Flanders’ Care
Missie • Op een aantoonbare wijze en door innovatie het aanbod van kwaliteitsvolle zorg verbeteren en verantwoord ondernemerschap in de zorgeconomie stimuleren.
Gezamenlijk initiatief
Jo Vandeurzen Minister Welzijn, Volksgezondheid & Gezin
Ingrid Lieten Minister Innovatie & Onderzoek
Philippe Muyters Minister Van Werk
Kris Peeters Minister Economie & Buitenlandse Zaken
AGENDA •
Inleiding : Katrien Kimpe
•
Thema: nieuwe producten en diensten voor ouderen en mensen met beperking • Het stimuleren van de Vlaamse zorgeconomie naar internationale erkenning en positionering * AO/Contactpunt Zorgeconomie (Lieve Apers) * FIT (Jan Bruffaerts) –Innovatiecentrum (Caroline Huys) * PMV (Chris De Jonghe) • Nieuwkomer: Sociale innovatiefabriek (Kaat Peeters) • Voorbeelden van projecten: IWT : TETRA/VIS projecten relevant binnen FC (Alain Thielemans) / proeftuinen Zorg (Birgit Morlion)/ demonstratieprojecten (Loes Houthuys)
•
Thema ICT: Vitalink : Dominique Dejonckheere (Z&G)
•
Thema zorg om talent • Zorgambassadeur : Lon Holtzer • Slimmer zorgen voor morgen: prof. Herman Nys • Projecten Cortexs (prof. Van Hootegem) en Zirko (Claude Missiaen, Flanders’Synergy) Afsluitend woord : minister Vandeurzen
Thema’s en doelgroepen •
Thema’s • Innovatieve technologieën en diensten • Gegevensdeling in de zorg • Zorg voor talent
•
THEMA’S
Doelgroepen • Thuiszorg • Ouderen • Personen met een beperking DOELGROEPEN
Innovatieve technologieën en diensten
•
Contactpunt Zorgeconomie (Agentschap Ondernemen): Lieve Apers
•
Innovatiecentrum: Caroline Huys
•
PMV- FC Invest Fonds: Chris De Jonghe
•
FIT: Jan Bruffaerts
Contactpunt Zorgeconomie
Kerntaken Informeren & doorverwijzen Dienstverlening & ondersteuning Organisatie van workshops, infosessies,…
Opzetten van nieuwe instrumenten Netwerkopbouw Internationale contacten: sectorgroep HC
Activiteiten
DOKZ 4de oproep NIB: zorgeconomie KEA Toolboxkit Evidence Based Care Workshops User-Centered Design (6) + tool UCD voor stakeholders Begeleiding 14 demonstratieprojecten
Activiteiten Nano4Health – NanoTechnologies for personalised Healthcare SPIDER Brokerages + Sectorgroep Healthcare (Enterprise Europe Network) Design for Health
Financiële steun
Productie
Marktintroductie
Optimalisatie
Ontwikkeling
Prototype
Onderzoek
Concept
Ideeën generatie
Ideeën
Onze steun voor je (zorg)innovatie
Flanders’ Care Invest
MISSIE
risicokapitaal voorzien aan beloftevolle ondernemingen die op innovatieve wijze inzetten op een kwalitatieve en efficiënte zorg met toegevoegde waarde voor Vlaanderen
1 9
FLANDERS’ CARE INVEST
Initiële fondsgrootte: 20 miljoen euro
Beheer door PMV - risicokapitaal Investeringen in bedrijven met focus op innovatie in de zorg
Kapitaal, achtergestelde leningen of combinatie Maximaal 10% fondsgrootte per individueel dossier Preferentieel co-investeringen met andere investeerders of ondernemers
2 0
INVESTERINGSDOMEINEN
Diagnose en screening
Hulpmiddelen
Assistieve technologie
Monitoring applicaties
ICT
Preventie
21
SPECIFIEKE INVESTERINGSCRITERIA Voldoen aan internationale zorgcriteria: • Effectiviteit • Efficiëntie • Patiëntgestuurd
• Tijdigheid • Toegankelijkheid • Veiligheid • Continuïteit • Relevantie • Duurzaamheid
22
HUIDIGE PORTFOLIO
23
Onze zorg: Betaalbare, hoogkwalitatieve zorg
FIT
NIEUWKOMER: sociale innovatiefabriek
TITELSTIJL SOCIALE INNOVATIEFABRIEK VAN MODEL BEWERKEN
TITELSTIJL VAN MODEL BEWERKEN SOCIALE INNOVATIEFABRIEK
sociaal
innovatief
Concept is nieuw of vernieuwend voor de maatschappij in haar geheel, of voor een specifieke sector.
Het streven naar sociale impact is de centrale en belangrijkste doelstelling.
Missiegedreven model Sociaal inclusief Maatschappelijke impact meting
solide
Er is een realistisch idee over compensatie van kosten.
Geïntegreerd business model Financiële soliditeit Niet-monetaire waardestromen
belangrijk
Het concept komt met een oplossing voor een reële en belangrijke sociale nood.
Schaalbaar of repliceerbaar
samen
Uitvoering is mogelijk door indiener met team en/of partnerschip.
Co-creatie
TITELSTIJL SOCIALE INNOVATIEFABRIEK VAN MODEL BEWERKEN Buurtpensio(e)n
TITELSTIJLINNOVATIEFABRIEK SOCIALE VAN MODEL BEWERKEN Symbiosis woonmodel
Projecten: voorbeelden •
IWT Instrumenten (R&D): Alain Thielemans
•
Proeftuinen Zorg: iMinds – Birgit Morlion
•
FC demonstratieprojecten: Loes Houthuys
Voorstelling instrumenten IWT Alain Thielemans, IWT Flanders’ Care, 24/2/2014
IWT • ° 1991 Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie • 2010 EVA agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie • IWT stimuleert door financiële steun, advies en coördinatie, kennisopbouw in bedrijven, onderzoeksinstellingen, overheid en overige organisaties, voor meer innovatie, meer nieuwe producten, processen, diensten en concepten, met toegevoegde economische en maatschappelijke waarde • budget : ca. € 300 M • Ca. 120 VTE / ca. 65 adviseurs
33
IWT instrumentarium (subsidies) • Ondernemingen (ca. 140M / ca. 400 bedrijven): IWT-bedrijfssteun, met inbegrip van het kmo-programma, sprintprojecten, ICON-projecten en internationale projecten (oa AAL)
• Onderzoeksinstellingen (ca. 70M): Strategisch basisonderzoek (bvb CORTEXS), Landbouw-trajecten en Toegepast Biomedisch Onderzoek, TETRA-projecten
• Individuele onderzoekers (ca. 40M / # ca. 950): doctoraatsbeurzen, Baekelandmandaten en Innovatiemandaten
• Intermediairen (ca. 20M): VIS-projecten (bvb Omkaderd ThuisWonen)
• Initiatieven van de Vlaamse Regering (ca. 15M): proeftuinen, lichte structuren (bvb Flanders Synery, Sociale Innovatiefabriek) en ad hoc regelingen (bvb iMinds Health) 34
TETRA • Toepassingsgerichte projecten • Resultaten kunnen door ondernemingen in Vlaanderen gebruikt worden • Collectief en open voor elke organisatie in de Europese Gemeenschap • Economische valorisatie • Daarnaast: maatschappelijke uitdaging • Economische en maatschappelijke duurzaamheid • Onderzoeksresultaten nuttig voor hoger onderwijs www.innovatienetwerk.be 24/2/2014
Flanders’ Care
35
Lopende TETRA projecten TETRA TITEL AANVRAGER Onlinedagboeken voor welzijnswerk en onderwijs prototypes ARTEVELDE van ICT-applicaties en hulpverleningsmethodiek voor dagboeken in welzijnswerk en onderwijs in Vlaanderen
LOOPTIJD 01/09/2013 31/08/2015
Implementatie van het bio-psycho-sociaal model in de gezondheids- en welzijnszorg; een voorbereidingstraject
ARTEVELDE
01/09/2013 31/08/2014
Evidence based game design
HOWEST
01/09/2013 31/08/2015
GGZ 3.0
HOWEST
01/09/2013 31/08/2014
Het ontwikkelen van smaakvolle en nutritioneel aangepaste VIVES voeding op maat van senioren
01/09/2013 31/08/2014
TICOON : ontwikkeling van een optimalisatieTool voor Individuele COonfiguratie en uitlijning van ONderbeenprothesen
01/10/2012 30/09/2014
24/2/2014
Flanders’ Care
THOMAS MOORE
36
Onlinedagboeken voor welzijnswerk en onderwijs Het ontwikkelen van een onlinedagboektool met bijhorende methodiekhandleiding voor professionals en gebruikersgids voor het welzijnswerk, de bijzondere jeugdzorg; de geestelijke gezondheidszorg, de kinderopvang en het onderwijs Doelgroep: Organisaties en klanten van ... • ... welzijnswerkorganisaties; geestelijke gezondheidszorgorganisaties; kinderopvang; bijzondere jeugdzorg; onderwijs + de ICT-bedrijven die voor bovenstaande organisaties hard- en software ontwikkelen en installeren De resultaten van dit Tetraproject worden: • prototypes van onlinedagboeken voor diverse welzijnswerksectoren, kinderopvang en onderwijs via een template met open parameters zodat organisaties er eigen inhoud en’ look-and-feel’ aan kunnen geven; • handleidingen voor hulpverleners en gebruikersgidsen (in of naast de onlinetool) voor gebruikers van deze onlinedagboeken
24/2/2014
Flanders’ Care
37
Implementatie van het bio-psycho-sociaal model in de gezondheids– en welzijnszorg (voorbereidingstraject) Een grondige verkenning van de noden en de randvoorwaarden om een biopsycho-sociaal en handelingsgericht redeneringsmodel te installeren in de welzijns- en gezondheidssector in Vlaanderen. 2 doelgroepen in zorg en welzijn : • Ouderen; • Personen uit de revalidatiesector, om te focussen op beroepsactieve leeftijdsgroep. Als eindresultaat wordt beoogd te komen tot een concreet overzicht van de actuele belemmerende en faciliterende factoren waarmee rekening dient gehouden te worden om het bio-psycho-sociaal en handelingsgericht redeneringsproces te kunnen implementeren zodanig dat hetbreed gedragen is door de verschillende stakeholders uit de gezondheids – en welzijnssector , hogescholen en universiteiten, de beroepsvereniging en het beleid en dat het effectief en efficiënt is 24/2/2014
Flanders’ Care
38
Evidence Based Game Design Wat is de meerwaarde van games binnen de gezondheidszorg ? Hoe kunnen we weten of game-gerelateerde technieken werken? Welke vragen moeten we ons als gezondheidsmedewerker stellen vooraleer we in gesprek gaan met game-ontwikkelaars? Het TETRA project ‘Evidence based game design’ zoekt een antwoord op deze vragen. Binnen dit driejarig project focussen de onderzoekers zich op de meerwaarde die de game industrie kan bieden voor de gezondheidszorg.
24/2/2014
Flanders’ Care
39
GGZ 3.0 (voorbereidingstraject) Hoe kan de zorgvernieuwing in de geestelijke gezondheidzorg in Vlaanderen gefaciliteerd worden door integratie van ICT en internet in de zorg en de praktijk? M.a.w. de geestelijke gezondheidszorg en de ICT-sector ondersteunen bij de uitbouw van de digitale zorgpraktijk. Concreet: • overlegplatform voor kennisuitwisseling rond eHealth creëren • met de gebruikersgroep (organisaties uit de geestelijke gezondheidszorg en ICT-consultancy-bedrijven) nagaan hoe de samenwerking tussen de eerste, tweede en derde lijn in de geestelijke gezondheidszorg kan gefaciliteerd worden en welke digitale tools daartoe ontwikkeld kunnen worden • de aanpak zal probleemgestuurd gebeuren door bevraging van de verschillende actoren over enerzijds mogelijke knelpunten en weerstanden en anderzijds behoeftes en sterktes .24/2/2014 Flanders’ Care
40
Het ontwikkelen van smaakvolle en nutritioneel aangepaste voeding op maat van senioren (voorbereidingstraject) Preventie van ondervoeding bij ouderen d.m.v. het aanbieden van aangepaste voedingsmiddelen. •
Literatuurstudie: kennis bundelen m.b.t. de veranderende voedingsstatus, voedingsconsumptie en de nutritionele noden van senioren • Bevragingen en overlegmomenten met de maaltijdverstrekkers (thuiszorgsector, dienstencentra, serviceflats, …): in kaart brengen van de problematiek en noden wat betreft ondervoeding • Foodmarketing: consumentenstudie om de noodzaak en wenselijkheid van aangepaste voeding, de voorkeuren van senioren op het vlak van productkenmerken, - prijs en maaltijdbeleving te achterhalen • Verder worden bestaande voedingsconcepten bestudeerd en wordt een business concept gedefinieerd. Resultaat: • Praktische richtlijnen voor de bedrijven i.v.m. het aanpassen van producten • Casestudie: een concreet voorbeeld theoretisch uitgewerkt. Eén product zal grondig worden geanalyseerd en alle nodige stappen om het product aan te passen zullen uitvoerig worden beschreven. Deze info dient als basis voor het aanpassen van andere producten 24/2/2014
.
Flanders’ Care
41
TICOON : ontwikkeling van een optimalisatieTool voor Individuele COonfiguratie en uitlijning van ONderbeenprothesen Ontwikkeling van een innovatieve tool voor de prothesist, om configuratie en uitlijning van onderbeenprothesen te optimaliseren, uitgaande van individuele comfortwensen van de prothesegebruiker. •
Deze tool zal het verband in kaart brengen tussen de keuzes die de prothesist moet maken, en het comfort en individuele behoeftes van de patiënt/prothesedrager/prothesegebruiker. • Door deze nieuwe methode verbetert de efficiëntie en effectiviteit van de diensten die een prothesist (orthopedisch technoloog) levert en verhoogt de kwaliteit van de zorg voor de patiënt aanzienlijk. Doelgroep: • Economisch: orthopedisch technologen, prothesisten, orthopedische bedrijven, producenten en leveranciers van orthesen en (onderbeen)prothesen • Maatschappelijk: prothesedragers , patiëntenverenigingen, zorgverstrekkende organisaties (afdelingen orthopedie, revalidatie, fysische (sport)geneeskunde in ziekenhuizen), zorgverstrekkers (o.a chirurgen, artsen, kinesisten) 24/2/2014
Flanders’ Care
42
Zorg Proeftuinen Vlaanderen Birgit Morlion – iMinds 24/02/2014
Situering Zorg Proeftuinen Vlaanderen Vlaanderen staat voor belangrijke maatschappelijke en economische uitdagingen
Vergrijzing: aandeel 80+ verdrievoudigt!
Sterk toenemende zorgvraag
Meer alleenstaande ouderen
Personeelstekort in de zorg 6de staatshervorming overheveling middelen ouderenzorg
44
Zorg Proeftuinen Vlaanderen
45
Platformen en eerste projecten
46
2M€ SALK
8M€ Fase 1
Fase 2: Bijkomende projecten 2M€ (IWT) + 600K€ (Innoviris)
Reguliere IWT kanalen, iMinds ICON, Sociale innovatiefabriek, Flanders Synergy, Flanders’ Care, NIB, andere oproepen, Europese projecten, zuiver private financiering,…
Looptijd subsidie platformen Licalab: 09/2013 – 08/2016 InnovAGE: 11/2013 – 10/2016 AzoB: 11/2013 – 10/2016 AIPA: 01/2014 – 12/2016 CareVille: 02/2014 – 01/2017 201 3
2014
2015
2016
201 7
48
Demonstratieprojecten
Vijf nieuwe demonstratieprojecten: • IV Showerpatch • ‘Het gekste idee is niet gek genoeg’. Een fixatievrij beleid in een woonzorgcentrum • Mobiele zorgevaluatie in de praktijk gebracht • ALTEBIS • MHuDA
Gegevensdeling in zorg en welzijn: VITALINK
Vitalink
Dominique Dejonckheere Program manager ICT VAZG
Wat is Vitalink?
Kerngedachte Vitalink – Initiatief onder het Flanders’ care thema: gegevensdeling in zorg en welzijn; – Voor het delen van gezondheids- en welzijnsinformatie uit (lokale) bronnen die niet 24/7 beschikbaar zijn; – met en tussen zorgverstrekkers & patiënten/cliënten; – met als primaire focus de eerstelijn; – maar met toekomstige uitbreidingen naar tweedelijn, residentiële sector…; – en met als doel de samenwerking verbeteren; – maar steeds een patiënt die centraal staat.
Uitgangspunten
Patiënt Centraal –
“Viewer”: toegang tot gegevens
–
Geïnformeerde toestemming
–
Therapeutische relatie
Veiligheid en privacy –
Vercijferd, end-to-end
–
Identiteit en rol wordt gecontroleerd
Toegankelijk –
Ingebouwd in bestaande software zorgverlener
–
Geen dubbele ingave!
Partnership met koepelverenigingen
Koepelverenigingen zijn brug tussen gebruiker en softwareleveranciers Werken een plan van aanpak uit voor de uitrol van Vitalink – –
Vitalink-compatibele software Communicatie naar hun achterban
Waar staan we nu?
Waar staan we nu?
Vier pilootprojecten hebben het medicatieschema uitgetest in de praktijk – – –
–
23 oktober 2013: eindevaluatie Vitalink als concept werkt Nu moet men evolueren van piloot software naar productie software Daarom een gefaseerde verdere uitrol vanaf november 2013 – eind 2014 met ondersteuning van eenlijn.be
Het Vitalink-platform is in productie sinds 30 oktober 2013 met: – – – –
Medicatieschema Vaccinaties Sumehr Nieuwe doelgroepen (tandartsen, vroedvrouwen, artsenspecialisten)
Sumehr
SUMmarized Electronic Health Record = Gezondheidsfoto van de patiënt
Vanaf eind oktober in productie (op het platform)
Vanaf mid 2014 in de software via de labeling van software pakketten voor artsen door het federale eHealth-platform
Waarna het in gebruik genomen wordt
Vaccinaties
Dagelijkse update van Vaccinnet naar Vitalink –
Vaccinnet is en blijft de toepassing voor het registreren en bestellen van vaccinaties.
–
Vitalink ontsluit die gegevensbron naar niet-vaccinatoren, waaronder de patiënt
Welke vaccins? –
Alle vaccinatiegegevens van Kind en Gezin sinds 1999
–
Alle vaccinatiegegevens van de CLB's vanaf schooljaar 2005-2006
–
Alle vaccinatiegegevens die ingevoerd werden door de huisartsen en kinderartsen
(toegang veralgemeend in 2006, maar niet verplicht)
Enkel consulatie mogelijk. Hiervoor werd mid februari een campagne gestart naar de patiënt i.s.m. de mutualiteiten http://www.vitalink.be/Vitalink/Nieuws-en-Media/Nieuws/Vaccinatiegegevens-nu-toegankelijk-voor-Vlaming/
Meebouwen aan Vitalink
Bouwen aan Vitalink
Uitgangspunt: –
Zorg- & welzijnsactoren en patiënten/cliënten bouwen samen met hun betrokken softwarepartners Vitalink
–
Werkgroep ICT, opgericht onder het Samenwerkingsplatform eerstelijn dient als stuurgroep
–
Afhankelijk van het thema is het respectievelijke agentschap binnen het beleidsdomein WVG de trekker om een traject te realiseren
Rol Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid –
Organisatie Samenwerkingsplatform eerstelijn en Werkgroep ICT
–
Ondersteunend/gidsend voor nieuwe aanvragen
–
Beheert het basisplatform
Nieuwe initiatieven:
Elektronisch kinddossier Kind en Gezin – Delen van preventief-medische gegevens van). – Beginscope: Resultaten gehoortest uitwisselen met CLB’s
Opmaken business analyse “Journaal / Logging functionaliteit in Vitalink en interdisciplinaire agenda”
Elektronische diabetespas
Voor al deze projecten moeten nog een aantal belangrijke stappen doorlopen worden alvorens men kan komen tot een ingebruikname.
Meer informatie? Surf naar www.vitalink.be
[email protected] Zie ook filmpjes: http://vimeo.com/vitalink
Zorg voor talent
Zorg voor talent •
Zorgambassadeur: Lon Holtzer
•
Slimmer zorgen voor morgen: • Prof. Herman Nys (KULeuven)
•
Projecten : • Zirko: Claude Missiaen –Flanders’Synergy • Cortexs: Prof. Geert Van Hootegem (KULeuven)
Zorg om talent We gaan ervoor ! 24/02/2014 - Brussel Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid 68
De demografische projectie van het planbureau Miljoenen
Project bevolking per leeftijdscategorie
Evolutie sinds 1950
4.00 3.50 3.00
Aantal
2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 0.00
0 tot 19 jaar
1950 (obs.) 2,427,200
2000 2,415,800
2010 2,351,700
2030 2,272,600
2050 2,228,200
20 tot 39 jaar
2,447,400
2,888,600
2,686,100
2,608,700
2,541,300
40 tot 59 jaar
2,380,300
2,703,100
2,996,100
2,679,200
2,631,400
60 jaar en ouder
1,377,500
2,245,000
2,485,900
3,327,100
3,552,900
-9% 3% 11 % 157 %
Bron: Planbureau: http://www.plan.be/websites/pp091/nl/html_books/maltese_3nl2.html 69
Evolutie werkgelegenheid in de zorg 2000-2020 Evolutie werkgelegenheid 2000-2020 200% 180% 160% 140% 120% 100%
2000
2010
2015
2020
WZC
100%
152%
175%
194%
Gezinszorg
100%
142%
153%
163%
Verzorgenden
100%
135%
147%
158%
ThuisVK
100%
123%
134%
144%
Verpleegkundigen
100%
116%
124%
131%
Ziekenhuizen
100%
105%
107%
110%
Quid: percentage versus absolute aantallen Bron: Werk maken van werk in de zorgsector. Actieplan ter bevordering van de werkgelegenheid in de zorgsector, Conceptnota Min. Vandeurzen, 21/05/2010
De zorg uitgedrukt in cijfers Personen met een beperking • Deze legislatuur: 150 miljoen euro voor uitbreiding opvang personen met beperking – 500 VTE voor versterking van bestaande personeelskaders (werklastdaling) – 2000 VTE voor uitbreiding aantal opvangplaatsen
• Toekomst – Indicatief: 500 VTE bijkomende VTE per jaar voor uitbreiding indien de regering de budgetten ter beschikking kan stellen 71
De zorg uitgedrukt in cijfers Kinderopvang
Bron: Actieplan Werk maken van werk in de zorgsector, Kabinet Vandeurzen, 2010
72
Dus o.a. …..
In de komende 10 jaar hebben we extra zorgverleners nodig door vergrijzing bevolking en verzilvering werknemers 73
Uitgangspunten voor de campagne • De vergrijzing van de bevolking • De verzilvering van de beroepsbeoefenaars • De toenemende zorgvraag – – – –
Groei van de ouderensector / thuisverpleegkunde Groei van gezinszorg en nood aan huishoudhulp Groei van de nood aan kinderopvang Groei van de nood aan begeleiders / orthopedagogen
• De toenemende complexiteit van de gezondheidszorg met nood aan voldoende en goedopgeleide professionals • Streven naar inclusie van het aanwezige arbeidspotentieel op de Vlaamse arbeidsmarkt 74
Het actieplan ‘Werk maken van werk in de zorgsector’ Actieplan 1.0 (2010) • Instroom – doorstroom – retentie Actieplan 2.0 (2013) • Versterken instroom (incl. stages verpleegkunde) • Personeel efficiënter en effectiever inzetten • HRM-beleid 75
Actieplan 1.0 • FOCUS: De instroom van jongeren én van zij-instromers in zorgopleidingen voldoende groot houden / groter maken om in de toekomst kwaliteitsvolle zorg voor elke patiënt / cliënt / bewoner te vrijwaren door gericht te werken naar de instroom in knelpuntberoepen • Instroom via : o.a. Website – facebook – linked-in – twitter en campagnes • Doorstroom via: o.a. charter over enthousiasmerende stages • Retentie: OZ geeft aan dat retentie niet het grootste probleem is. 76
Actieplan 2.0 Instroom • Verderzetten van de campagne – VOPZ uitbreiden met welzijn
• • • • • •
Stageproblematiek beheersen Aandacht voor doelgroepen Doorstroming van zorgkundigen Onderwijs: competentiegericht + kwaliteit Servicepunten zorg verder uitrollen Kader voor buitenlandse werkkrachten 77
Actiplan 2.0 Personeel efficiënter en effectiever inzetten
78
Common ground
79
Actieplan 2.0 HRM-beleid • Professioneel personeelsbeleid is een grote uitdaging – – – – – – – –
Goede kwaliteit van zorg waarborgen Respect van en voor iedereen Samenwerkingsverbanden Ontwikkelen van persoonlijke groeipaden Aantrekkelijke werkomgeving Goed leiderschap Ondersteuning bij het werk Integreren van nieuwe beroepen 80
Resultaten Evolutie verpleegkunde Evolutie # studenten HBO5 en Bachelor Verpleegkunde 2004 - 2013 18000 16000 14000
Aantal
12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 TOTAAL
4/10/2004
4/10/2005
4/10/2006
4/10/2007
4/10/2008
4/10/2009
4/10/2010
4/10/2011
4/10/2012
4/10/2013
9267
9418
10002
10188
10927
12040
13698
14596
15,415
16,626
Bron: VVSKO, VLHORA en POV 81
Evolutie studenten personenzorg VVKSO 40,000
Evolutie studenten personenzorg BSO en TSO, VVKO
35,000 30,000
Aantal
25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0
01-02 02-03 03-04 04-05 05-06 06-07 07-08 08-09 09-10 10-11 11-12 12-13 13-14 TSO totaal (VVKO) 13,828 14,692 15,743 17,403 18,467 19,274 20,123 20,321 20,585 21,104 20,807 20,984 21464 BSO totaal (VVKO) 9,756 9,928 10,254 10,618 11,018 11,272 11,462 11,510 11,661 12,030 12,513 12,672 12,985
Bron: VVKSO, An Van Grieken
82
Evolutie Nederlandstalige professionele bacheloropleidingen Evolutie bacheloropleidingen gezondheidszorg en welzijn
↑ sinds 2004
10000 9000 8000 7000 Astitel
6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
4/10/2004
4/10/2005
4/10/2006
4/10/2007
4/10/2008
4/10/2009
4/10/2010
4/10/2011
4/11/2012
4/10/2013
Verpleegkunde
5035
5026
5202
5497
5852
6582
7564
8086
8221
8584
Orthopedagogie
2570
2966
3495
3675
3829
3795
3873
4207
4235
4426
Toegepast psychologie
1020
1256
1519
1587
1704
1903
1962
2032
1969
1977
Ergotherapie
1341
1345
1363
1411
1448
1595
1738
1861
1984
2237
Vroedkunde
1186
1312
1457
1514
1671
1898
1955
2066
2059
1905
Laborant
721
790
970
1062
1193
1329
1493
1635
1784
1975
Med. Beeldvorming
94
102
127
131
143
164
190
211
215
251
70 % 72 % 94 % 67 % 61 % 167 % 174 %
Bron: VLHORA-telling 4/10/2013
83 % Stijging in % sinds 2004: + 78
Openstaande vacatures Openstaande vacatures VDAB dec. jaar x 2000 1800 1600
Aantal
1400 1200 1000 800 600 400 200
0 Verpleegkundigen
dec/06
dec/07
dec/08
dec/09
dec/10
dec/11
dec/12
dec/13
782
911
1124
1317
1507
1750
1370
1206
0 494 306 96 104 60
454 173 385 152 132 49
Zorgkundigen (beschikbaar sinds 2013) Gekwalificeerd verzorgenden
154
181
402
400
440
592
Kindbegeleiders
133
135
247
226
203
267
Opvoeders
89
129
212
127
146
142
Kinesitherapeuten
63
110
120
125
126
208
Ergotherapeuten
34
62
66
71
79
88
Bron: VDAB studiedienst, Paul Poels
84
Conclusies • De sector wordt positiever – Elke zorgverlener wordt een ambassadeur
• De crisis en het ‘succes’ van de campagne maken ‘blijven volhouden’ niet evident maar noodzaak blijft even hoog. • Er zijn nog veel uitdagingen…..
85
Uitdagingen 1. Positief imago van zorg en welzijn blijven accentueren als innoverende en stimulerende werkomgeving – – – –
Complexiteit van de zorg Multidisciplinaire en transmurale zorg Ontwikkelen van nieuwe zorgmodellen Informatietechnologie
2. Bijkomende accenten in promotie – WELZIJN ! – Artsen (geriater – huisarts – psychiater – pediater) – ASO studenten 86
Uitdagingen 3. Werken op de totale breedte van de instroom – Van vrijwilligers en mantelzorg – Van niet gekwalificeerd tot hoog gekwalificeerd personeel – Alle competentieniveaus zijn nodig in de juiste verhouding
4. Etnisch culturele minderheden betrekken – Aantrekken van deze groep naar zorg- en welzijn • Structuur van het onderwijs uitleggen • Correcte info over de diversiteit in de inhoud van de beroepen
– Cultuur competente zorgmedewerkers nodig ! 87
Uitdagingen 5. Streven naar inclusie van het aanwezige arbeidspotentieel op de Vlaamse arbeidsmarkt 6. Zorgorganisatie: – van solo-denken naar multidisciplinair en transmuraal denken – van acuut naar chronisch – van curatief naar preventief – van geneeskunde naar ‘zorg voor en met patiënten’
7. Regelgeving, waaronder KB 78 (in overleg met federaal), herzien 88
Contactgegevens Eleonora (Lon) Holtzer Zorgambassadeur GSM: 0486 09 85 85
[email protected] [email protected] http://www.twitter.com/zorgambassadeur
Facebook: “een zorgjob ik ga ervoor” http://be.linkedin.com/in/lonholtzer
www.ikgaervoor.be én www.ikgaervoor.be/pro 89
Slimmer Zorgen voor Morgen Herman NYS KU Leuven (Biomedische Ethiek &Recht; LUCAS)
Detacheringsopdracht KULeuven en WVG • Kadert in de de missie van Flanders’ Care: ‘op aantoonbare wijze en door innovatie het aanbod van kwaliteitsvolle zorg verbeteren en verantwoord ondernemerschap in de zorgeconomie stimuleren’.
• Uitgangspunt is het eindrapport van de Zoekconferentie ‘Slimmer zorgen voor morgen’ en de 14 actielijnen die uit deze Zoekconferentie naar voor kwamen.
Stand van zaken van kloofanalyse • Deel 1: eerste luik : federale en vlaamse regelgeving inzake zorg en ondersteuning enerzijds en opleiding anderzijds getoetst aan de 14 actielijnen.
• Deel 2: inventaris van lokale initiatieven en onderzoeksprojecten.
• Deel 3: tweede luik : prioritaire beleidsaanbevelingen, in het bijzonder voor een nog efficiëntere en effectievere inzet van actoren in de zorg.
Beleidsaanbevelingen • Scheppen van randvoorwaarden voor ‘Slimmer zorgen’: - Langdurige integrale zorg en ondersteunings-stelsel (LIZO) - Samenwerking rond cliënt en omgeving veronderstelt duidelijke afspraken omtrent verantwoordelijkheden van samenwerkende teams en netwerken (protocols op niveau van organisaties van voorzieningen, zorg- en hulpverleners en cliënten/patiënten) - Eenvormige terminologie en definities - Opleiding - Financiering - Vermaatschappelijking - Ontschotting - Zelfsturende teams
Beleidsaanbevelingen • Efficiënter en effectiever inzetten van zorg- en hulpverleners: - Zorg, hulp en ondersteuning aan patiënten/cliënten is een zwaar -
-
gereguleerde sector (het ‘beruchte’ KB nr.78) Zesde SH : niet alleen uitoefening geneeskunst maar uitoefening van alle gezondheidszorgberoepen is federale bevoegdheid (op individuele erkenning en contingentering na) Uitdaging: professionele en niet-professionele zorg, hulp en ondersteuning bij activiteiten van het dagelijks leven zoveel mogelijk ‘ontregelen’ met behoud van waarborgen voor kwaliteit en veiligheid van de cliënt
Flanders Synergy • Innovatieplatform rond innovatieve arbeidsorganisatie • Missie: innovaties op vlak van arbeidsorganisatie promoten, bevorderen en initiëren met het oog op : • meer slagkrachtige organisaties • EN een betere kwaliteit van de arbeid (meer “actieve” jobs”). • Netwerkorganisatie, opereert economiebreed (industrie, zorg, onderwijs, diensten…) • Gedachtengoed: moderne socio-techniek.
Innovatieve arbeidsorganisatie - Stroomsgewijs organiseren: cliënt/patiënt stroomt door zijn behandeling - De “kanteling”: vanuit de zorgvrager, van aanbodgericht naar cliëntgericht organiseren - Zelfsturende of zelforganiserende teams - Horizontaal organiseren
97
Zorgorganisaties Innovatief Responsief
Krachtig en Kwaliteitsvol Ontwikkelen 2013-2016
ZIRKO •
‘Zorgorganisaties Innovatief, Responsief, Krachtig en Kwaliteitsvol Ontwikkelen’
•
Focus op de thuiszorg en residentiële ouderenzorg
•
Klankbordgroep met stakeholders uit Vlaamse zorglandschap: • Zorgorganisaties • intermediairen (werkgevers, vakbonden, Flanders’ Care, zorgambassadeur…)
•
Partnerlabel van Flanders’ Care:
Doelstellingen en werkwijze 1. Organisaties
Info over consequenties huidig organisatieontwerp, mogelijkheden voor herontwerp • Roadshows, bakenfunctie van voorlopers • Online audiovisueel materiaal
• Cases in boek Zorgvernieuwers, Betere zorg door anders organiseren, 2013 en vervolgboek • Business case methodiek: berekening van kosten-baten van veranderingstraject • Dialoog met beleid
ZIRKO
Doelstellingen en werkwijze 2. Zorgverlening
De zorgverlening stroomsgewijs organiseren, niet aanbodgericht, maar van buiten naar binnen: • werksessies bouwstenen Innovatieve Arbeidsorganisatie en organisatorische vraagstukken; werksessies zelforganiserende teams en leiderschap • instrumenten: procesanalyse (“hoe begin ik eraan ?”) • blauwdruk teamontwikkelplan • Praktijklabo’s: beperkt aantal deelnemers, combinatie van opleiding, uitwisseling en advies
• Verandergids: inhoudelijke collectieve ondersteuning bij verandertrajecten • impactmetingen
Doelstellingen en werkwijze 3. Werkbare jobs
Kwaliteit van de arbeid en welzijn medewerkers: •
werksessies rond impact van functie- en teamontwerp op kwaliteit van de arbeid
•
instrumenten waarmee zorginstellingen zichzelf kunnen evalueren en optimaliseren wat betreft kwaliteit van de arbeid
Organisaties ORGANISATIES
Zorgverlening
…die dankzij …
STROOMSGEWIJS ORGANISEREN …hoogstaande zorg bieden in arbeidsorganisaties met…
Zorgjobs WERKBARE JOBS
Schrijf je in op onze nieuwsbrief Volg ons op twitter
