Industrieel Investeringsmanagement - Van Kraamkamer tot Sloophamer -
ProVales Project Value Essentials
Road Map: • Even voorstellen: Olav Zwarteveen/ProVales • Investeringsmanagement (IM): Doel en motivering Industrieel Ondernemen en Managen Strategie Omgevings- en Interne Analyse • eventueel een korte pauze/vragen/opmerkingen Hoe werkt IM? Wat bereik je ermee? Wat is het niet? • Samenvatting stapsgewijze IM aanpak • Case: Modernisering van een Cokesfabriek
ProVales Project Value Essentials
Even voorstellen • • • • • •
Olav Zwarteveen (56) TU Eindhoven Wtb 1975-1983 Akzo Engineering 1984-1990; CSM/Purac 1990-1992; NUON 1992-1996; Twynstra Gudde 1996-2003;
utility/process engineer project manager project manager consultant/proj.mngr. nuts & industrie • Zelfstandig ondernemer 2003-heden: ProVales – Industrieel Management & Advies
[email protected] www.provales.nl
ProVales Project Value Essentials
ProVales Missie
Doel
Strategie
wil zijn kennis en ervaring inzetten voor industriële en utility organisaties en bijdragen aan hun groei en bloei wil een bijdrage leveren aan het lange termijn succes van strategische investeringsbeslissingen door organisaties
levert management en consultancy diensten: investeringsstrategieën, haalbaarheids-evaluaties, contractering, project en programmamanagement, project audits, professionalisering van projectorganisaties, coaching en advies aan project professionals ProVales Project Value Essentials
Doel van Investeringsmanagement
Zekerstellen van het vooraf gedefinieerde en noodzakelijke succes van een investering in termen van bijdrage aan de realisatie van strategische doelen
ProVales Project Value Essentials
De motivering: Waarom wil je dit? • een middelgroot bedrijf kan zich weinig of geen strategische vergissingen veroorloven
• resources (kennis, geld en tijd) zijn schaars, besteed dus aan alleen zinvolle inspanningen
• het “life-cycle resultaat” van een investering moet bijdragen aan continuïteit van de onderneming ProVales Project Value Essentials
Managen = Ondernemen (al doen sommigen wel alsof dit zo is)
Managen
Ondernemen
• Verbeteren
• Vernieuwen
• Weten
• Durven
• Overtuigen
• Voorgaan
• Intern gericht
• Extern gericht
• Sturing
• Integrale visie
• Strategie uitvoeren
• Doelen formuleren
• Sterke en zwakke punten
• Kansen/bedreigingen
• Precies en meetbaar
• Vaag en onzeker
• Doen we de dingen goed?
• Doen we de goede dingen?
ProVales Project Value Essentials
Ondernemen: kansen zien, durven benutten en acties planmatig uitvoeren Ondernemen = marktkansen benutten, die bijdragen aan de realisatie van de ondernemingsdoelen Te lange haalbaarheidsstudies = risicomijdend gedrag Te korte, onvolledige, haalbaarheidsstudies = kamikaze gedrag Volledig uitbannen van onzekerheden is niet mogelijk Ondernemersrisico = onvermijdbaar
ProVales Project Value Essentials
Strategie Industriële onderneming
Een onderneming zonder strategie is als een schip zonder kapitein: als je niet weet langs welke route je wilt, is elke koers goed èn fout tegelijk. Geen strategische keuzes kunnen of willen maken, kan leiden tot een langzame dood van een bedrijf...
maar de verkeerde keuzes tot een snelle ......
ProVales Project Value Essentials
Industriële Onderneming en omgeving
Waarom? Missie
Industriële Onderneming
Wat?
Hoe?
Doelen
Omgeving
Strategie
Uitgangspunten Uitgangspunten&& Randvoorwaarden Randvoorwaarden
MarketingMarketingbeleid beleid ProductieProductiebeleid beleid InvesteringsInvesteringsbeleid beleid
ProVales Project Value Essentials
Omgeving: Opportunities & Threats Markt
Macro
ontwikkeling
invloeden
afzet afzet mkt mkt
Missie
D emografie
E cologie
inkoop inkoop mkt mkt Doelen
Strategie
arbeids arbeids mkt mkt techn. techn. mkt mkt kapitaal kapitaal mkt mkt
S ociologie
T echnologie
E conomie
P olitiek
ProVales Project Value Essentials
Omgeving: Opportunities & Threats Meso (branche) ontwikkelingen grootte, grootte,opbouw opbouw&& groei groeiafzetmarkt afzetmarkt technische technische ontwikkelingen ontwikkelingen
Missie
prijsontwikkeling prijsontwikkeling inkoop/afzetmkt. inkoop/afzetmkt.
Doelen
Strategie
concurrentie concurrentie winstgevendheid winstgevendheid
arbeidsmarkt, arbeidsmarkt, (milieu)wetgeving -omstandigheden (milieu)wetgeving -omstandigheden import import&&export export ontwikkelingen ontwikkelingen
ProVales Project Value Essentials
Intern: strenghts & weaknesses (S&W) (non)capabilities
Research Research&& Development Development Marketing Marketing&& Sales Sales
Missie
Productie Productie&& Onderhoud Onderhoud Finance Finance
Doelen
Strategie
Engineering Engineering&& Construction Construction Project Project Management Management
“Out “Outof ofthe theBox” Box” Strategisch denken Strategisch denken
ProVales Project Value Essentials
Intern: strenghts & weaknesses (S&W) interne karakteristieken
Missie
Doelen
Strategie Cultuur
Mngmnt. stijl
Structuur
Personeel Systemen
ProVales Project Value Essentials
IM-kern: Life-cycle visie op Investeren
Haalbaarheid
Realisatie
Exploitatie
Ontmanteling
Stoppen We gaan het project realiseren We maken er een project van ProVales Project Value Essentials
IM: Hoe werkt het ?
Strategie
Toetsing opties
Past?
nee
STOP
ja
Levensduurbenadering Strategische HBH criteria: • Financieel • Commercieel • Maatschappelijk • Technologisch • Juridisch
Haalbaar-
Realisatie
heid
(PMW)
Exploitatie
Ontmanteling
ProVales Project Value Essentials
Project Matig Werken voor Realisatie
Faseren
Initiatief fase
Definitie fase
Ontwerp fase
Detail fase
Realisatie fase
Inbedrijfstelfase
(Idee)
(Wat)
(Hoe)
(Hoe te maken)
(Maken)
(Testen, opleveren)
Beslissen T G K I O
Beslisdocument :
Projectopdracht
T Beheersen
G K
T G K I O
T G K I O
T G K I O
T G K I O
Projectprogramma
Projectontwerp
Realisatieprogramma
Inbedrijfstel programma
Tijd Beheersaspecten
Geld Kwaliteit
I
Informatie
O
Organisatie
ProVales Project Value Essentials
IM: Strategische Haalbaarheidscriteria • Solvabiliteits-eisen • Rentabiliteit op investeringen • Minimum bruto marge per producteenheid • Preferred vendors • Normen/waarden, ethisch ondernemen • Recyclebaarheid producten • Toepasbaarheid (ARBO, KAM, veiligheid) HBH criteria: • Financieel • Commercieel • Maatschappelijk • Technologisch • Juridisch
• Alleen bewezen productietechnieken • Ontmantelbaarheid installatie • Vergunbaarheid
ProVales Project Value Essentials
IM: Combineren van kennis
• PMW deskundigheid • Proces- en Design kennis
Kennis Kennis
• Procurement • Bouwprojectmanagement • Aanbesteding en Contractering • Cost Estimating
Realisatie
• Vergunningen, doorlooptijden • Insourcing/Outsourcing • Risicomanagement ProVales Project Value Essentials
IM: Combineren van kennis
• Personeelsbehoefte + -kwaliteit • Uptime/Downtime/Maintenance
Kennis Kennis
• Exploitatiekosten, overhead • Levensduurkentallen • Utilities, grondstoffenverbruik
Exploitatie
• Milieumaatregelen + kosten • ARBO/KAM eisen • etc.
ProVales Project Value Essentials
IM: Combineren van kennis • Slooptechnieken • Milieuwetgeving • Bodemsanering
Kennis Kennis
• Subsidies, fiscale compensaties • Sloopkosten en opbrengsten • Hergebruik fabrieksterreinen • Bestemmingsplannen en RO
Ontmanteling
• Personele compensaties • Outplacement • etc. ProVales Project Value Essentials
IM: Wat kun je ermee bereiken? Door samenhangend gebruik van kennis van: • Strategie-ontwikkeling, implementatie • Projectmatig werken • Bedrijfsvoering, onderhoud, optimalisaties • Ontmanteling van organisaties en installaties • De veranderende relevante omgeving Een optimale inzet en gebruik van schaarse medewerkers en middelen Een hogere succes-score voor investeringen
ProVales Project Value Essentials
IM: Wat is het niet? Inrichten van een ondernemingsstrategie Marketing- of bedrijfsvoeringstool Alleen beoordeling financiële haalbaarheid investeringen Projecten doen met PMW Een éénmalige activiteit Een garantie tegen verkeerde besluiten Een vervanging van Gezond Boeren Verstand ProVales Project Value Essentials
IM: Stapsgewijze Aanpak 1. Welk (strategische) doel wil je bereiken met de investering? En past dit doel bij het bedrijf (de missie)?
2. Zijn er meerdere manieren? Is grootschalig investeren noodzakelijk of zou het ook anders kunnen? Ben kritisch positief en creatief. Kijk over de gebruikelijke grenzen.
3. Welke investeringsopties zijn er? Definieer op hoofdlijnen. Selecteer één hooguit twee serieuze en aantrekkelijke opties.
ProVales Project Value Essentials
IM: Stapsgewijze Aanpak (2) 4. Evalueer haalbaarheid meest aantrekkelijke optie(s)
5. Formuleer investeringsvoorstel: a) Best option, waarom deze wel en andere opties niet. Resultaat haalbaarheidsevaluatie? Strategische onderbouwing. b) Beschrijf investering in globaal resultaat, tijdpad, cost estimate, risico’s/(on)zekerheden en benoem kritische succes- en faalfactoren (in- en extern, lange termijn) c) Vraag om een concreet managementbesluit
ProVales Project Value Essentials
IM: Modernisering Cokesfabriek De Fabriek: • Cokesfabriek (1904), 600.000 t/y cokes Eur. Staalmarkt • 225 directe personeelsleden, continue productie • Verouderende fabriek; Cokesovens techn. levensd.<7-10j • Hoge milieubelasting (emissies, stof, geur, lawaai) • Sterk vervuild fabrieksterrein, saneringsnoodzaak
ProVales Project Value Essentials
IM: Modernisering Cokesfabriek (2) De Omgeving: • Eis Proviale Overheid voor milieu-investeringen • Groot werkgelegenheidsbelang • Dreiging Provincie beëindigen “gedoogsituatie” • Sanering door overcapaciteit staalproductie Eur. Markt • Technologie van cokesloze staalproductie in ontwikkeling • Goedkope cokes uit China op Europese markt
ProVales Project Value Essentials
IM: Modernisering Cokesfabriek (3) Interne Situatie: • Geringe investeringsbereidheid/onzeker econ. perspectief • Focus op kosten. Uithoudingsslag Europese cokesmarkt • Dreiging fabriekssluiting bij afgedwongen investeringen • Geen beeld investeringen en invloed op kosten voor personeel, grondstoffen, energie en onderhoud • Geen beeld tijdpad beslissingen • Geen beeld kosten “nuloptie” incl. bedrijfssluiting • Tijd rekken/blijven praten/blijven beloven/niks doen ProVales Project Value Essentials
IM: Modernisering Cokesfabriek (4) Aanpak IM traject: • Inventarisatie conditie productie-installatie • Inventarisatie noodzakelijke milieu-investeringen • Definitie investeringsopties 10 jaar/20 jaar/40 jaar productie • Gevolgen per optie voor aantallen medewerkers, onderhoudskosten, beschikbaarheid, milieu & veiligheid • Investeringskosten en productieverlies per optie
ProVales Project Value Essentials
IM: Modernisering Cokesfabriek (5) • Planning besluitvorming (restlevensduur en realisatieplanningen per optie) • Kosten bedrijfssluiting: ontmanteling installatie, terreinsanering en verkoop, collectief ontslag • Contouren van een communicatie strategie opgezet • Eindrapport met alle ingrediënten voor beslissing door RvB
ProVales Project Value Essentials