Inhoud
I
INLEIDEND DEEL
17
1 1.1 1.2 1.3 1.4
Positie van de DGA binnen het fiscale spectrum Inleiding De DGA fiscaal vergeleken met de IB-ondernemer Vergelijking box 2 en box 3 Wet IB 2001 Het leerstuk van de rechtsvormneutraliteit
19 19 20 22 23
2 2.1 2.2 2.3
Kwalificatie als DGA Inleiding Fiscaal partnerschap Basisregels aanmerkelijk belang 2.3.1 Aanmerkelijk belang volgens artikel 4.6 Wet IB 2001 2.3.2 Economische eigendom uitgangspunt bij artikel 4.6 Wet IB 2001 2.3.3 Aanmerkelijk belang volgens de soortbenadering van artikel 4.7 Wet IB 2001 Bijzondere vormen van aanmerkelijk belang 2.4.1 Genotsrechten artikel 4.3 Wet IB 2001 2.4.2 Meesleepregeling artikel 4.9 Wet IB 2001 2.4.3 Meetrekregeling Artikel 4.10 Wet IB 2001 2.4.4 Fictief aanmerkelijk belang artikel 4.11 Wet IB 2001
25 25 25 27 27
2.4
3 3.1 3.2 3.3
Hoofdregels voor het inkomen uit aanmerkelijk belang (object) Inleiding Opbouw belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang Inkomen uit aanmerkelijk belang: reguliere voordelen 3.3.1 Inleiding 3.3.2 Winstuitdelingen 3.3.3 Uitbreidingen en beperkingen van het begrip reguliere voordelen 3.3.4 Aftrekbare kosten
32 33 35 35 36 36 37 39 39 39 40 40 41 42 47
9
INHOUD
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8 3.9
4 4.1 4.2
5 5.1 5.2 5.3
10
3.3.5 Niet-aftrekbare kosten Inkomen uit aanmerkelijk belang: vervreemdingsvoordelen 3.4.1 Inleiding 3.4.2 Het reguliere begrip ‘vervreemding’ 3.4.3 Fictieve vervreemdingen De omvang van vervreemdingsvoordelen 3.5.1 Inleiding 3.5.2 Overdrachtsprijs en verkrijgingsprijs 3.5.3 Bijzondere regelingen voor het bepalen van het vervreemdingsvoordeel Doorschuiffaciliteiten 3.6.1 Inleiding 3.6.2 Doorschuiving verkrijgingsprijs 3.6.3 Niet langer aanwezig zijn van een (fictief) aanmerkelijk belang Tijdstip van heffing (heffingsmomenten) 3.7.1 Inleiding 3.7.2 Tijdstip van heffing bij reguliere voordelen 3.7.3 Tijdstip van heffing bij vervreemdingsvoordelen Verrekening van een verlies uit aanmerkelijk belang 3.8.1 Inleiding 3.8.2 Voorwaarden Omzetting van een verlies uit aanmerkelijk belang in een belastingkorting 3.9.1 Inleiding 3.9.2 Voorwaarden
48 49 49 49 49 60 60 60 61 70 70 71 72 73 73 73 73 76 76 76 77 77 77
De TBS-regeling van artikel 3.92 Wet IB 2001 Inleiding TBS-regeling 4.2.1 Algemeen 4.2.2 Hoofdregel kwalificatie terbeschikkingstelling in de zin van artikel 3.92 Wet IB 2001 4.2.3 Gelijkstellingen aan feitelijke terbeschikkingstelling in de zin van artikel 3.92 lid 1 Wet IB 2001 4.2.4 Samenwerkingsverbanden en de TBS-regeling 4.2.5 De maatstaf van heffing bij de TBS-regeling 4.2.6 Aanvang en einde van TBS-situaties
86 87 88 91
Lucratief belang Lucratiefbelangregeling algemeen Systematiek van de lucratiefbelangregeling Wijze van bepaling van het resultaat bij een lucratief belang
95 95 96 97
79 79 79 79 81
INHOUD
6 6.1 6.2 6.3
Dividendbelasting Inleiding Werkwijze heffing van dividendbelasting Belaste opbrengst uit aandelen in de zin van de Wet DB 1965
101 101 101 103
7 7.1 7.2
De bedrijfsopvolgingsregeling in de SW 1956 Inleiding De faciliteiten 7.2.1 Voorwaardelijke vrijstelling 7.2.2 Uitstel van betaling De voorwaarden 7.3.1 Ondernemingsvermogen 7.3.2 Bezitstermijn 7.3.3 Voortzettingsvereiste
105 105 105 106 107 107 108 110 111
De DGA en de loonheffingen Algemeen 8.1.1 De loonheffingen 8.1.2 De relatie van de loonbelasting met de inkomstenbelasting 8.1.3 De heffing van premies sociale verzekeringen Belasting- en premieplicht van de DGA 8.2.1 Belasting- en premieplicht 8.2.2 De werknemer voor de loonbelasting 8.2.3 De dienstbetrekking 8.2.4 De inhoudingsplichtige 8.2.5 Premieplicht voor de volksverzekeringen 8.2.6 Premieplicht voor de werknemersverzekeringen 8.2.7 Bijdrageplicht voor de Zvw Loon: de maatstaf van heffing 8.3.1 Het loonbegrip 8.3.2 Loon in natura 8.3.3 Aanspraken 8.3.4 De gebruikelijkloonregeling Loon: het moment van genieten 8.4.1 Het genietingsmoment 8.4.2 Vrijgestelde aanspraken 8.4.3 Pensioenaanspraken 8.4.4 (Aanvullende) socialeverzekeringsaanspraken 8.4.5 Verlofaanspraken 8.4.6 Loon genieten op een ongebruikelijk tijdstip Tarief 8.5.1 Algemeen 8.5.2 De loonheffingskorting
113 113 113
7.3
8 8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
113 114 115 115 116 116 121 125 126 130 131 131 132 135 136 140 140 142 143 158 158 159 160 160 161
11
INHOUD
8.6
9 9.1 9.2 9.3
Wijze van heffen 8.6.1 Inhouding van loonbelasting 8.6.2 Verplichtingen van de inhoudingsplichtige (de BV) en de werknemer (de DGA) 8.6.3 Eindheffing en pseudo-eindheffing 8.6.4 De werkkostenregeling
162 162 163 165 167
De buitenlandse belastingplicht van de DGA Inleiding Fiscale woonplaats van een natuurlijke persoon Buitenlandse belastingplicht ter zake van aanmerkelijk belang in een in Nederland gevestigd lichaam Buitenlandse belastingplicht ter zake van terbeschikkingstelling aan een in Nederland gevestigd lichaam
171 171 172
II
THEMATISCH DEEL
175
10
Fiscale behandeling (on)zakelijke handelingen tussen de DGA en de BV Inleiding (On)zakelijk handelen in de arbeidsrelatie van de DGA (On)zakelijk handelen in de vreemdvermogensverhouding 10.3.1 Gehele vermogensverstrekking door DGA is in fiscale zin eigen vermogen 10.3.2 Onzakelijke rente op zakelijke vordering van de DGA op de BV 10.3.3 Onzakelijke lening in de zin van de ‘25 november 2011’-arresten 10.3.4 Onzakelijke-leningproblematiek in DGA-sfeer uitgewerkt in een aantal voorbeelden 10.3.5 Fiscale gevolgen in omgekeerde situatie Borgstellingen 10.4.1 Borgstelling die zich volledig in de aandeelhoudersfeer afspeelt versus een zakelijke borgstelling 10.4.2 Fiscale behandeling zakelijke borgstelling 10.4.3 Fiscale behandeling borgstelling in de kapitaalsfeer
9.4
10.1 10.2 10.3
10.4
11 11.1 11.2
12
Privébetrekkingen aandeelhouder Inleiding De fiscale gevolgen van het huwelijk van de DGA 11.2.1 Huwelijk en ontstaan partnerschap 11.2.2 De DGA en het gekozen huwelijksgoederenregime 11.2.3 De DGA en de wettelijke gemeenschap van goederen
172 174
177 177 178 179 179 181 183 185 187 188 189 189 191 193 193 193 193 194 194
INHOUD
11.2.4 11.2.5
11.3 11.4
11.5 11.6 11.7
12 12.1
12.2
13 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 13.7 13.8
De DGA en verrekenbedingen De DGA en vergoedingsrechten in de zin van artikel 1:87 BW De DGA en echtscheiding Het overlijden van de AB-houder 11.4.1 Inleiding 11.4.2 Versterfrecht en testament 11.4.3 De DGA als erflater 11.4.4 Doorschuifregeling bij overlijden Doorschuifregeling bij verdeling nalatenschap Het overlijden van de ‘terbeschikkingsteller’ 11.6.1 Inleiding 11.6.2 Doorschuifregeling bij overlijden Schenking door de AB-houder 11.7.1 Inleiding 11.7.2 De DGA als schenker 11.7.3 Doorschuifregeling bij schenking
198
Aanpassing van structuren Aandelenruil, fusie en splitsing van vennootschappen 12.1.1 Inleiding 12.1.2 Uitgangssituatie 12.1.3 Eén BV is geen BV 12.1.4 Afronding Van eenmanszaak naar BV en terug uit de BV 12.2.1 Van eenmanszaak naar BV 12.2.2 De inbreng in een BV nader belicht
213 213 213 213 213 227 227 227 228
Emigratie, immigratie en remigratie Inleiding Emigratie van de AB-houder Emigrant en buitenlandse belastingplicht Buitenlandse belastingplicht en verplaatsing van de werkelijke leiding van de vennootschap Na emigratie genoten reguliere voordelen gevolgd door een vervreemding van het aanmerkelijk belang Immigratie van een AB-houder Immigratie en eerdere toepassing van artikel 7.5 lid 7 Wet IB 2001 Remigratie
235 235 235 238
Trefwoordenregister
198 199 201 201 201 202 203 208 209 209 209 210 210 210 210
242 245 248 252 253 257
13
Afkortingen
AKW AOW AVA AWR Anw BPM BSN BV BW CV EER EU GBA IW 1990 MKB NV PW ROW TBS UBIB 2001 UBLB 1965 UR SE URIB 2001 URIW 1990 URLB 2011 VAR VAR-dga VAR-row VAR-wuo VBI VOF Vpb
Algemene Kinderbijslagwet Algemene Ouderdomswet algemene vergadering van aandeelhouders Algemene wet inzake rijksbelastingen Algemene nabestaandenwet belasting van personenauto’s en motorrijwielen burgerservicenummer besloten vennootschap Burgerlijk Wetboek commanditaire vennootschap Europese Economische Ruimte Europese Unie gemeentelijke basisadministratie Invorderingswet 1990 midden- en kleinbedrijf naamloze vennootschap Pensioenwet resultaat uit overige werkzaamheden terbeschikkingstelling Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001 Uitvoeringsbesluit loonbelasting 1965 Uitvoeringsregeling schenk- en erfbelasting Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 Uitvoeringsregeling loonbelasting 2011 Verklaring arbeidsrelatie VAR inkomsten uit werkzaamheden voor rekening en risico van een vennootschap VAR resultaat uit overige werkzaamheden VAR winst uit onderneming vrijgestelde beleggingsinstelling vennootschap onder firma vennootschapsbelasting
15
AFKORTINGEN
WIA WML WW Wet DB 1965 Wfsv Wlz Wvb ZW Zvw cao
16
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag Werkloosheidswet Wet op de dividendbelasting 1965 Wet financiering sociale verzekeringen Wet langdurige zorg Wet verplichte beroepspensioenregeling Ziektewet Zorgverzekeringswet collectieve arbeidsovereenkomst
