INHOUD KWALITEITSVERSLAG 2008 ALGEMEEN

INHOUD KWALITEITSVERSLAG 2008 ALGEMEEN Inhoudstafel Lijst met afkortingen 1

Inleiding

3

2

Beperkte algemene informatie vzw 2.1 Schematische voorstelling actuele organisatie 2.2 Algemene voorstelling actuele vzw 2.2.1 De organisatie 2.2.2 Het begeleidingstehuis Pieter Simenon - CANO 2.2.3 Het dagcentrum De Teuten 2.2.4 Het project Baal 2.3 Personeelsbezetting 2.4 Personeelsorganigram 2.5 Raad van bestuur

4 4 5 5 6 6 7 8 10 11

3

Schematische voorstelling 3 deelwerkingen 3.1 Begeleidingstehuis Pieter Simenon - CANO 3.1.1 Algemeen 3.1.2 Deelfuncties van onze CANO-werking 3.2 Dagcentrum "De Teuten" 3.3 Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg (BAAL) / HCA-dienst

12 12 12 13 16 17

4

Historiek

19

5

Organisatieontwikkeling 5.1 Leiderschap 5.1.1 Organisatiestructuur 5.1.2 Maatschappelijk verantwoord ondernemen 5.2 Strategie & beleid 5.2.1 Kwaliteitszorg van de organisatie 5.2.2 IT-beleid: verder van defensief naar strategisch 5.3 Personeelsbeleid 5.3.1 Strategisch personeelsbeleidsplan en leerbeleid 5.3.2 Vorming, training en opleiding 5.3.3 Personeelskengetallen 5.3.4 Comité voor preventie en bescherming op het werk 5.4 Middelen en samenwerking 5.4.1 Financiële informatie 5.4.2 Samenwerkingsverbanden

21 21 21 23 24 24 26 27 27 29 31 33 36 36 38

6

Externe beleidsontwikkelingen 6.1 Globaal Plan Jeugdzorg 6.2 Integrale Jeugdhulp 6.3 VIA-akkoord en personeelsstatuut 6.4 Projecten vanuit Pieter Simenon 6.5 En wat nog?

40 40 41 42 43 44

7

Dankjewel

46

Bijlage: In memoriam Maria Simenon

47

1

Afkortingen ACW AGM AO BAAL BBTK BJB BJZ BORG BZW CANO CAW CDV CPBW CWL DAC DOMINO DVA EHBO ERSV ESF GAP GGZ GIT GKRB HCA HERGO HOW HRM HUB IDPBW IT JAP JPS KHLim LBC LPJ MOF MVO NVK OSBJ PEL PLOT POS PREBES PROZA SIB-M SOVA SRIB SSC VIA VIPA VIVO VTE YAR

Algemeen Christelijk Werknemersverbond Alternatieve Gerechtelijke Maatregelen Arbeidsongeval Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg Bond van Bedienden, Technici en Kaderleden Bijzondere Jeugdbijstand Bijzondere Jeugdzorg Beleidsoverleg Residentiële Groep Begeleid Zelfstandig Wonen Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning Centrum Algemeen Welzijnswerk Centrum Deeltijdse Vorming Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk Centrale Wachtlijst Limburg Derde Arbeidscircuit Dossier Minderjarigen Opvolgingssysteem Drugs (ver)antwoord Eerste Hulp Bij Ongevallen Erkend Regionaal Samenwerkingsverband Europees Sociaal Fonds Globaal actieplan Geestelijke Gezondheidszorg Gestructureerde Intensieve Trajectbegeleiding Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding Herstelgerechtelijke/Herstelgerichte en Constructieve Afhandeling Herstelgericht Groepsoverleg Hasselts Overleg Welzijn Human Resource Management Handleiding Uniforme Boekhouding Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk Informatietechnologie Jaaractieplan Jongerenwerking Pieter Simenon Katholieke Hogeschool Limburg Landelijke Bediendencentrale Limburgs Platform Bijzondere Jeugdzorg Als Misdrijf Omschreven Feit Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Nationaal Verbond van Kaderleden OndersteuningsStructuur Bijzondere Jeugdzorg Project Ervaringsleren Provincie Limburg Opleiding en Training Problematische Opvoedingssituatie Koninklijke Vlaamse Vereniging voor Preventie en Bescherming Projectgroep Ontwikkeling Zelfanalyse Slachtoffer in Beeld-Minderjarigen Sociale Vaardigheidstraining Seksualiteit en Relaties in Balans Sociaal Secretariaat Caritas Vlaams Intersectoraal Akkoord Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden Vlaams Instituut voor Vorming en Opleiding in de social profit Voltijds Equivalent Youth At Risk

2

1

INLEIDING

De jaarverslaggeving 2008 vanuit de vzw Jongerenwerking Pieter Simenon (JPS) is weer uitgewerkt in gestructureerde kwaliteitsverslagen over de deelwerkingen. Naast uitgebreide verslagen van het begeleidingstehuis Pieter Simenon, het dagcentrum De Teuten en de projectwerking BAAL vindt u in dit “Kwaliteitsverslag 2008 Algemeen” de belangrijke rapportage die voor de hele organisatie relevant is. Al langer streven wij ernaar om het begeleidings- en bemiddelingsaanbod, dat ter beschikking staat van verschillende doelgroepen jongeren en hun contexten, kleinschalig, gedifferentieerd, territoriaal gespreid en voortdurend vernieuwend te operationaliseren. Onder meer via de jaarverslaggeving willen we deze evolutie delen met velen. Vanaf 2005 wordt door de Bijzondere Jeugdbijstand een jaarlijks kwaliteitsverslag gevraagd. Wij integreren onze jaarverslagen in dit evaluatie-instrument. Vanaf 2005 is er de website van vzw Jongerenwerking Pieter Simenon: www.pietersimenon.be. De projectwerking BAAL beschikte al langer over een eigen website: www.baallimburg.be. Deze kanalen leveren ongetwijfeld een belangrijke bijdrage in de externe communicatie en de continue maatschappelijke verantwoording. De integrale verslagen 2008 zijn op de respectievelijke websites terug te vinden. De sectorale en intersectorale context en achtereenvolgende overheidsschikkingen vooral in de realisatie van het Globaal Plan Jeugdzorg, het nieuwe Jeugdrecht en de Integrale Jeugdhulpverlening, bleven mee de permanent als zeer intensief ervaren werkdruk bestendigen. Twee ontwikkelingen markeerden het jaar 2008. Vanuit BAAL is dat de verdere uitbreiding en differentiatie van het aanbod HCA (Herstelgerichte en Constructieve Afhandelingen rond minderjarige delictplegers) en het inspelen op de erkenning als HCA-dienst. Vanuit het begeleidingstehuis Pieter Simenon is er de protocollering van het CANO-model (Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning). De kerntaken blijven uitdagend: intensieve zorg, begeleiding, bemiddeling, … rond onze doelgroepen, waarvoor gemotiveerde personeelsequipes zich voluit inzetten. Ten slotte dank aan de vele schrijvers die voor de verslagen 2008 inhoudelijke en vormelijke bijdragen leverden. Wij wensen u een boeiende lezing toe.

Vincent Vanhumbeeck en Gert Houben directie

3

2

BEPERKTE ALGEMENE INFORMATIE VZW

2.1

SCHEMATISCHE VOORSTELLING ACTUELE ORGANISATIE

_________________________________________________________________________ vzw Jongerenwerking Pieter Simenon

Erkend door: Vlaamse Overheid Agentschap Jongerenwelzijn Bijzondere Jeugdbijstand

Dagcentrum DE TEUTEN

Begeleidingstehuis PIETER SIMENON

Twee voorzieningen en projectwerking 1. Begeleidingstehuis Pieter Simenon, Lommel Capaciteit: 30 adolescente jongens Residentiële voorziening met intensieve, integrale begeleiding CANO: Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning - Residentiële leergroep/kamertraining/studiosysteem - Project GKRB: Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding (capaciteit 7) - Contextbegeleiding/BZW: Begeleid Zelfstandig Wonen (capaciteit 7) - Dienst Tijdsbesteding/Project Werkatelier - Brugproject - Project Ervaringsleren (capaciteit 3) 2. Dagcentrum De Teuten, Lommel Capaciteit: 10 jongens/meisjes Semi-residentiële voorziening; dagopvang en begeleiding na school en tijdens vakantie Ambulante gezinsbegeleiding 3. Project BAAL: Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg, Hasselt HCA: Herstelgerichte en Constructieve Afhandeling rond minderjarige delictplegers in de gerechtelijke arrondissementen Hasselt en Tongeren - Herstelbemiddeling - Herstelgericht Groepsoverleg (HERGO) - Gemeenschapsdienst - Leerproject Slachtoffer in Beeld – Minderjarigen (SIB-M) - Leerproject Seksualiteit en Relaties in Balans (SRIB) - Leerproject Drugs, (ver)antwoord? (DVA) - Ouderstage Algemeen uitgewerkt: Missie, waarden met trefwoorden, kerncompetenties, rechtspositie jongeren, personeelsbeleid, organisatieontwikkeling Organisatie: - algemene vergadering / raad van bestuur - algemene directie / beleidsvergadering / comité preventie en bescherming op het werk - coördinatie per deelwerking: BAAL, Dagcentrum, CANO-dienstverlening, CANO-werkatelier, CANO-facilitair - coördinatiesteunfuncties: kwaliteitszorg, personeelszorg, facilitaire diensten - vriendenkring / feestcomité - externe samenwerkingsverbanden - tijdschrift JA Martinus van Gurplaan 45, 3920 Lommel www.pietersimenon.be

tel 011-54.46.08 fax 011-55.33.01 e-mail: [email protected]

4

Project BAAL

2.2

ALGEMENE VOORSTELLING ACTUELE VZW

_________________________________________________________

2.2.1 De organisatie De vzw Jongerenwerking Pieter Simenon is een privaat initiatief dat werkt in het kader van Jongerenwelzijn, Bijzondere Jeugdbijstand en Jeugdbescherming. De werking evolueert al jaren als een kleinschalig, gedifferentieerd, territoriaal gespreid en zich voortdurend vernieuwend aanbod van verblijf, begeleiding en afhandeling van delicten voor verschillende doelgroepen van jongeren. De missie werd voor de totale organisatie in 2003 vernieuwd als volgt: "Wij engageren ons samen verbindend te werken om breuken tussen jongeren, hun leefomgeving en de samenleving te herstellen, in antwoord op maatschappelijke verwijzing. Wij willen dit realiseren vanuit een evenwichtig verdeelde zorg voor de doelgroepen, de medewerkers en de organisatie”. Deze missie onderschrijft twee belangrijke waarden: 1. geloof in de kracht en de groeimogelijkheden in verbondenheid; 2. respect voor ieders eigenheid en ernaar handelen. Beide waarden worden voor een beter begrip verduidelijkt door en verbonden met een aantal trefwoorden, die belangrijk zijn voor de organisatie: positivisme, empowerment, responsabilisering, innoverend, zichzelf in vraag stellend, emancipatorisch; rechtvaardigheid, solidariteit, echtheid, gelijkwaardigheid, eerlijkheid, openheid, discretie, duidelijkheid, evenwichtig, realistisch, subsidiair, zorgzaam. In 2005 werden door en voor alle medewerkers de kerncompetenties "innoverend verbinden" onderkend, waaraan later “zelfreflexie” als 3de kerncompetentie is toegevoegd. De bejegening van de doelgroepen is gebaseerd op het decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale hulp. Het personeelsbeleid vertrekt vanuit Human Resource Management en competentiemanagement. De organisatieontwikkeling evolueert in de richting van een netwerkorganisatiestructuur en maatschappelijk verantwoord ondernemen. De globale erkende capaciteit is sedert 01/12/2003 vastgesteld op 40 jongeren, verdeeld over twee voorzieningen: een residentieel begeleidingstehuis (30) en een dagcentrum (10). Beide voorzieningen zijn erkend door de Vlaamse Overheid, Agentschap Jongerenwelzijn, Bijzondere Jeugdbijstand. Daarnaast wordt via een project van het Agentschap Jongerenwelzijn vanaf eind 1998 het Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg (BAAL) georganiseerd. Tenslotte faciliteerde onze organisatie van 01/07/2005 tot 30/09/2008 en opnieuw vanaf 01/12/2008 een door de provincie Limburg betoelaagd project "Verbeteren instroom/uitstroom in de BJB Limburg" of Centrale Wachtlijst BJB Limburg.

5

2.2.2 Het begeleidingstehuis Pieter Simenon - CANO Het begeleidingstehuis Pieter Simenon is erkend als residentiële voorziening categorie 1 bis, met een capaciteit van 30 adolescente jongens. Het operationaliseert een geïntegreerd aanbod vanuit één residentiële afdeling in Lommel-Werkplaatsen, Martinus van Gurplaan 45. Pieter Simenon wordt georganiseerd op basis van het CANO-concept: Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning. Fundamenteel blijft de keuze voor een specifieke doelgroep adolescenten en hun leefomgevingen, adolescente jongens die als moeilijker te begeleiden jongeren worden ervaren; onderkend als maatschappelijk erg (ge)kwets(te)bare jongeren, vatbaar voor residentiële opvang en (zeer) intensieve begeleiding binnen een open instellingskader. Het doel is het herstel van de gebroken samenhang tussen de jongere en zijn leefomgeving. Via een integrale begeleiding van de jongere en/in zijn leefomgeving worden enerzijds de competenties van de jongere vergroot en anderzijds wordt de draagkracht van de leefomgeving en de maatschappelijke instellingen vergroot. Het procesdoel is de individuele en maatschappelijke emancipatie. Methodisch wordt niet vertrokken vanuit één bepaald theoretisch kader, maar er wordt eerder eclectisch gewerkt vanuit verscheidene theorieën: voornamelijk zijn dat de maatschappelijke kwetsbaarheid, het ervaringsleren, cliëntgerichte begeleidingsrelatie, contextuele en systeemgerichte benadering. Diverse projecten ondersteunen deze doelgroep en doelstellingen. In relatie met de steunfunctie dienst tijdsbesteding functioneert het project werkatelier, Zilleweg 26, Lommel, als een door het Agentschap Jongerenwelzijn geregulariseerd DAC-project, dat ook erkend is als ESF-brugproject door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming, Dienst Beroepsopleiding. Het project ervaringsleren, betoelaagd door het Agentschap Jongerenwelzijn, wordt gerealiseerd op geïndividualiseerde projectplaatsen en in Jalhay (nabij de Hoge Venen). Dat gebeurt in samenwerking met twee Vlaamse partners: De Wissel in Leuven en Cirkant in Turnhout. Het project GKRB (Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding), ook betoelaagd door het Agentschap Jongerenwelzijn, verhoogt de samenwerking met en de doorstroming van jongeren vanuit de gemeenschapsinstelling(en).

2.2.3 Het dagcentrum De Teuten Het dagcentrum De Teuten is gelegen in Lommel-Centrum, Koning Leopoldlaan 26. Het is erkend als voorziening categorie 4 en heeft een capaciteit van 10 kinderen. Om aan problematische opvoedingssituaties het hoofd te bieden, worden in deze semi-residentiële, lokaal gerichte werkvorm schoolgaande jongeren opgevangen en begeleid na de schooluren en tijdens vakantiedagen. Hun gezinnen worden ambulant begeleid.

6

2.2.4 Het project BAAL Het Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg staat in de gerechtelijke arrondissementen Hasselt en Tongeren garant voor het geïntegreerd aanbod van herstelgerichte en constructieve afhandelingen (HCA) bij minderjarige delictplegers. BAAL is gestart eind 1998 en is gevestigd in Hasselt, Kattegatstraat 8/8. BAAL organiseert herstelbemiddeling, HERGO, gemeenschapsdienst, 3 verschillende leerprojecten en ouderstage. De uitvoering van herstelbemiddeling kwam vlug op kruissnelheid, waarna werd uitgebreid met gemeenschapsdienst. Door middel van een tijdelijke bijkomende projectovereenkomst werd het leerproject “Slachtoffer in Beeld – Minderjarigen” ontwikkeld, uitgevoerd en geïntegreerd. Vanaf eind 2005 tot begin 2008 participeerde BAAL in het preventieproject "BUMPER" in samenwerking met de regiodienst BJB Limburg. Vanaf 1 april 2007 kon BAAL officieel kwantitatief uitbreiden. Medio 2007 werden de leerprojecten “Seksualiteit en Relaties in Balans” en “Drugs, (ver)antwoord?” gerealiseerd. De ouderstage is operationeel sinds begin 2008. Vanaf 2009 is dit project als HCA-dienst erkend.

De werkingen van - het begeleidingstehuis Pieter Simenon (www.pietersimenon.be) - het dagcentrum De Teuten (www.pietersimenon.be) - en het project BAAL (www.baallimburg.be) worden in aparte uitgebreide jaar-/kwaliteitsverslagen 2008 gerapporteerd. Ook is dit algemeen kwaliteitsverslag 2008 beschikbaar.

7

2.3

PERSONEELSBEZETTING

____________________________________ Aanvang 2009 is de door het Agentschap Jongerenwelzijn betoelaagbare personeelsnorm voor de erkende capaciteiten (30 in het begeleidingstehuis categorie 1 bis en 10 in het dagcentrum categorie 4) volledig benut. Die bestaat uit volgende globale personeelsgroep, uitgedrukt in 31 VTE (voltijdse equivalenten): 1,50 directie 2 bijzondere (staf)functies 1 eerste begeleid(st)er 4 hoofdbegeleid(st)ers 16,50 begeleid(st)ers 1 administratie 2,50 logistiek / onderhoudspersoneelsleden 2,50 administratie of logistiek. Binnen het begeleidingstehuis wordt door het begeleidend personeel in de residentiële afdeling in Werkplaatsen permanentie verzekerd: 24 uur per dag en 365 dagen per jaar. Naast tijdelijke en vervangingscontracten is in het kader van het Vlaams Intersectoraal Akkoord voor de social profit (VIA) een personeelslid met 0,30 VTE begeleid(st)er / sociale dienst structureel in dienst ter vervanging van conventioneel verlof voor 35-45-jarigen en vrijstelling arbeidsprestaties van + 45-jarigen (zware beroepen). Door de tewerkstellingsmiddelen op basis van de Sociale Maribel zijn bijkomend 1,50 VTE tewerkgesteld: Sociale Maribel 1 vanaf 01/07/1997: 0,34 logistiek algemeen Sociale Maribel 3 vanaf 01/07/1999: 0,50 begeleid(st)er in het dagcentrum Sociale Maribel 4 vanaf 01/07/2001: 0,42 logistiek ter vervanging van arbeidsduurvermindering voor niet-zware beroepen Sociale Maribel 5 vanaf 01/07/2004: 0,24 logistiek. Bovendien zijn via projectwerkingen 22,05 VTE betoelaagd. Project Ervaringsleren (PEL): 0,25 bijzondere functie en 1 begeleid(st)er via Agentschap Jongerenwelzijn. -

Project Werkatelier: 3 begeleid(st)ers via Agentschap Jongerenwelzijn.

-

Project GKRB of Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding: 3,50 begeleid(st)ers via Agentschap Jongerenwelzijn.

-

Project BAAL of Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg: 4 bijzondere functies 1 hoofdbegeleider 8,30 bemiddelaars/begeleid(st)ers via Agentschap Jongerenwelzijn 1 administratie

8

De vzw realiseert begin 2009 een totaal personeelsvolume van 54,85 VTE-tewerkstelling via voltijdse of deeltijdse contracten met 66 personen. De personeelsleden worden per statuut, functie en kwalificatie in de respectievelijke verslagen van het begeleidingstehuis, het dagcentrum en het project Baal vermeld. Ook vrijwilligers (administratie en steunfunctie time-out in het begeleidingstehuis, onderhoud en koken in het dagcentrum) en stagiairs (begeleid(st)er, maatschappelijk assistent, criminologie, administratie) worden ingeschakeld.

9

2.4

PERSONEELSORGANIGRAM VZW

_____________________________________________

10

2.5

RAAD VAN BESTUUR

______________________________ Begin 2009 bestaat de algemene vergadering van de vzw Jongerenwerking Pieter Simenon uit 28 leden. De raad van bestuur telt 14 leden, waarvan 4 bestuurders gemandateerd zijn als afgevaardigde bestuurders. Vanuit de raad van bestuur zijn er werkgroepen “financies” en “infrastructuur” actief. In 2008 vergaderde de raad van bestuur 4 maal en er was één algemene vergadering. Tijdens de algemene vergadering werd een in memoriam gehouden ter nagedachtenis van mevrouw Maria Simenon (°1909, overleden 21/03/2008, medestichtster van de vzw in 1961 en 1971, lid van de algemene vergadering en waarnemend lid in de raad van bestuur) en eerwaarde heer Frans Craeninckx (geboren 1928, overleden 05/11/2007, medestichter van de vzw in 1961 en 1971, lid van de algemene vergadering). Buiten de gebruikelijke agendapunten werden als belangrijkste specifieke thema's besproken: de verdere ontwikkeling van een vernieuwde organisatiestructuur, inclusief leiderschap en teamstructuur; het competentieprofiel voor de algemene directie; de keuze voor een uitgebreider algemeen directieteam vanaf 2010; de procedures voor de selectie van directie dagcentrum en algemene directie; de facilitering van een hospitalisatieverzekering en dienst aan het personeel.

Samenstelling Raad van bestuur: voorzitter ondervoorzitter secretaris schatbewaarder

* * *

leden:

*

waarnemer:

Kemps Jean-Pierre, Lommel Jansen Kristien, Steensel (Nederland) Luijten Paul, Lommel Vanwijn Ben, Lommel Bosmans Kristien, Lommel De Belder Martien, Lommel De Vogelaere Gustaaf, Lommel Hamblok Liset, Lommel Indekeu Bruno, Lommel Janssen Gerard E.H., Lommel Vanhumbeeck Vincent, Lommel Van Hout Willy, Lommel Van Limbergen Ann, Lommel Wouters Jaak, Lommel De Jong Paul, Mol

* Afgevaardigde bestuurders

11

3

SCHEMATISCHE VOORSTELLING 3 DEELWERKINGEN

3.1

BEGELEIDINGSTEHUIS PIETER SIMENON - CANO

_______________________________________________________________

C entrum voor A ctieve N etwerkontwikkeling en O mgevingsondersteuning

vzw Jongerenwerking Pieter Simenon Dagcentrum DE TEUTEN

Begeleidingstehuis PIETER SIMENON

Project BAAL

3.1.1 Algemeen •

Doel Herstel van de gebroken samenhang tussen de jongere en zijn leefomgeving, waardoor opnieuw zin en perspectief gegeven wordt aan het leven van de jongere binnen de waarden en normen van onze samenleving.

•

Doelgroep 30 adolescente jongens (15,5 - 18 jaar) en/in hun leefomgevingen moeilijk plaatsbare instellingsjongeren (“POS” problematische opvoedingssituaties en“MOF” als misdrijf omschreven feiten of plegers van delicten), vaak na verblijf in gemeenschapsinstelling eerder maatschappelijk (ge)kwets(te)bare adolescenten vatbaar voor residentiële opvang en (zeer) intensieve begeleiding vanuit een open instellingskader

•

Methodiek doelgroepgericht opnamebeleid in afstemming met centrale wachtlijstwerking middel: systematisch overleg met verwijzers en gemeenschapsinstelling integrale begeleiding van de jongeren in hun leefomgeving: familie, school, werk, leergroep, wonen en buurt, vrije tijd en leeftijdsgenoten, hulpverlening en justitie door → enerzijds de competenties van de jongeren te vergroten middel: geïndividualiseerde begeleiding, aanbod leergroep, ervaringsleren → anderzijds de draagkracht van de leefomgeving en de maatschappelijke instellingen te vergroten middel: contextbegeleiding en intensieve, systematische samenwerkingscontacten -

methodische principes: niet vertrekken vanuit één bepaald theoretisch kader, maar eerder eclectisch werken vanuit verscheidene theorieën, voornamelijk maatschappelijke kwetsbaarheid, ervaringsleren, cliëntgerichte begeleidingsrelatie, contextuele en systeemgerichte benadering → tegengaan van een actieve kwetsing door de georganiseerde maatschappij → opbouw van een functionele vertrouwensrelatie door de begeleiding → vanuit een emancipatorische basishouding en een sterke participatie van de jongere en zijn leefomgeving → wederzijds respect als doel van begeleidingsrelaties → motivatieopbouw als doel en niet als voorwaarde → perspectiefgeoriënteerd 12

→ → → → •

doel- en termijnduidelijkheid, fasering risico’s durven nemen door de begeleiding succeservaringen en faalkansen inbouwen voor de jongeren permanente evaluatie en bijsturing van de begeleidingsplanning

Organisatie erkenning als residentiële voorziening met capaciteit 30 adolescente jongens, versterkt door middel van 3 projecten 1 residentiële afdeling te Lommel-Werkplaatsen borgvergadering (intern beleid deelwerking) gemeenschappelijk team 3 pedagogische teams (algemene) directie (1,5 VTE) en methodische coördinatie (2,8 VTE) steunfuncties sociale dienst (1,5 VTE), time-out/sova (1VTE) en dienst tijdsbesteding (2,55 VTE) geïntegreerde contextwerking geïntegreerd GKRB-project extern werkatelierproject ervarings- en leergerichte projectwerking

3.1.2 Deelfuncties van onze CANO-werking 3.1.2.1 Residentiële leergroep •

Doel leergroep is voornamelijk een springplank naar (her)opbouw van het netwerk uiteindelijk doel is in de eigen leefomgeving te kunnen verblijven de groep wordt hiervoor gebruikt als middel en niet als doel op zich

•

Methodiek vanuit een gestructureerde dagelijkse routine de jongere ervaringen meegeven gefaseerd verblijfstraject in opvang, kamertraining en studiosysteem succeservaringen opdoen en faalkansen bieden gericht op sociale vaardigheden, zelfstandigheidstraining, school-, opleidings- en werkervaringen anderzijds biedt de leergroep een tijdelijk verblijf met als mogelijke functies: ondersteuning, depannage, beveiliging, structurering of sanctionering, uitzonderlijke context- of leefomgevingsvervangende functie

•

Organisatie gefaseerd verblijfstraject in opvang (4), kamers (6) en studio’s (6) leergroep: 6,20 VTE begeleiders, methodische coördinatie en steunfuncties

3.1.2.2 Contextbegeleiding (en Begeleid Zelfstandig Wonen) •

Doel de communicatie in en met de leefomgeving van de jongere op gang brengen de band in deze leefomgeving herstellen het netwerk activeren en verstevigen vanuit aanwezige krachten van gezin en netwerk verhogen van de competenties van de verschillende actoren streven naar reïntegratie en verbondenheid en zelfstandig(er) functioneren

13

•

Methodiek door teamvorming met de ouders en/of andere steunfiguren hiervoor richten we ons op vijf dimensies: de persoon zelf; de anderen; voorwerpen en materialen; de groep, samenleving en cultu(u)r(en); levensgeheel en natuur(lijke) kringloop

•

Organisatie integrale contextbegeleiding geïntegreerd binnen alle andere deelfuncties van CANO modaliteiten: intensieve begeleiding van de leefomgeving, contextverblijf, gestructureerde kortdurende residentiële begeleiding (GKRB) voor 7 jongeren, begeleid zelfstandig wonen (BZW) voor 7 jongeren, ervaringsprojecten contextteam: 7,5 VTE begeleiders, methodische coördinatie en steunfuncties

3.1.2.3 Individuele begeleiding •

Doel een geïndividualiseerd programma, waar in de eerste plaats de jongere en zijn leefomgeving realistische doelstellingen opstellen binnen een handelingsplan, dit samen met de verwijzer en de voorziening, voortdurend evoluerend volgens de hulpvraag dit programma is gericht op reïntegratie van de jongere in zijn leefomgeving

•

Methodiek en organisatie eclectisch werken vanuit verschillende benaderingskaders integreren binnen de residentiële begeleiding, de contextuele begeleiding, de begeleiding van de tijdsbesteding en het projectmatig werken

3.1.2.4 Dienst tijdsbesteding (en project Werkatelier) •

Doel structuur bieden op vlak van dagprogrammatie en tijdsbesteding (school en werk), kaderend in het individueel traject en perspectief van de jongere doel is activeren en vergroten van motivatie, attitudes en vaardigheden nieuwe uitsluitingen in de school voorkomen en zoeken naar zinvolle en haalbare manieren om te voldoen aan leerplicht en gebruik te maken van leerrecht zelfinzicht en oefenkansen bieden op vlak van werk en sociale vaardigheden mee zoeken naar en begeleiden van geschikt werk (reguliere arbeid, leerwerkvormen)

•

Methodiek a) De schoolbegeleiding samen zoeken naar een opleiding die aansluit bij de mogelijkheden en het perspectief van de jongere en de opvolging ervan garanderen centraal aanspreekpunt zijn voor de scholen integreren van de schoolbegeleiding binnen de totaalbegeleiding van de jongere b) De werkbegeleiding interne training op vlak van werk en van technische en sociale vaardigheden in het werkatelier met elke jongere samen zoeken naar en opvolgen van geschikt werk centraal aanspreekpunt zijn voor alle werkgevers zoeken en begeleiden van woonwerksituaties integreren van de werkbegeleiding binnen de totaalbegeleiding van de jongere

14

•

Organisatie werkatelier voor verschillende technieken brugproject ESF-onderwijs voor eigen deeltijdse leerlingen, met uitbreiding voor De Biehal team werkatelier (2,1 VTE): 0,5 coördinatie, 1,6 technische begeleiding team steunfunctie dienst tijdsbesteding (2,55 begeleiders): begeleiding scholen en externe werk-/verblijfssituaties; methodische coördinatie

3.1.2.5 Project ervaringsleren •

Doel de negatieve hulpverleningsspiraal doen keren appèl doen op de nog aanwezige positieve krachten het opgebouwde negatieve zelfbeeld kantelen in een minimale opbouw van hernieuwd zelfvertrouwen residentiële hulpverlening beëindigen en toeleiden tot context of zelfstandig wonen

•

Methodiek ervaringsleren via oefenen van arbeidsattitude, verblijvend in een familiale omgeving 3 maanden-termijn met start-, midden- en reflectieweek door middel van uitdagend groepsaanbod meewerken met jongere, individuele begeleiding, contextbegeleiding

•

Organisatie samenwerkingsverband met 3 Vlaamse CANO-voorzieningen 1 team, individuele projectplaatsen/verblijfslocaties participatie Pieter Simenon: 3 jongeren, 1 VTE begeleider en 0,25 VTE ondersteuning

Residentiële leergroep tel. 011-54.46.08

Martinus van Gurplaan 45 fax 011-54.33.01

3920 Lommel e-mail: [email protected]

Werkatelier tel. 011-54.50.25

Zilleweg 26 fax 011-54.50.21

3920 Lommel e-mail: [email protected]

15

3.2

DAGCENTRUM "DE TEUTEN"

________________________________________

•

Doel

Naar aanleiding van een problematische opvoedingssituatie hulp en ondersteuning bieden aan ouders in de opvoeding van hun schoolgaande kinderen

•

Begeleidingstehuis PIETER SIMENON

Project BAAL

Doelgroep -

•

Dagcentrum DE TEUTEN

vzw Jongerenwerking Pieter Simenon

10 jongens/meisjes tussen 6 en 18 jaar en hun gezinnen gezinnen uit Lommel en directe omgeving aanmelding door alle betrokken personen of diensten verwijzing door het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg of de Jeugdrechtbank

Methodiek -

opvang van kinderen met groepsbegeleiding naschools tot 19 uur • tijdens vakanties overdag gezinsbegeleiding voor het verbeteren van het samenleven en de opvoedingsprocessen thuis opvolging van de schoolsituaties samen met de ouders begeleiden van individuele problemen bij kinderen opzetten van gezamenlijke activiteiten voor alle ouders, vader- en moedergroep jongerenvergadering vormingsactiviteiten voor jongeren tienerwerking nauw overleg en samenwerking met verwijzers •

-

•

Organisatie -

goed bereikbare huisvesting in Lommel-Centrum team: 1 VTE directie en coördinatie, 4 VTE methodisch betrokken personeelsleden, 0,5 VTE logistiek

Koning Leopoldlaan 26, 3920 Lommel e-mail: [email protected]

tel. 011-55.28.15

16

fax 011-54.72.65

3.3

BUREAU ALTERNATIEVE AFHANDELING LIMBURG (BAAL) HCA-DIENST

__________________________________________________________________________ •

Doel - Het realiseren van een geïntegreerd aanbod betreffende het herstelgericht en constructief afhandelen in Limburg; Dagcentrum - het organiseren en begeleiden van DE TEUTEN herstelbemiddeling, HERGO, gemeenschapsdienst, leerprojecten en ouderstage

vzw Jongerenwerking Pieter Simenon

Begeleidingstehuis PIETER SIMENON

Project BAAL

Doelgroep Minderjarige delictplegers tussen 12 en 18 jaar en hun gezinnen uit de gerechtelijke arrondissementen Hasselt en Tongeren, aan wie een herstelgerichte en constructieve afhandeling of een ouderstage wordt voorgesteld door het Parket in Jeugdzaken of opgelegd door de Jeugdrechtbank. •

•

Methodiek → Het hanteren van een brede overlegstructuur en het aangaan van partnerships met relevante partners op het terrein; → het organiseren en begeleiden van de concrete afhandelingen: - Herstelbemiddeling Is bedoeld voor bekennende daders vanaf 12 jaar met gekende benadeelden, met aanwijsbare materiële en/of morele schade. Louter druggebruik is uitgesloten. Herstelbemiddeling is een vrijwillig aanbod dat gebeurt door een neutrale derde. Minderjarige daders, ouders en benadeelden worden uitgenodigd om via een bemiddelingsproces te komen tot een zo goed mogelijke oplossing of herstel van de gevolgen van het delict. - HERGO (herstelgericht groepsoverleg) Beoogt een begeleid overleg tussen de minderjarige dader en zijn achterban, het slachtoffer en zijn achterban en een gespecialiseerde politiebeambte. Uitkomst van dit overleg dient een intentieverklaring te zijn die moet leiden tot herstel van de schade voor het slachtoffer en de samenleving. Het groepsoverleg wordt begeleid door een moderator. - Gemeenschapsdienst Is bedoeld voor jongeren vanaf 12 jaar als reactie op delicten, met uitsluiting van louter druggebruik en seksuele delicten. De jongere levert een werkprestatie in de non-profit gedurende het aantal uren dat door de jeugdrechter wordt opgelegd. Zo krijgt de jongere de kans om zélf verantwoordelijkheid voor zijn daden op te nemen en op een zinvolle manier zijn fout goed te maken naar de samenleving en zijn omgeving toe. - Leerproject Slachtoffer in Beeld – Minderjarigen(SIB-M) Is bedoeld voor jongeren vanaf 14 jaar, die de gevolgen van hun misdrijf voor het slachtoffer minimaliseren. Het wordt opgelegd door de jeugdrechter als reactie op een bewezen strafbaar feit met uitsluiting van louter druggebruik en seksuele delicten. Specifiek doel: kennis en inlevingsvermogen vergroten inzake schade en slachtofferschap, de jongere stimuleren om hierin verantwoordelijkheid op te nemen. Een groepsprogramma van 20 uren dat gebruik maakt van groepsdiscussies, rollenspelen, slachtoffergetuigenissen en werkt met externe deskundigen.

17

-

-

-

•

Leerproject Seksualiteit en Relaties in Balans (SRIB)(i.s.m. CAW ’t Verschil) Is bedoeld voor jongeren vanaf 12 jaar die seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben gesteld. Het wordt opgelegd door de jeugdrechter als reactie op het plegen van een bewezen strafbaar feit. Specifiek doel: het bijbrengen van kennis en inzicht bij de jongere zelf, hem/haar bewust maken van zijn/haar seksueel grensoverschrijdend gedrag en de gevolgen hiervan, het bevorderen van zelfcontrole en vaardigheden om met risicovolle situaties om te gaan, het versterken van het inlevingsvermogen ten aanzien van het slachtoffer, het bevorderen van de verantwoordelijkheidszin van de jongere ten aanzien van het slachtoffer. Het is een individueel leertraject van 20 uren. Acht uren worden thematisch in groep aangeboden, waarbij het persoonlijke verhaal van de jongere met zijn context gelinkt aan de gepleegde feiten, het onderwerp vormt. Leerproject Drugs, (ver)antwoord? (DVA) (i.s.m. Katarsis) Is bedoeld voor minderjarige druggebruikers vanaf 14 jaar die weinig zicht hebben op de risico’s van hun gebruik en de gevolgen ervan. Het wordt opgelegd door de jeugdrechter als reactie op het druggebruik van de jongere. Specifiek doel: het verschaffen van kennis en inzicht in het persoonlijk druggebruik, het bewustmaken van de gevolgen van het gebruik, het stimuleren van het verantwoord omgaan met drugs waarbij niet gebruiken de meest verantwoorde keuze is. Het is een groepsprogramma van 20 uren in de vrije tijd van de jongere. Ouderstage Is bedoeld voor ouders die zich manifest onverschillig opstellen t.a.v. de feiten (vermoedelijk) gepleegd door hun kind, of die de strafbare feiten die door hun kind zijn gepleegd, ontkennen of minimaliseren, waardoor ze hebben bijgedragen tot het (vermoedelijk) delinquent gedrag van hun kind. Ze wordt voorgesteld door het Parket in Jeugdzaken of opgelegd door de Jeugdrechtbank. Het is aanvullend bedoeld bij de maatregel die wordt opgelegd aan het kind dat een als misdrijf omschreven feit heeft gepleegd. De ouders nemen in groep en individueel deel aan een programma van 30 uren.

Organisatie samenwerkingsprotocol herstelrechtelijke en constructieve afhandelingen Limburg partnership met CAW ’t Verschil en vzw Katarsis overkoepelend BAAL-team specifiek overleg per methodiek → op intern niveau: teamwerkingen → op extern niveau: samenwerkingen collegadiensten HCA, OSBJ hanteren van een organisatiestructuur met een duidelijk personeelskader (x VTE) jaarlijkse projectovereenkomst met uitzicht op erkenning als HCA-dienst vanaf 2009

Kattegatstraat 8/8 e-mail: [email protected]

tel. 011-45.00.61 www.baallimburg.be

18

fax 011-22.67.74

4

HISTORIEK

Naar aanleiding van 35 jaar Jongenstehuis Pieter Simenon en 25 jaar werking in Lommel werd de geschiedenis en evolutie ervan uitgebreid beschreven in het jaarverslag 1996. We beperken ons daarom in dit verslag tot een chronologische inventaris van de belangrijkste evolutiejaren en hot items. 1961

·

stichting vzw Jongenstehuis Pieter Simenon in Donk bij Herk-de-Stad; familiaal huis voor jeugdbeschermingsjongens

1971

· · ·

faillissement na 10 jaar werking stichting nieuwe vzw Jongenstehuis Pieter Simenon verhuis naar leegstaand klooster in Lommel-Werkplaatsen

1974

·

aankoop kloostergebouw Werkplaatsen

1976

· ·

aanvang achtereenvolgende ingrijpende verbouwingswerken start jaarlijkse verslagen

1983

· ·

start aparte residentiële afdeling in Leopoldsburg start B.T.K.-project Werkatelier in Lommel-Centrum

1984

· ·

integratie werkformule begeleid zelfstandig wonen afbraak zijbouw met dodelijk ongeval vrijwillige medewerker

1985

·

continuering werkatelier via D.A.C.-project

1987

· ·

verhuis TCK van Leopoldsburg naar Lommel-Kattenbos eerste-steenlegging nieuwbouw Werkplaatsen

1988

· · ·

ingebruikname nieuwbouw Werkplaatsen afbraak hoofdbouw oude klooster aanvang ESF-toelagen voor het werkatelier

1989

· ·

aankoop en verhuis Werkatelier naar Lommel-De Hees integratie netwerk automatisering

1991

· ·

start dagcentrum De Teuten in Lommel-De Hees start experiment Zeer Intensieve Begeleiding

1993

·

aankoop en verbouwing huis voor dagcentrum

1994

· ·

verhuis dagcentrum De Teuten naar Lommel-Centrum start samenwerking woon-werkproject Matrix in Heerlen

1995

· ·

differentiatie interne/externe adolescentenwerking start SamenwerkingsVerband Voorzieningen/Steunpunt

1996

· ·

nieuwe naam vzw: Jongerenwerking Pieter Simenon viering 35 jaar JPS/25 jaar werking in Lommel 19

1997

·

start E.S.F.-brugproject werkatelier

1998

· · · ·

vernieuwing hard- en software automatiseringsnetwerk bouwwerken gemeenschappelijke gastenruimte en uitbreiding burelen start verbreed Project ErvaringsLeren (PEL) met locaties Heerlen (Nl.) en Gingelom start project Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg (BAAL) in Hasselt

1999

·

medewerking start Provinciaal Vereffeningsfonds vanuit BAAL

2000

· ·

stopzetting collectewerking en opzet fondsenwerving beëindiging TCK-werking afdeling Kattenbos

2001

·

· ·

regularisering Derde ArbeidsCircuit voor medewerkers in onderhoud en werkatelier ontwikkeling Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning (CANO) verbouwing en uitbreiding infrastructuur dagcentrum project Slachtoffer in Beeld voor minderjarigen vanuit BAAL

2002

· · · ·

projecttoekenning werkatelier CANO-concept in praktijk start project Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding (GKRB) vervolg PEL-project in Leer-Werkcentrum La Gileppe in Jalhay

2003

· · · · ·

actualisering algemene missie diversiteitsvorming i.f.v. optimalisering kwaliteitszorg integratie CANO-concept en GKRB-project integratie werkatelier in dienst tijdsbesteding rapport praktijkexperiment Slachtoffer In Beeld - Minderjarigen

2004

·

vernieuwd studiosysteem binnen begeleidingstehuis

2005

· ·

faciliteren opstart centrale wachtlijstwerking Limburg d.m.v. project van de provincie start preventieproject Bumper vanuit BAAL

2006

· · · ·

ingebruikname uitbreiding burelen in Lommel-Werkplaatsen afgeleide PEL-projecten na La Gileppe geïntegreerde CANO-steunfunctie dienst tijdsbesteding in relatie met werkatelier studiedag BAAL "Met de neus op de feiten"

2007

. . . .

actieplan rond leiderschap n.a.v. uitstroom van leidinggevenden de komende 5 jaren modulering van de werkvormen dagcentrum en begeleidingstehuis de protocollering van het CANO-model in een tweejarig project kwantitatieve en kwalitatieve uitbreiding van BAAL binnen de implementatie van herstelgerichte en constructieve afhandelingen rond jeugdige delictplegers

·

20

5

ORGANISATIEONTWIKKELING

5.1

LEIDERSCHAP

_______________________

5.1.1 Organisatiestructuur Inleiding De vzw Jongerenwerking Pieter Simenon realiseert drie kernopdrachten: semi-ambulante begleidingen in een dagcentrumwerking, herstelgerichte en contructieve afhandelingen via een HCA-dienst en residentiële (CANO-)begeleidingen in een begeleidingstehuis. Deze drie kernprocessen zijn gaandeweg stevige deelwerkingen geworden met elk hun kennis en expertise. Stilaan komen we in de buurt van 70 medewerkers, verspreid over deze drie deelwerkingen met elk verschillende teams. Meer en meer rijst dan de vraag: hoe stuur je zo'n groter wordende organisatie met die verschillende deelexpertises aan? Welke structuren vraagt dit en hoe wordt dit best geleid? In 2007 werd een eerste inventaris gemaakt van bestaande literatuur over organisaties, met een eerste inhoudelijk keuzevoorstel voor een netwerkstructuur. Een netwerkorganisatie wordt omschreven als een groep van units die op een semi-stabiele wijze samenwerken, gecoacht door een kern van coördinatoren. De leidinggevenden van de vzw werden in het denkproces betrokken, samen met de raad van bestuur. Tijdens een algemene personeelsvergadering in oktober 2008 werd dit concept een tweede keer aan de volledige personeelsgroep voorgesteld. Vroegere (actie)planning 2008 -

Fase 1 (december 2007 - februari 2008): verdere uitdieping van het thema organisatiestructuur, leiderschap en teamstructuur met beslissende besprekingen Fase 2 (maart - mei 2008): consolideren van de gekozen concepten op beleidsniveau. Fase 3 (juni 2008): terugkoppeling naar raad van bestuur ter bespreking van deze keuze en bekrachtiging van deze keuze. Fase 4 (september - december 2008): verdere concretisering van organisatiestructuur, leiderschap en teamstructuur met eventueel actieplan.

Evolutie/evaluatie in 2008 Via een bundeling van literatuur hebben we ons proberen te verdiepen in organisatiestructuren en meer specifiek in netwerkstructuur. Op 30 maart 2008 zijn alle coördinatoren rond de tafel gegaan om deze evolutie te bespreken. We concludeerden dat bijkomende kennis van deze concepten nodig was en dat er vraag was naar een spreker, bezieler rond dit concept. De idee van een vernieuwde organisatiestructuur werd ook op de raad van bestuur besproken op 12 juni 2008. De idee werd open onthaald en het verdere zoekproces kon aangegaan worden. De zoektocht naar een spreker werd aangevat in het najaar, maar bleek niet zo makkelijk te verlopen. Via contacten met Itineris denken we dat de zoektocht naar een veranderende structuur een proces kan zijn dat eerst start bij een bevraging van alle medewerkers. Welk pad we hierin bewandelen zal begin 2009 duidelijk worden in de beleidsvergadering om dan toch in de eerste helft van het jaar hier acties rond op te zetten.

21

We zien deze beweging samen met de veranderingen van directie in 2010 en de keuze voor een algemeen directieteam voor de drie kernprocessen. Na intern overleg in verband met de verhouding tussen de 3 deelwerkingen (mei en juni 2008), werd een ontwerptekst uitgewerkt in de werkgroep van de raad van bestuur (juli 2008). Tijdens de raad van bestuur in september werd het concept van een algemeen directieteam binnen JPS vanaf 2010 bevestigd. Deze keuze werd voorgesteld tijdens de algemene personeelsvergadering in oktober 2008. Het doel is de samenstelling van een algemene directie die stevig(er) verankerd is binnen de 3 deelwerkingen die de kernopdrachten van de vzw realiseren. Het directieteam met een volume van 1,50 VTE zal samengesteld zijn uit 0,80 directie vanuit het begeleidingstehuis, 0,50 directie vanuit BAAL en 0,20 directie vanuit het dagcentrum. Nieuwe (actie)planning 2009 -

Verdere concretisering van organisatiestructuur, leiderschap en teamstructuur; keuze voor een bepaald model van organisatie realiseren en het veranderingstraject instellen; samen met een wijzigende organisatiestructuur ook de samenstelling van een directieteam en de leiding van een dergelijke organisatie aanpassen.

22

5.1.2 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Als organisatie zijn we reeds jaren bezig met een goed onderbouwd kwaliteitsbeleid. We volgen hierbij de richtlijnen van ons kwaliteitsdecreet en gebruiken het voor onze sector aangepaste PROZA-instrument. Doorheen dit werken krijgen we toch nog het gevoel dat dit iets mist en een kritische, verruimde maatschappijblik op verbetering, verandering en innovatie vraagt toch ook ondersteuning van andere denkkaders, zoals het maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Tijdens de algemene vergadering van het Vlaams Welzijnsverbond van 20 mei 2008 werd de gedachte van maatschappelijk verantwoord ondernemen voor onze sector geduid, waarbij MVO wordt gezien als: 'Een proces waarbij ondernemingen vrijwillig streven naar verbetering op bedrijfs- en maatschappelijk vlak door op een systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een geïntegreerde en coherente manier in de gehele bedrijfsvoering op te nemen waarbij overleg met alle partijen of belanghebbenden van de onderneming deel uitmaakt van dit proces.' www.mvovlaanderen.be of www.maatschappelijkverantwoordondernemen.be Wij denken dat de organisatie hierin reeds op bepaalde deelterreinen sterk is ontwikkeld, maar zien ook dat dit denkkader ons zeker stof tot nadenken geeft voor de toekomst. MVO heeft 3 P's: Profit (winst), people (medewerkers/gebruikers) en planet (ecologie). Deze 3 P's kan je vertalen naar: diversiteit, energie en competentiebeleid.

Diversiteit De context van diversiteit zit in de globalisering (immigratie), de vergrijzing en de opdroging van de arbeidsmarkt. Uitgangspunten zijn: cultuur van respect en participatie; linken met missie, visie en doelen; draagvlak voor betrokkenheid; personeel aantrekken en binden; flexibele, situationele werkafspraken. Hierin durven wij stellen dat we ten opzichte van andere organisaties en werkgevers reeds ver staan, maar we merken dat onze inhoudelijke kennis over een verdiept diversiteitsbeleid zeker voor verbetering vatbaar is.

Energie Bewust zijn van de impact op burgers (gebruikers en omgeving, medewerkers en omgeving) in de dienstverlening: verantwoord ondernemen; van voordeel naar voorwaarde; volgen van initiatieven op vlak van ecologie. Voor ons als gesubsidieerde vzw is dit niet altijd makkelijk en we beseffen dat hier toekomstgericht keuzes te maken zijn, die ons op een meer ecologische wijze verbindt met de essentie van onze missie.

Competentiebeleid Duurzaam omgaan met menselijke energie, medewerkers positief aanspreken, een organisatieconcept op maat creëren, omgaan met de spanning vraag-aanbod. Ons personeelsbeleid is gebaseerd op competentiemanagement en human resources management, alle medewerkers beschikken over een competentieprofiel en een nieuw ontwikkeld leerbeleid staat zo goed als op punt. In alle bescheidenheid stellen we dat dit de sterkst ontwikkelde pool is van de organisatie op vlak van MVO. Naar de toekomst toe willen we ons verder verdiepen in de concepten van maatschappelijk verantwoord ondernemen en willen we ook verbeteren op vlak van diversiteit, energie en competentiebeleid. Vanaf 2009 verwachten we actieplannen die deze denkkaders meenemen in verdere ontwikkelingen binnen de organisatie.

23

5.2

STRATEGIE EN BELEID

_________________________________

5.2.1 Kwaliteitszorg van de organisatie Inleiding De organisatie blijft continu in beweging in een veranderende omgeving. Het ene actieplan is nog niet gereed en het volgende zou al gerealiseerd moeten zijn. Het veranderingsdenken in banen leiden naar een structureel en planmatig, strategisch niveau vormt de uitdaging. Vroegere (actie)planning 2008 -

-

Welke verbeteracties concluderen we uit de analyse van het aandachtsgebied 'strategie en beleid' en hierin keuzes maken, gekoppeld aan een keuze voor een gezamenlijke aanpak of per deelwerking. De keuzes voor verbeteracties omzetten in actieplannen, die de effectieve veranderingen aansturen.

Evolutie/evaluatie in 2008 Het lijkt soms moeilijk naast de storm van het dagelijks kwalitatief werken in de hulp- en dienstverlening ook nog aan kwaliteitsbeleid te doen. Sommige aanpassingen dringen zich ad hoc op, andere geplande acties vragen een langer proces om de ideeën vorm te geven, om weerstanden te overwinnen en zin in vernieuwing te vinden. De procedure voor het aanwerven van personeel werd aangepast opdat deze uniform kan toegepast worden voor de meeste aanwervingen binnen de vzw. Met deze procedure proberen we zeer transparant te werken en geven we eigen medewerkers zoveel als mogelijk kansen op mobiliteit binnen de organisatie, rekening houdend met de organiseerbaarheid van een dienst of team. We maken een onderscheid in aanwervingen van bepaalde duur en onbepaalde duur om flexibel te kunnen handelen bij tijdelijke contracten, bijvoorbeeld tijdens ziekte of bij tijdskrediet van een vaste medewerker. Naar aanleiding van een conflict over de communicatie tijdens de ziekte van een medewerker werd een omschrijving opgemaakt, welke een handleiding is voor leidinggevenden ter communicatie met medewerkers tijdens hun afwezigheid in ziekte. Vanuit de gedachte van een tevredenheidsbevraging tussen verwijzers en voorzieningen in nauwe samenwerking met de voorzieningen en Jongerenwelzijn Limburg werd door het Limburgs Platform Jeugdzorg een project ingediend bij de provincie Limburg in het ruimere perspectief van de kwaliteit van samenwerking. Met dit project 'Kwaliteit van Samenwerking Bijzondere Jeudbijstand Limburg' (KVS BJB Limburg) trachten we uiteindelijk de kwaliteit van hulp en zorg aan kinderen/jongeren te optimaliseren. Dit project werd gelanceerd door de intervisiegroep 'Kwaliteit' van Limburg, waarin JPS participeert, samen met verschillende andere kwaliteitscoördinatoren van andere voorzieningen. Vzw De Oever faciliteert het project.

24

Vanuit de analyse van het aandachtsgebied 'strategie en beleid' werd communicatiebeleid naar voren geschoven als een gezamenlijk punt binnen de vzw. Gezien de enorme drukte en de steeds bijkomende actieplannen is het voorstel pas te starten met de aanpak van deze acties vanaf de tweede helft van 2009, eventueel pas begin 2010. De vragen die we ons hierbij stellen zijn: - hoe eigen interne communicatie verbeteren; - hoe een divers communicatiebeleid naar de verschillende doelgroepen toe ontwikkelen; - hoe een juist verwachtingspatroon bij de beoogde doelgroepen genereren; - wordt de effectiviteit van de communicatie getoetst; - hoe de inbreng van medewerkers in het extern communicatiebeleid ontwikkelen; - hoe de interne en externe communicatie op elkaar afstemmen; - hoe ontwikkelen we tweerichtingsverkeer in het extern communicatiebeleid. Nieuwe (actie)planning 2009 -

-

-

Bevragen van de medewerkers via de tevredenheidsmeting, aangevuld door een extra bevraging rond werkomstandigheden op vlak van ergonomie, naar aanleiding van een bezoek van de sociale inspectie; Voorbereiding van de hererkenningen van het dagcentrum en het begeleidingstehuis na 2010, naast de eerste erkenning van BAAL als HCA-dienst vanaf 01/01/2009 en reguliere erkenning na 2010; Opstart verbeteractie communicatiebeleid in de tweede helft van 2009 of begin 2010.

25

5.2.2

IT-beleid: verder van defensief naar strategisch

Inleiding In 2005 beslisten we om heel het IT-gebeuren (InformatieTechnologie: het geheel van computers) in het begeleidingstehuis om te vormen naar een 'Open Source-omgeving'. Het dagcentrum en BAAL werden betrokken bij deze aanpassingen en gaven hun mogelijkheden en interesses aan op dit vlak. Alle programma's en besturingssystemen (software) van het begeleidingstehuis bestaan sinds 2007 uit vrij ter beschikking gestelde en gratis te verkrijgen software. Door de gratis software en door het feit dat de hardware dan slechts aan minimale specificaties hoeft te voldoen, kunnen we de ITkosten sterk drukken. Deze overgang van een defensief IT-beleid naar een strategisch beleid heeft als doel de interne en externe communicatie efficiënt te realiseren met dalende kosten, minder risico's en een grotere stabiliteit en veiligheid. Vroegere (actie)planning 2008 In de planning voor 2008 werd de aandacht voornamelijk gericht op de integratie van het kwaliteitshandboek in het systeem en de opstart van een “kennisdatabank”. Daarnaast merkten we dat IT-vorming en opleiding noodzakelijk blijkt voor heel wat medewerkers, niet enkel omwille van de transformatie, maar ook omwille van de minimale verwachtingen rond een verder automatiseren van interne systemen. Of we een dergelijke vorming zien zitten en hoe we die gaan aanpakken, blijft zeker een vraag voor 2009. Evolutie/evaluatie in 2008 De integratie van het kwaliteitshandboek in het systeem heeft in 2008 vorm gekregen in zijn eerste stapjes. Dit proces is een zoeken naar hoe we kwaliteitsdenken meekrijgen in het systeem waarin dagelijks wordt gewerkt zonder hier in te overdrijven. Het gevaar bestaat dat dit zoveel informatie wordt dat medewerkers door de bomen het bos niet meer zien. Doorheen 2009 zal dit zeker nog verder op punt worden gesteld. Ook de opstart van een “kennisdatabank” werd gerealiseerd, maar moet in 2009 nog verder vorm krijgen. Het denkproces loopt nog wat betreft de juiste invulling van deze kennisdatabank en hoe we deze dan technisch kunnen realiseren. De beoogde vorming en opleiding heeft zich in 2008 voornamelijk beperkt tot een individuele ondersteuning. De verdere uitbouw van het systeem met voornamelijk het wegwerken van “onzuiverheden” in de programmatuur en betere ondersteuning voor het genereren van diverse lijsten en overzichten was niet gepland, maar heeft heel wat aandacht gekregen in 2008. Nieuwe (actie)planning 2009 Naast de hoger vermelde verdere uitbouw van de “kennisdatabank” en de vorming/training/ondersteuning zullen in 2009 ook ingrijpende structurele veranderingen plaatsvinden met als doel het faciliteren van “thuiswerk”. Tevens staan we voor de inwerking van een nieuw deeltijds personeelslid in heel ons IT-gebeuren. Hierdoor moet het mogelijk worden de continuïteit van de (interne) dienstverlening/ondersteuning te garanderen. Het dagcentrum neemt deel aan het project “uniform registratiesysteem”, start maart 2009. 26

5.3

PERSONEELSBELEID

_______________________________

5.3.1 Strategisch personeelsbeleidsplan en leerbeleid Inleiding Vanuit het VIVO-actieplan, dat werd gestart in 2002, werden een aantal belangrijke aandachtspunten en verbeterplannen gesignaleerd binnen het personeelsbeleid. Dit heeft geleid tot een strategisch personeelsbeleidsplan, dat zich in tijd uitstrekt van 2003 tot 2008. In dit personeelsbeleidsplan worden rond volgende onderwerpen verbeteracties voorgesteld: verhouding deelwerkingen; visie op personeelsbeleid; competentieprofielen; functioneringsgesprekken, beoordeling en werving & selectie; en tot slot vorming, training en opleiding gekoppeld aan leeftijdsgeïntegreerd beleid & kennismanagement. Het doel is op elk van deze terreinen theoretische kennis bijbrengen, structuren aanpassen, procedures opzetten en veranderingen binnen de organisatie realiseren. En dit voor een betere ondersteuning en sturing van hen die een verschil maken in onze organisatie, nl. de medewerkers: het belangrijkste kapitaal van onze vzw. Doorheen het werkjaar 2008 werd vanuit de interne werkgroep vorming, training en opleiding stevig gewerkt aan een leerbeleid waarin acties vanuit het personeelsbeleid werden overgenomen. Vroegere (actie)planning 2008 De vijfde stap van het strategisch beleidsplan, nl. functioneringsgesprekken, beoordeling, werving en selectie. Hoe hanteren wij de competentieprofielen als instrument binnen deze processen? Zijn er gezamenlijke visies of procedures op te stellen rond deze elementen van een structureel personeelsbeleid? Hoe kijken we hiernaar vanuit een personeelsvisie die Human Resource Management en competentiemanagement naar voren schuiven als belangrijke pijlers? Binnen het leerbeleid werd dit verder geconcretiseerd in: het creëren van randcondities zodat leren optimaal kan verlopen, zowel op team- als organisatieniveau; een proeftuin organiseren rond het onthaalbeleid voor een nieuwe medewerker en terugkoppeling van deze bevindingen; een gemeenschappelijk kader rond functioneringsgesprekken voor de gehele vzw; roluitklaringen van leidinggevenden, VTO-werkgroep, verantwoordelijke personeelsbeleid, opleidingsverantwoordelijke. Evolutie/evaluatie in 2008 Binnen het personeelsbeleid werden competentieprofielen opgesteld voor ieder personeelslid, dit vanuit een visie binnen HRM-management en competentiemanagement. Het geloof in iedere medewerker als belangrijk potentieel kwam daar tot uiting. Van daaruit werd in de VTO-werkgroep stilgestaan rond het opstellen van een ontwikkelingsbeleidsplan, een leerbeleid voor de vzw, dit in samenwerking met Dirk Vande Cruys van Itinerisadvies. We ontwikkelden een visietekst omtrent leren om zo te komen tot een leerbeleid binnen de organisatie. Met dit leerbeleid willen we het leren binnen de organisatie steeds beter opnemen. Omdat leren fundamenteel een relationeel gebeuren is, zal een leerbeleid enkel richting aangeven. Leren is afhankelijk van enkele variabelen (leerstijl en mogelijkheden van betrokkene, de fase in zijn groei en ontwikkeling, de te ontwikkelen kwaliteiten, de betreffende functie). Leren vereist een overeenstemmende cultuur van directheid, openheid. Het vraagt immers dat iedereen binnen de 27

organisatie feedback als vanzelfsprekend ziet. Het leerbeleid is ontwikkelingsgericht, iedere actie die erin staat heeft de bedoeling om mensen verder te ontwikkelen. Het succes van het leerbeleid stoelt op enkele fundamentele kwaliteiten van mensen, teams en organisatie. De kwaliteit van de dialoog is daar een heel belangrijke van. Dit beleid kan maar succes hebben als zaken op een goede manier scherp met elkaar opgenomen worden. De vooropgestelde acties van 2008 werden gedeeltelijk gerealiseerd. De visie op leren, 'het leerbeleid' is ondertussen in zijn definitieve vorm gegoten en doorgesproken met de gehele coördinatorengroep van vzw Jongerenwerking Pieter Simenon. Een gemeenschappelijk kader rond functioneringsgesprekken is afgewerkt en kreeg de titel 'leidraad functioneringsgesprekken voor leidinggevenden'. Het is een leidraad geworden voor alle leidinggevenden die functioneringsgesprekken voeren om als achtergrond, kader, ondersteuning te hebben. De proeftuin voor het onthaalbeleid werd gerealiseerd in het werkatelier. Binnen het opstellen van het onthaalbeleid werd er geopteerd om één onthaalplan te maken voor alle medewerkers van de vzw. Het is een checklist voor leidinggevenden die hen kan ondersteunen om praktische zaken en inhoudelijke aspecten van het werk te bespreken met de nieuwe medewerker. De inhoud en agenda van de VTO-groep en de leerbeleidgroep (die in het leven geroepen was om te werken rond het leerbeleid) sloten soms bij elkaar aan. Midden 2008 werd besloten om in één groep verder te gaan, met de naam 'overleg leerbeleid' en doelstellingen van beide groepen werden gecombineerd. Volgende doelstellingen werden samengevat en resulteren in: visie op leerbeleid blijvend ontwikkelen en continu implementeren; afstemmen en centraliseren van wat er op vzw-niveau aan leren kan georganiseerd worden; vzw-gerelateerd leren ontdekken, organiseren en hanteren; begroting aansturen en rekeningen opvolgen. De leden van de groep zijn de coördinatoren van BAAL, het dagcentrum, het begeleidingstehuis (deels) en de verantwoordelijke voor het personeelsbeleid. We botsen op het feit dat vanuit de administratie/logistieke kant geen deelname was, waardoor we in de praktijk vaak tijd zochten om dingen door te geven. Vanaf 2009 zal er vanuit deze kant ook deelname zijn aan het 'overleg leerbeleid'. De verdere roluitklaring werd verschoven naar 2009-2010 gezien de veranderingen op organisatieniveau en verschuivingen in de directie. Wanneer deze dingen op onze weg komen is het zinvoller om verder stil te staan bij de roluitklaring. Als laatste actiepunt van 2008 hadden we het creëren van randcondities. Ook dit wordt omwille van interne veranderingen verschoven en wordt terug opgenomen in 2009-2010. De groep 'overleg leerbeleid' koppelt deze gezette stappen twee keer per jaar terug naar de beleidvergadering en verder naar de coördinatorengroep. Nieuwe (actie)planning 2009: beleidsperspectief -

Documentenbeheer van alle verslagen, basisteksten; communicatie van acties, onderdelen van het 'leerbeleid' naar teams; alsook het verder creëren van randcondities zodat leren optimaal kan verlopen, zowel op teamals organisatieniveau; de roluitklaringen van leidinggevenden, 'overleg leerbeleid', verantwoordelijke personeelsbeleid, opleidingsverantwoordelijke verdere opvolging geven.

28

5.3.2 Vorming, training en opleiding (VTO) Inleiding Gedurende de eerste helft van 2008 was er binnen de vzw een VTO-overleg. Deze groep kwam ad hoc samen om rond vorming, training en opleiding stil te staan in brede zin. De doelstellingen van de VTO-groep waren: afstemmen en centraliseren van wat er op vzw-niveau aan vorming kan georganiseerd worden; gezamenlijke zaken qua noden rond vorming regelen; meer zicht krijgen op elkaars vorming binnen de (deel)werking(en)/teams; algemene vorming voor de gehele vzw afstemmen; de begroting en rekeningen opvolgen. Deze werkgroep komt 4 x per jaar structureel samen en ad hoc indien nodig. Vroegere (actie)planning 2008 In 2008 werd in de VTO- werkgroep stilgestaan bij: het thema 'kruisbestuiving'; de besteding VIVO budgetten; het verder ontwikkelen van een leerbeleid; het maken van een inventaris van de gevolgde vorming over de gehele vzw heen; de start voor het ontwikkelen van een kadertekst rond 'richtlijnen op vormingen, opleidingen binnen het leerbeleid'; brainstorming rond wat we kunnen opnemen rond 'communicatiebeleid'. Evolutie/evaluatie in 2008 Thema kruisbestuiving in vzw Jongerenwerking Pieter Simenon Vanuit het gedachtegoed dat leren van individuele medewerkers als een belangrijke waarde gezien wordt, gaan we ervan uit dat medewerkers zowel intern als extern kunnen leren. In de organisatie is er veel kennis, zijn er inzichten, methodieken waarvan we als medewerker in die organisatie ook heel wat kunnen halen. Zo startten we in 2007 met het thema 'kruisbestuiving'. Het thema kreeg deze naam omdat we als deelwerkingen, teams elkaar kunnen 'kruisbestuiven' in kennis/inzichten/vaardigheden, ... In oktober 2007 vond er een eerste Algemene Personeelsvergadering (APV) plaats waar dit thema uitgebreid aan bod kwam. Elk team/deelwerking binnen de vzw stelde eigen methodieken, inzichten, werkwijzen aan elkaar voor om van elkaar te kunnen leren. Van daaruit werd er een evaluatie gedaan in elk team en bevraagd waarrond er verdere 'kruisbestuiving' kan komen. De VTO groep bundelde deze vragen en kwam op een gemeenschappelijk thema uit: 'herstel'. Dit werd het thema voor de volgende APV. Het BAAL-team, die dit als werkkader heeft, vulde dit inhoudelijk in tijdens de APV op 2 oktober 2008. Het doel was om de medewerkers te laten nadenken, reflecteren over wat herstel is, hoe ver reikt herstel, wat is de verantwoordelijkheid van de dader/slachtoffer, welke gepleegde feiten worden zwaarder gezien dan andere en waarom ... De leden van het BAAL-team verwerkten alle antwoorden, vragen in een geheel verslag. Dit verslag en eigen opgedane inzichten worden verder gehanteerd in alle teams om dieper op het thema in te gaan. Van daaruit kan dan terugkoppeling gebeuren naar het BAAL-team. Meer info rond 'herstel'-aanbod vanuit het BAAL-team vinden jullie terug in het kwaliteitsverslag van BAAL. 29

Werkjaar 2009 zal ook nog verder gaan rond 'herstel' in de brede zin van het woord. In dit thema kadert ook het agressiebeleidsplan waarrond in de vzw gewerkt wordt. Het thema herstel komt bij agressie-incidenten ook aan bod. Op die manier verkrijgen de medewerkers meer inzichten om hiermee aan de slag te gaan. Ontwikkelen van een leerbeleid Dit actiepunt kwam zowel aan bod in de VTO-groep als in de groep leerbeleid. Omwille van een soms dubbele agenda werd midden 2008 beslist om in 1 groep verder te gaan met als naam 'overleg leerbeleid'. Verdere informatie vind u terug onder het punt 5.3.1 “Strategisch personeelsbeleidsplan en leerbeleid”. Opmaken van een inventaris In de vzw hebben we gepoogd een inventaris op te maken van de gevolgde vorming van het afgelopen werkjaar. Op die manier willen we beter zicht krijgen op de gevolgde vormingen en de evaluaties van de vormingen, opdat collega's hieruit info putten om al dan niet zelf deel te nemen. Ook willen we nagaan welke kennis en achtergrond al in de vzw aanwezig is en overzichtelijk verzamelen. Omwille van de arbeidsintensiviteit om dit allemaal in te brengen werd beslist om een gemakkelijker schema te voorzien, dit in samenspraak met de IT-verantwoordelijke. Kadertekst richtlijnen rond vormingen en opleidingen De visietekst rond leerbeleid is af wat ons een achtergrond geeft om te kijken naar 'leren'. De richtlijnen rond het volgen van vorming (aantal uren, financies, hoe organiseren, ...) vroegen nog verdere aanpassing. Deze opstart van tekst is begonnen in 2008 en willen we tegen mei 2009 finaliseren. Communicatiebeleid Vanuit interne bevraging door PROZA (zelfevaluatieinstrument BJB wat kadert in kwaliteitszorg) kwam het communicatiebeleid als werkpunt. Dit werd besproken en gezien de drukke agenda zal dit verschuiven naar najaar 2009 en 2010. Nieuwe (actie)planning 2009: beleidsperspectief De VTO-groep en de leerbeleidgroep zijn één groep geworden en de doelen worden gecentraliseerd. Doelen: verder werken aan thema 'kruisbestuiving'; verder afwerken kadertekst rond richtlijnen voor vormingen, opleidingen; werken rond: 'Wat is een communicatiebeleid binnen de vzw en hoe kunnen we dit verbeteren'; samen met de IT-verantwoordelijke zoeken naar een gemakkelijk, vlot kader om gevolgde vormingen in te brengen.

30

5.3.3 Personeelskengetallen De leeftijdsrange In de eerste tabel geven we de spreiding van onze medewerkers weer over verschillende leeftijdsranges. Op vzw-niveau zien we een goede gemiddelde spreiding, als we kijken naar de deelwerkingen merken we verschillen. Het dagcentrum heeft een goede spreiding algemeen. In het begeleidingstehuis zien we een grote groep medewerkers in de range van 40 tot 60 jaar. Gezien de normale gewenste opbouw eerder omgekeerd is, kan dit voor de nodige moeilijkheden zorgen op de werkvloer in het kader van extra verlof, een goede diverse mix van leeftijden en risico's op kennis- en ervaringsdraining bij uitstroming van deze oudere medewerkers. Voor BAAL zien we een grote groep medewerkers in de range van 30 tot 40 jaar. Hierdoor komen op termijn dezelfde moeilijkheden naar boven als in het begeleidingstehuis en is er weinig diversiteit in leeftijd op de hedendaagse werkvloer. Onze toekomstgerichte uitdagingen liggen in het aanwervingsbeleid van waaruit knelpunten kunnen verbeterd en voorkomen worden.

Begeleidingstehuis

-25 j

25-30 j

30-40 j

40-50 j

50-60 j

+ 60 j

TOTAAL

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

Directie

0

0

0

0

0,5

1

0

0

1

1

0

0

1,5

2

Coördinatie

0

0

0

0

0,5

1

1,8

2

2,8

5

0

0

5,1

8

Steundiensten

0

0

1,05

2

2

2

1,5

2

0,5

1

0

0

5,05

7

Contextbgl

0,65

1

1,75

2

3,4

4

1,3

2

0,5

1

0

0

7,6

10

leergroep

1,2

2

0

0

2

2

3

3

0

0

0

0

6,2

7

Facilitair team

1

1

0

0

0

0

4

4

2

3

1

1

8

9

Werkatelier

0

0

0

0

0

0

1,6

3

0

0

0

0

1,6

3

PEL

0

0

1

1

0

0

0

0

0

0

0

0

1

1

TOTAAL

2,85

4

3,8

5

8,4

10

13,2

16

6,8

11

1

1

36,05

47

-25 j

25-30 j

30-40 j

40-50 j

50-60 j

+ 60 j

TOTAAL

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

VTE

Aantal

Dagcentrum

1

1

1

1

2

3

0

0

1,5

3

0

0

5,5

8

BAAL

1

1

2,5

3

9,8

10

0

0

0

0

0

0

13,3

14

TOTAAL VZW

4,85

6

7,3

9

20,2

23

13,2

16

8,3

14

1

1

54,85

69

31

Het geslacht of de verhouding vrouw-man In de tweede tabel werd een onderverdeling gemaakt naar geslacht. De welzijnssector wordt gekenmerkt door een oververtegenwoordiging van vrouwen in het werkveld. Ook in onze vzw kunnen wij dit niet tegenspreken met 44 vrouwen en 25 mannen. Maar we denken dat het algemeen, gezien de maatschappelijke tendens, nog redelijk evenwichtig verdeeld is. Vaak proberen we reeds in het aanwervingsbeleid rekening te houden met deze verhoudingen, omdat we vinden dat een goede diversiteit op dit vlak tot betere resultaten leidt. Op deelwerkingniveau springt het dagcentrum er een beetje uit met slechts 2 mannen op 8 medewerkers. Hier ligt zeker een uitdaging in toekomstige aanwervingen. Op teamniveau zien we ook in het begeleidingstehuis bepaalde onevenwichten, bv. de steundiensten, waar toekomstgericht uitdagingen liggen.

BEGELEIDINGSTEHUIS

MAN

VROUW

TOTAAL

VTE

AANTAL

VTE

AANTAL

VTE

AANTAL

DIRECTIE

1,5

2

0

0

1,5

2

COÖRDINATIE

2,8

4

2,3

4

5,1

8

STEUNDIENSTEN

0

0

5,05

7

5,05

7

CONTEXTBEGELEIDERS

3,1

4

4,5

6

7,6

10

LEERGROEP

2

2

4,2

5

6,2

7

FACILITAIR TEAM

3,5

4

4,5

5

8

9

WERKATELIER

1

2

0,6

1

1,6

3

PEL

0

0

1

1

1

1

TOTAAL

13,9

18

22,15

29

36,05

47

MAN

VROUW

TOTAAL

VTE

AANTAL

VTE

AANTAL

VTE

AANTAL

DAGCENTRUM

1

2

4,5

6

5,5

8

BAAL

5

5

8,3

9

13,3

14

TOTAAL VZW

19,9

25

34,95

44

54,85

69

32

5.3.4 Comité voor preventie en bescherming op het werk Sinds mei 2008, na de sociale verkiezingen, beschikken we over een comité preventie en bescherming op het werk (CPBW). Dit comité bestaat uit 9 leden: 4 leden gekozen door de werkgever, 4 leden gekozen door de werknemer en 1 preventieadviseur. Dit comité vergadert 10 x per jaar en heeft als opdracht om alle middelen aan te wenden om het welzijn van de werknemers bij het uitvoeren van hun opdracht te bevorderen. In die vergaderingen worden de actiepunten van dat jaar besproken en geëvalueerd per afdeling. In de laatste vergadering van het jaar worden de actiepunten voor het komende jaar aangebracht. Het comité heeft voornamelijk een adviserende rol t.a.v. de andere overlegorganen binnen de vzw. Dit comité sluit aan bij de werking van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (IDPBW) die reeds eerder werkzaam was. Hieronder vindt U de aangepakte actiepunten van 2008 en de nieuwe actiepunten voor 2009.

Actiepunten IDPBW voor 2008 die geheel of gedeeltelijk zijn aangepakt Voor de hele vzw: sociale verkiezingen gerealiseerd in mei 2008; ontwikkeling algemeen onthaalbeleid hele vzw in eindfase; brandbestrijdingscursus nieuwe werknemers; vertrekkend vanuit een duidelijk personeelsbeleidsplan komen tot competentie- en functioneringsprofielen die geëvalueerd worden in de jaarlijkse functioneringsgesprekken en waaruit een persoonlijk opleidingsplan kan gestuurd worden; voorbereidingen getroffen voor een enquête psychosociale belasting binnen de personeelsgroep die in 2009 zal afgenomen worden en geëvalueerd met de nodige actiepunten; verdere uitwerking van het op elkaar afstellen van het arbeidsreglement en de procedures van het kwaliteitshandboek. Deelwerking begeleidingstehuis Pieter Simenon: cursus brandbestrijding te Lommel voor de interventieploeg; auditverslag 2008; ergonomiebevorderende maatregelen voor alle personeelsleden; interim vertrouwenspersoon aangesteld tot juni 2009; interne brand- en evacuatieoefeningen voor jongeren en personeel; plaatsing bewakingscamera's in burelen en procedures hierbij afgerond; vademecum op website met de meest belangrijke personeelsafspraken. Project werkatelier: aankoop nieuwe houtcombiné; zoldervloer aangelegd; afzuiging vernieuwd van houtatelier; auditverslag 2008; rugbesparende hefmiddelen: steekkar voor platen; medewerker gestart met uitgebreide EHBO-cursus.

33

Deelwerking dagcentrum De Teuten: auditverslag 2008; ramen eerste verdieping vernieuwd + afkastingen gemaakt; tuintent aangekocht, trampoline beveiligd met netwerk; zoldervloer geïsoleerd + aanpassingen gedaan aan trap en traphal 1ste verdieping; aanwezigheidsbord in gebruik genomen; bomen in de tuin verwijderd, rubberen tegels gelegd langs de zandbak, terras aangelegd bij de tent; nieuw antwoordapparaat + nieuwe bureaustoelen aangekocht; evacuatieoefeningen bij brand gehouden. Deelwerking BAAL: verdere ontwikkeling kwaliteitsbeleid; op punt stellen huishoudelijk reglement; geweld door externen (vorming en procedures) registratie arbeidsongevallen en klachten. Actiepunten IDPBW en CPBW voor 2009 Voor de hele vzw: ontwikkeling van een algemeen onthaalbeleid, leerbeleid; organiseren brandbestrijdingscursus voor nieuwe werknemers; verkiezing vertrouwenspersoon (juni 2009); opleiding hiërarchische leiding; opstellen beleidsverklaring updaten van de risicoanalyses; enquête houden rond psychosociale belasting binnen de personeelsgroep / tevredenheidsmeting verdere uitwerking van het op elkaar afstellen van het arbeidsreglement en de procedures van het kwaliteitshandboek; ontwikkeling stressbeleid en pestbeleid (GAP); EHBO-beleidsplan (GAP) procedures langdurige afwezigheid door ziekte: gezondheidstoezicht, bezoek- en overlegmomenten, werkhervattingsafspraken. Deelwerking begeleidingstehuis Pieter Simenon: klachtenregistratie verbeteren brandpreventiebeleid - evacuatieoefeningen auditverslag 2009 de nodige schilder- en herstellingswerken aan de gebouwen vervangen meubels kamers + gemeenschappelijke ruimtes interne jongens ergonomie bevorderende maatregelen voor administratief personeel milieubeleid: bevorderen van maatregelen verwarming en verluchting lokalen inventaris arbeidsmiddelen + chemische producten (GAP) indienststellingsverslagen apparatuur + instructiekaarten (GAP) ongevallenanalyse (GAP)

34

Project werkatelier: isoleren van het dak van het woonhuis en tweede werkhuis; isoleren van de gevelpunten van het tweede werkhuis; plaatsen van een nieuwe gasverwarmingsketel voor het woonhuis; plaatsen van een nieuwe mazoutketel voor het werkhuis; verbeteren van de afzuiging van het houtatelier; beplanten en verfraaien van de tuin; aankopen van op maat gemaakte gehoorbescherming voor de begeleiders; opstellen auditverslag 2009. Deelwerking dagcentrum De Teuten: afbreken en plaatsen nieuwe keuken conform de HACCP; aanpassen infrastructuur aan HACCP normen (GAP); douche vernieuwen en plaats maken voor wasmachine; computersysteem vernieuwen; terras opnieuw aanleggen; nieuw gras zaaien in tuin; evacuatieoefeningen houden; klachtenregistratie verbeteren; vorming organiseren voor het personeel rond voedselbereiding en bewaring; opmaken inventaris PBM (persoonlijke beschermingsmiddelen); opstellen auditverslag 2009. Deelwerking BAAL: evacuatieoefening houden samen met andere huurders in het gebouw; huishoudelijk reglement op punt stellen + onthaalbeleid updaten; registreren van bijna-arbeidsongevallen; uitwerken noodprocedures bij defecte lift; aankopen van een tweede EHBO-koffer + opvolging EHBO; werken rond het thema agressie: registratie en kwaliteitsbeleid inzake risico's agressie (GAP); streven naar een brandbestrijdingscursus op maat (GAP); afstemmen met beheerder van gebouw en andere huurders rond veiligheid (GAP); zoeken naar een nieuwe huisvesting voor de deelwerking Baal (GAP). opstellen auditverslag 2009

35

5.4

MIDDELEN EN SAMENWERKING

____________________________________________

5.4.1 Financiële informatie Reguliere en eigen bronnen De opvang en begeleiding van jongeren in het begeleidingstehuis en het dagcentrum worden vrijwel integraal betoelaagd door de Vlaamse Overheid, het Fonds Jongerenwelzijn. Het betreft hier genormeerde kosten voor personeel en forfaitaire toelagen voor de werking/infrastructuur van de voorzieningen en voor verblijf/begeleiding van de jongeren. Ook in 2008 moesten op verschillende niveaus inspanningen geleverd worden om een aantal noodzakelijke financiële meerontvangsten te realiseren. Bijkomende aanvullende tewerkstellingen worden gerealiseerd door middel van Sociale Maribel en VIA-middelen. Specifieke vorming en opleiding van personeel wordt betoelaagd via VIVOmiddelen. De goedkeuring als ESF-brugproject vanaf 01/01/1997, in het kader van het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming, Dienst Beroepsopleiding, Brugprojecten, verzekerde structurele ontvangsten voor een aantal werkingskosten en vooral voor de leervergoedingen van de jongeren in het brugproject van het werkatelier. Projecttoelagen van het Fonds Jongerenwelzijn dekten volledig de personeels- en werkingskosten van de projecten BAAL, PEL en GKRB; en de personeelskosten van het project Werkatelier. Voor niet-betoelaagde werkingskosten werden toelagen verleend door de stad Lommel. De provincie Limburg betoelaagt sinds 2002 geen reguliere werkingskosten meer, maar geeft nu projectbetoelaging. Jongerenwerking Pieter Simenon faciliteerde vanaf december 2005 tot 30/09/2008 en opnieuw vanaf 01/12/2008 het door de provincie Limburg betoelaagd project "Verbeteren Instroom/Uitstroom in de BJB Limburg” of de Centrale Wachtlijstwerking Limburg. De Vriendenkring van Pieter Simenon organiseerde in 2008 een stand op de Lommelse kerstmarkt op 21/12/2008. Tevens heeft de Vriendenkring per 31/08/2008 deelgenomen aan de jaarlijkse “Dag van het Zand” te Lommel. Gedurende deze dag worden allerlei zandkunstwerkjes gedemonstreerd. De Vriendenkring verzekerde de drankvoorziening. Uit zijn financiële acties kon de Vriendenkring in het dagcentrum een extra sinterklaasbijdrage ter beschikking stellen en ook bijdragen voor een extra uitstap met de kinderen tijdens de grote vakantie. Het driemaandelijks tijdschrift "JA" bleef zorgen voor een belangrijke financiële ondersteuning door vele sympathisanten. De vzw Jongerenwerking Pieter Simenon is door het ministerie van Financiën erkend als instelling die gemachtigd is attesten inzake belastingvrijstelling voor giften uit te reiken. Bij ontvangen financiële steun vanaf € 30 tijdens een kalenderjaar, wordt een fiscaal attest afgeleverd.

36

Bijkomende fondsen Nationale Loterij Bij de Nationale Loterij werd in 2008 een bijkomende investeringsaanvraag ingediend. Op 10 december 2008 hebben we deze aangevraagde investeringssubsidie op onze bankrekening ontvangen ten bedrage van € 7.000. Dit bedrag zal als volgt verdeeld worden voor de gerealiseerde investeringen van de vzw in het boekjaar 2008: € 3.690 voor de aankoop van een nieuwe houtcombiné in het "Werkatelier", € 2.855,60 voor het leveren en plaatsen van PVC- ramen in het "Dagcentrum”. Ten slotte zal het restant van € 454,40 gebruikt worden voor de aankoop van IT-materialen in het “Begeleidingstehuis”. Welzijnszorg In december 2007 hebben we van “Welzijnszorg” een toelage ontvangen ten bedrage van € 3.500. Dit bedrag is bedoeld voor het aanleggen van een budget "schoolfonds" voor de schoolgaande jongeren die begeleid zelfstandig wonen. Op 31/12/2008 hebben we van deze toelage € 1.538,26 gebruikt. Het saldo wordt terug overgemaakt aan Welzijnszorg. Agentschap Jongerenwelzijn Voor het ondersteunen en uitbouwen van een geautomatiseerde en geïnformatiseerde gegevensuitwisseling en communicatie met de voorzieningen, heeft de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, beslist om op de begroting 2008 van het Fonds Jongerenwelzijn éénmalig € 500.000 vrij te maken die integraal geïnvesteerd moet worden in de uitbouw van het IT-park van de private voorzieningen in de Bijzondere Jeugdbijstand. Zodoende hebben we per 16/12/2008 op onze bankrekening van het “Agentschap Jongerenwelzijn” een toelage ontvangen ten bedrage van € 7.000 voor de verdere uitbouw van het IT-park binnen onze deelwerkingen. Vzw Ommekaar Wegens de stopzetting van de activiteiten van de vzw Ommekaar te Lommel werden de activa verdeeld over een aantal sociale voorzieningen. Op 20/02/2008 ontving Jongerenwerking Pieter Simenon hiervan € 3.000.

37

5.4.2 Samenwerkingsverbanden Participatie op diverse relevante externe overlegniveaus blijft een belangrijk aandachtspunt om ook structureel de maatschappelijke en emancipatorische doelstellingen met betrekking tot onze doelgroepen te bereiken. Daartoe worden extern intensieve samenwerkingsverbanden en netwerken onderhouden. Dit gebeurt op verschillende niveaus: Vlaams, provinciaal, regionaal en lokaal; zowel binnen als buiten de sector bijzondere jeugdbijstand, binnen koepels en met werkvormorganisaties, binnen samenwerkingsverbanden en participerend aan al dan niet inhoudelijke overleggroepen. De ontwikkelingen rond het globaal plan jeugdzorg, het nieuwe jeugdrecht en de integrale jeugdhulpverlening versterken uiteraard deze keuze. De vzw is als organisatie sectoraal aangesloten bij: -

de vzw Vlaams Welzijnsverbond (Caritas) in Brussel, als christelijk geïnspireerd initiatief; de vzw Jongerenbegeleiding in Kortrijk.

Ook werd in 2008 al dan niet (zeer) intensief samengewerkt op diverse niveaus. Op nationaal en Vlaams niveau: -

-

het Project Ervaringsleren, een organisatorische en inhoudelijke samenwerking met 2 Vlaamse partners Cirkant, Turnhout en De Wissel, Leuven: directies, stafmedewerkers, begeleiders; de overleggroep CANO-voorzieningen (directies, staf, begeleiders); de overleggroep GKRB Vlaams-Brabant, Antwerpen, Limburg en de gemeenschapsinstelling De Kempen; het Samenwerkingsverband Trainingscentra voor Kamerbewoning (raad van bestuur en intervisiegroep); het Vlaams Samenwerkingsverband Dagcentra (dagcentrumoverleg); de vzw OndersteuningsStructuur BJZ (OSBJ) (raad van bestuur, coördinatorenoverleg HCAdiensten, methodiekgroep HERstelgericht GroepsOverleg (HERGO), intervisie time-out, vernieuwende initiatieven, STENT, ...); het praktijkteam en coördinatorenoverleg Slachtoffer In Beeld-Minderjarigen (SIB-M); het proefproject SIB-M met de gemeenschapsinstelling De Kempen; het comité HCA-directies van het Vlaams Welzijnsverbond; het overleg HCA-diensten van vzw Jongerenbegeleiding; de discussiedag strategisch plan jeugdzorg; de ledenvergadering van de vzw Jongerenbegeleiding; het sectoraal directiecomité BJB van het Vlaams Welzijnsverbond; de Commissie Kwaliteit van het Vlaams Welzijnsverbond; de reflexiegroep Zorginnovatie van het Vlaams Welzijnsverbond; de kenniskring YAR; de dienst beroepsopleidingen van het ministerie van onderwijs en vorming (begeleidingsvergaderingen brugprojecten); samenwerkingovereenkomsten met zorgboerderijen, vzw's en openbare besturen i.f.v.. brugprojecten en ervaringsprojecten; het Steunpunt Groene Zorg; de vzw SSC-Partezis, Heverlee; de Vlaamse vereniging voor preventie en bescherming PREBES.

38

Op provinciaal niveau: -

het Limburgs Platform Bijzondere Jeugdzorg Voorzieningen (LPJ) (algemene vergadering, bureau en overleg met de regiodienst BJB Limburg); de stuurgroep van het project Kwaliteit van Samenwerking (KVS) BJB Limburg; het Limburgse Coördinatiecomité BJZ van het Vlaams Welzijnsverbond; de Limburgse werkgroep Vorming BJB, in 2007 geïntegreerd in het LPJ; de Intervisiegroep Kwaliteitszorg BJB Limburg van het Vlaams Welzijnsverbond, in 2007 geïntegreerd in het LPJ; het Ondersteuningsteam Migranten BJB Limburg (algemene vergadering); het Samenwerkingsverband Herstelrechtelijke en Constructieve Afhandelingen minderjarigen; het Team Herstelbemiddeling minderjarigen Limburg; het Team Gemeenschapsdienst minderjarigen Limburg; het arrondissementeel overleg AGM Tongeren; het Provinciaal Vereffeningsfonds Limburg: Comité V en Begeleidingsgroep; het samenwerkingsverband met CAW 't Verschil i.v.m. het leerproject Seksualiteit en Relaties in Balans (SRIB); het samenwerkingsverband met Katarsis i.v.m. het leerproject Drugs, (ver)antwoord? (DVA) het Contactcomité voor Organisaties Jeugdzorg Limburg; de stuurgroep BUMPER-project; de stuurgroep Herstelbemiddeling Meerderjarigen Tongeren; de samenwerking met Arktos Limburg/CDV Het Treffen (brugprojecten, stuurgroep voortrajecten en stuurgroep deeltijdse vorming); de klankbordgroep Stuwer KHLim; de focusgroep geweld; de convenant met GDT LISTEL i.v.m. therapeutische projecten geestelijke gezondheidszorg; de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk IDEWE; het overlegplatform werkveld KHLim; het groeiplan diversiteit in het kader van ERSV Limburg; de werkgroep Welzijnszorg, regionale dienst Limburg; de gewestelijke vakbonden LBC-NVK en ABVV-BBTK.

Op regionaal en lokaal niveau: -

het Regionaal Welzijnsoverleg Noord-Limburg (dagelijks bestuur en algemene vergadering); de vzw Opbouwwerk Noord-Limburg (algemene vergadering); de vzw Open Atelier Overpelt en Lommel (raad van bestuur); structureel overleg met betrokken onderwijsinstellingen, in het bijzonder de deeltijdse scholen; de samenwerkingsovereenkomst met De Biehal STC (brugprojecten); de netwerkstuurgroep Integrale Jeugdhulp Noord-Limburg; de Stedelijke Preventieraad Lommel; overleg politie Lommel; werkgroep Lokaal Sociaal Beleid met ACW-Lommel; de vzw Parochiale Werken Lommel-Werkplaatsen; het Hasselts Overleg Welzijn HOW.

39

6

EXTERNE BELEIDSONTWIKKELINGEN

De externe beleidsontwikkelingen met betrekking tot de sector Bijzondere Jeugdbijstand focusten in 2008 vooral op de verdere realisering van het Globaal Plan Jeugdzorg, de Vlaamse invulling van het nieuwe jeugdrecht en het vertraagde perspectief van de Integrale Jeugdhulpverlening.

6.1

GLOBAAL PLAN JEUGDZORG

________________________________________ Het “Globaal Plan Jeugdzorg” van minister Vervotte dateert van 03/02/2006. Met een belangrijke budgettaire injectie, gespreid over de periode van 2006 tot 2010, werd een integrale aanpak beoogd van de problemen in en rond de Bijzondere Jeugdbijstand op basis van 6 beleidskeuzes en vanuit 9 werkprincipes, geconcretiseerd in 37 doelstellingen. Het Globaal Plan werd in de sector goed onthaald vanwege herkende uitgangspunten. Stevig aangestuurd vanuit de overheid, werden heel wat achtereenvolgende initiatieven uitgewerkt om vele concrete doelstellingen te realiseren: het uitbreidingsbeleid voor erkende voorzieningen (residentieel en ambulant begeleidingsaanbod) en projecten (aanbod crisishulp aan huis en pleegzorg), de implementatie van herstelgerichte en constructieve afhandeling met ook andere initiatieven als reactie op delicten van jongeren en de flexibilisering van de hulpverlening. Tegelijk werd een nieuw programmatiebesluit voor de voorzieningen BJB goedgekeurd en verspreid op basis van geactualiseerde en aangepaste parameters. Het Globaal Plan sloot goed aan op de in mei en juni 2006 verschenen nieuwe wetten tot wijziging van “de wetgeving betreffende de jeugdbescherming en het ten laste nemen van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd”; waardoor we beschikken over een geactualiseerd jeugdrecht, waarin reacties op delicten en hulpverlening complementair zijn en de herstelgerichte reacties steeds in overweging zullen worden genomen. Pieter Simenon formuleerde rond de jaarwisseling 2006-2007 een aantal voorstellen die relevant waren voor de verdere evolutie. In april 2007 werden alle initiatiefnemers over de beslissingen m.b.t. hun aanvragen geïnformeerd. Aansluitend bij het begeleidingstehuis Pieter Simenon, wilde JPS participeren in het protocolleren van het CANO-model om de projectwerking(en) GKRB te integreren. Voor de protocollering van CANO werd, gefaciliteerd door vzw Hadron te Gent, een halftijds programmaleider aangesteld om in samenwerking met 8 zgn. CANO-voorzieningen in een tweejarig project de protocollering uit te werken. Op de niveaus van directies, stafmedewerkers en begeleiders werd het bestaande CANOoverleg gericht op dit traject geïntensiveerd. Aansluitend bij de projectwerking BAAL, stelde JPS in januari 2007 een maximale uitbouw van een geïntegreerde dienst voor herstelgericht constructief afhandelen in de provincie Limburg voor: de uitbreiding van het bestaande aanbod van herstelbemiddeling, herstelgericht groepsoverleg, gemeenschapsdienst en leerproject (met differentiatie in leerprojecten) en de organisatie van ouderstage. Aan de dienst BAAL werd een stevige uitbreiding van middelen toegekend om de HCA-dienst (Herstelgerichte en Constructieve Afhandelingen) in Limburg volwaardig uit te bouwen vanaf 01/04/2007. Het bestaande aanbod m.b.t. tot herstelbemiddeling, HERGO (herstelgericht groepsoverleg), leerproject “Slachtoffer in Beeld - Minderjarigen” en gemeenschapsdienst werd bevestigd en uitgebreid. In de 2de helft van 2007 werden 2 nieuwe leerprojecten in externe samenwerking uitgewerkt en opgestart: het leerproject “Seksualiteit en Relaties in Balans” i.s.m. CAW 't Verschil en het leerproject “Drugs, (ver)antwoord?” i.s.m. vzw Katarsis. Begin 2008 is tenslotte het aanbod Ouderstage beschikbaar. 40

Er waren nog een aantal andere realisaties van het Globaal Plan Jeugdzorg in 2008, die relevant waren voor JPS. Om het begeleidingsaanbod binnen de bijzondere jeugdbijstand te flexibiliseren werd midden 2007 gestart met een aantal proefprojecten MFC (Multi-Functionele Centra). Halverwege het project kwam een tussentijds rapport beschikbaar. Ook werd de 60-dagenregel in de begeleidingstehuizen operationeel gewijzigd in een 50%-regel vanaf 01/01/2008. Dit laat toe vanuit een residentiële werking intenser met en binnen de gezinnen van de jongeren te werken. Het YAR-project (Youth At Risk) werd herhaald. Naast de implementatie van het elektronisch dossier Domino (het registratiesysteem voor het beheer van cliëntgegevens en de opvolging van cliënten door de verwijzers) wordt door de OSBJ (Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg) samen met het Agentschap Jongerenwelzijn een uniform registratiesysteem ontwikkeld voor cliëntgegevens op het niveau van de hulpaanbieders. Het dagcentrum De Teuten participeert in de uitwerking en proeffase van dit registratiesysteem. In de aanloop tot het installeren van structureel wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit en efficiëntie van het hulpaanbod in de BJB werd uitgekeken naar de onderzoeksresultaten van lopende onderzoeken. Van twee onderzoeken, waarin ook het begeleidingstehuis Pieter Simenon betrokken was, kwamen de onderzoeksrapportages ter beschikking: het onderzoek binnen de projecten GKRB (Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding) en het onderzoek binnen het private hulpaanbod, meer bepaald de werkvormen begeleidingstehuizen categorie 1bis, waarbinnen ook de CANO-gerichte (Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning) voorzieningen, thuisbegeleiding en de projecten GIT (Gestructureerde Intensieve Trajectbegeleiding) vallen. De beleidsbrief 2008-2009 van minister Vanackere kreeg vanuit onze sector vooral aandacht voor het gezinsbeleid (opvoedingsondersteuning, intensieve gezinsondersteuning), de jeugdhulp (integrale jeugdhulp, jongerenwelzijn), VIPA, toezicht en inspectie met het oog op kwaliteitszorg, vrijwilligerswerking, beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek en transversaal beleid. Betreffende de jeugdhulp werden de doelstellingen in het Globaal Plan onverkort verder gerealiseerd. Vanaf midden 2008 is een nieuw strategisch (vervolg)plan jeugdzorg in de maak. Naar aanleiding van de overstap naar de federale regering werd in opvolging van Steven Vanackere vanaf begin 2009 mevrouw Veerle Heeren de nieuwe Vlaamse minister ondermeer bevoegd voor Welzijn.

6.2

INTEGRALE JEUGDHULP

___________________________________ Het operationeel maken van de Integrale Jeugdhulp moest gebeuren vóór eind 2008. De nieuwe overlegstructuren werkten: de adviesraad Integrale Jeugdhulp, het managementcomité, de regionale stuurgroepen en de netwerkstuurgroepen. Sinds de pilootfase werkten in Limburg 6 netwerken 'rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp'. Het dagcentrum De Teuten maakt deel uit van het Noord-Limburgs netwerk. Voor de hele provincie werd één netwerk crisisjeugdhulp georganiseerd. Voor heel Vlaanderen werd in het moduleringstraject een intersectoraal bruikbaar terminologisch kader ontworpen voor het beschrijven van jeugdhulp: een reeks van afgewerkte typemodules voor de jeugdhulpaanbieders van 7 sectoren, waaronder de bijzondere jeugdbijstand, waarbinnen het hulpaanbod in modules (met functies en hulpprogramma's) werd uitgeschreven. Volgens het vakjargon werden vanuit het dagcentrum De Teuten 2 modules (“begeleiding en behandeling door een dagcentrum voor multimodale gezins- en jongerenbegeleiding”) en vanuit het 41

begeleidingstehuis Pieter Simenon 3 modules (“CANO - Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning” , “GKRB - Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding” en “PEL - Project Ervaringsleren”) voorgesteld. Deze modules werden eerst door het Agentschap Jongerenwelzijn goedgekeurd en daarna intersectoraal in de moduledatabank opgenomen. Om uitvoering te geven aan het decreet rechtspositie, dat van kracht is vanaf 01/07/2006, werden achtereenvolgende werkmappen samengesteld met informatiebrochures voor kinderen, jongeren en opvoedingsverantwoordelijken. Ook werden er één algemene en meerdere sectorale vormingssessies georganiseerd. Eind 2007 werkten de regio's hun eerste regioplannen uit. In het Regioplan Integrale Jeugdhulp Limburg 2008-2012 worden een tiental acties gemotiveerd en beschreven. Binnen de Vlaamse overheid is eind 2007 een Convenant Integrale Jeugdhulp 2007-2009 overeengekomen waarin 2 ministers en 6 leidend ambtenaren zich engageren rond 5 acties: de netwerken rechtstreeks toegankelijke hulp, de netwerken crisishulp, een screeningsinstrument verontrustende situaties, beleidsplanning en beperktere vergaderimpact. In verband met de uitbouw van de intersectorale toegangspoort kwam medio 2008 de conceptnota “een stand van zaken operationalisering toegangspoort” beschikbaar. De voorbereiding kent ernstige vertraging. De startdatum, die voorzien was begin 2010, is uitgesteld. In Limburg werd een actieonderzoek “Intersectoraal handelingsplan” opgezet, waarvan de eindrapportage begin 2009 beschikbaar komt.

6.3

VIA-AKKOORD EN PERSONEELSSTATUUT

______________________________________________________ Het VIA-akkoord (Vlaams Intersectoraal Akkoord non-profit) dateert van juni 2005. Het voorziet tot en met 2010 in 3 luiken: uitbreidingsbeleid, koopkrachtverhoging en kwaliteitsverbetering. Ook de krijtlijnen voor het sociaal beleid in de volgende jaren werden daarmee getekend. Op basis daarvan waren er heel wat subsidietechnische besprekingen en werden er collectieve arbeidovereenkomsten afgesloten. In het kader van de koopkrachtverhoging werd ook in 2008 de eindejaarspremie gradueel verhoogd. In functie van de kwaliteitsverbetering werden de werkdrukvermindering, het management (managementmiddelen ook in 2008 verhoogd) en het vormingsbeleid ondersteund met bijkomende middelen vanaf 2006, gradueel verhoogd tot in 2010. Op basis van het Generatiepact en het Interprofessioneel Akkoord waren in 2007 een aantal wijzigingen inzake tijdskrediet en brugpensioen uitgewerkt: het KB tot regeling van het conventioneel brugpensioen; CAO's betreffende het halftijds brugpensioen vanaf 56 jaar, betreffende het voltijds conventioneel brugpensioen vanaf 56 jaar, betreffende het conventioneel brugpensioen vanaf 58 jaar en een toepassingsprotocol tot eind 2010. Wat het tijdskrediet betreft, betekende dit: een flexibelere uitoefening van 1/5 loopbaanvermindering, de verlaging van de vereiste anciënniteit voor 50-plussers, de veralgemening van het recht op 1/5 loopbaanvermindering voor werknemers van 55 jaar en ouder en wijzigingen inzake de onderbrekingsuitkeringen. In november 2007 keurde de Vlaamse regering de sectorconvenant social profit goed voor de periode 2007-2009. Die bevat afspraken tussen de Vlaamse regering, de werkgevers en de vakbonden over de uit te werken acties rond bepaalde thema's in de sector, zoals de aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt, toeleiding van werkzoekenden, competentiemanagement, diversiteit, agressiebeleid (Icoba-acties) en leeftijdsbewust personeelsbeleid. Het Vlaams Instituut voor Vorming en Opleiding in de Social Profit (VIVO) coördineert de actiepunten. 42

6.4

PROJECTEN VANUIT PIETER SIMENON

___________________________________________________ De verdere ontwikkelingen van de projecten vanuit Pieter Simenon blijven een permanent aandachtspunt. Eerst en vooral was er de verlenging van de lopende projecten voor 2008. Het project BAAL (Bureau Alternatieve Afhandeling Limburg) werd uiteraard sterk beïnvloed door de externe beleidsontwikkelingen, vooral door de nieuwe jeugdwet van minister Onkelinx m.b.t. delictplegende jongeren en het Globaal Plan van minister Vervotte. Inspelend op het Globaal Plan Jeugdzorg werd aan onze dienst BAAL een stevige uitbreiding van middelen toegekend om de HCA-dienst (Herstelgerichte en Constructieve Afhandelingen) in Limburg volwaardig uit te bouwen vanaf 01/04/2007 (voor de inhoudelijke uitbreiding en differentiatie: zie hoger onder Globaal Plan). Met deze middelenuitbreiding werd het personeelsvolume van de projectwerking BAAL van 6 VTE medewerkers in een traject vanaf midden 2007 tot eind 2008 uitgebreid tot 15 VTE. Uiteraard betekent dit voor BAAL en de vzw Jongerenwerking Pieter Simenon een belangrijke organisatorische uitdaging. Eind 2008 werd het erkennings- en subsidiëringsbesluit Bijzondere Jeugdbijstand gewijzigd, met onder meer de invoering van een bijkomende erkenningscategorie voor HCA-diensten. Deze diensten verwerven hiermee een structurele verankering, geconcretiseerd in een erkenning vanaf 01/01/2009. Het HCA-aanbod wordt niet gevat binnen het programmatiebesluit en zal op basis van een enveloppesysteem betoelaagd worden. Tot en met 2010 wordt de implementatie binnen de erkenningsregelgeving overbrugd in projectovereenkomsten. De organisatie van ouderstage wordt nog niet opgenomen in de erkenning, het aanbod en de verdere ervaringen blijven op basis van projectmodaliteiten operationeel. In samenwerking met de Regiodienst Bijzondere Jeugdbijstand Limburg, participeerde BAAL tot bij de afronding begin 2008 in het preventieproject BUMPER, . De projecten “Gestructureerde Kortdurende Residentiële Begeleiding” (GKRB), georganiseerd vanuit 12 residentiële voorzieningen categorie 1bis, werden na een zesde werkingsjaar verlengd met projecttoelagen Jongerenwelzijn. Het doel blijft de doorstroming uit de gemeenschapsinstellingen te verhogen en de jongeren sneller weer te integreren binnen hun leefomgeving. Dit projectaanbod werd gevat in een extern wetenschappelijk onderzoek naar effectiviteit en efficiëntie, waarvan de resultaten eind 2007 beschikbaar kwamen. Het is afwachten of hieraan beleidsmatige conclusies gekoppeld worden. Binnen het begeleidingstehuis Pieter Simenon liep het GKRB-project verder met 7 permanent beschikbare plaatsen voor 14 GKRB-jongeren. Zoals in het verleden gebeurde dat bovenop de opname van 11 reguliere jongeren uit de gemeenschapsinstellingen (samen 25 jongens op jaarbasis). Regionaal wordt samen met de Gemeenschapsinstelling De Kempen in Mol en vzw Sporen in Heverlee de ontwikkeling van GKRB opgevolgd. De CANO-ontwikkelingen (Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning) gingen verder op het niveau van de samenwerking tussen 8 voorzieningen, en dat binnen de voortdurende zoektocht naar een efficiëntere opvang en contextbetrokken begeleiding van zogenaamde “moeilijker te begeleiden jongeren”. Dat gebeurde op basis van een geactualiseerde praktijkbeschrijving van het CANO-concept. De ontwikkelingen binnen het begeleidingstehuis Pieter Simenon bleven in 2008 intensief hierop afgestemd. Binnen een tweejarig project, gefaciliteerd door vzw Hadron in Gent, wordt geparticipeerd aan de protocollering van het CANO-model (zie hoger onder Globaal Plan). Op de niveaus van directies, stafmedewerkers en begeleiders werd het bestaande CANO-overleg gericht op dit traject geïntensiveerd. De protocollering zou in de tweede helft 2009 gerealiseerd zijn. 43

Het PEL-project (Project ErvaringsLeren), waarin Pieter Simenon samenwerkt met Cirkant en De Wissel, blijft met projecttoelagen Jongerenwelzijn een variant ervaringsaanbod uitwerken, waarin het projectaanbod voor jongens verzekerd bleef. In 2008 bleef dit aanbod ook inspelen op mogelijkheden in het kader van de Vlaamse Groene Zorg, die subsidies verleent voor de zorg en activering van zorgvragers op land- en tuinbouwbedrijven. Het project werkatelier, afgestemd op de steunfunctie 'dienst tijdsbesteding' binnen het CANOaanbod, continueert het sedert 01/01/2002 geregulariseerde DAC-project (Derde ArbeidsCircuit). De tewerkstelling van 3 begeleidende personeelsleden in dit al 22 jaar functionerend werkatelier werd ook voor 2008 verlengd. Middelen vanuit het Europees Sociaal Fonds bleven via de Vlaamse Gemeenschap/Onderwijs beschikbaar voor het ESF-brugproject op het niveau van onze doelgroep en gerealiseerd in het werkatelier. Dit brugprojectaanbod werd in 2007 in samenwerking met en voor Arktos uitgebreid en in 2008 met en voor De Biehal te Lommel. Ten slotte faciliteerde onze organisatie sedert 01/07/2005 tot 30/06/2008 het door de provincie Limburg betoelaagd project “verbeteren instroom/uitstroom in de Bijzondere Jeugdbijstand Limburg” of Centrale Wachtlijst BJB Limburg. Vanaf 01/12/2008 wordt de wachtlijstwerking opnieuw door de provincie Limburg betoelaagd.

6.5

EN WAT NOG?

______________________ Dat de externe druk ook in 2008 structureel was, blijkt uit een waslijst aan andere materies (in willekeurige volgorde), waarbij we al dan niet intensief betrokken waren: de nieuwe regeling inzake outplacement voor 45-plussers; nieuwe CAO's in verband met brugpensioen; voedingsmiddelenhygiëne; gezondheidstoezicht op de werknemers; de plaatsing en gebruik van bewakingscamera's; aanpassing van de energieregelgeving en opstellen van energiecertificaten; de CAO rond telewerk; de Reprobel-overeenkomst via Caritas-Vlaanderen van 2007 tot 2010 met betrekking tot reprografievergoeding; de organisatie van de sociale verkiezingen in mei 2008, met verkiezingen van een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk vanaf 50 werknemers, waardoor in Pieter Simenon voor de eerste keer een comité werkzaam is; de vernieuwde sociale balans; de geactualiseerde CAO betreffende gelijke beloning mannen en vrouwen; het decreet gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid; de regeling van verlof voor pleegzorg; de nieuwe reglementering werkervaring ter vervanging van WEP-plus; de problematiek van lange wachtlijsten en hoge werkdruk met werkonderbrekingsacties van consulenten BJZ; de hantering van de wettelijke feestdag op 02/05/2008; een bevraging van personeelskengetallen en personeelskostberekening; een geactualiseerde versie van de HUB (Handleiding Uniforme Boekhouding); de uniforme regeling en vereenvoudiging van de VIPA-procedure voor betoelaging van infrastructuur; 44

-

-

-

de herwerkte klachtenprocedure (met de JO-lijn) van het Agentschap Jongerenwelzijn; de resultaten van een tevredenheidsonderzoek over het Agentschap Jongerenwelzijn; de goedkeuring van het Vlaams decreet betreffende de zorg- en bijstandsverlening; de eerste uitvoeringsbesluiten van het Vlaams decreet opvoedingsondersteuning; de gelijkschakeling van de verblijfssubsidie begeleid zelfstandig wonen met het leefloonbedrag; de CAO rond de vormingsinspanningen; de jaarlijkse vastlegging van het besteedbaar vormingsbudget van VIVO; de vernieuwingen inzake school- en studietoelagen 2008-2009; de plannen tot uitbreiding van gesloten federale plaatsen in Tongeren en Everberg; de afschaffing van verplichting medische schifting voor personeelsleden die collega's of gebruikers vervoeren; wijzigingen in het erkenningsbesluit BJB betreffende de combineerbaarheid van categorieën voorzieningen met OOOC's, de introductie van forfaitaire personeelssubsidiëring voor enkele categorieën voorzieningen, de erkenning van diensten voor crisishulp aan huis en de verruiming van de personeelsnorm voor de diensten pleegzorg; het verdergaand onderzoek, afstemming en planning m.b.t. de coördinatie en harmonisering van de regelgeving en omzendbrieven i.f.v. vereenvoudiging en transparantie; het voorontwerp van het Vlaams decreet betreffende leerzorg; de verhoging van het loonplafond Sociale Maribel vanaf 01/01/2009; de ontwikkelingen naar aanleiding van het voorbije Bypass-project, samenwerking tussen bijzondere jeugdbijstand en kinder- en jeugdpsychiatrie, in het vervolgproject STENT; de samenwerkingsovereenkomst GGZ (Geestelijke Gezondheidszorg) en BJZ in Limburg; de verdere ontwikkeling en aanbod van de Ondersteuningsstructuur Bijzondere Jeugdzorg (OSBJ), met de opmaak van de projectovereenkomsten 2008 en 2009; en initiatieven rond ondersteuning voorzieningen, externe communicatie, juridische informatie, participatieve hulpverlening, registratie BJB, de samenwerking tussen Bijzondere Jeugdzorg en Geestelijke Gezondheidszorg ( project STENT), vernieuwende initiatieven ... ; de verdere uitbouw van centrale wachtlijstwerkingen in de Bijzondere Jeugdbijstand en ervaringen binnen de provincies Limburg en Antwerpen; de voorbereiding en start van het Limburgs project Kwaliteit van Samenwerking tussen verwijzers Jongerenwelzijn en voorzieningen Bijzondere Jeugdbijstand; de oproep voor de Prijs Jeugdzorg 2008.

Als je deze onvolledige lijst legt naast de indrukwekkende opsomming van de diverse samenwerkingverbanden die elders in dit algemeen kwaliteitsverslag worden opgesomd, blijkt meteen de intense externe druk op en de dynamiek van een betrokken organisatie.

45

7

DANKJEWEL

Ook in 2008 mochten we rekenen op de hulp van velen om onze doelstellingen te realiseren en onze grenzen nog te verleggen. Daarom herhalen we graag ons jaarlijks welgemeend dankjewel ! Aan alle jongeren en degenen die hen het meest nabij zijn, hun leefomgevingen en andere betrokkenen, met wie we samenwerkten, voor de ruimte die zij ons hebben gelaten om een stuk van hun weg samen te gaan. Ook wij leerden heel wat bij. Hopelijk stelden wij hen niet te vaak teleur. Aan alle instanties die ons structureel erkenden, adviseerden, betoelaagden en waarmee we samenwerkten zowel op nationaal, Vlaams, provinciaal, regionaal als lokaal vlak. Aan alle milde schenkers en sympathisanten die ons in concrete projecten of in het algemeen financieel steunden. Aan alle leden van de vriendenkring, de algemene vergadering, de raad van bestuur, de personeelsleden en vrijwilligers, voor hun niet aflatende samenwerking in functie van één vooropgestelde missie. Aan iedereen die op enigerlei wijze de maatschappelijke groeikansen en toekomstperspectieven voor onze jongeren binnen hun leefwereld verruimde: via de hulpverlening, de reactie op delicten, de projecten, de scholen, de werksfeer, de vrije tijd, de familie, de nazorg. Wij rekenen verder op velen voor goede resultaten in 2009.

46

BIJLAGE: In memoriam Maria Simenon Mevrouw Maria Simenon, medestichtster van Jongenstehuis Pieter Simenon in 1961 en naar wiens broer missionaris Pieter Simenon onze jongerenwerking is genoemd, overleed in haar honderste levensjaar. Op de grillige eerste lentedag, op goede vrijdag ... voor Pasen ... de verrijzenis tegemoet, is “moeder” vredig en liefdevol thuis ingeslapen. Graag nemen wij de tekst over van haar gedachtenisprentje.

Dankbaar aandenken aan Maria Simenon lieve echtgenote van (+ 1939) Vincent Loyens (+ 1992) August Vanhumbeeck * Vlijtingen, 18 februari 1909 + Lommel, 21 maart 2008 medestichtster van Jongenstehuis Pieter Simenon Moeder, een sterke vrouw Gelovig, Vlaams, sociaal, geëngageerd Werkzaam, beproefd, mild Moeder van een kroostrijk gezin Moeder voor vele jongens Een hart voor iedereen

A VVK V

Een ervaring van goed ondersteunde mantelzorg Alles is goed. Alles is in orde nu. Ik ben niet dood. Ik ben gewoon naar de andere oever. Het leven verandert. Het wordt ruimer, voller, inniger, geen begrenzing en geen beperking meer. Er is alleen die eeuwige levensstroom, waarin ik zacht en zalig onderga. Ik leef. Ik ben in vrede.

47