Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Inhoudsopgave Inleiding 10 kernpunten mobiliteitsbeleid
3 3
Thema Bereikbaarheid 1. Betrouwbare Bereikbaarheid van Toplocaties 2. Verkeer Bundelen, Ordenen en Inpassen 3. Slimme Mix van Vervoerswijzen 4. Optimaliseren Openbaar Vervoer 5. Stimuleren Fietsverkeer, Faciliteren Voetganger 6. De veroorzaker van nieuwe mobiliteit betaalt (mee)
4
Thema Verkeersveiligheid 7. Verder Verbeteren Verkeersveiligheid 8. Focus op Bewustwording
13
Thema Leefbaarheid 9. Bevorderen Duurzame Mobiliteit 10. Beheersen Parkeerdruk
15 15 16
2
4 6 8 8 10 12
14 15
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Inleiding Rijswijk ligt strategisch in de regio en is snel bereikbaar. De fietsafstanden zijn kort, het netwerk van het openbaar vervoer is fijnmazig en zowel de stedelijke wegen als rijkswegen liggen gunstig. De inwoners van Rijswijk zijn dus ook ruim tevreden met het verkeerssysteem, zo blijkt uit een enquête. Natuurlijk zijn er ook aandachtspunten en kansen. De groei van het verkeer zorgt voor een toenemende druk op het wegennet, vooral tijdens de spits en op de belangrijkste wegen naar de stad. Dit vraagt om duurzame oplossingen die tegelijk de leefbaarheid, veiligheid en doorstroming waarborgen. Daarnaast stelt de reiziger steeds hogere eisen aan de kwaliteit van het openbaar vervoer en de informatievoorziening. Ook ruimtelijke ontwikkelingen zoals de woningbouw in Rijswijk-Zuid en Eikelenburg vragen om aanpassing en uitbreiding van de verkeersnetwerken, zoals autowegen, fietspaden en het openbaar vervoer. De opkomst van de elektrische fiets biedt kansen. Hiermee kunnen fietsers langere afstanden overbruggen, waardoor het fietsgebruik toeneemt. Om deze uitdagingen aan te gaan is de Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 opgesteld. Deze koppelt de ruimtelijke ontwikkelingen (zoals woningbouw) met de mobiliteitseffecten en heeft als doel een efficiënt en betrouwbaar verkeersnetwerk. Bij het opstellen van de structuurvisie is door de gemeente rekening gehouden met de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening. Binnen de belangrijkste verkeersthema’s zijn tien overzichtelijke kernpunten voor het mobiliteitsbeleid gedefinieerd. Deze zijn opgesteld op basis van de nieuwste inzichten in de mobiliteit, de beleidsplannen van Rijswijk en de omliggende gemeenten en de reacties van belanghebbenden, burgers en raadsleden. Zo maken we gezamenlijk een gemeente die bereikbaar, verkeersveilig en leefbaar is, nu en in de toekomst.
10 kernpunten mobiliteitsbeleid
Thema Bereikbaarheid 1.
Betrouwbare Bereikbaarheid Toplocaties
2.
Verkeer Bundelen, Ordenen en Inpassen
3.
Slimme Mix van Vervoerwijzen
4.
Optimaliseren Openbaar Vervoer
5.
Stimuleren Langzaam Verkeer
6.
De veroorzaker van nieuwe mobiliteit (mee)
Thema Verkeersveiligheid 7.
Verder Verbeteren Verkeersveiligheid
8.
Focus op Bewustwording
Thema Leefbaarheid 9.
Bevorderen Duurzame Mobiliteit
10.
Beheersen Parkeerdruk
3
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema bereikbaarheid
Thema Bereikbaarheid Rijswijk is goed bereikbaar. Om dat zo te houden, wil de gemeente het verkeerssysteem, zoals fiets- en wandelpaden, snelwegen, spoorlijnen en busverbindingen, op een duurzame manier inrichten. Een robuust systeem, dat de groei van het verkeer opvangt die bijvoorbeeld ontstaat door de economische vooruitgang en de uitbreiding van het aantal woningen. Zo zorgen we dat Rijswijk, ook in de toekomst, goed bereikbaar blijft.
1. Betrouwbare Bereikbaarheid van Toplocaties Een belangrijk punt is de bereikbaarheid van bestaande en nieuwe toplocaties (zie kaartbeeld) binnen de gemeente. Reizigers in de stad moeten in een acceptabele tijd en op een betrouwbare manier op de plaats van bestemming aankomen. De toplocaties moeten bovendien bereikbaar zijn voor alle vormen van vervoer. Zo kan een reiziger zelf kiezen op welke manier hij reist. De toplocaties moeten vooral op de piekmomenten goed bereikbaar zijn. Daarbij ligt de focus op het voorkomen van vertragingen. Daarnaast is de verbinding met de belangrijkste vervoerknooppunten, bijvoorbeeld een station, essentieel. Om deze doelen te realiseren, nemen we verschillende maatregelen. Denk aan het verbeteren van de belangrijkste wegen naar de stad en het openbaar vervoer.
4
Het thema Bereikbaarheid bevat zes verbeterpunten: • Betrouwbare bereikbaarheid toplocaties • Verkeer bundelen, ordenen en inpassen • Slimme mix van vervoerswijzen • Optimaliseren openbaar vervoer • Stimuleren langzaam verkeer • De veroorzaker van nieuwe mobiliteit betaalt (mee)
Onze ambitie is dat toplocaties goed bereikbaar zijn, ook in vergelijking met andere belangrijke locaties in de regio. Dit geldt voor alle wijzen van vervoer. De toplocaties op nationale, regiona le en stedelijke schaal zijn in 2020 optimaal en binnen een bepaalde reistijd bereikbaar.
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema bereikbaarheid
5
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
2. Verkeer Bundelen, Ordenen en Inpassen Om te zorgen dat Rijswijk met de auto goed bereikbaar is en blijft, zet de gemeente in op een nieuwe indeling van het wegennet. Centraal staat het creëren van een aantal hoofdroutes waar het verkeer samenkomt, zodat de leefbaarheid in de wijken gewaarborgd blijft. Zo bieden we een heldere structuur en een herkenbare inrichting en vangen we de groei in het autoverkeer op. De weggebruiker merkt direct aan de weginrichting welke functie de weg heeft en welk rijgedrag daarbij past. De gemeente gaat samen met de regio investeren in deze hoofdroutes. Daarbij letten we op de doorstroming, de milieueisen en de huidige infrastructuur. Een goed bewegwijzeringssysteem ondersteunt deze wegcategorisering. De gemeente Rijswijk werkt mee aan het programma Dynamisch Verkeersmanagement van de Zuidvleugel. Verkeersmanagement zorgt voor een optimale benutting van de weg- en vervoercapaciteit. Bijvoorbeeld via reistijdinformatie of de groene golf, waarbij de verkeerslichten op elkaar zijn afgestemd en bij een gemiddelde snelheid allemaal op groen staan. Een ander voorbeeld is toeritdosering. Hierbij worden auto’s gedoseerd toegelaten tot de snelweg, wat de kans op file vermindert. Het programma Dynamisch Verkeersmanagement voorziet in maatregelen die vertragingen verder tegengaan. Dit gebeurt in samenhang met het hele wegennet in de Zuidvleugel, het gebied tussen Dordrecht en Leiden. Voor een goed resultaat is deze gezamenlijke aanpak essentieel.
6
Thema bereikbaarheid
Onze ambitie is de doorstroming van het verkeer op de regionale en stedelijke hoofdwegen te waarborgen en te verbeteren. Daarnaast wordt het zoek- en sluipverkeer binnen de gemeente voorkomen. Het gebruik van de auto op de afstanden korter dan 5 kilometer zakt tot onder de 50 procent.
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema bereikbaarheid
7
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
3. Slimme Mix van Vervoerswijzen Het aanbieden van meerdere manieren van vervoer op de knooppunten, zoals een bus, trein of fiets, vergroot de betrouwbaarheid van het verkeerssysteem. Dit maakt reizigers minder afhankelijk van één vervoerswijze. Rijswijk wil het aanbod op de knooppunten (zoals een station) verbeteren door het huren van fietsen en auto’s mogelijk te maken, het netwerk van het openbaar vervoer aan de huidige tijd aan te passen en de overstapkwaliteit tussen vervoermiddelen te verhogen. Daarnaast komt er betrouwbare reistijdinformatie bij de openbaarvervoerhaltes. Zo weet de reiziger precies welke route en welk vervoermiddel hij het beste kan kiezen.
Onze ambitie is meer mogelijkheden van vervoer te bieden op de knooppunten, zodat reizigers bij verplaatsingen keuze hebben voor meerdere ve rvoerswijze.
Thema bereikbaarheid
4. Optimaliseren Openbaar Vervoer Rijswijk heeft anno 2011 een goed openbaarvervoernetwerk. Vanaf elke locatie is het openbaar vervoer op maximaal vijfhonderd meter binnen bereik. Er zijn regelmatige verbindingen met de stedelijke centra in de omgeving en de belangrijkste knooppunten. Uit onderzoek blijkt echter dat het openbaar vervoer maar een beperkte rol speelt. Dit komt voor een deel door de reistijd die, in vergelijking met de auto, relatief hoog is. Om het gebruik van het openbaar vervoer te stimuleren, moet de reistijd omlaag. Naast de snelheid zijn ook de frequentie, de toegankelijkheid en de informatievoorziening van groot belang. Rijswijk wil in samenwerking met de regio deze onderdelen verbeteren. In Rijswijk-Zuid liggen kansen op dit vlak. De stedenbouwkundige opzet van het gebied maakt het mogelijk hier een station te plaatsen. Tot die tijd kunnen de bewoners gebruikmaken van bussen. Het Stadsgewest Haaglanden wil in 2030 een toename van 50 procent van de openbaarvervoerreizigers in vergelijking met 2005. Rijswijk sluit zich hierbij aan.
Onze ambitie is een groei van het aandeel openbaar vervoerreizigers in de regio ten koste van het aandeel reizigers met de auto.
8
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema bereikbaarheid
9
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
5. Stimuleren Fiets, Faciliteren Voetganger De fiets is een uiterst duurzaam vervoermiddel dat zorgt voor een minimale milieubelasting en een grote individuele vrijheid. Reden genoeg om het fietsgebruik te stimuleren. Rijswijk wil daarom extra investeren in de fietspaden en het fietsroutenetwerk. Dit door het opheffen of verminderen van barrières zoals de hoofdroutes voor het autoverkeer. Daarnaast door het aanwijzen van sterroutes waar de fietser extra kwaliteit krijgt, zoals geasfalteerde fietspaden, directe routes en een goede doorstroming bij verkeerslichten.
10
Thema bereikbaarheid
De elektrische fiets wordt steeds populairder. Groot voordeel is dat fietsers hiermee een langere afstand kunnen overbruggen. Dit vraagt om oplaadpunten en uitbreiding van bewaakte stallingen . Fietscampagnes promoten de fiets en maken het gebruik aantrekkelijker. Om het fietsgebruik verder te stimuleren, zet Rijswijk de komende jaren fors in op fietsprojecten. De netwerkvisie voor de fietsroutes is op bijgaande kaart in beeld weergegeven. Alle verkeersbewegingen beginnen en eindigen als voetganger. De voetganger verdient dan ook meer aandacht in het mobiliteitsbeleid. Een voetganger wil aantrekkelijke en directe looproutes, waarbij de veiligheid en leefbaarheid voorop staan. Rijswijk wil de routes met het grootste aantal voetgangers aanpakken (zie kaart).
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema bereikbaarheid
Onze ambitie is om een samenhangend, direc t en veilig netwerk van fietspaden te ontwikkelen m et goede en voldoende fietsenstallingen. Hierdoor moet het aandeel fietsverplaatsingen tegenover het totale aantal verplaatsingen tot 40 procent stijgen in 2020. Voor de voetgangers willen we de barrières opheffen.
11
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
6. De veroorzaker van nieuwe mobiliteit betaalt (mee) Bij het bouwen van nieuwe woningen, kantoren of winkels, ontstaat extra vraag naar mobiliteit, wegen en verbindingen. Sinds de invoering van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) moeten onder andere grondeigenaren, investeerders en ontwikkelaars meebetalen aan de kosten hiervan. Ook is het mogelijk via een overeenkomst een
12
Thema bereikbaarheid bijdrage te verlangen. De structuurvisie is hierbij van groot belang. Deze koppelt de ruimtelijke ontwikkelingen (zoals woningbouw) met de benodigde extra infrastructuur en legt zo een juridische basis. Ook is de structuurvisie bepalend voor (ruimtelijke) beslissingen van het gemeentebestuur op de korte termijn.
Onze ambitie is onder andere grondeigenaren, investeerders en ontwikkelaars te laten meebetalen aan de benodigde infrastructuur als gevolg van ruimtelijke ontwikkeling.
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema verkeersveiligheid
Thema Verkeersveiligheid In Rijswijk staat verkeersveiligheid hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Uit onderzoek blijkt dat het gevoel van verkeersveiligheid in Rijswijk ruim boven het landelijke gemiddelde ligt. Gedegen voorlichting moet bewoners verder bewust maken van de gevolgen van te hard rijden of rijden onder invloed. Onveilige situaties worden aangepakt. Alles om het aantal ongevallen te verminderen en van Rijswijk een verkeersveilige stad te maken.
7. Verder Verbeteren Verkeersveiligheid Rijswijk wil dat de stad een veilige wegenstructuur heeft, die onveilige situaties tussen de verschillende weggebruikers voorkomt. Daarbij gaat het niet alleen om de daadwerkelijke veiligheid in het verkeer, maar ook het gevoel van verkeersveiligheid. De gemeente is verantwoordelijk voor de verkeersveiligheid op de lokale wegen binnen het grondgebied. Daaronder vallen aanpassingen aan de infrastructuur, het stimuleren van verkeerseducatie en het vergroten van het gevoel van verkeersveiligheid.
Het thema Verkeersveiligheid bevat twee kernpunten: • Verder verbeteren verkeersveiligheid • Focus op bewustwording
Onze ambitie is veiligheid in het verkeer voor alle weggebruikers. In 2020 zijn er geen blackspots meer en halen we de landelijke en regionale doelstellingen voor verkeersongevallen. Rijswijk wil de hoge waardering voor het gevoel van veiligheid behouden. In 2020 volgt 80 procent van de leerlingen in Rijswijk verkeerseducatie op school of bij de adviesorganisatie OnderwijsAdvies.
Een blackspot is een plaats waar relatief veel ongevallen gebeuren. Rijswijk wil de blackspots aanpakken, zodat deze in 2020 verdwenen zijn. Hiermee volgt de gemeente de landelijke en regionale doelstellingen. Uit onderzoek blijkt dat de gemeente Rijswijk (binnen de categorie steden van 25.000 tot 50.0000 inwoners) ruim boven het landelijke gemiddelde scoort voor het gevoel van verkeersveiligheid. Ook de veiligheid in de buurt scoort boven het landelijke gemiddelde. Om dat zo te houden, verbetert de gemeente de plaatsen die een gevoel van onveiligheid geven, zowel in het verkeer als daarbuiten.
13
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema verkeersveiligheid
8. Focus op Bewustwording
Iedereen neemt deel aan het verkeer. Vaak ligt de keuze van vervoer uit gewoonte vast, terwijl een alternatief net zo veilig, prettig en betaalbaar kan zijn. Tegenwoordig is informatie over deze alternatieven, zoals carpoolen of reizen met het openbaar vervoer, snel en gemakkelijk te krijgen. Dit biedt nieuwe mogelijkheden voor het plannen van een reis en het bepalen van de manier van reizen. De milieueffecten worden, naast de prijs, de reistijd en het comfort, steeds belangrijker bij het maken van die keuze.
vervoer. Of reizigers kiezen voor carpoolen of werken vanuit huis. Bij mobiliteitsmanagement staan de eisen en wensen van de reizigers centraal en draait het om oplossingen op maat. Overheden, werkgevers, publiekstrekkers en aanbieders van mobiliteitsdiensten organiseren samen de voorwaarden waarbinnen reizigers deze slimme keuzes maken.
Om reizigers bewust te maken van de positieve en negatieve effecten van en de keuze voor bepaalde vervoermiddelen wordt ingezet op informatievoorziening vanuit de gemeente en de regio Haaglanden. Ook zaken als asociaal gedrag in het verkeer op het gebied van snelheid, drugs en alcohol probeert Rijswijk op een positieve manier te beïnvloeden. Speciale aandacht gaat uit naar specifieke doelgroepen als ouderen, schoolgaande jeugd, woon-werkverkeer en recreatief verkeer.
Onze ambitie is alle doelgroepen (bewoners, werknemers, winkeliers en recreatief verkeer) bewust te maken van de po sitieve en negatieve effecten van de verschillende manieren van reizen. Rijswijk wil de groei van het fiets- en openbaarvervoergebruik vergroten door onder meer initiatieven op het vlak van mobiliteitsmanagement te ondersteunen. Een tweede ambitie is het verminderen van asociaal gedrag in het verkeer.
Ook stimuleert de gemeente bedrijven om meer te doen aan mobiliteitsmanagement. Dit betekent dat de werknemers meer keuzevrijheid krijgen bij de manier van reizen. Werknemers kunnen eenvoudiger alternatieven voor de auto gebruiken, zoals de fiets en het openbaar
14
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema leefbaarheid
Thema Leefbaarheid Leefbaar wonen betekent lekker wonen. Met aandacht voor de openbare ruimten, groen én veiligheid. Zo krijgen duurzame manieren van vervoer, zoals fietsen, lopen en het openbaar vervoer prioriteit. En wordt door aanpassing van wegen de geluidsoverlast gereduceerd en de luchtkwaliteit verbeterd. Zo kunnen inwoners en bezoekers van Rijswijk in een prettige omgeving wonen, werken en leven.
9. Bevorderen Duurzame Mobiliteit
Het thema Leefbaarheid bevat twee kernpunten: • Bevorderen duurzame mobiliteit • Beheersen parkeerdruk
Onze ambitie is een bijdrage te leveren aan het doel van Stadsgewest Haaglanden om als regio een vermindering van 30 p rocent koolstofdioxide te realiseren in 2020 en in 2050 klimaatneutraal te zijn. Verder voldoet Rijswijk aan de wettelijke normen voor luchtkwaliteit.
Rijswijk groeit. En de vraag naar mobiliteit en de daarmee samenhangende milieuvervuiling ook. Rijswijk wil een aantrekkelijke plaats zijn en blijven voor bedrijven, inwoners en bezoekers. Daar hoort het verminderen van de milieuvervuiling bij. Om dit aan te pakken, stelt Rijswijk een duurzaamheidsplan op in samenwerking met hogere overheden, de buurgemeenten, het bedrijfsleven en de inwoners. Het doel is bewuster om te gaan met verkeer en vervoer en initiatieven op het gebied van duurzame mobiliteit te ondersteunen. Daarbij zet Rijswijk in op: • Het stimuleren van alternatieve vervoerwijzen, zoals het openbaar vervoer en de fiets. • Het introduceren en stimuleren van verschillende vormen van schone, stille en zuinige voertuigen. • Het ontwerpen van (nieuwe) voetgangers- en fietspaden waarbij de gemeente rekening houdt met de stedelijke en groene structuur. • Het bevorderen van de ontwikkeling van nieuwe technologieën (zoals elektrische laadpunten, voertuigenidentificatie en automatische voertuiggeleiding).
15
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
10. Beheersen parkeerdruk
Steeds meer mensen hebben en gebruiken een auto, terwijl het aantal parkeerplaatsen vaak minder hard groeit. Dit zorgt voor toenemende parkeerdruk en vraagt om het stellen van prioriteiten en het nemen van maatregelen. Zo kan de huidige situatie worden verbeterd en wordt
16
Thema leefbaarheid
ingesprongen op de toekomstige problemen. Zo moet parkeren het functioneren van gebieden als winkel- of kantorencentra (blijven) ondersteunen. Een eerlijke verdeling van het aantal parkeerplaatsen onder de doelgroepen staat voorop. Het huidige parkeerbeleid (de parkeernota ‘Balans tussen functies’) is toe aan vernieuwing. Dankzij de parkeerdrukmeting 2010 weten we waar de maatregelen het hardst nodig zijn. De aanpassingen vinden dan ook plaats per gebied. Een van de mogelijkheden is dat gebruikers gaan meebetalen aan het parkeren om de parkeerdruk te verlagen. Deze en andere oplossingen werken we de komende jaren verder uit.
Mobiliteit in balans | Structuurvisie Mobiliteit Rijswijk 2020 | Samenvatting
Thema leefbaarheid
Onze ambitie is dat parkeren het optimaal functioneren van de (verschillende) functies in een gebied ondersteunt. En dat er een eerlijke verdeling van het aantal parkeerplaatsen over de verschillende doelgroepen is. Dit moet gebeuren op een voordelige manie r, waarbij de inkomsten en uitgaven in balans zijn. De inrichting van de parkeersituatie moet excessen tegengaan en zo min mogelijk afhankelijk zijn van handhaving van de politie.
17
Colofon Auteurs:
Drs. M.K. van der Lely - Kloet Msc. A Bakker F. de Jong Ing. S.A. Suiker
Overname uit dit document is toegestaan, mits voorzien van de volledige bronvermelding en na mededeling bij de Gemeente Rijswijk. Voor nadere inlichtingen: 070 - 326 1128 c
Gemeente Rijswijk Dienst Stad en Samenleving Afdeling Stad en Samenleving, sectie Mobiliteit, Duurzaamheid, Groenbeleid en Vergunningen Maart 2011