INFORMATIEWIJZER. Weblogs in het onderwijs

INFORMATIEWIJZER

Weblogs in het onderwijs

Inhoud

Wat is een weblog? Weblogs in het onderwijs Weblogs over het onderwijs Door het onderwijs Lesideeën Een weblog maken – stappenplan Meer informatie/bronmateriaal

4 4 5 5 7 8 9

INFORMATIEWIJZER - WEBLOGS IN HET ONDERWIJS 3

Ict op school informeert scholen over ict-ontwikkelingen in het onderwijs. In een serie informatiewijzers geeft Ict op school uitgebreide informatie over een specifiek onderwerp. In deze informatiewijzer leest u meer over weblogs en de mogelijkheden voor het onderwijs. Wat zijn weblogs? Hoe worden ze in het onderwijs gebruikt? Wat is de precieze meerwaarde ervan? En ten slotte: hoe kunt u zelf een weblog online zetten en van content voorzien?

Wat is een weblog? De naam weblog is een samentrekking van web (van world wide web) en log (van logboek). Een weblog is een website opgezet zoals een logboek, met chronologisch geposte berichten. Het lijkt een beetje op een dagboek, maar dan openbaar en met de mogelijkheid om op elkaars berichten te reageren. Vaak kunnen berichten niet alleen via de site zelf gelezen worden, maar ook via een zogenaamde RSS-reader (tool om een ‘abonnement’ te nemen op een website, deze geeft alle vernieuwingen door). Een weblog wordt bijgehouden door één of meerdere auteurs. Omdat webloggen (ook wel bloggen genoemd) populair is, zijn er inmiddels diverse (gratis) tools op internet om zelf een weblog (ook wel blog genoemd) te starten.

Pitas. Enkele maanden later volgde Blogger. Inmiddels zijn er tientallen tools beschikbaar in diverse talen om snel een weblog te openen. Er zijn verschillende soorten weblogs of blogs, onder andere: Weblogs met voornamelijk tekst; Videoblogs met voornamelijk videofragmenten; Moblogs met voornamelijk foto’s genomen met een mobiele telefoon; Edublogs, educatieve weblogs voor of door scholen.

Weblogs in het onderwijs Maarten Kremers onderzocht de mogelijkheden van weblogs binnen het academisch onderwijs en schreef er een scriptie over genaamd ‘Bloggend leren’. Vanuit drie theoretische modellen bekeek hij vier casussen van weblogs in het wetenschappelijk onderwijs. Kremers concludeert dat weblogs een toegevoegde waarde hebben voor het onderwijsproces. Via weblogs:

Ook worden er door diverse klassen flinke weblogs bijgehouden bijvoorbeeld: Steven Downes – een weblogger die vooral schrijft over het onderwijs – noemt zichzelf de eerste edublogger. Op gebied van Groep 8 van de Jozefschool uit Blokker (Hoorn): ict en onderwijs zijn er inmiddels diverse bloggers in Nederland http://sneeuwklokjes.web-log.nl actief: Schoolweblog inclusief dagplan van ‘t Vrieske Honk Pierre Gorissen - Ict en onderwijs BLOG: (Vrieschelo): http://vrieskehonk.toplog.nl www.gorissen.info/Pierre De middenbouw van Jenaplanschool ‘t Vlot (Hoogezand) Wilfred Rubens - TE-learning: houdt een internetdagboek bij: http://wilfredrubens.typepad.com/wilfred_rubens_ www.jenaplanschool.nl/mb1 weblog André Manssen - Computers in de klas: http://computersindeklas.web-log.nl/ Margreet van den Berg - Ict en onderwijs: http://ict-en-onderwijs.blogspot.com Sybilla Poortman - Ict en educatie: www.inter-net-viewer.nl/weblog/category/ict-educatie Willem Karssenberg - Trendmatcher: www.trendmatcher.nl

Door het onderwijs

Leren studenten om kritisch na te denken. Leren studenten om zichzelf schriftelijk te verwoorden. Lezen studenten bijdragen van anderen. Leren ze daar op een goede manier op te reageren. Zijn studenten beter gemotiveerd en betrokken vanwege de interactiviteit en het feit dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor het weblog.

Toen in de jaren ’90 internet ‘echt’ gebruikt werd, bestonden er al websites met dagelijkse updates. In 1997 bedacht Jorn Barger hiervoor de term ‘weblog’. Omdat er nog geen WYSIWYGtools (What You See Is What You Get) beschikbaar waren, konden alleen websitebouwers het weblog bijhouden. In 1999 verTen slotte stelt Kremers dat het belangrijk is om de weblogs op scheen de eerste tool om eenvoudig een weblog te maken: een goede, gestructureerde manier in te voeren.

4 INFORMATIEWIJZER - WEBLOGS IN HET ONDERWIJS

Weblogs over het onderwijs

Verschillende meesters en juffen in Nederland hebben inmiddels hun eigen weblog: Juf Manja: http://onderwijs.blogo.nl Elke Das: http://blogger.xs4all.nl/elkedas


Lesideeën

het gebruik van digitale toepassingen in het onderwijs. Pas Er zijn diverse mogelijkheden om een weblog in het onderwijs daarna zouden deze systemen geïntegreerd kunnen worden in te gebruiken. Op de genoemde blogs vindt u al enkele voorbeel- een goed functionerende elektronische leeromgeving.” den. Verder kan een weblog goed worden gebruikt als: Karin Korevaar en Kim Houtzager stellen in ‘Het meesterstuk’ dat een weblog voor verschillende doeleinden gebruikt kan worden zoals: verslaglegging, weergave van een proces (bijv. Communicatiemiddel binnen de klas; het ontstaan van een werkstuk), zelfreflectie, discussie en Klassendagboek; portfolio. Ook hebben zij gekeken hoe een weblog staat in Communicatiemiddel naar ouders; relatie tot de kerndoelen. Wat zijn hun conclusies? Klassenkrant; Themapagina; Volgens Korevaar en Houtzager kunnen weblogs binnen ver Dagplan. schillende vakken ingezet worden waaronder: Nederlands, rekenen, geschiedenis, kunst en oriëntatie op jezelf. Wanneer een Op www.scholenlijst.tk wisselen veel leraren (waarvan somweblog bijvoorbeeld wordt gebruikt binnen het vak Nederlands, mige ook bloggers) ervaringen uit. Het weblog komt ook ter dan kan kerndoel 1 vervuld worden (leerlingen leren informatie sprake: “Een weblog kun je ook op verschillende manieren verwerven uit gesproken taal, en ze leren tevens om die inforinrichten. Je kunt voor iedere groep / leerling en jezelf een matie mondeling of schriftelijk weer te geven). eigen weblog aanmaken. Of je kunt een weblog aanmaken waarbinnen je verschillende categorieën aanmaakt (bijv. Daarnaast leren leerlingen - door zelf te webloggen en andere opdrachten, zoekdocumenten, groepje 1, groepje 2 etc.) en weblogs te lezen – om kritisch na te denken, een punt dat in waarbij je voor iedere leerling een account aanmaakt met verschillende rechten. Een voordeel van een weblog is dat je via kerndoel 7 is vastgelegd (leerlingen moeten een kritische blik RSS alle vorderingen makkelijk kunt bijhouden. Ik denk dat er krijgen over de informatie die geboden wordt). op dit moment vooral voor het basisonderwijs meer rendement te halen is uit goedkope, kleinschalige en laagdrempelige toe- Korevaar en Houtzager raden wel aan om - voordat er gestart passingen zoals weblogs, wiki's en zelfs simpele gastenboeken wordt met een weblog - aandacht te besteden aan de zogedan uit grote ingewikkelde elektronische leeromgevingen waar naamde weblog-etiquette. Denk hierbij aan risico’s bij het een hoop geld in geïnvesteerd wordt. Zo kunnen leerkrachten verspreiden van privé-gegevens, beleefdheid, privacy en vrije eerst ervaring opdoen en kan er kennis opgebouwd worden over meningsuiting.


Een weblog maken – stappenplan

RSS zit bij beide standaard ingebouwd, alleen bij Web-log is het makkelijker om dat zichtbaar te maken: daar hoef je alleen maar een vinkje aan te klikken in de beheerspagina en je krijgt een keurig knopje op je weblog te zien. Bij Blogger wordt de code automatisch gegenereerd, maar je moet wel zelf de link er naartoe op je pagina zetten. De posts in Web-log zijn wel voorzien van een permalink (een unieke URL per post), maar het is moeilijk die te achterhalen. Bij Blogger staat die altijd onder aan iedere post. Bij Web-log wordt standaard statistiekfunctionaliteit aangeboden, bij Blogger moet je die zelf inbouwen. Mijn eindconclusie: Web-log biedt meer standaard keuzemoge“Web-log biedt de mogelijkheid om categorieën aan te maken. lijkheden dan Blogger, maar biedt daarnaast weinig ruimte om zaken in te richten naar eigen goeddunken. Blogger biedt meer Daarmee kun je, naast de chronologische ordening die een weblog biedt, ook een ordening aanbrengen op onderwerp. De mogelijkheden, maar wie daarvan gebruik wil maken moet wel mogelijkheid om zelf HTML-codes in te voeren is er volgens mij even studeren en bij voorkeur wat kennis hebben van HTML. niet, of zeer beperkt. Die mogelijkheid bestaat wel bij Blogger: Blogger is daarmee volgens mij meer iets voor knutselaars, en naast de standaardopties (vet, schuin, aanbrengen nummering Web-log meer voor degenen die lekker snel en makkelijk aan de enz.) kun je zelf HTML-codes in de tekst plaatsen. Handig als je slag willen.” wat extra's wilt, overbodig voor wie weinig opmaak wil hebben. Naast Web-log en Blogger zijn er nog andere mogelijkheden om Idem geldt voor de opmaak van je weblog: bij Web-log is er een standaardindeling, bij Blogger heb je de keus uit een aan- een weblog te openen: tal standaarden, maar wie handig is met HTML kan er zelf iets leuks van maken. Bij Blogger kun je plaatjes uploaden en er is Blogeiland: www.blogeiland.nl een mogelijkheid om binnen Word een extra functie te maken Blogspot: www.blogspot.nl waarmee je vanuit Word direct in je weblog kunt publiceren. Punt.nl: www.punt.nl Maar die functie werkt niet bij alle Word/Windows-versies. Wat Webloggen: www.webloggen.nl betreft service: ook bij Blogger wordt behoorlijk vlot gereageerd, maar wel in het Engels. Dat is zeker voor leerlingen niet altijd makkelijk. 1. Kies de tool waarmee u het weblog opent Er zijn zeer veel (gratis) tools om een weblog te starten. Eerst moet u dus bepalen met welke tool (via welke website) u uw weblog opent. De meest bekende zijn Web-log (www.web-log.nl) en Blogger (www.blogger.nl). Margreet van den Berg zette beide varianten naast elkaar:


2. Vul het weblog TIP 2 Gerard Dümmer maakte een screencast (uitleg in Centraal in de weblogwereld staat ‘kennis delen’. Om die reden audio waarin alle activiteiten op het scherm getoond zijn er diverse handleidingen beschikbaar waarin beschreven worden) over het opzetten van een weblog met staat hoe een weblog gemaakt wordt. Grofweg kan een weblog Blogger: in zeven stappen gevuld worden: http://www.gerarddummer.nl/screencasts/weblog_ 1. Bedenk waar het weblog voor bedoeld is en wie er wat gaat opzetten/weblog%20opzetten.html plaatsen op het blog. 2. Ga naar een pagina waar weblogs aangemaakt worden en klik op de optie om een weblog aan te maken. Meer informatie /bronmateriaal 3. Vul alle gegevens in en publiceer het weblog. 4. Maak de weblog op naar eigen wens (kleur en eventuele http://gerarddummer.nl/meesterstuk/meesterstuk_ plaatjes). weblog_in_het_basisonderwijs.pdf www.klascement.net/index.php?menu=ictmenusec& 5. Zet alle voorkeuren goed (mag er anoniem gepost worden, keuze=fichedetail&doc=67 moet een reactie eerst worden goedgekeurd, etc.). www.digitaledidactiek.nl/dd/themas/1172 6. Publiceer het eerste blog! www.ou.nl/Docs/TijdschriftOI/OI_1_05.pdf 7. Bespreek met leerlingen het gebruik van het weblog en www.det.wa.edu.au/education/cmis/eval/curriculum/ict/ maak gezamenlijk afspraken. weblogs www.scholenlijst.tk Een uitgebreid overzicht vindt u op: www.karssenberg.nl/weblog/2006/09/gezocht-elohttp://weblog.startpagina.nl aangeboden-weblog.html TIP 1 André Manssen schreef op zijn website een zeer www.e-learningplaza.nl compleet dossier over weblogs in het onderwijs. www.concentio.nl Onder het kopje ‘Hoe maak je een klassenweblog?’ en uiteraard alle genoemde blogs in dit stuk! staan (downloadbare) handleidingen hoe met ‘Weblog’ gewerkt kan worden: Blog ze! http://www.manssen.nl/Computersindeklas/ dossiers/dossierwebloggen/inhoud_webloggen.htm


© 2007 Stichting Kennisnet Ict op school

Alle rechten voorbehouden.

Stichting Kennisnet Ict op school is de publieke ictondersteuningsorganisatie van, voor en door het onderwijs. De stichting behartigt de belangen van de Nederlandse onderwijssector op het gebied van ict, biedt hulpmiddelen bij het maken van keuzes voor ict-producten en diensten en levert educatieve diensten en producten om het leren te vernieuwen.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(s) en uitgever van Kennisnet Ict op school geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden. Uit deze uitgave mag niets worden verveelvoudigd (waaronder begrepen het opslaan in een geautomatiseerd gegevensbestand) of openbaar gemaakt, op welke wijze dan ook, behoudens in geval de verveelvoudiging van de inhoud van deze uitgave plaatsvindt onder de licentie “naamsvermelding, niet-commercieel, geen afgeleide werken” als gehanteerd door Creative Commons.

Ict op school is een label van Kennisnet Ict op school. Als belangenbehartiger stelt Ict op school zich ten doel om organisaties uit het primair en voortgezet onderwijs toe te rusten en te begeleiden in hun keuze voor ict-producten en –diensten, onder andere door het nauwkeurig specificeren van de onderwijsvragen op het gebied van ict. Ict op school behartigt de collectieve belangen rond ict en onderwijs richting marktpartijen en politiek. Belangrijke instrumenten zijn onderzoek naar het effect en rendement van ict én monitoring van ontwikkelingen op het gebied van onderwijs en ict.

Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 2.5 Nederland De gebruiker mag: • het werk kopiëren, verspreiden, tonen en op- en uitvoeren Onder de volgende voorwaarden: Naamsvermelding. De gebruiker dient bij het werk de naam van Kennisnet Ict op School te vermelden. Niet-commercieel. De gebruiker mag het werk niet voor commerciële doeleinden gebruiken. Geen Afgeleide werken. De gebruiker mag het werk niet bewerken. • Bij hergebruik of verspreiding dient de gebruiker de licentievoorwaarden van dit werk kenbaar te maken aan derden. • De gebruiker mag uitsluitend afstand doen van een of meerdere van deze voorwaarden met voorafgaande toestemming van Kennisnet Ict op School. Het voorgaande laat de wettelijke beperkingen op de intellectuele eigendomsrechten onverlet. (www.creativecommons.org/licenses)


Colofon Opmaak Cees van Rutten, Den Haag Druk OBT BV, Den Haag

Stichting Kennisnet Ict op school

POSTADRES Postbus 778 2700 AT Zoetermeer BEZOEKADRES Paletsingel 32 2718 NT Zoetermeer

01.2007

T (079) 323 09 96 F (079) 321 23 22 E [email protected] www.ictopschool.net

www.ictopschool.net

INFORMATIEWIJZER. Weblogs in het onderwijs

Recommend Documents