Inhoud
1. Begrippenkader 1.1 1.2
Doorfacturering: what’s in a name? 13 Kwalificering van de (samengestelde) handeling 17 1.2.1 Analyse van een btw-vraagstuk 17 1.2.2 Doorrekening versus doorfacturering 17 1.2.3 De belastbaarheid van complexe handelingen waarbij leveringen van goederen en/of diensten met elkaar worden vermengd20 1.2.4 Is het probleem niet eenvoudig door naar de werkelijke consument te kijken? 34 1.2.5 Doorrekenen van kosten: primeert de economische of juridische realiteit? 43
2. Basisprobleem: de kwalificering van de hoofdhandeling 2.1 2.2
2.3 2.4
13
51
Praktijkvoorbeeld: de terbeschikkingstelling van een geluidsopnamestudio51 Levering of dienst 54 2.2.1 Algemeen 54 2.2.2 Toepassing in de horecasector 55 Levering met installatie of montage versus werk in onroerende staat 57 Levering van een onroerend goed versus werk in onroerende staat 59
3. Complexe overeenkomsten versus complexe handelingen: begripsomschrijving
61
4. Typologie van complexe handelingen
63
4.1 Het CPP-type 4.2 Het Levob-type 4.3 Toepassingen 4.4 Onderscheid met (nauw) samenhangende handelingen 4.5 Misbruik
63 64 65 65 66
Maklu5
handboek doorfacturering
5. Doorrekening versus doorfacturering
71
5.1 5.2
Doorrekening van kosten in het kader van een hoofdhandeling Doorfacturering anders dan in het kader van een hoofdhandeling: de figuur van de commissionair 5.3 Schematisch
72
6. Complexe diensten: gevolgen
76
7. Complexe diensten: begripsomschrijving
77
7.1 7.2 7.3
78 82 84
8.
Hoofddienst met bijkomende prestaties Complexe diensten sensu stricto Complexe diensten door bedrijven- en dienstencentra
Complexe diensten en de bepaling van de plaats van de handeling
73 74
91
8.1
Algemene regels inzake plaats van de dienst en schuldenaar van de btw 91 8.2 De verhuur van een parking samen met een onroerend goed 94 8.3 De complexe dienst van het bergen van schepen 95 8.4 De verhuur van bergruimte voor het opslaan van goederen 95 8.5 De complexe hotelprestaties 103 8.5.1 Hotelprestaties 103 8.5.2 Restaurantprestaties 105 8.5.3 Verhuur van vakantiewoningen 106 8.6 De terbeschikkingstelling van boxen voor het stallen van paarden 109 8.7 De complexe dienst van het verhuren van zalen 110 8.8 Aparthotels 112 8.9 De complexe diensten in het kader van het recht op toegang tot inrichtingen voor cultuur, sport of vermaak; toekenning van het recht er gebruik van te maken 113 8.10 De complexe dienst bestaande uit de terbeschikkingstelling van standplaatsen in handelsbeurzen en tentoonstellingen 116 8.11 De onroerende verhuur met bijkomende diensten 118 8.12 De complexe dienst van afvalverwijdering en -verwerking 119 8.13 Het organiseren van informatie- en demonstratiecursussen 119 8.14 Evenementen en activiteiten: nieuwe btw-regeling vanaf 1/1/2011 120 8.15 De doorrekening en doorfacturering van in het buitenland verrichte kosten126
6
Maklu
Inhoud
8.16 De vestiging, de registratie in een lidstaat en de vaste inrichting: belang voor de facturering
129
9. Complexe diensten en eventuele vrijstellingen
131
9.1 Algemeen 131 9.2 De doorrekening van elektriciteitskosten in het kader van een huurovereenkomst door brouwerijen 131 9.3 Diensten van averijcommissarissen 132 9.4 Het btw-statuut van de bestuurder 133 9.4.1 Principe 133 9.4.2 Bestuurders – natuurlijke personen 133 9.4.3 Bestuurders – rechtspersonen 134 9.5 Doorfacturering tussen zorginstellingen 135 9.6 Vrijstelling van artikel 44, §2, 4° WBTW: beroepsopleiding en -herscholing146 9.7 Het stallen van paarden: vrijgestelde onroerende verhuur? 147
10. Complexe diensten en de maatstaf van heffing
149
10.1 Principe 10.2 Bijzondere bepaling van de maatstaf van heffing bij commissionairs 10.3 Minimum maatstaf van heffing 10.4 Complexe diensten door een btw-eenheid 10.5 Complexe diensten: toepassing op reisbureaus 10.6 Afstand van infrastructuurwerken 10.7 Zelf verricht werk in onroerende staat door de verhuurder 10.8 Passieve veredeling
149 151 152 153 155 158 162 166
11. Complexe diensten en het toepasselijke btw-tarief
169
11.1 Algemeen 11.2 De levering van planten en de aanleg van tuinen als complexe dienst 11.3 Als dusdanig getarifeerde goederen 11.4 De toegang tot een kartingpiste 11.5 De levering van boeken samen met een cd 11.6 Het bezoek aan een ‘wellness’ center 11.7 Inbinden van fotoalbums 11.8 De toepassingssfeer van artikel 38, §4 WBTW: de bijkomstige (be) handeling volgt het tarief van de hoofdzaak
169 172 172 173 173 174 175 175
Maklu7
handboek doorfacturering
11.9 Wanneer is een handeling inzake btw deelbaar? 11.10 Prestaties van uitvoerende artiesten
183 185
12. Enige prijs voor goederen onderworpen aan verschillende tarieven
191
12.1 Principe 12.2 Niet gebruikelijke verpakking
191 192
13. Het gezamenlijk aanbod
194
13.1 Het gelijktijdig aanbod van een goed (of dienst) met een ander goed (of dienst) tegen een enige prijs 13.2 Het aanbod van een goed (of dienst) met een titel die recht geeft op een ristorno in geld 13.3 Het aanbod van een goed (of dienst) samen met een titel waarmee een gelijk product kan worden verkregen 13.4 Belangrijke beslissingen 13.5 Kortingbonnen en geld-terugbonnen
194 196 196 198 201
14. Het sluiten van overeenkomsten inzake reclame versus kosten van onthaal
210
15. Een contract voor een geheel van handelingen – Sommige onder verlegging van heffing en andere niet
215
16. Overeenkomsten van overdracht van cliënteel van een handelszaak
216
16.1 Overdracht van cliënteel 16.2 Overdracht van bedrijfstakken bij wijze van splitsing niet belastbaar inzake btw, los van het lot van het onroerend goed
216
17. Concessieovereenkomsten
220
17.1 Belaste concessies 17.2 Toepassingen
220 223
8
218
Maklu
Inhoud
18. Lidgelden
227
19. Kunstgalerijen en btw
229
20. Toepassingen
232
20.1 Drukkosten en verzendingskosten 232 20.2 Postzegels 232 20.3 Administratieve kosten, secretariaatskosten, personeelskosten en royalties 232 20.4 Huur en leasing van auto’s 233 20.5 Afschrijvingen 234 20.6 Vrijgestelde handelingen 235 20.7 Research en development 237 20.8 Onderhoudskosten en brandstofkosten 237 20.9 Kosten i.v.m. onroerende verhuur en hiermee verband houdende kosten237 20.10 Onroerende verhuur 239 20.10.1 Verhuur van gemeubelde appartementen en huizen 239 20.10.2 Verhuur van een zaal 239 20.11 Kosten van onthaal versus reclamekosten 240 20.12 Medische prestaties 241 20.13 Werk in onroerende staat 242 20.14 Vliegtuigtickets 243 20.14.1 Doorrekening 243 20.14.2 Als voorschot 243 20.14.3 Doorfacturering 244 20.15 Parkingkosten 244 20.16 Subsidies 247 20.17 Schadevergoedingen 253 20.18 Herinneringskosten of de kosten voor ingebrekestelling, de kosten voor de tweede aanbieding van de kwijting, de kosten voor verbreking wegens het niet nakomen van de verplichtingen, met inbegrip van de kosten voor afsluiting wegens niet-betaling en de vervolgingskosten voor de invordering van onbetaalde facturen 255 20.19 Restaurantkosten 256 20.20 Onroerende voorheffing 257 20.21 Managementfees versus intellectuele prestaties 257 20.22 Verzekeringspremies 257 20.23 Boekhoudprestaties en fiscaal advies 258 20.24 Werken aan een gehuurd goed 258
Maklu9
handboek doorfacturering
20.25 Doorrekening van voorschotten in de zin van artikel 28, 5° WBTW 20.26 Aanplakkosten 20.27 Aansluitingskosten elektriciteit en dergelijke 20.28 Auteursrechten 20.29 Belastingen, rechten en heffingen 20.30 Terbeschikkingstelling van silo’s aan landbouwers 20.31 Verbruik elektriciteit op een camping 20.32 Advertenties inzake overlijdensberichten 20.33 Doorfacturering van een vergoeding aan de gebruiker voor het gebruik van toestellen voor automatisch betalingsverkeer 20.34 Doorfacturering van restaurant- en autokosten 20.35 Doorfacturering van onderhoudskosten 20.36 Begrafeniskosten 20.37 Controlekosten 20.38 Verplaatsingskosten en administratiekosten 20.39 Keuringsrechten 20.40 APB-heffingen en DGO-heffingen 20.41 Kosten van neerlegging van akten en stukken 20.42 Verzekeringspremies en premies voor pechverhelping 20.43 De belasting op de inverkeerstelling en de verkeersbelasting 20.44 Verzekeringskosten bij verhuizingen 20.45 Doorfacturering van kosten door een syndicus 20.46 Doorfacturering van werk in onroerende staat 20.47 Doorfacturering van intresten 20.48 Doorrekening van kosten van vuilniszakken 20.49 Doorfacturering in geval van aanbesteding met gezamenlijk aanbestedende overheden 20.50 Doorfacturering van goederen en diensten in het kader van een tijdelijke vereniging of een vereniging bij wijze van deelneming
262 263 263 263 264 264 264 265
21. Elektronische diensten: Mini One Stop Shop
290
22. Positieve btw-herzieningen bij de verkoop van een wagen
293
23. De evolutie van het begrip verhuur in de rechtspraak van het Hof van Justitie en zijn gevolgen voor de Belgische praktijk
301
265 265 267 271 271 271 272 273 274 275 276 276 276 280 282 284 286 288
Inleiding301 23.1 Communautair begrip verhuur 302
10
Maklu
Inhoud
23.1.1 Commissie tegen Ierland & Commissie tegen Verenigd Koninkrijk303 23.1.2 Stockholm Lindöpark 304 23.1.3 Goed Wonen 305 23.1.4 Sinclair Collis 306 23.1.5 Temco 307 23.2 CO.GEP 308 23.2.1 Walderdorff 309 23.2.2 Conclusie jurisprudentie 309 23.2.3 Aandachtspunt voor de Belgische praktijk: verhuur van standplaatsen311 23.2.4 Actieve inmenging als criterium 314 23.2.5 Bedrijven- en dienstencentra 316 23.2.6 Winkelcentra 316 23.2.7 Onroerende verhuur versus het verlenen van het recht een beroepswerkzaamheid uit te oefenen 316 23.3 Aangaan, overdragen en beëindigen van huurrechten 318 23.3.1 Lubbock Fine 318 23.3.2 Cantor Fitzgerald 319 23.3.3 Mirror Group 321 23.3.4 Conclusie jurisprudentie 323 23.4 Bijkomende diensten bij verhuur 323 23.4.1 CPP 323 23.4.2 Morten Henriksen 324 23.4.3 Tellmer Property 325 23.4.4 De verhuur van opslagruimte 326 23.4.5 Conclusie jurisprudentie 327 23.4.6 Aandachtspunt voor de Belgische praktijk: bijkomende kosten328 23.4.7 Hoe bijkomstig mogen/moeten de bijkomende diensten zijn?329 23.4.8 Verhuur van onroerende goederen samen met roerende goederen330 23.5 Timesharing 331 23.5.1 Inleiding 331 23.5.2 RCI Europe 332 23.5.3 Timesharing voor de Belgische praktijk 333
24. Het streven naar belastingvoordelen naast economische doeleinden: wanneer is er sprake van misbruik? 336 24.1 De oprichting van twee onderscheiden vennootschappen (splitsing activiteiten)336 24.2 Verkeerd factureren als ‘misbruik’ 337 Maklu11
handboek doorfacturering
24.3 De levering met plaatsing van zonnepanelen door een advocatenvennootschap337 24.4 De verkoop van een oud gebouw gevolgd door de renovatie of afbraakheropbouw van dat gebouw (één medecontractant voor twee soorten handelingen)338 24.5 De verkoop van een oud gebouw gevolgd door de renovatie of afbraakheropbouw van dat gebouw (twee juridisch onderscheiden personen) 339
Bibliografie
12
341
Maklu
