Infoblad INHOUDSTABEL COLOFON. Voorwoord 1 Kennis van zaken 2-3 Ethis verantwoord sporten? Ja natuurlijk! Vraag en Antwoord

ACHTER HET SCHERMEN

Infoblad

België - Belgique P.B. Antwerpen X BC 6553

VAN DE Vlaamse SchermBond

Driemaandelijks tijdschrift: december 2010 - januari – februari 2011 - Afgiftekantoor: Antwerpen X – P409019 V.U.: O. Antonis, Vlaamse Schermbond, Boomgaardstraat 22/56, 2600 Berchem

INHOUDSTABEL Voorwoord

1

Kennis van zaken 2-3 Ethis verantwoord sporten? Ja natuurlijk! Vraag en Antwoord De andere kant van Marijn Somers

4

Sportsprokkels 4-5 Vlaamse jeugdhappening 2011 Scheidsrechterweekend 2011 Instaptesten trainerscursussen Vlaamse trainersschool Gezocht: lokatie voor bijscholingen In de kijker Jerzy Wezowsky

6-7

Topsportschool De Topsportschool Schermen is intussen aan haar vierde schooljaar toe. De opstart van de Topsportschool was indertijd een sprong in het ongewisse. Niet omdat we onzeker waren of we zo’n aanbod zouden kunnen invullen —de keuze viel op sabel omdat daar net een goede structuur, werking en de nodige mankracht aanwezig waren—, wel omdat de niet-schermspecifieke aanpak volledig nieuw was, en er weinig garanties waren dat een goede atleet ook werkelijk een goede schermer zou zijn. Maar het was duidelijk dat veel Vlaamse schermers internationaal te kort kwamen wegens fysieke beperkingen, een handicap in het hedendaagse sportschermen, en dus werd resoluut voor een uitstekende uitbouw van de fysiek gekozen. De leerlingen van de 1e graad Topsportschool krijgen amper 5 op 32 trainingseenheden per week een schermspecifieke opleiding. Ook buiten de Topsportschool wordt almaar meer aandacht besteed aan de fysieke ontwikkeling van onze schermers. Levenslang sporten en leren bewegen zitten als basiswaarden vervat in de opleiding en bijscholingen georganiseerd door de Vlaamse Schermbond. De echte topresultaten mogen we over een aantal jaar verwachten, maar nu reeds zien we zeer duidelijke vruchten van onze brede werking. Deelname aan wedstrijden blijft stijgen, en ook internationaal worden regelmatig meer dan behoorlijke prestaties neergezet.

7

2011 kan het jaar worden waarin we ook op het hoogste niveau beginnen doorstoten, niet sporadisch met een uitschieter, maar op regelmatige basis. Een uitbreiding van de Topsportschool met een tweede wapen staat eveneens op het programma. Aan dat alles kunnen we samen verder bouwen.

Artikel X 7-8

Ik wens alle Vlaamse schermers, trainers, scheidsrechters, bestuurders, vrijwilligers, supporters het allerbeste toe voor 2011.

Terugblik Nabeschouwing jeugdcup maître Verboven

COLOFON Werkten mee aan dit nummer: O. Antonis, J. Coninx, G. Devriendt, L. Gevaert, L. Janssens, K. Kets, N. Schouterden, M. Somers, A. Steyaert, Y. Van Laecke, , E. Vergauwen, J. Wezowski

Olivier Antonis Voorzitter

Layout & netopmaak - druk: Drukkerij Reyn - www.reyn.be

VSB: secretariaat: L. Janssens, 03 286 07 54, Fax 03 286 59 41, [email protected] www.vlaamseschermbond.be Volgend nr. verschijnt in maart 2011 Artikels en foto’s dienen binnen te zijn tegen 01.03.2011 1

• KENNIS VAN ZAKEN •

Ethisch verantwoord sporten? Ja natuurlijk! Fairplay, verdraagzaamheid, het bieden van gelijke kansen, zorgen voor een goede begeleiding en ontwikkeling van de sporter, en zoveel meer.... Ethiek en sport kunnen moeilijk los van elkaar gezien worden, al krijgt deze combinatie niet altijd de aandacht die ze verdient! Héél wat Vlaamse sportfederaties werken reeds rond ethiek. Dit in de vorm van gedragscodes, postercampagne, aanpassing van reglementen, ... Ethisch verantwoord sporten moet echter de hele sportsector aanspreken, stimuleren en inspireren. Iedereen die betrokken is bij het sportgebeuren kan zijn steentje bijdragen, vanuit zijn of haar rol als sporter, trainer, scheidsrechter, bestuurslid van een sportclub, supporter, ouder van een sporter enzovoort. Op 1 januari 2009 vaardigde de Vlaamse Regering een “Algemeen Kader voor het Ethisch Verantwoord Sporten” uit, met als doel de integriteit in de sport te bevorderen. Op 21 mei 2010 werd dit eerder theoretische kader d.m.v. een Besluit geconcretiseerd en werden een aantal “richtsnoeren” praktisch toegelicht. In het Besluit worden 6 ethische thema’s vooropgesteld: 1. De rechten van het kind in de sport 2. Inclusie (verlagen van drempels en toegankelijk maken van sport voor diverse groepen) 3. Respect voor diversiteit en het voorkomen van discriminatie en racisme 4. Het fairplaybeginsel 5. De fysieke en psychische integriteit van het individu 6. Solidariteit en het uitdragen van een positieve (sportieve) boodschap Vanaf 1 januari 2011 wordt dit engagement nog uitgediept en gaan erkende sportfederaties gedurende minimum 2 jaar één of meer thema’s uit het Besluit praktisch uitwerken én toepassen in het eigen beleid. De Vlaamse Schermbond koos als thema ‘het fairplaybeginsel’ en 2 daarbij horende richtsnoeren:

Richtsnoer 1: ‘Alle leden ervan verzekeren dat ze kunnen sporten in aangepaste oefen- en competitievormen met leden van hetzelfde (ontwikkelings)niveau’

Hierbij willen we voornamelijk onze clubs stimuleren om ontmoetingen te organiseren waarbij iedereen (ongeacht het niveau) evenveel schermervaring kan opdoen. We denken bv. aan ontmoetingen met 2 poulerondes waarbij iedereen voldoende kan schermen of een ontmoeting met een unieke pouleronde waarbij iedereen een gelijk aantal wedstrijden kan schermen. Tevens willen we onze trainers begeleiden bij het opmaken van aangepaste oefenstof voor jongeren.

Richtsnoer 2: ‘Naast het competitieve kader, het recreatieve, vormende en bredere karakter van de sport op een positieve manier in de kijker plaatsen’

We wensen de schermsport te promoten als een gezonde, veelzijdige sport waarbij zowel de mentale als de fysieke vaardigheden worden ontwikkeld en waarbij het samenhorigheidsgevoel belangrijk is.

Op regelmatige tijdstippen zullen onze clubs en hun leden geïnformeerd worden over de concrete acties die we ondernemen. Hou de website, het tijdschrift, je mailbox in de gaten, we rekenen op jullie medewerking! Meer informatie over Ethisch Verantwoord Sporten vindt u via de website www.ethischsporten.be , of op de Facebook-pagina van Ethisch Verantwoord Sporten.

VRAAG en ANTWOORD We vonden 2 medewerkers van het Centrum voor Sportgeneeskunde van het UZ Gent bereid om antwoorden te formuleren op door ons gestelde vragen i.v.m. trainingsmodaliteiten, voeding, blessurepreventie, e.d. Deze zullen telkens in het tijdschrift verschijnen en zullen nadien gebundeld worden op de website. Via deze weg willen we alvast Dhr. Gino Devriendt (sportdiëtist) en Dr. Adelheid Steyaert bedanken voor hun medewerking. Wie een vraag heeft, kan deze doorgeven via [email protected]

Vraag 1: Er zijn zoveel sportdranken op de markt, dat het moeilijk is er eentje uit te kiezen. Welke sportdrank is aan te raden en waarop moeten we letten? Wat drinken we het best tijdens de activiteit (training, wedstrijd) en wat erna? Er zijn inderdaad diverse sportdranken op de markt wat het voor de sporter moeilijk maakt om de juiste keuze te maken. Veelal bestaat de gedachte ‘hoe meer energie, hoe beter mijn sportdrank’. Deze bewering klopt absoluut niet en leidt heel vaak tot prestatieverlies. 2

Hypotone dorstlessers



Isotone dorstlessers



Hypertone dranken of energiedranken

Recuperatiedranken

Een eerste onderscheid kunnen we maken in de osmolariteit (deeltjesdichtheid) van sportdranken. Deze wordt bepaald door de hoeveelheid en soort van de opgeloste deeltjes zoals suikers en zouten. Hypotone dorstlessers (<4 gram koolhydraten per 100 ml) bevatten minder opgeloste deeltjes dan ons bloed. Dergelijke dorstlessers zijn vooral van nut bij zeer warme weersomstandigheden omdat ze heel snel de vochtbalans kunnen herstellen door hun hoger zoutgehalte. Vooral kort voor een intensieve duurinspanning zijn ze het meest aangewezen. Water is in principe ook een hypotone dorstlesser maar kan bij overmatig gebruik ‘klotsende darmen’ veroorzaken door de lage concentratie aan deeltjes. Voorbeelden : AA Sportwater, SportsControlO.R.S.4 Sport. Isotonische dranken hebben een gelijkaardige osmolariteit als ons bloed en zijn de meest aangewezen dorstlesser tijdens een inspanning. Door deze gelijkaardige osmolariteit gebeurt de uitwisseling van koolhydraten, elektrolyten (natrium, chloor) en vocht optimaal. Isotone dorstlessers bevatten tussen de 4 en 8 gram koolhydraten per 100 ml en 40 tot 120 mg natrium. Naast aanvulling van vocht, leveren ze dus ook voldoende koolhydraten die we nodig hebben voor de spierinspanning. Isotone dorstlessers kunnen zowel vóór, tijdens als na een inspanning gebruikt worden. Voorbeelden: Isostar Hydrate & Perform, High5-isotonic, WCup Sportsdrink, AA isotone, Sportscontrol2Win, Trisport Hydra Max, Aquarius, ... Hypertone dranken of energiedranken bevatten meer dan 8 gram koolhydraten per 100 ml en zijn vooral aangewezen bij koele weersomstandigheden wanneer de behoefte aan vocht iets minder nadrukkelijk is. Ook voor het herstel van de voorraad aan koolhydraten (glycogeen) in ons lichaam, kunnen deze dranken kort na de inspanning ingeschakeld worden. Tijdens de inspanning kunnen energiedranken maag-darmklachten veroorzaken door hun hoge concentratie aan koolhydraten. Teveel koolhydraten tijdens een intensieve inspanning leidt tot een vertraagde maaglediging en onvoldoende opname ter hoogte van de dunne darm. Voorbeelden: Extran Energy, Isostar Energy, Sportscontrol Win Ergy, Trisport Energy drink, Born Energy, frisdranken, fruitsap, … Een ander belangrijk element binnen de keuze van een sportdrank is de zuurtegraad. Kant-en-klare sportdranken bevatten meestal veel zuren (citroenzuur, fosforzuur) om de houdbaarheid van de sportdrank te garanderen maar zijn een minder goede keuze voor de sporter. Teveel voedingszuren verlaagt de pH van een sportdrank die kan leiden tot een vertraagde maaglediging en irritatie van het maag-darmkanaal. Een sportdrank die u dus nog zelf moet klaarmaken, geniet altijd de voorkeur omwille van de verlaagde concentratie aan voedingszuren (vb. Isostar Hydrate & Perform, Trisport Hydra Max, Sportscontrol2Win, High5,…) Ook de samenstelling van het ‘type’ koolhydraten en de hoeveelheid natrium speelt een belangrijke rol binnen de keuze van een optimale (isotone) dorstlesser. De eerder commerciële sportdranken bevatten voornamelijk snelle suikers (vb. glucose, fructose) en heel weinig natrium. Deze combinatie zorgt ervoor dat dergelijke sportdranken eerder ‘zoet’ van smaak zijn wat bijzonder populair is bij het brede publiek maar een minder goede keuze is voor de sportprestatie. De snel opneembare suikers hebben als nadeel dat ze snel opgebruikt zijn en maag-darmklachten kunnen veroorzaken (vooral fructose). Het lage zoutgehalte compenseert onvoldoende het verlies aan natrium die verloren kan gaan tijdens het zweten wat leidt tot een verminderde hydratatie. Dorstlessers bestaan dus het best uit een combinatie van complexe (traagwerkende) koolhydraten (vb. maltodextrine) en snelwerkende. Ook de concentratie aan natrium dient optimaal te zijn (min. 40 mg/100 ml), waardoor de sportdrank een eerder ‘zoute’ smaak heeft. Hersteldranken zijn sportdranken die zoals de naam aangeeft vooral na het intensief sporten kunnen gebruikt worden om het lichaam te herstellen. Ze bevatten een grote hoeveelheid koolhydraten gecombineerd met eiwitten in een verhouding 4 : 1 of 2 : 1. Deze combinatie zorgt voor een nog sneller herstel van de beschadigde spiermassa en optimale aanvulling van de voorraad aan koolhydraten. Zij worden bij voorkeur binnen de 30’ genomen na een intensieve sportinspanning. Voorbeelden: High5-Recovery, Sportscontrol Recovery, Trisport Recup Fuel, Wcup Recovery, Born Proteïn Recovery, … Momenteel bestaan er ook heel wat varianten aan recuperatiedranken die ofwel extra leucine of extra creatine bevatten. Leucine zorgt voor een nog snellere recuperatie van de spiermassa maar bezorgt de sportdrank een heel slechte smaak waardoor dergelijke sportdranken niet populair zijn (vb. Sportscontrol Recovery Gold, Trisport Recupro). Suppletie van creatine kan leiden tot explosievere sportprestaties. De behoefte aan dergelijke toevoegingen kan voor iedere sporter individueel bepaald worden door een sportdiëtist.

Vraag 2: Wat doe je nu het best als je je voet verzwikt? Doe ik mijn schoen uit of niet? Is een ijskompres wel een goed idee? Indien iemand zijn voet verzwikt moet je de schoen van de persoon uitdoen. Het is noodzakelijk een zicht te hebben op de enkel en voet. Eventueel moet ook de schoen en kous van de andere voet worden uitgedaan zodat kan vergeleken worden of er al dan niet een zwelling aanwezig is en zo ja waar. Bij onmogelijkheid tot steunname of abnormale vorm van enkel en voet is onmiddellijke doorverwijzing voor beeldvorming noodzakelijk (bv spoedopname). Het kan om een breuk gaan of in uitzonderlijke gevallen om een ontwrichting. Dit laatste is een urgentie, aangezien bloed- en zenuwvaten hierbij afgeklemd kunnen worden en ernstige complicaties kunnen optreden. Bij een banale verstuiking kan de atleet normaal nog steun nemen en is zwelling mogelijk, meestal aan de buitenenkel. Hier kan ijsapplicatie helpen in de eerste fase van het ongeval enerzijds tegen zwelling en anderzijds pijnstillend . Het is uiteraard ook hier aangeraden om nadien een arts te raadplegen, aangezien een goede revalidatie een belangrijk aspect is in het voorkomen van een herval van enkelverstuiking of enkelinstabiliteit. 3

• KENNIS VAN ZAKEN •

Binnen het volledige gamma sportdranken kunnen we een onderscheid maken in 4 grote groepen nl;

• DE ANDERE KANT VAN •

Marijn Somers Ik ben na enkele jaren als secretaris bij het Antwerps Schermcentrum nu sinds een klein jaar werkzaam als Voorzitter. Ik probeer de club en de Vlaamse schermbond dichter bij elkaar te brengen door zelf deel te nemen aan verschillende projecten (oefendagen, aspirant-initiatorcursus) en ik sta daarnaast ook nog de trainers in de club bij. De grootste verwezenlijking die ik zelf vind dat ik heb doorgevoerd is het opstarten van een clubwebsite, waar geinteresseerden een portie nieuws en informatie vinden, maar waar ook de schermers zelf het clubklassement of de tornooikalender kunnen terugvinden. Ook is deze Antwerpse club begonnen met de vaardigheid van het toneelschermen met rapier, een specifieke discipline met veel spektakel! Ik heb grootse plannen met de club, en vind ook dat de vele Antwerpse clubs beter moeten samenwerken met elkaar. Hier vind je wat informatie die je nog niet wist over een enthousiaste jonge voorzitter: Naam Voornaam Geboortedatum Woonplaats Lengte Gewicht Schoenmaat Sport Burgerlijke staat Opleiding

Beroep Hobby’s Favoriete kleur Favoriet dier Favoriet boek

• SPORTSPROKKELS •

Favoriete CD Favoriete TV programma

Somers Marijn 11/07/1982 Antwerpen 1m70 75kg 42 Schermen natuurlijk ;) In een prille relatie Bachelor Multimedia en communicatietechnologie, nog druk bezig met een Master in Science: Business Process Management Functioneel analist / projectleider voor SharePoint projecten Reizen, film, multimedia, eten Blauw-grijs Mijn kat Hemingway, The sun also rises Donald fagen, Morph the Cat Coupling of andere britse humor, Entourage

Favoriete film Favoriet gerecht Favoriete drank Favoriete vrijetijdsbezigheid Beschrijf je karakter in 3 woorden Welke taak in het huishouden verafschuw je Rijk of bekend Idool Dieptepunt Sterkste punt Zwakste punt Toekomst Doping

Nochnoi Dozor, James Bond of gewoon iets met een sterk verhaal Je mag me altijd komen halen voor een macaroni of sushi !! Een lekkere cocktail of een perfect gezette espresso Door de stad dwalen of de natuur verkennen, film kijken of een goed boek lezen Goedlachs, enthousiast, verstrooid Stof afdoen Mag het niet een beetje van beiden zijn ? Seth Godin, Ari Gold Mensen met oogkleppen Enthousiasme Impulsief, ook tijdens het schermen met veel punten tegen als gevolg ! Meer van hetzelfde !! Enkel een goeie red-bull voor het uitgaan !!

Vlaamse jeugdhappening 2011 Op 16 april 2011 zal de 2de editie van de Vlaamse Jeugdhappening plaatsvinden in de topsporthal te Gent. In een notendop alvast de doelstellingen van deze dag en wat je zoal kunt verwachten aan activiteiten. Verdere informatie volgt spoedig. Hou alvast de datum vrij!

Programma: Deelnemers kunnen zich aanmelden tussen 9u30 en 10u. Vanaf 10u staan volgende activiteiten op het programma: • Gezamenlijke opwarming • Testen door UGent (*) • Ploegentornooi • Bijscholing voor trainers door externe experts • Info voor ouders over de topsportschool • Infosessie voor ouders door sportpsychologe over hoe hun sportend kind te begeleiden • Demowedstrijden door topschermers • Uitreiking verrassingspakketten 4

Doelstellingen: • Screenen van de Vlaamse schermjeugd

(tot het geboortejaar 1994) op motorische kwaliteiten • Info over deze kwaliteiten doorspelen aan de trainers • Talentdetectie en selectie voor de topsportschool • De schermers een fijne sportieve dag bezorgen • Allerlei informatie overbrengen

Scheidsrechterweekend 2011 De VSB organiseert binnenkort voor de derde keer het scheidsrechtersweekend. Het aanbod van vorig jaar blijft behouden—we mikken op kandidaat-scheidsrechters, op schermers die het reglement beter willen leren kennen, en op ervaren scheidsrechters die hun kennis en kunde willen opfrissen—, maar de invulling zal deze keer nog beter op de doelgroepen afgestemd zijn dan bij de eerste twee edities. Deelnemers aan de vorige edities zullen kunnen bevestigen dat het scheidsrechtersweekend niet alleen een zeer leerrijke, maar ook een heel leuke ervaring is. Bij het theorie-examen in november l.l. is eens te meer gebleken dat een goede voorbereiding onder begeleiding van ervaren docenten een wereld van verschil betekent. Naast een goede theoretische basis, zal ook nu weer uitgebreid aandacht besteed worden aan de praktijk. De laatste dag van het weekend wordt parallel met de scheidsrechtersopleiding een instaptest voor de cursussen Initiator en Trainer B georganiseerd. Kandidaat-trainers kunnen dus genieten van een ideale combinatie. Want als trainer is kennis van het reglement en van arbitrage natuurlijk een belangrijk pluspunt.

Programma: vrijdag 25/2/2011, 19u00: zaterdag 26/2/2011: zondag 27/2/2011: Locatie:

ontvangst en eerste activiteiten opleiding theorie en praktijk vervolg opleiding en examen; instaptests trainerscursussen Bloso-domein Kattevenia Genk

Instaptesten trainerscursussen vlaamse trainersschool In 2011 staat er een cursus initiator en de start van de cursus trainer B op het programma. Om bepaalde vaardigheden en technieken aan te leren aan jongeren, wordt er verwacht dat de kandidaat-trainer zelf over een degelijke technische bagage beschikt en inzicht heeft in de sport. Bij de voorbije trainerscursussen hebben de docenten hierop echter belangrijke lacunes waargenomen bij de deelnemers. Daarom organiseert de Vlaamse Schermbond instaptesten voor de trainerscursussen. Op die manier wordt getracht het niveau van de cursisten en dus ook van het onderricht op te krikken. Op 19 december organiseert de Vlaamse Schermbond een trainersbijscholing waarop de inhoud van de instaptesten wordt bekend gemaakt. Dus zowel trainers, die toekomstige cursisten moeten voorbereiden, als de toekomstige cursisten zelf, worden hier verwacht. Tijdens het scheidsrechterweekend, 25-27/02/2011, worden deze instaptesten voor het eerst afgenomen. In de loop van de maand maart gaat de initiatorcursus van start. De trainer B cursus start in het najaar. De instaptesten moeten telkens op de drie wapens afgenomen worden. Ze worden georganiseerd voor niveau 1 (initiator) en niveau 2 (trainer B) van de trainerscursussen van de Vlaamse Trainersschool. Hierbij worden enerzijds een aantal sportspecifieke vaardigheden en anderzijds de technische bagage van de cursist geëvalueerd. De sportspecifieke vaardigheden worden onder de vorm van groepsoefeningen georganiseerd waarbij er opdrachten gegeven worden die de cursisten uitvoeren en waarbij ze geëvalueerd worden door drie trainers. De technische bagage wordt geëvalueerd aan de hand van een individuele les waarbij de kandidaat-trainer de leerling is van de VTS-docent van de cursus of van een andere trainer. De verschillende kandidaat-trainers nemen bij dezelfde persoon les en worden door de VTS-docent en twee andere examinatoren geëvalueerd. Voor verdere informatie verwachten we jullie op de bijscholing van 19 december 2010. Nele Schouterden Directeur sportkaderopleiding

GEZOCHT: Locatie voor bijscholingen Bij het organiseren van bijscholingen voor trainers verloopt de zoektocht naar een geschikte locatie steeds moeilijk. Daarom een oproep aan onze clubs. De clubs die een bijscholing wensen te laten plaatsvinden in hun schermzaal, mogen contact opnemen met de VSB [email protected]. 5

• SPORTSPROKKELS •

(*) De tests worden enerzijds gebruikt om de motorische kwaliteiten van de jongeren te meten en anderzijds om een voorselectie te maken voor instap in de topsportschool (TSS). De trainers kunnen aan de hand van de feedback over de testen, hun trainingen aanpassen zodat de jongeren aan hun zwakke punten kunnen werken. Alle gegevens worden door de VSB gearchiveerd in een database. Schermers die goede resultaten behalen op de tests worden uitgenodigd voor een tweede testdag (ergens begin mei’11). Deelname hieraan is volledig vrijblijvend. Er zal wel reeds gevraagd worden of de schermer al dan niet interesse heeft om in te stappen in de TSS. Aan de hand van de resultaten van de tweede testdag wordt bepaald wie mag instappen in de TSS (uiteraard nog steeds vrijblijvend). Tegen half juni dienen de geselecteerden te beslissen of ze al dan niet instappen in de TSS.

• IN DE KIJKER •

Jerzy Wezowsky Op 15-jarige leeftijd ontstond bij hem interesse voor sport en heel vlug ging zijn aandacht uit naar schermen: het werd zijn favoriete sport. De sfeer in de schermclub, de veelvuldige verplaatsingen, de contacten met studenten en het belang dat hij deze sport hechtte hadden tot gevolg dat Maître Wezowski besloot verder te studeren aan de Academie voor Lichamelijke Opvoeding in Warschau. Vanaf dan nam hij actief deel aan het sportleven door nationale en internationale kampioenschappen bij te wonen. Dankzij de studies in Lichamelijke Opvoeding kon hij kennis verwerven in technische aangelegenheden, in het bijzonder voor zijn specialisatie: de schermsport. Tegelijk hield deze opleiding ook organisatie van de sport en de voorbereiding tot andere sportdisciplines in. In 1965 – na het behalen van een diploma in hogere studies – startte de beroepsloopbaan van Maître Wezowski aan dezelfde Academie, met name aan het Instituut voor Theorie en Methodiek van het Schermen. Simultaan werd hij aangesteld door de studentensportclub AZS-AWF als coördinator en trainer. Reeds in 1970 richtte Maître Wezowski een sportschool op voor schermen, die nog tot op heden bestaat. Samenlopend met deze didactische opdracht deed Maître Wezowski opzoekingswerk dat in 1976 resulteerde in het behalen van een Doctoraat in de Lichamelijke Opvoeding. Zijn praktische en theoretische kennis heeft Maître Wezowski overgebracht via publicaties in diverse artikelen en verhandelingen in Poolse sportbladen, o.m. in “Kultura Fizyczna” (Lichamelijke Opvoeding) en “Sport Wyczynowy” (Competitiesport). Hij ontwikkelde verschillende leerprogramma’s voor schermen, bestemd voor trainers, monitoren en sportscholen. In 1976 verscheen zijn handboek “SZERMIERKA” (Het Schermen), dat in het Frans vertaald in 1981 in België gepubliceerd werd. Als wetenschappelijk medewerker van de Akademie voor Lichamelijke Opvoeding neemt Maître Wezowski vaak deel aan cursussen, conferenties, seminaries en symposia, zowel als toehoorder als spreker. Vanaf dan – en tot op heden – heeft hij ontelbare stages en monitorcursussen geleid in o.m. Zwitserland, Duitsland en Kroatië. Van 1965 tot 1981 was Maître Wezowski verantwoordelijk voor de opleiding en diplomering van 141 Poolse schermtrainers, waarvan de leerlingen op nationaal en internationaal vlak zeer goede resultaten behaalden. Tussen 1976 en 1981 werd Maître Wezowski tevens benoemd tot trainer van de nationale Olympische vertegenwoordiging. Zijn leerlingen behaalden verschillende internationale overwinningen (categorie A) op het hoogste niveau, o.m.: • Tweemaal een 2de plaats op de Universiade 1974 en 1977 • Een 3de plaats Europabeker 1969 • Een 1ste plaats Wereldkampioenschap 1978 • Een 3de plaats Olympische Spelen 1980 • Verschillende nationale Poolse kampioenstitels In 1981 (tot 1985) ondertekende Maître Wezowski een contract met een Antwerpse schermvereniging en tegelijkertijd trainde hij de nationale Olympische vertegenwoordiging van België en Nederland. Opnieuw behaalden de door hem getrainde leerlingen – zowel Belgische als Nederlandse atleten van diverse categorieën – opmerkelijke resultaten op internationaal vlak. In België tussen 1982 en 1992: • Een 2de plaats op het Europees Kampioenschap 1982 • Een 8ste plaats (individueel) op het Wereldkampioenschap van hetzelfde jaar • Een 6de plaats (per ploeg) het Wereldkampioenschap van hetzelfde jaar • Een 8ste plaats (individueel) Olympische Spelen 1984 • Verschillende 1ste plaatsen op internationale toernooien • Verschillende geselecteerde atleten voor de Olympische Spelen • En diverse nationale schermtitels In Nederland tussen 1984 en 1994: • Een 6de plaats op het Wereldkampioenschap degen (per ploeg) • Een 4de plaats op het Europees Kampioenschap • Finaleplaats op het Europees Kampioenschap floret (individueel) • Verschillende nationale Nederlandse kampioenstitels Vanaf 1985 is Maître Wezowski ook werkzaam in de Vlaamse Schermschool /in België/ als technisch directeur, verantwoordelijk voor de voorbereiding en de kadervorming van 39 gediplomeerde trainers. 6

Gedurende decennia is Maître Wezowski op die manier als docent mede verantwoordelijk voor de vorming van het “schermkader” (47 gediplomeerden) in Nederland. In 1989 volgt in Antwerpen, met de steun van ouders van jonge schermatleten, de oprichting van de “Schermacademie Wezowski”. Atleten van de SAW behalen op nationaal en internationaal niveau geregeld opmerkelijke resultaten: jaarlijks gemiddeld 1 tot 3 Belgische kampioenstitels. Tot slot ook nog vermelden dat Maître Wezowski vanaf 1981 tot 2006 als leraar Lichamelijke Opvoeding en sport verbonden was aan de Vita & Pax-basisschool in Antwerpen. Het onderwijs aan deze school is gebaseerd op de pedagogische principes van Maria Montessori. Ook hier slaagt hij erin om verschillende leerlingen van de school op te leiden tot bekwame en gemotiveerde schermmonitoren, waarvan sommigen kampioenstitels behalen op nationaal vlak.

In de eerste plaats was het een succes voor de schermers door hen veel te laten schermen. Zo koos de club om bij de pupillen geen uitschakeling te voorzien, waardoor de nadruk lag op ervaring opdoen door hen vele wedstrijden te laten schermen en op spelplezier door de druk van te moeten winnen weg te nemen. De reacties waren lovend. Voor de cadetten, (meer dan 45 deelnemers bij de heren) betrof het een nationale circuittornooi en werd er geopteerd voor een uitschakeling met herkansing. Ook hier schermden de deelnemers dus veel wedstrijden en waren zij hierover opgetogen. In de tweede plaats was deze editie ook een succes voor de organisatie. Door te opteren voor een gespreide aanpak over twee dagen en dankzij de uitmuntende DT o.l.v. van Jos Briers en Kristof Van Duffel en hulp van de vele scheidsrechters, verliep het tornooi volgens plan. Deze editie is dan ook een hart onder de riem voor de vele vrijwilligers en de club om ook volgend jaar te kiezen voor een tornooi dat wordt georganiseerd in functie van schermplezier.

Falen in je voorbereiding is je voorbereiden op falen We vonden weer een interessante tekst om voor te leggen aan enkele trainers. Dit maal gaat het om een vertaling van de tekst ‘Failing to Prepare is Preparing to Fail‘ van Beth Athanas en vroegen we de mening van Nele Schouterden en Yoeri Van Laecke. Het ontwikkelen van een consistent prestatieniveau in uw schermwedstrijden, begint met de voorbereiding op het tornooi. Het uitstippelen van een persoonlijke routine moet deel uitmaken van het trainingsprogramma van elke schermer. Het creëert een goede basis voor de rest van de dag. Hoe u zich voelt bij het begin van een wedstrijd - zowel mentaal als fysiek - zou moeten gepland zijn en ingeoefend alsof u het reeds een miljoen keer hebt gedaan. Op die manier, zal u een echte wedstrijddag niet aanvoelen als een nieuwe en stressvolle situatie. NS: Iedereen die aan wedstrijden deelneemt, weet dat men niet elke wedstrijddag met datzelfde goede gevoel opstaat. Misschien heb je niet goed geslapen of ben je een beetje stijf. Toch is het belangrijk dat eens je op die piste gaat staan, dat je je fantastisch voelt. Sterk, gefocust en vooral met veel zin om die treffer te gaan zetten. Om steeds datzelfde goede gevoel te hebben moet je werken aan een persoonlijke routine. Het komt niet vanzelf. Je moet bewust op zoek gaan naar wat voor jou tot dat goede gevoel kan leiden. Let wel op, alles wat je hiervoor doet moet door jezelf te controleren zijn. Het ontwikkelen van een wedstrijdplan is een cruciaal onderdeel van de training van een competitieschermer. Het kan een reusachtig verschil maken in uw wedstrijdresultaten. Een inconsistente voorbereiding kan tot inconsistente prestaties leiden. Sommige schermers denken dat zij een vastgelegde routine hebben terwijl zij in feite een ritueel hebben. Een ritueel is gebaseerd op bijgelovig gedrag dat niet gerelateerd is aan de prestatie (zie de Magische Veer van Dumbo, Fencing.Net, Augustus 20, 2007). Dit kan voortkomen uit angst wanneer de atleet denkt dat hij weinig controle heeft over zijn prestaties. Ze zijn dan meer bezig met wat met hen gebeurt , eerder dan met wat zij doen om hun prestaties te beïnvloeden. In tegenstelling tot het uitvoeren van een ritueel, is een routine een vastgesteld plan dat handelt over de atleet zijn voorbereidingen op de wedstrijd en het plan gedurende de wedstrijd zelf. Deze taakgerichte handelingen geven de atleet een gevoel van controle, stabiliteit en paraatheid. Een routine wordt zodanig opgesteld dat onstabiel gedrag dat (tegenstrijdigheden) een negatieve invloed hebben op de prestaties beduidend worden verminderd. Er zijn vele soorten routines. Gezien schermen een individuele sport is, moet de routine voor u aangepast zijn. 7

• ARTIKEL X •

In het weekend van 20 en 21 november organiseerde de Schermkring Herckenrode in de nieuwe sporthal van Spalbeek het jaarlijkse internationale schermtornooi voor jeugd floretschermers (pupillen, miniemen en cadetten): de Jeugdcup Maître Verboven. Met meer dan 125 schermers uit Duitsland, Nederland en België was ook deze editie een succes.

• TERUGBLIK •

Nabeschouwing Jeugdcup Maitre Verboven

• ARTIKEL X •

Maak een routine voor elk deel van het voorbereidingsproces van het toernooi. NS: Controle is zeer belangrijk als je over routine spreekt. Hoe meer je als schermer zelf kan controleren, hoe minder stress, hoe sterker en zelfzekerder je je voelt. Dit is belangrijk in een sport waar er al veel parameters oncontroleerbaar zijn zoals de tegenstander en de scheidsrechter. Belangrijk is dus dat je je niet te veel bezighoudt met oncontroleerbare parameters, maar veel met controleerbare parameters. Je moet wel een beetje open staan voor de scheidsrechter en de tegenstander om de scheidsrechter mee te proberen krijgen in je spel en om de tegenstander af te tasten om hem vervolgens op zijn zwakke punten te pakken, maar je kan hen nooit volledig controleren. Zaken die je wel kunt controleren zijn: je eigen gedrag, je techniek en je materiaal.

Voorbeeld van pre-tornooi-routine De nacht vóór het toernooi

• De controle van de wapens en het andere materiaal. • Inpakken van extra kleren, water, handdoek, voedsel, pijnstillers, en de wegbeschrijving. • Ga naar bed acht uren alvorens de wekker zal afgaan.

Ochtend van het toernooi

• Ontwaak 2 uren vóór de check-in-tijd. • Neem een douche, ontbijt. • Vertrek om aan te komen 45 minuten vóór de check-in sluit. • Inschrijven bij registratie. • Controleer de wapens opnieuw. • Opwarming en stretchen. Licht inschermen. Blijf gehydrateerd. • Doe warme kledij aan boven het schermtenue. Voorbeeld van een routine tussen de treffers • Reageer op de treffer. • Ga terug naar de lijn. • Sta in schermhouding, verschuif je gewicht van je voorste been naar je achterste been.

• Denk aan kernwoorden en uitdrukkingen. „afstand,“ „arm strekken,“ „snelle voetbeweging,“ of „blijf er bij.“ • Kijk naar beneden om er zeker van te zijn dat je voorste teen achter de lijn staat. • Ga in schermhouding staan en knik wanneer de scheidsrechter vraagt: „Klaar?“

Voorbeeld van een pre-ronde-routine • Weten wanneer u het volgende gevecht moet schermen en tegen

wie. • Doe warm-houdende kledij uit wanneer de ronde vóór u op 4 treffers is gekomen. • Ga met je masker en wapen naar de roller wanneer de voorgaande schermer zich loshaakt. • Sluit je aan aan de piste. Plug het wapen in. Test het wapen. • Houd het masker in de hand terwijl je naar de scheidsrechter stapt om het wapen te testen. • test het materiaal van de tegenstander door het geldige trefvlak te raken of de schelp van de tegenstander (degen). • Stap naar de lijn, groet, en zet masker op. „Je kunt het!“ denk je bij jezelf terwijl je het masker opzet. Kijk naar beneden om er zeker van te zijn dat je voorste teen achter de lijn staat. Ga in de engarde-positie staan en knik wanneer de scheidsrechter vraagt: „Klaar?“

Voorbeeld van post-tornooi-routine • Omkleden, lichaamsdraad oprollen. • Veeg de binnenkant van het masker af. • Neem een lange warme douche. Doe propere kledij aan. • Steek alles netjes in je schermtas. Neem een stevige maaltijd in het lokaal restaurant.

Het ontwikkelen en het uitvoeren van een routine waarborgt niet elke keer succesvolle resultaten. Maar wat het wel doet, is het element van variabiliteit wegnemen. Als een schermer af en toe niet goed schermt bij een tornooi en hij volgde steeds dezelfde routine, dan weet hij dat, wat er ook verkeerd ging, dit weinig te maken had met het volgende van zijn routine. Hij kan het aantal mogelijke oorzaken van de problemen beperken. In plaats van de vele wisselende variabelen als mogelijke oorzaken van het slechte schermen te moeten bestuderen, kan een consistente routine hem helpen bij het verbeteren van zijn zwakheden. NS: De voorbeelden hierboven zijn zeker interessant om mee te nemen. Ga maar eens na hoeveel van deze punten je zelf doet. De routine begint dus de dag voor de wedstrijd of de dag voor het vertrek naar de wedstrijd. Meestal start die met het controleren van het materiaal en het klaarmaken van de schermtas. Op dit vlak denk ik dat veel jongeren al veel kunnen leren. Wie maakt zijn eigen schermtas klaar? Wie controleert en repareert zijn eigen schermmateriaal? Weet dat dit inherent deel uitmaakt van uw sport. Hoeveel (meestal de ouders dan nog) staan er de morgen van de wedstrijd in de sporthal aan te schuiven bij Alain Deramaix of Florent Bessemans? Ook voor de trainers, incluis mezelf, is dit een werkpunt. De trainers zouden hier één tot twee keer per jaar een training aan moeten spenderen. Op die manier leren we de jongeren wat schermen is. Het is een individuele sport waarbij de schermer het zelf moet doen, niet de trainer of de ouder. We moeten de schermers hierin misschien vroeger hun verantwoordelijkheid leren nemen. Bekijk eens een clipje van een Rugby-team. Dit soort routine zou niet geschikt zijn voor een individuele schermer, maar het is een routine die geschikt is voor een rugbyteam. Rugby is een teamsport die heel wat agressie en teamwerk vereist. Een deel van hun routine bestaat erin om een lied dat voor hen een spirituele betekenis heeft, te zingen en uit te beelden. Het brengt niet alleen de spelers samen, maar krijgt de menigte ook mee ‘op hun golflengte’. YVL: Op topniveau is een routine hebben van groot belang, als houvast en om zo veel mogelijk onzekerheden uit te sluiten. Het voorbeeld in de tekst is praktijkgericht en realistisch. Elke topschermer dient zelf en liefst samen met zijn trainer tot zijn persoonlijke routine te komen. Je dient zoveel mogelijk de routine te volgen maar indien door onverwachte omstandigheden (bvb. transportproblemen….) die routine niet gevolgd kan worden mag dat niet nefast zijn voor je mentale spirit. Ook daar moet op getraind worden…. De routine mag geen obsessie worden… NS: Zelf, bewust en gecontroleerd handelen dus! Veel succes allemaal! 8