Jaarverslag 2014
1
Inhoudsopgave Voorwoord 1: Inleiding 2: Activiteiten in 2014 2.1 Arabische wereld 2.2 Sub-Sahara Afrika 2.3 China 2.4 Latijns-Amerika 2.5 Projecten 2.6 Overzicht output resultaten 2.7 Overzicht outcome resultaten 3: Organisatie 3.1 Missie, visie, strategie 3.2 Interne organisatie en personeel 3.3 Kwaliteit 3.4 Communicatie 3.5 Samenwerking en complemetariteit 4. RNTC 5: Middelen 5.1 Bestedingen 2014 5.2 Verwerving inkomsten 2014 5.3 Jaarrekening
4 7 8 9 15 21 26 30 38 44 46 47 51 51 54 56 57 57 57 59 60
Bijlage 1. Toelichting onderzoeksmethodes
62
2
3
Voorwoord In Nederland is het soms gemakkelijk te vergeten dat vrijheid van meningsuiting en meningsvorming een bijzonder recht is. We debatteren wel eens over de grenzen, maar nooit over het recht op zich. En dan zijn er ineens afschuwelijke gebeurtenissen, in Parijs of Kopenhagen, die duidelijk maken dat die vrijheid onder druk kan komen te staan of zelfs actief aangevallen kan worden. Dan realiseren we ons dat grondrechten uitgelegd en verdedigd mogen en moeten worden. In Nederland, Europa en de wereld. En juist aan het bevorderen van freedom of speech draagt RNW bij. We zijn een ‘credible source’, een geloofwaardige bron, omdat tot in de Grondwet vastgelegd is dat Nederland de internationale rechtsorde dient te bevorderen en omdat ons land in de absolute top staat als het gaat om persvrijheid en persoonlijke vrijheid. We doen ons werk met volle inzet en overtuiging. Onze multidisciplinaire redactionele teams hebben in stevig tempo hun activiteiten ‘uitgerold’ en realiseren inmiddels een indrukwekkend bereik. Tegelijkertijd zijn de teams samengesteld die zich met marketing, business development en fondsenwerving bezighouden. Samen werken we aan onze missie: ‘We connect communities and changemakers through innovative use of media and training to enable young people to make informed choices’. Meningsvorming en meningsuiting. We gingen van nul naar honderd in twee jaar. En de maximum snelheid is nog niet bereikt. We ontdekken dat we met onze specifieke media- en training-deskundigheid veel te bieden hebben. En juist onze focus op en regio-specifieke kennis van jongeren en jongvolwassenen, the changemakers of the future, maakt ons een potentiële partner die nieuwsgierig maakt. We halen het leeuwendeel van onze targets en gaan er regelmatig overheen. Om een ijzersterke positie te hebben in 2020 zullen we nog beter focussen op onze drie kernthema’s: Democracy and good governance, International justice en Sexual health and rights. Ook moeten we onze jonge doelgroep nóg beter leren kennen en onze efficiency verhogen. Eerlijk is eerlijk, onze dilemma’s zijn soms lastig en onze discussies verhit. Maar RNW krijgt profiel, krijgt karakter. We blijven dus keihard werken. Want wij geloven dat ‘informed people shape a better future’. Dat is onze visie. Robert Zaal, directeur RNW Media.
4
Totaal bereik RNW in 2014:
15,4 miljoen
Bezoekers op RNW websites, een stijging van 46% ten opzichte van 2013
45 miljoen
Pageviews op RNW websites
3,1miljoen
Community leden op RNW sociale media, een verdubbeling ten opzichte van 2013
3,2 miljoen
Interacties (post likes, shares, comments) op RNW Facebook
13 miljoen
Videoviews op RNW YouTube – in 2013: 5 miljoen
190 miljoen
Pageviews op Chinese RNW social media
5
Via lokale mediapartners en virale verspreiding is het bereik van RNW vele malen groter
De sites dragen volgens de bezoekers bij aan hun meningsvorming en uiting: % agree
89 %
Provides me insights
77%
Has information I can't find elsewhere
87%
Has useful information for me
84 %
Makes me think
82 %
Helps me form an opinion
84 %
Makes me think about different perspectives
76 %
Makes it easier for me to discuss taboo topics De websites van RNW worden gewaardeerd door bezoekers: 58% geeft het cijfer 8 of hoger (gemiddeld cijfer 7,1).
6
1 Inleiding
RNW is actief in China en in 17 landen in SubSahara Afrika, Latijns-Amerika en de Arabische wereld waar vrijheid van meningsuiting ernstig beperkt is. In deze landen brengt RNW informatie die door wetten of taboes in de eigen media niet beschikbaar is. RNW biedt jongeren in deze regio’s een veilig platform waar ze hun verhalen en mening kwijt kunnen en betrouwbare informatie kunnen vinden. Met publiek en mediapartners verkent RNW verschillende invalshoeken. Sinds 1 januari 2013 ontvangt RNW financiële ondersteuning van het ministerie van Buitenlandse Zaken op basis van een meerjarenbeleidsplan. Per jaar worden de geplande activiteiten gepresenteerd in een jaarplan. 2014 is het tweede jaar in de uitvoering van dit plan. RNW is goed op stoom. Er zijn veel interessante producties ontwikkeld en sites gelanceerd. Maar belangrijker, er is intensief gewerkt is aan het engageren en bereiken van substantiële groepen jongeren in de doellanden. Want zonder substantieel bereik hebben interessante en mooie producties weinig zeggingskracht. We zijn dan ook trots op de behaalde resultaten in 2014. Het gerealiseerde bereik is op of (ruim) boven de targets die aan het begin van het jaar werden gesteld. Met name het aantal interacties op sociale media is – net als in 2013 – ver boven de gestelde doelen.
7
RNW website bezoek in 2014 Cijfers per 4 weken 5
In miljoenen
4 3 2 1 0
1
2
3
4
Bezoeken
5
6
7
8
9 10 11 12 13
Pageviews
In dit jaarverslag gaan we in op de resultaten die in 2014 behaald zijn. We doen dat in hoofdstuk 2, waarin per regio de belangrijkste activiteiten en resultaten worden toegelicht. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de organisatie. RNTC wordt toegelicht in hoofdstuk 4. De financiële toelichting staat in hoofdstuk 5. In de bijlagen is respectievelijk te vinden een verantwoording van de onderzoeksmethodiek die voor deze rapportage is gebruikt, en het jaarverslag van RNTC. Separaat en gelijktijdig worden bovendien de jaarrekening en het directiejaarverslag gepresenteerd.
2 Activiteiten in 2014
De conversatie met de doelgroep via sociale media en websites staat centraal in alle activiteiten van RNW. RNW richt daarbij zijn inspanningen meer en meer op de sociale media, die via mobiele telefonie steeds toegankelijker worden. Daar zijn immers de jongeren actief, daar zoeken ze naar informatie en interactie. En dus is het belangrijk dat RNW daar aanwezig is. Bloggers nemen daarbij een speciale plek in. Voor RNW zijn zij belangrijk omdat zij met hun persoonlijke verhaal en mening vaak als voorloper fungeren van een veel grotere groep. RNW spant zich dan ook in om hen een podium te geven en internationaal bereik. Daarnaast ziet RNW steeds meer het belang in van een combinatie van online en offline conversaties. Om dat laatste te faciliteren worden met grote regelmaat debatten en events in de regio georganiseerd volgens de door RNW ontwikkelde ‘360’ approach. Hierbij wordt een onderwerp via sociale media verkend, en vervolgens in een live ontmoeting verder uitgewerkt, waarbij de verschillende meningen en standpunten evenwichtig vertegenwoordigd zijn. Van een dergelijke discussie wordt vervolgens weer verslag gedaan via een radio- of videoproductie en een artikel op de site; ook na een debat wordt het gesprek vaak nog voortgezet op sociale media. In 2014 is het accent in de activiteiten nog meer verschoven van audio naar online producties. Dit is zichtbaar in de resultaten op output niveau. Het aantal likes en volgers van de sociale mediapagina’s is in alle regio’s ruim meer dan gepland. De informatie die RNW online biedt, voorziet in een duidelijke behoefte van de doelgroep. Een peiling onder bezoekers van RNW websites geeft aan dat het merendeel van de bezoekers van mening is dat de informatie op de sites hen helpt om een mening te vormen (82%) en om taboe-onderwerpen bespreekbaar te maken (76%). Zie paragraaf 2.7.
Realisatie targets bekeken video’s (views) in Q4, 2014 All China
42.000%
All Africa
1.000%
All Arabic All LatAm
411% 147% target 100% Zie logframe pagina 38/39
In dit hoofdstuk gaan we per regio in op de belangrijkste activiteiten en de behaalde resultaten. Een compleet schematisch overzicht van de targets voor 2014 en de realisatie daarvan is opgenomen aan het einde van dit hoofdstuk.
Er is veel aandacht besteed aan de kwaliteit van videoproducties. En hoewel het aantal videoproducties iets minder is dan gepland, zijn de gepubliceerde video’s in alle regio’s veel vaker dan gepland bekeken. In Sub-Sahara Afrika zelfs tien keer meer dan vooraf geraamd.
8
2.1 Arabische wereld
RNW prioriteitslanden: Egypte, Jemen, Libië, Marokko, Saoedi-Arabië, Syrië
Hoogtepunten
• Alle Arabischtalige websites in 2014: 4.1 miljoen bezoekers en 8.5 miljoen pageviews • Ruim 1 miljoen volgers op Arabischtalige sociale media • 77.000 interacties op Arabischtalige Facebook sites in heel 2014 • Artikelen van gerenommeerde schrijvers zoals Wael Abbas, Bilal Fadl en Ali Anouzla trekken • tienduizenden lezers op de website • 822.000 views per maand voor alle RNW Arabische video’s
Algemeen De Arabische lente ligt alweer ver achter ons. De democratiseringsgolf die in 2011 zo hoopvol werd ingezet, is omgeslagen in anarchie, dictatuur, oorlog en geweld. De aanhoudende instabiliteit in de Arabische regio heeft verregaande gevolgen, niet alleen bij de buurlanden, maar voor de gehele wereld. Het absolute dieptepunt is de humanitaire ramp in Syrië. Miljoenen Syriërs zijn gevlucht en bivakkeren in de buurlanden. Duizenden wagen in gammele bootjes de oversteek naar Europa. Ondertussen gaat de opmars van de radicale islam en de terroristische organisatie IS gepaard met grove schendingen van fundamentele rechten en vrijheden. Het extremistische geweld heeft tot tegenacties geleid van zo’n veertig landen onder aanvoering van de VS. Ook Nederland maakt deel uit van deze coalitie tegen IS. Voor journalisten is het werken in delen van het Midden-Oosten levensgevaarlijk geworden. Persvrijheid en vrijheid van meningsuiting lijken geen betekenis meer te hebben voor de overheid. In Libië zijn twee parlementen, een in Tobruk en een in Tripoli, twee legers en daarnaast nog honderden rebellengroepen en milities die hun eigen strijd voeren. Het land wordt verscheurd door een bloedige machtsstrijd tussen nationalisten, Islamisten en anti-Islamisten. In juli 2014 besloot de VN om uit veiligheidsoverwegingen al zijn personeel
9
terug te trekken uit het land. Tal van landen, waaronder Nederland, sloten hun ambassades. Het is voor journalisten lastig om hun werk goed te doen door de vele bedreigingen, ontvoeringen, arrestatie en gevangenisstraffen. Etnisch en religieus geweld teistert ook Jemen, een van de armste landen ter wereld. Shi’itische rebellen vechten voor zelfbestuur in het noorden van het overwegend soennitische land. Ze hebben grote gebieden van Jemen in bezit genomen, inclusief de hoofdstad Saan’a. Door het zwakke centrale bestuur is er veel ruimte ontstaan voor extremistische en terroristische groepen als AlQaeda. De dreiging van een burgeroorlog en het uiteenvallen van het land blijft onverminderd groot. In Egypte zucht het volk onder het juk van generaal Sisi die in 2013 de gekozen regering van president Morsi afzette. Morsi’s beweging, de Moslimbroederschap, is tot terroristische organisatie bestempeld. Dit heeft geleid tot een brede vervolging van aanhangers en tot een aanscherping van de perscensuur. Journalisten die kritiek uiten op het regime of die zich lijken uit te spreken voor de Moslimbroeders, worden gearresteerd en tot gevangenisstraf veroordeeld. Dit treft zowel binnenlandse als buitenlandse journalisten.
Het olierijke Saoedi-Arabië heeft al jaren een sterk repressief bestuur dat weinig ruimte laat voor democratische bewegingen en een vrije pers. De media zijn onderworpen aan een strenge censuur en mensenrechtenactivisten worden vervolgd. Toch zien we juist in dit land wel enige opening. Er is een levendige Twittercultuur die enige vorm van dialoog laat zien en ook via Google Hangouts ontstaan er mogelijkheden voor online discussie. Met name jongeren en vrouwengroepen haken hier op in. Binnen de Arabische regio is Marokko in veel opzichten een oase van rust en stabiliteit. Een toenemend probleem is echter de jeugdwerkloosheid: een op de vijf jongeren in Marokko zit zonder werk. Daarnaast worden vrouwen nog steeds achtergesteld, ondanks het gelijkheidsbeginsel in de grondwet. Huiselijk geweld en seksuele intimidatie zijn aan de orde van de dag en worden meestal onbestraft gelaten. Ook in Marokko hebben we in 2014 een aanscherping gezien van de mediawetten. Naast de bestaande restricties op berichtgeving over religie, het koningshuis en de territoriale integriteit, is de wet uitgebreid met nieuwe beperkende richtlijnen voor het maken en uitzenden van interviews.
Activiteiten RNW In deze context van oorlog, onrust, etnische en religieuze tegenstellingen en ontbrekende persvrijheid concentreert RNW zich op dialoog en verbinding. RNW zoekt actief naar de groep in de samenleving die zich niet wil identificeren met de extremen. Deze middengroep willen we aanspreken en versterken om hun meer genuanceerde verhaal voor het voetlicht te brengen. RNW ontwikkelt samen met deze groep een ‘counter narrative’, een alternatief verhaal van binnenuit waarin nuance en onderling begrip centraal staan. Het merk Huna Sotak (‘Jouw stem’) is gericht op jongeren in de doellanden. Het platform met dezelfde naam is visueel aantrekkelijk en heeft een centrale plaats ingeruimd voor interactie en sociale media. Aan het eind van het jaar waren er ruim 429.000 Facebook fans, vier maal zoveel als beoogd. De actieve participatie is veel hoger dan gepland: 30.000 shares, likes en comments per maand op de Facebook pagina van Huna Sotak eind 2014. 76% van de bezoekers vindt de inhoud van de site goed. Discussies aangezwengeld op sociale media worden op Huna Sotak verdiept met tekst en visuals (cartoons, foto’s en infographics), met video’s en met audio. De discussies fungeren
10
als inspiratiebron voor radioprogramma’s in Libië, Egypte en Marokko.
microsatellieten en kan via wifi op een computer worden gedownload.
Audio wordt gemaakt in coproductie met lokale partners en uitgezonden via lokale FM stations. Partners hechten grote waarde aan deze coproducties: 67% beoordeelt de samenwerking positief. In 2014 bleek het maken van coproducties in Egypte wel problematisch. Het streven naar een goede balans in verschillende meningen leidde tot veel discussie met partner El Masry en uiteindelijk tot het opzeggen van de samenwerking. Hierdoor is het target van 52 uur audio niet gehaald (42 uur gerealiseerd). Video is een belangrijk medium in de Arabische wereld; video’s worden aangeboden via de site en via een apart YouTube-kanaal. Eind 2014 had RNW in totaal 165 Arabischtalige video’s gepubliceerd. Dit is ietsje minder dan oorspronkelijk gepland, maar het aantal views was met 822.000 views per maand, vier maal zoveel als het geformuleerde target.
Formats Ma3akom voor Syrië In 2014 was RNW een van de weinige media die op grote schaal objectieve informatie verspreidde in Syrië. Dat gebeurde in samenwerking met vier radiostations die buiten het regime van Assad opereren en twee webpartners. Ma3akom (‘Met jullie’) is een satellietkanaal dat ontvangen kan worden via een schotelantenne. Ma3akom biedt acht uur per dag content en is niet alleen een alternatief voor de sterke propaganda die vanuit het Assad kamp wordt gepresenteerd, maar ook voor de beeldvorming in de Westerse media. Ma3akom wordt gemaakt voor, door en met Syriërs. De gewone man en vrouw komen ruimschoots aan bod in de uitzendingen. Hun persoonlijke verhalen geven vaak een aangrijpend beeld van het dagelijks leven in oorlogstijd. Het signaal kan ook ontvangen worden in de buurlanden, waardoor de content ook beschikbaar is voor de vele vluchtelingen die buiten Syrië verblijven. RNW ondersteunt de vier radiopartners met training en middels technische ondersteuning (‘Radio in a box’). Ma3akom werkt met een grote groep regionale verslaggevers en correspondenten in dit onveilige gebied. Een verslaggever van partner Radio Rozana kwam om het leven toen hij aan het werk was in Aleppo. Vanaf de zomer van 2014 wordt Ma3akom ook via het nieuwe Outernet verspreid. Dat biedt “het beste van het internet” aan via een eigen netwerk van
11
Yemen Youth Panel Het Yemen Youth Panel wist in 2014 een groeiend aantal jongeren aan zich te binden. In samenwerking met de Universiteiten van Sanaa’a en Aden, Almasdar Online en Radio Yemen Times wordt iedere twee weken een groep van circa 5000 jongeren benaderd. Ze krijgen vijf eenvoudige vragen voorgelegd over een specifiek issue zoals jeugdwerkloosheid, de positie van vrouwen, cliëntelisme of persvrijheid. Via radioproducties en krantenartikelen worden verschillende invalshoeken van deze issues uitgediept. Jongeren worden uitgenodigd om in sociale media met elkaar in discussie te gaan over de verschillende standpunten. Het is een manier van werken die hoge waardering ontvangt van publiek en partners. De Facebookpagina van het jongerenpanel had eind 2014 in Yemen een community van 81.000 fans. Hangout show Kharej at-Taghtiyya in SaoediArabië Kharej at-Taghtiyya (‘Out of coverage’, ofwel ‘buiten bereik’ of ‘buiten dekking’) is een tweewekelijks discussieprogramma op Google Hangouts, gestart in 2014 als pilot. In 30 à 40 minuten bespreekt een Saoedische host met haar gasten onderwerpen die Saoedische jongeren graag op de agenda willen zetten, maar die door (zelf-)censuur of sociale taboes niet aan bod komen in de Saoedische media. Via Twitter kan iedereen deelnemen aan het debat. De host, een prominente Saoedische activiste, wordt door RNW ‘on the job’ getraind in haar rol als discussieleider. Daarnaast produceert RNW
met lokale freelancers content gerelateerd aan het onderwerp van de Hangout, zoals artikelen, cartoons en foto’s. De uitzendingen besteden vaak aandacht aan burgerinitiatieven. Zo vertelden jongeren in een Hangout over open rioolputten en hoe zij een campagne hadden opgezet om de officiële instanties te helpen dodelijke ongelukken te voorkomen. In een andere Hangout, over een aanval op shi’itische landgenoten en sektarische spanningen, leverden experts en activisten niet alleen harde kritiek op de autoriteiten, maar droegen ze ook praktische oplossingen aan om tot verzoening te komen. Een uitzending over willekeurige arrestaties werd een felle confrontatie tussen een conservatief Shouralid, een mensenrechtenadvocaat en een jonge activist. Andere besproken onderwerpen zijn: echtscheidingsprocedures, de rol van activisten in de samenleving en onderwijshervormingen. De hashtag van ‘Kharej at-Taghtiyya’ was al bij de eerste proefuitzending ´trending topic´ in Saoedi-Arabië. In deze eerste Hangout, over het ‘guardianship’ systeem waarbij een vrouw toestemming van een man nodig heeft voor vrijwel alle procedures, pleitte een lid van de officiële Saoedische mensenrechtenraad voor afschaffing. De YouTube videos over deze Hangouts worden goed bekeken, meestal tussen de 2.000 en 6.000 views. Influentials project RNW bood in 2014 een platform aan gerenommeerde schrijvers en bloggers als Wael Abbas en Bilal Fadl, die in hun eigen land Egypte niet meer vrijelijk hun mening kunnen publiceren; en aan de prijswinnende Marokkaanse journalist Ali Anouzla, die vanwege zijn publicaties o.a. over het koningshuis en Al-Qaeda gevangen werd gezet en niet meer op zijn eigen website mag publiceren. De groep telt inmiddels 30 leden, waaronder ook schrijvers en bloggers uit Saoedi-Arabië, Syrië en Libië. Zij publiceren enkele artikelen per week op de Arabische website van RNW, Huna Sotak. Deze artikelen worden doorgaans bovengemiddeld bezocht; een van de artikelen van Bilal Fadl trok op de dag van publicatie maar liefst 87.000 bezoekers. Love Matters Vanuit Egypte maakt RNW een op de regio gerichte Arabische versie van ‘Love Matters’. Het internetplatform werd in maart 2014 officieel gelanceerd. Zie voor meer informatie paragraaf 2.5.
12
Evenementen en debatten In 2014 organiseerde RNW drie debatten (een in Jemen, twee in Marokko). Het debat in mei in Jemen handelde over de precaire veiligheidssituatie in het land en spitste zich toe op de gevaren waaraan vooral de media blootstaan. De verstandhouding tussen journalisten en politie is ernstig bekoeld. Verslaggevers klagen dat ze te weinig bescherming krijgen bij de uitoefening van hun vak; de politie en het leger vinden dat de berichtgeving te kritisch is. De bijeenkomst, georganiseerd in samenwerking met de journalistenvakbond en het dagblad AlThawra, kreeg volop aandacht in de nationale media: de bijeenkomst werd uitgezonden door alle vier landelijke TV-netwerken en zeven kranten en 23 grote websites berichtten erover. Het debat resulteerde in een voorstel tot meer bescherming van journalisten en een versoepeling van de restrictieve mediawetgeving. Daarnaast werd besloten tot regelmatig overleg tussen het ministerie van Binnenlandse Zaken van Jemen en de journalistenvakbond. Een gezamenlijke permanent orgaan werd in het leven geroepen om de spanningen tussen de media en de machtsapparaten in Jemen te verminderen. Hiermee is een belangrijke stap gezet naar meer dialoog en meer persvrijheid in het land. Ook in Marokko werden de grenzen van de journalistieke vrijheid afgetast. Het eerste debat in Rabat was geladen. Regeringsvertegenwoordigers, waaronder de minister van Communicatie, stonden lijnrecht tegenover afgevaardigden van de journalistenvakbond en mediaorganisaties. Vooral de (zelf-) censuur en de strikte regels voor de berichtgeving over het koningshuis waren de journalisten een doorn in het oog. Toch verliep het debat harmonisch. Beide partijen waren verheugd dat ze eindelijk rechtstreeks met elkaar in gesprek waren. Dat was ook de conclusie op de voorpagina’s van de belangrijkste kranten. “Alleen al het simpele feit dat dit debat is gehouden, bewijst dat we de goed kant op gaan met de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid,” aldus minister Mustapha El Khalfi van Communicatie. Volgens journaliste Majda Bouazza was het “goed dat de conferentie live werd uitgezonden. Het debat werd gevoed door online input met hashtags. Dat gaf er een waardevolle dimensie aan.” Zowel de overheid als de journalisten zien graag dat de bijeenkomst een vervolg krijgt. Een tweede debat in Marokko ging over de hervorming van het kiesstelsel. Aan de hand
13
van zes stellingen debatteerden politici met zo’n vierhonderd aanwezigen, hoofdzakelijk jongeren, over mogelijke wijzingen in de kieswet. Over elk discussiepunt werd gestemd met behulp van rode en groene kaarten. Op deze manier kregen de deelnemende politici een idee van de mening van de aanwezigen. Zo werd er een voorschot gegeven op de stemming in het parlement over electorale hervormingen, drie maanden voor de lokale en regionale verkiezingen. De complexe materie werd puntsgewijs en in begrijpelijke taal uiteengezet. Het grotere publiek kreeg op die manier een goed beeld van de argumenten voor en tegen. Ze kregen ook een ander beeld van de politiek; een die direct in contact staat met de bevolking. De afstand tot het electoraat is duidelijk kleiner geworden.
Training RNW staat de vier radiopartners in Syrië actief bij met training en technische ondersteuning. In 2014 werd een mobiel radiostation (‘Media in a box’) geleverd aan het Aleppo Media Centre. Het mobiele radiostation is speciaal gebouwd om tijdelijk ingezet te worden in landen waar radiozenders door een ramp niet of nauwelijks meer in werking zijn. Het
radiostation is klein, nog geen kubieke meter, maar compleet met FM-zender, een mengtafel, microfoons, een CD-speler en een laptop. Een aparte, kleinere, kist bevat een generator voor de stroomvoorziening en kabels. De training spitst zich toe op zowel techniek als inhoud. In het gepolariseerde medialandschap van de Arabische wereld is het voor journalisten en publicisten niet gemakkelijk om open te staan voor verschillende meningen en invalshoeken en deze op te nemen in hun producties. RNW stimuleert lokale mediaprofessionals om actief te zoeken naar een diversiteit aan verhalen en coacht hen op het gebied van storytelling. Vaak gebeurt dit in een persoonlijke, een-op-een setting in het kader van een coproductie. Regelmatig worden ook in samenwerking met RNTC workshops en masterclasses georganiseerd voor lokale mediapartners van RNW. Dit jaar werd met de Libische organisaties Bowabat Alwasat en Libya Almostakbal een overeenkomst gesloten voor verregaande samenwerking op het gebied van training en co-productie.
van eigen verhalen in tekst, audio en video. Deze worden gepubliceerd op de RNW site en komen ter beschikking van RNW partners in de regio. RNW werkt daarbij samen met mediaopleidingen in verschillende doellanden.
Partners RNW werkt in de Arabische wereld onder andere met: Aden University, Algomhuriya, Almasdar, Almasry alyoum, Bowabat Alwasat, Cairo University, Freedom Foundation, Hespress, Masrawy, Mideast Tunes, MSN Arabia, Libya Almostakbal, Radio Bena, Radio Rozana, Radio Sout Raya, Sanaa University, Yemen Times, Zamanalwasal.
Daarnaast biedt RNW coaching aan Arabische studenten media en journalistiek bij het maken
14
2.2 Sub-Sahara Afrika
RNW prioriteitslanden: Burundi, Democratische Republiek Congo, Ivoorkust, Nigeria, Oeganda, Rwanda, Zuid Soedan, Zimbabwe
Hoogtepunten
• Alle Engelstalige en Franstalige websites voor Afrika in 2014: 2,6 miljoen bezoekers en 6,1 miljoen pageviews • Alle Engelstalige en Franstalige websites voor Afrika: per maand 252 duizend bezoekers en bijna 600 duizend pageviews • Bijna 1,3 miljoen volgers op sociale media voor Afrika • 169 duizend interacties op Facebook pagina’s voor Afrika in 2014 • What’s Up Africa: 1,6 miljoen views op YouTube in 2014 • Presentator Ikenna Azuike uitgeroepen tot een van de meest invloedrijke Afrikanen van 2014
Algemeen Economisch gaat het veel landen in Afrika voor de wind. De groeicijfers zijn indrukwekkend, de staatsschuld neemt af en er is een beter investeringsklimaat, ook voor buitenlandse bedrijven. De economische groei in Afrika gaat gepaard met verstedelijking en de opkomst van een middenklasse. Inmiddels leeft al veertig procent van de Afrikanen in de stad. Maar ondanks de toegenomen welvaart en grotere politieke stabiliteit blijven democratische hervormingen vaak uit. Ook staan de mensenrechten in veel Afrikaanse landen nog steeds onder druk. RNW is actief in acht landen ten zuiden van de Sahara. De onderlinge verschillen tussen die landen zijn groot. Die verschillen zijn economisch, etnisch, cultureel, religieus en politiek van aard. Ook binnen de landen bestaan grote verschillen tussen de bevolkingsgroepen. In snelgroeiende economieën zoals Nigeria, Ivoorkust en Rwanda, leven grote groepen onder de armoedegrens.
15
In een aantal landen, zoals DR Congo, Nigeria en Zuid-Soedan, is er een voortdurende dreiging van gewapende milities. Raciale en religieuze conflicten zorgen voor een explosieve situatie, waarin burgers met een basaal gevoel van onveiligheid leven. In andere landen, zoals Zimbabwe, Oeganda, Rwanda en Burundi, heeft de zittende president in de loop der jaren steeds meer macht naar zich toe getrokken, waardoor hoogstens de schijn van democratie in stand wordt gehouden. Wat alle acht landen gemeen hebben is chronische instabiliteit en een permanent tekort aan fundamentele vrijheden. Corruptie, misdaad, rechteloosheid en een zwak bestuur kenmerken al jaren het dagelijks leven. Vrijheid van meningsuiting is er ver te zoeken. Zeer strenge anti-homowetgeving maakt het in Oeganda en Zimbabwe steeds gevaarlijker voor LGTB groepen om een leven te leiden naar hun eigen voorkeur.
Het politieke landschap is meestal sterk gepolariseerd en dat heeft consequenties voor de mate waarin de pers onafhankelijk kan opereren. De regeringsgezinde media staan lijnrecht tegenover de oppositiemedia. Men bericht louter vanuit het eigen perspectief. Voor onpartijdige media is niet of nauwelijks ruimte. Zittende machthebbers leggen de pers aan banden en beïnvloeden het medialandschap in het eigen voordeel. Tegelijkertijd klinkt de roep om verandering steeds luider, vooral onder de jeugd. Er is een sterke tegenstroom ontstaan in de vorm van actieve online gemeenschappen in landen als DR Congo, Ivoorkust en Nigeria. Jonge mensen zetten zich in voor een vrije uitwisseling van ideeën, voor dialoog en ontwikkeling. Ze gebruiken hiervoor mobiele platforms op sociale media zoals Facebook en Twitter. Deze ontwikkeling vindt vooral plaats in de stedelijke gebieden, waar ook het aantal televisiekanalen toeneemt.
Activiteiten RNW RNW speelt met zijn multimediale aanbod in op de actuele vragen en omstandigheden. De focus ligt daarbij primair op de jeugd. Die wordt nauw betrokken bij de RNW productie. Door de opkomst van (mobiel) internet kan RNW steeds meer producties online aanbieden. De interactie met de doelgroep is groot. RNW heeft bijna 1,3 miljoen volgers op zijn sociale media. Radioprogramma’s zijn in nauw overleg met de coproductiepartners veel korter geworden, waardoor ze op prime time kunnen worden uitgezonden en gemakkelijker online kunnen worden beluisterd. Door deze omslag wordt de helft van het aantal geplande uren audio geproduceerd (20 uur in plaats van 40 uur). Op Wazaonline, de tweetalige website van RNW voor Afrika, krijgen jonge bloggers, journalisten en cartoonisten de ruimte om hun verhaal te vertellen. De onderwerpen gaan vaak over mensenrechten, seksuele rechten, democratie en goed bestuur. Zelfverrijking, corruptie en nepotisme vormen belangrijke (deel-) thema’s. Deze thema’s vinden we ook terug op de videokanalen. Het totaal aantal views op YouTube, dat vooral door de jeugd goed bezocht wordt, is in 2014 opgelopen tot 259.000 views per maand. In dit jaarverslag lichten we de multimediale formats die voor het Afrikaanse publiek zijn ontwikkeld nader toe.
16
Formats What’s up Africa What’s up Africa (WUA) is een Engelstalig satirisch programma in de vorm van een wekelijks videoblog van Ikenna Azuike. De blog werpt een kritische blik op de actualiteiten in Afrika. Het neemt politici op de korrel en nuanceert de westerse kijk op het continent. Het uptempo programma valt op door de frisse, humoristische en eigentijdse stijl. WUA is vooral populair onder jongeren in Afrika en jongeren met Afrikaanse roots in Europa en Amerika en sloot 2014 af met 133.000 volgers op Facebook en 1.6 miljoen views op YouTube. De waardering van het publiek is hoog: maar liefst 96% van de beoordelingen van de video’s op het videokanaal is positief. (thumbs up). Het succes van What’s up Africa is niet onopgemerkt gebleven. RNW sloot eind 2014 een samenwerkingsovereenkomst met de BBC voor een wekelijkse bijdrage van WUA aan het televisienieuwsprogramma Focus on Africa met ingang van 2015. Dat is een primeur, want het is voor het eerst dat de BBC een satirisch programma binnen een nieuwsprogramma uitzendt.
17
Ikenna Azuike is een veelgevraagd spreker. Zo betrad hij het podium tijdens TEDxLuanda, TEDxRohero, TEDxEuston en TEDxHagueAcademy. Ook in Nederland raakt de Amsterdammer van Nigeriaanse afkomst steeds meer bekend. Paginagrote interviews verschenen onder meer in de Volkskrant, Trouw, Parool en het NRC. Op de TV werd Azuike gevraagd in diverse praatprogramma’s zoals NOS op 3, Studio Max Live en Pauw en Witteman. Misschien wel de grootste erkenning kwam in de vorm van een vermelding in het New African Magazine als een van de meest invloedrijke Afrikanen van 2014. The Hague Trials Kenya en Ivoire Justice Voor het tweede opeenvolgende jaar werden de interactieve online platforms over geruchtmakende processen bij het Internationaal Strafhof in Den Haag uitstekend bezocht. Zowel in Kenia als in Ivoorkust geven de media weinig evenwichtige informatie over deze processen. Op de sites van RNW en vooral op de bijbehorende Facebookpagina’s kunnen voor- en tegenstanders elkaars verhalen lezen en met elkaar in discussie gaan. The Hague Trials Kenya is een website over de strafzaken tegen de Keniaanse president Uhuru
verloren, komen aan de orde. Bijvoorbeeld de zaak van Charles Blé Goudé, Ivoriaanse politicus en zakenman die aangemerkt wordt als een van de drijvende krachten achter het geweld. RNW gaf als enige media organisatie een volledig verslag van de zitting. De dagelijkse analyses die redacteur Maxence Peniguet vanuit de rechtbank optekende, werden door verscheidene lokale media overgenomen. De twee sites worden sinds 2014 aangeboden via Justice Hub, een RNW portal over internationaal recht. (Zie paragraaf 2.5)
Kenyatta, vice-president William Ruto en journalist Joshua Sang. Zij werden verantwoordelijk gehouden voor de gewelddadige stammenstrijd die volgde op de verkiezingen van 2007. Die kostte aan meer dan 1.200 Kenianen het leven. Het hof heeft de aanklachten tegen president Kenyatta inmiddels ingetrokken. The Hague Trials wordt gemaakt in samenwerking met lokale journalisten en bloggers. De artikelen worden overgenomen door invloedrijke media in Kenia waaronder het nationale dagblad The Star. Vooral het video-interview met Luis Moreno Ocampo trok in 2014 grote belangstelling. Daarbij werden Kenianen op de sociale media van RNW in de gelegenheid gesteld om hun vragen af te vuren op de voormalige hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof. Deze “crowdsourcing” van vragen is vervolgens ook toegepast in interviews met rechters en advocaten. Ivoire Justice is de nieuwe naam voor Regards sur Gbagbo en richt zich niet langer uitsluitend op het proces tegen de oud-president van Ivoorkust. Ook andere strafzaken die betrekking hebben op de golf van geweld die losbarstte nadat Laurent Gbagbo de presidentsverkiezingen van 2010 had
My Song Jongeren delen hun dromen en frustraties steeds vaker via muziek. Artiesten proberen hun fans te inspireren door persoonlijke verhalen te delen. Op deze manier wordt het voor jongeren duidelijk dat zelfs de grootste artiesten ook maar mensen zijn en tegen dezelfde problemen aanlopen als zij. Het programma My Song en de Franstalige versie Ma Chanson biedt muzikanten in Afrika een platform voor hun verhalen. Op een persoonlijke, aansprekende wijze wordt het thema mensenrechten aangekaart. My Song startte als audioformat en wordt inmiddels door veel partnerstations overgenomen. Daarnaast worden er nu ook video’s geproduceerd in samenwerking met mediapartners in onder andere Oeganda, DR Congo en Nigeria. Het aantal YouTube views in 2014 was 934.000. Rencontres et Profils en Speak Up! Het al langer bestaande radioprogramma Rencontres et Profils brengt portretten van dynamische en inspirerende jongeren. Ook worden onder deze naam debatten georganiseerd en uitgezonden, vaak pittige confrontaties over gevoelige onderwerpen die verder discussies uitlokken op sociale media. Het programma richt zich uitsluitend op de kernthema’s van RNW. Rencontres et Profils wordt gedistribueerd via Soundcloud en via lokale radiostations in DR Congo, Burundi, Rwanda en Ivoorkust. Enkele partners, zoals Radio Mandeleo in DR Congo, Radio Cocody FM in Cote d’Ivoire en Radio Isanganiro in Burundi, zijn actief als coproducenten van dit programma. De producers van deze stations zijn door RNW getraind en worden intensief begeleid. In 2014 verscheen een Engelstalige variant met als titel “Speak up!“. Het programma wordt gemaakt door jonge radio- en videomakers in Zimbabwe, Rwanda, Nigeria en Kenia. Ook hier is samenwerking en lokale (co-)
18
productie het uitgangspunt, en levert de redactie in Hilversum vooral een bijdrage in het begeleiden en coachen van jong talent. Hoewel meer producties gemaakt zijn dan gepland, is de totale omvang in uren minder dan gepland vanwege de kortere omvang per productie.
wajenzi in het Swahili. Door middel van persoonlijke verhalen, in tekst, video of geluid, zwengelen deze jonge journalisten, kunstenaars, fotografen, muzikanten en andere kunstenaars de discussie aan. RNW steunt het project met trainingen en adviezen over de ontwikkeling van media formats.
Cartoon of the Week “De pen is machtiger dan het zwaard” en “Een afbeelding zegt meer dan duizend woorden”. Beide clichés illustreren waarom cartoons zo’n krachtig medium zijn: in één beeld wordt een heel verhaal verteld. Serieuze zaken worden met een knipoog geserveerd en complexe materie wordt met een visuele kwinkslag teruggebracht tot een hapklare brok die aanzet tot reflectie en discussie. De cartoons op Wazaonline zijn letterlijk grensoverschrijdend. Ze behandelen tal van gevoelige sociale en politieke thema’s vanuit verschillende perspectieven. Voorafgaand aan elke publicatie vindt inhoudelijk overleg plaats tussen redactie en kunstenaar. De Afrika redactie werkt nauw samen met Cartooning for Peace Foundation, Caric’actu en Kata Kata en heeft voor haar website een aantal prominente Afrikaanse cartoonisten aan zich weten te binden, zoals Gado en Damien Glez en het aanstormende talent Polman. De meest populaire cartoons van 2014 waren How to stop Ebola from spreading en Laurent Gbagbo and the Ice Bucket Challenge
Love Matters Vanuit Kenia maakt RNW een speciale Afrikaanse uitgave van het succesvolle platform Love Matters dat liefde, seks en relaties op een positieve manier bespreekbaar maakt. Meer informatie in paragraaf 2.5.
Wajenzi In samenwerking met Oxfam/Novib, Butterfly Works, La Benevolencia en lokale organisaties ontwikkelde RNW het Wajenzi project in DR Congo, een interactief multimedianetwerk van en voor jongeren die zich actief inzetten voor vrede, stabiliteit en democratie. Jongeren die hun door oorlog en armoede geteisterde land willen opbouwen, heten
19
Evenementen en debatten RNW organiseerde in 2014 zeven debatten in Afrika (Nigeria, Rwanda, Ivoorkust, Kenia, Oeganda, Zimbabwe), in veel gevallen in combinatie met trainingen en workshops. De interactieve benadering die RNW afgelopen jaar heeft ontwikkeld, slaat goed aan bij het publiek in Afrika. De discussies worden aangezwengeld via sociale media. De vragen en onderwerpen die daar worden aangedragen, worden vervolgens tijdens de debatten voorgelegd aan een klein panel van deskundigen. Vrijwel alle debatten genereerden publicitaire aandacht in de geschreven pers en op de radio en TV. In februari namen 21 jonge bloggers deel aan een driedaagse bloggersconferentie in Bujumbura, de hoofdstad van Burundi. Er werden presentaties gehouden, brainstorm sessies en praktische trainingen over schrijven voor het web, internetveiligheid, sociale media en bloggen. Het primaire doel van de conferentie was om een veilige ontmoetingsplaats te bieden aan jonge blogtalenten om kennis en ervaringen uit te wisselen. De trainingen waren bedoeld om de bloggers te helpen om hun publiek beter te informeren en hen bewust te maken van de veiligheidsaspecten van het internetgebruik. De bloggers, allen jonger dan 35, kwamen uit de DR Congo, Rwanda en Burundi. Ze besloten tot de oprichting van een virtueel platform genaamd BloGlacs en creëerden een Facebookgroep die nog steeds actief is. De conferentie leidde tot een aantal publicaties, zowel op RNW websites als in de lokale media. In juni vond in Abidjan een bloggersconferentie plaats over de gevaren van cybercrime voor de privacy van internetgebruikers. Net als het jaar daarvoor werd de bijeenkomst medegeorganiseerd door de Ivoriaanse beweging CBID (Communauté
mediaorganisaties, organisaties van bloggers en jonge mediaondernemers worden audio, video en tekstproducties ontwikkeld en grotendeels ter plekke gemaakt met ondersteuning vanuit de redactie in Hilversum. Dit zijn de key partners voor RNW. Daarnaast is er sprake van samenwerkingsverbanden rondom de distributie van content. Audio, video en tekstproducties worden overgenomen door mediabedrijven en (community) radiostations en opgenomen als onderdeel van hun eigen programmering. RNW bleef in 2014 vooral investeren in de kwaliteit van de samenwerkingsverbanden en verbond zich met die bedrijven en organisaties die een hoog bereik hebben onder jongeren.
des blogueurs pour l’instauration de la démocratie). In december organiseerde het Waza team een Spoken Word evenement in Nigeria en Zimbabwe, met workshops en performances waarbij vertelkunst afgewisseld wordt met poëzie, muziek, dans of theater. Honderden jongeren kregen van professionele artiesten de kneepjes van het vak bijgebracht en kregen daarna de gelegenheid om hun kunsten te vertonen. De events werden georganiseerd in samenwerking met African Artists Foundation in de Nigeriaanse havenstad Lagos en met Magamba Network in de Zimbabwaanse hoofdstad Harare.
Training De Afrikaredactie van RNW verzorgde trainingen voor bloggers in Nairobi (Kenia) in februari en in Abidjan (Ivoorkust) in december. In beide gevallen oefenden 10 bloggers met diverse technieken om zo effectief mogelijk gevoelige onderwerpen bespreekbaar te maken. Naast stijl en formats werd ook fotografie behandeld.
RNW werkte in 2014 in Sub Sahara Afrika onder andere met: Radio Isanganiro, Oxfam Novib, Federation des Radios de Proximite du Congo (FRPC), Radio Maendeleo, Cocody FM, L’Association des Blogueurs de Cote d’Ivoire (ABCI), Instituut Journalistiek Abidjan, www.rumeursdabidjan.net, Communaute des Blogueurs pour l’Instauration de la Democratie, Abidjannet, Ghetto Radio Kenya/ NL, This is Africa Kenya/NL, Capital FM, Unilag Radio, NOUN FM, City FM, Diamond FM, Royal FM Ilorin, Premium Times, Universiteit Ibadan, Uganda Broadcasting Corporation (UBC), Bayimba International Festival of the Arts, Radio VOP, ZiFM, Media Centre Zimbabwe, Zimbo Jam, SW Radio, www.allafrica.com, Panos Paris France/ Bujumbura, ISJ Lille, La benevolencija, Search for, Common Ground, Open Society Justice Initiative (OSJI), Institute for War and Peace Reporting (IWPR), Butterfly Works, Open Society Institute, BBC Focus on Africa UK
De trainingen in de doellanden zijn nuttige exercities voor beide partijen. RNW houdt voeling met de doelgroep, ontmoet potentiële partners en verstevigt de banden en de workflow met bloggers. Op deze manier is bijvoorbeeld ook de samenwerking ontstaan met het invloedrijke Keniaanse dagblad The Star.
Partners Lokale productie is essentieel voor de Engelstalige en Franstalige RNW content voor Afrika. In samenwerking met lokale
20
2.3 China Hoogtepunten
• 190 miljoen views voor RNW berichten op Chinese sociale media in 2014 • Alle Chineestalige websites in 2014: 2,8 miljoen bezoekers en 8 miljoen pageviews • Alle Chineestalige websites per maand: 219 duizend bezoekers en 584 duizend pageviews • Bijna 413 duizend volgers op Chinese sociale media • 14 duizend interacties op Chinese Facebook pagina’s in 2014 • MH17 crash reportage: 27.4 miljoen keer bezocht, 3000 shares en comments • Tweet over bezoek president Xi Jinping aan Nederland: 21 miljoen keer bekeken, 7000 likes en comments
Algemeen 2014 was het jaar dat president Xi Jinping een historisch bezoek bracht aan Nederland. Het was de eerste keer dat een Chinees staatshoofd voet op Nederlandse bodem zette. De Chinese redactie van RNW was erbij en berichtte erover op een positief-kritische wijze. Op dezelfde manier behandelde de redactie ook de ‘China Dream’ filosofie, ingezet door Xi Jinping en bedoeld als tegenhanger van de Amerikaanse droom. Die lijkt vooralsnog vooral te gaan over economische ontwikkeling en niet zozeer over meer vrijheid voor Chinese burgers en media. In 2014 heeft de Chinese overheid de repressie van de media nog verder opgevoerd. In juli werd bepaald dat ook voor publicaties op sociale media expliciete toestemming nodig is van een mediaorganisatie. Dit verspert journalisten, publicisten en bloggers de toegang tot de relatief vrijere sociale media. Publicatie zonder toestemming leidt tot het innemen van de perskaart en dus tot een werkverbod. Het werken met internationale media is steeds riskanter geworden. In mei werd Gao Yu, een journalist die gepokt en gemazeld is in het Chinese mediasysteem, gevangen gezet
21
omdat hij partijdocumenten zou hebben gelekt naar buitenlandse media. Mediaorganisaties in Hong Kong werden gedwongen om journalisten die kritische commentaren hadden gepubliceerd, te ontslaan. Een crowdsourced vertaalsite die nieuwsberichten uit de internationale pers publiceerde, werd gedwongen te sluiten. China bevestigt daarmee zijn reputatie als een van de meest onvrije landen op de persvrijheidsindex. En hoewel er in het algemeen een onmiskenbare samenhang is tussen persvrijheid en economische ontwikkeling, lijkt China daarop vooralsnog een uitzondering te vormen.
Activiteiten RNW De toegenomen repressie vormt een grote uitdaging voor de Chinese redactie van RNW. Het dwingt het team om creatief te zoeken naar redactionele invalshoeken die aanleiding geven tot kritische reflectie, zonder dat de content geblokkeerd wordt. Daarbij zijn sociale media nog steeds onmisbaar. Een van de meest succesvolle technieken is ‘spiegelen’: het beschrijven van situaties in Nederland en Europa die direct in verband kunnen
worden gebracht met actuele discussies in China. Daarin wordt een scala aan onderwerpen besproken: politiek, economie, cultuur, onderwijs en maatschappij. Veel aandacht van het team gaat uit naar de positie van LGBT minderheden in China. Activisten en deskundigen op dat gebied hebben zich aangesloten bij de groeiende groep bloggers en columnisten die op Helan Online een prikkelend en onafhankelijk geluid laten horen. Hieronder volgt een selectie van de belangrijkste activiteiten en ontwikkelingen van RNW China in 2014. Helan Online Het multimediale platform van RNW China onderscheidt zich nog steeds met persoonlijke verhalen van jongeren uit China. Een vaste kern bloggers en schrijvers produceert dagelijks content van hoge kwaliteit. Gevoelige kwesties worden niet uit de weg gegaan. De redactie is zich zeer bewust van de wijze waarop de censuur opereert. Dagelijks wordt gekeken welke woorden automatisch tot een blokkade leiden en hoe dit omzeild kan worden. In 2014 was het aantal unieke bezoekers aan de Chinese sites van RNW ruim meer dan gepland (219.000 per maand), evenals het aantal pageviews (584.000 per maand). Naast de website maakt Helan Online gebruik van Twitter en de Chinese social media kanalen Sina Weibo, Tencent Weibo, Ifeng, NetEase. Op Chinese sociale media kon in 2014 ook het aantal views van de content gemeten worden. De structuur van Tencent Weibo is inmiddels veranderd, waardoor dit in 2015 niet meer mogelijk is.
Chinese social media views in miljoenen in 2014 Platform Tencent Weibo
Helanonline
LoveMatters
64
65
NetEase
2,5
0,7
Sina Weibo
9,4
32
Ifeng
Sina Blog
Totaal 2014
2,6
79
12
1,6
111
In 2014 werd de slogan ‘Every voice counts’ aangevuld met ‘Every face deserves to be seen’. Daarmee werd het toenemend visuele karakter van het Helan Online platform onderstreept. Creativiteit en vernieuwing zijn de sleutelwoorden. Jonge mediamakers worden uitgenodigd om pilots te maken en worden daarbij intensief begeleid. Op
22
deze wijze is er een voortdurende aanwas van jong talent uit China. Het al genoemde bezoek van president Xi Jinping kreeg in China veel aandacht. De gebeurtenis werd door Helan Online op bijzondere wijze verslagen. De fotoserie op Weibo gaf vooral een beeld van het decor: de tulpenvelden, de entourage, de ontmoeting met de Nederlandse koning, het staatsbanket en de pro-Tibetdemonstratie die voor de president werd afgeschermd door schotten. Zonder commentaar. Want dat kwam vanzelf, in de vorm van duizenden reacties. Daarmee werd het gehele verhaal verteld, de censuur omzeild en ontspon zich een spontane, inhoudelijke discussie binnen de doelgroep. De grootste klapper maakte een tweet over het banket in Amsterdam en de afgeschermde demonstratie: die tweet werd 21 miljoen keer bekeken en kreeg 2.700 reacties. Onmiddellijk na de vliegramp met de MH17 in OostOekraïne bracht Helan Online de Chinezen op de hoogte met posts op sociale media en artikelen op de website. Het was het begin van een serie berichten, waarbij elke nieuwe ontwikkeling direct werd verslagen, vanuit Nederlands perspectief. Vooral de eerste reactie van premier Mark Rutte had op sociale media een opmerkelijk grote impact. Met ruim 23 miljoen views, 3150 reposts en 7.500 vind-ik-leuks was deze serie een van de uitschieters in de Helan Online productie van 2014. De snelle, accurate en objectieve berichtgeving werd door de doelgroep zeer gewaardeerd, net als de actieve houding van de Nederlandse regering in de nasleep van ramp. Spiegelen bleek ook in 2014 een effectieve techniek. De vergelijking, en vooral het contrast, tussen de wervingscampagnes van defensiepersoneel in China en Nederland werd op social media druk becommentarieerd. Een week na verschijning was de post ruim anderhalf miljoen keer bekeken en stonden er 2.339 reacties onder. Een post over het aantrekken van buitenlands talent door middel van versoepeling van het Greencardsysteem werd bijna een miljoen keer bekeken en ook andere berichten over de economie deden het goed in 2014. Dat gold eveneens voor gevoelige onderwerpen zoals politiek, minderheden, vrouwenrechten en seksuele problematiek. Content van Helan Online wordt regelmatig overgenomen door de krant The People’s Daily en door China Radio. Beide staatsmedia hebben een enorm bereik. Ook worden er geregeld artikelen overgenomen
23
door CN politics.org, een zeer kritische site waar vooral tegenstanders van het regime aan het woord komen. Helan Online gaf vanaf eind september speciale aandacht aan de protesten voor democratie in Hong Kong. Het Chinese Nationale Volkscongres besloot in de zomer dat er in 2017 geen vrije verkiezingen voor de nieuwe regeringsleider in Hong Kong komen. Dat was tegen de zin van veel inwoners van de stad, die hun democratische rechten steeds meer hebben zien afkalven sinds Hong Kong in 1997 een onderdeel van China werd. Democratie en vrijheid van meningsuiting raken de kern van alle activiteiten van RNW. Berichtgeving over de protesten wordt binnen China stelselmatig gecensureerd. Vanuit het buitenland heeft Helan Online daarom een bijdrage geleverd aan het debat. Niet door een standpunt in te nemen, maar door zich te beperken tot objectieve analyse van de gebeurtenissen. Daarmee heeft het platform bij veel Chinezen een goede naam opgebouwd. Helan Online wordt door velen gezien als een betrouwbaar discussieplatform waarop studenten en andere jongeren kunnen sparren over gevoelige onderwerpen.
Holland Express RNW China startte in 2014 een ambitieus video-project voor en door Chinese studenten. Holland Express is een reality reisshow naar het voorbeeld van het televisieprogramma Peking Express. Ondanks aanloopproblemen en een moeizame productie overtroffen de kijkcijfers alle verwachtingen: 1,7 miljoen views. De video’s over de reisavonturen van Chinese studenten die elkaar vooraf niet kennen en voornamelijk op elkaar en de Nederlandse bevolking aangewezen zijn bij het uitvoeren van de spelopdrachten, leerden zowel de deelnemers als de kijkers meer over hun generatie, over vrijheid en over Nederland. Bloggers op bezoek Helan Online nodigde in de zomer acht prominente bloggers uit om naar Nederland te komen. De groep bestond uit deskundigen, activisten en publicisten op het gebied van homo- en biseksualiteit en transgenders. De aanleiding was het Amsterdam Gay Pride Festival, maar het bezoek was vooral bedoeld om de banden met RNW aan te halen en contact te leggen met Nederlandse media, politici en deskundigen. Daarnaast kreeg de groep een indruk van de LGBT situatie in Nederland. Het achttal publiceert regelmatig op Helan Online.
Young Media Innovators – studentenproject De crème de la crème van de Chinese mediastudenten neemt vanaf 2014 met veel enthousiasme deel aan Young Media Innovators, een wedstrijd georganiseerd door RNW in samenwerking met zes vooraanstaande universiteiten in China. Een half jaar lang sturen de studenten per maand twee artikelen of video’s op. De inzendingen worden door deskundigen beoordeeld op creativiteit en innovatieve kracht volgens een puntensysteem. De beste producties worden gepubliceerd op Helan Online. De winnaar(s) kreeg een stage bij RNW aangeboden. Het project heeft duidelijke voordelen voor beide partijen. De studenten worden aangespoord tot creativiteit en journalistieke vernieuwing. Ze krijgen daarbij zoveel mogelijk vrijheid. Het project voorziet verder in training, begeleiding en selectie. De beste artikelen en video’s worden op een internationaal platform gepubliceerd. Young Media Innovators brengt RNW in direct contact met haar doelgroep in China. Daardoor krijgt de organisatie een goed beeld van wat er leeft onder Chinese jongeren. Daarnaast word het toch al indrukwekkende samenwerkingsnetwerk van Helan Online in China verder uitgebouwd en verdiept. De artikelen en video’s zijn over het algemeen van hoge kwaliteit. De onderwerpen variëren van vrijheid van meningsuiting en sociale trends tot politiek gevoelige kwesties zoals mensenrechten en democratie. Eenmaal gepubliceerd op Helan Online wordt de door de gebruiker gegenereerde content vaak goed ontvangen. Zo werd een video over jonge mijnwerkers in Xinjiang 108.000 keer bekeken en trok een video over wat het betekent om in China journalist te zijn bijna 85.000 views en 81 reacties. Love Matters China Vanuit Hilversum maakt RNW een op China gerichte versie van ‘Love Matters’. Het internetplatform werd in maart 2014 officieel gelanceerd. Zie voor meer informatie paragraaf 2.5.
Evenementen Gestimuleerd door de positieve feedback op Young Media Innovators organiseerde RNW in het najaar Campus Events op twee universiteiten, die van Xiamen en Jinan. De events waarin een masterclass storytelling & formats centraal staat, vormen in vele opzichten een vervolg op de wedstrijd voor mediastudenten.
24
RNW China was in 2014 betrokken bij een aantal tentoonstellingen zoals de Cross-Cultural Amalgamation Exhibition in Nanjing. De expositie legt een verrassend verband tussen Nederlandse innovatieve ontwerpen en Chinees vakmanschap. Daarnaast nam Helan Online actief deel aan twee filmfestivals, waaronder het China Women’s Film Festival en het Dutch Movie Festival, beiden gehouden in Shanghai. Helan Online is de officiële partner van Shanghai Gay Pride, het grote festival voor homo- en biseksuelen en transgenders. De redactie deed verslag vanaf het event via de eigen kanalen. Ook werden er armbandjes met QR codes uitgedeeld. Deze code bracht jongeren naar helanonline.cn, waar verhalen en tips van LGBT’s van over de hele wereld verzameld waren over hoe zij omgaan met vooroordelen en het uit de kast komen. Als media partner leverde Helan Online een bijdrage aan het TEDxBinnenhof event in Shanghai. Ook was het platform aanwezig bij de jaarlijkse bijeenkomst van het Netherlands Alumni Network China (NANC) in Beijing, en bij de Dutch Days die door de Nederlandse ambassade werden georganiseerd.
Partners Om bij te kunnen blijven in de wedloop tegen censuur, experimenteert RNW voortdurend met
25
nieuwe technologische toepassingen, nieuwe applicaties, nieuwe platforms en nieuwe netwerken. We doen dit in samenwerking met bloggers en civil society organisaties in China, maar ook in samenwerking met collega’s van de internationale omroepen. Daarnaast werkt RNW samen met mediaorganisaties, universiteiten en mensenrechtenorganisaties: Ifeng.com (Blog), Tencent Weibo, Sina (Blog and Weibo), Sohu News, Blog.163.com, Lady.163.com, Cnpolitics.org, China Radio International (CRI), Waimei.info, Pclady.com.cn, Genderwatch.cn, Guoke Zhixing, Trends.com, Youku.com, Tudou. com (Education channel), Sohu TV, iqiyi.com, Toutiao Events: NANC/Neso China, Qyer, DKT China, Dutch Design WorkSpace in Shanghai, Community Business,Danlan.com, Blued, Aibai.com, Shanghai Pride, PFLAG China, Beijing LGBT Center, Tongyu, Tongdao, Shanghai Nva, Donghua University, Fudan University, Renmin University of China, Communication University of China, Jinan University, Sichuan University, Xiamen University, UNDP, UN Women, Gogodutch.com, CRTV, Cinemasia.
2.4 Latijns-Amerika
RNW prioriteitslanden: Cuba, Mexico, Venezuela
Hoogtepunten
• Alle Spaanstalige websites in 2014: 2,5 miljoen bezoekers en 5 miljoen pageviews • Alle Spaanstalige websites per maand: 321.000 bezoekers en 607.000 pageviews • 367.000 volgers op Spaanstalige sociale media • 51.000 interacties op Spaanstalige Facebook pagina’s in 2014 • Op El Toque publiceren de zes belangrijkste jonge Cubaanse bloggers • El Toque onthulde een corruptieschandaal in Cuba dat leidde tot de arrestatie van een ambtenaar
Algemeen In de drie landen waar RNW actief is staan fundamentele vrijheden zwaar onder druk. Mexico heeft al jaren te kampen met de georganiseerde misdaad, drugs, geweld tegen vrouwen, corruptie en straffeloosheid. De intimidatie van en het geweld tegen journalisten is groot, wat een grote mate van zelfcensuur met zich meebrengt. Venezuela staat economisch aan de rand van de afgrond. De politieke polarisatie heeft een verlammende werking. Onderhuids nemen de spanningen toe. De socialistische regering verstevigde in 2014 de greep op de media door middel van een nieuwe communicatiewet. Een aantal radio- en tv stations dat gelieerd is aan de oppositie werd gedwongen te sluiten. Toch is de situatie voor journalisten nog niet zo schrijnend als in Cuba, waar de media nog steeds grotendeels gecontroleerd worden door de staat en er nauwelijks sprake is van persvrijheid. Gelukkig zijn er in alle drie landen ook lichtpuntjes waarneembaar. In Mexico is er een sterke tegenstroom, met name onder jongeren, waarbij het zoeken naar een positieve, sociaal-culturele identiteit centraal staat. Zowel online als offline gebruiken jongeren kunst en cultuur om hun mening te geven. Ze willen actief bijdragen aan een veranderingsproces. RNW speelt hier op in
26
met verschillende formats, waarbij de techniek van storytelling wordt gebruikt om verhalen te genereren en op een aansprekende wijze te presenteren. Ook in Venezuela zoeken jongeren naar creatieve oplossingen voor hun problemen. Er is een redelijk hoog internetgebruik in het land en een zeer actief gebruik van sociale media als Facebook en Twitter. In Cuba voltrekken zich sociale en economische veranderingen die een grote invloed hebben op het dagelijks leven. De toegenomen vrijheden strekken zich mondjesmaat uit tot de media. Gesteund door Cubaanse Amerikanen ontstond in 2014 een aantal nieuwe media-initiatieven gericht op verbetering van de verhouding tussen Havana en Miami. Ook is er een duidelijke beweging onder jongeren die toegang tot internet opeist. Inmiddels hebben enkele miljoenen Cubanen een Facebook profiel en zijn er honderden bloggers actief die de verhalen vertellen die door de staatsmedia verzwegen worden.
Activiteiten RNW RNW werkt binnen Latijns-Amerika met het multimediale format ‘El Toque’ (Spaans voor ‘de aanraking’ of ‘de tik’). Het platform bestaat uit blogs, infographics, radio, artikelen, video’s, foto’s en sociale media. Het biedt persoonlijke verhalen,
portretten, debat en interviews. Het format wordt veelal in co-productie met lokale journalisten of partners gemaakt, waarbij storytelling de belangrijkste leidraad vormt. El Toque geeft ruimte aan jonge journalisten, kunstenaars en fotografen die intensief begeleid worden bij het maken van de multimediale content. Daarbij staat de positieve boodschap centraal. Jongeren in Latijns-Amerika kijken over het algemeen met hoop en verwachting naar de toekomst. Ze nemen geen genoegen met de status quo. Ze beseffen dat revoluties zelden tot duurzame verandering leiden. Ze zijn vooral geïnteresseerd in het proces van vernieuwing. Dat is wat de jonge Cubaanse bloggers, de Venezolaanse Twitteraars en de Mexicaanse videomakers van nu met elkaar gemeen hebben. Verder verschillen de landen veel van elkaar, ook in het gebruik van media. In 2014 is El Toque geleidelijk afgestapt van de regionale oriëntatie. Het is een van de redenen waarom het dagelijkse radioprogramma El Toque in september werd beëindigd. Het beoogde target van 26 uur audio was toen al behaald. Cuba In het land van de gebroeders Castro vormen de blogs voor RNW het belangrijkste medium. Het internet is alleen volop toegankelijk voor studenten, overheidspersoneel en werknemers van staatsbedrijven. Andere Cubanen moeten het doen met content die verspreid wordt per USBstick, email of offline pakketjes (‘paquetes’). Dat geldt voor films, muziek, boeken, encyclopedieën en blogs. El Toque heeft de zes belangrijkste jonge bloggers van Cuba aan zich weten te binden. Ze schrijven over thema’s die wel worden besproken in Cuba, maar zelden worden uitgediept. Aan bod komen jongerenparticipatie, armoede, burgerschap, taboes, sociaal ondernemerschap en individuele vrijheid en verantwoordelijkheid. De bloggers zijn in feite onderzoeksjournalisten die grondig te werk gaan. El Toque begeleidt ze daarbij, voornamelijk één op één. Daarnaast verzorgt het platform in samenwerking met het RNTC met enige regelmaat trainingen aan groepen bloggers en journalisten. In Cuba nam El Toque dit jaar deel aan de onafhankelijke journalistieke multimediawedstrijd Ania Pino. El Toque is de eerste niet-Cubaanse deelnemer van dit bijzondere evenement dat alle
27
jonge journalistieke talenten samenbrengt en hen vrijelijk laat discussiëren over de media in Cuba. Mexico Mexico heeft geen blogcultuur zoals in Cuba. Jongeren geven de voorkeur aan video’s of artikelen via mobiele sites. De belangrijkste thema’s zijn het narco-geweld, de straffeloosheid van de kartels en de zwakke overheid. Burgers voelen zich rechteloos en machteloos tegenover het corrupte gezag. Schrijven over de drugskartels of over verdachte politici is in Mexico gevaarlijk. Tientallen journalisten zijn de laatste jaren vermoord. Bij veel media heerst narco-zelfcensuur uit angst voor represailles. RNW werkt samen met journalisten die ondanks deze risico’s toch willen schrijven over de executies door de drugskartels en over de politici en politiemensen met vuile handen. De vermoedelijke moord op 43 studenten die sinds september worden vermist is veel beschreven op het El Toque platform. Op een directe, persoonlijke manier, door middel van portretten van de slachtoffers, achtergrondreportages en interviews met familieleden, activisten en deskundigen. De toon is strijdbaar, de intentie is positief. Ondanks alles blijven Mexicaanse jongeren geloven in verandering en in de kracht van de democratie. RNW steunt ze hierin. Venezuela In een gepolariseerd land als Venezuela is het lastig om onpartijdig te blijven. Veel journalisten passen daarom zelfcensuur toe. Dat doen ze in de keuze van onderwerpen en de manier waarop ze die beschrijven. Jonge onafhankelijke journalisten nemen daar geen genoegen mee. In hun blogs en tweets stellen zij gevoelige onderwerpen aan de kaak. Ze tekenen persoonlijke verhalen op. Die gaan over de protesten tegen president Maduro, over het straatgeweld, over de agressie tegen vrouwen en homoseksuelen, over hoe moeilijk het is om als burger te leven in het huidige Venezuela. Ook hier is de toon constructief. Er is veel aandacht voor jonge entrepreneurs, voor sociaal ondernemen, voor lokale initiatieven en niet-gewelddadige protesten. Binnen deze gepolariseerde samenleving biedt El Toque een ontmoetingsplatform voor jonge Venezolanen die positief in het leven staan. In 2014 publiceerde El Toque een serie persoonlijke portretten van geweldloze activisten. Die werden hoog gewaardeerd.
28
Trainingen en debatten RNW verzorgde in 2014 een aantal trainingen in Mexico-Stad. In september organiseerde het El Toque team in samenwerking met haar partner Instituto Tecnológico de Monterrey een debat en een workshop over nieuwe verhaaltechnieken in de digitale journalistiek. Centraal daarin stond de theorie over Story & Formats zoals ontwikkeld door het RNTC, het trainingscentrum van RNW. Een maand later kwam in de Mexicaanse hoofdstad de fotojournalistiek aan bod in een masterclass voor tien jonge fotografen met als onderwerp: visueel verhalen vertellen. Ook deze masterclass kwam tot stand in samenwerking met het Instituto Tecnológico de Monterrey. De vijfdaagse cursus werd geleid door de NOOR-RNW Academy, een samenwerkingsverband met NOOR, een collectief van internationale topfotografen. Na afloop kreeg iedere deelnemer een mentor toegewezen die hen gedurende drie maanden begeleidde. In die periode
produceerde iedere deelnemer twee fotoverhalen voor El Toque. Voor RNW vormde de masterclass een unieke gelegenheid om voeling te houden met de doelgroep en talentvolle jonge fotografen toe te voegen aan het El Toque platform. Love Matters in Latijns-Amerika Hablemos de Sexo y Amor is de Spaanstalige variant van Love Matters. Openlijk praten over liefde en seks is ‘not done’ in het katholieke LatijnsAmerika. En als er al over gesproken wordt, dan gaat het meestal over de gevaren en zelden over de positieve kanten van liefde en seks. Met hun vragen of voor een discussie kunnen jongeren terecht op de site van Hablemos de Sexo en op Twitter en Facebook. Zie voor meer informatie paragraaf 2.5.
Partners RNW werkt in Latijns-Amerika samen met: Animal Politico, SinEmbargo, Revolucion 3.0, MSN, SinPries, @Masde131, Universidad Claustro de Sor Juana, Universidad Tecnologico de Monterrey, Universidad de Hildalgo, Conceptio Radial, Radio Fe y Alegria, La Patilla, Blogosfere Cuba, Radio Ciudad del Mar, Universiteit van Utrecht, Universiteit van Groningen, Article 19, Centre for Latin American Research and Documentation, Red de Talentos Mexicanos, Stichting Holanda Aca Media Latam, VJ Movement, Radio Educacion, Bienal Internacional de la Radio.
29
2.5 Thema’s en projecten Hoogtepunten
• Love Matters China: 9,6 miljoens views per maand op sociale media • Love Matters Arabisch: 581.000 videoviews per maand op YouTube • Love Matters India: 400.000 bezoekers per maand en 492.000 Facebook fans in 2014 • Love Matters populairste online platform over seksuele gezondheid in India • Love Matters Kenya: 373.000 Facebook fans • Hablemos de Sexo y Amor: Facebook fans verdrievoudigd naar 249.000
Love Matters Seksualiteit, liefde en relaties zijn de thema’s die op een positieve, creatieve en laagdrempelige manier worden besproken op Love Matters, een multimediaal platform voor en door jongeren. In veel landen waar RNW werkt, is er geen sprake van seksuele opvoeding; onderwerpen op dit vlak zijn bijna overal taboe. Jongeren blijven met veel vragen zitten en zoeken hun toevlucht tot het internet om antwoorden te krijgen.
aansluit bij de belevingswereld van de jonge eindgebruikers. Zo werd het afgelopen jaar duidelijk dat er veel behoefte is om te praten over seksueel plezier. Seksueel genot, vooral van vrouwen, is een groot taboe in de meeste landen waar Love Matters actief is. De ervaring leert dat via de invalshoek van ‘plezier in seksualiteit’ een diversiteit aan issues bespreekbaar kan worden gemaakt.
Love Matters wordt gemaakt in vijf talen (Engels, Spaans, Arabisch, Chinees en Hindi) voor China, Egypte, India, Mexico en Kenia. De vijf Love Matters sites van RNW bieden betrouwbare informatie die de lacune in seksuele opvoeding vult. De betekenis van seksuele opvoeding gaat verder dan het persoonlijk leven. Het heeft ook bredere sociale gevolgen. Seksuele opvoeding leert je over wederzijds respect, over tolerantie, over zelfbeschikking en verantwoordelijkheid; fundamentele zaken die raken aan mensenrechten en essentieel zijn voor democratisch burgerschap.
Love Matters India (Hindi en Engels) Love Matters India was de eerste RNW website over liefde, seks en relaties. Het is ook een van de succesvolste. In 2014 nam het aantal bezoekers en volgers op het tweetalige platform opnieuw toe naar 400.000 unieke bezoekers per maand op de website en een half miljoen fans op Facebook. En net als in het jaar daarvoor werd er druk gedebatteerd en commentaar geleverd over tal van onderwerpen, zoals masturbatie, seks voor het huwelijk, seks na de zwangerschap en geweld binnen relaties. Vragen, misverstanden en vooroordelen over deze kwesties worden behandeld door Aunty Ji in haar populaire probleemrubriek. De wijze tante doet dat op een directe, onnavolgbare manier die veel jongeren aanspreekt.
De content wordt veelal lokaal geproduceerd. Hoewel de onderwerpen op de platforms vaak identiek zijn, is de lokale uitwerking zeer verschillend. Die wordt ondersteund door onderzoek en begeleiding van seksuologen en andere deskundigen. Tussen de regionale platforms vindt veel kennisuitwisseling plaats. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar trends in de discussie, om zo te leren wat goed
30
De populariteit van Love Matters India werd in december onderstreept door de hoge opkomst tijdens twee bijeenkomsten gehouden voor academische studenten in New Delhi. Wat bedoeld
was als een inhoudelijk debat over seksualiteit en seksuele gezondheid werd al snel een open forum over het belang en doel van Love Matters. De deelnemers droegen Love Matters T-shirts en voerden spontaan sketches uit geïnspireerd op de content van de website. Daarna werd serieus gedebatteerd over onderwerpen zoals maagdelijkheid en seks voor het huwelijk. Amar Ujjala, een van de drie grootste Hindi dagbladen, heeft Love Matters India uitgekozen als content partner voor de website 18 Plus. De publicatie is vooral gecharmeerd door de frisse, vernieuwende toon van de Hindi website van Love Matters. In januari 2014 voerde Love Matters een campagne over seksuele zelfbeschikking in nauwe samenwerking met de Indiase afdeling van het Bevolkingsfonds van de Verenigde Naties (UNFPA). ‘My Health, My Choice’ was specifiek gericht op jongeren en duurde vier weken. Elke week kwam een ander onderwerp aan bod: het gebruik van voorbehoedsmiddelen, seks voor de eerste keer, seksuele intimidatie en relatieproblemen. De Ford Foundation ziet Love Matters als een van de belangrijkste innovatieve projecten op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid in India, met name door het gebruik van moderne communicatiemiddelen. Daardoor is het bereik onder jongeren indrukwekkend. De Ford Foundation steunt het platform met een subsidie van 300.000 dollar die voor een periode van twee jaar is toegekend. Love Matters India was een van de tien topfinalisten bij de prestigieuze Manthan Awards 2014, uitgeloofd aan creatieve en baanbrekende internet content met een grote impact. Daarnaast werd Love Matters India opgenomen in het door Microsoft gesteunde Good Practices Compendium. Het platform wordt gezien als een pionier in het gebruik van vernieuwende methoden en technieken om jongeren vaardigheden aan te leren. Dit leidde tot een uitnodiging om deel te nemen aan de Youth Connect Conference - Leveraging technology for Young People, georganiseerd in New Delhi op 10 december 2014. Love Matters China In april kwam er een Chinese loot aan de Love Matters tak, zonder de woorden seks of China in de naam. De Chinese benaming kan vertaald worden als “Praten over liefde” en richt zich op
31
een jongerenpubliek dat geen of slechts summier seksuele voorlichting heeft gehad. Dat geldt voor ongeveer de helft van alle Chinezen tussen 18 en 30 jaar, volgens onderzoek uitgevoerd door RNW in samenwerking met Beijing Forest University. Daaruit bleek tevens dat 70 procent van de Chinese jongeren het internet opgaat voor informatie over seks en relaties. “Praten over liefde” voorziet dus in een behoefte. En dat blijkt overduidelijk uit de ronduit imposante bezoekcijfers. Veel artikelen worden meer dan een miljoen keer gelezen en de sociale media teller staat op ruim 11 miljoen views per maand. Het Love Matters China platform biedt relevante informatie van een hoge kwaliteit. Gerenommeerde bloggers, columnisten en andere schrijvers zorgen voor een constante stroom content over zaken die vaak als taboe worden beschouwd. Er zijn regelmatig bijdragen van beroemde seksuologen zoals Yinhe Li, die een van de meest bezochte artikelen van het jaar schreef: een opiniestuk over de verschillende manier waarop mannen en vrouwen tegenover geslachtsgemeenschap en masturbatie aankijken. Er wordt gebruik gemaakt van verscheidene sociale media, waaronder diverse blogs zoals Ifeng en NetEase en twee Weibo (Chinese Twitter) accounts: Sina Weibo en Tencent Weibo. Daarnaast organiseert Love Matters China vanaf september een tweewekelijkse ‘salon’ op WeChat, een all-in mobiele applicatie voor bellen, berichten, chatten en videobellen. Tijdens de salon beantwoorden seksuologen en andere deskundigen vragen van jongeren. De officiële lancering van het platform was op 16 april 2014 in de hoofdstad Peking. De ceremonie en het daaropvolgende deskundigenforum trok ruimschoots aandacht in de landelijke media. Dat leverde Love Matters China een grote naamsbekendheid op. Die werd nog verder vergroot tijdens de jaarlijkse PFLAG conferentie in Guangzhou in september. RNW kreeg toen uit handen van de Chinese afdeling van de Amerikaanse organisatie (PFLAG staat voor Parents, Families and Friends of Lesbians and Gays) een speciale onderscheiding. Voor het derde achtereenvolgende jaar was RNW in de lente present bij Shanghai Pride. Daarbij is de rol van Love Matters China flink toegenomen: van verslaggever en media partner tot medeorganisator van het grote internationale LGBT festival dat sinds 2009 in de Chinese havenstad wordt gehouden.
32
Daarnaast organiseerde RNW in 2014 een loterij en discussies, zowel online als offline, over de problemen waarmee LGBT’s te kampen hebben wanneer ze uit de kast komen. Love Matters Arabisch Seks is een onderwerp dat in de Arabische wereld maar zelden wordt besproken. Zeker niet in het openbaar. Dit verklaart waarom er tot 2014 geen serieuze website over seksuele gezondheid in de Arabische taal bestond. Er was geen online vraagbaak waar jongeren terecht konden voor objectieve en begrijpelijke informatie over seks en relaties. Die kwam er pas in maart van het jaar, toen “Liefdescultuur” gelanceerd werd, een toegankelijk RNW platform dat culturele gevoeligheden, religieuze normen en taalkundige kwesties handig wist te omzeilen. Vaak worden in het Arabisch negatieve bewoordingen of straattaal gebruikt om te praten over seksualiteit. De Love Matters redactie kiest daarom actief voor meer neutrale formele benamingen, of introduceert nieuwe termen, die positief klinken. Zo werd het Arabische woord voor “masturbatie” vervangen door de term “zelfplezier”. De overweging daarbij was dat seks niet als negatief, bedreigend of zondig moet worden
gezien, maar als een bron van ontspanning, plezier en geluk waar zeker over gesproken mag worden. Het is dan ook niet vreemd dat het aantal belangstellenden sinds de lancering explosief is gestegen. Aan het einde van het jaar stond de Facebook-teller al op 205.000 fans en waren de video’s op YouTube al vijf miljoen maal bekeken. Opvallend daarbij is dat veel mannen informatie zoeken bij Love Matters Arabisch. De bezoekers zijn steeds vrijmoediger geworden; gevoelige thema’s zoals incest, aseksualiteit en trioseks worden ogenschijnlijk zonder schroom aan de orde gesteld. De Love Matters redactie hoeft zelden in te grijpen om de online discussies in goede banen te leiden. Over het algemeen benadert men elkaar met respect en zonder vooroordelen. De lancering van de website, op 5 maart in het Vlaams-Nederlands Instituut in Cairo, bracht diverse deskundigen, mensenrechtenactivisten, vertegenwoordigers van NGO’s en bekende persoonlijkheden bij elkaar. Daaronder ook de Egyptische acteur, TV-persoonlijkheid en UNICEF ambassadeur Khalid Abol Naga. Ook deze gelegenheid werd aangegrepen om in debat te gaan over seksualiteit en, in het bijzonder, over de rol van de media in het bevorderen van seksuele gezondheid. In oktober organiseerde RNW in Cairo een baanbrekende tentoonstelling van graffiti kunstenaars rond het thema intimiteit en relaties. “Without Barriers” gaf de 13 deelnemende straatkunstenaars de gelegenheid om met visuele
middelen gevoelige kwesties over liefde en seks te verkennen. De expositie trok veel aandacht in de media, zowel in Egypte als in het buitenland. Online verschenen lange achtergrondreportages op de websites van Egyptian Streets en de BBC. Love Matters Spaans Bij Hablemos de Sexo y Amor, de Love Matters versie voor Latijns Amerika, zijn abortus en seksueel geweld belangrijke thema’s. In de vaak streng katholieke omgeving is het nog taboe om over ongewenste zwangerschap te praten en betrouwbare informatie over de morning-afterpil of abortus is niet gemakkelijk te vinden. In mei nam Hablemos deel aan het regionale ILGALAC congres in Cuba, georganiseerd door de internationale LGBT associatie voor LatijnsAmerika en het Caribisch gebied. Specialisten en activisten deelden hun ervaringen in de strijd tegen discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en geslachtsidentiteit. Het was een goede gelegenheid voor Hablemos om contacten te leggen en het platform onder de aandacht te brengen van de doelgroep. In september werd Hablemos gepresenteerd tijdens het 17de Latijns-Amerikaanse congres over seksualiteit en onderwijs. Het platform heeft in korte tijd een goede reputatie opgebouwd als vraagbaak en kennisbank op het gebied van seksualiteit en seksuele gezondheid. Het is nu een belangrijk online platform dat de communicatie bevordert tussen specialisten en gebruikers en tussen jongeren onderling. Het aantal bezoekers van de Hablemos de Sexo y Amor groeide in 2014
33
tot 254.000 per maand, het aantal Facebook fans verdrievoudigde naar 249.000. Love Matters Africa Ook het Love Matters platform gericht op Afrika kende een gestage groei in 2014, zowel in bezoekersaantallen als in de input van verhalen uit het land zelf. Op Facebook nam het aantal fans toe tot 373.000. Het platform behandelt veel vragen en onderwerpen op het gebied van vrouwenbesnijdenis, homoseksualiteit en abortus. Communicatie in relaties, onderhandelen over bijvoorbeeld het gebruik van anticonceptie, is een ander thema dat hoog op de agenda staat. Elk weekend reserveert de toonaangevende Keniaanse krant The Star een volle pagina voor een drietal Love Matters artikelen. Daaronder is ook de populaire adviescolumn van deskundige Valentine. RNW organiseerde in december een speciale bijeenkomst over seksuele gezondheid in de Keniaanse hoofdstad Naïrobi. Een gemêleerd gezelschap van Love Matters fans, bloggers, deskundigen en commerciële partijen deelden ervaringen en kennis in een open debat. Ondertussen beantwoordden specialisten in een speciale uitzending op Ghetto Radio vragen van luisteraars. Voorafgaand aan de bijeenkomst verzorgde de redactie van Love Matters Kenya een speciale workshop voor bloggers die inging op vaardigheden om effectief te kunnen schrijven over gevoelige seksuele onderwerpen. Aan het einde van 2014 werden verkennende besprekingen gevoerd met de non-profitorganisatie Reach a Hand Uganda (RAHU) over samenwerking in Oeganda. Die zal naar verwachting in 2015 zijn beslag krijgen. Partners Love Matters werkt samen met: Ford Foundation, WAS, WACS, Rutgers WPF, UNFPA, One World, DKT International, Women on Waves, Marie Stopes, YP foundation, Dance4Life, PLAFAM, The Star Newspaper en Kenya Buzz.
International Justice RNW heeft in Ivoorkust en in Kenia een grote en levendige online community opgebouwd van jonge mensen die geïnteresseerd zijn in en zich betrokken voelen bij de processen van het Internationaal Strafhof in Den Haag tegen hun voormalige leiders.
34
Sinds 2013 vertellen Ivoire Justice en The Hague Trials Kenya de verhalen van mensen die vanuit zeer verschillende invalshoeken te maken hebben met deze strafprocessen. Daarnaast bieden ze een platform voor een levendige uitwisseling tussen voor- en tegenstanders. (zie paragraaf 2.2) Opvallend daarbij is dat de discussies binnen de fatsoengrenzen blijven. Modereren is zelden nodig; deelnemers grijpen zelf in wanneer de gemoederen te verhit dreigen te raken en het taalgebruik wat ruwer wordt. Ivoire Justice en The Hague Trials Kenya worden gezien als veilige en toegankelijke discussieplatforms waar men het niet met elkaar eens hoeven te zijn. Ze staan open voor mensen met verschillende achtergronden en ideeën. Dankzij de kracht van deze platforms en door de toegenomen naamsbekendheid heeft RNW unieke toegang tot belangrijke spelers in Den Haag. Vragen vanuit de online community worden voorgelegd aan rechters, aanklagers, advocaten, politici en deskundigen. Door deze contacten, en door de constante aanwezigheid bij de strafzaken, is RNW in 2014 uitgegroeid tot een belangrijke nieuws- en informatiebron voor Ivoriaanse en Keniaanse media. Tientallen International Justice bloggers hebben zich inmiddels aangesloten en leveren regelmatig bijdragen.
Justice Hub verbindt de communities van Ivoire Justice en The Hague Trials Kenya in Afrika met de professionele, juridische ‘Justice community’ in Den Haag en daarbuiten. Deze visueel aantrekkelijke en toegankelijke website werd in juli 2014 gelanceerd en ontwikkelt zich tot de centrale portal voor de uitwisseling van kennis en verhalen rondom internationale strafzaken. Ook in 2014 was RNW nauw betrokken bij de TEDxHagueAcademy, een event met een TED. com licentie dat dit jaar samenviel met de Nuclear Security Summit. In de ‘salon’ gaven diverse sprekers hun visie op veiligheid en vooral op de risico’s en gevaren die zowel de maatschappij als het individu bedreigen. Hun innovatieve ideeën en voorstellen voor een alternatieve aanpak werden gepubliceerd op de speciale TEDxHagueAcademy website. Partners in de organisatie waren onder andere het ministerie van Buitenlandse Zaken, de gemeente Den Haag, Peace and Justice Project, Hague Academic Coalition, ISS, Young The Hague, Cimon en TEDx. In de aanloop naar de Nuclear Security Summit organiseerde RNW een cursus voor 19 journalisten uit dertien landen. Binnen ruim een week leerden
ze hoe de complexe materie op een begrijpelijke wijze voor een groter publiek toegankelijk kan worden gemaakt en wat de valkuilen zijn als je een dergelijke top verslaat. De journalisten, uit onder andere Egypte, China, Pakistan en Mexico, waren voornamelijk thuis in milieu- en energiekwesties maar geen experts op het gebied van nucleaire vraagstukken. Gezamenlijk sparden ze over originele invalshoeken en over de verhalen die voor hun eigen publiek van belang zijn. Als logisch vervolg op TEDxHagueAcademy werd in september de Hague Talks gehouden, een nieuwe interactieve debatserie in het Academiegebouw van het Vredespaleis waarin gesproken werd over wereldwijde kwesties op het gebied van vrede en recht. De voornamelijk jonge deelnemers gingen in gesprek met internationale deskundigen en politici, maar ook met leeftijdsgenoten zoals een Europese jihad strijder, een Mexicaanse student die zijn geluk in de VS zoekt en een Bosnische hiphopper die strijdt tegen extreem nationalisme in zijn land. Voorafgaand aan de driedaagse debattenserie had RNW de sprekers intensief gecoacht, vooral op het gebied van presentatie en storytelling technieken. De Hague Talks viel samen met Wereld Vrede Dag op 21 september.
35
In november leverde RNW een substantiële inhoudelijke bijdrage aan de Peace en Justice Tour voor 14 journalisten uit Franstalig Afrika. Ook hier was het doel om verslaggevers met eigen ogen te laten zien hoe het internationale recht in de praktijk functioneert. De groep bezocht het Strafhof en andere internationale juridische instellingen in Den Haag en sprak met internationale rechters, aanklagers, advocaten, diplomaten, ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken, deskundigen en andere journalisten. Door het persoonlijke contact kregen de journalisten een andere kijk op de wereld van het internationaal recht; de anders zo abstracte strafzaken kwamen letterlijk dichtbij. De hoop is natuurlijk dat dit invloed zal hebben op de verslaggeving en uiteindelijk ook op de beeldvorming over internationaal recht in delen van Franstalig Afrika. Het Justice Hub platform werkt nauw samen met de VJ Movement voor onafhankelijke videojournalistiek, Cartoon Movement en de internationale mensenrechtenorganisatie Open Society Justice Initiative (OSJI).
Boks.sr Boks.sr is een online discussieplatform voor en door jongeren in Suriname. Het platform is in 2013 van start gegaan en heeft inmiddels een sterke reputatie gevestigd als debatorganisatie, zowel online als
36
offline. Het heeft een standaard gezet van kritisch, onafhankelijk, journalistiek debat, die inmiddels wordt opgevolgd door nieuwe lokale initiatieven. In 2014 werd de Stichting Boks.sr opgericht. Het is de bedoeling om in 2015 de gehele activiteit over te dragen aan de Stichting. Boks.sr biedt multimediale content die lokaal wordt geproduceerd. Dagelijks wordt een onderwerp van de dag geagendeerd, waaruit een stelling van de dag voortvloeit, die onderbouwd wordt met interviews, filmpjes en tips. Vaste bloggers leveren columns aan. De stelling wordt ook uitgezonden via Radio 10. Het aantal pagina likes, fans en followers blijft achter bij het target, evenals het aantal pageviews per maand. Vooral rond events is er een piek in het aantal bezoeken. Naast de online debatten zijn in 2014 twee grote en twee kleinere live events georganiseerd in Paramaribo, in totaal bezocht door zo’n 1000 jongeren. Het eerste event draaide om sport. Sportheld Tyrone Sprong gaf een inspirerende aftrap waarin hij zijn visie gaf op de eigenschappen die nodig zijn om je doelen te verwezenlijken. Het tweede debat in december 2014 stond in het kader van de komende algemene verkiezingen in Suriname. Jongeren van de (grote) politieke partijen gingen op het podium met elkaar in debat over de visie die de verschillende partijen hebben
op de toekomst en ontwikkeling van Suriname. Voorafgaand aan het live debat werd een workshop debatteren en campagnevoeren gegeven door Howard Komproe, Erik van Bruggen en Andrew Makkinga van campagnehuis BKB, een partner van Boks.sr. Aan deze workshop deden 53 jongeren mee. Twee kleinere bijeenkomsten (met circa 100 deelnemers per debat) gingen over het optreden van de politie in Suriname en over ‘Jonge ondernemers en hun producten’. In deze kleinere bijeenkomsten werd geëxperimenteerd met debattechnieken zoals een arenadiscussie. Jonge ondernemers leerden te presenteren volgens het pechakucha principe, een vorm die de sprekers in staat stelt om een kernachtige en (visueel) prikkelende presentatie te geven in maximaal 6 minuten en 40 seconden. Daarnaast trad Boks.sr op als co-producer van drie lokale events: een bijeenkomst over empowerment voor jonge vrouwen, een bijeenkomst samen met de Nederlandse ambassade met als titel ‘Onlosmakelijk verbonden’ en een lokale fashionshow. Boks.sr is sterk geworteld in de Surinaamse gemeenschap. Een aantal bedrijven (Fernandes Group, Staatsolie, Self reliance, Roy Boedhoe Enterprises en Boshuizen Consultancy) steunt het project met een financiële bijdrage. Surinam Airways sponsort tickets tot een bedrag van 10.000 euro per jaar. Daarnaast steunt een aantal bedrijven het project in natura met diensten en adviezen. Radio 10 is de vaste mediapartner van Boks. sr en verzorgt dagelijkse radioproducties en een wekelijks overzicht over de stellingen.
Internetveiligheid Vrije en veilige toegang tot internet is voor RNW een zeer belangrijk onderwerp, zowel in de distributie van content naar eindgebruikers, als in de vele conversaties via sociale media en de dagelijkse samenwerking met correspondenten, bloggers en mediapartners. RNW zet zich samen met de collega internationale omroepen beleidsmatig in voor het verbeteren van toegang en experimenteert met alternatieve distributiekanalen. In 2014 werd het pilotproject Pao Pao verder uitgebouwd. Pao Pao maakt gebruik van zogenaamde ‘spiegelsites’ om informatie die normaal gesproken gecensureerd wordt, toch te kunnen verspreiden onder eindgebruikers in China. Deze distributietechniek werd ontwikkeld samen met Great Fire. Pao Pao richt zich specifiek op Chinese ‘netizens’ met gespecialiseerde informatie over internet en het omzeilen van blokkades. In 2015 volgden de BBC en Deutsche Welle het voorbeeld van RNW en lanceerden spiegelsites met nieuws voor een algemeen publiek. Pao Pao heeft 63.000 views per maand op de sociale media kanalen Sina Weibo en Solidot. In 2014 werd een aantal trainingen verzorgd op het gebied van een veilig gebruik van internet voor RNW (freelance) medewerkers. Op basis daarvan is het veiligheidsbeleid aangepast en wordt maatgericht advies en training gegeven aan correspondenten en regionale teams.
37
2.6 Overzicht Output resultaten
> 10% boven target op target > 10% onder target niet gemeten
Jaarverslag RNW 2014, Logical framework - 1 OUTPUTS
target Q4 2014
realisatie Q4 2014
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
87%
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
87%
waardering: % potentiële gebruikers dat content positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
259.000
waardering: % kijkers dat de content positief beoordeelt
> 60%
88%
> 550.000
607.000
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
90%
> 300.000
513.000
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
89%
> 60%
90%
waardering: % potentiële gebruikers dat content positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
aantal views per maand
> 100.000
147.000
waardering: % kijkers dat de content positief beoordeelt
> 60%
87%
404.000
pageviews per maand
> 250.000
788.000
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
79%
> 40.000
130.000
pageviews per maand
> 80.000
379.000
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
85%
> 52 uur
42 uur
> 60%
80%
waardering: % potentiële gebruikers dat content positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
> 175
165
aantal views per maand
> 200.000
822.000
waardering: % kijkers dat de content positief beoordeelt
> 60%
81%
resultaten
regio
activiteiten: maken/verzorgen van
indicator 1
target Q4 2014
realisatie Q4 2014
Multimediale eigen producties via platforms RNW
SS Afr
webproductie: alle Afrika sites (Engels/Frans)
unieke bezoekers per maand
> 150.000
webproductie: Love Matters Africa
unieke bezoekers per maand
eigen audioproducties (Engels/Frans)
Latam
Arab
indicator 2
target Q4 2014
realisatie Q4 2014
252.000
pageviews per maand
> 400.000
596.000
> 75.000
145.000
pageviews per maand
> 250.000
418.000
omvang productie in aantal uren audio per jaar
> 40 uur
20 uur
> 60%
95%
eigen videoproducties (Engels/Frans)
omvang productie in aantal video's per jaar
> 100
85
> 25.000
webproductie: alle Latijns Amerika sites
unieke bezoekers per maand
> 220.000
321.000
pageviews per maand
webproductie: Hablemos de sexo y amor
unieke bezoekers per maand
> 125.000
254.000
pageviews per maand
eigen audioproducties El Toque (Spaans)
omvang productie in aantal uren audio per jaar
> 26 uur
52 uur
eigen videoproducties El Toque (Spaans)
omvang productie in aantal video's per jaar
> 100
40
webproductie: alle Arabische sites
unieke bezoekers per maand
> 100.000
webproductie: Love Matters Arabisch
unieke bezoekers per maand
eigen audioproducties (Arabisch)
omvang productie in aantal uren audio per jaar
eigen videoproducties (Arabisch)
38
aantal views per maand
% audio uren over de RNW thema's
% audio uren over de RNW thema's
webproductie: alle Chinese sites
unieke bezoekers per maand
> 125.000
219.000
pageviews per maand
> 375.000
584.000
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
89%
webproductie: Love Matters China
unieke bezoekers per maand
> 25.000
112.000
pageviews per maand
> 75.000
349.000
waardering: % potentiële gebruikers dat content positief beoordeelt
> 60%
94%
eigen videoproducties (Chinees)
omvang productie in aantal video's per jaar
> 75
60
> 1.500
633.000
waardering: % kijkers dat de content positief beoordeelt
> 60%
92%
alg
webproductie: rnw.org
unieke bezoekers per maand
> 5.000
5.000
pageviews per maand
> 12.000
10.000
waardering: % gebruikers dat de content positief beoordeelt
> 60%
76%
Azie
webproductie: Love Matters India
unieke bezoekers per maand
> 300.000
40.0000
pageviews per maand
> 1.500.000
1.354.000
omvang externe financiering
25%
25%
Suriname
webproductie: boks.sr
unieke bezoekers per maand
> 7.500
5.000
pageviews per maand
> 15.000
10.000
omvang externe financiering
100%
onbekend
SS Afr
online partnermagazine (Engels/Frans)
aantal bronnen/ bijdragende partners per maand
> 10
10
waardering: % bezoekers dat de content positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
Latam
online opiniedossiers
aantal bronnen/ bijdragende partners per maand
>8
6
waardering: % bezoekers dat de content positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
Arab
online partnermagazine
aantal bronnen/ bijdragende partners per maand
>8
8
waardering: % bezoekers dat de content positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
China
online opiniedossiers
aantal bronnen/ bijdragende partners per maand
>8
12
waardering: % bezoekers dat de content positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
alg
project 'International Justice Forum'/Peace and Justice platform
aantal bronnen/ bijdragende partners per maand
>5
5
waardering: % bezoekers dat de content positief beoordeelt
> 60%
89%
China
Compilaties van content uit verschillende bronnen rond een thema via eigen of gedeelde platforms
omvang productie in aantal
% audio uren over de RNW thema's
indicator 3
aantal views per maand
39
> 10% boven target op target > 10% onder target niet gemeten
Jaarverslag RNW 2014, Logical framework - 2 OUTPUTS
target Q4 2014
realisatie Q4 2014
interacties (comments, shares, item likes) per maand
> 10.000
169.000
70
interacties (comments, shares, item likes) per maand
> 10.000
51.000
> 30%
60
interacties (comments, shares, item likes) per maand
> 10.000
77.000
gemodereerde conversaties over themas per maand
> 20%
60
interacties (comments, shares, item likes) per maand
> 10.000
14.000
aantal co-producerende partners
>7
19
waardering: % partners dat de samenwerking positief beoordeelt
> 60%
88%
aantal bijdragende bl/vloggers/change makers
>8
5
>4
5
aantal co-producerende partners
>2
3
> 60%
86%
> 20
25
> 14
9
aantal co-producerende partners
>5
6
> 60%
67%
bloggers/vloggersplatform
aantal bijdragende bl/ vloggers/change makers
>4
30
aantal bijdragende bl/vloggers
>4
30
China
bloggers/vloggersplatform
aantal bijdragende bl/ vloggers/change makers
>4
5
aantal bijdragende bl/vloggers
>8
10
SS Afr
samenwerkingsverbanden voor overname content
aantal key distributie partners per doelland
>2
elk land minstens 2, nog geen in Zuid-Soedan
aard partners (kwalitatief)
overzicht gemaakt
waardering: % partners dat de samenwerking positief beoordeelt
> 60%
88%
Latam
samenwerkingsverbanden voor overname content
aantal key distributie partners per doelland
>1
2 per land behalve Cuba (0)
aard partners (kwalitatief)
overzicht gemaakt
waardering: % partners dat de samenwerking positief beoordeelt
> 60%
86%
Arab
samenwerkingsverbanden voor overname content
aantal key distributie partners per doelland
>2
2 per land behalve Marokko (1), SaoediArabië (0)
aard partners (kwalitatief)
overzicht gemaakt
waardering: % partners dat de samenwerking positief beoordeelt
> 60%
67%
China
samenwerkingsverbanden voor overname content
aantal key distributie partners per doelland
>2
4
aard partners (kwalitatief)
overzicht gemaakt
waardering: % partners dat de samenwerking positief beoordeelt
> 60%
100%
resultaten
regio
activiteiten: maken/verzorgen van
indicator 1
target Q4 2014
realisatie Q4 2014
indicator 2
Participatieve formats/ conversatie met doelgroep
SS Afr
social media pagina's
aantal pagina likes/fans/followers
> 300.000
1.273.000
gemodereerde conversaties over themas per maand
> 100%
150
Latam
social media pagina's
aantal pagina likes/fans/followers
> 250.000
367000
gemodereerde conversaties over themas per maand
> 60%
Arab
social media pagina's
aantal pagina likes/fans/followers
> 250.000
1.042.000
gemodereerde conversaties over themas per maand
China
social media pagina's
aantal pagina likes/fans/followers
> 200.000
413.000
SS Afr
Latam
audio coproducties
aantal coproducties per jaar
bloggers/vloggersplatform
audio coproducties
> 60
96
platform online
Q2
geen apart platform maar blogs/vlogs opgenomen in regiosite
aantal coproducties per jaar
52
52
aantal bijdragende bl/ vloggers/change makers
bloggers/vloggersplatform
Arab
Samenwerkingsverbanden met distributiepartners en relevante platforms in doelgebieden: overname Wereldomroep content
40
audio coproducties
aantal coproducties per jaar
realisatie Q4 2014
indicator 3
12.352.000
aantal views social media
Samenwerkingsver banden met lokale preferente mediapartners en bloggers: uitgewisselde content en coproducties
target Q4 2014
52
60
aantal bijdragende bl/vloggers
waardering: % partners dat de samenwerking positief beoordeelt aantal bijdragende bl/vloggers
waardering: % partners dat de samenwerking positief beoordeelt
41
> 10% boven target op target > 10% onder target niet gemeten
Jaarverslag RNW 2014, Logical framework - 3 OUTPUTS regio
activiteiten: maken/verzorgen van
indicator 1
Tools en tips mbt veilig internetten en het omzeilen van blocking en jamming
China
pilot project veilig internet
pilot externe veiligheid gedaan
Q4
specifiek dossier Paopao en losse content op regio sites
alg
webdossier veilig internet in alle talen
items per maand
>2
20-25 per maand op Paopao, losse content regiosites
SS Afr
samen-leren met partners
aantal trajecten per jaar
>4
9
waardering: % dat deelname positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
Latam
samen-leren met partners
aantal trajecten per jaar
>2
3
waardering: % dat deelname positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
Arab
samen-leren met partners
aantal trajecten per jaar
>1
3
waardering: % dat deelname positief beoordeelt
> 60%
niet gemeten
SS Afr
openbare debatten/events ism partners
aantal debatten/events per jaar
>6
7
gemiddeld aantal bezoekers per keer
> 50
246
waardering: % deelnemers dat deelname positief beoordeelt
> 60%
89%
Latam
openbare debatten/events ism partners
aantal debatten/events per jaar
>4
4
gemiddeld aantal bezoekers per keer
> 75
103
waardering: % deelnemers dat deelname positief beoordeelt
> 60%
60%
Arab
openbare debatten/events ism partners
aantal debatten/events per jaar
>3
5
gemiddeld aantal bezoekers per keer
> 50
219
waardering: % deelnemers dat deelname positief beoordeelt
> 60%
77%
China
openbare debatten/events ism partners
aantal debatten/events per jaar
>2
3
gemiddeld aantal bezoekers per keer
> 50
125
waardering: % deelnemers dat deelname positief beoordeelt
> 60%
98%
alg
openbare debatten/events ism partners
aantal debatten/events per jaar
>1
6
gemiddeld aantal bezoekers per keer
> 100
100
waardering: % deelnemers dat deelname positief beoordeelt
> 60%
100%
aantal relevante beleidsdocumenten > 1
0
aantal allianties
>1
1
aantal ingezette 'media in a box'
2
Twinning, coaching, stages en netwerken voor preferente partners/bloggers
Events rondom internetvrijheid, thema's
(Inter)nationale beleidsbeïnvloeding mbt het belang van vrije toegang tot pluriforme informatie
alg
Basale infrastructuur beschikbaar gesteld aan mediaorganisaties in noodsituaties
alg
42
'media in a box': inzet in noodsituatie, indien relevant
target Q4 2014
alleen indien relevant
realisatie Q4 2014
indicator 2
target Q4 2014
realisatie Q4 2014
indicator 3
target Q4 2014
realisatie Q4 2014
resultaten
43
2.7 Overzicht Outcome resultaten
Het monitoren van outcomes is complex en kost tijd en geld. Sommige outcomes worden jaarlijks gemeten, andere metingen vinden slechts eenmalig plaats aan het einde van het programma. Hieronder een overzicht van de outcomeresultaten over 2014. Soms wordt slechts een voorbeeld of quote vermeld, omdat nog geen meting heeft plaatsgevonden. 1. Pluriforme informatie over thema’s is beschikbaar in doelgroep Voor deze outcome is het van belang dat de informatie pluriform is en dat deze de doelgroep bereikt. Bereikcijfers zijn opgenomen in de output resultaten en komen daarnaast in punt 5 aan bod. Dat RNW pluriforme informatie biedt, blijkt onder meer uit een online survey onder bezoekers van RNW websites. Resultaten over alle gemeten sites gemiddeld -in % (helemaal) mee eens: • Offers information I cannot find elsewhere 77% • Encourages me to think about different 84% perspectives on a topic 2, 3 en 4. Eindgebruikers hebben meer inzicht in de thema’s; taboes zijn beter bespreekbaar voor eindgebruikers; mondigheid van eindgebruikers is versterkt In een online survey onder bezoekers van RNW websites zijn onderstaande stellingen voorgelegd, als indicatoren voor deze outcomes. Antwoordmogelijkheden waren: “helemaal mee eens, mee eens, niet mee eens, helemaal niet mee eens, geen mening. De resultaten over alle gemeten sites gemiddeld -in % (helemaal) mee eens: • provides me with insights 89% • makes me think 84% • helps me form an opinion 82% • makes it easier for me to discuss taboo 72% topics
44
5. Indirect bereik van doelgroep Een belangrijk outcome resultaat van RNW is het indirect bereik van de doelgroep via derden. Lokale media en individuen (bloggers, influentials op sociale media) zijn heel belangrijk in het bereiken van de RNW doelgroep. Via deze platforms wordt een veel groter publiek bereikt dan via de eigen kanalen. Sommige mediapartners van RNW behoren tot de marktleiders in hun regio en hebben een miljoenenbereik. Het exacte bereik van de RNW-(audio)content via partners is moeilijk te bepalen, omdat in veel doelgebieden geen bereikonderzoek wordt verricht op hetzelfde niveau als in de westerse wereld. Waar mediapartners wél beschikken over bereikcijfers, geven deze een indicatie van het potentieel. RNW heeft in de afgelopen jaren samen met andere internationale omroepen een instrument ontworpen om dergelijk bereikonderzoek uit te voeren. Soms wordt dergelijk onderzoek in doellanden niet toegestaan. De uitvoering is altijd erg kostbaar. In 2014 heeft RNW geen onderzoek uit laten voeren noch data over bereik aangeschaft. Het meten van online bereik via de partnersites is niet altijd mogelijk, zo blijkt in de praktijk. RNW probeert waar mogelijk webcontent die bij partners wordt geplaatst van meetcodes te voorzien. Naast technische problemen stuit dit echter vooral op principiële bezwaren van partners, met name in landen waar de persvrijheid onder druk staat. Bescherming van de gebruikers is in deze landen belangrijker dan het meten van bereik. Een alternatief is dat partners/derden zelf webbereikcijfers over RNW content aanleveren. Partners hebben vaak weerstand tegen het delen van meetgegevens, en het is niet altijd duidelijk hoe de gegevens zijn verzameld. Kwaliteit en continuïteit is niet te garanderen. RNW heeft in 2014 een experiment gedaan met een ‘magic pixel’, een code in de betreffende content waardoor sommige bereikgegevens toch kunnen worden uitgelezen.
Begin 2015 is een meetweek gehouden waarin het overnemen van RNW content door partners en andere organisaties is gemonitord. Van de top 8 online artikelen van 2014 waren begin 2015 nog 144 kopieën te vinden; van slechts 17 waren bereikcijfers te vinden – maar deze alleen leverden al 8,4 miljoen pageviews op. 6. Zelfstandige productie van format coproductie door partner Rencontres et profils 7. Capaciteiten van partners zijn versterkt In een evaluatie onder partners waarmee RNW intensief samenwerkt, is gevraagd: “In your opinion, what does your organization gain from working with RNW?”. Enkele resultaten, voor alle regio’s gemiddeld: 42% • Knowledge • Practical skills 23% 52% • Bigger network 61% • Quality content 93% van de ondervraagde partners geeft aan de samenwerking met RNW graag te willen intensiveren in de toekomst. 8. Thema in publieke belangstelling Content van RNW leidt regelmatig tot aandacht in lokale en internationale media. In het jaarverslag 2014 worden hiervan voorbeelden genoemd.
45
3 Organisatie
Na een jaar van opbouwen en ontwikkelen was 2014 bij uitstek het jaar om te consolideren en te positioneren. Hierbij ligt de focus op het opbouwen van een goede positie voor het verwerven van samenwerking en additionele financiering. Bij de activiteiten in de regio wordt onze goede reputatie volop benut en geven we veel aandacht aan het zoeken van strategische partners. Voor de interne organisatie betekent dit het ontwikkelen van een resultaat- en klantgerichte aanpak voor alle lagen van de organisatie. Een uitdagend veranderingsproces waaraan door alle collega’s erg hard wordt gewerkt. In dit hoofdstuk gaan we in op de activiteiten op het niveau van de organisatie in 2014.
3.1 Missie We connect communities and change makers through innovative use of media and training to enable young people to make informed choices. We are an NGO using media for social change. RNW werkt op basis van de volgende kernwaarden: “open minded, supportive, independent.” Journalistieke onafhankelijkheid Voor de uitvoering van zijn taak is de waarborging van de journalistieke onafhankelijkheid van RNW essentieel. RNW hanteert daarbij de “hoogste journalistieke eisen van zorgvuldigheid, betrouwbaarheid, ongebondenheid, pluriformiteit en onbevooroordeeldheid”, zoals verwoord in de statuten. De journalistieke onafhankelijkheid is beschreven in het Handvest Wereldomroep en daarin vertaald naar richtlijnen voor de dagelijkse journalistieke praktijk.
46
3.2 Interne Organisatie en personeel
Bestuur en Toezicht Binnen RNW zijn de functies en taken van bestuur en toezicht gescheiden. Het bestuur is conform de statuten belast met het dagelijks beleid en legt hierover verantwoording af aan het toezichthoudend orgaan, de Raad van Toezicht. Het bestuur van RNW wordt gevormd door de directeur en de hoofdredacteur. Op 1 januari 2014 bestond de directie uit Robert Zaal (directeur) en William Valkenburg (hoofdredacteur). Op 1 november nam William Valkenburg afscheid van RNW. De functie van interim hoofdredacteur wordt vervuld door Andy Clark, adjunct hoofdredacteur en afdelingshoofd van de Chinese en Arabische redactie. Het bestuur heeft iedere twee weken overleg met het operationeel management team. In dit overleg komen alle lopende zaken aan bod, en wordt ook regelmatig ruimte gemaakt voor discussie over strategische onderwerpen. Van elk overleg wordt een verslag gemaakt en de belangrijkste punten worden intern gepubliceerd. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken bij RNW. Eind 2013 nam een aantal leden van de Raad van Toezicht afscheid en is een profielschets opgesteld voor de nieuwe raad en leden. De nieuwe leden zijn benoemd in januari 2014. In 2014 bestond de Raad van Toezicht uit: de heer Bernard Bot (voorzitter), de heer Fons van Westerloo, mevrouw Anna Chojnacka, mevrouw Annemiek van Melick en de heer Sander ’t Sas (benoemd op voordracht van de Ondernemingsraad). De Raad van Toezicht kwam in 2014 elf maal bijeen. Een inhoudelijke rapportage is opgenomen in de jaarrekening met verslag. Een Adviesraad adviseert de Raad van Toezicht over het beleid ten aanzien van journalistieke producties en monitort trends op mediagebied. De
47
adviesraad kwam in 2014 twee maal bij elkaar en besprak onder andere de borging van journalistieke onafhankelijkheid en het activiteitenprogramma van RNW. De Adviesraad bestond in 2014 uit: de heer Erik Jan Gelink, de heer Michiel Buitelaar, mevrouw Brechtje van de Moosdijk en mevrouw Paulien Kreutzer. Interne en externe regelgeving De bepalingen uit de Mediawet en het ‘Handboek Financiële Verantwoording landelijke publieke media-instellingen en Ster’ zijn sinds 1 januari 2013 niet meer van toepassing op RNW. Verslaglegging en toepasselijk wettelijk kader zijn gebaseerd op Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 ‘Organisaties zonder winststreven’. Voor het beheersen van de primaire en ondersteunende processen hanteert RNW bestaande fiscale en sociale wet- en regelgeving, richtlijnen voor de administratieve organisatie en maatregelen van interne controle. De “Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen Publieke en Semipublieke Sector” (WNT) is sinds 2013 van kracht. In deze wet zijn regels opgenomen inzake de normering van bezoldigingen van topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector. De WNT is van toepassing op RNW. Verder beschikt RNW over een gedragscode inzake interne regels en omgangsvormen. Deze gedragscode is gebaseerd op de gedragscode Goed Bestuur en Integriteit Publieke Omroep en heeft betrekking op gedragsregels voor topfunctionarissen, toezichthouders en medewerkers, voor de inrichting van de organisatie van RNW als media instelling en voor verslaglegging van werkzaamheden. De journalistieke onafhankelijkheid is geborgd in het Handvest en in het Redactiestatuut vertaald naar richtlijnen voor de dagelijkse journalistieke praktijk. Verder is RNW lid van Partos, de branchevereniging voor Internationale Samenwerking. RNW streeft,
als lid van Vereniging Partos, de afspraken na die zijn overeengekomen in de Partos gedragscode 2012. In 2014 is RNW aangemerkt als een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Organisatie De redactie is verdeeld in vier taal/regio units, een unit thema’s en projecten en een unit multimedia en techniek. Vijf eindredacteuren zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse aansturing van de content productie op de redactie, vier hoofden vormen de managementlaag. Daarnaast is er een aantal ondersteunende functies op het gebied van personeel, financiën, marketing, communicatie, business intelligence, resource mobilisation en business development. RNTC opereerde in 2014 nog als een zelfstandige entiteit binnen de organisatie, verantwoordelijk voor de ontwikkeling en implementatie van capaciteitsversterking van individuele professionals uit ontwikkelingslanden en Nederland. Vanaf 1 januari 2015 is RNTC een integraal onderdeel van RNW. Personeel Op 31 december 2014 had RNW 116 mensen in dienst, waarvan 8 bij RNTC: 54 mannen en 62 vrouwen. In totaal gaat het om 107,5 FTE, waarvan 6,2 FTE bij RNTC. Naar schatting driekwart van de medewerkers werkt ten behoeve van het primaire proces (productie, distributie en marketing van content). Het ziekteverzuim van RNW/RNTC was in 2014 gemiddeld 4,75 %, een stijging ten opzichte van 2013. Deze stijging is vooral te koppelen aan een beperkt aantal langdurige ziektegevallen. Er is een mix van verschillende culturele achtergronden en nationaliteiten. Circa een derde van de medewerkers komt uit het buitenland en heeft een andere moedertaal dan het Nederlands. RNW voert daarom een tweetalenbeleid: alle medewerkers worden geacht in ieder geval het Nederlands en het Engels te beheersen, waarvan minimaal één taal zowel actief als passief. Belangrijke documenten, zoals het beleidsplan en contracten voor werknemers zijn in beide talen beschikbaar. Taalcursussen worden aan alle medewerkers aangeboden. RNW heeft 25 ‘regional workers’, mensen met een dienstverband die gestationeerd zijn in een van de doellanden. Voor de regional workers is een aparte regeling.
48
Werknemers worden betaald conform de CAO voor het Omroeppersoneel. Geen van de salarissen is hoger dan het salaris van een directeur-generaal in dienst van de rijksoverheid (DG norm). Functionerings- en beoordelingssystematiek De HR cyclus bestaat uit een afsprakengesprek, een functioneringsgesprek en een beoordelingsgesprek tussen medewerker en leidinggevende. De verslaglegging is geïntegreerd in het financieel/ administratief systeem. Vertrouwenspersoon RNW heeft een interne en een externe vertrouwenspersoon voor het personeel. In 2014 werd door een aantal medewerkers om advies en bemiddeling gevraagd. Daarbij ging het met name om vormen van spanning in verhoudingen tussen collega’s of met leidinggevenden. In alle gevallen kon na een of meer gesprekken de betrokken medewerker de kwestie zelf aankaarten en werd een bevredigende oplossing gevonden. Het heeft niet geleid tot formele klachten. Personeelsvertegenwoordiging RNW heeft een actieve ondernemingsraad, die in 2014 regelmatig overleg voerde met het bestuur. Onderwerpen op de agenda waren onder andere de arbeidsvoorwaarden, het vertrek van de hoofdredacteur, de jaarplannen en jaarrekening, resource mobilisation, sociaal beleid en organisatieverandering. De ondernemingsraad bestond in 2014 uit: Eric Beauchemin (voorzitter), Maria Vaquero, Afke van Dijk, Karima Idrissi en Fei Yang.
49
Daarnaast heeft RNW een Redactieraad, waarin alle regioredacties vertegenwoordigd zijn. De Redactieraad bewaakt de journalistieke onafhankelijkheid van RNW en heeft regelmatig overleg met de hoofdredacteur. Daarbij werd onder andere gesproken over de plannen voor journalistieke projecten, het werven van additionele financiering en projecten van externe opdrachtgevers. In 2014 bestond de redactieraad uit vijf leden: Sophie van Leeuwen (voorzitter), Marc Brouwer, Anna Rosales, Jannie Schipper en Bei Wang. Veiligheidsbeleid RNW is actief in landen die onveilig kunnen zijn voor journalisten. In 2014 werd het veiligheidsbeleid vastgesteld. Dit beschrijft de verantwoordelijkheden van de organisatie en de individuele medewerker omtrent veiligheid en gezondheid tijdens het werk in het buitenland en geeft een handelingsprotocol dat ingaat op aspecten van voorbereiding en uitvoering. Medewerker en leidinggevende maken afspraken over het bewaken van de persoonlijke veiligheid en de veiligheid van freelance medewerkers tijdens (journalistieke) missies in gevaarlijk gebied. Daarnaast is er een protocol opgesteld voor digitale veiligheid en zijn er digitale veiligheidstrainingen gegeven aan medewerkers van RNW. Leeragenda In 2014 werd wederom een intensieve interne leeragenda gevolgd om de capaciteiten van de medewerkers en de organisatiecultuur goed aan te laten sluiten bij de missie en doelstellingen. Leren en ontwikkelen zijn onderdeel van de dagelijkse
werkzaamheden, van iedere medewerker wordt een actieve en leergierige houding verwacht. De organisatie en implementatie van het intern leertraject is belegd bij RNTC, het trainingscentrum van RNW. Iedere medewerker heeft een persoonlijk opleidingsbudget waaruit hij of zij zelf opleidingen kan betalen die aansluiten bij het persoonlijk ontwikkeldoel. Een derde van de medewerkers heeft in 2014 dit budget aangewend. Daarnaast is uitvoering gegeven aan het strategisch opleidingsbeleid. In 2014 werden in huis trainingen georganiseerd over 15 verschillende thema’s, waaronder resource mobilisation, crowd activation en een teambuildingstraject gericht op het verbeteren van de samenwerking binnen en tussen de teams. Er werd in workshops en lezingen gewerkt aan bewustzijn en vaardigheden met betrekking tot digitale veiligheid. Er vond een tweedaagse workshop voor alle medewerkers plaats, waarin ingegaan werd op de theorie en praktijk van persuasieve verteltechnieken. In het kader van de tweetalige organisatie werd een taaltrainingstraject (Nederlands-Engels en EngelsNederlands) aangeboden, waaraan zowel vaste medewerkers als freelancers konden deelnemen. Alle 116 medewerkers hebben in 2014 deelgenomen aan een training of opleiding; sommige medewerkers volgden meerdere opleidingen.
Leren van elkaar en van partners is een belangrijk element in de leeragenda. Daarom worden er regelmatig ‘Food for Thought’ sessies georganiseerd, waarin RNW medewerkers en/of gasten en partners de collega’s informeren over de projecten waar zij mee bezig zijn en bespreken zij hun leerervaringen. Deze sessies vinden plaats op de redactievloer waardoor iedereen kan deelnemen. Meer informatie hierover is verderop in dit verslag te vinden bij het onderdeel (interne) communicatie.
50
3.3 Kwaliteit Planning, monitoring en evaluatie zijn binnen RNW belegd bij de unit Business Intelligence. Deze unit is betrokken bij de planning van (nieuwe) activiteiten, coördineert en organiseert omgevingsanalyses en haalbaarheidsstudies, doet (pre)testen van producten, verzamelt en analyseert bereikcijfers, waardering en impactgegevens en monitort de voortgang van de beoogde resultaten. De metingen en analyses worden direct gebruikt voor het optimaliseren van resultaten. Managementrapportages worden wekelijks, maandelijks en per kwartaal gedaan. De unit adviseert de directie en de redactie over eventuele verbetermaatregelen. In 2014 is gestart met een ISO certificeringstraject. RNTC heeft al een ISO certificaat. In 2015 wordt het ISO certificaat voor geheel RNW aangevraagd.
3.4 Communicatie
Om bestaande en potentiële partners, mediaorganisaties, NGO’s en een breder publiek te informeren over de activiteiten van RNW, kwam eind 2013 een eerste versie van de Engelstalige site rnw. org online. Op deze site worden naast projecten, nieuwsitems en persberichten ook joint statements van de Global Alliance of International Broadcasters (DG 7) over media en journalistiek gedeeld en spreekt de organisatie zich uit over wat meer algemene zaken zoals geweld tegen journalisten en de vrijheid van meningsuiting. Eind 2014 kreeg de site ruim 10.000 pageviews per maand, iets minder dan het beoogde target. Een email nieuwsbrief die eind 2014 werd geïntroduceerd, beoogt om in ieder
51
geval de relevante stakeholders op de site en de verhalen attent te maken. Stand by Me In juli nodigde RNW acht jonge LHBT-activisten uit zeven landen uit om te vertellen over hun inzet, ervaringen en gedachtegoed. Praten over homoseksualiteit is gevaarlijk in veel landen. Door deze activisten naar Nederland te halen tijdens Amsterdam Gay Pride konden ze op een veilige plek spreken over LHBT-rechten en deze leerervaringen delen met hun contacten in eigen land. Tijdens de door RNW in VondelCS georganiseerde Celebrate Freedom Summit vertelden de activisten hun persoonlijke verhaal. Een volle zaal met 100 journalisten, fotografen en inhoudelijk betrokkenen bezocht de Summit en werd gevraagd artikelen en beeldmateriaal online te delen met de hashtag #STANDBYME. De campagne kwam op de tweede plaats van trending topics. “A day I’ll remember the rest of my life”, was de reactie van Daniel Arzola uit Venezuela na zijn optreden op de Summit. Voorafgaand aan de Summit was er een uitgebreid trainingsprogramma waar de activisten aan deelnamen en dat inging op onder andere mediavaardigheden; de activisten liepen mee in de Pride Walk en bezochten bijeenkomsten in de ambtswoning van de burgemeester en bij het COC. Op zaterdag 2 augustus nam de groep op de RNWboot deel aan de botenparade door de Amsterdamse grachten. Naast zo’n 32 verslagen in Nederlandse media, werden foto’s, artikelen en video’s ook via de eigen kanalen in de regio’s gedeeld. Het COC sprak van “een ongekend niveau. Stuk voor stuk bijzondere mensen die veel betekenen voor hun community. We zagen hoe jullie betrokkenheid hen heeft geholpen en zal helpen in hun toekomstige werk”. RNW in Nederlandse media Een aantal van de op rnw.org geselecteerde verhalen uit Latijns-Amerika, Afrika, China en de Arabische wereld is opgemerkt door Nederlandse media. In de eerste helft van 2014 werd Ikenna Azuike door onder meer NOS op 3, De Jakhalzen (De Wereld Draait Door) en Pauw en Witteman uitgenodigd om op prime-time televisie te spreken over zijn format What’s Up Africa en zijn ideeën over de wijze waarop Afrika in veel Westerse media aan bod komt. Ook kwaliteitskranten als Trouw, Volkskrant, NRC Next en jongerenradiozender FunX spraken met deze RNW’er.
In maart 2014 kreeg de lancering van de Arabische Love Matters site van RNW veel aandacht in de Nederlandse pers. Kranten als Parool, Spits, Telegraaf, Trouw en Volkskrant besteedden aandacht aan de lancering en ook door online media met een jonger publiek zoals Powned, Lindanieuws en 7Days werd inhoudelijk ingegaan op dit eerste objectieve internetplatform over seksualiteit in de Arabische wereld. In het kader van de Internationale Dag van de Persvrijheid organiseerde Unesco in Parijs de conferentie ‘Media Freedom For a Better Future: Shaping the Post-2015 Development Agenda’. Robert Zaal, directeur RNW, sprak op de openingsdag van deze conferentie namens de DG7, waarvan onder andere BBC Global News en Deutsche Welle deel uitmaken. Achteraf deelde Robert Zaal een opiniestuk dat terug te vinden is op Villamedia. Een artikel in de Telegraaf eind augustus agendeerde op tendentieuze wijze het doel en effect van de activiteiten van RNW, wat leidde tot Kamervragen. Ook de bekendmaking van het vertrek van hoofdredacteur William Valkenburg deed enig stof opwaaien. Expertise Er is in Nederland belangstelling voor de expertise van de redacteuren van RNW. Regelmatig treden RNW medewerkers als expert op bij openbare evenementen en debatten. Tijdens het Movies That Matter festival in Den Haag modereerde RNW Afrika eindredacteur Helene Michaud een discussie met de activiste Meron Estefanos na afloop van de film ‘The Sound of Torture’. Pablo Gamez, eindredacteur Latijns-Amerika redactie,
52
nam deze rol op zich tijdens de discussie rond de film Eurfrosina’s Revolution. Pablo Gamez was ook één van de RNW’ers die deelnam aan een serie tv programma’s van AT5 ‘De Stelling van Amsterdam’. Dit is een televisieprogramma waarin deskundigen, belanghebbenden of gewone Amsterdammers discussiëren over actuele onderwerpen aan de hand van een stelling. Voor RNW biedt het een mogelijkheid om internationale mensenrechtenkwesties voor een Nederlands publiek toegankelijk te maken. Zo besprak Bei Wang, eindredacteur van de Chinese redactie, haar visie op de recente handelsmissie naar China van burgemeester Van der Laan van Amsterdam. Pablo Gamez ging in op het drugsgeweld in Mexico. Een korte reportage met vox pops vanuit Nigeria door RNW correspondent Ayo Okulaja behandelde de derde stelling omtrent illegale schoonmaaksters en moderne slavernij. En in de laatste aflevering kwam radicalisering van moslimjongeren vanuit Arabisch perspectief aan bod. Op 1 november 2014 nam RNW deel aan de Afrikadag in het uitverkochte Koninklijk Instituut voor de Tropen. De RNW My Song Workshop op deze dag stroomde snel vol met circa 100 deelnemers. Ze kwamen voor Afrikaanse artiesten zoals de Nigeriaanse Yoruba soulzangeres Kuku en Djily Bagdad van de Senegalese protestbeweging Y’en a Marre (‘We zijn het zat’). De sessie werd gepresenteerd door de Congolese journalistieke rapper Gaïus Vagheni Kowene. Hij kondigde optredens aan en leidde de interviews en discussies over de rol die muziek en andere kunstuitingen kunnen spelen bij maatschappelijke veranderingen. De workshop werd afgesloten met een openbare My Song opname.
53
3.5 Samenwerking en complementariteit
Samenwerking met anderen is cruciaal voor het realiseren van de doelstellingen van RNW. In de doellanden werkt RNW samen met lokale (media) organisaties, met associaties van bloggers en journalisten en met thematische organisaties. Lokale media Alle audioproducties en veel van de webcontent worden samen met partners gemaakt. RNW investeert in de versterking van de partners middels een hechte samenwerking in deze coproducties. Discussies over selectie en aanpak van onderwerpen, over integriteit en balans, maar ook over visualisatie en een aantrekkelijke presentatie dragen bij aan de professionaliteit van de redacteuren, zowel bij de partners als bij RNW. In hoofdstuk 2 is per regio aangegeven met welke organisaties wordt samengewerkt. RNW werkt met lokale organisaties samen op basis van barterafspraken over de uitwisseling van diensten, in principe met gesloten beurzen. Journalisten, bloggers, publicisten Naast de samenwerking met lokale partnerorganisaties wordt er intensief samengewerkt met individuele invloedrijke journalisten, bloggers en opiniemakers in de doelgebieden. Hen biedt RNW een internationaal platform om hun visie op de lokale situatie ten aanzien van mensenrechten, seksuele rechten en een goed bestuur te delen met een breder publiek. Meestal gebeurt dat onder hun eigen naam. Soms wordt er vanwege veiligheidsoverwegingen gewerkt met aliassen. Internationale publicatie versterkt de invloed en autoriteit van deze publicisten in hun eigen land. RNW bewaakt hierbij nadrukkelijk de balans tussen de verschillende overtuigingen op de website en in de sociale media. Dit netwerk van gezaghebbende publicisten is belangrijk voor RNW om een relevante en betrouwbare bron van informatie te kunnen zijn voor jongeren in de doellanden. Uiteraard worden lokale correspondenten, bloggers en programmamakers wel betaald als zij in opdracht van RNW een productie maken.
Thematische organisaties RNW is primair gericht op het produceren en verspreiden van content die vanwege wettelijke restricties of taboes niet vrij beschikbaar is. Daarmee werkt RNW complementair aan de lokale content producenten en aan organisaties op het gebied van mediaontwikkeling, zoals Free Press Unlimited. Met FPU vond regulier afstemmingsoverleg plaats. RNW concentreert zich op drie thema’s: mensenrechten, seksuele rechten en democratie en good governance. Met Nederlandse ontwikkelingsorganisaties die actief zijn op deze thema’s, zoals Hivos, Amnesty, Rutgers WPF, Spark en NIMD heeft RNW regelmatig contact over (mogelijke) samenwerking en afstemming. Internationale omroepen Als internationale omroep heeft RNW direct toegang tot de wereldwijde kennisuitwisseling met andere internationale omroepen. RNW neemt deel in de DG 7 – een samenwerkingsverband van zeven invloedrijke internationale omroepen: ABC (Australië), BBC (Verenigd Koninkrijk), BBG (Verenigde Staten), Deutsche Welle (Duitsland), FMM (Frankrijk) en NHK (Japan). De omroepen wisselen in expertisegroepen kennis en ervaring uit met betrekking tot internetvrijheid, jamming en blokkades van programma’s, onderzoek en strategie. Binnen het aanbod van internationale omroepen is RNW met name complementair vanwege de focus op jongeren en op het gebied van informatie over seksuele rechten. In 2014 is speciale aandacht besteed aan het belang van onafhankelijke (internationale) media in het licht van de post 2015 ontwikkelingsagenda. In 2014 organiseerde RNW de jaarlijkse bijeenkomsten van de algemeen directeuren van deze omroepen. Daarnaast werkt RNW samen met internationale omroepen uit Zwitserland, Zweden, Polen, Tsjechië en Canada.
54
Ambassades en posten RNW werkt op een constructieve wijze samen met de verschillende directies en diplomatieke vertegenwoordigingen van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Daar waar mogelijk wordt er informatie uitgewisseld met de ambassades en worden contacten gedeeld. Dit alles uiteraard in het volste besef van de verschillende rollen en belangen van journalisten en diplomaten. In 2014 is overleg geweest met de ambassades/ posten in Burundi, Cuba, China, Jemen, DRC, Kenia, Marokko, Mexico, Rwanda, Venezuela, Verenigde Staten, Zimbabwe en Zuid-Soedan. Een vertegenwoordiger van de ambassade in Bujumbura sprak op de Grote Meren Bloggersconferentie in Burundi in maart 2014; de ambassade in Saoedi Arabie was gastheer van een bijeenkomst met bloggers, waarbij met RNW besproken werd op welke wijze deze bloggers ondersteund willen worden. Uit deze ontmoeting kwam het idee voort van een discussieprogramma via Google Hang Out, dat eind 2014 live is gegaan. In samenwerking met de Nederlandse ambassade in Suriname werd een bijeenkomst georganiseerd met het thema “Onlosmakelijk verbonden” in het kader van 200 jaar koninkrijk. Rondom de Nuclear Security Summit (NSS) die Nederland in maart 2014 organiseerde, hebben de posten het mogelijk gemaakt dat journalisten/
55
publicisten uit Brazilië, China, Egypte, Indonesië, Mexico, Nigeria, Pakistan, Rusland, Turkije, Venezuela en Zuid-Afrika konden deelnemen aan een internationale training ter voorbereiding op de conferentie, georganiseerd door RNTC. Rob Anderson van de Nederlandse ambassade in Washington was een van de key-experts tijdens deze training. De training kreeg een hoge waardering van de participanten (80% gaf een score van 8 of hoger) en leidde tot een grote hoeveelheid publicaties over Nederland en over de NSS conferentie. Er werd een bijdrage geleverd aan de cursus Female Leadership, georganiseerd door de directie Arabische gebieden en RVO. Er is op regelmatige basis overleg tussen RNW en de Directie Multilaterale Instellingen en Mensenrechten (DMM) op het ministerie, zowel op algemeen niveau als specifiek met betrekking tot de gebieden waarin RNW actief is. Bezoekers uit de doellanden worden door RNW waar mogelijk voorgesteld aan de betrokken beleidsambtenaren. Zo werd samen met het Ministerie van Buitenlandse Zaken in het kader van de Asia Carrousel een openbaar debat georganiseerd tijdens de Gay Pride over homoseksualiteit in China. In september gaf het Love Matters team een lunchpresentatie op het ministerie waarin een aantal dilemma’s op het gebied van seksuele en reproductieve rechten werden besproken.
4 RNTC RNTC is het internationaal opleidingscentrum dat al sinds 1968 is verbonden aan RNW. Het is gericht op de capaciteitsversterking van individuele mediaprofessionals (vooral )uit ontwikkelingslanden zodat zij de kwaliteit en impact van hun content kunnen vergroten. RNTC kreeg in 2014 nog een activiteitensubsidie vanuit het ministerie/DSO voor de organisatie van deze internationale cursussen. RNTC heeft zich in 2014 toegelegd op uitbreiding van het commerciële aanbod aan trainingen, en positioneert zich met een trainingsaanbod op een sterke theoretische basis. Met internationale masterclasses versterkt RNTC deze positie. In 2014 werd een aantal masterclasses verzorgd voor universiteiten in China. Dit leidde tot een samenwerkingsovereenkomst met de Jinan Universiteit in Guangzhou. In samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Journalisten werd een masterclass voor Turkse journalisten gegeven. Daarnaast werd in 2014 een online aanbod aan trainingen ontwikkeld, dat in 2015 in de markt wordt gezet als RNTC Online Academy. In 2014 werden 15 open cursussen en 4 refresher courses uitgevoerd binnen het Netherlands Fellowship Programme. De open cursussen behandelen altijd ontwikkelingsgerelateerde
thema’s, zoals international justice, water of voedselveiligheid en koppelen deze aan specifieke professionele vaardigheden als sociale media, programmaproductie of online journalistiek. Drie van de refresher courses hadden als thema ‘Changing perspectives on Gender’ (in Nigeria, Zimbabwe en Rwanda) en de vierde ging over ‘Women’s sexual and reproductive health’ (Bangladesh). Daarnaast werd binnen het NFP programma een tailor made cursus in Zambia uitgevoerd over ‘Food security and educational programmes design’. Aan deze tailor made cursus namen 50 professionals deel. In 2014 zette RNTC ook een trainingsaanbod neer voor Nederlandse (media) organisaties. Zo werden trainingen verzorgd voor mediaprofessionals van de VPRO, NTR, NPO en een aantal regionale omroepen. Daarnaast werden mediatrainingen verzorgd voor een aantal maatschappelijke organisaties, zoals het ICC en IRC. In totaal werden in 2014 707 mediaprofessionals uit 45 landen in Afrika, Azië, Latijns Amerika en (Oost) Europa getraind. RNTC doet verslag van zijn activiteiten in 2014 in een separaat jaarverslag.
56
5 Middelen 5.1 Bestedingen in 2014 Voor 2014 is in navolging op de vierjarige subsidieaanvraag en subsidierelatie met het Ministerie van Buitenlandse Zaken een jaarplan opgesteld. Dit plan wordt jaarlijks voor november ter goedkeuring ingediend, waarbij vervolgens afdelingsplannen en budgetten worden vastgesteld met inachtneming van eventuele aandachtspunten en accentverschuivingen van de subsidieverstrekker. Voor RNW is 2014 het tweede jaar van het subsidieverleningstijdvak dat loopt van januari 2013 tot en met 31 december 2016. Dit is de tweede jaarrekening in de begrotingscyclus onder de subsidierelatie met Buitenlandse Zaken. De transitie naar een internationale mediaorganisatie en de hiermee samenhangende contentproductie, gericht op wederkerigheid met een duurzaam karakter in de verschillende doelgebieden, zijn het afgelopen jaar verder vervolgd. RNW heeft veel aandacht voor opleiding en vernieuwing om de organisatie in te kunnen laten spelen op de dynamiek van de (inter)nationale media met nadruk op de specifieke regio’s. Intern is hier ingezet op de transitie van proces- naar projectmatige activiteiten, innovatie en sustainability. Deze interne focus op duurzaamheid kenmerkt zich in het streven naar verdere diversificatie van inkomstenbronnen. In 2014 heeft RNW de resource mobilisation strategie verder uitgewerkt en ingezet. Naast inkomsten uit vermogen (door verhuur van onroerend goed en via de deelneming in dB mediagroep) zijn fondsenwervers ingezet om per
57
programma te komen tot verdere diversificatie van inkomsten. Ook worden specifieke mediaservices en mediatrainingen aangeboden om maatschappelijke organisaties bij te staan om de impact van de eigen boodschap te vergroten. RNW en trainingscentrum RNTC kunnen zo de jarenlang opgebouwde internationale mediaexpertise complementair inzetten voor andere NGO’s. De strategische partnerschappen die hieruit voort kunnen vloeien dragen vervolgens weer bij aan de eigen doelstellingen van RNW. RNW heeft in 2014 vanwege gehanteerde drempelcriteria niet zelf een voorstel kunnen indienen voor het kader ‘Pleiten en beïnvloeden’ van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De beoogde inkomsten stroom van 25% naast de beschikbaar gestelde subsidie, oorspronkelijk gepland voor na 2016, werd nog niet gehaald. Door alliantievorming, autonome groei en door het aanbieden van media-services en fondsen afkomstig van institutionele en private partners verwacht RNW dit drempelcriterium wel te halen bij nieuwe voorstellen. 2014 is afgesloten met een positief financieel resultaat van € 515K. Hiervan bedraagt het saldo aan niet aangewende subsidie €1.060K. RNW heeft na een onderschrijding in het subsidietijdvak 2013 met het ministerie afgesproken deze onderschrijding in te zetten op de resterende projectperiode tot en met 2016. Door het projectmatige karakter vallen geplande activiteiten niet in het boekjaar 2014. Zo worden de resultaten en de inzet van middelen voor de midterm review en een marketing campagne zichtbaar in 2015. Het resultaat wordt gesplitst in een deelresultaat op het eigen vermogen, onder meer door resultaat op de deelneming, interest op vermogensbestanddelen en verhuur van onroerend goed, en een deel gevormde bestemmingsreserve Buitenlandse Zaken. Op deze wijze blijft de verstrekte instellingssubsidie gescheiden en blijvend bestemd voor het doel waarvoor ze is verstrekt: het verspreiden van het vrije woord. In 2014 hebben RNW en het Ministerie van OCW overeenstemming bereikt over de eindafrekening over de periode tot en met 2012. Na een zorgvuldig proces, begeleid door het Commissariaat voor de Media, heeft RNW na zekerheid over de overdracht het voorzichtigheidshalve ingesteld beroep ingetrokken. De eindafrekening is gelijkluidend aan de opstelling in de jaarrekening over 2012.
dB mediagroep heeft het boekjaar afgesloten met een negatief resultaat van € 373.000. Het eigen vermogen bedraagt ultimo 2014 € 33.000. dB mediagroep heeft vanwege een krimpende markt en het niet halen van een groot contract voor radiodienstverlening de bedrijfsvoering aangepast. In overleg met sociale partners zijn aanpassingen doorgevoerd in meer marktconforme arbeidsvoorwaarden. Ook is ingezet op een grotere mate van flexibiliteit bij de inzet van arbeid en zijn maatregelen doorgevoerd om op termijn te komen tot kostenreducties.
Overzicht inzet middelen naar outputs
FACILITATION
CONTENT
Inzet middelen naar outputs over de jaarplanperiode
Realisatie 2014 (in €)
Begroot 2014 (in €)
Verschil (in €)
Verschil (in %)
RNW productions
Multimediale eigen producties over thema’s in vier regios en vijf talen via platforms Wereldomroep
4.570.000
4.813.000
243.000-
-5%
Compilation content
Compilaties van content uit verschillende bronnen rond een thema via eigen of gedeelde platforms
1.240.000
1.196.000
44.000
4%
UGC
Participatieve formats/conversatie met de doelgroep
1.620.000
1.671.000
51.000-
-3%
Exchange & Coop
Samenwerkingsverbanden met lokale preferente mediapartners en bloggers: uitgewisselde content en coproducties
2.190.000
2.557.000
367.000-
-14%
Relayed content
Samenwerkingsverbanden met distributiepartners en prominente doelgroep/thema/regionale platforms in doelgebieden: overname Wereldomroep content
1.050.000
1.217.000
167.000-
-14%
Ensure free fair media-access
Tools en tips mbt veilig internetten en het omzeilen van blocking en jamming
680.000
740.000
60.000-
-8%
Partnership enhancement
Twinning, coaching, stages en netwerken van preferente mediapartners/bloggers
1.150.000
1.322.000
172.000-
-13%
Events
Events rondom thema’s of internetvrijheid
700.000
734.000
34.000-
-5%
Conduct influence
(Inter)nationale beleidsbeinvloeding mbt het belang van vrije toegang tot pluriforme informatie en het tegengaan van verstoring ervan
290.000
307.000
17.000-
-6%
Emergency support
Basale infrastructuur beschikbaar gesteld aan mediaorganisaties in noodsituaties (‘media in a box’)
70.000
63.000
7.000
11%
13.560.000
14.620.000
1.060.000-
Totaal
58
In 2014 is 53% van het budget besteed aan activiteiten in de Arabische regio en Sub Sahara Afrika. Omdat veel activiteiten online zijn, is het niet mogelijk om dit nog verder uit te splitsen naar bestedingen per land. De verdeling over de verschillende regio’s is als volgt: Niet-regio gebonden themaʼs en projecten
China
Sub Sahara Afrika
22
23
%
10 14
31
Midden Amerika
Arabische Wereld
5.2 Verwerving
inkomsten in 2014 Voor RNW is een goede spreiding van de financieringsgrondslag essentieel voor het voortbestaan. RNW hanteert daarbij een ingroeimodel waarin in een periode van vier jaar de omslag wordt gemaakt van volledig door de overheid gefinancierde activiteiten naar een gedifferentieerd financieringsmodel. Het is duidelijk dat de verwerving van additionele inkomsten de uiterste inspanning van de organisatie vraagt. We kijken hiervoor in drie richtingen: a. inkomsten uit vastgoed en deelnemingen b. inkomsten uit producties, dienstverlening en trainingen c. activiteiten gefinancierd door private donoren en buitenlandse fondsen
59
Ad a. In 2014 werd het voormalige hoofdgebouw van RNW vanuit eigen middelen gemoderniseerd en vanaf 1 januari verhuurd aan AVROTROS. dB Mediagroep is een full service audiovisuele dienstverlener. Hierin is BFN opgenomen, het bedrijf dat voor de reorganisatie alle techniek verzorgde voor uitzendingen van de Wereldomroep en alle kennis en ervaring heeft in het werken met mediaorganisaties in ontwikkelingslanden. Ook nu nog ondersteunen technici van dit bedrijf de redacties bij de productie en distributie van content. Ad b. RNW is in 2014 begonnen met het aanbieden van diensten en trainingen, zoals audiovisuele producties, sociale media, media adviezen en mediatrainingen. Zo zijn er videoproducties gemaakt voor Spark, is er een consultancytraject geweest met de Hogeschool Utrecht en zijn er trainingen gegeven in opdracht van de Broadcasting Board of Governors. Naar verwachting zal in 2015 de omzet op dit terrein substantieel groeien.
Ad c. Het opbouwen van financieringsrelaties met private donoren en buitenlandse fondsen is een lange termijn investering en vergt een gerichte strategie. RNW heeft in 2014 een begin hiermee gemaakt. Er is een tenderdesk ingericht en voor verscheidene projecten zijn de contacten gelegd met potentiele donoren. Dit heeft geleid tot een subsidie
5.3 Jaarrekening 2014 Geconsolideerde balans per 31 december 2014 Na verwerking voorstel resultaatverdeling (x € 1.000)
3.000K 2.5000K
2013
11.778
11.673
5.270
9.334
17.048
21.007
2014
2013
13.800
12.398
726
545
63
0
Kortlopende schulden
2.459
8.064
Totaal van de passiva
17.048
21.007
Vaste activa
2.000K
Vlottende activa
1.500K
Totaal van de activa
1.000K 500K 0
2014
ACTIVA
PASSIVA a. inkomsten b. inkomsten uit vastgoed uit producen deelties, dienstnemingen verlening en training
c. activiteiten gefinancierd door private donoren en buitenlandse fondsen
Verdeling inkomsten naar oorsprong, 2014
Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden
3.134 17%
15.438 83% Buza inkomsten (incl. RNTC) Non Buza inkomsten
60
Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2014 2014
2014
2013
Werkelijk
Begroting
Werkelijk
18.465
19.721
16.423
18.079
19.915
14.148
386
-194
2.275
35
13
98
421
-181
2.373
3
5
68
Aandeel van derden
91
0
61
Groepsresultaat na
515
-176
2.502
(x € 1.000) BATEN Som der bedrijfsopbrengsten LASTEN Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten Resultaat voor belasting Belastingen
belastingen Er hebben zich geen balansdatum voorgedaan.
61
gebeurtenissen
na
BIJLAGE 1 Verantwoording en toelichting onderzoeksmethodiek De rapportage van de outputs is verwerkt in het logframe. Achter elke output is naast de indicator en target een veld ‘realisatie’ opgenomen. Hierin staat het resultaat voor 2014 vermeld. De rapportage over de outcomes is tekstueel meegenomen in paragraaf 2.7. Outputs • De waardering van RNW audioproducties door potentiële luisteraars is niet gemeten.
Toelichting instrumentarium en berekeningen outputs Sitebezoek Bron websitebereik (aantal unieke bezoekers en aantal pageviews): Google Analytics. Alle bereikcijfers zijn afgerond op duizendtallen. De cijfers per maand zijn berekend per periode van vier weken. Voor een gemiddelde over Q4 2014 is het gemiddelde berekend van de laatste drie vierweekse perioden. Sociale media Bron bereik sociale media: analytics data van social media zelf (Facebook, Twitter, YouTube, Google+ en Chinese sociale media Tencent Weibo, Sina Weibo, Ifeng, Netease, Youku, Tudou, Sohu). De cijfers zijn afgerond op duizendtallen. Definitie omvang community: het totaal aantal RNW Facebook fans, RNW Twitter followers, RNW YouTube subscribers, RNW Google+ followers en (voor China) RNW Chinese sociale media fans. Peildatum: eind december 2014. De cijfers zijn bij elkaar opgeteld voor alle RNW sociale media
62
pagina’s per regio. Er is niet gecorrigeerd voor eventuele overlap. Definitie gemodereerde conversaties per maand: in hoeverre er een discussie is gestart bijvoorbeeld door een vraag te stellen of een ander uitnodigend bericht te plaatsen, waarop vervolgens reactie kwam. Opgave door redacties zelf. Actieve participatie: het totaal aantal interacties (comments, shares, retweets, likes) bij elkaar opgeteld voor alle RNW sociale media pagina’s per regio. De rapportage over 2014 betreft alleen Facebook data. Andere sociale media zoals Twitter en YouTube vergen per pagina een handmatige bewerking om deze data te destilleren. Hier wordt in 2015 een geautomatiseerde oplossing voor ontwikkeld. Gemiddeld per maand: gemiddeld over de laatste drie vierweekse perioden in 2014. Video views en waardering Waardering betreft het percentage ‘thumbs up’ ten opzichte van het totaal aantal gegeven ‘thumbs’ zoals aangegeven op de videokanalen. Bron: statistieken van RNW YouTube, Youku, Sohu en Tudou. Gemiddeld per maand: gemiddeld over de laatste drie vierweekse perioden van 2014. Waardering inhoud website door bezoekers Bezoekers van de websites werden via een popup en een banner uitgenodigd om mee te doen met een online survey. De exacte vraagstelling waarmee de indicator ’% bezoekers dat de content positief beoordeelt’ is gemeten luidde: “ De inhoud van deze website is goed”. Antwoordmogelijkheden waren: helemaal mee eens, mee eens, niet mee eens, helemaal niet mee eens, weet niet. Voor de rapportage zijn de percentages respondenten die ‘helemaal mee eens’ of ‘mee eens’ antwoordden bij elkaar opgeteld.
Waardering partners voor samenwerking De partners waar RNW intensief mee samenwerkt werden per mail uitgenodigd een online enquête in te vullen. Deze partners waren zowel distributieals coproductiepartner, waardoor de resultaten voor beide groepen identiek zijn. De exacte vraagstelling waarmee de indicator ’% partners dat de samenwerking positief beoordeelt’ is gemeten luidde: “Hoe tevreden bent u in het algemeen met onze samenwerking?”. Antwoordmogelijkheden waren: heel tevreden, tevreden, niet tevreden, helemaal niet tevreden, geen mening. Voor de rapportage zijn de percentages respondenten die ‘heel tevreden’ of ‘tevreden’ antwoordden bij elkaar opgeteld. Waardering videoproductie De indicator ‘% kijkers dat de content positief beoordeelt’ is gemeten door per regio van alle video’s die in 2014 op YouTube zijn geplaatst, het percentage likes te berekenen ten opzichte van het totaal aantal likes en dislikes. De Chinese videokanalen Sohu en Tudou zijn ook meegenomen. Omvang eigen audioproductie De meeste RNW audioproducties zijn ook coproducties, aangezien RNW zoveel mogelijk samenwerkt met partners. In de cijfers over de omvang audioproductie zijn ook de coproductie uren meegeteld. % audio-uren over thema’s Het percentage audio-uren dat over de RNW thema’s gaat is gebaseerd op de opgave door de redacties. Overige data Alle overige data zijn afkomstig van de eigen administratie van RNW.
63
Foto credits P4
© Marieke van der Heijden
P 50
© Michiel Bles
P 10
© David Degner
P 51
© Michiel Bles
P 11
© Samar Qaed
P 52
Screenshot © BBC
P 14
© Daniel Maissan
P 55
© Michiel Bles
P 16
© Aurelie Bazzara
P 56
© Michiel Bles
P 17
© RNW/BBC
P 18
© Demotix / Reporters
P 19
© Roland Polman
P 20
© CHARLES LOMODONG/AFP
P 22
© RNW
P 25
© David Degner
P 27
© Will Photography /Reporters
P 28
© Michiel Bles
P 29
© RNW
P 31
© Mirjam van den Berg
P 32
© RNW
P 34
© RNW
P 35
© Mieke Barendse
P 36
© RNW
P 45
© RNW
P 46
© Mirjam van den Berg
P 48
© Mirjam van den Berg
P 49
© Michiel Bles
64
