Inhoud. Voorwoord. Mededelingen. Bijdragen uit de vakken

“CyGy” is het nieuwsbulletin voor de ouders van de leerlingen van het Cygnus Gymnasium. Het verschijnt vier maal per jaar. Kopij voor dit blad is altijd welkom. Gelieve kopij in te leveren bij Thomas Peters, bijvoorbeeld via e-mail ([email protected]).

Inhoud Voorwoord Mededelingen Bijdragen uit de vakken

WAAR VERWONDER JE JE OVER? (foto van derdeklasser)

CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders

1

Voorwoord

Zo gezond is uw school

Wanneer is school op haar leukst? Echt kicken? Als je ziet waartoe leerlingen en docenten/medewerkers in staat zijn!

Het Cygnus Gymnasium doet elk schooljaar mee met E-MOVO, een onderzoek van de GGD onder tweede- en vierdeklassers.

Onze kinderen hebben heel wat in hun mars en het is fantastisch als ze met hun talenten aan de slag gaan. Natuurlijk geldt dit voor de vakken, maar wel zo leuk is alles eromheen. In je weekeinde naar een Olympiade of hard werken voor het European Youth Parliament (en ja, ook conciërge Rob van Boxtel en docent/decaan Anna Vermeiden waren het hele weekeinde op school).

We hebben eind oktober de resultaten van schooljaar 2013-2014 ontvangen. Wederom zijn we zeer tevreden over onze leerlingen. De resultaten van het Cygnus zijn vergeleken met andere Amsterdamse havo/vwo-scholen. In de rapportage krijg je een rood of groen vlaggetje bij een score, als jouw school behoort tot de 20% slechtst respectievelijk best scorende scholen. Bij de 44 onderwerpen staan 28 groene vlaggetjes en 5 rode vlaggetjes.

Of de leerlingen van de feestcommissie die vrijdag 7 november een fantastisch feest organiseerden, ruim ondersteund door de leerlingmentoren van vorig jaar en dit jaar. Een zei mij op die avond: “Leuk hè, dat zoveel leerlingen van het Cygnus iets voor school en elkaar willen doen!?” Een schoolkamp dat gewoon niet zonder de tomeloze inzet van leerlingmentoren kan… Vierdeklassers – ook net 15 – die heel vanzelfsprekend de leiding nemen bij sport en spel, disco en bonte avond van eersteklassers/11-jarigen. Dat is genieten! En ook een (eerste) ontruimingsoefening in het Schip, waarbij conciërge Danny van Hoepen als ploegleider de ‘lakens uitdeelt’ en iedereen aan het werk zet. Overigens een prima verlopen oefening, waarbij we natuurlijk konden vaststellen dat er nog puntjes op enkele i’s gezet moesten worden. De kopij van deze CyGy gaat vlak voor de toetsweek van de bovenbouw naar de drukker. Hopelijk stevenen we allemaal op goede resultaten af. Veel positief nieuws staat in ieder geval in deze CyGy. Veel leesplezier! Thomas Peters


Laten we me maar met de slechte scores beginnen… In de vierde is (in vorig schooljaar) het verzuim door ziekte hoger dan elders. In de tweede is het verzuim door spijbelen hoger. In de categorie zelfdoding ‘verdienen’ onze leerlingen een rood (in leerjaar 2) én een groen vlaggetje (in leerjaar 4): een kwart van onze tweedeklassers heeft weleens “gedacht aan zelfdoding”. Dat is bovengemiddeld, maar in de vierde is het percentage juist weer ondergemiddeld. De GGD geeft aan dat gymnasiasten de leerlingen zijn die meer over ‘de zin van het leven’ nadenken, dus ook de categorie die meer over de mogelijkheid van beëindiging denkt. Ter geruststelling krijgen we mee dat het ‘denken over’ zelden tot daden leidt. Het laatste rode vlaggetje scoren de tweedeklassers in de categorie “risicovol gamen” (ruim 10% tegenover krap 5%). De Cygnianen zijn ongetwijfeld ook meer online actief met alle faciliteiten die school en thuis bieden, maar het is natuurlijk wel iets waar me met z’n allen op moeten letten. Ook in deze categorie blijkt dat vierdeklassers niet of nauwelijks risicovol gamen. Zoals gezegd, scoren de Cygnianen volop groene vlaggetjes. Generaliserend kun je zeggen dat op het Cygnus de schoolbeleving heel positief is, dat er niet of nauwelijks gepest wordt, weinig gerookt en alcohol gedronken wordt en dat homoseksualiteit geaccepteerd is.

2

Vorige keer voldeden niet alle leerlingen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, maar dat is ditmaal beter. We blijven natuurlijk attent op de gezondheid van onze leerlingen. We gaan ook door met mentorlessen over roken, alcohol en drugs alsmede (homo)seksualiteit. Een ouder die inzage in de (anonieme) resultaten zou wensen, kan contact met mij opnemen.

specifieke leerlingen gemaakt hebben. Het is ook niet altijd makkelijk om alle handvatten voor de geest te hebben! Leerlingen met tijdverlenging bij toetsen, leerlingen met dyslexie, leerlingen met een vorm van autisme etc. We houden behoorlijk rekening met ‘beperking’. Een verbeterpunt is hierbij nog het administreren van ondernomen actie – we doen ons best, maar vaak genoeg laten we het handelen/begeleiden voor gaan op het beschrijven.

Thomas Peters

Passend onderwijs Met ingang van augustus 2014 moeten scholen Passend onderwijs bieden, u heeft er ongetwijfeld over gelezen in de krant. Het ministerie schrijft daarover op haar website: “Onderwijs dat leerlingen uitdaagt, dat uitgaat van hun mogelijkheden en rekening houdt met hun beperking.”

Het Cygnus Gymnasium heeft al jaren een uitstekend zorg’systeem’. We houden rekening met leerlingen die bepaalde zorg nodig hebben. Een zorgzaam team, een goed zorgteam en een geweldige zorgcoördinator; Bep Slijkhuis waakt over haar ‘schatjes’ en spreekt collega’s aan, als zij een keertje vergeten welke afspraken we voor


Een tweede element uit de omschrijving van de minister betreft het bieden van uitdagingen. Natuurlijk, een gymnasium daagt zijn leerlingen uit met vakken, projecten, keuzemodules, concerten, toneel en excursies – en het Cygnus blaast op dat vlak zijn partij mee. We hebben uitstekende docenten, die voor bepaalde leerlingen ook nog wat extra’s doen. De categorie hoogbegaafde leerlingen is niet altijd eenvoudig te ‘bedienen’; met name de zogenoemde onderduikende leerlingen (ook wel aangeduid als onderpresterend) is soms moeilijk te bereiken. Deze laatste leerlingen zijn op de basisschool vaak geheel uit de lerende stand geraakt, hebben een verkeerd zelfbeeld ontwikkeld en nemen geen verantwoording meer voor hun leren. Dat keer je niet even om. Zelfs als je deze leerling bereikt, heb je hem of haar niet meteen mee. Goed bedoelde initiatieven ketsen nog wel eens af op een opgeworpen façade van verveeldheid. Elke leerling heeft behoefte aan autonomie, competentie en relatie – dat zijn ook voor ons de aangrijpingspunten. Tenslotte moeten we uitgaan van mogelijkheden. Klinkt logisch, maar het zijn ook pubers! Van groot belang is de mindset: ga je uit van een onveranderbaar gegeven óf van groei? Docenten en

3

leerlingen hebben soms last van een fixed mindset. Als de leerling er niet in gelooft, als opeenvolgende cijfers onder de maat zijn, vraagt het nogal wat om over een drempel heen te stappen en de draad weer op te pakken. Het schooljaar is momenteel pas enkele maanden ‘oud’ – of ‘jong’ moet ik natuurlijk zeggen – dus nu kunnen de schouders er nog onder gezet worden. U snapt dat al het bovenstaande inspanning vereist. We hebben dit schooljaar – en eigenlijk zijn we er al eind vorig schooljaar mee gestart – veel van onze scholing gericht op Passend onderwijs. Achtereenvolgens zijn al de revue gepasseerd: Passend onderwijs, allochtoon/autochtoon, differentiëren, taalbeleid, de mindset, onderpresteerders en ‘de kunst van het presenteren’. Studiemiddagen of –ochtenden leiden tot lesuitval, maar hopelijk krijgt uw kind er ook wat voor terug!

Het rapportcijfer dat de Cygnianen hun school geven is een 7.7 – daarmee kun je thuis komen! De tips proberen we ons ter harte te nemen: meer rust, zeep in de toiletten, beter boekenfonds, de luxaflex, de hoeveelheid huiswerk, de fietsenstalling enz. enz. En ja, ook wij zijn gevoelig voor complimentjes: “Ik ben super blij met onze school, ik heb geen concreet iets dat we zouden kunnen veranderen ;-)” Thomas Peters

Thomas Peters

Leerlingenquête 2014 Aan het eind van elk schooljaar nemen we altijd een enquête onder alle leerlingen af. Dat gebeurt in de elektronische leeromgeving. Leerlingen kunnen zich uitspreken over “heel tevreden”, niet tevreden, een rapportcijfer voor de school, uitdagingen en tips. Huizenhoog eindigen altijd – en nu weer – de sfeer, de medeleerlingen, de excursies en de docenten. De scores voor schoolkrant, lokalen, muziekoptredens, buitenlesactiviteiten en schoolfeesten zijn hoger dan in het voorgaande jaar. Een aandachtspunt blijven de ICTmiddelen: over de laptops, het smartboard en de ELO is lang niet iedereen tevreden. De docenten hebben al een workshop over presenteren met ICT kunnen volgen en op de rol staat nog meer scholing op dit terrein.


Aan de ouders van eersteklassers Wat een eersteklas eersteklassers hebben jullie aan ons toevertrouwd! In de beginweken moesten ze naar eigen zeggen “wennen aan de trappen” op onze school, maar vonden ze het ondertussen ook “fijn dat je op het Cygnus allemaal even slim bent”. Ondertussen hebben ze hun draai gevonden en zijn we met zijn allen op weg naar het eerste rapport. Geregeld verbazen ze mij met hun kijk op de wereld. Om een voorbeeld te geven. Ik geef Nederlands, dus het zal u niet verbazen dat ik (ook) naar Nederlandstalige muziek luister. Bij toets- of stilwerkmomenten houd ik dan af en toe het schilderij van bijgaande illustratie omhoog of draai ik het richting

4

de gangen, omdat het daar muisstil moet zijn. Toen ik dat dit jaar voor het eerst in de klassen 1d en 1e deed, vroegen ze of dat mijn echtgenoot was!  Inmiddels weten zij dat als ik “Marco!” zeg, er stiller gewerkt moet worden. Laatst kwam een leerling vragen of ik toestemming gaf voor het maken van een Egmond-App voor Nederlands, waarbij Marco dan het icoontje zou zijn en ook mijn lievelingskleur paars een prominente kleur zou krijgen. Ik wil maar zeggen: houd u allemaal de AppStore in de gaten, want wie weet wat de toekomst brengt met deze creatieve kinderen!

resultaten en werden verzocht om uiterlijk om 13:00 bij De Twee Cheetahs de complete onderzoekverslagen in te leveren.

M.M. Egmond

Diergedrag in Artis Op vrijdag 10 oktober jl. gingen de leerlingen uit leerjaar 4 biologie onder begeleiding van de docenten Biologie en Mevrouw Kloos naar Artis om daar het gedrag van dieren en mensen te bestuderen voor het onderwerp diergedrag.

Van 11:00 tot 12:15 hebben wij ontspannen Artis rondgewandeld en door het hele park kwamen we groepjes Cygnianen tegen, die druk de gedragingen van “hun” dier aan het protocolleren waren. Ter plekke werden door ons soms nog wat aanwijzingen geven. Terwijl de leerlingen hard aan het werk waren, konden wij genieten van het mooie weer, een prachtig aangelegd park en enthousiaste leerlingen. Om 13:30 waren alle verslagen ingeleverd en konden wij moe maar voldaan terug naar school. Sommige leerlingen waren al klaar met lessen en maakten van de gelegenheid gebruik om Artis verder te bekijken, andere moesten nog een paar uurtjes de schoolbank in. Al met al een heerlijke afsluiting van een drukke week school. Saskia Wiegman en Chris van Bree

Nulmeting Tussen de bedrijven van de ontruimingsoefening door, gingen onze leerlingen Artis in, gewapend met pen, potlood en liniaal. De door Artis ontwikkelde opdrachten bij uiteenlopende soorten dieren werden door ons over de leerlinggroepjes verdeeld. Onze leerlingen kregen nog de laatste instructies over het maken van gedragsprotocollen en uitwerken van de


Het Cygnus Gymnasium is gestart met een nulmeting van het Cito volgsysteem (Cito VAS, Volg Advies Systeem). Onze leerlingen worden vergeleken met een landelijke referentiegroep. Met Toets 0 worden de kernvaardigheden van Nederlands, rekenen/wiskunde en Engels in kaart gebracht wat betreft niveau en ontwikkeling. Het is methode-

5

onafhankelijke toetsing. De toets bestaat uit totaal acht taken voor:  Nederlands leesvaardigheid  Rekenen/wiskunde  Engels leesvaardigheid en woordenschat  Taalverzorging  Nederlands woordenschat Het Cito maakt een rapportage nadat alle taken van een onderdeel afgenomen zijn. De rapportage neemt een paar weken in beslag. Karin Nijman

ICH BIN EIN DEBATER! Cygnus team door naar nationale finale EYP Afgelopen zondag 9 november organiseerde het EYP (European Youth Parliament) de eerste voorronde voor het nationale EYP bij ons op het Cygnus. Vroeg in de ochtend maakten 48 leerlingen, op hun allernetst gekleed, van zes verschillende scholen uit Amsterdam en de rest van NoordHolland hun opwachting in de aula. Allen gespannen wachtend op wat zou komen. De nervositeit verdween al snel. Het EYP staat o.a. bekend om z’n ‘spelletjes’ (ice-breaking) waarvan je zou kunnen denken, als je er niets van afweet; Wat zijn dit voor een stelletje malloten? Maar uit ervaring weet ik nu dat dit uitstekend werkt om leerlingen van allerlei pluimage gezamenlijk te laten lachen en te laten ontspannen door gekkigheid met elkaar te maken. Onze acht Cygnus-afgevaardigden gingen er vol tegenaan. De aan deze dag voorafgaande inhoudelijke voorbereidingen lagen in handen van onze enthousiaste CYPalumni. Zij waren vorig jaar deelnemer aan de nationale en internationale ronde. Hun schat aan ervaring konden zij overdragen aan de nieuwe lichting. Het was een zware en intensieve dag voor onze acht leerlingen. Maar wel een dag die wij met groot gejuich aan het eind konden afsluiten omdat het Cygnusteam is geselecteerd om door te gaan naar de volgende ronde. Tijdens die dag heb ik een team geboren zien worden,


enerzijds heel goed in samenwerking tijdens de algemene vergadering en anderzijds daarbuiten stapten zij gemakkelijk, vrij en onbevangen af op deelnemers van andere scholen. Nadien hoorde ik ook van andere scholen dat zij de overwinning aan ons team gunde. Aan het eind van de algemene vergadering was mij gevraagd om kort iets te zeggen over deze dag. Dear president, members of the board, fellow delegates and honourable guests. Thank you for giving me the opportunity to say some words at the end of this remarkable day. And today was very remarkable because forty-eight young people discussed all kind off European matters with lots of enthusiasm and even passion. As an historian I would like to place this day in a somewhat broader perspective. This day is also remarkable because it is the 25th anniversary of the Fall of the Berlin Wall. 25 years with a lot of implications for the European Union as a whole. Europe has seen many changes since then, utterly unimaginable in the Cold War era. The European Union invites debate, heated and controversial debate sometimes, but political issues are fought over with words, not with swords. Not any more. And for that very reason it is reassuring and hope-inspiring that so many young people like you here today are not only interested in European issues, but are willing to spend time and energy on debate, not just as participants, but also as an audience who want to listen to what others have to say. I would like to thank everyone who has been involved in organising this day. All of the candidates today have shown signs of having caught the EYP fever. And therefore it is a pity that only two schools have been chosen for the national finals. We enjoyed hosting this wonderful event. Anna Vermeiden

6

Ouderenquête 2014

Buitenruimte

6.90

Een klusje van de zomervakantie is telkens weer de analyse van de resultaten van de ouderenquête. In het MT-overleg bespreken we de uitkomst. Ik vermeld hier een paar zaken.

Sfeer

7.92

Deskundigheid docenten

7.73

Kwaliteit onderwijs

7.70

Op het vlak van pesten en antipestbeleid doen we het heel goed. Slechts drie ouders geven een min voor ons optreden als er gepest wordt. Natuurlijk is dat enkele leerlingen teveel, maar op een hele school is dat een getal waarop we trots kunnen zijn. Als we weten dat er gepest wordt, treden we op (zie desgewenst het anti-pestprotocol op de website, via Scholen op de kaart).

Begeleiding

7.11

Veiligheid

7.99

Informatievoorziening

7.23

Zou u het Cygnus aanbevelen? Slechts negen maal antwoordt een ouder “nee”. Daarmee kan ik leven. Een enkele keer staat er een toelichting bij (over communicatie of over het schoolprofiel). Eén van de vele vragen is simpelweg het geven van rapportcijfers – het is goed om ook als school (of als docent/mentor) af en toe de rol van beoordeelde te hebben. Hier volgen de cijfers die we krijgen:

Soms geven ouders aan dat ze contact over de enquête willen hebben (en de eerlijkheid gebiedt mij toe te geven dat ik nog niet al deze respondenten benaderd heb).

Schoolgebouw en lokalen


Dat is een rapport waar we heel blij mee zijn. U allen heel hartelijk bedankt voor het invullen van de enquête.

Mocht u tussentijds iets op uw hart hebben, laat het ons weten. Het Cygnus is in beweging. U kunt ook altijd de weg via de Ouderraad kiezen. Thomas Peters

8.04

7

LEVEND LATIJN IN 1E KLASSEN CYGNVS Eind augustus 2014 is er in de vijf eerste klassen van het Cygnus iets spannends begonnen: een nieuwe methode Latijn. Nu gebeurt het wel vaker dat er bij een vak met een nieuw boek gewerkt wordt, maar ook de manier van lesgeven en toetsen in het eerste leerjaar Latijn is een duidelijk afscheid van een traditie van decennia en de eerste stappen in een ontwikkeling waarin de sectie klassieke talen van het Cygnus graag het voortouw wil nemen. LINGVA LATINA van Hans Ørberg Ten eerste het boek. De titel is voluit: LINGVA LATINA per se illustrata, wat zoveel betekent als: "de Latijnse taal door middel van zichzelf uitgelegd". En dat is precies wat het is. In dit boek wordt de lerende stap voor stap, zonder uitleg in een andere taal, een verhaal verteld. Het begint met een kaartje van het Romeinse Rijk, verhelderende tekeningetjes in de kantlijn, en dan daarbij eenvoudige zinnetjes waaraan woord voor woord steeds een nieuw element wordt toegevoegd. De context maakt vaak duidelijk wat de betekenis moet zijn van dat nieuwe woord of die nieuwe vorm. Gaat dat dan helemaal zonder grammatica? Integendeel, de grammatica wordt wel degelijk uitgelegd in het boek, maar ook dat gaat stap voor stap, en dus "tantum Latine", slechts in het Latijn zelf. Dit boek is bij uitstek geschikt om leerlingen op een natuurlijke manier Latijn te leren, als een taal, een gewoonte, niet zozeer als een puur grammaticale puzzel. Het doel is uitdrukkelijk niet de leerlingen te leren vertalen naar de moedertaal. Met het boek van Ørberg leren leerlingen Latijn lézen, niet moeizaam 15 regels per uur secuur vertalen naar perfect Nederlands. Latijn is geen sudoku. GESPROKEN (EN GEZONGEN) LATIJN IN DE LES Als je er dus vanuit gaat dat Latijn een taal is, hoe kun je dat dan beter kracht bijzetten dan door die taal ook als voertaal in (een deel van) de les te gebruiken? Bij de andere schooltalen is dit de gewoonste zaak van de wereld. Bij Latijn niet. Zeker niet in Nederland. Tegelijk met de invoering van LINGVA LATINA zijn de vijf Cygnus-docenten van het eerste leerjaar Latijn dan ook begonnen met het inzetten


8

van gesproken Latijn in de les om de leerlingen ook via die weg onder te dompelen. Dat gaat niet altijd gemakkelijk, vooral ook omdat geen van ons dit ooit heeft geleerd. Niet op de gymnasia waar we zelf op hebben gezeten. Niet op de universiteit. Om die reden heeft een viertal collega's een zomercursus gevolgd om zich die vaardigheid eigen te maken. Met dat gesproken Latijn spreken we ook de taalleer-capaciteiten aan die ieder mens van nature bezit. Door onszelf geschreven liedjes in het Latijn (op het niveau van het betreffende hoofdstuk) slijpen woorden, werkwoordsvormen en typische Latijnse constructies in. En zoals dat gaat met liedjes: het blijft in je hoofd rondzingen. Precies wat we willen. TOETSEN HELEMAAL IN HET LATIJN - OOK DE ANTWOORDEN Bij de overhoringen draait het dan logischerwijs ook niet om het vertalen van woorden, zinnen of teksten naar het Nederlands. De vragen zijn geheel in het Latijn en de antwoorden van de leerlingen dus ook. Er komt geen woord Nederlands in voor. Zo gaat het namelijk in het boek, maar ook in al het andere oefenmateriaal waar we gebruik van maken. MEER MIDDELEN OM ONS DOEL TE BEREIKEN Naast het boek van Ørberg hebben we zelf nog een werkboekje samengesteld, Libellus (=boekje) genaamd, met daarin extra oefeningen, extra tekstmateriaal en de antwoorden van de oefeningen in het "grote boek". Daarnaast is er een openbare Moodle-pagina die voor iedereen toegankelijk is. Bovendien hebben alle eerstejaars een account voor Addisco.nl, een site tjokvol digitale oefeningen behorend bij LINGVA LATINA, gemaakt en beheerd door de Nederlandse goeroe van het gesproken Latijn: Casper Porton. Extra ondersteuning kan tenslotte gegeven worden tijdens het zogeheten Cygnus-uur Latijn op de donderdagochtend. HOE VERDER NA DE EERSTE KLAS? We gaan ervanuit dat we met het boek, de nu ingezette didactiek en de toetsvorm de leerlingen zoveel (beter) Latijn kunnen leren, dat ze na de drie onderbouwjaren, natuurlijk niet zonder inspanning, een zeer gedegen woordenschat en leeservaring hebben opgebouwd. Ze hebben dan fors meer woorden geleerd dan voorheen en vooral ook veel meer regels Latijn gelezen. Ook hebben ze "via de oren" en vooral via het Latijn zelf meer gevoel voor en inzicht gekregen in die oude taal. Dan volgt in de bovenbouw in principe gewoon het schoolexamenprogramma, met ja, ook de onvermijdelijke proefvertalingen naar het Nederlands. Dan zal er dus letterlijk een vertaalslag moeten worden gemaakt.


9

INTERESSE VAN BUITEN Wat we zijn begonnen op het Cygnus is niet onopgemerkt gebleven en dat hebben we vooral ook te danken aan onze collega Ursula Milo. Zij is na een intensieve cursus in Rome teruggekomen vol van levend Latijn. Zij heeft vorig schooljaar de Levend Latijn-lessen naar het Cygnus gehaald, met Latijn sprekende docenten uit heel Europa en met als afsluiting Professor Wilfried Stroh die zijn lezing gaf in het Latijn. Zij heeft ondergetekende vorig schooljaar zover gekregen dat hij in september 2013 al een pilot is begonnen met een eerste klas. En Ursula heeft al eerder in Leiden maar nu in november ook aan de VU een presentatie en workshop gegeven over wat we doen op het Cygnus. Collega's van andere scholen komen bij ons kijken en zijn zeer geïnteresseerd waar dit pionierswerk ons brengt. U zullen we bijvoorbeeld met dit soort artikeltjes op de hoogte houden. Eric Schneiders

Vergelijkende beschouwing

Laat ik beginnen met de reden waarom ik deze twee werken heb uitgekozen. Dat zit namelijk zo: Ik vind heel interessant dat er maar één jaar tussen de vervaardiging van beide schilderijen zit, terwijl ze zo verschillend zijn. Het futuristische idee dat ‘La Città che Sale’ met zich meebrengt, in tegenstelling tot het expressionistische gevoel van ‘Die großen blauen Pferde’. Wat betreft de beeldaspecten van beide schilderijen zijn er ook duidelijke verschillen en overeenkomsten te benoemen. Zo valt het verschil in kleurgebruik meteen op. De kleuren in ‘Die großen blauen Pferde’ van Marc zijn veel ‘simpeler’ dan de verder uitgewerkte kleuren in het schilderij van Boccioni. Het schilderij van Boccioni bevat ook bijna alleen maar warme kleuren, terwijl de blauwe paarden van Marc absoluut geen warmte uitstralen. Daarnaast lijkt de lichtval in ‘La Città che Sale’ duidelijker waarneembaar dan in ‘Die großen blauen Pferde’. Dat komt door de vlammende kracht die het schilderij van Boccioni uitstraalt. Het schilderij van Marc komt ondanks de harde kleuren iets rustieker op mij over. De ruimte die in beide schilderijen verwerkt zit is vrijwel gelijk. Die is namelijk in beide gevallen sterk aanwezig. De krioelende massa van werklieden en paarden op het schilderij van Boccioni suggereert ruimte, evenals de overlappende paarden van Marc.


10

De vormen in beide schilderijen verschillen echter weer wel. In ‘La Città che Sale’ willen nog wel eens wat hoekige vormen voorkomen, om de moderniteit uit te drukken, terwijl het schilderij van Franz Marc eigenlijk alleen uit ronde vormen bestaat. Dat geeft het geheel een harmonieuze, vredige sfeer. Ook zijn beide schilderijen redelijk symmetrisch. De voorstelling is in beide gevallen vrij gelijkmatig over het doek verdeeld. Wat betreft betekenis en functie zijn de twee schilderijen vanuit een ander oogpunt geschilderd. Zoals eerder vermeld zou Umberto Boccioni ‘La Città che Sale’ hebben geschilderd om de ‘essentie’ van het futurisme uit te drukken. Het is tenslotte ook een typisch futuristisch werk. Kenmerken als de uitgebeelde kracht van de paarden, hun beweging en de vervorming van het passerende treintje scharen zich allemaal onder het kopje ‘futurisme’. De reden voor de futuristen om dergelijk werk te schilderen, was dat ze een modernere maatschappij wilden. Dit soort schilderijen geeft een ideaalbeeld weer dat de meeste futuristen met zich mee droegen. Franz Marc daarentegen, zou ‘Die großen blauen Pferde’ geschilderd hebben om een gevoel uit te drukken. Dat valt onder de categorie van het ‘expressionisme’. Hij verdraaide de werkelijkheid om een gevoel of gedachte uit te drukken. Toch zegt men dat Marc beslist geen werk wilde schilderen dat bol stond van de symboliek. Hij schilderde ‘Die großen blauen Pferde’ om hetgene weer te geven dat hij in de mens wilde zien: kracht en energie. Paarden waren volgens hem geschikte dieren om die factoren mee te symboliseren. Wat dat betreft stemt zijn reden tot schilderen ook wel weer een beetje overeen met die van Boccioni en van andere futuristen. Zij wilden namelijk allemaal een gevoel of wens uitdrukken in hun werk. Al zijn die wensen en gevoelens toch zo verschillend, het überhaupt weergeven van die wensen en gevoelens in een schilderij verbindt de twee stromingen met elkaar. Ik vind het mooi om te zien dat twee dusdanig verschillende manieren van schilderen in feite zo dicht bij elkaar liggen. Dat is wat kunst zo interessant maakt. Gijs Voskes


11

WEDSTRIJDEN & OLYMPIADES 13 NAAR OLYMPIADE LATIJN OP DE 13E

met al geen sinecure. Een van de deelnemers is

Op 13 november reisde een team van Cygnianen

Jana van Dam uit de 5e klas. Reeds vorig jaar

van het 5e en 6e leerjaar af naar Utrecht om daar

heeft zij meegedaan met het toenmalige centraal

deel te nemen aan de landelijke Olympiade

examen Grieks van de 6e klas. Met prachtig

Latijn. Aldaar kregen de leerlingen een Latijnse

resultaat. De voornamen van de twee andere

tekst voorgeschoteld die ze in zo soepel mogelijk

deelnemers beginnen ook al met een J: Jesse de

Nederlands moesten vertalen. De uitslag van

Bruin en Jasper Roosmale Nepveu. Deze

deze Olympiade laat meestal lang op zich

leerlingen uit ons 6e leerjaar behaalden vorig jaar

wachten. Het zal dus nog enige weken duren

bij dezelfde Olympiade de vijfde en zesde plaats.

voordat we weten of iemand van het Cygnus is

Dat belooft dus wat voor onze 3 J's.

doorgedrongen tot de finale in maart in Leiden. In de dagen voorafgaand aan deze klassieke

A'DAMSE INTERGYMNASIALE 6 FEBRUARI

krachtmeting verscheen onderstaande tekst op

De vijf Amsterdamse categorale gymnasia

de roosterschermen op school:

organiseren samen met het Nederlands Klassiek

Idibus Novembris (id est 13 Nov) numerus

Verbond en de VU en de UvA jaarlijks een

discipulorum huius gymnasii Traiectum (id est

vertaalwedstrijd Latijn & Grieks. De locatie van

Utrecht) ibit. Ibi eis certandum erit cum

vorig jaar (de theaterzaal van het Cygnus) is zo

discipulis aliorum gymnasiorum convertendo

goed bevallen dat aanstaande 6 februari dit

versus Latinos in linguam paternam. Πρόμαχοι

evenement wederom op onze vierde verdieping

pro nobis erunt: Dezge, Jesse Rufus, Lieke, Lucy,

zal plaatsvinden. Bij deze Amsterdamse

Simone, Stefan, Tess Rufa, Jana, Job, Kyo,

"intergymnasiale" heeft het Cygnus sinds 2011 al

Tamara, Tijmen, Yuliaque. Veniant, videant,

drie keer brons in de wacht gesleept. We azen

vincant!

natuurlijk op meer in dit treffen met de kanonnen van de "Oude Drie" en het 4e.

3 J'S NAAR OLYMPIADE GRIEKS De Olympiade Grieks op 29 januari 2015 is niet

TAALKUNDE OLYMPIADE 7 FEBRUARI

alleen maar een vertaalwedstrijd. Bij Grieks is het

De Taalkunde Olympiade van de Universiteit

de bedoeling van tevoren een aantal pagina's van

Leiden is bedoeld voor leerlingen uit leerjaar 4, 5

Euripides' tragedie Iphigeneia in Aulis voor te

en 6 die geïnteresseerd zijn in taal én logica. Je

bereiden, het toneelstuk waarin Agamemnon zijn

krijgt opgaven over de meest uiteenlopende

dochter wil offeren om de gunst van de goden af

oude en moderne talen en schriftsoorten. De vier

te smeken voor het vertrek van de Grieken naar

beste deelnemers dingen mee naar een plek bij de

de oorlog om Troje. Al in september zijn drie

Internationale Taalkunde Olympiade. Meer info

Cygnianen begonnen met de voorbereidingen

via: olympiade.leidenuniv.nl/ en bij Gert Bos.

voor deze wedstrijd waarin ze een stuk moeten vertalen, maar ook inhoudelijke vragen

Eric Schneiders

beantwoorden en een klein essay schrijven. Al CyGy. Nieuwsbulletin voor ouders

12

Pleidooi voor een meer hedendaags gymnasium Het Cygnus Gymnasium wil niet zo maar een school zijn, maar een school voor wetenschappers en wereldburgers. Om die pretentie waar te maken biedt de school haar leerlingen onder andere een uitvoerige kennismaking met uiteenlopende universitaire vakken. En natuurlijk - een grondige introductie in antieke talen en culturen. De missie van de school blijft dus niet bij loze woorden maar wordt in concreet beleid uitgewerkt. Toch lijkt me de vraag gelegitimeerd of dit beleid past bij de pretentie. Wereldburgers willen opleiden is niet niks! Burgerschap van de wereld, waar gaat dat om? Burgerschap van welke wereld? Wetenschappers in welke wereld? Gymnasia hebben de neiging de wereld Europees op te vatten, en dan met name de geschiedenis daarvan veel plaats te geven in het curriculum. Natuurlijk zijn de tijdperken van zeg Pericles en Augustus het kennen meer dan waard. Maar past de enorme aandacht daarvoor nog bij onze global village? Kleren, mobieltjes, muziek, eten: alle dagelijkse benodigdheden komen van over de hele wereld. Een vakantie ver buiten Europa is voor velen heel gewoon. NietEuropese inwoners maken een groot deel van de bevolking van Amsterdam uit. De wereld is nadrukkelijker dan ooit ook Amerikaans, Arabisch, Aziatisch etc. Wat hebben jonge mensen nodig om een plaats in deze wereld te vinden? Gymnasia hebben altijd geweten dat je vreemde culturen ontsluit door de talen ervan te leren. Is het nog passend om onze wereld te openen via Latijn en Grieks? Denk je eens in, als een leerling het Cygnus verlaat met een grondige kennis van Arabisch en Spaans, of van Chinees en Russisch? Welke werelden worden er dan niet voor zo’n adolescent geopend? Het lijkt mij dat een school die haar leerlingen de bagage mee wil geven voor wereldburgerschap deze talen een stevige plaats in het curriculum moet geven. Dat kan niet anders dan ten


koste van andere vakken. Van de klassieke talen? Waarom niet? Een gymnasium is een plek waar de op dat moment belangrijke vaardigheden worden geoefend. In de tijd van Plato zag dat er ook heel anders uit. Johannes Mol Reacties: [email protected] [vader van derdeklasser]

Halloooo mevrouw Vendel!!! dit is mijn verhaaltje over schoolkamp!!!!!!! Het aller aller aller aller aller aller aller aller leukste van het kamp vond ik de wandeling naar België. We begonnen vol moed en goede wil met onze lange, barre trektocht naar het vreemde, merkwaardige land met hele gekke inwoners genaamd België. Toen we eenmaal in België aankwamen, werd ons zicht op de Belgen veranderd. We vonden namelijk een SPEELTUIN!!!!!!!!!!!! We wisten allemaal dat we dit utopia na een zekere tijd moesten verlaten, anders zouden we te laat voor het eten komen. Na vele manen discussiëren besloten we dat het tijd was om te vertrekken. We moesten velden vol bloedzuigers overwinnen, meters hoge prikkeldraadmuren beklimmen en dichte bossen zo groot dat we er wel doorheen moesten doorstaan. Uiteindelijk kwamen we verschrompeld en vermoeid aan in het beloofde land, het land van het Zinkviooltje. Groetjes, Bouke Pieter Hoekstraaaaaaaaaaaa :) :) :) :) :) :) :) :) :) :) :) :) :) :)

13

Beste mevr. Vendel, We gingen met alle eersteklassers op kamp in Zuid-Limburg. Ik vond het kamp heel erg leuk! De meisjes sliepen in een apart gebouw waar ze ook ontbeten, de jongens sliepen in het hoofdgebouw waar iedereen gezamenlijk ging avondeten. Ik ging samen met alle meisjes uit mijn klas samen met de meisjes uit een andere groep in 1 kamer, maar in een andere kamer waren niet genoeg bedden voor een andere groep dus gingen we ruilen. Toen waren er niet genoeg bedden voor ons dus de andere meisjes bleven in die kamer en onze groep ging weer naar een andere kamer. Daar sliepen we toen samen met onze leerlingmentoren Eline en Zora. De jongens uit onze klas zaten op de kamer met onze andere leerlingmentor Tjip. We gingen ook naar de mijnen, die waren heel cool en de Fluweelengrot was ook heel erg leuk. Ik vond de spelletjesmiddag en het GoActive leuk, vooral de piramides bouwen! Toen we naar het zwembad gingen was ik blij want er zijn 3 hele leuke glijbanen, een hoge die ronddraaide, eentje waar je met z'n drieën tegelijkertijd af kan gaan en een wildwaterbaan voor 'gevorderde zwemmers', die was heel leuk maar ook heel wild. Er was daar ook een duikplank. Helaas was het buitenbad gesloten... We gingen ook naar Maastricht, daar kon je een speurtocht doen of gaan winkelen. En op de laatste dag van het kamp was er een Bonte Avond (was heel leuk) en een disco, het thema was Halloween en alles was echt heel goed en mooi versierd! De meeste kinderen waren goed verkleed en de leraren/leraressen ook. Als je even geen zin had om te dansen kon je naar een andere ruimte toe om spellen te spelen of te chillen. De volgende ochtend moest je gaan inpakken en je koffer(s) bij de bus leggen. In de bus gingen we een klein beetje TV kijken. We kwamen ongeveer om half 4 aan bij school. Ik vond het hele kamp super leuk en volgens mij de andere kinderen ook!

Hoi mevrouw Vendel, Hier is mijn verhaal: Schoolkamp Het schoolkamp was superleuk!! Ik vond het wel vervelend dat we twee keer van kamer moesten verhuizen maar uiteindelijk lagen we met alle meisjes uit onze klas (10) op één kamer en lagen we heel gezellig. De tijd dat we op onze kamer waren was trouwens niet veel want we hadden heel veel leuke activiteiten zoals: -aquarelleren (moeilijk woord!!!), we mochten voor dinsdagmiddag zelf een activiteit kiezen uit: capoeira, naar België wandelen, voetballen, oefenen voor de bonte avond en dus aquarelleren. Ik had aquarelleren gekozen en we gingen met mevrouw Vendel en mevrouw Van Velsen het veld inlopen en daar kregen we verfspullen en dan mochten we ergens gaan zitten en moesten we het landschap schilderen -avondspel, het was helemaal donker en we speelden klas tegen klas. Het spel was een soort van kruising tussen levend stratego en vlaggenroof. We zijn 2e van de 5 klassen geworden!!!! - disco + bonte avond, woensdag middag was iedereen zich eng en bloederig aan het maken voor de disco van die avond. Het thema was namelijk halloween. Voor de disco was er een bonte avond met wat acts. Daarna kon het feest beginnen!! -Maastricht, We zijn woensdag ook naar Maastricht gereden met de bus en daar mochten we in groepjes rondwandelen. Ik heb met Robyn en Jonna rondgelopen en we hebben heel erg veel lekkers gegeten. Ik heb heel veel nieuwe vriendinnen gemaakt en ik vond het een superleuk kamp!! Dit was mijn verhaal. Gr. Melanie

Groeten, Dayna Thie, 1c


14

Het 4e Feest der Poëzie – Project Diepenbrock – zondagavond 23 november 2014 CMA-Zaal, Amsterdam

PERSBERICHT Menno Wigman ontvangt 1e exemplaar nieuwe editie handgemaakt poëzieperiodiek Avantgaerde met CD Unieke, toegankelijke avond brengt jonge dichters en musici samen op het podium met gedichten op muziek Project Diepenbrock Deze 4e editie van het Feest der Poëzie heet ‘Project Diepenbrock’. Alphons Diepenbrock (1862 tot 1921) was een van de bekendste Nederlandse componisten van zijn tijd. Hij heeft veel gedichten van zijn tijdgenoten, zoals Willem Kloos, Lodewijk van Deyssel en Herman Gorter, getoonzet; deze prachtige liederen worden nu helaas nauwelijks meer uitgevoerd. Het Feest der Poëzie zet de Nederlandse liedtraditie voort door uit muziekbibliotheken het opgraven en uitvoeren van vergeten liederen op teksten van bekende Nederlandse dichters uit de late 19e en begin 20e eeuw. Dit Feest der Poëzie maakt op een unieke manier de verbinding tussen heden en verleden: verschillende musici en bands hebben gedichten uit de nieuwe, op het Feest te presenteren editie van handgemaakt poëzieperiodiek Avantgaerde te getoonzet. Deze komen samen met voordrachten door de dichters zelf op een CD die bijgevoegd wordt aan Avantgaerde, en gaan in première op de avond zelf. Daarnaast hebben de musici door Diepenbrock getoonzette gedichten opnieuw op muziek gezet en beleven we die avond ook daarvan de eerste uitvoering.


Programma: Menno Wigman, jonge musici en dichters Eregast is voormalig stadsdichter van Amsterdam en veelgelauwerde dichter, bloemlezer en essayist Menno Wigman, die eigen gedichten en een vertaling van Rainer Maria Rilke heeft bijgedragen aan de nieuwe Avantgaerde. Hij zal deze en andere gedichten uit eigen werk voordragen. Muziek neemt tijdens deze editie van het Feest der Poëzie een centrale plaats in. Daarom treden, met nieuwe composities op gedichten uit Avantgaerde en ander eigen werk, op: Susanne Winkler (sopraan) en Daan van de Velde (pianist) met een liedprogramma van de hand van componist Hinse Mutter; chansontrio En Vrac met bekende chansons en eigentijdse theaterliederen; en eclectische rockband Forty Dollar Baby met een bijzondere mengeling van vele instrumenten, klanken en teksten. Ook de dichters van Avantgaerde Mieke van Zonneveld (winnares Turing Poëzieprijs 2014), Lennard van Rij en Simon Mulder ook voordragen uit hun bijdrage aan de nieuwe Avantgaerde. Verder kunt u een presentatie verwachten van Muze Poëzie-app. De CMA-Zaal: decadent industrieel theater Dit alles in de CMA-Zaal in Amsterdam-Oost; een oude fabriekshal van de Oostergasfabriek, industriëel erfgoed uit het einde van de negentiende eeuw, omgetoverd tot decadent theater met veel rode gordijnen, rood pluche, donker hout en een brandende haard. Tevens boekverkoop en signering. Praktische informatie Datum, tijd: 23 november 2014; zaal open: 19:45; aanvang: 20:15. Entree: 11 euro/9 euro (kortingstarief: scholier/student/CJP/Stadspas/65+/donateur) Locatie: CMA-zaal, Paradijsplein 1, Amsterdam (bij station Amsterdam Muiderpoort) Reserveren is niet noodzakelijk, maar wel gewenst en mogelijk via de website www.feestderpoezie.nl.

15

Jong geleerd, oud gedaan

1e klas

6e klas


16

Inhoud. Voorwoord. Mededelingen. Bijdragen uit de vakken

Recommend Documents