Inhoud vormingsbrochure

vormingsbrochure

Inhoud vormingsbrochure A OPVOEDEN ALGEMEEN 4 4 4 5 5 5 6 6 6 7 7

A/001 Opvoeden van generatie op generatie A/002 Opvoeden tussen koesteren en kaderen A/003 Wat kinderen nodig hebben A/004 Mindful opvoeden, het kan A/005 Luister nu eens naar mij! A/006 Verdriet en rouw A/007 Seksueel gedrag van kinderen A/008 Vegetarisch (op)voeden A/009 Een bijzondere relatie, grootouders en kleinkinderen A/010 Ouderpraatgroep Ou-ki A/011 Kind is koning?

B OPVOEDEN BABY’S EN PEUTERS 8 8 8 9 9 9 9 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 13 13 13 14 14

B/001 Een baby op komst, heel wat verandert B/002 Zingen, zo leuk voor de baby B/003 Ook vaders hebben kinderen B/004 Hechting, een natuurlijk proces B/005 Reageren op signalen B/006 Opvoedingsvragen: eten, slapen, spelen B/007 Babymassage B/008 Een baby troosten, hoe doe je dat? B/009 Vermoeiend, als slapen niet lukt B/010 Blij, bang, boos bij baby’s B/011 Blij, bang, boos bij peuters en kleuters B/012 Rollen, kruipen, lopen B/013 Van Bumba tot Bumbo: verantwoord of niet? B/014 Taalstimulatie B/015 Babygebaren B/016 Alles over het potje B/017 Een eigen willetje B/018 Tussen schoot en school B/019 Help, een bijter in de groep! B/020 Tijd voor wennen KO B/021 Aan tafel B/022 Leefgroepenstructuur KO B/023 Optimaal pedagogisch klimaat KO

C OPVOEDEN 3-12 jaar 15 15 15 16 16 16 17 17 17 18

C/001 Groot worden doen ze vanzelf, luisteren niet altijd C/002 Mijn kind en de school C/003 Naar school met healthy lunchbox C/004 Sociaal vaardig? C/005 Bouwen aan zelfvertrouwen C/006 Assertiviteit en weerbaarheid C/007 Kinderen en seks op het internet C/008 Communicatie met en participatie van kinderen C/009 Praten met kinderen, hoe doe je dat? C/010 Filosoferen met kinderen << TERUG

KO = kan enkel door kinderopvang aangevraagd worden

18 18 18 19

C/011 Moeilijke eters C/012 Stress bij kinderen C/013 Moeilijk hanteerbaar gedrag KO C/014 Tieners een plaats geven in de buitenschoolse opvang KO

D OPVOEDEN JONGEREN 12+ 20 20 20 21 21 21 22 22

D/001 Een puber in huis: hoe communiceer je er mee? D/002 Tieners op vrijersvoeten D/003 Kies keurig D/004 Mag de deur even op een kier? D/005 Uitgaan, experimenteren en vrienden D/006 Drugs, alcohol en andere kicks D/007 De jongeren van Generation Why D/008 Wie ben ik? Wat wil ik? Wat heb ik?

23

E/001 Creatief denken

E CREATIVITEIT, SPELEN EN BELEVEN BABY’S EN PEUTERS 23 23 24 24 24 24 25 25 25 25

E/002 Zintuiglijk activeren E/003 Het geheim achter regenmakers... E/004 De architectuur van het snoezelen E/005 Voorlezen met een boekje in een hoekje E/006 Kribbel krabbel E/007 Een wereldontdekkingsreis via muziek E/008 Puur in de natuur E/009 Do-si-la-sol E/010 Lange liedjes duren niet zo kort E/011 Peuterdans

KLEUTERS EN LAGERE SCHOOL KINDEREN 26 26 26 26 27 27 27 28 28 28 28 29 29 29 29

E/012 Inkleding en themawerking E/013 Welkom in Spelgië E/014 Het land hier ver vandaan, over vertellen E/015 Vertelmaterialen maken E/016 Tekenen met kinderen E/017 Recycleerhelden E/018 K(l)eurig poppenspel voor elke dag E/019 Poppenspel vervolgtrajecten E/020 Showtime! E/021 Liefde voor muziek E/022 Naar buiten KO E/023 Speels boetseren E/024 RecyKleer E/025 Adrenalinespelen E/026 Relaxatie

www.vcok.be

2

F OMGAAN MET DIVERSITEIT 30 30 30 31 31 31 32 32 32 32 33 33

F/001 Jij bent jij en ik ben ik F/002 Ook kinderen hebben vooroordelen KO F/003 Inclusieve kinderopvang: wie, wat, waarom en hoe? KO F/004 Inclusieve kinderopvang: samen met ouders KO F/005 Inclusieve kinderopvang: kind met de andere kinderen KO F/006 Het verhaal van (thuis)taal F/007 Pesten, help ’t de wereld uit! F/008 Omgaan met gezinnen die in armoede leven F/009 Leven bij apart wonende ouders F/010 Opvoeden in een eenoudergezin F/011 Mijn kleinkind woont in twee huizen F/012 Eerste hechting bij adoptie

G PEDAGOGISCHE INSPIRATIEBRONNEN: REGGIO EMILIA EN EMMI PIKLER

34 34 35 35 35

G/001 Een inspirerende pedagogiek uit Reggio Emilia G/002 Ruimte en materialen als pedagoog voor kinderen G/003 Pedagogisch documenteren: wat, hoe en waarom? G/004 Spelkoffers maken G/005 Inspiratie uit de Emmi Pikler Pedagogiek

36 36 36 36

H/001 Samenwerken met ouders: waarom, wat en hoe KO H/002 Vaardig communiceren met ouders KO H/003 Ouderparticipatie in jouw opvang KO H/004 Omgaan met vragen van ouders

H SAMEN MET OUDERS

37 37 37 38 38 38

I SPEL- EN ONTMOETINGSPLAATS VOOR KINDEREN EN OUDERS

I/001 Spel- en ontmoetingsplaats: het concept I/002 Inspirerend werkbezoek I/003 Ontmoeting tot stand brengen, een rol apart I/004 Introductie in pedagogisch documenteren I/005 De inrichting van de ruimte I/006 Ontmoetingsfunctie in de kinderopvang KO

J SAMENWERKEN IN TEAM 39 39 40 40 40

J/001 Een team lerend in beweging J/002 Team onder de loep J/003 Communicatie in team J/004 Verschillen en toch goed samenwerken J/005 Verschillende generaties in één team: een eye-opener

K DRAAGKRACHT 41 41 41 42 42 42

L WORKSHOPS VOOR KINDEREN EN OUDERS 43 43 43 43 44 44 44 44 45 45 45 45

K/001 Communiceren, dat doe je voortdurend K/002 Evenwicht tussen lusten en lasten K/003 Stressbehendigheid K/004 Moet het altijd perfect zijn? K/005 In de juiste versnelling K/006 Over de grens gaan KO

<< TERUG

L/001 Relaxatie bij kinderen L/002 Speels boetseren L/003 Vertellen L/004 Recycleerhelden L/005 Tekenen en grappige figuurtjes ontwerpen L/006 Junior Chef L/007 Mjam, veggiehapjes L/008 Veggiechef L/009 Kijk, ik kan fietsen zonder steunwielen L/010 Slapstick L/011 Poppenpraat L/012 Trommelbos

M WERKEN AAN KWALITEIT VOOR TEAMS 46 46

M/001 Intervisie M/002 WANDA: als er geen standaardoplossing is

VOOR LEIDINGGEVENDEN 46 47 47 47 48 48 48 49 49 49

M/003 Start tot WANDA M/004 De sociale functie van kinderopvang KO M/005 De pedagogische functie van kinderopvang KO M/006 Creatief in themawerking KO M/007 Van droom tot plan M/008 Supervisie kwaliteitszorg KO M/009 Zelfevaluatie KO M/010 Werken met het BinK competentieprofiel KO M/011 De box voor bazen als inspiratie voor je competentiebeleid M/012 Nieuwe medewerkers selecteren doe je zo! KO Training in gedragsgericht interview M/013 Coachen van een team

50 50 50 50

M/014 Speels reflecteren in het kader van zelfsturing KO M/015 Beleid voeren rond seksualiteit en lichamelijke integriteit KO M/016 Werken met de map ‘Bouwen aan je eigen draagkracht’ KO

51 51 51 52 52

N/001 Werkbegeleiding N/002 Team in moeilijkheden N/003 Samen werken aan kwaliteit N/004 Coaching N/005 Advies

N MAATWERK

O TRAJECTEN kinderopvang 53 53 53 54 54 55 55 55

O/001 Communicatie en participatie met kinderen O/002 Communicatie en participatie met ouders O/003 Creatief denken en doen O/004 Omgaan met diversiteit O/005 Inclusieve kinderopvang O/006 Onderzoeken om te weten: inspiratie uit Reggio Emilia O/007 Zelfevaluatie O/008 Zelfreflectie in het kader van zelfsturing

KO = kan enkel door kinderopvang aangevraagd worden

www.vcok.be

3

Opvoeden algemeen Opvoeden algemeen

Opvoeden van generatie op generatie

Elke generatie legt in de opvoeding van kinderen, andere accenten. Weet je tot welke generatie jij behoort, welke generatie jou heeft opgevoed of wat jij meegeeft aan je kinderen? Deze vorming maakt het je duidelijk en zorgt meteen voor heel wat eyeopeners over opvoeden van generatie op generatie. We kijken naar wat elke generatie zo uniek maakt, maar ook naar de waarden en normen die elke generatie meekreeg van haar opvoeders en meegeeft aan haar kinderen. Meteen wordt duidelijk hoe een generatiekloof ontstaat en op welke manier je positief kan omgaan met generatieverschillen. Opvoeden algemeen

Opvoeden tussen koesteren en kaderen

Hoe kan je een kind duidelijk maken dat een bepaald gedrag niet gewenst is? En hoe kan je tegelijk het kind positief blijven benaderen? Grenzen stellen doe je niet door vooral afkeurend en afbrekend te reageren. Dat helpt kinderen niet, integendeel. Het ontmoedigt hen en kan hun zelfbeeld een deuk geven. In deze vorming geven we aan ouders en professionele opvoeders handvatten om stil te staan bij de manier waarop ze reageren op gedrag van kinderen. Hoe opvoeders reageren en hoe kinderen zich gedragen en voelen werken immers sterk op elkaar in. Zo lokt negatief gedrag vaak negatief gedrag uit en moedigt positief gedrag vaak positief gedrag aan. Vaardig worden in grenzen stellen vanuit positief opvoeden, daar gaat deze vorming over. Opvoeden algemeen

Wat kinderen nodig hebben

Over de behoefte aan een plek, contact, steun, bescherming en begrenzing. Kinderen opvoeden, kinderen begeleiden in hun groeiproces, dat is niet altijd even gemakkelijk. Elk kind is anders. Elk kind heeft een eigen karakter, eigen mogelijkheden, beperkingen en zijn voorgeschiedenis. Gelukkig zijn er een aantal stelregels die houvast bieden en bruikbaar zijn in alle opvoedingssituaties, zowel thuis als in groep. Alle kinderen hebben nood aan een plek, aan contact, aan steun, bescherming en begrenzing. Deze vijf principes, geïnspireerd op theorie van Al Pesso, gebruiken volwassenen vaak onbewust in de omgang met baby, peuter ... tot en met puber. Wij zetten ze in deze vorming op een rijtje en staan stil bij wanneer, hoe en waarom opvoeders ze kunnen gebruiken.

<< TERUG

Begeleider Miet Timmers Code A/001

Begeleider Lut Celie Julie Breemersch Gwendolyn Van Cauwelaert Code A/002

Begeleider Ingrid Cafmeyer Code A/003

www.vcok.be

4

Opvoeden algemeen

Mindful opvoeden, het kan

Mindful opvoeden betekent: “Op een aandachtige manier met een kind aanwezig zijn in het hier en nu, met een vriendelijke, milde houding.” Mindfulness helpt ons om op een andere manier te kijken naar het gedrag van kinderen, in een samenleving waarin vaak meer aandacht is voor doen dan voor zijn. Wat zijn de effecten van de opvoeding die ik geef en hoe kan ik bewuste aandacht in die opvoeding brengen? Hoe kan ik mijn eigen kennis over opvoeden aanboren? Hoe kan ik het dagelijks opvoeden laten opborrelen uit mezelf? En hoe kan ik goed omgaan met dagelijkse stress en overbelasting? We werken met voorbeelden en situaties die de deelnemers aanbrengen. We oefenen in het toepassen van mindfulness. Opvoeden algemeen

Luister nu eens naar mij!

Hoe kan je kinderen beter leren begrijpen? Hun gekraste ziel, hun ontploffingen, ontembare emoties of hun apathisch gedrag? Hoe kan je emotionele woekering en achtergebleven pijn of ondergesneeuwde gevoelens zien? Kinderen geven signalen, zij tonen dat er iets niet lukt. Een kind zet zijn geladen gevoelswereld om in gedrag! Milan verwoest Eva’s blokkentoren en gooit de blokken in het rond. De pasgeboren baby verstoort de rust in huis en het oudere broertje begint prompt stoelgang te smeren. Deze vorming gaat over de signalen die kinderen geven, over hun beleving en hun taal. Van onlust over kleine kwetsuren tot groot verlies. We gaan op zoek naar mogelijkheden om gedrag te begrijpen en om kinderen te helpen om hun grote gevoelens constructief te veruiterlijken. Opvoeden algemeen

Verdriet en rouw

Ook kinderen kennen verlies en afscheid, ook zij worden geconfronteerd met loslaten, scheiden en doodgaan. Het verdriet van kinderen is even reëel en intens als bij volwassenen. Maar kinderen hanteren verlies en verdriet op een bijzondere manier: ze plaatsen blije en droeve momenten mooi naast elkaar en ze ontwikkelen een aparte vorm van spiritualiteit. Beter dan verlieservaringen van kinderen weg te duwen en ‘dood’ te zwijgen, geven we ze een plaats in het dagelijkse leven. Daartoe moeten we enkele vragen beantwoorden. Herkennen wij hun verdriet? Hoe denken zij over doodgaan? Wat zijn hun signalen? Hoe gaan we om met afscheidsmomenten? We bekijken hoe we kinderen best kunnen ondersteunen en vinden mogelijkheden om emoties eigen aan verlies, een plaats te geven.

<< TERUG

Begeleider Itam vzw Code A/004

Begeleider Lut Celie Julie Breemersch Gwendolyn Van Cauwelaert Code A/005

Begeleider Claudine Crommar Maika Luyssaert Hilde Van Durme Code A/006

www.vcok.be

5

Opvoeden algemeen

Seksueel gedrag van kinderen

Kinderen komen regelmatig in aanraking met seksualiteit. Op internet, op TV ... Ze spelen doktertje, ze worden verliefd, ze kussen, ze praten erover ... Dit is perfect normaal. Betekent dit dan dat je kinderen hun gang maar moet laten gaan? In geen geval. Je kan kinderen aanleren welk seksueel gedrag oké is en welk seksueel gedrag minder oké of grensoverschrijdend is. In deze vorming gaan we eerst in op de seksuele ontwikkeling van kinderen. Welk gedrag kunnen we op welke leeftijd verwachten? We maken ook kennis met het Vlaggensysteem. Dit systeem maakt gebruik van zes criteria voor gezond seksueel gedrag. De criteria kunnen helpen om seksueel gedrag van kinderen goed in te schatten en er gepast op te reageren. Opvoeden algemeen

Vegetarisch (op)voeden

Donderdag veggiedag! In heel wat gezinnen maar ook in de kinderopvang of op school staat regelmatig een vegetarische maaltijd op het menu. Of overweegt men om hiermee te starten. Hoe kan je op een gezonde, lekkere en goede manier vegetarisch koken, ook voor baby’s en jonge kinderen? In deze vorming geven we basisinformatie over een gezond vegetarisch voedingspatroon. We bekijken welke voedingsstoffen kinderen, klein en groot, nodig hebben en wat vegetarische alternatieven zijn voor vlees. We bespreken de vegetarische voedingsdriehoek, we maken kennis met een waaier aan vegetarische producten en doen inspiratie op voor het samenstellen van lekkere gezonde maaltijden zonder vlees. We benaderen het thema niet enkel theoretisch. Foto’s, voelzakjes en de echte producten komen aan bod. Opvoeden algemeen

Een bijzondere relatie, grootouders en kleinkinderen

Kleinkinderen spelen een belangrijke rol in het leven van grootouders. En ook omgekeerd. Oma en opa zijn vaak een unieke vertrouwenspersoon voor hun kleinkinderen. Soms nemen grootouders een deel van de dagelijkse kinderopvang op zich of zorgen ze voor opvang tijdens de weekends. Soms nemen ze de kleinkinderen mee op uitstap of betrekken ze hen bij karweitjes. De relatie grootouder en kleinkind kent vele gezichten en is bijzonder. In deze vorming staan we stil bij de betekenis die het hebben van kleinkinderen heeft. Wat betekent grootouder worden/grootouder zijn voor jou? Hoe kan je de relatie met je kleinkinderen positief en warm beleven? Wat heb je hen als grootouder te bieden? Wat kan je van hen leren? Hoe stel je grenzen en hoe sluit je wel/niet aan bij de opvoeding door de ouders?

<< TERUG

Begeleider Jef Scheirlinck Fien Lannoye Code A/007

Begeleider Marijke Ameye Code A/008

Begeleider Claudine Crommar Hilde Van Durme Code A/009

www.vcok.be

6

Opvoeden algemeen

Ouderpraatgroep Ou-ki

Als mama of papa zit je vaak met vragen over de kinderen: alledaagse en minder alledaagse vragen, soms kleine en dan weer grote vragen. Vragen hebben is normaal, zeker als het over je kind gaat. Zindelijk worden, eten en slapen, driftbuien, de komst van een broertje of zusje, je relatie met de kinderopvang of de school ... het zijn allemaal onderwerpen waarrond je twijfels kan hebben of bezorgd kan zijn. Hierover spreken en van gedachten wisselen met andere ouders kan deugd doen, leerrijk zijn en kan je een duwtje in de rug geven. In deze praatgroep wordt het gezamenlijk uitwisselen over opvoeden begeleid door een psycholoog van Ou-ki vzw: iemand die luistert, vragen stelt en samen met de deelnemers zoekt naar betekenis en aanpak. Het aanbod richt zich tot een vaste groep ouders met kinderen tussen 0 en 6 jaar. Het bestaat uit één, twee of drie sessies die elk ongeveer 2 uur duren. Opvoeden algemeen

Kind is koning?

Actief luisteren naar kinderen, hen respecteren als persoon en rekening houden met wat zij voelen, verlangen en willen heeft de laatste jaren meer en meer ingang gevonden in de opvoeding. Dat is een goede evolutie, daarover zijn we het met zijn allen eens. Maar soms wordt deze manier van omgaan met kinderen wel eens begrepen als kinderen altijd en overal hun zin geven en involgen. En dat kan uiteraard de bedoeling niet zijn. Maar hoe doe je dat je kind begrijpen en begrenzen, tegelijk? Als ouder of opvoeder weet je het soms niet meer en je kan je zeer onzeker voelen. In deze vorming proberen we ouders en opvoeders te gidsen in deze wandeling op een dunne koord!

<< TERUG

Begeleider Trees Traversier Jasmine Luycx Tom Verhaeghe Code A/010

Begeleider Claudine Crommar Hilde Van Durme Code A/011

www.vcok.be

7

Opvoeden baby’s en peuters Opvoeden baby’s en peuters

Een baby op komst, heel wat verandert

Zwanger zijn is heel bijzonder en spannend. Je arts geeft je de nodige informatie, maar ongetwijfeld zit je nog met veel vragen en soms ook angsten. Wat met wisselende emoties? Hoe beïnvloedt de zwangerschap onze partnerrelatie? Kan ik al een band opbouwen met de baby in de buik? Hoe bereid ik me voor op het eerste contact met mijn baby? En soms is de komst van een baby ook de komst van een broer of zus. De andere kinderen kunnen hier wel eens moeite mee hebben en tijdelijk uit balans zijn. In deze vorming brengen we geen rozengeur en maneschijn verhaal maar geven we informatie waar je echt iets aan hebt. De deelnemers hebben de mogelijkheid om hun ervaringen uit te wisselen. Opvoeden baby’s en peuters

Zingen, zo leuk voor de baby

Na 24 weken zwangerschap is het gehoor van een baby al volgroeid. Hij hoort de wereld rond zijn mama en kan deze geluiden ook onthouden! De stem van mama klinkt vertrouwd en geeft een pasgeboren baby een veilig en geborgen gevoel. Onderzoek toont aan dat baby’s meer reacties geven op mama’s zangstem dan haar spreekstem. Van nature gaat elk op een heel muzikale manier om met pasgeboren baby’s: je spreekt met een hogere stem, je wiegt het zachtjes heen en weer, je neuriet of zingt voor het kindje. Maar heel wat jonge ouders voelen zich hier onzeker over. Via oefeningen en liedjes verdiepen we de muzikale wereld van het ongeboren en pasgeboren kind. Het contact en de band met de baby staan centraal. Opvoeden baby’s en peuters

Ook vaders hebben kinderen

Is ouderschap ook voor vaders? Laten we hopen van wel. In de eerste plaats voor de vaders zelf. Maar ook voor de moeders. En vooral voor de kinderen. Ben je vader in spé of net vader geworden, dan is deze vorming misschien iets voor jou. Waarschijnlijk heb je heel wat vragen, bedenkingen en misschien wel bezorgdheden over je nieuwe levenssituatie en rol. En misschien heb je zin om hierover uit te wisselen met andere vaders. In deze vorming laten we ons inspireren door het ‘Boek voor vaders’. We geven je handvatten en inzichten om met een goede dosis zelfzekerheid je nieuwe rol op te nemen en de band met je baby stilaan op te bouwen.

<< TERUG

Begeleider Claudine Crommar Hilde Van Durme Jasmine Luycx Code B/001

Begeleider Griet Plettinx Code B/002

Begeleider Claudine Crommar Code B/003

www.vcok.be

8

Opvoeden baby’s en peuters

Hechting, een natuurlijk proces

Hechting gaat over de basisveiligheid en geborgenheid die een jong kind nodig heeft om de wereld te kunnen gaan verkennen. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is hechting tussen ouder/andere opvoeder en kind geen alles-of-niets moment. Het is een proces dat zich voltrekt in de eerste levensjaren en gekenmerkt wordt door wederzijdse communicatie en door het zoeken naar een evenwicht tussen vasthouden en loslaten. Het hechtingsproces volgt een natuurlijk ritme. In deze vorming staan we stil bij het verloop van het natuurlijk proces dat hechting is, bij eventuele moeilijkheden die ouder/ andere opvoeder en kind samen onderweg kunnen tegenkomen en hoe daar kan mee omgegaan worden. Opvoeden baby’s en peuters

Reageren op signalen

Meteen na de geboorte hebben ouders contact met de baby. Ook omgekeerd heeft de baby contact met de ouders. En dat werkt: de meeste ouders/andere opvoeders en kinderen hebben vanaf het begin een natuurlijke manier van communiceren. Door goed te kijken naar de subtiele signalen van de baby kan een volwassene de baby begrijpen en gepast reageren. Zo wordt een vertrouwensband opgebouwd en wordt de basis gelegd voor het welbevinden en zelfbewustheid van het jonge kind. We gebruiken videobeelden, foto’s en oefeningen die tonen hoe we aan de baby duidelijk kunnen laten weten dat we zijn signalen zien en begrijpen. Opvoeden baby’s en peuters

Opvoedingsvragen: eten, slapen, spelen

We bekijken de dagelijkse opvoedingssituaties in het licht van positief opvoeden. Hoe kan ik een kind steeds positief blijven aanmoedigen? Welke regels en afspraken maak ik? Hoe kan ik meer structuur voorzien? Wat kan en wat niet, waar en hoe trek ik grenzen? Wat kan een kind op welke leeftijd? En wat kan de betekenis zijn van moeilijk gedrag in een welbepaalde situatie? We zoeken samen naar praktische handvatten en naar hoe we kinderen dagelijks kunnen stimuleren, op een positieve manier. Opvoeden baby’s en peuters

Babymassage

Kijken en luisteren dat kunnen we goed. Maar contact hebben door te voelen, dat hebben we vaak minder in de vingers. Nochtans is voelen één van de belangrijkste zintuigen voor baby´s en jonge kinderen. Voelen is van belang om met de omgeving in contact te komen. En door het voelen en zachte aanrakingen wordt ook de motorische ontwikkeling van de baby gestimuleerd. De motoriek hangt immers samen met contact nemen, voelen, zien, horen, willen en durven. In deze vorming tonen we je hoe te masseren en laten we je ervaren welk tactiel contact leuk kan zijn voor jou en de baby. De deelnemers zorgen voor losse kledij en brengen een pop en een zitmatje mee.

<< TERUG

Begeleider Jasmine Luycx Code B/004

Begeleider Lies Pauwels Steve Lapére Code B/005

Begeleider Maika Luyssaert Nele Van Hulle Jolien Laridaen Heidi Deboosere Karolien Van der Linden Lien Capelle Code B/006

Begeleider Nina Vens Els Proost Code B/007

www.vcok.be

9


Een baby troosten, hoe doe je dat?

Als jonge kinderen huilen dan communiceren ze met anderen, willen ze iets zeggen. Maar wat de betekenis van het huilen is, kan zeer verschillend zijn. Een huilende baby laat niemand onbewogen en roept bij de volwassene vaak een breed scala aan emoties op. Emoties die niet zelden herinneren aan de eigen kindertijd. Hoe kan je een huilende baby de aandacht geven die hij vraagt? Welke soorten huilen, verdriet en angst kunnen we onderscheiden. En vooral ook: hoe kan je troosten? Want troosten is het middel bij uitstek om ervoor te zorgen dat de baby zich veilig, geborgen en begrepen voelt! Opvoeden baby’s en peuters

Vermoeiend, als slapen niet lukt

Een baby neemt soms de dag voor de nacht. Of hij slaapt enkel in op de arm of doet alleen maar heel korte dutjes. Een peuter slaapt soms moeilijk in of hij wordt midden in de nacht wakker en heeft geen zin meer om verder te slapen. En een iets ouder kind wil soms helemaal niet naar bed, en is meester in het eindeloos rekken van het slaapritueel. Slaapproblemen bij jonge kinderen uiten zich op verschillende manieren. We bespreken wat mogelijke oorzaken en eventuele oplossingen kunnen zijn. Want goed slapen is voor een jong kind heel erg belangrijk, ook voor de ontwikkeling van de hersenen. In deze vorming lichten we de mysterieuze sluier van de slaap even op, om zo de (nacht)rust van een kind te bevorderen. Opvoeden baby’s en peuters

Blij, bang, boos bij baby’s

Het psychisch leven van een baby is rijk en boeiend. Vanaf het begin voelt, ruikt, proeft, hoort en ziet de baby al een heleboel. En hij laat dit graag weten aan de buitenwereld: kirren en kraaien van plezier, huilen bij verdriet en honger, ... Soms kan je die signalen moeilijk interpreteren en wil je weten wat de baby denkt en voelt. In deze vorming maak je kennis met de gevoelswereld van een baby, vanaf de eerste levensdagen. We brengen de relatie tussen de baby en zijn ouder(s), grootouder(s) en de kinderopvang in verband met zijn emotionele, motorische en intellectuele ontwikkeling. We staan ook stil bij dagelijkse opvoedingsvragen. Opvoeden baby’s en peuters

Blij, bang, boos bij peuters en kleuters

Een peuter of kleuter kan soms onverklaarbaar boos worden. Of groot verdriet hebben. Soms is hij heel gehecht aan een knuffel of kruipt hij op je schoot weg, in een vreemde omgeving. Andere keren lacht hij uitbundig of loopt hij uitzinnig van vreugde heen en weer. Volwassenen kunnen bepaalde gedragingen niet altijd begrijpen. “Wees nu eens flink!”, “Je moet toch niet boos zijn?”, “Ga maar met de andere kindjes spelen.” In deze vorming bespreken we de psychische en emotionele ontwikkeling van kinderen tot 6 jaar. We werken met voorbeelden die de deelnemers aanbrengen. Zodoende leren we jonge kinderen goed begrijpen, en er beter mee omgaan.

<< TERUG

Begeleider Claudine Crommar Hilde Van Durme Code B/008

Begeleider Claudine Crommar Hilde Van Durme Heidi Deboosere Code B/009



www.vcok.be

10


Rollen, kruipen, lopen

Kinderen bewegen voortdurend! Ze kruipen, lopen, klimmen, klauteren, rollen, sluipen, gooien. In deze vorming krijg je informatie over de spontane motorische ontwikkeling van jonge kinderen en zicht op mogelijke knelpunten in die ontwikkeling. We bekijken hoe je een kind motorische groeikansen kan geven zonder te forceren. We tonen hoe je een leefruimte zo kan inrichten dat ze uitnodigt tot exploreren en spelen. We onderzoeken de invloed van spel en speelgoed op de motorische ontwikkeling. Opvoeden baby’s en peuters

Van Bumba tot Bumbo: verantwoord of niet?

Het eerste levensjaar van een baby zit vol met nieuwe motorische ervaringen: rollen, sluipen, kruipen, staan, stappen. En de markt speelt daar gretig op in. Er is een overvloed aan motorisch spelmateriaal te koop. In deze vorming evalueren we samen het bestaand aanbod en proberen we een kader te geven om speelgoed al dan niet te labelen als verantwoord. Vrij snel zal blijken dat er geen dure aankopen nodig zijn om een baby motorisch te stimuleren. Opvoeden baby’s en peuters

Taalstimulatie

Bij de overgang van baby naar peuter is de taalontwikkeling één van de meest opvallende veranderingen. Het begrijpen van taal en het spreken nemen snel toe. Jonge kinderen hebben ‘taal’ nodig om hun gevoelens, gedachten en wensen uit te drukken en met anderen te communiceren. Ouders, maar ook onthaalouders, kindbegeleiders en leerkrachten spelen een belangrijke rol in het stimuleren van die taalontwikkeling. Een gericht taalaanbod kan de woordenschat verrijken, de gesproken taal stimuleren en er bovenal voor zorgen dat jonge kinderen volop plezier kunnen beleven aan ‘taal’. Tijdens deze vorming nemen we de deelnemers mee in de wondere wereld van de taal. We geven tips en adviezen en staan ook stil bij meertaligheid. Opvoeden baby’s en peuters

Babygebaren

Vooraleer baby’s echt kunnen praten, begrijpen ze al een heleboel woorden. Vanuit die simpele vaststelling ontstond babygebaren. Een methode waarbij baby’s kunnen tonen wat ze nodig hebben, wat ze zien, wat er in hen omgaat. Met gebaren die net zo makkelijk zijn als ‘dag’ zwaaien. Het is een eenvoudige en praktische manier van communiceren die ook de taalontwikkeling en het zelfbewustzijn bevordert. Maar het is vooral leuk om samen met je baby te doen. In een eerste sessie gaat het over het wat en waarom van babygebaren, over hoe het in praktijk werkt. Met foto’s en filmpjes en ruimte voor nieuwsgierige vragen over babygebaren thuis en in de kinderopvang. In een extra sessie kunnen we een aantal gebaren aanleren, oefenen en opnieuw ingaan op zeer concrete, praktische vragen om zelf met babygebaren aan de slag te gaan.

<< TERUG

Begeleider Nina Vens Els Proost Bart Declercq Code B/012

Begeleider Bart Declercq Code B/013

Begeleider Heidi Deboosere Nathalie Houfflijn Code B/014

Begeleider Liesbeth Lambert Code B/015

www.vcok.be

11


Alles over het potje

Je kan wachten tot een kind aangeeft dat hij/zij komaf wil maken met luiers en liever op het potje gaat. Maar je kan ook zelf met de zogenaamde ‘potjestraining’ beginnen. Wat je ook kiest, het kind moet er klaar voor zijn. Maar hoe weet je dat? Staat er een minimumen maximumleeftijd op? Hoe merk je dat een peuter weet wanneer hij/zij moet plassen? Hij/zij moet hiervoor een beetje meewerken. Maar wat als het ‘eigen willetje’ zich vooral manifesteert op potjesvlak? Deze en alle andere vragen over bedplassen, over aanmoedigingen en beloningen op het potje, wel of geen luier aanhouden, emoties rond ‘kaka en pipi’, ... komen aan bod. Opvoeden baby’s en peuters

Een eigen willetje

De peuter ontwikkelt een eigen wil en zijn/haar karakter krijgt duidelijk vorm. De peuter wordt met andere woorden een zelfstandig persoon. Vandaar dat hij/zij alles ‘zelf’ wil doen, de grens aftasten tussen ‘ik’ en ‘jij’ en heuse driftbuien krijgt wanneer hem/haar iets niet zint. De leeftijdsfase van 1 tot 3 jaar wordt daarom soms aangeduid met ‘de koppigheidsfase’. In deze vorming bespreken we met de deelnemers waar en wanneer de driftbuien van een peuter zich voordoen. We overlopen dagelijkse momenten van eten, slapen, spelen. We bekijken hoe je grenzen kan stellen en driftbuien kan milderen, zonder de groei naar autonomie te belemmeren. Opvoeden baby’s en peuters

Tussen schoot en school

De baby wordt peuter en zet zijn eerste stapjes in de wereld. Een wereld die hij zo graag wil ontdekken door overal aan te peuteren. Een wereld die bestaat uit zoveel verschillende mensen. Hoe kunnen wij een peuter daarin ondersteunen? Hoe kan hij/ zij vol vertrouwen op verkenning gaan, zonder dat de wereld een boze wereld wordt? En al die regels tussen mensen: hoe leert hij/zij dat? Wat is allemaal nodig om groot te worden, om uit de luiers te geraken? En wat beleef je dan als volwassene? In deze vorming bespreken we alle aspecten die verband houden met de overgang van schoot naar school. Een boeiende en grote ontwikkelingssprong naar zelfstandigheid.

<< TERUG

Begeleider Elke De Bruyne Jolien Laridaen Marjan Claes Code B/016

Begeleider Ida Dom Steve Lapére Résy De Meulder Bart Moens Nele Van Hulle Isa Deschuyteneer Heidi Deboosere Karolien Van der Linden Code B/017


www.vcok.be

12


Help, een bijter in de groep!

Bijten of gebeten worden? Het overkomt heel wat baby’s en peuters. Als er bijtgedrag plaatsvindt dan zit de emotie gegarandeerd zeer hoog. En dit niet alleen bij de jonge kinderen zelf maar ook bij hun ouders en andere opvoeders. Waarom bijt een kind een ander kind of een volwassene? Wat wil het hiermee zeggen? Bij heel jonge kinderen heeft bijtgedrag dikwijls meer te maken met ‘liefde’ dan met agressie. En als peuters en kleuters bijten dan gaat het vaak over frustratie, kwaadheid of het onvermogen om zich staande te houden in een groep met leeftijdsgenootjes. Hoe kan je als volwassene daar het best op reageren? Hoe kan je een jong kind helpen om op een andere manier zijn/ haar gevoelens uit te drukken? We bieden in deze vorming een kader aan om bijtgedrag te kunnen begrijpen en om er zo goed als mogelijk op te reageren. Opvoeden baby’s en peuters

Tijd voor wennen

De stap zetten van thuis naar de kinderopvang betekent loslaten, verantwoordelijkheid delen en vertrouwen opbouwen. Het is een overgang die bij elke baby en zijn ouders ingrijpende emoties oproept. Het zorgvuldig voorbereiden en begeleiden van deze situatie door tijd te nemen voor het wennen, helpt. In deze vorming belichten we het belang van een goede wenprocedure. Op wenmomenten kan de baby in de veilige armen van mama en/of papa kennismaken met de andere kinderen, de begeleiders, het andere bedje en andere geuren en geluiden. De begeleiders op hun beurt kunnen door observatie en open vragen de gewoonten van de baby en de ouders leren kennen. Wennen is samen zoeken naar afstemming tussen thuis en de opvang. Het zorgt ervoor dat baby en ouders een veilige plek vinden in een nieuwe omgeving, letterlijk en figuurlijk. En ook in de kinderopvang zelf, bij de overgang van de ene leefgroep naar de andere, is wennen zinvol en noodzakelijk. Opvoeden baby’s en peuters

Aan tafel

Mama, wat eten we vandaag? Papa, wanneer eten we? Voor kinderen zijn dit veel gestelde vragen. Maar ook voor ouders, onthaalouders en andere opvoeders zijn dit gewichtige vragen. Hoe vaak breken we ons hoofd over wat we op tafel gaan zetten? Eten is belangrijk. Het beïnvloedt onze gezondheid en levert de nodige energie om te groeien, bewegen, spelen, leren, leven. Het structureert onze dag en betekent gezellig samen zijn en bijpraten. Deze vorming gaat over gezond, lekker én gezellig eten met kinderen. De voedingsdriehoek afgestemd op kinderen komt aan bod. Ook de sociale aspecten van tafelen worden besproken. Wat kan je bijvoorbeeld doen als een kind niet wil eten en zelfs niet wil proeven?

<< TERUG


Begeleider Karen Van Nuffel Code B/020 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Charlotte Matton Caroline Vandoninck Code B/021

www.vcok.be

13


Leefgroepenstructuur

Groot en klein samen. Steeds meer opvangvoorzieningen kiezen voor semi-verticale of verticale groepen. Zowel voor kinderen, ouders als begeleiders bieden deze groepsindelingen heel wat voordelen. Zo kunnen kinderen leren van hun oudere groepsgenoten, wordt het contact met ouders constanter en wordt de job van de begeleider flexibeler. In deze vorming staan we stil bij de voordelen die de verschillende groepsvormen met zich meebrengen. Natuurlijk zijn er aan elke indeling ook knelpunten en moeilijkheden verbonden. Samen met de groep gaan we op zoek naar manieren om deze op te vangen. We zetten noodzakelijke aandachtspunten over ruimte, activiteiten en dagindeling op een rijtje. Opvoeden baby’s en peuters

Optimaal pedagogisch klimaat

De basiskwaliteit in het pedagogisch omgaan met kinderen, daar gaat deze vorming over. Hoe kunnen we in de kinderopvang onze aanpak afstemmen op elk individueel kind? Hoe kunnen we het ritme van elk kind volgen en toch voldoende structuur bieden? En hoe kunnen we de zelfstandigheid van jonge kinderen stimuleren en hen de nodige bewegingsvrijheid geven? We zoomen in op dagelijkse situaties waarin deze pedagogische criteria concreet worden gemaakt, zoals eten, slapen, verzorging en spelen. We nodigen de deelnemers uit om actief te oefenen en hun praktijkervaringen in te brengen en uit te wisselen.

<< TERUG

Begeleider Fien Lannoye Code B/022 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Fien Lannoye Code B/023 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

14

Opvoeden 3-12 jaar Opvoeden 3-12 jaar

Groot worden doen ze vanzelf, luisteren niet altijd

Opvoeden doe je elke dag opnieuw en is niet altijd even makkelijk. Soms weet je wel hoe je best omgaat met bepaalde situaties, maar heb je het moeilijk om het vol te houden. Of je kind laat je de muren oplopen. In deze vorming hebben we aandacht voor koppige kinderen, kinderen die slaan, bijten en vechten, maar ook voor de stille en flinke kinderen. Hoe kan ik mijn kind aanmoedigen? Hoe kan ik prettig blijven omgaan met mijn kind in moeilijke situaties? Welke regels en afspraken maak ik met mijn kinderen? Hoe kan ik meer structuur voorzien? Wat kan en wat niet, waar en hoe trek ik mijn grenzen? Wat kan een kind op welke leeftijd? En wat betekent lastig gedrag in een bepaalde situatie? Als we beter begrijpen hoe kinderen denken en leren, kunnen we hen ook makkelijker ondersteunen. We bekijken hoe kinderen zich goed kunnen voelen, zonder dat ze altijd hun zin krijgen. Opvoeden 3-12 jaar

Mijn kind en de school

De school speelt een zeer belangrijke rol in het leven van kinderen maar ook van de ouders. De school is een plaats waar kinderen heel veel tijd doorbrengen: waar ze leren, ontwikkelen, vriendjes maken en de wereld rondom ontdekken. Naar school gaan en schoolwerk maken is meestal leuk. Maar het kan ook soms een bron van stress zijn. Wat als je kind elke dag opnieuw treuzelt met huiswerk? Wat met een schoolrapport vol negatieve opmerkingen? Wat als je kind bang is om naar school te gaan en letterlijk ziek wordt? En heeft je kind ook nog tijd om te spelen? In deze vorming geven we handvatten om je kind te steunen zodat hij/zij goed kan omgaan met de prestatiedruk op school. Want school moet plezant blijven. Opvoeden 3-12 jaar

Naar school met healthy lunchbox

De tijd dat de lunch bestond uit boterhammen met salami in aluminiumfolie en een chocoladereep of suikerwafel, is lang voorbij. Lekker, gezond en gevarieerd is het nieuwe motto. De banale boterham maakt stilaan plaats voor een gezonder alternatief. Denken we maar aan fruit, volkorenbroodjes met kaas en groentjes, soep, huisgemaakt gebak, yoghurt, slaatjes en noem maar op. Want willen niet alle ouders frisse en gezonde kinderen? In deze vorming geven we tips en inspiratie om de klassieke brooddoos van je kind om te toveren tot een lekkere, gezonde en kleurrijke lunchbox.

<< TERUG

Begeleider Steve Lapére Résy De Meulder Bart Moens Nele Van Hulle Jolien Laridaen Heidi Deboosere Karolien Van der Linden Code C/001

Begeleider Liesbeth Lambert Code C/002

Begeleider Charlotte Matton Code C/003

www.vcok.be

15

Opvoeden 3-12 jaar

Sociaal Vaardig?

Erbij horen in de groep van leeftijdsgenootjes is ontzettend belangrijk in het leven van kinderen. Kinderen die sociaal vaardig zijn, zijn populair. Maar zij die moeite hebben met het leggen van sociaal contact kunnen in een situatie komen waarin ze zich afgewezen of buitengesloten voelen. En dit kan voor heel wat problemen zorgen. Sociale vaardigheden zijn nodig om met andere kinderen te kunnen spelen, om vrienden te maken, om erbij te horen en om met verschillende mensen op een gepaste en prettige manier te kunnen omgaan. In deze vorming bespreken we de sociale ontwikkeling van lagere school kinderen en de plaats die sociale vaardigheden hierin hebben. We geven ook tips om kinderen te ondersteunen in hun sociaal functioneren met leeftijdsgenoten. Opvoeden 3-12 jaar

Bouwen aan zelfvertrouwen

Elke ouder wil graag dat zijn/haar kind sterk in het leven staat, assertief en sociaal vaardig is. Sommige kinderen lijken dit van nature te hebben. Anderen voelen zich onzeker, twijfelen makkelijk aan zichzelf of laten zich vaak door anderen overtroeven. Hoe kunnen we kinderen ondersteunen en aanmoedigen om op te komen voor zichzelf? Hoe kan je een gezond zelfbeeld en een goede communicatieve vaardigheid ondersteunen? Je kan je kind bepaalde ervaringen laten opdoen, je kan aanmoedigen en bevestigen en je moet ook grenzen aangeven. In de manier waarop je dit doet, geef je onbewust ook boodschappen mee. Mag je kind zichzelf waardevol vinden? Mag het zijn wie het is, ook al vind jij dat soms lastig? Mag het fouten maken en zelf problemen leren oplossen? Met voorbeelden en praktische tips bekijken we hoe we hier aan kunnen werken. Opvoeden 3-12 jaar

Assertiviteit en weerbaarheid

Assertiviteit is op een gepaste manier opkomen voor je persoonlijke belangen en uitdrukking geven aan je eigen gevoelens, gedachten en wensen. Voor kinderen en jongeren kan de druk hoog zijn om vlot contacten te leggen, om aangenaam te zijn en te doen wat anderen verwachten. Het is niet altijd gemakkelijk om jezelf te blijven en op te komen voor je eigen ideeën, zonder te twijfelen aan jezelf en zonder de ander ‘aan te vallen’. In deze vorming bespreken we hoe je kinderen kunt stimuleren om weerbaar te zijn, om een assertieve houding aan te nemen. Kan je thuis, in de kinderopvang of op school iets doen om kinderen te leren opkomen voor zichzelf in een veilige, bekende omgeving? En hoe bewust ben je van je eigen assertiviteit?

<< TERUG

Begeleider Ida Dom Lies Ledegen Code C/004

Begeleider Steve Lapére Résy De Meulder Code C/005

Begeleider Steve Lapére Résy De Meulder Bart Moens Code C/006

www.vcok.be

16

Opvoeden 3-12 jaar

Kinderen en seks op het internet

Kinderen zijn gretige gebruikers van het internet en komen er hoe dan ook in contact met seks en porno. Dikwijls zonder dat ze dat zelf willen. Denk maar aan de jongen die ‘poesjes’ intikt in een zoekmachine. Of aan het meisje dat in een chatbox plots de vraag krijgt of ze al eens een penis gezien heeft. In welke mate is dit contact schadelijk voor kinderen, hoe gaan ze er mee om en zijn er ook voordelen aan verbonden? We bespreken enkele onderzoeksgegevens en maken kennis met materiaal dat je kan helpen kinderen bewust te maken van de mogelijkheden en gevaren van het internet. Dit programma is ontwikkeld door Sensoa. Opvoeden 3-12 jaar

Communicatie met en participatie van kinderen

Begeleider Bart Degryse Saartje Smedts Code C/007

Begeleider Isabelle Desegher Code C/008

Kinderen hebben een eigen denk-, gevoel- en beleefwereld en willen dat dit gezien wordt. Luisteren naar kinderen is daartoe bijzonder interessant en waardevol. Dit vereist van de volwassene enkele specifieke vaardigheden. Welke vaardigheden moet je in de vingers krijgen? Met welke thema’s komen kinderen op je af? Hoe ga je om met specifieke vragen van kinderen? Hoe kunnen kinderen meer impact hebben op het reilen en zeilen thuis of in de opvang? We vertrekken van een krachtig zelfbeeld van kinderen. We geven zicht op vaardigheden in het communiceren met en het participeren van kinderen. We leren methodieken aan om kinderen goed te observeren en plannen te maken die rekening houden met wat zij zelf aangeven. Opvoeden 3-12 jaar

Praten met kinderen, hoe doe je dat?

Begrijpen is de eerste en cruciale stap. Begrijpen van achterliggende gevoelens en van reacties van kinderen. Wat is de functie van basisemoties? Wat vertellen kinderen ons? Hoe kunnen we ‘echt’ contact maken met een kind? Hoe kunnen we gevoelens van kinderen begrijpen? Je leert een aantal communicatievaardigheden aan die makkelijk hanteerbaar zijn in je contact met kinderen tot twaalf jaar. Ze zijn erop gericht om de achterliggende gevoelens en reacties van het kind beter te begrijpen. De training is praktijkgericht. Er wordt in kleine groepjes geoefend met de eigen thuis- en/of werksituatie als uitgangspunt.

<< TERUG

Begeleider Ida Dom Lies Ledegen Code C/009

www.vcok.be

17

Opvoeden 3-12 jaar

Filosoferen met kinderen

Zijn kikkers echt? Zijn mensen altijd lief voor elkaar? Begrijpen we alle woorden? Zijn gevangenen ook vrij? Hoe mooi is kunst? Zijn sommige vrienden ook vijanden? Bestaan er lieve monsters? Kunnen bloemen ook gelukkig zijn? Thema’s om te filosoferen met kinderen zijn eindeloos. In deze vorming bieden we geen antwoorden op dergelijke vragen, maar stellen we een leuke werkwijze voor om met kinderen te onderzoeken en te filosoferen. Opvoeden 3-12 jaar

Moeilijke eters

Eten is belangrijk. We houden allemaal van lekker koken, gezellig tafelen, feesten en genieten. Vaak wordt eten ook geassocieerd met een rustmoment en met ontmoeting. Als een kind problemen heeft met eten, kan dat samengaan met heel wat emotie, ongemak of conflict. De eetsituatie ontaardt soms in een strijd. En ouders of andere opvoeders maken zich dan zorgen. Problemen met eten kunnen heel verschillend zijn: kinderen die niets lusten, kinderen die geen groenten en/of fruit eten, kinderen die teveel of te weinig eten, overgewicht, ... Hoe ga je daar best mee om? Kan je eetproblemen voorkomen? En hoe kan je eten stimuleren zonder te forceren? In de vorming worden casussen besproken en tips aangereikt om kinderen te motiveren en te stimuleren in hun eetgedrag. Opvoeden 3-12 jaar

Stress bij kinderen

Jonge kinderen hebben heel wat te doen en leven vaak even snel als volwassenen: school, vriendjes, familie, hobby’s, ... Dit geeft soms stress en dan is het normaal dat kinderen boos, hangerig, huilerig zijn, ... Wanneer je de indruk hebt dat stress bij een kind te zwaar gaat wegen dan is het belangrijk om te begrijpen vanwaar dit komt. Van buiten uit, door teveel activiteiten, veranderingen, (wereld)nieuws, zorgen van volwassenen of andere externe oorzaken? Of van binnen uit, omdat het kind zichzelf druk oplegt? Stress begrijpen helpt om oplossingen te zoeken. In deze vorming verkennen we dit thema met inbreng van de deelnemers. Opvoeden 3-12 jaar

Moeilijk hanteerbaar gedrag

In de buitenschoolse opvang stellen kinderen soms gedrag waar begeleiders geen raad mee weten. In deze vorming zoeken we naar vaardigheden die begeleiders kunnen inzetten om met dit gedrag om te gaan. We vertrekken vanuit een positieve kijk en een positieve benadering van kinderen. Hoe kunnen we een klimaat scheppen dat zoveel mogelijk een negatieve sfeer en straffen vermijdt? Hoe kunnen we zorgen voor een goede structuur, duidelijke regels en afspraken ...? We staan stil bij het belang van sociale vaardigheden bij kinderen en het kunnen uiten van gevoelens. Samen zoeken we hoe we deze pedagogische principes kunnen gebruiken in de buitenschoolse kinderopvang. << TERUG

Begeleider Isabelle Desegher Eef Cornelissen Alex Klijn Code C/010

Begeleider Charlotte Matton Heidi Deboosere Code C/011

Begeleider Hendrik Gaublomme Code C/012

Begeleider Fien Lannoye Code C/013 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

18

Opvoeden 3-12 jaar

Tieners een plaats geven in de buitenschoolse opvang

Hoe kan je ervoor zorgen dat ook tieners zich goed voelen en een plek hebben in de buitenschoolse kinderopvang? Tieners vinden vaak dat ze niet langer thuis horen in een ‘kinderlijke’ opvang. Ze hebben hun eigen gedachtekronkels, eigen taaltje, eigen humor, eigen verlangens en eigen behoeften. Maar tegelijk gedragen ze zich soms ook nog als jonge kinderen met grillen en hevige uitbarstingen. In dit programma proberen we een brede kijk weer te geven over het omgaan met de groep ‘oudste kinderen’ in de kinderopvang. We wisselen tips uit om als kindbegeleider deze tieners op een goede manier aan te spreken op hun eigenheid en gepaste activiteiten aan te bieden, zodat de opvang toch ook een leuke pauze kan zijn in de dagelijkse routine.

<< TERUG

Begeleider Fien Lannoye Code C/014 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

19

Opvoeden jongeren 12+ Opvoeden jongeren 12+

Een puber in huis, hoe communiceer je er mee?

Pubers (en soms ook hun ouders) maken vaak een stormachtige periode door. Er gebeurt en er verandert veel. Meestal komen afspraken die al jaren werken, terug op losse schroeven te staan. Je wordt dan geconfronteerd met eindeloze discussies over helpen in het huishouden, kledij, uitgaan, geld, studiegedrag en schoolresultaten, de omgang met vrienden ... Pubers zijn meester in het verleggen van grenzen. Dat vraagt van ouders extra onderhandelingsvaardigheden. Tijdens deze vorming krijg je informatie die kan helpen om efficiënter met pubers te communiceren. Naast een theoretisch kader is er ook ruimte om situaties aan te brengen en hierover uit te wisselen. Opvoeden jongeren 12+

Tieners op vrijersvoeten

Verliefde tieners! Hoe ga je hiermee om? Hoe maak je niet alleen het aan- en afmaken met hun lief bespreekbaar maar ook de emoties die daarbij horen: angst, onzekerheid, liefdesverdriet? Kan je anders reageren dan met enkele clichés? Zoals ‘ander en beter!’ Of ‘er zwemmen nog zoveel vissen in de zee’. En wat met de eerste keer? Wat kan en wat kan niet voor jou? En vooral: hoe bespreek je zoiets met je verliefde puber? Praten over relaties krijgt een andere kleur als je je eigen verleden, waarden en normen niet wegcijfert en op een ongedwongen manier kunt uitwisselen, eerder dan uitvragen. In de vorming maken we gebruik van een educatief spel met stellingen en opdrachten. Dit programma is ontwikkeld door Sensoa. Opvoeden jongeren 12+

Kies Keurig

Jongeren krijgen te maken met heel wat situaties waarin ze verondersteld worden om een persoonlijke keuze te maken. En dat kan behoorlijk lastig zijn want kiezen is winnen maar soms ook verliezen. Silke twijfelt bij elke beslissing die ze moet nemen, gaande van het kiezen van de juiste sneakers tot wat ze die dag wil doen. Abdel heeft geen flauw idee over de studierichting die hij wil volgen. Kenny maakt zelden zelf een keuze maar laat zich leiden door wat zijn vrienden willen. Hoe kan je als volwassene je kind, kleinkind of leerling ondersteunen bij het maken van de gepaste keuze? Hoe kan je hem/haar dat welgekomen duwtje in de rug geven? In deze interactieve workshop leer je om een puber te begrijpen en te ondersteunen in zijn keuzes. We belichten ondermeer 7 verschillende keuzestijlen en bieden concrete handvatten om aan de slag te gaan met de jongere. Op een speelse manier krijg je ook de kans om ervaringen en bedenkingen uit te wisselen met de andere deelnemers.

<< TERUG

Begeleider Steve Lapére Lief Cuyvers Bart Moens Heidi Deboosere Code D/001

Begeleider Bart Degryse Ludwina Degryse Saartje Smedts Code D/002

Begeleider Ruth Vandekerkhove Code D/003

www.vcok.be

20

Opvoeden jongeren 12+

Mag de deur even op een kier?

De belevingswereld van een puber bestaat uit heel wat spannende en vaak turbulente veranderingen. De ontwikkelingstaak van een puber bestaat er ondermeer in om grenzen af te tasten en zich stap voor stap los te maken van thuis. En dat laat zich vaak voelen in de manier waarop hij/zij anders omgaat met mama, papa en andere gezinsleden. Zich afzonderen, geen zin hebben in een gesprekje, lak hebben aan afspraken en regels ... kortom anders communiceren dan voordien. Als ouder hiermee omgaan is niet altijd even gemakkelijk. Het is zoeken naar nieuwe en andere manieren om contact te maken en om betrokkenheid te laten voelen. In deze vorming verkennen we manieren om de communicatie met je puber te blijven aangaan. Opvoeden jongeren 12+

Uitgaan, experimenteren en vrienden

Festivals het hele jaar door, gsm-en, chatten, Facebook, Twitter, een i-Pod, weekendjobs, vrienden, cannabis, alcoholpops, zakgeld, het schoolrapport, vakantieplannen ... Jongeren zijn met zoveel bezig. Ze bewegen zich in een eigen wereld waar je als ouder steeds minder in betrokken wordt. Tegelijk wil je met hen afspraken maken over wat kan en niet kan. Daarom is het soms handig te weten hoe de leefwereld van jongeren er vandaag uitziet. Zo kan je als ouder of opvoeder je eigen houding daar tegenover innemen. Om te begrenzen en tegelijk de band met je kind te bewaren. Opvoeden jongeren 12+

Drugs, alcohol en andere kicks

Over drugs en alcohol bij jongeren bestaan veel wilde verhalen: alcoholpops, binge drinking, cocaïne op feestjes, ... Ook al loopt het niet altijd zo’n vaart, het is een feit: vroeg of laat komt je puber in contact met alcohol en drugs. In elke straat, op elke fuif, in elke school ... krijgen jongeren gelegenheid om te roken, te drinken en te gebruiken. Dat is als ouder natuurlijk geen prettige gedachte, maar je kan maar beter voorbereid zijn. De vorming bestaat uit twee delen. Eerst brengen we een aantal fabels en feiten over alcohol en drugs bij jongeren. Welke plaats hebben drugs in de leefwereld van jongeren? Welke rol spelen vrienden hierin? Wat is ‘normaal experimenteergedrag’? Wanneer moet je je zorgen maken? In het tweede deel staan we stil bij een open communicatie hierover met je zoon of dochter. Hoe kan je hen ondersteunen en tegelijk begrenzen? Hoe kan je jouw bezorgdheden overbrengen zonder de relatie met je kind in gevaar te brengen?

<< TERUG

Begeleider Ida Dom Lies Ledegen Code D/004

Begeleider Steve Lapére Code D/005

Begeleider Steve Lapére Code D/006

www.vcok.be

21

Opvoeden jongeren 12+

De jongeren van Generation Why

Jongeren tussen 12 en 27 jaar behoren tot de ‘Generation Why’. Ze nemen de dingen niet zomaar voor wat ze zijn. Ze kennen niet dezelfde grenzen als hun ouders. De wereld is hun speeltoneel. Hun ouders behoren tot de Generatie X. Uit onderzoek blijkt dat deze groep ouders door hun kinderen op handen gedragen worden en er in slagen om hun ideeën en waarden aan hen door te geven. Of zijn er toch sporen van een generatiekloof? In deze workshop kijken we naar opvoeding als een dynamisch proces tussen generaties en focussen we ons op de jongeren tussen 12 en 27 jaar en hun ouders. Een nieuwe benadering die voor heel wat eye-openers zal zorgen. Opvoeden jongeren 12+

Wie ben ik? Wat wil ik? Wat heb ik?

De ontwikkeling van puber naar volwassene verloopt niet langs een recht pad. Er zijn veel bochten, hindernissen, kruispunten, verkeerstekens, putten en stenen. Wie ben ik? Wat wil ik? Wat heb ik? Waar hoor ik bij? Wat met studeren, vrienden, uitgaan, zakgeld, kleding? Wie bepaalt, beslist en wanneer? Met al die vragen, emoties en gedachten gepast en op maat omgaan is een uitdaging voor de jongere zelf maar evenzeer voor de moeders, vaders en andere opvoeders die mogen gidsen. Hoe kunnen ouders en andere opvoeders begrijpen wat er in de jongere omgaat? Hoe zit die zoektocht naar identiteit in elkaar? We staan stil bij de manier waarop je als moeder, vader of professionele opvoeder een puber kan ondersteunen op het pad naar identiteit en volwassenheid.

<< TERUG

Begeleider Miet Timmers Code D/007

Begeleider Hanne Creupelandt Code D/008

www.vcok.be

22

CREATIVITEIT, SPELEN EN BELEVEN Creativiteit, spelen en beleven

Creatief denken

Als je kinderen opvoedt, dan wordt dikwijls beroep gedaan op je creatief denktalent. Tafel dekken, afwassen, tanden poetsen, afspraken maken. Met een beetje fantasie kan je deze dagelijkse beslommeringen speels aanpakken. Maar soms overkomt het je dat je niet meer weet hoe je nog dingen kunt verzinnen. Een spetterende activiteit bedenken, een ruimte herinrichten, veel doen met weinig materiaal, oplossingen zoeken in noodsituaties. Je blijft dan ‘hangen’ in het bekende. Door creatief te zijn in je rol als opvoeder wordt de uitwisseling met een kind meer ontspannen, boeiend en uniek. In deze vorming stimuleren we je eigen creatief denken. Je stapt af van het logisch denken en gaat denken via omweggetjes. Om jouw creativiteit naar boven te brengen, oefenen we een aantal technieken zoals patroondoorbrekend denken, flexibel associëren, brainstormen, ...

Begeleider Veerle Derave Code E/001

Baby’s en peuters Creativiteit, spelen en beleven

Zintuiglijk activeren

Snoezelen komt van ‘snuffelen’ en ‘doezelen’. Snuffelen verwijst naar ‘onderzoeken’ en ‘experimenteren’. Doezelen verwijst naar ‘rustig genieten’. Snoezelen is een methode van warme, selectieve zintuiglijke activering. Snoezelen gebeurt in de snoezelruimte. Die ruimte biedt de kinderen een eigen veilige plek waar ze ontsnappen aan technologische overheersing en multimediale gekte. Met foto’s, videobeelden en een bezoek aan twee snoezelruimtes tonen we sfeerelementen: snoezelkermissen, -kastelen en -bossen. Creativiteit, spelen en beleven

Het geheim achter regenmakers ...

Vervolg op de initiatievorming ‘Zintuiglijk activeren’. We bespreken aan de hand van vele voorbeelden hoe je op een doeltreffende manier snoezelvoorwerpen kan maken. Met kosteloos materiaal tonen we het geheim achter regenmakers, voelborden, schuddoosjes, geluidslingers, voelbuizen, waterbuizen en fluoflesjes. Na de sessie nemen de deelnemers de zelfgemaakte voorwerpen mee naar de opvang. Dit actief snoezelmoment doet alle creativiteit openbloeien! Materiaalkost: € 2,50/persoon

<< TERUG

Begeleider Ronny Vanoosthuyse Joep Derie Code E/002


www.vcok.be

23

Creativiteit, spelen en beleven

De architectuur van het snoezelen

Vervolg op de initiatievorming ‘Zintuiglijk activeren’. In deze vorming maak je, door middel van foto’s en filmpjes, kennis met voorbeelden van zintuiglijke ruimtes zoals themagerichte snoezelklassen, rustige ruimtes, actieve experimenteerruimtes. Je krijgt vooral zicht op het ideeëngoed en doet inspiratie op. Tal van mogelijkheden worden besproken: een permanente vaste ruimte, snoezeleiland, snoezelhoek, snoezeltuin, snoezelkast of snoezelkoffer ... Bij het uitdenken en ontwerpen houden we rekening met veiligheid, hygiëne, financiële haalbaarheid, multifunctionaliteit, aantrekkelijkheid, flexibiliteit, esthetiek en sfeerschepping. We leren een activiteit of snoezelmoment stapsgewijs en doelgericht opbouwen in verschillende ruimtes. We werken met een gestructureerd stappenplan. Materiaalkost: € 2,50/persoon Creativiteit, spelen en beleven

Voorlezen met een boekje in een hoekje

Gezellig samen met kinderen en een boek in een knusse knuffelhoek. Maar wat zijn goede voorleesboeken? Hoe kun je het voorlezen boeiend houden? En hoe kun je kinderen een verhaal laten beleven met al hun zintuigen? In deze cursus stap je in het verhaal en ga je op zoek naar de geheimen tussen de regels. Je ontdekt hoe je voorleesmomenten met de allerkleinsten spannender, geheimzinniger, griezeliger of grappiger kan maken. Je leert hoe je met toverpoeder, poppen, een verhalenkoffertje, instrumentjes, een kamishibai en de juiste sfeer het voorlezen tot een magisch moment kunt maken. Breng zelf je leukste kinderboeken mee. Creativiteit, spelen en beleven

Kribbel krabbel

Tekenen en schilderen, dat is voor peuters een hele belevenis. Experimenteren met allerlei materialen biedt peuters heel wat avontuur en plezier. Hoe kan je creativiteit van kinderen stimuleren? Wat boeit jonge kinderen tijdens het tekenen? Hoe kunnen kinderen zich uitleven met allerlei vindmateriaal? De deelnemers krijgen de kans om allerlei technieken uit te proberen. Er zal veel gekrabbeld worden, maar we gebruiken ook fantastische verhalen om met verf en wasco leuke ideeën om te zetten in geweldige tekeningen. Materiaalkost: € 2,5/persoon Creativiteit, spelen en beleven

Een wereldontdekkingsreis via muziek

We kennen allemaal slaapliedjes, maar er bestaan ook actieve stap- en speelliedjes. We maken er kennis mee door de wereld te verkennen via de vele ritmische melodieën gehaald uit verschillende culturen. We beluisteren ze in de oorspronkelijke taal en via beelden komen we te weten waarover ze gaan. We zingen ze na en maken er een Nederlandstalige versie van. Ook de liedjes uit eigen erfgoed komen aan bod. Na de selectie gaan we samen oefenen en zingen. Zo maken we onze eigen versie met de voor de kinderen vertrouwde stemmen. Alles wordt opgenomen op CD en kan dus later gebruikt worden bij activiteiten, samen met peuters. << TERUG


Begeleider Inge Umans Sabine Hoosemans Code E/005

Begeleider Marleen Boudry Fien Claerhout Code E/006

Begeleider Fernand Buyls Code E/007

www.vcok.be

24


Puur in de natuur

In de natuur kunnen kinderen op verkenning gaan, hun grenzen verleggen en hun mogelijkheden ontdekken. Vormen, kleuren, geuren en materialen zijn telkens anders en geven daardoor andere belevingen. Respect voor de natuur kan maar groeien als je die eerst hebt leren ontdekken en waarderen. We staan stil bij het belang van natuurbeleving voor de ontwikkeling van kinderen, bij de rol van de ouder/andere opvoeder, veiligheid en uitdaging, de onbeperkte mogelijkheden zowel binnen als buiten. We gaan vooral de zintuiglijke toer op omdat jonge kinderen de wereld vooral zintuiglijk verkennen. We doen dit via creatief agogische werkvormen die makkelijk vertaalbaar zijn naar heel wat opvoedingssituaties. Creativiteit, spelen en beleven

Do-si-la-sol

Baby’s en peuters kunnen heel intens genieten van muziek. In deze vorming staan we stil bij de plaats die muziek en muzikaliteit kunnen hebben in het leven van jonge kinderen. En dat is verrassend! We linken het belang van muziek aan de ontwikkeling van jonge kinderen. En we hebben het ook over de hedendaagse visie op muziekpedagogie. Over hoe muziekpedagogen anderen ertoe aan kunnen zetten om bewust van muziek te genieten en zelf muziek te maken. De vorming verloopt interactief en er is veel ruimte voor het samen ontdekken van je eigen muzikaliteit: stemkleur, stemtimbre, samen zingen, werken rond geluiden. Creativiteit, spelen en beleven

Lange liedjes duren niet zo kort

Kinderliedjes zijn meestal heel korte liedjes. De thema’s wisselen snel en springen van de hak op de tak. Is dit nodig? Haken kinderen anders af? Fernand Buyls heeft een reeks muziekcomposities gecreëerd om langdurig mee te spelen in een coherente sfeer. Muzikale verhaallijnen via ritme en melodie die tot choreografieën leiden die jong en oud kunnen bekoren. Dansbare reizen doorheen de wereld van muziek uit verschillende culturen. In de vorming gaan we samen in groep op zoek naar associaties om kinderen maximaal spelplezier te bezorgen, via de muziek. Alle beschikbare middelen aanwezig in de ruimte worden aangewend. We musiceren er op los en nemen ter plaatse een CD op. We creëren een muziekstuk waarop kinderen nadien zelf hun muzikale fantasie kunnen botvieren. Creativiteit, spelen en beleven

Peuterdans

Zet de muziek aan en een peuter begint spontaan te dansen. Hij lacht, straalt, zwaait, springt en is door het dolle heen.’ Dansen met peuters is zeer leuk, zowel voor het kind als voor de volwassene. Het is samen genieten, plezier maken en contact hebben. En dansen is nog zoveel meer. Het is een manier om gevoelens te uiten, om de ontwikkeling van de grove en fijne motoriek te stimuleren. Bovendien draagt het een steentje bij aan de cognitieve en sociale ontwikkeling van jonge kinderen. Samen dansen met een peuter is plezier in het kwadraat. In deze vorming verkennen en beleven we ‘het peuterdansen’. << TERUG

Begeleider Marleen Boudry Code E/008

Begeleider Griet Plettinx Code E/009


Begeleider Danskant vzw Code E/011

www.vcok.be

25

KLEUTERS EN LAGERE SCHOOL KINDEREN Creativiteit, spelen en beleven

Inkleding en themawerking

In elke opleiding voor mensen die activiteiten voor kinderen zullen geven is ‘aanbreng en inkleding’ een vast onderdeel. En toch komt het er in de praktijk niet altijd van. Kindbegeleiders aarzelen omdat het teveel werk met zich zou meebrengen en omdat men denkt dat er heel wat lef voor nodig is. In deze vorming bewijzen we het tegendeel. Het scheppen van sfeer bij een activiteit kan een evidentie worden in de opvang maar dan zonder overlast en zonder plankenkoorts voor de kindbegeleiders. We vertrekken van wat kinderen gebruiken aan aanbreng en inkleding bij hun spontaan spel. Creativiteit, spelen en beleven

Welkom in Spelgië

Waar haal je telkens opnieuw de inspiratie voor het bedenken van leuke thema’s voor de kinderen? We maken een aantal thema-uitstappen, ter voorbereiding van je eigen project- of vakantiewerking. Brainstormen over vakantiethema’s, de beste hieruit selecteren, spetterende activiteiten bedenken, weekoverzichten samenstellen, uitwerken van je inkleding, ... het hoort er allemaal bij. Creativiteit, spelen en beleven

Het land hier ver vandaan, over vertellen

Verhalen kunnen kleine en grote oren verwennen, harten verwarmen en hoofden op hol doen slaan. Wie herinnert zich niet die opa of meester of begeleider die je met een verhaal naar het eind van de wereld kon ontvoeren en weer terug? Maar waar schuilt het geheim om kinderen met je mee te krijgen naar dat land-hier-ver-vandaan waar het vol zit met kriebelende kikkers, pientere prinsessen en dolle draken? Hoe kun je kleine kabouters op het puntje van hun stoel naar je laten luisteren en laten klappertanden van plezier? Vertellen kan je leren! In deze cursus leren we de basisbeginselen van het vertellen: de opbouw, structuur van verhalen en boeiend vertellen. We gebruiken daarbij beelden, sfeer en fantasie. Aan het eind van de dag zie je dat het geheime verteltalent bij iedereen gewoon in zijn of haar kleine teen schuilt. Creativiteit, spelen en beleven

Vertelmaterialen maken

Vervolg op de initiatievorming ‘Het land hier ver vandaan, over vertellen’. Nadat je de vorming ‘Het land hier ver vandaan’ hebt gevolgd, kriebelt het waarschijnlijk om zelf te gaan vertellen. Eerst oefenden we op het vertellen zelf, in deze vorming gaan we één of meerdere vertelmaterialen maken om het vertellen te ondersteunen. Je kiest zelf of je voor een vertelschort, vertelbord, vertelhoed, vertelhandschoen of zelfs een kamishibai gaat. Het materiaal wordt vooraf met de deelnemers besproken en verzameld. Op de dag zelf tover je dit in een creatieve doesessie om tot een prachtig afgewerkt en onmiddellijk bruikbaar ‘vertelding’.

<< TERUG

Begeleider Wouter Verdegem Code E/012


Begeleider Isabelle Desegher Code E/014

Begeleider Isabelle Desegher Code E/015

www.vcok.be

26


Tekenen met kinderen

Tekenen en kleuren is niet weg te denken uit het leven van een kind. Kinderen tekenen van nature, ze kribbelen wat lijnen op papier, dan worden het kopvoeters, later worden het meer herkenbare figuren tot ze hele scènes in beeld brengen. Kinderen willen iets uitdrukken of zich op een leuke manier ontspannen. Als volwassenen zijn we de durf om te tekenen vaak verloren omdat wat we tekenen niet helemaal ‘juist’ is. Je gaat in deze vorming vooral zelf veel tekenen. Op verschillende manieren ontwerp je grappige figuurtjes. Je ervaart (terug) plezier bij het tekenen en probeert leuke tekenspelletjes uit. We bespreken alternatieven voor de kleurprenten van internet. Creativiteit, spelen en beleven

Recycleerhelden

Je creëert je wondere wereld met materiaal dat je in de eerste plaats zou weggooien. Je zal versteld staan welke schatten je allemaal kan verzamelen zoals lintjes, plankjes, buisjes, doosjes, fietsbanden. Kinderen spelen inventief met dit vindmateriaal, niets lijkt nog wat het was. Kinderen herformuleren de wereld van dingen. Tijdens deze vorming gaan we aan de slag met het recyclagemateriaal dat de deelnemers meebrengen. We verzamelen, we sorteren, spelen en bouwen. Zelf voorzien: een mand vol kosteloos materiaal Creativiteit, spelen en beleven

K(l)eurig poppenspel voor elke dag

Poppenspel, een waaier van mogelijkheden, een vaste waarde in de kinderopvang of als je een groep kinderen wil laten genieten. Poppen: overal zijn ze, stil en ongemerkt en als je ze eenmaal ontdekt hebt, laten ze je niet meer los. We kunnen zelf eenvoudige poppen maken, maar net zogoed gaan we aan de slag met alles wat we om ons heen vinden: een kleine tandenborstel wordt verliefd op een harde haarborstel, de teddybeer heeft buikpijn en moet naar dokter theepot, de kindersokken proberen in te breken in de koekjestrommel,... Een ding is zeker: met poppenspel krijg je altijd de volle aandacht. Puur spelplezier, jazeker, maar het mag soms ietsje méér zijn: een vleugje taalstimulering, spontane interactie, sociale vaardigheid, de pop als vertrouwenspersoon,... Eenvoudige poppenspel-ideeën, die je zo kan toepassen. Voorkennis niet vereist.

<< TERUG


Begeleider Marleen Boudry Fien Claerhout Code E/017

Begeleider Jan Vandemeulebroeke Code E/018

www.vcok.be

27


Poppenspel vervolgtrajecten

Vervolg op de initiatievorming “K(l)eurig poppenspel voor elke dag”. pp Het licht in de duisternis: Schimmenspel komt vooral tot zijn recht in de donkere dagen. Met eenvoudige middelen wordt een verhaal een sfeervolle gebeurtenis. Deze eeuwenoude theatervorm, het spel van licht en schaduw, blijkt ook nu nog niets van zijn betovering verloren te hebben. pp Poppen maken: Een keuze aan eenvoudige technieken om poppen te maken, ook samen met de kinderen! Zo bijvoorbeeld bekpoppen (met sponsen en wat snuisterijtjes), objectpoppen (alledaagse voorwerpen komen tot leven),... Hoe brengen we een pop tot leven, hoe ontdekken we haar karakter, is ze altijd lief, of heeft ze ook een venijnig kantje? pp Stem en stemming: Meerstemmige oefeningen voor poppenspel en vertelmomenten. De mogelijkheden van je stem verkennen, zonder ze te forceren. Hoe vind ik de ‘juiste’ stem voor een pop, of om een verhaal te vertellen? Creativiteit, spelen en beleven

Showtime!

Kinderen maken graag al eens een toneelstukje tijdens het vrij spel. Begeleiders, ouders en andere kinderen worden uitgenodigd voor de opvoering. Publiek en spelers genieten van het schouwspel. ‘Showtime!’ is een vorming over het maken van toneelstukjes als activiteit. Hoe kan je komen tot een tof resultaat en er tegelijkertijd voor zorgen dat het repetitieproces even leuk blijft? We maken kennis met allerlei techniekjes die je daarvoor kan gebruiken. Creativiteit, spelen en beleven

Liefde voor muziek

Samen zingen en muziek maken is samen genieten. Het is alleen een kwestie van durven en ervoor gaan. Daarom is deze vorming vooral doén. We beginnen met ritme. Samenspel en percussie instrumenten creëren een uitbundige sfeer. We gooien de laatste remmingen los. Na ritme komt zang aan de beurt. Met een gepaste methode kan iedereen zingen. Er moet geen vrees zijn voor ‘niet kunnen zingen’. Tot slot brengen we technische hulpmiddelen aan waarmee artiesten hun wereldhits in elkaar knutselen. Het resultaat van deze sessie wordt opgenomen op een CD die je later, samen met de kinderen, opnieuw kan beluisteren. Creativiteit, spelen en beleven

Naar buiten

In de natuur kunnen kinderen op verkenning gaan, hun grenzen verleggen en hun mogelijkheden ontdekken. Vormen, kleuren, geuren en materialen zijn telkens anders en geven daardoor andere belevingen. Respect voor de natuur kan maar groeien als je die eerst hebt leren ontdekken en waarderen. We staan stil bij het belang van natuurbeleving voor de ontwikkeling van kinderen, de rol van de begeleiding, veiligheid en uitdaging, mogelijkheden zowel binnen als buiten. Met actieve werkvormen verken je de mogelijkheden binnen de buitenschoolse opvang. We gaan natuurlijk ook zelf ‘naar buiten’. << TERUG

Begeleider Jan Vandemeulebroeke Code E/019



Begeleider Veerle Derave Code E/022 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

28


Speels boetseren

Verschillende boetseertechnieken worden spelenderwijs aangebracht: de duimpot (kneedtechniek), de slang (opbouwtechniek), klei ‘lassen’ (aan elkaar bevestigen), werken met kleiplaten en kleitegels (om bijvoorbeeld kastelen te bouwen). Hiermee krijg je de eerste, kleine, speelse en decoratieve resultaten. Nadien bekijken we hoe we zelf attributen kunnen maken. We vinden inspiratie in elementen uit de natuur, geleide fantasieoefeningen of kinderverhalen. Je ontdekt ook hoe je met klei rechtstreeks in de natuur kan werken. Zelf voorzien: Chamotteklei, ± 0,5 kg/deelnemer Creativiteit, spelen en beleven

RecyKleer

In deze workshop toveren we oude kleren om tot hippe verkleedkleren voor kinderen. Door de oude kleren wat te verknippen, stukjes aan te naaien of hier en daar een likje textielverf op te doen kan een versleten kledingstuk een te gek verkleedstuk worden. Wat vaardigheid met naald en draad is handig. Echt kunnen naaien is niet nodig. Met wat knip- of schilderwerk kom je al een eind ver. Voor al wie ideetjes wil opdoen om goedkope en creatieve verkleedkleren te maken. Zelf voorzien: oude kledingstukken (T-shirts, broeken, rokken, hemden, mutsen, sokken, sjaals, ...), naaimateriaal (naalden, spelden, garen ...), goede scharen voor in stof, nietjesmachine, restjes (stof, lintjes, knopen, fruitnetjes, wol, kralen ...), eventueel textielverf en penselen, alcohol- of textielstiften, enkele naaimachines (aantal afhankelijk van de grootte van de groep). Creativiteit, spelen en beleven

Adrenalinespelen

Kinderen houden van verschillende soorten spel. Variatie in het spelaanbod is dan ook de boodschap. Zo mag ook actief en avontuurlijk spel zeker niet op het lijstje ontbreken. De activiteit ‘van-het-dak-springen-met-een-doek-als-parachute’ kan ongetwijfeld op veel enthousiasme rekenen bij de kinderen. Maar lijkt toch niet zo een goed idee. Daarom bieden we een waaier van speelideeën die avontuurlijk van aard zijn, door de kinderen als spannend worden ervaren én tegelijkertijd helemaal niet gevaarlijk zijn. Na deze vorming zijn Rambo en Lara Croft maar watjes ... Creativiteit, spelen en beleven

Relaxatie

Bij baby’s en jonge kinderen weten we vaak heel goed hoe we hen tot rust kunnen brengen. We zingen een wiegeliedje, nemen hen op schoot, wandelen een eindje, wrijven over het rugje... Ook oudere kinderen maken veel mee en hebben het soms nodig om even stil te kunnen staan. We kunnen hen daarbij ondersteunen. In deze vorming maak je kennis met speelse oefeningen, zintuiglijke spelletjes en bewegingen die kinderen kunnen helpen ontspannen. Zelf voorzien: ligmatjes en een voldoende grote ruimte zodat iedereen kan neerliggen. << TERUG

Begeleider Marleen Boudry Hilde Duyck Suzan T’Hooft Code E/023



Begeleider Vanessa Demeulemeester Code E/026

www.vcok.be

29

OMGAAN MET DIVERSITEIT Omgaan met diversiteit

Jij bent jij en ik ben ik

Iedereen is uniek. Elk kind, elke ouder en elke begeleider is verschillend, heeft een eigen achtergrond. Diversiteit is een ruim begrip. Tussen mensen bestaan er overeenkomsten en verschillen. Dat maakt het samenwerken met kinderen, ouders en collega’s er niet altijd evident op, maar wel boeiend. Om rond diversiteit te werken, starten we met zelfreflectie. Je staat stil bij je eigen achtergrond, je waarden en normen en hoe die jou beïnvloeden in het opvoeden van kinderen of het werken met gezinnen. Je onderzoekt welke vaardigheden nodig zijn om diversiteit te leren waarderen en om respectvol om te gaan met verschillen. We bespreken ook heel wat concrete manieren om kinderen, ouders, collega’s te waarderen in hun eigenheid en het gevoel te geven dat ze erbij horen. Omgaan met diversiteit

Ook kinderen hebben vooroordelen

Meisjes zijn zoet en roze. Ballet voor jongens is uit den boze. Chinezen eten met stokjes. En in Afrika dragen ze strooien rokjes. Wat zijn vooroordelen? Hoe ontstaan ze? En wanneer leidt dit tot discriminatie? In deze vorming sta je stil bij feiten, meningen en vooroordelen. Je screent je eigen kinderopvang op vooroordelen: uitspraken, het aanbod van boeken, speelgoed, activiteiten en de inrichting van de ruimte. Je leert waakzaam zijn voor uitspraken en acties van jonge en oudere kinderen, collega’s en ouders. Je krijgt tips in het leren omgaan met vooroordelen en discriminatie en hoe je kinderen kan opvoeden tot actieve burgers. Je krijgt het pas echt in je vingers tijdens de oefeningen in het meta-denken en met creatieve werkvormen om vooroordelen en discriminatie tegen te gaan. Omgaan met diversiteit

Inclusieve kinderopvang: wie, wat, waarom en hoe?

Je komt meer te weten over wat inclusieve kinderopvang wel en niet inhoudt en welke visie erachter schuil gaat. Samen met de andere deelnemers onderzoek je jouw kijk op kinderen met een specifieke zorgbehoefte en hun gezin. We zetten de vraag naar zorg en ondersteuning centraal en niet het ‘probleem’ of ‘tekort’. Je ontwikkelt inzichten over wat een inclusieve visie en werking betekent voor de organisatie van de kinderopvang en de competenties van de kindbegeleiders. Via oefeningen, discussies en praktijkvoorbeelden komen we zo tot de kernaspecten van kwaliteitsvolle inclusieve kinderopvang. Aan het einde van de dag krijg je een praktisch instrument voorgeschoteld dat kan helpen bij het in de praktijk brengen van al deze zaken. Samen lijsten we de tips op die doorheen deze vormingsdag aan bod kwamen.

<< TERUG

Begeleider Isabelle Desegher Code F/001

Begeleider Isabelle Desegher Code F/002 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Annelies Roelandt Code F/003 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

30

Omgaan met diversiteit

Inclusieve kinderopvang: samen met ouders

Vervolg op ‘Inclusieve kinderopvang: wie, wat, waarom en hoe?’. Wat hebben kinderen nodig in kinderopvang? Wat moeten kindbegeleiders daarvoor kennen en kunnen? Is dit anders wanneer er een kind met specifieke zorgbehoefte in de groep is? Wat kenmerkt het pedagogisch handelen dan? Via observatie van korte filmfragmenten en analyse van eigen praktijk verzamel je antwoorden op deze vragen. Andere vragen en antwoorden in deze vormingsdag gaan over het contact met de ouders. Waarom kiezen zij voor inclusieve opvang? Hoe zet je een ouderbeleid op dat de inclusieve werking ondersteunt en ouders respecteert in hun ouderrol? Waarop let je in de dagelijkse communicatie over hun kind? Je krijgt tips en inzichten, onder andere door het grondig observeren en analyseren van een beeldfragment over communicatie bij het vermoeden van een ontwikkelingsprobleem. Er is ruimte om eigen cases en vragen in te brengen. Omgaan met diversiteit

Inclusieve kinderopvang: kind met de andere kinderen

Vervolg op ‘Inclusieve kinderopvang: wie, wat, waarom en hoe?’. Wat kan je als begeleider doen om elk kind er werkelijk te laten bijhoren in de groep? Hoe kan een kind met zorgbehoefte kind zijn met de andere kinderen? Hoe communiceer je over de zorgbehoefte van een kind? In welke mate pas je activiteiten aan? Wat kan je doen om respectvolle contacten tussen alle kinderen van de groep te stimuleren? Het denken over respect voor diversiteit en opvoeden zonder vooroordelen helpt jou en andere deelnemers bij het formuleren van antwoorden. Je zal in deze vorming verschillende praktijkvoorbeelden zien en analyseren, kennismaken met bruikbare kinderboeken over dit thema en reflecteren over de sterktes en werkpunten van je eigen opvang. Er is ruimte om eigen cases en vragen in te brengen. Omgaan met diversiteit

Het verhaal van (thuis)taal

In deze vorming denk je samen met anderen na over vragen als: Waarom is taal zo belangrijk? Hoe communiceer je met de allerkleinsten? Hoe breng je een rijke woordenschat aan op een niet-schoolse manier? Welke vaardigheden heb je als begeleider nodig om taal te stimuleren bij jonge kinderen? Hoe knoop je een gesprek aan? ... Je zal bij deze vorming ook meer te weten komen en kunnen uitwisselen over het omgaan met meertaligheid in kinderopvang. Dit zowel ten aanzien van kinderen als ouders. Hoe kan je een evenwicht vinden tussen het stimuleren van het Nederlands en het respecteren van de thuistaal? Wat kan je helpen om te communiceren met anderstalige ouders? Je krijgt boeiende praktijkvoorbeelden te zien die inspireren. Via observatieopdrachten en andere oefeningen reflecteer je samen met anderen over de wondere wereld van taal.

<< TERUG



Begeleider Annelies Roelandt Code F/006

www.vcok.be

31


Pesten, help ‘t de wereld uit!

Pesten kan heel wat teweeg brengen. Het loont de moeite om daar even bij stil te staan. We belichten de rol van diegenen die pesten en diegenen die gepest worden. Maar evengoed kijken we naar de andere betrokkenen en hoe meelopers of onopvallende kinderen ook invloed hebben op de pestsituatie. In de vorming zetten we de focus op het bespreekbaar maken van pesten en hoe je dat doet in de kinderopvang, op school of op andere plekken waar kinderen in groep zijn. Daarnaast is er ook aandacht voor het sociaal vaardiger maken van kinderen en vergroten van hun weerbaarheid. Omgaan met diversiteit

Omgaan met gezinnen die in armoede leven

Eén op de tien kinderen in Vlaanderen, leeft in armoede. Zij groeien op in een context die bepalend is voor hun verdere ontwikkeling. In deze vorming gaan we in op die context, op de dagelijkse realiteit van gezinnen die in armoede leven: hun beperkingen, zorgen en bekommernissen én hun mogelijkheden en krachten. We kijken vanuit verschillende perspectieven naar deze gezinnen en verruimen onze kijk. We verkennen mogelijke steunbronnen en gaan na hoe we de communicatie met deze vaders, moeders en kinderen respectvol en opbouwend kunnen aangaan. De vragen en ervaringen van deelnemers krijgen ruim aandacht tijdens de vorming. Omgaan met diversiteit

Leven bij apart wonende ouders

Als partners uiteen gaan dan gaan ouders apart wonen. Dit is een maatschappelijke realiteit. Moeders en vaders moeten hun ouderschap dan anders gaan regelen. En ook voor de kinderen ontstaat een nieuwe realiteit. We weten uit onderzoek dat kinderen het goed stellen wanneer ze ondervinden dat hun ouders rekening houden met hen, wanneer ze over de scheiding kunnen spreken en wanneer ze een leefbaar verhaal hebben voor de scheiding. Begeleiders in de kinderopvang maar ook andere professionele opvoeders kunnen kinderen helpen om de overgang naar deze nieuwe leefsituatie zo goed mogelijk te maken. Zij kunnen een steun zijn voor zowel de kinderen als hun ouders. In de vorming maak je ook kennis met de website voor kinderen en ouders: www.tweehuizen.be. Omgaan met diversiteit

Opvoeden in een eenoudergezin

Eenoudergezinnen zijn geen nieuw fenomeen, maar ze komen wel steeds vaker voor in onze samenleving. Wie door scheiding of overlijden plots zonder partner de opvoeding van (jonge) kinderen moet verderzetten, staat voor een immense opdracht. Op het eerste gezicht lijkt ze misschien onmogelijk ... maar toch is ze het niet. In deze sessie focussen we op de impact die het ‘alleen vallen’ voor een ouder heeft. We maken tijd voor vragen en eigen inbreng of getuigenissen van de deelnemers. En: we zoeken samen naar manieren om met deze opvoedingssituatie om te gaan, zowel op emotioneel als praktisch vlak.

<< TERUG

Begeleider Jolien Laridaen Code F/007

Begeleider Maika Luyssaert Diete Glas Code F/008

Begeleider Steve Lapére Luc Bequé Sonja Delbeecke Greet Sneyers Hilde Roelens Anja Mertens Code F/009

Begeleider Sonja Delbeecke Hilde Roelens Code F/010

www.vcok.be

32


Mijn kleinkind woont in twee huizen

Heel wat grootouders hebben kleinkinderen die opgroeien bij ouders die apart wonen. Die kleinkinderen wonen dan in twee huizen. Grootouders hebben hierover vaak heel wat vragen en bezorgdheden. En dat is normaal. In deze vorming willen we oma’s en opa’s ondersteunen om met deze soms moeilijke en niet vanzelfsprekende situatie gepast om te gaan. We staan stil bij vragen zoals: Wat is de betekenis van de scheiding voor de grootouders en de kleinkinderen? Op welke manier kunnen grootouders hun kleinkind ondersteunen in deze situatie? Wat zegt de wet omtrent de omgang tussen grootouders en kleinkind? Waar kan je terecht als er problemen zijn? De vorming verloopt interactief en er is ruimte voor ervaringsuitwisseling. Omgaan met diversiteit

Eerste hechting bij adoptie

Een relatie opbouwen met een adoptiekind loopt niet altijd van een leien dakje. Adoptiekinderen hebben meestal negatieve ervaringen waardoor ze heel wat extra’s nodig hebben om een vertrouwensrelatie te kunnen opbouwen met volwassenen. Tijdens deze vorming wordt getoond wat deze kinderen zijn tekort gekomen en hoe je stap voor stap de band met het kind kan opbouwen. Grootouders, andere familieleden, vrienden, professionelen in kinderopvang en school, spelen een grote rol in de ondersteuning van het gezin en krijgen meer inzicht in het hoe en waarom van de specifieke aanpak dat een adoptiekind nodig heeft.

<< TERUG

Begeleider Sonja Delbeecke Code F/011

Begeleider Nadine Meeus Katherine D’Hoore Code F/012

www.vcok.be

33

PEDAGOGISCHE INSPIRATIEBRONNEN: REGGIO EMILIA EN EMMI PIKLER Pedagogische inspiratiebronnen: Reggio Emilia en Emmi Pikler

Een inspirerende pedagogiek uit Reggio Emilia

Begeleider Annelies Roelandt Code G/001

Deze vorming is bedoeld voor professionele opvoeders die willen kennis maken met het pedagogische gedachtengoed van Loris Malaguzzi. Dit gebeurt aan de hand van interactieve oefeningen en veel inspirerend beeldmateriaal. Zo kom je meer te weten over hoe kinderopvangvoorzieningen in Noord-Italië (o.a. Reggio Emilia) én hier bij ons met deze visie werken in de praktijk van alledag. Centraal daarbij staat het krachtige kindbeeld. Je onderzoekt wat dit kan betekenen bij het organiseren van spel, activiteiten, eten, slapen, dagelijkse omgang, ... Je krijgt ook een inleiding op pedagogische principes als de 100 talen van kinderen en de drie pedagogen. Je maakt beknopt kennis met de betekenis en praktijk van pedagogisch documenteren aan de hand van foto’s, observaties, uitspraken van kinderen, ... Doorheen deze vormingsdag is er continu aandacht voor zowel de achterliggende visie als voor de praktijk. Aan het einde zal je een concreet beeld hebben van deze benadering in al zijn facetten. Pedagogische inspiratiebronnen: Reggio Emilia en Emmi Pikler

Ruimte en materialen als pedagoog voor kinderen


Kinderen leren niet alleen door tussenkomst van volwassenen of door zelf en samen met andere kinderen te ontdekken. Ook de fysieke omgeving waarin ze vertoeven heeft een sterke pedagogische invloed. In Reggio Emilia en andere Noord-Italiaanse steden spreekt men in navolging van Loris Malaguzzi over ‘ruimte en materialen als derde pedagoog voor kinderen’. In deze vorming kan je door middel van inspirerende foto’s en praktijkvoorbeelden uit kinderopvang, door oefeningen en analyse van de eigen praktijk de betekenis van dit idee ontdekken en uitspitten. Je keert terug met inzichten en concrete ideeën over boeiend en minder alledaags spelmateriaal en over het inrichten van een leef- en speelruimte voor een groep kinderen.

<< TERUG

www.vcok.be

34

Pedagogische inspiratiebronnen: Reggio Emilia en Emmi Pikler

Pedagogisch documenteren: wat, hoe en waarom?

Pedagogisch documenteren heeft zijn wortels in Noord-Italië. Het is een manier om te werken aan kwaliteit, te reflecteren over het professionele handelen in de kinderopvang en hierover te communiceren. Een hele mond vol. Op deze vormingsdag ontdek je wat het concreet betekent voor de samenwerking en het overleg in team, je gesprekken met ouders en je contacten met kinderen. Aan het einde van deze vormingsdag ben je vaardiger in het zichtbaar en bespreekbaar maken van de visie en praktijk in jouw organisatie. Je gebruikt daarvoor foto’s, observaties, werkstukken van kinderen, uitspraken, ... Je komt meer te weten over de methodiek van ‘kijken, luisteren en inspelen’ en hoe je hiermee concreet aan de slag gaat. Je krijgt heel wat tips over en kan oefenen in het verzamelen van documentatiemateriaal, het maken van fotocollages en boekjes, het uitwisselen met ouders, het opzetten van teambesprekingen aan de hand van foto’s, ... Pedagogische inspiratiebronnen: Reggio Emilia en Emmi Pikler

Spelkoffers maken

Wat boeit kinderen? Waar zijn ze nieuwsgierig naar? Welke materialen dagen hen uit tot het ontdekken van zichzelf en de wereld? Hoe laat je kinderen mee de richting bepalen die een spelactiviteit uitgaat? Wat is jouw rol als professionele opvoeder? ... De vorming vertrekt van deze en andere uitgangsvragen. Je verkent de vele talen waarmee kinderen zich uitdrukken. Na het onderzoeken van enkele inspirerende voorbeelden, ga je praktisch aan het werk. Samen met andere deelnemers stel je spelkoffers samen met prikkelende materialen. Met de pedagogische ideeën van Loris Malaguzzi als inspiratie denk je na over spelkoffers die echt inspelen op de interesses van kinderen. Je oefent met de pedagogie van ‘kijken, luisteren en inspelen’. Er is aandacht voor de verschillende vormen van spel: fantasie, creëren, bewegen, exploreren, ... Je gaat naar huis met nieuwe inzichten en plannen voor concrete spelkoffers. Pedagogische inspiratiebronnen: Reggio Emilia en Emmi Pikler

Inspiratie uit de Emmi Pikler Pedagogiek

In deze vorming maken we kennis met de Pedagogiek van de Hongaarse kinderarts Emmi Pikler, ook wel de Loczy-methode genoemd. De basisprincipes zijn dat jonge kinderen behoefte hebben aan een stabiele, persoonlijke band met een opvoeder en aan vrije bewegingsruimte met adequaat spelmateriaal om zich zelfstandig te kunnen ontwikkelen. Een mondvol, maar goed te realiseren in het dagelijks omgaan met kinderen: respect voor het ritme van het kind in verzorging, eten en slapen, het aanbod van speelgoed en activiteiten, de vrije spelsituatie en de organisatie van de ruimte. We gebruiken heel wat beeldmateriaal om deze bijzondere pedagogische visie te verduidelijken. Deze vorming is zeker een aanrader voor al wie fan is van zelfstandigheid en autonomie van jonge kinderen.

<< TERUG



Begeleider Isa Deschuyteneer Code G/005

www.vcok.be

35

SAMEN MET OUDERS Samen met ouders

Samenwerken met ouders: waarom, wat en hoe

In deze vorming gaan we na hoe we met ouders kunnen samenwerken. Waarom is een goede samenwerking nodig voor het kind, de ouders en de opvang? En welke voordelen kan dit opleveren? Hoe kunnen we het best met ouders communiceren tijdens de dagelijkse brengen haalmomenten, intake, wennen, ... We nemen verschillende vormen van samenwerken onder de loep en onderzoeken onze eigen praktijk. Samen met ouders

Vaardig communiceren met ouders

Om als kinderopvang een vertrouwensrelatie met ouders op te bouwen is een goede communicatie cruciaal. In deze vorming vertrekken we van de communicatietheorie die heel circulair en gelaagd verloopt. Wat is mijn rol als begeleider in de communicatie? Wat wil een ouder met een boodschap zeggen en hoe kunnen we dit te weten komen? We denken na over competenties die nodig zijn om echt in dialoog te gaan met ouders. Ook gaan we in op het geven van moeilijke boodschappen, feedback geven en krijgen, ... Eventueel wordt er via rollenspel geoefend. Samen met ouders

Ouderparticipatie in jouw opvang

We zijn het er allemaal over eens dat ouders een rol moeten spelen in de kinderopvang. De vraag is alleen ‘welke’? In deze vorming analyseren en reflecteren we samen over ouderparticipatie in jouw opvangvoorziening. Via actieve oefeningen en brainstormtechnieken worden de eigen initiatieven en de werking onder de loep genomen. Het accent ligt op ouderbetrokkenheid. Hoe kan je die realiseren, welke aanpak werkt goed en wat kan je verwachten. Er bestaat geen beste vorm van participatie. Elk gezin, elke ouder participeert op zijn of haar manier. Samen zoeken we naar actiepunten om het ouderbeleid in de toekomst aan te pakken. Samen met ouders

Omgaan met vragen van ouders

Als professional of vrijwilliger in kinderopvang, op school, in het consultatiebureau of de spelotheek ontmoet je wel eens moeders en vaders die je vragen stellen of je iets meedelen over de opvoeding van hun kinderen. Het is normaal dat elke ouder vragen heeft, zich wel eens onzeker voelt en hierover wil spreken. Een andere mening horen, een andere opvoedingspraktijk leren kennen, je hart luchten of je kijk verbreden, kan deugd doen en ondersteunend zijn voor moeders en vaders. Maar, hoe ga je als professional of vrijwilliger hiermee om? Hoe reageer je op een vraag, signaal of opmerking van ouders zonder te vervallen in het geven van een goedbedoeld advies of recept, dat vaak toch niet blijkt te werken? Want elk kind is anders, elke ouder is anders en elke context is anders. Hoe ga je om met vertrouwelijke informatie? Of hoe doorverwijzen? In deze vorming geven we bruikbare handvatten in het omgaan met vragen van ouders. << TERUG

Begeleider Fien Lannoye Code H/001 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Jef Scheirlinck Code H/002 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Jef Scheirlinck Code H/003 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Karen Van Nuffel Code H/004

www.vcok.be

36

SPEL- EN ONTMOETINGSPLAATS VOOR KINDEREN EN OUDERS Spel- en ontmoetingsplaats voor kinderen en ouders

Spel- en ontmoetingsplaats: het concept

In een ontmoetingsplaats kunnen kinderen met hun ouder(s) enkele uren doorbrengen en anderen ontmoeten. Kinderen kunnen er andere kinderen ontmoeten, kinderen kunnen er in een andere context dan de thuiscontext met hun ouders omgaan, ouders kunnen er andere ouders ontmoeten. De functie van een spelen ontmoetingsplaats is ontwikkelingsbevordering van kinderen, opvoedingsondersteuning door sociale steun en gemeenschapsvorming. In deze vorming laten we je kennis maken met de werkingsprincipes en de bouwstenen die noodzakelijk zijn voor de realisatie van dit aanbod. Spel- en ontmoetingsplaats voor kinderen en ouders

Inspirerend werkbezoek

We gaan op bezoek bij een spelen ontmoetingsplaats en maken kennis met de visie en de dagelijkse werking. Een bron van inspiratie voor onze eigen ontmoetingsplaats. En natuurlijk krijgen we nuttige tips uit de praktijk. Afhankelijk van het aantal deelnemers worden één of twee bezoeken georganiseerd. Je hebt de keuze uit een waaier van diverse ontmoetingsplaatsen in Vlaanderen en Brussel. Spel- en ontmoetingsplaats voor kinderen en ouders

Ontmoeting tot stand brengen, een rol apart

Spel- en ontmoetingsplaatsen rijzen als paddenstoelen uit de grond en zijn zeer divers: de ene functioneert onafhankelijk, de ander werkt samen, de ene heeft een eigen ruimte, de andere moet die delen. Op de ene plek is de begeleider een professional, op de andere een vrijwilliger. Gemeenschappelijk is dat al deze plaatsen een ontmoetingsaanbod hebben. Maar wat is hierin de rol van de begeleider/ onthaalmedewerker? In deze interactieve workshop verkennen we de specifieke deskundigheid als gastvrouw en gastheer, die verwacht wordt van de begeleider/ onthaalmedewerker. We vertrekken van alle kleine momenten die deel uitmaken van een bezoek van een kind en zijn/haar ouders aan een ontmoetingsplaats: aanbellen en openen van de deur, binnenkomen, aanwezig zijn en vertrekken. We denken na over de rol van gastheer of gastvrouw op die verschillende momenten. We bespreken casussen en wisselen ervaringen uit. Kortom, een workshop die kan confronteren, maar bovenal inspireren om te komen tot een eigen visie op de rol van de begeleider in elke specifieke ontmoetingsplaats.

<< TERUG

Begeleider Katelijne De Brabandere Code I/001

Begeleider Katelijne De Brabandere Code I/002

Begeleider Tom Verhaeghe Code I/003

www.vcok.be

37

Spel- en ontmoetingsplaats voor kinderen en ouders

Introductie in pedagogisch documenteren

Pedagogische documentatie is het nauwgezet registreren van allerlei aspecten uit de dagelijkse werking van een ontmoetingsplaats. Het geeft aan het personeel/ de vrijwilliger zicht op hetgeen, los van persoonlijke interpretatie, feitelijk gebeurt in de ontmoetingplaats: op vlak van ontwikkelingsbevordering, ouder-kindrelatie, kindkindrelatie, ouder-ouderrelatie, gebruik van de ruimte. Het regelmatig bespreken van de gegevens uit de pedagogische documentatie laat de medewerker toe om zijn/haar eigen professionaliteit te verdiepen en geeft handvatten om de werking te evalueren en indien nodig bij te sturen. Spel- en ontmoetingsplaats voor kinderen en ouders

De inrichting van de ruimte

De ruimte en de manier waarop ze gebruikt wordt, beïnvloedt de mate waarin ontwikkelingsbevordering, ontmoeting, socialisering en gemeenschapsvorming kunnen plaatsvinden. Stilstaan bij de fysieke ruimte gaat ondermeer over de inrichting en de leefregels die daarmee verbonden zijn, aangepast en aantrekkelijk meubilair, activiteiten en spelmateriaal, het bord waarop de namen genoteerd worden, een wijkplan of een wereldkaart aan de muur. Spel- en ontmoetingsplaats voor kinderen en ouders

Ontmoetingsfunctie in de kinderopvang

De kinderopvang is een plek waar moeders en vaders, andere ouders kunnen ontmoeten, een sociaal netwerk kunnen hebben en onderling ervaringen kunnen uitwisselen. Dit is voor de meeste ouders een belangrijke bron van sociale steun. Wil je als kinderopvang een context creëren waarin ouders sociale steun zouden kunnen ervaren door ontmoeting met andere ouders, dan veronderstelt dit een doordacht aanbod en gerichte inspanningen. In deze vorming verkennen we de randvoorwaarden en praktisch organisatorische elementen om een ontmoetingsfunctie te realiseren. We laten ons inspireren door de bouwstenen van de “ontmoetingsplaatsen voor kinderen en ouders”. We reflecteren samen over de doelstellingen van het aanbod, de ruimte als middel en de rol van de professionele medewerker.

<< TERUG

Begeleider Annelies Roelandt Katelijne De Brabandere Code I/004

Begeleider Annelies Roelandt Katelijne De Brabandere Code I/005

Begeleider Katelijne De Brabandere Code I/006 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

38

SAMENWERKEN IN TEAM Samenwerken in team

Een team lerend in beweging

Deze vorming geeft de kans om in team speels te werken aan ‘samenwerken’ en ‘afstemmen op elkaar’. We doen activiteiten waarin overleg en samenwerking noodzakelijk zijn. ‘Samen doen’ verbindt de teamleden met elkaar. Indien gewenst kan na de activiteit een korte nabespreking gebeuren. In elk geval beleef je als team een onvergetelijke dag! Er zijn verschillende formules want de eigenheid van de locatie speelt mee in de keuzen van de groepsmethodieken. formule: de stad (Locatie: Gent of Diest) Het team doorkruist straten en pleinen op zoek naar de oplossing van een mysterie. Legende of waarheid? Door samen te werken bekomt de groep antwoorden die zouden kunnen leiden naar de oplossing van het raadsel. formule: aan zee (Locatie: Oostende) De zee en het strand vormen het decor voor een teamdag die start met een flinke wandeling. In de namiddag zijn zand en water de ingrediënten voor groepsoefeningen. formule: het bos (Locatie: Remouchamps of Kasterlee) De bosrijke omgeving nodigt uit tot het gebruik van tochttechnieken. Groepsoverleg is nodig om de weg naar de picknickplaats te vinden. Een open plek in het bos is de uitvalsbasis voor enkele pittige uitdagingen. Voor een meer grondige bespreking van groepsdynamieken, samenwerkings- en communicatie-aspecten biedt alleen de formule ‘Kasterlee’ de nodige en aangepaste accommodatie formule: thuismatch Je kiest zelf een locatie in je eigen streek om de kracht van je team te testen in ‘the game’. Als groep neem je het op tegen de uitdager in een reeks verrassende opdrachten. Kan je de kwaliteiten van je team inschatten en de prijs in de wacht slepen? Samenwerken in team

Team onder de loep

‘Regelmatige aandacht voor samenwerkingsrelaties komt elk team ten goede’. Samenwerken in een team is leuk, efficiënt en effectief. Teamwerk is voor velen vanzelfsprekend. Maar af en toe moet de motor toch eens worden nagezien. In deze vorming onderzoeken we de samenwerking van de teamleden via verschillende oefeningen. We analyseren teamrollen, succesfactoren en kwadranten en stellen nadien samen een verbeterplan op.

<< TERUG

Begeleider Veerle Derave Jef Scheirlinck Code J/001

Begeleider Jef Scheirlinck Code J/002

www.vcok.be

39

Samenwerken in team

Communicatie in team

De manier waarop we kijken naar mensen, feiten en voorvallen bepaalt heel erg ons gedrag. Vanuit dit gegeven gaan we op zoek naar wat communicatie kan doen vastlopen of tot misverstanden leidt. Wat is mijn waarheid en hoe werkt die door in wat ik zeg? Ondersteunt mijn lichaamstaal die boodschap, of spreekt ze die juist tegen? Lukt het mij om kritiek te geven en te krijgen? Hoe deel ik slecht nieuws mee? Kan ik makkelijk ‘neen’ zeggen? Op deze interactieve vormingsdag bespreken we in team al deze communicatievraagstukken. We verwachten van de cursisten een open en actieve houding. Samenwerken in team

Verschillen en toch goed samenwerken

In een team werk je samen met een diversiteit aan mensen. Elk heeft zijn/haar eigen achtergrond, geschiedenis en ook mening. We spreken over een interculturele omgeving zodra al die verschillen samenkomen en invloed circuleert. Verschillen van mening over opvoeding komt vaak voor en meningen kunnen soms botsen. En daar gaat deze vorming over. Hoe je als opvoeder kan leren van die botsingen. We baseren ons op de communicatie- en systeemtheorie en focussen op het erkennen van het zelfbeeld van mensen. We gebruiken de methode van decentratie om eigen waarden en normen boven water te krijgen en oefenen in onderhandelen. Kortom we leren hoe we kunnen ‘omgaan met botsingen’. Samenwerken in team

Verschillende generaties in één team: een eye-opener

Begeleider Jef Scheirlinck Luc Bequé Code J/003

Begeleider Luc Bequé Code J/004

Begeleider Miet Timmers Code J/005

Op de werkvoer van een voorziening treffen we vaak vier maatschappelijke generaties aan. En we merken verschillen op. Bijvoorbeeld op het vlak van werkhouding, prioriteiten en (vraag naar) flexibiliteit. Bovendien hebben de verschillende generaties vaak een andere rol in de organisatie. Samen in team deze generatieverschillen leren herkennen en erkennen en het effect kunnen zien op de samenwerking, is leuk en interessant. En het kan ook heel wat opleveren voor de goede samenwerking: meer betrokkenheid en tevredenheid, een hogere productiviteit en meer impulsen voor vernieuwing. In deze workshop leren de deelnemers om de teamwerking te bekijken met een ‘intergenerationele’ bril op.

<< TERUG

www.vcok.be

40

DRAAGKRACHT Draagkracht

Communiceren, dat doe je voortdurend

De manier waarop we kijken naar gebeurtenissen, personen en feiten bepaalt heel erg ons gedrag. Met dit gegeven gaan we op zoek naar factoren die onze communicatie bepalen, remmen of tot misverstanden en conflicten leiden. Wat is mijn waarheid en hoe werkt die door in de boodschappen die ik geef? Ondersteunt mijn lichaamstaal die boodschappen, of spreekt ze die juist tegen? Lukt het mij om kritiek te geven en te krijgen? Hoe deel ik slecht nieuws mee? Kan ik gemakkelijk ‘neen’ zeggen? Op deze interactieve vormingsdag gaan we op zoek naar antwoorden. We verwachten van de cursisten een open en actieve houding. Draagkracht

Evenwicht tussen lusten en lasten

Elke dag weer zorgen voor anderen vraagt veel energie, soms zoveel dat je jezelf voorbij loopt. En dan loopt het mis want om goed te kunnen zorgen voor een ander, moet je ook zorg dragen voor jezelf. In deze vorming gaan we dieper in op vragen als: Hoe breng ik mijn leven in balans? Hoe zorg ik voor een evenwicht tussen mijn draagkracht en draaglast? Wat is mijn manier van leven en werken? Wat is mijn balans tussen zorg voor de kinderen, werk, gezin en zorg voor mezelf? Wat zijn mijn persoonlijke behoeften en verlangens? We ontdekken manieren om tot onszelf te komen en mogelijkheden om voor onszelf te (leren) zorgen. De deelnemers worden uitgenodigd om na te denken over hun persoonlijk functioneren en om ervaringen uit te wisselen. Draagkracht

Stressbehendigheid

Stress, elkeen heeft er mee te maken: op het werk, thuis en soms zelfs in de vrije tijd. Ermee leren omgaan is het beste medicijn. Stress kan je omzetten naar aangename ‘werkflow’. Dat is gemakkelijker dan stress te vermijden maar het vraagt wel enige stressbehendigheid. In opvoeden of het werken met kinderen komt er soms nog extra stress, zoals storingen in de communicatie, andere verwachtingen, onverwachte wendingen. In deze vorming leer je je eigen stresspatronen kennen en signalen die wijzen op stress herkennen. Je leert overtollige stress loslaten en omgaan met de stress die eigen is aan je leef- of werksituatie.

<< TERUG

Begeleider Jef Scheirlinck Luc Bequé Code K/001

Begeleider Maika Luyssaert Julie Breemersch Code K/002

Begeleider Hendrik Gaublomme Code K/003

www.vcok.be

41

Draagkracht

Moet het altijd perfect zijn?

Er is niets mis mee om de dingen goed of nog beter te willen doen. Maar wanneer je liefst en altijd topkwaliteit nastreeft, je je voor alles verantwoordelijk voelt, moeite hebt met dingen uit handen te geven. Wanneer je inspanning niet meer opweegt tegen het resultaat, dan kunnen jij en je omgeving eronder gaan lijden. Tijdens deze workshop behandelen we drie vragen: Wat is het probleem nu eigenlijk? Hoe ben ik eraan gekomen? Geraak ik er van af en hoe? Het is niet de bedoeling om perfectionisme volledig uit je leven te bannen. De uitdaging is wel om je perfectionisme in te zetten wanneer het nuttig is en te kunnen temperen wanneer het niet nodig is. Draagkracht

In de juiste versnelling

De werkdruk is voor velen hoog: teveel taken, verantwoordelijkheden en te weinig personeel. Bij een te hoge werkdruk geraakt het evenwicht zoek tussen belasting enerzijds en draagkracht anderzijds. Je komt in een negatieve spiraal terecht, je bent niet meer productief en je voelt je allesbehalve goed in je vel. Deze workshop biedt handvatten om hiermee om te gaan. We bespreken time-managementvaardigheden, stresshanteringstechnieken en veerkrachtbevorderende maatregelen. Dit zijn effectieve middelen om terug een evenwicht te vinden, om stressbronnen in de werkomgeving of persoonlijke levenssfeer aan te pakken, om effectief en efficiënt aan het werk te gaan en vooral ook om de persoonlijke energiebalans op peil te houden. Draagkracht

Over de grens gaan

In de dagelijkse zorg voor baby’s en peuters word je soms erg zwaar belast. Baby’s die urenlang huilen, tegenstribbelende peuters, het kan wel eens teveel worden. Je geduld wordt dagelijks op de proef gesteld, je moet je aandacht verdelen over meerdere kinderen en je hebt maar twee handen. Kortom, soms wordt het behoorlijk lastig om geduldig, kalm en beheerst te reageren op de kinderen en/of je collega’s. Onbeheerste en agressieve uitvallen kunnen dan om de hoek komen loeren. In deze vorming verkennen we deze moeilijke belastende situaties en bespreken we manieren om hiermee goed kunnen omgaan. Er is ruimte om ervaringen uit te wisselen.

<< TERUG

Begeleider Erna Claes Code K/004

Begeleider Erna Claes Code K/005

Begeleider Claudine Crommar Hilde Van Durme Code K/006 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

42

WORKSHOPS VOOR KINDEREN EN OUDERS Workshops voor kinderen en ouders

Relaxatie bij kinderen

Bij baby’s en jonge kinderen weten we vaak heel goed hoe we hen tot rust kunnen brengen. We zingen een wiegeliedje, nemen hen op schoot, wandelen een eindje, wrijven over het rugje ... Ook oudere kinderen maken veel mee en hebben het soms nodig om even stil te kunnen staan. We kunnen hen daarbij ondersteunen. In deze vorming maak je samen met kinderen kennis met speelse oefeningen, spelletjes voor zintuigen en bewegingen die kunnen ontspannen. Zelf voorzien: ligmatjes en een voldoende grote ruimte zodat iedereen kan neerliggen. Workshops voor kinderen en ouders

Speels boetseren

Verschillende boetseertechnieken worden spelenderwijs aangebracht: de duimpot (kneedtechniek), de slang (opbouwtechniek), klei ‘lassen’ (aan elkaar bevestigen), werken met kleiplaten en kleitegels (om bijvoorbeeld kastelen te bouwen), ... Hiermee krijg je de eerste, kleine, speelse en decoratieve resultaten. Nadien bekijken we hoe we zelf attributen kunnen maken. We vinden inspiratie in elementen uit de natuur, geleide fantasieoefeningen of kinderverhalen. Je ontdekt hoe je met klei rechtstreeks in de natuur kan werken. Zelf voorzien: Chamotteklei, ± 0,5 kg/deelnemer Workshops voor kinderen en ouders

Vertellen

Verhalen kunnen kleine en grote oren verwennen, harten verwarmen en hoofden op hol doen slaan. Wie herinnert zich niet die opa die je met een verhaal naar het eind van de wereld kon ontvoeren en weer terug? In de workshop trekken we via de leukste kinderboeken naar plaatsen waar het vol zit met kriebelende kikkers, pientere prinsessen en dolle draken. We laten groot en klein op het puntje van hun stoel luisteren en klappertanden van plezier. Workshops voor kinderen en ouders

Recycleerhelden

Je creëert je wondere wereld met materiaal dat je in de eerste plaats zou weggooien. Je zou versteld staan welke schatten je allemaal kan verzamelen zoals lintjes, plankjes, buisjes, doosjes, fietsbanden. Kinderen spelen inventief met dit vindmateriaal, niets lijkt nog wat het was. Kinderen herformuleren de wereld van dingen. In deze workshop gaan we met jouw meegebracht recyclagemateriaal aan de slag. We verzamelen, we sorteren, spelen en bouwen.

<< TERUG

Begeleider Vanessa Demeulemeester Code L/001

Begeleider Marleen Boudry Hilde Duyck Suzan T’Hooft Code L/002

Begeleider Veerle Ernalsteen Inge Umans Sabine Hoosemans Code L/003

Begeleider Marleen Boudry Fien Claerhout Code L/004

www.vcok.be

43

Workshops voor kinderen en ouders

Tekenen en grappige figuurtjes ontwerpen

Kinderen tekenen van nature: ze kribbelen wat lijnen op papier dan worden het kopvoeters, later worden het meer herkenbare figuren tot ze hele scènes in beeld brengen. Als volwassene hebben we de durf om te tekenen soms verloren omdat wat we tekenen niet helemaal ‘juist’ is. Samen met kinderen en ouders zoeken we manieren om zelf grappige figuurtjes te ontwerpen. Het gaat vooral over het plezier van tekenen en samen creëren. Zelf voorzien: kleuren tekenpotloden, wasco’s, stiften, scharen, lijm, wit A4 en A3 papier (hoeveelheid in verhouding tot het aantal deelnemers). Workshops voor kinderen en ouders

Junior Chef

Koken met kinderen zorgt vaak voor heel wat chaos. Denk maar aan je ondergemorste keuken. Maar koken met kinderen zorgt vooral voor momenten van veel plezier en gezelligheid. Om samen genieten mogelijk te maken, is het goed om rekening te houden met een aantal dingen. Zo doen jonge kinderen graag na, terwijl iets oudere kinderen best mee willen rekenen in liters, grammen, kooktijd ... Deze vorming is een kooksessie voor ouders en anderen met kinderen erbij. We maken samen een pizza en ondertussen krijg je praktische tips voor samen koken bij jou thuis en lekkere, makkelijke recepten. Zelf voorzien: uitgeruste keuken (kookvuren, kookpotten en –kommen, keukenmesje, snijplanken) + eventueel potjes om al het lekkers in op te bergen. Workshops voor kinderen en ouders

Mjam, veggiehapjes

In het verhaal ‘Krachtvoer’ maken we kennis met Klaas, een jongen die geen vlees eet. Waarom niet? Op deze vraag krijgen we snel een antwoord. Na het verhaal gaan we zelf aan de slag. We bereiden samen met papa en mama enkele lekkere vegetarische hapjes en sausjes. Krachtvoer ten top! Nadien spelen we nog het spel ‘Volledige vier’. Hierin maken we kennis met verschillende voedingsgroepen en de voedingsdriehoek en verzamelen we leuke weetjes over gezond eten. We sluiten de workshop af met een gezellig tafelmoment waarbij we met zijn allen kunnen proeven van de zelfgemaakte hapjes. Mjam! Voor kinderen van 1ste tot 3de leerjaar, samen met hun (groot)ouders. Workshops voor kinderen en ouders

Veggiechef

Vegetarisch eten? Wat houdt dat in? Waarom geen vlees eten? Wat dan wel? En wat vind ik daar zelf van? In een groepsgesprek met de aanwezige kinderen verkennen we verschillende ideeën over vegetarisme. We staan ook stil bij gezonde voeding aan de hand van de voedingsdriehoek, zodat elk kind inzicht krijgt in zijn/haar eetgewoontes. Daarna gaan de kinderen, als echte ‘veggiechefs’ een heuse vegetarische maaltijd bereiden. Ze maken een drankje, hapjes, een hoofdgerecht en een dessert. De samenstelling van het menu is afhankelijk van het seizoen waarin de workshop plaatsvindt. Dat wordt smullen! Voor kinderen van 4e tot 6e leerjaar samen met hun (groot)ouders. << TERUG

Begeleider Veerle Derave Code L/005

Begeleider Ka Van Looken Code L/006

Begeleider Marijke Ameye Code L/007

Begeleider Marijke Ameye Code L/008

www.vcok.be

44

Workshops voor kinderen en ouders

Kijk, ik kan fietsen zonder steunwielen

Alleen fietsen, zonder steunwielen geeft de kleuter een gevoel van vrijheid, zelfstandigheid en zelfvertrouwen. De kleuter blinkt van trots! En ook voor de (groot) ouders is dit een heerlijk moment. In deze praktische workshop gaan we in groep met kleuters, ouders en fietsen aan de slag. Stap voor stap leren ouders op een juiste en verantwoorde manier hun kroost aan om zelfstandig te fietsen. Bijkomend krijgen de deelnemers heel wat nuttige tips over al wat met fietsen te maken heeft. Trek je fluojasje maar al aan! Workshops voor kinderen en ouders

Slapstick

Movie Mike, de meester van de slapstick, komt naar België om zijn nieuwste film in te blikken. Goed nieuws, hij is nog op zoek naar vers acteertalent (m/v tussen 2 en 99 jaar). Ervaring niet vereist. Een voorliefde voor bananenschillen, slagroomtaarten of piano’s op de tenen krijgen is een voordeel. Movie Mike laat jong en oud kennismaken met de wondere wereld van de slapstick. Soms wat flauw, maar amusement gegarandeerd! Benieuwd naar wat het kan worden? Laat je verrassen door de teaser: http://www.youtube.com/watch?v=kN0CWv9waBE&feature=youtu.be. Workshops voor kinderen en ouders

Poppenpraat

Ooit al eens met een pop gepraat? Wist je dat een tandenborstel ook iets te zeggen heeft? Ook een afgedankte schoen wel eens zijn zegje wil doen. En je teddybeer of knuffelkonijn eindelijk zal kunnen vertellen hoeveel hij van je houdt ... Een speelse workshop waarin kinderen en ouders samen de wondere wereld van het poppenspel verkennen. We maken ook een pop voor thuis. Goed voor uren speelplezier, bij het wakker worden of bij het slapen gaan ... Zelf voorzien: een paar knuffelpoppen, een paar (oude) sokken (gaten geen bezwaar!). Workshops voor kinderen en ouders

Trommelbos

Samen zingen en muziek maken is samen genieten. Het is alleen een kwestie van durven en er voor gaan. Daarom is deze vorming vooral doén. We beginnen met ritme. Samenspel en percussie instrumenten creëren een uitbundige sfeer. We gooien de laatste remmingen los. Na ritme komt zang aan de beurt. Met een gepaste methode kan iedereen zingen. Er moet geen vrees zijn voor ‘niet kunnen zingen’. Tot slot brengen we technische hulpmiddelen aan waarmee artiesten, jong en oud, hun wereldhits in elkaar knutselen.

<< TERUG

Begeleider Bart Declercq Code L/009

Begeleider Wouter Verdegem Code L/010

Begeleider Veerle Derave Jan Vandemeulebroeke Code L/011

Begeleider Fernand Buyls Code L/012

www.vcok.be

45

WERKEN AAN KWALITEIT

voor TEAMS WERKEN AAN KWALITEIT

Intervisie

Vertrekt vanuit vraagstukken uit de werkcontext van de deelnemers. De intervisie is gericht op leren van elkaar als collega’s, op meedenken. De intervisie is gericht op het stellen van de juiste vragen eerder dan op het vinden van de juiste oplossing. Ze gebeurt in gesloten groep. De deelnemers kunnen collega’s van eenzelfde organisatie zijn, of een zelfde opleiding achter de rug hebben of in een gelijkaardige functie werken. Zij maken bij de start afspraken over werkwijze, taakverdeling en omgangsvormen. Het leerproces leidt tot deskundigheidsbevordering van elk van de deelnemers. WERKEN AAN KWALITEIT

WANDA: als er geen standaardoplossing is

Wanneer zich onverwachte situaties in de praktijk voordoen, heb je vaak de neiging om onmiddellijk met een oplossing of een conclusie voor de dag te komen. Met Wanda kan je dergelijke situaties benutten als leermoment. Je reageert niet onmiddellijk maar zet eerst een stap achteruit. Het sleutelwoord is de situatie ‘begrijpen’. Wanda staat letterlijk voor Waarderen, Analyseren, Daden. We analyseren in groep een situatie uit de praktijk vanuit een waarderende houding. We houden rekening met elke deelnemer. We kijken door de ogen van kinderen, ouders, collega’s, stagiaires, buurt naar de situatie. Waarderende Praktijkanalyse bestaat uit verschillende sessies. Tijdens elke bijeenkomst bespreekt een groep kindbegeleiders, onthaalouders een betekenisvolle situatie of casus. Zij worden hierbij ondersteund door een analysebegeleider.

Begeleider Ellie Kuipers Veerle Derave Jef Scheirlinck Franky De Meyer Code M/001

Begeleider Liesbeth Lambert Fien Lannoye Ellie Kuipers Code M/002

voor LEIDINGGEVENDEN WERKEN AAN KWALITEIT

Start to WANDA

We dompelen de deelnemers onder in de reflectiemethodiek Wanda. We staan stil bij het onderliggend proces van waarderende praktijkanalyse dat gebaseerd is op een aantal principes. Daarnaast zoemen we in op de concrete methodiek. Waarderende Praktijkanalyse bestaat uit verschillende sessies. Tijdens elke bijeenkomst bespreekt een groep kindbegeleiders, onthaalouders een betekenisvolle situatie of casus. Zij worden hierbij ondersteund door een analysebegeleider. In deze vorming leren we al doende. We doorlopen de hele waarderende praktijkcyclus. We eindigen het programma met een overzicht van enkele kapstokken die van belang zijn om met Wanda van start te gaan in de eigen organisatie.

<< TERUG

Begeleider Liesbeth Lambert Fien Lannoye Ellie Kuipers Code M/003

www.vcok.be

46


De sociale functie van kinderopvang

De sociale functie heeft te maken met een steeds grotere diversiteit in de samenleving en de manier waarop je als kinderopvang hiermee omgaat. Kinderopvang die weet in te spelen op de maatschappelijke diversiteit bouwt mee aan een meer rechtvaardige wereld, bestrijdt mee discriminatie en investeert in de toekomst van kinderen, ouders en professionelen. In deze vorming verdiepen we ons in het toegankelijk maken van je kinderopvang voor alle kinderen en hun ouders, ook voor de meest kwetsbaren in de samenleving. We bekijken welke groepen moeilijkheden ondervinden om gebruik te maken van kinderopvang en welke processen hierbij een rol spelen. We onderzoeken hoe je de toegankelijkheid kan vergroten via contacten met toeleiders, de uitbouw van een buurtgerichte werking en het opzetten van een diversiteitbeleid. Samen vertalen we de globale denkkaders en zoeken naar concrete toepassingsmogelijkheden. WERKEN AAN KWALITEIT

De pedagogische functie van kinderopvang

Kinderopvang van goede kwaliteit biedt jonge kinderen niet alleen verzorging maar vooral ook geborgenheid. Het is een plek om kinderen te stimuleren in hun ontwikkeling, in respectvol omgaan met elkaar en in het bouwen aan een positief zelfbeeld. Kortom, kinderopvang is opvoeding. Hoe je kinderen in groep opvoedt hangt samen met het kindbeeld dat je hebt en met het pedagogisch kader dat je hanteert. In deze vorming staan we hier bij stil. Op welke uitgangspunten steunt het pedagogisch handelen in je kinderopvang? Zijn die voldoende helder en geprofileerd? Op welke manier ga je de dialoog aan met ouders? Want opvoeding is altijd een gedeelde verantwoordelijkheid. Samen met de deelnemers gaan we op zoek naar een aantal goede houvasten om de educatieve functie van kinderopvang te concretiseren. WERKEN AAN KWALITEIT

Creatief in themawerking

Creatief denken is afstappen van denkpatronen, zoeken naar originele oplossingen, nieuwe ideeën bedenken, denken via een omweg of out-of-the-box. Vaardigheden die goed van pas komen in de voorbereiding van de vakantiewerking. Maar hoe stimuleer je een groep om dit te doen? Hoe zorg je dat je originele ideeën selecteert en na een brainstorm niet vervalt in het gekende? Als leidinggevende niet altijd een makkelijke opdracht. In deze vorming proberen we creatieve denktechnieken uit zoals patroondoorbrekend denken, flexibel associëren, brainstormen, .... We gaan op zoek naar creativiteitsbevorderende tips. Hoe kan je een creatief proces begeleiden? Hoe warm je een groep op en hoe selecteer je ideeën na de brainstormfase. Een traject waarbij we creatief denken zelf ervaren, uitproberen op de werkvloer en terugkoppelen achteraf met de themawerking en vakantievoorbereiding als onderwerp.

<< TERUG

Begeleider Annelies Roelandt Code M/004 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Annelies Roelandt Code M/005 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Veerle Derave Code M/006 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

47


Van droom tot plan

We zetten een leertraject op waarbij we systematisch en methodisch aan twee doelen werken. De actieplanmethodiek gebruiken we om aan de taakgerichte doelstelling te werken en met de axenroosmethodiek pakken we het samenwerkingsaspect aan. We sluiten hiermee nauw aan bij de werkervaring van de deelnemers. Bij het opzetten van dit leerproces beogen we een grote mate van zelfsturing van de deelnemers. Zij worden actief uitgenodigd om problemen of kansen te definiëren, doelstellingen te bepalen, actie te formuleren en criteria voor evaluatie en bijsturing te bedenken. Uit ervaring weten we dat er op de weg van droom naar plan heel wat obstakels zijn. In de vorming zullen we hier aandacht voor hebben en verkennen wat de rol van de leidinggevende kan zijn. We zoeken naar een dynamisch evenwicht tussen leiden en begeleiden. WERKEN AAN KWALITEIT

Supervisie kwaliteitszorg

Kwaliteitshandboeken staan nogal eens opgesloten in de kast, eerder dan een leidraad te zijn voor de werking. En dit kan geenszins de bedoeling zijn. Hoe kan je ervoor zorgen dat je handboek een meer dynamisch werkinstrument wordt dat de dagelijkse werking ondersteunt? Hoe kan je doelstellingen, procedures, evaluaties en verbeterplannen beter op elkaar afstemmen? Dit zijn de centrale vragen van deze supervisiereeks. We vertrekken steeds vanuit de praktijkvragen van de deelnemers. Onder leiding van een supervisor wisselen we ervaringen uit en zoeken we naar sporen die leiden naar vraagstellingen en antwoorden. Alle vragen over kwaliteitszorg, in de ruime betekenis, kunnen aan bod komen. WERKEN AAN KWALITEIT

Zelfevaluatie

Is zelfevaluatie een streven naar uitmuntendheid of wil je met zelfevaluatie je werking met kinderen, ouders, medewerkers of als organisatie in beeld brengen? We onderzoeken wat zelfevaluatie kan betekenen. We bekijken de inhoud van een zelfevaluatie of wat er te evalueren valt zoals de missie en visie, de doelstellingen, de structuren, de procedures en processen en de resultaten. Daarna bespreken we ‘hoe’ je dit kan aanpakken. We belichten in de vorming ook elementen zoals timing en je eigen visie en aanpak van de zelfevaluatie. We illustreren het geheel met voorbeelden. Breng dus best je kwaliteitshandboek, vragen en voorbeelden mee. Ze kunnen ons onderzoek voeden en uitdagen.

<< TERUG

Begeleider Jef Scherilinck Code M/007

Begeleider Ellie Kuipers Code M/008 ENKEL VOOR KINDEROPVANG


www.vcok.be

48


Werken met het BinK competentieprofiel

Een begeleider in de kinderopvang heeft heel wat kennis, vaardigheden en attitudes nodig. Het BinK competentieprofiel beschrijft wat je precies moet kennen, kunnen en zijn om als volwaardige kindbegeleider je werk goed te doen. Het is een houvast, een soort overzichtskaart van alle noodzakelijke competenties. Hierover spreken, vanuit een consistent model, zorgt voor een gemeenschappelijke taal en een gedragen kijk op taken en competenties. Tijdens deze vorming worden de competenties, competentiegebieden en competentieclusters van BinK stap voor stap besproken en wordt hun betekenis voor de praktijk uitgeklaard. WERKEN AAN KWALITEIT

De box voor bazen als inspiratie voor je competentiebeleid


Begeleider Ellie Kuipers Code M/011

Je bent welkom om samen met collega’s kennis te maken met de Box voor Bazen. Deze box is enkele jaren geleden ontwikkeld door leidinggevenden, experten en projectmedewerkers uit de social profit. De thema’s zijn nog steeds actueel: competentieanalyse, werving en selectie, competentieontwikkeling en leerklimaat. Nieuwsgierig? We verhelderen wat je in de box vindt en hoe het je kan helpen in het uitbouwen van een competentiebeleid. De box krijg je mee naar je organisatie om je inspiratie te delen. WERKEN AAN KWALITEIT

Nieuwe medewerkers selecteren doe je zo! Training in gedragsgericht interview

Deze training ondersteunt je in de uitvoering van je rekrutering- en selectiebeleid. Je maakt kennis met een manier om beter en gerichter te selecteren. Je oefent in actief luisteren en de juiste vragen stellen. Je leert structureren, sturen en de gepaste voorbereiding treffen voor een selectie-interview. Volgende items komen aan bod: – betrouwbaarheid van het interview als instrument – criteria bepalen – herkennen van valkuilen en hoe er mee om te gaan – voorbereiding en structuur van een interview – de STARR methode – de juiste vragen stellen – actief luisteren – inoefenen van de theorie aan de hand van de gedragscompetenties van enkele fictieve profielen. Er wordt gewerkt met een mix van korte informatieve stukken en praktische oefeningen.

<< TERUG

Begeleider Jef Scheirlinck Code M/012 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

49


Coachen van een team

We vertrekken van de idee dat coachen een manier van begeleiden is waardoor de teamleden uit zichzelf in beweging komen. We oefenen enkele manieren van coachen die gebaseerd zijn op de systeem- en communicatietheorie, op een visie op leiding geven en een visie op leren. Bij het coachen van een team ligt het accent op ‘het team als systeem’ en op de manier waarop dit specifieke systeem georganiseerd is. Met deze benadering willen we het functioneren van een team bevorderen met het oog op zelfsturing. WERKEN AAN KWALITEIT

Speels reflecteren in het kader van zelfsturing

Een leidinggevende in de kinderopvang reflecteert regelmatig samen met zijn/haar teamleden over hun functioneren in het omgaan met kinderen, ouders, collega’s. Deze reflecties kunnen nadien in een coachings- of functioneringsgesprek besproken worden. Wat meestal beoogd wordt is de medewerkers of het team tot zelfinzicht of zelfsturing te brengen. En dit is niet altijd even gemakkelijk. In deze vorming maak je kennis met speelse, creatieve methodieken die het verwoorden van gedachten of gevoelens gemakkelijker maken en de reflectie kunnen ondersteunen. Je krijgt ook ruim de kans om aangepast didactisch spelmateriaal te testen en te beoordelen op relevantie binnen je organisatie. WERKEN AAN KWALITEIT

Beleid voeren rond seksualiteit en lichamelijke integriteit

Het “Raamwerk Seksualiteit en Beleid” kan helpen om beleid te voeren over seksualiteit en lichamelijke integriteit in jouw voorziening. Het raamwerk werd ontwikkeld door Sensoa en Childfocus en verder aangepast voor de sector kinderopvang. Het vertrekt bij een breed kwaliteitsbeleid en bouwt dan verder met een preventie- en reactiebeleid. Het bundelt een modelvisie, concrete instrumenten en boeiende achtergrondinformatie: allerlei elementen die een organisatie nodig heeft om rond dit belangrijke thema een nieuw beleid op te bouwen of een bestaand beleid bij te schaven. Wil je hier concreet mee aan de slag? Neem gerust contact met ons op en we zoeken samen op maat wat jouw voorziening nodig heeft. WERKEN AAN KWALITEIT

Werken met de map ‘Bouwen aan je eigen draagkracht’

De draagkrachtmap is een hulpmiddel om de eigen draagkracht als (toekomstige) onthaalouder te evalueren. Het bevat oefeningen waarin (kandidaat) onthaalouders hun draagkracht stap voor stap onderzoeken. Thema’s die aan bod komen zijn bijvoorbeeld motivatie, competenties en gezin. Het resultaat is een schets van de eigen draagkracht met sterktes, aandachtspunten en acties om die te versterken. Verantwoordelijken van diensten opvanggezinnen kunnen op basis van deze map draagkracht bespreekbaar maken met de onthaalouder en een geschikte ondersteuning laten aansluiten op dit gesprek. Maar hoe doe je dit? Een zelfevaluatie van een onthaalouder en een ondersteuning/coaching op mekaar afstemmen. << TERUG

Begeleider Franky De Meyer Jef Scheirlinck Code M/013

Begeleider Isabelle Desegher Code M/014 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Jef Scheirlinck Fien Lannoye Code M/015 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

Begeleider Liesbeth Lambert Code M/116 ENKEL VOOR KINDEROPVANG

www.vcok.be

50

MAATWERK Maatwerk

Werkbegeleiding

Code N/001

Werkbegeleiding staat in functie van het bereiken van een duidelijk en vooropgezet doel. Het hiertoe uitgezette traject voorziet in verschillende stappen en komt in wisselwerking tot stand. De werkbegeleider bewaakt het doorlopen van de verschillende stappen, zorgt voor evaluatie en voor inhoudelijke bijsturing. Voorbeeld: Je medewerkers hebben ervoor gekozen om de jaarlijkse ouderdag een speelse invulling te geven en organiseren daartoe een wandelzoektocht. Goed idee, maar hoe zet je zoiets op? Laat je alle ouders tegelijkertijd vertrekken? Kan zo’n wandeling lang duren? Moet je animatie voorzien voor de kinderen? Werk je met posten? En kunnen ouders betrokken worden bij dit initiatief? De werkbegeleider en alle betrokkenen maken een stappenplan van idee naar geslaagde wandeltocht. Het team onderzoekt, wikt en weegt, maakt keuzes en de voorbereiding slaat over naar uitvoering. Maatwerk

Team in moeilijkheden

Code N/002

Samenwerken, het lijkt wel vanzelfsprekend maar baart ons toch zorgen. Spanningen steken de kop op, uitwisseling gebeurt meer in de wandelgangen dan in de vergaderingen, er wordt meer over collega’s gepraat dan met hen en sommige collega’s worden letterlijk en figuurlijk ‘ziek’ van de sfeer op het werk. Steeds weer opnieuw dreigt de goede werking van het team op de helling te staan. Er is al zoveel geprobeerd en het lijkt stilaan onbegonnen werk om hierin verandering te brengen, en toch... Gedurende vijf sessies maken we samen met het team een analyse van de situatie. Werkpunten worden afgesproken en na verloop van tijd is er een evaluatie en eventueel sturen we het programma bij. Maatwerk

Samen werken aan kwaliteit

Code N/003

De afgelopen jaren hebben we als vormingscentrum de kans gekregen om met heel wat medewerkers en verantwoordelijken te werken aan kwaliteit. Soms was het uitgangspunt hiervoor een probleem, soms een controle van Kind & Gezin, soms een conflict, soms een verhuis en soms de wens om een werking uit te bouwen op maat van de medewerkers. Deze ervaringen leverden ons een pakket van methodieken en ideeën op om participatief te werken aan kwaliteit: de leidinggevende samen met de medewerkers. En we hebben het ook een naam gegeven: de regenboogreis. Een werkbegeleiding gericht op het werken aan kwaliteit zien we dus als een reis met jou en je team: waar willen jullie naar toe, hoeveel energie en geld willen jullie er insteken, wat willen jullie zeker meemaken en wat zeker niet en hoelang gaan jullie reizen. Jullie leren de nieuwe methodieken toe te passen, jullie gaan na hoe je hierover in communicatie gaat met de ouders, het bestuur, de buurt en andere geïnteresseerden. De werkbegeleiding wordt in samenspraak met de leidinggevende uitgewerkt en vastgelegd. We brengen daartoe ook een aantal voorbeelden mee van acties die andere teams ondernomen hebben.

<< TERUG

www.vcok.be

51

Maatwerk

Coaching

Code N/004

Coachen van een leidinggevende, dienstverantwoordelijke en/of medewerker vertrekt van het leerdoel van diegene die de coaching vraagt. De coach tracht door brede bevraging het leerproces zo te sturen dat vraagstukken, hindernissen, mogelijkheden en kansen door de coachee zelf in kaart worden gebracht. De inhoudelijke bijdrage van de coach is eerder beperkt. Coachen is niet vrijblijvend: elk gesprek wordt afgesloten met een inventaris van te realiseren actiepunten. De duur van het coachen wordt afgesproken met opdrachtgever en met coachee. Voorbeelden: Je worstelt met de vraag hoe het komt dat je interventies op de werkvloer zo weinig invloed hebben en geen verandering lijken teweeg te brengen. Je zou willen dat je instructies daadwerkelijk opgevolgd worden. In een eerste gesprek komen verschillende vragen aan bod. Op welke manier breng je je instructies? Met welk effect op de medewerker? Hoe verloopt de verdere opvolging? Heeft je opdracht bij verschillende medewerkers een verschillend effect? Vrees je sommige reacties? Voel je jezelf als leidinggevende wel sterk genoeg? Zulke vragen brengen ons bij het zoeken naar hypothesen en het bedenken van mogelijke acties. Stapsgewijs probeert de coachee een nieuwe aanpak uit. Nadien gaan we evalueren. Wat stimuleert en wat hindert? Na dit proces van analyseren en uitproberen zal je effectiever instructies geven of omgaan met de effecten. Je hebt vragen over kwaliteitszorg, over hoe je de kwaliteitsplanning verder kan aanpakken. Ook dat kan het onderwerp van een coaching zijn. Maatwerk

Advies

Code N/005

Bij adviesverlening geeft de consulent zijn visie of standpunt op de vraag van de inbrenger, van de opdrachtgever. Hij/zij doet een inhoudelijke uitspraak over wat hij/ zij denkt dat goed is in de gegeven situatie. De adviseur steunt daartoe op inhoudelijke expertise en ervaring. De adviesvrager volgt dit advies wel of niet. pp Voorbeeld 1: Omschakelen verticale leefgroepen: Je wil omschakelen van een horizontale naar een verticale leefgroepenwerking en je hebt vragen over het hoe en wat van deze verandering in jouw organisatie. Na een overleg en bezoek ter plaatse doet VCOK een voorstel en onderbouwen we dit voorstel met onze overwegingen en argumenten. pp Voorbeeld 2: Inrichting van de ruimte: Ruimte is in kinderopvang een belangrijk gegeven. Kinderen profiteren van een rijke, stimulerende omgeving waarin ze volop kunnen onderzoeken, experimenteren, ontmoeten en zintuiglijke en motorische ervaringen opdoen.

<< TERUG

www.vcok.be

52

TRAJECTEN kinderopvang Trajecten kinderopvang

Communicatie en participatie met kinderen

Kinderen hebben een eigen denk-, gevoel- en beleefwereld en willen dat dit gezien wordt. Luisteren naar kinderen is daartoe bijzonder interessant en waardevol. Dit vereist van de begeleiding enkele specifieke vaardigheden. Welke vaardigheden moet je in de vingers krijgen? Met welke thema’s komen kinderen op je af? Hoe ga je om met specifieke vragen van kinderen? Hoe kunnen kinderen meer impact hebben op het reilen en zeilen in de opvang? In de eerste sessie vertrekken we van een positief en krachtig zelfbeeld van kinderen. We geven zicht op vaardigheden in het communiceren met en het participeren van kinderen. Naarmate het traject vordert leren we methodieken aan om kinderen goed te observeren en plannen te maken in de opvang die rekening houden met wat de kinderen aangeven. Trajecten kinderopvang

Communicatie en participatie met ouders

Wat voor iedereen als vanzelfsprekend en belangrijk gevonden wordt, is in de praktijk niet altijd even makkelijk. De basis is een gepast ouderbeleid. De juiste competenties onderkennen en gepast inzetten is de sleutel naar succes. Tijdens dit traject hebben we aandacht voor eigen communicatie. Sterktes en zwaktes en vooral het effect van het eigen gedrag op anderen staan in de kijker. Tijdens dag 1 onderzoeken we samen welke competenties goed van pas komen in onze diverse contacten met ouders. Daarnaast wordt de link gelegd met eisen vanuit het breed maatschappelijk veld. Dag 2 en 3 kenmerken zich door vooral oefenen met competenties, zicht krijgen op sterktes en zwaktes binnen het eigen ouderbeleid en de eigen communicatie. Handvatten en alternatieven worden samen besproken. Trajecten kinderopvang

Creatief denken en doen

Dag 1: We bespreken allerlei creatieve denktechnieken zoals patroondoorbrekend denken, flexibel associëren, brainstormen. Jullie proberen ze uit en worden hierin vaardig. Dag 2: We gaan op een actieve manier op zoek naar creativiteitsbevorderende tips in het omgaan met kinderen. Hoe bouw je activiteiten op die kinderen uitdagen tot creatief denken? Hoe wordt de opvang een plek waar kinderen hun creativiteit kunnen ontplooien? Hoe begeleid je kinderen in deze vaardigheden? Jullie proberen zelf enkele methodieken uit. Dag 3: Voor dag drie kan je kiezen uit: – Tekenen: het plezier van tekenen, creatieve alternatieven voor kleurprenten, tekenactiviteiten. – Inkleding: hoe kleine of grote activiteiten inkleden? Hoe ideeën verzinnen? Fantasie stimuleren, inleven. – Popgepast: poppen en voorwerpen tot leven brengen, scènes verzinnen, improviseren. – Vertellen: op creatieve manier verhalen vertellen. – Superspelsystemen: spelvormen met maximale inbreng van kinderen.

<< TERUG

Begeleider Isabelle Desegher Code O/001

Begeleider Jef Scheirlinck Code O/002

Begeleider Veerle Derave Code O/003

www.vcok.be

53

Trajecten kinderopvang


We vertrekken vanuit de visie dat zowel kinderen, ouders als collega’s zich welkom moeten voelen in de opvang. We onderzoeken welke vaardigheden nodig zijn om efficiënt en respectvol om te gaan met verscheidenheid. Dag 1: Je leert diversiteit als een ruim begrip zien, je staat stil bij je eigen waarden, normen uit je eigen achtergrond om de invloed daarvan te zien op het opvoeden van kinderen en het werken met gezinnen. Je staat ook stil bij de waarde van diversiteit en denkt na over manieren om kinderen, ouders, collega’s het gevoel te geven dat iedereen erbij hoort. Dag 2: Je traint je in het vaardig worden om met vooroordelen en discriminatie om te gaan. Je leert verschil maken tussen feiten en meningen en je wordt waakzaam voor valkuilen zoals kleurenblindheid en toerisme. Concrete werkvormen komen aan bod. Dag 3: Een terugkomdag waar we zoeken naar manieren om het werken rond diversiteit in onze kinderopvang op een heel eigen manier zichtbaar te maken. Trajecten kinderopvang

Inclusieve kinderopvang

Een kind met specifieke zorgbehoefte heeft het recht om opgevangen te worden in de gewone kinderopvang. Wat betekent dat eigenlijk? Wat is de waarde daarvan voor het kind in kwestie, de andere kinderen, de ouders en de begeleiding? Hoe kan je zorgen voor kwaliteit van de inclusieve werking? Deze en andere vragen staan centraal in deze vorming. Via praktijkvoorbeelden, eigen cases, oefeningen, beeldmateriaal en praktische instrumenten krijg je inzichten aangereikt en kan je het eigen denken hierover en de eigen inclusieve werking verdiepen. Dag 1 gaat over de betekenis en de verschillende kernaspecten van inclusieve kinderopvang. We onderzoeken onze kijk op kinderen met een specifieke zorgbehoefte. Op dag 2 en 3 verdiepen we dit alles en zoomen we in op vaardigheden in de omgang en communicatie met kinderen én hun ouders. We gaan samen na hoe kinderen er echt kunnen bijhoren in de groep. Je komt meer te weten over hoe je kinderopvang zich kan bewegen in het zorgnetwerk van het kind. Ook concrete vraagstukken in verband met jouw inclusieve werking komen aan bod.

<< TERUG


Begeleider Annelies Roelandt Code O/005

www.vcok.be

54

Trajecten kinderopvang

Onderzoeken om te weten: inspiratie uit Reggio Emilia

Begeleider Annelies Roelandt Code O/006

In dit traject maak je kennis met het pedagogisch gedachtegoed van Loris Malaguzzi. Je komt meer te weten over hoe kinderopvangvoorzieningen in Noord-Italië én hier bij ons met deze visie werken in de praktijk van elke dag. Centraal staat het krachtige kindbeeld, de rol van de kindbegeleider en van de ruimte en materialen. Je wordt uitgenodigd na te denken over wat kinderen echt bezighoudt in plaats van hoe we hen kunnen bezighouden. Je maakt kennis met de betekenis en praktijk van pedagogisch documenteren aan de hand van foto’s, observaties, uitspraken van kinderen, ... Je oefent in het organiseren van activiteiten die echt inspelen op de interesses van kinderen. Dag 1: Je maakt kennis met alle aspecten van deze visie en praktijk. Je zal veel inspirerend beeldmateriaal en praktijkvoorbeelden te zien en te horen krijgen en we doen samen enkele oefeningen. Dag 2 en 3: Je onderzoekt wat deze visie kan betekenen voor de eigen praktijk. Je verdiept de inhouden over documenteren, krachtige kindbeeld, de methodiek ‘kijken, luisteren en inspelen’, ruimte en materialen, ... Dit gebeurt via beeldmateriaal en in overleg met de deelnemers op basis van opdrachten in ieders eigen praktijk en de reflectie daarop. Trajecten kinderopvang

Zelfevaluatie

Is zelfevaluatie een streven naar uitmuntendheid of wil je met zelfevaluatie je organisatie of werking met kinderen, ouders en medewerkers in beeld brengen? In dit traject onderzoekt het team en de verantwoordelijken samen wat zelfevaluatie kan betekenen. We bekijken de inhoud van een zelfevaluatie zoals beschreven in de regelgeving. Daarna bespreken we ‘hoe’ je een evaluatie kan aanpakken: wat doen we al? – wat willen we? – wat is realiseerbaar? We belichten in dit traject elementen zoals visie, timing, aanpak, vormgeving van de zelfevaluatie. Op het einde van het traject heb je voldoende informatie om het aspect ‘zelfevaluatie’ te benoemen, te dragen en te beschrijven in je handboek. Trajecten kinderopvang

Zelfreflectie in het kader van zelfsturing

Het BinK-competentieprofiel beoogt alle competenties van een begeleider in de kinderopvang in kaart te brengen en te verwoorden. Dit op het vlak van kinderen, ouders, team, organisatie en de wereld. Zelfreflectie is één van deze competenties. In dit traject wordt stil gestaan bij het belang van zelfreflectie. Er worden verschillende methodieken aangereikt om het proces van zelfreflectie te ondersteunen bij individuele medewerkers en het team. Begeleiders krijgen zo niet alleen meer zicht op hun sterktes en zwaktes, ze leren ook hoe ze hun talenten anders of beter kunnen inzetten op de werkvloer.

<< TERUG

Begeleider Ellie Kuipers Code O/007


www.vcok.be

55

T

VCOK vzw Raas Van Gaverestraat 67a 9000 Gent

32 9 232 47 36 F 32 9 232 47 50 E [email protected] W www.vcok.be

Inhoud vormingsbrochure

Recommend Documents