INHOUD
Jan de Nooijer
Woning-en meubelstoffeerder Langstraat 79 Arnemuiden www.jandenooijervof.nl Zeer scherpe prijzen op herstoffering van uw bank, eetkamerstoelen, boot- en caravankussens.
Inhoud De sierlijke Arnemuidse streekdracht 4 Wim van der Heijden vertelt over de kleurrijke geschiedenis
Een woonwinkel met ambachtelijke allure 11 De wensen van de klant centraal bij Joosse Interieurs
Vraag naar onze gordijnen op een wave systeem.
www.venier.com
Als de klok van Arnemuiden 14 Een toer langs de kerktoren aan de Markt
Heerlijk genieten aan het Veerse Meer 16 Zeilen, windsurfen, kanoën of gewoon lekker luieren aan de waterkant
250 jaar een bloeiende scheepswerf 20 www.illoft.com
Meubels, tapijt, laminaat, meubelstoffen, textiel, binnen- en buitenzonwering, overgordijnen, vitrages, vinyl, rolluiken, insectenhorren, behang, textiel.
Proef de oude maritieme sfeer op de Historische Scheepswerf C.A. Meerman
Een ommetje door een oud vissersplaatsje
Gouden tips voor een bezoekje aan Arnemuiden
22
Hrôôs op Erremuu 26 Arnemuidenaar Jacco Schroevers geeft een kijkje achter de schermen
2
Arnemuiden 2013
Arnemuiden 2013
3
Man in vissersdracht en vrouw in daagsedracht met grote muts.
STREEKDRACHT
STREEKDRACHT Drie Arnemuidse dames in daagsedracht
Arnemuidse streekdracht 200 jaar kleurrijke geschiedenis
“Met je kleding kon je opvallen. Je was deel van een groep en daar wilde je pronken”
4
Arnemuiden 2013
Als je door de straten van Arnemuiden wandelt, kun je ze makkelijk tegenkomen. Vrouwen in de Arnemuidse streekdracht. Arnemuiden is één van de weinige plaatsen in Zeeland waar de dracht nog door een aantal vrouwen dagelijks gedragen wordt. En dat op de traditionele manier, dus als kledij en niet voor de toerist. Tijd om eens wat dieper in de kleurrijke geschiedenis van de sierlijke dracht te duiken.
Rijkdom zorgt voor verscheidenheid “Zeeland was een rijke provincie, dat zie je aan de grote verscheidenheid aan drachten.” Wim van der Heijden is een expert op het gebied van Zeeuwse streekdracht en in die hoedanigheid houdt hij zich in het Museum van Arnemuiden bezig met de Arnemuidse streekdracht. “De Arnemuidse dracht heeft een ontwikkeling doorgemaakt. Rond 1880 begonnen jonge Arnemuidse meiden de Nieuwelandse dracht te dragen. Zo ging dat toen! In de jonge jaren werd er door groepjes meiden flink geëxperimenteerd met de dracht. Rond je twintigste was je op je mooist en dus bleef je de rest van je leven dragen wat je op dat moment droeg.”
De Arnemuidse dracht is een doorontwikkeling van de Nieuwlandse dracht, die sinds de vorige eeuw niet meer gedragen wordt. Voor 1880 werd in Arnemuiden de algemene Walcherse dracht gedragen die te herkennen is aan de kleine bovenmuts. Deze zogenaamde vissersmuts werd nog tot circa 1950 gedragen.” Veranderingen aan de dracht begonnen vaak met iets kleins”, vertelt Wim. “Een jonge meid boven aan de pikorde deed haar jak (jasje) uit. Anderen in haar groepje namen dat over, uiteindelijk werd het door niemand meer gedragen. Op die manier kwam er ruimte voor een groter wordende doek. Die vervolgens weer werd ontwikkeld door een nieuwe generatie jonge meiden” >>
Arnemuiden 2013
5
STREEKDRACHT
Arnemuidse meisjes Arnemuiden is één van de weinige plaatsen in Zeeland waar u nog authentieke dragers van de streekdracht op straat kunt zien. Natuurlijk wordt op feestelijke dagen, zoals op de foto, de dracht door jong en oud gedragen.
6
Arnemuiden 2013
Arnemuiden 2013
7
STREEKDRACHT
Enorm gedoe “Tegenwoordig hebben we niet veel meer met onze kleding, maar toen was het een dagelijkse bezigheid.” Wim denkt terug aan zijn eigen moeder: “Als het werk gedaan was, kleedde mijn moeder zich om, daar was ze rustig een uurtje mee bezig.” Kleding was dan ook één van de weinige luxe dingen in die tijd. Het was een statussymbool. Vooral voor de jonge meiden. “Met je kleding kon je opvallen. Je was deel van een groep en daar wilde je pronken.”
Mode uit vervlogen tijden Dat kleding verandert weet iedereen. Zo ook de streekdrachten. “Vijftig jaar geleden dachten we dat elke dracht uniek was”. Wim heeft zelf veel onderzoek gedaan naar de verschillende Zeeuwse drachten. “Tegenwoordig, na veel onderzoek, weten we dat kleding wereldwijd enkele basis elementen heeft. De details lopen zeer uiteen, waardoor de kleding zo verschillend lijkt. De latere vormen van de drachten worden door de ontwikkelingen steeds unieker. Zo uniek dat ze onpraktisch mooi werden en daar gaat de dracht meestal aan ten onder. Alles werd groter, uitgesprokener, mooier, dikker en zwaarder” De laatste 25 jaar is de ontwikkeling van de dracht gestagneerd vanwege het ouder worden en afnemende aantal van de dragers.
“Het is zo bijzonder omdat het schaars is. Het is enorm belangrijk dat deze tradities bewaard blijven” Sierlijke aandachttrekkers Eén van de sierlijkste aandachtrekkers van de dracht is de sieraden. “Het zijn prachtige, fijngemaakte kunstwerkjes.” Piet Minderhoud, een Zeeuwse goudsmid, werkt al jaren met de Zeeuwse sieraden. “Al generaties lang hebben wij als familie een goudsmederij. Iedereen liep vroeger in klederdracht, dus voor de oorlog maakten of repareerden we bijna niets anders dan streekdrachtsieraden. Dat is na de oorlog langzaam aan veranderd, er kwamen steeds meer ‘normale’ sieraden. Totdat we er uiteindelijk achter kwamen dat we één van de enige zaken waren in Zeeland die nog streekdrachtsieraden maakten en repareerden. Dat doen we nog steeds.”
Krulspelden Ketting van bloedkralen met gouden slot Doek en beu
k
roderie Muts van b ussen met blauw t mutsje.
“Streekdrachtsieraden zijn echt een hobby van mij”, vertelt Piet enthousiast. “Het is bijzonder omdat ze tegenwoordig schaars zijn. Als er dan een verfomfaaid sieraad bij ons binnen komt en ik mag dat repareren, dan zie je het opknappen. Dat geeft een kick! Daarom was ik ook bijzonder verheugd dat het museum van Arnemuiden mij vroeg om replica’s te maken.
Hemdrok
Ketting van bloedkralen
Detail van goudenslot
Belangrijk onderdeel van de geschiedenis
Twee onder rokken
Werkschort
“Binnen vrij afzienbare tijd is de streekdracht verdwenen. In Arnemuiden zijn er nog enkele vrouwen die het dagelijks dragen, maar in de rest van Zeeland zie je het al niet meer”, zegt Wim met een tikkie teleurstelling in zijn stem. “Het is dus enorm belangrijk dat deze geschiedenis tentoongesteld wordt. Ik ben dan ook enorm blij dat het museum in Arnemuiden een nieuwe afdeling heeft ingericht die alleen maar draait om de streekdrachten.” In vier scènes wordt de bezoeker meegenomen door de tijd en kan genieten van verschillende taferelen en straatbeelden. Eén van de scenes is de oude winkel van goudsmid Minderhoud, de overgrootvader van Piet. “Het is enorm leuk dat alle gereedschappen en attributen nu weer in oude glorie hersteld zijn. Het is goed dat het museum de dracht in context laat zien. Voor de gemiddelde bezoeker is dat veel interessanter! In Zeeland stelt geen enkel museum zo’n uitgebreide collectie aan streekdrachten ten toon. Ook Wim stemt hier mee in. “Er zijn enkele zeer unieke stukken bij.” Dankzij de enorme inzet van vele vrijwilligers zijn er 19 poppen gemaakt, aangekleed en in zijn of haar tijd geplaatst. De vele kleding is voor een groot deel geschonken door inwoners van Arnemuiden. “Ik heb slapeloze nachten gehad”, vertelt Wim. “Ik dacht dat het nooit zou lukken. Maar telkens kwam er weer iemand met spullen. Het is allemaal goed gekomen, nu kunnen we genieten van een prachtige tentoonstelling”. Wim knikt voldaan!
Meer info Internet: www.museumarnemuiden.nl Piet Minderhoud
8
Arnemuiden 2013
Krulspelden
Tekst: Klaas van de Ketterij Foto’s: Louis Drent, Aart van Belzen en Klaas van de Ketterij
Arnemuiden 2013
9
FAMILIEBEDRIJF
een woonwinkel met ambachtelijk allure Familiebedrijf: Joosse Interieurs
Drie generaties lang is de familie Joosse ondernemer in Arnemuiden. De woonwinkel is gevestigd aan het begin van de Langstraat, direct aan de doorgaande route en is ondertussen uitgegroeid tot een modern bedrijf gespecialiseerd in eigentijds klassiek wonen. "Klassiek wordt vaak geassocieerd met oud en vroeger, maar dat is het absoluut niet", vertelt eigenaar Joost Joosse, "het is een ambachtelijk product met een eigentijdse stijl". Tijd voor een interview met vader Wim en zoon Joost Joosse. >>
Langstraat 7- Arnemuiden - www.walkyschoenmode.nl
Badkamers | Keukens | Haarden | Tegel/ Parketvloeren
Joop van Belzen 06-22134868 Jan van Belzen 06-22918909
[email protected]
NIEUW: www.vanbelzenmontage.nl
Langstraat 71 4341 ED Arnemuiden Tel. 0118-604024
Voor een professionele aanpak - ook van úw project
www.trendyhairstyling.nl
Arnemuiden 2013
11
FAMILIEBEDRIJF
Een ondernemer met hart voor de zaak! Het zit in ons bloed
“Ik ben tussen de krullen en houtlijm geboren, opgegroeid op de tafel van de stoffeerder. Het ambacht meubelmaker zit in ons bloed”, vertelt Wim, “dat geef je door aan je kinderen. Joost loopt hier al van kinds af aan rond”. Joost haakt in: “Natuurlijk pik je gaande weg enorm veel kennis op. De liefde voor ons vak zit in de genen. Door mijn opleiding tot binnenhuisadviseur en bijna 25 jaar praktijkervaring, kan ik meerwaarde bieden voor elk interieur.” Maar hoe zit het met het scheiden van privé en werk? Joost: “De zaak gaat open als ik ‘s morgens wakker wordt en hij sluit als ik ‘s avonds weer ga slapen. Ik denk dat elke ondernemer dat herkent, je bent altijd met je zaak bezig. Toch zie ik het nog steeds als werk.” Wim is in 2006 gestopt met de zaak, maar toch is zijn hart er nog steeds aan verknocht. “Ik kom nog iedere dag even op de zaak kijken. Ik ben geleidelijk gestopt met de zaak, dat is goed. Eerst kwamen mensen aan Joost vragen waar zijn vader was, maar nu is het andersom. Ik moet nu vragen hoe dingen werken. Dat vind ik een gezonde ontwikkeling”.
Joosse Interieurs is door en met de gemeenschap in Arnemuiden ontwikkeld. Toch denkt Joost niet dat het op een andere locatie anders gaat. “Klanten verlangen vertrouwen, wat je vervolgens ook moet waarmaken. Een familiebedrijf is sterk betrokken bij het bedrijf. Er staat hier een ondernemer met echt hart voor de zaak. Dat merkt de klant. In deze tijd, van megawinkels met onervaren personeel, is dat steeds meer een uitzondering.” Wim haakt in: “Je moet je zaakjes goed voor elkaar hebben. Ik zeg altijd, als de buurvrouw van deze klant geen nieuwe klant wordt, dan hebben we het niet goed gedaan. Elke klant is een advertentie op zich. Van tevreden klanten moeten wij het hebben.”
“Ik ben tussen de krullen en houtlijm geboren” Zelf samenstellen, dat is de toekomst
De toekomst van een onderneming is altijd lastig te voorspellen. “We zijn eigenlijk weer terug bij af,” bedenkt Joost zich. “Mijn opa begon met een ambacht, hij maakte meubels op maat. Het bedrijf groeide door tot een meubelwinkel met standaard meubels. Tegenwoordig maken we geen meubels meer, dat doen onze leveranciers. Maar toch leveren we opnieuw op maat gemaakte meubels. Bij ons kun je als klant naar eigen wensen je meubelstuk samenstellen.” Joosse Interieurs hecht dan ook enorme waarde aan de contacten met hun leveranciers. Joost: “Constant ben ik opzoek naar goede, kundige, specialistische leveranciers die meubels maken volgens de wensen van de klant. Dankzij de huidige technieken en mogelijkheden kunnen wij uniek maatwerk leveren voor een uitstekende prijs. Dat is de toekomst van ons deel in de branche. Ik zou dat graag door ontwikkelen.”
Eigenaar Joost Joosse: “Wij leveren meubels op maat. De kleur, houtsoort of het stofje. We zoeken samen met de klant alles uit.”
Van ambacht naar modern bedrijf
Al decennia lang is Joosse Interieurs onderdeel van de Arnemuidse samenleving. Wim vertelt met enige trots over het begin: “Mijn vader Jan Louis Joosse begon in 1934, na het succesvol afronden van de ambachtsschool, met een kleine meubelmakerij aan de Westdijkstraat. We hebben nu een crisis, maar eigenlijk stelt dat weinig voor bij wat hij te verduren kreeg. Gestart in crisistijd, daarna de Tweede Wereldoorlog en daarna de ramp van ‘53. Moeilijke tijden om een bedrijf te leiden.”
12
Arnemuiden 2013
Toch groeit het bedrijf gestaag en al snel heeft Jan Louis een aantal meubelmakers in dienst. De onderneming ontwikkelt zich tot combinatiewinkel; een kleine meubelmakerij achterin de werkplaats en voor in de winkel worden de meubels verkocht. Wim: “We zijn niet het oudste bedrijf, maar wel de oudste winkel in Arnemuiden. De unieke combinatie van meubels maken of restaureren en het verkopen van meubels is altijd gebleven. Zelfs nu we de meubels niet meer zelf maken is er toch een uitgebreide werkplaats waar we meubels opnieuw bekleden.”
Elke klant is een advertentie
Meer info Internet: www.joosseinterieurs.nl Tekst: Klaas van de Ketterij Foto’s: Jan Carpentier - Limit Fotografie
Arnemuiden 2013
13
ALS DE KLOK
Als de klok van Veel toeristen, die Arnemuiden bezoeken, zijn op zoek naar de klok van Arnemuiden. Sommigen vragen wat teleurgesteld aan bewoners waar die klok nou toch te zien is. Het antwoord is simpel: de klokken hangen in de kerktoren. Heel logisch, maar de klokken zijn daardoor helaas niet zichtbaar voor het publiek. U kun wel genieten van een aantal andere bijzonderheden. Dus nemen we u graag mee op een toer langs de klokken van Arnemuiden.
Luiden van wel en wee
Er valt heel wat te vertellen over de klokken van Arnemuiden. De luidklokken zijn de grootste klokken in een kerktoren. Arnemuiden heeft twee luidklokken, die gebruikt werden voor allerlei vreugdevolle, maar ook verdrietige gelegenheden. De oudste luidklok dateert uit het jaar 1518 en is gegoten door de Vlaming Peter Wagaveijns ook wel gespeld als Waghevens. Hij was een Mechelse klokkengieter, die werkzaam was als gieter van klokken van 1561-1593. Er waren twee klokken, omdat er eentje diende als alarmklok en eentje om de tijd aan te geven.
De klokken werden gebruikt voor allerlei vreugdevolle, maar ook verdrietige gelegenheden Deze oude klokken hingen al in de toren van de kruiskerk van Arnemuiden. De kruiskerk werd gebouwd in de eerste helft van de 16e eeuw. In 1958 was de kruiskerk in een ernstige staat van verval. Daarom werd besloten om de kerk af te breken en een nieuwe, kleinere kerk te bouwen aan de Markt. Er werd veel materiaal gebruikt van de oude kruiskerk om de nieuwe kerk te realiseren. Ook de oude luidklokken verhuisden mee naar de nieuwe toren. De klokken van Arnemuiden laten dus al eeuwenlang hun geluid over Arnemuiden horen.
14
Arnemuiden 2013
Arnemuiden
Muzikale ondersteuning
De luidklokken zijn niet de enige klokken die over Arnemuiden hun klanken laten horen. Ze krijgen muzikale ondersteuning van het carillon. Nog steeds klinkt elk kwartier een melodie door het vissersstadje. De meeste klokken van het carillon zijn gegoten tussen 1554 en 1557 door een Mechelse familie van klokkengieters, de Van der Gheyns. Het Arnemuidse carillon is het op één na oudste carillon van Nederland en België. De klokken dienden eerst als het carillon van een klooster in België en zijn in 1582 naar Arnemuiden overgebracht.
Nog steeds klinkt elk kwartier een melodie door het visserstadje Het instrument werkte in eerste instantie echter niet naar wens. Er werden verschillende pogingen gedaan om het carillon zuiver te krijgen. In 1885 werd door het stadsbestuur van het toen verarmde Arnemuiden, besloten dat het carillon verkocht moest worden, zodat de stadskas wat aangevuld kon worden. Het carillon werd verkocht. Kwam uiteindelijk tercht in de toren van het Rijksmuseum van Amsterdam. De klokken lieten tot 1962 hun klanken in de hoofdstad horen. Sinds 1964 zijn de meeste klokken van het carillon weer terug in Arnemuiden. Het rijk heeft ze in langdurige bruikleen gegeven.
Uniek stukje vakmanschap
Veel Arnemuidenaren weten het niet en de meeste toeristen kijken er overheen, maar er is nog iets heel bijzonders te zien aan de kerktoren van Arnemuiden. Het astronomisch uurwerk, dat uniek is in heel Europa en zelfs in de wereld. Het uurwerk is een kunstig stukje vakmanschap uit 1589 gemaakt door Jan Dirckszoon Coop, een horlogemaker uit Delft. Het uurwerk bestaat uit een bol en een getijden klok. De bol geeft de stand van de maan aan en is helaas niet meer origineel. De huidig aanwezige bol is in de jaren 50 vervangen en er is verlichting aangebracht, zodat de maanbol oplicht als het donker wordt. De getijdenklok die eronder hangt, geeft de waterstand aan. Zowel de maanbol als de getijdenklok hingen in de toren van de oude kruiskerk en zijn dus verhuisd naar de toren van de nieuwe kerk. De getijdenklok gaf vroeger de getijden van het water bij Arnemuiden aan. Inmiddels is het uurwerk gekoppeld aan de getijden van Vlissingen. Lange tijd functioneerde het astronomisch uurwerk niet, mogelijk omdat het verhuisd was van de oude toren naar de nieuwe. In 1957 is het uurwerk gerestaureerd en sindsdien doet het uurwerk het weer naar wens.
Arnemuiden 2013
15
HET VEERSE MEER
Zeilen, vissen, windsurfen, duiken, waterskiën, kanoën of gewoon lekker luieren aan de waterkant.
Het Veerse Meer Puur genieten van rust en ruimte
Het Veerse Meer leent zich het hele jaar door voor sport en recreatie. Zo kunt u heerlijk wandelen langs de waterkant, genietend van de weidse natuur. De voedingsrijke omgeving biedt een rust- en broedplaats voor vele vogelsoorten, daarnaast vindt u hier één van de weinige plaatsen waar zuiderzeekrabbetjes, trompetkalkkokerwormen en het palingbrood voorkomen. Ook is het meer aantrekkelijk voor sportievelingen. Zeilen, sportvissen, windsurfen, duiken, waterskiën of kanoën. Jachthaven de Oranjeplaat biedt ruimte aan grote en kleine jachten en daarnaast de mogelijkheid voor het huren van verschillende boten. Aan de zuidkant van het Veerse Meer vindt u het natuur- en recreatiegebied ‘De Piet’. Het gebied bestaat uit onbegrensde grasvelden aan de waterkant, ideaal om uw caravan, camper of tent op te zetten. U kunt heerlijk wandelen in het schaduwrijke bosgebied. Het gebied herbergt ook een aantal avontuurlijke ruiterpaden voor de paardenliefhebber. Natuurlijk kunt u ook gewoon lekker luieren aan de waterkant.
16
Arnemuiden 2013
Arnemuiden 2013
17
Het Veerse Meer
VAKANTIE AAN HET WATER
Vakantie aan de waterkant
Waterpark Veerse Meer en Camping De Witte Raaf bieden plaats aan mensen die langer willen genieten van de prachtige omgeving. In één van de tientallen luxe water- en dijkvilla’s of cottages kunt u geheel in stijl en luxe uw vakantie doorbrengen. De aanlegsteiger voor uw vakantiewoning of de uitgebreide jachthaven biedt een veilige aanlegplaats voor uw jacht. Ook voor toeristen die willen kamperen met caravan, camper of tent is plaats genoeg. Het park is kindvriendelijk en een ideale stek voor een vakantie met uw hele gezin. Houdt u van water, rust en ruimte, dan bent u van harte welkom! Meer info Internet: www.wpvm.nl en www.dewitteraaf.nl
18
Arnemuiden 2013
Arnemuiden 2013
18
HISTORISCHE SCHEEPSWERF
Ervaar de maritieme sfeer van weleer 250 jaar geschiedenis midden in Arnemuiden Bouwen op ervaring
Nieuw tijdperk
Als een schipper een schip wilde laten bouwen, gaf hij een globale lengte aan en stelde soms ook persoonlijke eisen aan zijn te bouwen hoogaars. De werfbaas gebruikte geen constructieplannen of tekeningen voor de bouw van het schip. Wel schreef hij verhoudingen op in zijn werfboek. Deze werfboeken zijn te bewonderen op de werf. De scheepjes worden op ervaring van de werfbaas gebouwd, volgens de kennis die verbonden was met het oude ambacht van de scheepsbouw. In een jaar tijd werden er gemiddeld twee schepen gebouwd, maar in een topjaar, zoals 1871, konden het er wel vijf zijn. Als het economisch minder ging, werden er geen nieuwe schepen gebouwd, maar onderhoud en reparatie waren altijd nodig.
De zee trekt zich steeds meer terug, de bloeiende handelstijd van Arnemuiden verdwijnt. Dit nieuwe tijdperk brengt nieuwe ondernemingen en zo wordt de visserij de voornaamste inkomstenbron van de inwoners van Arnemuiden. Er ontstaat behoefte aan een scheepswerf, waar vissersschepen gebouwd en gerepareerd kunnen worden. Pieter Boers uit Sliedrecht krijgt in 1763 een vergunning voor een scheepswerf, maar verkoopt die een aantal jaren later weer. Uiteindelijk komt de wef in 1786 in handen van Jacobus.
Goedlopend bedrijf
Een bloeiende werf
Er heerst een ijverige drukte op de scheepswerf van Jacobus Meerman. Het kloppen van de hamers van een aantal scheepstimmerlieden maakt een mooie symfonie aan klanken. De werfbaas herkent van ieder het geluid. Elke hamer klinkt anders, zo hoort hij wie hard werkt en wie niet. Er moet hard gewerkt worden, want de hoogaars in aanbouw moet klaar. De nieuwe eigenaar wil volgende week varen. Nu, 250 jaar later, is de werf een museum. Maar nog steeds kunt u de maritieme sfeer goed ervaren.
20
Arnemuiden 2013
De werf groeide onder leiding van de Meermannen uit tot een flink bedrijf. In 1805 werd er een loods bijgebouwd en in 1811 werd er een tweede helling aangelegd. Later volgen er nog een werkloods en een derde helling. In de twee en een halve eeuw dat de werf in gebruik is, zijn er zo’n tweehonder hoogaarzen, een hengst en aantal kleinere boten van de helling het water ingegleden. De hoogaars is een scheepstype dat veel in de Zeeuwse visserij gebruikt werd. Het type heeft een platbodem met vijf zeilen en een sterk overhellende steven.
d
Werkende museumwerf
In 2003 stopte de Meermannen met het familiebedrijf. Er wordt besloten om de werf als werkende museum werf te gaan gebruiken. U kunt genieten van de vele bewaarde materialen en gereedschappen en proeven aan de maritieme sfeer. Er is weer een scheepstimmerman aan het werk aan platbodem schepen. Daarnaast gebruikt Stichting Behoud Hoogaars de werf als thuishaven. Ook particulieren kunnen op de scheepswerf hun historische schip laten reparen of zelf de helling gebruiken.
Meer info Internet: www.werfarnemuiden.nl Tekst: Gertrude van de Ketterij Foto’s: Aart van Belzen en Wim van der Heijden
Arnemuiden 2013
21
TIPS EN BEZIENSWAARDIGHEDEN
Een ommetje door een oude visserplaats Gouden tips voor een bezoek aan Arnemuiden Arnemuiden is een gezellig vissersplaatsje, waar je nog steeds het maritieme verleden kunt ruiken. Als u Arnemuiden bezoekt moet u beslist een aantal dingen bekijken en bezoeken. We nemen u graag mee op een ommetje door en rondom Arnemuiden.
Rondkijken in de winkelstraten In het centrum van Arnemuiden zijn een aantal leuke winkeltjes te vinden. Wandel door de Langstraat en Westdijkstraat en u komt ze vanzelf tegen. Natuurlijk vindt u hier de normale voorzieningen, een slager, bakker, een aantal kapperszaken en een boekenwinkel met postkantoor. Als u van bijzondere streekdracht sieraden houdt kunt u ook even binnenstappen bij Juwelier Minderhoud aan de Westdijkstraat. Zij zijn de experts op het gebied van Zeeuwse sieraden. In de Langstraat vindt u ook de kledingwinkel RMU en de schoenenwinkel Walky, allebei hebben ze een unieke collectie. Daarnaast vindt u in het winkelgebied een aantal woonwinkels die absoluut de moeite waard zijn om binnen te stappen. Winkelen maakt hongerig en cafetaria De Buuzen is dan een goede plaats om even uit te rusten. Hier kunt u genieten van een bakje koffie met lekkers. Natuurlijk kunt u hier ook kibbeling en lekkerbek krijgen.
Koop een Arnemuidse Visserstrui
Vergeet u vooral niet attelier Jaffari te bezoeken. U kunt hier van alles vinden voor u handwerkhobby. Daarnaast kunt u bij Jaffari de enige echte Arnemuidse Visserstrui kopen. De trui is afgelopen jaar opnieuw in de markt gezet en is verkrijgbaar in verschillende kleuren. Kijk voor meer info op: http://blij-dat-ik-brei. blogspot.nl
Fietsen rondom Arnemuiden Rondom Arnemuiden liggen mooie polders met uitgestrekte oude dijken. Ook het nabijgelegen Veerse Meer, het natuurgebied biedt volop mogelijkheden voor een fietstocht. Een rondje rondom het meer is voor de ervaren fietser een mooie dagtocht. Voor mensen die liever wat korter onderweg zijn, is een fietstochtje richting de sluizen van Veere, een tochtje naar de provincie hoofdstad Middelburg of een toertochtje door de uitgestrekte Zeeuwse polders een idee. U kunt fietsen huren bij Tweewielercentrum Zeeland in Arnemuiden.
22
Arnemuiden 2013
Bezoek vliegveld Midden - Zeeland Een aantal kilometer van het centrum van Arnemuiden ligt vliegveld Midden-Zeeland. Het kleine vliegveld heeft veel te bieden voor de recreant. Natuurlijk kunt u een rondvlucht met een vliegtuig of een zweefvliegtuig maken. U kunt het luchtvaartmuseum bekijken. Als u wat avontuurlijker bent, behoort parachutespringen tot de mogelijkheid. Een echte aanrader is ook het restaurant. U kunt genieten van wat eten en drinken terwijl u vliegtuigen spot. Check www.zeeland-airport.nl voor meer info.
Arnemuiden 2013
23
TIPS EN BEZIENSWAARDIGHEDEN
Bewonder de kerktoren Arnemuiden is voornamelijk bekend van de beroemde klokken van Arnemuiden, bezongen in de wel bekende smartlap 'Als de klok van Arnemuiden'. Helaas zijn deze klokken niet opengesteld voor publiek, vanwege de krappe nauwe toren waar ze inhangen. Wel kunt u de kerktoren bewonderen, waar ze inhangen. U kunt een deuntje mee fluiten met het carillon dat boven in diezelfde toren hangt. Of bestudeer het unieke historische astronomisch uurwerk en ontdek de maan en waterstanden. Lees op pagina 14 en 15 een uitgebreid artikel over de klokken van Arnemuiden.
Ervaar de sprankelende tradities. Proef de oude Arnemuidse maritieme sfeer in de haven.
Wandelen door Arnemuiden en omgeving Dwaal heerlijk door het stadje, langs het kanaal of over het uitgebreide dijkennetwerk rondom Arnemuiden. Op het Zeeuwse eiland Walcheren is een uitgebreid wandelnetwerk. Door Arnemuiden loopt ook een wandelroute. U kunt uw eigen route samenstellen aan de hand van knooppunten en uw wandeling zo lang of zo kort maken als u wilt. De route door Arnemuiden loopt langs verschillende mooie punten in het dorp. Een groot deel gaat over onverharde paden, dijken en landerijen. Het is dus een unieke kans om de omgeving van Arnemuiden op een heel andere manier te ontdekken. De kaart van het wandelnetwerk is verkrijgbaar bij alle VVV’s van Walcheren en Noord-Beveland en via de webshop van VVV Zeeland.
Bezoek de haven en scheepswerf Bekijk de rijke geschiedenis De rijke geschiedenis van Arnemuiden is verzameld, gedocumenteerd en te zien in het uitgebreide historische museum van Arnemuiden. Unieke vondsten vanuit opgravingen, overblijfselen van het maritieme verleden en een grote collectie streekdrachten kunt u bekijken in het oude stadhuys van Arnemuiden. Tegenover het stadhuys is een oude arbeiderswoning. Hier waant u zich 100 jaar terug in de tijd, want de woning is ingericht in oude stijl, inclusief bedstede, kolenkachel en allerlei oude attributen die toen zo normaal waren. Onder e de arbeiderswoning is een 15 eeuwse kelder opgegraven uit de bloeitijd van Arnemuiden. Ook hier kunt u unieke schatten bewonderen. Het museum is open op woensdag- en zaterdag middag van 13.00 tot 17.00 uur. Voor actuele informatie kunt kijken op www.museumarnemuiden.nl.
24
Arnemuiden 2013
U moet beslist de oude Arnemuidse maritieme sfeer gaan proeven in de haven en op de historische scheepswerf. De haven is klein, maar knus. De thuishaven voor verschillende schepen en ook voor een aantal kleine hobby vissersbootjes van de plaatselijke jeugd. De bootjes zijn zelf gemaakt, replica’s van grote visserschepen, en hebben een hoog Kameleon gehalte. Als u geluk heeft, mag u een rondje meevaren. Vraag het gerust. Naast de haven ligt de historische scheepswerf die Arnemuiden rijk is. De werf is op woensdag- en zaterdag middag tussen 13.00 en17.00 uur voor het publiek geopend. Enthousiaste medewerkers geven u graag een rondleiding langs de verschillende bezienswaardigheden en geven graag antwoord op al uw vragen. Op hoogtijdagen, zoals de visserijdag, kunt u meevaren op een hoogaars. U kunt een langer verhaal over de werf lezen op pagina 20. Kijk op www.werfarnemuiden.nl voor actuele informatie.
Arnemuiden 2013
25
COLUMN
INFO
Colofoon
Hrôôs op Erremuu!
Magazine Arnemuiden
‘Heeft oma vis gebracht?’, is steevast het eerste wat mijn zoontje roept als hij vrijdags tussen-de-middag uit school de keuken in stuitert. Hij weet het: het is vrijdag en dan komt het nogal eens voor dat zijn omaatje (mijn moeder) die morgen verse vis bakt - schol, schar, wijting en tong – en die vlak voor de lunch komt brengen. Groot is de teleurstelling als er die ene keer geen vis is, groot is de vreugde en het genot als dat wel het geval is en we ons als gezin de nog warme visjes goed laten smaken.
is een uitgave van Origin Media Venture in samenwerking met de gemeente Middelburg. Dit magazine is tot stand gekomen door een bijdrage van de Europese Unie, in het kader van Intereg IVA “2 Mers Seas Zeeen”, het GIFS Project.
Redactie
Klaas van de Ketterij Gertrude van de Ketterij Jacco Schroevers
Eindredactie
Arnemuiden en zijn inwoners heeft van oudsher een band met de zee. Vroeger als havenstad aan de mond van het riviertje de Arne aan de oostzijde van het eiland Walcheren, momenteel als ingepolderd dorp waar nog veel mensen werk hebben in, of gerelateerd zijn aan de nautische sector, zoals de visserij, de binnenvaart, het loodswezen en scheepsbouwer Damen Schelde. Ook al is er veel van de oude glorie verdwenen, Arnemuiden is trots op zijn verleden. En dat het historische besef groeit, blijkt uit allerlei zaken en initiatieven. Ik noem u er een paar: de Historische Vereniging Arnemuiden met zijn ruim 600 leden, het bulletin Arneklanken dat vier keer per jaar verschijnt en de indrukwekkende digitale beeldbank met ruim 2600 foto’s. En wat dacht u van het pas verbouwde Museum Arnemuiden en het gezellige Uusje van Eine of onze geheel gerestaureerde scheepswerf, waar na jaren van stilte en verval weer schepen gerepareerd en gerestaureerd worden. De echte Arnemuidse visserstrui, het opnieuw te verkrijgen kledingstuk dat door zijn unieke breipatroon echt hoort bij het visserdorp. Maar het blijft niet bij historie alleen! Het Arnemuiden van nu kent een uitgebreide verzameling van verenigingen die plezier en vertier bieden aan een groot aantal jonge Arnemuidenaren. Ik denk aan de voetbal, de korfbal, de tennis en de muziekvereniging. De traditie van ‘visbrengende’ oma’s of opa’s zal voor veel Arnemuidenaren bekend voorkomen. Voor mij is het in ieder geval één van de voorbeelden van de hechte gemeenschap die het kleine visersplaatsje kent. Arnemuiden, vroeger een bedrijvige stad aan de zee, nu een hechte gemeenschap met een eigen identiteit die het verleden en het heden op verschillende ludieke manieren met elkaar weet te verbinden. Ik ben absoluut Hrôôs op Erremuu (trots op Arnemuiden)!
Jacco Schroevers 26
Arnemuiden 2013
Jack Dooms Tiny Maenhout Marga van de Ketterij - Weide Klaas van de Ketterij Gertrude van de Ketterij
Fotografie
“Ook al is er veel van de oude glorie verdwenen, Arnemuiden is trots op zijn verleden”
Louis Drent Aart van Belzen Klaas van de Ketterij Jan Carpentier - Limit Fotografie Wim van den Berge Rudy Jacobse Beeldbank Arnehistorie.com
Ontwerp & Vormgeving Origin Media Venture
Uitgave
Origin Media Venture
Drukkerij
Pieters Grafisch Bedrijf b.v.
Mede mogelijk gemaakt door
Gemeente Middelburg Pieters Grafisch Bedrijf b.v. Camping De Witte Raaf Waterpark Veerse Meer Joosse Interieurs Cafetaria De Buuzen Museum Arnemuiden Ondernemersvereniging Arnemuiden Historische scheepswerf C.A. Meerman Juwelier Minderhoud Begrafenisverzorging Corné Vader Haarstudio José Montagebedrijf Van Belzen De Nooijer Stofering Trendy Hairstyling RMU Mode Walky Schoenmode Copyright © 2013 - Origin Media Venture
Arnemuiden 2013
27
vormgeving drukken en printen websites en apps strategie
P R I N T
+
M E D I A
VOORSTRAAT 5 | 4503 BH GROEDE Zld. | TEL. 0117 377170 | www.pieterspress.nl
BEDENKERS EN UITGEVERS VAN HET TOERISTEN-INFORMATIEBLAD DE BADKOERIER
