INDUSTRIEEL PRODUCTONTWERPEN

VERVANG DIT VLAK DOOR EEN AFBEELDING VAN JE PROJECT

RE-WOOD!

Ontwerp van een modulaire meubellijn uit afvalhout, die binnen het sociale tewerkstellingskader geproduceerd kan worden.

PROJECT AANGEBODEN DOOR

REINOUT DEWULF VOOR HET BEHALEN VAN DE GRAAD VAN BACHELOR IN MULTIMEDIA EN COMMUNICATIE TECHNOLOGIE AFSTUDEERRICHTING

INDUSTRIEEL PRODUCTONTWERPEN HOWEST | ACADEMIEJAAR 2010-2011

Inhoudstabel 1. Inleiding en dankwoord

p. 4

2. Voorstelling vzw Kringloopcentrum Zuid-West-Vlaanderen 2.1 Wat doet de Kringloopwinkel? 2.2 Sociale doelstellingen? 2.3 Ontwerpen voor de Kringloopwinkel?

p. 5

3. Zoektocht naar eindwerkfocus 3.1 Analyse van de afvalstromen Witgoed Textiel Bruingoed (elektronica) Metaal en fietsen Hout en meubilair Overige 3.2 Winkelanalyse 3.3 Doelgroepanalyse 3.4 Zoektocht naar definitieve eindwerkfocus 4. Uitwerking gekozen concept 4.1 Pakket van eisen en wensen 4.2 Zoektocht naar definitieve ontwerp 1. Verbindingssysteem 2. Vorm van de meubeltjes

p. 8

5. Uitwerking definitief ontwerp 5.1 Afmetingen 5.2 Configuratie-mogelijkheden 5.3 Productieproces 1. Selectie van het bruikbaar plaatmateriaal Welke onderdelen zijn bruikbaar? Welke meubels zijn niet bruikbaar? 2. Sortering van het geselecteerde plaatmateriaal 3. Combineren van platen en texturen 1. Soort zoekt soort! 2. Denk in meervoud! 3. Overstaand is identiek! 4. Verzagen op maat

p. 33

p.19

2

5. Gaten boren 1. Gaten in de zijwanden 2. Gaten in de legplanken 6. Afronden van zaagranden en gaten 1. Afronden van de zaagranden 2. Afschuinen van de gaten 7. Productie van de montagetools 5.4 Verpakking en transport Verpakking Transport 5.5 Verkoop in de winkels Kies uw model! Kies uw kleur! 5.6 Assemblage 6. Finale prototypes in beeld

p. 70

7. Kostprijsberekening 7.1Resultaten 7.2 Conclusies uit de kostprijsberekening

p. 74

8. Besluit 8.1 Terugkoppeling an pakket van eisen en wensen 8.2 Algemeen besluit

p. 79

9. Bijlagen zie CD-rom: mapje “bijlagen”

3

1. Inleiding en dankwoord Inleiding We zijn als mensheid zo “ver” geëvolueerd dat we meer produceren dan we kunnen consumeren. Deze ‘gulzigheid’ zorgt ervoor dat onze afvalberg steeds groter wordt, wat mondiaal tot grote millieuproblemen leidt. Met de wilskracht om hier iets aan te veranderen, stapte ik naar vzw Kringloopcentrum Zuid-West-Vlaanderen, met de vraag of ik voor hen ‘iets mocht ontwerpen om een deel van hun afvalberg te kunnen verminderen’. Zij waren enthousiast over dit voorstel, en ik was blij dat ik een boeiend onderwerp voor mijn thesis had gevonden. Met dit eindwerk wil ik, als toekomstig productontwerper, aantonen dat het ook ‘anders’ kan. Veel spullen die men als ‘afval’ bestempeld kunnen vaak nog perfect herbruikt worden mits een kleine aanpassing of een andere context.

Dankwoord Graag had een aantal mensen willen bedanken. Bart Vandenbussche, algemeen directeur van De Kringloopwinkel vzw, die me de kans heeft gegeven om bij hen mijn eindwerk te mogen uitwerken, en heeft gezorgd voor de nodige ruimte en ondersteuning. Graag wil ik ook de mensen van De Kringloopwinkel zelf bedanken. Dankzij hun feedback, hulp, tips, ... maakten ze het voor mij mogelijk om dit eindwerk te verwezenlijken. Ook Fré Vandamme wil ik bedanken voor de hulp bij het maken mijn prototypes. Ook de mensen van Pilipili, en in het bijzonder Lukas Costeur, die mijn traject is blijven volgen en de nodige ontwerp-feedback gaf. ‘Last but not least’ zou ik zeker Ronald Bastiaens, mijn stage-mentor, willen bedanken, voor de goede begeleiding van mijn ontwerp-traject.

4

2. Voorstelling vzw Kringloopcentrum Zuid-West-Vlaanderen 2.1 Wat doet de Kringloopwinkel? In hoofdzaak probeert een kringloopcentrum om zo veel mogelijk afgedankte goederen in te zamelen, en deze terug aan te bieden in hun winkels, aan zeer schappelijke prijzen. Dat zie je aan hun slogan: “Geef tweedehands een nieuwe kans!” Dat inzamelen gebeurt op verschillende manieren. Textiel bijvoorbeeld wordt ingezameld door huis-aan-huisophaling, maar ook d.m.v. inzamelcontainers op verschillende plaatsen in de stad. Mensen kunnen hun spullen ook altijd brengen naar de winkels, en voor ‘grote stukken’, zoals ganse slaapkamers, wasmachines, ... kan men bellen om die te komen ophalen bij hen thuis. Daarvoor zorgt de ophaaldienst. Deze ingezamelde goederen worden, vooraleer ze in de winkel worden gelegd, gecontroleerd en uitgesorteerd: het verkoopbare wordt gescheiden van het onverkoopbare. De kringloopwinkel streeft er naar om ‘zo weinig mogelijk handelingen te moeten doen aan de binnengekomen goederen.’ Niet alle goederen worden weliswaar zomaar weggegooid. Zo is er het hergebruik-centrum waar alles van witgoed (koelkasten, wasmachines, droogkasten, ...) en bruingoed (alle elektronica) wordt getest, en indien mogelijk ook hersteld waar nodig. Er is ook een fietsenherstelatelier, wat daar gebeurt spreekt voor zich. Al deze gesorteerde, herstelde, gecontroleerde spullen worden komen dan uiteindelijk in de winkels terecht. De bevoorrading van de winkels gebeurt door transport, die ook instaat voor de ophaling aan huis. Vanuit Marke, waar het centraal depot is, worden op vraag van de winkels, de nodige goederen geleverd. Voor de meeste goederen in de winkel is er een kleurensysteem, om na te gaan hoe lang een bepaald goed al in de winkel ligt. Na vier weken worden de niet verkochte spullen uit de rekken gehaald. Deze gaan dan naar verschillende doeleinden, om toch zo weinig mogelijk weg te moeten gooien. Maar een groot deel beland toch nog de container in. Verder heb je nog de crea-afdeling: zij zorgen voor de belettering van de winkels, actie-aankondigingspanelen, ... Naast belettering worden ook soms stoelen hergestoffeerd, of leuke meubeltjes geschilderd. Maar mits verlieslatend worden die laatste twee bijna niet meer gedaan. Dan heb je tenslotte nog de klusjes-ploeg, waar alle schrijnwerken gebeuren: podiums maken voor de winkels, een afdak bouwen voor de fietsenstalling, dat soort van activiteiten.

5

2.2 Sociale doelstellingen? Hoewel het economische aspect meer en meer een rol begint te spelen bij de kringloopwinkels, is toch het sociale aspect van de kringloopwinkels het belangrijkst. Deze sociale doelstellingen zijn van verschillende aard. De goederen worden aan schappelijke prijzen aangeboden in de winkels. Het zijn dan ook veelal de mensen die het met een klein loontje moeten stellen, die kopen in de kringloopwinkels. Ook de tewerkstelling binnen de kringwinkels past binnen het sociale tewerkstellingskader. De grootste groep werknemers bij de kringloopwinkel zijn mensen die moeite hebben om een job te vinden (mensen die rond hun veertigste een nieuwe job zoeken, allochtonen die hun nederlands nog niet voldoende beheersen, ...) of een job op de gewone arbeidsmarkt niet aankunnen (mensen met autisme, met een fysieke beperking, ... ) Soms worden ook mensen aanvaard om een alternatieve sanctie uit te voeren (werkstraf ).

-> bron: http://www.dekringloopwinkel.be

6

2.3 Ontwerpen voor de Kringloopwinkel? Wat is voor mij, als ontwerper in dienst van de kringloopwinkel, nu belangrijk om mee te nemen in mijn verdere ontwerp-proces? Eerst en vooral zal het belangrijk zijn om dat ‘sociale aspect’ niet uit het oog te verliezen. Mijn ontwerp zou dus moeten kunnen gemaakt worden binnen dit sociale tewerkstellingskader. Ook zal het moeten kunnen worden aangeboden in de winkels aan een betaalbare prijs. Het mag dus geen duur design-object worden, die buiten het budget ligt van de klanten die naar de kringwinkel komen. De kringloopwinkel staat ook voor “Afval voorkomen en bijdragen tot een duurzame omgang met het milieu.” (zie site) Het ‘ecologische aspect’ zal dus een tweede belangrijke factor zijn. Een ontwerp bedenken die ook écht een deel van hun afvalberg kan doen verminderen, dat zal de uitdaging zijn. Natuurlijk zal ik het ‘economische aspect’ ook niet uit het oog mogen verliezen. De Kringloopwinkel is dan wel een vzw, die dus an sich geen winst hoeft te maken, toch is het belangrijk dat het ontwerp ook economisch rendabel kan zijn.

Vooral dat laatste aspect, het economische, zal waarschijnlijk de grootste moeilijkheid worden. Uit bevraging van andere kringwinkels over gans Vlaanderen (ik zat samen op een samenkomst rond trash-design binnen de kringwinkels) bleek sterk naar voor te komen dat het enorm moeilijk is om trash-design binnen een kringwinkel te verkopen. De bestaande pogingen zijn bijna allemaal economisch niet rendabel. Kringwinkel Ateljee Gent maakt bijvoorbeeld wok-bbq’s van wastrommels van afgedankte wasmachines. Deze worden in de winkel aangeboden aan enorm lage prijzen (40€ ofzo) en nóg krijgt men ze niet verkocht. Een oorzaak van dit probleem is waarschijnlijk het volgende: mensen komen naar de kringloopwinkel met de intentie om goedkope spullen te kopen. Daardoor kijken ze bijna letterlijk ‘over’ deze ontwerpjes. Een oplossing voor dit probleem, waar de mensen van Ateljee Gent momenteel op zoeken, is misschien om deze ontwerpjes in een aparte ‘kringdesign-winkel’ aan te bieden. Toch ben ik ervan overtuigd dat het wel degelijk mogelijk moet zijn om, mits een slim ontwerp, hergebruikproducten te kunnen verkopen met winst, binnen de kringloopwinkel, én voor een betaalbare prijs...

7

3. Zoektocht naar eindwerkfocus 3.1 Analyse van de afvalstromen Om een beeld te krijgen op wat er aan goederen binnenkomt in de kringloopwinkels, en wat er allemaal in de container beland, besloot ik om alle ‘mogelijks bruikbare’ producten of product-onderdelen in beeld te brengen. Met pen, papier en een fototoestel trok ik naar alle afdelingen, om er te weten te komen hoe ze te werk gaan, wat hun afval is, waar de grootste problemen zich situeren, en waar ik eventueel een oplossing kan bieden... Resultaat: een database met 492 beelden van producten of productonderdelen waarmee ik mogelijks iets kon doen als ontwerper, en een bom informatie over de flow van goederen en de werking van de afdelingen. Hieronder volgt een beknopte samenvatting van de meest interessante bevindingen per afdeling...

Witgoed In de witgoed-afdeling komen wasmachines, droogkasten, frigo’s, diepvriezers en dergelijke toe. Deze worden gecontroleerd aan de hand van een gestandaardiseerde procedure. Eerst wordt gekeken of het toestel nog wel uitstraling genoeg heeft om te kunnen verkopen, en als dat positief wordt bevonden, wordt het toestel aan een aantal tests onderworpen. Waar mogelijk worden onderdelen vervangen. Daarvoor hebben ze een stock aangelegd met allerlei onderdelen in voorraad; deuren van wasmachines, plastic bakjes van verschillende frigo’s, stofzuigerbuizen, ... Interessante pistes voor mij? • wasmachine-trommels: zeer esthetisch voorwerp, kan binnen het kwartier uit een wasmachine worden gehaald Ontwerp-ideetjes: - leuke poef, met een kussen erop als deksel? - wand van wastrommels als winkelinrichting - buitenvuurtje • frigobakjes: kost geen moeite om ze uit de frigo’s te halen vooraleer ze in de witgoed-container vliegen. Ontwerp-ideetjes: - wandkast met random geschikte frigo-bakjes - meubeltje met frigobak als schof - originele bloembak - bak voor schildpadjes

8

• wasmachine- deurtjes: zeer gemakkelijk demonteerbaar Ontwerp-ideetjes: - sla-kom (van het glazen deksel) - originele visbokaal - winkelinrichting voor losse spullen; ritsen, pareltjes, buttons, ... • afdichtingsring van wasmachines: veel mogelijkheden door hun flexibele vorm, makkelijk demonteerbaar Ontwerp-ideetjes: - element voor op speeltuig - klemmend onderdeel van vuilnisemmer met vervangbare plastic zak - originele bloembak - bak voor schildpadjes

Textiel In Marke komt alle textiel toe door huis-aan-huisophaling, uit de textielcontainers, en de textiel die de mensen brengen. Deze textiel krijgt hier een grove sortering. Alle vuile, besmeurde, gescheurde textiel gaat naar de verbrandingsoven. De textiel die wel bruikbaar is, mits een wasbeurt, wordt verkocht aan tacotex, een bedrijfje die de textiel doorverkoopt aan oostbloklanden. Enkel het propere textiel wordt gehouden en gesorteerd in 4 categoriën: niet-draagbaar textiel, kinderkledij, herenkleding en dameskleding. Interessante pistes voor mij? • G2: men krijgt enorm veel dekens, donsdekens, kussens, ... binnen, dat stapelt zich op omdat ze niet zo goed verkopen. Deze goederen worden maximaal 3 maanden gestockeerd, dan worden ze afgevoerd. Ontwerp-ideetjes: - Fatboys gemaakt van oude dekens en donsdekenvulling • Enkele schoenen: het gebeurt dikwijls dat er maar 1 schoen in de zakken zit. Maar wat ben je nu met 1 schoen? Ontwerp-ideetjes: - kapstok van naaldhak-schoenen, • Restjes stof minder dan 1m: deze restjes worden altijd weggegooid Ontwerp-ideetjes: - lappendeken met vulling uit donsdekens - kussens in verschillende formaten • Scharreldag voor jeugdbewegingen: Kledij die uit de mode is gaat niet naar de winkels. Meestal is dat net de kledij waar jeugdbewegingen naar op zoek zijn. Men zou kunnen een aantal keer in Marke, gedurende de zomervakantie, een ‘scharreldag’ organiseren, waarop jeugdbewegingen kunnen langskomen om een zak met verkleedkledij te vullen voor een zeer schappelijke prijs.

9

• Kapstokken: tussen alle textiel zitten enorm veel ijzeren kapstokken, die nu gewoon in de metaalcontainer vliegen Ontwerp-ideetjes: - reuzenbellenblazer voor kinderen

Bruingoed (elektronica) Er komt vanalles toe in Marke aan electronica; van oude lusters tot laptops, tot telegeleide wagentjes. Ook hier wordt gekeken of de toestellen nog goed functioneren, en indien mogelijk worden ze gerepareerd. Maar vermits de te kleine series van “gelijkaardige goederen” was het moeilijk om iets bruikbaars te vinden. Interessante pistes voor mij? • Stroomkabels: vaak eenvoudig loskoppelbaar van het toestel Ontwerp-ideetjes: - wasrekje gemaakt van stroomkabels

Metaal en fietsen Fietsen heb ik samengenomen met alle andere zaken uit metaal, wegens dezelfde aard van het materiaal. Er is een fietsherstel-afdeling, en er is ook een persoon die het metaal per soort sorteert (Tin, rode koper, gele koper, inox,...). Het uitgesorteerde metaal wordt uitgevoerd naar Galloo, hier wordt de kringloopwinkel voor betaald. De fietsen waar niets mee kan aangevangen worden vliegen de metaalcontainer in. Interessante pistes voor mij? • Onderstel van een bureaustoel: Er komen veel bureastoelen binnen waarvan de zitting kapot is. Het onderstel met de wieltjes is meestal nog intact. Ontwerp-ideetjes: - mobiele winkelinrichting (grabbelbakken op wieltjes) • Fietswielen: Fietswielen bevatten een aantal interessante onderdelen: spaken, binnenband, de ijzeren ring. De binnenbanden die gatig zijn worden nu weggegooid, terwijl dit kan gebruikt worden als elastiek, opspanmiddel, ...

10

Hout en meubilair Uit de anayse van het houtafval bleek al snel wat daar het grote probleem is: meubels nemen veel plaats in beslag, dus moeten ze zo snel mogelijk de deur uit geraken. Wandkasten vormen hier het grootste probleem, ze komen massaal toe in Marke, maar de winkels krijgen ze amper verkocht. Noodgedwongen vliegen veel van deze meubelen, vaak nog in goede staat, de container in. Interessante pistes voor mij? • Latjes van lattoflex bodems: Lattoflex bodems komen ook massaal binnen, en verkopen niet zo snel. De latjes van de lattoflexen zijn vaak uit het beste hout gemaakt, en zijn bovendien snel gedemonteerd. Ontwerp-ideetjes: - in combinatie met fietswiel zonder spaken: leuke wastrommel - verende stoeltjes • legplankjes: legplanken zijn zeer gemakkelijk te redden van de afvalberg; er is geen demontagewerk nodig. Ontwerp-ideetjes: - nieuwe meubeltjes - winkelinrichting voor de winkels

Overige Onder deze categorie vallen alle andere zaken, die moeilijk onder een van bovenstaande categoriën te plaatsen zijn.

Interessante pistes voor mij? • Videocassette doosjes: Videocassettes komen ook massaal binnen, maar ze verkopen ook niet goed. Ontwerp-ideetjes: - Originele pennezak (mits nieuwe cover) - boterhamdoos • Bloempotten: ook deze komen in grote hoeveelheden toe, en niemand koopt ze. Ontwerp-ideetjes: - tuinkaarsen

11

3.2 Winkelanalyse Om een beter idee te hebben van wat binnenkomt in de winkels, wat goed verkoopt en wat juist niet, trok ik, opnieuw gewapend met een fototoestel, pen en papier, naar de winkels in Kortrijk, Menen, Wevelgem en Beveren-Leie. Hier een lijstje van de meest interessante bevindingen: • • • • • • • • •

Klassieke vinylplaten verkopen het minst. Vinyl met een kras kan ook niet worden verkocht -> warmtevormen tot fruitschaal? Biscuit-beeldjes verkopen niet goed -> wit verven + als schilderpakketje aanbieden? Grote, brede wandmeubels verkopen zeer slecht, gevolg: lagere prijs op zetten! -> verzagen en nieuwe meubeltjes mee maken? De verkoop van meubeltjes is sterk afhankelijk van de stijl ervan; Louis XIV meubeltjes, met veel versieringen, zijn zeer in trek. Boeken komen soms binnen in grote aantallen bvb per 100 van hetzelfde boek. De eerste 5 worden gehouden, de rest wordt weggegooid. -> boekenrekje gemaakt van boeken? Behangpapier met tekst? “Caramelromans”, oude boeken rond liefde en passie, verkopen heel slecht. Vaak hebben ze wel een leuke kaft. Borden of tassen waar van 1 stuk zijn worden weggegooid. -> bord op tas gelijmd = taartenhouder? Ook stoelen waarvan maar 1stuk is, worden weggegooid. Iets speciaal voor winkelinrichting voor tijdelijke acties hebben de winkels niet -> winkelinrichting die zeer compact terug te stockeren is, gemaakt van afvalhout?

3.3 Doelgroepanalyse Om een beter beeld te hebben van de mensen waarvoor ik ontwerp, trok in naar de winkel met enkele korte vragen, om meer te weten te komen over hun koopgedrag, of ze geïnteresseerd zouden zijn in hergebruik ontwerpen, zoja in welke fomule, ... Dit waren de vragen die ik hen stelde: • Wat brengt u naar de kringloopwinkel? • Heb je altijd een doel voor ogen van wat je gaat kopen? Of kom je gewoon eens rondneuzen? • Zijn er bepaalde dagen/momenten tijdens de week waarop u meestal komt? • Als er iets van “hergebruik-design” wordt aangeboden in de winkel, zou u dan zoiets kopen? Uit bevraging van een 10-tal mensen bleken al snel twee grote doelgroepen naar voren te komen, die voor mij interessant kunnen zijn.. “Gerichte goedkopers”: • Komen naar de kringloopwinkel met een doel; zetels, fiets, bed, kledij, ... kopen. • Komen naar de kringloopwinkel vooral omdat het goedkoop is. • praktisch ingesteld: het moet nuttig zijn. • Hergebruik-design kopen? Ja, mits goedkoop en bruikbaar

“Rondneuzende idealisten”: • Komen eens snuisteren, hebben meestal geen doel voor ogen als ze naar de kringwinkel komen • vinden de KLW een leuk initiatief, vanwege de sociale context en uit milieu-bezorgdheid. • Op zoek naar goedkope spullen of gewoonweg leuke hebbedingen • Hergbruik-design kopen? ja, als het iets creatiefs, iets leuks is. 12

3.4 Zoektocht naar definitieve eindwerkfocus Gewapend met een presentatie van 9 voorstellen van mogelijke pistes voor mijn eindwerk, bevroeg ik de mensen op de teamvergadering naar wat voor hen de meest interessante pistes waren. Dit waren de negen voorstellen: (presentatie: zie bijlagen) A. Samenwerking met ‘de drie wijzen’ in Kuurne, een koepel van dienstencentra voor mensen met een beperking. Hierbij zou de Kringloopwinkel het nodige materiaal aanleveren naar deze dienstencentra, waarbij zij dan met dit materiaal enkele leuke ontwerpjes kunnen maken. > Voorbeeld: Tuinkaarsen gemaakt van bloempotten. B. Voor en door de krinloopwinkel Ontwerp van een aantal zaken die de kringloopwinkel dan zelf kan gebruiken voor in de winkels, het magazijn, ... > Voorbeeld: Winkelinrichting gemaakt van wasmachine-trommels, winkelrekjes gemaakt van houtafval. C. Voor en door de kringloopwinkel Ontwerp van een aantal zaken die de kringloopwinkel dan zelf kan gebruiken voor in de winkels, het magazijn, ... > Voorbeeld: Winkelinrichting gemaakt van wasmachine-trommels. D. Combi-samenstel ontwerpen. Op zoek gaan naar een aantal slimme ontwerpen waarbij je door spullen te gaan combineren tot een nieuw en leuk product komt > Voorbeeld: Frigobakje + kinderspeelgoed + knikkers = een origineel aquarium voor goudvissen. E. Kring-doe-het-zelf Ontwerp van een aantal kanten klare doe-het-zelfpakketjes, die mensen thuis heel eenvoudig in elkaar kunnen stoppen. > Voorbeeld: een kussen die mensen thuis kunnen maken zonder naaiwerk: twee lapjes stof aaneen strijken met de vulling ertussen. F. Business-to-businessverkoop Ontwerp gericht op verkoop aan bedrijven, waardoor die bedrijven zichzelf meer kunnen profileren als groen. > Voorbeeld: Fietsrek gemaakt van kapotte fietsframes. G. Ontwerpen voor het stad/de overheid Een ontwerp maken die het hergebruik kan promoten, want de overheid/stad hebben een voorbeeldfunctie. > Voorbeeld: Stadsmeubilair (vuilnisbakken, zitbakjes, ...) gemaakt van houtafval. H. Kring-verhuur Een aantal zaken gaan ontwerpen die de winkel dan kan verhuren aan particulieren, voor speciale gelegenheden. > Voorbeeld: Een reeks stoelen allemaal in het wit geschilderd, die mensen dan kunnen huren voor een tuinfeest. I. Kring-webshop Ontwerp van een aantal leuke ontwerpen die mensen dan kunnen bestellen via een webshop. > Babykledij met een eigen tekstje erop bvb. “My dad is a rockstar!”

13

Deze 9 voorstellen moesten door de mensen op het beleidsteam worden gequoteerd. Ze moesten punten geven op de voorstellen. Het voorstel dat hen het minste aansprak kreeg een 1, en het meeste een 9. Zo kenden ze aan alle negen voorstellen een score toe tussen 1 en 9. Ook ik gaf ieder voorstel een quotering. Achteraf werden deze scores opgeteld en statistisch verwerkt in excel; zo kon ik mijn scores vergelijken met die van de mensen aanwezig op het beleidsteam. Dit was het resultaat:

Op het eerste zicht liggen deze resultaten ver uit elkaar, maar als je er dieper op ingaat kun je hieruit een aantal voorstellen bundelen die dicht tegen elkaar aanleunen, zo kwam ik tot 3 voorstellen:

14

1. Arbeids-extensieve ontwerpen. Een reeks van kleine ontwerpjes die niet echt arbeidsintensief zijn om ze te produceren., waardoor ze goedkoop kunnen worden aangeboden in de winkel.

2. (Kring)winkelinrichting. Winkelinrichting die de kringloopwinkel ook kan verkopen aan andere

winkels.

3. Eyecatcher-hergebruik. Ontwerpen die in de kijker staan, die het hergebruik meer gaan promoten. Ik koos om wat dieper in te gaan op het tweede voorstel, namelijk de winkel-inrichting. Dit leek mij de grootste uitdaging om mee verder te gaan. Na wat brainstormen en zoeken kwam ik uiteindelijk bij een focusvoorstel die wat tussen voorstel 1 en 2 lag:

(1)

(3)

(2) Enkele voorbeelden van DIY-knutselpakketjes: (1) Pennenhouder gemaakt van een boek en een restje stickefolie van bij de belettering (2) Reuze bellenblazer gemaakt met een kapstok, stukje van een oude stoel en wat wol. (3) Tuinkaars die je in het gras kan prikken, gemaakt van een bloempot, tafelpoot geraspt met een kaasrasp en een lont met een stukje textiel.

Dit leek mij het beste voorstel, omdat de kringloopwinkel zo een deel van hun afval kon recupereren in winkelinrichting, en tegelijk een tool had om zaken die moeilijk of niet meer verkoopbaar zijn nog een laatste kans te geven als knutselmateriaal of in een doe-het-zelf pakketje.

15

Met dit voorstel trok ik eerst naar het beleidsteam. (presentatie: zie bijlagen) Daar kreeg ik groen licht voor mijn voorstel, ze waren vrij enthousiast. Daarna had ik graag eens geweten wat de mensen die in de winkel staan ervan vonden. Dus trok ik met dit voorstel naar de winkels in Kortrijk en Beveren-Leie, waar ik mijn voorstel kon doen aan een breed team van ervaren personeel. (Winkelverantwoordelijke, verantwoordelijke voor textiel, verantwoordelijke voor stockage en transport, kassiersters,...) Mijn voorstel van een doe-het-zelf knutselhoekje werd (tegen mijn verwachtingen in) zowel in Kortrijk als in Beveren-leie helemaal niet zo goed bevonden. Dit waren hun bevindingen: • Het idee om met houtafval nieuwe meubeltjes te maken is een op zich wel een leuk idee, ook het meest duurzame. • Wij hebben zelf de tijd/creativiteit niet om in de toekomst nieuwe knutselpakketjes te verzinnen. • Knutselmateriaal ‘los’ aanbieden in bakken zal al snel een ‘boeltje’ worden; er zal veel gestolen worden, en de mensen zullen alles dooreen gooien. • op ‘gewone ‘ winkelinrichting zitten we niet echt te wachten, we hebben al een goeie inrichting. Wat we wel zouden kunnen gebruiken is winkelinrichting voor tijdelijke acties. bvb rond de kerstperiode, of een tijdelijke boeken-verkoop, als we zien dat er te veel boeken zijn. Vanuit deze bevindingen heb ik besloten om af te stappen van het DIY-knutselhoekje, en me enkel te focussen op de bakjes voor modulaire winkelinrichting, die dan ook in de winkels kunnen verkocht worden aan de mensen thuis. Ik maakte een nieuwe presentatie (zie bijlagen), stuurde die door via mail naar alle winkelverantwoordelijken. Ditmaal werd dit voorstel door alle mensen enthousiast ontvangen:

16

17

Ik had mijn definitieve focus dus gevonden:

“Ontwerp van een modulaire meubellijn gemaakt van houtafval, die zowel door de kringloopwinkels kan gebruikt worden als winkelinrichting voor tijdelijke acties, als verkocht kan worden aan de mensen als meubeltjes.” Nu kon ik verder aan de slag met het uitwerken van dit concept!

18

4. Uitwerking gekozen concept 4.1 Pakket van eisen en wensen Tijdens het ontwerpproces is het belangrijk voor de ontwerper om op voorhand te bepalen waaraan zijn ontwerp zal moeten voldoen om ‘een goed ontwerp’ te zijn. Hieronder vind je het pakket van eisen en wensen, een opsomming van alle voorwaarden waaraan het uiteindelijk ontwerp moet voldoen. De belangrijkste eisen, ook wel de ‘design drivers’ genoemd, zijn in het vet gemarkeerd. Die zullen zorgen voor de ‘unique selling proposition’ , ofwel datgene waarin het ontwerp zich onderscheidt van andere vergelijkbare producten.

Sociaal De meubels kunnen volledig binnen de sociale tewerkstelling geproduceerd worden: • ze kunnen worden geproduceerd adhv eenvoudige houtbewerkingstechnieken - verzagen op maat (paneelzaagmachine) - boren van gaten (kolomboormachine) - schuren van de zaagsnedes (schuurband/handmatig) - ... • productie van de meubels gebeurt adhv een eenvoudig, gestandaardiseerd proces

Economisch • De productie van de meubels is economisch rendabel voor de kringloopwinkels • De kostprijs van de meubeltjes is laag, zodat alle klanten ze in principe kunnen kopen. • de productietijd ligt zeer laag, zo blijft de productiekost ook laag. (20€/uur arbeidskosten)

Ecologisch • • • • • • • •

Het houtoppervlak blijft onbewerkt - enkel de zaagranden mogen eventueel nog bewerkt worden (voor hygiëne, veiligheid) de meubels zijn duurzaam vormgegeven: - ze kennen een lange levensduur - geen broze onderdelen Bij transport passen de meubeltjes op een europallet (800x1200) bakken kunnen compact gestransporteerd/gestockeerd worden. de meubels zijn gemaakt volgens het design-to-disassembly principe; op het einde van hun levenscyclus kunnen de verschillende materialen gemakkelijk van elkaar gescheiden worden het uiteindelijke ontwerp van het meubel mag uit maximum 3 verschillende materialen bestaan alle onderdelen zijn “zuivere materialen”, die perfect recycleerbaar zijn, geen composieten dus. de verpakking van de producten moet ook milieuvriendelijk zijn.

19

Ergonomisch • de gebruiker kan de bakjes thuis zelf monteren volgens het “IKEA-principe”: - binnen de 5 minuten kan je 1 bakje monteren - montage is zeer eenvoudig - de handelingen kunnen perfect door 1 persoon (twee handen) worden uitgevoerd. • Het ontwerp is zo bedacht dat een handleiding in principe overbodig is. • meubels die gemakkelijk moeten kunnen verplaatst worden zijn voorzien van een handvat of zijn gemakkelijk vast te nemen. • de gebruiker mag zich nergens aan kunnen verwonden: - geen splinters - geen scherpe hoeken die uitzitten • de gebruiker kan gemakkelijk nieuwe configuraties maken, zonder moeilijke handelingen.

Esthetisch • •

de vormgeving oogt: - natuurlijk, zuivere materialen/kleuren - eenvoudig, “less is more” de verschillende houttexturen moeten passen bij elkaar: - hoogglans met hoogglans combineren

> Moodboard die de beoogde vormgeving illustreert.

20

4.2 Zoektocht naar definitief ontwerp 1. Het verbindingssysteem Nu het licht op groen werd gezet, en de mensen van de Kringloopwinkel enthousiast waren over mijn concept, kon de exploratie-fase en het brainstormen naar mogelijke deeloplossingen beginnen. De vorm van mijn meubeltjes had ik al. Mijn grootste uitdaging was nu het verbindingssysteem: mijn ontwerp zou immers vallen of staan bij dat verbindingssysteem. Dat verbindingssysteem is twee-ledig: - Enerzijds het verbinden van de wanden aan elkaar tot een bakje. - Anderzijds het aan elkaar verbinden van de bakjes (vooral nodig bij wandkast opstellingen) Mij leek het de uitdaging om een verbinding te zoeken waarbij ik zowel de wanden van de bakjes mee kon verbinden met elkaar, als de bakjes zelf.

Idee-generatie: verbinding van de hoeken

21

Idee-generatie: verbinding van de bakjes aan elkaar

Test 1: Elastieken als verbindingselement Uit deze brainstorm leek het idee om de hoeken te verbinden met elastieken/veren mij de meest interessante piste, omdat je hiermee zowel de hoeken kon verankeren als de bakjes met elkaar verbinden in de wandkast-configuraties. Ik trok naar een groothandel en kocht er een aantal elastieken en veren met verschillende diameters (1), om wat te kunnen testen. (1)

(2)

Al snel werd duidelijk dat dergelijke elastieken toch niet de meest ideale oplossing bleken te zijn. Om een stevige verbinding te kunnen garanderen is een grote trekkracht nodig (2), wat de assemblage direct een heel stuk bemoeilijkt. Hoe de uiteinden van de elastieken stevig konden verankerd worden zodat ze die constante grote trekkracht konden opvangen bleek ook nog een grote bijkomende moeilijkheid te zijn. 22

Test 2: Fietsbanden als verbindingselement Tijdens de tests met de elastieken kwam ik al snel op het idee om binnenbanden van fietsen te gebruiken. Deze hadden een aantal extra voordelen tov de elastieken: • • • •

ze zijn platter, waardoor ze minder in de weg zitten bij het stapelen tot wandkasten. ze beschermen de hoeken beter tegen afbrokkelen (spaanplaten zijn enorm broos) ze hebben een goede grip (rubber) Fietsbanden zijn bovendien ook een afvalprobleem voor kringloopwinkels: gattige binnenbanden worden weggegooid, vermits de fietshersteldienst genoeg niet-gatige binnenbanden heeft om hun fietsen van nieuwe banden te voorzien.

Na wat zoekwerk en tests met enkele prototypes was dit het resultaat:

1. Maken van de verbindingsstukken

(1)

(2)

(3)

(1) De fietsband verknippen in reepjes van 10cm (uit een fietsband kan men er zo al snel 15 à 20 stuks halen).

(2) Uit afval van ijzeren kapstokken (bij textiel krijgen ze enorm veel zulke kapstokken binnen, van in de zakken die worden opgehaald) worden staafjes geknipt met een knijptang die 5mm breder zijn dan de fietsbanden zelf. (bvb fietsband is 35mm breed, dan moet het staafje 40mm breed zijn.

(3) de scherpe kantjes van het staafje worden er af gevijld, want deze zouden snijden in het rubber van de fietsband. 23

(4)

(5)

(6)

(7)

(7)

(4) De staafjes worden binnenin de fietsband gestoken, op ongeveer 1,5cm van de kniprand. Doordat ze iets groter zijn klemmen ze een beetje in de fietsband. (5) De kniprand wordt naar binnen geplooid, eerst wordt er een lipje naar binnen geduwd, waardoor het staafje in een lus word ingesloten. (6) Nu al een kant naar binnen is geplooid, kan de andere kand ook naar binnen geplooid worden. (7) Na wat gewrik en gewriemel, zodat de fietsband nergens dubbel zit langs binnen, krijg je een mooi afgewerkte rand, bovendien zonder enige verlijming!

24

2. Verzagen van de wanden

De wanden krijgen op de hoek een zaagsnee, even lang als de dikte van het staafje (1), meestal 4cm. De dikte van de zaagsnee is 3mm. Zo gaan de verbindingsstukken vlotjes in de zaagsnede (2), maar worden ze toch geklemd op het einde, door het staafje en de naar binnen geplooide kniprand. Deze dikte van 3mm zorgt ook voor een mooie verbinding.

22mm

22mm

(1)

(2)

Deze zaagsnede is op een ‘offset’ van de zijrand, die gelijk is aan de dikte van de aangrenzende plaat. (is die plaat 22mm dik, dan moet de zaagsnee dus op 22mm van de zijrand komen. (1)

25

3. Assembleren van de bakjes

Om een stevige verbinding te kunnen garanderen worden de hoeken opgespannen. Dit gebeurt als volgt:

(1)

(2)

(3)

De te verbinden planken worden naast elkaar gezet en het verbindingselementje wordt in de gleuven geschoven. (1)

Eens het stukje er goed op zit worden de zijplanken naar binnen toe gedraaid, waardoor het fietsband-elementje zich zal opspannen. (2)

De hoeken worden over het ‘dood punt’ gedraaid, waardoor ze een stevige verbinding vormen. (3)

(4)

26

(5)

(6)

(7)

(7)

(8)

Om de laatste hoeken te kunnen verbinden, dienen deze naar binnen toe geplooid te worden. Zo kan het verbindingsstukje gemakkelijk in de twee gleuven worden geschoven. (7)

Naar buiten plooien, en klaar is kees. (8)

27

Onderzoeken van de productiemogelijkheden

1. Bezoek aan Meubelrenovatie-atelier in Zwevegem

Bron: http://www.groepubuntu.org

Met dit concept met de fietsbanden, trok ik naar het meubelrenovatie-atelier in Zwevegem, een beschutte werkplaats voor mensen met een beperking. Ik wou te weten komen of mijn ontwerp eventueel bij hen gemaakt kon worden. Ik sprak er met Brecht Vanderbeken en zijn collega, die de boel daar draaiende hielden. Ik toonde mijn uitgewerkte concept met de fietsbanden. Over het ontwerp zelf waren ze vrij enthousiast, ze gaven mij wat tips of mogelijke denkpistes mee, maar ze vertelden er direct al bij dat dit hier onmogelijk zou kunnen geproduceerd worden. Ze vertelden dat hun activiteiten bijna uitsluitend bestonden uit het afschuren, vernissen, of herschilderen van meubeltjes, omdat dit technieken zijn die haalbaar zijn om aan hun gasten aan te leren. Het verzagen van panelen op maat is iets wat ze onmogelijk konden laten doen door hun gasten. En zelfs de productie van de verbindingselementjes uit fietsbanden zou nog ‘te moeilijk’ zijn voor het merendeel van hun team. Bovendien wordt hier aan een zeer traag tempo gewerkt. Bij alle activiteiten is veel ondersteuning nodig. Nog even verder zoeken dus.

28

2. Bezoek aan Domino vzw te Kortrijk

Mijn tweede stop was bij Domino, een arbeidszorgcentrum waar mensen tewerkgesteld worden die de werkdruk van de gewone arbeidsmarkt niet aankunnen, vooral mensen uit de psychiatrie komen hier werken. Ik sprak er met Marc Ferret, verantwoordelijke van het houtatelier. Ook aan hem legde ik mijn ontwerpje met de fietsbanden voor, om hem een beeld te kunnen geven van hoe de bakjes geproduceerd kunnen worden. Hij klonk vrij enthousiast over het ontwerp, en vertelde er meteen bij dat zoiets ideaal zou zijn om bij hen te produceren. Hij somde de mogelijkheden op: • • • • •

De Kringloopwinkel zou hun bruikbaar hout naar hier kunnen brengen, en voor onze mensen is dat geen probleem om die meubels te demonteren. Het maken van de verbindingsstukjes uit fietsbanden is ook iets dat hier ideaal is. Het is vrij eenvoudig, er kan niet veel mislopen. De afwerking van de randen van de meubeltjes kunnen wij hier ook zeker doen. Het verpakken in pakketten is geen enkel probleem. In principe zouden we ook de planken op maat kunnen verzagen, maar de paneelzaagmachine die we staan hebben is verouderd. Mits een deftige paneelzaagmachine kunnen we hier dus perfect deze meubeltjes produceren.

Hij vertelde mij dat het vooral belangrijk was dat de handelingen om de meubeltjes te maken zo moeten bedacht zijn, dat je het bijna niet ‘verkeerd’ kan doen, zodat de mensen zich niet gaan frustreren omdat het ze niet lukt. Dit was dus de ideale plek om mijn ontwerpjes uit te werken.

29

Evaluatie fietsbanden als verbinding Alhoewel de fietsbanden al een hele verbetering waren tov de elastieken, waren er toch een aantal zaken waardoor ik mijn twijfels had over de haalbaarheid van dit concept: •

• • • •

Eerst en vooral waren de handelingen om de bakjes te assembleren niet bepaald eenvoudig. Het opspannen van de hoeken is een vrij onhandig gebeuren als je dat alleen moet doen. Je hebt bijna een tweede man nodig om te helpen om de planken tegen te houden. De fietsbanden bleken niet altijd een even stevige verbinding te garanderen. De materie is bovendien zeer scheurgevoelig. (het minste sneetje en de hoekenverbinding scheurde.) De staafjes uit de verbindingelementen prikten soms door de fietsband heen. De zaagsnede in de vezelplaat maakte de hoek zeer broos. Bij te veel trekkracht op de verbindingselementen kon het gebeuren dat de hoek gewoon afbrak. De zijwanden konden dan wel al verbonden worden, maar de legplanken konden niet voldoende steunen op de staafjes langs de binnenkant, waardoor nog een extra element moest worden gevonden om dit probleem op te lossen.

30

Test 3: Snelbinders als verbindingselement Ik ging verder op zoek omdat ik niet 100% overtuigd was van het fietsbanden concept. Ik schetste, brainstrormde, zocht op internet, zo kwam ik plots op het idee om snelbinders te gebruiken. Ik zag onmiddelijk de voordelen van de snelbinders in: • Het assembleren kon direct een stuk eenvoudiger gebeuren: ipv de planken te moeten overdraaien en opspannen, waardoor de hoeken soms afbrokkelden, konden ze nu gewoon tegen elkaar gezet worden, en met een snelbinder verbonden worden. • Je had maar één onderdeel nodig, uit één materiaal bovendien, die alles oplost: de hoeken werden stevig verbonden, en bovendien kon het kopje van de snelbinder dienst doen als element waarop de legplankjes konden rusten. Ik reed snel naar een plaatselijke doe-het-zelver en kocht er de een pakje stevige snelbinders, om wat te kunnen testen.

(1)

(2)

(3)

(4)

Het probleem met snelbinders bleek te zijn dat het moeilijk was om de dikkere snelbinders, die nodig waren voor de stevigheid, genoeg te kunnen aanspannen met de hand (1) . Daarom gebruikte ik een spitse tang, waarmee de snelbinders wél strak konden worden aangespannen (2 & 3) . Bovendien bleek dat, als je de snelbinders blijft aantrekken, het bandje spokt, en dit meestal zodanig, dat de scherpe rand van bij het lostrekken helemaal weg zit in het kopje van de snelbinder. Met dit gegeven zouden de mensen die de meubeltjes thuis ineen stoppen een auditieve en visuele feedback krijgen, dat de snelbinder stevig genoeg werd aangespannen.

31

Test 4: stevigheid van de snelbinders Om de stevigheid van de snelbinders te testen, maakte ik een nieuw prototype, voor het gemak rechthoekig, en met gaten ipv een zaagsnede. Ik zocht een paar klasgenoten die voldoende gefrustreerd waren door hun eindwerk :). Ik vroeg ze of ze dat zagen zitten om mijn prototype eens goed onder handen te nemen.

(1)

(2) (1)

(2)

Nicolas, 21 jaar, weegt ongeveer 80kg (1) Jonas, 21 jaar, weegt ongeveer 73kg (2) Samen maakt dat: 153kg die word gedragen door vier snelbinders van 8mm dik. (3)

(3)

(4)

Ook de iets dunnere snelbinders, van 7.6mm breed, (4) bleken uit de test zeker stevig genoeg te zijn om het gewicht van een volwassen persoon te kunnen dragen (5).

(5)

Conclusie: De snelbinders van 7,6 en 8mm dik zijn ideaal als verbinding. Ze zijn stevig genoeg om op de legplankjes te kunnen zitten. De bakjes kunnen dus ook dienst doen als zitmeubeltje.

32

2. Vorm van de meubeltjes Het oorspronkelijke idee om de bakjes de vorm te geven van een vierhoek, die een vierde is van een zeshoek (1), bracht een aantal problemen met zich mee, waar ik op het eerste zicht niet aan gedacht had.

(1)

De 4 zijwanden hadden allemaal een verschillende vorm : de ene was een rechthoek in profiel, de andere een vierhoek met hoeken van 90° en 60°, dan nog een andere een parallellogram, met twee hoeken van 60°. Dat zorgde ervoor dat de productie veel moeilijker werd: • de paneelzaag moest onder een hoek van 60° ingesteld worden. • Er moest berekend worden volgens de dikte van de platen met hoeveel de afstand verkortte door het scheef zetten van het zaagblad, om de exacte lengt te kunnen instellen. • De legplanken moesten onder een hoek van 60° worden afgezaagd

33

Nog een bijkomend probleem waren de gaten; ook die moesten geboord worden evenwijdig met de zaagrand. Dus de zaagranden onder een hoek van 60° moesten ook onder diezelfde hoek geboord worden, waardoor weer een extra hulpmiddel (1) nodig was om de gaten onder die hoek te kunnen boren met de kolomboormachine.

(1)

De hoek van 60° had ook de neiging om af te schuiven. De enige oplossing hiervoor bleken ofwel deuveltjes, ofwel lamello’s te zijn. Maar ook hier kwamen weer een aantal extra handelingen aan te pas, waardoor de productietijd nog hoger zou liggen.

(2)

Omwille van al deze redenen besloot ik om af te stappen van deze vorm. Het was misschien wel de meest creatieve en vernieuwende vorm, maar dit woog niet op tegen de moeilijkheden en vooral de extra productietijd die het met zich mee bracht. Zeker vanuit het oogpunt dat deze meubeltjes betaalbaar moesten blijven voor de mensen die naar de kringloopwinkel komen. Daarom ging ik verder op zoek naar een rechte vorm, die al deze bijkomende problemen niet had.

34

Op zoek naar een nieuwe vorm voor mijn bakjes, met allemaal rechte hoeken, kwam ik uit bij de volgende vorm:

(2)

(3)

(1)

> Een balk, bijna kubusvormig (1), waarbij de legplank (2) en de binnenste zijplanken (3) vierkanten zijn met dezelfde afmetingen. Ik koos hiervoor omdat deze vorm het snelste is om met een paneelzaagmachine te verzagen. Alle planken hebben dezelfde breedte; die is gelijk aan de hoogte van de box (bvb 45cm). Zo kunnen de planken eerst op breedte verzaagd worden. Als dit gebeurt is, kunnen de legplanken en binnenste zijplanken op lengte verzaagd worden. Aangezien de planken vierkant zijn, hoeft de paneelzaagmachine niet heringesteld te worden. Nu de vorm ook vastlag, kon de uitwerking van mijn definitief ontwerp beginnen...

35

5. Uitwerking definitief ontwerp 5.1 Afmetingen Omdat de meubeltjes moeten kunnen geproduceerd worden adhv een gestandaardiseerd proces, was er ook nood aan vaste afmetingen. Met de rolmeter in de aanslag mat ik ruwweg verschillende meubeltjes in huis. Al snel werd duidelijk dat binnen meubilair een aantal standaardmaten terugkomen: • • • • • • • • • • • • •

Zithoogte van een stoel: 45cm Diepte van een stoelzitvlak: 35cm of 45cm Breedte van een stoelzitvlak: 45cm Hoogte van een tafel: 75cm (= 3x25cm) Hoogte van een werktafel (rechtstaand werken) : 90cm (=2x45cm) Hoogte van een sta-tafel (recepties): 110cm (= 2x55cm) Diepte van een kleerkast: 40 cm of 60 cm Diepte van een boekenkast: 30cm Hoogte en breedte van een nachtkastje: 35cm Diepte van een cd-rekje: 15cm Hoogte van een stoeltje voor kinderen: 35cm Breedte van een stoeltje voor kinderen: 25cm Lengte en breedte van een salontafel: 55cm

Al snel werd duidelijk welke afmetingen belangrijk waren. het varieerde tussen de 15 en de 60cm. Ik mat ook de afmetingen van plaatmateriaal uit de container. De lengte, breedte en dikte van de platen werden opgemeten, ik sorteerde ze in een excelbestand op breedte van de planken. (zie bijlage) Daar varieerden de breedtes van 160mm tot 600mm (behalve tafelbladen, die zijn 800breed). Ik kwam tot de volgende getallenreeks: 15-25-35-45-55. Deze afmetingen bleken om verschillende redenen ideaal te zijn: • • • •

De maximale breedte van kastwanden is 60cm, dus ideaal om de breedste planken van 55 op 55 eruit te halen. Als de legplanken een vierkant zijn met deze afmetingen, zijn de boxen perfect op te bergen in elkaar (zoals matroesjkas) Planken van 55 op 55 zijn nog net goed te doen om te manipuleren bij het boren van gaten met de kolomboormachine met deze afmetingen blijven de pakketjes draagbaar, en kunnen mensen ze zo meenemen in de auto

36

Opbergmogelijkheden van de verschillende formaten:

37

Ik werkte een aantal meubeltjes uit in verschillende formaten: nr. Naam meubel

l x b x h (in cm) toepassingsmogelijkheden 2 XL-opbergbox 55 x 55 x 55 opbergen van grote spullen bvb dekens 3 L-opbergbox 45 x 45 x 45 tafeltje voor gezelschapspelen kleerkast, wandkast 4 M-opbergbox 35 x 35 x 35 opbergen van knutselmateriaal vynil platen in opbergen stapelen tot wandkast voor kledij 5 S-opbergbox 25 x 25 x 25 stapelen als wandkast boekenrekjes opbergen knutselmateriaal stoeltje voor kleuters 6 XS-opbergbox 15 x 15 x 15 opbergen van kleine losse spullen juwelendoosjes stapelen tot een cd-rekje 7 zitbox volwassene 35 x 35 x 45 zitje voor volwassenen opbergbox voor allerlei 8 zitbox kind 25 x 25 x 35 zitjes voor kinderen (8 tot 12 jaar) zitjes voor kotstudenten opbergen van knutselmateriaal 9 salontafel 45 x 45 x 55 salontafeltje speeltafel voor de kinderen 10 nachttafeltje 35 x 35 x 35 nachttafeltje bij bed schoenenrekje

38

1

2

3

4

8

A

15

dikte zijwand

A 550

DETAIL A SCALE 1 : 5

35

B

B

DETAIL B SCALE 1 : 5 7,5

550 + 2*dikte zijwand


8,5

C

DETAIL C SCALE 1 : 2

R1 6

D

550

C

E

Alle afrondingen zijn R3, tenzij anders vermeld. Alle afschuiningen zijn 1.5x45°, tenzij anders vermeld. Materiaal:

vanalles

Oppervlaktebehandeling:

xx Rev. F

Datum

Omschrijving

Howest Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5 8500 Kortrijk

Datum: Naam: Get.: 20/06/2011 XX.XX.XX Gecon. XX.XX.XX XX.XX.XX

Tekeningnummer:

Schaal: 1:20

Benaming:

Blad: 1 / 1

Algemene tolerantie DIN ISO .... Oppervlakteruwheid vlg. DIN ISO 1312

2

xx

XL-opbergbox 55cm Filenaam:

1 XL-opbergbox 55cm

Massa:

A4 kg

39

1

2

3

4

15

dikte zijwand A

8

A

B

35

450


DETAIL B SCALE 1 : 5

B

8,5

7,5



C

D

E


450

C


vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:10

Benaming:

Blad: 1 / 1


3

xx

L-opbergbox 45cm Filenaam:

L-opbergbox 45cm

Massa:

A4 kg

40

1

2

3

4

7,6

15

dikte zijwand A

A


6,5

35

B

8


DETAIL B SCALE 2 : 5

350

R1 6

D


C

B

E


vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:10

Benaming:

Blad: 1 / 1


4

xx

M-opbergbox 35cm Filenaam:

M-opbergbox 35cm

Massa:

A4 kg

41

1

2

3

4

250

A

15

A

7,6

dikte zijwand


B

B

35


DETAIL B SCALE 2 : 5 6,5

8

250 6

R1 6

D


C

C

E



vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:10

Benaming:

Blad: 1 / 1


5

xx

S-opbergbox 25cm Filenaam:

S-opbergbox 25cm

Massa:

A4 kg

42

2

3

4

4,8

15

1

150

A

B

25

dikte zijwand

5

5,6


150 6


R1 1

D


C

A

E


vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:5

Benaming:

Blad: 1 / 1


6

xx

XS-opbergbox 15cm

A4

XS-opbergbox 15cm

kg

Filenaam:

Massa:

43

1

2

3

4

15

dikte zijwand

8

35

7,5

450

B

8

A

2


C

DETAIL A SCALE 2 : 5 350 + 2*dikte zijwand

6

R1 6

D

350

A E


vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:10

Benaming:

Blad: 1 / 1


7

Zitbox volwassene Filenaam:

zitbox volwassene 35x35x45cm Massa:

xx

A4 kg

44

1

2

3

4

dikte zijwand

350

15

A

35

7,6

B

6,5



D

E

1,8

8

C

250


6 )

x 6(2 1 R

A


vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:10

Benaming:

Blad: 1 / 1


8

Zitbox kind Filenaam:

zitbox kind 25x25x35cm Massa:

xx

A4 kg

45

1

2

3

4

8

dikte zijwand

15

A


A

DETAIL B SCALE 1 : 2 35

450

B

B 550 + 2*dikte zijwand

E

8,5

7,5

550

x)

2

6

R1 6( 2

D


C

C



vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:10

Benaming:

Blad: 1 / 1


9

Salontafel Filenaam:

Salontafel 55x55x45cm Massa:

xx

A4 kg

46

1

2

3


4

dikte tussenwand

330

350

A

350


C

165,5

R1 6( 2

x)

B

D

E


vanalles


xx Rev. F

Datum

Omschrijving



Tekeningnummer:

Schaal: 1:10

Benaming:

Blad: 1 / 1


10

xx

Nachttafel 35cm Filenaam:

Nachttafeltje 35cm

A4 Massa:

kg

47

5.2 Configuratie-mogelijkheden Het ontwerp werd zo bedacht de meubeltjes een grote vrijheid aan stapelen configuratimogelijkheden hebben. •

Ze kunnen stevig op elkaar gestapeld worden: doordat de legplank bovenaan wat uit steekt kan de volgende gemakkelijk gestapeld worden (Legoblokken-principe)

•

Ze kunnen ook als wandkasten, op hun zij gestapeld worden. Omdat de snelbinder langs boven op 15mm van de rand zitten, en langs onder op 35mm, kunnen de aparte modules gemakkelijk gestapeld worden zonder dat de snelbinder op elkaar zitten.

48

•

Je kan ze bovendien ook als wankast in één stuk gaan opbouwen als volgt:

> De middenste foto: een stevig stoeltje met flexibele rugleuning! 49

Er kan ook in het midden een extra legplank worden gemonteerd, waardoor de mogelijkheden nog eens vergroten. Hier nog enkele andere leuke opstellingen

Ook passen de verschillende groottes mooi in elkaar. Zo kan het kinderzitje in het volwassenzitje worden opgeborgen:

50

5.3 Productieproces 1. Selectie van het bruikbaar plaatmateriaal

In principe zijn alle: - rechte planken (niet gekromd door jarenlange belasting) - met een mooi, onbeschadigd oppervlak langs beide kanten - zonder versieringen (*) of ander hout erop gelijmd - zonder grote,diepe krassen of onverwijderbare plekken - met een dikte tussen 15 en 30mm bruikbaar voor de productie van de Re-wood! meubeltjes. Dit zou neerkomen op 15 à 20% van het totale houtafval die in de container vliegt. In ton/jaar uitgedrukt: 46.7 à 62.7 ton per jaar (In 2011 werd in totaal 311 ton houtafval afgevoerd)

* versieringen op een kastdeur

De kasten hoeven ook niet zorgvuldig gedemonteerd worden met gereedschap. Dit zou veel te tijdrovend zijn. En vermits de randen van de panelen (waar meestal nagels, schroefjes, deuveltjes, bevestigingselementen, scharnieren, ... zitten) er toch worden afgezaagd tijdens productie, mag het demonteren evengoed met een hamer gebeuren. Een beschadigde rand vormt dus geen probleem. Dan is het wel belangrijk dat aan de randen wordt geklopt tijdens het slopen van de kasten, zodanig dat het middenstuk van het plaatmateriaal niet beschadigd wordt.

51

Welke onderdelen zijn bruikbaar? Bovenplank, vaak de dikste (25à 30mm), langste en breedste plank.

Kastdeuren, tweezijdig mooie afwerking. Enkel kastdeuren zonder versieringen zijn bruikbaar. Gemakkelijk te demonteren door het scharnier over te plooien. Zijplanken, brede planken, normale dikte (ong. 19mm). iets meer demontage-werk.

Legplanken, heel gemakkelijk uit te selecteren, vaak iets dunner (15à16mm). Opletten voor doorbuiging door jarenlange belasting!

Tafelblad, vaak iets dikker (25à30mm) ideaal als tafelblad voor een salontafeltje, of als om zitplankjes (*) van te maken.

* zitplankje 52

Bedsponnen, tweezijdig zeer mooie afwerking. Vaak dikkere platen (25mm).

Welke meubels zijn niet bruikbaar?

Gewelfde kasten, de zogenaamde ‘commode’ . Hier kan men heel moeilijk een rechte stukken uit halen.

Versierde kasten, de deuren en zijwanden van deze kasten zijn gemaakt van dun plaatmateriaal met versieringen erop gelijmd of genageld. Het productieklaar maken van deze kasten zou té veel tijd vragen, en de kans dat je met het zaagblad door een nageltje zaagt is veel te groot.

53

2. Sortering van het geselecteerde plaatmateriaal De sortering gebeurt op basis van de breedte van het verzamelde plankmateriaal. Of beter; de haalbare breedte die uit het plaatmateriaal kan worden gehaald. Die ‘haalbare breedte’ moet groter zijn of gelijk aan 15, 25, 35, 45 of 55cm.

breedte plank breedte plank

haalbare breedte haalbare breedte = zaagsnede paneelzaag

Aan de meeste planken, behalve dan legplanken, zitten storende elementen (zie boven en onder) op de randen, zoals scharnieren, hoekverbindingselementen, gaten, schroeven, sloten... Vermits ze op de rand zitten kunnen ze ook gemakkeljk worden afgezaagd met de paneelzaagmachine (zie gele stippellijnen).

54

Omdat de planken gestockeerd staan per ‘haalbare breedte’, is het zeer eenvoudig om de geschikte platen voor de gewenste meubeltjes te selecteren. Hieronder een voorbeeld van een ideaal stockagerek. De platen worden verticaal gestockeerd, waardoor de planken snel in en uit te nemen zijn. Bovendien moeten ze nergens op of over getild worden.

55

3. Combineren van platen en texturen Nadat de platen op breedte werden gesorteerd kunnen ze worden uitgekozen om te verzagen op maat. Maar vóór ze te verzagen is het belangrijk om eerst op zoek te gaan naar leuke combinatie van platen en texturen. Enkele richtlijnen...

1. Soort zoekt soort! Zoek altijd naar combinatie van platen van dezelfde soort: - spaanplaat bij spaanplaat, blokplaat bij blokplaat (1) - hoogglans platen bij hoogglans (2) - recente platen, met een stickerfolie, bij elkaar (3) - fineer bij fineer (4)

(3)

(1)

(2)

(4)

56

2. Denk in meervoud! Probeer ervoor te zorgen dat, als je hout selecteert voor een bepaald formaat van meubeltjes, je er 2 of meer identieke meubeltjes van kan maken. Dan kan het in de winkel worden aangeboden als een setje van meubeltjes, bvb. een setje van 4 kinderstoeltjes.

3. Overstaand is identiek! Maak twee overstaande zijkanten van de bakjes uit hetzelfde plaatmateriaal. Anders oogt het ontwerp al gauw chaotisch, en naar productie toe is het een stuk efficiënter (gaten in de buitenst zijwanden kunnen op dezelfde afstand van de zijkant worden geboord.)

57

4. Verzagen op maat Om de productietijd wat te drukken maakt men best een kleine serie van een zelfde soort bakjes. Bijvoorbeeld eerst 12 L-opbergboxen, daarna 12 mediums, dan 12 smalls. Dan hoeft men de breedte die men wil zagen niet altijd opnieuw in te stellen.

Eerst beginnen we aan de lange zijde met de rand, waar mogelijks ook storende elementen op zitten, af te zagen. (zie afbeelding (1) : gele stippellijn is de zaagsnede) Daarna stellen we de paneelzaag in op de gewenste breedte, bv. 45cm (2)

(1)

Eens de plank op breedte werd gezaagd, kan hij op de juiste lengte worden gezaagd. Door het slimme ontwerp kan de paneelzaagmachine blijven staan op dezelfde afmetingen (hier dus 45cm) voor de twee ‘binnenzijwanden’ (*) en de 2 legplanken (**).

45cm (2)

Om meubels een gelijke afwerking te geven is het noodzakelijk dat alle vier de randen dezelfde ‘nieuwe’ zaagsnede hebben. Daarom beginnen we met een klein beetje van de zijkant van de plank te zagen. (3) Daarna kunnen uit de plank zo veel mogelijk vierkanten worden gehaald. (4) Soms kan het gebeuren dat de paneelzaagmachine geen mooie zaagsnede geeft aan de bovenkant. Vooral bij platen met een laag fineer, waarbij loodrecht op de richting van de textuur wordt gezaagd, kan dat een probleem geven. Om dit te voorkomen kan de plaatw waar het zaagblad zal passeren worden ingetaped met papiertape (5) We hebben nu al de 2 binnenste zijwanden en de legplanken verzaagd. Nu moeten nog de twee buitenste zijwanden(***) worden verzaagd. Daartoe moet de paneelzaag worden ingesteld op de normale zaagbreedte + 2x de dikte van de binnenzijwand. In dit voorbeeld dus 450mm + 2x (19mm). (6)

(3)

45cm (4)

(5)

(6)

(***)

(**)

(*) 58

5. Gaten boren 1. Gaten in de zijwanden Eens de planken op maat verzaagd zijn, kunnen de gaten in de zijplanken worden geboord. De gaten dienen zo geboord te worden, dat de richting van de houttextuur op de zijwanden horizontaal loopt (1).

(1)

Als men de boxen dan op elkaar wil stapelen als wandkast, dan loopt de houttextuur mooi in één richting, nl. verticaal (2). De gaten worden altijd (voor alle formaten van bakjes) op dezelfde afstand tov de boven- of onderrand geboord. Afstand tov bovenrand: 15mm Afstand tov onderrand: 35mm (3)

15mm

15mm

(2)

35mm

35mm (3)

De afstand tov de zijkant varieert naargelang de dikte van de binnenste zijwanden. De afstand tov de rand is altijd gelijk aan die dikte. (4)

19mm

19mm

(4)

59

2. Gaten in legplanken In de ‘legplanken’ moeten eveneens 2 halve cirkelvormige gaten worden geboord. Deze hebben verschillende functies: - gemakkelijk kunnen uithalen uit de box - dragen van de box - doorlaten van eventuele stroomkabels (bvb. van een lampje) Ook hier moet ervoor gezorgd worden dat de gaten zo geboord worden dat ze in de richting van de houttextuur liggen. Zie foto(1)

(1) Voor de eenvoud tijdens productie zijn alle gaten even groot; ze worden geboord met een klokboor met diameter 32mm waarvan het centerpunt op 6mm van de rand ligt, en telkens mooi in het midden van de zijde (2). 6mm

(2) Dit hulpje, die op de kolomboor wordt vastgezet, kan gebruikt worden om de gaten te boren: de hoeken worden gelijkgelegd met de streepjes (3) . Zo is men zeker dat het gat mooi in het midden wordt geboord. (1)

(3)

60

6. Afronden van zaagranden en gaten 1. Afronden van de zaagranden Nadat alle gaten zijn geboord kunnen de hoeken worden afgerond. Dit gebeurt zeer snel en eenvoudig met een hoekfrees. De plank hoeft hiertoe tegen het geleidende wieltje (zie onderste afbeelding) vanboven op de hoekfrees worden geduwd. Zo onstaat er een gelijkmatige hoekafronding. De gebruikte afronding voor alle formaten is R3mm

R3

61

2. Afschuinen van de gaten Het afschuinen van de gaten kan gebeuren met een verzinkboor. Het beste resultaat wordt verkregen op een laag toerental (met een accuboormachine: op viseuze-stand zetten. De verzinkboor moet wel voldoende scherp zijn, anders zal het fineer of het vernis afbrokkelen, wat een slecht resultaat geeft.

62

7. Productie van de montagetools Ook de montage tooltjes kunnen met eenvoudige metaalbewerkingstechnieken gemaakt worden: 1. Staafjes op maat zagen (vertrekkende van een extrusieprofiel): - verticale staafjes (diam.10mm) : op 80mm verzagen - horizontale staafjes (diam.5mm) : op 100mm verzagen 2. gat boren in de dikste staaf: diam. 5mm 3. gleufje schijven met een slijpschijf van 3mm 4. afronden van de scherpe randen en bramen met een vijl 5. verankeren van de horizontale staaf in de verticale, mbv een 1 2 puntslag(*) langs weerzijden, op de uiteinden van de staaf. (deze zorgt voor een vervorming waardoor de staaf vast zit)

3

4

A

puntslag (4x)

A DETAIL A SCALE 2 : 1

100 10

C

80

5

B

10

* puntslag of drevel

D

E

gleuf gemaakt met slijpschijf

3

Alle afschuiningen zijn 0.5x45°, tenzij anders vermeld. Materiaal:

RVS


xx

Algemene tolerantie DIN ISO ....

63

Oppervlakteruwheid vlg. DIN ISO 1312

5.4 Verpakking en transport Verpakking Voor de verpakking is gekozen voor omsnoering met PPkunststofbanden mbv een semi-automatische omsnoeringsmachine. Dit brengt een aantal voordelen met zich mee: - door zijn minimale verpakking is een van de meest milieuvriendelijke oplossingen - het verpakken gebeurt snel en is zeer eenvoudig - de aankoop van zo’n toestel is relatief goedkoop - het toestel neemt een minimale plaats in en is mobiel. - de mensen zien onmiddelijk de verschillende houttexturen, en kunnen zo hun keuze maken welk pakketje ze mee naar huis nemen. - onder de KS-banden dan de handleiding met instructies worden geschoven

64

De snelbinders worden in pakketjes van 10 verpakt. Om ze te bundelen wordt een stukje fietsband gebruikt (dunste fietsband voor coursfietsen):

Transport De compacte pakketjes, die maximaal 550x550 groot zijn, kunnen heel gemakkelijk op een europalet (800x1200) worden gestapeld. Zo kan het gemakkelijk ingeladen worden door de ophaaldienst en compact gestockeerd worden in het magazijn van de winkels.

65

5.5 Verkoop in de winkels Kies uw model! De pakketjes worden in de winkel als volgt aangeboden: er staan enkele ‘showroommodellen’, om de klant een idee te geven dan de afmetingen van de meubeltjes. Bij elk schowroommodel liggen een aantal pakketjes van hetzelfde model. De klant kan tussen de pakketjes kiezen welke houttexturen hij de tofste vindt.

Kies uw kleur! Eenmaal de klant een pakketje heeft uitgekozen, kan hij de kleur van snelbinders kiezen.

Als de klant een kleur gekozen heeft gaat hij naar de kassa, waar hij de gewenste snelbinders en het montagehulpje erbij krijgt, samen met een visuele handleiding die toont hoe het meubeltje kan worden geassembleerd. De snelbinders worden in pakketjes van 10 aangeboden, zo zijn er nog twee in reserve, voor moest de klant een fout hebben gemaakt tijdens de montage.

66

5.6 Verkoopskanalen Door het handige systeem en de brede configuratie- en stapelmogelijkheden, zijn de Rewood! meubeltjes voor tal van doelgroepen geschikt. Ik maakte een woordenwolk met de mogelijke doelgroepen:

67

5.7 Assemblage 1. Steek de snelbinder van langs binnen door het gat van de buitenste zijwand.

(1)

2. Vervolgens steek je de snelbinder door het andere gat.

(2)

(3)

3. Mik het uiteinde van de snelbinder door het blokje

68

4. Span de snelbinder handmatig zo ver mogelijk op.

(4)

5. Zet nu het montagehulpje op de spanband en draai het bandje weg van de hoek (rechts draaien).

(5)

6. Draai door tot het bandje spokt. Dit is de feedback dat de hoek voldoende aangespannen is.

(6)

69

6. Finale prototypes in beeld

70

71

72

73

7. Kostprijsberekening Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen op de productiekost van de meubeltjes, timede ik tijdens het maken van mijn definitieve prototypes elke stap in het productieproces, die ik enigzins kon timen. 1. Selectie houtmateriaal: op zoek gaan naar de juiste combinatie van plaatmateriaal + klaarzetten per pakket + noteren welke planken ik uit het plaatmateriaal kan halen 2. Gaten boren: de ‘gewone gaten’ boren in de zijwanden 3. Klokgaten boren: boren van de gaten in de legplankjes (met de klokboor) 4. Afschuinen van gaten: afschuining zetten op de gaten langs weerszijden, mbv een centerboor 5. Hoekfrezen: afronden van alle ribben aan de plankjes.

Ik verwerkte alle gegevens in een excelbestand (zie bijlagen) rekening houdend met volgende raadgeving van Bart:

74

Om een schatting te kunnen maken van de vraagprijs van zo’n meubeltje (groene hokjes) zocht ik naar prijzen van vergelijkbare meubeltjes, bvb bij Ikea:

> Meubeltjes vergelijkbaar met salontafel. Prijs van salontafeltje: €25

> Bak vergelijkbaar met L-opbergbox. Prijs van L-opbergbox: €15

75

> Meubeltjes vergelijkbaar met zitbox voor kids/M-opbergbox Prijs van zitbox/M-box: €10

> Meubels vergelijkbaar met S-opberg box (Boekenrek= 3x S-box) Prijs voor S-box: €7,5

76

7.1 Resultaten

77

7.2 Conclusies uit kostprijsberekening Uit deze ruwe kostprijsberekening kunnen we volgende conclusies trekken: • • • •

De productie-tijd van de grootste meubelen is net laag genoeg om binnen de kringloopwinkel, door een gewone arbeider in loondienst, toch nog winstgevend geproduceerd te kunnen worden. De verkoop van de kleinere meubeltjes, waar ook minder kan worden voor gevraagd per stuk, zal waarschijnlijk verlieslatend zijn als ze worden geproduceerd binnen de kringloopwinkels door een arbeider in loondienst. Als de meubeltjes in samenwerking met een in Arbeidszorgproject, bijvoorbeeld Domino, geproduceerd kunnen worden, zal de verkoop ervan wel winstgevend zijn. De meubeltjes kunnen wel winstgevend geproduceerd worden binnen de KLW door een arbeider in loondienst, als ze via een ander verkoopskanaal aan een iets hogere prijs kunnen worden aangeboden, bvb een design-winkeltje.

78

8. Besluit 8.1 Terugkoppeling aan pakket van eisen en wensen Het ontwerp van de Re-wood! meubellijn ligt nu helemaal vast. Alle aspecten probeerde ik zo goed mogelijk uit te werken. Maar voldoet dit ontwerp nu wel aan de vooropgestelde eisen?

Sociaal Kunnen de meubeltjes binnen de sociale tewerkstelling geproduceerd worden? • De meubeltjes kunnen gemaakt worden adhv een gestandaardiseerd proces. • De enige nodige machines zijn: paneelzaagmachine, kolomboormachine, een freestoestel, en een omsnoeringsmachine. Dat betekent dus een relatief lage investeringskost, aangezien de meeste van de sociale tewerkstellingsplaatsen deze machines al staan hebben.

Economisch Is de productie van de meubeltjes economisch rendabel voor de kringloopwinkels? • Als de kringloopwinkel de meubeltjes laat produceren door gewone arbeidskrachten, die een normaal loon krijgen, wordt het waarschijnlijk moeilijk om de meubeltjes nog met winst te kunnen verkopen tegen een betaalbare prijs • Daarom zal zeker moeten gezocht worden naar een samenwerking met een Arbeidszorgproject: bijvoorbeeld Domino vzw in Kortrijk.

Ecologisch Zijn de meubeltjes nu ecologisch? of zijn ze net heel vervuilend? • De meubeltjes kunnen zeker ecologisch genoemd worden: tijdens de productie werden geen milieuonvriendelijke of energie-intensieve bewerkingen gedaan. • Door houtplaten krijgen een tweede leven, die veel milieuvriendelijker is dan verbranding in de verbrandingsoven. • De verschillende materialen van de meubeltjes (snelbinders en houtplaten) kunnen gemakkelijk van elkaar gescheiden worden op het einde van hun levenscycclus. De planken gaan terug naar het houtafval, en de snelbinders kunnen bij de plastics worden weggegooid. Hierdoor zijn ze allebei nog recycleerbaar. • De oplossing om snelbinders te gebruiken is ecologisch gezien niet de meest ecologische, omdat het wegwerp-elementen zijn, en niet herbruikbaar. Bovendien zijn ze gemaakt uit PA 6.6, die een hoge milieubelasting heeft volgens de ecolizer. Maar hier woog het economische en het gebruiksverhaal meer door: snelbinders zijn zeer goedkoop te produceren, en het assembleren is kinderspel.

79

Ergonomisch Zijn de meubeltjes gebruiksvriendelijk? • De assemblage van de meubeltjes is kinderspel geworden. Mits goed opletten hoe de snelbinders moeten worden gestoken, kan iedereen, vanaf 8jaar, de meubeltjes assembleren. • Er is dus wel een handleiding nodig, voor wie nog niet vertrouwd is met de snelbinders. Maar eenmaal je de ‘truc’ doorhebt, ben je vertrokken. • De bakken zijn ook voorzien van uitsparingen om de legplankjes gemakkelijk in en uit te kunnen halen. • De meubeltjes zijn veilig; alle scherpe hoeken werden afgerond met een hoekfrees.

Esthetisch Hebben de meubeltje de gewenste ‘hergebruik’-uitstraling? • Door de onbewerkte zaagsnede is het duidelijk zichtbaar dat de meubeltjes uit houtafval gemaakt zijn. De zaagsnede en de zichtbare vezels is deel geworden van de vormgeving • De gekleurde snelbinders geven het ontwerp extra cachet. Bovendien kunnen ze gebruikt worden als codering: bvb. in bakken met rode snelbinders zit kledij, in de bakken met gele snelbinders zitten schoenen, ...

80

8.2 Algemeen besluit Ik ben in het algemeen tevreden over mijn behaalde resultaat. Dankzij mijn ontwerp kan in theorie zo’n 15 à 20 % van het houtafval gered worden van de afvalberg, wat in hoeveelheid neerkomt op ruim 47 ton houtafval op jaarbasis. Hopelijk kan dit in de praktijk ook worden gerealiseerd. Ik ben vooral blij dat ik met dit eindwerk kon aantonen dat het wel degelijk mogelijk is om hergebruik-producten binnen de kringloopwinkel te kunnen verkopen, bovendien aan een betaalbare prijs. Dit valt volledig onder de doelstellingen van vzw De Kringloopwinkel, met hun slogan: “Originaliteit is niet duur” Mijn ontwerp heb ik kunnen afstellen op maat van de kringloopwinkel. Als ze dat wensen kunnen ze morgen al starten met de productie. De investeringskost voor dit ontwerp ligt betrekkelijk laag. Maar vooral heb ik veel geleerd uit mijn ontwerpproces: • Ik leerde efficiënter en doelgerichter werken • Ik verbeterde in het halen van deadlines (wat al jaren mijn grootste probleem is) • Ik leerde mijn ontwerp communiceren met mensen die niets van ontwerpen afweten, en vond een manier om uit dit contact de nodige informatie te halen om aan de slag te kunnen als ontwerper. Ik hoop dat ik met dit eindwerk mijn vaardigheden als toekomstig ontwerper voldoende heb kunnen aantonen, en dat ik de mensen die mijn ontwerp te zien krijgen heb kunnen inspireren en aanmoedigen om zorg te dragen voor ons milieu.

81

9. Bijlagen Voor alle bijlagen: zie bijhorende CD-rom: mapje “bijlagen”

82

RE-WOOD! Wandkasten. Een ‘groot’ probleem voor de kringloopcentra. Ze komen massaal binnen, nemen veel ruimte in beslag en de winkels krijgen ze amper verkocht. Dus vliegen ze noodgedwongen de hout-container in... RE-WOOD! biedt een oplossing voor dit probleem. Het goed bewaarde plaatmateriaal wordt uitgeselecteerd en op maat verzaagd. Zo krijgt dit hout een tweede leven in de vorm van modulair stapelbare bakjes, die de gebruiker thuis heel eenvoudig kan assembleren met behulp van snelbinders! De vorm van de modulaire bakjes laat een grote verscheidenheid aan mogelijke opstellingen toe. Zo kan je ze omtoveren tot wandkasten, zitbakken, opbergboxen, ... en dit in tal van configuraties. REINOUT DEWULF

INDUSTRIEEL PRODUCTONTWERPEN

Recommend Documents