Informatiebijeenkomst Rabobank Flevoland 16 december
Successiewet 2010
I.s.m. notariskantoor van Der Weele
0611083
1
mr. Jeroen van der Weele - Notaris 16 december 2009
Successiewet per 1 januari 2010
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Geschiedenis 14 april 2008: De Jager presenteert zijn plannen voor een Wet schenk- en erfbelasting 24 oktober 2008: De Jager geeft aan dat hij prioriteit wil geven aan wijzigingen waarvoor veel draagvlak is (vrijstellingen verhogen, eenvoudiger tariefstructuur en een verlaging van de tarieven, vereenvoudiging bedrijfsopvolgingsregeling, etcetera) 20 april 2009: indiening van het wetsvoorstel tot wijziging bij de Tweede Kamer
3 november 2009: Tweede Kamer neemt het wetsvoorstel aan
22 december 2009: plenaire behandeling in de Eerste Kamer (voorzien)
3
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Wijziging terminologie Recht van successie erfbelasting
Recht van schenking schenkbelasting
Recht van overgang wordt afgeschaft (reden: slechts € 6 mio belastingopbrengst en bovendien ligt het regelmatig onder vuur op Europeesrechtelijk vlak)
Frappant: de wet blijft Successiewet heten!
4
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Wijziging partnerbegrip (I) men kan hooguit één partner hebben
daarbij speelt de verzorgingsgedachte een belangrijke rol: daarom zijn gehuwden en geregistreerde partners automatisch elkaars partner
van tafel en bed gescheiden: aangemerkt als ongehuwd
ongehuwd / niet geregistreerd als partner: alleen partner als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan
5
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Wijziging partnerbegrip (II) Voorwaarden voor ongehuwden:
beiden meerderjarig gezamenlijke huishouding (inschrijving GBA) wederzijdse zorgverplichting in samenlevingsovereenkomst (notaris!) geen bloedverwanten in de rechte lijn (geldt onder omstandigheden niet voor kinderen die bij ouders inwonen voor zgn. mantelzorg) niet met een ander aan voormelde voorwaarden voldoen periode is zes maanden voor overlijden en twee jaar voor schenking
6
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Wijziging partnerbegrip (III) wanneer de samenwoning tegen de wil is geëindigd (bv. opname in een verpleeghuis) kan men nog als partner worden aangemerkt stiefkinderen worden gelijk gesteld met eigen kinderen, dit geldt óók voor kinderen van de ongehuwde partner
7
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Renteperikelen in veel gevallen kan het gunstig zijn om een bepaalde rente over de erfdelen van de kinderen bij te boeken (op papier dus), maar…. een verkeerde rente (kan ook 0% zijn dus!) kan zeer verstrekkende gevolgen hebben vanwege het zeer technische karakter van dit onderdeel wordt daarop hier niet ingegaan
TIPS: LAAT UW HUIDIGE TESTAMENT NAKIJKEN ALS U ALS LANGSTLEVENDE OUDER AL EEN ERFDEEL SCHULDIG BENT AAN DE KINDEREN, IS HET ZEER GEWENST OM TE KIJKEN OF BIJ DE AFWIKKELING VAN DE NALATENSCHAP DIT WEL GOED GEGAAN IS EN OF ER WELLICHT NOG EEN CORRECTIE MOET PLAATSVINDEN
8
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Levensverzekeringen een uitkering op grond van een polis van levensverzekering wordt volledig belast als de overledene de premie heeft voldaan (of een gedeelte daarvan) onder de nieuwe wet wordt alleen het deel van de uitkering belast dat kan worden toegerekend aan dat gedeelte van de premies die de overleden voldaan heeft bij wettelijke gemeenschap van goederen: altijd de helft van de uitkering belast met erfbelasting
9
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Renteloze geldleningen (I) het verstrekken van een renteloze (of laagrentende) geldlening is in beginsel geen gift toch heeft de schuldenaar voordeel: in feite heeft hij een soort vruchtgebruik gekregen van de schuldeiser op het uitgeleende bedrag juist dat “vruchtgebruik” moet volgens de wetgever worden belast: de schuldeiser wordt geacht aan de schuldenaar het vruchtgebruik te hebben geschonken met als resultaat schenkbelasting over de waarde van dat vruchtgebruik laagrentend: een rente lager dan 6% (!)
10
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Renteloze geldleningen (II) Is het dan allemaal kommer en kwel? Neen! Bedacht dient te worden dat het een fictie betreft (de wetgever doet “alsof” het een vruchtgebruik is) Slechts als het renteloos uitgeleende bedrag meer is dan € 83.333,-- komt heffing aan de orde. Immers, 6% van dat bedrag is € 5.000,-- , exact de schenkingsvrijstelling voor een kind, uitgaande van de nieuwe tarieven en vrijstellingen (zie hierna) Let op: de nieuwe regeling geldt ook voor reeds bestaande renteloze/laagrentende geldleningen!
11
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Waardering hoofdregel: waarde in het economisch verkeer eigen woning: WOZ-waarde (eigen bewoning levert dus géén waardedrukkend effect op) verhuurde woning: percentage van de WOZ-waarde (wordt bij besluit nader geregeld); uitzondering geldt voor verkrijging door de huurder of diens partner (WOZ-waarde)
12
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Tarieven twee tariefgroepen met elk twee schijven (tariefgroep I voor partners en kinderen) en tariefgroep II (andere verkrijgers) kleinkinderen vallen onder tariefgroep I met een tariefopslag van 80% (dit is nu nog 60%!)
13
Deel van de belaste verkrijging
Tariefgroep I
Tariefgroep II
0 - 118.000
10 %
30 %
118.000 – hoger
20 %
40%
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Vrijstellingen vrijstellingen worden sterk vereenvoudigd zgn. drempelvrijstellingen worden allemaal voetvrijstellingen
Vrijstellingen erfbelasting Partner
Vrijstellingen schenkbelasting 600.000
Kinderen
Zieke en gehandicapte kinderen
57.000
Kinderen 18-35 (eenmalig)
Andere kinderen
19.000
Overige verkrijgers
Kleinkinderen
19.000
Ouders
45.000
Overige verkrijgers
14
5.000 24.000 2.000
2.000
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling voor een schenking aan een kind tussen 18 en 35 jaar geldt een vrijstelling van € 24.000,- gemeld bedrag mag verhoogd worden tot € 50.000,-- als het geschonken bedrag wordt gebruik voor de verwerving van een eigen woning of is bestemd voor een bekostiging van een dure studie wanneer reeds vóór 2010 gebruik is gemaakt van de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling, mag men eenmalig een bedrag schenken van € 26.000,-wanneer dit wordt bestemd voor de verwerving van een eigen woning
15
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Schenking op papier bij een schenking op papier wordt bepaald dat het geschonken bedrag pas opeisbaar is bij overlijden van de schenker(s) over het geschonken bedrag moet een rente worden betaald (daadwerkelijk betalen!) deze rente mag niet lager zijn dan 6% voor schenkingen op papier van vóór 2010 geldt dat uitgegaan mag worden van de rente toen, mits dat een reële rente was als van een bestaande schenking op papier de rente gewijzigd wordt, dan mag deze niet lager zijn dan 6%
16
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Woning op naam van de kinderen wanneer in het verleden de woning op naam van de kinderen is gesteld en de ouders een vruchtgebruik van de woning hebben gehouden, is het advies om na te laten kijken of dit nog wel zo gunstig is onder de oude regeling gold namelijk dat bij overlijden van de ouders de waardestijging van de woning onbelast is met ingang van 1 januari 2010 is die waardestijging wél belast (!)
17
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Bedrijfsopvolgingsregeling (I) ratio: de schenk-/erfbelasting mag geen bedreiging vormen voor reële bedrijfsoverdrachten het is een ingewikkelde regeling, maar wel ontzettend interessant volledige vrijstelling als de totale waarde van het ondernemingsvermogen niet meer bedraagt dan € 1 mio het meerdere boven € 1 mio komt in aanmerking voor een vrijstelling van 83% het deel dat niet voor de vrijstelling in aanmerking komt, kan rentedragend worden schuldig gebleven (indien verzocht door de verkrijger) er moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan, zoals bijvoorbeeld de voortzettingseis van 5 jaar
18
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Bedrijfsopvolgingsregeling (II) Een rekenvoorbeeld om de smaak te pakken te krijgen: Stel een onderneming met: - een liquidatiewaarde (LW) van € 2.800.000 - een waarde going concern (WGC) van € 2.000.000 Voor het overige is er een bankrekening met een saldo van € 130.000 Berekening: - voor zover de LW hoger is dan de WGC, geldt een vrijstelling voor dat deel (€ 800.000) - de eerste € 1 mio van de WGC is 100% vrijgesteld - het meerdere van de WGC boven € 1 mio is voor 83% vrijgesteld (€ 830.000) - rentedragend uitstel van betaling voor deel ad € 170.000 (nl. 17% van WGC boven € 1 mio) - voor het overig vermogen (bankrekening) geldt dat de daarover verschuldigde belasting gewoon betaald moet worden 19
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Bedrijfsopvolgingsregeling (III) Gesteld dat de BOF er niet waren. Dan zou er aan erfbelasting betaald moeten worden in totaal ongeveer € 548.000,--. Nu we de BOF hebben, is er aanmerkelijk minder verschuldigd: ongeveer € 48.000,--. Een verschil van een slordige € 500.000,--. Let op: In het bovenstaande is uitgegaan van de verkrijging door een kind van een ouder en is uitgegaan van een vereenvoudigde casus.
20
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
EINDE
21
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
Successiewet 2010
Tegoedbon Aanbieding 1: Voor deelnemers aan deze lezing bestaat de mogelijkheid om tegen overlegging van deze tegoedbon tijdens een kosteloos gesprek van een half uur bij Notariskantoor Van der Weele in de maand december 2009 en januari 2010 de huidige testamenten en/of huwelijksvoorwaarden en/of samenlevingsovereenkomst na te laten kijken om te beoordelen of wijzigingen noodzakelijk zijn Aanbieding 2: Gedurende de maand december 2009 ontvangt u 10% korting op het maken van testamenten en schenkingsakten
22
© 2009 Van der Weele Notariaat B.V.
