Dit verschil ontstaat met name door de lager gebudgetteerde baten t.o.v. realisatie 2010 (- € 0,6 miljoen). Dit door lagere baten uit eigen fondsenwerving als gevolg van het niet begroten van bijzonder grote giften. Een andere verklaring voor het verschil zijn de hogere bestedingen aan doelstellingen (+ € 0,57 miljoen t.o.v. 2010) en werving baten (+ € 0,15 miljoen t.o.v. 2010). De hogere bestedingen aan doelstellingen worden veroorzaakt door een toename van de kosten voor preventie (+ € 0,3 miljoen) en toename van de opvangcapaciteit (+ € 0,24 miljoen).

jaarverslag 2010

Blik op de toekomst

In 2010 heeft AAP het Lange Termijn Plan geactualiseerd. Hierin zijn de plannen voor de periode 2011 – 2015 opgenomen. In dit verslag worden de belangrijkste toekomstplannen uiteengezet.

AAP internationaal AAP wil een bijdrage leveren aan het welzijn van nietgedomesticeerde uitheemse dieren en richt zich daarbij vooral op Europa (EU en potentiële toetreders) als werkterrein. Wij kiezen daarvoor omdat uit analyse blijkt dat de toegevoegde waarde van AAP als organisatie het grootst is waar theorie en praktijk met elkaar gecombineerd worden. Ten aanzien van de praktijk kiezen we vooral de richting waar een beleidsmatige oplossing en de praktijk van de handhaving elkaar versterken. AAP kan zich binnen Europa daarin als adviseur en oplossingspartner profileren en onderscheiden van andere internationaal gerichte dierenbeschermingsorganisa-

ties. In 2010 is een onderzoek gestart naar de vraag waar in Europa de nood het hoogst is. In deze studie is mede gekeken naar de kansen op samenwerking en mogelijkheden voor het realiseren van eigen faciliteiten. De conclusie die getrokken kan worden uit de eerste fase van dit onderzoek is dat het kennisniveau van de daar werkende organisaties onvoldoende mogelijkheden biedt om uitsluitsel te krijgen. Daarom is besloten dat met een aantal landen eerst meer in de praktijk zal worden samengewerkt om een beter beeld te krijgen. AAP zal daardoor haar besluit over de geografische specialisatie pas later in de tijd maken. Aangezien wij overtuigd zijn van de kracht van samenwerking met collega-organisaties op Europees niveau, zullen wij in 2011 wel het initiatief nemen om te komen tot een alliantie van Europese opvangcentra voor uitheemse dieren. In mindere mate zal AAP ook buiten Europa, daar waar het ons werk in Europa versterkt of aanvult, kennis en middelen inzetten om onze doelen te bereiken. Dat kan

45

jaarverslag 2010

onder meer in een adviesrol naar collega-organisaties of overheden zijn of een samenwerking met collega-organisaties voor bijvoorbeeld de herplaatsing van dieren die wij in Europa opvangen.

AAP als kenniscentrum Om een bijdrage te kunnen leveren aan beleidsmatige oplossingen met betrekking tot problemen met wilde/ uitheemse dieren is het essentieel dat we experts zijn op ons eigen werkterrein, maar door externen ook zo gezien worden. Dat zal zeker in Europa, waar AAP geen publiek profiel heeft, een voorwaarde zijn om aan tafel te komen bij de beleidsmakers. AAP is nu al een unieke bron van kennis en ervaring zonder dat we ons op dat gebied sterk profileren. Door die onbekendheid ziet men AAP onvoldoende als expert. Het is bovendien zonde dat onze ervaring niet breder ingezet wordt. Intern zijn we de laatste jaren bezig om onze kennis beter te inventariseren en structureren. Met als doel om deze kennis ook extern beschikbaar te stellen of uit te dragen. AAP is meer aanwezig op congressen en symposia over de hele wereld en wordt steeds vaker benaderd als adviseur. De komende jaren zal AAP zich meer op de wetenschappelijke agenda plaatsen. Ook als ervaringsdeskundige zal AAP zich verder profileren, in 2011 onder andere door een International Summer Course te organiseren. De eerdergenoemde alliantie van Europese opvangcentra moet ook een platform worden waarop AAP kennis kan inbrengen en uitwisselen.

Beleidsbeïnvloeding Beleidsbeïnvloeding zal zich de komende jaren meer gaan ontwikkelen tot strategische voelspriet van onze organisatie. Dat betekent anticiperen op toekomstige wetgevingstrajecten in Europa en het daarop oplijnen van AAP met het coördineren van kennisverzameling, het beïnvloeden van de beleidsmakers en het initiëren van preventiegerichte opvang. Daarmee wordt een krachtige koppeling gerealiseerd tussen onze twee hoofddoelstellingen; opvang en beleidsbeïnvloeding. Ook hier staat het samenwerken met anderen centraal. Ook dient AAP zich sterker te profileren als dé partner ten aanzien van wet- en regelgeving indien het diersoorten betreft die AAP zelf opvangt. De link van AAP tussen theorie en praktijk is uniek: door opvang van dieren met

46

welzijnsproblemen en op te komen voor het welzijn van soorten in het algemeen op het niveau van wetgeving en handhaving. Daarmee biedt AAP een onderscheidende en toegevoegde waarde naar de diverse belanghebbenden. AAP zal Europa op twee manieren benaderen. Ten eerste kan Brussel wet- en regelgeving opleggen aan de lidstaten, daartoe wordt de samenwerking met de Eurogroup for Animals voortgezet. Ten tweede kunnen individuele lidstaten worden ingezet om Brussel over de streep te trekken. Deze laatste route zal bij voorkeur vanuit de AAP-dependances worden ingezet. Daar waar AAP nog geen dependance heeft, zal dit vanuit Almere worden gecoördineerd. In beide gevallen staat voorop dat de kennisborging van groot belang is. Het hoofdkantoor in Almere zal hierin het voortouw nemen om te komen tot dit expertisecentrum.

Communicatie en Fondsenwerving Communicatie is ingericht als een ondersteunende staf­ afdeling en heeft een belangrijke rol in de realisatie van onze (internationale) ambities. Dit geldt voor de interne communicatie die met de internationalisering van AAP na de opening van Primadomus complexer wordt en voor de profilering bij externe (internationale) belanghebbenden. Met het introduceren van een tweetalig intranet in 2010 is wat betreft de interne communicatie een belangrijke eerste stap gezet voor de verdere verbetering van de interne communicatie in 2011. Vanaf 2011 zal extra capaciteit worden ingezet om AAP naar de diverse (internationale) belanghebbenden verder te profileren. Enerzijds door het genereren van free publicity en anderzijds door het inzetten van gerichte communicatiemiddelen zoals een (zakelijke) nieuwsbrief. Waar AAP zich voorheen vooral bezighield met offline communicatie, is een start gemaakt met een geïntegreerde online strategie. Uitgangspunt voor deze strategie is dat we onze succesvolle propositie en communicatiemiddelen koesteren. Daarnaast willen we steekproefsgewijs en gericht op specifieke doelgroepen experimenteren met nieuwe media. Altijd op een manier waarin beide elkaar aanvullen. De verdere integratie van nieuwe communicatiemiddelen biedt ons nieuwe kansen om op specifieke doelgroepen afgestemde boodschappen te zenden. Zo is een donateur wellicht minder geïnteresseerd in de vraag wat er mankeert aan de wet-

jaarverslag 2010

geving in de Tsjechische republiek. Dit kan juist weer wel van belang zijn voor de Europarlementariërs die minder hoeven te weten over de aap die gered werd. De verbreding van onze propositie in communicatief opzicht zal ons uiteindelijk ondersteunen in de erkenning van AAP als expert. Door gebruik te maken van de unieke positie in de fondsenwervende markt verwachten we onze huidige donateurs meer aan ons te kunnen binden en nieuwe doelgroepen te kunnen werven. AAP zet zich in voor een duurzame oplossing waarbij een groter probleem dan het zorg dragen voor individuele dieren wordt geadresseerd. Dit biedt kansen die nog niet eerder zijn benut. Nog steeds is een groei zichtbaar in inkomsten uit legaten en erfenissen. Bovendien ziet AAP kans een groot publiek aan zich te binden door te werven middels een laagdrempelig steunverzoek. Deze werkwijze is in de loop der jaren steeds meer een strategie geworden en past goed bij het imago van de organisatie. Aanvullend zal AAP de aanwezigheid in Spanje op termijn ook gaan gebruiken om daar fondsenwervende activiteiten op te zetten. Hiervoor zal AAP eerst onderzoek doen naar de mogelijkheden en investeren in het sterker profileren van AAP / Primadomus in Spanje. Deze werkwijze zal voor AAP niet alleen dienen als een mogelijkheid om extra fondsen te werven. Het zal ook dienen als een test voor het model waarbij de dependances steeds voor een belangrijk deel in de eigen financiële behoefte zullen moeten gaan voorzien. Binnen de Europese samenwerking (inhoudelijk) ziet AAP kansen om Europese subsidievoorzieningen aan te spreken. Al met al zien we voldoende kansen om de langetermijnambities van AAP op termijn te financieren.

“Het AAP-DNA”. Daarnaast blijft de organisatie continu scherp op een efficiënte besteding van de middelen om zodoende de weg en middelen vrij te maken om nieuwe uitdagingen aan te gaan. De kracht van AAP laat zich verwoorden in de volgende competenties: – Samenwerken – intern en extern, nationaal en internationaal om de doelen beter en sneller te bereiken. – Duurzaamheid – als inhoudelijk bindende factor. – Prestatiegerichtheid – het optimaal besteden van het door de donateurs beschikbare geld. – Loyaliteit – het oorspronkelijke gevoel dat AAP heeft gemaakt tot wat het nu is niet kwijtraken.

Organisatie

Financieel

De verbreding van activiteiten en de internationalisering vragen extra aandacht en inspanning van de organisatie. De professionaliseringsslag heeft de afgelopen jaren voldoende basis gelegd voor deze stappen. Verdere ontwikkeling van organisatie, mens en cultuur is echter van belang. In 2011 en volgende jaren wordt onder andere gewerkt aan het (blijven) binden en boeien van medewerkers. Daartoe is het van groot belang dat de kernwaardes van AAP breed gekend en herkend worden. In 2011 zal daarom een intern onderzoek worden gedaan om de kernwaardes te herijken en beter te beleggen in de organisatie. Dit project heet binnen de organisatie:

AAP is een financieel gezonde organisatie die ambities heeft voor de toekomst en de verwezenlijking van haar doelstelling. Toch staat er komende jaren nog een en ander te gebeuren op internationaal gebied. Reden te meer om nog niet alle reserves te bestemmen, maar ruimte te houden voor ontwikkeling. Het in 2010 vastgestelde LTP laat zien dat AAP voldoende financiële basis heeft om de ambities te kunnen verwezenlijken. AAP ziet de toekomst dan ook met vertrouwen tegemoet!

De ‘organisatie van morgen’ laat zich vangen in de term professioneel idealisme.

Bestuurlijk In 2010 is de organisatiestructuur van AAP omgebogen naar het Raad van Toezicht-model. Nieuwe statuten zijn vastgesteld en gepasseerd bij de notaris en het Raad van Toezicht- en Bestuursreglement zijn vastgesteld. In 2011 zal de implementatie verder vorm worden gegeven, waaronder de inrichting van de zogenaamde auditcommissies en de uitwerking en vaststelling van bijlagen van het Raad van Toezicht-reglement. De rol van de ondernemingsraad zal in de totstandkoming van dergelijke stukken groot zijn omdat deze direct verbonden zijn aan de arbeidsvoorwaarden. Hiermee heeft AAP de Corporate Governance gereed gemaakt voor de toekomst en voldoet dan volledig aan de door de branchevereniging vastgestelde code voor goed bestuur (de Code Wijffels).

47

jaarverslag 2010

VERANTWOORDINGSVERKLARING BESTUUR Stichting AAP Deze verantwoordingsverklaring beschrijft de situatie zoals deze in 2010 van toepassing is geweest. Met de overgang naar het Raad van Toezicht-model per 1 januari 2011 is een aantal zaken gewijzigd. Deze zijn terug te lezen in de statuten en het Raad van Toezicht-reglement en het bestuursreglement.

Code Goed Bestuur voor Goede Doelen Het bestuur en de directie van Stichting AAP onderschrijven de Code Goed Bestuur voor Goede doelen (kortweg Code Wijffels) en handelen overeenkomstig. In 2010 zijn in het huidige model (klassiek bestuur met volle aansprakelijkheid) de functies toezicht houden, besturen en verantwoorden in de praktijk zo veel mogelijk gescheiden. In het nieuwe Raad van Toezicht-model is dit verder geformaliseerd omdat dan de uiteindelijke aansprakelijkheid niet meer bij de Raad van Toezicht ligt maar bij het uitvoerend bestuur (directeur-bestuurder).

Taken en verantwoordelijkheden bestuur Het bestuur ziet toe op het functioneren van de directie, is verantwoordelijk voor het uitzetten van de beleidslijnen en strategie, beoordeelt voorstellen ten aanzien van nieuwe of aangepaste beleidsstukken en de algemene gang van zaken. De directie is belast met de feitelijke bedrijfsvoering van Stichting AAP en legt als zodanig verantwoording af aan het bestuur. De directie stelt jaarlijks een jaarplan op aan de hand van de goedgekeurde meerjarenraming. Het jaarplan wordt onder verantwoordelijkheid van de directie opgesteld binnen inhoudelijke kaders die met het bestuur van tevoren worden afgestemd.

Controle op functioneren van de organisatie, frequentie, vastlegging en evaluatie Borgen en inspecteren van de kwaliteit van alle facetten van AAP is een vereiste om verantwoordelijkheid te kunnen dragen voor de doelstelling, te weten het verlenen van hulp aan niet-gedomesticeerde dieren en het voorkomen van toekomstige problemen met dergelijke dieren. De kwaliteit van de bedrijfsvoering (zorg voor de dieren) wordt door de overheid jaarlijks getoetst in

48

het kader van de Dierentuinrichtlijn. Op de zorg voor een groep geïnfecteerde chimpansees, opgevangen uit een biomedisch laboratorium, wordt in opdracht van de overheid controle uitgevoerd door een door het bestuur van AAP ingestelde Raad van Deskundigen. Deze raad vergadert minimaal twee keer per jaar aan de hand van een verslag van bevindingen, opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie van AAP.

Verantwoorden Ieder kwartaal wordt aan het bestuur gerapporteerd aan de hand van het jaarplan met behulp van zogenaamde prestatie-indicatoren. Deze cijfers worden voorzien van een inhoudelijke toelichting die in 2010 sterk verbeterd is. Afwijkingen van de voorgenomen prestatie worden geduid, waar nodig worden de plannen door de directie bijgestuurd in overleg met het bestuur. Het jaarverslag en de jaarrekening over 2010 is door de directeurbestuurder opgesteld en vastgesteld en is door de Raad van Toezicht goedgekeurd.

Beleggingsbeleid Door het bestuur is een beleggingsbeleid opgesteld dat periodiek wordt geëvalueerd aan de hand van de financiële rapportages. In dit beleggingsbeleid ligt de nadruk op het mijden van risico’s en op beleggingen die in lijn liggen met de doelstelling. Extern toezicht wordt uitgevoerd door: – PWC accountants (accountantscontrole en managementcontrole); – het Ministerie van EL&I/LNV (controle in het kader van het Dierentuinbesluit); – de Vereniging van Opvangcentra voor Niet-gedomesticeerde Dieren (de VOND voert bij toetreding een toetsing uit van het kwaliteitsprotocol en herhaalt deze toetsing waar nodig); – de Raad van Deskundigen (toezicht op de kwaliteit en veiligheid van de geleverde zorg aan geïnfecteerde chimpansees); – Centraal Bureau Fondsenwerving (keurmerk verantwoorde fondsenwerving); – het Ministerie van Financiën (verkrijging ANBI-status).

jaarverslag 2010

Benoeming, bezoldiging en aftreding Raad van Bestuur en directie Het bestuur van Stichting AAP bestaat uit ten minste vijf personen die ieder deskundig zijn op een voor de organisatie relevant werkgebied. Voor nieuwe leden van het bestuur wordt steeds een functieprofiel opgesteld en vastgelegd. Alle bestuursleden zijn vrijwillig verbonden aan de organisatie en ontvangen geen bezoldiging en/of vergoeding anders dan een feitelijke onkostenvergoeding voor gemaakte kosten. In 2010 werd door geen van de bestuursleden gebruik gemaakt van deze declaratiemogelijkheid. Er is een rooster van aftreden opgesteld waarbij ook periodiek de herbenoemingen zijn vastgelegd. Vanaf 2008 is er een limiet gesteld aan zowel de totale duur van een benoeming als aan het aantal herbenoemingen. De algemeen directeur wordt door het bestuur benoemd en ontvangt een beloning zoals vastgesteld in het salarishuis van AAP. Hierbij zijn de uitgangspunten van het beloningskader zoals geformuleerd in de Code Wijffels met enige matiging gehanteerd. Het functioneren van de algemeen directeur wordt geëvalueerd door een daartoe afgevaardigde delegatie van het bestuur.

49

jaarverslag 2010

Samenwerkingstabel

Naam organisatie / samenwerkingsverband

Rol AAP

Doel samenwerking

Coalitie voor Dierenwelzijnsorganisaties Nederland (CDON)

Directeur AAP is nauw en inhoudelijk betrokken bij richting van CDON.

Meer afstemming van dierenbeschermingsorganisaties. Zoeken naar de overeenkomsten in plaats van de verschillen. Eenduidiger standpunt naar de overheid toe waardoor meer sturing.

Vereniging voor Opvangcentra voor Niet-gedomesticeerde Dieren (VOND)

AAP neemt deel in het bestuur van de vereniging en biedt onderdak aan het secretariaat.

Afstemming te vinden in de opvangwereld. Bevorderen van kwaliteit van de opvang, aanspreekpunt voor de overheid.

World Society for the Protection of Animals (WSPA)

AAP is lid.

WSPA is een koepelorganisatie van samenwerkende dierenwelzijnsorganisaties.

European Association of Zoos and Aquaria (EAZA)

AAP is Associate Member.

Deelname aan een groter netwerk van potentiële herplaatspartners en tevens een kennisnetwerk met betrekking tot de zorg voor dieren.

Species Survival Network (SSN)

AAP is lid van deze organisatie en heeft een gedelegeerd bestuurslid in SSN.

1. Op de hoogte blijven van internationale ontwikkelingen en gebruik maken van internationale kanalen. 2. Via SSN in Europa en Marokko een aantal doelstellingen verwezenlijken m.b.t. de berberaap. Zal zich in 2010 vooral richten op de implementatie van handhaving.

Bijdrage AAP < € 2.500

50

jaarverslag 2010

Resultaten lopend jaar

Risico’s

In 2010 was de CDON minder actief dan in voorgaande jaren. Ten dele zal dit veroorzaakt zijn doordat er gedurende het demissionaire kabinet weinig beleidszaken werden aangepakt.

Standpunten CDON liggen in lijn van AAP, mede door de intensieve rol die AAP vervult. De coalitie neemt per definitie geen extreme standpunten in.

Met instemming van AAP werd door de VOND, een collega-opvangcentrum het lidmaatschap ontzegd. Het verweer van de betreffende organisatie leidde tot een langdurige rechtszaak die de VOND eind 2010 verloor. Hoger beroep wordt nog overwogen. AAP zet ondertussen stappen naar een Europees platform voor opvangcentra gericht op uitheemse dieren.

De kwaliteit van de aangesloten leden is wisselend. Het risico bestaat dat AAP vergeleken wordt met zwakkere organisaties binnen de VOND.

In 2010 is met de WSPA intensief contact geweest over de Europese ambities van AAP. De visie van de WSPA is betrokken bij de oordeelsvorming van AAP, in Oost-Europa heeft de WSPA AAP bijgestaan in haar onderzoek naar mogelijkheden tot uitbreiding van activiteiten. De WSPA was tevens betrokken bij de totstandkoming van een eerste opzet van kwaliteitscriteria voor opvangcentra.

WSPA is een koepelorganisatie van dierenbeschermingsorganisaties. De WSPA en haar leden nemen geen extreme standpunten in.

Doorlopende deelname met groot aantal herplaatsingen in 2009 en 2010 (vooral in EU dierentuinen).

Dierhouderijen op niet-ideële basis kunnen negatief in de belangstelling komen. Om die reden wil AAP Associate Member zijn en blijven.

In 2010 werden geen nieuwe activiteiten ingezet. Wel werd op bestuursniveau contact gehouden met SSN.

SSN is een brede coalitie van gevestigde organisaties. Wel is er enige mate van dominantie van Engelse collega-organisatie (Born Free) die ook campagne voert tegen dierentuinen. Scheiding vooralsnog afdoende om goed te kunnen werken.

51

jaarverslag 2010

Naam organisatie / samenwerkingsverband

Rol AAP

Doel samenwerking

Incidentele hulp op basis van behoefte en budgettaire ruimte. Daarnaast diverse (kennis)uitwisselingen van en naar de diverse centra.

Met kleine bedragen relatief groot leed verhelpen.

Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen (VFI)

AAP is lid.

Een samenwerkingsverband van fondsenwervers die trachten om middels centrale inkoop van goederen en diensten de kosten te drukken.

Vereniging Wilde Dieren de Tent Uit

Coalitiepartner samen met collegaorganisaties. AAP levert een bestuurslid voor deze eind 2009 opgerichte vereniging.

In samenwerking komen tot een landelijk verbod op exoten in het circus.

Eurogroup for Animals

Strategische samenwerking voor Europese lobby

Het tot stand brengen van Europese regelgeving ten behoeve van exoten en daardoor een welzijnsverbetering tot stand brengen.

Bijdrage AAP > € 2.500 en < € 10.000 Verschillende dierendoelen en opvangcentra

Bijdrage AAP >= € 10.000

Binnen de Eurogroup werkt één fte aan het probleemgebied “Exoten”. Informatiepunt De Kemphaan

52

AAP is participant.

Samen met Gemeente Almere en Staatsbosbeheer het huren en operationeel houden van een infopunt op en ten behoeve van landgoed de Kemphaan, waarop AAP is gevestigd.

jaarverslag 2010

Resultaten lopend jaar

Risico’s

In 2010 concentratie op Lilongwe (zie verder in samenwerkingstabel).

Het is moeilijk in te schatten welke kwaliteit een project heeft. Door een enkele referentie na te trekken ontstaat soms een beter beeld, in de meeste gevallen blijven we toch afhankelijk van eigen beeldvorming, risico's dat het geld niet goed terechtkomt blijven bestaan.

Vooral veel kennis opgedaan van de sector en mede daardoor ontstaat een beeld van hetgeen AAP te doen staat om in de toekomst de concurrentie aan te kunnen. Tevens deelgenomen in een werkgroep om de weerbaarheid van onze sector te vergroten.

Geen.

Veel landelijke aandacht voor het onderwerp, veel discussie in Tweede Kamer, deelname aan stuurgroep in kader van welzijnsonderzoek door universiteit Wageningen.

Maatschappelijke discussie / lobby loopt hoog op. AAP loopt het risico als coalitiepartner te worden gezien als een actievoerende organisatie. Daarom zal AAP er steeds naar streven om binnen de vereniging vooral ook de samenwerking te zoeken met gerespecteerde en bevestigde organisaties.

In 2010 werd, in lijn met het Jaarplan Preventie vooral gefocust op dezelfde beleidsrichtingen als waar in Almere aan gewerkt wordt. Er werden verschillende themasessies georganiseerd en congressen bezocht. O.a. de 12-daagse Conference of the Parties in het kader van het CITES-verdrag.

Financieel een grote investering. Standpunten Eurogroup sluiten goed aan op de standpunten van AAP. Eurogroup zal als coalitie eerder het compromis zoeken dan de confrontatie.

In 2010 is aan deze samenwerking relatief weinig tijd besteed. Wel werden een aantal praktische zaken in gang gezet zoals het aanleggen van een glasvezelnetwerk waar AAP op kan aansluiten.

AAP steekt veel tijd en energie in het realiseren van een aangepast infopunt met tot nog toe weinig resultaat. Adequate faciliteiten voor rond te leiden groepen ontbreken daarmee.

53

jaarverslag 2010

Naam organisatie / samenwerkingsverband

Rol AAP

Doel samenwerking

Lilongwe Wildlife Rescue (Malawi)

AAP is medefinancier van dit project.

Daar waar AAP al langer kleine donaties deed aan een veelheid aan opvangcentra wordt nu gekozen voor een intensievere vorm waarbij vooral is gekeken naar mogelijkheden voor onze eigen dieren.

Cikananga (Indonesië)

AAP is medefinancier van dit project.

Langdurige samenwerking met een centrum dat dezelfde dieren opvangt als AAP. Samenwerking biedt kansen voor kennisuitwisseling en preventiedoelstellingen.

Samenwerkingen zonder geldelijke verplichtingen International Primate Protection League (IPPL)

De directeur van AAP is de Nederlandse vertegenwoordiger.

Op de hoogte blijven van de verrichtingen op mondiaal niveau.

Pantar Amsterdam (arbeidsbegeleiding en re-integratie)

AAP stelt zich op als professioneel re-integratiebedrijf voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt.

Beschikken over een aanvullende pool van diensten binnen een maatschappelijk relevant kader.

ENDCAP

AAP heeft een adviserende rol.

Kennis blijven nemen van de activiteiten in Europees verband van collega-organisaties.

Ministerie van OCW

AAP ontvangt subsidie via het Ministerie van OCW en VWS.

Een veilige, welzijnsvriendelijke en duurzame oplossing voor de voormalige proefchimpansees uit het Biomedical Primate Research Center (BPRC) in Rijswijk.

54

jaarverslag 2010

Resultaten lopend jaar

Risico’s

In 2010 werd de manager in Lilongwe vervangen waardoor de samenwerking opnieuw geactiveerd moest worden. Zal begin 2011 verder handen en voeten krijgen.

Afrika blijft een lastig continent waar weinig sprake is van stabiliteit. Malawi is daarin een relatief gunstige uitzondering, desondanks geen zekerheden. Het risico is in dat geval vooral financieel.

Het ingeschatte risico is in 2010 niet weggenomen. Dat is een belangrijke reden voor AAP geweest om de steun aan dit project te beëindigen.

Indonesië is onzeker. Cikananga kan niet in staat blijken eigen fondsenwerving op te zetten en daarmee de inkomsten te weinig te diversificeren. Het centrum is dan te veel afhankelijk van AAP.

In 2010 meegedaan aan de 2-jaarlijkse meeting in Summerville (USA).

IPPL is internationaal sterk actiematig actief en zodanig meer campagnegericht dan AAP. De organisatie is echter zeer gerespecteerd.

Na een periode van afbouw van de zogenaamde Melkertbanen worden nu weer een aantal gerichte trajecten aangeboden met beperkte looptijd waar mensen instromen, maar ook weer uitstromen.

De afhankelijkheid van weleer waarbij op een gegeven moment meer dan de helft van de personeelsleden uit gesubsidieerden bestond speelt niet meer. Deze samenwerking biedt eigenlijk alleen kansen.

Kennis genomen van de activiteiten van de andere clubs op het gebied van handel in exoten maar vooral in het kader van het gebruik van exoten in het circus.

ENDCAP wordt gevormd door veel heel kleine organisaties en eenmansinitiatieven die zich in de praktijk slecht laten sturen. AAP herkent dit fenomeen en heeft zich daarom uit de intensieve samenwerking teruggetrokken en is nu ‘observer’.

Buiten regulier overleg geen bijzonderheden.

Afhankelijkheid van subsidie is een risico welk door middel van een convenant veilig wordt gesteld.

55

jaarverslag 2010

Omschrijving van de statutaire doelstelling De stichting is op 14 april 1972 opgericht. Op 14 december 2010 zijn haar statuten ten behoeve van de overgang naar een Raad van Toezicht-model gewijzigd. In deze gewijzigde statuten is onderstaande statutaire doelstelling opgenomen: 1. De stichting stelt zich ten doel het welzijn van uitheemse niet-gedomesticeerde dieren binnen en buiten Nederland duurzaam te verbeteren. 2. De stichting tracht haar doelstelling te verwezenlijken door: – opvang aan te bieden aan dieren in nood, met name, maar niet uitsluitend, zoogdieren; – kennis en expertise te vergaren en beschikbaar te stellen; – beleidsveranderingen te bewerkstelligen bij overheden; – preventieve voorlichting te geven aan het publiek; – het werven en beheren van fondsen; – verder al hetgeen te doen wat ze noodzakelijk acht om haar doelstelling te bereiken. 3. De stichting zet zich actief in om samenwerkingen aan te gaan om via bovengenoemde wegen haar doel te bereiken.

56

jaarverslag 2010

BELEGGINGSBELEID

Het beleggingsbeleid van Stichting AAP is risico-avers en gericht op vermogensinstandhouding. Overtollige liquide middelen worden tegen vastrentende waarden voor bepaalde termijn vastgelegd. Over het algemeen betreft dit deposito’s, daarnaast worden hieronder ook obligaties begrepen met een laag risico profiel (double A rating van Standard & Poor of Moodys). Donaties, giften, nalatenschappen e.d. die worden geschonken aan Stichting AAP en die bestaan uit vastrentende waarden worden geaccepteerd. Afhankelijk van de geldende rentestand zal het beleid zoveel mogelijk zijn om deze obligaties aan te houden tot aflossingsdatum en periodiek de rente te ontvangen. Nalatenschappen die bestaan uit effecten kunnen ook worden geaccepteerd. Het beleid van Stichting AAP is erop gericht om de ontvangen effecten voor langere termijn aan te houden en hierin niet te gaan handelen. De aan te houden vastrentende waarden en effecten dienen aan de volgende criteria te voldoen: – Het beleid van de onderneming dient niet in strijd met de doelstelling van Stichting AAP te zijn. – Ondernemingen dienen geen negatieve invloed uit te oefenen op het welzijn van uitheemse diersoorten. – Ondernemingen dienen een actief en integraal milieubeleid te voeren, hierbij kan gedacht worden aan: • de aard van de gebruikte grondstoffen en eindproduct; •  energie en waterverbruik; • de aard van vrijkomende emissies en afval bij de productie en • mogelijkheden en mate van hergebruik van producten.

Ondernemingen uitgesloten van belegging zijn: – ondernemingen die bij ontwikkeling en productie van hun artikelen gebruik maken van dierproeven (om deze reden wordt niet belegd in farmaceutische bedrijven); – ondernemingen in de bio-industrie of die gebruik maken van gentechnologie; – ondernemingen actief in productie of distributie van nucleaire energie; – ondernemingen actief in productie of handel van wapens gericht op vernietiging van leven, natuur of eigendommen. Voor de naleving van het beleggingsbeleid wordt gebruik gemaakt van de diensten van een bancaire instelling gericht op maatschappelijk verantwoord ondernemen. Toetsing vindt plaats in overeenstemming met Dutch Sustainability Research waarbij uitsluitingscriteria van toepassing zijn. Voor wat betreft het aantrekken van gelden worden projecten pas uitgevoerd indien zekerheid is verkregen over de financiering en ook de exploitatie op langere termijn kan worden gegarandeerd.

57

2 JAARREKENING

jaarverslag 2010

BALANS PER 31 DECEMBER 2010



__31 ____december ________________2010 __________________ € 

€ 

31 __ ____december _______________2009 ___________________ € 

€ 

ACTIVA 1. Materiële vaste activa Bedrijfsmiddelen Gebouwen 1.985.269 2.082.287 Bedrijfsmiddelen 94.610 90.435 ____________ ____________ 2.079.879 Direct in gebruik voor de doelstelling Gebouwen en terreinen 8.575.048 9.043.475 Inventaris doelstelling 46.997 52.153 ____________ ____________

2.172.722

8.622.045 9.095.628 ____________ ____________ 10.701.924 11.268.350

2. Financiële vaste activa Effecten

740.320

727.432

3. Voorraden

10.155

–

4. Vorderingen

1.330.640

1.658.855

5. Liquide middelen Totaal

60

7.480.191 5.894.648 ____________ ____________ 20.263.230 19.549.285 ____________ ____________ ____________ ____________

jaarverslag 2010



__31 ____december ________________2010 __________________ € 

€ 

31 __ ____december _______________2009 ___________________ € 

€ 

PASSIVA 6. Reserves en fondsen Reserves Continuïteitsreserve 2.822.696 2.261.822 Reserve financiering activa doelstelling 8.575.050 9.043.475 Bestemmingsreserve 7.858.374 6.540.131 Overige reserves 0 -0 ____________ ____________ 19.256.120 7. Schulden op lange termijn Lening Rabobank – 8. Schulden op korte termijn Belastingen en sociale lasten Pensioenen Crediteuren Overlopende passiva Overige kortlopende schulden

64.105 – 164.844 399.711 378.450 ____________

17.845.428

104.250

63.517 142.688 148.756 685.391 559.255 ____________



1.007.110 1.599.607 ____________ ____________

Totaal

20.263.230 ____________ ____________

19.549.285 ____________ ____________

61

jaarverslag 2010

STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2010



Begroting 2010 _____________________________

Realisatie 2009 ______________________________

€ 

€ 

€ 

A. Baten uit eigen fondsenwerving B. Baten uit acties door derden C. Subsidies van overheden D. Baten uit beleggingen E. Overige baten

5.464.356 534.339 1.197.315 207.704 146.132 ____________

4.522.454 720.000 996.041 190.000 67.068 ____________

5.379.968 566.208 1.141.994 315.384 103.934 ____________

Som van de baten

7.549.846 . . . . . . . . . .

6.495.563 . . . . . . . . . .

7.507.488 ..........

Besteed aan doelstellingen Doelstelling opvang, verzorging en herplaatsing Chimpansee Primadomus Preventie Projecten

3.455.487 623.781 1.050.089 56.589 ____________

3.634.616 631.355 1.293.714 70.322 ____________

3.536.446 752.480 995.663 60.783 ____________



5.185.946 . . . . . . . . . .

5.630.007 . . . . . . . . . .

5.345.372 ..........

Besteed aan werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten gezamenlijke acties Kosten publiciteit werving

670.263 6.658 33.288 ____________

782.367 6.978 35.434 ____________

722.611 7.151 39.330 ____________



710.209 . . . . . . . . . .

824.779 . . . . . . . . . .

769.092 ..........

Beheer en administratie Kosten beheer en administratie

242.999 . . . . . . . . . .

256.214 . . . . . . . . . .

228.830 ..........

6.139.154 ____________ 1.410.692 ____________ ____________

6.711.000 ____________ -215.437 ____________ ____________

6.343.294 ____________ 1.164.194 ____________ ____________



Realisatie _2010 ___________________________

BATEN

lasTEN

Som der lasten Resultaat

62

jaarverslag 2010

KASSTROOMOVERZICHT 2010



Begroting 2010 _____________________________

Realisatie 2009 ______________________________

€ 

€ 

€ 

Kasstroom uit operationele activiteiten Ontvangsten uit eigen fondsenwerving Aandeel uit acties door derden Overige ontvangsten Subsidies van overheden Loonkostensubsidies Betalingen aan leveranciers en werknemers

5.683.951 534.339 146.132 1.004.000 42.962 -5.033.606 ____________

4.377.000 720.000 95.000 996.000 67.000 -5.309.000 ____________

4.802.724 566.208 103.934 1.004.000 60.546 -4.545.156 ____________



2.377.778 . . . . . . . . . .

946.000 . . . . . . . . . .

1.992.256 ..........

Ontvangen rente Betaalde rente Beleggingsresultaat

165.231 -7.242 42.473 ____________

170.000 -10.000 20.000 ____________

241.823 -64.491 29.904 ____________

Kasstroom uit operationele activiteiten

2.578.240 . . . . . . . . . .

1.126.000 . . . . . . . . . .

2.199.492 ..........

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in bedrijfsmiddelen Investeringen in activa doelstelling Desinvestering

58.456 734.035 -932 ____________

104.000 804.000 – ____________

59.934 1.861.177 -31.031 ____________

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

791.559 . . . . . . . . . .

908.000 . . . . . . . . . .

1.890.080 ..........

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende leningen Afgestoten beleggingen Koersresultaat

-188.250 – -12.888 ____________

– – – ____________

-884.000 -19.676 -43.657 ____________

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-201.138 . . . . . . . . . .

– . . . . . . . . . .

-947.333 ..........

Netto kasstroom

____________ 1.585.543

____________ 218.000

____________ -637.921

Saldo liquide middelen primo

5.894.648 ____________ 7.480.191 ____________ ____________

5.814.000 ____________ 6.032.000 ____________ ____________

6.532.569 ____________ 5.894.648 ____________ ____________



Saldo liquide middelen ultimo

Realisatie _2010 ___________________________

63

jaarverslag 2010

TOELICHTING

WAARDERINGSGRONDSLAGEN I.  Algemeen De jaarrekening is opgesteld conform de “Richtlijn Fondsenwervende Instellingen” (Richtlijn 650), zoals gepubliceerd onder verantwoordelijkheid van de Raad voor de Jaarverslaggeving (Aangepast 2011). Voor zover niet anders vermeld, zijn activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. 1.  Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs, verminderd met de afschrijvingen volgens de lineaire methode. Voor de aanschaffingen gedurende het boekjaar vindt afschrijving tijdsevenredig plaats. De afschrijvingsperiode is gebaseerd op de verwachte levensduur van de activa. De geschatte levensduur van de activa bedraagt voor: –  gebouwen in gebruik voor de doelstelling: 10 jaar –  overige gebouwen: 20 jaar –  bedrijfsmiddelen: 3-5 jaar Afgeschreven wordt vanaf het moment van ingebruikname. Voor de aanschaffingen gedurende het boekjaar vindt afschrijving tijdsevenredig plaats. 2.  Beleggingen Onder de beleggingen worden effecten (obligaties en aandelen) verantwoord, die Stichting AAP uit nalatenschappen heeft verkregen. Daarnaast wordt een deel van de continuïteitsreserve, welke in vastrentende waarden wordt aangehouden hieronder verantwoord. De effecten worden gewaardeerd tegen marktwaarde. De gerealiseerde en ongerealiseerde koersverschillen worden in de staat van baten en lasten verantwoord onder het financieel resultaat. 3.  Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs.

64

4.  Vorderingen De vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor dubieuze vorderingen. II. Grondslagen bepaling van overschotten en tekorten Het overschot of tekort wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de kosten van fondsenwerving en de uitvoeringskosten van de eigen organisatie en het aandeel in acties derden, subsidies overheden, het saldo van de rentebaten en -lasten en overige baten. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben. A.  Baten 1.  Baten uit eigen fondsenwerving Onder de baten uit eigen fondsenwerving wordt verstaan ontvangen donatie- en adoptiegelden alsmede opbrengsten uit acties, bijdragen bedrijfsponsoring en sponsorgelden, de opbrengst van collecten, nalatenschappen, legaten, lijfrentes en al het andere dat door vrijgevigheid wordt ontvangen. Nalatenschappen, legaten en toegezegde schenkingen worden verantwoord in het jaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld, onder aftrek van eventueel verschuldigde schenkings- en successierechten. De ontvangen toezeggingen met een geschatte waarde, worden op 60% van de schatting gewaardeerd. De overige posten worden opgenomen op het moment dat er een betrouwbare schatting van de opbrengst kan worden gemaakt. 2.  Goederen en diensten in natura Verkregen goederen en diensten in natura van materiële omvang worden verantwoord tegen de waarde volgens het economisch verkeer. 3.  Aandeel in acties derden Onder aandeel uit acties van derden worden bijdragen verantwoord die zijn verkregen uit door derden gehouden acties.

jaarverslag 2010

4.  Subsidies overheden Onder subsidies overheden worden vergoedingen verantwoord voor in opdracht van de overheid uitgevoerde activiteiten. B. Lasten De lasten bestaan uit kosten besteed aan de doelstellingen, kosten werving baten en kosten beheer en administratie. Directe kosten worden meteen juist toegewezen. Indirecte kosten worden verdeeld op basis van een kostenverdeelsleutel. Deze kostenverdeelsleutel is gebaseerd op de verhouding van de bestede uren van de medewerkers van Stichting AAP over de doelstellingen, werving baten en beheer en administratie. Het jaarsalaris van de medewerkers is hierbij als wegingsfactor meegenomen en wordt jaarlijks geactualiseerd. Van de indirecte kosten wordt 81,6% toegewezen aan de doelstelling. De onderverdeling daarvan is als volgt: – Opvang, verzorging en herplaatsing 62,5% – Chimpansee Primadomus 4,9% – Preventie 12,5% – Projecten 1,7% Van de indirecte kosten wordt 11,1% toegewezen aan werving baten. De onderverdeling daarvan is als volgt:

81,6%

–  kosten eigen fondsenwerving 9,9% – kosten gezamenlijke acties 0,2% 11,1% – kosten publiciteit werving 1,0% De kosten beheer en administratie worden berekend door toerekening van de kosten directie, financiën, technische dienst, automatisering, P&O en facilitaire diensten. – beheer en administratie 7,3% III.  Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode.

7,3%

65

jaarverslag 2010

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2010

activA 1. Materiële vaste activa _Gebouwen ___________________________

Bedrijfs_middelen ____________________________

Totaal ______________________________ € 

€ 

€ 

Aanschafwaarde per 31 december 2009 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2009

2.581.076 498.789 ____________

421.755 331.320 ____________

3.002.831 830.109 ____________

Boekwaarde per 1 januari 2010 Bij: investeringen

2.082.287 2.905 ____________

90.435 55.551 ____________

2.172.722 58.456 ____________

Af: desinvestering Afschrijvingen

2.085.192 0 99.923 ____________

145.986 932 50.444 ____________

2.231.178 932 150.367 ____________

Boekwaarde per 31 december 2010

1.985.269 ____________ ____________

94.610 ____________ ____________

2.079.879 ____________ ____________

Aanschafwaarde per 31 december 2010 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2010

2.583.981 598.712 ____________

470.619 376.009 ____________

3.054.600 974.721 ____________

Boekwaarde per 31 december 2010

1.985.269 ____________ ____________

94.610 ____________ ____________

2.079.879 ____________ ____________

Bedrijfsmiddelen

Onder deze post is een bedrag begrepen met een b ­ oekwaarde ad € 0,57 miljoen met betrekking tot Primadomus.

66

jaarverslag 2010



Gebouwen _en _______terreinen ____________________

Inventaris _doelstelling ____________________________

€ 

€ 

Aanschafwaarde per 31 december 2009 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2009

12.834.506 3.791.031 ____________

396.876 344.723 ____________

13.231.382 4.135.754 ____________

Boekwaarde per 1 januari 2010 Bij: investeringen

9.043.475 715.967 ____________

52.153 18.068 ____________

9.095.628 734.035 ____________

Af: desinvestering Afschrijvingen

9.759.442 1.412 1.182.982 ____________

70.221 80 23.144 ____________

9.829.663 1.492 1.206.126 ____________

Boekwaarde per 31 december 2010

8.575.048 ____________ ____________

46.997 ____________ ____________

8.622.045 ____________ ____________

Aanschafwaarde per 31 december 2010 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2010

13.227.530 4.652.482 ____________

434.327 387.330 ____________

13.661.857 5.039.812 ____________

Boekwaarde per 31 december 2010

8.575.048 ____________ ____________

46.997 ____________ ____________

8.622.045 ____________ ____________

Direct in gebruik voor de doelstelling

Totaal ______________________________ € 

Onder deze post is een bedrag begrepen met een boekwaarde ad € 2,95 miljoen met betrekking tot activa direct in gebruik voor de doelstelling Primadomus.

67

jaarverslag 2010

2.  Financiële vaste activa ____________________2010 _________ € 

__________________2009 ____________ € 

727.432 – – – 12.888 ____________

664.099 39.676 -20.000 -30 43.687 ____________

740.320 ____________ ____________

727.432 ____________ ____________

_31 _______dec. ___________2010 __________ € 

31 _______dec. ___________2009 ____________ € 

Te ontvangen baten uit fondsenwerving Overlopende activa Rente Pensioenpremie Overige vorderingen

1.175.210 55.210 87.542 12.482 196 ____________

1.324.757 227.486 103.630 – 2.982 ____________



1.330.640 ____________ ____________

1.658.855 ____________ ____________

Effecten Boekwaarde per 1 januari Aankopen Verkopen Gerealiseerd verlies Ongerealiseerde winst Boekwaarde per 31 december De effecten worden aangehouden ter belegging, conform het beleggingsbeleid van Stichting AAP (zie pag. 57 jaarverslag).

4. Vorderingen

Onder de post te ontvangen baten uit fondsenwerving zijn als twee belangrijkste posten opgenomen: te ontvangen legaten en nalatenschappen ad € 1.045.974 en te ontvangen waarde van gespaarde Air Miles ad € 127.236. Op grond van het Air Miles spaarsysteem sparen donateurs voor Stichting AAP. In 2010 is voor een totaal van ruim 64,8 miljoen Air Miles gedeclareerd. Iedere Air Miles vertegenwoordigt een waarde van € 0,005. Het tegoed per 31 december 2010 bedraagt 25,4 miljoen Air Miles (ultimo 2009: 97,2 miljoen Air Miles). Onder de post overlopende activa worden onder andere opgenomen de posten: te ontvangen bedragen ad € 25.646 en vooruitbetaalde kosten ad € 20.649.

5. Liquide middelen Onder de liquide middelen is een bedrag van € 1,5 miljoen begrepen waarover niet vrijelijk beschikt kan worden. Dit bedrag staat op een deposito bij de ASN met een looptijd tot 2012, in geval van een exploitatietekort kan echter over deze gelden worden beschikt. De rente bedraagt 4,75%. Tevens zijn onder de liquide middelen rentecertificaten begrepen ter waarde van € 20.000 met gelijke looptijd en rente als van de hiervoor genoemde deposito. Daarnaast zijn liquide middelen weggezet op direct opvraagbare spaarrekeningen en kortlopende deposito’s. 68

jaarverslag 2010

PASSIVA 6. RESERVES EN FONDSEN Continuïteitsreserve Saldo per 1 januari Bij: bestemming overschot Af: naar reserve financiering activa doelstelling Boekwaarde per 31 december

____________________2010 _________ € 

__________________2009 ____________ € 

2.261.822 560.874 – ____________

8.113.949 – -5.852.127 ____________

2.822.696 ____________ ____________

2.261.822 ____________ ____________

De Stichting heeft zich ten doel gesteld, conform de VFI-richtlijn een continuïteitsreserve aan te houden, van maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie. ____________________2010 _________ €  Reserve financiering activa doelstelling Saldo per 1 januari 9.043.475 Van continuïteitsreserve Van overige reserve -468.425 ____________ Saldo per 31 december

8.575.050 ____________ ____________

__________________2009 ____________ €  0 5.852.127 3.191.348 ____________ 9.043.475 ____________ ____________

De reserve financiering activa doelstelling is een reserve ter grootte van de waarde van de gebouwen voor de doelstelling en is voor het eerst gevormd in 2009. Deze reserve is niet vrij besteedbaar voor Stichting AAP, omdat dit ­vermogen is vastgelegd in gebouwen voor de doelstelling.

69

jaarverslag 2010



Uitbreiding Europa ____________________________

Renovatie / Nieuwbouw Gebouwen ____________________________

Pensioen- _reserve ___________________AAP ________

Gebouwen Primadomus _____________________________

Totaal ______________________________ € 

Bestemmingsreserves Stand 31 december 2009 Mutatie boekjaar

€ 

€ 

€ 

€ 

0 2.000.000 ____________

4.465.000 -168.000 ____________

1.080.131 5.243 ____________

995.000 -519.000 ____________

6.540.131 1.318.243 ____________

Saldo per 31 december 2010

2.000.000 ____________ ____________

4.297.000 ____________ ____________

1.085.374 ____________ ____________

476.000 ____________ ____________

7.858.374 ____________ ____________

Uitbreiding Europa Op voorstel van de directie is een bestemmingsreserve gevormd voor het realiseren van faciliteiten voor het verbreden van onze activiteiten in Europa. Renovatie / Nieuwbouw Gebouwen Op voorstel van de directie is een bestemmingsreserve gevormd ten behoeve van toekomstige nieuwbouw en renovaties aan de gebouwen in Almere. Pensioenreserve AAP Primadomus Ten behoeve van de chimpansees welke permanent worden opgevangen op onze tweede locatie in Spanje is een reserve opgenomen voor de verzorging van deze dieren voor de komende 10 jaar. In januari 2010 is chimpansee Donkey overleden. Deze gebeurtenis is reeds verwerkt in de pensioenreserve AAP Primadomus per 31-12-2009. Gebouwen Primadomus Ten behoeve van de verdere ontwikkeling van de opvang van groepen dieren in de vestiging Primadomus is een reserve gevormd ter grootte van de nog te realiseren investering. Overige reserves Saldo per 1 januari Uit bestemming overschot Naar continuïteitsreserve -560.874 Van reserve financiering activa doelstelling 468.425 Naar bestemmingsreserve uitbreiding Europa -2.000.000 Van bestemmingsreserve Renovatie / Nieuwbouw Gebouwen 168.000 Naar bestemmingsreserve Pensioenreserve AAP -5.243 Van bestemmingsreserve Gebouwen Primadomus 519.000 ____________ Saldo per 31 december

70

___________________2010 ___________ €  0 1.410.692 ____________ 1.410.692

-1.410.692 ____________ 0 ____________ ____________

jaarverslag 2010

7. SCHULDEN OP LANGE TERMIJN Lening Rabobank De lening is verstrekt door de Rabobank, ter financiering van de bouw van het Chimpanseecomplex en heeft een looptijd van 15 jaar met een rente­ percentage van 5%. Het rentepercentage heeft een rentevastperiode van 10 jaar. De Staat der Nederlanden heeft zich namens Stichting AAP garant gesteld voor de aflossing van de lening. Gelet op de gunstige liquiditeitspositie van AAP is er voor gekozen de lening versneld boetevrij af te lossen. Met de aflossing in 2010 is deze lening ­volledig afgelost.

____________________2010 _________ € 

__________________2009 ____________ € 

188.250 188.250 ____________

1.072.250 884.000 ____________

Af: aflossingsverplichting komend boekjaar

0 0 ____________

188.250 84.000 ____________

Saldo per 31 december

0 ____________ ____________

104.250 ____________ ____________

Lening Rabobank Saldo per 1 januari Af: aflossing boekjaar

71

jaarverslag 2010

Overlopende passiva Op basis van een convenant, d.d. 3 juni 2003, afgesloten met het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen namens de Staat der Nederlanden, wordt gedurende 30 jaar een vast jaarlijks bedrag aan subsidie ontvangen voor de opvang van chimpansees welke proefdier zijn geweest. De ontvangen subsidie minus de bestedingen ten behoeve van de opvang van de chimpansees, totaal € 0,4 miljoen (ultimo 2009, € 0,6 miljoen), wordt in de overlopende passiva verantwoord uit hoofde van verplichtingen in verband met de verzorging van deze dieren. Jaarlijks worden de werkelijke uitgaven getoetst aan de toegezegde subsidie, gerealiseerde voordelen worden toegevoegd aan het vastgelegd vermogen. Vooralsnog is hiervan echter geen sprake. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen Rechten Nationale Postcode Loterij De Nationale Postcode Loterij heeft in 2010 Stichting AAP te kennen gegeven de organisatie te steunen met een bedrag van € 500.000 per jaar tot en met 2015. Het jaarlijkse bedrag van € 500.000 is niet contant gemaakt. Nalatenschappen Stichting AAP is één van de erfgenamen van een nalatenschap welke bestaat uit effecten. Hierop rust een verplichting jegens een begunstigde van jaarlijks € 40.000 geïndexeerd tot aan overlijden begunstigde. De contante waarde van de verplichting wordt vooralsnog even hoog ingeschat als de waarde van de beleggingsportefeuille. De waarde van betreffende portefeuille bedroeg ultimo 2010 circa € 900.000.

72

Verplichtingen Pacht In 1996 is met Staatsbosbeheer een pachtovereenkomst gesloten voor € 15.497 per jaar voor een periode van 50 jaar. Na een periode van 10 jaar kan de canon worden aangepast. Opvang proefdieren Stichting AAP heeft in opdracht van de Staat der Nederlanden de huisvesting en verzorging op zich genomen van 28 chimpansees welke proefdier zijn geweest in het Biomedical Primate Research Centre te Rijswijk. Op 15 december 2010 is één van de chimps (Bull) overleden. Waarmee het aantal te verzorgen dieren per ultimo 2010 op 27 is gekomen. In het Convenant zijn de overdracht, huisvesting, verzorging en behandeling van de chimpansees van het BPRC vastgelegd. Het Convenant is op 3 juni 2003 namens de Staat der Nederlanden ondertekend door de Minister van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen (OC&W) mede namens de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport(VWS). De verwachting is dat de verzorging van deze chimpansees tot circa 2036 duurt. De totale kosten van huisvesting en verzorging bedragen naar verwachting circa € 5,4 miljoen. Stichting AAP verkrijgt van het ministerie van OC&W hiervoor gedurende 30 jaar een vergoeding. Het complex is in 2006 in gebruik genomen. Contractuele verplichtingen De waarde van de contractuele verplichtingen voor 2011 bedraagt € 167.000. De waarde van de contractuele verplichtingen voor de periode 2012-2015 bedraagt € 140.000. Hieronder valt een 5-jarige verplichting met betrekking tot de Eurogroup for Animals welke op 1 mei 2013 vervalt. De verplichting bestaat uit een contributie en een bijdrage aan een Europese lobbyist. Bij tussentijdse beëindiging van het contract dient de jaarlijkse contributie van € 40.000 voldaan te worden.

jaarverslag 2010

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN

Baten

Realisatie _2010 ___________________________

Begroot 2010 _____________________________

Realisatie 2009 ______________________________

A.  Baten uit eigen fondsenwerving Donaties Geoormerkte donaties Adopties particulier Opbrengst cartridges Opbrengst mobieltjes Opbrengst airmiles Legaten Lijfrenteschenking Bedrijfssponsoring alg. / project Bedrijfsadopties Incidentele sponsoring Sponsoring in natura Mailingen / acties Primadomus

€ 

€ 

€ 

2.935.469 1.936 502.772 58.003 60.133 324.340 1.298.002 85.133 – 17.671 12.317 51.600 91.254 25.726 ____________

1.975.000 50.000 520.000 25.000 25.000 393.454 1.050.000 80.000 20.000 20.000 25.000 75.000 219.000 45.000 ____________

1.908.261 21.158 493.125 31.399 35.104 866.652 1.584.357 86.994 4.575 28.266 5.790 99.091 184.113 31.083 ____________



5.464.356 ____________ ____________

4.522.454 ____________ ____________

5.379.968 ____________ ____________

B.  Baten uit acties door derden Nationale Postcode Loterij Aandeel acties derden Overige fondsen

500.000 27.780 6.559 ____________

500.000 200.000 20.000 ____________

500.000 65.957 251 ____________



534.339 ____________ ____________

720.000 ____________ ____________

566.208 ____________ ____________

C.  Subsidies van overheden Ministerie van OCW, dekking exploitatiekosten

1.197.315 ____________ ____________

996.041 ____________ ____________

1.141.994 ____________ ____________

D.  Baten uit beleggingen Rentebaten Gerealiseerde winst Gerealiseerd verlies Ongerealiseerde winst Ongerealiseerd verlies Ontvangen dividend/ rente obligaties Kosten effecten

165.231 – – 12.888 – 29.585 – ____________

170.000 – – – – 20.000 – ____________

241.823 – -30 43.687 – 30.896 -992 ____________

Netto beleggingsresultaat

207.704 ____________ ____________

190.000 ____________ ____________

315.384 ____________ ____________

Het beleggingsresultaat bedraagt 3,1% van de gemiddelde beleggingen (4,9% in 2009).

73

jaarverslag 2010



Realisatie _2010 ___________________________

Begroot 2010 _____________________________

Realisatie 2009 ______________________________

E.  Overige baten Declaraties verzorgingskosten Verhuur Viscontistraat Verhuur Blauwe Kantoor Resultaat verkoop inventaris Overige baten

€ 

€ 

€ 

25.937 7.600 53.033 668 58.894 ____________

45.000 – 22.068 – – ____________

43.444 5.655 16.560 2.880 35.395 ____________



146.132 ____________ ____________

67.068 ____________ ____________

103.934 ____________ ____________

Begroot 2010 _____________________________

Realisatie 2009 ______________________________

lasten

Realisatie _2010 ___________________________

Personeelskosten Salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige personeelskosten

€ 

€ 

1.705.687 341.594 96.586 398.401 ____________ ____________

1.790.492 318.270 123.516 409.992 ____________

Loonkostensubsidies

2.542.268 2.765.000 -42.962 ____________ ____________

2.642.270 -60.546 ____________



2.499.306 ____________ ____________

2.765.000 ____________ ____________

2.581.724 ____________ ____________

Personeelsleden in aantallen Regulier betaalde medewerkers I/d-regeling

73 2 ____________

76 2 ____________

74 2 ____________



75 ____________ ____________

78 ____________ ____________

76 ____________ ____________

Personeel in full-time equivalenten Regulier betaalde medewerkers I/d-regeling

58 2 ____________

61 2 ____________

59 1 ____________



60 ____________ ____________

63 ____________ ____________

60 ____________ ____________

Daarnaast functioneerden in 2010 totaal 100 vrijwilligers (2009: 70). Dat is ongeveer 25 full-time equivalenten.

74

€ 

jaarverslag 2010

Bezoldiging directie Naam Functie

David van Gennep _Directeur _____________________________________________________________

Erik Peeters _Operationeel ___________________________________Manager __________________________

Dienstverband Aard (looptijd) Onbepaald Onbepaald Uren 38 40 Parttime percentage 95 100 Periode 1 januari - 31 december 1 januari - 31 december Bezoldiging (€) Jaarinkomen Bruto loon / salaris 47.802 47.638 Vakantiegeld 3.755 2.201 Eindejaarsuitkering 86 86 Variabel jaarinkomen 0 0 ____________ ____________ SV lasten (wg deel) Belastbare vergoedingen / bijtellingen Pensioenlasten (wg deel) Overige beloningen op termijn Uitkeringen beëindiging dienstverband

51.643 8.663 0 3.915 0 0 ____________

Totaal 2010 Totaal 2009

64.221 63.394

49.925 8.663 0 3.540 0 0 ____________ 62.128 10.064 *

* Vanaf 1 november 2009

75

jaarverslag 2010

SPECIFICATIE EN VERDELING KOSTEN NAAR BESTEMMING 2010

BESTEMMING DOELSTELLING WERV LAsten

Opvang, verzorging en Chimpansee herplaatsing Primadomus Preventie Projecten ______________________________ ______________________________ ______________________________ ________________________________



€ 

€ 

€ 

€ 

Publiciteit en communicatie 27.551 4.343 633.995 0 Personeelskosten 1.489.485 232.905 297.897 40.514 Opvang en herplaatsing 321.146 20.662 0 Huisvestingskosten 223.391 70.771 44.678 6.076 Kantoor- en algemene kosten 281.218 89.114 56.244 7.649 Bestuurskosten Afschrijving en rente 1.112.696 205.986 17.276 2.349 ____________ ____________ ____________ ____________ Totaal

3.455.487 ____________ ____________

623.781 ____________ ____________

Toelichting op kostenverdeling De uitvoeringskosten van de eigen organisatie worden toegerekend op basis van een verdeelsleutel die is gebaseerd op de tijdsbesteding van contractueel gebonden medewerkers. AAP kiest er voor deze verdeelsleutel, daar waar kosten niet direct kunnen worden toegewezen, consistent toe te passen op de toerekening van alle kosten.

76

1.050.089 ____________ ____________

56.589 ____________ ____________

Beheer en Administratie

jaarverslag 2010

NG WERVING BATEN

Eigen fondsen- Gezamenlijke Publiciteit Realisatie Begroot Realisatie werving acties werving 2010 2010 ______________________________ ______________________________ ______________________________ _____________________________ ______________________________ ____________________________ _2009 ________________________________ € 

€ 

€ 

340.717 0 0 235.934 4.766 23.832 0 0 0 35.385 715 3.574 44.545 900 4.499 13.682 276 1.382 ____________ ____________ ____________ 670.263 ____________ ____________

6.658 ____________ ____________

33.288 ____________ ____________

€ 

€ 

€ 

€ 

0 173.972 0 26.092 24.962 7.884 10.089 ____________

1.006.606 2.499.306 341.808 410.682 509.131 7.884 1.363.736 ____________

1.021.000 2.765.000 355.000 425.000 743.800 1.200 1.400.000 ____________

881.730 2.581.724 313.157 377.062 662.642 704 1.526.635 ____________

242.999 ____________ ____________

6.139.153 ____________ ____________

6.711.000 ____________ ____________

6.343.654 ____________ ____________

77

jaarverslag 2010

KENGETALLEN

Begroot 2010 _____________________________

Realisatie 2009 ______________________________

€ 

€ 

€ 

A.  Besteed aan doelstelling in procenten van de baten

68,7%

86,7%

71,2%

B. Kosten eigen fondsenwerving in procenten van de baten uit eigen fondsenwerving

12,3%

17,3%

13,4%

4,0%

3,8%

3,6%

84,5%

83,9%

84,3%



C. Kosten beheer en administratie in procenten van de som der lasten D. Besteed aan doelstelling in procenten van de som der lasten

A. Het kengetal besteed aan de doelstelling in procenten van de baten is lager dan begroot omdat de gerealiseerde totale som van de baten hoger is dan begroot door € 0,9 miljoen incidentele donaties. B. Ook het kengetal kosten eigen fondsenwerving in procenten van de baten uit fondsenwerving is lager dan begroot omdat de gerealiseerde baten uit eigen fondsenwerving hoger zijn dan begroot door € 0,9 miljoen incidentele donaties. C. De beheer- en administratiekosten worden uitgedrukt als percentage van de totale kosten. AAP hanteert 5% als norm. Het begrote percentage voor 2010 bedroeg 3,8% ten opzichte van 4% gerealiseerd. Dit kengetal is in 2010 hoger dan begroot doordat de totale begrote kosten hoger waren dan de gerealiseerde kosten, terwijl de gerealiseerde beheer-en administratiekosten vrijwel gelijk zijn met de begroting 2010. D. Het totaal van de bestedingen aan de doelstelling wordt uitgedrukt als percentage van de som der lasten.

78

Realisatie _2010 ___________________________

jaarverslag 2010

VERSCHILLENANALYSE ACTUEEL VERSUS BEGROOT OVER 2010

Toelichting op de balanspositie 2010 versus 2009 Aan de activazijde zien we een daling van de materiële vaste activa door de afschrijvingen en doordat er minder is geïnvesteerd in 2010 in vergelijking met 2009. Daarentegen een stijging van de financiële vaste activa door een positief koersresultaat. De liquide middelen zijn toegenomen doordat er minder investeringen hebben plaatsgevonden dan in 2009. De vorderingen zijn afgenomen ten opzichte van 2009, doordat het daarin opgenomen tegoed aan Airmiles in 2010 is geïncasseerd door Stichting AAP. Aan de passivazijde zien we de reserves en fondsen stijgen door een positief resultaat in 2010. De kortlopende schulden zijn afgenomen doordat de lening bij de Rabobank volledig is afgelost. Toelichting op realisatie 2010 ten opzichte van de begroting 2010 In 2010 zijn de totale baten hoger dan begroot. De baten zijn met name hoger door incidentele donaties van in totaal € 0,9 miljoen. De totale lasten zijn lager dan de begroting (zie specificatie hieronder). Doordat de baten hoger zijn dan begroot en de lasten lager, is het resultaat hoger dan begroot. Toelichting op het kasstroomoverzicht 2010 De kasstroom uit investeringsactiviteiten is hoog vanwege de bouw van een nieuw verblijf voor dieren in onze Spaanse vestiging Primadomus. De kasstroom uit financieringsactiviteiten laat de algehele aflossing zien op de lening bij de Rabobank. De netto kasstroom is positief met name door de hogere kasstroom uit operationele activiteiten. Het saldo van de liquide middelen neemt derhalve ook toe. Overschot Het overschot 2010 ad € 1.410.692 is € 1.626.129 hoger dan begroot. De belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de begroting zijn: €  Baten uit eigen fondsenwerving hoger dan begroot 941.902 Besteed aan doelstellingen lager dan begroot 444.061 Subsidies van overheden hoger dan begroot 201.274 Besteed aan werving baten lager dan begroot 114.570 Overige baten hoger dan begroot 79.064 Baten uit beleggingen hoger dan begroot 17.704 Kosten beheer en administratie lager dan begroot 13.215 Baten uit acties door derden lager dan begroot -185.661 ____________ Per saldo hoger overschot dan begroot

1.626.129 ____________ ____________

79

jaarverslag 2010

De baten uit fondsenwerving zijn € 941.902 hoger dan de € 4.522.454 waarvoor de begroting vanuit was gegaan. Met name de donaties zijn met een bedrag van € 0,9 miljoen hoger dan de begrote € 2 miljoen. De opbrengsten uit legaten zijn € 248.000 hoger dan begroot. De bestedingen aan de doelstellingen zijn € 444.061 lager dan begroot. Deze lagere kosten zijn onder andere veroorzaakt door lagere personeelskosten en lagere algemene-en kantoorkosten.

Kosten De belangrijkste afwijkingen van de kosten te opzichte van begroot zijn: Afschrijving en rente lager dan begroot Publiciteit en communicatie lager dan begroot Kantoor- en algemene kosten lager dan begroot Personeelskosten lager dan begroot Opvang en herplaatsing lager dan begroot Huisvestingskosten lager dan begroot Bestuurskosten hoger dan begroot

€  36.264 14.394 234.669 265.694 13.192 14.318 -6.684 ____________

Per saldo lager

571.847 ____________ ____________

De kosten zijn per saldo lager dan begroot. De kantoor-en algemene kosten zijn € 0,2 miljoen lager dan begroot. Dit wordt mede veroorzaakt door de lagere post onvoorzien ad € 0,1 miljoen waarvan de begroting was uitgegaan. Tevens wordt dit veroorzaakt door de lagere post tickets Airmiles ad € 0,05 miljoen waarvan de begroting was uitgegaan. Daarnaast zijn de advieskosten € 0,05 miljoen lager dan begroot. De personeelskosten zijn € 0,2 miljoen lager dan begroot. Dit wordt mede veroorzaakt door het niet kunnen invullen van vacatures.

80

3 OVERIGE GEGEVENS

jaarverslag 2010

BESTEMMING OVERSCHOT

In overeenstemming met artikel 3 van de statuten wordt het overschot in het boekjaar in volgende jaren aangewend binnen de doelstelling van de stichting. Het bestuur heeft besloten het positieve resultaat als volgt aan het vermogen toe te voegen: Besteedbaar vermogen Naar Continuïteitsreserve Van reserve financiering activa doelstelling Naar bestemmingsreserve uitbreiding Europa Van bestemmingsreserve Renovatie / Nieuwbouw Gebouwen Naar bestemmingsreserve Pensioenreserve AAP Van bestemmingsreserve Gebouwen Primadomus Mutatie overige reserves

560.874 -468.425 2.000.000 -168.000 5.243 -519.000 0 ____________



1.410.692 ____________ ____________

82

€ 

jaarverslag 2010

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting AAP te Almere gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten over 2010 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van hetbestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant

van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte ­schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting AAP per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip

PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Utrecht, 24 maart 2011

Origineel getekend door M.H.A. Bauman RA

83

4 EXPLOITATIEBEGROTING 2010

jaarverslag 2010

EXPLOITATIEBEGROTING 2011



Begroting _2011 ____________________________

Realisatie 2010 ______________________________

€ 

€ 

5.253.500 537.500 910.671 183.000 67.200 ____________

5.464.356 534.339 1.197.315 207.704 146.132 ____________

6.951.871 . . . . . . . . . .

7.549.846 ..........

3.694.625 647.334 1.344.498 71.872 ____________

3.455.487 623.781 1.050.089 56.589 ____________

5.758.330 . . . . . . . . . .

5.185.946 ..........

817.773 7.132 36.215 ____________

670.263 6.658 33.288 ____________

861.119 . . . . . . . . . . Beheer en administratie Kosten beheer en administratie 261.860 . . . . . . . . . .

710.209 ..........

BATEN Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties door derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen Overige baten Som van de baten



lasTEN Besteed aan doelstellingen Doelstelling opvang, verzorging en herplaatsing Chimpansee Primadomus Preventie Projecten



Besteed aan werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten gezamenlijke acties Kosten publiciteit werving

Som der lasten

Resultaat

De begroting 2011 is opgesteld binnen de kaders van het vastgestelde financiële Lange Termijn Plan. 2011-2015 (LTP). De baten kennen een gelijk niveau als het LTP. Er is geen rekening gehouden met grote incidentele donaties. De kosten zijn 3,5% lager dan voorzien in het LTP, door scherpere budgettering. In 2011 is voor een bedrag van € 0,2 miljoen aan investeringen aan bedrijfs­ middelen (zowel gebouwen als inventaris) voorzien. Daarnaast is er voor een bedrag van € 2,4 miljoen aan investeringen voorzien voor de doelstelling. De grootste investering betreft de nieuwbouw van een Primatenhal (€ 1,7 miljoen) en uitbreiding van de Quarantaine-faciliteiten (€ 0,5 miljoen). 86



242.999 ..........

6.881.310

6.139.154

____________ 70.561 ____________ ____________

____________ 1.410.692 ____________ ____________

jaarverslag 2010

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEBEGROTING 2011



Begroting _2011 ____________________________

Realisatie 2010 ______________________________

€ 

€ 

2.305.000 200.000 504.000 35.000 40.000 450.000 1.350.000 110.000 4.500 15.000 0 25.000 200.000 15.000 ____________

2.935.469 1.936 502.772 58.003 60.133 324.340 1.298.002 85.133 – 17.671 12.317 51.600 91.254 25.726 ____________

5.253.500 ____________ ____________

5.464.356 ____________ ____________

500.000 30.000 7.500 ____________

500.000 27.780 6.559 ____________

537.500 ____________ ____________

534.339 ____________ ____________

910.671 ____________ ____________

1.197.315 ____________ ____________

Baten uit beleggingen Rentebaten Resultaat beleggingen

153.000 30.000 ____________

165.231 42.473 ____________



183.000 ____________ ____________

207.704 ____________ ____________

Overige baten Declaraties verzorgingskosten Verhuur Viscontistraat Verhuur Blauwe Kantoor Declaratie VOND Resultaat verkoop inventaris Overige baten

45.000 – 22.200 – – – ____________

25.937 7.600 53.033 19.135 668 39.759 ____________



67.200 ____________ ____________

146.132 ____________ ____________

BATEN Baten uit eigen fondsenwerving Donaties Geoormerkte donaties Adopties particulier Opbrengst cartridges Opbrengst mobieltjes Opbrengst airmiles Legaten Lijfrenteschenking Bedrijfssponsoring / bedrijfskortingen Bedrijfsadopties Incidentele sponsoring Sponsoring in natura Mailingen / acties Primadomus Baten uit acties door derden Nationale Postcode Loterij Aandeel acties derden Overige fondsen Subsidies van overheden Ministerie van OCW, dekking exploitatiekosten

87

jaarverslag 2010

SPECIFICATIE EN VERDELING KOSTEN NAAR BESTEMMING BEGROTING 2011

BESTEMMING DOELSTELLING WERV LAsten

Opvang, verzorging en Chimpansee herplaatsing Primadomus Preventie Projecten ______________________________ ______________________________ ______________________________ ________________________________



€ 

Publiciteit en communicatie Personeelskosten Opvang en herplaatsing Huisvestingskosten Kantoor- en algemene kosten Bestuurskosten Afschrijving en rente

31.706 1.604.730 298.440 281.598 337.761 – 1.140.390 ____________

10.100 252.883 36.880 78.379 60.072 – 209.020 ____________

698.094 447.528 0 78.532 94.195 – 26.149 ____________

0 49.760 0 8.732 10.473 – 2.907 ____________

Totaal

3.694.625 ____________ ____________

647.334 ____________ ____________

1.344.498 ____________ ____________

71.872 ____________ ____________

€ 

Toelichting op kostenverdeling De uitvoeringskosten van de eigen organisatie worden toegerekend op basis van een verdeelsleutel die is gebaseerd op de tijdsbesteding van contractueel gebonden medewerkers. AAP kiest er voor deze verdeelsleutel, daar waar kosten niet direct kunnen worden toegewezen, consistent toe te passen op de toerekening van alle kosten.

88

€ 

€ 

Beheer en Administratie

jaarverslag 2010

NG WERVING BATEN

Eigen fondsen- Gezamenlijke Publiciteit Begroot Realisatie werving acties werving 2011 2010 ______________________________ ______________________________ ______________________________ _____________________________ ______________________________ __ __________________________ € 

€ 

€ 

€ 

€ 

€ 

350.325 323.631 0 56.791 68.117 – 18.909 ____________

0 4.937 0 866 1.039 – 288 ____________

– 25.073 0 4.400 5.277 – 1.465 ____________

0 181.295 0 31.814 36.959 1.200 10.593 ____________

1.090.225 2.889.837 335.320 541.112 613.894 1.200 1.409.722 ____________

1.006.606 2.499.306 341.808 410.682 509.131 7.884 1.363.736 ____________

817.773 ____________ ____________

7.132 ____________ ____________

36.215 ____________ ____________

261.860 ____________ ____________

6.881.310 ____________ ____________

6.139.153 ____________ ____________

89

5 meerjarenoverzicht

jaarverslag 2010

Balans (x €  1.000)

Begroting 31-12-2015

Begroting 31-12-2014

Begroting 31-12-2013

Begroting 31-12-2012

Begroting 31-12-2011

Vaste activa Vlottende activa

10.408 7.788 ____________

10.516 7.096 ____________

11.025 6.713 ____________

12.216 12.379 6.125 6.799 ____________ ____________

Totaal activa

18.196 ____________ ____________

17.612 ____________ ____________

17.738 ____________ ____________

18.341 19.178 ____________ ____________ ____________ ____________

Continuïteitsreserve / Bestemmingsreserve Overige reserves

16.092 0 ____________

16.077 0 ____________

16.208 0 ____________

16.817 17.625 0 0 ____________ ____________

16.092

16.077

16.208

Schulden lange termijn Schulden korte termijn

0 2.104 ____________

0 1.535 ____________

0 1.530 ____________

0 0 1.524 1.553 ____________ ____________

Totaal passiva

18.196 ____________ ____________

17.612 ____________ ____________

17.738 ____________ ____________

18.341 19.178 ____________ ____________ ____________ ____________

Totaal vermogen

Sta at van baten en lasten (x €  1.000) Baten Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties door derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen Overige baten

Begroting 2015 7.140 580 1.105 74 80 ____________

Begroting 2014 6.440 560 1.096 74 80 ____________

Begroting 2013 5.940 580 1.085 61 80 ____________

16.817

Begroting 2012

8.979 8.250 7.746 7.331 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lasten Besteed aan doelstellingen 7.608 7.108 7.136 6.872 Besteed aan werving baten 1.041 960 906 950 Kosten Beheer en administratie 314 313 313 317 ____________ ____________ ____________ ____________ 8.963 8.381 8.355 8.139 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ____________ ____________ ____________ ____________ Resultaat 16 -131 -609 -808 ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________

92

Begroting 2011

5.465 5.115 560 580 1.075 1.065 151 184 80 80 ____________ ____________



Besteed aan doelstelling als % van de baten 84,7% 86,2% 92,1% Kosten eigen fondsenwerving als % van de baten 15,3% 15,5% 16,1% Kosten beheer en administratie als % van de som der kosten 3,5% 3,7% 3,7%

17.625

7.024 .......... 5.983 830 312 ____________ 7.125 .......... ____________ -101 ____________ ____________

93,7%

85,2%

18,3%

17,1%

3,9%

4,4%

jaarverslag 2010

Balans (x €  1.000)

Actueel 31-12-2010

Actueel 31-12-2009

Actueel 31-12-2008

Actueel 31-12-2007

Actueel 31-12-2006

Vaste activa Vlottende activa

11.442 8.821 ____________

11.996 7.553 ____________

11.534 7.623 ____________

12.550 11.501 6.684 8.693 ____________ ____________

Totaal activa

20.263 ____________ ____________

19.549 ____________ ____________

19.157 ____________ ____________

19.234 20.194 ____________ ____________ ____________ ____________

Continuïteitsreserve / Bestemmingsreserve Overige reserves

19.256 0 ____________

16.055 1.790 ____________

12.104 4.577 ____________

6.082 7.231 9.923 7.669 ____________ ____________

19.256

17.845

16.681

Schulden lange termijn Schulden korte termijn

0 1.007 ____________

104 1.600 ____________

390 2.086 ____________

884 3.475 2.345 1.819 ____________ ____________

Totaal passiva

20.263 ____________ ____________

19.549 ____________ ____________

19.157 ____________ ____________

19.234 20.194 ____________ ____________ ____________ ____________

Totaal vermogen

Sta at van baten en lasten (x €  1.000) Baten Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties door derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen Overige baten

Actueel 2010 5.465 534 1.197 208 146 ____________

Actueel 2009 5.380 566 1.142 315 104 ____________

Actueel 2008 4.095 560 1.125 214 92 ____________

16.005

Actueel 2007

Actueel 2006

4.280 5.384 760 628 790 531 263 25 66 25 ____________ ____________



7.550 7.507 6.086 6.159 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lasten Besteed aan doelstellingen 5.186 5.345 4.526 4.006 Besteed aan werving baten 710 769 661 840 Kosten Beheer en administratie 243 229 222 208 ____________ ____________ ____________ ____________ 6.139 6.343 5.409 5.054 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ____________ ____________ ____________ ____________ Resultaat 1.411 1.164 677 1.105 ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ Besteed aan doelstelling als % van de baten Kosten eigen fondsenwerving als % van de baten Kosten beheer en administratie als % van de som der kosten

14.900

6.593 .......... 3.196 667

____________ 3.863 .......... ____________ 2.730 ____________ ____________

68,7%

71,2%

74,4%

65,0%

48,5%

13,2%

13,4%

15,2%

19,0%

12,4%

4,0%

3,6%

4,1%

4,1%

n.v.t.

93

jaarverslag 2010

Kasstroomoverzicht (x €  1.000) Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Saldo liquide middelen primo Saldo liquide middelen ultimo

Begroting 2015

Begroting 2014

Begroting 2013

1.639 -1.503 556 ____________

1.406 -1.023 0 ____________

1.136 -548 0 ____________

692

383

588

6.096 ____________ 6.788 ____________ ____________

5.713 ____________ 6.096 ____________ ____________

5.125 ____________ 5.713 ____________ ____________

Toelichting op de meerjarenraming De meerjarenraming is met een extra jaar uitgebreid tot en met 2015. Door een tweetal investeringen in 2011 en 2012 te weten: uitbreiding quarantaine en nieuwbouw primatenhal, neemt de capaciteit van de opvang van dieren toe. Niet alleen stijgen daardoor de exploitatielasten, maar ook de personeelslasten nemen toe. Kijkend naar het totaal van baten zien we geleidelijk oplopende baten. Er is in deze meerjarenraming geen rekening gehouden met grote incidentele donaties. In deze meerjarenraming is rekening gehouden met een investering voor faciliteiten voor Europese uitbreiding van totaal € 2 miljoen (in 2014 en 2015). Ook zal de oude Primatenhal gerenoveerd worden om als opslag c.q. noodopvang te gaan dienen. Hiermee is een investering van € 0,3 miljoen gemoeid.

94

Begroting 2012

Begroting 2011

807 1.339 -1.481 -2.218 0 0 ____________ ____________ -674

-879

5.799 6.678 ____________ ____________ 5.125 5.799 ____________ ____________ ____________ ____________

jaarverslag 2010

Kasstroomoverzicht (x €  1.000) Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Saldo liquide middelen primo Saldo liquide middelen ultimo

Actueel 2010

Actueel 2009

Actueel 2008

2.576 -790 -201 ____________

2.199 -1.890 -947 ____________

1.609 -177 -262 ____________

1.585

-638

1.170

5.895 ____________ 7.480 ____________ ____________

6.533 ____________ 5.895 ____________ ____________

5.363 ____________ 6.533 ____________ ____________

Actueel 2007

Actueel 2006

2.387 1.803 -971 -2.693 -2.512 -533 ____________ ____________ -1.096

-1.423

6.459 7.882 ____________ ____________ 5.363 6.459 ____________ ____________ ____________ ____________

95

jaarverslag 2010

Uitleg van termen en begrippen

BALAI richtlijn: Europese veterinaire richtlijn.

EAZA: European Association of Zoo and Aquaria.

BPRC: Biomedical Primate Research Centre; een Nederlands onderzoekscentrum waar vrijwel uitsluitend onderzoek gedaan wordt met primaten als proefdier. Stond in 2006 haar geïnfecteerde chimpansees af aan AAP nadat het gebruik van mensapen voor dierproeven in Nederland verboden werd.

HIER: Een groot Nederlands samenwerkingsverband bestaande uit organisaties die allen beneficiënt zijn van de Nationale Postcode Loterij welke als gezamenlijk doel hebben het klimaatprobleem aan te pakken.

Chimpanseecomplex Almere: dit in 2006 geopende centrum voor chimpansees bestaat uit drie gedeelten: de Special Care Unit voor de groep geïnfecteerde BPRCchimpansees, een resocialisatie-eenheid voor gezonde / niet-geïnfecteerde chimpansees die nog niet in staat zijn sociaal te leven, en een quarantaineafdeling waar de nieuwe dieren ten minste drie maanden afgezonderd worden. CITES: The Convention on International Trade in Endangered Species, ook bekend onder de naam De Conventie van Washington. Dit verdrag regelt en bevordert de duurzame handel in planten en dieren en hun producten. Coalitie Red de Gezondheids- en Welzijnswet voor ­ ieren (GWWD): in 2006 dreigde onder toenmalig D minister Veerman de in 1993 ingevoerde GWWD opgenomen te worden in een alomvattende wet die vooral de commerciële kant van de dierhouderij waarborgt. Deze ontwikkeling werd door verschillende organisaties als dermate bedreigend beschouwd dat succesvol samengewerkt werd om het tij te keren. ENDCAP: een Europees Samenwerkingsverband welk streeft naar de beëindiging van wilde dieren in gevangenschap. Ziet haar rol vooral in het delen en beschikbaar maken van kennis.

96

Informatiepunt de Kemphaan: samenwerkingsverband tussen de Gemeente Almere, Staatsbosbeheer en AAP in het open houden van een informatiecentrum op de Kemphaan. International Union for the Conservation of Nature (IUCN): een internationaal samenwerkingsverband van natuur en milieu-organisaties, zowel NGO’s als overheid. Stimuleert de bescherming van kwetsbare natuur, doet onderzoek naar de oorzaken van aantasting en bereikt haar doelen met name door lobby. KPI: Key Prestatie Indicatoren. Species Survival Network (SSN): een Europees Samenwerkingsverband welk er naar streeft de bescherming van individuele dieren, de soorten en hun leefomgeving in samenhang te beschermen. Dit samenwerkingsverband is vooral gericht op de beleidsbeïnvloeding met betrekking tot CITES. Vereniging voor Opvangcentra voor Niet Gedomesticeerde Dieren (VOND): de branchevereniging van opvangcentra voor wilde dieren, zowel inheems als uitheems. Is met name een gesprekspartner voor de overheid. Verzorgingspunten: weegfactor die betrekking heeft op de totale verzorging die een diersoort nodig heeft.