Expertatelier 3 KennisprogrammaBedrijvigeWijken in BedrijvigeSteden 14 februari 2011
Inbedding en relocatie van ondernemers in de buurt Uitkomsten PilotEnquete Expertatelier NICIS Kennisprogramma ‘Bedrijvigewijken in bedrijvigesteden’
Admiraalsplein 403, Dordrecht 14-02-2011 Emma FolmerUvA Anne Risselada UU
Expertatelier 2 KennisprogrammaBedrijvigeWijken in BedrijvigeSteden14 februari 2011
Bedrijvigewijken in bedrijvigesteden Partners: • Universiteit van Amsterdam (AISSR) • Universiteit Utrecht (URU) • NICIS Institute • Gemeenten Amsterdam, Dordrecht, Leiden, Utrecht en Zoetermeer • Kamer van KoophandelMidden-Nederland • WoningbouwcorporatieMitros Utrecht
2
Expertatelier 2 KennisprogrammaBedrijvigeWijken in BedrijvigeSteden14 februari 2011
Bedrijvigewijken in bedrijvigesteden Onderzoeksteam: • Emma Folmer, UvA • Robert Kloosterman (projectleider), UvA • Jan Rath, UvA • Anne Risselada, UU • Veronique Schutjens, UU • Frank van Oort, UU
3
Inhoud van presentatie: • Theoretische inzichten: • Wat is inbedding en waarom van belang in beleid? • Wat is relocatie en waarom van belang in beleid? • De uitkomsten van de Pilot-enquête in Zijlwijk, Leiden • Voortgang BWBS project
Inbedding van ondernemers in de buurt • Hernieuwde populariteit van ‘institutionele stroming’. • Formele economische relaties ten opzichte van informele/niet-verhandelbare relaties. • Belang van inbedding in een veranderende economie: • ‘Klein deel van groter geheel’. • Open bedrijfsstructuren, platte organisaties en productieprocessen. • Kenniseconomie: Uitwisselen van informatie en het faciliteren van innovatie zijn cruciaal.
Inbedding van ondernemers in de buurt: Verschillende soorten netwerken • Inbedding in lokale netwerken met andere ondernemers: • Lokale verbondenheid? • Zakelijk nut? • Samenwerking? • Coalitievorming? • Inbedding in sectorale netwerken/organisaties. • Institutionele inbedding.
Inbedding van ondernemers in de buurt: Belang van verschillendeactoren • Samenspel tussen inbedding van ondernemers in lokale netwerken en institutionele dichtheid: • Organisatiegraad • Onderhandelingspositie • Sleutel actoren (‘keyagents’) • Rol van fysieke ruimte?
Relocatie: Welke factoren beïnvloeden verhuisgedrag van ondernemers • Het verhuizen van het bedrijf van een oude naar een nieuwe locatie. • ‘Push’ en ‘Pull’ factoren. • Welke rol speelt vastgoed bij het beïnvloeden van de verhuisgeneigdheid?
Relocatie: Welke factoren beïnvloeden het verhuisgedrag van ondernemers?
Waarombekijken van verhuisgedrag op buurtniveau?
Relevantie van onderzoek naar bedrijfsverplaatsing • 75% van verhuizers verhuist binnen eigen gemeente. • Vastgoed is een voorwaarde voor verhuizing. • Geluid vanuit veel gemeenten: “Grote behoefte aan kleinschalig vastgoed”.
Pilot in Zijlwijk, Leiden
Resultaten pilot enquête algemeen • 88% van de ondervraagde bedrijven is aan huis gevestigd • De meerderheid van de ondernemers geeft aan geen groeiambities te hebben • Als men personeel in dienst heeft, dan zijn dit vaker freelancers dan vast personeel • 55% kennis- of technologisch intensief
Verdeling over sectoren percentage 35 30 25 20 15 10 5 0
on el
Op en
er in g
Ad vis
ur /h
/o n
an d
le cië Ve rh u
e.. . de r zo ba ek ar /.. be . stu ur /o ve ... Ge zo O nd nd he er w ids jis -e Cu n ltu w ur e lzi /s po j .. . rt Ov & re er cr ige ea di tie en st ve rle ni ng
g
ro
llin ste in
co m m
&
an Fi n
at ie
In fo rm
un i. . .
. dr a. ..
l;.. lti jd
&
nd e iha
s/ m aa
de ta l
Lo gie
Gr o
ot -&
Bo
uw
ni jv e rh
eid
percentage
1
Fysieke buurtbinding • De ondernemers spenderen het grootste deel van hun werktijd ook echt op het bedrijfsadres – maar slechts 22% heeft een ‘inloopfunctie’ • Wanneer ‘face to face’ contact plaatsvindt, gebeurt dit voornamelijk op andere locaties • 48% werkt wel eens buitenshuis
Hoe belangrijk is het om klanten in een prettige omgeving te kunnen ontvangen?
15 10 5 Inloopfunctie wekelijks 0
m en in Ge en
ng rij k Ze er o
nb
ela
ela n nb so
g
Geen inloopfunctie
gr ijk
an gr ijk be l En igz in
gz in s En i
He el be lan
gr ij
k
Inloopfunctie dagelijks
2
Afzetmarkt Bovenlokaal: buiten Ned.
Bovenlokaal: buiten de stad
1-25% 25-50% 50-75%
uit de stad
75-100%
lokaal: uit de buurt
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Afzetmarkt II • 44% van de ondernemers geeft aan vooral een bovenlokale afzetmarkt te hebben • 12% geeft aan vooral voor een lokale afzetmarkt te hebben • We zien een samenhang tussen de plaats in de productieketen en de lokaliteit van de afzetmarkt
3
Lokale inbedding • 10% van de ondernemers is lid van een ondernemersvereniging • 25% van de ondernemers geeft aan wel eens contact te hebben met ondernemers in de eigen buurt • Hoe lokaler de schaal (Nederland → eigen straat) hoe minder vaak men aangeeft contact te hebben met andere ondernemers
Lokale inbedding II contact met andere ondernemers
landelijk
stad Nooit
aangrenzende buurten
Enkele keer Regelmatig
buurt
straat 0%
20%
40%
60%
80%
100%
4
Redenen om contact te hebben • Gezelligheid, collegiaal contact (29%) • Het krijgen van opdrachten (24%) • Informatie inwinnen over bedrijfsvoering en strategieën (18%) • Opstarten van gezamenlijke projecten (15%)
Bedrijfslocatiekeuze • Bereikbaarheid speelt een vrij onbelangrijke rol in vergelijking met andere studies • Imago van de buurt en uitstraling pand spelen ook een kleine rol • Belangrijk zijn: ‘mix van wonen en werken’ en ‘factoren in de privésfeer’
5
Een bedrijf aan huis • 75% is het liefst gevestigd aan huis • Belangrijkste redenen voor het vestigen aan huis: – Vloeroppervlakte: genoeg ruimte in huis (34%) – Het kunnen combineren van werk- en zorgtaken (52%)
Buitenshuis werken • 48% werkt wel eens buitenshuis, en dan meestal in een café of lunchroom (buiten de eigen buurt) of in flexibele kantoorruimte of atelier • De belangrijkste redenen om dit te doen: – Ontmoeten van andere ondernemers – Faciliteiten (vergader- en ontmoetingsruimte)
6
Relocatie • • • •
‘Iets meer kantoor en showroom’ ‘Iets meer ruimte en privacy’ ‘Meer klanten kunnen bereiken’ ‘Het beter kunnen scheiden van werk en privé’ • ‘Meer opslag- en kantoorruimte’ • ‘Privé omstandigheden’
Voortgang BWBS • Uitzetten vragenlijst in andere steden • Conferenties en papers • Hulp nodig bij dataverzameling vastgoeden onderwijsgegevens vanuit de steden!
7
