Praktijkonderwijs
Informatie over
Colofon Een uitgave van het dr. Aletta Jacobs College in Hoogezand 2009 Tekst: Henk Blik Fotografie: Sight-by-Site Layout: Jeroen de Jonge Drukkerij: Reinier van der Kooi Oplage: 500
t a a Het g Jij
zevende groep htste of in de zit nu in de ac l. le) basisschoo van de (specia l we n ie ch ss mi jaar, Je bent twaalf ar ga je mende schoolja dertien. Het ko s. tgezet onderwij naar het voor groep gaan lingen uit jouw De meeste leer of Vwo. as Vmbo, Havo naar de brugkl dat je ouders denken Jouw school en ar ter is dat jij na het misschien be L JKSCHOO bij de PRAKTI ort aktijkschool ho gaat. Ook de Pr e. Wij denken Jacobs Colleg het dr. Aletta eilijker vindt n uit boeken mo is dat jij het lere maken. Daarom t je handen te or dan om iets me vo iaal t boekje spec dit deel van he t. ak gema
jou
! u o j om
Lekker praktisch bezig, lekker doen! uk? Wat vind jij le out of metaal), Technieke(hlz ijn (koken of Zorg&W , Gr en of oen (tuinier verzorging) ienstverlening landbouw) of D ca)? (winkel of hore
ijs Praktijkonderw
Dan is iets voor jou!
Wat leer je bij ons?
e Jacobs Colleg Het dr Aletta t he t nd ijs vi Praktijkonderw ter jij leert om la t da jk belangri kent: te be t Da . zorgen voor jezelf te wat je rdienen; weten Zelf je geld ve ont en je op jezelf wo moet doen als nt en plezierig ku dat je gezond je al ar wa jken we leven. Eerst ki oberen pr we an n ga goed in bent. Da worden. beter te laten je daarin nog s tijkvakken zoal Vooral de prak jk, ti ak pr el nk ica, wi koken, informat
Je werk veilig te doen, zowel voor jezelf als voor and eren
ieren, hoonmaak, tuin verzorging, sc ssen bewerking en la hout- en metaal vast . Je merkt dan zijn belangrijk nen, ook taal, reke dat je daarbij . En ven nodig hebt lezen of schrij l sschien best we dat vind jij mi j. en we jou erbi lastig . Dan help , kken als Engels Ook krijg je va ica, gheid, informat sociale vaardi le ie ardigheid, text tekenen, handva emmen. zw gymnastiek of werkvormen en
ervaren Hoe je opdrachten van uitvoert s baa je van en collega’s
Hoe je samenwerkt met collega’s Vragen te stellen als je iets niet begrijpt
Je gedrag op de werkplek af te stemmen op wat in het bedrijf als gewoon wordt gezien Je sociaal op te stellen
d De opdrachten zo goe uit tijd op en t kun als je te voeren
Hoe je op de werkplek nieuwe dingen kunt leren
digheden van Sociale vaar men in een klas
Je leert sa rkt erlingen. Je we ongeveer 12 le t je me n me sa ar ook zelf standig ma t he l we is isschien klasgenoten. M s ook on j bi je t kste da allerbelangrij andere et omgaan met leert hoe je mo ettig deren jou een pr mensen, zodat an al fijn en. Dat is voor mens gaan vind een zoek gaat naar als je later op doe je ar school gaan baan. Want na er iets zomaar. Je wilt natuurlijk niet mee bereiken.
Meer zogrg men kun je en en proble
Met vra cht. Het mentor tere l, altijd bij je over schoo nu t of dat ui et ni t kt he a ma aat. Als arbuiten g thuis of da entor met erlegt de m nodig is, ov arin zitten a D rgteam . Zo n er nt I het ycholoog, dagoog/ps pe ho rt o de kster, de ppelijk wer de maatscha eur en de is dv de zorga s, rt la o ho sc . teamleider
Streng
een baan te leren om later et mo el ve j ji n dat Omdat we wete t zijn ze later best streng . Da je niet we jn zi krijgen, echt niet! Als s spijbelen kan Du f. ij ote mond? dr gr be n n ee ook in ee ouders. En je en te me we bellen e dingen aanwezig bent ? Je kunt al di n later hebben da u jo reid. l be wi or as vo je goed Welke ba leren. Dan ben ol ho er - in sc em op kn r er te “w maar be genlijk een ei je n be ar 15e ja Want vanaf je . g” opleidin
Wie mag naar het Praktijkonderwijs? Ieder mens is anders. Dus jij ook. Voordat je bij ons op school kunt komen, moeten we je eerst beter leren kennen. Dat doen we in overleg met je meester of juf en je ouders. Je wordt ook getest. Dan is er de toelatingscommissie (RVC) die bekijkt of jij naar het Praktijkonderwijs mag. Samen met je basisschool wordt gekeken of dat een goed idee is. We zijn natuurlijk erg blij als je bij ons komt. En jij bent vast blij als je op een school komt waar ze begrijpen dat jij je best doet, maar dat het lang niet altijd meteen lukt. Dan helpen we jou. Daar kun je op rekenen.
erk! t s e w n j i z n e m Want sa
Stage
n klas 2, als je Aan het eind va d bent, jf tien jaar ou veertien of vi zoveel al oeken of je gaan we onderz gaan nt ku t je stage hebt geleerd da , el nk wi eeld in een lopen. Bijvoorb r de an s- , of een bij een hovenier jvoorbeeld op bi j bedrijf. Als ji goed en een opdracht tijd kan komen age st ht dan ga je ec kan uitvoeren, et mo je daar hoe lopen en leer je vaak ‘werken’. Dat is te doen om echt t. dan je denk veel lastiger
Geen examen, wel diploma’s en certificaten Het verschil met het Vmbo is dat je geen landelijk examen doet. Ook blijf je niet zitten. Je kunt wel diploma’s en certificaten halen. We hebben vijf leerjaren en je kunt hier tot je 18e jaar blijven. En we zijn pas tevreden als je de school kunt
verlaten met een baan op zak of doorleert in het MBO. Soms moet je daarvoor iets extra’s leren. Dan gaan we er samen voor zorgen dat jij een cursus volgt die voor jou nodig is om die baan te krijgen of om door te leren.
Werken in een sector
Je wordt op school ook voorbereid op een baan. Je gaat iets doen met techniek of met planten en bloemen (groen). Of je wilt in de verzorging
Techniek
Zorg en Welzijn
werken, of in een winkel, magazijn, restaurant of keuken (economie). We noemen dit sectoren: techniek, groen, zorg en welzijn of economie.
Groen
ie norlm Eco nstve ening Die
In elke sector zijn er punten die belangrijk zijn. Je wordt daar dan ook extra op voorbereid. Voor elke sector geldt: • Je bespreekt en begrijpt de opdrachten eerst, en daarna voer je ze uit zoals afgesproken en op tijd. • Je herkent gevaarlijke situaties en reageert daar op de juiste manier op. • Je werkt volgens de lijn van ‘eerst denken, dan doen, dan nakijken’; je kijkt
eerst je eigen werk na en meldt daarna aan je baas dat het af is. • Je zorgt voor een schone en opgeruimde werkplek. • Klanten hebben geen last van je werk. • Je vult gegevens in als dat van je wordt gevraagd.
Techniek
hniek Als je in de tecd erk ondersteunenn, w wilt gaan doe dan kun je straks: monteren • monteren en de eren/uitzetten • stellen, maatvo • installeren repareren • onderhouden en • verbinden • af werken • produceren aan voeren en opsl • aanvoeren, af hap en en gereedsc van material geving ein en de werkom • het bouwterr inrichten.
ateriaal en Je kunt met het juiste m gereedschap werken: idend oudig voorbere • Je voert eenv werk uit. gen nische bewerkin • Je voert tech uit. en. nvoudige meting • Je verricht ee l aa st het materi • Je laadt en lo . or het werk dat nodig is vo slag van op • Je zorgt voor gereedschap. materiaal en
volgende: Belangrijk is verder het aties vaarlijke situ • Je herkent ge . ar goed op en reageert da rst s de lijn van ‘ee en • Je werkt volg ’; en en, dan nakijk denken, dan do n werk na . je kijkt je eige een schone en • Je zorgt voor rkplek. opgeruimde we
Groen
ken at werken, krijg je te ma Als je in deze sector ga ed go je bloemen. Daar ga met levende planten en t me je iaal is kostbaar. Als mee om, want dit mater ze de nt , let je extra op, wa groenten of fruit werkt . andere mensen gegeten or producten worden do isch. Je werkt dan ook hygiën t je weet en is het belangrijk da Voor het werk in het gro nten en pla t ene omgeving me wat het is om in een gro bloemen te werken: de zichtig om met • Je gaat voor n. te uc od etsbare pr levende en kw t rg zo én zelf goed • Je verzorgt je ; ek de werkpl voor hygiëne op j de regels bi ar je volgt da plek gelden. die op de werk je n collega’s of aa • Je meldt het ed go et ni ts ziet dat baas als je ie gaat.
en, dan Kies je voor gro ereid op word je voorbla werken met punnttednanen bloemen. Je k helpen bij:
van het onderhoud • De aanleg en plantsoenen en bijvoorbeeld : lt aronder va bloemperken. Da d, maaien, en van de gron • het verbeter elen en wieden; snoeien, schoff n van n en onderhoude • het aanlegge g; (sier)bestratin einen nodig is om terr • het werk dat te en n hoon te make en gebouwen sc onderhouden; teriaal voeren van ma • het aan- en af p. en gereedscha bij het wordt gedaan • Het werk dat als zo n planten – produceren va bloemen, en en en fruit – bomen, groent waaronder: en penen, oogsten • oppotten, vers inpakken; teriaal voeren van ma • het aan- en af p; en gereedscha en van de en schoon houd • het opruimen dat je p t gereedscha werkplek en he hebt gebruikt.
Zorg en Welzijn
hten met je collenga’s ac dr op de t ek re sp be Je rsoo arna ook met dedape of je baas en da. Je de je t or rgt ervo zoals die je verzorgt ijpt zo t ui ze de t er vo je en gr be ht ac dr op Zo kun je: afgesproken en op tijd.
rk uitvoeren • Schoonmaakweens de regels die hierbij lg • Je werkt vo dus op hygiëne, veiligheid en gelden; je let schap en het milieu. geschikt gereed • Je zorgt voor ega of je materiaal. n de juiste coll aa t he t ld me Je . • werk klaar is baas als hetg en schoenen verzorgen in ed kl was. • Textiel, st en droogt de • Je sorteert, warijkt de gedroogde was en st en t uw vo Je • g; ruimt hem op. ne reparaties uit aan kledin ei kl t • Je voer enen. rk zoals stof je poetst schoens de regels die hierbij • schoonmaakwe , en ig in re n re lg oe vo vl , t en rk igheid en ig we zu Je of • op hygiëne, veil af nemen, st s du t le n, ke je ; ma en on geld wc’s scho badkamers en het milieu. je voor zorgt, persoon waar de plek waar de en de t lp he Je • ramen lapp eding en atsen naar n van textiel, kl zich te verpla • het verzorge . is it te vi ti ac bereiden van de t bij het voor zelf aan mee als dat schoenen lp he Je g • in ed doet er n van de vo activiteit en • het verzorge eatie. cr . is re n d en va ss n pa ge • het verzor t opruimen. n • Je helpt bij he t klaarmaken / klaarzette he j bi t • Je help inken. van eten en dr t boodschappen doen. t da jk ri he ng j bi t lp or zorgt, he Je In dit werk is het bela • oon waar je voek waar rs uw pe jo e de di t n lp he oo pl • Je de pers atsen naar de je je instelt op zich te verpla tekent dat be t Da t. n. ef te he ge wordt ge zorg nodig s t opruimen. g laat liggen al • Je helpt bij heëne als je met voeding bezi je je eigen werk gi or hy do en op ss t tu le • Je aagd om je je wordt gevr bent. de persoon die en. Verder do te rs de de wensen van m of haar altijd an op t le Je • even iets nsen handelt he rzorgen van me verzorgt en bemet respect. moet je het ve al en k k oo ij , el en nd zi ie n vr blijve rtrouwelijke wel als je werk omgaan met ve nt ls ku A . Je • en ns me met deze informatie. ga je nauw om t privé is, da n le el rt ve ze jou iets n. niet aan andere vertel je dat
elzijn, Kies je voor zorg enzowrg - of dan werk je in een bij m ensen welzijnsinstelling ofg hebben. Je thuis die zorg nodi helpt bij:
ie norlm Eco nstve ening Die
ning or dienstverleun Als je kiest vora te end dan kun je st ks onders werk doen.
IN
NG / FASTFOOD IN DE CATERIrechten en deelt deze • Je bereidt ge ter. uit bij de coun aanvoer en opslag • Je helpt bij de van producten. hoonmaak en • Je helpt bij scde bedrijfsruimte. onderhoud van , KEUKEN EN IN DE HORECA RESTAURANT t klaarmaken van het • Je helpt bij he n de eten. t klaarmaken va • Je helpt bij hemaak, tafelschikking, ruimen. eetzaal: schoon n, poleren en afopslag tafels opmake en r oe aanv • Je helpt bij de van producten. hoonmaak en • Je helpt bij scde keuken. onderhoud van TAIR BEDRIJF IN EEN FACILI aan- en af voer van • Je zorgt voor beheert de voorraad. producten en je schoonmaak en • Je zorgt voorvoorzieningen onderhoud van zalen, wachtruimtes, zoals kantine, andere enzovoorts. koff ie, thee en • Je zorgt voor catering .
EEN WINKEL tatie voor de presen • Je kunt zorgenten door vakken en rekken van de produc te spiegelen. bij te vullen en bij het ontvangen en • Je kunt helpen ederen. n, helpen opslaan van go n te woord staa • Je kunt klanterwijzen. en zo nodig ve ssa bedienen en de • Je kunt een ka rekenen klanten laten af schoonmaak en • Je zorgt voorde winkelruimte. onderhoud van ZIJN IN EEN MAGAde goederen die binnen • Je verwerkt uit gaan. komen en die er gazijnruimte op en • Je ruimt de maon als dat nodig is. n word maakt die scho deze kant op, da Wil je straks geval voorbereid op de je er in ieder : volgende punten onderhoudt het en kt ui br je mee • Je ge reedschap waar materiaal en geop de juiste manier. te maken krijgt een schone en t je • Je zorgt voor rkplek; je maak opgeruimde we hoon en ruimt de spullen gereedschap sc gebruikt. op die je hebt
. .. t s m o k e to e d r o o v n Lere
kwoning) er w er le e d (in en n o w Lessen in andig op een zo zelf st
id hool voorbere Je wordt Je wordt op sconeren in de maatschappij. e bij jou past. di ti nc ie fu at jk tu onsi mogeli een leef- en wo g woont en voorbereid op nen dat je straks zelf standior jezelf én ke draagt vo Dat kan bete woordelijkheid daarbij verant ten. en voor huisgeno voorts wassen ken, lakens enzo oe gd oo dr en • Je kunt hand hoon houden. opgeruimd en sc t verzorgen. on wo je ar wa schoonmaken. • Je kunt de plek dkamer en de wc • Je kunt de ba
Administratie thuis
je ministratie die ht voor de ad ac nd aa k oo Op school is t thuis bijhoudt: en die je koopt af rekenen me chipknip. ng en di as de np ld, pi • Je kunt als contant ge ning . betaalmiddelen met een giro - of bankrekeren: wat zijn je an he be et mo et • Je kunt omga je eigen budg • Je weet hoe jet kun je uitgeven? wa en n te inkoms
In dit boekje heb je gelezen hoe we jou leren werken, wonen en je vrije tijd te besteden. We helpen je een baan te vinden of, als je dat wilt en kunt, naar het MBO te gaan. Of dat lukt? Dat hangt vooral af van je inzet. En als je echt wilt, kun je veel bereiken. En wij helpen je daarbij
erk! t s e w n j i z n e m Want sa