Individueel pensioensparen Sparen voor extra pensioen Meer weten? www.kpnpensioen.nl
Hoeveel extra pensioen krijgt u?
8 Hoe werkt beleggen?
5
Uw keuzemogelijkheden
Wat is Individueel Pensioensparen
6
Hoeveel beleggingsrisico wilt u lopen?
7 Goed om te weten
10 Zo neemt u deel
4
9
2 | KPN pensioen
De pensioenregeling Een korte uitleg
Als medewerker van kpn bouwt u pensioen op bij Pensioenfonds kpn. Daarnaast kunt u ervoor kiezen om extra pensioen op te bouwen via Individueel Pensioensparen. Hierbij wordt een deel van uw brutosalaris voor u belegd. Let wel, de risico’s die u bij beleggen loopt, zijn geheel voor uw rekening.
Vragen? Uw beleggingsmogelijkheden
Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen
Bij de vrijwillige regeling Individueel Pensioensparen kunt
over uw beleggingsmogelijkheden of wilt u meer
u sparen voor extra ouderdomspensioen en extra partner-
informatie? Kijk dan op de website www.kpnpensioen.nl
pensioen. U bepaalt zelf op welke manier uw geld wordt
of neem contact met ons op. U kunt ons van maandag
belegd. Bij Pensioenfonds kpn heeft u de keuze uit twee
tot en met vrijdag van 09.00 - 17.00 uur bereiken via
beleggingsmogelijkheden: de Life Cycle en Vrij Beleggen.
telefoonnummer (050) 582 79 00 of stuur een e-mail
De Life Cycle maakt voor u een leeftijdsgebonden afweging
naar
[email protected]. Houd uw pensioen-
tussen een (maximaal) rendement en een beheerst risico.
nummer bij de hand als u belt of mailt, zodat wij
Bij Vrij Beleggen maakt u zelf een keuze uit zeven
u beter van dienst kunnen zijn.
verschillende beleggingsmixen. Pensioenfonds KPN Postbus 501 9700 AM Groningen
’Beleg zelf voor extra ouderdomspensioen’
[email protected] www.kpnpensioen.nl
Kijk voor meer informatie over uw beleggingsmogelijkheden en de Profielwijzer op
www.kpnpensioen.nl
Individueel Pensioensparen | 3
Individueel Pensioensparen Uw opties
Bouwt u pensioen op bij Pensioenfonds kpn? Dan mag u meedoen aan Individueel Pensioensparen. Bij deze regeling kunt u een deel van uw bruto salaris in één van de twee beschikbare modules beleggen en op deze manier sparen voor extra ouderdomspensioen en/of extra partnerpensioen.
Module extra ouderdomspensioen
Module extra partnerpensioen
opbouwen over een deel van uw variabele loon (in de kpn-
waarin u extra partnerpensioen opbouwt. Op het moment dat u
cao leest u welke beloningen hieronder vallen). Uw pensioen-
met pensioen gaat, wordt het pensioenkapitaal omgezet in part-
gegevend salaris en de variabele beloning mogen samen
nerpensioen. U kunt het partnerpensioen op uw pensioendatum
niet hoger zijn dan 100.000 euro. In het overzicht hieronder
ook laten omzetten in extra ouderdomspensioen. Bijvoorbeeld als
ziet u welk percentage van uw variabele beloning standaard
u geen partner (meer) heeft. Tot de pensioendatum is het echter
als pensioenpremie in deze module wordt gestort. Vindt u
een partnerpensioen en gelden de wettelijke bepalingen voor
dit standaardbedrag te hoog? Dan kunt u een ander
partnerpensioen. In het overzicht hieronder ziet u welk percentage
maximumbedrag opgeven.
van uw pensioengrondslag u maximaal mag inleggen.
Leeftijd
Leeftijd
Bij de eerste module kunt u extra ouderdomspensioen
Percentage van het variabele loon
Bij Individueel Pensioensparen kunt u ook kiezen voor de module
Percentage van de pensioengrondslag
t/m 19 jaar
3,4%
t/m 19 jaar
0,0%
20 t/m 24 jaar
3,9%
20 t/m 24 jaar
0,3%
25 t/m 29 jaar
4,7%
25 t/m 29 jaar
0,4%
30 t/m 34 jaar
5,8%
30 t/m 34 jaar
0,4%
35 t/m 39 jaar
7,0%
35 t/m 39 jaar
0,5%
40 t/m 44 jaar
8,6%
40 t/m 44 jaar
0,6%
45 t/m 49 jaar
10,4%
45 t/m 49 jaar
0,7%
50 t/m 54 jaar
12,8%
50 t/m 54 jaar
1,0%
55 t/m 59 jaar
15,8%
55 t/m 59 jaar
1,1%
60 t/m 64 jaar
19,6%
60 t/m 64 jaar
1,4%
65 t/m 66 jaar
23,0%
65 t/m 66 jaar
1,6%
Uw inleg wordt van uw bruto loon ingehouden en belegd in één van de beleggingskeuzes die Pensioenfonds kpn u biedt.
Moeilijke begrippen in deze brochure?
Meer informatie hierover vindt u in het hoofdstuk Uw keuzemogelijkheden in deze brochure.
De uitleg daarvan kunt u vinden in het Pensioen ABC op onze site www.kpnpensioen.nl. Meer informatie vindt u op
4 | KPN pensioen
www.kpnpensioen.nl
’Bouwt u pensioen op bij Pensioenfonds KPN? Dan mag u meedoen aan Individueel Pensioensparen’
Hoe werkt beleggen? Rendementen en risico’s Wilt u extra pensioen opbouwen via Individueel Pensioensparen? Dan wordt een deel van uw bruto salaris ingehouden en voor u belegd. In dat geval koopt Pensioenfonds kpn voor u een aantal aandelen en/of obligaties.
Aandelen, vastrentende waarden, geldmarkt en hypotheken
Een aandeel is het bewijs van een financiële deelneming in het eigen vermogen van een bedrijf. Als u een aandeel heeft, bent u aandeelhouder. Samen met de andere aandeelhouders
Geldmarktbeleggingen zijn beleggingen met een laag risico.
bent u dan eigenaar van het bedrijf. Als een aandeelhouder zijn
Hierbij wordt belegd in geldmarktinstrumenten met een korte
geld terug wil, dan moet hij zijn aandelen verkopen tegen de
looptijd en een beperkt koersrisico. Daarnaast is het belangrijk dat
dan geldende koers. Deze koers wordt op de beurs bepaald.
ze goed verhandelbaar zijn. Dit type beleggingen kunnen bijvoor-
De koersschommelingen kunnen bij aandelen heftig zijn,
beeld kortlopende deposito’s en spaarfondsen zijn. Deze beleggin-
zowel positief als negatief.
gen beschermen niet tegen het inkooprisico omdat de waarde van de beleggingen vrijwel niet toeneemt bij een rentedaling.
Vastrentende waarden zijn beleggingen in obligaties. Een obligatie is een schuldbewijs voor een (langlopende) lening van
Voor de geldmarktbeleggingen wordt belegd in het TKPI Savings
een overheidsinstelling of een bedrijf. Een bedrijf kan obligaties
Fund. Dit is een spaarfonds waarbij het verwachte rendement op
uitschrijven om een financiering regelen.
dit moment vergelijkbaar is met een particuliere spaarrekening. Het fonds belegt de geldmarktbeleggingen bij kredietwaardige
Iemand die een obligatie koopt, ontvangt van de uitgever van de obligaties een rentevergoeding. Deze rentevergoeding wordt ook wel ’coupon’ genoemd. De waarde van de obligatie schommelt gedurende de looptijd van de obligatie, afhankelijk van
banken en het risico is hierdoor zeer laag.
Vuistregel bij beleggen
Bij beleggen geldt als vuistregel dat aandelen de hoogste risico’s
de rentestand op de rentemarkt. Beleggen in obligaties brengt
hebben, gezien de soms heftige koersschommelingen. Aan de
dus ook beleggingsrisico’s met zich mee. In het algemeen zijn
andere kant is de kans op een hoog rendement hier ook het grootst.
bedrijfsobligaties risicovoller dan staatsobligaties. Maar hier
Over de lange termijn is beleggen in obligaties minder risicovol dan
staat ook een hoger verwacht rendement tegenover. Voor de
beleggen in aandelen. De rendementen zijn echter ook lager.
obligatiebeleggingen wordt gespreid belegd in verschillende soorten obligaties. Een hypotheek is een lening om een huis te kunnen kopen. Een lening waarover rente wordt betaald en waarbij de woning als onderpand dient. Als belegger in hypotheken investeer je
Gerelateerde onderwerpen
• Uw keuzemogelijkheden, pagina 6 • Hoeveel beleggingsrisico wilt u lopen? pagina 7
geld, zodat hypotheken verstrekt kunnen worden. De ontvangen hypotheekrente is het rendement. Deze rente is hoger dan
Meer informatie vindt u op
de rente op bijvoorbeeld een belegging in staatsobligaties. Het voordeel van een belegging in hypotheken is de extra zekerheid door het onderpand.
www.kpnpensioen.nl
Individueel Pensioensparen | 5
Uw keuzemogelijkheden Life Cycle of Vrij Beleggen
Als u gebruikmaakt van Individueel Pensioensparen, wordt uw premie standaard belegd in de Life Cycle. Wilt u de regie voor de beleggingen overnemen? Dan kiest u voor Vrij Beleggen. Life Cycle
Vrij Beleggen
schommelingen op de beleggingsmarkt op te vangen. Oudere
beleggingsmixen. Elk met een eigen risicoprofiel. In de
deelnemers hebben deze tijd niet. Daarom is de Life Cycle zo
onderstaande tabel ziet u de samenstelling van de zeven
samengesteld dat het beleggingsrisico automatisch wordt af-
verschillende beleggingsmixen (zie tabel 2).
Als u jong bent, heeft u meer tijd om eventuele neerwaartse
Bij Vrij Beleggen heeft u de keuze uit zeven verschillende
gebouwd naarmate u ouder wordt. Op deze manier maakt de
Gerelateerde onderwerpen
Life Cycle voor u een leeftijdsgebonden afweging tussen een (maximaal) rendement en een beheerst risico. Ook hoeft u niet
• Hoe werkt beleggen? pagina 5
zelf te kiezen voor een andere beleggingsmix met een lager
• Hoeveel beleggingsrisico wilt u lopen? pagina 7
risico als u ouder wordt. Dit gebeurt automatisch. (Zie tabel 1)
• Goed om te weten, pagina 10
Tabel 1 | Life Cycle Samenstelling Life Cycle vanaf 1 september 2015 (%) Depot
Leeftijd
Aandelen
Staatsobligaties
Bedrijfsobligaties
Obligaties opkomende markten
High Yield obligaties
NL hypotheken
Geldmarkt
1
>40
90,0
0,0
0,0
2,0
2,0
6,0
0,0
2
40-47
80,0
0,0
0,0
4,0
4,0
12,0
0,0
3
48-52
70,0
0,0
0,0
6,0
6,0
12,0
6,0
4
53-54
60,0
0,0
0,0
8,0
8,0
12,0
12,0
5
55-56
50,0
0,0
0,0
9,0
9,0
12,0
20,0
6
57-58
40,0
0,0
5,0
10,0
10,0
12,0
23,0
7
59-60
30,0
15,0
5,0
10,0
10,0
12,0
18,0
8
61-62
20,0
36,0
3,0
7,0
7,0
12,0
15,0
9
63-64
10,0
58,0
2,0
3,0
3,0
12,0
12,0
10
65-66
5,0
75,0
2,0
3,0
3,0
12,0
0,0
Tabel 2 | Verdeling belegginsmixen bij Vrij Beleggen Samenstelling depots Vrij Beleggen vanaf 1 september 2015 (%) Depot
Aandelen
Staatsobligaties
Bedrijfsobligaties
Obligaties opkomende markten
High Yield obligaties
NL hypotheken
Geldmarkt
A
100,0
0,0
0,0
0,0
B
75,0
0,0
0,0
3,0
0,0
0,0
0,0
3,0
12,0
7,0
C
50,0
0,0
0,0
D
25,0
38,0
0,0
6,0
6,0
12,0
26,0
9,0
9,0
12,0
7,0
E
0,0
75,0
6,0
6,0
6,0
7,0
0,0
F
50,0*
0,0
0,0
6,0
6,0
7,0
31,0
G
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
100,0
* aandelen die voldoen aan duurzaamheidscriteria.
6 | KPN pensioen
Hoeveel beleggingsrisico wilt u lopen? Wensen en risicobereidheid Vrij Beleggen U kunt extra pensioen opbouwen via de vrijwillige regeling Individueel Pensioensparen. U moet zich hierbij wel goed beseffen dat de hoogte van dit extra pensioen vooraf niet vast staat, aangezien de rendementen op uw beleggingen sterk kunnen variëren. Dit risico is voor uw eigen rekening. Daarom is het verstandig dat u, voordat u gaat beleggen, goed bedenkt hoeveel risico u kunt en wilt nemen.
Om de juiste juiste beleggingskeuze te maken, moet u het beleggingsrisico afwegen tegen het verwachte rendement.
Beleggingshorizon
Uw beleggingshorizon is het aantal jaren dat u nog werkt
Deze keuze hangt dus af van uw persoonlijke wensen en
totdat u met pensioen gaat. Jongere deelnemers hebben
voorkeuren. Daarnaast heeft u inzicht nodig in uw eigen
over het algemeen een langere beleggingshorizon en kunnen
risicoprofiel en uw beleggingshorizon.
daardoor een hoger beleggingsrisico nemen. Deelnemers met
Garantieregeling bij Life Cycle
een korte beleggingshorizon doen er verstandig aan voor een beleggingsmix te kiezen met een lager risicoprofiel.
De beleggingsrisico’s bij zowel de Life Cycle als Vrij Beleggen zijn geheel voor uw rekening. Voor iedereen die vanaf 1 januari
Op www.kpnpensioen.nl kunt u inloggen voor een overzicht
2009 altijd heeft belegd in de Life Cycle, geldt een garantie-
van uw behaalde rendementen. Op de website staat ook
regeling: als u met pensioen gaat, is uw saldo minimaal gelijk
meer informatie over de samenstelling van de Life Cycle
aan de premies die u heeft ingelegd.
en de beleggingsmixen van Vrij Beleggen.
Profielwijzer
Om ervoor te zorgen dat u kunt beleggen op een manier die past bij uw wensen en risicobereidheid, is een Profielwijzer ontwikkeld die u vindt op www.kpnpensioen.nl. Wanneer u kiest voor Vrij Beleggen dan is verplicht om de Profielwijzer
Gerelateerde onderwerpen
• Hoe werkt beleggen? pagina 5 • Uw keuzemogelijkheden, pagina 6
in te vullen. Nadat u een aantal eenvoudige vragen over beleggingen heeft beantwoord, wordt uw risicoprofiel zicht-
Meer informatie vindt u op
baar en krijgt u advies over welke beleggingsmix het best bij u past. Let wel: u blijft altijd zelf verantwoordelijk voor uw keuze voor een beleggingsmix.
www.kpnpensioen.nl
Individueel Pensioensparen | 7
Hoeveel extra pensioen krijgt u? Bij Individueel Pensioensparen belegt u voor uw pensioen. Van te voren staat alleen vast hoeveel premie u inlegt, niet hoeveel extra pensioenkapitaal u opbouwt of hoeveel pensioen u extra krijgt.
de inkooptarieven maandelijks vast op basis van de op dat moment geldende marktrente die De Nederlandsche Bank maandelijks publiceert. Het actuele tarief is terug te vinden op de website. Factoren die de inkooptarieven kunnen beïnvloeden zijn levensverwachting, solvabiliteitsopslag en de verhouding man/vrouw binnen het fonds. Om ervoor te zorgen dat het in te kopen pensioen stabiel blijft, wordt in de laatste periode van de Life Cycle meer belegd in langlopende staatsobligaties. Hierdoor neemt het inkooprisico naar verwachting af en wordt de hoogte van het pensioen dat u kunt
Wat is uw rendement?
De hoogte van uw pensioenkapitaal uit Individueel Pensioen
inkopen stabieler. Als de rente daalt, dan zal de waarde van deze obligaties stijgen en dit heeft een positief effect op het opgebouwde saldo.
sparen kan variëren, aangezien deze afhankelijk is van de behaalde rendementen. Hoe hoger deze rendementen, hoe hoger uw pensioen zal zijn. Het rendement op uw beleggingen kunt u bekijken door in te loggen op www.kpnpensioen.nl. Verder krijgt u ieder jaar per post een overzicht van het rendement op uw beleggingen. De nieuwe samenstelling van de beleggingen houdt rekening
Gerelateerd onderwerp
• Individueel pensioensparen, pagina 4 Kijk voor meer informatie over de inkooptarieven op
met het risico dat ontstaat doordat het inkooptarief gebaseerd is op de marktrente. Het bestuur van het pensioenfonds stelt
8 | KPN pensioen
www.kpnpensioen.nl
Zo neemt u deel In 4 stappen
Wilt u ook deelnemen aan de vrijwillige regeling Individueel Pensioensparen? Dan kunt u op Atrium via de eHRM faciliteit ’vrijwillige inhoudingen’ aangeven hoeveel u wilt inleggen om extra ouderdomspensioen en/of partnerpensioen op te bouwen. Voor extra ouderdomspensioen legt u een standaard (leeftijdsafhankelijk) percentage van uw variabele beloning in. U heeft echter ook de mogelijkheid zelf een maximaal bedrag in te vullen.
Beleggingskeuze doorgeven
Stap 1: Om uw beleggingskeuze door te geven, gaat u naar www.kpnpensioen.nl. Stap 2: Klik op ’Mijn kpn Pensioen’ en log in met uw DigiD. Of met uw gebruikersnaam en het wachtwoord dat u van Pensioenfonds kpn heeft ontvangen. Stap 3: Kies voor ’Mijn Profielwijzer’. Stap 4: Wilt u overstappen van de Life Cycle naar Vrij Beleggen, dan moet u eerst een aantal vragen beantwoorden. Daarna kunt u uw beleggingsmix vastleggen. Doet u al aan Vrij Beleggen, dan kunt u meteen een andere belegginsmix kiezen. U kunt maandelijks uw beleggingskeuze wijzingen via www.kpnpensioen.nl. Als u uw keuze voor de 25e van de maand doorgeeft, gaat de wijziging in op de eerste werkdag van de volgende maand. Deze keuze heeft betrekking op het saldo en de toekomstige premies.
Gerelateerde onderwerpen
• Individueel pensioensparen, pagina 4 • Uw keuzemogelijkheden, pagina 6 • Goed om te weten, pagina 10 Kijk voor meer informatie op
www.kpnpensioen.nl
Individueel Pensioensparen | 9
Goed om te weten Enkele aandachtspunten
In deze brochure vindt u informatie over de manieren waarop u uw premie kunt beleggen via Individueel Pensioensparen. De volgende aandachtspunten mogen hierbij niet ontbreken.
Wijziging beleggingskeuze
U kunt maandelijks uw beleggingsmix wijzingen via www.kpnpensioen.nl, zie ook pagina 9, ’Geef uw keuze door’. Als u uw keuze voor de 25e van de maand doorgeeft, gaat de wijziging in op de eerste werkdag van de volgende maand. Deze keuze heeft gevolgen voor het saldo en de toekomstige premies.
Beschikbarepremieregeling
Als u ook pensioen opbouwt in de beschikbarepremieregeling,
Beleggen kost geld
Voor het beleggen zelf worden kosten berekend. Deze worden
dan wordt het saldo uit beide regelingen op dezelfde manier belegd. Het is dus niet mogelijk om voor beide regelingen een aparte beleggingsmogelijkheid te kiezen.
altijd direct verrekend in het rendement en zijn afhankelijk van het beleggingsdepot waarin u belegt. De rendementen en de kosten vindt u op www.kpnpensioen.nl. U betaalt geen aan- en verkoopkosten. Dit geldt ook wanneer u verandert van beleggingsmix.
Fiscale grenzen
Gerelateerde onderwerpen
• Individueel pensioensparen, pagina 4 • Uw keuzemogelijkheden, pagina 6 • Zo neemt u deel, pagina 9
Bij beleggen via Individueel Pensioensparen gelden fiscale grenzen. Het ouderdomspensioen mag namelijk maximaal
Kijk voor meer informatie over beleggen via de vrijwillige
100% van het laatstverdiende salaris zijn. Is uw ouderdoms-
regeling Individueel Pensioensparen en over de beleggings-
pensioen hoger, bijvoorbeeld door uitzonderlijk hoge rende-
kosten op
menten, dan krijgt u na aftrek van de wettelijke belastingen het afgekochte overschot uitbetaald.
10 | KPN pensioen
www.kpnpensioen.nl
Zoek en vind
Aandelen | 5, 6
Maximumbedrag | 4
Beleggingshorizon | 7
Middelloonregeling | 3
Beleggingsmix | 3, 6, 7, 9, 10
Obligaties | 5, 6
Beleggingsmogelijkheid | 3, 10
Ouderdomspensioen | 10
Beleggingsrisico | 6, 7
Pensioenregeling | 3
Beschikbarepremieregeling | 3, 10
Pensioengrondslag | 4
Extra partnerpensioen | 3, 4, 9
Profielwijzer | 7, 9
Extra ouderdomspensioen | 3, 4, 9
Rendement | 3, 5, 6, 7, 8, 10
Fiscale grenzen | 10
Risico | 3, 5, 6, 7
Geldmarkt | 5, 6
Risicobereidheid | 7
Koersschommeling | 5
Variabele beloning | 4, 9
Kosten | 10
Variabele loon | 4
Life Cycle | 3, 6, 7, 9
Vrij Beleggen | 3, 6, 7, 9
Individueel Pensioensparen | 11
Meer weten? www.kpnpensioen.nl
Pensioenfonds KPN Postbus 501 9700 AM Groningen Tel (050) 582 79 00
[email protected] www.kpnpensioen.nl November 2015
Disclaimer In deze brochure staat algemene informatie over de pensioenregeling van Pensioenfonds kpn. Deze brochure is bedoeld om werknemers bij kpn een beeld te geven van (de inhoud van) het pensioenreglement. We besteden veel aandacht aan de inhoud van deze brochure, maar het kan zijn dat informatie ondertussen is veranderd, verouderd of dat er onjuistheden in de brochure staan. Pensioenfonds kpn is niet aansprakelijk als iemand schade ondervindt doordat er onjuiste of verouderde informatie in deze brochure staat, de brochure onjuist is verspreid of onjuist is gebruikt. U kunt alleen rechten ontlenen aan het pensioenreglement dat voor u geldt. U kunt dit reglement opvragen via telefoonnummer (050) 582 79 00 of downloaden op www.kpnpensioen.nl.