Inclusief: Schokpreventie bij individueel vervaardigde gebitsbeschermers. Onderzoek: Dr.Anthony Lovat BDS. PDF.
Introductie Zijnde een tandchirurg voor het beste deel van 20 jaar, gaf ik mijn privé praktijk in de midden jaren '90 op, om zodoende al mijn tijd en inspanning op het gebied van mond/gebitsbeschermers te investeren. Terwijl mijn kinderen mij bestempelden als een vrij 'droevig ' individu, geloof ik dat de jaren die ik heb doorgebracht met het bestuderen van de wetenschap van mondbescherming mij geschikt heeft gemaakt om dit boekje te schrijven over dit onderwerp. Ik ben ertoe aangezet om mijn vingers op het toetsenbord te zetten, na een recent overzicht van 'doe het zelf' gebitsbeschermers gezien te hebben en na het lezen van de alarmerende claims, die naar mijn mening worden geconcentreerd bij het verkopen van een product op potentiële kosten van de veiligheid van de drager. Ik veronderstel dat dit boekje ook poogt een product te verkopen - de individueel vervaardigde gebitsbeschermer Maar u zult wel opgetogen zijn om te horen dat alle informatie die u op het punt staat om te lezen op wetenschappelijk onderzoek berust, dat over decennia wordt uitgevoerd en een diepgaand overzicht van documenten voor wat betreft mondbescherming die in onafhankelijke en geëerbiedigde medici, tandartsen en sportjournalisten is gepubliceerd. Dit is geen marketing fantasie!!!
Nieuws van internationale journalisten In nagenoeg alle wetenschappelijke bladen is te lezen dat individueel vervaardigde gebitsbeschermer worden aanbevolen boven alle andere soorten van gebitsbeschermers, speciaal die van boil en bite. " Universiteiten zijn van mening dat de individueel vervaardigde gebitsbeschermer de meest effectieve manier van bescherming is bij contactsporten." i " De meest aanbevolen gebitsbeschermer is de individueel vervaardigde gebitsbeschermer. De voordelen van een individueel vervaardigde gebitsbeschermer t.o.v. een boil en bite beschermer zijn; hij past beter en geeft veel meer bescherming, en is tevens veel comfortabeler." " De individueel vervaardigde gebitsbeschermer is gemaakt op het model van het desbetreffende gebit. Het biedt de hoogste mate van bescherming en het meeste comfort" " Als er enige twijfel zou zijn over de individueel vervaardigde gebitsbeschermer wordt dit weggenomen door het feit dat deze beschermer tevens bescherming biedt aan de lippen en kaken en daardoor de sporter meer vertrouwen geeft" " Individueel vervaardigde gebitsbeschermers vervaardigd over een gipsmodel van een persoon komt het dichts bij de ideale gebitsbeschermer." v
( De bronnen van deze opmerkingen kunt u achterin dit boekje vinden )
De Wetenschap De wetenschap van gebitsbeschermers is complexer dan wat men er over leest, toch hier een nauwkeurig onderzoek verdeelt in 3 onderdelen; tijd, ruimte en elasticiteit.
Tijd De schade is omgekeerd evenredig aan de tijdsduur van het effect.
v-u 1 F = ma > f = m ( ---) > f < --tt f = kracht m = massa a = acceleratie v = eindsnelheid u = start t = tijd Hoe groter de kracht bij aanvang is, hoe groter de schade. De schade wordt verminderd wanneer de tijdsduur langer wordt, en de kracht van aanvang zal ook verminderen als de tijdsduur langer wordt. Gebitsbeschermers worden gemaakt van flexibele en samenpersend materiaal dat het beïnvloedende voorwerp toestaat om een halt over een langere tijd te vertragen en te bereken en vandaar dat de resulterende overgebrachte kracht wordt verminderd. Als bijvoorbeeld, een slag/klap door de flexibele oppervlakte van een gebitsbeschermer met 4 milliseconden wordt vertraagd, in plaats van de 1 milliseconde wat de tijd zou zijn wanneer dezelfde slag/klap een tand raakt dan zou de maximum overgebrachte kracht1/4 de grootte zijn. Een zeer dramatische vermindering! Gebied De schade is omgekeerd evenredig aan het gebied waarover de kracht wordt toegepast. Pas een kracht op een klein gebied toe en het resultaat kan vernietigend zijn. Pas nu precies dezelfde kracht toe maar gebruik een gebitsbeschermer om het over een beduidend groter gebied ui te spreiden en de kracht die op elk punt onder de gebitsbeschermer wordt toegepast wordt dramatisch verminderd.
Elasticiteit De energie wordt geabsorbeerd door elastische verandering Een fundamentele principe van fysica is dat de energie noch kan worden tot stand gebracht noch kan worden vernietigd. De compressie en de elastische reactie absorberen energie. Een gebitsbeschermer wordt gemaakt van flexibel materiaal, dat op effect zal samenpersen en dan op zijn originele vorm zal terugkomen ( als de vervormende kracht binnen de elastische grens van de gebitsbeschermer is ). Die compressie en terugkeer nemen energie. Hoe dikker het materiaal, hoe meer het kan samenpersen en hoe meer energie van het beïnvloedende voorwerp kan " absorberen ". (Note: De wetenschappers onder u zullen gemakkelijk het gebrek aan detail in deze sectie zien. Nochtans, hoop ik dat u ook kunt zien dat door elk van deze concepten te ontwikkelen, de algemene conclusies van toepassing zullen zijn.)
De Pasvorm Alle veiligheidskwaliteitseisen van een gebitsbeschermer zijn direct verwant aan de meest geschikte pasvorm. De beste pasvorm geeft de meeste veiligheid, het is zo eenvoudig als wat. Individueel vervaardigde gebitsbeschermer sluiten veel beter om de tanden dan de boil en bite gebitsbeschermers. De reden hiervoor is eenvoudig - Machines die individueel vervaardigde beschermers maken werken met veel hogere temperaturen en er wordt veel meer druk toegepast dan er kan worden geproduceerd door te bijten en te zuigen bij boil en bite beschermers.
Tijd Typisch, boil en bite gebitsbeschermers zijn wezenlijk dunner in de belangrijke gebieden dan de individueel vervaardigde gebitsbeschermers. Als voorbeeld de normale dikte van een boil en bite beschermer op het te bijten oppervlak is ?-1 mm. Dik, terwijl ditzelfde gebied bij een individueel vervaardigde beschermer 3mm. Dikte heeft. Deze extra dikte verstrekt meer sponsachtigheid die ervoor zorgt dat een beïnvloedend voorwerp ( bal/stick) een langere tijd heeft om te vertragen. Foto die het contactgebied laat zien van een gebitsbeschermer. Langere tijd = minder schade.
Gebied Het lijkt er misschien op dat bij individueel vervaardigde beschermers het contactgebied veel groter is dan bij boil en bite beschermers, maar de gedetailleerde pasvorm van de binnenkant van de individueel vervaardigde beschermer zorgt ervoor dat het gebied waar contact gemaakt wordt aanzienlijk groter is.
Groter gebied = minder schade.
Elasticiteit De extra dikte van de individueel vervaardigde gebitsbeschermers betekent dat deze veel verder kunnen worden samengeperst dan boil en bite beschermers alvorens hij terugveert. Deze sponsachtigheid gebruikt een grote overeenkomst van energie en geeft zo minder energie Als kracht aan de ontvanger. Grotere elasticiteit = minder energie = minder schade. Hoe gebitsbeschermers verwondingen/letsels verminderen. Er zijn twee belangrijke soorten traumatische klappen/slagen tegen de bovenkaak en de schedel. - de directe en indirecte klap/slag. Directe klap Als de bovenkaak niet is beschermd, kan dit tot schade lijden, te weten; loszittende en eventuele verlies van tand(en). De gebitsbeschermer verminderd de kracht van het effect volgens de theorie van tijd, gebied en elasticiteit, Zo wordt de frontale tandschade verminderd en, ook, wordt het risico van schok verminderd. ( zie hieronder schok ). Indirecte klap Gemeenschappelijk aangenomen en misschien meer zorgwekkend is de schok/klap tegen de onderkaak, die de ondertanden omhoog brengen tegen de boventanden aan. Als er geen bescherming is bestaan de volgende mogelijkheden:
Ten eerste, Kunnen de ondertanden als een beitel in de rug van de boventanden slaan die de boventanden naar voren bewegen of afbreken. Ten tweede, Schade aan andere tanden kan ontstaan, afhankelijk van de occlusie en de hoek van de klap/slag. Tijd, gebied en elasticiteit zijn van toepassing. In plaats van een hamerslag tegen de ondertanden op een scherpe en kleine contactstreek, kan het gebied van contact zeer wijd en gespreid worden en zodoende de kracht van schok enorm verminderen. Deze schok aan de onderkaak is ook één van de gemeenschappelijke oorzaken van letsel, maar de individueel vervaardigde beschermer biedt goede bescherming daartegen. Schok/Hersenschudding. Een kracht die op de kaak wordt toegepast kan aan de hersenen door een of twee primaire wegen worden overgebracht: 1.Via de boventanden die in de kaak ingebed zijn, die op hun beurt verbonden zijn met de beenderen van de schedelbasis. Het principe van tijd, gebied en elasticiteit beperken dit tot een minimum. 2.Via het onderkaakgewricht. De condyle is het balvormige gedeelte van het kaakgewricht dat past in de kom van de schedelbasis. Deze verbinding noemen ze ook wel de TMJ-verbinding ( onderkaakverbinding ) Zonder gebitsbeschermer in en de kaken op elkaar, zit het achterste gedeelte van het kaakgewricht tegen de wand van de kaak en kan zo door elk effect worden overgebracht. Wanneer een individueel vervaardigde gebitsbeschermer wordt gedragen met een dikte van ± 3mm. en met de tanden die omklemd worden in de beschermer, beweegt het gewricht op en neer ( zelfde als bij een normale opening van je mond ) en hierbij ontstaat een ruimte tussen de schedel en het gewricht. De ruimte zou een belangrijke reden kunnen zijn waarom de schok zo zeer wordt verminderd wanneer een goed vervaardigde beschermer gedragen wordt. Natuurlijk is de mate van bescherming afhankelijk van de dikte van het oppervlak van de gebitsbeschermer. Te dun ( boil en bite ) en de ruimte wordt te klein om bescherming te bieden aan de gewrichten die in contact komen wanneer een harde klap/schok wordt ontvangen.
Diagrammen laten ruimte zien in TMJ bij gesloten kaak. Te dik ( zoals sommige dubbelboog-beschermers ) verlaagt het risico van een schok ook, maar er is wel een bijkomend risico - een te grote afstand van de kaak met de schedelbasis kan zelfs een risico opleveren als de klap/slag geen schok veroorzaakt zou hebben. Conclusie: De opening van de TMJ tot een acceptabele ruimte kan helpen tot het verminderen van de schok. Maar een te grote opening moet vermeden worden en een te kleine is niet doeltreffend. Andere aspecten van gebitsbeschermers. Een snelle vermelding zou ook van twee andere type-letsels moeten worden gemaakt, namelijk het scheuren van zacht weefsel - verminderd door de interventie van de zachte en gladde buitenkant van een gebitsbeschermer en gewrichtsfractuur zal verminderd worden door het principe van tijd, gebied en elasticiteit. Spraak: Vaak vergeten, toch een belangrijk veiligheidsaspect, de mogelijkheid voor sporters om te kunnen communiceren tijdens het sporten. Spraak wordt bereikt door een complexe reeks van spierbewegingen, maar twee van de belangrijkste onderdelen zijn de tong en de lippen. Een slecht passende boil en bite gebitsbeschermer zal de spraak moeilijker maken en belemmerd de duidelijkheid van spreken. De tong en lippen worden meestal gebruikt ( vaak onbewust ) om de boil en bite beschermer te stabiliseren en hierdoor is het een prestatie om vrij te kunnen spreken! Een individueel vervaardigde gebitsbeschermer vereist geen stabilisatie, en maakt het spreken dus makkelijker. Toch is het zo dat de duidelijkheid van het gesproken woord nog kan worden belemmerd door de aanwezigheid van een beschermer die de luchtstroom verandert, maar met een klein beetje geduld kan de duidelijke spraak worden bereikt.
Ademen: Optimale atletische prestaties vereisen een onbeperkte stroom van lucht in de longen. Welk voorwerp dan ook zal de stroom van lucht beperken en hierdoor de hoeveelheid zuurstof verminderen. Een goed zittende individueel vervaardigde beschermer zal niet loszitten in de mond en daarom zal de sporter gewoon zijn mond kunnen openen om in en uit te ademen. Boil en bite beschermers dwingt de sporters om hun ademhaling te wijzigen. Dit kan betekenen dat er minder zuurstof opgenomen wordt en hierdoor de prestaties afnemen. Bi-maxillary gebitsbeschermers ( deze heeft een pasvorm aan de boven - en onderkant van de kaken met een gat in de voorzijde ) hebben een beperkte opening waardoor weinig lucht naar binnen gehaald kan worden. Comfort: De beste gebitsbeschermer is diegene waarbij de sporter vergeet dat hij/zij er één draagt. Elk punt dat ongemakkelijk is of irritatie veroorzaakt kan de prestaties van de sporter verminderen. Elke gepubliceerde studie die ik heb gelezen bevestigen dat de sporters de individueel vervaardigde gebitsbeschermers de meest comfortabele vinden.
Persoonlijk: Alleen de individueel vervaardigde gebitsbeschermers zijn echt individueel, de naam van de sporter wordt namelijk aan de binnenkant tussen twee gelamineerde lagen aangebracht, zodat niet iemand anders de beschermer in zijn mond doet, dit past niet. Het risico van infectie en virussen kan je niet negeren, maar door de verpersoonlijking van de individueel vervaardigde beschermer kun je dit wel verhinderen. Beugels: Kunnen er individueel vervaardigde gebitsbeschermers gemaakt worden voor personen met vaste beugels? Ja, alleen als deze goed vervaardigd worden. Als de gebitsbeschermer zo gemaakt wordt dat deze strak zit en er geen plek is vrijgehouden voor uitgroei zal de beschermer pijnlijk zijn om te dragen of hij past gewoon niet. Orthodontische gebitsbeschermers houden rekening met de eventuele veranderingen die zich kunnen afspelen.
Het principe is dat de beschermer geen contact maakt met de tanden of brackets, maar dat er een ruimte wordt gecreëerd om de tanden te laten bewegen. Alleen als de tand(-en) gaan draaien en in contact komen met de beschermer moet deze een beetje aangepast worden. Het belangrijkste is dat de sporter goed kan ademen en spreken en dat de beugel of brackets bescherming krijgen.
Conclusie: Wetenschappelijk onderzoek over de hele wereld heeft uitgewezen dat individueel vervaardigde gebitsbeschermers de best mogelijke bescherming biedt om letsel en hersenschudding te voorkomen. Tevens bieden zij het meeste comfort. Ik hoop dat dit boekje heeft bewezen waarom dit zo is. De individueel vervaardigde beschermers bieden meer veiligheid voor de drager, betere prestaties voor de sporters en is simpelweg op bijna elk gebied het best behalve op een onderdeel niet: De prijs: De traditionele individueel vervaardigde beschermer kost gemiddeld 10 tot 15 keer zo duur als een boil en bite beschermer. Zo wat als iemand een manier kon vinden om die prijs te verlagen.......................?
Referenties: i: Bank J, McCrory PR. Mouthguard use in Australian Football. Journal of Science and Medicine in sport 1999;2(1);20-29 ii: Park JB, Shaull KL, Overton B, Donly KJ. Improving mouth guards. Journal Prosthtic Dentistry 1994;72:373-380 iii: Westerman B, Stringfellow PM, Eccleston JA. Forces transmitted through EVA mouthguard materials of different types and thickness. Australian Dental Journal 1995;40(6);389-391 iv: Davies RM, Bradley D, Hale RW, Laird WRE, Thomas PD. The Prevalence of Dental Injuries in Rugby players and their attitude to mouthguards. British Journal of sports medicine 1977;11;72-74 v: Chapman PJ. The Prevalence of Orofacial injuries and the use of mouthguards in Rugby league. The Australian Journal of Science and Medicine in sport 1985;17(3);15-18
