INGOnderneming # 207 juli > september 2014
GROUP DE CLOEDT Gery De Cloedt, CEO
Baggering: een familiegeschiedenis
TECHNOLOGIE De boom van 'connected objects'
BEDRIJFSWERELD Burn-out voorkomen
FOOD AND AGRI BUSINESS Een sectorgerichte aanpak
SUCCESS STORY Mithra Pharmaceuticals, toekomstige farmagigant?
INHOUDSTAFEL
06
10
14
19
22
NEWS
ING AT YOUR SIDE
04 In het kort Actualiteit van het kwartaal
14 Bankrelaties Een aanpak op maat voor de Food & Agri
Een interessante of verrassende greep uit de economische actualiteit.
SUCCESS STORY
06 De Cloedt Het baggersbloed van Gery De Cloedt
De geschiedenis van zijn familie is rechtstreeks gelinkt aan baggering. Na de verkoop van het familiebedrijf bouwde Gery De Cloedt een klein imperium op.
10 Mithra Pharmaceuticals Van spin-off tot farmaceutische multinational
De Luikse onderneming werd nauwelijks 15 jaar geleden gelanceerd, maar is vandaag één van de topspelers in de farma-industrie.
FOCUS
09 Real Estate Leasing van rusthuizen: welke voordelen De bouw en de renovatie van rusthuizen zullen de komende jaren een boom kennen. Een nieuw product wil de inspanningen van de sector ondersteunen.
INSIGHT
13 Management Wat is de tevredenheidsgraad van uw klant?
Hoe weet u wat uw klanten over u denken? ING gebruikt daarvoor, net als veel andere grote ondernemingen, de Net Promoter Score.
Redactiecomité S. De Launois, C. De Moor, R. Den Dooy, K. Flament, I. Neu, M. Staelens, A. Van Brakel, F. Wauters, D. Zeghers Hoofdredacteur V. Mol Redactie C. De Kock, F. Petitjean, P. Segaert, F. Wauters Uitgever M. Staelens Foto’s L. Bazzoni, C. Cardon, ING, F. Raevens
02
16
INGOnderneming
Layout M. Bourgois, C. Harmignies, F. Anzalone Realisatie Elixis sprl Rodenbachstraat 70 - 1190 Brussel E-mail:
[email protected] ©ING Onderneming Reproductie is toegestaan, mits bronvermelding. Alle rechten voorbehouden voor de reproductie van foto’s, de lay-out en de illustraties, die eigendom zijn van Elixis. ING Onderneming paraît également en français. ISSN-nummer: 1379-7123
De ING-divisie die zich bezighoudt met de agroindustrie, koos voor een sectorale benadering om te voldoen aan de specifieke behoeften van haar klanten.
TIPS & TRICKS
16 Technologie Communiceer met je producten
Het 'Internet of Things' zal binnenkort een revolutie veroorzaken in de economie. Focus op deze markt in volle groei.
PEOPLE & MANAGEMENT
19 Ondernemers en burn-out 'Zen' ondernemen
Burn-out bij ondernemers is zeker geen fataliteit, maar kan een gelegenheid zijn om een nieuwe kijk te ontwikkelen op het beroeps- en bedrijfsleven.
EVENT
22 Buitenlandse investeringen Nike wint de 2de Foreign Investment Trophy
De tweede editie van dit evenement, dat ondersteund wordt door ING, bekroonde de inspanningen van buitenlandse investeerders in Vlaanderen.
Wilt u reageren op een bepaald artikel of ons gewoon een vraag stellen? Stuur dan een mail naar
[email protected]
Gratis abonnement ing-onderneming.be Contactpersoon ING V. Mol, Marnixlaan 24 - B-1000 Brussel Tel.: 02 547 38 86 E-mail:
[email protected] Internet: ing-onderneming.be Verantwoordelijke uitgever Inge Ampe, Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel ING België nv Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel RPR Brussel Btw BE 0403.200.393
Tel.: 02 547 21 11 E-mail:
[email protected] - www.ing.be BIC: BBRUBEBB IBAN: BE45 3109 1560 2789 Verzekeringsmakelaar, ingeschreven bij FSMA onder het codenummer 12381A * De ING-producten en -diensten, vermeld in dit magazine, worden u aangeboden onder voorbehoud van aanvaarding door ING België (of desgevallend, de betrokken verzekeraar) en mits wederzijds akkoord. De voorwaarden en modaliteiten van de ING-producten en -diensten (algemene voorwaarden of reglementen, essentiële spaarders- of beleggersinformatie, productfiches, tarieven en alle andere aanvullende informatie) zijn beschikbaar in uw ING-kantoor of op www.ing.be.
EEN LICHTE, MAAR VOELBARE HEROPLEVING?
S
Beste ondernemers, inds halfweg vorig jaar heeft somberheid plaatsgemaakt voor bescheiden hoop. Ook al wordt die vandaag trager werkelijkheid dan gedacht, toch brengt elk kwartaal zijn 'portie' positief nieuws mee …
Zo stellen we sinds enkele maanden een duidelijke stijging vast van het aantal kredietaanvragen. De ondernemingen beginnen weer langzaamaan hun projecten te concretiseren. Uiteraard moet die trend nog worden bevestigd, want ze is nog niet in al onze economische sectoren even voelbaar. Er ontbreekt nog een essentieel ingrediënt om die lichte heropleving om te zetten in een echte relance: consumentenvertrouwen. Dat blijft slabakken, waardoor de binnenlandse vraag niet sterk groeit, wat nochtans een noodzakelijke voorwaarde is voor economische heropleving. Ondertussen zetten we onze inspanningen voort om onze klanten nog beter te kunnen ondersteunen. Dat betekent dat we meer inzicht moeten krijgen in het ecosysteem van de sectoren waarin onze klanten werken, en die kennis moeten benutten om diensten te ontwikkelen die afgestemd zijn op hun behoeften. Die benadering is voor ons dé sleutel tot het verdiepen van de vertrouwensrelaties die ons binden. Het succes van onze Food & Agri Business Desk (zie pagina 14) is daarvan het bewijs. Een voortdurend betere dienstverlening betekent voor ons echter ook uw noden en verwachtingen beter kennen. Vandaag stellen we ons niet langer tevreden met het meten van de tevredenheid. Onze prestatiebenchmarks zijn gebaseerd op de Net Promoter Score (zie pagina 13), en we voeren regelmatig enquêtes uit bij u, om na te gaan hoe we onze diensten nog kunnen verbeteren. Aarzel dus niet om ze te beantwoorden en ons uw verwachtingen duidelijk te maken. Op die manier helpt u ons om u nog beter te dienen.
Erik Van Den Eynden General Manager Midcorporates & Institutionals ING België
Market update Wilt u dagelijks op de hoogte blijven van de trends op de financiële markten? Surf naar https://businessnews.ing.be en registreer u gratis op onze publicaties.
03
NEWS
ING schrapt de abonnementskosten voor handelaars
B
etalingen met kaart zijn veiliger en doeltreffender, zowel voor de kaarthouders als voor de handelaars. Toch laten veel handelaars zich nog altijd afschrikken door de kostprijs van de terminals en de rompslomp die erbij komt kijken. ING heeft daarom beslist om de stier bij de hoorns te vatten.
Kostenbesparing
Eerste maatregel: het schrappen van de maandelijkse abonnementskosten. Een primeur in België die een belangrijke rem zou moeten wegnemen, temeer omdat ING-klanten niet alleen Bancontact/ Mister Cash zullen kunnen aanvaarden, maar ook Visa en Mastercard.
31% In 2013 werd 31% van alle bedrijfsfacturen volledig geautomatiseerd voorbereid met behulp van een boekhoudprogramma of ERP-software. Dat blijkt uit een enquête van consultant KPMG in opdracht van het Agentschap voor Administratie Vereenvoudiging.
Online aanvragen
Tweede maatregel: de mogelijkheid om alles online te regelen. Voortaan volstaan enkele klikken om een online simulatie uit te voeren en de meest geschikte oplossing te kiezen. Makkelijker en goedkoper: twee belangrijke argumenten om handelaars te overtuigen!
VEILIGHEID
Steeds meer camera’s op het werk?
V
olgens de statistieken van de FOD Binnenlandse Zaken bedroeg het totale aantal bewakingscamera’s op het werk in februari dit jaar 3.339, tegen 2.340 in november 2012. Dat betekent dat steeds meer bedrijven dergelijke beveiligingssystemen installeren.
© Thinkstock
BETALINGEN MET KAART
Strikte wetgeving
De wetgeving inzake bewakingscamera’s is bijzonder streng. Enerzijds moeten ondernemingen die dergelijke camera’s installeren op openbare plaatsen (bijvoorbeeld in winkels of kantoren), zich houden aan de 'camerawet' van 21 maart 2007 ter bescherming van de privacy van de burgers. Anderzijds moeten ze de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 68 van 1998 naleven ter bescherming van werknemers, ongeacht of de plaats in kwestie toegankelijk is voor het publiek of niet. Beide wetten houden onder meer ook een aangifteplicht in. Meer details over deze complexe materie vindt u terug op de website van de Privacycommissie. Info: www.privacycommission.be
NEGATIEVE RENTEVOETEN
De rentevoeten op bankdeposito’s bij de Europese Centrale Bank daalden op 5 juni naar -0,1%, een ongeziene maatregel voor een centrale bank. Doel: krediet aanmoedigen.
EEN HANDDRUK: EEN EXTRA TROEF BIJ ONDERHANDELINGEN?
In een onlangs verschenen artikel op de site van de Harvard Business Review gaat Francesca Gino, hoogleraar onderhandelingstechnieken aan de Harvard Business School, in op het belang van de handdruk bij onderhandelingen. Uit
04
INGOnderneming
verschillende studies blijkt namelijk dat de partijen tot onderling voordeliger resultaten komen als ze elkaar voordien de hand hebben geschud. Info: http://goo.gl/WvY6Ux
BEDRIJFSLEIDERS IN HET VIZIER VAN DE FISCUS
De Standaard meldde onlangs dat meer dan 3.000 zelfstandigen en bedrijfsleiders, goed voor één derde van alle gecontroleerde dossiers, een fiscale herschikking kregen omdat ze privé-inkomsten inbrachten in hun vennootschap.
READING TIPS
INGsider CUP-ONOMICS: EEN ECONOMISCHE KIJK OP DE WERELDBEKER Om het economisch belang van de wereldbeker voetbal te beoordelen, publiceerde de Economic Research ING-divisie de resultaten van een grootschalige peiling. Daaruit bleek dat de Belgen in totaal 1 miljard euro zouden inzetten op een overwinning van ons land. Al zou slechts 37% bereid zijn om daarvoor zijn portemonnee boven te halen … Info (snelkoppeling): http://goo.gl/qr0uO3
© V.R..
MAATSCHAPPELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID
O
Volunteering@ING: een concreet engagement
p 2 mei zette Rik Vandenberghe, CEO van ING België, zich samen met Erik Van Den Eynden, General Manager Midcorporates & Institutionals, en Sonja Noben, Head of ITS, in voor het goede doel. Ze draaiden namelijk een dag mee in één van de Brusselse opvangcentra van het Leger des Heils. Dit centrum, Foyer Bodeghem, vangt een zeventigtal thuislozen en asielzoekers op in afwachting van hun regularisatie.
Een maatschappelijke rol
"We zijn niet alleen een financiële instelling, maar hebben ook een maatschappelijke rol te vervullen, en we vinden het belangrijk dat al onze medewerkers die visie delen", benadrukt Rik Vandenberghe, CEO van ING België. Zijn actie en die van zijn team zetten symbolisch de deur open voor soortgelijke initiatieven, waaraan alle ING-medewerkers die dat
wensen, kunnen deelnemen. Vanaf dit jaar krijgen alle personeelsleden van ING België immers de kans om één werkdag om te zetten in een dag vrijwilligerswerk. Dit project gebeurt in samenwerking met de organisatie Time4Society, die de link legt met de verenigingswereld.
Wafels en tafeltennis
Nadat ze het deeg hadden klaargemaakt voor de wafels die zullen worden verkocht tijdens de opendeurdag van de organisatie, brachten Rik Vandenberghe en zijn collega’s ook tijd door met de bewoners van het centrum en speelden ze samen een paar partijtjes tafeltennis, kwestie van de verveling te verdrijven. "Dat is voor ons een goede manier om de zaken te relativeren", besluit Rik Vandenberghe. Info: http://signup.time4society.com/index.html
EENHEIDSSTATUUT
Fiscale vrijstelling vanaf 2019
D
e wet inzake het eenheidsstatuut zal ook een positief fiscaal gevolg hebben voor werkgevers: een fiscale vrijstelling, 'sociaal passief' genoemd. Het is daarbij de bedoeling elk jaar een 'ontslagreserve' aan te leggen die overeenkomt met de toename van de opzegvergoeding van de werknemer. Alle werknemers met minstens 5 jaar anciënniteit in het eenheidsstatuut zullen recht geven op de aanleg van die vrijgestelde provisie, in verhouding tot hun anciënniteit: 3 weken brutoloon per jaar vanaf 5 jaar anciënniteit, zolang de werknemer in de onderneming blijft. Indien hij het
bedrijf verlaat, moet de provisie opnieuw worden opgenomen in de winst van zijn vertrekjaar.
Maximumbedrag
De vrijstelling wordt berekend op basis van een bruto maandloon van 1.500 euro, plus 30% van het deel van het brutoloon tussen 1.500 euro en 2.600 euro, voor een totaal van maximaal 1.830 euro per maand. Aangezien het eenheidsstatuut op 1 januari 2014 van kracht werd, zal deze vrijstelling dus voor het eerst toegepast worden vanaf 2019.
Alles weten over Brazilië Wilt u meer weten over het gastland van de wereldbeker voetbal dit jaar, dan moet u zeker het boek lezen dat Michael Reid hierover onlangs publiceerde. Deze ervaren journalist is ook LatijnsAmerika-specialist bij de redactie van het magazine The Economist. Hij biedt een objectieve en eerlijke analyse van deze toekomstige economische wereldmacht. Info: Brazil: the troubled rise of a global power, door Michael Reid Uitgeverij Yale University Press, ISBN-13: 978-0300165609
Mondiale stromen in het digitale tijdperk "Global flow in a digital age", een online rapport dat onlangs gepubliceerd werd door consultant McKinsey, schetst het portret van een wereldeconomie die gekenmerkt wordt door permanente goederen-, geld-, mensenen gegevensstromen, en beschrijft in welke landen die stromen het sterkst zijn. Info: www.mckinsey.com/ insights/globalization/global_ flows_in_a_digital_age
Juridische actualiteit en standaardcontracten U bent geïnteresseerd in de Belgische wetgeving? Surf dan naar www.belgischrecht. net. U vindt er informatie over de recentste wetswijzigingen, en ook voorbeelden van standaardcontracten (sommige zijn gratis, andere betalend). Info: www.belgischrecht.net
05
SUCCESS STORY
GROUP DE CLOEDT
HET BAGGERSBLOED VAN GERY DE CLOEDT
Met Group De Cloedt voegt Gery De Cloedt een nieuw hoofdstuk toe aan de rijke ondernemersgeschiedenis van zijn familie. Dankzij de strategische combinatie van baggeren, ontginnen, bodemsanering en logistiek heeft de bedrijvengroep de wind in de zeilen.
G
ery De Cloedt spreekt te veel en te luid. Daardoor komt hij overal te laat. Dat zegt hij zelf, en het is enigszins te begrijpen. Wanneer hij de vergaderzaal van zijn kantoren bij de Brusselse Louizalaan binnenkomt, is de ruimte meteen gevuld met zijn enthousiasme en zijn woordenvloed. Hij is een doener, hij wil ondernemen, de passie druipt eraf.
06
INGOnderneming
BRUGSE AANNEMER
Zijn Group De Cloedt is sinds 2000 gespecialiseerd in de productie van bouwmaterialen, bodemsanering, civiele waterbouw en baggerwerken. Maar de rijke ondernemersgeschiedenis van zijn familie gaat nog veel verder terug in de tijd tot 1875. Toen begon de Brugse aannemer Johannes Decloedt (tot 1929 werd de familienaam in één woord geschreven) namelijk met oeverversteviging en sluisonderhoud, en later ook met baggerwerken.
FUSIE TOT DEME
In de jaren ’70 en ’80 groeide Decloedt uit tot een van ’s werelds belangrijkste baggeraars. Tot vader Jean-Jacques zijn Baggerwerken Decloedt in 1990 liet fusioneren met Dredging International tot de holding DEME. De fusie was nodig, want de steeds grotere werven vroegen om steeds grotere
OPRICHTINGSJAAR 2000 ACTIVITEITEN Baggeren, ontginnen, bodemsanering en logistiek LOCATIE Hoofdzetel in Brussel 40 vestigingen in België, Nederland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Noorwegen OMZET 150 miljoen euro in 2013 PERSONEEL 450 medewerkers www.groupdecloedt.be
DOOR VERSCHILLENDE ACTIVITEITEN TE COMBINEREN, KAN DE CLOEDT VEEL DOELTREFFENDER WERKEN
kapitaalwaarborgen, die voor kleinere spelers een te groot risico werden. "Achteraf heeft mijn vader gelijk gekregen: van de tientallen baggeraars die er toen wereldwijd waren, schieten er nu nog vier over, waaronder DEME", legt Gery De Cloedt uit. Tien jaar later, in 2000, liet vader Jean-Jacques De Cloedt zich opnieuw uit DEME kopen. "Mijn vader had een andere toekomstvisie op DEME dan de rest van de raad van bestuur. Beide visies waren correct, alleen hadden ze elk de nodige ruimte nodig. Dus stapte mijn vader eruit."
VAN NUL VERTREKKEN
Maar ondernemersbloed kruipt waar het niet gaan kan. Gery De Cloedt was ondertussen al vier jaar algemeen directeur van NHM, voluit de Nieuwpoortse Handelsmaatschappij, de enige, kleine familiale kmo die niet verkocht werd aan DEME. "Met het geld van de uitkoop wilde ik een nieuw hoofdstuk van ons familieverhaal beginnen, met als basis NHM", vertelt Gery De Cloedt. "Mijn overgrootvader heeft De Cloedt helemaal opnieuw opgestart na de Eerste Wereldoorlog, mijn grootvader na de Tweede. Hun foto’s en diploma’s hangen bij mij aan de muur. Aan tafel vertelde mijn grootvader elke dag straffe verhalen over piraten en matrozen. Dat sprak tot de verbeelding, dat wou ik ook doen."
STRATEGIE VERBREED
Met NHM als basis bouwde Gery De Cloedt samen met Patrick Degryse, vandaag voorzitter van de Group, een bedrijvengroep uit actief in vier domeinen: baggerwerken, granulaten, sanering en beton. De keuze voor die vier domeinen blijkt niet toevallig. "Je wil je diensten over de hele productketen aanbieden, van de ontginning over de levering tot de klantendienst. Als ik kan baggeren, heb ik ook het zand om aan de betonproducenten te leveren. Of als het om vervuild slib gaat, zorg ik via mijn eigen bodemsaneringsbedrijven voor een oplossing. Door die activiteiten te combineren, liggen mijn schepen niet stil en zijn ze productiever."
NOORSE EN DEENSE GROEVES
Voor de eerste stap in de productketen, de ontginning, telt Group De Cloedt vandaag 26 verschillende vestigingen, waaronder enkele groeves. Twaalf in België, veertien in Noorwegen en Denemarken. De Cloedt ontgint en produceert alle soorten zand, grind, kalksteen, zandsteen en puingranulaten. De toekomst in deze sector zit volgens Gery De Cloedt in Noorwegen. "In België is het bijzonder moeilijk om nieuwe concessies te verkrijgen, bovendien moet de productie grotendeels in België blijven. In Noorwegen is er veel meer ruimte: de Noorse groeves exporteren jaarlijks 40 miljoen ton."
BAGGEREN IN KOPENHAGEN
Group De Cloedt produceert ook zand via het baggeren, de eerste liefde van de familie. Daarvoor beschikt de Group vandaag over vier zeegaande sleephopperzuigers. "Bij het baggeren gaan we voor de kleinere projecten die te moeilijk of complex zijn voor de grote spelers. Met succes, de voorbije jaren mochten we de haven van Brussel baggeren, enkele stranden aan de Belgische kust opspuiten en de containerterminalkaaien in Kopenhagen en Bremerhaven uitbreiden. Uiteraard blijven we in de baggerwereld een relatief kleine speler. Onze baggeractiviteit heeft een jaarlijkse omzet van 35 miljoen euro, die van DEME bijvoorbeeld 1,8 miljard euro. Het grootste baggerschip van de vloot De Nul is twintig keer groter dan het onze."
EEN BEREDENEERDE INTEGRATIE
Als de Group De Cloedt vervuild slib moet baggeren, heeft het daarvoor een oplossing in eigen huis. De saneringsdivisie was in 2013 goed voor een omzet van 25 miljoen euro, waarbij het in de top vier zit van Belgische saneringsbedrijven. De Cloedt kan zowel ter plaatse als in zijn tien vestigingen in België, bodem, grondwater als bodemlucht zuiveren. De saneringspoot neemt projecten aan in België, Frankrijk en sinds kort in het Verenigd Koninkrijk.
Wie is Gery De Cloedt? Gery vormt de zesde generatie van de van oorsprong Brugse ondernemersfamilie De Cloedt. Hij studeerde voor burgerlijke ingenieur aan de Université Libre de Bruxelles. Na een eerste werkervaring in Japan ging hij in 1996 aan de slag bij NHM, en bouwde het vanaf 2000 uit tot Group De Cloedt.
Tot eind 2013 was Gery De Cloedt gedelegeerd bestuurder, vandaag nog enkel bestuurder. Gery De Cloedt is getrouwd en heeft twee zonen. In zijn vrije tijd speelt hij graag polo. Met CEO Emmanuel Maes en zijn oudste zoon neemt hij ’s zomers deel aan polotornooien in binnen- en buitenland.
07
SUCCESS STORY
Ondernemerstips RONDOM U KIJKEN Het is beter om te leren van de ervaringen van iemand anders. Fouten kosten tijd en geld. GOED UW MEDEWERKERS KIEZEN Er zijn geen fundamenteel goede of slechte ondernemingen. De medewerkers maken het verschil. ZUINIG BLIJVEN Om winst te blijven genereren in economisch moeilijke tijden, moet je de kostprijs sterk bewaken.
Helemaal op het eind van de productketen, had Group De Cloedt enkele jaren een betonproductie, maar die activiteit heeft het weer afgebouwd. "Beton was een goede afzetmarkt voor ons zand en ons grind, maar enkele jaren lang woedde er een prijzenoorlog waardoor de marges veel te klein werden, en de risico’s te groot. Onze activiteiten hebben we grotendeels verkocht aan Interbeton, deels in ruil voor afnamecontracten." 40 verschillende vestigingen, hoe bewaart u dan het overzicht? "Emmanuel Maes is CEO en verantwoordelijk voor de dagelijkse werking. Ik waak over de groepsstrategie. Bijna elke dag trek ik naar een vestiging om de sfeer ter plaatse op te snuiven. Dan trek ik twee uur uit om naar het management en de arbeiders te luisteren. Maar eens de strategie bepaald is, gaan we rechtdoor, Manu en ik zijn daar heel complementair in."
GROEI VOORAL ORGANISCH
De voorbije veertien jaar maakte Group De Cloedt vooral een organische groei door. "We hebben enkele overnames gedaan, maar het ging telkens om eerder kleine bedrijven, geen grote, mature maatschappijen. Delvaza bijvoorbeeld heb ik in 1998 overgenomen, en sindsdien is de afzet toegenomen van 50.000 naar 500.000 ton per jaar."
'GETROUWD' MET ING
Het partnerschap van Group De Cloedt met ING gaat terug tot net na de Tweede Wereldoorlog. Begin 1945 leende de bank 2 miljoen Belgische frank aan Raymond De Cloedt, de grootvader van Gery, een enorm bedrag voor die tijd. Met dat geld kocht Raymond zijn eerste schip en noemde het 'Vlaanderen 3', om zijn concurrenten zand in de ogen te strooien. Vijftien jaar later, in 1959, trouwde Jean-Jacques De Cloedt, de zoon van Raymond, met de dochter van de toenmalige directeur van ING West-Vlaanderen. "Het was dan ook evident dat mijn allereerste zichtrekening er eentje bij ING was. Ik ben trouwens nog altijd klant van het ING-kantoor in Nieuwpoort, hoewel ik altijd in het Brusselse heb gewoond." "Met ING hebben we een zeer open contact, wat het voordeel geeft dat zij zeer snel kunnen inspelen op onze vragen. Toen we bijvoorbeeld begin dit jaar een paar miljoen euro zochten voor de overname van een steengroeve in Wellin, was de financiering op enkele dagen geregeld. ING moest ons bedrijf niet meer doorlichten om te zien of we solvabel genoeg waren. Mijn droom is dat ik ooit mag aankloppen bij ING om een baggerschip te financieren van 40 miljoen euro, maar dat zal nog enkele jaren op zich laten wachten."
"Boeiende strategie van gepassioneerd ondernemer"
© Foto’s: Frédéric Raevens, V.R.
MARIO DEKEYSER Relationship Manager ING
08
INGOnderneming
De Group De Cloedt is sinds jaar en dag klant bij ING. Mario Dekeyser, Relationship Manager voor de Group De Cloedt sinds 2012: "Regelmatig zitten Gery De Cloedt, CEO Emmanuel Maes en CFO Guy Vandersnickt, met Thierry van Alphen (Directeur Ondernemingen en Institutionelen Oost- en West-Vlaanderen), Yoeri Paesschesoone (Directeur Business Center Brugge) en ik samen om uitgebreid te overleggen over de strategische keuzes van de groep en de projecten in de pipeline. Deze meetings vormen een ideaal klankbord om hun ideeën en visies af te toetsen met ervaringen van bankiers. In alle openheid wordt er gecommuniceerd zodat we als bank inzicht krijgen in het hoe en waarom van bepaalde zaken, zodat we vlug kunnen reageren als projecten concreet worden."
FOCUS
REAL ESTATE
LEASING VAN RUSTHUIZEN:
WELKE VOORDELEN? De komende jaren zullen de demografische veranderingen een enorme impact hebben op de oprichting en de renovatie van rust- en verzorgingstehuizen (rvt’s). ING Lease biedt professionals in de sector een nieuwe financieringstool aan.
D
e rusthuissector verkeert in volle groei. "Tussen nu en 2030 zullen er naar schatting jaarlijks 1.800 tot 4.500 nieuwe bedden moeten bijkomen. En aangezien de nieuwste instellingen 100 tot 150 bedden tellen, komt dat neer op 12 tot 50 nieuwe gebouwen per jaar. Gezien de grote vraag en de eisen inzake wetgeving, is er vandaag een trend merkbaar om de bestaande structuren uit te breiden, kwestie van te profiteren van schaalvoordelen en de kwaliteit van het aanbod te verhogen", aldus Laurent Schinckus, Head of Structured & Real Estate ING Lease. "Vandaar dat er zich vandaag een nieuw soort spelers aandient: grotere, meer gecentraliseerd en met een gespecialiseerder management. Dit nieuwe product van ING Lease richt zich dan ook tot dit type professionals."
DRIE VOORDELEN
De leasing van rusthuizen biedt drie voordelen: - Optimalisering van het cashmanagement: door de combinatie van leasing en huur kunnen de financieringskosten worden gespreid over een periode van 15 tot 25 jaar, in plaats van ongeveer 15 jaar voor een lening. - Een btw-voordeel: ING Lease prefinanciert de btw op de bouw, die vervolgens wordt gefactureerd naarmate de leasinggelden geïnd worden. "Bovendien zijn de huurgelden die worden betaald na afloop van de leasing vrij van btw, overeenkomstig de wetgeving. De projectdrager wint dus op beide fronten", vervolgt Laurent Schinckus. - Een optimalisering van de balansstructuur van de onderneming: het geleasede goed komt niet op de balans, wat de balansstructuur verbetert en extra financieringsruimte vrijmaakt.
FINANCIERING OP MAAT
KWALITEITSPROJECTEN
LAURENT SCHINCKUS Head of Structured & Real Estate ING Lease
Interesse? Neem dan contact op met uw ING Relationship Manager.
"We geven voorrang aan projecten van goede tot zeer goede kwaliteit. En uiteraard analyseren we ook zeer grondig het businessplan", benadrukt Laurent Schinckus. "Om ons te vergewissen van de kwaliteit van de ramingen, maar ook om een leasingformule op maat uit te werken. Zo kunnen we de looptijd van de erfpacht, de leasing en de huurperiode aanpassen aan de verwachte inkomstenstromen van de projectnemer. Daarnaast stellen we ook een carenzperiode voor, zodat de afbetaling pas begint te lopen als de gebouwen klaar zijn en nadat de beschikbare middelen enkele maanden in de reserve zijn geplaatst."
© Foto’s: Corbis, V.R.
"Het is de bedoeling de financiering van een project te spreiden over 15 tot 25 jaar, op basis van het oppervlakterecht of het erfpachtprincipe", aldus onze gesprekspartner. "Het bedrijf wordt eigenaar van de grond en sluit een leasingcontract met ING Lease. ING financiert de bouw van het rusthuis en verhuurt het aan de onderneming voor een periode van 15 jaar. Na afloop van deze eerste termijn heeft de exploitant de keuze: gebruikmaken van zijn koopoptie (die vastgelegd wordt bij de ondertekening van de overeenkomst) of het gebouw verder huren voor een nieuwe periode van 5 jaar of langer. Indien de drager van het project gebruikmaakt van het gesplitste eigendomsrecht, verwerft hij na afloop van de erfpacht of het oppervlakterecht de volle eigendom van de gebouwen.
09
SUCCESS STORY
MITHRA PHARMACEUTICALS
VAN SPIN-OFF TOT FARMACEUTISCHE MULTINATIONAL
OPRICHTINGSJAAR 1999 ACTIVITEITEN Ontwikkeling van OTCgeneesmiddelen en -specialiteiten op het vlak van vrouwengezondheid LOCATIE Luik GECONSOLIDEERDE OMZET Ongeveer 21 miljoen euro PERSONEEL 70 werknemers www.mithra.be
10
INGOnderneming
De kleine Luikse spin-off werd nauwelijks 15 jaar geleden gelanceerd, en is vandaag één van de topspelers in de farma-industrie. Met vestigingen in Europa én de rest van de wereld, van Hongkong tot Brazilië. Geheim achter het succes van Mithra Pharmaceuticals? Een langetermijnvisie en een strategie die mikt op geleidelijke groei.
D
at François Fornieri ons verwelkomt met een brede glimlach, is geen toeval. Mithra Pharmaceuticals zit namelijk in een nieuwe, beslissende groeifase, het resultaat van meer dan een jaar onderhandelen. Doel: 116 miljoen euro ophalen in verschillende rondes, gespreid over vijf jaar. Dat kapitaal is bestemd voor de oprichting van een biofarmaceutisch onderzoeksplatform en een productiecentrum. Beide zijn een absolute must voor de groei van de Mithra-groep. Het platform wordt erkend door de Europese en Amerikaanse certificatiebureaus en zal ook toegankelijk zijn voor andere bedrijven, zodat ze een vergunning kunnen krijgen voor het in de handel brengen en kunnen starten met hun commerciële productie. Een zeldzaam, om niet te zeggen uniek instrument in Europa. Tegen 2016 zou dit project in totaal 150 banen moeten opleveren in Wallonië. Ondanks dit succes blijft onze gesprekspartner met beide benen op de grond. "Mithra een succesverhaal? Dat is nog te vroeg om te zeggen. Voor mij waren de afgelopen 15 jaar in de eerste plaats een voorbereidingsfase. Aan ons om de komende jaren van Mithra een echte success story te maken."
350.000 EURO KAPITAAL
Van bij de lancering in 1999 kondigt het Mithra-project zich aan als een avontuur. "Toen we samen met professor Jean-Michel Foidart de grote stap waagden, hadden we nog geen enkel idee van de uitdaging die de ontwikkeling van geneesmiddelen inhield", aldus François Fornieri. "We gingen uit van de volgende vaststelling: de meeste topspelers op de markt van de vrouwengezondheid zijn ondertussen opgeslorpt door de farmareuzen. De kostprijs van de ontwikkeling en de lancering van een geneesmiddel mag dan al identiek zijn, of het nu gaat om een antikankermiddel of om een nieuwe generatie contraceptiva, geneesmiddelen die verband houden met vrouwengezondheid worden pas na langere tijd rendabel. Met andere woorden: deze producten zouden geen prioriteit zijn voor de grote groepen. Als spin-off van de Université de Liège konden we trouwens profiteren van de knowhow die haar laboratoria heeft ontwikkeld. Voor ons was dit dan ook een grote opportuniteit." Met de hulp van Meusinvest en een business angel halen François Fornieri en Jean-Michel Foidart 14 miljoen oude Belgische franken op,
Ondernemerstips TEKEN UW DOELSTELLINGEN UIT Door realistische doelstellingen vast te leggen, zowel voor uzelf als voor uw teams, kunt u de positieve energie die vrijkomt als u uw doelen behaalt, gebruiken om een constructieve dynamiek op gang te brengen. Gemotiveerde medewerkers die van uitdagingen houden, vormen de sleutel tot succes! STIMULEER DE CREATIVITEIT Moedig uw medewerkers aan om hun eigen visie te geven, initiatieven te nemen en nieuwe dingen uit te proberen. Dat is een absolute voorwaarde voor innovatie.
Wie is François Fornieri? François Fornieri wordt geboren in 1962 en studeert af als industrieel ingenieur aan het ISIL (Institut Industriel Liégeois), met specialisatie biochemie, biotechnologie en milieu. Na zijn debuut als onderzoeker metallurgie aan de Université de Liège gaat hij aan de slag bij Sanofi als medisch vertegenwoordiger. "Aanvankelijk kreeg ik een job als productmanager aangeboden. Ondertussen wist ik echter dat bijna alle bazen van farmabedrijven hun carrière begonnen waren als medisch vertegenwoordiger. En aangezien ik op termijn ook die ambitie koesterde, vroeg ik op mijn beurt om onder aan de ladder te mogen beginnen." Vrouwengezondheid Van bij het begin legt François Fornieri veel contacten met universiteitsprofessoren, kwestie van specifieke knowhow te verwerven inzake vrouwengezondheid. "De artsen beschouwden me algauw als een waardevolle informant, veeleer dan als medisch vertegenwoordiger. Een informant die hen een echte meerwaarde bood, met een zeer positieve impact op de verkoopcijfers. Toen ik aangeworven werd door Schering, klom ik dan ook snel op in de hiërarchie. Tot ik op een bepaald moment het gevoel had dat mijn carrière stagneerde en ik inzag dat mijn eigen activiteit lanceren, de beste manier was om vooruit te gaan."
11
SUCCESS STORY
d.w.z. 350.000 euro. Een klein startkapitaal gezien de zware investeringen die de lancering van een farmabedrijf vereist. "Het gaat hier om een duidelijke keuze. We wilden in de eerste plaats een te sterke verwatering van onze participatie vermijden. Vervolgens ontwikkelden we een strategie in drie fasen die ons geleidelijk de nodige financiële middelen moest opleveren voor onze groei."
EEN STERK MERK OPBOUWEN
De eerste ontwikkelingsfase van Mithra begint paradoxaal genoeg met een benadering van hun toekomstige concurrenten, de grote geïntegreerde farmagroepen. "Geneesmiddelen voor vrouwengezondheid waren niet bepaald een prioriteit in hun handelsbeleid, dus namen we contact met hen op, om hen aan te sporen de commerciële vertegenwoordiging van hun producten aan ons toe te vertrouwen. Dankzij mijn stevige reputatie ter zake (zie kadertekst) konden we hen overtuigen. Op die manier slaagden we erin om een team van medische vertegenwoordigers op te richten. Die 'multimerkenstrategie' leverde ons ook een reputatie op als marketingspecialist in vrouwengezondheid. Bovendien konden we op die manier een vertrouwensrelatie opbouwen met de medische sector, en in het bijzonder met de gynaecologen." Daarnaast lanceert Mithra zich in de ontwikkeling van voorschriftvrije producten: vitaminesupplementen, echografie gels … "We wilden van onze activiteit als medisch vertegenwoordiger profiteren om onze eigen producten in de markt te zetten. Die kregen allemaal een naam die het merk Mithra in de kijker plaatste, zodat we de nodige naambekendheid verwierven in de medische wereld. En zo legden we de basis van onze tweede groeifase: de lancering van de allereerste generische pil ter wereld."
© Foto’s: Frédéric Raevens
EEN GENERISCHE PIL?
12
Deze generische pil vormde een dubbele innovatie. In de eerste plaats werd toen nog sterk getwijfeld aan de doeltreffendheid van generische geneesmiddelen. "Er stond ook des te meer op het spel voor de markt van de contraceptiva. Een pil die niet goed werkt, kan immers tot een ongewenste zwangerschap leiden, een risico dat maar weinig ontwikkelingseenheden durfden te nemen." Anderzijds is de ontwikkeling van een geneesmiddel – zelfs een generisch – een bijzonder complex proces, zowel op wetenschappelijk als op wetgevend vlak. Mithra beschikte echter over een uniek concurrentievoordeel: het wetenschappelijke onderzoek aan de Université de Liège had een nieuwe technologie opgeleverd voor de aanmaak van excipientia (vulstoffen), waardoor
INGOnderneming
BENOÎT WARNY Relationship Manager ING
Een uitstekende communicatie Voor Benoît Warny, Relationship Manager ING, moet een goede communicatie centraal staan bij de relatie tussen ING en Mithra. "François Fornieri trekt geregeld tijd uit om projecten van Mithra te bespreken, met mij of met leden van het INGmanagement", licht hij toe. "Hij communiceert zeer uitvoerig en zeer open, en aarzelt niet om onze mening te vragen over de beste manier om zijn transacties te structureren. Bovendien is hij als ondernemer overtuigd van de noodzaak om zich in te zetten voor de toekomst van zijn regio."
het product beter verdragen werd door het organisme. Om haar onderzoek te kunnen voortzetten en het product te kunnen registreren, vraagt Mithra financiële steun aan het Gewest en bij de Europese fondsen. "We hebben uiteindelijk een financiering losgekregen die ongeveer 40% van onze uitgaven dekt, waardoor onze financieringsbehoeften aanzienlijk gedaald zijn."
MAATSCHAPPELIJKE VERANKERING
Bij de lancering van haar contraceptiepil streeft Mithra ook naar een sterke maatschappelijke verankering. "Wat ons trof, was het grote aantal abortussen en ongewenste zwangerschappen bij tienermeisjes en jonge vrouwen. Vandaar dat we de regering ervan wilden overtuigden om de pil gratis te maken voor vrouwen onder de 21 jaar, en om infocampagnes te financieren voor jonge vrouwen." Een strategie die de onderneming vandaag wil herhalen in Brazilië. "Het aantal tienerzwangerschappen ligt enorm hoog in dat land, ook bij zeer jonge meisjes. De overtuiging dat een kind de beste manier is om 'een echtgenoot te vinden en te houden', leeft daar nog altijd heel sterk. Terwijl dat uiteraard zelden het geval is. Het is onze ambitie om nauw samen te werken met de Braziliaanse regering. Ons project: een educatieen sensibiliseringsprogramma financieren dat stoelt op de medische wereld, met bussen die het land afreizen tot in de kleinste dorpen. Dit project heeft een dubbel doel: onze activiteit maatschappelijk verankeren en onze naamsbekendheid verhogen. Op alle bussen zal immers het Mithra-logo prijken."
DE R&D-AFDELING VERKOPEN?
In januari 2013 wordt Uteron, de dochteronderneming die Mithra had opgericht om haar R&D-activiteiten te ondersteunen, overgedragen aan de Watson Group. Toch wel een verrassende beslissing, gezien het belang van wetenschappelijk onderzoek voor de farma-industrie? "Dat is slechts schijn", benadrukt de ondernemer. "We hebben ons de knowhow toegeëigend en ons er tegenover Wallonië toe verbonden om de productie lokaal te verankeren. Bovendien plukken we de vruchten van het onderzoek aan de Université de Liège op het gebied van vrouwengezondheid. Vandaar dat het vandaag voor Mithra een absolute noodzaak is om haar eigen R&D-eenheid en productie-eenheid op te richten in Flémalle. Een ultieme en onmisbare fase in onze strategie. Voortaan kunnen we ons concentreren op de derde fase van onze ontwikkeling: uitgroeien van topspeler op de Belgische markt tot farmaceutische multinational die vernieuwende producten lanceert en daartoe over een eigen onderzoeksafdeling beschikt."
INSIGHT
MANAGEMENT
WAT IS DE TEVREDENHEIDSGRAAD VAN UW KLANT? Tevreden klanten doen onze bedrijven draaien. Maar hoe kunt u nagaan wat uw cliënteel van u denkt? Net als veel andere grote ondernemingen gebruikt ING daarvoor de 'Net Promoter Score'. Promotors: 33%
Net Promoter Score 33 - 27 = 6
V
andaag vindt u nog moeilijk een onderneming die haar klanten niet centraal stelt in haar strategie. Maar om de 'customer centricity' goed te integreren als kern van de bedrijfsfilosofie, is het belangrijk om de tevredenheidsgraad van de klant na te gaan. Vandaar een nuttige tool als de 'Net Promoter Score'.
"Hoe geneigd zijn onze klanten om het bedrijf aan te bevelen in hun omgeving? We vragen hen hier een cijfer van 1 tot 10 aan te geven. Dat is een eerste stap bij het meten van hun tevredenheid", aldus Erik Van Den Eynden, General Manager Midcorporates & Institutionals. "Toch volstaat deze methode op zich niet langer. Wat echt interessant is, is de verhouding meten tussen de 'promotors' van het bedrijf (score van 9 of 10) en de 'tegenstanders' (score van 6 of minder). Dat is precies wat de Net Promoter Score doet. Om het voorbeeld te nemen van ING: in 2013 organiseerden we een grootschalige enquête. Eén op de drie deelnemers toonde zich een 'promotor'. Na aftrek van het percentage 'tegenstanders' leverde dat een Net Promoter Score op van +6. Dat is een heel stuk beter dan vorig jaar, toen de score slechts +1 bedroeg. Bovendien is dat voor onze sector een uitstekend resultaat", licht Erik Van Den Eynden toe.
IN ACTIE SCHIETEN
Toch mag het meten van de NPS geen doel zijn op zich. "De enquête waarop de Net Promoter Score gestoeld is, is zelf slechts een instrument", vervolgt Erik Van Den Eynden. "Je moet die enquête gebruiken om na te gaan hoe je je diensten kunt
Neutraal: 40%
Je moet de NPS gebruiken om na te gaan hoe je je diensten kunt verbeteren
ERIK VAN DEN EYNDEN General Manager Midcorporates & Institutionals ING
Tegenstanders: 27%
verbeteren. Zo nam de directie van ons ING Business Center in Namen na de enquête van 2013 opnieuw contact op met alle klanten die haar een negatieve of neutrale evaluatie hadden gegeven, met hun uitdrukkelijke toestemming. Met dit initiatief wilden we hen laten zien dat we hun feedback ernstig namen en er rekening mee zouden houden. Die aanpak werd enorm gewaardeerd. Om een concreet voorbeeld te geven: we namen opnieuw contact op met Philippe Debreuck, gedelegeerd bestuurder van de nv Rhisninter, die een Intermarché uitbaat in Rhisnes. De heer Debreuck, die sinds 2012 klant is bij ING, vertelde ons dat zijn Relationship Manager hem fantastisch begeleid had bij alle financiële operaties, maar dat hij geen persoonlijke band had met zijn bankkantoor. Vandaar dat we onmiddellijk een ontmoeting hebben geregeld met de regionale kantoordirecteur, om naar oplossingen te zoeken. Ook al konden we niet alle vragen van Philippe Debreuck beantwoorden, toch vond hij wel degelijk dat we naar hem geluisterd hadden en was hij aanzienlijk meer tevreden dan voordien."
© Foto’s: Thinkstock, V.R.
U ZEI 'AANBEVELEN'?
13
AT YOUR SIDE
BAnKRElATIEs
EEN AANPAK OP MAAT VOOR DE FOOD & AGRI De Food & Agri Business Desk is de divisie binnen Ing voor de landbouw- en voedingsindustrie. De unieke noden van de sector worden er ingevuld door een zeer diepe marktkennis.
WILLEM TER HEERDT Head of Food & Agri Business Desk Ing
Te onthouden
De Food & Agri
Business Desk is een competence center van Ing dat gebaseerd is op een sectorale aanpak.
Deze organisatie
levert diensten aan alle ondernemingen binnen de sector, ongeacht hun grootte.
Dankzij deze
sectorale benadering kan de gespecialiseerde knowhow binnen de sector gebruikt worden om oplossingen op maat uit te werken.
14
INGOnderneming
A
gro-grondstoffen, veevoeders, slachthuizen, vlees- en visverwerkers, groenten- en aardappelkwekers en -verwerkers, melkveebedrijven, zuivelproducenten, industriële bakkerijen, de zoetwarenindustrie, bloemen- en plantentelers, maar ook leveranciers van oogstmachines en zelfs gespecialiseerde bouwbedrijven: dat is het doelpubliek van de Food & Agri Business Desk van ING. "Iedereen die dus van ver of dichtbij met voeding te maken heeft, komt bij ons terecht voor zijn bankzaken", zegt afdelingshoofd Willem ter Heerdt. De divisie ontstond eind jaren negentig in de streek van Roeselare, zegt ter Heerdt. "Je ziet daar een concentratie van bedrijven in de groente- en varkenssector (productie én verwerking), en ook rond de aardappelproductie. Binnen ING werd toen een lokale 'Agro-Cel' opgericht, die, samen met die bedrijven, fiks groeide, en in steeds meer regio’s actief was. Dat leidde uiteindelijk tot de oprichting van de huidige Food & Agri Business Desk, het competence centre van ING van deze sector voor heel België. Die heeft nog altijd zijn zwaartepunt in West- en Oost-Vlaanderen omdat in er in deze regio’s meer voedingsbedrijven zijn.
gEEn BAnKlOgIcA, mAAR mARKTlOgIcA
Het unieke aan de divisie is dat ze meer aandacht heeft voor de marktlogica en minder gericht is op de banklogica. "We noemen dit de ketenbenadering", legt ter Heerdt uit. "Binnen de bank hanteren we meestal een andere benadering. In onze Business Desk krijgt elke onderneming advies en ondersteuning op maat, of het nu een zko, een kmo of een grote onderneming is." Deze ketenbenadering brengt enkele opmerkelijke voordelen met zich mee. "We hebben over de jaren heen een diepe kennis opgebouwd over
de markt en onze klanten. Daardoor wordt het risicobeheer gemakkelijker, wat in het voordeel van onze klanten speelt. De balans of de cijfers van een landbouw- of voedingsbedrijf zijn voor ons het sluitstuk. We kennen de sector door en door, we weten wie de goede en de minder goede spelers zijn en krijgen daarvoor respect." "De hele voedingsindustrie groeit gestaag en dat zie je ook aan de cijfers", zegt Willem ter Heerdt. "Sinds 2005 is de omzet van de hele Belgische sector met zowat de helft gestegen. Het volume kredieten is bij ons met 47% omhoog gegaan sinds 2010. Ter vergelijking: de algemene groei in kredieten ligt op ongeveer 4%." Deze cijfers tonen dus duidelijk aan dat ING de groei van de sector ook daadwerkelijk met kredieten ondersteunt.
FOUTE cOnclUsIEs VERmIjDEn
Een van onze klanten die de aanpak van de Food & Agri Business Desk weet te waarderen, is de WestVlaamse ondernemer Patrick Maselis. Hij is eigenaar van Maselis nv, een producent van voedingswaren en -ingrediënten op basis van graan en mede-eigenaar van Mulder Natural Foods, een van de grootste Europese private label-fabrikanten van ontbijtgranen. "De expertise over de voedingsindustrie die men bij ING heeft, is uniek in de bankwereld", getuigt hij. "Zij begrijpen de markt en de sector en ook alles wat die sector uniek maakt. Grondstofprijzen kunnen
bijvoorbeeld flink fluctueren. Als morgen de grondstofprijzen met 30% stijgt, dan zal mijn financiële kasbehoefte ook met 30% stijgen. Als mijn bankier niet weet welke mechanismen daar een rol in spelen en als hij daar geen rekening mee houdt, kan hij zeer foute conclusies trekken. En kan mijn bedrijf serieus in de problemen komen."
WHO’s WHO VAn DE VOEDIngssEcTOR
Om elkaar nog beter te leren kennen, organiseert de Food & Agri Business Desk ook regelmatig een business evenement voor al haar relaties. "Dit jaar vond de achtste editie plaats", zegt Willem ter Heerdt. "In een decennia tijd is het aantal vervijfvoudigd tot zo een 500 aanwezigen." De focus van de avond ligt op de sector. "We snijden geen zware bancaire topics aan. Wel bieden we een relevante inhoud met goede sprekers voor de sector. Daarnaast is het natuurlijk ook de bedoeling dat de deelnemers kunnen netwerken en mekaar ontmoeten in een informele sfeer." Patrick Maselis was een van de aanwezigen en hij toont zich alvast onder de indruk. "De sector was die avond zeer goed vertegenwoordigd", zegt hij. "Het was indrukwekkend. Heel goede sprekers, uitstekende catering, zeer professioneel georganiseerd. En het is fijn om al je collega’s eens te ontmoeten. Het is natuurlijk geen symposium, maar eerder een sociaal gebeuren. Maar dat mag ook al eens (lacht)." Bent u de volgende keer weer op de afspraak? "Absoluut!"
Een sector in cijfers
De grootste industriële werkgever In 2013 stelde de voedingsnijverheid bijna 89.000 mensen te werk in 4.600 ondernemingen. Indirect is de sector nog eens goed voor 138.000 arbeidsplaatsen en de grootste industriële werkgever in ons land. De omzet tikte af op 48,2 miljard euro. De positieve handelsbalans bedraagt 3,1 miljard euro. Ruim 45% van de productie wordt geëxporteerd, waarvan bijna 87% naar andere EU-landen. Als we puur naar de landbouwsector kijken, vallen er bij de FOD Economie enkele interessante cijfers te rapen. Zo is er een sterke
concentratie aan de gang: het aantal land- en tuinbouwbedrijven daalt elk jaar flink, maar de overblijvers worden wel steeds groter. In dertig jaar tijd is de gemiddelde oppervlakte van de bedrijven meer dan verdubbeld, zowel in Vlaanderen (van 8,4 ha in 1980 tot 21,8 ha in 2010) als in Wallonië (van 20,8 ha tot 51,1 ha). Het aantal arbeidskrachten is evenredig afgenomen, van ruim 185.000 in 1980 tot net geen 76.000 in 2012. Tegelijk steeg het aantal tractoren en landbouwmachines spectaculair. Veranderingen in levensstijl Hoewel de voedingssector economisch almaar belangrijker wordt, is het aandeel van voeding in onze totale consumptie wel al een tijdje aan het dalen. Dat heeft veel te maken met onze veranderende levensstijl. Zo geeft de consument gemiddeld minder uit aan brood, charcuterie en vers vlees, maar wel meer aan bijvoorbeeld bereide gerechten.
© Foto’s: Coralie Cardon
Binnen Europa is België een erg belangrijk 'voedingsland': per inwoner staat ons land op de tweede plaats wat betreft het aantal geproduceerde voedingsproducten. Dit blijkt uit de cijfers van de Federatie van de Voedingsindustrie. In bepaalde categorieën zijn we zelfs de grootste exporteurs ter wereld, bijvoorbeeld van diepvriesgroenten en -frieten.
15
TIPS & TRICKS
TECHNOLOGIE
Te onthouden
Steeds meer
objecten kunnen zich vanzelf verbinden met het internet.
Deze nieuwe trend
biedt nieuwe opportuniteiten voor ondernemingen.
Deze opportuniteiten hebben zowel te maken met nieuwe diensten als met een nieuwe vorm van bedrijfsmanagement.
COMMUNICEER MET JE PRODUCTEN Machines die met elkaar communiceren en auto’s en huishoudapparaten die een eigen 'bewustzijn' krijgen. Klinkt als sciencefiction? Dat is het nochtans niet. Welkom in de wondere wereld van 'the internet of things'.
S
amen met 'big data' is het 'internet der dingen' waarschijnlijk de grootste IT-hype van het moment. Het idee is dat machines (auto’s, robots, vliegtuigen, maar ook koelkasten, tv’s, vuilnisbakken en wasmachines) in verbinding staan met het internet en zo zelf data kunnen versturen en ontvangen. Op die manier worden ze 'slimmer' en kunnen ze communiceren met de buitenwereld. Ook de industrie ziet er brood in. Net daarom dat bijvoorbeeld Google een fabrikant van slimme thermostaten en rookmelders als Nest overneemt (en daar ruim drie miljard dollar voor betaalt).
16
INGOnderneming
EEN REVOLUTIE IN DRIE STAPPEN
"Het klinkt allemaal futuristisch, maar de fundamenten zijn niet eens zo nieuw", zegt Nicolas van Zeebroeck, assistent-professor aan de Solvay Brussels School of Economics and Management. "De aanloop naar deze technologie werd jaren geleden genomen met producten die zichzelf konden identificeren, vroeger met barcodes, tegenwoordig met RFID (radio-frequency identification). Dit soort systemen is volledig passief en wordt vooral gebruikt om aan voorraadbeheer te doen. Daarna kwamen er systemen waardoor goederen niet alleen zichzelf gingen identificeren, maar ook
MINDER KOSTEN, MEER DIENSTEN
VOOR INDUSTRIËLE TOEPASSINGEN ZIJN DE VOORDELEN HET GROOTST ALS DE PRODUCTEN GECONNECTEERD ZIJN
bijkomende informatie gingen doorgeven: de tijd, hun locatie, de temperatuur, de vochtigheid enzovoort … Ook dit waren passieve systemen. Denk bijvoorbeeld aan de systemen die vervoersmaatschappijen gebruiken om hun trams en bussen te lokaliseren. Die informatie wordt dan in reële tijd doorgegeven aan de reizigers. De derde stap is dat dit soort systemen actief wordt en zelf beslissingen gaat nemen, gebaseerd op feedback van het netwerk. Bijvoorbeeld: er zit geen melk meer in je koelkast en dus neemt je koelkast zelf het initiatief om melk te bestellen bij de supermarkt. Daar gaan we nu naar toe." De grote kracht zit in de hoeveelheid machines die je aan het netwerk hangt. Hoe meer, hoe slimmer het netwerk wordt. "Voor industriële toepassingen wordt het echt interessant als alle producten geconnecteerd worden", zegt Nicolas van Zeebroeck. "Een bedrijf als Walmart heeft er pas echt voordeel bij als hun complete voorraad kan communiceren. Als maar één derde dat kan, zal het systeem hen waarschijnlijk meer kosten dan het opbrengt, omdat met een deel van de producten dan speciaal moet worden omgegaan. Dat wordt trouwens ook de grote uitdaging: niet alleen het platform uitbouwen, maar er ook voor zorgen dat zoveel mogelijk zaken er op aangesloten worden."
NICOLAS VAN ZEEBROECK Assistant professor of Information Systems and Digital Business Solvay Brussels School of Economics and Management
"Bedrijven kunnen op verschillende manieren geld verdienen aan het internet der dingen", zegt van Zeebroeck. "Met de passieve systemen waarover ik het had, kunt u bijvoorbeeld uw voorraden beter gaan beheren en zo geld besparen. Een ander voorbeeld is dat u rij- en vliegroutes gaat optimaliseren zodat uw klanten een betere ervaring hebben en meer tevreden zijn." Als u bijvoorbeeld bussen gaat uitrusten met sensoren, kunt u meteen ingrijpen als er ergens een file is door een ongeval. Uw reizigers moeten dan niet nodeloos op een bus wachten die toch niet komt. Maar voor bedrijven kan het internet of things nog andere fikse kostenbesparingen met zich meebrengen. Transporteurs bijvoorbeeld kunnen hun vrachtwagens uitrusten met een sensor die meteen een sms’je stuurt als een trailer wordt afgehaakt of opengemaakt. Op die manier krijgt u dus een actief systeem voor diefstalpreventie. Het is daarnaast ook mogelijk om zo’n trailer met een gps-systeem uit te rusten, zodat de dispatcher kan controleren waar hij naar toe gaat. Dit soort gps-systemen maakt bijvoorbeeld ook het berekenen van mobiliteitsvergoedingen voor werknemers een fluitje van een cent. Waar dat vroeger met de hand werd bijgehouden (en heel vaak tot discussies leidde), kan dit nu met één druk op de knop, waardoor de administratieve werklast drastisch wordt teruggebracht. Dat bijvoorbeeld ook alle gegevens automatisch kunnen worden ingeladen in de boekhoudsoftware, helpt daar ook bij. Zo kan ook worden vermeden dat bedrijfswagens voor privégebruik worden ingezet.
Veiligheid eerst Net zoals dat bij computers en servers het geval is, moeten ook geconnecteerde machines goed beveiligd worden tegen hackers en cybercriminelen. "Dat is natuurlijk iets wat absoluut gegarandeerd moet zijn", zegt Nicolas van Zeebroeck, van de Solvay Brussels School of Economics and Management. "Het is al niet prettig dat een hacker weet wat je in je koelkast hebt staan. Maar stel je voor dat hij de controle kan overnemen van een zelfrijdende auto zoals de Google Car. De gevolgen daarvan kunnen rampzalig zijn. Dat is geen utopie. Er bestaan babymonitors die u aan het internet kunt hangen en waardoor u uw baby overal ter wereld in de gaten kunt houden. Wel, het bleek dat die beelden probleemloos onderschept konden worden door hackers." Toch zullen zulke incidenten niet genoeg zijn om de doorbraak van het Internet of Things tegen te houden, denkt Nicolas van Zeebroeck. "Het is op dit moment ook niet zo enorm moeilijk om een smartphone te hacken en toch loopt de halve wereldbevolking er mee rond."
17
TIPS & TRICKS
Dat we nog maar aan de vooravond van het Internet of Things staan, daar is zowat elke specialist het over eens. Hoe het er over tien jaar zal uitzien, is koffiedik kijken. Er is momenteel een wedloop aan de gang tussen verschillende standaarden, verschillende protocollen en verschillende manieren om de software te implementeren. Een wereldwijde standaard zou uiteraard het interessantst zijn, zodat de invoering, de uitrol en de brede acceptatie van het internet der dingen er zo snel mogelijk komen. "Wie dat standaardplatform echter zal uitbaten of vormgeven of er de protocollen voor zal opstellen, is nu nog lang niet zeker", zegt Nicolas van Zeebroeck. Een bedrijf dat daar veel ambitie toe heeft, is trouwens Belgisch. Telecomoperator Mobistar is wereldwijd een van de grote spelers op het gebied van machines die onderling draadloos communiceren, via het gsm-netwerk. Een op de acht simkaarten die Mobistar uitreikt, belandt in een machine. "Voor hen begon het verhaal rond 2002", zegt Sales & Marketing Manager Gert Pauwels, toen klanten begonnen te vragen om luxeauto’s uit te rusten met simkaarten om ze te kunnen traceren in geval van diefstal. "Op die manier kwamen we ook al snel in contact met de professionele transportwereld", zegt Pauwels. "Transics bijvoorbeeld, dat boordcomputers voor vrachtwagens maakt, daar werken we al elf jaar mee samen en is nog altijd een van onze grootste klanten." "Mobistar is op deze markt eerder een enabler", zegt Gert Pauwels, "contact met eindklanten hebben zij minder. Hun simkaarten worden geïntegreerd in bedrijfsoplossingen als Transics en dan verkocht aan de eindgebruikers. Het aantal toepassingen is sinds die eerste stappen van tien jaar geleden wel exponentieel gegroeid."
18
INGOnderneming
Tien miljard dataslurpers Dat er in de toekomst almaar meer apparaten online zullen komen, daar is Gert Pauwels van Mobistar vrij gerust in. "En de markt is nog lang niet op zijn hoogtepunt", zegt hij. "Om een idee te geven: in Europa wonen ongeveer 350 miljoen mensen en zijn er naar schatting tien miljard machines die geconnecteerd kunnen worden. Alleen al de automarkt is gigantisch. Steeds meer auto’s zullen voor steeds meer zaken online gaan, voor controlefuncties, om de hulpdiensten te verwittigen, voor entertainment, noem maar op. De Tesla is daar nu al een voorloper in. Die auto is een echte dataslurper. En voor een bedrijf als het onze is dat natuurlijk een nieuw en interessant marktsegment."
CLOONEY EN DE KOE
GERT PAUWELS Sales & Marketing Manager Mobistar
Nog een andere mooie toepassing werd een tijdje geleden door het koffiemerk Nespresso ontwikkeld. "Alle professionele Nespressoapparaten in Europese bedrijfskantines en bars hebben een ingebouwde simkaart", legt Pauwels uit. "Zodra het aantal capsules onder een bepaalde grens duikt, stuurt de automaat zelf een volautomatische bestelling naar het moederhuis. Dat is een van de belangrijkste beloften van de Nespresso user experience: de automaat moet altijd jouw favoriete koffie hebben. En zo kan die belofte waargemaakt worden." Nog een bijkomend voordeel is dat Nespresso op die manier een enorme hoeveelheid interessante data kan verzamelen. "Ze hebben een fantastisch inzicht in het koffieverbruik van hun klanten. Ze weten perfect waar en wanneer welke koffie het meest gedronken wordt. En daar kunnen ze bijvoorbeeld hun marketingcampagnes op afstemmen. In de voormiddag maakt George Clooney reclame voor een andere koffie dan in de namiddag, dat soort zaken kan probleemloos." Naast dit soort connected marketing, zien specialisten ook veel heil in bijvoorbeeld intelligente verkeersgeleidingssystemen, slimme energiesystemen (de smart grid), en zelfs compleet via het internet beheerde fabrieken en productieomgevingen. De mogelijkheden lijken eindeloos. "We zitten in de enkelbanden van gevangenen, we monitoren de NMBS-locomotieven, we zitten in liften, in alarmsystemen, in bingomachines, tegenwoordig zelfs in koeien", lacht Pauwels. In koeien? "Wel ja, er bestaan systemen die de boeren verwittigen wanneer hun koeien op het punt staan te kalveren. Hij krijgt dan een sms’je en kan meteen poolshoogte gaan nemen. Ook op het beste moment om de koe te bezwangeren kan een sms’je gestuurd worden en dan kan de boer het sperma van de stier inbrengen. The connected cow, ze bestaat echt (lacht)."
© Foto's: Corbis, Thinkstock, V.R.
OORLOG OM DE STANDAARDEN
PEOPLE & MANAGEMENT
BURN-OUT IN DE BEDRIJFSWERELD
'ZEN' ONDERNEMEN Burn-out treft alle werknemers en spaart dus ook ondernemers niet. Toch is het niet onvermijdelijk, integendeel: het kan voor de ondernemer een aanleiding zijn om zijn manier van werken te herzien, of het nu gaat om voorkomen dan wel genezen …
B
urn-out is het eerst vastgesteld bij medische beroepen, maar kan alle beroepscategorieën en sociale klassen treffen: artsen, verpleegkundigen, loontrekkenden, arbeiders … Niemand is er vrij van, ook ondernemers niet, al praten ze er moeilijker over. Het Institut de l’Entreprise familiale hield er onlangs een colloquium over. Charles Sasse, voorzitter van de Belgische Vereniging voor Psychotherapie, was één van de sprekers op dit colloquium. Zijn boodschap is allesbehalve pessimistisch, maar integendeel hoopgevend: burn-out is geen fataliteit.
DE PARADOX VAN DE FAMILIALE ONDERNEMER
"Het grote probleem bij burn-out is dat veel mensen voor zichzelf weigeren te erkennen dat er iets scheelt", aldus Charles Sasse. “Een burn-out
Te onthouden
Burn-out
treft ook ondernemers.
Externe hulp
is cruciaal om eruit te geraken.
Burn-out
kan worden voorkomen.
begint vaak met 'gewone' uitputting op het werk. De persoon in kwestie gaat er dan van uit dat hij genezen is of gewoon even een dipje heeft gehad, maar blijft blind voor de andere symptomen van burn-out: cynisme, prikkelbaarheid en een geleidelijke desinteresse voor werk en gezin. Logisch, want toegeven dat er iets schort, past gewoon niet bij hun persoonlijkheid of bij hun zelfbeeld. Dat geldt vooral voor familiale ondernemers, gezien de nauwe band tussen gezin en onderneming."
EEN DUBBEL GEVOEL VAN MISLUKKING
Precies die band tussen bedrijf en gezin leidt tot een dubbel gevoel van mislukking. Enerzijds identificeert de ondernemer zich met zijn bedrijf en is hij ervan overtuigd dat het zonder hem niet kan overleven. Het is dan ook uitgesloten dat hij eronderdoor zou gaan. "Anderzijds wordt hij als 'pater
CHARLES SASSE Voorzitter Belgische Vereniging voor Psychotherapie
19
PEOPLE & MANAGEMENT
Anonieme ondernemers? LAURENT WEERTS Gedelegeerd bestuurder Institut de l’Entreprise Familiale
Mindfulness: een krachtig hulpmiddel Mindfulness-Based Stress Reduction (afgekort MBSR, stressreductie via mindfulness) werd vanaf 1975 ontwikkeld door Jon Kabat Zin, een Amerikaanse hoogleraar geneeskunde. Het gaat concreet om een reeks technieken die geïnspireerd zijn op boeddhistische meditatie. Doel: stress en angst verminderen, door meer aanwezig te zijn in het hier en nu, onder meer door regelmatig te mediteren en yoga te beoefenen. Het eigenlijke MBSR-programma is een cyclus van acht weken waarbij de deelnemers leren omgaan met stress door zich beter bewust te zijn van het moment. Mindfulness is ook doeltreffend voor chronische pijnpatiënten of om de symptomen van bepaalde ziekten te verlichten. Voor meer info: In Vlaanderen: www.instituutvoormindfulness.nl/ In Wallonië: www.associationmindfulness.org
20
INGOnderneming
Sinds enkele jaren voert het Institut de l’Entreprise Familiale een origineel en succesvol experiment uit: het oprichten van kleine ondernemerskringen. "Ik kwam op het idee tijdens een reis in Québec, samen met mijn vriendondernemer Pierre Portier", vertelt Laurent Weerts, gedelegeerd bestuurder van het IEF. "Ondernemers zijn zich daar veel meer bewust van de risico’s van burn-out. Ze weten ook dat de 'eenzaamheid van de ondernemer' vaak een hinderpaal vormt om vrijuit te praten. Uw twijfels en problemen uiten tegenover uw familie is moeilijk als haar toekomst afhankelijk is van die van het bedrijf. En open kaart spelen tegenover uw medewerkers is al even moeilijk." Praatgroepen Via de Groupement des chefs d’entreprise du Québec (organisatie van bedrijfsleiders uit Québec) kwamen de ondernemers in Québec op het idee om clubs op te richten van acht tot tien bedrijfseigenaars. "Die zeer beperkte kringen werken op basis van absolute vertrouwelijkheid. Zo kan iedereen vrijuit spreken en zijn angsten en twijfels delen met collega’s." Een groeiend succes in Wallonië Laurent Weerts en Pierre Portier richtten met de steun van de Groupement des chefs d’entreprise du Québec soortgelijke groepen op in heel Wallonië. "Het systeem werkt uitstekend en heeft steeds meer succes. En de deelnemende ondernemers zijn unaniem: een dergelijke discrete steun is bijzonder doeltreffend."
familias' geacht om zijn gezin te onderhouden en te beschermen, een voorbeeldfunctie te vervullen en de belangrijkste toeverlaat te zijn in geval van problemen", vervolgt Charles Sasse. "Bovendien brengt een familiebedrijf in crisis het financiële welzijn van de familie in gevaar. Op die manier weegt er een dubbele druk op de schouders van de ondernemer: hij is niet alleen bang voor de toekomst van zijn bedrijf, maar ook voor die van zijn gezin. Die druk kan op de duur onhoudbaar worden en tot een burn-out leiden."
HET PROBLEEM ERKENNEN: DE EERSTE STAP NAAR GENEZING
Zoals in veel gevallen, is de eerste stap naar een doeltreffende behandeling (of het voorkomen) van burn-out: het probleem erkennen en de voortekens tijdig opsporen. Die kunnen worden ingedeeld in drie categorieën, aldus Charles Sasse: - lichamelijke klachten: vermoeidheid, slaapstoornissen, verminderde weerstand, hartproblemen, hoge bloeddruk, maagzweer … Die symptomen kunnen samenhangen met verhoogde stress. - afstand nemen: tegenover medewerkers en naaste omgeving, geleidelijk isolement, verminderde empathie en een steeds koelere en brutalere houding. Daarnaast ook de neiging om de eigen emoties te onderdrukken ("het is niet erg, het raakt met niet"), en om steeds gevoellozer en cynischer te worden.
- verlies van zelfwaarde: geleidelijk minder werkplezier ervaren, in combinatie met een gevoel van zinloosheid. "Waarom doe ik dat allemaal nog? Waarom probeer ik die problemen nog op te lossen, terwijl mijn gezin en mijn medewerkers steeds meer afstand nemen van mij?" "Vaak vervalt de ondernemer in verslavingsgedrag of zakt hij weg in een depressie, omdat hij die signalen negeert of ze probeert te onderdrukken", waarschuwt Charles Sasse. "Het probleem erkennen en aanvaarden, is echt de eerste stap naar genezing. Hoe sneller u handelt, hoe makkelijker om eruit te raken."
BEWUST ZIJN VAN HET PROBLEEM
"Vaak gebeurt die bewustwording vrij abrupt. In veel gevallen is ze het gevolg van een reactie van de omgeving: een secretaresse die in tranen uitbarst na een bijzonder kwetsende opmerking van haar baas, proteststemmen binnen het gezin, een vrij hevig gesprek met een vriend … Dergelijke incidenten brengen de ondernemer van zijn stuk en dwingen hem om wat afstand te nemen. Maar de 'klik' kan er ook komen na het lezen van een artikel of deelname aan een colloquium, zoals dat van het IEF over burn-out. Zo kwam een ondernemer me na afloop van het colloquium bedanken. Hij besefte dat hij overdreef en dat hij wat gas moest terugnemen."
HULP VAN BUITENAF IS ONMISBAAR
Om de vicieuze burn-outcirkel te doorbreken, is het uiteraard essentieel om hulp te zoeken bij een therapeut. Charles Sasse: "Vervolgens komt het erop aan om de klachten één voor één aan te pakken, zowel lichamelijk als psychisch. Voor de ondernemer is het van levensbelang om weer plezier te vinden in zijn werk. Creativiteit kan hier een belangrijke rol spelen: creatieve activiteiten zijn een uitstekende bron van motivatie en verandering. Dat kan ook binnen het bedrijf zelf: nieuwe activiteiten lanceren of bestaande activiteiten veranderen, geven weer zin aan wat u doet en kunnen u weer op het juiste spoor brengen, gericht op de toekomst en op de anderen. Vaak komt er dan welkome hulp wanneer u die niet meer verwacht. Een prachtig voorbeeld daarvan komt uit Québec: een bedrijfsleider viel maandenlang uit met een burn-out. Verschillende collega-ondernemers organiseerden daarop een beurtrol om zijn bedrijf te leiden, terwijl hij ondertussen kon herstellen. Meteen het bewijs, als dat nog nodig was, dat sociale contacten een uitstekend tegengif blijven!" De 'klik' 'klik kan komen na een reactie van de omgeving of het lezen van een artikel. Dergelijke incidenten brengen de ondernemer van zijn stuk en dwingen hem om wat afstand te nemen.
Beter voorkomen dan genezen
Stel prioriteiten Bepaal uw prioriteiten. Hanteer twee criteria (dringendheidsgraad en belangrijkheidsgraad) om uw taken op te delen in vier categorieën: dringend en belangrijk, niet dringend en belangrijk, dringend en niet belangrijk, niet dringend en ook niet belangrijk. Aan de hand van zo’n 'basisindeling' kunt u uw echte prioriteiten vastleggen als u dreigt te verdrinken in het werk. Leer nee te zeggen en te delegeren. Las af en toe een pauze in Stel 'niet-noodzakelijke' afspraken uit of zeg ze af, werk een doeltreffende delegeerstructuur uit en geef uw medewerkers meer verantwoordelijkheid. Op die manier slaat u twee vliegen in één klap: u motiveert uw beste medewerkers en
geeft uzelf de ruimte om echte pauzes te nemen. Hou in uw agenda ruimte vrij voor familie of ontspanning, en zorg ervoor dat u tijdens die quality time onbereikbaar bent. Gun uzelf ook echte vakanties, en maak uw medewerkers duidelijk dat ze zich tijdens die periodes zonder u uit de slag moeten kunnen trekken, binnen de limieten die u hen oplegt. Kies voor ontspanning zonder prestatiedruk. Het bedrijfsleven is sowieso al competitief genoeg. Beoefen bijvoorbeeld een sport puur voor het plezier. Deel met anderen Zoek vertrouwenspersonen en kies enkele mensen op wie u echt kunt rekenen: vrienden, familieleden, een psycholoog, een coach of zelfs uw huisarts. Uw angsten onder woorden brengen, is vaak een manier om druk van de ketel te halen. Laad af en toe uw batterijen op, samen met familie en goeie vrienden.
© Foto’s: Thinkstock, V.R.
Een gezonde werk- en levensstijl kunnen het risico op een burn-out aanzienlijk verminderen. Meer nog: het kan uw levenskwaliteit en werkprestaties flink verbeteren. Hier enkele tips.
21
EVENTS
BUITENLANDSE INVESTERING
NIKE WINT
2 FOREIGN INVESTME DE
De Amerikaanse sportartikelenfabrikant Nike won eind maart de tweede editie van de Foreign Investment Trophy. Ruim 250 gasten woonden de uitreiking in het hoofdgebouw van ING bij, onder wie de aftredend Vlaams minister-president Kris Peeters.
500 EXTRA JOBS
Een prijs voor buitenlandse bedrijven die recent voor een grote investering in Vlaanderen hebben gekozen. De aftredend Vlaams minister-president Kris Peeters reikte de prijs uit op 24 maart, in het hoofdgebouw van ING in Brussel. ING hoofdzetel, in Brussel
Net zoals de eerste editie werd ook de tweede editie van de Foreign Investment Trophy door een Amerikaans bedrijf in de wacht gesleept. Nike won de onderscheiding voor de uitbreiding van zijn Europees distributiecentrum in Laakdal, het Nike European Logistics Center. Tegen 2016 zou de capaciteit met 30% moeten groeien, goed voor een investering van 23,5 miljoen euro, en 500 extra jobs tegen 2020. De werken van het energieneutrale distributiecentrum zouden nog dit voorjaar moeten starten. Toen Nike als laureaat uit de bus kwam, bekende Kurt Van Donink, general manager van het Nike European Logistics Center, een beetje verrast te zijn. "De andere drie genomineerden, Lidl, Total en Air Liquide, waren drie sterke kandidaten, alleen al voor het volume van hun investeringen. Ik ben dan ook zeer opgetogen dat wij als team deze onderscheiding krijgen. Het is een erkenning voor jarenlang hard werken, en voor onze twintig jaar aanwezigheid in de Kempen."
FOREIGN INVESTMENT TROPHY
De Foreign Investment Trophy is een initiatief van Flanders Investment & Trade (FIT), het Vlaams Agentschap voor Internationaal Ondernemen. FIT heeft twee taken: de eerste is Vlaamse bedrijven helpen nieuwe afzetmarkten te vinden in het buitenland en daarnaast buitenlandse bedrijven duurzaam te laten investeren in Vlaanderen. De Foreign Investment Trophy zet die laatste activiteit extra in de verf.
22
INGOnderneming
191 INVESTERINGEN
Wat vond de CEO van FIT, Claire Tillekaerts, van winnaar Nike? "Het tot de laatste vier genomineerden schoppen, is een overwinning op zich. Want de concurrentie was groot. 2013 geldt als een van de beste jaren ooit voor buitenlandse investeringen in Vlaanderen. Vorig jaar noteerden we in totaal 191 projecten, een stijging met 20% tegenover 2012, en goed voor 4.076 extra jobs. Het energieneutrale distributiecentrum van Nike is een heel mooie winnaar. Hun voorbeeld toont dat het nog altijd loont om als buitenlands bedrijf in Vlaanderen te investeren." De vier genomineerden voor de Foreign Investment Trophy hadden zich niet zelf naar voor geschoven. FIT stelde een longlist samen, en elk van de vier juryleden – ING, Stibbe, Deloitte en FIT – kon vervolgens een favoriet aanduiden. Het moest gaan om recente investeringen die een duidelijke meerwaarde hebben voor de Vlaamse economie. Daarbij werd gekeken naar de grootte van het project, het belang van de tewerkstelling, de locatie en de sector. In een tweede fase kon het grote publiek stemmen via de website, en op de avond van de uitreiking zelf duidden de aanwezigen in de zaal hun favoriet aan.
ING DROEG LIDL VOOR
De kandidaat van ING was de Duitse supermarktketen Lidl (zie kader). "Lidl en ING werken al sinds eind de jaren 90 samen", vertelt Annemie Nolf, International Business Manager bij ING, die het evenement in het Marnix-gebouw mee in goede banen leidde. "Al van bij hun eerste winkel
bedrijven als Total en Nike is sowieso groot. Het is een eer om aan hun zijde te staan. In ieder geval waren we graag gastheer voor de Foreign Investment Trophy en gunnen we de overwinning aan de vier genomineerden. Buitenlandse investeringen in Vlaanderen zijn ontzettend belangrijk voor onze economie. Ze zijn essentieel om onze tewerkstelling en onze innovatie op peil te houden."
NT TROPHY
in Gent ondersteunen we de activiteiten van Lidl in België. De laatste jaren maakt de supermarkt een heel mooie evolutie door, naar een nieuw concept met kwaliteitsvolle producten aan nog steeds scherpe prijzen."
TOTAL INVESTEERT 1 MILJARD EURO
Naast Lidl greep ook Total naast de hoofdprijs. Nochtans stelde Hilde Luystermans van Total een investeringsproject van maar liefst 1 miljard euro voor. Met deze fondsen gaat de Franse industriereus zijn raffinaderij en petrochemische installaties in de haven van Antwerpen vernieuwen, en dat in een sector die met overcapaciteit kampt. De werken zouden in 2017 afgerond moeten zijn, en werkzekerheid bieden aan de 1.700 Antwerpse werknemers van Total. Ook de vierde genomineerde, het Franse Air Liquide, investeert in de Antwerpse haven. Tegen het voorjaar van 2015 zal het zijn productiecapaciteit voor koolstofmonoxide verdubbelen, goed voor een investering van 50 miljoen euro.
Een erkenning voor jarenlang hard werken van de genomineerden.
PROMOTIE BIJ LIDL
En aftredend Vlaams minister-president Kris Peeters? In zijn speech aan het begin van de avond benadrukte hij de Vlaamse troeven voor buitenlandse investeerders, met onder meer de hoogopgeleide werkkrachten, de centrale ligging in Europa, de havens en de zin voor innovatie. Daarna moest hij snel door, en Boudewijn van den Brand, directeur Verkoop van Lidl, wist achteraf waarom: de promoties bij Lidl zijn deze week bijzonder interessant, zo zei hij met een knipoog.
GRAAG GASTHEER
"Het is jammer dat Lidl niet heeft gewonnen, maar meedoen is belangrijker dan winnen", vervolgt Annemie Nolf. "De concurrentie met bekende
Lidl: "Nominatie mooi signaal op zich" De Duitse supermarktketen Lidl heeft in België ongeveer 300 winkels, waarvan 154 alleen in Vlaanderen. Sinds drie jaar vaart Lidl een nieuwe koers. De nieuwe strategie zet in op 'smart discount', dat betekent ruimere winkels en meer lichtinval. Ondertussen zijn al 70 winkels in Vlaanderen aan de nieuwe strategie aangepast. Mede daarvoor heeft Lidl de laatste vijf jaar 300 miljoen euro geïnvesteerd in Vlaanderen, en 1.000 nieuwe collega’s aangenomen. Nieuw distributiecentrum Maar ook de komende tijd zal Lidl jaarlijks 100 miljoen euro investeren in België. Zo opende het in oktober 2013 een nieuw distributiecentrum in SintNiklaas. De strategiewijziging creëerde
de nood aan een groter logistiekcentrum voor de regio Oost-Vlaanderen, VlaamsBrabant en Antwerpen. Het nieuwe distributiecentrum in Sint-Niklaas is 120.000 m2 groot, inclusief 10.000 m2 diepvriesruimte. Vertrouwen in toekomst Ook de twee andere Vlaamse distributiecentra van Lidl, in Wevelgem en in Genk, zullen aangepast worden. "De investeringen wijzen erop dat we vertrouwen hebben in onze toekomst in Vlaanderen", zegt Pieterjan Rynwalt. "We hadden natuurlijk zeer graag de Foreign Investment Trophy gewonnen. Maar de nominatie op zich is al een mooie erkenning van de Vlaamse overheid, en van onze partner ING."
© Foto’s: Flanders Investment & Trade
PIETERJAN RYNWALT Communicatie & Pers Lidl België & Luxemburg
23
