Inhoud 7
Inleiding. Wegwezen hier Wat is een kerk?
10
Maar die schandalen dan?
17
In je eentje geloven?
24
Wat doet een kerk?
30
Is het niet saai daar?
37
Hoe vind je een geschikte kerk?
45
Bijlage. Om na te lezen
47
5
Wegwezen hier Inleiding
Ik heb jarenlang godsdienstonderwijs gekregen van een man die ons ooit een stencil gaf waar bovenaan ‘Jezus’ stond, dan een rechte lijn naar beneden en onderaan de naam van de kerk waarin ik opgroeide. Uit die lijn liepen onderweg allerlei vertakkingen naar links en rechts. Dat waren de andere kerken. Afsplitsingen van onze kerk. Het was bijvoorbeeld niet zo dat wij ons ooit van de rooms-katholieken hadden afgescheiden, maar zij dus van ons. Dat wij tienduizend maal minder leden telden en twintig keer korter bestonden, vertelde deze docent er niet bij. Later kreeg ik les van iemand die iets verlichter was en vond dat kerken moesten onderhandelen om uiteindelijk te fuseren. Wij als kerk A gingen inderdaad in gesprek met kerk B, die in alles op ons leek. Alle papieren waren exact hetzelfde. Maar op een gegeven moment vond die leraar dat ze hiermee acuut moesten stoppen. Waarom? Kerk B onderhandelde inmiddels ook met kerk C en die was weliswaar op papier ook exact hetzelfde, maar stond hier en daar vrouwelijke leidinggevenden toe, en dat was ondenkbaar. Daarom konden wij ook niet samengaan met kerk B. Ben je er nog? Ik in elk geval niet meer. Eenmaal volwassen schreef ik een boze brief aan de plaatselijk kerkleiding en ik 7
vertrok. Nergens is de kerk sneller leeggestroomd dan in Nederland. Vier op de vijf jongeren vertrekt momenteel en ik was er één van. Acht jaar deed ik niet meer mee. En ik zag genoeg redenen om dat de rest van mijn leven zo te houden: Kerkdiensten zijn langdradig. De taal daar is onbegrijpelijke code. Je moet je schikken in een groepsnorm. Er komt soms zelfs seksueel misbruik voor. Er wordt je van alles verboden. Je ontmoet moeilijke types die je het liefste zou vermijden. De liedjes zijn veel te vroom. Je moet er geld betalen. Er blijft niets over van je zondag. Op feestjes word je meewarig aangekeken als je zegt dat je naar de kerk gaat. Kerken maken onderling ruzie. De mensen daar zijn tegen wetenschap. Niemand hoeft me uit te leggen hoe ik moet leven. De leiders doen gelijkhebberig. Er zitten alleen oude mensen. 8
Je kunt vast zelf nog andere redenen noemen. Voor mij werkten ze in elk geval acht jaar lang uitstekend. Maar op een dag begonnen er andere overwegingen in me op te komen. Die werden sterker en sterker en sinds een paar jaar doe ik weer mee aan een kerk. In dit boekje leg ik uit waarom. Soms komen mensen met redenen om toch mee te doen – in mijn kerkloze periode maakte ik dat wel mee. En dat vond ik meestal reuzevervelende gesprekken. Het is zoiets als aan iemand die niet verliefd is, uitleggen dat die toch echt verliefd moet worden… Als het niet gaat, gaat het niet. Ik zou het verschrikkelijk vinden als dit boekje wordt gebruikt om druk op je uit te oefenen. Is dat het geval, stop dan alsjeblieft nu met lezen en gooi het weg. Dat meen ik. Het heeft alleen zin straks de bladzijde om te slaan, als je zelf al op zoek bent. Als er iets in je borrelt, maar je kunt het niet helemaal plaatsen. Misschien ga je al tijden naar een kerk, maar weet je niet meer waarom. Misschien ga je al jaren niet meer, maar merk je dat je toch iets mist. Misschien ben je op zoek naar God en overweeg je of een kerk je daarbij kan helpen. Hoe dan ook – iemand onder druk zetten om verliefd te worden helpt niet en evenmin om iets voor de kerk te gaan voelen. Maar soms helpt het wel over een sluimerend gevoel na te denken. Misschien weet je niet hoe ver je wilt gaan, worstel je met een verleden, twijfel je over wat je precies voelt. In zulke gevallen is het zinnig rustig verschillende argumenten af te wegen; mensen zijn meer dan hun guts. Vandaar dit boekje.
9
