De familiegeschiedenis als erfgoed
9 november 2013
1
Familiegeschiedenis • Niet: de officiële geschiedenis • Wel: persoonlijke geschiedenis over leven, ervaringen en beslissingen van gewone mensen • Periode: koloniaal, postkoloniaal, migratie
Geschiedenis en Erfgoed • Directe samenhang met verleden • Onderbelichte sociale geschiedenis • Verloren zonder materiaal, beschrijving en vastlegging • Doelstelling Chinese Indonesian Heritage Center (CIHC) • Ons erfgoed – ons aller verantwoordelijkheid
Deel I
Schrijven over je familie • Waarom • Voor wie • Welke vorm
• Bronnen
Welke vormen persoons- of familiegeschiedenis ? • (Auto)biografie, dagboek, documentaire • Vrije vorm zoals – – – – –
Stamboom (met data) Zakelijk-feitelijk verslag Persoonlijk verhaal Combinatie feitelijk-persoonlijk Familiekroniek
Bronnen I • Persoonlijke papieren bronnen: Stamboom – brieven – dagboek - trouwboekje – persoonsbewijzen- poëziealbum –rapporten - lidmaatschapskaarten – familie drukwerk - aankoopbonnen, etc Foto’s , foto-albums (zomogelijk met vijf W’s) Films
Bronnen II • Geheugen – eigen herinneringen • Bijzondere verhalen familie • Interviews
Bronnen III • Literatuur: boeken, tijdschriften, kranten • Archieven: nationaal, gemeente, lokaal • • Beeldarchieven (KITLV, N.I. Beeld en Geluid, EYE) • Musea • Internet
Persoonlijke info in archieven • Indonesië: moeilijk/niet toegankelijk • Nederland: – Stads-, gemeentearchief – Centraal Bureau voor genealogie
Persoonskaarten
Wat leveren bronnen op ? • Feiten • Details • Context: informatie over stads-, lands- , cultuur- en economische geschiedenis
Hoe ga je met bronnen om ? • Data zijn belangrijk • Interpretatie • Wees kritisch – wees reëel • Geheugen/informatie niet altijd betrouwbaar • Niet alles is nodig
Keuzes: hoe wil je het vertellen ? • Zakelijk feitelijk • Persoonlijk verhaal • Combinatie zakelijk-persoonlijk • Chronologisch • Thematisch
Thema’s • • • • • •
Persoon/familie Beroep/bedrijf Onderwijs/scholing Familieleven – sociale leven Migratie Veranderingen in huwelijk, gezin, beroep, moraal, familieverhoudingen
Persoonlijke toets - Precieze beschrijvingen van personen - Beschrijvingen van familieverhoudingen - Anekdotes - bijzondere voorvallen - Grootste teleurstelling – mooiste herinnering - wat dacht je, wat zag je, wat voelde je
Tips • Grote lijn + met mate details • Voorzichtig met familiegeheimen ! • Niet doen: materiaal zomaar weggooien !
• Schrijven is herschrijven – geef niet op !
Mijn keuzes Waarom:
behoefte belofte
Voor wie:
voor mijzelf + mijn familie * voor een breder publiek
Welke vorm • Combinatie feitelijk-persoonlijk • Thematische opzet - daarin chronologie • Nederlandstalig (+ Engelstalig)
Persoonlijke bronnen • Eigen herinneringen • Interviews * • Familieverhalen • • • •
Stamboomboek 1941 Foto’s + beelden ( Mei Lan) (Kopieën van) documenten Géén bedrijfs- en familiearchief
Andere bronnen • Literatuuronderzoek • Archiefonderzoek in Nederland * • Onderzoek Semarang (met Mei Lan)
• Onderzoek China (met Mei Lan)
Thematische opzet 5 hoofdstukken (+1) • • • • • •
Emigratie uit China Sih Khay Hie & Co. Traditioneel en sociaal betrokken Wonen en werken in Semarang Het familieleven In voorbereiding: het stamdorp in China (2012)
PAUZE
Stamboom Sih Khay Hie Sih Khay Hie
S.Eng Nio
S.Kik Boen
S.Tiauw Sek
S.Kwie Hwa Nio
Liem Soen Hong
Sih Tiauw Hin x Ho Djoen Nio
Sih Djie Lan Nio x Liem Kim Seng
Liem Giok Kiauw Nio x Tjiook Tiauw Han
Liem Giok Tien Nio
S.Tiauw Yang
S.Kik Hoo
S. Giam Nio
Liem Giok Sioe Nio
S.Swie Nio
S.Lhin Nio
Stamboomboek familie Sih Semarang (1941)
Sih Khay Hie (1851-1936)
Aankomst en huwelijk • 1878: Vanuit Shanghua (Fukien) via Singapore naar Semarang • Saudara piauw – Tan Theng Tjhiang • Omstreeks 1880/1881 huwelijk
Sih Khay Hie en Liem Kiem Hong Nio
Hoe het begon • Eenmanszaak Chinese wijk Semarang (Gang Warung) • 7 augustus 1882 – vestigingsvergunning
1880 - 1910 • Wonen en werken in Gang Warung • Sterke band met familie in China
Plattegrond Chinese kamp/wijk Semarang
Gang Warung - familiehuis
De jaren van opbouw tot 1910 • 1880: eenmanszaak – textiel • Na 1890: meerdere filialen, maar toch terugkeer naar één zaak in Semarang • 1900-1905 aantrekkende economie
• 1905-1910 moeilijke economische tijd, veel faillissementen met 1908-1909 dieptepunt • Even terug naar China (1901)
1910-1911 • Einde periode Sih Khay Hie * • Begin periode Sih Tiauw Hin * • Sih Khay Hie & Co - textiel
Sih Tiauw Hin (1886-1964)
Familiebedrijf in textiel • Garens – weverijen • Mori – batikkerijen • Kain klontong - bevolking
Niveau’s in de handel • Importfirma – groothandel • Tussenhandel • Klontong-, toko-handel
• pasar
Economische ontwikkelingen 1910-1930 • Verbetering infrastructuur • Verbetering investeringsklimaat • Textiel in de economie • W.O. I – verschuiving handelslijnen • Havenstad Semarang
Sih Tiauw Hin en Ho Djoen Nio
Nieuwe leiding in het bedrijf en de familie • • • • • • •
Sanering bedrijfszaken Wijziging familiezaken Een scheepslading met waterschade Mohammed en de berg Relatie met NL-se importeurs Kwaliteit – de tjap Japanse textiel
1930-1945 • 1930-1942: Gematigde gevolgen van de crisis-1930. • Sih Khay Hie & Co blijft belangrijk handelshuis • 1942-1945: De moeilijke jaren.
Na 1945 een groeiend anti-Chinees klimaat • Economisch beleid gericht op grotere deelname Indonesiërs in het economische leven (Indonesianisasi) • Noodzakelijke samenwerking Indonesië met dominante NL-se zakenleven • Streven naar vermindering Chinese economische invloed
Het familiebedrijf na 1945 • 1945-1948: vergunning distributie/verkoop textiel in bezette gebieden • 1948: oprichting N.V. Eskaha /einde Sih Khay Hie & Co.
N.V. ESKAHA v.a. 1948 • N.V. Gevestigd in Jakarta, Semarang en Surabaia • Directeur Sih Tiauw Hin (62) in Semarang • Leiding kantoor Jakarta – Sih Kik Biauw
Handelsactiviteiten • Kernactiviteit import en export met Japan en Europa • Textiel • Technische artikelen zoals electroden, lasbenodigdheden, waterpompen, kleine compressoren, schrijfmachines
Sih Kik Biauw
Mannelijke lijn Sih Khay Hie
S.Tiauw Sek
S.Kik Hwan
S.Kik Yauw
Sih Tiauw Hin x Ho Djoen Nio
S.Kik Boen
S.Kik Hoo
S.Tiauw Yang
S.Kik Liang
S. Kik Biauw
S. Kik Djien
Personeel Eskaha - Semarang
Na nieuwe bloei de neergang • 1953: directeur Sih Tiauw Hin (67) ziek • 1958: waarnemend directeur Sih Kik Biauw • 1964: Sih Tiauw Hin (78) overlijdt • 1966: definitief vertrek Sih Kik Biauw naar NL • 1970: kantoor Jakarta gesloten.
Foto kantoor Eskaha Jakarta
Samenvatting • 1880-1910 Eenmanszaak – periode van opbouw • 1910-1930 Sih Khay Hie & Co: periode van bloei • 1942-1945: periode van stilstand
• 1948-1970: N.V. Eskaha: nieuwe bloei, gevolgd door neergang • 1970: einde bedrijf
Einde
Dank U