INFO. Intro. hoor friesland Info. We maken wat mee

hoor friesland

Intro

Info

We maken wat mee.... dat schreef ik vorig jaar in de herfst. Nou dat kunnen we nu zeker zeggen.

INFO

Na een schitterende zomer en een mooie herfst, waarin we konden genieten van het heerlijke weer en de mooiste kleuren, is het weer nu omgeslagen. Wat waaide het vandaag. Door de stevige storm zijn

Intro Elevatorpitch GGMD Duckrace Projectnieuws ringleiding Nieuws van de projecten Gebarencafé Gebarenoefenavonden Verslag bowlingavond Tryater Carbidschieten Ik als coda Oog en oorhuis Boekenhoek Award FSM Frido interview Hoor Informatie Centrum Computeravond Into The Great Wide Open Terugkomdag 500ste CI Kleurwedstrijd Hoe ik aan een CI kwam

1 2 2 3 4 4-5 5 6 6 7 7 8-9 9 10 11 12 13 13 14-17 19 19 20-21

Uitnodiging Ingezonden brief Cursusaanbod Veel publiek Laage Vuursche Agenda

24 25 26-27 27 28

Ménière

22-23

bomen ontworteld en hebben we geen water en geen internet. Dan besef je weer hoe we overal aan gewend zijn, of verwend? De meeste mensen zijn gewend om alles te horen, dat geldt niet voor iedereen. De storm maakte dat ook weer duidelijk. Veel doven zijn bang in zo’n situatie, omdat ze bijvoorbeeld niet horen dat een boom kraakt en bijna omvalt. Ze horen een daarop volgend gevaar dan ook niet aankomen. Kunt u zich voorstellen hoe dove ouders zich voelen als ze hun kinderen willen beschermen in een situatie waarin zij zelf het gevaar niet horen aankomen? We kunnen met elkaar die angst niet wegnemen, maar we kunnen er wel alert op zijn en anderen daarover informeren. Informeren maakt een wezenlijk deel uit van de taken van Hoor Friesland. Bijvoorbeeld tijdens het popfestival Into The Great Wide Open hebben vrijwilligers en een bureaumedewerker de bezoekers geïnformeerd over de risico’s van hoorschade. Ook via de Info informeren we mensen. Deze keer met mooie artikelen over CI, ménière, door een interview met een Coda. (Geen idee wat dit betekent? Lees het artikel op pagina 8 en 9). In deze Info ook een terugblik op de Duckrace en informatie over het Gebarencafé. Wat een mooie initiatieven en interessante informatie. Ondertussen hebben we weer water en hoop ik later vandaag weer per mail bereikbaar te zijn. Wat we hebben willen we niet kwijt en we proberen dit zoveel mogelijk ook voor anderen bereikbaar te maken. In ieder geval met aandacht en met oog voor mogelijkheden. Ik wens u veel leesplezier. Groetnis, Jitty Reifenrath voorzitter Hoor Friesland

Volgende Info komt eind mei 2014 uit.

1

hoor friesland

Info

Elevatorpitch

aan alle presentaties was er een soort markt waar ook wij vertegenwoordigd waren.

Het was een mooie bijeenkomst, zeker omdat de boodschap goed is overgekomen dat alle maatschappelijke organisaties gezamenlijk de sociale infrastructuur in Friesland vormen die onontbeerlijk is bij alle taken die gemeenten hebben op het sociale domein. Deze infrastructuur is heel kwetsbaar in tijden van bezuinigingen, maar heeft ook heel veel te bieden.

‘Elevatorpitch’ Hoor Friesland

De provincie heeft op 12 september jl. in Leeuwarden een bijeenkomst georganiseerd voor Friese gemeenten. Tijdens deze bijeenkomst konden de maatschappelijke organisaties zich presenteren. Ook wij hebben ons laten zien aan de gemeenten met een zogenaamde ‘elevatorpitch’: in een paar minuten vertellen wie je bent, wat je doet en waarom het belangrijk is wat je doet? Aansluitend

Uiteindelijk zullen de provincie en de Friese gemeenten gezamenlijk moeten optrekken om de sociale infrastructuur in de lucht te houden. Het komende halfjaar tot een jaar zullen alle mogelijkheden verder worden verkend. Dit traject is voor ons belangrijk omdat het onzeker is of de provincie ons ook na 2014 financieel blijft steunen. Als deze steun wegvalt en er niet iets anders voor in de plaats komt, kan Hoor Friesland niet in de huidige hoedanigheid blijven bestaan. Jeroen Dijkstra

GGMD GGMD geeft tinnitustraining aan de hand van het boek: ‘Eerste hulp bij oorsuizen’

Vorig jaar oktober, tijdens de informatieavond over tinnitus in Heerenveen, georganiseerd door Hoor Friesland, gaf neuropsycholoog de heer Olav Wagenaar een indrukwekkende lezing. De heer Wagenaar gaf jarenlang de cursus ‘Controle Over Tinnitus’. Die cursus vormde het uitgangspunt voor zijn boek ‘Eerste hulp bij oorsuizen’. Als neuropsycholoog kon hij er zich niet toe zetten om te praten over acceptatie: hij wilde met de patiënten mee zoeken naar antwoorden en oplossingen. Dit zelfhulpboek behandelt daarom de oorzaken en geeft tips om deze aan te pakken. Ook worden de gevolgen besproken en tips gegeven om die gevolgen terug te dringen.

2

Het boek ‘Eerste hulp bij Oorsuizen’ is bedoeld als zelfhulpboek voor mensen met tinnitus en hyperacusis. Tijdens de informatieavond in Heerenveen kwam de vraag naar voren of er ook een mogelijkheid is om in het Noorden wat ondersteuning te krijgen bij het boek, in de vorm van een korte cursus of

individueel gericht, aangezien de heer Wagenaar vanuit Den Haag werkt. Olav Wagenaar gaf toen aan hier graag aan mee te willen werken en zijn gedachtengoed over te willen dragen aan één of meerdere trainers. Inmiddels is dit gebeurd en zijn er verschillende deskundigen van GGMD (Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening voor doven en slechthorenden) door de heer Wagenaar getraind om voor mensen met tinnitus en hyperacusis, zowel individueel als in een groep, de cursis “Controle over Tinnitus’ te verzorgen. De cursus bestaat uit twee bijeenkomsten. Als u hiervoor belangstelling heeft dan kunt u contact opnemen met GGMD: tel. 0800-3374667, e-mail: [email protected], website: www.ggmd.nl Zie verder het cursus- en trainingaanbod op bladzijde 26 en 27 van deze Hoor Friesland Info. Het boek ‘Eerste hulp bij oorsuizen’ van Olav Wagenaar is o.a. te bestellen via de webwinkel van Hoor Friesland op website: www.hoorfriesland.nl Albertsje Spliethoff

hoor friesland

Duckrace

Info

Duckrace en Club Red feest

Begin dit jaar kreeg Hoor Friesland bezoek van de Junioren Kamer Friesland (JCI). We waren door hen uitgekozen als goed doel! Dat was een leuke verrassing! JCI is een krachtige vereniging van een groep jonge, ambitieuze en enthousiaste mannen en vrouwen. Centraal staat de persoonlijke en professionele groei, netwerken en een bijdrage leveren aan de maatschappij. Duckrace:

Elk jaar organiseert deze Kamer een aantal activiteiten, zoals de Duckrace, waarvan de opbrengst naar een goed doel gaat. Dit jaar dus naar Hoor Friesland. Zo kon het gebeuren dat op 29 september vele honderden eenden te water werden gelaten in hartje centrum van Leeuwarden. De Duckrace trok vele belangstellenden. Alle eenden droegen borstnummers die overeen kwamen met de verkochte loten. De eend die als eerste de fuik binnenzwom zou winnen. De brandweer hielp de eenden een handje door met de brandspuit het water in beweging te brengen, want ze dreven natuurlijk alle kanten op, zelfs achteruit. De gelukkige winnaar kreeg 1000 Euro. De grootste winnaar was natuurlijk Hoor Friesland! We gaan het geld dat we krijgen gebruiken voor de inrichting van het Hoor Educatie Centrum. Hier kunnen leerlingen van basisscholen

terecht om te leren over het gehoor en over preventie van gehoorbeschadiging. Club Red feest:

Een andere activiteit van de JCI is het jaarlijks organiseren van een groot feest. Ook deze opbrengsten gaan naar Hoor Friesland! De avond zal dan ook in het teken staan van doven en slechthorenden. Er is in ieder geval een trilvloer aanwezig, net als bij Sencity een paar jaar terug.

Het feest zal plaatsvinden op vrijdag 13 december 2013 in Club Red te Leeuwarden, Ruiterskwartier 91 (aanvangstijd 22:00 uur). Club Red is één van de mooiste clubs van Nederland. Het feest is een mooie kans voor iedereen om deze zaak eens van binnen te bekijken. Muzikaal staat de avond traditiegetrouw in het teken van de 70’s, 80’s en 90’s. Binnenkort komt er meer informatie over de kaartverkoop op onze website, www.hoorfriesland.nl. Online kaarten bestellen kan sowieso via www.redroom.nl en daarnaast kunnen aan de deur nog kaarten worden gekocht. Jeroen Dijkstra

3

hoor friesland

Info

Projectnieuws ringleiding Dankzij ringleiding kan Sjoukje weer naar toneel Bron FrieschDagblad donderdag 19 sept. 2013 Hoor Friesland start project om dorpshuizen Súdwest ‘hoortoegankelijk’ te maken

Sneek. Een toneelvoorstelling bekijken of een vergadering bijwonen. Vaak geen pretje voor slechthorenden als er geen ringleiding is. In SúdwestFryslân gaat het roer om. Daar gaan de grotere dorpshuizen en masse aan de ringleiding op initiatief van Hoor Friesland. ‘We horen het wel eens: slechthorenden die niet meer in dorpshuizen komen omdat het te vermoeiend is’, zegt Albertsje Spliethoff van Hoor Friesland. ‘Als je als slechthorende een toneelvoorstelling bezoekt en er geen ringleiding is, dan is het lastig te volgen. Vooraan zitten helpt dan ook niets.’ Om hier wat aan te doen is Hoor Friesland – belangenbehartiger voor doven en slechthorenden – begonnen met een ringleidingproject in SûdwestFryslân. Bij 54 dorpshuizen is gecheckt of er een ringleiding was. Slechts 15 hadden deze voorziening. De inventarisatie leverde aan 21 (naast de 15) dorpshuizen het advies om een ringleiding aan te leggen. Spliethoff: ‘De overige dorpshuizen hadden bijvoorbeeld zo’n klein zaaltje, dat een ringleiding niet nodig was.’ Leuk advies, maar geen geld, kwam er terug van de meeste gemeenschappen. Hoor Friesland ging samen met MEE Friesland en Doarpswurk de boer op en kreeg het voor elkaar dat de gemeente Súdwest-Fryslân, het Revalidatiefonds en de provincie de kosten van 40.000 euro delen. In dorpshuis De Mande in Nijland was gisteren de aftrap van het ringleidingproject. In november beginnen vrijwilligers met het aanleggen van de kabels in de dorpshuizen en multifunctionele centra. Dit moet

in maart klaar zijn. Als het goed is, is in mfc De Mande over een maand de ringleiding gebruiksklaar. Sjouke Wiersma (73) uit Nijland kan niet wachten. ‘Dan kan ik weer naar vergaderingen van Dorpsbelang en naar het toneel. Ik mag weer meedoen.’ Wiersma, die sinds zijn 58ste last heeft van slechthorendheid, komt al jaren niet meer in het mfc in zijn dorp. Áls er een activiteit is versta ik er niks van.’ Hij ging wel eens naar het jaarlijkse stuk van de toneelvereniging, maar dat was meer kwelling dan ontspanning. ‘Dan lachte ik maar wat als mijn vrouw ook lachte. Terwijl ik er niets van verstond. Ik ging mee voor mijn vrouw.’ Het project gaat verder dan alleen het aanleggen van ringleidingen. Vrijwilligers gaan ook voorlichting geven hoe met de ringleidingen om te gaan. Spliethoff: ‘Niet iedereen weet wat het inhoudt. Het kan gebeuren dat een beheerder de schakelaar van de ringleiding uitdoet. Als er de volgende dag iemand anders is die niet weet hoe dat werkt, kan een slechthorende niet inschakelen op de ringleiding, terwijl die dan wel aanwezig is. Tijdens de inventarisatie kregen we van dorpshuisbesturen ook de vraag of het wel nodig was, zo’n ringleiding. Want ze kregen er nauwelijks vragen over van slechthorenden. Nee, want die komen ook niet meer. Je bent al de hele dag gaten aan het vullen omdat je niet alles hoort en dan moet je ’s avonds ook nog iets in een dorpshuis bijwonen terwijl je de helft niet hoort. Dat is vermoeiend.’ Wiersma is er in elk geval weer bij, de eerstvolgende toneelvoorstelling. Want met een ringleiding is alles loepzuiver te verstaan. ‘Als ik in de kerk zit en we hebben een stil gebed, hoor ik aan het einde zelfs het zuchtje van de dominee. Dan weet ik dat het gebed voorbij is. Zo scherp is de ringleiding.’

Nieuws van de projecten

4

Hoor Educatiecentrum Hoor Friesland heeft een klein informatiecentrum met bibliotheek dat drie dagen per week geopend is en waar mensen terecht kunnen met hun vragen over doofheid en slechthorendheid. Maar dit infocentrum wordt nog niet veel bezocht door kinderen. We willen nu onze eigen informatieruimte ook toegankelijk maken voor kinderen door een ‘hoorbelevingswand’ in te richten, korte filmpjes te vertonen

en verschillende spelletjes en proeven aan te bieden. Het is de bedoeling dat kinderen onder begeleiding van de docent per groep de inforuimte kunnen bezoeken. Ze krijgen dan een korte introductie en kunnen daarna zelf actief aan de slag met verschillende werkvormen. In de afgelopen maanden zijn we in een klein groepje met onder andere vrijwilligers Theo Polet,

hoor friesland

Info

Nieuws van de projecten Sietse Jager, Diego Teixera-da-Costa en Sytske Haagsma bezig geweest met de onderdelen van de ‘hoorbelevingswand’. Theo en Diego hebben samen met Sietse tekeningen gemaakt voor een decibelmeter en voor een informatiezuil. Uiteindelijk is ervoor gekozen om de informatiezuil niet zelf te maken, maar gebruik te maken van een bestaand systeem: de digitale lessenaar. We hebben hier zelfs twee van besteld, omdat ze veel goedkoper zijn dan ons eigen ontwerp. Het voordeel is bovendien dat deze lessenaars heel mobiel zijn, waardoor we ze ook makkelijk mee naar scholen kunnen nemen. Op dit moment zijn we nog druk bezig met de inhoud van de lessenaars: wat willen we laten zien, welke spelletjes zijn er voor kinderen, wat zijn leuke filmpjes met informatie over het gehoor? In december hebben we op onze locatie een try-out. Dan komen kinderen van een Leeuwarder basisschool op bezoek die ons educatiecentrum gaan uitproberen. Vanaf volgend jaar willen we met ons project echt de boer op. Informeren van studenten van de Popacademie Het tweede project dit jaar is gericht op het informeren van deze studenten over gehoor-beschadiging.

Een groeiend probleem is slechthorendheid onder jongeren, vaak al op jonge leeftijd ontstaan door lawaaibeschadiging. De Popacademie is natuurlijk de uitgelezen plek voor Hoor Friesland om op de gevaren van gehoorbeschadiging te wijzen en doelgerichte oplossingen aan te bieden. In overleg met de leiding van school heeft Sietse Jager op 15 oktober en op 4 november jl. een interactief hoorcollege van twee uur gegeven onder de naam: “En hoe werkt ‘t nu in de praktijk?” De onderwerpen waren onder meer: lawaaibeschadiging, wat is een toelaatbaar niveau van geluid? hoe kun je toch een goed rondom geluid bewerkstelligen? wat is de invloed van geluid op de mens? De groep studenten was niet heel omvangrijk, maar wel heel geïnteresseerd. En dat is ook logisch, want deze studenten zijn bovenal bezig met muziek en alles wat daarbij komt kijken. De Popacademie was ook enthousiast. Waarschijnlijk krijgt dit college een vervolg vanuit de basisorganisatie. Jeroen Dijkstra

Gebarencafé

4 oktober 2013, weer gebarencafé in Leeuwarden. Het was weer gezellig. Rond 25 mensen waren daar. Alle leeftijden zijn gewoon welkom en ze konden gezellig babbelen. Steeds weer nieuwe gezichten te ontmoeten. Op 13 december 2013 om 20.00 uur weer Gebarencafé in Leeuwarden. Adres is Nieuwestad 47 te Leeuwarden. Kom je ook? Dat wordt zeker weer gezellige avond. Met vriendelijke groet, Maya Soekhram

5

hoor friesland

Info

Gebarenoefenavonden

Iedereen weet, dat vaardigheden onderhouden moeten worden. Dat geldt ook voor Gebaren. Hebt u een cursus Gebaren gevolgd en wilt u deze bijhouden? Dan kunt u zich aanmelden voor Gebarenoefenavonden. Deze avonden worden georganiseerd door Hoor Friesland en de Stichting Omgaan met Gebaren (StOG). Onder leiding van twee ervaren docentes wordt er op speelse manier geoefend en bijgeleerd. Aan de hand van een thema of door middel van spelletjes kunt u de geleerde Gebaren “opfrissen”. U heeft hierbij de keuze tussen Leeuwarden en Buitenpost: Op de tweede dinsdag van de maand: Plaats: Hoor Friesland Centrum, Verlengde Schrans 35, 8937 AS LEEUWARDEN Tijd: van 20.00 – 22.00 uur Data: 14 januari 2014, 11 februari 2014, 11 maart 2014 en 8 april 2014 en 13 mei 2014 Kosten: € 5,00 p.p. incl. koffie en thee.

Op de laatste dinsdag van de maand: Plaats: Christelijke basisschool ”De Lichtbron”, Johan Frisostraat 2, 9285 ZW Buitenpost Tijd: 20.00 uur tot 22.00 uur Data: 26 november 2013, 28 januari 2014, 25 februari 2014, 25 maart 2014, 29 april 2014 en 27 mei 2014. Kosten: 3,50 per deelnemer per avond exclusief koffie en thee (€ 0,75 per mok). Opgave: StOG contactpersoon: Tineke Tabak-van der Veer, Franklinstraat 6, 9285 WT Buitenpost, [email protected] of tel. 0511-541109

Mochten de Gebarenoefenavonden niet doorgaan dan krijgt u hierover bericht. Opgave: Albertsje Spliethoff van Hoor Friesland, [email protected] of tel.058-2130537 Tineke Tabak, Hillie en Rennie Torensma

Verslag bowlingavond

Hier verslag van bowlingavond 26-10-2013

6

Het was erg gezellige avond en groot groep. 26 personen hebben het opgegeven. Er waren doven, slechthorenden en horende mensen. Echt samenhorig, helemaal geweldig en gezellig!! Leuk om wat te vertellen: Elbert de Wal heeft 1e prijs gewonnen, Pawel uit Polen heeft 2e prijs

gewonnen en Martin heeft 3e prijs gewonnen. Zie je dit foto’s dat we leuke bowlingavond hebben gehad. Volgende bowlen is in April 2014. Mis dit niet !! Met vriendelijke groet, Maya Soekhram

hoor friesland

Tryater

Info

Toneelstuk Tryater met Nederlandstalige boventiteling Tryater speelt dit najaar tot en met 16 december de voorstelling In moaie jûn (een mooie avond) in zalen en theaters rondom Friesland. Enkele van deze Friestalige voorstellingen zijn voorzien van Nederlandstalige boventiteling. Naast dat Tryater hiermee het niet-Friestalige publiek tegemoet komt, blijken ook doven en slechthorenden erg blij te zijn met deze boventiteling. De volgende voorstellingen worden gespeeld met boventiteling: Datum 27 nov 28 nov 4 dec 6 dec 7 dec 16 dec

Tijd 20.15 20.00 20.15 20.00 20.15 20.15

Zaal Theater Sneek Dorpshuis ’t Trefpuntien De Koornbeurs De Lawei Posthuis Theater Stadsschouwburg

uur uur uur uur uur uur

Plaats Sneek Makkinga Franeker Drachten Heerenveen Groningen

Kaartverkoop www.theatersneek.nl www.tryater.nl www.theaterdekoornbeurs.nl www.lawei.nl www.posthuistheater.nl www.de-oosterpoort.nl

Over In moaie jûn: Annelys viert voor het eerst sinds haar scheiding Sinterklaas in haar ouderlijk huis, met haar vader en haar zoontje, die nog in Sinterklaas gelooft. Het belooft een mooie avond te worden: De vader zal voor Sinterklaas spelen en twee studievrienden van Annelys komen ook gezellig langs. Al gauw blijkt dat ze alle vier bezig zijn hun leven een nieuwe richting te geven. Allemaal willen ze verder of denken ze verder te moeten. Alleen, hoe weet je dat je verder gaat en niet achteruit? De personages zijn herkenbare mensen. Een ding hebben ze gemeen: ze zijn op zoek naar geluk en waardering en hebben daarom de wil om te veranderen. Deze zoektocht met alle hobbels die daarbij moeten worden genomen, vormt de basis voor herkenbare elementen. En dat draait uit op zowel pijnlijk herkenbare, als hilarische taferelen. Tekst en regie: Ira Judkovskaja, vertaling: Bouke Oldenhof, gedichten: Peter Sijbenga, spel: Nynke Heeg, Joop Wittermans, Lysbeth Welling, Wouter van Oord en anderen. In maart hield Tryater een ‘Sneak Preview’ (letterlijk: een stiekeme voorvertoning) en toen heb ik dit toneelstuk al gezien samen met mijn dochter Berber. Wij vonden het beide een heel goed stuk. We hebben veel gelachen maar tegelijk waren er ook verdrietige momenten. Er werd heel mooi gespeeld. Ik raad iedereen aan om hier ook naar toe te gaan! Albertsje Spliethoff

Carbidschieten

Oproep – meld het carbidschieten bij u in de buurt

Op verzoek houdt Hoor Friesland al twee jaar een lijst bij op haar website met plaatsen waar mensen op Oudejaarsdag met carbid schieten. De lijst is bedoeld om slechthorenden die last van het carbidschieten ondervinden, de mogelijkheid te bieden het lawaai en de knallen zoveel mogelijk te vermijden. Als u naar onze website gaat en met de muis klikt op het knopje ‘Carbidschieten’, komt u eenvoudig bij deze lijst. Weet u nog een plek waar met carbid wordt geschoten die niet op de lijst staat? Meld het aan [email protected]. Met elkaar kunnen we de lijst zo volledig mogelijk maken.

7

hoor friesland

Info

Ik als coda!

Ik vond het vroeger als kind best moeilijk om me staande te houden in de horende wereld. Ik werd veel gepest en ouders van andere kinderen deden erg afstandelijk. Of hun kinderen mochten niet eens met mij omgaan. Als coda groei je anders op met andere normen en waarden. Als kind ben je op zoek naar je identiteit en nog steeds ben ik op zoek naar mijn identiteit. Omdat je steeds met anderen bezig bent heb je weinig tot geen tijd om voor jezelf of een eigen leven te leiden. Ik merk als coda dat je jezelf op de tweede plaats zet. En als je nog een eigen gezin hebt is dit zelfs derde plaats. En toch voel ik me veiliger in een dove wereld. Ik ging als kind vaak mee naar het doven clubhuis. Je wordt er mee opgegroeid. Doventaal was bij ons in huis de hoofdtaal.

Ik heb op latere leeftijd nog veel moeten leren. Ik ben namelijk gewend veel alleen te doen. Omdat je als kind er alleen voorstaat, dit gevoel heb ik in ieder geval erg gehad. Ik heb een zus die 6 jaar ouder is. We deden daardoor ook veel samen omdat je op elkaar aangewezen bent. Mijn oma kwam bijna elk weekeind logeren en die heeft ons grotendeels opgevoed.

8

Linda: ‘Je kunt je als coda aansluiten bij de coda mailingsgroep. Ook op de website van coda kun je veel teruglezen. Als je de website leest, lees je jezelf. Het is een echte aanrader om de website te lezen. De vroege verantwoordelijkheid, opgroeien in twee werelden, de eigen identiteit, het is allemaal heel herkenbaar. Voor mij ondersteunend. Ik ben niet de enige! Er worden ook etentjes georganiseerd. Ik ben twee keer geweest. Daar leer je veel coda’s kennen. Veel zijn tolk Nederlandse Gebarentaal geworden.’

Taal: de Nederlandse Gebarentaal, de taal van doven in Nederland, is anders opgebouwd dan het Nederlands. Nederlands is voor sommige coda’s van huis uit de tweede taal. De eerste gebaren maken deze kinderen vaak al eerder dan dat horende kinderen beginnen te spreken. ‘Zolang je als als kind ‘taalinvoer’ krijgt werk je vanzelf je taalleerprogramma af. Als dat niet het geval is, doordat thuis alle communicatie in gebarentaal is, heb je als coda een taalachterstand. Je moet jezelf de Nederlandse taal aanleren door met horenden om te gaan.’ Ik heb veel moeten leren en nog steeds zit ik in een leerfase. Ik heb moeten leren om in groepsverband te werken. Ik heb moeten leren om samen te werken en te communiceren. En ik heb moeten leren om niet in defensieve houding te springen. Ik heb altijd voor mezelf en mijn ouders op moeten komen. Want andersom ging niet. Mensen van buitenaf zien vaak niet wat het inhoudt als je coda bent. Ik ben erg direct en soms kan het er erg hard uitkomen. Omdat ik niet anders geleerd heb. Mijn ouders zijn beperkt in hun ontwikkeling omdat ze vroeger in een doveninstituut zijn geplaatst. Mensen weten dit vaak niet. Omdat ze niet kunnen communiceren met dove mensen kom je er ook niet achter wat de beperkingen zijn. Ik merk wel met de nieuwe generatie dat dit veel beter is. Dit vind ik erg mooi om te zien. Momenteel ben ik bezig met mijn Maatschappelijke Zorg opleiding. Ik wil graag in de toekomst meer gaan betekenen voor doven maar iets richting coda zou ik ook erg leuk vinden. Ik werk momenteel in Dokkum bij JP van den Bent Stichting. Waar ook 2 doven wonen. En ik heb me aangemeld als vrijwilliger bij Hoor Friesland. De Nederlandse taal, de grammatica, daar loop ik nog dagelijks tegenaan. Dat kom ik ook in mijn opleiding veel tegen en dat is best confronterend. Zo praat ik bijvoorbeeld Nederlands vertaald in Gebarentaal met mijn ouders: “ik heb twee kinderen. Zij leren Gebarentaal niet. Maar kan wel met opa oma praten. Oma kan wel liplezen. Oma en opa kan wel begrijpen wat bedoelt.”

hoor friesland

Info

Ik als coda!

….. mijn vader vaak niest als we te winkelen zijn. Maar wat hij niet hoort is dat als hij niest het hele winkel centrum mee kan genieten.’

….. ik vroeger een radio cd-speler in de kamer had staan toen ik nog thuis woonde. En mijn moeder zat graag met een koptelefoon op. Dan deed ik er een hardcore cd in en genoot ze van de trillingen/bas van de muziek.’

Coda, met een been in de dove en met het andere been in de horende wereld: ‘Ik weet nog als kind dat…. ….. ik achter mijn vader aan fietste in Groningen. Mijn vader fietste aardig midden op het fietspad. Een meneer wou mijn vader inhalen op de fiets. Hij gaf dit aan door een aantal keren te bellen met zijn fietsbel. Maar mijn vader bleef mooi in het midden van het fietspad fietsen. Toen die meneer toch een gaatje vond om in te halen zei hij “bent u doof of zo!!” Ik heb toen heel erg moeten lachen.’

Linda van Vaals

Coda, Child Of Deaf Adults, horende kinderen van dove ouders. Bij horende kinderen van dove ouders staat het opgroeien in twee werelden centraal, de dove en de horende wereld. Deze mensen groeien bi cultureel en tweetalig op. Zie voor meer informatie over coda: www.codanederland.nl

Oog en oorhuis Zelfstandig wonen?

Het is iedereen langzamerhand wel duidelijk dat er grote bezuinigingen op ons afkomen. Ook de zorg krijgt harde klappen. Natuurlijk probeert de politiek ook deze financiële klappen met mooie woorden toe te dekken en daarom is er ineens het woord Participatiemaatschappij uit de mottenballen gehaald. Het wil zoveel zeggen dat iedereen met een beperking mee moet gaan doen in en aan die maatschappij. Op zich een mooi streven, maar de praktijk is wel even anders. Willen is één, maar wat is er mogelijk? Daarbij is nu al duidelijk dat iedere oudere langer zelfstandig zal moeten blijven wonen. Maar ja, als je niet goed hoort en niet goed ziet dan is je eigen huis niet meer zo veilig als je zou wensen. Hoe kun je dan toch je huis zo inrichten met allerlei slimmigheden en hulpmiddelen, dat je wel langer en veilig en prettig kan blijven wonen waar je nu woont? Daarom is er per 1 november een nieuwe website. www.oogenoorhuis.nl

Op deze website van het oog- en oorhuis vindt men niet alleen veel informatie, maar ook wordt per ruimte in huis aangegeven hoe men die ruimte kan aanpassen op de beperking van horen én zien. Het zijn vaak praktische tips, die niet altijd geld kosten en met hulp van familie of vrienden te realiseren zijn. Het oog- en oorhuis is nu nog alleen digitaal te bezoeken, maar er wordt geprobeerd ook een aantal echte huizen in te richten, waar men kan komen kijken. Met het oog- en oorhuis hopen we de woorden van de politiek om te zetten in daden waar men wat aan heeft!

Jan de Kort Huismeester van het oog- en oorhuis

9

hoor friesland

Info

Boekenhoek

Diderica van het Hoor Informatie Centrum (HIC) leest voor u: In de Kentalisreeks van uitgeverij Acco verscheen onlangs het boek Gehoord worden, omgaan met slechthorendheid door Annemiek Deij.

De auteur, logopediste en psychologe, beschrijft voor iedere levensfase, van baby, peuter, kleuter tot en met volwassene en oudere wat het betekent om slechthorend te zijn. Ook is er uitgebreide aandacht voor wat het voor de omgeving van de slechthorende betekent. Schoolkeuze? Schaamte? Wel of geen hoortoestellen? Alle aspecten van het dagelijks leven worden uitgebreid en overzichtelijk besproken. Hoe is het als puber om met leeftijdsgenootjes om te gaan? Wat betekent slechthorendheid voor je werksituatie? Welke sporten kun je beter wel of niet doen? Hoe voorkom je op oudere leeftijd sociaal isolement? Tussen de toegankelijk geschreven theoretische stukjes komen slechthorenden ook zelf aan het woord. Waar liepen/lopen zij tegenaan? Wat zijn juist voordelen van slechthorendheid? Waar moet je rekening mee houden? Daarnaast staat bij ieder hoofdstuk een handige lijst met praktische aanwijzingen voor zowel de slechthorende als de omgeving van de slechthorende. Dit boek geeft antwoord op vele vragen over slechthorendheid. Zoals wat je mag verwachten van een

10

hoortoestel. Wat kun je allemaal ‘halen’ bij een audiologisch centrum. Maar vooral geeft dit boek een heel duidelijk inzicht in wat slechthorendheid voor effect heeft of kan hebben in een mensenleven. Dit geeft inzicht en herkenning. Daarmee kweekt dit boek heel veel wederzijds begrip.

Als adviseur hoorhulpmiddelen had ik wel graag nog iets uitgebreidere informatie willen lezen over wat er naast hoortoestellen nog meer mogelijk is. Dit wordt summier aangegeven. Veel slechthorenden weten namelijk (nog) niet wat er mogelijk is om bijvoorbeeld beter te kunnen telefoneren, beter de tv te kunnen horen of mobiel te bellen. Er wordt wel verwezen naar Oorakel maar zoals velen van ons weten, bestaat Oorakel alleen nog maar als telefonisch informatiepunt. Om daadwerkelijk hulpmiddelen vrijblijvend uit te kunnen proberen kun je gelukkig tegenwoordig wèl terecht bij de Hulpmiddelen Informatie Centra van de audiologische centra van Pento in Assen, Zwolle en Leeuwarden. Desalniettemin is dit boek beslist een aanrader. Ook voor de professional. Het boek leest makkelijk weg en is heel overzichtelijk opgebouwd met voor iedere levensfase een apart hoofdstuk. Gehoord worden, omgaan met slechthorendheid Annemiek Deij uitgeverij ACCO ISBN 9789033492235 231 pagina’s €30

hoor friesland

Info

Award FSM

Uitreiking Toegankelijkheids-Award in de gemeente Súdwest Fryslân

Op 30 september 2013 heeft het Fries Scheepvaartmuseum in Sneek de eerste Toegankelijkheids-Award van de gemeente Súdwest Fryslân in ontvangst mogen nemen. Deze werd uitgereikt aan de directeur van het museum Meindert Seffinga door Tweede Kamerlid de heer Otwin van Dijk (zelf rolstoelgebruiker).

Voor deze uitreiking waren verschillende organisaties uitgenodigd die opkomen voor de belangen van mensen met een beperking. Namens Hoor Friesland en de Nederlandse Vereniging van Slechthorenden NVVS waren er verschillende slechthorenden aanwezig. Dankzij de ringleiding in de gehoorzaal konden zij de sprekers uitstekend volgen. Bovendien was het mogelijk om met behulp van een Nederlandstalige audiotour met ringleidinglus een uitstekende rondleiding te krijgen in het Museum. Ook de ringleiding bij de balie werd zeer gewaardeerd. De Award wordt verstrekt door de gemeentelijke CIG (Commissie Integraal Gehandicaptenbeleid) op basis van een toets op toegankelijkheidsaspecten voor mensen met een beperking. Hiertoe is door de CIG een zeer bruikbaar werkdocument opgesteld: ‘Kom, Hoor en Zie – toegankelijkheid naar en in gebouwen’. Het betreft hier voorzieningen voor mensen met de volgende functiebeperkingen: • Iemand die slechthorend is • Iemand die slecht ziet • Iemand in een rolstoel • Iemand met slechte handfuncties • Iemand met een rollator • Iemand in een scootmobiel

Het doel is, dat bij het maken en de realisatie van toekomstige bouwplannen van een openbaar gebouw rekening wordt gehouden met mensen met deze functiebeperkingen. De komende tijd zal de CIG aan de hand van het opgestelde eisenpakket verschillende bestaande openbare gebouwen toetsen op hun toegankelijkheid. Daarnaast heeft de CIG afspraken gemaakt met de gemeente Súdwest Fryslân dat er bij toekomstige nieuwbouwplannen en bouwaanvragen direct rekening zal worden gehouden met de toegankelijkheidsaspecten. Tijdens de bijeenkomst werd de hoop uitgesproken dat ook andere gemeenten dit voorbeeld zullen volgen. Albertsje Spliethoff

Toegankelijkheid voor mensen met een beperking een kwestie van lange adem Al meer dan 10 jaar is de heer Marten de Rapper uit Sneek namens Hoor Friesland actief als vrijwillig toegankelijkheidsadviseur voor slechthorenden en doven. Sinds vorig jaar heeft hij versterking gekregen van de heer Henk Eiling. Beide heren hebben zitting in de CIG van de gemeente Súdwest Fryslân. (SWF) De CIG SWF is een onafhankelijke organisatie van en voor mensen met een functiebeperking of chronische aandoening en geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de gemeente op het gebied van de uitvoering van het integraal gehandicaptenbeleid, in het bijzonder de toegankelijkheid. Mede dankzij de voortdurende inzet van de CIG is de gemeente SWF bezig om een actief toegankelijkheidsbeleid te ontwikkelen voor mensen met een beperking. Een goed voorbeeld hiervan is het ringleidingproject van Hoor Friesland in de gemeente SWF waarbij de komende maanden 37 dorpshuizen worden voorzien van een ringleiding. De gemeente SWF verleent hierbij alle medewerking en draagt ook financieel bij voor 1/3 deel, naast de Provincie (1/3) en het Revalidatiefonds (1/3).

11

hoor friesland

Info

Frido interview

Interview met twee cursisten Nederlandse Gebarentaal, Elbert en Siebe Wat is uw volledige naam? Hallo, ik ben Elbert de Wal. Siebe Jongeling Waar woont u? Elbert: Wirdum FR. Siebe Jongeling Siebe: Oosternijkerk

Hebt u gebarentaal cursus van NGT-AB1 of NGTAB2 gevolgd? Hoe ging het? Elbert: Ik vond zelf wel dat het goed ging, dat kwam ook omdat ik al een Hallo allemaal, hele voorsprong had want ik kon het Wij zouden vingeralfabet, tellen en enkele gebaren. Catharina Dekker Dat krijg je als je dove vrienden hebt. Ik een interview, maar ben namelijk bevriend met Robin van zij kon niet, zij heeft der Wal, hij heeft mij in een ver verleeen omstandigheden het vingeralfabet geleerd. Daar kon den en daarom wil ik mij aardig mee redden totdat ik Maya zij graag in volgende Soekhram tegenkwam. Zij vroeg mij of jaar 2014 een interik het niet leuk zou vinden om gebarenview, dus we taal te leren. Ik twijfelde eerst wel even. hebben ook andere Siebe: Ja, 1 en 2. Dat ging heel goed. interview gehad. Goede docent. Annechien en Hillie Bent u geslaagd? Of niet? Elbert: Ja zeker ben ik geslaagd en heb mij gelijk opgegeven voor de gebarentaal cursus AB2. Waar ik enorm naar uit zie om aan te beginnen. Wat ik ook enorm leuk vind is dat ik nu nog meer en beter contact heb met dove mensen. Siebe: Ik ben voor allebei geslaagd.

Hoe ervaart u van gebarentaal cursus? Elbert: Eerst wil ik zeggen alle respect voor Hillie Torensma. Zij heeft het super gedaan en wij hebben heel veel van haar geleerd. De cursus was leuk en we hadden een leuke groep, dat vond ik wel belangrijk. En waren veel serieuze momenten, maar we hebben ook heel veel gelachen, vooral bij het doorgeven van een kleine bal die steeds groter werd, in gebarentaal dan. Siebe: Ik vond het heel leerzaam.

12

Waarom wilde u gebarentaal leren? Elbert: Omdat ik bezig ben om mijn technisch tekenbureau uit te breiden en er misschien in de toekomst ook wel dove mensen met een technische

opleiding bij mij aan het werk kunnen vond ik het toch ook wel belangrijk om gebarentaal te kunnen. En natuurlijk omdat ik vrijwilliger ben bij Hoor Friesland. Ik heb de stap genomen en ben nu super blij dat ik het gedaan heb. Siebe: Ik moet het elke dag gebruiken, mijn vriendin is namelijk doof. Hebt u al met doven mensen contact gekregen? En hoe ging het? Elbert: Jazeker, ik ben naar het gebarencafé geweest in Fire café te Leeuwarden en daar kwam ik erachter dat ik nog wel heel veel moet leren en blijven oefenen. Maar met wat ik nu bij deze cursus geleerd heb heb ik mij aardig kunnen redden en ik heb het geluk dat als ik het even niet meer weet, ik altijd kan terugvallen op Robin en Maya die mij altijd fantastisch helpen. Siebe: Ja, elke dag contact met dove mensen, dat gaat heel goed.

Wat verschil tussen eigen gebaren en gebarencursus? Elbert: Ik kon zelf al een paar gebaren, maar het is wel goed dat ik de cursus heb gedaan want sommige gebaren die ik maakte waren Elbert de Wal oud, en klopten ook niet helemaal. Siebe: Eigen gebaren zijn vaak verouderd en anders, op de gebarencursus leer je veel nieuwe woorden die ik nog niet kende. Nu gebruik je die ook maar soms is dat nog wel moeilijk. Ik doe mijn best en dat begrijpen de dove mensen wel. Wilt u aan anderen nog wat zeggen? Elbert: Wat ik persoonlijk nog zou willen zeggen: eigenlijk is het meer een wens. Ik wens dat er meer mensen de stap gaan nemen die ik heb genomen om de cursus te gaan volgen. Zodat er meer mensen met gebarentaal gaan praten en vooral de dovencultuur leren kennen. Zodat er in de toekomst meer begrip en respect zal zijn voor dove mensen. Siebe: Ik vind dat iedereen die contact met dove mensen heeft, of wil hebben de cursus moet volgen. Dan kun je beter met dove mensen praten en omgaan. Annechien en Hillie.

hoor friesland

Info

Hoor Informatie Centrum

Nieuws vanuit het Hulpmiddelen Informatie Centrum

Er zijn weer wat nieuwe producten binnen gekomen in het hulpmiddelencentrum. Ik zal er een paar noemen.

Allereerst is er een nieuwe vaste ringleiding, dit is de Autoloop, het is de opvolger van de Pyriet 3, voor velen van u een bekende naam. De Pyriet is niet meer leverbaar. Het is een handzaam kastje van GN Resound (€225). Deze ringleiding regelt automatisch de toon en luidheid (dus geen knoppen) en is geschikt voor ruimtes tot 50 m². Verkrijgbaar via elke audicien.

op audioapparatuur, en incl. reversmicrofoontje. € 775.

Deze producten en nog veel meer kunt u vrijblijvend uitproberen in het Hulpmiddelen Informatie Centrum van het Audiologisch Centrum Friesland. Open iedere dinsdag en eens per maand op donderdag. Voor vragen, opmerkingen of het maken van een afspraak kunt u contact opnemen met [email protected] of via telefoonnummer 058-2161935 of 058-2801586. Diderica van Thes

Hulpmiddelenadviseur

Van de firma Hoorexpert heb ik sinds kort de Scalla 3 Combo staan. Dit is een vaste telefoon + een Dect telefoon. De Dect telefoon werkt via het stroomnet waardoor er geen extra telefoonaansluiting nodig is. Beide toestellen hebben versterking en allerlei extra’s zoals een lichtmelding, aansluiting voor een headset, luidsprekerfunctie en ingebouwd antwoordapparaat. Prijs: €141, verkrijgbaar via Beter Horen of de onafhankelijke audicien.

Van MCS is er nu de Bellman Phone Sensor, een klein apparaatje wat aangesloten kan worden op het Bellman Visit wek- en waarschuwingssysteem. Deze Sensor reageert op licht. Zodra de mobiele telefoon gaat of er komt een berichtje binnen, dan wordt dit doorgegeven aan het wek- en waarschuwingssysteem. €50 en verkrijgbaar bij de audicien of via internet.

Ook van MCS de Bellman Domino Pro. Soloset bestaande uit een zender en een ontvanger. Zowel de zender en de ontvanger zijn uitgerust met omni- en uni directionele microfoons (zoom). Wordt geleverd met neklus, oortelefoon of hoofdtelefoon. Incl. audiokabel (3,5 mm. en tulp) voor aansluiting

Computeravond

We hebben op 11 oktober en 3 november een computeravond gehad. Wij praten over instellingen, hoe moet dat hoeveel geheugen op eigenschappen en ook hoe moet schoon te maken door de fragmenteer en anti virus. Iedereen heeft wat problemen met computer. De data voor de computeravond volgend jaar zijn: 14 maart 2014 11 april 2014 9 mei 2014

Annechien en Hillie

13

hoor friesland

Info

Into The Great Wide Open

Into The Great Wide Open. Voor het vijfde jaar werd dit mooie popfestival georganiseerd op Friese bodem, het eiland Vlieland. Hoor Friesland was er voor het eerst bij. We waren benieuwd hoeveel mensen er gebruik maakten van gehoorbescherming en wat het standpunt van de organisatie was wat betreft gehoorbescherming. Met de hulp van twee studenten, Judith Klok en Jonathan Thoenen, zijn 300 mensen geïnterviewd. De vragen waren: Weet je wat het festival aan maatregelen neemt om gehoorschade te helpen voorkomen? Voel je je aangesproken als je iets hoort of leest over gehoorschade door harde muziek? Maak je je wel eens zorgen over je oren? Heb je vandaag hoorbescherming gebruikt? Heb je wel eens een piep in je oren na een concert? Het was geen echt onderzoek, meer een steekproef. De uitkomsten van de steekproef en onze tips en aanbevelingen voor popfestivals kunt u lezen op onze website www.hoorfriesland.nl

14

Sfeerverslag. Drie dagen vol muziek, mensen, opeengepakte tenten, zon en regen, drukte en gezelligheid. We moesten er vrijdagmiddag even inkomen tijdens het concert van de The Kik. Het was best spannend op mensen af te stappen en vragen te stellen. Hoe zou

men reageren, leefde het onderwerp bij de bezoekers? Die spanning was nergens voor nodig. Iedereen die we gesproken hebben wilde meewerken aan ons onderzoekje. Men was echt geïnteresseerd, wilde graag vertellen en menigeen zei: heee, is het interview nu al afgelopen? Daarna werd er vaak in het groepje nog doorgepraat over oordoppen en de beleving van muziek. Judith en Jonathan richtten zich op de festivalbezoekers zonder kinderen en ik heb met een aantal jonge ouders gesproken, want kinderen waren volop aanwezig. De meesten met gehoorbescherming! Er was behalve de muziek ook veel te zien, zoals het papieren schip ‘De Lading’ dat veilig aangekomen was in de haven van Vlieland. Er werd een klein feestje gevierd omdat Leeuwarden culturele hoofdstad van Nederland is geworden. Veel mooie kunstprojecten zoals het windorgel van de Friese kunstenaar (en timmerman) Feike de Jong waren te bewonderen. Er waren meerdere podia voor de concerten. Men zegt wel dat ITGWO de mooiste podia van Nederland heeft en dat kan ik me helemaal voorstellen. Prachtige locaties, duinen, haven en zee op de achtergrond. Lekker eten overal, Thaise pompoensoep!, verse jus en versgebakken appeltaartjes, het was goed toeven. We hebben een paar keer bij het hoofdpodium het Sportveld het geluidsniveau gemeten. Dat verschilde nogal, ‘s middags maten we een lager niveau dan ’s avonds, tussen de 90 en de 105 dB.

hoor friesland

Info

Into The Great Wide Open

’s Avonds was een geluidsniveau van 110 dB en hoger geen uitzondering. Als je weet dat bij 100 dB al na 4 minuten gehoorschade kan optreden is het dus wel gewenst om gehoorbescherming te gebruiken als bezoeker. Geklaagd door de bezoekers werd er over het geluidsniveau bij het podium ‘Naar Buiten’. Veel mensen vonden de muziek daar veel te hard staan. Over het algemeen werd het geluidsniveau op het popfestival ITGWO door de bezoekers als zacht ervaren. Nu is het niet te hard toch, het is lang niet zo hard als bij andere popfestivals. (Meting gaf 100 dB aan tijdens dit gesprekje).

De meeste mensen die we gesproken hebben waren bezorgd over hun gehoor. Ze gaven aan wel oordoppen te willen gebruiken maar dat ze dit vaak vergaten. Laksheid, niet aan gedacht ze mee te nemen. Het zit niet lekker, ik voel me afgesloten. Liggen nog in de tent, in mijn andere broekzak. Ik ga toch niet vooraan staan of bij de boxen, werd ook veel gezegd. Toch ston-

den er heel veel mensen vooraan en bij de boxen…

Ouders van jonge kinderen gaven hun kinderen bijna allemaal gehoorbescherming. De kinderen droegen dit graag, ze pakten er zelf naar, behalve de hele kleintjes natuurlijk. Ze willen ‘m niet eens meer af. De ouders die ik gesproken heb gebruikten zelf geen gehoorbescherming. Een paar reacties van ouders: Is het voor volwassenen net zo belangrijk als voor kinderen om het gehoor te beschermen? Een kind heeft geen keuze, ik neem ‘m mee, daarom bescherm ik zijn gehoor. Ik heb een eigen keuze toch! Ik wil niet dat mijn kind gehoorbeschadiging oploopt. Onze geluidmeting op de locatie van het kinderfestival de Pukkel was zondagmiddag 105 Db. Hoe dacht de festivalbezoeker over gehoorbescherming? Een greep uit de gesprekjes:

Vrouw: Heh, ik heb alles bij me en ben alleen mijn oordoppen vergeten. Nou ja, ik hoef niet altijd vooraan te staan.

Buurman op de camping, vaste campinggast: ik ga niet naar het festival maar ik heb mijn oordoppen heel hard nodig om ’s nachts te kunnen slapen, wat een herrie maken die campinggasten. Heb je ook oordoppen met 100% demping? Vader van kind van 6 jaar: bij dit festival is geen koptelefoon voor mijn zoon nodig maar ik maak me wel zorgen over zijn oren.

15

hoor friesland

Info

Into The Great Wide Open

Je moet die geluidsjongens eens aanspreken, die draaien veel te hard omdat ze waarschijnlijk zelf al half doof zijn. Ik ga mijn kind echt geen koptelefoon opzetten, laat ze maar zachter draaien. Echtpaar: wij hebben noizezz gekocht (oordoppen ca. 24 euro) maar ik krijg ze niet goed in, lukt het jou? Die gebruiksaanwijzing is superonduidelijk!

Man: Ik werk in een zwembad en heb gehoorschade gekregen door mijn werk. Ik regel nu gehoorbescherming voor alle medewerkers in het zwembad. Op dit moment draag ik geen oordoppen, zeer tegen de zin van mijn vrouw!

Man: Ik sta graag vooraan maar als ik last krijg van het geluid ga ik naar achteren. Ik kan beter tegen bassen dan tegen snerpende stemmen of blazers. Geven alle harde tonen gehoorbeschadiging?

Vrouw: Ik heb het idee dat mijn doppen niet genoeg beschermen, hoe kan ik dat weten? Vrouw: Ik word claustrofobisch van oordoppen en krijg er hoofdpijn van!

Man: Ik gebruik geen drugs op een festival, de muziek is mijn drug, die wil ik hard door me heen voelen gaan. Liever over 30 jaar doof dan nu minder horen door doppen. Man: Ik heb gehoorbeschadiging opgelopen op mijn werk terwijl ik wel oordoppen droeg. Mijn gehoor is redelijk beschadigd. Ik hoop dat ze in de toekomst trommelvliezen kunnen vervangen. Vrouw: ik ben erfelijk slechthorend en draag altijd oordoppen.

Kind: ik wil helemaal niets meer horen, ik wil nooit meer naar een festival.

Vrouw: ja hoor eens, die verantwoordelijkheid ligt echt niet bij mij, ik vind dat de organisatie dit moet regelen.

Man: ik wil de muziek wel voelen, anders kan ik net zo goed thuis een cd opzetten.

Vrouw: knallen zijn slecht voor je oren, deze muziek valt toch wel mee?

16

hoor friesland

Info

Into The Great Wide Open Man: ik vind het niet interessant als ik de hoge en lage tonen niet meer kan horen, als ik het middengebied maar hoor.

Onze steekproef heeft opgeleverd dat ongeveer 1/3 de deel van de bevraagde bezoekers van ITGWO oordoppen heeft gebruikt en dat bijna iedereen zich zorgen maakte over het gehoor. Van de oordoppengebruikers heeft een groot aantal op maat gemaakte doppen aangeschaft. Niemand uit onze steekproef wist wat het festival aan maatregelen nam. Daarentegen wisten of zagen de ouders van jonge kinderen dat je koptelefoons kon kopen op het festival terrein omdat er kinderen rondliepen met ITGWP koptelefoons. Zorgelijk is het groot aantal mensen, (bijna 50 %), dat na een concert een piep in de oren had.

We kunnen in ieder geval concluderen dat het onderwerp gehoorbeschadiging leeft onder de mensen en dat er veel vragen over zijn. Tot slot nog een vraag aan alle mensen die graag naar MP3 luisteren, naar clubs, kroegen en popfestivals gaan: Je ogen en je oren zijn kostbare en complexe zintuigen. Je kijkt toch ook niet graag recht in de zon! Je weet dat je ogen daar niet tegen kunnen. Waarom zou je dan wel je oren blootstellen aan een overdosis lawaai? Lorette Dorreboom

Onze geluidsmetingen waren steekproeven, op willekeurige plek genomen en zijn niet exact.

17

18

hoor friesland

Info

Terugkomdag 500ste CI In het kader van de plaatsing van de 500ste CI (cochleair Implantaat) werd op vrijdag 13 september j.l. voor CI patiënten een terugkomdag georganiseerd. De opkomst was groot en het CI team was zeer verheugd dat er zoveel CI gebruikers met hun partners aanwezig waren. Een zevental deskundigen gaven ieder op hun beurt een overzicht van de onderzoeken en testen die worden gedaan om het gebruik van de CI te bevorderen en te verbeteren. Veel wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan op de volgende gebieden: De gevolgen voor Tinnitus en het gebruik van een CI. Hoe stemmen te herkennen met een CI, zoals mannen, vrouwen en kinderstemmen.

De resultaten van een muzikale training met CI gebruikers. Welke informatie nodig is om spraak te verstaan. Hoeveel inspanning het kost van het luisteren met CI. Wat een CI gebruiker verstaat in een omgeving met lawaai. De deskundigen gaven allen interessante uitleg over deze onderwerpen. Er werden dan ook heel veel vragen gesteld. Het was een zeer geslaagde middag en het UMCG is dan ook van plan dit soort bijeenkomsten te herhalen. Marten de Rapper

Kleurwedstrijd!!!

Naam: .................................................. Leeftijd: .................................................. Adres: ..................................................

..................................................

De kleurplaat graag voor 16 december opsturen naar Hoor Friesland, Verlengde Schrans 35 8932 NJ Leeuwarden. De winnaars krijgen thuis bericht. Met vriendelijke groet, Maya Soekhram

19

hoor friesland

Info

Hoe ik aan een CI kwam Hoe ik aan een CI kwam een greep uit het logboek van Theo Polet. De volledige tekst kunt u lezen op onze website: www.hoorfriesland.nl 5 januari 2013. Hoe is het zover gekomen? “Waarom probeert u niet voor een CI in aanmerking te komen?” Op veel reacties was ik wel voorbereid, maar dit kwam toch wel als een verrassing. 18 februari. Het tweede gesprek. Mijn slechthorendheid werd ook steeds meer een belemmering voor de communicatie. Ik verloor steeds meer hoge tonen en ook de digitale hoortoestellen konden dat niet meer compenseren. De fluitketel floot niet meer voor mij. Allerlei piepende apparaten piepten tevergeefs. Vervelender was dat ik mijn kleinkinderen in het geheel niet kon verstaan. Telefoneren werd een moeizaam gebeuren. Muziek werd steeds moeilijker te volgen omdat wel de bassen overkwamen maar de melodie niet. Nederlands gesproken televisieprogramma’s zijn niet meer te volgen. Feestjes met meer dan vier mensen zijn helemaal niet leuk meer. Praten in de auto is een probleem. En als Petra ’s nachts iets wil zeggen, moet eerst het licht aan. 9 april. Bedenkingen. Als je zo in dit traject zit, lijkt het net of alle beslissingen al voor je genomen worden. Het CI team volgt de procedure en aan het einde komt dan de conclusie. Dan weet je of het mogelijk is. Blijft natuurlijk de vraag of je het zelf ook echt wilt. Dat is een beslissing die ik zelf moet nemen. En dan vraag ik me wel eens af: “Wil ik werkelijk graag terug naar de “goedhorende wereld”, waar iedere minuut van de dag gevuld is met geluid? Ervaar ik nu zoveel gemis aan geluid?” 1 mei. De laatste gesprekken. De KNO arts gaf ons een lijstje met informatie over de risico’s mee en verzocht dat goed door te lezen en getekend mee te brengen bij de opname. Hij tekent dan ook en dan weten we van elkaar wat we hebben besproken. Wel een goed idee als je met doven en slechthorenden zaken bespreekt. Onwillekeurig was ik door al deze informatie toch weer gaan twijfelen of ik hier wel mee door moet gaan. Daar moet ik in de komende dagen maar uit zien te komen. Stoppen is eigenlijk al geen optie meer.

20

23 mei. De operatiedag. Om een uur of zeven word ik, naar de laatste operatiemode in een blauw operatiehemd plus onderbroek gekleed, naar de operatieafdeling gereden. Daar wordt nog eens gecheckt of ik wel echt ben wie ik moet zijn. En of het wel duidelijk is welke kant er moet worden geopereerd. Na een kleine wachttijd is het zover, ik word de operatiekamer ingereden. Als ik mijn ogen weer open doe, ben ik niet meer in de operatiekamer, maar in de uitslaapruimte en op mijn ziekenhuisbed. Dat moet een zwaar karweitje geweest zijn om mij over te brengen. Echt uitgeslapen voel ik me niet en ik schat zelf dat ik zo’n twee uur weg ben geweest. De verpleger helpt me uit die droom en zegt dat ik zes uur onder zeil was. Vier uur voor de ingreep en twee uur voor het wakker worden. Daar lig ik wel even van te kijken. Ik geloof dat de KNO arts ook nog langs is geweest en die heeft gezegd dat alles naar wens verlopen is. Het implantaat is getest en functioneert. Alleen een smaakzenuw zat in de weg en die is doorgesneden. Kijken wat ik daar van ga merken. 24 mei. De eerste dag na de operatie. Het is nu alweer woensdag, overmorgen gaan de hechtingen eruit. Ik krijg steeds meer het gevoel dat het geïmplanteerde oor niet helemaal doof is, er komen duidelijk signalen vandaan. Vandaag word ik van alle slangen afgekoppeld. Weer wat kleertjes aan en voorzichtig opgestaan. De verwachte duizeligheid en misselijkheid blijven uit. Ik ben nog wel wat wankel, maar wat wil je na twee dagen plat. Het blijft vreemd dat alle geluiden nu van rechts komen. Zeker als je op je rechterzij in bed ligt, lijken de geluiden uit het kussen te komen. Ik heb nog gekeken of misschien een koptelefoon of iets dergelijks onder dat kussen lag. Niks te vinden, het is gewoon gehoorbedrog. Links is er ook sprake van geluid, of in ieder geval lawaai. Lijkt wel of er ergens iemand in de verte palen staat te heien. Alleen dat gaat maar door, zoveel klappen krijgt een heipaal niet. Zou dit een nieuwe vorm van tinnitus wezen? Daar zit ik niet op te wachten. Het is niet echt storend, dus ik laat het er maar bij. 25 mei. Naar huis. Thuis lekker op de bank, niks doen en ontspannen. Eten hoeft ook niet, een boterham is genoeg. ‘s Avonds TV aan, de kranten gele-

hoor friesland

Info

Hoe ik aan een CI kwam Alles om me heen piept, kraakt, knalt, of fluit. Ik blijf er maar naar luisteren, maar zou het liefste het hele CI-ding ergens in een hoekje stoppen. Ik hou me maar vast aan de uitspraak dat dit het begin is van een hele reeks van aanpassingen en dat we uiteindelijk tot een instelling zullen komen die wel goed te verstaan is. Ook de gehoorzenuw moet aan de nieuwe situatie nog wennen. 29 juni. Oefenweek één. Je krijgt het niet cadeau, dat staat nu wel vast. Het is nu zaterdagavond, dus de eerste oefenweek zit er wel op.

zen en om een uur of negen naar boven gegaan om de PC maar weer eens op te starten. Bij het beklimmen van de trap viel het op dat de heimachine in mijn linkeroor een hoger tempo kreeg. Het kwartje viel. Die heimachine was mijn eigen hartslag. Dus in ieder geval geen tinnitus. 11 juni 2013. Er verandert niet veel. Het blijft een raar gevoel dat ik op links helemaal niks meer hoor. Het was toch de bedoeling dat het restgehoor gespaard zou blijven? Daar is niets van te merken. Je zou verwachten dat je dan aan de rechterkant wel veel geluid opvangt. Dat klopt ook al niet. Soms voelt het, dove, linker oor verstopt aan. Dat is ook wel logisch want er wordt geen geluid door gegeven. Maar een tijdje later is dat gevoel weer weg en voelt het rechter oor verstopt aan. Hoorapparaat of niet, dat maakt niks uit. 21 juni. Eerste aanpassing. We verlaten de afdelingen en komen in de hal van het ziekenhuis. Daar is een hoop geluid. De kwaliteit van het geluid is verschrikkelijk, ik lijk uitsluitend hoge tonen te horen.

)PPSU
V
NJOEFS

1 augustus 2013. Tussenstand Het geluid is nog steeds moeilijk te verstaan. De spraakprocessor geeft wel alle hoge tonen goed door waardoor het geleverde geluid erg schel blijft klinken. Alle plof-, en sisklanken zijn irritant. Ik denk dat het gewoon moeilijk is om mijn restgehoor met het CI geluid te combineren. Het is lastig om dit goed uit te leggen aan de audiologe die de afstellingen verzorgt. 26 augustus. Afstellen en revalidatie. De revalidatie in Haren bij Kentalis wordt afgebouwd. Er is nog maar één logopediste aanwezig. Deze keer is het een korte sessie, we checken het woordverstaan, losse woordjes gaat helaas iets minder goed dan de vorige keer. Al scoor ik toch nog ruim 50%. Nazeggen van voorgelezen tekst, zonder spraakafzien, gaat echter boven verwachting goed. Blijkbaar is er toch sprake van vooruitgang. September. Afsluiting, een voorlopig einde. Eigenlijk is dit een verhaal zonder einde. Je blijft ermee bezig en je blijft steeds meer aan het CI wennen. Al kost het nog steeds veel moeite. Ik hoor echter zoveel meer dan zonder het CI dat ik het ding echt niet meer zou willen missen. Theo Polet

/FEFSMBOETF
7FSFOJHJOH

WPPS
4MFDIUIPSFOEFO ,JKL
PQ
XXXIPPSXJK[FSOM

21

hoor friesland

Ménière

Info

Verslag Themabijeenkomst ‘Ménière heb je niet alleen’

Dit was de titel van de themabijeenkomst van 26

september 2013 in Drachten, georganiseerd door

Hoor Friesland in samenwerking met de Bibliotheek van Drachten.

De sprekers van deze avond waren drs. Maaike

Weistra-de Vries en drs. Marise Kaper-Hulzenbos. Zij hebben beiden in 2011, in het kader van hun

psychologiestudie, een afstudeeronderzoek gedaan naar de ziekte van Ménière. Deze onderzoeken zijn uitgevoerd op verzoek van de Commissie Ménière van de NVVS en de Wetenschapswinkel

Geneeskunde en Volksgezondheid van het UMCG Groningen. Drs. Maaike Weistra-de Vries heeft

onderzoek gedaan naar de kwaliteit van leven van

Ménièrepatiënten en drs. Marise Kaper-Hulzenbos

heeft haar onderzoek gericht op de vraag: hoe gaan Ménièrepatiënten met deze ziekte om en wat betekent dit voor hun relatie.

Een aantal punten uit het onderzoek van Maaike

Weistra-de Vries over de kwaliteit van leven van mensen met de ziekte van Ménière: (Onderzoek onder 300 patiënten met de ziekte van Ménière)

22

• Onder kwaliteit van leven wordt verstaan: psy-

chisch welzijn, sociaal welzijn en fysiek welzijn. De algemene populatie scoort op een schaal van 10 een 7,5 op de kwaliteit van leven.

Mensen met Ménière scoren een 6,5, dus een vol punt lager

• Bij de vraag: hoe zou uw leven scoren als u niet de ziekte van Ménière had was de gemiddelde

score: 8,7, dus ruim 2 punten hoger, waarmee de belemmeringen die ervaren worden eens te meer duidelijk worden

• De meerderheid van de Ménièrepatiënten ont-

wikkelt geen depressieve en angstige klachten

(20 tot 30% van de deelnemers had een twijfelachtige indicatie voor angstige tot depressieve klachten)

• De ziekte van Ménière heeft negatieve gevolgen voor het dagelijks leven. Er zijn meer problemen op het werk en bij dagelijkse bezigheden: het leven is vaak uit balans

• Ziekte-acceptatie is de belangrijke voorspeller

voor de kwaliteit van leven. Kijken wat nog wel

kan, wat zijn de mogelijkheden. Hoe meer je het accepteert hoe hoger de kwaliteit van leven

• De Ménièrepatiënt heeft zelf invloed op de mate waarin de ziekte zijn/haar leven beïnvloedt.

hoor friesland

Ménière

Info

Cognitieve gedragstherapie kan hierbij helpen: het

• Leer te aanvaarden: zelf moet ik verder met wat ik

zaakt, maar de bijbehorende gedachten en gedra-

• Praat over de ziekte, geef grenzen aan

is niet de situatie die negatieve gevoelens veroorgingen.

Tips van deelnemers aan het onderzoek:

Regelmatig leven met voldoende rust en lichaamsbeweging

• Uw omgeving duidelijk maken wat de ziekte van Ménière inhoudt

• Probeer spanningen te voorkomen • Probeer de ziekte te accepteren

• Probeer rustig te blijven tijdens een aanval

nog kan

• Blijf leuke dingen doen, samen en voor jezelf

• Neem je partner met Ménière niet alle werk uit

handen, anders komt de gelijkwaardigheid in het gedrang

• Zoek geschikte oplossingen/hulpmiddelen

• Investeer in goede communicatie (gebarentaal) Albertsje Spliethoff

Een aantal punten uit het onderzoek van Marise

Training:

van Ménière op het leven van patiënten en hun

Uit bovenstaande onderzoeken wordt

Kaper-Hulzenbos naar de invloed van de ziekte partners en hun relatie: (onderzoek onder 142 paren, dus 142 patiënten en hun partners)

• Patiënten en partners zijn over het algemeen tevreden over hun relatie

• Praten over je gevoelens en begrip tonen (actieve betrokkenheid) heeft zowel voor de patiënten als

‘Leven met de ziekte van Ménière’

duidelijk dat acceptatie van de ziekte en er mee om kunnen gaan heel

belangrijk zijn voor de kwaliteit van leven en bevorderlijk zijn voor een goede relatie.

de partners een sterke positieve invloed op de

De GGMD biedt daarom, in samenwer-

heel belangrijk

heid om binnenkort deel te nemen aan

relatietevredenheid. Vooral vrouwen vinden dit

• Beschermend bufferen (vermijden erover te pra-

ten, net doen of er niets aan de hand is) heeft een geringe negatieve invloed op de relatietevredenheid. Vooral mannen zijn dan iets ontevredener.

Aan de andere kant: op zijn tijd is afleiding goed, je moet er ook niet contant over praten en er voortdurend mee bezig zijn)

• Angst en depressie hebben een negatieve invloed

• Acceptatie van de ziekte werkt heel positief, zowel voor de patiënten als de partners.(hierbij valt op

king met Hoor Friesland, de mogelijk-

een Themagroep ‘Leven met Ménière’. Naast veel informatie over de ziekte van Ménière en het uitwisselen van

ervaringen en tips en trucs met lotge-

noten, kunt u onder deskundige bege-

leiding zoeken naar een manier waar-

op u de Ménière beter kunt verdragen.

Daarbij is veel aandacht voor ontspannen en bewustwording.

dat dit voor mannelijke partners extra belangrijk is

Bij voldoende deelname (totaal 6 – 8

terwijl vrouwelijke partners hier minder mee bezig

vrijdagmiddag 14 februari 2014 van

Ze zijn vaak praktisch en oplossingsgericht bezig

lijken te zijn en meer belang hebben bij een open communicatie)

• Acceptatie kan de negatieve invloed van angst en depressie en beschermend bufferen verminderen

Tips van deelnemers aan het onderzoek:

• Koester het idee dat je er niet alleen voor staat, gedeelde smart is halve smart

personen) zal de training starten op 15.00 tot 17.00 uur in het Hoor

Friesland Centrum, Verlengde Schrans 35, 8932 NJ Leeuwarden.

Zie voor meer informatie ook het cursus- en trainingsaanbod van Hoor Friesland op bladzijde 26 en 27.

23

hoor friesland

Info

Uitnodiging

Uitnodiging

U bent allen van harte uitgenodigd om met ons het glas te heffen op het Nieuwe Jaar!

Zaterdag 11 januari 2014

Begane grond ruimte Audiologisch Centrum Verlengde Schrans 35 8932 NJ Leeuwarden Tijd: van 16.00 tot plm 18.00 uur Aanmelden is niet nodig !!!Graag tot ziens!!! Jeroen Dijkstra Albertsje Spliethoff Lorette Dorreboom

24

hoor friesland

Info

Ingezonden brief Beste mensen, Met enige schroom mail ik jullie. Zoals jullie weten ben ik een gelukkige drager van een cochleair implantaat (CI) op mijn rechter oor. Het is werkelijk fantastisch wat ik er mee kan horen! In april 2014 heb ik mijn CI vijf jaar. Het idee dat het horen nog beter kan dan het nu is, laat me niet los. Ik zou twee implantaten kunnen hebben, omdat mijn andere oor medisch ook geschikt is. Helaas is het in Nederland nog steeds zo dat er door zorgverzekeraars voor volwassenen geen 2e CI wordt vergoed. Dat betekent dat ik óf kan wachten totdat de regelgeving daarover gaat veranderen óf dat ik er simpelweg voor ga beginnen te sparen. Ik heb gekozen voor het laatste. Het is mijn droom om met twee oren te kunnen horen. Het lijkt me geweldig! Ik kan er alleen maar over fantaseren. Wat het in ieder geval gaat opleveren, is dat ik dan richting kan horen. Nu hoor ik wel geluid maar weet niet waar het geluid vandaan komt. Daarvoor heb je twee horende oren nodig. Doordat je geen richting kunt horen kost dat extra energie. Met twee CI’s is de ervaring dat het horen minder vermoeiend is. Ik ben nu 40 jaar en zou nog zolang van een 2e CI kunnen profiteren. Waarschijnlijk heb ik dan geen

Never give up! Onlangs gaf ik me op voor een nascholing. Op het aanmeldingsformulier gaf ik vriendelijk en duidelijk aan dat ik een tolk mee zou nemen met daarbij een korte introductie. Ik kreeg een brief dat ik niet mocht deelnemen aan deze nascholing omdat de aanwezigheid van mijn tolk de andere studenten hun concentratie in gevaar zou brengen, bovendien was er geen ruimte voor een extra persoon in de klas en er zouden ook allemaal oefensituaties zijn waarbij de tolk een storende factor zou zijn. Het was de derde keer in zeer korte tijd dat ik ergens niet aan mocht deelnemen of dat ik zo onzichtbaar mogelijk moest zijn of dat de tolk niet op het podium mocht staan. Ik was boos, teleurgesteld maar vooral ook strijdbaar, want deze directeur had kennelijk niet eerder kennisgemaakt met slechthorendheid/doofheid. En als het zou lukken hem duidelijk te maken dat het geen gunst maar een recht was om volledig mee te kunnen doen aan de communicatie, dan zou dat een sneeuwbaleffect

tolkvoorziening meer nodig of veel minder. Een CI kost tussen de 50.000 en 60.000 Euro. Daar zit alles bij inbegrepen. Maar de vraag is: hoe kom ik aan zoveel geld? Sparen! Ik wil me niet uit het veld laten slaan door de hoogte van het bedrag. Als ik niet begin gaat het niet gebeuren. Dus heb ik een rekening geopend. Misschien wilt u een donatie doen. Tegelijkertijd voelt deze vraag voor mij als een soort verkapte bedelarij. Ik wil er ook graag iets voor (terug) doen. Dus mocht u ideetjes hebben waar ik iets mee zou kunnen, laat het me weten! En, ik heb geduld. Ooit gaat het gebeuren! Leafs, Elske Posthuma Elske Posthuma is de auteur van het boek: Cochleaire capriolen. Zij vertelt daarin hoe het is om, vanaf je geboorte, slechthorend in de wereld te staan. Hoe het is om na verscheidene ‘plotsdoofheden’ en een steeds verder afnemend gehoor doof te worden. Met behulp van een cochleaire implantatie is zij ondertussen niet meer doof, maar weer slechthorend. Het boek Cochleaire Capriolen is nu ook te bestellen via de webwinkel van Hoor Friesland. www.hoorfriesland.nl (Redactie) hebben. Daar ben ik van overtuigd! Ik sprak mijn zus en vroeg of zij voor mij met hem wilde bellen. Dat deed ze. Hij zei tegen haar: u lijkt wel een advocaat. Mijn zus zei: ja en hier komt mijn pleidooi... Hij wilde nog wat informatie van de tolk over haar werkwijze en zou het dan heroverwegen. Zo gezegd zo gedaan. Een paar dagen later kreeg ik een email dat ik alsnog was toegelaten tot de nascholing en dat hij alle eerder genoemde bezwaren moest intrekken. Ik kreeg geen excuus maar hij vermeldde er wel bij: met dank aan de informatie van de tolk en het pleidooi van uw zuster. Ook wenste hij me nog een fijne nascholing toe. We hebben hierdoor weer een stukje van de wereld veroverd! Ik heb besloten deze directeur mijn boek cadeau te geven. Hij heeft nog wel wat te leren over slechthorendheid en doofheid en misschien heeft hij er ook wat aan voor als hij later zelf slechthorend wordt. Elske Posthuma

25

hoor friesland

Info

Cursusaanbod

Hieronder ziet u een overzicht van de cursussen en trainingen die Hoor Friesland biedt of faciliteert. Voor de meeste cursussen geldt dat er een groep kan starten op het moment dat er genoeg deelnemers zijn en de lessen zoveel mogelijk aaneengesloten gegeven kunnen worden. Beginnerscursus Nederlandse Gebarentaal (NGT-AB1) Deze cursus is voor iedereen die de eerste beginselen van de Gebarentaal wil leren. De cursus wordt in principe gegeven door een dove docente. U leert in 12 lessen de basis van de Nederlandse Gebarentaal en krijgt informatie over de Dovencultuur. Start: eind februari/begin maart 2014 bij genoeg aanmeldingen. De cursus wordt gehouden op de maandagavond van 19.30 – 21.30 uur in het Hoor Friesland-centrum. De kosten bedragen € 200,00 inclusief lesmateriaal. Vervolgcursuss Nederlandse Gebarentaal (NGTAB2) Bij deze vervolgcursussen van 12 lessen wordt uw gebarenschat verder uitgebreid en wordt er dieper ingegaan op de grammatica en Dovencultuur. Start eind februari 2014. Deze wordt op woensdagavond gehouden van 19.30 – 21.30 uur in het Hoor Friesland-centrum. De kosten bedragen € 200,00 inclusief lesmateriaal. Beginnerscursus Nederlands ondersteund met Gebaren (NmG-AB1) Dit is een basiscursus voor iedereen die die ondersteunende gebaren wil leren Er wordt gebruik gemaakt van gebaren uit de Nederlandse Gebarentaal om de gesproken taal te verduidelijken. Dit communicatiemiddel is zeer functioneel als visuele hulp om gesprekken tussen doven of slechthorenden en horenden gemakkelijker te maken. U krijgt een basisgebarenschat aangeboden.

26

Daarnaast leert u het handalfabet en krijgt u tips en trucs die u kunt gebruiken in de communicatie met doven/slechthorenden. De cursus NmG-AB1 omvat 12 lessen. De kosten van deze cursus bedragen € 200,00 inclusief lesmateriaal. Start in het voorjaar 2014 bij voldoende deelname. De cursus wordt gehouden op een doordeweekse avond van 19.30 – 21.30 uur in het Hoor Friesland-centrum.

NIEUW!! Beginnerscursus Nederlands ondersteund met Gebaren Onderwijsmodule (NmG-OM1). Bij voldoende belangstelling wil Hoor Friesland ook in het voorjaar van 2014 een beginnerscursus Nederlands ondersteund met Gebaren – onderwijsmodule (NmG-OM1) organiseren in Leeuwarden. Deze cursus is bedoeld voor mensen die in hun werk te maken krijgen met dove of slechthorende kinderen of die werkzaam zijn met mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking en die voor hun communicatie gebruik maken van gebaren. In veel instellingen voor mensen met een lichamelijke of geestelijke handicap werd er gebruik gemaakt van gebaren van ‘de Weerklank’. Deze gebaren verschillen van de Nederlandse Gebarentaal. Steeds meer van deze instellingen stappen echter over op NGT omdat twee verschillende gebarentalen soms leidt tot verwarring en het aanbod aan materiaal in de NGT veel groter is (bijv. gebarenwoordenboeken op papier maar ook online met filmpjes). De gebaren die op de cursus NmG-OM1 worden aangeleerd zijn gebaren uit de officiële Nederlandse Gebarentaal (NGT) en er wordt gebruik gemaakt van lesmateriaal van het Nederlands Gebarencentrum. De cursus wordt gehouden op de donderdagavond en start op 6 februari 2014 bij voldoende deelname. De cursus bestaat uit 14 lessen van 2 uur en de kosten bedragen € 225,00 per cursist (incl. lesmateriaal). Gebarentaal op maat en/of Omgaan met doven en slechthorenden Speciaal voor bedrijven en instellingen met één of meer dove of slechthorende medewerkers zijn deze cursussen ontwikkeld. Misschien iets voor het bedrijf waar u werkt? Als slechthorende kunt u zich bovendien opgeven voor één van onderstaande cursussen.

hoor friesland

Info

Cursusaanbod

Spraakafzien Spraakafzien, in de volksmond ‘liplezen’ genoemd, kan voor iemand die slechthorend is (geworden) een uitstekend hulpmiddel zijn in de verbetering van de communicatie. De cursus bestaat uit 10 lessen van 2 uur. Deze cursus wordt gegeven door een logopedist. Wanneer en waar hangt af van het aantal mensen dat zich aanmeldt en waar zij wonen. Cursus Nederlands ondersteund met Gebaren (NmG) op indicatie Ook is het mogelijk om als slechthorende samen met uw omgeving en cursus NmG te volgen. Deze cursus kan worden betaald via een vergoeding vanuit het AWBZ. Slechthorenden kunnen indicatie aanvragen voor deze cursus, samen met vier mensen uit hun familie- en vriendenkring. De cursus NmG van 12 lessen is door het Nederlands Gebarencentrum speciaal ontwikkeld voor de NVVS en de Stichting Plotsdoven. De cursus is bedoeld voor mensen met hoorproblemen, die op latere leeftijd toch wat gebaren willen leren om de communicatie te vergemakkelijken; voor mensen die contacten hebben met doven die gebarentaal gebruiken en voor belangstellenden die gebaren willen leren. Er is ook een vervolgcursus: NmG AB2. Ook deze cursus kan gegeven worden op indicatie.

GGMD (Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening voor doven en slechthorenden) biedt in samenwerking met Hoor Friesland de volgende trainingen aan:

Cursus ‘controle over tinnitus’ Deze cursus van 5 bijeenkomsten en een terugkomdag wordt begeleid door een deskundige

medewerker van de GGMD die samen met u zoekt naar een manier waarop u de tinnitus beter kunt verdragen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het gedachtengoed van neuro-psycholoog de heer Olav Wagenaar die het boek heeft geschreven: ‘Eerste hulp bij Oorsuizen’. Hiernaast is veel ruimte voor informatie-uitwisseling en ervaringsverhalen van anderen. Zodra zich zes mensen hebben opgegeven voor deze training kan deze van start gaan. Vergoeding van de kosten is doorgaans mogelijk vanuit de AWBZ of uw zorgverzekering. Themagroep ‘Leven met de ziekte van Ménière’ In 11 bijeenkomsten worden onder leiding van een deskundige van de GGMD de verschillende aspecten van Ménière behandeld en wordt besproken hoe je hiermee om kunt gaan. Deze themagroep richt zich op: Informatie, inzicht krijgen in de eigen ziekte, uitwisselen van persoonlijke ervaringen en training in het vergroten van de weerbaarheid om de ziekte de baas te blijven, training in ontspanningstechnieken. Vergoeding van de kosten is doorgaans mogelijk vanuit de AWBZ of uw zorgverzekering. Deze training zal bij voldoende aanmelding (minstens zes personen) van start gaan op vrijdagmiddag 14 februari 2014 in het Hoor Friesland-centrum van 15.00 – 17.00 uur. Voor meer informatie en opgave: Hoor Friesland, Albertsje Spliethoff, Verlengde Schrans 35, 8932 NJ LEEUWARDEN telefoon: 058-2130537, e-mail: [email protected]

Veel publiek Laage Vuursche Veel publiek in Laage Vuursche Laage Vuursche- Enkele duizenden mensen hebben zaterdag en zondag het graf van de vorige week overleden prins Friso en de naastgelegen Stulpkerk in Laage Vuursche bezocht. Er waren regelaars ingezet om verkeersproblemen te voorkomen. Eddie van den Bosch uit Leeuwarden nam ook een kijkje. “Ik zag het allemaal wel op tv, maar ik wilde het ook met eigen ogen zien.” Bron: ANP

27

hoor friesland

Agenda

Info

AGENDA

dec. 2013

activiteit

ma. 9

Toetsavond cursus gebarentaal NGT-AB3

Hoor Friesland-centrum

ma. 16

Cursus gebarentaal NGT-AB2 laatste les

Hoor Friesland-centrum

tijd

wo. 11

wo. 18

Toetsavond cursus gebarentaal NGT-AB1 Cursus gebarentaal NGT-AB1 laatste les

Hoor Friesland-centrum

Hoor Friesland-centrum

plaats

19.30

19.30

HOOR FRIESLAND IS I.V.M. DE KERSTVAKANTIE GESLOTEN VAN 20 DECEMBER 2013 T/M

activiteiten

6 JANUARI 2014 januari 2014 di. 7 za. 11

Ringleidingspreekuur (inloop!) Sietse Jager Nieuwjaarsreceptie

di. 14 di. 28

Gebarenoefenavond Gebarenoefenavond

februari di.

4

di. 11 di. 25

Ringleidingspreekuur (inloop!) Sietse Jager Gebarenoefenavond Gebarenoefenavond

Hoor Friesland-centrum Wachtruimte van het Audiologisch Centrum,Verlengde Schrans 35, Leeuwarden

10.00 16.00

Hoor Friesland-centrum Christelijke basisschool ”De Lichtbron” Johan Frisostraat 2, Buitenpost

20.00 20.00

Hoor Friesland-centrum

10.00

Hoor Friesland-centrum Christelijke basisschool ”De Lichtbron” Johan Frisostraat 2, Buitenpost

20.00 20.00

Eind februari/begin maart starten bij voldoende opgave weer de volgende cursussen en trainingen: op de maandagavond: beginnerscursus Nederlandse Gebarentaal NGT-AB1 op de woensdagavond: vervolgcursus Nederlandse Gebarentaal NGT-AB2 Vanaf 6 februari op de donderdagavond de cursus Nederlands Ondersteund met Gebaren Onderwijs module 1 Vanaf 14 februari op vrijdagmiddag Themagroep: ‘Leven met de ziekte van Ménière’ maart di.

4

di. 11 di. 25

Ringleidingspreekuur (inloop!) Sietse Jager Gebarenoefenavond Gebarenoefenavond

Hoor Friesland-centrum

Hoor Friesland-centrum Christelijke basisschool ”De Lichtbron” Johan Frisostraat 2, Buitenpost

10.00

20.00 20.00

FRIDO-activiteiten / kerkdiensten voor doven en slechthorenden december 2013 za. 21 Kerkdienst IC, kerstdienst met ds. A.Dingemanse

Oasekerk, Weideflora 142, Leeuwarden 16.00

za. 25

Kerkdienst IC, ds. P. Wattél, Witmarsum

Greunshiem, Tjotterstraat 16

15.00

za. 22

Kerkdienst IC, ds. A. Dingemanse (avondmaal)

Greunshiem, Tjotterstraat 16

15.00

za. 22

Kerkdienst IC, ds. P. Dijkstra, Grou

Greunshiem, Tjotterstraat 16

15.00

januari 2014 februari maart

28

Zie voor de agenda van april en mei 2014 onze website www.hoorfriesland.nl