Info-books
AL9c
Toegepaste Informatica
Deel 9c: Elektronisch publiceren FrontPage 2002 Jos Gils – Erik Goossens
Hoofdstuk 3
3.1
Formulieren maken
Probleemstelling In de meeste gevallen is er een informatiestroom van webservers naar lokale pc's. Een internetgebruiker legt contact met een server die informatie uit de gevraagde website doorstuurt. Maar in een aantal gevallen is het ook gewenst dat de bezoeker informatie naar de server stuurt, bijvoorbeeld wanneer hij meer informatie over een bepaald onderwerp wenst, wanneer hij iets wil bestellen of wanneer hij wenst te reageren op vragen van de eigenaar van de website. In die gevallen kan van formulieren gebruik gemaakt worden. Op die formulieren kun je diverse soorten velden voorzien waarin de bezoeker gegevens kan invullen.
3.2
Veldtypen Op een formulier vind je vaste tekstgegevens (labels) en plaatsen waar de bezoeker gegevens kan intypen of opties selecteren (velden). Hij navigeert van veld tot veld doorheen het formulier door de TAB-toets in te drukken. Je krijgt een overzicht van de verschillende veldtypen via I NVOEGEN, FORMULIER. Dan verschijnt het volgende menu: De eerste keer dat je op een webpagina een formulierveld invoegt staat bovenaan de optie FORMULIER. Voeg je daarna nog velden toe, dan is die optie verdwenen. De belangrijkste veldtypen zijn: TEKSTVAK (één regel), TEKSTGEBIED , S ELECTIEVAKJE, KEUZERONDJE, GROEPSVAK, V ERVOLGKEUZELIJST en D RUKKNOP. Je kunt ook een FIGUUR en een LABEL opnemen en de eigenschappen van een formulier opvragen en eventueel aanpassen. Op de meeste mogelijkheden wordt in de vo lgende punten dieper ingegaan.
3.3
Een formulier ontwerpen Maak eerst een lijst op van alle informatie die je van de bezoekers van je website wenst. Denk daarbij goed na over de manier waarop die informatie het best doorgespeeld wordt om ze achteraf te kunnen verwerken. Voor elk gegeven leg je het veldtype vooraf vast. 32
FrontPage 2002
J. Gils – E. Goossens
Maak ook vooraf een schets van het formulier zodat de velden vanaf het begin op hun plaats staan. Wat de website Histoire du Soldat betreft kan het nuttig zijn aan bezoekers van de site de volgende gegevens te vragen: uit welk land zij afkomstig zijn (België, Nederland, ZuidAfrika, andere), hoe zij bij deze website beland zijn (zoekrobot, vriend(in), …), hun emailadres indien zij bereid zijn over het onderwerp via e- mail te corresponderen, eventuele opmerkingen over het werk, …
Opdrachten 1. Een keuzelijst aan een nieuw formulier toevoegen a. Open een nieuwe pagina in het web Histoire du Soldat, bewaar ze als I NVULFORMULIER.HTM en kies INVOEGEN , FORMULIER, V ERVOLGKEUZELIJST. Er verschijnt een vervolgkeuzelijstje en een VERZENDEN en I NVOER WISSEN knop in de webpagina. Er wordt ook een gestippeld kader rond het nieuwe formuliergebied geplaatst.
J. Gils – E. Goossens
FrontPage 2002
33
b. Selecteer de vervolgkeuzelijst en klik op de rechtermuisknop. In het menu dat verschijnt klik je op EIGENSCHAPPEN VAN FORMULIERVELD zodat het dialoogvenster EIGENSCHAPPEN VAN VERVOLGKEUZELIJST zichtbaar wordt.
Vul in het veld NAAM als waarde CBO LAND in, zorg ervoor dat in het KEUZERONDJE MEERDERE SELECTIES TOEGESTAAN een bolletje geplaatst wordt in het veld NEE en klik op de TOEVOEGEN knop. In het dialoogvenster OPTIE TOEVOEGEN zet je BELGIË in het vak OPTIE, je kruist als BEGINSTATUS de optie GESELECTEERD aan en je drukt op OK. Op dezelfde manier voeg je NEDERLAND, ZUID-AFRIKA en ANDERE in de vervolgkeuzelijst toe. Voor die drie opties is de beginstatus NIET GESELECTEERD. c. Zet daarna de invoegpositie net voor de vervolgkeuzelijst en druk twee keer op ENTER om het formuliergebied te vergroten. d. Zet een titel boven het formulier ('Invulformulier'), zet hem vetjes en centreer hem en plaats eronder de volgende vraag: 'Uit welk land ben je afkomstig?' e. Zet de invoegpositie achter de keuzelijst en druk op ENTER om het formuliergebied naar onder uit te breiden. TIP
Zorg dat je in de hele oefening binnen de gestippelde kader van het formuliergebied blijft! In het andere geval krijg je meerdere knoppen VERZENDEN en INVOER WISSEN.
2. Maak op dezelfde manier een vervolgkeuzelijst CBOBRON bij de vraag: 'Hoe ben je op deze website beland?' De keuzemogelijkheden zijn: een zoekrobot (geselecteerd vanaf het begin), een vriend(in), een tijdschrift, een krant, andere.
34
FrontPage 2002
J. Gils – E. Goossens
3. Een tekstgebied invoegen a. Zet onder de tweede vervolgkeuzelijst de tekst 'Als je op de vorige vraag 'Andere' koos, geef hieronder dan een beetje uitleg'. b. Zet de invoegpositie daaronder en kies INVOEGEN , FORMULIER, TEKSTGEBIED. Selecteer het figuurtje, klik met de rechtermuisknop en kies EIGENSCHAPPEN VAN FORMULIERVELD. Vul de waarden in zoals in de figuur afgebeeld.
4. Selecteer het tekstgebied en zet het op het Klembord (CONTROL + C). Zet de invoegpositie onder het vorige tekstvak en plak (CONTROL + V). Selecteer het nieuwe tekstvak, roep met de rechtermuisknop het snelmenu op en wijzig de naam in ‘txtOpmerkingen' en vul in het vak BEGINWAARDE de tekst 'Tik hier eve ntuele opmerkingen.' in. Plaats boven dat tekstgebied de tekst 'Als je opmerkingen hebt over de bespreking van 'Histoire du Soldat' kun je ze hieronder invullen:'. 5. Keuzerondjes toevoegen Bij een keuzerondje kan maar één van de opties geselecteerd zijn, in tegenstelling tot een selectievakje waar het mogelijk is dat er meerdere opties aangevinkt zijn.
a. Zet onder het tweede tekstvak met schuiffunctie de tekst 'Mogen wij met jou over dit werk corresponderen?'. b. Zet de invoegpositie na een spatie naast de tekst en kies INVOEGEN , FORMULIER, K EUZERONDJE. Er verschijnt een optie van een keuzerondje die standaard geselecteerd is. Zet daarnaast de tekst 'Ja' en selecteer de optie. Roep met de rechtermuisknop het snelmenu op, kies EIGENSCHAPPEN VAN FORMULIERVELD en vul als GROEPSNAAM de waarde 'grpCorresponderen' in en als WAARDE ‘chkJa’. Druk op OK. c. Maak op analoge manier een optie 'Nee'. 6. Tik onder het keuzerondje de volgende tekst: 'Indien je als antwoord op de vorige vraag 'Ja' gaf, vul dan in dit vak je e- mailadres in:'. Kies INVOEGEN , FORMULIER, TEKSTVAK. Selecteer het tekstvak. Roep met de rechter-
J. Gils – E. Goossens
FrontPage 2002
35
muisknop het snelmenu op, kies EIGENSCHAPPEN VAN FORMULIERVELD en vul als NAAM 'txtEmail' en als BREEDTE '40' in. 7. Plaats onder het vak e- mailadres de tekst 'Druk op deze knop om het formulier te verzenden:'. Selecteer de opdrachtknop VERZENDEN die bovenaan in het formulier staat en zet hem op het Klembord (CONTROL + X). Plak hem naast de tekst (CONTROL + V). Zet daaronder de tekst 'Druk op deze knop om de inhoud van het formulier te wissen:' en verplaats op analoge manier de knop INVOER WISSEN. 8. Stap over naar de tab VOORBEELD en vul een mogelijk formulier in. Als je op VERZENDEN klikt krijg je nu nog een foutmelding. Klik je op de knop INVOER WISSEN dan worden de beginwaarden van de invoervakken opnieuw ingesteld. Samengevat: Het volledige formulier, met enkele kleine aanpassingen zoals het plaatsen van de invoervelden naast de tekst als er nog plaats voor is, ziet er schematisch als volgt uit:
Invulformulier Uit welk land ben je afkomstig? (Vervolgkeuzelijst, geselecteerd: België) Hoe ben je op deze website beland? (Vervolgkeuzelijst, geselecteerd: Zoekrobot) Als je op de vorige vraag 'Andere' koos, geef dan hieronder een beetje uitleg. (Tekstvak met schuiffunctie, met de tekst: Tik hier je uitleg als je 'Andere' koos bij de vorige vraag.)
Als je opmerkingen hebt over de bespreking van 'Histoire du Soldat' kun je ze hieronder invullen: (Tekstvak met schuiffunctie, met de tekst: Tik hier eventuele opmerkingen.)
Mogen wij over dit werk met jou corresponderen via e-mail? ? Ja O Nee (Keuzerondje)
Indien je als antwoord op de vorige vraag 'Ja' gaf, vul dan in dit vak je emailadres in: (Tekstvak met één regel) Druk op deze knop om het formulier te verzenden: (Opdrachtknop Verzenden) Druk op deze knop om de inhoud van het formulier te wissen: (Opdrachtknop Invoer wissen)
36
FrontPage 2002
J. Gils – E. Goossens
3.4
De eigenschappen van velden aanpassen In het vorige punt werd al een aantal keren EIGENSCHAPPEN VAN FORMULIERVELD via de rechtermuisknop opgeroepen. Op die eigenschappen wordt nu iets dieper ingegaan. Bij het instellen van de eigenschappen van tekstvakken, keuzerondjes of vervolgkeuzelijsten kun je met de knop VALIDATIE een aantal regels vastleggen voor de invoer van formuliervelden. Als de ingevoerde gegevens niet aan die regels voldoen dan verschijnt een foutbericht en moeten correcte gegevens ingevoerd worden. Dit werkt correct als het web op een webserver waarop FrontPage-extensies geïnstalleerd zijn gepubliceerd wordt. De validatieopties verschillen al naargelang het type van het veld. Met de optie INVOER VEREIST geef je aan dat bezoekers een optie moeten selecteren. Bij de eigenschappen van formuliervelden kan ook de TAB-volgorde bepaald worden. Door een nummer in het vak TABVOLGORDE van de verschillende velden aan te brengen bepaal je dan zelf de volgorde waarin met de TAB-toets naar de verschillende velden overgestapt wordt. Standaard is dat van boven naar beneden en van links naar rechts. Opdrachten 9. Zorg ervoor dat een bezoeker van de website verplicht wordt om een waarde uit de twee vervolgkeuzelijsten van het invulformulier te kiezen. 10. Via een tekstvak de quotering tussen 0 en 10 opvragen a. Tik tussen de twee tekstvakken met schuiffunctie de tekst 'Geef een quotering (een geheel getal van 1 tot 10):' en zet nog een extra spatie achter de tekst. b. Voeg op die plaats een tekstvak, TXTQUOTERING, toe om de quotering op te vragen en vul de validatie in zoals op de figuur is afgebeeld.
11. Zorg ervoor dat op de knop INVOER WISSEN de tekst BEGINWAARDEN gezet wordt.
3.5
Gegevens uit formulieren verzamelen De gegevens die door bezoekers van een website verzonden worden kun je laten terechtkomen in een postbus, in een tekstbestand of in een databasebestand:
J. Gils – E. Goossens
FrontPage 2002
37
?
een postbus: de informatie wordt naar een e-mailadres gestuurd als een weinig gestructureerde reeks gegevens; In dat geva l geef je in de HTML-code aan de FORM -tag een ACTION-argument mee:
40
FrontPage 2002
J. Gils – E. Goossens
Besluit De eigenaar van een website wenst vaak respons van bezoekers. Met het oog daarop kan hij een invulformulier ontwerpen. De informatie kan onder andere doorgespeeld worden via tekstvakken, tekstgebieden, keuzerondjes, selectievakken, vervolgkeuzelijsten en drukknoppen. Om een formulier te ontwerpen maak je vooraf een lijst met alle informatie die je wenst. Je bepaalt ook vooraf in welke vorm je die informatie wenst en je maakt een schets van het formulier. Pas daarna ga je het formulier concreet in FrontPage opstellen. Via EIGENSCHAPPEN VAN FORMULIERVELD kun je onder andere bepaalde invoer verwerpen en kun je bepalen of een veld al dan niet ingevuld moet worden. De gegevens die door bezoekers van de website opgestuurd worden kunnen in een postbus, in een tekstbestand of in een databasebestand verzameld worden.
Wat je moet kennen e n kunnen: ? ? ?
een invulformulier in FrontPage ontwerpen; enkele belangrijke eigenschappen van formuliervelden instellen; een invulformulier naar een postbus of naar een bestand opsturen.
Opdracht 14. Een postzegelverzamelaar besluit zijn verzameling te beperken tot postzegels van de USA. Hij bezit zelf in totaal ongeveer 45000 postzegels van in totaal 141 landen. Via het WWW wil hij in contact komen met mensen die met hem willen ruilen. Ontwerp daarvoor een invulformulier.
J. Gils – E. Goossens
FrontPage 2002
41
