Inhoudsopgave
1.
Inleiding
3
2.
Reductiedoelstellingen
4
2.1 2.2 2.3 2.4
Bedrijfsdoelstelling Scope 1 Scope 2 Scope 3
4 4 4 4
3.
Plan van aanpak
5
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Maatregelen voor behalen van reductiedoelstelling Scope 1 Maatregelen voor behalen van reductiedoelstelling Scope 2 Projecten met gunningsvoordeel Monitoring en meting Afwijkingen, corrigerende en preventieve maatregelen
5 5 6 6 6
4.
Deelname aan en initiatie van initiatieven
7
5.
Verantwoordelijkheden en taakstellingen
8
5.1 5.2 5.3 5.4
Algemene beschrijving verantwoordelijkheden Maatregelen Initiatieven Projecten met gunningvoordeel
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
8 8 9 10
2
1
Inleiding In dit Energiemanagement Actieplan worden de CO2-reductiemaatregelen en reductiedoelstellingen van De Klerk beschreven, zoals vastgesteld door de directie. Om tot de reductiemaatregelen te komen is gebruik gemaakt van de uitkomst van de workshop reductie, de energie audit en de geïnventariseerde reductiemogelijkheden in het Energie Audit verslag 2011. De voortgang met betrekking tot de reductiedoelstellingen wordt regelmatig geanalyseerd en intern en extern gecommuniceerd.
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
3
2
Reductiedoelstellingen Middels de workshop reductie zijn de reductiedoelstellingen bepaald. Om in de dagelijkse praktijk ook daadwerkelijk tot reducties te komen hebben de reductiedoelstellingen ook betrekking op de projecten. Voor Scope 1, 2 & 3 zijn aparte reductiedoelstellingen opgesteld op bedrijfsniveau. Het Plan van Aanpak in het volgende hoofdstuk beschrijft welke maatregelen er getroffen worden om deze reductiedoelstellingen te behalen binnen de organisatie en binnen de projecten.
2.1
Bedrijfsdoelstelling De directie van De Klerk heeft de volgende reductiedoelstelling gesteld: ‐
2.2
Scope 1
2.3
Reductiedoelstelling Scope 1: 6%/ 161,1 ton CO2 reductie in 2015 ten opzichte van 2010 Deze reductiedoelstelling heeft betrekking op de volgende significante emissiestromen: – Gasverbruik – Brandstofverbruik wagenpark – Brandstofverbruik (drijvend) materieel De doelstelling heeft op de volgende wijze betrekking op de projecten: – Het materieel wordt uitsluitend gebruikt in projecten
Scope 2
2.4
12%/ 361,1 ton CO2 reductie in 2015 ten opzichte van 2010
Reductiedoelstelling Scope 2: 80%/ 200,0 ton CO2 reductie in 2015 ten opzichte van 2010 Deze reductiedoelstelling heeft betrekking op de volgende meest materiële emissies: – Elektriciteit De doelstelling heeft op de volgende wijze betrekking op de projecten: – Op de projecten wordt elektriciteit gebruikt
Scope 3 Reductiedoelstelling Scope 3: 5% CO2 reductie in het transport van en naar de projectlocatie in de projecten waarin de Klerk invloed heeft op de gebruikte materialen en de wijze van verwerking 5% CO2 reductie op de winning en productie van materialen in de projecten waarin de Klerk invloed heeft op de gebruikte materialen en de wijze van verwerking In 30% van de gevallen waarin de Klerk invloed heeft op de gebruikte materialen een gerecyclede houten wrijfstijl toepassen De bovenstaande doelstellingen gelden in de periode van 2013 tot 2016.
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
4
3
Plan van aanpak Dit plan van aanpak beschrijft de maatregelen die in de periode van 2013 tot en met 2015 getroffen worden om de reductiedoelstellingen te behalen. Hierbij is specifiek aandacht voor de wijze waarop deze maatregelen ingezet worden binnen de projecten.
3.1
Maatregelen voor behalen van reductiedoelstelling Scope 1
3.2
Walstroom gebruiken in plaats van aggregaat en aggregaatcapaciteit delen door schepen te koppelen – Betrekking op het brandstofverbruik van het drijvend materieel; – Door deze maatregel kan het brandstofverbruik als gevolg van het draaien van de generator in de weekenden worden gereduceerd; – CO2-besparing: 6%/ 21,1 ton; – Middel: Drijvend materieel geschikt maken voor het gebruik van walstroom; – Projecten: Het drijvend materieel wordt gebruikt in projecten en zal alleen effect hebben op de CO2-uitstoot in projecten. Leaseauto’s inzetten met A, B of C-label – Betrekking op het brandstofverbruik van het wagenpark; – Door deze maatregel kan het brandstofverbruik als gevolg van het gebruik van het wagenpark worden gereduceerd; – CO2-besparing: 2%/ 9,3 ton; – Middel: Promoten van de keuze voor een leasewagen met een A, B of C-label; – Projecten: Het wagenpark wordt geboekt als overhead en zal geen effect hebben op de CO2-uitstoot in projecten. Bewustwording personeel vergroten – Betrekking op het gas en brandstofverbruik; – Door deze maatregel wordt het gas en brandstofverbruik gereduceerd; – CO2-besparing: 5%/ 130,8 ton; – Middel: Communicatie en opleiding; – Projecten: Een groot deel van het personeel werkt op de projecten waardoor deze maatregel direct effect heeft op de projecten.
Maatregelen voor behalen van reductiedoelstelling Scope 2
Omzetten van grijze naar groene stroom met keurmerk – Betrekking op het elektriciteitsverbruik; – Door deze maatregel wordt de CO2-uitstoot door het verbruik ven elektriciteit gereduceerd; – CO2-besparing: 74%/ 185,2 ton; – Middel: Vergroenen van het elektriciteitsverbruik middels het aanschaffen van een groene stroomproduct; – Projecten: Op de projecten die gebruik maken van bouwstroom heeft deze maatregel effect. Gebruiksuren apparatuur en verlichtingen op vestigingen verminderen – Betrekking op het elektriciteitsverbruik; – Door deze maatregel wordt het verbruik ven elektriciteit gereduceerd; – CO2-besparing: 3,2 ton; – Middel: Instellen standby-standen en vervangen van apparatuur en verlichting door energiezuinigere versie; – Projecten: Afhankelijk van de actie kan dit effect hebben op het verbruik op de projecten. 3_B_1_Energiemanagement_actieplan
5
3.3
Verbeteren van klimaatsystemen en gebruik van restwarmte voor verwarming panden, vermindering energieverbruik koeling – Betrekking op het elektriciteitsverbruik; – Door deze maatregel wordt het verbruik ven elektriciteit gereduceerd; – CO2-besparing: 0,14 ton; – Middel: Vervangen van airconditioning door energiezuiniger versie, aanpassen koeling serverruimte; – Projecten: Maatregelen hebben effect op de bedrijfspanden en geen effect op het verbruik op de projecten. Bewustwording personeel vergroten – Betrekking op het elektriciteits-, gas en brandstofverbruik; – Door deze maatregel wordt het elektriciteitsverbruik gereduceerd; – CO2-besparing: 5%/ 13,0 ton; – Middel: Communicatie en opleiding; – Projecten: Een groot deel van het personeel werkt op de projecten waardoor deze maatregel direct effect heeft op de projecten.
Projecten met gunningsvoordeel 13A07 Glooiing Borredamme 13A08 Glooiing Bruinisse 13A09 Krammerduwvaartsluizen De maatregelen ten behoeve van deze projecten zullen worden beschreven in de voor deze project op te stellen CO2-projectplannen. De uitvoering van de bovenstaande projecten zal plaats gaan vinden medio april.
3.4
Monitoring en meting In de stuurcyclus die De Klerk heeft ingericht voor haar CO2-beleid is opgenomen dat periodiek de CO2-uitstoot gemeten wordt en dat de voortgang op de doelstellingen en maatregelen periodiek geanalyseerd en gerapporteerd wordt. Voor meer informatie, zie Hoofdstuk 2 van het Kwaliteitsmanagementplan.
3.5
Afwijkingen, corrigerende en preventieve maatregelen Indien afwijkingen worden geconstateerd tijdens het doorlopen van de stuurcyclus, of indien om andere reden correctie nodig is, zal de KAM-manager bijsturing coördineren volgens de stuurcyclus en activiteitenbeschrijving opgenomen in Hoofdstuk 2 van het Kwaliteitsmanagementplan.
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
6
4
Deelname aan en initiatie van initiatieven Op basis van onderzoek en uitnodigingen van externe partijen is bepaald dat De Klerk in 2013 aan de volgende inititiatieven zal deelnemen: -
-
Energieonderzoek aan boord van de Vereniging van Waterbouwers http://www.waterbouwers.nl/nieuws-archief/ervaringen-energieonderzoek-aan-boord Werkgroep duurzaamheid van de Vereniging van Waterbouwers http://www.waterbouwers.nl/werkgroep-duurzaamheid Cursus Duurzaam ondernemen van de gemeente Werkendam en de RMD http://www.werkendam.nl/Actueel/Nieuws/Mei_2012/Gratis_cursus_Duurzaam_Onder nemen Metaalunie Green Deal E-team http://www.energiecentrum.nl/branches/koninklijke-metaalunie/e-team/
D.m.v. deze initiatieven zijn alle 3 de bedrijven De Klerk, te weten De Klerk Waterbouw, De Klerk Bouwbedrijf en De Klerk Staalconstructie betrokken bij een initiatief t.b.v. CO2-reductie dat relevant is voor het bedrijf.
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
7
5
Verantwoordelijkheden en taakstellingen
5.1
Algemene beschrijving verantwoordelijkheden Het uitvoeren van het boven genoemde Plan van Aanpak wordt uitgevoerd door de volgende personen binnen De Klerk:
5.2
Organisatie: – Directievertegenwoordiger: R. de Groot – KAM-manager: L. van Anrooij
Maatregelen In onderstaande tabel worden de verantwoordelijken voor de reductiemaatregelen beschreven.
Maatregel
Verantwoordelijke
Tijdsbestek
Beschikbare middelen
Walstroom gebruiken in plaats van aggregaat en aggregaatcapaciteit delen door schepen te koppelen
M. Hoogendoorn
31/12/2015
Aanpassen schepen
Leaseauto’s inzetten met A, B of C-label
R. de Groot
Onbepaald
Niet van toepassing
Bewustwording personeel vergroten
R. de Groot
Onbepaald
Website, waterbouwer, nieuwsbrieven, startwerkinstructie, toolbox, functioneringsgesprek
Omzetten van grijze naar groene stroom met keurmerk
E. van Pelt
1/4/2012 t/m 31/7/2014
€1980,-
Gebruiksuren apparatuur en verlichtingen op vestigingen verminderen
R. de Groot
31/12/2015
Bepalen a.h.v. investering en terugverdientijd (terugverdientijd < 5 jaar wordt uitgevoerd)
Verbeteren van klimaatsystemen en gebruik van restwarmte voor verwarming panden, vermindering energieverbruik koeling
R. de Groot
31/12/2015
Bepalen a.h.v. investering en terugverdientijd (terugverdientijd < 5 jaar wordt uitgevoerd)
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
8
5.3
Initiatieven In onderstaande tabel worden de verantwoordelijken voor deelname in initiatieven beschreven.
Initiatief
Verantwoordelijke
Tijdsbestek
Beschikbare middelen
Energieonderzoek aan boord
L. van Anrooij
Onbepaald
Werkgroep duurzaamheid
R. Huijsman-de Graaf
Onbepaald
¾ stilligkosten Volkerak ½ dag t.b.v. onderzoek aan boord ¾ uren KAM t.b.v. onderzoek aan boord ¾ uren KAM en Hoofd Technische dienst t.b.v. bespreken resultaten ¾ uren KAM-coordinator t.b.v. overleg met overige partijen en aanleveren informatie voor communicatie ¾ uren projectleider t.b.v. begeleiding studenten project energieponton ¾ kosten t.b.v. maken maquette ¾ uren projectleider en KAM t.b.v. vervolgonderzoek energieponton (onderzoek naar mogelijke subsidies) ¾ 4-5 werkdagen per jaar t.b.v. deelname aan werkgroep
Cursus Duurzaam ondernemen
A. van Houwelingen/ L. van Anrooij
Onbepaald
Metaalunie Green Deal E-team
H. van Noorloos/ L. van Anrooij
Onbepaald
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
¾ 4 dagdelen Bedrijfsleider Bouw en KAM t.b.v. deelname aan cursus in 2012 ¾ 1 dagdeel Bedrijfsleider Bouw en KAM t.b.v. deelname aan evaluatie in 2013 ¾ €2250,- investering t.b.v. aanpassing verlichting Woudrichem ¾ uren KAM en bedrijfsleider staal t.b.v. overleg met adviseur ¾ uren KAM en bedrijfsleider staal t.b.v. onderzoek (ca. 1 dagdeel per kwartaal)
9
5.4
Projecten met gunningvoordeel De projecten met gunningvoordeel hebben een verantwoordelijke voor invulling van de eisen van de CO2-Prestatieladder. Deze staat in onderstaande tabel genoemd per project.
Project
Verantwoordelijke
Tijdsbestek
13A07 Glooiing Borredamme
H. Schaap
13A08 Glooiing Bruinisse
H. Schaap
13A09 Krammerduwvaartsluizen
H. Schaap
4/1/2013 t/m 1/11/2013 (start uitvoering week 14) 16/1/2013 t/m 1/11/2013 (start uitvoering week 14) 16/1/2013 t/m 1/12/2013 (start uitvoering week 14)
3_B_1_Energiemanagement_actieplan
10