Inhoud. Koerier 6, juli 2002

Inhoud

8

Actieve-Leden-Mysterydag De Actieve-Leden-Mysterydag was, ondanks het regenachtig begin, een geslaagde dag voor de actieve leden die bedankt werden, omdat ze het bestuur hebben geholpen hun taken te kunnen laten slagen.

22 42

Koerier 6, juli 2002

Een „Ideaal‰ Symposium Dinsdag 11 juni 2002 vond dan eindelijk het symposium plaats dat georganiseerd werd door studenten van de faculteiten Technologie Management en Technische Natuurkunde.

De nieuwe nanowereld van zelforganisatie Halfgeleiders zijn een belangrijk onderdeel van ons dagelijks leven. Zij zijn de bij uitstek geschikte kandidaten voor het spelen met gereedschappen uit de nanotechnologie. Dit spelen staat bij de groep Halfgeleiderfysica centraal.

En verder... 2... Redactioneel 3... In Perspectief gezien 4... Mogen wij even STOORen 6... Stage in Duitsland 11... Thales Pooltoernooi 12... Chaos Picknick – The Indoor Edition 13... Scooterborrel ‘Safety First’ 15... Wenen, de stad van de Wienerschnitzel 18... Vanuit de Faculteitsraad 20... Mysterydag Faculteit 21... Chaos op het Symposium 26... Excursie naar het ASTRON 28... Volkskrant: “SCOOTER-team helden van VdW-volleybaltoernooi” 30... BinnenBBQen kan ook best gezellig zijn!! C O L O F O N

De Koerier is een periodiek, uitgebracht door de studievereniging voor Technische Natuurkunde ‘Johannes Diderik van der Waals’, in samenwerking met STOOR, beide gevestigd aan de faculteit der Technische Natuurkunde van de Technische Universiteit Eindhoven. De Koerier verschijnt zes maal per jaar en is te vinden in de bakken onderaan de trap bij de loopbrug, bij het eerste- en tweedejaars practicum en in de Van-der-Waalskamer. De Koeriercommissie bestaat uit: Kim van Ommering (voorzitter), Rody Brinkhof (STOOR), Han Crijns, Arjan Hamelinck, Coen Loermans, Cor Klaasse Bos en Thomas van Gils

Koerier 5, jaargang 42 (2002)

32... 34... 36... 38... 40... 46... 47... 50... 52... 54... 55... 56...

Verslag Lunchlezing Philips IP&S Johannes Dideriks Ultieme Physica Cryptogram Uit de archieven: Interview met een oscilloscoop Chaos op ’n ordelijk rijtje! ALV, verkiezingen bij Van der Waals Daedalus achter het stuur Editorial Thales Van-der-Waalshelden Knikkeren in de ‘Salon’ Natuurkunst Oplossing Puzzel Koerier 5 Activiteitenagenda & Adverteerdersindex

Van-der-Waalskamer: Ng 0.01 Postbus 513, 5600 MB Eindhoven, Tel: (040-247)4379, [email protected]. STOOR-kamer: Kamer Ng 0.04, Postbus 513, 5600 MB Eindhoven, tel: (040-247)4308, [email protected]. Kopij: voor de deadline in het Koerierpostvak op de Van-derWaalskamer of per e-mail naar [email protected] 6e editie, jaargang 42, juli 2002 De deadline voor Koerier 1 jaargang 43 is: 19 september 2002.

1

ACTIVITEITEN

REDACTIONEEL

Redactioneel

IN PERSPECTIEF GEZIEN door Kim van Ommering

eze Koerier betekent het einde van jaargang 42. Voor mij zit het er echter nog niet op, ondanks dat ik inmiddels al Koerier 1 tot en met 6 gemaakt heb. Meteen na het wegbrengen van deze Koerier wacht voor mij de taak om de nieuwkomertjes van volgend jaar alvast bekend te maken met het fenomeen Koerier en daardoor uiteraard ook met de geweldige studievereniging SVTN “J.D. van der Waals”. Een belangrijke taak dus, daar gaat nog wel wat werk inzitten. Bovendien ben ik niet één van die gelukkige Koeriercommissarissen die meegaan op de Grote BuEx, dus wordt het wat moeilijker voor mij om Koerier 1 van komend jaar maar alvast door mijn opvolger te laten maken. Ga ik wel gedeeltelijk proberen uiteraard, hij moet het tenslotte alvast leren. Koerier 1 jaargang 43 brengt mij wel op het record van het mogen schrijven van het 9e redactioneel. Of heb ik er geen geschreven in de verkiezings-Koerier? Ach, ik weet het niet meer. Er staat toch nooit iets zinnigs in deze stukjes en wie leest ze nu?

D

Deze Koerier is een lekker dikke uitgave, speciaal om jullie allemaal lekker bezig te houden in jullie vakantie. Een paar daagjes kunnen jullie alvast vrijhouden voor het oplossen van het cryptogram, dat Frans Snik met veel zweet en tranen in elkaar heeft gedraaid. Verder staan er uiteraard weer een hoop verslagen in van activiteiten van Van der Waals, zoals de Kleine BuEx, het volleybaltoernooi en de Bata444-race. Wat betreft het serieuze gedeelte kun je je deze keer weer verdiepen in een verslag van de Faculteitsraad, een stageverslag van Rodolf Herfst en een artikel van de capaciteitsgroep HGF van Prof. Wolter. Bij deze laatste Koerier van dit jaar vind je ook nog een terugblik op vroegere tijden. Recente ontwikkelingen binnen de Van-derWaalskamer, eh… het archief.. eehhh oh nee toch de Van-derWaalskamer… eh... en het archief hebben mij op het idee gebracht weer eens in de archieven van de Koerier te duiken. Een snelle blik in een Koerier uit oktober 1984 leverde mij een interessant interview met een oscilloscoop op.

ACTIVITEITEN

REDACTIONEEL

door Thijs Knaapen

InINPerspectief PERSPECTIEF gezien GEZIEN

et collegejaar loopt ten einde en Koerier 6 komt van de drukpers rollen. Tegen de tijd dat deze Koerier op de deurmat valt, zit je misschien lekker thuis te genieten van de zon, of wellicht ben je op vakantie en maak je de omgeving onveilig op een plek ver weg van huis en haard, waar ze je toch nooit meer zullen zien. Hoe dan ook, het zit er weer op voor dit collegejaar, behalve misschien nog een enkel tentamentje in de herkansingsweek. Je kan lekker uitrusten en jezelf voorbereiden op de start van het nieuwe jaar, zodat je misschien deze keer wel studiepunten haalt in het eerste trimester.

H

Op het moment dat ik dit schrijf duurt het nog een paar weken voor het vakantie is. De laatste tentamenperiode moet nog beginnen, dus de situatie zoals hierboven beschreven laat nog even op zich wachten. Er valt zo vlak voor het einde nog een hoop te doen, zodat ook de laatste activiteiten van dit collegejaar een succes worden en volgend jaar alles weer goed opgepakt kan worden. Dit laatste hopen we te bereiken met het nieuwe kandidaatsbestuur dat de afgelopen ALV verkozen is. Zes enthousiastelingen zullen het in oktober van het huidige bestuur overnemen, en dat vereist natuurlijk nog redelijk wat voorbereidingen. Verderop in deze Koerier zal ik nog verder ingaan op wat er allemaal is gebeurd tijdens de laatste ALV.

Thijs Knaapen is voorzitter van SVTN J.D. van der Waals. Elke Koerier vertelt hij wat er op dit moment speelt binnen de vereniging

Daarnaast staan er natuurlijk nog veel meer interessante dingen in deze Koerier. Dus als je lekker ligt te lammen op het strand, of ergens anders van de zon ligt te genieten, heb je nu het ultieme tijdverdrijf ontdekt. Met deze Koerier kan je je nog wel een tijdje vermaken, zodat je na afloop weer een tintje bruiner bent dan voor je begon te lezen. Hier achter mijn laptop in de Van-der-Waalskamer ga ik nog even verder, zodat ik straks ook met een gerust hart vakantie kan gaan vieren. Ik wens alle lezers van dit stukje veel leesplezier toe met deze Koerier en verder ook veel plezier met hun vakantie. Zorg dat jullie goed uitgerust zijn, dan zie ik jullie weer in het nieuwe collegejaar. Of eerder nog, in de intro, want dat blijft ieder jaar ook weer een aanrader. Prettige vakantie!

Tot slot wil ik nog vermelden dat er weer schot zit in het Natuurkunstproject. Lees hierover meer op pagina 54. Fijne vakantie en tot volgend jaar! 2


3

Mogen wij even STOORen et collegejaar loopt weer op zijn einde en zoals elk jaar is ook dit weer de drukste periode op N-laag. Natuurlijk omdat de tentamens eraan komen, maar ook omdat er op het laatste moment traditioneel nog van alles geregeld moet worden.

H

Allereerst is er de PP-info+ geweest. Dit is een voorlichtingsbijeenkomst voor studenten die hun externe stage nog moeten doen. Tijdens deze bijeenkomst heeft Frans Blom namens de faculteit een inleiding gegeven over hoe de faculteit denkt over de externe stage en wat ze eist van de student. Vervolgens heeft Else van Eijndhoven een korte toelichting gegeven op het eventuele verkrijgen van een beurs. Daarna heeft Remco Woen over zijn ervaringen met zijn eigen externe stage in Santa Barbara (USA) verteld, gevolgd door een presentatie van Cathryn Hollin (Philips) over de mogelijkheden tot een stage bij een bedrijf (en dan met name bij Philips). Daarin werd ze bijgestaan door Kurt Verheyden, die momenteel bij Philips afstudeert. Als afsluiter vertelde Mariëlle Schoenmakers van het STU nog het een en ander over de keuzes die je moet maken, niet alleen voor je stage, maar ook voor het afstuderen en daarna in je verdere leven.De wijze raad die uit de PPinfo+ te destilleren is, is dat je ZELF alles moet regelen en ZO VROEG MOGELIJK daarmee moet beginnen. Zeker voor het regelen van huisvesting bij een buitenlandse stage en een eventuele vergoeding/ beurs is het raadzaam hier de nodige tijd voor te reserveren.Verderop in deze Koerier is in aanvulling hierop een stageverslag te vinden van Rodolf Herfst die onlangs zijn externe stage bij het Max Planck instituut in Garching, Duitsland, heeft afgerond. Hierin geeft hij ook nog een paar tips, dus zeker een aanrader om te lezen. Een tijdje geleden is het idee ontstaan om de herkenbaarheid van de studenten in de belangrijke organen (opleidingscommissie, faculteitsraad, STOOR) te vergroten door ze shirts te laten dragen. Deze polo’s zijn besteld en inmiddels aangekomen. Misschien heb je ze al gezien in de collegezaal of in N-laag. Mocht je ooit eens wat willen weten op het gebied van onderwijsbeleid van de faculteit of heb je ergens een probleem geconstateerd, dan kun je deze mensen altijd aanspreken. De polo’s zijn donkerblauw met gele opdruk aan de achterzijde (“Problemen bij N? STOOR mij” en vervolgens het adres van de website van STOOR) en de mensen erin zullen je graag helpen. Verder is de afgelopen tijd ook de mysterydag van de faculteit geweest. Daarvan staat elders in deze Koerier een korte impressie, dus daar zal 4

door Rody Brinkhof

ik hier verder niet over uitweiden. Wel is het belangrijk te melden dat alle studenten binnenkort namens de opleidingscommissie een brief krijgen van Frans Blom, de opleidingsdirecteur, waarin het hele nieuwe programma voor de opleiding Technische Natuurkunde staat. Verder zullen alle belangrijke wijzigingen met betrekking tot BaMa kort worden toegelicht. Mocht je hierover toch dringende vragen hebben, dan kun je altijd bij STOOR terecht. Het voorlaatste Overkoepelend Studenten Overleg voor de vakantie is net geweest. Het belangrijkste onderwerp dat ik hier wil noemen, was dit keer voorlichting. Op de faculteit werd deze functie de laatste jaren voor een groot deel door Paul Bezembinder vervuld, maar die is intussen adjunct-directeur bedrijfsvoering. Voor één dag in de week heeft Corine Fabrie (student) dit nu deels onder haar hoede. Zij heeft een aantal nieuwe ideeën opgesteld voor voorlichting en heeft deze kort uiteen gezet. Verder wordt hierover ook universiteitsbreed nagedacht.De andere belangrijke overlegpunten van dit OSO zijn elders in dit stukje en in deze Koerier genoemd.Van het laatste OSO kan hier helaas niets gemeld worden, omdat deze Koerier ruim voor dat OSO al naar de drukker is. In Koerier 1 van de volgende jaargang zal hiervan verslag worden gedaan. Tenslotte heeft onlangs de Onderwijsdag van de faculteit plaatsgevonden, waarvoor medewerkers en diverse studentenorganen waren uitgenodigd (OCN, FR, STOOR, PP-raad, P-raad). Tijdens deze dag stonden twee onderwerpen centraal: de rapportage van de onderwijsvisitatiecommissie en de invoering van BaMa op onze faculteit. Bij beide onderwerpen werd na een inleiding van ongeveer drie kwartier in kleine groepen verder gediscussieerd. Punten die hierbij aan de orde kwamen, waren onder andere de betrokkenheid van de staf bij het onderwijs (volgens de visitatiecommissie teleurstellend), de rode draad in de opleiding (die volgens studenten enigszins ontbreekt, in ieder geval onduidelijk is), of men zich kon herkennen in de conclusies van de visitatiecommissie en verder diverse praktische problemen omtrent de invoering van BaMa. Mocht je nog vragen hebben over je externe stage of zou je meer informatie willen over de mysterydag of onderwijsdag, kom dan in de middagpauze eens een keer langs bij STOOR in Ng 0.04 tegenover de Van-der-Waalskamer. Rest mij verder niets meer dan jullie veel leesplezier te wensen en voor daarna een prettige zomervakantie. Koerier 5, jaargang 42 (2002)

5

NATUUKUNDE

NATUURKUNDE

Stageverslag

Stage in Duitsland door Rodolf Herfst

en week of wat geleden vroeg Rody mij om een stukje te schrijven naar aanleiding van mijn stage aan het Max Planck Instituut voor Quantum Optica in Garching bij München in Duitsland (een hele mond vol/bladzijde breed) van 1-12-2001 t/m 15-3-2002. Hoe ben ik daar terechtgekomen? Nadat ik in het derde trimester vorig jaar mijn stage had gedaan, ging ik na de zomervakantie eens rondkijken wat er zoal mogelijk was als externe stage. Ik wilde niet bij een bedrijf en wilde naar het buitenland (niet noodzakelijk in die volgorde). Ik streepte wat capaciteitsgroepen weg (ik had geen zin in plasmafysica, vaste stof of stromingsleer en had mijn eerste stage bij

E

zoeken en ik een bedrag per maand zou verdienen wat de onkosten van de kamer ongeveer zou compenseren. Uiteindelijk heb ik iets meer verdiend dan mijn kamer kostte. Ik ben ook gaan kijken naar de mogelijkheden tot een stagebeurs en ik kon aanspraak maken op de Leonardo beurs. Ondertussen kwam ik steeds meer in de stress te zitten of er wel een kamer geregeld zou worden, maar twee of drie weken van tevoren hadden ze iets gevonden. Op 1-12-2001 was het dan zo ver: de boel in Nederland afgerond en met de auto van mijn moeder naar Garching rijden en negen uur lang in mijn eentje in de auto zitten. Het appartement

...het Ringberg kasteel (een leuk neo-gebouw) met zeer luxe kamers en erg goed eten gaven me goed de kans de groepsleden te leren kennen

Kopinga gedaan) en ben wat gaan babbelen bij capaciteitsgroepen. Ik kwam al snel uit bij Beijerinck die contacten had bij o.a. iets in de VS en het MPQ in Duitsland. Aangezien 11 september niet zo lang geleden was, ik met de kerst naar huis wilde en vooral omdat ik het stageonderwerp belangrijker vond dan de locatie heb ik toen voor de groep van prof. dr. G. Rempe aan het MPQ gekozen, waar ze onderzoek doen aan Bose-Einstein condensatie en andere quantumoptica experimenten. Beijerinck heeft toen contact gelegd en ik kon komen. Na een hoop geregel, een sollicitatiebrief en een flink aantal e-mails later had ik het zo geregeld dat zij een kamer voor mij zouden

6

was een aangename verrassing: een ruime woonkamer, een keukentje, een mooie badkamer en een televisie. Dit alles vlak voor het instituut: van het appartement naar de ingang van het instituut was korter dan van de ingang van het instituut naar het lab. Gelukkig was ik met de auto: het lag buiten Garching (wat al een gat is) en zo kon ik boodschappen met de auto doen en in het weekend naar München, waar twee Engelstalige bioscopen waren, de rest was van die nagesynchroniseerde troep. In de loop van de eerste week bleek ik met mijn neus in de boter te zijn gevallen: de jaarlijkse groepsbijeenkomst waar ik al wat van had gehoord bleek op een wel erg prettige locatie te zijn: het Ringberg kasteel (een leuk neo-

Stageverslag

gebouw) met zeer luxe kamers en erg goed eten gaven me goed de kans de groepsleden te leren kennen. Ook kreeg ik een overzicht van wat er allemaal voor onderzoek wordt gedaan door de onderzoeksgroep van professor Rempe. Die week heb ik na overleg ook een opdracht gekregen: ik zou een hoge finesse laser-cavity karakteriseren die dan zou worden ingezet bij het single atom-trap experiment, waarbij enkele atomen in een staande golf van licht worden gevangen. Het karakteriseren van zo’n cavity is een niettriviale opdracht aangezien hierbij de spiegels waartussen het licht wordt gereflecteerd van zeer hoge kwaliteit zijn. Hierdoor is er slechts resonantie bij zeer bepaalde afstanden (5 picometer naast de resonantie-conditie is al voldoende om resonantie te verliezen). Door de spiegels van de optische trilholte met piëzokristallen te verplaatsen is de scherpte van de resonantieconditie te meten waarmee informatie wordt verkregen over de kwaliteit van de spiegels.

Al met al heb ik daar een leuke tijd bij aardige en enthousiaste mensen achter de rug. Nog een paar tips als je zelf op stage gaat: Probeer een vergoeding los te krijgen bij de universiteit of het instituut waar je naar toe gaat. Zadel ze ook op met het zoeken van een kamer. Ga langs bij het Bureau for International Activities, dit zit in het hoofdgebouw. Hier kun je langs gaan om te kijken of je recht hebt op een beurs (bijvoorbeeld een Leonardo of Erasmus beurs). Begin op tijd met het zoeken van een stageplek!

Wat me opviel was dat er vrij veel verschillen zijn tussen de werkcultuur in Nederland en Duitsland zijn. Zo zijn de werkdagen een stuk langer en is de verhouding tussen de professor en de groep een stuk formeler. Verder was het goed te merken dat het een onderzoeksinstituut is en geen universiteit, ook al is het wel verbonden aan de Technische Universiteit München. Nu zijn een paar maanden zo voorbij en was het al snel weer tijd om naar huis te gaan en dus stapte ik op 15 maart weer in de auto om negen uur naar huis te karren. Mijn verslag was al zo goed als af en was daar nagekeken, waarna er in Nederland nog een paar puntjes op de i zijn gezet.


7

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

ALMD

Actieve-Leden-Mysterydag 26 mei 2002 door Eric van Genuchten

oordat de koeriercommissie mij heeft verzocht om een stukje te schrijven over de Actieve-Leden-Mysterydag, hebben jullie lezers de pech dit literaire dieptepunt te moeten lezen. Het is natuurlijk weer op het laatste moment geschreven waardoor ik namen en gebeurtenissen misschien een beetje door elkaar heb gehaald.

D

Het begon allemaal op een regenachtige zaterdagochtend te Eindhoven. De deelnemende leden werden om 9.15 uur verwacht bij N-laag, waar we in doodse stilte werden ontvangen door enkele maffioos uitziende figuren, die volgens de geruchten van het bestuur bleken te zijn. Het werd al snel duidelijk dat deze ongure types niet erg spraakzaam waren. Ze zullen de regen wel niet gewend zijn in het zonnige Italië.

Nadat iedereen netjes op tijd was gearriveerd en de regen was gestopt, werden we begeleid naar één of ander zaaltje waar we werden opgevangen door het volledig in zwart gestoken bestuur. Vooral Paul zag er erg overtuigend uit. Deze gasten bleken te bestaan uit de bazen (de Italiaanse benaming is mij even ontschoten) van verscheidende famgilia’s en verder nog wat Italiaanse personen waarvan ik niet weet wat ze nou precies deden. 8

Na een voortreffelijke muzikale inleiding werd iedereen bij hun eigen famiglia ‘ingedeeld’. Zo werd je dus een aspirant lid van een famiglia. Hierbij moest je een eed afleggen. Het enige wat ik mij hier nog van herinner is dat het toegestaan is om iemand in zijn gezicht te spugen als je het niet met hem eens bent. Ik behoorde tot de famiglia Negri, we moesten samen met de andere drie famiglia’s strijden om de hoogst aangeschreven famiglia te worden. Hiermee werd begonnen met vraagstukken waar je goudstukken kon verdienen om die vervolgens bij “maffiavelli” te gebruiken. Het laatste is een kaartspel waarbij het er op neer komt dat je als maffiabaas zoveel mogelijk gebouwen en goud moet vergaren. Nadat het spel was afgerond had iedereen een bepaalde hoeveelheid kaarten verworven, verdeeld over drugs, wapens, gokken, da Capo kaarten en de hoeren. Doordat ieder lid van de famiglia aan een andere tafel tegen de andere famiglia’s had gespeeld, had elk lid verschillende gebieden waar ze veel van hadden gewonnen. Het doel was om een uiteindelijke monopolie te vergaren op zoveel mogelijk gebieden. Dit kon gedaan worden door het ruilen van kaarten met de andere familia’s. Na een half uur moeizaam onderhandelen, waar het overal even eerlijk aan toe ging, waren we ervan overtuigd dat we toch wel twee verschillende monopolies (gokken en de hoeren) hadden. Dit bleek een beetje tegen te vallen, maar we hadden in ieder geval wel de meeste kaartjes. Na het tellen van de kaartjes, bleek dat we in de tussenstand tweede stonden met 136 punten, 18 punten achter op de concurrerende famiglia. Dit onrecht zou ‘s middags na de lunch wel even recht worden gezet.

ALMD

Na de lunch met Italiaanse pasta mochten we buiten gaan spelen. Er was een route uitgezet waarbij we met de fiets (actieve leden!) een zevental plaatsen moesten vinden, die van tevoren op de foto waren gezet. De fietstocht leidde ons door een gedeelte van Eindhoven en eindigde op een open plek ergens in een bos. Dit was het toneel van de middagactiviteiten. Voordat we verder gingen met het bepalen welke famiglia het meest berucht was, werd er even wat gevoetbald waarbij de voetbal op mysterieuze wijze in een vrij hoge boom terechtkwam. Welke eikel doet nou zoiets… Dit was het begin van: ‘probeer de bal uit de boom te krijgen’. Het begon met een voetbal en er kwamen een flesje water en een fietsslot (!) bij. Dit ‘probeer de bal uit de boom te krijgen’-spel was niet gepland, maar behoorde wel bij de meest geslaagde activiteiten. Later hebben ze de bal er nog uitgekregen, maar ik kan nog steeds niet mijn fiets afsluiten. Nadat uiteindelijk iedereen was gearriveerd en de bal met rust gelaten werd, zijn we begonnen met wat activiteiten. Er werd wat gedraaid, gegooid en gekeken wie de snelste reactie had. Het meest opmerkelijke was toch wel het banaanbolletjes slikken/smokkelen, hetgeen nog enkele hilarische momenten opleverde. Als afsluitend onderdeel was er een soort ren-je-rot spel. Er waren vier gebieden afgezet, voor elke famiglia een gebied. Vervolgens kreeg elke famiglia verschillende voorwerpen in hun vlak. Om het hier helemaal uit te leggen is een beetje langdradig, maar het kwam er op neer dat je zoveel voorwerpen van de andere famiglia’s moest jatten. Verder kon je de tegenstander uitschakelen door hem zijn band van de arm af te trekken. Dit alles gaf een hoop gesprint, geduw en gevloek met zich mee. Uiteindelijk liep dit spel op het eind niet helemaal soepel


meer doordat op een of andere mysterieuze wijze alle voorwerpen in de verschillende broekzakken belandden.

Na al deze inspanningen werd het nu toch echt tijd voor een pilsje. Dit had het bestuur natuurlijk allang voorzien dus vertrokken wij rond een uur of vijf naar café ‘t Pandje om daar even wat verfrissing te halen. Na enkele verfrissingen gingen we naar de Pasta Factory om daar een Italiaanse maaltijd te nuttigen. Deze maaltijd smaakte zeer goed na zo’n actieve dag. Na lekker gegeten hebben werd de winnaar bekend gemaakt. Het zal jullie natuurlijk niet verbazen dat wij het uiteindelijk niet zijn geworden. De familia Negri is uiteindelijk derde geworden. Wie de winnaar is geworden, is verder geheel oninteressant. Hierna ging een deel die avond in Eindhoven uit en een deel had afspraken thuis. De Actieve-Leden-Mysterydag was, ondanks het regenachtig begin, een geslaagde dag voor de actieve leden die op deze manier bedankt werden, omdat ze het bestuur hebben geholpen hun taken te kunnen laten slagen. Uw verslaggever, Eric van Genuchten

9

ACTIVITEITEN

Pooltoernooi

Thales Pooltoernooi door Martijn Heck

isschien niet toevallig viel het 6de (?) Thales pooltoernooi dit jaar op 1 mei, de dag van de arbeid. Opvallend was namelijk het grote aantal deelnemers dat het studentenleven inmiddels ingeruild heeft voor een arbeidzaam leven. En dan reken ik nog niet eens degenen mee die na het jarenlange losvast-tentamentjes doen inmiddels in een burgerlijk bioritme geduwd worden vanwege de afstudeerverplichtingen. Met andere woorden: ondergetekende voelde zich jong, nota bene als inmiddels zevende-jaarsstudent!

M

positie en traditie binnen de vereniging, zonder die te domineren. Het mag dan ook duidelijk zijn dat het merendeel van de deelnemers naar het 6de Thales pooltoernooi kwam, niet naar zomaar een pooltoernooi. Maar de sentimenten daargelaten, toch even een kort verslag van de avond: ik kwam ik zag en stootte de witte achter de zwarte aan

Nee, het pooltoernooi was een mooi voorbeeld van hoe er met een simpel concept en een summiere, doch doeltreffende campagne een goed gevuld deelnemersveld op de been gebracht kan worden

Maar een groep ouderen brengt tevens de tijden van weleer in herinnering. Nu eens niet een activiteit die slechts een handvol sufgelobby’de en aan-de-haren-bijgesleepte ‘belangstellenden’ trok. Nee, het pooltoernooi was een mooi voorbeeld van hoe er met een simpel concept en een summiere, doch doeltreffende campagne (een middagje rondlopen in de Salon naar ik meen?) een goed gevuld deelnemersveld op de been gebracht kan worden. Zouden die Thalesknakkers en hun verzamelde KPN-, TPG-, Philips- en Accenture-ervaring een gouden marketinggreep hebben uitgevonden? Nou nee, zoveel krediet wil ik ze nu ook weer niet geven, maar het werkt wel!

Helaas dus geen finaleplaats voor mij en mijn poolpartner Mechiel, maar zoals uit bovenstaande mag blijken wel een zeer geslaagde avond. De winnaars gefeliciteerd en dat ze maar de mogelijkheid krijgen hun titel volgend jaar weer te verdedigen. Ik hoop dus tot volgend jaar!

Het toernooi toonde eens te meer aan hoe een dispuut in de vereniging behoort te staan: breed gedragen, open naar buiten toe en met een eigen 10


11

ACTIVITEITEN

Scooter

Chaos Picknick - The Indoor Edition

Scooterborrel ÂSafety FirstÊ

door Chaos

door Scooter

oals van Chaos te verwachten valt, streven we met onze activiteiten iedere keer naar meer, groter en beter. Dus ook met onze picknick. Na een eerste editie met zo’n 50 deelnemers, een tweede met zo’n 75, gingen we nu uit van 100 picknickliefhebbers. Naast succesnummers zoals de pannenkoeken en de pasta- en rijstsalades wilden we deze editie aanvullen met bijzondere gerechten, zoals de ragout van onze aspirant-leden en de Indonesische Pandan-cake van Fiely.

Z

Om onze picknick erg laagdrempelig (lees: goedkoop) te houden voor de natuurkundestudenten, ondanks de steeds exotischer wordende menusamenstelling, hebben we een nieuw terrein betreden: externe sponsoring, in dit geval door OGD. Naast wat logo’s heeft OGD drie lieftallige dames langs laten komen om gezellig een hapje met ons mee te eten. Vooral de door ons geknutselde bloemetjes bleken bij hen in de smaak te vallen. Hulde voor de knutselcommissie! Ons streven naar meer bleek geen loze bluf, wat bijvoorbeeld al bleek uit het aantal voorverkochte kaartjes (>120), ondanks de 12

DISPUTEN

Chaos Picknick

boycot van een niet nader te definiëren laf en ongeïnteresseerd ouwelullendispuut. Dat met onze picknick de gehele binding binnen Van der Waals wordt gestimuleerd, hebben zij blijkbaar niet begrepen. Voor het eerst in de rijke picknickgeschiedenis van ons geliefde dispuut waren de weergoden ons niet gunstig gezind. Vanwege slechte weersvoorspellingen was onze picknick al naar 12 juni verplaatst en al bij het voorbereiden bleek het een regenachtige dag te zijn. Maar Chaoten zijn niet voor één gat te vangen, dus werd in recordtempo de picknick naar binnen verplaatst. De benedenverdieping van de gvleugel werd zo omgetoverd in een fris, vrolijk en gezellig picknickfestijn. Exact op tijd stonden broodjes, beleg, salades, koffie en thee klaar om verorberd te worden. De deelnemers, vooral eerstejaars, hebben hun buikje helemaal rond kunnen eten - het was immers ‘gratis’ ;-). Ondanks het feit dat het binnen was, was er toch een behoorlijke picknicksfeer. Een sfeer die tot een emotioneel hoogtepunt werd gedreven door de muzikale ondersteuning van de K3-cd van ons gewaardeerde lid Rob. Wij, Chaos, vonden het een erg geslaagde activiteit en kijken al uit naar de editie van volgend jaar, die nog groter en beter wordt, en hopelijk buiten in het zonnetje zal plaatsvinden. De tentamens komen er weer aan, dus de komende tijd zullen we daar een groot deel van onze energie in gaan steken. Deze zomer organiseren we de strandactiviteit Chaos a la Playa, om in oktober weer groots van ons te laten horen door middel van een spetterend Nfeest!

Nadat de gezelligste borrel van de TU een tijd geleden geteisterd is door allerlei brandveiligheidsmaatregelen, was SCOOTER 13 juni j.l. genoodzaakt de veiligste borrel ooit van de TU te organiseren. Daarbij werden alle borrelbezoekers eerst onderzocht op radioactiviteit. Het bleek dat een aantal mensen besmet was… Het moge vanzelfsprekend zijn dat voor deze individuen de nodige voorzorgsmaatregelen getroffen werden, voordat zij in de gelegenheid werden gesteld om de Salon te betreden. Denke men hierbij aan anaalpluggen, zuivering middels stikstof, darmspoeling met H2O, danwel H2O+ indien radioactiviteit dusdanig hoog was dat β-verval optreedt binnen de watermoleculen. Verder werd er rekening gehouden met de veiligheid van ons aller leden, die daarvoor de juiste brand-, danwel bierveilige kleding hadden gekregen. Er werd op toegezien dat onze bezoekers zich niet te buiten gingen aan onveilige drankjes zoals ‘brand’ en ‘lucifer’. (Dus…Daar bij die molen, die mooie molen!!!). Om het vervolg van dit relaas interessant te

houden gaan wij over op telegram-, danwel GW-basic stijl. Immers het hart van een Natuurkundige ligt nog steeds binnen de nerdy-scene (lees pc-scene). Insert ‘geniaal kix dispuut’ Form Function ‘SCOOTER’ Add ‘kixe tupen met kixe helmen’ For ‘bier & problems’ goto ‘bar & scooterconsult’ While ‘There are no problems just solutions’ ergo ‘SCOOTER saves the day (& you & the Borrel…) End

GEZOCHT Tijdsdiscrepantie voor huiselijk gebruik AAP van 1000 euro voor op de balans (reacties naar Piet Grauls)


13

ACTIVITEITEN

Kleine BuEx

Wenen, de stad van de Wienerschnitzel door Joost Hermans

r waren eens 5 kabouters en een commissie voor de kleine BuEx. De kabouters waren niet boeiend, dus ga ik verder over de commissie. Deze had verzonnen om dit jaar een lang weekend naar Wenen te gaan. Ze zocht een aantal mensen om mee te gaan en die waren er. Dus vertrokken we woensdag 8 mei rond half twaalf ’s nachts met 2 busjes richting Oostenrijk. Bij de eerste bergen bleek dat een van de busjes vrij veel moeite had om de bergjes op te komen. Een paar keer stonden we vlak voor het hoogste punt bijna stil. Maar het opgevoerde koekblik hield het wonder boven wonder de hele reis vol. En ja hoor… ’s Ochtends begonnen de wazigheden al: na eerst een busje compleet uitgekamd te hebben op zoek naar een contactlens, toverde Machteld ineens de lens uit de trui van Arjan. Rond 12 uur kwamen we in Wenen aan en troffen hier een verkeerschaos aan. Onze chauffeurs pasten zich goed aan en trokken zich net als de rest van de chauffeurs weinig aan van eenrichtingswegen en rode verkeerslichten. Uiteindelijk arriveerden we bij de jeugdherberg. We konden de kamers nog niet in dus gingen we maar weer op weg. Deze weg bracht ons bij het startpunt van een boottocht over de Donau. Toen er werd medegedeeld dat de tocht 3,5 uur zou duren, viel een aantal deelnemers al in slaap. Enkele anderen besloten de tocht kaartend door te brengen. Diegenen die naar buiten keken zagen een heleboel water, bruggen, een sluis en de allereerste Boeddhistische tempel van Europa. Na een bezoek aan de jeugdherberg ging één groep eten in Café Theo. Dit klonk als een Kees Kroket dus het leek ons wel een geschikt

E

14


restaurant. Nadat we om de beurt ons eten hadden gehad gingen we de binnenstad van Wenen even verkennen. Dat duurde niet al te lang want we moesten de volgende ochtend weer vroeg op. Daarom pakten we de tram en gingen we weer terug. In de tram dachten we dat we stoer aan het zwartrijden waren (deden we al de hele dag), maar de tram bleek na 17:00 gratis te zijn, dus zulke bikkels waren we ook weer niet.

Deze nacht werd gekenmerkt door de enige grote domper op de reis. Eén van de deelnemers, Niels genaamd, viel in volle slaap uit bed en werd, zo’n 1 meter 80 lager, zwaar gewond weer wakker. Gelukkig zijn er ook in Oostenrijk ziekenhuizen en daar herstelden ze de pechvogel zo goed als het kon. ’s Ochtend vertrok het grootste deel van de groep naar de wetenschappelijke excursie van dit tripje, het International Atomic Energy Agency (IAEA). Eenmaal bij de gebouwen van de VN aangekomen werden we 15

ACTIVITEITEN

Kleine BuEx

weggestuurd, maar uiteindelijk mochten we toch via een andere ingang naar binnen. Daar moesten we bij de controle onze drugs, wapens en Al Qaeda-lidpasjes inleveren. Met een touringcar werden we naar de laboratoria van het IAEA in Seibersdorf, een stukje buiten Wenen, gebracht. Deze laboratoria zijn verdeeld in 4 takken. Het belangrijkste onderdeel is het FAO/IAEA Agriculture and Biotechnology Laboratory, waar ze met nucleaire technologieën proberen om sterkere en efficiëntere planten te maken, bijvoorbeeld rijstplanten die ook in zout water kunnen groeien. Met dezelfde technologieën proberen ze insecten en bacteriën te verjagen of uit te laten sterven (hiermee bedoel ik niet dat ze de beestjes vermoorden met atoombommen). Daarna bezochten we een laboratorium waar ze miljoenen fruitvliegjes m.b.v. straling onvruchtbaar maken en dan deze in gebieden loslieten om de zo de populatie te laten krimpen. Dit laboratorium stonk zo erg dat een aantal

Kleine BuEx

deelnemers zijn best moest doen om niet over zijn nek te gaan. Verder is er ook nog het Physics, Chemistry and Instrumentation Laboratory. Hier doen ze onderzoek naar methodes om giftige elementen te detecteren. Ook is er het Safeguards Analytical Laboratory, van waaruit ze controles op stralingsgehaltes in alle landen van de wereld uitvoeren. Komt dit stralingsgehalte te hoog, dan volgen er maatregelen. Als laatste is er de General Services and Safety Section, waar ze logistieke informatie en veiligheidsmethodes voor de industrie geven en onderhoudsservice uitvoeren. ’s Middags werden we teruggebracht naar het Vienna International Centre, het VN-centrum in Wenen. Eerst werd er uitgebreid geluncht. Hierna kregen we een rondleiding door enkele gebouwen en werd ons verteld over de geschiedenis en structuur van de VN. Machteld en Astrid kregen de jongeman die ons rondleidde bijna gek met hun vragen. Rond half 4 vertrokken we naar onze herberg, waar een tijdje gelamd werd in de kamers. Toen iedereen bij elkaar was vertrok de hele groep om met zijn allen te gaan eten. In het restaurant hebben we de hele kelder verbouwd zodat we met zijn allen bij elkaar konden zitten. Na een goede maaltijd vertrokken we in verschillende groepen om een aantal cafés onveilig te maken. Na een lange avond en nacht kwamen we moe thuis, maar de genieën van de commissie hadden hier rekening mee gehouden, dus konden we de volgende ochtend lekker uitslapen. Tegen de middag vertrokken de twee koekblikken naar het kasteel en de parken van Schonbrünn. Eén of andere keizer had een

16

lange tijd geleden het idee om ongeveer midden ACTIVITEITEN in Wenen een schitterend kasteel en een even mooi park neer te zetten. Na een lange achtervolging om parkeerplaatsen te krijgen kwamen we bij dit park aan. Het weer werkte mee dus werd de dag gevuld met een relaxte wandeling door dit park en de binnenstad. Paul belandde daar nog op de schoot van Julius Caesar. ’s Avonds hadden we besloten om te gaan eten bij een Italiaan, maar dit bleek een Hongaars restaurant te zijn (wel origineler dan pasta). Later werd er in een echt studentencafé genoten van literpullen bier en van Jeroens gabberkunsten. Nog later die nacht werd er nog met banken gesleept door een park en een privé-feestje verstoord.


De zondag werd gebruikt om terug te reizen naar onze lichtstad. Hoe ik 4 uur gezang (geblèr) van Coen, Rob en Jan Pieter heb kunnen overleven weet ik nu nog steeds niet, maar rond 23:00 arriveerden de busjes waar ze 4 dagen eerder vertrokken waren en kon iedereen beginnen met het inhalen van de benodigde slaap. Als enkele details jou niet bekend zijn, komt dat omdat je er niet bij was,of doordat mijn geheugen al sinds mijn vijfde aan het aftakelen is.

17

Vanuit de Faculteitsraad alf juni heeft de traditionele Onderwijsdag van onze faculteit weer plaatsgevonden. Op deze dag worden door het opleidingsbestuur actuele ontwikkelingen in het onderwijs besproken met de wetenschappelijke staf. Ook een grote groep studenten was aanwezig. Op het programma stonden twee onderwerpen: de conclusies van de afgelopen onderwijsvisitatie en de nieuwe Bachelor-Master structuur.

H

De onderwijsvisitatie is een vierjaarlijks, landelijk vergelijkend onderzoek tussen alle opleidingen (Technische) Natuurkunde. In januari heeft een externe commissie gedurende twee dagen onze hele opleiding doorgelicht. Sterke punten die naar voor kwamen uit het concluderend rapport waren het internationaal karakter van onze studie (veel externe stages naar het buitenland) en de hoge cijfers voor het afstuderen (met relatief veel publicaties). Negatieve punten waren de lage betrokkenheid van de staf bij de opleiding (zeker vergeleken met die van studenten) en de onzichtbaarheid voor veel studenten van de ‘rode draad’ in de opleiding. Volgens de commissie ontbreekt ook een samenhangende onderwijsvisie. Tijdens de Onderwijsdag is in groepjes gebrainstormd over bovenstaande conclusies. Mogelijke beleidswijzigingen die hieruit naar voren kwamen waren het delen van verantwoordelijkheden tussen onderwijsstaf en docenten en het instellen van overlegplatforms voor alle Op deze dag worden door het docenten uit één jaargang en voor opleidingsbestuur actuele ontwikkelingen in docenten binnen een samenhangend het onderwijs besproken met de vakgebied. wetenschappelijke staf Verder zal binnen de Opleidingscommissie ook op een abstracter niveau nagedacht over de opleiding in het geheel, hoe het onderwijs georganiseerd moet worden en welke onderwijsmodellen toegepast dienen te worden.

door Joris de Groot

vertrouwde 42. Dit systeem wordt voor alle studenten per 1 september aanstaande ingevoerd. Oude studiepunten worden omgerekend. Het programma van de nieuwe Bachelor-opleiding is nu volledig vastgesteld. Ten opzichte van de huidige eerste drie jaar verandert er in eerste instantie weinig. Er zullen zes studiepunten uitgetrokken worden voor oriënterende keuzevakken. De eerste stage zal als “afstudeerproject” dienen voor de Bachelor-opleiding. De Master-opleiding kent ook weinig wijzigingen. De afstudeerrichtingen binnen die opleiding zijn Plasma en Straling, Warmte en Stroming, Functionele Materialen en Fysische Instrumentatie, Klinische Fysisca en de lerarenopleiding. Tot slot nog een aantal andere nieuwtjes die niets met de Onderwijsdag te maken hebben. Eén daarvan is het nieuwe Arbo- en Milieureglement van onze faculteit, dat het vorige uit 1982, jawel, vervangt. Dit reglement beschrijft Bij je stage- of afstudeerplek is dus de precies wie bij welke apparatuur en in welk veiligheidsfunctionaris van de groep het deel van het gebouw verantwoordelijk is voor aanspreekpunt voor klachten of vermeende het naleven van veiligheids- en gevaarlijke situaties milieuvoorschriften. In principe zijn deze verantwoordelijkheden zo veel mogelijk gedelegeerd naar de capaciteitsgroep. Bij je stage- of afstudeerplek is dus de veiligheidsfunctionaris van de groep het aanspreekpunt voor klachten of vermeende gevaarlijke situaties. De papieren opleidingsgids heeft zijn langste tijd gehad. Vanaf komend collegejaar verschijnt deze alleen nog maar in elektronische vorm op de website van onze faculteit. Het webadres zal bekend worden gemaakt zodra dit definitief is. Een papieren versie zal ter inzage blijven liggen bij de studentenadministratie.

Het tweede onderwerp van de Onderwijsdag was de Bachelor-Master structuur. Invoering van deze nieuwe structuur mag voor de huidige studenten (in het oude programma) geen belemmering vormen om hun studie binnen de nominale tijd af te maken. Met BaMa komt ook het European Credit Transfer System, waarbij het jaar voortaan onderverdeeld wordt in 60 studiepunten in plaats van de 18


19

FACULTEIT

Symposium

Mysterydag Faculteit

Chaos op het Symposium

door Ineke Wijnheijmer en Roeland Huyink

door Joost, Michael en Arjan R.

ysteriedag? Niet helemaal, een hele stroom aan geruchten gaf al aan dat we naar de Efteling zouden gaan. Dus toen de bus richting Kaatsheuvel reed wekte dat geen verbazing. O ja, in de bus ging er (begrijpelijk…) na vele waarschuwingen toch thee over een broek, ach ja. Maar goed, in Kaatsheuvel reden we naar het Golden Tulip Efteling Hotel om daar het serieuze deel van het programma af te werken. Een licht flikkerende overheadprojector zorgde aldaar voor een gezellig sfeertje en de stemming zat er al goed in. Het ging hier over het BaMa programma en daarna was er ruimte voor een enkele kritische noten ten aanzien van de faculteit.

M

Na een magnifieke lunch moesten we de bus weer in en reden we… van de Efteling af! Geen Efteling, wat dan wel? We reden naar de enige trappistenbrouwerij in Nederland: die van La Trappe in Tilburg. Na enig zoeken vonden we een gids die ons door de brouwerij rondleidde. We mochten hier het wort (dat is suikerwater wat later bier wor(d)t) voor de dubbel proeven (yech!). Daarna ‘brachten we het geleerde in de praktijk’ in het proeflokaal. Tijdens dit proeven werden er o.a. discussies gehouden over de hobby’s van de monniken. Zo had er één een kinderboerderij gebouwd (een monnik heeft toch geen kinderen??? Of zou hij nog meer hobby’s hebben?). De abt heeft bovendien een “immense zolder waar van alles ligt, de monniken kunnen daar halen wat ze nodig hebben”… Op weg naar Den Bosch werd het steeds gezelliger in de bus. In deze prachtige, geweldige hoofdstad van Noord-Brabant (dank je wel 20

ACTIVITEITEN

Mysterydag

Ineke) werd de groep in tweeën gedeeld. Onze groep ging het café in, de andere groep ging een rondvaart maken. Enige biertjes, discussies en raadsels (waar zelfs W. de Jonge niet altijd uitkwam) later was het onze beurt om te gaan varen. Helaas hadden de goden het anders gepland en stuurden een enorme plensbui op ons af. Dan maar meteen door naar het restaurant voor het diner.

Je kunt het treffen met je tafelgenoten en je kunt pech hebben. Wij vertrokken dan ook halverwege het diner naar een andere tafel. Maar het eten was daarentegen geweldig. Een luxe driegangen menu: vooraf een zalmsalade, als hoofdmenu luxe vlees met een salade en gebakken aardappeltjes en tenslotte bavarois met slagroom en meloen. Oh, vergeten we bijna de koffie met een heleboel gerei erbij. Inmiddels was het tijd om naar Eindhoven terug te keren. Hier hebben we de dag afgesloten in de AOR. Helaas werd dit laatste niet meer door de faculteit betaald…

9

.00 uur, Jan Küchel komt binnen. “Waar is de borrel?” “Die begint pas om 5 uur, maar er is al wel koffie.” Nadat er drie aders in mijn ogen gesprongen waren van de sterke koffie, kregen we een inleidend gesprekje van de dagvoorzitter, prof. Daey Ouwens. Na het inleidend gesprekje sprak drs. Culinair over de hernieuwbare geschaarste van de séé-oowtweej-reproductiepercentages tot het jaar heden. “Mieters symposium”, zei dhr A.C.M. Hamelinck (ook per e-mail bereikbaar). Inmiddels was ook het vierde adertje in mijn ogen gesprongen. En dat is maar goed ook, want prof. Kramer kwam met een plausibel gesprek over uw vriend het atoom (we hielden dit symposium tenslotte samen met Tema). Echter, er is ook nog een maar: het bleek namelijk dat de pregnante agglomeratie redelijkerwijs het verband tussen de stochiometrische nanotubes en de principale buckyballs weergeeft. Dit leidt tot het pragmatische curiosum: alles is hier goed. De volgende lezing zou gehouden worden door dhr. van Bommel van de SP (we hielden dit symposium tenslotte samen met Tema) maar zijn glorified speelgoedauto, zoals prof. Kramer het heel mooi stelde, had het laten afweten. Na een geïmproviseerde, korte, maar wel gewenste koffiebreak kwam ir. Hovers aan het woord. Deze liet zich voornamelijk uit over de exegetische sinecure van waterstoftransitie in de opzet van het decentrale verdelingsnetwerk. Hierna was het tijd voor de lunch.

een roze bordje “SAR”. Wij concludeerden dat dit Stichting Aandacht Rob betekende.

Een blik in de zaal bij het symposium

Terwijl menigeen door het middagprogramma vermoeide symposiumganger zich tegoed deed aan het goud-gele-goed-gekoelde-gerstenat, zoop dhr. P.C.D. zijn verdriet weg met de jus d’orange, die overigens ook geel en gekoeld was. Verder zagen we hier een zeer tevreden Jan, die tijdens deze dag toch nog zijn bestemming gevonden had. Tijdens de borrel waren de kippetjes lekker en ook van de garnalen werd genoten. (we hielden dit symposium tenslotte……) Met dank aan de symposiumcommissie, Namens Chaos, Joost, Michael en Arjan R.

Alles bij elkaar was het een zeer geslaagd uitje. Wat hier vooral opviel, was dat dhr. P.C.D. (niet echt genoten van mevr. M.W.P.E.L.) op onverklaarbare wijze vooraan in de rij belandde. Ook liep er een nogal vreemde kerel rond met


Voor een gedetailleerder en serieuzer verlag kunt u verder lezen op de volgende pagina

21

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Symposium

Een „Ideaal‰ Symposium door Kim van Ommering

insdag 11 juni 2002 vond dan eindelijk het symposium plaats dat georganiseerd werd door studenten van de faculteiten Technologie Management en Technische Natuurkunde. Om 9.00u werd iedereen verwacht en werden de badges, mappen en proceedings uitgedeeld. Onder genot van een kopje koffie of thee en een koekje wachtte iedereen vol spanning op het begin van het symposium.

D

De ontvangst aan de balie

De dag werd geopend door de dagvoorzitter prof. ir. C. Daey Ouwens, werkzaam bij TDO aan de TU/e en adviseur voor diverse instellingen. Hij bracht de vraag naar voren in hoeverre waterstof een belangrijke of wellicht de belangrijkste energiedrager wordt binnen onze energievoorziening. Binnen de energievoorziening is nu nog nauwelijks sprake van de vervanging van aardgas, aardolie of steenkool door waterstof als energiedrager. Toch wordt het steeds waarschijnlijker dat deze overgang, of transitie er komt. Hierbij komen aan de ene kant zaken kijken als beleid, 22

flexibiliteit, infrastructuur en maatschappelijke aspecten, en aan de andere kant de technische aspecten, rendementen etc. Zo komen beide studies TeMa en Natuurkunde duidelijk terug. De rest van de ochtend zouden zowel de maatschappelijke en politieke aspecten als de technologie behandeld worden. ’s Middags kon men zelf aan de slag in verschillende workshops, waarna er nog een forumdiscussie zou plaatsvinden om de onderlinge ervaringen uit te wisselen. De eerste lezing werd gegeven door drs. R.F.A. Cuelenaere, werkzaam bij het Ministerie van VROM. Meteen vertelde hij al een opzienbarend verhaal voor een symposium over waterstof. Deskundigen roepen dat de voorraden brandstof eindig zijn en over ongeveer 40 jaar op zijn. Dit wordt echter al tientallen jaren geroepen. Maatschappijen stoppen gewoon met zoeken als er genoeg voorraden zijn. De tot nu toe gevonden voorraden zijn ook enkel de economisch winbare voorraden. Er zijn er nog veel meer bijvoorbeeld in teerzanden, of in de vorm van gas/methaan. Dus eigenlijk is er absoluut geen noodzaak om over te gaan op waterstof omdat de voorraden opraken! Wat echter wel een groot probleem is, is het klimaat. Vanaf het moment dat fossiele brandstoffen massaal gebruikt gingen worden, is de gemiddelde temperatuur op aarde al 1°C gestegen. Mocht het lukken om in 2050 de atmosfeer te stabiliseren, zal de temperatuur toch al 2°C zijn toegenomen. Dit heeft o.a. als gevolg dat verscheidene unieke en bedreigde diersoorten al uitgestorven zullen zijn en dat de extreme weersverschijnselen als stormen, orkanen en neerslag/droogte zullen toenemen.

Symposium

De CO2-emissie zal moeten halveren. Een mogelijke oplossing is de fossiele brandstoffen op klimaatveilige wijze inzetten. Aardgas kan omgezet worden in CO2 en waterstof, waarbij de CO2 wordt afgevangen en opgeslagen bijvoorbeeld in lege aardgasvelden. Wat doe je nu als je eenmaal waterstof hebt? Er zijn twee mogelijke beelden: een decentraal waterstofnet of centraal bijmengen. Bij een decentraal waterstofnet worden nieuwbouwhuizen met brandstofcellen i.p.v. CV-ketels gemaakt. Dit kan voorlopig slechts kleinschalig worden toegepast en is wellicht duur. Centraal bijmengen is wel meteen op grote schaal mogelijk. Hierbij wordt 15% waterstof bij aardgas gemengd, en verder wordt niets veranderd, waardoor iedereen mee kan doen. De landelijke CO2-reductie daalt hierdoor echter 5%. Drs. R.F.A. Cuelenaere concludeerde uiteindelijk dat er goede kansen zijn voor waterstof en dat er een gecombineerde strategie van toepassen goed mogelijk is. De volgende lezing werd gegeven door prof. dr. G.J. Kramer, werkzaam bij Shell Global Solutions International B.V. en de TU/e. Prof. Kramer begon zijn verhaal met de mededeling dat hij ging proberen interessant te vertellen. Vervolgens kwam een advertentie van een concurrent van Shell naar voren van een auto tankend uit een kraantje: ‘Imagine: wasser zum tranken – wasser zum trinken – wasser zum verbrennen’. Prof. Kramer vond deze advertentie erg slecht, maar Shell was eigenlijk geen haar beter met een advertentie van een auto op een meertje: ‘Rijden op water, straks waterstof in elke auto?’ Het originele idee van de brandstofcel is al uit 1842, door W.R. Grove. Inmiddels is de techniek zover gevorderd dat het ook daadwerkelijk mogelijk is geworden, al kost een brandstofcel voor een auto nu nog tonnen. De


drijvende krachten om naar auto’s op waterstof te gaan, zijn tweeledig. Enerzijds zijn daar de kortetermijneffecten als een schone lokale omgeving. Zo is in Californië, waar veel smog voorkomt, een wet dat in 2004 10% van de auto’s ‘zero-emmissionverhicles’ (dus via elektriciteit of waterstof ) moeten zijn.

Verschillende sprekers en de dagvoorzitter Prof. Daey Ouwens bij de sprekersstoel

Anderzijds zijn er de langetermijneffecten als de global environment, bijvoorbeeld het smelten van ijskappen (interessante site hierover: www.pbs.org/wgbh/warming/waterworld). Auto’s die op waterstof rijden, moeten natuurlijk ergens die waterstof vandaan halen. De waterstof kan in hoge druk in gasflessen worden opgeslagen. In bussen wordt dit al toegepast, maar voor een personenauto zijn de gasflessen veel te groot. Waterstof kan ook in vloeibare of cryogene vorm worden opgeslagen of pas aan boord gevormd worden. Een laatste mogelijkheid is opslag in zware metalen als palladium. In januari 2002 is bij de Detroit Motor Show een ontwerp gegeven van een auto die op waterstof zou kunnen rijden. Deze auto lijkt niet op wat we tot nu toe kennen, want 23

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Symposium

waarom zou je het ontwerp van een auto hetzelfde houden als de manier van aandrijving volledig verandert? Op je laptop speel je ook autoracespelletjes met een joystick, dus waarom zou je je auto niet ook zo besturen? Op een losse

Kipperman over te nemen, en helaas was het daardoor enigszins onduidelijk. Bovendien begonnen er nu toch wat herhalingen in de verhalen op te treden na de vorige lezingen. Wel was iedereen erg blij dat ir. Hoving bereid was deze lezing over te nemen. Het zat de symposiumcommissie niet mee deze dag, want na de stress van het zoeken naar een vervanger voor prof. Kipperman, bleek nu de drs. H. van Bommel, Tweede Kamerlid van de Socialistische Partij, met autopech bij Culemborg te staan. Het publiek had zich erg verheugd op de politieke aspecten van het waterstofverhaal, dus was uiteraard erg teleurgesteld.

Een groepje aan het werk bij de workshop over het eiland Terland

dragende constructie kan in het weekend een ander koetswerk worden gezet. Als alles lichtgewicht wordt, dan wordt de energieefficiency zo groot, dat opslag in hogedruktank misschien mogelijk wordt. Prof. Kramer besluit zijn verhaal met twee problemen die optreden bij auto’s op waterstof: het is technologisch nog zeer ingewikkeld, en qua efficiency leggen ze het waarschijnlijk af tegen vernieuwde verbrandingsmotoren als die van de nieuwe Toyota Prius. Zijn missie was geslaagd, hij had interessant verteld. Na een korte koffiepauze werd de derde lezing gehouden door ir. K. Hoving. Deze lezing zou eigenlijk gehouden worden door dr. ir. A.H.M. Kipperman, maar deze was de dag van tevoren ziek geworden. Ir. Hoving werkte wel in hetzelfde onderwerp, maar kende prof. Kipperman verder niet. Het was dus erg moeilijk voor hem om de presentatie van prof. 24

Rond 1 uur begon de uitgebreide lunch. Er stond een heerlijk uitziend buffet klaar, en iedereen kon zijn bordje volladen en zijn buikje rond eten. Dit is bij iedereen goed gelukt en er klonken veel complimenten over de lunch. Na de lunchpauze was het dan eindelijk tijd voor de workshops. Er waren vijf workshops. Ir. K. Hoving neemt de lezing van Prof. Kipperman over

Symposium

Om een beeld te geven van zo’n workshop zal worden ingegaan op workshop van prof. dr. ir. G.J. Kramer. Deze workshop ging over het eiland Terland. De op te lossen situatie speelde zich af rond 2050. Het eiland Terland was een kunstmatig aangelegd eiland van 20 km2 oppervlak. Op dit eiland moest een nieuw vervoerssysteem aangelegd worden, bij voorkeur met waterstof als energiedrager, aangezien er water in overvloed aanwezig was. Omdat de case zich in de toekomst afspeelde, hoefde er geen rekening gehouden te worden met technologische restricties. Wel moest het vervoerssysteem milieuvriendelijk, snel, gebruiksvriendelijk en efficiënt zijn. In groepen van ongeveer zeven man gingen de deelnemers met de case aan het werk en na een uurtje brainstormen, discussiëren en schetsen mochten de vier groepen om beurten de oplossing presenteren die zij bedacht hadden. Bij deze presentatie kwamen een paar opvallende dingen naar voren. Ten eerste had iedere groep een openbaar vervoerssysteem bedacht. Vanwege de grootte, of liever ‘kleinte’, van het eiland werd dit veel gebruiksvriendelijker gevonden dan een eigen vervoersmiddel voor iedereen apart. Ten tweede waren een paar groepen van mening dat het vervoerssysteem beter niet op waterstof kon draaien, maar op de andere energievorm van de toekomst: elektriciteit. Reden hiervoor was dat dit veel efficiënter leek dan allemaal losse eenheden met een eigen brandstofcel. Om aan te tonen dat waterstof wel degelijk de energiedrager van de toekomst is, bracht de workshopbegeleiding het voorbeeld naar voren van IJsland, waar al heel veel gebruik wordt gemaakt van waterstof en daarmee kwam een eind aan een geslaagde workshop. Het laatste serieuze onderdeel van het dagprogramma was de forumdiscussie. Elke workshopbegeleider had naar aanleiding van


de gebeurtenissen van zijn workshop een stelling bedacht. Zo kwamen er stellingen ter tafel als ‘Milieuvriendelijk stadsvervoer kan goed zonder

De forumdiscussie met alle begeleiders van de workshop

waterstof’, ‘Waterstof zal nooit bij de consument uit de kraan komen, zoals aardgas nu’, ‘Het huidige politieke klimaat is niet geschikt om aan de noodzakelijke activiteiten vorm te geven’ en ‘Een transitie is alleen haalbaar bij het verplicht stellen van omlijnde, zorgvuldig gekozen doelstellingen’. De bedenker van de stelling mocht kort zijn of haar stelling toelichten, waarna er uiteraard ruimte was voor reacties vanuit de zaal en van de andere workshopbegeleiders. De microfoon in de zaal ging snel rond, en er bleken veel studenten te zijn die hun mening graag wilde geven. De dag werd afgesloten door de dagvoorzitter prof. Daey Ouwens en de symposiumcommissie werd uitgebreid bedankt. Alle deelnemers werden uitgenodigd voor een borrel en een hapje om nog eens na te praten over de dag. De gefrituurde garnalen, pittige loempia’s en kippenboutjes gingen er goed in en iedereen was het erover eens: Het symposium was Ideaal!

25

ACTIVITEITEN EXCURSIES

ACTIVITEITEN EXCURSIES

Astron

Excursie naar het ASTRON door Maarten Sluijter

N

adat iedereen zich voor N-laag had verzameld vertrokken we vol goede moed richting het verre Dwingeloo in het hoge noorden. De heenweg verliep vrij soepeltjes en al gauw stonden we voor de poorten van ASTRON. We werden ontvangen met een kopje koffie en spoedig bevonden we ons in een zaaltje waar ons het één en ander werd verteld.

Het astronomisch onderzoek in Nederland geniet wereldfaam. In de Nederlandse sterrenkunde neemt ASTRON een centrale plaats in. In het Technisch Laboratorium van ASTRON wordt ernaar gestreefd om door technisch innovatief onderzoek voortdurend nieuwe waarneemtechnieken te ontwikkelen. Bovendien exploiteert ASTRON eigen waarneemfaciliteiten van wereldklasse zoals de bekende Synthese Radio Telescoop in Westerbork. 26

Het Technisch Laboratorium van ASTRON heeft een grote expertise opgebouwd op een aantal gebieden. Zo heeft ASTRON veel ervaring in het ontwerp en de ontwikkeling van zeer nauwkeurige apparatuur die bedoeld is om het licht van optische telescopen zoals de Very Large Telescope van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili te analyseren. Ook heeft ASTRON al sinds de jaren vijftig ervaring met

technisch onderzoek en ontwikkeling voor radiotelescopen. ASTRON heeft in 1957 de Dwingeloo telescoop gebouwd en in 1970 de Westerbork telescoop. ASTRON heeft in 1997 de centrale supercomputer van het Europese samenwerkingsverband van radiotelescopen ontworpen en gebouwd. Vanwege haar grote expertise op het gebied van gekoppelde radiotelescopen (zoals in Westerbork) is ASTRON toonaangevend bij

Astron

het ontwerp en de ontwikkeling van nieuwe reuze radiotelescopen in de toekomst. Om de grote openstaande vragen in de sterrenkunde te kunnen beantwoorden zal de nieuwe generatie radiotelescopen een honderd maal grotere gevoeligheid moeten hebben dan de huidige telescopen. Dit kan alleen bereikt worden door een telescoop met een opvangend oppervlak van een vierkante kilometer, de “Square Kilometer Array” (SKA). Als voorloper van SKA wordt nu gewerkt aan de ontwikkeling en bouw van een telescoop voor de laagste frequenties toegankelijk vanaf het aardoppervlak, de “LOw Frequency ARray” (LOFAR). Deze telescoop zal voor het eerst het venster op het heelal openen bij deze frequenties en daarmee een zeer uitdagende nieuwe wetenschappelijke faciliteit zijn.

kans gekregen te genieten van het Nederlandse platteland. Telescoop Westerbork bestaat uit een aantal telescopen op een rechte lijn: een rij telescopen van circa 1½ kilometer lang en twee telescopen nog eens 1½ kilometer verderop. Deze telescopen zijn op een speciale manier gekoppeld zodat het effect equivalent is aan een telescoop met een doorsnede van drie kilometer. Dit principe gaat echter wel ten koste van de gevoeligheid. Ook hier kregen we een rondleiding door het gebouw waar alle verzamelde informatie wordt verwerkt en opgeslagen. De terugweg was gelukkig fileloos en aan meligheid en slaap ontkwam bijna niemand. Het was een zeer geslaagde dag.

Op deze lezing volgde een rondleiding door het gebouw. Daarbij mochten we onder andere een blik werpen op het prototype van de SKA antenne. Aan het tijdperk van de parabolische telescopen zal snel een eind komen. Deze worden in de toekomst vervangen door vierkante platen die met honderden tegelijk een groot veld ergens in Nederland zullen bedekken. De lunch was erg goed. Na de lunch stond een bezoekje aan Telescoop Westerbork op het programma. Onderweg hebben we ruim de


27

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Volleybal

Volleybal

Volkskrant: „SCOOTER-team helden van VdW-volleybaltoernooi onze correspondent ter tse: Erik Langereis (HvS)

aandag 6 mei. Een dag die voor altijd in de geschiedenisboeken gememoreerd gaat worden: het was de dag dat dispuut SCOOTER de jarenlange hegemonie van de Kiwi’s op het officiële Vander-Waalsvolleybaltoernooi doorbrak. Misschien ook wel omdat de Kiwi’s wegens interne strubbelingen verstek hadden moeten laten gaan, maar dat weet over vijftig of meer jaar niemand meer. De helden van SCOOTER zullen voor altijd op de grootse beker pronken en geheel verdiend, zoals uit dit verslag zal blijken.

M

Het begon allemaal om half twee ’s middags en er waren maar liefst zes teams die zich hadden ingeschreven. Natuurlijk was het bestuur Perspectief vertegenwoordigd, maar ook de broertjes Spin ‘m erop en Spin ‘m erover tezamen met Kernploeg, Chaos en SCOOTER waren aanwezig om er een ware happening van te maken. SCOOTER begon het toernooi tegen 28

het team Perspectief, een op voorhand lastige en vooral onvoorspelbare tegenstander. In opperste concentratie werden de vertegenwoordigers van Perspectief aan de kant gezet met de veelzeggende uitslag 45-26. De sfeer zat er inmiddels goed in en het veel geroepen SCCCOOOOTERRRR IN THE HOUSE vulde de sporthal menigmaal. De twee volgende tegenstanders van SCOOTER hadden uitermate veel moeite om de geoliede machine, die team SCOOTER inmiddels was geworden, te stoppen en Spin ‘m erover en Kernploeg moesten zich met respectievelijk 5319 en 44-31 gewonnen geven. Ging SCOOTER de favorietenrol, die al maandenlang in de donkere gangen van N-laag circuleerde, toch waar maken? Dan zou het in de kraker van de dag tegen het team van Chaos moeten gebeuren. Chaos had zichzelf ook gebombardeerd tot een van de favorieten en had wonderwel ook tot dan toe alle partijen gewonnen. Helaas voor Chaos was de overwinning op SCOOTER toch een brug te ver en hapten de leden van Chaos meer zand dan ooit vertoond in de geschiedenis van de mensheid. De einduitslag 28-20 voor SCOOTER is gezien het krachtsverschil dan ook uitermate geflatteerd en het massaal toegestroomde publiek riep dan ook niet voor niets “Honderd, honderd!!”. Al is het helaas niet tot de honderd gekomen, het publiek werd wel vermaakt en verwonderd met weergaloos spel van SCOOTER-kant.

Het kampioenschap was dichterbij dan ooit en voor de laatste partij tegen Spin ‘m erover werden de koppen nog even bij elkaar gestoken. Het spel flitste heen en weer als nooit tevoren, maar het was toch weer SCOOTER dat met 36-26 aan het langste eind trok. De beloning van jarenlang terdege trainingsbeleid was behaald en het is nog maar de vraag of The-All-TimeChampion Kiwi’s de SCOOTER-trein had kunnen stoppen. HULDE aan de kampioenen en vooral de benoeming van alle sterspelers van team SCOOTER tot “Helden van SCOOTER (HvS)” was de bekroning van een dag om nimmer te vergeten.

Tot slot voor de statistici de definitieve einduitslag: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

SCOOTER (kampioen) Chaos Spin ‘m erop Kernploeg Spin ‘m erover Perspectief

QUOTES Thijs M.: Een poeper tunnelt volgens mij niet Rody: GVD, mijn lul is geen komkommer


29

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Eerstejaars

Eerstejaars

Binnen BBQen kan ook best gezellig zijn!! door Thomas van Gils

ou om eerlijk te zijn was de barbecue helemaal niet binnen, maar werd er alleen binnen gegeten. Dit had namelijk als oorzaak dat het op maandag 10 juni vroeg in de avond heel erg begon te regenen en we bijna de BBQ zagen verregenen.

N

Op 10 juni hadden wij als EJC de tweede activiteit van het jaar gepland: een BBQ met hierna wat spellen. De geschikte datum vinden was al een heel gedoe, want dan had die weer wat, dan was er weer een presentatie van een vak en dan kon het weer niet vanwege de uiterst belangrijke borrel op donderdag. Maar uiteindelijk vonden we 10 juni als datum, wat

Roeland vind het spel ÂÊn Kwestie van wetenÊ blijkbaar een beetje raar

inhield dat we alles binnen anderhalve week geregeld moesten hebben. Alleen het idee was er; alle precieze details moesten nog geregeld worden. Ook was het de bedoeling dat de promotie beter verliep dan de vorige activiteit, want toen kwamen er niet zo heel denderend 30

veel mensen naar onze activiteit (casinoavond) toe. Verder ook de spellen die na de BBQ gespeeld konden worden; we hadden alleen nog maar een idee. Na een paar vergaderingen en een paar belletjes was zowaar alles geregeld: de kaartjes waren gemaakt, de slager was geregeld en de spellen waren bedacht: voetbal met volle flessen water en waterzakjesvolleybal met als net een stuk landbouwplastic. De kaartverkoop verliep uitstekend en binnen twee dagen waren er 42 kaartjes verkocht, wat ongeveer het dubbele aantal mensen was van de hoeveelheid die naar de vorige activiteit gekomen waren. Op maandag hoefden er alleen nog maar wat salades en fris gekocht te worden en alles was geregeld. Het enige waar we geen rekening mee hadden gehouden en waar we eigenlijk ook geen rekening mee konden houden, was het weer. We gingen er eigenlijk wel van uit dat de zon zou schijnen, want in juni mag je dat toch onderhand wel verwachten. Maar juist dat ging mis; was het zondag nog heel mooi weer geweest, moest het net op maandagmiddag regenen. Hierdoor vielen de spellen natuurlijk meteen af, want waterspellen in de regen kan wel, maar is natuurlijk veel minder leuk. Ook het idee om lekker op het gras te BBQen viel hierdoor letterlijk in het water. Om de hoek bij de nooduitgang van de Salon stond nu de BBQ opgesteld met daaromheen twee hekken met landbouwplastic eromheen, die we hadden geleend bij de bouwvakkers van het cyclotron. Binnen een half uur moest alles worden klaargezet in de Salon, wat eigenlijk helemaal niet de bedoeling was. Om kwart over vijf was ongeveer iedereen wel in de Salon gearriveerd en kon er eigenlijk

Dirk en Jeroen verdienen handen vol geld bij Monopolie

ook meteen gegeten worden; alleen ging het vlees voor degene die achter de BBQ stonden wel snel, maar voor de andere wat minder, want voor 42 man vlees maken betekend iedere keer een stuk vlees en dan weer een tijdje wachten. Maar ondanks dit wachten kreeg iedereen zijn buik toch goed vol, en is het ook nog wel het vermelden waard dat er voortaan misschien alleen hamburgers besteld moeten worden, want wat gaan deze dingen hard. Ook van de salades en het stokbrood werd flink gegeten (deze slager heeft hier echt perfecte knoflooksaus bij). Nadat iedereen genoeg had gegeten (Ivo nog bedankt voor de frikadellen) hadden we eigenlijk een beetje een organisatorisch probleem; we hadden geen spellen meer om te doen. Gelukkig had Ineke toevallig wat spellen meegenomen en heeft een heel groot deel van de mensen zich vermaakt met ‘’n Kwestie van Weten’ en een andere groep met maffiavelli.

mensen weg. Toen ook alles opgeruimd was, kon de gehele commissie terugkijken op een zeer geslaagde avond (wat we ook van heel wat mensen hebben gehoord) die binnen een zeer korte tijd georganiseerd was. Met meer mensen was er een zeer goede sfeer gecreëerd en hierdoor mogen wij ook nog met zijn allen van Thijs K. naar de bioscoop, dus al met al een succesvolle avond (er zijn vage plannen om van deze commissie een tweedejaarscommissie te maken volgend jaar, maar of dat echt gebeurt is nog wel af te wachten).

Tegen een uur of half tien was een groot gedeelte al naar huis, en om half elf waren ook de laatste Koerier 5, jaargang 42 (2002)

31

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Lunchlezing

Verslag Lunchlezing Philips IP&S door Thijs Meijer

insdag 4 juni, 12.00 uur, een bont gezelschap van zo’n dertig Elektrotechnici, Informatici, Wiskundigen en Natuurkundigen komt bij elkaar in Na2.29 voor een lunchlezing van Philips Intellectual Property & Standards, het ‘octrooibureau’ van Philips. Dr.Ir. Tony Tangena, patent portfolio director bij Philips IP&S en als natuurkundige afgestudeerd aan de UT, komt vertellen hoe Philips octrooien verwerft en beheert, oftewel hoe zij met kennis omgaat. Dat leek me op het eerste gezicht een beetje onzinnig. Als er één plaats is waar we weten hoe we met kennis om moeten gaan, dan is het wel een Technische Universiteit. Op een universiteit is kennis in ruime mate aanwezig, op een Technische Universiteit leren we ook hoe we

D

Allereerst moeten de octrooigemachtigden van IP&S voor een sterke octrooipositie zorgen, nu en in de toekomst. Hiertoe bekijken zij welke vindingen interessant zijn en zorgen er voor, dat op deze vindingen octrooi wordt verkregen. Verder moeten octrooigemachtigden goed op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in hun expertisegebied, om te weten wat concurrenten aan octrooien aanvragen. Op deze manier kunnen ze een trend naar de toekomst bepalen, en eventueel aangeven in welke richting onderzoek gedaan kan worden. Dit is bijvoorbeeld belangrijk met het oog op het opstellen van standaarden. Zo is bijvoorbeeld de DVD een goed voorbeeld van een standaard waarin Philips octrooien een rol spelen. Octrooien die deel uitmaken van een standaard

Meestal moet Philips echter een kruislicentie aangaan, omdat bijvoorbeeld een televisie zoveel onderdelen bevat dat het uitwisselen van octrooien onontkoombaar is

die kennis toe kunnen passen en uiteindelijk doet Philips de laatste stappen in de ontwikkeling en maakt een tv, lampen of iets dergelijks. Dus waarom komt Philips vertellen hoe zij met kennis omgaan? Philips is, zoals wel bekend, bepaald niet het enige bedrijf wat consumentenelektronica, lampen, componenten etc. maakt. Daarom is het belangrijk dat hun kennis over deze producten beschermd is tegen concurrenten en dat de kennis minstens op hetzelfde peil blijft als de concurrentie. Hiervoor moet IP & S zorgdragen. Dit gebeurt op verschillende manieren. 32

zijn interessant, omdat je makkelijk weet of een concurrent de standaard gebruikt en dus moet betalen. Tijdens de lezing bleek dat Philips al veel ervaring heeft met octrooien. Naast de eerder genoemde voorbeelden, passeerden nog wat anderen de revue. Een aantal wat minder geslaagde uitvindingen, zoals de V2000, de video die het aflegde tegen VHS, ondanks vermeende betere kwaliteiten, en de CD-I, de mix van spelcomputer, video en CD-ROM die ook flopte, maar ook wat grote successen, zoals het cassettebandje, de CD en de Cd-rom. Deze uitvindingen hebben Philips veel geld opgeleverd.

Lunchlezing

Vervolgens is er het uitbaten van de octrooiportefeuille. Hiertoe worden bedrijven gezocht die vindingen van Philips gebruiken. Als zo’n bedrijf een octrooi schendt, zijn er een aantal mogelijkheden. Een mogelijkheid is dat het bedrijf een licentie koopt om het octrooi te mogen gebruiken, dit betekent dat het bedrijf per gemaakt product een bepaald bedrag betaalt. Het bedrijf kan ook een kruislicentie nemen, dit betekent dat octrooien van hen door Philips gebruikt mogen worden en vice versa. Verder is er natuurlijk ook de mogelijkheid om het bedrijf helemaal te verbieden om het octrooi te gebruiken, en het eventueel voor de rechter te dagen om de productie van een bepaald product te laten stoppen. Op die manier kan Philips een monopolie krijgen op een bepaald product. Zo bleek het driekopsscheerapparaat een uniek Philips product te zijn. Meestal moet Philips echter een kruislicentie aangaan, omdat bijvoorbeeld een televisie zoveel onderdelen bevat dat het uitwisselen van octrooien onontkoombaar is. Voor nadere informatie kun je je wenden tot: Rene Klep Philips International B.V. Intellectual Property & Standards Postbus 220 5600 AE EINDHOVEN tel: 040-2743398 e-mailadres: [email protected] http://www.licensing.philips.com

de V.S., waaruit bleek dat het veel tijd kan kosten om zo’n proces te voeren, maar dat het soms wel veel geld op kan leveren. De absolute klapper was de rechtzaak van Polaroid tegen Kodak over instant-camera’s. Dit leverde Polaroid uiteindelijk bijna één miljard dollar op! De lezing gaf ook duidelijk aan dat octrooien een steeds grotere rol gaan spelen voor Philips. Dit uit zich in steeds grotere aantallen octrooien, waarmee steeds meer geld is gemoeid en waar steeds meer geld mee kan worden verdiend. Om hier mee om te kunnen gaan is Philips IP&S op zoek naar nieuwe octrooigemachtigden. Hier liggen ook voor de afgestudeerde natuurkundigen kansen! De lezing eindigde tenslotte een verdieping lager, in Na 1.29 waar een lunch wachtte. Hier konden alle vragen gesteld worden aan dhr. Tony Tangena en dhr. Daan Damen, voormalig bestuurslid van Van der Waals (Metamorfose rules). Nadat alle broodjes en aanverwante zaken vakkundig verorberd waren, ging ieder weer zijns weegs, met vernieuwde kennis over octrooien en de mogelijkheden bij Philips.

Het voor de rechter brengen van een bedrijf kan wel grote problemen met zich mee brengen, aangezien het soms erg moeilijk is om aan te geven of een octrooi wel of niet geschonden is. Dhr. Tangena kon een aantal voorbeelden geven, overigens vrijwel allemaal bedrijven uit


33

Johannes Dideriks Ultieme Physica Cryptogram dag kindersch. in deeze zwaare tijden waarin eenieder geteisterd wordt door fotoonen ende silicoonen, wil ik u allen gaarne van eenige dienst zijn. speciaal voor den moeilijken moomenten waarvoor enckel den memorie aan collegezaalen ofte proefopstellingen niet voldoende isch, heb ick den volgende puzzel ontwikkeld. als u deeze puzzel met goed gevolg doorstaan heeft, kunt u den oplossing instuuren ende een kans maken op vijf waardebonnen voor het etablissement de Salon. sterckte ende succesch!

Johannes Dideriks Ultieme Physica Cryptogram Horizontaal 3. Negatieve TU-student (4) 6. Dat bier heeft een punt (6) 8. Lichtbron met klasse (5) 10. Met veel geld ga je hard (8) 16. Het nut van x2+y2+z2=1 (10) 17. Familielid met apenstaart (5) 18. Niks positiefs (3) 19. Atechnisch deeltje (4) 21. (6) 22. Voor een korte tijd kracht in je arm (6) 24. Lens geslagen? (4) 26. Geef je dan een afstudeer- of een vrijgezellenfeest? (8) 27. Weegschaal? (9) 28. Verstoorde functie (9) 31. Heet schema in een vaste stof (7) 33. Zo klein dat de meter nog net zichtbaar is (4) 34. Gebouw in een halfgeleider (5) 35. Richtingaanwijzers (8) 36. Resultaat van spanning (6) 39. Collega van de Van-der-Waalsbinding? (13) 42. Arsenicum bij de bloedbank (5) 43. Ruimte binnen de lijnen (4) 44. Locatie van depressieve deeltjes (3) 47. V↓0 (7) 48. Sterrenprogramma (4) 49. Positieve Europeaan (8) 50. Die fysicus telt! (6) 51. Waardeloos getal (3) 52. Gevang voor elektrodes (3) 53. Wiskundige figuren op de kaart (6) 57. Zijn die noodzakelijk voor een proces over de ozonlaag? (9) 58. Quantummechanische infrastructuur (6) 59. Produceert volume in gas (6) 61. Waardeloos product van Michelin? (9) 63. Raar zwart gat (7) 65. Gemene factor (5)

Verticaal 1. Nadenken voor de spiegel (9) 2. Daar moet je onder druk zuipen (3) 4. MC2(7) 5. Dat figuur heeft meerdere kanten (8) 7. Elementair deeltje op het schaakbord (4) 9. Insect dat ronddraait (4) 11. Leefomgeving van de muis (3) 12. Telefonische hulpdienst voor je wagen? (14) 13. Geschakeld gebouw (7) 14. Gewone vectoren (8) 15. De deur ernaast (10+5) 20. t>thuidig (8) 21. Afstand zonder file (4+9) 23. Heet stel (12) 25. Doe-het-zelf-licht (13) 26. Kortaf nullen en enen (4) 28. Tegenstander van een theoretisch deeltje? (9) 29. Modeproduct (2) 30. Potentiaalverschil tussen gas en vloeistof (12) 32. Extreem hogedrukgebied in de computer (5+6) 37. Σ (3) 38. Bij die conditie presteer je het best (9) 40. In essentie samengaan (9) 41. Vectoren in het heelal (7) 45. Stimulerend middel voor een halfgeleider (6) 46. Heel klein toetje (5) 54. Dat krijg je van een stoot (6) 55. Bundel in een cirkel (6) 56. Heeft een radiogolffunctie (6) 60. Een korreltje zout? (3) 62. Verbrande lijn (2) 64. Huisdier van Avogadro (3)

FS 2002 34


35

ARCHIEVEN

ARCHIEVEN

Interview

Uit de archieven (oktober 1984):

Interview met een oscilloscoop door Evert, Hans en Frans

In onze aperiodieke interviewrubriek met op onze afdeling aktieve figuren, volgt nu een interview met één van de vele oscilloskopen. Het betreft hier een Philips van het type PM-230 een oude rot in het vak, die ons dus wel het een en ander kan vertellen...

een beetje overdreven en tamelijk doorzichtig, maar daartegenover vind ik de 50 Hz-storing, die zij meestal toepassen, nogal afgezaagd. I: Is het leven van een scoop niet saai?

I: Goedendag, wat is de taak van een scoop? O: Officiëel zit ik in het onderwijs dus moet ik er voor zorgen dat de studenten leren hoe ze metingen moeten verrichten, en hoe ze meetfouten weg moeten werken. Vooral in dit laatste kan ik zeer leerzaam zijn. I: Hoezo? O: Nou, wij oscilloscopen houden wel van een lolletje. Daarom is het onze grootste hobby om de boel te saboteren. De meest vreemde bekketrekkerij heb ik meegemaakt toen ik een blokgolf op het scherm zette, terwijl ik een keurige sinus aangeboden kreeg. Een bijkomend voordeel hiervan is, dat dit de fantasie van de studenten enorm bevordert. Een aantal van mijn collega’s vindt deze methode weliswaar 36

Interview

Veel te vaak is het zo dat wij sterretjes en meer wonderlijke figuren voor onze ogen blijven zien. (Zelf heb ik het geluk gehad gespaard gebleven te zijn, maar ik heb me toch een hoop leed gezien) Geachte lezers, jullie mogen veel met ons doen, maar bespaar ons alsjeblieft met inbranden! I: Zijn oscilloscopen wel eens verliefd? O: Jazeker, ik heb mijn beeldschermpje laten vallen op één van die nieuwe. Ze is weliswaar wat modern in haar opvattingen, maar een verdraaid lekker stuk! Ze heeft zelfs eens op de middenpagina van de playscoop geposeerd!!! Ze vindt alleen dat ik een ouwe snoeperd ben die alleen maar zin heeft in een lekker jong ding.

I: Wat laat je nu zien? O: Dit zijn mijn ups en downs. Natuurlijk is scoop-zijn niet altijd even interessant, maar het feit dat ik een 2-kanaals ben, maakt de zaak toch wel wat afwisselend.

I: Heb je wel eens buiten de TH gewerkt? O: Ja, ik heb één keer in een ziekenhuis op de hartafdeling gewerkt. Toen ik eenmaal op de patiënt aangesloten was, bleek dat ik niet tegen ziekenhuislucht kan. Ik ben toen mijn bewustzijn verloren, waardoor op mijn sherm een horizontale streep verscheen. Later toen ik weer bijkwam, was ik al weer terug in mijn vertrouwde omgeving op de TH. I: Tot slot. Wat is het meest interessante signaal dat je ooit weergegeven hebt?

I: Eh… juist! Bedankt voor dit interview.

I: Geen echte frustaties dus? O: Nee… eh, ja, toch wel! Als wij oscilloscopen ergens gefrusteerd van raken, dan is het wel van het inbranden.

Evert, Hans en Frank


37

DISPUTEN

DISPUTEN

Chaos

Chaos op Ên ordelijk rijtje! door 2 x Ar + 3 Jan.

‘t

Is weer donderdag, de instructies van Lala beginnen langzamerhand weer tot een einde te komen, dus besluit ik dat het heel misschien wel eens nodig zou kunnen zijn om er iets aan te doen. Om half 10 op de TU/e gekomen begin ik maar eens met leren, totdat een zekere Pier Dolmans, uit Haelen, komt met het plan om te schilderen. Gezien het feit dat het schilderen van de g-vleugel een stuk leuker is dan het rekenen (of het schilderen) van een Hilbert-IP-L2-ruimte, ga ik dus maar lekker een verfroller pakken om weer enige asbestplaten te voorzien van een mooi TU/e-wit kleurtje. Tegen een uur of 16:14 en 32 seconden bleek deze taak enigszins voltooid te zijn.

vormen. Hier kwam helaas geen reet van omdat te weinig mensen te zat waren. Maar ja, daar gaat Chaos nou net om: je spreekt iets af, maar helaas: daar komt niets van (soms wel maar dat is bijzaak), omdat we spontaan te zat zijn om iets productiefs te doen. Maar wat belangrijk is: het was wel weer gezellig en niets moet en niemand boeit het enigszins dat het niets geworden is. Dus nu is het tijd om even een stukje te typen voor de Koerier om toch enigszins het gevoel van niets gedaan te hebben weg te drukken. Gelukkig ben ik weer zo stom om een laptop mee te nemen en vervolgens de hele avond verontrust te zijn dat iemand

Gezien het feit dat het schilderen van de g-vleugel een stuk leuker is dan het rekenen (of het schilderen) van een Hilbert-IP-L2-ruimte, ga ik dus maar lekker een verfroller pakken om weer enige asbestplaten te voorzien van een mooi TU/e-wit kleurtje Helaas had ik de dag tevoren samen met dezelfde Pier Dolmans, uit Haelen in de provincie Limburg, het geweldige idee om een broederSamuëlbokaal van maar liefst 3 liter (= 3 x 103 cm3) te kopen. Deze moest uiteraard uitgeprobeerd worden. Door het gebrek een drinkgenoten moest ik in mijn eentje 5 flessen meibock (het glas was maar half vol, maar vooruit) ZUIPEN!!!. Dit resulteerde uiteraard in een zekere zatheid (helaas ontbreekt een SIeenheid voor zatheid). Helaas was ik, Arjan Hamelinck, weer de lul om dit stukje af te typen en Jan veilig naar Pier te brengen. Alwaar wij een tegenbestuur gingen

38

misschien mijn lieve laptop iets aan kan doen terwijl ik me aan het bezatten ben. Maar eind goed al goed ik ga nu plezier hebben op Stratum. Gelukkig lukt het de meeste Chaoten wel om iedere eerste donderdag van de maand naar het huis / de kamer van één van de Chaoten te komen voor de eenmaandelijkse Chaosavond. Een avondje gezellig met z’n allen bij elkaar om te klagen over van alles en nog wat, om flink te blaten en om al dan niet productief na te denken over weer andere dingen. De avond begint voor sommigen al op de Borrel, maar het is niet voor iedereen mogelijk om daar al bij te zijn. Tegen

Chaos

etenstijd komen we dus allemaal bij elkaar, meestal in bovengenoemde situatie. De productiviteit van zo’n avond is dan ook meestal niet zo hoog. De dingen die er wel uitkomen zijn meestal wel heel creatief. Voor degenen die nog denken dat er een rode draad in dit verhaal is, na het eten gaan we dan gezamenlijk wat doen. Degene wiens kamer we aan het overbevolken zijn, heeft meestal samen met een andere Chaoot een activiteit bedacht. Meestal komt het er dan op neer om samen koffie te drinken, waarna al snel overgegaan wordt op nog meer bier. Dit is soms niet de hoofdactiviteit. Zo hebben we midden in de nacht op het stadhuisplein al verschillende sporten beoefend. Deze lopen uiteen van jeux de boules, volleybal en van hockey via voetbal naar knikkeren. Ook hebben we wel eens borrelklootschieten gedaan, een Bourgondische variatie op klootschieten, waar veel wijn en borrelnootjes mee gemoeid zijn. Tegen het eind van de avond dunt de Chaotisitiet wat uit, echter het totale stemvolume en de lol blijven als een monotoon stijgende lijn doorgaan in de tijd. De hoeveelheid bier in het kratje lijkt echter een versneld dalende kromme te representeren. Dat feit drijft ons rond een uur of 2 dan ook vaak richting AOR waar de echte bruce-willissen onder de Chaoten in ons dispuut nog die-hard gaan zitten genieten van een pilsje. Dan is inmiddels deze chaotische avond ‘geheel’ beschreven en is ook dit stukje ten einde gekomen. Vergeet niet om het stukje over de picknick te lezen als je nog wilt weten wat Chaos allemaal nog gaat organiseren. Ook kan je daarvoor op onze website kijken. Bereikbaar via de Van-derWaalswebsite in het menu disputen.


39

ALV, verkiezingen bij Van der Waals eheel aansluitend op de verkiezingen voor de Tweede Kamer was het op 5 juni bij Van der Waals ook raak. Het was tijd opvolgers aan te wijzen die in oktober het voortouw gaan nemen in het bestuur van de vereniging. Als huidig bestuur had “Perspectief: verruim je horizon…” een zestal enthousiastelingen gevonden die bereid waren deze taak op zich te nemen en van het collegejaar 2002-2003 een heel bijzonder jaar te maken. In reactie daarop hadden zich twee tegenbesturen gemeld. De makers van de almanak van vorig jaar aangevuld met een reflector hadden zich verenigd tot tegenbestuur “Gat” en een aantal Chaoten hadden besloten wat “Chaos in de orde” te gaan brengen en hadden hun tegenbestuur dan ook zo genoemd.

G

De drie besturen hadden zich terdege voorbereid en gaven alledrie een spetterende presentatie over wat ze van plan waren het komende jaar. Daarbij waren gepaste kleding en spectaculaire De presentatie van het bestuur Alex Versteegh, met PowerPointpresentaties niet van de lucht. v.l.n.r. Michael, Erwin, Carolien, Benjamin, Edwin en Alex Na een korte schorsing was er de gelegenheid voor de kandidaten om vragen voor de andere kandidaten te bedenken. Ieder kandidaatsbestuur had de gelegenheid drie vragen te stellen aan de beide andere kandidaatsbesturen, zodat ieder kandidaatsbestuur zes vragen te verwerken kreeg. Na deze beproeving volgde ook nog een vragenkanonnade vanuit de ALV. Hoewel alle drie de kandidaatsbesturen dit vragenvuur glorieus doorstonden, besloot het tegenbestuur “Gat” toch vlak voor de uiteindelijke verkiezing zicht terug te trekken. De overgebleven kandidaten waarop gestemd kon worden waren hierdoor Alex Versteegh van het door het huidige bestuur voorgedragen kandidaatsbestuur en Pier Dolmans van het tegenbestuur “Chaos in de Orde”. Nadat iedereen akkoord was gegaan met hoofdelijke in plaats van schriftelijke stemming, werd er gestemd. De uitslag was duidelijk: het kandidaatsbestuur onder leiding van Alex Versteegh werd unaniem verkozen tot kandidaatsbestuur 20022003. Dit houdt in dat Alex Versteegh, Carolien Lamers, Benjamin de Maat, Edwin de Caluwé, Erwin Engelaar en Michael Beljaars 40

door Thijs Knaapen

het komende bestuursjaar het vertrouwen dat in hen gesteld is waar mogen gaan maken. Naast de verkiezing kwamen er ook natuurlijk nog wat andere punten aan de orde. Dit waren voornamelijk financiële punten. Bij het sponsoroverzicht werd gemeld dat het nog steeds niet van een leien dakje gaat bij het binnenhalen van sponsoring. Uiteindelijk zal alles wel goed komen, al zal er in de begroting van de almanak wel gesneden moeten worden, maar hier zijn slechts enkele kunstgrepen voor nodig. De financiële realisaties gaven hetzelfde beeld. Als iedereen maar goed in de gaten houdt wat de financiële situatie van Van der Waals op dit moment is, kan deze stukje bij beetje verbeterd worden en zijn er geen onoverkomelijke problemen. Tenslotte was er op de ALV nog ruimte voor een evaluatie van het beleid van het bestuur. De uitkomst hiervan was dat een aantal dingen goed in orde waren en „De tegenbesturen „Gat‰ en „Chaos in de orde‰ konden worden gecontinueerd, maar voor bereiden zich voor op het stellen van de vragen‰ andere dingen was nog wat aandacht nodig, zodat het bestuursjaar succesvol, en voornamelijk met voldoening kan worden afgerond. En zo kwam ook aan deze laatste ALV voor de wisselings-ALV een eind. Op 2 oktober is deze wisselings-ALV, waarop het huidige bestuur haar verantwoordelijkheden over zal dragen op het nieuwe bestuur. Ik wil bij deze iedereen dan ook van harte uitnodigen om bij dit heuglijke feit aanwezig te zijn.


41

NATUURKUNDE

NATUURKUNDE

HGF

HGF

De groep Halfgeleiderfysica HGF:

De nieuwe nanowereld van zelforganisatie door Prof. dr. ir. J.H. Wolter

D

e groep HGF is een van de drie groepen (naast die van de profs. Khoe en Smit, faculteit E) die in de toponderzoekschool COBRA het programma FOTONICA dragen en uitvoeren. Er is derhalve een nauwe samenwerking met deze twee groepen binnen COBRA De missie van HGF: To excel in acquisition, transfer and application of knowledge in semiconductor physics, in particular with respect to artificial nano-scale semiconductor structures and their applications in communication technology

Halfgeleiders zijn een belangrijk onderdeel van ons dagelijks leven. Iedereen van ons maakt gebruik van halfgeleiders of kent tenminste hun toepassingen, in computers, radio, televisie, telefoon, CD, wasmachine, elektrisch fornuis, klok, auto, enz. De afmetingen van de halfgeleiderschakelingen werden gedurende de laatste decennia steeds verder verkleind. De voortschrijdende miniaturisering heeft geleid van de micro-elektronica in de jaren tachtig en de hierop volgende micro-systeemtechniek naar de nanotechniek. Echter, de nanotechnologie die hieraan ten grondslag ligt houdt veel meer in dan uitsluitend het steeds verder miniaturiseren van structuren en bouwstenen. Nanotechnologie beschrijft eveneens en vooral

42

de synthese van nieuwe materialen vanuit de atomen en moleculen. Hierbij wordt het bouwplan als informatie ingevoerd als eerste stap in het zogenaamde ‘groeiproces’. Vaak is die informatie verborgen in een ‘strain’-patroon (mechanische verspanning) dat door de ‘ontwerper’ op het halfgeleidersubstraat wordt aangebracht. Vervolgens genereert dan de gewenste halfgeleiderstructuur zichzelf tijdens de groei, waarbij atoomlaag na atoomlaag wordt gegenereerd, zonder dat er achteraf nog ‘klassieke’ technologie op moet worden toegepast. Via nanotechnologie is het mogelijk elektronische en optische schakelingen in halfgeleiders via ‘zelforganisatie’ op te bouwen. Gezien het feit dat vooral voor halfgeleiders de technieken voor het opbouwen van structuren vanuit atomen en moleculen bijzonder ver ontwikkeld is, zijn halfgeleiders de bij uitstek geschikte kandidaten voor het spelen met gereedschappen uit de nanotechnologie. In de groep Halfgeleiderfysica staat dan ook het spelen centraal. Dit betreft met name de synthese van halfgeleiderstructuren, optoelektronische bouwstenen en schakelingen en het hierbij behorende fundamentele en toegepaste onderzoek. ‘Zelf-assembling’ of zelforganisatie zijn hierbij belangrijke ‘keywords’ eveneens als ultrasnelle optische verschijnselen op femto-seconde tijdschaal. Er worden halfgeleiderstructuren als quantumpunten (dots) en quantumdraden (wires) gemaakt en onderzocht, inclusief het opbouwen en onderzoeken van netwerken van quantumstructuren (fig. 1). De

Fig. 1: 1-dimensionale ordening van quantumpunten 1.5 monolagen InAs op 15-perioden InGaAs/ GaAs (100) SL, AFM afmetingen plaatje: 500 nm x 500 nm

nanotechnologie is hierbij onze gereedschapskist. Voor het syntheseonderzoek worden geavanceerde technieken als Moleculaire Bundel Epitaxie (MBE), Chemical Beam Epitaxie (CBE) (fig. 2) en Metaal-Organische gasfaseepitaxie (MOVPE) ingezet. Voor de analyse van de optische en de transporteigenschappen worden lasersystemen met een tijdsresolutie op femto-seconde tijdsschaal, hoge magneetvelden (18 T) en lage temperaturen (mK) toegepast. Voor de structuuranalyse worden o.a.X-ray verstrooiing en een aantal ‘scanning probe technieken’, zoals STM en AFM gebruikt. De halfgeleiderstructuren, die in de groep HGF bestudeerd worden, zijn gebaseerd op de zogenaamde III/V halfgeleiders, vooral indiumfosfide (InP) en galliumarseen (GaAs) als uitgangssubstraat. Vooral de op InP gebaseerde structuren zijn belangrijk voor de optische communicatietechnologie. De door


verspanning van het onderliggende substraat geïnduceerde laterale nanostructuren leveren netwerken van elektronisch gekoppelde quantumdraden en quantumpunten op, die quantuminterferentieverschijnselen vertonen. De monolithische integratie van fotonische en opto-elektronische schakelingen door middel van zelforganisatie van het halfgeleidermateriaal tijdens de groeifase en gebruik makend van de mogelijkheden van een aantal ‘nanoinstrumenten’ en concepten is de vooraanstaande motivatie van het onderzoek in de groep HGF. Het ultrasnel en bij laag vermogen schakelen van informatiestromen en dan ook nog liefst uitsluitend in het optische domein is een hiermede verbonden belangrijk element in dit onderzoek.

Fig. 2: Chemical Beam Epitaxy machine met Bert Vonk als operateur

Eén van de uitdagingen die wij proberen op te pakken is het realiseren van processen voor het genereren van een enkel foton en dan ook nog met een van tevoren gekozen polarisatie. Dit onderwerp is van immens belang voor de bescherming van de communicatie. In samenwerking met prof. Ploog (Paul-DrudeInstitut Berlijn, tevens als deeltijdhoogleraar verbonden aan de groep HGF) is er een

43

NATUURKUNDE

NATUURKUNDE

HGF

concept ontwikkeld, waarbij spin-gepolariseerde elektronen uit een epitaxiale ijzer (Fe) laag via een Schottky-kontakt in een halfgeleiderstructuur worden geïnjecteerd. Naast de synthese van laterale halfgeleidernanostructuren is de structurele analyse met ‘scanning probe technieken’ een omvangrijke activiteit van de groep HGF (fig. 3). Met name de inbreng van optische technieken in deze structuuranalyse is een van de nieuwe richtingen in ons onderzoekprogramma. Deze ‘nanotechnieken’ passen wij o.a. toe in het onderzoek naar de eigenschappen van quantumdots. Ons optisch onderzoek aan quantumdots heeft recentelijk tot de ontdekking geleid dat er een buitengewoon sterke koppeling bestaat tussen de excitonen en de fononen in deze quantumdots. Deze zogenaamde Fröhlich interactie is verder onderwerp van onderzoek. Een mogelijke verklaring van het waargenomen effect kan worden gevonden in het feit dat het exciton in een quantumdot een dipoolkarakter krijgt met

een sterk elektrisch veld, waardoor via het piëzoelektrisch effect van de halfgeleider een vergrote koppeling aan de fononen wordt veroorzaakt. Als een leuk voorbeeld van fundamenteel onderzoek in HGF, waarbij het onderwerp uit de praktijk afkomstig is, mag het onderzoek naar een polarisatie onafhankelijke schakelaar worden genoemd. Door het concept ‘chopped quantum wells’ te bedenken en tegelijk de quantum well structuur (zie fig. 4) een dilatatieve verspanning te geven kon dit probleem worden opgelost. Tenslotte wordt er in de groep HGF gewerkt aan fotonische kristallen in InP gebaseerde halfgeleiderstructuren. Deze fotonische kristallen zijn veelbelovende bouwstenen in de concepten voor monolithische integratie.

HGF

eveneens een aantal internationale samenwerkingsverbanden, waaronder in België, Duitsland, Denemarken, Engeland, de Verenigde Staten, Canada en Australië. Hier zijn ook goede mogelijkheden voor het extern afstuderen en voor externe stages. De groep HGF zal in het nieuwe technologiegebouw dat naar verwachting in juli zal worden opgeleverd een nieuw onderkomen vinden, waarbij de experimentele faciliteiten voor het FOTONICA onderzoek tot volle bloei zullen komen. HGF zal dan over vier epitaxieopstellingen beschikken, twee MBE opstellingen, één CBE opstelling en één MOVPE opstelling. Ook de opstellingen voor de ‘scanning probe technieken’, die zeer gevoelig zijn voor trillingen zullen dan een ‘veilige’ plek hebben, eveneens als de optische laboratoria, die nu te kampen hebben met stofproblemen.

Fig. 4: Chopped quantum wells voor toepassing in een polarisatie onafhankelijke Mach-Zehnder schakelaar.

Fig. 3: STM afbeelding van een verticaal gegroeide stack van quantumpunten

44

Samenvattend kun je concluderen dat er in de groep HGF een zorgvuldig gekozen mixtuur van fundamenteel en toegepast fysisch onderzoek wordt uitgevoerd, dat als kernactiviteit in het nanotechnologieonderzoek moet worden gezien. Naast de samenwerking in COBRA en in nationaal verband zijn er


45

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Presentatie

Werken bij Shell als natuurkundige door Thijs Meijer

aandag 24 juni, de eerste dag van de tentamenweken. Een begin van veel stress voor sommigen, het uitzicht op vakantie voor anderen. Het was dit jaar ook een dag waarop ik iets meer te weten kon komen over Shell: Shell houdt een borrelpresentatie voor (bijna) afstudeerders over de mogelijkheden om bij hen te werken.

M

De presentatie wordt gegeven door drie personen: Frederik Paauwe, Martijn Kleverlaan en Jeroen Webers. Een vierde Shell-man was helaas afwezig, maar gedrieën konden ze het verhaal ook vertellen.\ Frederik Paauwe is afgestudeerd als geoloog aan de VU. Hij heeft eerst vier jaar gewerkt voor Shell, daarna is hij overgestapt naar McKinsey. Na opnieuw vier jaar werken daar, is hij teruggegaan naar Shell, waar hij nu werkt bij de afdeling Human Resources. Frederik vertelt eerst een algemeen verhaal over Shell, de opbouw van het bedrijf en de positie van de divisie Exploratie & Productie in het bijzonder. E & P zoekt en wint wereldwijd olie en gas. Het is de grootste divisie van Shell. Wereldwijd heeft ze werkmaatschappijen, in Nederland is dat de NAM. Dit is een bedrijf waarin Shell en ExxonMobil beide 50% van de aandelen hebben, maar waarin Shell alle werknemers levert. Alle werkmaatschappijen zorgen ervoor dat Shell de grootste productie aan olie heeft ter wereld. E & P moet ook zorgen dat Shell kan blijven produceren door steeds nieuwe olie- en gasvelden te vinden of nieuwe methoden om bestaande olievelden te exploiteren. Anders zou Shell binnen 15 jaar zonder olie komen te zitten! Olie wordt gevormd doordat organisch materiaal in miljoenen jaren tijd wordt omgezet tot olie. 46

Dit gaat door poreuze bodemlagen langzaam omhoog totdat het op een ondoordringbare laag stuit. Hier kan een olieveld gevormd worden. Het zoeken van die velden wordt gedaan in teams. Allereerst worden er op een plaats waar mogelijk olie te vinden is seismische scans gedaan. Een geoloog kijkt waar olie kan zitten en waar dit het beste aangeboord kan worden. Als er een eerste put geboord is, worden er allerlei sensoren mee de grond in gelaten. Een petrofysicus kan deze data analyseren. Zo wordt er een profiel van de bodem gemaakt waar water en waar olie in grond zit en waar poreuze en ondoordringbare lagen zitten. Hierdoor kan een reservoir engineer een model maken van de vloeistofstroming in het olieveld. Zo kan ook bepaald worden wat nodig is om de olie uiteindelijk te winnen, hoeveel olie er gewonnen kan worden en wat de kosten zijn. Deze kosten blijken al gauw in de tientallen miljoenen dollars (of euro’s) te lopen! De putten om een olieveld te winnen worden gemaakt door een well engineer en een surface engineer zorgt dat als de olie uit de grond is, er ook een handelbaar product van gemaakt wordt. Dit betekent dat hij water en olie scheidt en eventueel stoffen aan de olie toevoegt. De uiteindelijke dagelijkse exploitatie wordt gedaan door een production engineer. Alle genoemde mensen samen vormen het team wat de exploratie en productie verzorgt. De twee overige aanwezige Shell-werknemers werken allebei voor Shell E&P. Jeroen Webers heeft in Enschede natuurkunde gestudeerd en werkt nu als productietechnoloog in Rijswijk. Hij heeft gewerkt aan onderzoek aan geothermische energie. In El Salvador zal in

Presentatie

de toekomst stroom worden opgewekt met behulp van water dat 3300 meter de bodem in gepompt wordt, daar geothermisch verwarmd wordt en via een andere put weer omhoog komt. Deze manier van energiewinning is erg milieuvriendelijk. Jeroen heeft onderzoek gedaan aan het modelleren van de stroming en de temperatuursverandering van het water in de bodem. Een ander project waar Jeroen aan heeft meegewerkt is het vinden van een nieuw veld in Nigeria. In vier maanden tijd is het hele stappenplan zoals eerder in het verhaal genoemd doorlopen en is uiteindelijk ook daadwerkelijk een exploiteerbaar olieveld gevonden. Dit is erg positief is, want maar 30% van alle pogingen een nieuw veld te vinden, blijken ook daadwerkelijk iets op te leveren.

is zeker geen gevangenis”. Bovendien kan hij in zijn vrije maanden ook op kosten van Shell een MBA-studie doen! Tenslotte vertelt Frederik Paauwe nog iets over de manier waarop werving en selectie werkt binnen Shell en wat de carrièremogelijkheden zijn. Mocht je hierover meer willen weten dan kan je informatie vinden in de Van-derWaalskamer of op www.shell.com/careers. Na afloop van de presentatie was iedereen nog uitgenodigd om te komen borrelen in de Salon en een select gezelschap ging daarna ook nog uit eten. Op die manier werd er nog heel wat gepraat over Shell, maar natuurlijk ook over allerlei andere zaken!

Martijn Kleverlaan, in ’99 afgestudeerd als natuurkundige in Delft, is well engineer. Hij blijkt in zijn vrije tijd ons te komen vertellen wat hij doet: om de maand is hij een maand vrij! De maand dat hij werkt, moet hij naar Gabon. Martijn is in zijn eerste functie in Oostenrijk geweest. Daar heeft hij op een kleine boortoren gewerkt. Gedurende de anderhalf jaar dat hij er werkte is één olieput geboord en twee geothermische putten. Daarnaast ook nog een erg belangrijke put: een waterput voor een bierbrouwer! In Oostenrijk heeft hij ook meegewerkt aan nieuwe mogelijkheden voor het boren van putten. Martijn werkt momenteel in Gabon, zijn belangrijkste reden om voor Shell te werken was ook de mogelijke buitenlandervaring.Hij kan wat leuke plaatjes laten zien van een boortoren, maar het blijkt toch wel lastig te zijn om in de jungle te leven. Op de boortoren is hij 24 uur per dag verantwoordelijk voor de gang van zaken, maar zoals hij het zelf zegt: “De boortoren


47

DISPUTEN

Daedalus

Daedalus achter het stuur door Thijs Knaapen

uh? Wat is dat nu weer voor een titel voor een stukje? Tja, dat is wel een gerechtvaardigde gedachte. Waarschijnlijk heb je wel gelijk dat het een wat rare titel is. Maar dat maakt natuurlijk niets uit voor het stukje zelf. Toch had een andere titel misschien meer voor de hand gelegen. Iets als: “Daedalus in het buitenland”, of zelfs meer toegespitst: “Daedalus in Wenen”. Want daar gaat dit stukje over. Over de Kleine Buitenlandse Excursie naar Wenen, die dit jaar van 8 tot 12 mei plaatsvond. Gedurende die reis heeft Daedalus namelijk ook deelgenomen aan de feestvreugde. De penningmeester en een gewoon lid van de commissie werden namelijk geleverd door dit geweldige dispuut en natuurlijk hielpen deze twee personen ook in Wenen zelf mee met het verhogen van het lolgehalte, samen met een derde deelnemer aan de reis.

H

’s Morgens, ’s middags, ’s avonds, ’s nachts, geen tijdstip was te gek. ’s Ochtends vroeg door iedereen uit zijn bed te trappen. Tijdens de rondvaart over de Donau door mee te rikken, tijdens de excursie naar het IAEA (International Atomic Energy Agency) met scherpe vragen en tijdens het verblijf in de parken van slot Schönbrunn hoofdzakelijk door elkaar te vervelen, af en toe met veel te veel ice-tea voor één plastic flesje, of gewoon doordat euro’s nou eenmaal niet te vertrouwen zijn als je de juiste weg zoekt. Ook bij de cafébezoeken waren ze terug te vinden, alwaar ze zo af en toe eens probeerden of dat nieuwe dansje dat Paul had gedemonstreerd echt zo cool was als het bij Paul leek (uit nader onderzoek bleek dat dit inderdaad zo was overigens, en ter informatie, het dansje gaat als volgt: grote vis, kleine vis, 48


doosje, driemaal handdoek in verschillende posities en herhalen maar). Al met al kan ik dus wel concluderen dat Daedalus mee heeft gewerkt aan deze ultiem ontspannende reis naar het tot de verbeelding sprekende Oostenrijk. En dan zie ik nu ruimte om ook even de titelverklaring te geven. Dat ik hier zolang mee heb gewacht, is enkel omdat er niet veel uit te leggen valt. Maar het is als volgt: het grootste deel van de tijd hebben de reeds genoemde commissieleden, afkomstig van het fantastische dispuut Daedalus, het busje bestuurd, en zaten ze dus achter het stuur. Maar, om daarop voort te borduren, de overige tijd zaten ze op een van de banken in het busje, en dus ook áchter het stuur. Tot zover deze nuttige informatie. Ter afsluiting wilde ik ook nog mededelen, dat leden van het Fysisch Dispuut Daedalus ook aanwezig waren op andere activiteiten, zoals het voetbaltoernooi, de chaospicknick en het symposium, dat overigens geenszins chaotisch was.

49

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Bata-444-race

Van-der-Waalshelden door Paul Claassen

D

it stukje gaat over alle helden van Van der Waals die mee hebben gedaan aan de Bata-444-race dit jaar. Met helden bedoel ik dan ook echt helden, omdat iedereen ook echt een held was toen. Ik ga ze nu direct even noemen, hopend dat deze mensen Eeuwige Roem zullen krijgen. Daar gaat ie dan, op alfabetische volgorde. Danny van den Akker, Jaco van den Berg, Rody Brinkhof, Bas Cloin, Inge van Donkelaar, Erwin Engelaar, Ton Geubbels, Thomas van Gils, Piet Grauls, Thijs Knaapen, Carolien Lamers, Coen Loermans, Jeroen Rietjens, Erik Roeling, Maarten Sluijter, Alexander Y Tamminga, Lindy van Velzen, Alex Versteegh, Robert Vrancken, Suzanne Vrijmoed en ikzelf natuurlijk.

Maar voor de mensen die het nog niet weten, nu even wat informatie over die Bata-444-race (spreek uit: Batavierenrace). Deze race gaat, te voet, van Nijmegen naar Enschede, langs een route met een lengte van 178,9 km. Het is een 50

estafetterace, dus de tocht is opgedeeld in 24 etappes, elk met een lengte van tussen de 3,5 en 12,3 km. Deze etappes zijn verdeeld over drie ploegen, de nacht-, ochtend- en middagploeg. De race wordt gelopen door studententeams uit heel Nederland, in totaal ongeveer 250. Elk team moet uit 25 man bestaan, dus na een korte rekensom kan ik concluderen dat er ruim 6000 studenten aan meelopen. Nu ben ik zelf niet zo’n sportmens, ik zie het nut van kilometers lang hardlopen niet echt in, maar ik kon er als bestuurslid niet echt onderuit komen om mee te gaan. Wij hadden namelijk toch al niet genoeg deelnemers, en zoals dat meestal gaat met onderbezette activiteiten, doet het bestuur dan zijn uiterste best om de lege plaatsen zelf op te vullen (Meijer en Kim hadden helaas nog belangrijkere dingen). Ik ben dus meegegaan en ik heb daar behoorlijk afgezien, maar ik heb er totaal geen spijt van. Sterker nog, volgend jaar wil ik weer mee. Ik ga nu gewoon even een paar willekeurige feiten noemen, een beetje op de wist-je-datmanier. De race begint om 0.00 uur op zaterdag 27 april en duurt tot ongeveer 18.00 uur. Naderhand is er met 6000 man een leuk feestje op het universiteitsterrein van Universiteit Twente. Dit duurt uiteraard wel tot de 28e april. Batavierenrace wordt trouwens vaak Vatenbierenrace genoemd. Ik ben geboren op 27 april 1981. Rody is geboren op 28 april 1978. Ik heb nog nooit eerder 8,5 km hardgelopen, en ik heb nog nooit zo afgezien op mijn eigen verjaardag. Het kreunen, steunen en zeuren na afloop

Bata-444-race

zijn vast redenen geweest om mij dit stukje te laten schrijven. De 250 teams worden tijdens de race vervoerd met 250 witte personenhuurbusjes. Dat zijn best veel witte busjes. Deze busjes moeten allemaal dezelfde route rijden. Ons busje heeft slechts een schram op de achterbumper, het busje van Koers (Bouwkunde-vereniging) heeft een kapotte spiegel. Het kost behoorlijk wat moeite om voor dat weekend een busje te huren (in heel Nederland), vraag maar aan Piet. We hadden te weinig mensen, en sommigen moesten dus dubbel lopen. Verder hadden we ook te weinig vrouwen, en moesten sommige mannen een vrouwenetappe lopen. Danny heeft twee vrouwenetappes gelopen, waarvan één bij de start in Nijmegen. Dit heeft ons helaas een half uur straftijd gekost. Erik en Rody hebben ‘s nachts én ‘s middags gelopen. Dit wil zeggen dat ze de hele nacht wakker zijn gebleven. Bij de wissel tussen nacht- en ochtendploeg zijn ze naar Enschede gegaan. Hier hebben ze ongeveer een uurtje kunnen uitrusten en zijn toen weer op weg gegaan om in de middagploeg te lopen. Carolien is in een ziekenauto terecht gekomen (niet zo lang gelukkig). Ze heeft de finishetappe gelopen voor vrouwen en het heeft nogal geregend (af en toe ook onweer en hagel) gedurende deze etappe en dan kunnen mensen het koud krijgen. Ze is op die etappe trouwens 48e geworden. Er lopen best wel veel sportverenigingen bij die wat beter getraind zijn. Alex Versteegh is op zijn etappe zelfs 21e geworden. Ons hele team is uiteindelijk 118e


geworden. Dit is het beste van de andere deelnemende studieverenigingen uit Eindhoven (GEWIS (122), CHEOPS (129), Intermate (137) en Simon Stevin (151)), en ook beter dan Arago (119). FMF is trouwens 34e geworden, de aso’s. Thomas heeft ongeveer een minuut moeten wachten totdat hij gewisseld kon worden, arme jongen. Er hebben vier eerstejaars meegedaan.

Er zijn uiteraard nog veel meer dingen te noemen waaruit blijkt dat een Bata-444-race heel veel meer is dan alleen een stukje hardlopen. Ik hoop dan ook dat er volgend jaar een overweldigende hoeveelheid mensen zijn die mee willen lopen zodat we met twee teams kunnen gaan, lijkt me gaaf. Ik wil nog even besluiten dat iedereen die ik eerder heb genoemd dus helden zijn (zoals eerder gezegd). Iedereen heeft zijn uiterste best gedaan om Van der Waals op de 118e plek te krijgen, en dat geeft best een goed gevoel met z’n allen.

51

ACTIVITEITEN

ACTIVITEITEN

Knikkeren

Knikkeren in de ÂSalonÊ door Piet Grauls

L

ang, lang geleden, toen ik lid werd van de Borrelcommissie, werd ik al doodgegooid met spannende verhalen over knikkeren. Knikkeren, dacht ik? Ja, knikkeren. Deze verhalen, uit vervlogen tijden, vertelden over Groote Helden die het opnamen tegen de tappers van de F.O.R.T. Ik kon me in die tijd niet van de indruk onttrekken dat dit “knikkeren” een periodiek verschijnsel was, dat tenminste één maal per jaar plaatsvond. Maar

zeggen. Gelukkig was de Intertoys voorzien van een uitgebreide selectie SuperMegaUltrabonken zodat ik na een half uurtje vol trots terugkwam met twee oranje-zwarte Tarantula’s en twee blauwe Navy Seals (of iets dergelijks). Mijn trots veranderde echter snel in verbazing toen Rody en Jeroen mij verbijsterd vroegen waarom ik zulke grote knikkers had gekocht. Maar we moesten het er toch maar mee doen. Intussen waren de Tappers van de F.O.R.T. en de FORTcie (waarom dit gescheiden commissies zijn is mij een raadsel) ook gearriveerd, waarna eerst het parcours bestudeerd werd. Na een eenvoudig begin met enkele haarspeldbochten kwam de eerste hindernis: de voetbaltafel met enkele barkrukken. Na door het bos van poten gelaveerd te hebben doemde daar de volgende en moeilijkste (en voor sommigen onneembare) hindernis op: een lange en zeer smalle schans.

wat schetste mijn verbazing? Na ruim een jaar Borreltenderen had ik nog steeds enkel verhalen gehoord en waren er nog steeds geen concrete plannen voor een nieuwe battle. Maar dan uiteindelijk kwam het goede nieuws: onze Borrelvoorzitter had een datum gepland, en nadat die drie keer verzet was kon er geknikkerd worden! Terwijl Rody en Jeroen het parcours installeerden werd ik er op uitgestuurd om knikkers te kopen. “Doe maar flinke grote” werd er gezegd. Nou, dat liet ik me geen twee keer

52

Knikkeren

Hierna was het een kwestie van uitspelen. Alleen het potje aan het einde leverde soms nog enige problemen op, maar daar kom ik later nog op terug. Er werd een soort-van-schema opgesteld en toen werd er begonnen. Er speelde steeds een Borreltender tegen een Tapper/Fortcielid en winst leverde één punt op. Hoera voor deze eenvoudige puntentelling. Na 5 vijf potjes stond F.O.R.T. reeds met 5-0 voor zodat voor mij de tijd was gekomen om in actie te komen. Mijn tegenstander was Mark (of Marc) en Mar(k/c) verspeelde een kleine voorsprong bij de voorgenoemde moeilijke schans zodat ik relatief eenvoudig naar de overwinning kon knikkeren. (Mar(k/c) is nu trouwens penningmeester van Japie, laten we hopen dat hij nu beter met de “knikkers” omgaat.) Het eerste punt was binnen. Anschluss-treffer zouden de Duitsers zeggen. Niets was echter minder waar want na een gezellig middag was de stand opgelopen tot 132 (hulde aan Paul voor het andere punt). Omdat dit natuurlijk een wel heel erg schrale stand is werd er een voorstel gedaan: er werd een finale gespeeld, door Ronald (van de Tappers) en ondergetekende. Als ik zou winnen werd de stand opgekrikt tot 13-14 en hadden wij dus gewonnen. Als Ronald zou winnen moesten alle aanwezige Borreltenders het volledige parcours kruipend afleggen.

Uiteindelijk kwamen we vrijwel tegelijk bij het potje aan, en toen bleek wat voor problemen dit potje kan opleveren. Of het de zenuwen of de druk was weet geen mens, maar feit is dat Ronald en ik na 10 beurten de knikker nog steeds niet gepot hadden. Uiteindelijk trok Ronald aan het korste eind, waardoor ik mijn kans op eeuwige roem in rook zag opgaan. Gelukkig vond geen enkele Borreltender het erg dat hij of zij door mijn falen over de grond moest kruipen (yeah right) waarna de middag met een lekker biertje werd afgesloten.

Om de een of andere reden hadden de Borreltenders een grenzeloos vertrouwen in mij (of ze waren zat) en werd het voorstel aangenomen. Na de toss bleek dat Ronald mocht beginnen, maar na enkele beurten had ik hem al ingehaald. De verschrikkelijk moeilijke schans was voor mij geen probleem, maar Ronald (die trouwens mijn introbegeleidersbegeleider is geweest, maar dat even terzijde) had al enige knikkerervaring en volgde mij op de voet.


53

COMMISSIES

COMMISSIES

Natuurkunst

Natuurkunst

„Doet ie het of doet ie het niet?‰ Het Natuurkunst-project door Paul Claassen

Er zijn de afgelopen maanden weer interessante ontwikkelingen aangaande het Natuurkunstproject. Een kern is gebouwd, metingen worden verricht en er wordt naar een nieuwe locatie gezocht.

D

oet ie het of doet ie het niet? Dat is het afgelopen jaar de grote vraag geweest voor de Natuurkunstcommissie. Het is alweer ongeveer een jaar geleden dat er een ontwerp gemaakt is door de kunstenaar Alex Vermeulen. Het klonk allemaal heel mooi, een groot te ei laten zweven op energie geleverd door zonnecellen, maar het is duidelijk geworden dat er behoorlijk wat dingen bij komen kijken om zo iets dergelijks te realiseren. Het heeft tot voor kort dan ook nog niet echt meegezeten. Even een terugblik op het afgelopen jaar. In Koerier 2 van dit jaar kun je lezen hoe het idee is ontstaan, waar oorspronkelijk aan werd gedacht, en hoe we tot het huidige idee zijn gekomen. Wat het huidige idee is en over de eerste problemen kun je lezen in Koerier 3. In Koerier 4 staat wat informatie over de kunstenaar Alex Vermeulen, en in Koerier 5 staat gewoon een stukje artistieke onzin. Waarom is er de afgelopen tijd zo weinig gebeurd? Het antwoord is dat we misschien teveel gewacht hebben. Telkens zijn we afhankelijk geweest van andere instanties op de TU/e, en zijn we er vanuit gegaan dat zij onze problemen wel zouden oplossen. Met die instanties worden vooral Vastgoed en de GTD bedoeld. Voor het bouwen van zo’n kunstwerk heb je namelijk eerst een toezegging voor een locatie nodig (door het stopleggen van het Masterplan zal de parkeerplaats voor N-Laag waarschijnlijk

54

niet doorgaan). Voor een locatie moet je naar Vastgoed, maar dan moet je ze wel kunnen overtuigen dat het een haalbaar idee is. Helaas was dat nog helemaal niet zeker, dus moest er een haalbaarheidsstudie gedaan worden door de Gemeenschappelijke Technische Dienst (GDT) van de TU/e. Vooral op dit laatste hebben we lang gewacht. Toen duidelijk werd dat we een kern nodig hadden om een object te laten zweven, en er hier al enkele metingen aan waren verricht door Jeroen, hebben we besloten om verdere metingen te verrichten met de kern die later ook echt in het kunstwerk geplaatst gaat worden. Deze kern is begin mei eindelijk in elkaar gezet door de GTD (zie stukje op de website, www.vdwaals.nl/kunst), bestaande uit op elkaar gelijmde lange dunne platen weekijzer. Nadat deze paal gemaakt is zijn er direct enkele metingen verricht. Eerst is een spoel A gewonden om één uiteinde (de onderkant) van de kern. Deze spoel is op het stopcontact (een wisselspanning met een frequentie van 50 Hz) aangesloten en er is een geleidende ring om de kern gedaan. Toen bleek dat er bij een vermogen van 1 kW bij een hoogte van twee meter niet veel kracht meer over was om de ring van de spoel af te stoten, is bedacht om over de hele lengte van de kern een spoel B te wikkelen die spoel A een klein beetje tegenwerkt. Hierdoor zal de afstotende kracht dicht in de buurt van spoel A afnemen, maar werkt hij wel over een grotere lengte door. Hiermee is de GTD bezig.

Wij en de GTD zijn inmiddels een stuk minder sceptisch geworden over de praktische haalbaarheid van het project, en het plan is dan ook om zeer binnenkort naar het Vastgoed te stappen met het plan om een locatie op het TU-terrein te reserveren. Als blijkt dat wij binnen een acceptabele tijd ons kunstwerk neer kunnen zetten, gaan we weer keihard verder werken. Er komt dan meer schot in de zaak. We kunnen zelf metingen gaan verrichten (spelen met frequentie, vermogensverdelingen tussen

spoel A en B, spanning en stroom, gewichten, materialen enz.) en het hele apparaat optimaliseren. Als alles goed gaat zullen we dat dan ook aan iedereen laten merken door middel van flinke promotie, zoals een groot bord met “Van der Waals bouwt...” en een technische beschrijving bij de opstelling, kleding en andere acties. Dat dit nodig is is reeds gebleken uit teruglopende interesse voor het project door onze eigen leden. We hopen dan ook de iedereen weer enthousiast wordt.

OPLOSSING PUZZEL KOERIER 5 De Koerierredactie heeft 3 oplossingen ontvangen van de puzzel uit Koerier 5! Omdat er bij deze puzzel sprake was van 3 onderdelen, is besloten af te wijken van de normale procedure voor het bepalen van de winnaars. We hebben deze keer namelijk niet 1 maar 3 winnaars! De miljoenenpuzzel Oplossing: 1832 Winnaar: Arjan Klessens Woordzoeker Oplossing: Tentoonstellingspaviljoen Winnaar: Jan-Pieter Chan Zeeslag Oplossing: In te zien in de Van-der-Waalskamer Winnaar: Wiebe Wagemans De winnaars kunnen ieder twee (!) borrelbonnen af komen halen in de Vander-Waalskamer.


55

Activiteitenagenda Op deze pagina staan door het tijdsverschil tussen de deadline en het verschijnen van de Koerier niet alle activiteiten vermeld. Actuele informatie is te vinden op www.vdwaals.nl

10 jul. 19-23 aug. 3-25 sept. 19 sept. 20-22 sept. 3 okt.

BBQ, Open Podium en N-feest Intro Grote BuEx Rusland Deadline Koerier 1 P-kamp Wisselings-ALV

Adverteerdersindex

Kaft 10 14 48 Kaft Achterkaft

56

KIVI Océ-Technologies McKinsey&Company Thales Philips ASML

Inhoud. Koerier 6, juli 2002

Recommend Documents