Info J E B R O N V Z W

Info

België - Belgique P.B. 9300 AALST 1 3/5557

J E B R O N V Z W HERABONNEER NU !!! Jebron vzw waar zoekers thuis mogen komen Begijnhof 1 , 9300 Aalst Tel 053/77.51.16 E-mail : [email protected] Web: www.jebron.be JAARGANG 34 Nr. 1

SEPTEMBER 2009

Afgiftekantoor 9300 Aalst 1

Herkenningsnummer 3770

Verschijnt maandelijks

(behalve in juli en augustus)

Verantwoordelijke uitgever :

Ingrid Van de Voorde

WIJ ZOEKEN NIEUWE IMPULS VOOR INFO-JEBRON: Een nieuwe redactie-raad Iemand die de lay-out kan doen van het maandelijks tijdschrift. Tel. 053/77.51.16 E-mailadres is [email protected]

REDACTIONEEL SEPTEMBER 2009

Vakantie met kinderen Twee volle maanden schoolvakantie. Twee volle maanden rust en ontspanning. Alle stress, alle "moeten" valt weg. Niet langer leven naar de klok bepaald door werk of school, muziekles, dans, sport, slaapuur …. Maar opstaan als je wakker wordt en gaan slapen als je moe bent. Middagmaal om twee uur moet kunnen en avondmaal bij kaarslicht. Onze kinderen hebben zelden moeite gehad hun vrije tijd in te vullen. Er werd gelezen, spelletjes gespeeld, met vriendjes afgesproken, geknutseld, massa's stoepkrijt hebben ze verwerkt in huisjes, straatjes, pleintjes, … Maar sinds een tweetal jaar slingert het speelgoed niet langer door het huis, de tafel is geen playmobil-stad of boerderij meer en de laatste emmer stoepkrijt staat werkloos in de garage. De interesse voor TV en computer is onmiskenbaar aanwezig, maar gelukkig is er meer dan dat. Elk jaar trekken we er met ons gezin op uit. Waar we tot 2 jaar geleden ter plaatse zonder protest een ganse dag uitstap konden afwisselen met een halve dag, hebben we nu toch wel een andere ritme gevonden. Gelukkig zijn ze ondertussen ook al wat ouder en blijven ze heel graag "alleen" in het vakantiehuisje. Dit jaar reisden we, net als vorig jaar, naar het warme Umbrië. Midden in de velden ligt het domein waar we twee weken vertoefden, van waaruit we mooie stadjes bezochten, waar we zwommen als we er zin in hadden, waar we anderen ontmoetten en boeken lazen genietend van de warmte van de zon. Helemaal rimpelloos verlopen deze vakanties natuurlijk niet. Elk jaar weer is het een uitdaging om een haalbare combinatie te vinden tussen mekaars interesses, wensen, verwachtingen. Elk jaar is het opnieuw mekaar "zoeken" en gelukkig ook mekaar "vinden", kunnen omgaan met een "ochtendhumeur", met koppigheid, heimwee naar …. We hebben er eentje die trouw zweert aan de Belgische keuken, terwijl Italië zoveel typische lekkere groenten en gerechten te bieden heeft. Alleen dat is een dagelijks weerkerend probleem. Niet altijd gemakkelijk, en als mama al helemaal niet, want je probeert toch wel de gulden middenweg te zoeken voor hen allen. Ook Erik moet wennen aan twee weken aan één stuk van 's morgens vroeg tot 's avonds laat met zijn dochters samenleven. Maar stel je onze dochters voor om een dagje naar Rome te gaan, dan kiezen ze met zijn drieën voor een bezoek aan de Sixtijnse kapel ook al houdt dat een aantal uren Vaticaans museum in. Schrap je,zoals drie jaar geleden, het bezoek aan Nice van de agenda wegens te druk, dan klinkt er luid protest en schieten er zes helpende handen te voorschijn om dit toch maar mogelijk te maken. Onvoorspelbaar zijn ze. Hoe wij het organiseren : we kiezen voor een bestemming waar zon en water redelijk gegarandeerd zijn, zoeken een domein, in de hoop dat ze daar leeftijdsgenoten treffen en nemen een draagbak vol boeken mee. Dit jaar speelden we op veilig : dezelfde bestemming als vorig jaar, daar dezelfde mensen als vorig jaar (een gezin met eveneens drie kinderen). Dit maakte dat Herlinde andermaal met ons mee op vakantie wou ! Bovendien trokken Luc, Hilde en Janne, enthousiast gemaakt door onze verhalen, mee ! En de heren konden de kritische opmerkingen van één van onze dochters door een gevatte opmerking heel vaak ten goede keren. Waarvoor bij deze nogmaals onze dank! We hadden een zalige en gevarieerde vakantie! Soms ontbeten we met vijf, hadden we middagmaal met dertien en aten avondmaal met 22. We deden uitstappen met vier, zes of acht. Het was meer dan de moeite waard! Wij kennen de luxe van een periode have en goed te kunnen achterlaten en mooie plekjes te gaan ontdekken. We beseffen dat dit niet vanzelfsprekend is. De essentie zit er voor ons vooral in dat je als gezin een periode samen kunt optrekken en het met mekaar kan stellen. Of dat dan ver weg is, of thuis in eigen tuin, is eigenlijk bijzaak. We hopen dat iedereen een deugddoende vakantie beleefd heeft en wensen iedereen een goede start toe bij het begin van het nieuwe werk- of schooljaar!

Inge

Kiezen en/is delen In 1967 nam ik als 21-jarige deel aan een Oecumenisch werkkamp in de abdij van Boquen (Bretagne), waar toen Bernard Besret prior was. Deze buitengewoon charismatische man had van de kleine abdij een centrum van religieuze en evangelische vernieuwing gemaakt, waardoor heel veel mensen naar Boquen afzakten op zoek naar spirituele voeding voor hun maatschappelijk engagement. Maar het mocht niet van de Roomse kerk, die de vernieuwingsbeweging van Besret ervoer als een bedreiging voor de orthodoxie. Zeven jaar later in 1974 bezochten Annemie en ik tijdens een reisje doorheen Bretagne de abdij. Op dat moment was het dan zover: Bernard Besret was afgezet als prior en de abdij werd met sluiting bedreigd. Wat later ook is gebeurd. Ze werd overgedragen aan een orde van vrouwelijke religieuzen, van wie werd verwacht dat ze beter in de pas zouden lopen. Aan de ingang van de abdij stonden bij wijze van verwelkoming op een groot bord van ongeveer vier meter op vier de onvergetelijke en uitdagende woorden: Qui es tu, toi qui passes, Que cherches tu? Es tu près au partage De te perdre pour te retrouver. Wie geregeld in Jebron komt, kent die woorden, maar dan wel in Nederlandse vertaling. Ze staan in de ontmoetingsruimte en ook wanneer je de vernieuwde website van Jebron opent. Die woorden hebben ons toen zo aangegrepen dat we ze nooit meer zijn vergeten en ze op onze eigen levensweg ter inspiratie hebben meegenomen. Vandaar de titel boven dit stukje: kiezen en/is delen en niet, zoals meestal als spreekwoord wordt gezegd: kiezen óf delen. Es tu près au partage? Ben je bereid ervoor te kiezen om je leven met anderen te delen? Over deze vraag wil ik een drietal korte bijdragen schrijven voor Info Jebron, en dit naar aanleiding van de start van ons 34ste werkjaar: Kiezen is eerst gekozen worden. Niemand kent de volledige inhoud van zijn nog haar keuzes. Gelukkig maar! Daarom moeten mensen leren springen.

Hier dan het eerste deel: kiezen is eerst gekozen worden.

1. Kijk maar naar Mozes Vorig jaar hadden we "kiezen" als uitgangspunt genomen voor onze jaarlijkse verdiepingsdag. We lazen in de voormiddag het verhaal van de zogenaamde roeping van Mozes door de Stem die opklonk uit de doornstruik die wel brandde, maar niet opbrandde (Exodus 3-4). Natuurlijk moeten we dit verhaal niet lezen als een platvloerse beschrijving van een historisch constateerbaar gebeuren, maar als een mythe, waarin alle ingrediënten aanwezig zijn, die ook in andere "religieuze" verhalen te vinden zijn: vuur, aangetrokken worden, angst, eerbied (doe je sandalen uit, want de plaats waar je staat is heilige grond), verwondering én verbijstering. Zoals Rudolf Otto schrift: het religieuze, het mysterie is tremendum (boezemt vrees in) et fascinosum (fascineert en trekt aan). Maar daar ga ik nu niet verder op in. Waar het mij hier in deze bijdrage om gaat is: Mozes zal uiteindelijk kiezen voor de weg die hem wordt opgedragen, nadat hij eerst werd gekozen. Hij zal zich vijfmaal met hand en tand verzetten tegen dat gekozen worden, om uiteindelijk toch tot de keuze over te gaan. Hiermee zegt het verhaal duidelijk: kiezen is eerst gekozen worden.

Bij de dubbele betekenis van dat woordje "eerst" wil ik nog even stilstaan. "Eerst" zegt gewoon wat het zegt: namelijk als tijdsaanduiding en dus tegengesteld aan "laatst", maar ook aan alles wat na "eerst" en voor "laatst" komt. Eerst dus in de betekenis van primair. Maar "eerst" kan ook betekenen: primordiaal of beter nog principieel, de kern van de zaak. Zoals het Hebreeuwse "berésjiet", dat letterlijk het eerste woord van de bijbels is: in beginsel, de kern van de zaak is dat God schepper is van hemelen en aarde. "Gekozen worden" gaat dus niet alleen in de tijd vooraf aan "kiezen", maar gaat er ook principieel aan vooraf. Ik kies nadat én omdat ik gekozen wordt.

2.Kijk maar naar de liefde Hoe ontstaat liefde? Kun je je dat nog herinneren? Wellicht niet meer in detail. Maar misschien wel. Maar ik ben er vrij zeker van dat liefde niet begint met de woorden: "ik kies voor jou". Die woorden zijn nooit een beginpunt, wellicht ook best geen eindpunt, maar eerder een reeks van keuzepunten onderweg. Liefde begint met "aangekeken worden", "aangesproken worden", "getroffen worden". Let op de passieve werkwoordvorm: worden. En als het goed is dan is al dat "worden"' wederzijds. En zo ontstaat geschiedenis. Bijvoorbeeld tussen twee mensen die geliefd(en) worden.

3.Kijk maar naar je eigen engagementen We waren midden augustus 1975 in Aalst komen wonen: Annemie, ik en onze twee maanden oude Stijn. Ik wilde wel wat gaan doen in mijn vrije tijd. Maar ik kende nog niet zo goed mijn weg in het Aalsterse landschap. Ik ging eens langs bij Guido Debree, toen nog onderpastoor op Sint Antonius. En Guido zei: je komt als geroepen. Zou je niet willen meedoen aan een nieuw decanaal initiatief rond jeugdpastoraal. Wij komen begin volgend jaar - op 18 maandag januari 1976 in de Meuleschettestraat - voor de eerste keer samen met een grotere groep om aan dat initiatief wat meer concrete vorm te geven. Voilà, ik werd aangesproken door iemand. En ik heb toen gekozen om mij mee achter dat initiatief te zetten en mee te doen. En zo is de Jebrongeschiedenis begonnen, die ook een stuk mijn/onze geschiedenis is geworden en nog steeds voortduurt. Natuurlijk heb ik voor Jebron gekozen en word ik steeds opnieuw uitgedaagd om die keuze te hermaken. Maar ook in dat proces blijven momenten van gekozen worden, van herinnerd worden, van geappelleerd worden noodzakelijk. Al was het maar om niet naast de eigen schoenen te gaan lopen vanuit een soort van ongezonde pretentie: zie eens naar mij en naar mijn keuzes. Want kiezen mag nooit de primaire en principiële passieve component vergeten: ik word gekozen. En dat is een grote genade. Je mag meedoen, ook al ervaar je dat mogen soms wel eens als een moeten. Maar dat is ook zo in de liefde. Trouw blijven is niet altijd rozengeur en maneschijn. Het is ook dag na dag je heilige plicht doen. Het is soms ook: een weg opgaan terwijl bijna alle maatschappelijke (en vaak ook kerkelijke) wegwijzers de andere kant uitwijzen. Maar je gaat toch door, want je werd ooit eens aangekeken, aangesproken, noem het voor mijn part met een groot woord: geroepen. Maar zo groot is dat woord nu ook weer niet, want het betekend gewoon "geappelleerd".

4.Kortom: kiezen is eerst en vooral gekozen worden. En zo zijn we als mensen niet gedoemd om permanent op de tippen van onze tenen te lopen. We hoeven, niet krampachtig te leven en te presteren. Want we worden aangesproken. We worden gekozen. En we mogen er zijn voor mekaar, zorg dragend, deuren en perspectieven openend.

Paul De Witte

Vakantie. Na een dag rijden over drukke autowegen bereikten wij onze langverwachte vakantiebestemming. In de streek waar de Lot en de Dordogne zich kronkelend slingeren door Frankrijks mooiste dorpen ligt het schilderachtige Rocamadour. In een prachtig natuurkader is het historisch centrum toch wel heel bijzonder. Tegen rotsige wanden zie je allerlei oude gebouwen naar omhoog klimmen. Daar bevindt zich een van Frankrijks grootste bedevaartsoorden: er zijn kapellen, een kerk, een basiliek en gasthuizen, dit alles wordt nog overstegen door een opvallend kasteel met torenklok. De geschiedenis van deze plek is even verrassend als de omgeving. De oorsprong is één groot geheim vol mysterieuze verhalen en mirakels. Reeds in de negende eeuw kwamen pelgrims er heen. In donkere tijden van de Franse geschiedenis was het reeds een plaats van gebed,boete en dankbaarheid. Bij oorlog, hongersnood en pest werd er troost gezocht. Allen kwamen de heilige Amadour aanroepen, een man wiens lichaam vele jaren na zijn dood ongeschonden opgegraven werd. Er zijn tevens niet opgehelderde verhalen over wonderen door het zwarte Mariabeeld waar koningen en prinsen knielden en als offergave geld en goed uitdeelden aan bedelaars en dolende lieden. De wegen naar Rocamadour waren vaak heel gevaarlijk door roversbenden die dood en vernieling zaaiden. Zieken en gewonden werden opgevangen door kluizenaars die ten dienste stonden in de verschillende hospitalen. Dit was mogelijk door genereuze giften van edelen die daarmee aan hun zielezaligheid dachten. De lastige trappen zijn veelal uitgesleten na honderden jaren gebruik, want de bedetochten zijn nooit gestopt. Rocamadour ligt niet zo ver weg van de route naar Compostella, zodat nu nog vele bedevaarders hun stappen richten naar dit gekende oord. Als toerist kan je er nu heel eenvoudig komen met een lift die je in een paar tellen veilig naar boven brengt. Je blijft er toch wel even rondhangen en nadenken over alles wat daar gebeurde…. Ook nu nog zijn bedevaarten in trek: Het zijn tochten opzoek naar troost en heling. Mensen ontdekken hun eigen innerlijke weg. Op weg gaan is vaak het wat moeilijker maken voor je zelf, vooral door minder comfort. De kans grijpen om door een lastige periode te geraken. Zielsgenoten vinden en gesterkt terugkeren. Als moderne mens biedt zo een tocht minder gebruikelijke mogelijkheden: Te voet gaan, daar komt lichaamsbeweging aan te pas. Stilte ontdekken en er ook nog van genieten. Ontdekken dat je vertrouwen krijgt van medegangers. Weten dat je niet alleen loopt maar gedragen wordt door medemensen. Zulke belevenis kan alleen maar deugddoend zijn. Renilde.

Gladde plooien ze aait het wagentje warm van het racen langs straten afgeladen met logge bussen en lastige kinderen deint op het ritme van volle dijen door de deur stapt hij in de maat van zijn pak, met haar kort geknipt voor de huisstijl, het kantoor binnen. in de plooi van haar glimlach ligt de flash-back van zatte eindejaarszoenen tot in zijn vingertoppen voelt hij de rondingen van de muis waarmee hij haar functies opzegt met een virtueel bericht achter schermen verborgen voor het ongeloof op haar gezicht het afgeslankt bestand uitnodigt om te drinken op een jaar vol kansen dat hij een bocht mist.

Trees Van Aerdebrugge

De oorlog voorbij Het geheugen van de zomer Sluimeren beelden van een oud verhaal. Soldaten vechtend man tegen man Hun toekomst aan flarden geschoten In de armen van de dood. Namen gebeiteld in steen Een laatste eerbetoon aan hen Die voor onze vrijheid vielen. In het geheugen van de zomer Sluimeren droombeelden van vrede.

Jozef Vandromme

Tussen de geuren van indiscrete plashoeken en verschroeid vlees September, tijd voor nabeschouwingen van zomerflarden. De Gentse Feesten. Rode ballonnen varen over het water van de grachten, de zon giet zichzelf uit over de plaveisels van de pleinen, banieren hangen als sierbikini's tegen de oudedameslijven van de historische gebouwen, megafonische metalklanken spatten uiteen op de grijze muren van de ingeslapen torens. Terrasbierdrinkers en ijslikkende ettertjes. Maar waar die jaarlijkse volksuitlatingen ook al niet goed voor zijn: een rondleiding met gids over heksenvervolging in het Gentse tijdens de 16de en 17de eeuw. Onze vrouwelijke begeleidster had het thema duidelijk in de genen zitten. Ze maakte zich vrolijk en dreef de dames onder ons in het nauw. Wie die heksen waren? Heks zijn, daar was heus niet veel voor nodig. Je was het en je wist het niet. Mijn kop er af als hier in de groep niet heel wat heksen schuilgaan, straks zullen jullie wel begrijpen waarom, kraaide ze. Onze gids trok met ons door de stad, bleef staan op kasseien en aan de gevelhoeken van nog uit die tijd bestaande gebouwen die te maken hadden met de geschiedenis van het onuitroeibaar bijgeloof van het volk en de lagere clerus in de heksenwaan. En hoe de kerk, na een vergeefse strijd om de superstitie de kop in te drukken, zich niet langer inspande om de waan in te dijken, maar overging op harde actie tegen de heksen zelf. Onze streek werd geteisterd door oorlogsgeweld, voorbijtrekkende troepen zorgden voor veel ellende, er was hongersnood en de pestziekte moordde de bevolking uit, orakelde onze gids. Als er dan nog iets misging, een hevig onweer dat losbarstte, een huis dat afbrandde, een koe die plots geen melk meer gaf, een oogst die mislukte, een kind dat dood geboren werd, moest meestal een heks voor die onverklaarbare verschijnselen opdraaien, orakelde onze gids. Naarmate we door de walmen van stinkende plashoeken en gebakken ajuin met worst waadden, kreeg de stad van weleer meer en meer gestalte in mijn geest. De mokerslag die het heden in zijn geheel naar het verleden dreunde kwam uit de galmgaten van het belfort. Want de oude muren rondom ons, ze hadden het allemaal zien en horen gebeuren aan hun voeten en tussen hun oksels. Nog was de zindering van banklok Roeland, die volksvergaderingen samenriep of de nadering van vijandige troepen meldde, niet volledig uitgestorven, of plots zag ik de Gentse pleinen en straten vollopen met poorters, stadstrompetters, ketelaars, acrobaten met rode zots-

kappen op hun schurftige kop, kerkbewaarders, landrechters, kroniekschrijvers. Ik liep er wat verloren doorheen. De stem van de gids klonk als in een verre, wazige droom. Voor ik het wist stond ik midden in het schip van de Sint-Baafs kathedraal. Een kanunnik, in monnikspij gehuld, stak een homp brood in de handen van een bedelaar. Ik waagde mijn kans. Waarom zijn haast alle heksen vrouwen? Hij keek me raadselachtig aan. Je bent niet van hier, hé. En ook niet van nu, mompelde ik haast onhoorbaar. Kom maar mee, nodigde hij me uit. We liepen een muffe ruimte in achter de sacristie. Hij schoof een manuscript uit de boekenkast, de"planctu ecclesia" van 1330. Lees maar, zei hij. Het document vermeldde onder meer een reeks exclusief vrouwelijke zonden, ondergebracht in zeven categorieën: de vrouw als bron van verderf en instrument van de duivel (met Eva als prototype); vrouwen brengen door middel van leugens mannen naar de afgrond van de seksualiteit; vrouwen zijn goddeloze waarzegsters en kunnen toveren; vrouwen werken de afvalligheid van het geloof in de hand, zij aanbidden het lichaam; vrouwen zijn dwaas, babbelziek, twistziek, opvliegend en onstandvastig; vrouwen brengen onheil over hun echtgenoten. De benige vinger van de kanunnik schoof langs mijn neus voorbij en wees op de laatste zin: vrouwen sturen het kerkelijk leven in de war. Dit vooral, zei hij censurerend, het slaat op de talrijke priesters die er concubines op na houden. Om dit tegen te gaan zijn richtlijnen uitgevaardigd die de biechtvaders, die bovendien niet jonger dan dertig mogen zijn, moeten beschermen tegen de kwalijke verleidingstechnieken van de vrouw, zoals de getraliede biechtstoel om lichamelijk contact te vermijden. Ik dankte de man hoffelijk. Oef, de buitenlucht deed me deugd. Net op dat ogenblik begonnen de klokken van de beiaard te huppelen. Geboeid keek ik tegen de zon in. Een man in fluwelen schoudermantel vond het maar raar. Nog nooit een beiaard gehoord? Heksen, interesseren me, doorluchtige, ik bedoel wie zijn ze? Eerst argwanend, daarna vol ijver om zijn kennis ten toon te spreiden stond hij me te woord. Wat niet kan verklaard worden, wordt toegewezen aan duivelse krachten. Vandaar dat heksen, die onbegrijpelijke kennis van kruiden en planten bezitten, aan de top staan van zij die verdacht worden de plannen van de duivel uit te voeren. Bovendien hebben sommige vrouwen een duistere, zeg maar duivelse macht over mannen. Vandaar onze toenemende vrees voor 'vrouwenmacht,' vooral die van minnaressen,

vroedvrouwen, koppelaarsters en bordeelhoudsters kunnen niet geduld worden. Maar, pas op, ondanks hun suspecte brouwsels ben ik de eerste om toe te geven dat niet alles slecht is. Naast heerlijke liefdesdranken brouwen ze ook afkooksels van kruiden met heilzame, soelaas brengende effecten. Eén van de meest gewaardeerde uytghelesene ende krachtige remedies is deze tegen de verstoptheden des ingewandts die eenen sachten kamerganck veroorsaeckt, prees de man die het blijkbaar al ondervonden had. Een landrechter die voorbijkwam hoorde ons bezig. Zeg maar vlakaf zoals het is, maande hij mijn gemantelde gesprekpartner aan. De heksenhamer zit zo vast als een muts met zeven keelbanden. Hij bewijst onweersprekelijk het bestaan van toverij, schetst de verschillende gedaanten van de duivelskunstenarij en beschrijft hoe heksen herkend kunnen worden, voorgeleid en berecht. Veel rechtbanken gebruiken deze handleiding als richtsnoer. Kwaaie tongen durven wel eens te beweren dat hij te veel ingegeven is door castratieangst: heksen zouden impotentie veroorzaken, de macht hebben om het mannelijk lid te laten verdwijnen, de voorplanting verhinderen, zich wentelen in seksueel genot, en zo verder en zo voort, monkelde hij. Uitgerekend de demonologische theologen voor wie de vrouwelijke seksualiteit iets satanisch heeft, baseren zich op dit waardevol document, besloot hij en stapte verder. Plots voelde ik dat ik zelf ergens in een ver toekomstig leven ook theologie had gestudeerd. Over de Heilige Drievuldigheid. Ik had me toen afgevraagd hoe die leraren, die daar niets over wisten, dat allemaal zo in detail wisten en konden beschrijven. Nu prees ik me gelukkig dat het maar over de Heilige Drievuldigheid gegaan was. Ik liep verder. Geleund tegen een zwart geregend staketsel zaten twee kleine meisjes, dikke rokken tot aan hun houten klompen, tegenover elkaar te bikkelen met schapenbotjes. Ik liep in de richting van een gracht, waar enkele doorweekte schuiten aan de koord lagen. Aan mijn kant van de oever verderop onder een lindeboom

zat een rij vrouwen geduldig te wachten. De eersten, helemaal vooraan, stonden er poedelnaakt bij. Tegenover mij leunde een man onder het strodak van zijn huis en rookte iets vies uit een stenen pijp. Hij zag me talmen en deed teken met de hand. Dicht genoeg bij hem gekomen fluisterde hij me in het oor dat zijn vrouw er onderuit gekomen was bij de weegproef. Weet je, heksen kunnen vliegen, ze wegen niet veel. Ginder onder de linde gebeurt het. Elke verdachte moet zich helemaal uitkleden. Ze krijgt een linnen jurk over haar blootje gegooid en wordt gewogen. Wie minder dan vijftig kilo's haalt, heeft rauwe pech, ze wordt schuldig bevonden, zuchtte hij. "Gewogen en te licht bevonden," schoot het door mijn hoofd. Mijn wijf werd aangegeven bij de schout van de stad door een teef van hier schuin tegenover, niks van aan, gewoon omdat ze ruzie hadden. Iedereen weet dat velen onschuldig overgedragen worden door anderen die hen het licht in de ogen niet gunnen. En toch laat die waagmeester zich niet omkopen. De waarheid is belangrijker dan een kom roggebrood meer op mijn plank, zegt die kloefkapper. Enkel wanneer de vrouw echt over de vijftig kilo's gaat, geeft hij een officieel papier mee als bewijs, zodat men haar niet meer kan beschuldigen. Op het papier van mijn wijf staat het: "geen transvectie." De waagmeester legde me het naderhand uit: ze kan niet vliegen. Ze vinden van alles uit, meneer, zo gezegd om de meiden te beschermen tegen valse getuigenissen. Bij voorbeeld?, kon ik mijn nieuwsgierigheid niet wegsteken. Hoe, weet jij dat dan niet, gebeurt dat niet in jouw stad? Nog niet gehoord van de waterproef? Ik zei het al, een vliegende heks is licht en als je ze in het water gooit blijft ze boven drijven. Ze zit wel vol kwade geesten, maar die wegen ook al niet veel. Een rampzalige van twee straten verder bleef drijven als een gans, schuldig bevonden en berecht. Maar als ze geen heks is, zakt ze in het water en bewijst daardoor haar onschuld, ondertussen is ze toch maar lekker verdronken. Schepsels die met de duivel omgaan krijgen van hem merktekens gedrukt op hun vel tijdens het paren. Wanneer bij examinatie littekens of moedervlekken gevonden worden, dan moet een beul er in prikken met naalden. Als ze niet bloedt of geen pijn voelt, hangt ze er aan, merktekens van de duivel. Mijn pijp is uit, zei de man ineens en trok zich schuw naar binnen. Verrast keek ik over mijn schouder de straat op en zag een monnik wijdbeens voorbijlopen in wit habijt met zwarte overslag. Een dominicaan, wist ik. Ik liep hem achterna. Onder de arm droeg hij een imposant boek, de heksenhamer, sidderde ik. De Latijnse naam, diep in de koelederen kaft gegrift, loog er niet om: Malleus Maleficarum. Ik wilde het hard spelen en me tegelijkertijd uit de wind zetten. De moed bijeen scharrelend riep ik: Eerwaarde vader! Hij bleef staan. Ik heb een nicht die zich nogal liederlijk gedraagt de laatste tijd. Hoe kan ik weten of ze geen heks is? Vraag beter hoe je kan weten

of ze er een is, antwoordde hij nors. Je ziet er anders zelf ook niet onbesproken uit als ik je pluimage bekijk. Meestal dient de duivel zich aan bij het vrouwmens als een niet onaardige heer in onberispelijk strak zwart pak. Ho!, ho!, weerde ik verschrikt af. Wat ik draag komt gewoon uit de solden. De man hoorde het donderen in Keulen. Dan, wat toeschietelijker, misschien in de hoop een nieuw slachtoffer op het spoor te komen, trok hij van leer. Heksen boeleren met de duivel. Nu hoorde ik het donderen, in Gent dan. Het is stom van mij om die geleerde dingen te willen uitleggen aan onkundige leken, keek hij me meewarig aan. Boeleren, hoereren, ja? Maar de duivel is een geest, luchtachtig en kan niet rechtstreeks de vleselijke conversatie aangaan met een vrouw. Hij moet op een of andere manier, die ik je niet wil uitleggen, aan het zaad van een man geraken om het in te brengen in de vrouw. Alle heksen die bekend hebben, verzekeren dat het boeleren met de duivel 'koud van nature' is, dempte hij zijn stem. Ik hoorde het andermaal donderen in… neen, deze keer was het de beiaard die van stal rolde door de galmgaten. Ik zag hem gruwen en dan haast onhoorbaar: de penis van de duivel is ijskoud. Meteen maakte hij aanstalten om zich uit de voeten te maken alsof hij zijn boekje ver te buiten gegaan was. Nog een zaak, drong ik aan. Ik vernam onlangs dat een bekende Duitse jezuïet, die talloze schreiende vrouwen in de biechtstoel krijgt, spreekt over de waanzin van de heksenprocessen, die moeten gestopt worden. Nu keek de dominicaan me vernietigend aan, terwijl de laatste klokkenklanken van de beiaard uitstierven. Die man weet niet waar de klepel hangt, haastte hij zich voort. Over een gammel houten brugje kwam ik terecht bij het Slot Gravensteen, dat als een reusachtige grijze vleermuis over de stad hing. Een geharnast lid van de stadsmilitie Sint-Joris, zwaard en degen meeslepend, liep rondjes voor de ophaalbrug. Is het hier dat de heksen opgesloten worden voor ze berecht worden?, vroeg ik op de man af. Om de verveling weg te werken ging de wachter op mijn verzoek in. Jij komt zeker van de boerenbuiten, begon hij al meteen. Weet jij wel wat die scharminkels allemaal uitspoken? Op een maanlichte nacht vliegen ze uit alle windrichtingen op hun bezem, ingestreken met zalf uit mensenvet, naar de heksensabbat in een donker bos. Ze dansen in een kring met maskers op, die de duivel moeten voorstellen. Uit de kookpotten, waarin het feestmaal bereid wordt, stijgen zonderlinge dampen op. Tijdens die geheime bijeenkomsten is het een massale blote zwijnenpan, meneer. Ten langen leste komt de duivel in hoogsteigen persoon te voorschijn en gaat na of de toverkollen wel genoeg slechtigheid hebben uitgehaald. Als afdoend bewijs van trouw kussen ze zijn achterwerk. Na het feest

stappen ze op hun bezems en scheuren weer door de nacht. De wachter wond zich zodanig op dat de metalen ringetjes van zijn maliënkolder rond de hals begonnen te tinkelen. Heksen kunnen niet veroordeeld worden zolang ze zelf hun wandaden niet bekennen, ging hij voort, blijkbaar gevleid door mijn spitse aandacht. De beul steekt een handje toe door de scherpe examinatie. Folteringen?, riskeerde ik. Zo kan je het ook noemen. Officieel zijn twee dagen van behandeling voorgeschreven. De eerste dag moet de helleveeg uitputten, haar murw maken, gevolgd door een rustdag om haar tot reden te brengen en haar weerstand te breken. De beulen zijn vindingrijk. Op de morgen van de tweede dag gaan de meeste feeksen door de knieën van angst en pijn. Hun bekentenissen vloeien er spontaan uit. En dan komt de straf, besloot ik en voelde me misselijk worden. Ja, de brandstapel is het einde, beaamde de man. Een oplaaiend gespannen gegrom als van een zee die bij nacht rusteloos het zand overspoelt, trok mijn algehele aandacht. Ik ging in de richting van het aanzwellend rumoer, plots in stukken gereten door hartverscheurend gejank. Aan de mond van de Korenmarkt stootte ik op een massale volkstoeloop. Brouwers, houthakkers, schoenlappers, uiermelkers, varkensslachters, herbergiersters, dienstmeiden, klerken stonden op elkaar getast. De leden van de Sint-Joris militie liepen zenuwachtig rond en hielden de meute in de gaten. Een van hen keek me tot drie, vier maal aan, trok zijn zwaard, maar liep toch door. Te midden van het plein stond een verhoog en daarop een stapel gloeiende houtskolen. Uit de afgezakte smoel van de rechter ontsnapte een schriele stem die de terdoodveroordeling uitsprak. Ik drong me naar voor, stampen en duwen, en zag juist op tijd hoe de oude vrouw de beul met zijn zwarte kap over het hoofd smeekte. De wreedaard was haar genadig, greep haar hals en wurgde haar half bewusteloos alvorens haar over de gloeiende kolen te sleuren. Het volk keek gespannen toe, kinderen klommen in de nek van hun vader om beter te kunnen zien. Vrouwen sloegen de handen voor het gezicht, maar konden het niet laten door de vingers te gluren. De Gentse feesten, hoorde ik een joch vastgeklampt aan de rokken van zijn moeder doezelig roepen. Ik hoop dat u ervan genoten hebt, rondde de gids uitdagend af. Ineens stond zij daar weer voor mij in levende lijve, terwijl ze haar handen dichtvouwde alsof ze voor zichzelf ging applaudisseren. Naast mij duwde een jonge kerel, met een ring in zijn neus als van een stier, zijn mobieltje tegen zijn gepolijste knikker. Neen!, hoorde ik hem schelden, ik kom vannacht niet thuis, jaloerse heks, fuck you! Guido De Schrijver

Voor de L(l)iefste een lofzang.

Thema leerhuis AALST Het motto voor ons leerhuis van 2009-2010 is gebaseerd op de titel van het psalmenboek op tekst van de Naardense bijbel. We zullen in de loop van dit leerhuisjaar eerst samen HOOGLIED lezen en actualiseren en zien hoe dit bijbelboek "voor de liefste een lofzang is", maar tegelijk willen we ook ontdekken hoe dit bijbelboek ons uitdaagt om te kijken naar de maatschappelijke verhoudingen die de liefde vaak reduceren tot uitlaatklep. Daarna zullen we enkele psalmen lezen, die een "lofzang zijn voor de Liefste" (met hoofdletter), waarmee de ENE wordt aangesproken als een god die mensen oproept tot bevrijding en grenzeloze liefde. Begeleiding: Paul De Witte

Data: 8 dinsdagen, telkens van 19.30 tot 22 uur. 8 september, 6 oktober, 1 december 2009 5 januari, 2 februari, 2 maart, 4 mei en 1 juni 2010

Plaats: Jebron, Begijnhof 1 te 9300 Aalst Organisatie: Vzw Motief in samenwerking met Jebron vzw Inschrijven: via Jebron ([email protected] of 053/77.51.16. Deelnameprijs: 25 Euro voor de hele reeks. Mensen met een kansenpas betalen 8 Euro.

IK - JIJ - WIJ - JEBRON Deuren die tekens vertonen van veelvuldig bezoek Op zondag 13 september 2009 vieren we met de Jebrongemeenschap de startdag van ons 34ste werkjaar. Maar is "werkjaar" wel een passend woord? Zou het niet eerder leefjaar kunnen en mogen zijn in zijn vele betekenissen. Samenleefjaar - Meeleefjaar? Of Open Deurjaar? Of - en dat wil de inhoud zijn van onze startviering - ZORG-VOOR-ELKAAR-JAAR. En met "elkaar" bedoelen we niet alleen onszelf, onze eigen op zichzelf terug plooiende gemeenschap, maar allen die onze wegen kruisen en ons aansteken tot liefde en solidariteit en alles wat aan onze zorg is toevertrouwd.

Om 10.30 uur willen we samen vieren rond "Woord en Brood en Beker" in onze vertrouwde Begijnhofkerk. Om 12 uur: receptie in het Jebronhuis. Om 12.30 uur houden we samen maaltijd met belegde broodjes. (prijs • 5,00) Nadien wordt nog gezorgd voor een variëteit aan desserts met koffie of thee. Jullie zijn welkom.

Niet vergeten IN TE SCHRIJVEN !!! Zo zullen we op het einde van onze startdag - moe maar gelukkig - kunnen zeggen:

Onze deur vertoont tekens van veelvuldig gebruik.

Jebron - Emmaüs - ACW Zuid Oost-Vlaanderen Odice - Vormingplus Vlaamse Ardennen nodigen uit

Dar El Salaam Huis van de vrede Drie namiddagen over islam 26 SEPTEMBER - 24 OKTOBER - 28 NOVEMBER telkens van 14u30 tot 17u Nu gezocht wordt naar een goede verstandhouding met de moslims, gaan we in deze reeks niet op zoek naar 'wat de islam of de Koran zegt' maar laten we mensen aan het woord die vertrouwd zijn met de Vlaamse moslimgemeenschap. We gaan met hen ook in gesprek over specifieke uitdagingen en problemen. Zaterdag 26 september 2009 De ene moslim is de andere niet Er is grote verscheidenheid in de islam: Soennieten, Sjiieten, Soefie, enz. Wie zijn ze en waarin verschillen zij? Inleiding: Naziha Maher

Zaterdag 24 oktober 2009 De islam in onze westerse samenleving Men zegt soms "De Islam is niet aangepast en zelfs niet aanpasbaar aan onze westerse en seculiere samenleving" Welke zijn de wederzijdse uitdagingen? Inleiding: Fouad Gandoul

Zaterdag 28 november 2009 Wie zijn de moslims bij ons? Informatie over de Aalsterse Moslims door Dienst Integratie van de stad Aalst (Jente Leus en Lieve Van den Eeckhout) en ODICE (Ali Salehi). Getuigenissen in verband met wederzijdse beeldvorming: met o.m. Fatmagül en Yusuf Bilge en Paul De Witte. Moderator: Rosalie Heens (vzw Motief). Informatie en inschrijving Emmaüs L. d'Haeseleerstraat 15 Aalst 0479 - 24 58 04 [email protected] www.emmaushuis.org

Jebron Begijnhof 1 Aalst 053 - 77 51 16 [email protected] www.jebron.be

ACW Keizersplein 20 9300 Aalst 053 - 76 16 04 [email protected] www.acw.be/verbond/zuidoostvlaanderen

Plaats: Vredeshuis, Nieuwbeekstraat 35 Aalst Deelname: 5• per namiddag of 12• voor de reeks. Met kansenpas 1,25• per namiddag of 3• voor de reeks. Vooraf inschrijven noodzakelijk.

Organisatie: VZW Motief Met steun van VODCA, interlevensbeschouwelijk platform en de Stad Aalst

KALENDER EN ANDERE ACTIVITEITEN SEPTEMBER - OKTOBER 2009 Zondag 13 september om 10.30 uur STARTDAG VAN ONS 34ste WERKJAAR Thema: Deuren die tekens vertonen van veelvuldig bezoek! We willen er dit jaar een ZORG-VOOR-ELKAAR-JAAR van maken. En met "elkaar" bedoelen we niet alleen onszelf, onze eigen op zichzelf terug plooiende gemeenschap, maar allen die onze wegen kruisen en ons aansteken tot liefde en solidariteit en alles wat aan onze zorg is toevertrouwd. Om 10.30 uur willen we samen vieren rond "Woord en Brood en Beker" in onze vertrouwde Begijnhofkerk. Om 12 uur: receptie in het Jebronhuis. Om 12.30 uur houden we samen maaltijd met belegde broodjes (prijs • 5,00) Nadien wordt nog gezorgd voor een variëteit aan desserts met koffie of thee. Inschrijven verplicht !!!

Zaterdag 19 september om 18.30 uur: wekelijkse viering in de Begijnhofkerk. Voorgestelde lezingen: Wijsh. 2, 12.17-20; Jak. 3,16 tot 4,3; Mc. 9, 30-37.

Dinsdag 22 september om 20 uur: Raad van Bestuur Zaterdag 26 september: van 14.30 tot 17 uur: eerste namiddag over ISLAM (in Vredeshuis) De ene moslim is de andere niet Er is grote verscheidenheid in de islam: Soennieten, Sjiieten, Soefie, enz. Wie zijn ze en waarin verschillen zij? Inleiding: Naziha Maher om 18.30 uur: wekelijkse viering Voorgestelde lezingen: Num. 11, 25-29 ; Jak. 5,1-6; Mc. 9, 38-43.45.47-48

Dinsdag 29 september om 20 uur in Wereldhuis (Vredeshuis - Nieuwbeek): vergadering van VODCA Zaterdag 3 oktober om 18.30 uur: GEMEENSCHAPSVIERING Voorgestelde lezingen: Gen. 2,18-24; Hebr. 2,9-11; Mc. 10,2-16. Vredesweekend en feest van Franciscus. "Van 19.45 tot 21.15 uur is er een open haardavond met PAUL VAN DEN ABBEELE, Aalstenaar en gepensioneerd vermaard persfotograaf voor onder andere De Standaard en Het Nieuwsblad. Paul is een geboren verteller en hij wil graag spontaan ingaan op onze vragen over zijn ervaringen in een tijd zonder digitale camera's en zonder e-mail. Iedereen welkom."

Dinsdag 6 oktober: van 19.30 tot 22 uur: Bijbels leerhuis rond HOOGLIED

Zaterdag 10 oktober om 18.30 uur: wekelijkse viering in de Begijnhofkerk. Met als voorgestelde schriftlezingen: Wijsh. 7,7-11; Hebr. 4,12-13; Mc. 10,17-30. In dit weekend wordt Pater Damiaan heilig verklaard.

DINSDAG 14 oktober om 20 uur: OPEN RAAD VAN BESTUUR Zaterdag 17 oktober om 18.30 uur: Viering ter nagedachtenis van Rik De Brauw.

wekelijkse viering

WIST JE DAT … - Wist je dat we tijdens de slotviering van 27 juni aandacht hadden voor alle geboortes, communicanten, trouwers en mensen van wie we afscheid moesten nemen tijdens het afgelopen werkjaar. Nadien liep het Jebronhuis weer vol voor onze tradionele kaas- en wijnavond. - Wist je dat onze vakantievieringen zeer mooi waren waardoor er ook een grote opkomst was. - Wist je dat Germaine De Smedt (mama van Annie Maes) op 4 juli 80 jaar geworden is en dat Mieke Van Den Bossche gedoopt werd op 21 augustus. Deze twee gebeurtenissen werden na de viering van 23 augustus in Jebron gevierd. Iedereen was welkom. - Wist je dat we de eerste Raad van Bestuur al achter de kiezen hebben. We zijn weer vol goede moed vertrokken voor een nieuw werkjaar. - Wist je dat er op 6 september geen viering is in Jebron. We nemen deel aan Casa del Mundo. - Wist je dat we alle scholieren een frisse start wensen voor het nieuwe schooljaar. Goed begonnen is al half gewonnen! - Wist je dat er al hard gewerkt werd aan onze nieuwe website: www.jebron.be. Ga gerust een kijkje nemen en laat ons weten wat je ervan vindt! - Wist je dat INFO-JEBRON ER ANDERS UITZIET OMDAT WE HILDE MISSEN.

- Wist je dat we ook nu onze jarigen niet vergeten.

Een dikke proficiat aan Miek Braeckman Joren Limpens Hanne Yperman Isaak Van Durme Ester Coppens Luc D'Hooghe Pieter De Witte Stani Van Assche Daniëlle Verdickt Linda Steen Greet V.D Branden Lennert Maebe Claudine Defreyne

3/9 6/9 7/9 11/9 14/9 14/9 14/9 16/9 17/9 23/9 24/9 27/9 27/9

Anna De Boey Johannes Samyn Sheena Vinck Kelly Schollaert Kato De Deycker Paul Yperman Freya Baetens Bart Coppens

7/10 16/10 16/10 20/10 22/10 27/10 29/10 31/10

- Wist je dat dit het eerste nummer van een nieuw werkjaar is en dus is het de hoogste

abonnement te vernieuwen

tijd om je . Wie op de hoogte wil blijven van wat er leeft in onze gemeenschap mag •10,00 overschrijven voor een gedrukt exemplaar. Wie Info-Jebron liever per mail ontvangt, kan • 6,00 overschrijven. Adres en rekeningnummer vind je in de colofon.

- Wist je dat we iemand zoeken die Hilde vervangt tijdens haar langdurig ziekteverlof. Functie: onderhoud van het Jebronhuis, licht kantoorwerk en onthaal. Het is een voltijdse functie en je kan onmiddellijk beginnen. Wie interesse heeft, neemt contact op met Jebron. Anne en Vera verwachten je.

COLOFON Jebron vzw Open Huis voor Vorming en Pastoraat Begijnhof 1 - 9300 Aalst Open elke werkdag van 8u tot 16u45. Tel. 053/77.51.16 E-mailadres is [email protected] Website www.jebron.be Jebron is lid van de basisbeweging voor democratie in samenleving en kerk. Is een plek waar mensen samenkomen om op eigen ritme het leven in grote verscheidenheid te vieren, in momenten van liturgie, bezinning of zang Is een plek als Open huis dat openstaat voor mensen die vaak gedwongen zijn om in de marge van de georganiseerde samenleving te leven. Jebron biedt als "herberg" ruimte om inloophuis te zijn voor autochtone en allochtone kansarmen uit onze stad. … ALS HERBERG is Jebron een open huis om elkaar te ontmoeten en te bemoedigen. Een plek waar het bijbels geloofsverhaal wordt gelezen en hertaald. Een plek van stilte, waar respectvol gezocht wordt naar een levengevende spiritualiteit Een plek waar vooral ook zoekende jongeren, die vaak op hun honger blijven de ruimte vinden om hun 'eigen' weg te gaan. Een interculturele en interreligieuze oefenplaats. Een plek dus waar alle mensen van harte welkom zijn. Waar allen zonder angst hun inspiratie én hun vragen ter sprake mogen brengen Wij bieden Wekelijkse viering op zaterdagavond om 18u30 Interactieve vormingsmomenten zoals open haard gesprekken op zaterdagavond en jaarlijkse verdiepingsdag. Ontmoetingsmomenten; leefweekend, wandelingen

Financiële steun is welkom Giften vanaf 30• zijn fiscaal aftrekbaar Ons rekeningnummer is 068-0623040-36 Wil je wekelijks op de hoogte gebracht worden van de liturgische momenten en andere activiteiten van Jebron, stuur een berichtje naar [email protected].

Artikels, suggesties, tips zijn welkom bij de

Redactieraad [email protected] Joke Spijker Hilde De Saedeleer Ingrid Van de Voorde

Raad van Bestuur Monique Batavia Miek Braeckman Bart Coppens Inge De Bruyn Paul De Witte Luc Rottiers Judith Spitaels Erik Van Assche

Bijbels leerhuis één zaterdagnamiddag per maand Tijdschriftenbibliotheek met meer dan 80 verschillende tijdschriften. Alle artikels staan op trefwoord. Info Jebron : het tijdschrift dat maandelijks verschijnt (behalve juli en augustus) Het abonnement kost 10• voor een gedrukt exemplaar. Wens je hem via E-mail te ontvangen, dan vragen wij 6•.

Personeel Vera Baeyens Anne De Cremer Hilde De Saedeleer

Liturgieverantwoordelijke Paul De Witte