BIJLAGE I Indeling Basistakenpakket 2009 tot en met 2012 op hoofdlijnen Hoofdgroep 1 Infectieziektebestrijding Algemene infectieziektebestrijding Tuberculosebestrijding Integrale bestrijding seksuele overdraagbare aandoening Hoofdgroep 2 Jeugdgezondheidszorg Vaccinaties Screening: preventief logopedisch onderzoek Preventieve gezondheidsonderzoeken en vervolgonderzoek Monitoring en advisering op basis van dossiers Gezondheidsinformatie aan jeugdigen en ouders (maatwerk) Zorgstructuren gericht op jeugd Hoofdgroep 3 Epidemiologie Epidemiologisch onderzoek en advies bevolking Epidemiologisch onderzoek op verzoek (maatwerk) Hoofdgroep 4
Integrale beleidsadvisering
Adviseren en ondersteunen gemeenten bij het lokale en regionale volksgezondheidsbeleid Hoofdgroep 5 Preventieprogramma’s Publieksinformatie en documentatie Preventieprogramma’s bevolking Preventieprogramma’s bevolking (maatwerk) Hoofdgroep 6 Medische milieukunde Medische Milieukunde Hoofdgroep 7 Technische hygiënezorg Technische hygiënezorg kindercentra Advisering risicovolle instellingen THZ Hoofdgroep 8 Openbare geestelijke gezondheidszorg Psychosociale hulpverlening bij rampen Meldpunt GGD/Complexe zorgvragen Vangnet Complexe zorgvragen Verbinding met de lokale steunsystemen (MASS) Hoofdgroep 9 Forensische geneeskunde Lijkschouw 24-uurs bereikbaarheid Hoofdgroep 10 Bevolkingsonderzoeken Baarmoederhalskankeronderzoek Bevolkingsonderzoek borstkanker Onderstreept = Taken/taakgroepen waarvan de uitvoering zich onder de norm bevindt. Geel gearceerd = Taken/taakgroepen waarvoor voor 2009 intensivering wordt voorgesteld.
Bijlage II
TAAK
OGGZ (meldpunt GGD, vangnet, MASS’en, PSHI)
Extra kosten bij volledige realisering gewenst niveau ineens in 2009
Extra kosten 2009
Extra kosten 2010
Extra kosten 2011
Extra kosten 2012
bij optie over 4 jaar
bij optie over 4 jaar
bij optie over 4 jaar
bij optie over 4 jaar
€ 226.000
€ 0,333
€ 194.000
€ 0,286
--
--
PM *
PM
PM
PM
€ 170.921 **
€ 0,252
€ 170.921
€ 0,252
--
--
--
--
--
--
€ 47.478
€ 0,070
€ 47.478
€ 0,070
--
--
--
--
--
--
Inzet JGZ in Zorg(advies)Teams (ZAT’s)
€ 507.000
€ 0,747
€ 126.000
€ 0,186
€ 126.000
€ 0,186
€ 126.000
€ 0,186
€ 126.000
€ 0,186
Infectieziektenbestrijding: oefenen en preventie
€ 450.000
€ 0,663
€ 115.000
€0,169
€ 115.000
€0,169
€ 115.000
€ 0,169
€ 115.000
€ 0,169
Epidemiologie: RVTV en lokale boekjes
€ 69.000
€ 0,102
€0
€ 0,00
PM ***
PM
PM
PM
PM
PM
Medische Milieukunde (MMK)
€ 96.000
€ 0,141
€0
€ 0,00
PM ***
PM
PM
PM
PM
PM
€ 1.566.400
€ 2,307
€ 653.400
€ 0,963
€ 241.000
€ 0,355
€ 241.000
€ 0,355
€ 241.000
€ 0,355
Technische Hygiënezorg (THZ) Inventarisatie risicoinstellingen
Extra bijdrage gemeenten
Vanuit het gekozen mechanisme ‘sturen op inhoud’ een financiële doorkijk over de jaren 2009 tot en met 2012 (de weergegeven bedragen zijn de kosten (in totaalbedrag en in BPI) die er structureel jaarlijks bijkomen) * ** ***
= Voorgesteld wordt in 2010 te evalueren en nader te beoordelen wat inhoud en omvang (en dus kosten) van de basistaak OGGZ moeten zijn. = Voor deze kosten ontvangen gemeente extra gelden boven het gemeenteaccres van het rijk (Dijksma-gelden). Deze bijdrage bedraagt 0,252/inw. = Alhoewel voor 2009 voor deze twee taken geen normalisering wordt voorgesteld kan monitoring voor een volgend jaar mogelijk alsnog leiden tot een aanvullend bedrag.
Bijlage III
Basistakenpakket GGD 2009-2012, tevens ontwerp 1e begrotingwijziging GROGZ 2009
Vergadering Algemeen Bestuur GR OGZ West-Brabant d.d. 25 september 2008
Agendanummer: 6d
Voorgesteld wordt: 1. In te stemmen met het advies van de ambtelijke projectgroep BTP m.b.t. Basistakenpakket 2009-2012 2. conform voorstel van het dagelijks bestuur dit advies vast te stellen als 1e ontwerpbegrotingwijziging GROGZ 2009 ter grootte van € 0,963 * per inwoner en deze ter inwinning van de zienswijze van de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten, voor te leggen aan de colleges van B&W 3. in te stemmen met een onderliggend proces om via jaarlijkse transparante monitoring stapsgewijs in vier jaar toe te groeien naar een basistakenpakket op het juiste uitvoeringsniveau.
*
Voor een deel van deze kosten ontvangen gemeenten extra gelden van het rijk boven het gemeentefondsacres(Dijksma-gelden). Deze rijksbijdrage bedraagt 0,252/inw.
Aan het Algemeen Bestuur,
I.
Inleiding; samenvatting van het proces
In het kader van de discussie over het basistakenpakket (BTP) 2009-2012 is tot nu toe het volgende proces doorlopen: 1.
In maart 2008 heeft de ambtelijke projectgroep BTP een inhoudelijk advies uitgebracht, dat in het AB van 3 april is besproken. (zie AB-notitie 3 april 2008 onder agendapunt 9a): een aantal van de bestaande basistaken bevindt zich onder het verantwoord uitvoeringsniveau.
2.
In het AB van 3 april hebben bestuurders aangegeven eerst een inhoudelijke discussie te willen voeren, voordat besloten werd over de toekenning van aanvullende middelen. Dit is gebeurd op 6 juni 2008 (ambtelijk voorbereid op 22 mei 2008). De bestuurlijke prioritering gaf het volgende beeld: De prioritering berustte met name op een aantal geschetste autonome ontwikkelingen in de openbare gezondheidszorg en op volksgezondheidsrisico’s. TAAK
OGGZ (meldpunt GGD, vangnet en deelname MASS’en) Technische Hygiënezorg (THZ) Inzet JGZ in netwerkstructuren voor jeugdigen (b.v. Zorg(advies)teams (ZAT’s), buurtnetwerken) Infectieziektenbestrijding: oefenen en preventie Epidemiologie: RVTV en lokale boekjes Medische Milieukunde (MMK)
Totaalscor e 37
Autonome ontwikkelingen
34
Autonome ontwikkelingen
33 32 19 13
Waarom op niveau brengen?
(beginnende) Autonome ontwikkelingen Algemeen aanvaardde normering (VISI-norm) Gemeentelijke beleidswens Algemeen aanvaardde normering (versterkingsproject)
In het overleg van 6 juni 2008 is bovendien gevraagd de mogelijkheden te onderzoeken om oud beleid te vervangen door nieuw beleid. Tevens werd aangegeven dat ook het product nul en de markttaken van de GGD betrokken dienen te worden in de BTP-discussie. Hiervoor zijn separate notities geagendeerd onder nr. 6b en 6c. 3.
Op basis van de gevoerde discussies tot en met juni 2008 zijn de (richtinggevende) uitkomsten voor die taken, die zich onder het verantwoord uitvoeringsniveau bevinden, door de GGD nader uitgewerkt voor wat betreft risico’s en maximale kosten (zie bijlage 1).
4.
De ambtelijke projectgroep BTP heeft deze zomer de mogelijkheden onderzocht om oud beleid te vervangen door nieuw beleid, en heeft geconcludeerd dat dit geen ruimte biedt (bijlage 2).
5.
Op 21 augustus 2008 heeft de ambtelijke projectgroep BTP een voorstel voor een nieuw basistakenpakket 2009-2012 geformuleerd (zie onder II). Dit wordt gekenmerkt door een in de tijd en in middelen gefaseerde invoering.
II. Advies ambtelijke projectgroep BTP 2009-2012 De projectgroep BTP komt op basis van het voorgaande proces tot het volgende: 1. voor die groep producten, die zich nu reeds op een genormaliseerd uitvoeringsniveau bevinden, zijn op dit moment geen mogelijkheden om oud beleid te vervangen door nieuw beleid. (zie bijlage 2). 2. geadviseerd wordt die basistaken, waarvoor wel normalisering aan de orde is, gefaseerd op het gewenste uitvoeringsniveau te brengen. In 2009 wordt de eerste stap gezet om op het gewenste of noodzakelijke niveau te komen; in 2010 en 2011 komen de volgende stappen en in 2012 de laatste. 3. Zowel voor de producten bedoeld onder punt 1. als onder punt 2. hierboven monitort de GGD West-Brabant jaarlijks op transparante wijze op output, autonome en maatschappelijke ontwikkelingen. Dit leidt tot passende voorstellen tot wijziging van de eerstvolgende begroting. In een keer volledig op het juiste niveau Wanneer alle zes de taken op het juiste niveau zouden worden gebracht betekent dat een verhoging van het BPI (Bijdrage Per Inwoner) met € 2,307. In de onderstaande tabel zijn de kosten per basistaak aangegeven. Op grond van maatschappelijke relevantie en/of af te dekken volksgezondheidsrisico’s is het voor vier basistaken noodzakelijk dan wel onvermijdelijk om ze op het juiste niveau te brengen. De kosten die worden veroorzaakt door deze autonome ontwikkelingen en gemeentelijke beleidswensen dragen voor 65% bij aan de totale kosten, terwijl de kosten ten gevolge van het verhogen naar een algemeen aanvaarde norm 35% van het geheel uitmaken. Extra kosten
TAAK Waarom op niveau brengen? OGGZ (meldpunt GGD, vangnet en deelname MASS’en, PSHI) Technische Hygiënezorg (THZ) Inventarisatie risico-instellingen Inzet JGZ in Zorg(advies)teams (ZAT’s) Infectieziektenbestrijding: oefenen en preventie Epidemiologie: RVTV en lokale boekjes Medische Milieukunde (MMK)
Bijdrage gemeenten THZ intensivering inspecties kindercentra Totaal
Autonome ontwikkelingen
in € en BPI bij volledig op niveau brengen € 226.000
€ 0,333
€ 47.478
€ 0,07
€ 507.000
€ 0,747
€ 450.000
€0,663
€ 69.000
€ 0,102
€ 96.000
€ 0,141
Autonome ontwikkelingen (beginnende) Autonome ontwikkelingen Algemeen aanvaardde normering (VISI-norm) Gemeentelijke beleidswens Algemeen aanvaardde normering (versterkingsproject)
Autonome ontwikkelingen € 1.395.478
€ 2,056
Autonome ontwikkelingen €
170.921
€ 0,252
€ 1.566.400
€ 2,307
Gefaseerde invoering Het tijdstip waarop en de weg waarlangs het juiste niveau kan worden bereikt verschilt echter per basistaak. In de afweging om te komen tot een fasering is de projectgroep uitgegaan van: a) de conclusie dat ‘oud voor nieuw beleid’ geen ruimte biedt voor nieuw beleid b) de bestuurlijke prioritering zoals die op 6 juni 2008 is besproken
Deze overwegingen hebben geleid tot het voorstel om alvast m.i.v. 2009 aan een aantal taken aanvullende middelen toe te kennen (zie onderstaande tabel) . BTP-product
Motivering Advies Ambtelijke Projectgroep
OGGZ
Voor Meldpunt GGD, vangnet en deelname MASS-en volledig op het gewenste niveau brengen per 2009 i.v.m: • Taak met bestuurlijk en ambtelijk hoogste prioriteit • Klantenfora adviseren ook versterking rol GGD in steunstructuren • Sterke toename hoeveelheid casuïstiek • Forse groei lokale steunstructuren • Sterke samenhang met actuele maatschappelijke ontwikkelingen rondom de uitvoering van de Wmo daar waar het gaat over de prestatievelden 7, 8 en 9. Het betreft hier o.a. de uitvoering van de Stedelijke Kompassen en de ontwikkelingen aangaande huiselijk geweld • langer wachten met verhoogde inzet veroorzaakt een achterstand.
meldpunt GGD, vangnet, deelname MASS en PSHI
Extra kosten in € en in BPI in 2009 € 194.000 of € 0,286/inw.
D.m.v. monitoring wordt jaarlijks bekeken of deze extra inzet voldoende is. Evaluatie en herijking op regioschaal in juni 2010.
Technische Hygiënezorg (THZ)
Voor PSHI wordt voorgesteld via de ‘dynamiek van het moment’ de GGD WestBrabant te laten zoeken naar ad hoc oplossingen voor te leveren inzet. Indien nodig gevolgd door een collectief te dragen begrotingswijziging. I.t.t. eerdere besluitvorming in 2008 is het advies deze taak volledig op het gewenste niveau te brengen binnen het BTP m.i.v. 2009 vanwege de hoge prioritering. In het product THZ wordt opgenomen de gemeentelijk verplichte inventarisatie van risico-instellingen.
€ 47.478 of € 0,07 / inw.
Daarnaast is sprake van intensivering inspecties kindercentra voortvloeiend uit landelijk beleid. Van Staatssecretaris Dijksma ontvangen gemeenten sinds 2008 jaarlijks, structureel aanvullende middelen voor de inspecties van kindercentra. Voor West-Brabant wordt dit geschat op € 171.000 (0,252/inw.). Hiermee kunnen gemeenten de extra kosten voor inspecties in kindercentra dekken.
€ 170.921 of € 0,252 / inw
(per saldo op dit onderdeel Vanwege de verschillen in aantallen kindercentra tussen gemeenten biedt de geen netto projectgroep aan voor deze basistaak een andere verdeelsleutel uit te werken, namelijk kostenverhogi gebaseerd op het aantal kindercentra of kinderen per gemeente (i.p.v. aantal inwoners). ng voor Beoogd wordt te bereiken dat aansluiting wordt gevonden met de regionale en lokale gemeenten) infrastructuur in en gebruik van kinderopvangvoorziening.
BTP-product
Motivering Advies Ambtelijke Projectgroep
JGZ in netwerkstructuren voor jeugdigen (zorgteams ZAT’s en buurtnetwerken)
Gefaseerd toegroeien naar het gewenste niveau, waarbij voor 2009 op basis van de risicogroepbenadering aanvullend wordt ingezet op: -
implementatie van zorgteams op ROC/MBO colleges (deze scholen bevatten een hoog percentage risicojongeren) bovenschoolse zorg-adviesteams/ZAT’s voor met name basisonderwijs in overleg met gemeente en scholen (interventies op jonge leeftijd zijn effectiever dan op latere leeftijd)
Extra kosten in € en in BPI in 2009 € 126.000 of € 0,186/inw.
Dit product zou in het nieuwe basistakenpakket een maatwerkproduct moeten zijn en in overleg met gemeenten moeten worden ingevuld. Zo is er ruimte om recht te doen aan de verschillen in lokale ontwikkeling van ZAT’s en/of buurtnetwerken. De (ook landelijke) ontwikkelingen rondom Centra voor Jeugd- en Gezin en zorgstructuren in het onderwijs zijn volop in beweging. Hoe derhalve voor 2010 het beeld er m.b.t. JGZ in netwerkstructuren uitziet is nu niet te voorspellen. Wel is zeker dat er groei zal zijn in de vraag naar zorgstructuren. D.m.v. de voorgestelde monitoring kan ook voor deze taak jaarlijks worden bekeken of extra inzet nodig is. Infectieziektenbest rijding
Epidemiologie RVTV
Verdeeld over 4 jaar toegroeien naar het gewenste niveau van de infectieziektenbestrijding. Voor 2009 en 2010 prioriteit voor SOA/HIV bestrijding. Voor 2010, 2011 en 2012 jaarlijks steeds nader bezien in hoeverre het gewenst niveau al is behaald. Deze volgorde van fasering wordt voorgesteld i.v.m. de grote maatschappelijke risico’s bij een verdere groei van het aantal SOA’s (b.v. onvruchtbaarheid t.g.v. chlamydia). Tijdens het jaarlijkse monitoren van de output wordt tevens kritisch gekeken naar het huidige niveau van de VISI-norm. Door stopzetting van landelijke financiering en in verband met de duidelijk mindere prioriteit die hier door bestuurders aan is toegekend, wordt voorgesteld in 2009 de taak epidemiologie niet op het gewenste niveau te brengen.
€ 115.000 of € 0,169/inw.
€0 of
Er zijn richting landelijk niveau inspanningen nodig om (overheids-)financiering voor het RVTV-traject te realiseren. BTP-product
Motivering Advies Ambtelijke Projectgroep
Medische Milieukunde
In verband met de duidelijk mindere prioriteit die hier door bestuurders aan is toegekend, wordt voorgesteld in 2009 de taak medische milieukunde niet op het gewenste niveau te brengen.
MMK
Momenteel is nog wel onduidelijk wat te verwachten is vanuit de Europese Commissie v.w.b. een initiatief op lokaal niveau volksgezondheid integraal bij bestuurlijke beslissingen mee te nemen.
(€ 0/inw.) Extra kosten in € en in BPI in 2009 €0 of (€ 0/inw.) € 653.400
Totaal
Totale kosten van de producten die in 2009 geheel of gedeeltelijk op het gewenste niveau worden gebracht.
of € 0,963/inw.
In een kort overzicht bijeen het voorstel 2009: TAAK OGGZ (meldpunt GGD, vangnet en deelname MASS’en, PSHI) Technische Hygiënezorg (THZ) Inventarisatie risico-instellingen Inzet JGZ in Zorg(advies)teams (ZAT’s) Infectieziektenbestrijding: oefenen en preventie Epidemiologie: RVTV en lokale boekjes
Extra kosten
Extra kosten 2009
in € en BPI bij volledig op niveau brengen
volgens voorstel projectgroep BTP
€ 226.000
€ 0,333
€ 47.478
€ 0,07
€ 507.000
€ 0,747
€ 126.000
€ 0,186
€ 450.000
€0,663
€ 115.000
€ 0,169
€ 69.000
€ 0,102
€0
€ 0,000
€ 96.000
€ 0,141
€0
€ 0,000
€ 1.395.478
€ 2,056
€ 482.478
€ 0,711
€
170.921
€ 0,252
€ 170.921
*€ 0,252
€ 1.566.400
€ 2,307
€ 653.400
€ 0,963
Medische Milieukunde (MMK) Bijdrage gemeenten THZ intensivering inspecties kindercentra Totaal *
€ 194.000 €
47.478
€ 0,286 € 0,07
Voor deze kosten ontvangen gemeente extra gelden boven het gemeenteaccres van het rijk (Dijksma-gelden). Deze rijksbijdrage bedraagt 0,252/inw.
Dit voorstel van de projectgroep leidt tot een totale verhoging van het BPI in 2009 met € 0,963/inwoner ofwel € 653.400. Dit is net geen 42% van de kosten, nodig voor het volledig op het gewenste uitvoeringsniveau brengen. In de praktijk behoeft net geen 31% van deze kosten aanvullend te worden bijgedragen aangezien aan het gemeentefonds jaarlijks middelen worden toegevoegd voor THZ kindercentra. Het Dagelijks Bestuur neemt dit advies van de projectgroep over, mede gelet op de autonome ontwikkelingen, die aan de voorliggende voorstellen ten grondslag liggen. Het Dagelijks Bestuur neemt tevens het advies van de projectgroep over om de GGD de opdracht te geven samen met de gemeenten jaarlijks de output en ontwikkelingen te monitoren. Op basis van deze monitoring kan dan jaarlijks worden bekeken of en hoe verdere intensivering moet worden vormgegeven en of dit leidt tot een begrotingswijziging dan wel of anderszins tot een oplossingsrichting kan worden gekomen.
Het algemeen bestuur van de Regeling Openbare Gezondheidszorg West-Brabant;
gelezen het voorstel van het dagelijks bestuur, d.d. 29 augustus 2008;
gelet op de Regeling Openbare Gezondheidszorg West-Brabant, de Wet Gemeenschappelijke Regelingen en de Gemeentewet;
BESLUIT:
1. In te stemmen met het advies van de ambtelijke projectgroep BTP m.b.t. Basistakenpakket 2009-2012 2. conform voorstel dit advies vast te stellen als 1e ontwerpbegrotingwijziging GROGZ 2009 ter grootte van € 0,963 * per inwoner en deze ter inwinning van de zienswijze van de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten, voor te leggen aan de colleges van B&W 3. in te stemmen met een onderliggend proces om via jaarlijkse transparante monitoring stapsgewijs in vier jaar toe te groeien naar een basistakenpakket op het juiste uitvoeringsniveau. 4. in de vergadering van februari 2009 te besluiten over definitieve vaststelling van deze ontwerpbegroting
Aldus besloten in de openbare vergadering van 25 september 2008. Het Algemeen Bestuur voornoemd, ………………de voorzitter ..…………….de secretaris
Bijlage 1
Uitwerking Prioritering BTP door de GGD. De uitwerking van de prioritering leidt tot onderstaand overzicht van BTPproducten die op het juiste niveau moeten worden gebracht. In de uitwerking is opgenomen: • de maatschappelijke relevantie of het volksgezondheidsrisico wanneer het product niet op het gewenste niveau zou worden gebracht • de maximale kosten van op het gewenste niveau brengen van het product.
BTP-product
Maatschappelijke relevantie VGZ – risico
• Het aantal kwetsbare mensen met complexe problematiek in West-Brabant groeit aantoonbaar. • Zonder aanpassing capaciteit aan gesignaleerde vraag worden volgende risico’s gelopen: (meldpunt GGD, - toename maatschappelijk overlast vangnet, deelname - toename kans uitbraak van infectieziekten MASS-en en - verergering onderliggende problematiek bij doelgroep PSHOR/PSHI) - afname mogelijkheid zelfredzaamheid en sociale aangepastheid bij de doelgroep - afname effectieve benutting reguliere zorg op ketenniveau waardoor kosten toenemen en hulpverlening minder adequaat en minder tijdig is - geen adequate voorbereiding op zowel grote rampen en ongelukken als kleinere maatschappelijk incidenten - maatschappelijke onrust en problemen bij de bestuurlijke verantwoording. • Er is sprake van een wettelijke taak i.v.m. verhoogd risico op het verspreiden van pathogene micro-organismen (o.a. Technische bij peuterspeelzalen, kinderopvang en scholen). • Door deze instellingen te adviseren op het gebied van bouw, inrichting en organisatie van activiteiten worden deze Hygiënezorg risico’s en andere ongewenste situaties voorkomen. (THZ) • Aantal tot de doelgroep behorende instellingen neemt aantoonbaar toe. JGZ in • Aantoonbaar te verwachten toename inzet JGZ bij buurtnetwerken, zorgteams, zorgadviesteams en commissies van netwerkstructuren begeleiding in het speciaal onderwijs. rondom jeugdigen • De JGZ is vanuit haar medische en psychosociale expertise in staat tijdig en snel de juiste problematiek te (zorgteams, signaleren bij jeugdigen. zorg(advies)teams • Door deze expertise structureel en vroegtijdig in te zetten, of het nu in een zorg(advies)team of buurtnetwerk of ZAT’s en is, kan op scholen zelf of in samenspraak met het schoolmaatschappelijk werk en/of andere partners adequaat tot de buurtnetwerken juiste zorg of preventie danwel toegeleiding naar de juiste hulpverlening worden overgegaan. • Achterwege blijven van deze intensivering betekent dat de kennis van de kinderen, verkregen door de onderzoeken van de GGD onvoldoende benut wordt in het overleg met alle betrokkenen. • Het bereik van probleemgezinnen via een laagdrempelige GGD is minimaal. • Expertise van de GGD zal dan ook onvoldoende ingezet worden om de leerkrachten bekwamer te maken op hun zorgtaken.
Extra kosten in € en in BPI *
OGGZ
* onder de aanname dat product 0 ongewijzigd blijft
€ 226.000 (€ 0,333/inw.)
€ 218.400 (€ 0,322/inw.)
€ 507.000 (€ 0,747/inw.)
BTP-product
Maatschappelijke relevantie VGZ – risico
Infectieziektenbestrijding
• Huidige minimale uitvoeringsniveau van algemene bescherming tegen bestaande of nieuwe infectieziekten betreft slechts het afhandelen van meldingen, zoals deze zich aandienen. Nieuwe infectieziekten, zoals Q-koorts, vragen een actieve benadering en analyse op schaal van West-Brabant. • Goede afhandeling van gemelde infectieziekte-uitbraken bij instellingen (‘art. 7)’ leidt tot gezondheidswinst (minder zieke mensen). • Op dit proces bij deze doelgroepen zou meer ketenregie preventief werken. • Zonder regelmatige oefenen wordt de kans op een succesvolle bestrijding bij uitbraken steeds kleiner; tevens minder effectieve inzet middelen en maatregelen. • Het vroegtijdig opsporen en vooral voorkomen van infecties (primaire preventie) wordt ook bereikt door het zich meer kunnen richten op risicogroepen.
Aanvullend en specifiek voor SOA/HIV: • Toenemend aantal gevonden seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) in West-Brabant. • Van de jongeren in West-Brabant vrijt meer dan de helft wel eens onveilig. • Zorg over toename aantal Chlamydia-infecties, leidend tot onvruchtbaarheid bij vrouwen. • Dit laatste leidt bij gewenste zwangerschap tot hogere kosten voor de gezondheidszorg. • Door het ontwikkelen en uitvoeren van een evenwichtig, integraal basispakket voor jongeren kan seksuele gezondheid worden bevorderd. Epidemiologie • Tot op lokaal niveau duidelijke samenhang tussen epidemiologie, beleidsadvisering en preventieprogramma’s. • Ook uit ‘Gezondheid telt in ….‘ blijkt deze samenhang als belangrijke bouwsteen voor de gemeentelijke nota’s RVTV volksgezondheidsbeleid. • Evaluatie bij gemeenten duidt op noodzaak van verdere ontwikkeling RVTV. • Achterwege blijven van deze bedoelde intensivering betekent dat de lokale politiek minder specifiek zal worden geïnformeerd; daardoor zal nieuw voor te nemen beleid minder adequaat kunnen worden afgestemd. Medische • Goede voorlichtingsactiviteiten over MMK dragen bij aan betere volksgezondheid. Milieukunde • Met lokale beleidsadvisering, gericht op de relatie milieu-volksgezondheid, wordt een stevige basis gelegd voor integraal gezondheidsbeleid. Dit is inmiddels ook een speerpunt van de Europese Commissie. MMK • Met MMK op beoogd niveau wordt voorkomen dat gemeenten MMK te laat en daardoor mogelijk op een ongewenst of risicovol moment betrekken bij (politieke) besluitvorming. * onder de aanname dat product 0 ( programma besturen GGD) ongewijzigd blijft
Extra kosten in € en in BPI * € 450.000 (€ 0,663/inw.)
€ 69.000 (€ 0,102/inw.)
€ 96.000 (€ 0,141/inw.)
Bijlage 2 RESULTAAT VAN HET ONDERZOEK VAN DE PROJECTGROEP BTP NAAR DE MOGELIJKHEID HET UITVOERINGSNIVEAU VAN ‘GELIJKBLIJVENDE PRODUCTEN’ TERUG TE BRENGEN ( ‘OUD VOOR NIEUW’ ) Productnaam en nummer*
Gelijkblijvend
Motivatie risico’s bij terugbrengen uitvoeringsniveau
Infectieziektenbestrijding IA.1.1 Algemene infectieziektebestrijding IA.1.2 Tuberculosebestrijding
IA.1.3 Bestrijding SOA/HIV IB.1.1 Voorlichting beschermende maatregelen reizigers
IB.1.2 Hepatitis B vaccinatie risicogroepen
X
X
X
@ Er is hier sprake van een wettelijk verplichte taak, expliciet voor GGD’en. In 2006 kwam landelijk Tuberculose voor bij 6,2 patiënten per 100.000 inwoners. Op jaarbasis vindt de GGD WestBrabant zo’n 40 TBC-patiënten op ruim 650.000 inwoners (is 6,5 per 100.000). De huidige voorziening voor Tuberculosebestrijding op regionale schaal is geschikt om alle gevallen (die verwacht worden; het is een raming) op te vangen. Zonder de bron- en contactopsporingsactiviteiten vanuit de GGD’en is bij Tuberculose-infecties uitsluitend nog curatief in te grijpen. @ Door het toenemend reisgedrag neemt de kans op infectieziekten en importziekten bij/door reizigers toe. Op jaarbasis worden door de GGD West-Brabant zo’n 25 tot 30 voorlichtingsactiviteiten aan doelgroepen als huisartsen of reisbureaus uitgevoerd.
Aangezien niet duidelijk is wat de effectiviteit is van deze interventies is wordt geadviseerd de klantenfora zich hierover te laten buigen. Hepatitis B is een leverontsteking die ernstig kan verlopen. Hepatitis B is erg besmettelijk. Mensen kunnen besmet raken door onveilig seksueel contact of bloed-bloed-contact. Vaccinatie kan hepatitis B voorkomen. Volgens het Nationaal Hepatitis Centrum is 0,5% van de Nederlandse bevolking drager van hepatitis B. Voor West-Brabant zouden dit bijna 3.500 personen zijn, die ieder voor zich weer een besmettingsbron vormen. In 2006 zijn er landelijk 1.804 meldingen voor Hepatitis B (1.545 in 2000, 1.842 in 2005). Via telefonische contacten/spreekuren (behorend bij product Ia.1.3. SOA/HIV-bestrijding) wordt een (groeiend) aantal cliënten met een Hepatitis B-besmetting bereikt. Om een substantiële verkleining van het risico van overdracht van dit virus na te streven is outreachende, proactieve werving van risicogroepen noodzakelijk. Dit product zou integraal onderdeel moeten uitmaken van de basistaak SOA/HIV-bestrijding
Productnaam en nummer*
Gelijkblijvend
Motivatie risico’s bij terugbrengen uitvoeringsniveau (IA.1.3).
Jeugdgezondheidszorg IA.2.1 Vaccinaties
X
IA.2.2 Screening: preventief logopedisch onderzoek**
X
IA.2.3 Preventieve gezondheidsonderzoeken** IA.2.4 Monitoring op basis van dossiers** IA.2.5 Gericht preventief gezondheidsonderzoek** IB.2.1 Samenwerking beleids- en themanetwerken gericht op jeugd (sub)regionaal IC.2.1 Gezondheidsinformatie aan jeugdigen en ouders (maatwerk)** IC.2.2 Gericht preventief gezondheidsonderzoek (vervolgonderzoek en onderzoek op verzoek)** IC.2.3 Samenwerking beleids- en themanetwerken gericht op jeugd (lokaal)
X X X
X X
Reeds jarenlang is hier sprake van de uitvoering van het Rijks Vaccinatie Programma (RVP), waarvan alle kosten, behalve het administratieve deel (dat via de gemeentelijke bijdrage wordt vergoed), worden vergoed. Bij het ontbreken van een goed geadministreerde oproepsystematiek gaan kinderen vaccinaties mislopen. In het verlengde van CJG-vorming is de integrale JGZ opgeroepen efficiënt met uitvoeringslocaties voor vaccinaties om te gaan. Omdat er 2 pilots lopen over vroegsignalering spraak-taalafwijkingen (Woudrichem en Breda) de ‘oude’ BTP-taak voorlopig handhaven en ruimte bieden voor beide pilots. Op basis van de ervaringen in de pilots samen met een begeleidings-commissie (thuiszorg, GGD en gemeenten) bezien deze vroegsignalering als basistaak zou kunnen worden geïmplementeerd. Het contactmoment in groep 1 zou hierdoor kunnen komen te vervallen. Hierbij dienen t.z.t. dan ook de ervaringen in GGD Hart voor Brabant te worden meegenomen, die uitsluitend met vragenlijsten werken. Aangezien er nog een aantal experimenten loopt m.b.t. signalering en monitoring is het voorstel dit takenblok via het bestuurlijk traject te laten reserveren voor een nader te bepalen volume, in afwachting van de uiteindelijke resultaten. Ook hier kan weer met een begeleidingscommissie voor de implementatie tot basistaak worden gewerkt. Verwacht resultaat medio 2009. @ Aangezien er nog een aantal experimenten loopt m.b.t. signalering en monitoring is het voorstel dit takenblok via het bestuurlijk traject te laten reserveren voor een nader te bepalen volume, in afwachting van de uiteindelijke resultaten. Ook hier kan weer met een begeleidingscommissie voor de implementatie tot basistaak worden gewerkt. Verwacht resultaat medio 2009. @ Epidemiologie
IA.3.1 Epidemiologisch onderzoek en advies bevolking
@
Productnaam en nummer* IC.3.1 Epidemiologisch onderzoek op verzoek (maatwerk)
Gelijkblijvend X
Motivatie risico’s bij terugbrengen uitvoeringsniveau Voor het nieuwe basistakenpakket wordt geadviseerd om voor dit product prioriteit te geven aan de koppeling van het beschikbare budget per gemeente aan activiteiten uit het maatwerk preventieprogramma’s.
Door onderzoek naar het bereik en effectiviteit van preventieprogramma’s is het mogelijk de resultaten van het lokaal gevoerde beleid in beeld te brengen. Dat lukt niet via de vier-jaarlijkse monitors; daarmee wordt vooral het effect op lange termijn onderzocht. Terugbrengen van het uitvoeringsniveau van het epidemiologisch maatwerk maakt dat er voor een gemeente minder mogelijkheden zijn verantwoording af te leggen over de uitgevoerde activiteiten. Bewaken gezondheidsaspecten bij bestuurlijke beslissingen IA.4.1 Adviseren en ondersteunen gemeenten bij X Voor het nieuwe basistakenpakket wordt aanbevolen deze producten samen te voegen en de naam te veranderen in ‘integrale beleidsadvisering’. het lokale volksgezondheidsbeleid De GGD beschikt over specifieke inhoudelijke kennis op het terrein van de volksgezondheid, en IB.4.1 Adviseren en ondersteunen van X heeft bovendien verbinding met regionale en landelijke ontwikkelingen en instellingen. gemeenten bij het volksgezondheidsbeleid op In het basistakenpakket 2005-2008 zijn de verwachtingen van gemeentes over regionaal niveau beleidsadvisering door de GGD niet gelijk. Alvorens te besluiten over verdere ontwikkeling of verkleining van het product, zal eerst duidelijkheid moeten bestaan over de verwachtingen en wensen van gemeenten. Preventieprogramma’s IA.5.1 Publieksinformatie X Producten zijn door ontwikkelingen (o.a. internet) niet meer te scheiden. Voor het nieuwe basistakenpakket wordt aanbevolen deze producten samen te voegen. Het nieuwe product IA.5.2 Documentatie X ‘publieksinformatie’ is ondersteunend aan gezondheidsbevordering in West-Brabant (zowel door de GGD als door intermediairen als scholen, jeugdwerk, ouderenwerk etc.). Door publieksinformatie te verminderen, kan minder (goede) gezondheidsvoorlichting worden gegeven, is het bereik minder, worden geen contacten gelegd/signalen opgepikt vanuit de vraagsituatie en derhalve de bevordering van de gezondheid minder. Wanneer gezondheidsbevordering afneemt, zal op de lange termijn de druk op de curatie verder toenemen. IA.5.3 Preventieprogramma’s bevolking (uniform) X Wanneer gezondheidsbevordering afneemt, zal op de lange termijn de druk op de curatie verder toenemen. In het uniforme deel van Preventieprogramma’s worden (inter)nationale initiatieven vertaald naar West-Brabantse schaal. Zijn programma’s, die ergens anders ‘evidence based’ zijn, dat hier ook? Hoe maken we ze toepasbaar in de lokale situatie? Door de jaren heen is er ook een verschuiving in de speerpunten van gezondheidsbevordering. Daarop moet proactief en passend worden ingespeeld.
Productnaam en nummer* IC.5.1 Preventieprogramma’s bevolking (maatwerk)
Gelijkblijvend
Motivatie risico’s bij terugbrengen uitvoeringsniveau
X
Wanneer gezondheidsbevordering afneemt, zal op de lange termijn de druk op de curatie verder toenemen. In het maatwerk preventieprogramma’s worden lokaal evidence-based interventies ingezet. Dit zijn instrumenten voor de uitvoering van het lokale gezondheidsbeleid. Bij een vermindering van deze inzet blijft de vraag naar gezondheidsbevordering en –voorlichting bestaan, en zal daar op een andere manier een antwoord op moeten worden gegeven. @ @ @ @ @ @ Forensische geneeskunde Gemeenten zijn wettelijk verplicht een gemeentelijke lijkschouwer aan te stellen. In West-Brabant is dit collectief geregeld via het basistakenpakket.
IA.6.1 Medische Milieukunde IA.7.1 Technische hygiënezorg IA.8.1Psychosociale hulpverlening bij rampen IB.8.1 OGZ-vangnet IB.8.2 OGGZ-preventie IB.8.3 Dokter Schorsmolen IA.9.1 Lijkschouw
X
Het uitgevoerde aantal lijkschouwen stemt jaarlijks nagenoeg overeen met het begrote/verwachte aantal (ca. 360). IA.9.2 24-uurs bereikbaarheid
X
Vanuit de Wet Rampen en Zware Ongevallen is een 24-uursbereikbaarheid verbonden met de GGD-taak om artsen 24 uur per dag bereikbaar te hebben voor de uitvoering van de forensische taken uit IA.9.1. Om voor de gehele regio West-Brabant een 24-uurs bereikbaarheid in te richten gedurende 52 weken is sprake van een behoefte aan 1 arts per week. Dit leidt op jaarbasis tot een bepaald bedrag aan bereikbaarheidvergoeding. Het geheel is onderliggend op schaal van Brabant en Zeeland georganiseerd.
IA.10.1 Baarmoederhalskankeronderzoek
X
Bevolkingsonderzoeken Het is wettelijk verplicht bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhalskanker uit te voeren. Jaarlijks worden in West-Brabant hiervoor bijna 35.000 vrouwen (30-60 jaar) uitgenodigd en ruim 20.000 onderzocht. Dit is een bereik wat zou moeten worden verhoogd. Er is landelijk een traject ‘Versterking Infrastructuur Kankerscreening (VIKS)’ ingezet. Wat deze koerswijziging uiteindelijk voor West-Brabant aan consequenties brengt voor de uitvoeringsactiviteiten (centrale of decentrale uitvoering) binnen de GGD zal in de loop van 2008 duidelijk worden.
Productnaam en nummer*
IA.10.2 Bevolkingsonderzoek borstkanker
Gelijkblijvend
X
Motivatie risico’s bij terugbrengen uitvoeringsniveau Van belang blijft voor (de GGD) West-Brabant dat goede ondersteuning wordt geboden aan het uitvoeringsproces en dat de voorlichting aan de doelgroep blijft gehandhaafd. Als deze ondersteuning er niet is zal het bereik van de doelgroep afnemen. Feitelijk zou zelfs een versterking aan de orde zijn. Het is wettelijk verplicht bevolkingsonderzoeken naar borstkanker uit te voeren. Jaarlijks worden in West-Brabant ruim 20.000 vrouwen (50-75 jaar) hiervoor uitgenodigd en worden er 16.000 onderzocht. Dit is een goed bereik. De landelijke ontwikkelingen binnen de structuren voor bevolkingsonderzoek naar borstkanker zijn gericht op vermindering van taken van de GGD en meer centrale regie en uitvoering bij de stichting BOBZ. Voor 2008 en 2009 zijn in ieder geval reeds afspraken gemaakt, gericht op het plannen en uitvoeren van voorlichting en doorgeven van standplaatswisselingen en overleg met andere regio’s. Als deze ondersteuning er niet is zal het bereik van de doelgroep afnemen. Gemeenten dragen zelf zorg voor de kosten van de nutsvoorzieningen, nodig op de standplaats van de (mobiele) onderzoeksvoorziening.
Dit totaaloverzicht is gebaseerd op het Inhoudelijk advies nieuw basistakenpakket 2009 tot en met 2012 van de Projectgroep BTP
@ *
= producten die in een discussietraject zitten omdat ze onder het gewenste uitvoeringsniveau zitten. Zijn nu hier niet uitgewerkt. = Een toelichting op de producten is te vinden in de productcatalogus van de GGD West-Brabant: http://www.ggdwestbrabant.nl/Informatievoor/Gemeenten/Productenoverzicht.html
**
= Bij het gelijk blijven van de huidige JGZ-taken is uitgegaan van de sinds november 2006 gestarte nieuwe werkwijze rondom gezondheidsonderzoeken op scholen, met als doel in de loop van 2009 te komen tot een uitgewerkte systematiek van risicotaxatie en monitoring.
