Info over de PENSIOENWET voor Ondernemingspensioenfondsen
Nieuwe verdeling verantwoordelijkheden
tussen werkgever, werknemer en pensioenuitvoerder
De Pensioenwet Op 26 september is de Pensioenwet na jarenlange discussie door de Tweede Kamer aangenomen. Met de komst van de nieuwe wet verandert de verhouding tussen werkgever, werknemer en pensioenuitvoerder. Ook staat de bescherming van de werknemer in de nieuwe wet centraal. En krijgt de communicatie met werknemers veel aandacht.
Van wetsvoorstel naar invoering Op 20 december 2005 heeft minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het wetsvoorstel voor de Pensioenwet ingediend. Na vijf nota’s van wijziging en bijna 50 (herziene) amendementen en moties heeft de Tweede Kamer over de Pensioenwet gestemd en is de wet op 26 september 2006 aangenomen. Nu kan de behandeling in de Eerste Kamer beginnen. De nieuwe wet vervangt de verouderde Pensioen- en spaarfondsenwet en gaat op 1 januari 2007 in. Met de meest ingrijpende onderdelen krijgt u overigens pas in 2008 te maken. Vanwege de grote impact die deze onderdelen in de praktijk zullen hebben geldt een jaar uitstel. Voor sommige artikelen is er zelfs een uitstel van twee jaar. De Tweede Kamer heeft op 24 oktober, bij de behandeling van de aparte invoeringswet van de Pensioenwet, besloten over deze uitsteltermijnen. De recente behandeling in de Tweede Kamer heeft enkele belangrijke toevoegingen opgeleverd, zoals de invoering van een indexatielabel en een nationaal pensioenregister. Met een indexatielabel krijgen (nieuwe) werknemers inzicht in het indexatiebeleid en daarmee een beter beeld van de kwaliteit van de pensioenregeling. Het pensioenregister biedt de werknemer een compleet overzicht van alle, bij verschillende werkgevers opgebouwde, pensioenaanspraken. Het is de bedoeling dat het pensioenregister vanaf 2011 operationeel is.
Nieuwe verdeling verantwoordelijkheden Met de Pensioenwet worden de verantwoordelijkheden tussen werkgever, werknemer en pensioenfonds (de pensioenuitvoerder) transparant. Er is sprake van een driehoeksverhouding. De werkgever sluit een pensioenovereenkomst met zijn werknemers en brengt die onder bij het pensioenfonds. Werkgever en pensioenfonds maken afspraken over de manier waarop de pensioenovereenkomst wordt uitgevoerd. Deze afspraken worden vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst. De werknemer krijgt een directe en zelfstandige relatie met het pensioenfonds op basis van het pensioenreglement dat het pensioenfonds verstrekt. Het pensioenfonds is volgens de Pensioenwet verantwoordelijk voor de communicatie met werknemers. Omdat u herverzekerd bent, neemt AEGON bepaalde taken van u over. Dit wordt geregeld in een uitbestedingsovereenkomst.
AEGON (herverzekeraar) Uitbestedingsovereenkomst Pensioenfonds (pensioenuitvoerder) Pensioenreglement
Uitvoeringsovereenkomst PENSIOENWET Werkgever
Werknemer Pensioenovereenkomst
Communicatie met werknemers De Pensioenwet zorgt ervoor dat pensioentoezeggingen aan werknemers ook daadwerkelijk worden nagekomen. Volgens de huidige wetgeving is de werkgever verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van de pensioentoezegging en de communicatie hierover aan de werknemers. De nieuwe Pensioenwet legt die verantwoordelijkheid straks bij u, het pensioenfonds. U bent verantwoordelijk voor de communicatie met werknemers, daar heeft een werkgever geen omkijken meer naar. Bij uitbesteding van deze zaken maken u en AEGON hierover natuurlijk goede afspraken. Vervolgens zorgt AEGON voor heldere en duidelijke communicatie met uw deelnemers.
Startbrief Het pensioenfonds moet nieuwe werknemers met wie de werkgever een pensioenovereenkomst sluit, binnen drie maanden na de opname in de regeling een startbrief sturen. In deze startbrief wordt de pensioenovereenkomst in begrijpelijke termen uitgelegd. Deze startbrief geldt pas vanaf 1 januari 2008, zodat u tijd hebt om dit nieuwe communicatiemiddel te ontwikkelen. Maar ook in 2007 gelden voor het pensioenfonds op dit punt verplichtingen. Zoals nu reeds geregeld is in de PSW, moet de nieuwe deelnemer bij toetreding op de hoogte worden gesteld van de statuten en reglementen.
3
Pension Fund Governance De principes voor goed pensioenfondsbestuur zijn op 16 december 2005 vastgesteld door de Stichting van de Arbeid. Ze bevatten afspraken over zeggenschap, verantwoording en toezicht. Met de invoering van de Pensioenwet zijn ze vanaf 1 januari 2007 bij wet voorgeschreven. In 2008 wordt bekeken hoever pensioenfondsen zijn met de implementatie van de principes en hoe deze vorm en inhoud hebben gekregen. In de principes is vastgelegd dat het bestuur aan een verantwoordingsorgaan rekenschap dient af te leggen over het gevoerde beleid en de genomen besluiten. Hierbij is het van belang dat er op evenwichtige wijze met de belangen van (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en de financieel betrokken werkgevers rekening is gehouden. De regering acht het daarom wenselijk dat deze geledingen in het verantwoordingsorgaan zijn vertegenwoordigd. Uit de principes volgt verder dat er goed intern toezicht moet zijn binnen het pensioenfonds. Een ander belangrijk element is dat het bestuur zorg moet dragen voor een adequate interne klachten- en geschillenprocedure.
Financieel Toetsingskader Het Financieel Toetsingskader (FTK) is een belangrijk onderdeel van de Pensioenwet. De ingangsdatum is 1 januari 2007. Belangrijk is dat zowel de bezittingen als verplichtingen op marktwaarde gewaardeerd moeten worden. Voor bezittingen was u dit al gewend, voor verplichtingen is dit nieuw. Ook worden in het FTK de normen voor financiële zekerstelling wettelijk vastgelegd. In het besluit FTK worden onder andere eisen gesteld aan de beleggingen van het pensioenfonds. Ook worden voorschriften gegeven voor de financiering van de toeslagverlening en geldt de eis van een kostendekkende premie. Het FTK is zo’n belangrijk en ingrijpend onderdeel van de Pensioenwet dat AEGON over dit onderwerp een apart kennisdocument heeft ontwikkeld. U zult dit binnenkort van ons ontvangen.
Wat kunt u van AEGON verwachten? De afgelopen maanden heeft AEGON achter de schermen hard gewerkt om de wijzigingen van de Pensioenwet te vertalen naar nieuw beleid. Komend jaar zullen wij u steeds over de verdere uitwerking van het beleid informeren. We zullen u precies uitleggen wat de wijzigingen voor u betekenen en waarvoor u zelf verantwoordelijk bent. Ook vertellen wij u wat u van ons kunt verwachten en waarin wij u kunnen ondersteunen. We zullen u op verschillende manieren informeren over de Pensioenwet. Naast het geven van informatie in nieuwsbrieven organiseren we workshops en krijgt u de mogelijkheid om een speciale e-learningmodule te volgen. Deze interactieve kennismodule, die met een toets afgesloten wordt, gebruiken wij bijvoorbeeld ook bij de opleiding van onze eigen medewerkers. En op www.aegon.nl onder ‘zakelijk’ kunt u bovendien terecht voor meer informatie over de Pensioenwet.
4
Overgangstermijn Voor de invoering van de meest ingrijpende onderwerpen van de Pensioenwet geldt niet 1 januari 2007 maar is een overgangstermijn afgesproken. Uitgangspunt voor pensioenfondsen is een overgangstermijn van één jaar.
De Pensioenwet per 1 januari 2007* De belangrijkste onderdelen van de Pensioenwet, die op 1 januari 2007 ingaat, komen hier aan de orde. De werkgever moet nieuwe werknemers binnen een maand na indiensttreding schriftelijk laten weten of ze een pensioenovereenkomst krijgen aangeboden. Als de werknemer een aanbod voor het sluiten van een pensioenovereenkomst krijgt, dan moet worden aangegeven wie de pensioenuitvoerder is en wanneer het aanbod gedaan wordt. Een nieuwe werknemer heeft automatisch recht op een pensioenovereenkomst als collega’s met dezelfde werkzaamheden al een pensioenaanbod is gedaan. Dit recht vervalt wanneer de werkgever binnen een maand schriftelijk aangeeft dat hij geen aanbod doet of pas op een later tijdstip. Een volledige startbrief is pas vereist vanaf 1 januari 2008. In 2007 moet u echter op dit punt wel aan reeds bestaande verplichtingen voldoen. Het pensioenfonds moet deelnemers bij toetreding namelijk op de hoogte stellen van de statuten en reglementen. Het pensioenfonds moet de deelnemersraad of als die niet bestaat de (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden elk kwartaal informeren bij een betalingsachterstand van 5% van de totaal te ontvangen jaarpremie en tevens als niet wordt voldaan aan de geldende eisen inzake het minimaal vereist eigen vermogen. U moet voldoen aan de eisen op het gebied van Pension Fund Governance zoals hiervoor beschreven. De hersteltermijn in geval van onderdekking (niet voldoen aan het minimale vereiste vermogen) van een pensioenfonds mag maximaal drie jaar bedragen. U moet voldoen aan de eisen op het gebied van het Financieel Toetsingskader zoals hierboven beschreven. U ontvangt een apart kennisdocument van AEGON over dit onderwerp. Op het gebied van medezeggenschap gaat vanaf 1 januari 2007 een aantal wijzigingen in. De leden van het bestuur van het pensioenfonds, de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan krijgen ontslagbescherming. De deelnemersraad krijgt bij meer aangelegenheden adviesbevoegdheid en moet over voldoende facilitaire middelen beschikken om zijn taak goed te kunnen uitvoeren.
De Pensioenwet per 1 januari 2008* De invoeringswet van de Pensioenwet zorgt ervoor dat veel artikelen van de Pensioenwet waarschijnlijk pas gaan gelden op 1 januari 2008. Vanaf die datum betekent de Pensioenwet dan onder andere het volgende voor u. Aan de pensioenregeling moeten alle werknemers van 21 jaar en ouder kunnen deelnemen. Nu is er nog geen wettelijke leeftijdsgrens voor deelname aan een pensioenregeling en kennen veel bestaande regelingen een opnameleeftijd van 25 jaar. De werkgever is verplicht werknemers van 21 jaar en ouder bij het pensioenfonds aan te melden. Met deze maatregel bereikt de overheid dat meer mensen in aanvulling op de AOW pensioen opbouwen. Werknemers die op het moment dat de wet in werking treedt ouder zijn dan 21 jaar maar jonger dan de tot dan toe geldende opnameleeftijd - moeten worden opgenomen in de regeling vanaf de datum van inwerkingtreding van de regeling en niet met terugwerkende kracht tot hun 21ste. Het pensioenfonds moet nieuwe werknemers met wie de werkgever een pensioenovereenkomst sluit, binnen drie maanden na de opname in de regeling een startbrief sturen. In deze startbrief wordt de pensioenovereenkomst in begrijpelijke termen uitgelegd. AEGON gaat deelnemers straks bij vastgestelde ‘events’ - zoals indiensttreding, scheiding en arbeidsongeschiktheid - steeds op dezelfde uniforme wijze informeren. Zo weten deelnemers precies waar ze aan toe zijn en is ook direct duidelijk wat de wijzigingen voor het pensioen betekenen. Het pensioenfonds stelt een pensioenreglement vast in overeenstemming met de pensioenovereenkomst en de uitvoeringsovereenkomst of het uitvoeringsreglement.
* onder voorbehoud van de definitieve besluitvorming in de Eerste Kamer
5
Het pensioenfonds moet deelnemers jaarlijks een overzicht sturen van hun opgebouwde pensioenen. Dit is het ‘uniform pensioenoverzicht’. In dit overzicht wordt uitleg gegeven over toeslagen, de factor A en het soort partnerpensioen. Bij premieovereenkomsten (nieuwe naam voor de huidige beschikbare premieregelingen) met beleggingsvrijheid heeft het pensioenfonds een zorgplicht. Het moet ervoor zorgen dat het risico afneemt naarmate de pensioendatum van de deelnemer nadert. De Pensioenwet geeft de deelnemer echter de vrijheid om niet deel te nemen aan beleggen volgens deze risicoprofielen maar te kiezen voor vrij beleggen. AEGON ontwikkelt in het kader van deze zorgplicht beleggingsmogelijkheden volgens vaste risicoprofielen. Om deelnemers meer inzicht te geven in het indexatiebeleid moeten pensioenfondsen met een indexatielabel gaan werken. Dit label zal in 2007 worden ontwikkeld. Het pensioenfonds moet voldoen aan uitgebreide communicatieverplichtingen. Wanneer het pensioenfonds niet beschikt over het recentste adres van een gewezen deelnemer, gepensioneerde of gewezen partner moet het pensioenfonds navraag doen bij de gemeentelijke basisadministratie. Om de positie van werknemersleden in het bestuur van pensioenfondsen te verbeteren moet de wijze van benoeming van werknemersbestuursleden van ondernemingspensioenfondsen in de statuten worden vastgelegd. Voor de wijze van benoeming is een viertal mogelijkheden in de Pensioenwet opgenomen. Vanaf 1 januari 2008 hebben deelnemers de mogelijkheid om een deel van het opgebouwde ouderdomspensioen uit te ruilen voor een partnerpensioen. Dit recht bestaat niet alleen bij pensionering maar - en dat is gewijzigd - ook bij beëindiging van het deelnemerschap. Vanaf 1 januari 2009 moet het pensioenfonds in het laatste jaar voor de pensioeningangsdatum de deelnemer standaard een uitruilvoorstel aanbieden. Uiterlijk op 1 januari 2009 moet het pensioenfonds met het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen een contract hebben afgesloten over het aanleveren van arbeidsongeschiktheidsgegevens van deelnemers.
6
Voor meer informatie over de Pensioenwet, kijk op www.aegon.nl Wanneer u op de homepage van www.AEGON.nl op het tabblad ‘Zakelijk’ klikt, en vervolgens op ‘Pensioen’ in de linkerkolom, komt u terecht op de overzichtspagina Pensioen. Hier staat in de middelste kolom een aantal onderwerpen vermeld, waaronder de Pensioenwet. Als u hierop klikt, komt u op de overzichtspagina Pensioenwet, waar alle relevante en actuele informatie over de Pensioenwet overzichtelijk bij elkaar staat.
www.aegon.nl
CIC 1903 november 2006
AEGON Postbus 70 2501 CB Den Haag
