Informatie Co-schap OWL
Indonesië, Semarang
September 2008
Voorwoord
In Juni 2008 zijn de eerste Nederlandse studenten naar Indonesië (Semarang) gegaan voor het lopen van het OWL co-schap. Het co-schap bestaat uit drie delen: een maand stage in een academisch ziekenhuis, RS Dr Kariadi, een maand stage in een perifeer ziekenhuis, RS Kartini, en een maand in een gezondheidcentrum; de PusKesMas. Omdat het co-schap nieuw is, is de praktische informatie rondom het co-schap nog wat beperkt. Vandaar deze handreiking om co-schappers die (mogelijk) naar Indonesië gaan van meer informatie te voorzien. Aangezien het co-schap nieuw is, is het wenselijk dat de studenten die naar Indonesië gaan, dit document up-to-date houden. Veel plezier in Indonesië!! Met vriendelijke groet, Loes van den Einden (
[email protected]) Indonesië Juni-Augustus 2008
Inhoudsopgave
Voorbereiding
pagina 3
Programma en huisvesting
pagina 5
Praktische zaken
pagina 8
2
Voorbereiding
Visum Er zijn verschillende soorten visa voor Indonesië. Met de juiste brieven kan je een visum voor twee maanden krijgen, waarna je deze per maand in Indonesië kan verlengen tot een maximum van zes maanden. Hiervoor heb je een brief van de afdeling educatie van de ambassade nodig. Deze brief kan je laten maken wanneer je het visum gaat aanvragen. Aanvragen Je kan het visum aanvragen bij de ambassade in Den Haag. Voordat je naar de ambassade gaat moet je een aanvraagformulier via internet (www.visumforindonesia.com; visum voor 6 mdn met als doel educatie) invullen. Hiervoor heb je verschillende gegevens nodig: - verblijfsadres in indonesie: Dr. Lucas Harsoyo, Jl Yudistira 12, Semarang - ticket gegevens - sponsor in indonesie: instantie: Universitas Diponegoro - paspoort minimaal half jaar geldig na terugkomst uit indonesie Vraag het visum minimaal 2 maanden voordat je gaat aan (het is na afgifte 60 dagen geldig) en minimaal een week, het duurt vier werkdagen voordat het visum klaar is en opgehaald kan worden. Wat je bij je moet hebben wanneer je het visum op gaat halen: - uitdraai van een aanvraagformulier. - Een pasfoto en paspoort - Uitnodigingsbrief vanuit Indonesië (krijg je van het NIIH) - Uitgeprinte ticket gegevens - Voor het laten maken van de brief van de afdeling educatie: aanbevelings/bewijs van student zijn brief gemaakt door M. Sivirsky (zelf aanvragen), brief van NIIH dat je de stage gaat lopen (krijg je van het NIIH), uitnodigingsbrief vanuit indonesie Tip: ga in de ochtend naar de ambassade. Het duurt soms een tijd voordat de brief van de afdeling educatie klaar is en de ambassade is maar van 9.00u tot 13.00u open. Visum verlengen Na 2 maanden moet je naar Semarang om je visum te verlengen. Hierbij krijg je de hulp van het secretariaat van de universiteit of van de visumdienst. Hoe de manier van visum verlengen gaat verlopen krijg je te horen op de eerste co-schap dag. Verleng het visum minimaal een week voordat het verloopt, maximaal 15 (werk)dagen. Eerste keer verlengen Formulieren worden verzorgd door iemand van het secretariaat (Miss Retno: +6281326760839) of via visumdienst. Tweede keer verlengen Zoals de eerste keer; nu ook pasfoto’s nodig. 6 pasfoto’s 2x3cm en 6 pasfoto’s 3x4cm. Let op: laat ze in Indonesië maken want een rode achtergrond is vereist.
3
Derde keer verlengen Zoals de eerste keer; geen pasfoto’s nodig. Omdat het de 3e verlening is moet het paspoort naar een andere plaats worden opgestuurd, zodat het proces langer duurt. Kosten 250.000 rupia per keer verlengen (met nog extra geld voor corruptie) of een hoger bedrag via de visumdienst.
Reisverzekering Je kan natuurlijk overal een reisverzekering aanvragen. Een tip is de reisverzekering van de VVAA. Omdat je daar studentenkorting krijgt is die erg voordelig.
Subsidie Bij het STIP kan je een formulier aanvragen voor subsidie. De hoogte van de subsidie hangt af van wat je eerder hebt aangevraagd. Er zijn instanties buiten de universiteit waar je subsidie aan kan vragen. Een daarvan is het LAD. Wanneer je lid wordt van het LAD en aan een aantal dingen voldoet (maken van begroting, motivatiebrief, CV) kan je meeloten voor een subsidie van 1000 euro. Die worden een keer per jaar aan co-assistenten toebedeeld. Wanneer je lid ben van het LAD en van het KNMG heb je meer kans. Het enige wat je moet doen is een stukje schrijven voor in een ledenblad van het LAD. Proberen waard dus!
Taal In Nederland Omdat er in Indonesië over het algemeen slecht engels wordt gesproken is het aanbevolen een taalcursus te volgen. Er zijn niet veel mogelijkheden. Naast zelfstudie en een LOI cursus kan je een cursus volgen bij de universiteit, voor eigen kosten. Deze cursus wordt gegeven door Dhr. Aschuri. Dhr Aschuri woont sinds vijftig jaar in Nederland en is afkomstig uit Indonesië. De cursus begint gewoonlijk in september maar het is mogelijk gedurende het college jaar te starten. De kosten van de cursus zijn, afhankelijk van het aantal deelnemers, tussen de 12,5 en 15euro/uur. Voor informatie kan je mailen naar:
[email protected] Een nadeel van de cursus is dat het erg is toegespitst op het leren grammatica en minder converseren en woordjes oefenen. In Indonesie Het is ook mogelijk om een taalcursus te volgen in Indonesië. In Yogjakarta worden verschillende cursussen aangeboden. Ook in Semarang kan je een cursus volgen aan de universiteit diponegoro. Je kan je wensen aangeven wat betreft frequentie, duur en aantal lessen. De kosten zijn 200.000 rupia per uur (totaal bedrag voor 4 personen waarbij 2 leraren aanwezig zijn). Voor informatie vraag Dr Hussein of de vorige co’s. De ervaringen met de taalcursus in Semarang zijn tot nu toe erg goed.
4
Tip: Wanneer je in Indonesië bent, blijf vragen of bij discussies met doktoren en presentaties in het Engels kan worden gesproken. Daar leer je uiteindelijk meer van. Met de patiënten converseer je uiteraard wel in het Indonesisch.
Programma en huisvesting
Het programma bestaat uit drie onderdelen en kan door 4 co-assistenten gelijktijdig gevolgd worden. Bij de start van het co-schap krijg je een algemeen programma, bij het starten met een ander onderdeel krijg je een gedetailleerd programma. De supervisor/coördinator is Dr Hussein Gasem (
[email protected]). 1. Semarang: Rumah Sakit Dr. Kariadi Programma Week 1 en 2 loop je mee op de afdeling interne geneeskunde (penyakit dalam). Je staat met alle Nederlandse co-assistenten op dezelfde afdeling en loopt mee met de Indonesische coassistenten of residents. Aan het einde van week 2 moet je een presentatie geven over een patiënt die je hebt vervolgt. De coördinator is Dr. Hussein Gasem. Week 3 (en 4) loop je mee op de afdeling kindergeneeskunde (anak anak). De coördinator is Dr. Hapsari. Je loopt mee met Indonesische co-assistenten of residents. Ook hier wordt verwacht dat je een presentatie geeft. Dagelijks begin je om 8.00u en werkt je tot ongeveer 13.00u in de middag. In principe hoef je geen diensten te doen. Omdat het programma nog nieuw is, kunnen de tijden en werkzaamheden aangepast worden. Aanpassingen worden duidelijk gemaakt op de eerste stage-dag. In de middag kan je taallessen inplannen. Tip: Als er interessante engelse presentaties voor de residents worden gegeven, vraag of je ze bij mag wonen. Verblijf Tijdens het eerste gedeelte van het co-schap verblijf je bij de Nederlands sprekende Dr. Lucas en zijn vrouw Betty. Zij hebben een groot huis met gastenverblijf. Je kan samen met hen eten: spreek van tevoren af welke maaltijden je wilt nuttigen. In de middag en de avond wordt er warm gegeten. Voor de ochtend is er brood. De was wordt voor je gedaan. Dr Lucas heeft nog zijn eigen gynaecologische praktijk aan huis en af en toe bevallingen en sectio’s. Dr Lucas en Betty zijn ontzettend gastvrij en verwennen je enorm. Er wordt wel van je verwacht dat je laat weten als je niet mee eet, je aankondigt als je laat thuis wil komen (de poort gaat nl op slot) en regelmatig in het weekend mee uit lunchen/eten gaat. Je kan kleding laten maken, naar een traditionele chinese markt gaan, een rondleiding krijgen door Semarang of uitstapjes buiten Semarang maken.
5
Ook als je in Jepara of Mlonggo verblijft en je een weekend naar Semarang moet, vb voor visa, kan je na overleg bij hen logeren. De kosten zijn ongeveer 200 euro per maand.
Betty en Dr Lukas – Eetkamer – Gastenverblijf
Voorkant RS Dr Kariadi – Afdeling – Ochtendronde – Afdeling
2. Jepara: Rumah Sakit Kartini Programma De tweede maand splitst de groep op en werk je in RS Kartini (2 studenten) of de PusKesMas in Mlonggo (2 studenten). Wie waar eerst heen gaat mag je zelf bepalen. In het Kartini ziekenhuis werk je samen met de dokter muda comprensive. Deze Indonesische studenten zijn ook aan het einde van hun geneeskunde studie. De supervisor is Dr Agung, internist. Er wordt nog een vast contactpersoon aangewezen. Er is een schema opgesteld waarin je met een groep van 4 (2 indonesische en 2 nederlandse co-assistenten) werkt en samen naar verschillende afdelingen gaat. De volgorde van de afdelingen kan variëren en krijg je de eerste dag te horen. Globale indeling: Week 1: SEH Week 2: Chirugie en IC Week 3: Interne Week 4: Gyn en Kindergnk De dag begint om 7.00u met een ochtend appel voor het ziekenhuis (op vrijdag om 6.30u; ochtendgymnastiek!). De Indonesische co-assistent werkt tot 14.00u, de Nederlandse coassistent tot 16.00u omdat we op zaterdag vrij zijn. In de middag kan je naar de SEH gaan of wordt de tijd ingevuld door de specialist van de afdeling waar je dan staat. Overig Diensten zijn niet verplicht; wel leerzaam. De diensten zijn van 14.00u tot 21.00u en van 21.00u tot 7.00u.
6
Drie keer per week is er een morning report over de patiënten opgenomen via de SEH. De bespreking is tussen de SEH artsen en alle co-assistenten. Vraag of alles in het Engels besproken kan worden! Aan het eind de maand geef je een casus presentatie (casus besar). Dr Hussein zal deze ook bijwonen. Huisvesting Met de dokter muda compre logeer je in een huis naast het ziekenhuisterrein. Voor de Nijmeegse studenten is een eenpersoons kamer op de begane grond. De Indonesische studenten slapen op de eerste etage. Voor eten moeten je zelf zorgen: er is een koelkast en een gasstel. Voor eten kan je naar verschillende warung’s rondom het ziekenhuis. De Indonesische studenten zoeken vaak een kok. Tegenover het ziekenhuis is een supermarkt waar je meestal bruin brood, kaas, pasta en jam kan kopen. Een medewerker van het ziekenhuis maakt schoon en zorgt voor drinkwater. Er zijn een aantal spullen voor algemeen gebruik voor de Nederlandse co’s; wasemmers, bekers, borden, bestek, kopjes en prullebakjes. Deze zijn te vinden in een afgesloten houten kastje (de halfhoge kast staat in de algemene ruimte op de begaande grond; tegen de muur schuin tegenover de ingang; de sleutel krijg je van de vorige co’s). Er zijn geen kosten aan het verblijf verbonden, wel aan het eten.
Voorkant RS Jepara – Dormitory – Een van de Jepara-stranden – Visserdorp Jepara Gangen RS Jepara – Afdeling
3. Mlonggo: Puskesmas Mlonggo I Programma In de puskesmas werk je samen met twee Nederlandse studenten en twee dokter muda comprensive. De supervisor is Dr Nurkukuh, die naast de Puskesmas woont. Er wordt nog een vast contactpersoon aangewezen, die vaker in de puskesmas aanwezig is. De dag start om 7.30u met de patiënten follow-up. Meestal is om 8.00u de ronde met de dokter. Er zijn 3 dokter umum (basisartsen) werkzaam in de Puskesmas. Deze doktoren werken in de ochtend op de poli en in de namiddag/avond doen ze nog een ronde.
7
In de ochtend werk je volgens een schema; afdelingswerk&SEH, poli, posjandu (immunisatie/ouderen), schoolkinderen onderzoek/vaccineren of andere werkzaamheden. Er zijn bevallingen maar niet veel. In de middag heb je dienst voor de gehele puskesmas; er is dan geen dokter aanwezig. In de avond is er nog een ronde met de dokter. Overig Avond en nacht diensten zijn niet verplicht: wel leerzaam. Aan het einde van de maand moet je een presentatie geven over een patient waar je op huisbezoek bent geweest. Dr Tri zal hierbij aanwezig zijn. Tip: laat weten wat je leuk vind om te doen/meer op te focussen: bevallingen, DOTS, jumantic (preventie programma voor dengue), patiënten problematiek (malnutritie) Huisvesting Met de dokter muda compre logeer je in een huisje op het puskesmas terrein. Er zijn twee slaaapkamers en een woonkamer. Je kan niet zelf koken: er kan voor je worden gekookt door een kok via de puskesmas of door de koks die ook voor de IKM studenten koken (studenten van undip die wetenschappelijke stage doen: logeren af en toe een aantal weken in Mlonngo). Je kan de was zelf doen of voor je laten doen door Bu Sri (ze werkt ook voor Dr Nurkukuh). Er zijn een aantal spullen voor algemeen gebruik voor de Nederlandse co’s; plastic voorraad bakjes, stekkerdoos en een ventilator. Dr Nurkukuh heeft deze spullen in zijn beheer. Er zijn geen kosten aan het verblijf verbonden, wel aan het eten en het laten doen van de was.
Puskesmas – SEH – Voorlichting geven/vaccineren – Dormitory
Praktische zaken
Witte jas Naast het ziekenhuis is een restaurant/winkel met witte jassen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de langere jassen (zoals wij ze kennen) en de jassen voor de residents (colbert). De eerste maand dragen de Indonesische co’s de langere jassen, de laatste twee maanden (Jepara en Mlonggo) een colbert. Bij Dr Lucas liggen een aantal langere jassen voor algemeen gebruik. De laatste twee maanden kan je kiezen welke jas je aan wilt doen.
8
Je kan in datzelfde restaurant/winkel een naamplaatje laten maken. Prijzen: jas 55.000 colbert 95.000 naamplaatje 6.000 Internet In Semarang zijn verschillende internetcafe’s. Vanuit Dr Lukas en Betty moet je richting de rotonde lopen, op de rotonde linksom en de tweede grote straat naar links en dan is het meteen aan de linkerkant. Dit internetcafé is 24u per dag open en heeft snel internet. In de shopping malls zijn er verschillende plaatsen met een hotspot. Ook in het ziekenhuis is internet. RS Dr Kariadi: op de kamer van dr Hussein, in het gebouw van de Dean. RS Kartini: SEH en op de tweede verdieping bij het kantoor van Dr Susi. Tegen over het Kartini ziekenhuis is een internetcafé met snelle verbinding. Tip: als je een laptop meeneemt, zorg ook voor een goede virusscanner! Vooral in de internetcafe’s is elke computer geïnfecteerd. Handig om mee te nemen Laptop!!! Uptodate/Harrisons op je PDA of laptop. Tampons (dames: deze zijn moeilijk te verkrijgen…!) Kleding In het ziekenhuis wordt verwacht dat je netjes gekleed bent. Een spijkerbroek of slippers kunnen niet. Voor de heren: een nette broek en een bloesje. De dames het liefst: een rok tot minimaal over de knie en een bloesje zonder inkijk en eventueel oorbellen. Een broek kan wel. Buiten het ziekenhuis is het ook gepast om t-shirts met mouwen en broeken tot de knie te dragen. In een bikini zwemmen kan wel, maar kan shockerend zijn voor de plaatselijke bevolking. Cultuur De Indonesische cultuur is erg verschillend van de Westerse. Hierarchie, aanzien en beleefdheid zijn erg belangrijk. Als Nederlandse co-assistent wordt je niet geacht om daar totaal in mee te gaan, maar wel om je aan te passen. Een aanrader is om het boek: Culture shock Indonesia te lezen. Vrije tijd Wanneer je in het weekend wilt uitrusten aan de kust van Jepara/Mlonggo, kan je o.a. naar Bonanza beach resort gaan. Koos, de eigenaar afkomstig uit Nederland, vind het erg leuk om Nederlandse gasten te ontvangen. Voor meer info: bonanza-beach-resort.jepara-sailingclub.com
9