In dit nummer o.a.: Wie de schoen past... komt op de open dag bij TNO. Orthopedisch Schoentechnisch kompas. A-symmetrische vetersluiting

In dit nummer o.a.: ‘Wie de schoen past ... komt op de open dag bij TNO’ Orthopedisch Schoentechnisch komPAS A-symmetrische vetersluiting

22e jaargang, juni 2002

2

Groothandel in Orthopedische artikelen

sinds 1893

b.v. Portsmuiden 17, 1046 AH Amsterdam

AGENTUREN - IMPORT - EXPORT

Telefoon 020 - 611 84 55* Telefax 020 - 611 53 88

Voorraadhoudend o.a.: Degussa: Degaplast schuim/gietharsen Noba Verbandmittel Danz: Elasta/Noba/Rurhstern Triumph gipszwachtels F.W. Kraemer: Steunzolen, s.o.s. schoenen, en toebehoren Caroli: Peroneusveren, pasdelen en orthesen Binder: Klittenband Erkodent: Erkoflex plaatmaterialen en silikonen Vaupel: Metalen pasdelen Bissell: Aluminium Loophulpen Dimalo: Houten loop- en hulpmiddelen Langer: PPT plaatmaterialen Freudenberg: ”Luna” plaatmaterialen Zotefoams: Plastazote en Evazote S.P.A.C.: Pulman schoeisel Sanova: Schoenen voor diabetici en reumapatiënten Markell: Dennis Browne schoentjes Saba: Lijmen Diverse fabrikaten: Kurkplaten Diverse fabrikaten: Kunststofplaten Diverse fabrikaten: Thermoplastische plaatmaterialen Diverse fabrikaten: Stansmaterialen Diverse fabrikaten: RVS bandstaal en platen

Vrijheid van meningsuiting Geschokt en vol ongeloof

was ik toen ik het nieuws van

maandag 6 mei jl. zag. Een aanslag op een politicus met fatale afloop. Het was voor mij en voor vele een aanslag op de democratie en vooral een aanslag op een voor ons belangrijk voorrecht, de vrijheid van meningsuiting. Met de verkiezingen voor de deur heeft deze daad zeker invloed gehad op de uitslag. Wat de nieuwe regering voor ons gaat betekenen met betrekking tot de gezondheidszorg blijft op dit moment onduidelijk. Wij zullen het nieuws op de voet blijven volgen en u informeren indien hier meer duidelijkheid over mocht zijn. Het ongeval van onze gewaardeerde collega en lid van onze redactiecommissie Harry Diepstraten, waardoor hij ten minste zes maanden uit de roulatie is, laat ons zien dat je als kleine zelf-

Colofon Juni 2002

standige, je zaken goed moet regelen in geval van calamiteiten. Een aantal collega’s hebben zich bereid gevonden het werk van Harry tijdelijk op zich te nemen zodat hij na zijn herstel de draad weer op kan pakken. Ik wens Harry van deze plek een voorspoedig herstel toe.

Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Orthopedisch Schoentechnici te Delft

Redac tiecommissie

Tijdens de laatste leden vergadering heb ik positieve berichten mogen

H.J.M. Diepstraten, Maarssen O.J.A. Toornend, Amsterdam P.J.A. ten Hengel, Baarn Mariska van Vondelen, Delft J.P.M. de Boer, Amsterdam M. van der Zande, Den Bosch

ontvangen over de nieuwe lay-out van het vakblad. Een aantal mensen

Cor respondentie

Ook deze uitgave heeft de redactie-commissie weer zijn best gedaan u op

Redactie Orthopedische Schoentechniek Postbus 227 2300 AE Leiden Telefoon 015 - 51.57.525

vonden het echter jammer dat door het nieuwe formaat de vakbladen niet meer in de opbergmap passen. Maar wees nu eerlijk: dit blad ligt zonder opbergmap heel mooi op de salontafel.

zo’n breed mogelijke manier te informeren over zaken, die ons aangaan. Met de vakanties voor de deur wens ik u alvast een fijne vakantie. Wellicht

Abonnementspr ijs

€ 35,– per jaar, exclusief 6% BTW

ziet u op uw vakantieadres wel iets leuks, dat in het vakblad kan worden geplaatst. De deadline voor het komend nummer is 15 augustus.

Administratie Orthopedische Schoentechniek Postbus 5113, 2600 GC Delft Telefoon 015 - 21.91.426 Annulering van abonnementen dient schriftelijk drie maanden voor het eerstvolgende kalenderjaar te geschieden.

Adver tentieverkoop Karstens, druk met communicatie Postbus 164, 2300 AD Leiden Telefoon 071 - 51.43.244 Fax 071 - 51.43.549 E-mail [email protected]

Uitgave Stichting Voorlichting Orthopedische Schoentechniek te Delft

Vor mgeving en dr uk Karstens, druk met communicatie Willem Barentszstraat 9, 2315 TZ Leiden Postbus 164, 2300 AD Leiden Telefoon 071 - 514.32.44 Telefax 071 - 514.35.49 Niets uit dit blad mag op welke wijze dan ook worden overgenomen dan met schriftelijke toestemming van de uitgeefster.

Olav Toornend Voorzitter

Inhoud ‘Wie de schoen past .... komt op de open dag bij TNO Orthopedisch schoenkompas “Nieuwe ruimte, nieuwe kansen” Evenementen Korte berichten Harry’s tip Alledaagse voetproblemen Beste leerbedrijf van Nederland Boek op de plank Nieuw onderwijsconcept maakt gebruik van internet Gezonde voeten A-symmetrische vetersluiting Een cursus toegelicht

6 9 10 14 14,21 14 15 16 17 18 19 20 22

4

or thopedische schoentechniek

juni 2002

5

Open dag Orthopedische Schoentechniek 11 april 2002

‘Wie de schoen past ... komt TNO Industrie in Eindhoven is van mening dat het tijd is voor een hernieuwde kennismaking tussen het bedrijf en de orthopedische schoentechnische branche. Vandaar dat deze tak van TNO een open dag had georganiseerd waar de afdelingen, die betrekking hebben op onze branche, bezocht konden worden. Een interessante dag, waar informatie en kennismaken met de nieuwste ontwikkelingen hand in hand gingen.

Door: Mariska van Vondelen

Opening

Na een informeel samenzijn vergezeld van koffie en cake opent Frans Lefeber, projectmanager van de afdeling productergonomie en –prestaties van TNO tevens contactpersoon voor de orthopedische schoentechniek, de middag. Hij legt de nadruk op de hernieuwde kennismaking, omdat TNO en de branche elkaar de laatste jaren uit het oog dreigden te verliezen. Met als gevolg dat alle kennis die TNO in huis heeft op het gebied van productergonomie niet aankomt bij de branche. En dat is zonde.

TNO Industrie Harm Verbeek, afdelingshoofd Productontwikkeling, loopt snel door de afdelingen van TNO heen. Een kleine toelichting op wat TNO nu eigelijk voor functie in de samenleving heeft. Maar ook de opbouw van TNO licht hij toe. Dat elk instituut een speerpunt heeft en de afdeling Industrie met name de klant. Industrie zet zich in voor de maakindustrie die fysieke producten maakt. In het kort: Industrie ontwikkelt een productidee tot een uiteindelijk product en dat doet zij met onderzoeksresultaten. Daarbij wordt uitgegaan van duurzaamheid en productergonomie. TNO biedt expertise om de concurrentieslag te vergroten in combinatie met de klant, de andere instituten van TNO en derden. Bij Industrie zijn 500 specialisten werkzaam met een omzet van 50 miljoen euro in 2001. De klanten zijn dienstverleners, de productindustrie en overheid. Produc tergonomie

Het centraal zetten van de eindgebruiker van het product en hem betrekken met de ontwikkeling van het product, daar staat de afdeling Productergonomie voor. Frans Lefeber laat aan hand van voorbeelden zien waar zijn afdeling zich mee bezig houdt. Het uitgangspunt is om producten voor diverse marktgebieden meer comfortabel te maken. Zoals matrassen, stoelen, schoenen, vloeren. Maar ook voor de revalidatie en zorg, sport en personal care. Voor de schoenbranche: de pasvorm van de schoen verbeteren en voetmeetapparatuur ontwikkelen. Maar ook het 3-d scannen van de voet, drukmetingen toepassen, klimaatbeheersing van de schoen, functionaliteit naast comfort en trends ontwikkelen, mens modelering, materiaaltoepassing. Lefeber eindigt met een krachtig statement: TNO heeft de orthopedische schoentechnische branche een hoop te bieden. Hij zet de deur open voor geïnteresseerden door aan te geven hoe TNO te bereiken is: Samenwerking één op één of via de NVOS.

Demonstraties

De groep aanwezigen (38 in totaal) splits zich op in vier groepen. Onder leiding van Frans Lefeber, Marc van

6

or thopedische schoentechniek

Foto’s: Heidi Wils

op de open dag bij TNO’ der Zande, Sjoukje Wiegersma en Cathy Smits gaat de rondleiding door TNO. Bij elk onderdeel is gelegenheid tot het stellen van vragen. Industriële Prototyping: De 3-D scanner scant een beeldje, dat door een puntenwolk gemodelleerd op een beeldscherm verschijnt. Dat beeld kan gedraaid worden. Deze vorm van scannen is zeer nauwkeurig omdat het met lasers gebeurt. De computer zet de data om naar een computermodel waar het product zichtbaar wordt. Voor onze branche kan met de juiste software naar een gescande voet een leestmodel ontstaan, die door randappatuur gefreesd wordt. Nog een stap verder wordt het patroon van de schoen worden ontworpen en gesneden. In de werkplaats staan machines die, aangestuurd, door de computer prototypes maken. Die modellen, die laag voor laag worden gefreesd, zijn tastbaar. Verbazing alom. Human Modelling ofwel Mens Modeleren: Een computerprogramma dat gezicht krijgt via een beeldscherm. Het programma zet de interactie tussen menselijke bewegingen en producten in beeld. Door aanpassingen in bijvoorbeeld schoeisel in te voeren, is snel de invloed op de mens te zien. Voordeel: supersnel weten wat voor resultaat een bepaalde toepassing heeft op de mens. De tijdsbesparing ligt vooral in het uittesten via de computer in plaats van het uittesten op de mens. Ook het comforttesten van de waterdampdoorlatendheid heeft een plekje gekregen in de demonstratie. Innovatieve constructie: Liesbeth Tromp laat de ontwikkelingen in verschillende lichtgewicht materialen zien (kunststoffen, thermoplasten, glas- en koolvezels). Dat spreekt aan. De vezels bepalen de stijfheid en sterkte van het materiaal en niet de hars. Ook vacuümvorming (de koffiepakmethode) wordt uitgelegd. Toepassing voor protheses en de orthopedische schoentechniek is enorm. Hier kunnen de aanwezigen voelen en dat is niet tegen dovemansoren gezegd. De materialen zijn superlicht en goed verwerkbaar en al te koop bij de leveranciers. De toekomst: in-situ schuimen in combinatie met glasvezels in de pers verwarmen zodat tot diktes tot 20 mm kunnen worden bereikt. Tromp daagt de aanwezigen uit om met nieuwe ideeën te komen waarmee zij aan de slag kan.

Afsluiting Frans Lefeber, contactpersoon voor de branche, vraagt de aanwezigen een evaluatie-formulier in te vullen. Medewerkers van TNO delen hand-outs uit, zodat thuis nog eens rustig alle informatie van deze dag gelezen kan worden. Vanuit de zaal blijkt belangstelling voor workshops en technologische themadagen. Lefeber staat voor alle suggesties open. Ook is belangstelling voor de resultaten van het SAS systeem. Lefeber antwoordt dat vier maal per jaar gerapporteerd wordt aan de opdrachtgever. Het project is iets vertraagd, maar zal aan het eind van het jaar afgerond zijn. Bredie wil graag dat de uitkomst naar de NVOS wordt teruggekoppeld. Lefeber lijkt het een goed idee om de uitkomsten te publiceren of op de ledenvergadering te bespreken. De laatste vraag gaat over de bereidheid van TNO om vragen over materialen te beantwoorden. Lefeber antwoordt met stelligheid: “Daar zijn we juist voor.” Lefeber spreekt de hoop uit dat genoten is van de dag en dat de inspanningen van de medewerkers van TNO positief is geweest en iets heeft toegevoegd aan de beeldvorming van TNO. Dan sluit hij de dag en nodigt hij de aanwezigen uit voor een drankje.

Evaluatie van de Open Dag Na afloop van de Open Dag heeft er een evaluatie plaatsgevonden. Uit de opmerkingen kwam naar voren dat de deelnemers een positief en duidelijk beeld hebben gekregen van TNO Industrie en men benieuwd was hoe samenwerking met TNO Industrie en de orthopedisch schoentechnische branche concreet ingevuld kan worden. Tijdens de rondleiding en bij de evaluatie bleek de belangstelling voor de direct toepasbare onderwerpen (Innovatieve Constructies, 3D-scannen en Reverse Engineering) het grootst. Dit kwam onder andere naar voren uit de grote interesse die er voor workshops op deze gebieden is, zie hiervoor onderstaande figuur. 100%

----

90% 80%

+

70%

++

60%

+++

50% 40% 30% 20% 10% 0% Modelleren

Rap.Protot.

Reverse Eng.

Innov. Constr.

De bezoekers waren er van overtuigd dat er veel kennis bij TNO Industrie zit, die direct toepasbaar is voor de orthopedische schoentechnische branche. Graag worden zij op de hoogte gehouden van de werkzaamheden van en de ontwikkelingen binnen TNO Industrie.

Het ver volg

Tijdens de Open Dag is aangegeven wat er mogelijk is in de samenwerking tussen de orthopedisch schoentechnische branche en TNO Industrie. Dit kan op verschillende manieren ingevuld worden. Als een bedrijf een specifieke vraag heeft, kan direct contact opgenomen worden met TNO Industrie om gezamenlijk de vraag op te pakken. Daarnaast is het mogelijk om een initiatief op te zetten via de NVOS, met name als het om branche-brede onderwerpen gaat. TNO Industrie zelf is bezig om de interesse voor de workshops in te vullen. De eerste zal waarschijnlijk gaan over Innovatieve Constructies. Daarnaast is TNO Industrie altijd bereid mee te denken aan mogelijkheden om de beschikbare techniek toe te passen daar waar mogelijk.

Meer infor matie: Frans Lefeber, TNO Industrie, Postbus 6235, 5600 HE Eindhoven, Telefoon 040-2650371

juni 2002

7

willem barentszstraat 9 2315 tz leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44 telefax 071 514 35 49 e-mail [email protected]

Huisartsen nooit meer uit de koers

Orthopedisch Schoenkompas Met het vergrijzen der bevolking is er bij de arts of behandelaar een toenemende aandacht voor de mobiliteit; dus ook voor de voeten. De expertise van de orthopedisch schoentechnicus is in deze onontbeerlijk; maar hoe maak ik deze kennis voor iedereen toegankelijk? Zo’n drie jaar terug hebben bestuur en p.r.-commissie van de Federatie ‘PAS’ zich deze vraag gesteld. Het antwoord is vertaald in het ‘Orthopedisch schoenkompas’. Door: Jaap de Boer

Br uine N.V.O.S.-klapper tje naar Rijksmuseum Het orthopedisch schoenkompas geeft een helder beeld van mogelijke voetklachten, klein en groot, en wat huisartsen en specialisten er aan kunnen doen. Voetklachten zijn namelijk niet alleen hinderlijk, ze kunnen ook verstrekkende gevolgen hebben voor de mobiliteit van de mens. Denk aan patiënten met diabetes mellitus of een status na een CVA. Deze patiënten ondervinden grote problemen met de belastbaarheid en stabiliteit van hun voeten of enkels. Snelle en adequate behandeling is daarom een belang. De orthopedisch schoentechnicus is dé deskundige op het gebied van voeten, belastingspatronen, maatschoenen, voetpro- en orthesen en steunzolen. Echter deze kennis is merendeel opgeslagen op mentale harde schijven van vergrijzende en kalende vakgenoten. De laatste fysieke kennisoverdracht was het bruine N.V.O.S.-klappertje uit begin van de jaren ’80; bepaald geen marketinginstrument om het stoffig imago van onze beroepsgroep van een frisse en moderne uitstraling te voorzien. De bestuurders van de Federatie PAS vonden dat het beter kon; en zouden ‘effe’ een zogenaamd vademecum bij de drukker neerleggen…het uiteindelijke resultaat was zeker een forse aanslag op de vrije tijd der auteurs. Nadat het raamwerk gestalte had gekregen togen tal van deskundigen aan het werk onder de bezielende leiding van prof. Dr. Klaas Postema. Naast zijn tekstbijdragen werden er geput uit de kennisdomeinen van Frans Burchrnhornen, Leon Hahn, Franc van der Linden en Jan Toornend. Het schrijven van dit naslagwerk was beslist geen sinecure; al schrijvende weg leek het

handzame boekje verworden tot het bekende ‘Orthopedisch schoeisel in de medische praktijk’! Schrijven is schappen is het credo in literaire kringen, hetgeen ook hier geschiede. Nadat de talloze teksten door de letterzeef waren gehaald en evenzoveel keren waren geredirigeerd werden er passende foto’s, Jaap de Boer, en tekeningen, Erik Hondebrink, voor gemaakt.

Praktisch en leesbaar naslagwerk Het handzame orthopedisch schoentechnisch komPAS wordt door middel van tabbladen verdeeld in achttien hoofdstukken en bevat een kleine negentig pagina’s. Het boek vertelt iets over het orthopedisch schoentechnisch bedrijf, dienstverlening en samenwerking en gemeenschappelijk spreekuur. Voor alle typen schoenen, (confectie, comfort en thematisch) en aanpassingen aan confectieschoeisel is ruime aandacht met duidelijke uitleg en heldere tekeningen. Verschillende typen orthopedisch schoeisel alsmede voetpro- en orthesen passeren de revue. Ruime aandacht wordt besteed aan voetafwijkingen bij volwassen en kinderen. Het zakboek is primair bedoeld om de huisartsen een handig naslagwerk te bieden waarin eenvoudig en snel alles kan worden opgezocht. Kennis over schoenen en de mogelijkheden die er zijn om mensen, vooral ouderen, weer een beetje normaal en met minder pijn te laten lopen: noodzakelijke kennis voor een huisarts. Bij een ouder wordende bevolking zou deze moeten beschikken over enige kennis van de mogelijkheden die de orthopedisch schoentechnicus heeft. Kennis over gewone schoenen, goede schoenen voor kleine kinderen,

sportschoenen en aanpassingen voor de voeten van oudere mensen. De ervaring in de huisartsenpraktijk heeft geleerd dat een advies op het gebied van gewone schoenen door patiënten buitengewoon wordt gewaardeerd. Het wordt een routine om als er iemand met voetklachten komt, ook een naar de bijbehorende schoenen te kijken; zegt menig huisarts. Met dit orthopedisch schoentechnisch komPAS heeft de federatie een klein compact standaardwerk van de persen laten rollen waar we als beroepsgroep trots op mogen zijn. Wellicht een eerste stap in de profilering naar ons toekomstig HBO-nivo?

juni 2002

9

Nieuw opleidingscentrum SVGB biedt:

“Nieuwe ruimte, Het nieuwe opleidingscentrum van SVGB aan de Vlietwal 1 in Nieuwegein is 15 april feestelijk geopend. In dit nieuwe gebouw zijn de opleidingen van Adaptatietechniek, Orthopedische Instrumentmakers en Bandagisten, Orthopedische Schoentechniek, Schoen- en Lederwarenindustrie en Schoenherstellers gevestigd. Deze samenwerking legt een basis voor het voorbestaan van deze ‘kleine’ opleidingen, die misschien beter ‘unieke’ opleidingen kunnen worden genoemd.

Door: Mariska van Vondelen

Voor deze dag is op het parkeerterrein van de SVGB een partytent geplaatst, waar de genodigden ontvangen worden met koffie, thee en cake. Een beetje onwennig neemt iedereen rond 10.30 uur plaats aan de lange tafels. Het is een gure dag en in de tent is en de ruim 150 aanwezigen hebben het koud. Door het publiek heen meet Jean Turbulent de herseninhoud van enkele aanwezige. Hij is namelijk druk doende een hersenprothese te ontwikkelen, die de hersenfuncties overneemt. Daarbij komt nog dat alles wat de drager van die prothese zegt direct geloofd wordt door zijn publiek. De heer Drs. J.H. Morshuis, voorzitter SVGB praat de dag aan elkaar. Hij nodigt een panel, bestaande uit de heren Schiedon (NVOS), Klerks (Refalet) en De Boer (Orthobanda) uit om commentaar te geven op de sprekers die komen gaan. Zij krijgen vijf minuten per spreker. Morshuis zal ook de zaal inlopen voor eventuele vragen.

‘Mensen moeten breder worden opgeleid’

staat niet alleen. En de SVGB kan het aan. Schiedon vraagt zich af wat de COLO hiermee kan. Marinot onderkent het verschil tussen grote en kleine bedrijven met betrekking tot de kwalificatiestructuur. De COLO is bij uitstek de plek om over dit soort dingen te beslissen.

More, less Breed inzetbaar

De heer R. Martinot, directeur Colo bijt de spits af. In korte tijd doorloopt hij de verschillen van benaderen door de branches en de opleidingen. Het is van groot belang dat zij op een lijn komen. Dat betekent in zijn ogen de opleiding afstemmen aan de eis van de branche. Hij geeft SVGB de Nobelprijs voor het initieel beroepsonderwijs dat zij onderwijzen. De boodschap van Marinot: Sneller inspringen op het bedrijfsleven, mensen breder opleiden, zodat zij in het hele bedrijf inzetbaar zijn en werken aan de herkenbaarheid van de diploma’s. En wenst hij de leerlingen, leerkrachten en de SVGB veel succes in het belang van henzelf en de bedrijfstak. De Boer vraagt of het niet allemaal te snel gaat: praten over een kwalificatiestructuur nu de opleiding pas een jaar bezig is. Kan de branche dit wel aan? Volgens Martinot is de ontwikkeling onomkeerbaar. De branche

10

or thopedische schoentechniek

De heer Ir. T.H.M. Bougie houdt een inleiding over de orthopedie en revalidatietechnieken. Hij spreekt ook liever niet van ‘kleine’ beroepen, maar als het niet anders kan dan voegt hij aan deze kleine beroepen graag de woorden toe: grote daden. Hij spreekt liever van unieke beroepen. Hij neemt de doelgroep verandering door. Het aantal gehandicapten bij geboorte neemt af, gehandicapten door trauma stabiliseert en groep ouderen die hulpmiddelen nodig hebben neemt toe. Maar de benadering van deze personen is sterk veranderd. Momenteel bepaalt de patiënt zelf mee hoe hij geholpen wil worden. Zelfredzaamheid. De techniek heeft ervoor gezorgd dat producten vaak ontwikkeld worden voor een grotere doelgroep. In de ontwikkeling van gewone producten wordt al rekening gehouden met een groep mindervalide: ‘design for more’ in plaats van ‘for less’. Dat betekent dat de meeste producten meer toegankelijk zijn voor gehandicapten en dat voor de producten die nog wel moeten worden aangepast goed vakmanschap nodig is.

nieuwe kansen” Schiedon sluit zich aan bij de stelling dat voor de producten ‘for less’ inderdaad goed vakmanschap nodig is.

‘Driemaal keihard ja wordt beantwoord’ Contac t Jean Turbulant, de hersenprothese ontwikkelaar, mag ook zijn zegje doen. Met een zender op het hoofd geeft hij aan de protheses verslavend werken. Net als tatoeages, als je er een hebt wil je er meer. Hij benadrukt dat goed contact tussen de branche en de opleiding essentieel is en heeft een goed oefening om contact te maken. Dat gaat in drie stappen. Contactviewing (kijken), Contact Shaking (handen schudden) en Contact Hugging (knuffelen). Hij beseft dat het beangstigend is voor sommigen, maar dat het best meevalt. Dat jut hij de aanwezigen op om gezamenlijk driemaal keihard “Ja” te roepen om aan te geven dat de branche en opleiding contact willen maken. Onder gelach schreeuwt iedereen met Jean Turbulant mee.

juni 2002

11

Afstemmen

De heer Mr.Drs. H.E. van Ipenburg, adviseur College van Bestuur van het Koning Willem I College neemt de hele geschiedenis van de ontwikkeling in het onderwijs door. Hij pleit voor een volledige opleiding die de hele week duurt en niet maar twee dagen in de week. In OSLO 1 werd te veel van de leerling gevraagd en volgens Van Ipenburg moest de leerling veel van het geleerde op school afleren zodra hij in het bedrijfsleven stapte. Dat moet veranderen. Meer op elkaar afstemmen is dan ook zijn boodschap.

Na het nuttigen van een broodje kunnen de aanwezigen rondgeleid worden door het gebouw. Een ware paskamer, veel apparatuur en de leslokalen hebben de belangstelling. Enkele stands van bedrijven die protheses leveren staan in de gangen. Veel interesse en tevredenheid over de fris ingerichte lokalen, de werkplekken en het materiaal. Al met al een ontspannen dag waarbij toch kritisch gekeken werd naar de ontwikkeling van de opleidingen en naar de toekomst. Maar de betrokkenheid van alle partijen belooft een mooie samenwerking in de toekomst.

Open dagen

Hij schenkt het SVGB een eeuwoude ingelijste poster en overhandigt die aan Morshuis. De Boer concludeert toch na dit verhaal dat wat nu bereikt uniek mag worden genoemd.

Ontwi kkeling Mevrouw Drs J.C. Doest, directielid SVGB, sluit zich aan bij de vorige sprekers. Zij is vooral erg trots op het team dat deze samenwerking heeft rond gekregen. Bedankwoorden aan de organisatoren van deze dag Simon Meijer en Adri Voets en ook aan de docenten en de administratie. De vijf branches die ondergebracht zijn in de SVGB hebben een overeenkomst

‘Benut de ruimte, grijp de kansen’ en dat is de liefde voor het vak. Mede door de grote inzet van de branches hebben de opleidingen zich kunnen ontwikkelen tot wat ze nu zijn. Die ontwikkeling staat niet stil maar gaat gestaag door en daar is de SVGB klaar voor. Volgens Doest kan de SVGB de kwalificatiestructuur aan, ze kan het lesmateriaal aanpassen en inspringen op de wensen van de branche. Maar ook het leerbedrijf zal van nieuwe praktijkopdrachten voorzien kunnen worden. Zij moedigt de leerkrachten aan de inspireren, de branche hun wensen goed kenbaar te maken en ze eindigt met het thema van vandaag: “Nieuwe ruimte, nieuwe kansen. Benut de ruimte en grijp de kansen.”

Opening

Door het slechte weer vindt de opening binnen in de tent plaats. Jean Turbulent vraagt de aanwezigen nog eenmaal “Ja, Ja, Ja,” te roepen. Vervolgens ontsteekt hij zijn van technische snufjes voorziene rolstoel aan en spuwen de handvaten vuur. Leon Stevens opent het opleidingscentrum officieel. Jean Turbulent belooft met het stoppen van een stekker in een stopcontact een vlucht door de tent te maken, maar helaas dat lukt niet.

12

or thopedische schoentechniek

Bij Jos America in Vlijmen worden in november open dagen gehouden. De open dagen op 8 en 9 november hebben als onderwerp “Orthopedische Schoentechniek”. De open dagen op 24 en 25 november hebben als onderwerp “Schoenreparatie”.

Aanvulling In het vorige nummer is een artikel verschenen over de Behandeling van de neuropatische voet van Dr. G.J. Onvlee, orthopedisch chirurg (pag. 16 t/m 18). Tot onze spijt zijn de verwijzingen naar de literatuuropgaven niet in het blad opgenomen, om welke reden wij alsnog op verzoek van de heer Onvlee de literatuuropgaven in dit nummer publiceren. Brand PW. Insensitive feet. A practical handbook on footbroblems in leprosy. London, The Peprosy Mission. 1966. Herzien 1977. CBO/Nederlandse Diabetes Federatie. Richtlijnen september 1998. Pag. 79. Brand PW. Repetitive stress in the development of diabetic foot ulceration. Hfdst. 5 in: Levin ME, O’Neal LW. The diabetic foot. 4th ed. St. Louis; 1988. Warren G, Nade S. The care of neuropathic limbs. A practical manual. New York, London. 1999 Schilling M. Lepröser und diabetische Fusz. In: Chantelau E, Spraul M. Amputation? Nein danke! 2e aktualisierte Auflage; München, 1999 Onvlee GJ. The Charcot foot. Dissertatie Leiden, 1998 (Speciaal Hfdst. 13, kpag. 177-180) Idem, a.w. pag. 188 Onvlee GJ, Bloem RM. De neuropathische voet en de orthopaedische schoentechniek: valkuilen en hoe die te vermijden. Orthopedische Schoentechniek 2002; 21:27-29.

VOOR DE COMPLETE INRICHTING VAN UW ORTHOPEDISCHE WERKPLAATS

revisie en overspuiten onderhoud reparaties advies inkoop & inruil verhuizingen gebruikte machines

schuurmachines work-units afzuigsystemen werktafels interieur onderdelen

Evenementen 2 - 5 juni 2002

Br ighton

13th European Congress of Physical Medicine and Rehabilitation Medicine BSRM

Info: Mrs S. Weatherhead, BSRM c/o Royal College of Physicians. Tel. (0) + 44 1992 638865

19 - 22 september 2002

Düsseldor f

Internationale Schuhmesse GDS

10 - 12 oktober 2002 Fa.Schonagen Harderwijk

Budapest

UITIC CONGRESS

Fax 34 965 38 10 45

E-mail: [email protected]

www.uitic.org

Jos America Machines B.V. Jos AmericaCad Cam Systems

2004

Hongkong

ISPO 11th Worldcongress

Industriepark Vliedberg 9, 5251 RG Vlijmen (NL) Tel 073-5119123 www.josamerica.com

Wist u ... Dat 2 cm water in een 10 liter emmer voldoende water is voor het aanmaken van gips om één paar voetafdrukken uit te gieten. Dus niet te veel water en gips verbruik! Probeer eens uit!

14

or thopedische schoentechniek

Nederland maakt winnende schaatsschoenen Orthopedisch schoenmaker Willem Seves uit het Twentse Nijverdal kan tevreden zijn. Renate Groenewold behaalde op de Olympische Spelen van Salt Lake City een zilveren medaille op door de heer Seves vervaardigde schaatsen. Ook de schaatsers Andrea Nuyt en Carl Verheijen reden erop. Er worden steeds hogere eisen gesteld aan het schoenmateriaal, waarmee schaatsers aan de start verschijnen. Met strips en spoilers op de schoenen heeft de heer Seves kans gezien de luchtweerstand met 5 tot 7% te reduceren. Dit is gelukt na veelvuldig testen in de windtunnel. Het idee achter zijn schaatsschoenen is met zo goed mogelijke, stevige materialen zo weinig mogelijk energie verloren te laten gaan. Dit werd bereikt door relatief slappe zolen, terwijl de schaatsschoen uit keihard en onbuigzaam carboncomposiet bestaat. Thermoplastische materialen aan de binnenkant zorgen voor comfort.

Promotie

Alledaagse voetproblemen Dr. Kees Gorter, huisarts te Apeldoorn, is onlangs gepromoveerd op een proefschrift over alledaagse voetproblemen. Hij werkte bijna zeven jaar aan dit proefschrift, aanvankelijk in zijn vrije tijd en later via een parttime aanstelling van twee dagen aan het Universitair Medische Centrum te Utrecht. Een deel van het onderzoek is financieel mogelijk gemaakt door het Nationaal Reumafonds en een ander deel mede door de OFOM. Het idee van het proefschrift ontstond in zijn drukke huisartsenpraktijk in Apeldoorn. In een interview met het vakblad PodoSophia zegt hij: “Ik had o.a. gemerkt, dat er geen goede richtlijnen zijn, gebaseerd op onderzoek, als het gaat om veel voorkomende alledaagse voetproblemen. Er worden wel behandelingen voorgesteld en uitgevoerd, maar meer op basis van ervaring, dan op basis van een goed wetenschappelijk onderzoek. Ik zag dringend behoefte aan een wetenschappelijke onderbouwing”.

Onderschatting Gorter ervaarde tijdens de voorbereiding van zijn promotieonderzoek een wereldwijde onderschatting van voetproblemen. Ook constateerde hij een gebrek aan kennis bij huisartsen. Er zou, zo suggereert hij in het blad PodoSophia, meer onderwijs over de anatomie van de voet en de schoen aan huisartsen en diabetologen moeten worden gegeven. Hij acht zijn onderzoek overigens nog niet voltooid. Hij wil volgend jaar een tweede onderzoek doen naar factoren, die het beloop van alledaagse voetproblemen bepalen, indien dit financieel mogelijk wordt gemaakt. Hij is nu voor twee dagen bij het Julius Centrum UMC Utrecht aangesteld voor de cluster Huisartsgeneeskunde, diabetes, infecties en voet. Wanneer dit tweede deel van zijn onderzoek is voltooid, acht hij de tijd rijp voor een derde deel: een behandelstudie. “Daarin zou ik”, zo zegt hij in het blad PodoSophia, “het effect van medicamenteuze behandeling, gericht op pijnbestrijding, willen vergelijken met het effect van aanpassingen in en aan de schoen. Daarin moeten zowel podotherapeuten als orthopedische schoenmakers een rol spelen”.

Intramurale voorziening Hij vervolgt: “Orthopedische schoenmakers presteren prima bij een aantal ernstige deformiteiten. Die kunnen ze heel mooi oplossen. Ik denk dat je je als beroepsgroep veel krachtiger kunt manifesteren, wanneer je kunt aangeven: dat is een gebied waar we het samen met de podotherapeuten moeten doen”. Volgens Gorter verwijzen huisartsen vaak naar de podotherapeut, omdat zo zegt hij, de orthopedische schoenmaker vanuit de traditie een intramurale voorziening is voor mensen met ernstige deformiteiten zoals een reumatische voet, diabetische voet, degeneratieve voet of neurologische voet. Mensen met alledaagse voetproblemen komen daar minder makkelijk. Volgens Gorter dienen podotherapeuten en orthopedische schoenmakers serieus naar samenwerking te zoeken. “Bij de behandeling van mensen met ernstige, structurele problemen, die niet goed te corrigeren zijn door verandering van druk of schokabsorptie, moet je ook een orthopedische schoenmaker betrekken.

Dr. Kees Gorter

Het proefschrift Common Foot Problems kost Euro 20,50 (excl. verzendkosten) en is alleen schriftelijk te bestellen bij Dr. K.J. Gorter, Adelbrechtgaarde 5, 7329 AT Apeldoorn. Belangstellenden kunnen het nummer van PodoSophia met het volledige interview met de heer Kees Gorter bestellen bij de uitgever van PodoSophia, Uitgeverij Fundament, Postbus 135, 6800 AC Arnhem. Tel. 026 – 445 05 88. E-mail: [email protected]

juni 2002

15

Eervolle prijs

Beste leerbedrijf van Nederland Op 26 maart hebben de SVGB en Goedegebuure Tandtechniek Ede BV de eerste prijs in ontvangst genomen voor het Beste Leerbedrijf van het jaar 2001. Deze eervolle prijs wordt jaarlijks toegekend aan een bedrijf dat een waardevolle bijdrage levert aan de opleiding en scholing van vakmensen. De SVGB is bijzonder trots en zeer verheugd dat dit jaar haar kandidaat gewonnen heeft.

Door: Diana van den Berg

De verkiezing van het Beste Leerbedrijf van het jaar is een initiatief van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en wordt jaarlijks georganiseerd door de stichting Beroepenpromotie Nederland. Twaalf landelijke organen beroepsonderwijs (LOB’s), waaronder de SVGB, droegen een leerbedrijf voor. Een jury bestaande uit vertegenwoordigers van alle sociale partners wees de kandidaat van de SVGB als winnaar aan. Goedegebuure Tandtechniek Ede BV is als winnaar gekozen omdat “het bedrijf een grote prestatie levert in een nog kleine branche”. De jury zegt “warm geworden te zijn van de energie die voelbaar was bij Goedegebuure”. Men prijst onder meer de breedte waarin opgeleid wordt, het innovatieve karakter dat zowel de dienstverlening als de scholing van eigen mensen siert en de bijdragen aan een positief imago van het vak tandtechniek. Dit jaar werd de prijs voor het Beste Leerbedrijf van het jaar uitgereikt door Hans de Boer, voorzitter van MKB Nederland en de winnaar van vorig jaar, de heer Masselink van Het Kurhaushotel uit Scheveningen. Hoewel Goedegebuure Tandtechniek Ede BV binnen de tandtechniek een relatief groot laboratorium heeft, is het, zeker vergeleken met de andere concurrenten voor de prijs, een relatief kleine organisatie. Kwaliteit bewijst zichzelf en Goedegebuure Tandtechniek Ede BV is hier een goed voorbeeld van. De SVGB maakt zich al meer dan tien jaar sterk voor kleine gespecialiseerde branches in gezondheidstechnische en ambachtelijke sectoren. Voorafgaande aan de landelijke verkiezing, organiseert de SVGB een eigen verkiezing van Het Beste Leerbedrijf van het jaar. Alle BOL- en BBL-leerlingen worden uitgenodigd om hun leerbedrijf voor te dragen. Hiermee wil de SVGB de leerbedrijven een extra stimulans geven en het belang van goede scholing in bedrij-

16

or thopedische schoentechniek

ven benadrukken. De kwaliteit van de beroepspraktijkvorming binnen leerbedrijven staat hoog op de agenda van de SVGB. Om de kwaliteit nog beter tot uiting te laten komen binnen leerbedrijven, ontwikkelt de SVGB momenteel verschillende ondersteunende middelen voor praktijkopleiders en opleidingsadviseurs. Ook op andere terreinen zet de SVGB zich in voor gespecialiseerde branches. Zo heeft de SVGB sinds mei 2001 een meldpunt op internet in het leven geroepen www.noodlijdendeopleidingen.nl. Hier kunnen beroepsopleidingen die met moeite het hoofd boven water houden of kleine gespecialiseerde opleidingen die uniek zijn in hun soort, zich melden. Om te voorkomen dat deze opleidingen verdwijnen, zet de SVGB zich in. Uiteraard gaat de SVGB ook in 2002 weer deelnemen aan de verkiezing. Binnenkort start de verkiezing van de SVGB weer met een mailing naar alle BOL- en BBL-leerlingen waarmee ze hun leerbedrijf kunnen voordragen.

Boek op de plank Eindelijk…… een serie over orthopedische schoentechniek. In het buitenland en met name Duitsland zijn er al diverse boeken gepubliceerd over ons vak. We mogen ons gelukkig prijzen dat we nu ook in Nederland een serie van een uitstekende kwaliteit boeken hebben. Boeken van niveau, zowel inhoudelijk alsook qua uitvoering. Door: Frans Grol

“Orthopedische Schoentechniek” is de titel van het boek en de subtitel is Anatomie en pathologie. Dit eerste deel uit de serie is gewogen en goed bevonden. Alom in het land hoor je van collegae en aanverwante beroepsbeoefenaren dat dit boek een mooi verzorgd boek is en inhoudelijk een heel goed niveau heeft waardoor het een aanwinst is voor ons vak. Uitgeverij De Dienst in Den Bosch geeft het boek uit in opdracht van de Nederlandse Vereniging van Orthopedische Schoentechnici en het boek is te bestellen onder het ISBN nummer 90-5652-034-2. De kosten voor deze serie bedragen 275 Euro. De boeken zijn ook afzonderlijk te bestellen. Via internet is het boek te bestellen onder www.dedienst.com. Mede dankzij de financiële ondersteuning van het O.F.O.M. fonds is de totstandkoming van deze serie mogelijk gemaakt. Het boek hoort thuis in een serie van zes delen waardoor het straks (eind 2002) een geheel wordt dat een helder overzicht en inzicht geeft over het niveau van de hedendaagse orthopedische schoentechniek. Tevens wordt het in de branche gebruikt als leerboek en vakboek Hierin zien we een duidelijke afspiegeling van de kwaliteit en de professionaliteit van onze beroepsgroep. Meerdere mensen, zowel vanuit ons vak alsook erbuiten, hebben meegewerkt aan deze boeken. De anatomie is duidelijk beschreven in een voor iedereen goed leesbare taal en wordt ondersteund door tal van zwart wit en gekleurde tekeningen. De schetsen zijn helder door hun simpelheid en instructief. Overzichtjes van de diverse assen en structuren zijn goed en overzichtelijk uitgevoerd. Er zijn diverse staatjes met omschrijvingen van benamingen zowel in het Nederlands en in het Latijn en op meerdere manieren wordt aangegeven hoe de biomechanica invloed heeft op ons bewegen en de gevolgen daarvan. Door een heldere uiteenzetting kan de lezer zich een beeld vormen en zal de gegeven informatie een prima ondersteuning zijn in het dagelijks werk van onze vakgenoten. In onze paskamers is een degelijke basis onontbeerlijk om het lopen en bewegen van onze klanten goed te kunnen beoordelen om tot een juist oordeel te komen zodat de meest adequate oplossing mogelijk is. Daarom is het deel over de pathologie ook zo belangrijk. Hier wordt helder aangegeven wat er in een lichaam gebeurt en wat de gevolgen zijn bij afwijkingen. Het boek is niet alleen een studieboek maar ook een naslagwerk. De boeken zijn bedoeld voor studenten en alle andere mensen die in de orthopedische sector werkzaam zijn. Ook voor aanverwante beroepsgroepen zijn deze boeken zeer interessant. Het is een mooi

boekwerk dat menige boekenkast kan sieren. De volgende boeken zullen gaan over orthopedie, maat nemen en leesten, patronen en schachten, onderwerken en als laatste in de serie de orthopedische voorzieningen. Anatomie en Pathologie; eerste deel in de serie Orthopedische Schoentechniek. Uitgave van Uitgeverij De Dienst B.V. te Den Bosch. ISBN 905652034-2. Prijs € 50,-.

juni 2002

17

Nieuw onderwijsconcept maakt gebruik van internet Zowel de reguliere als de contract opleidingen ten behoeve van de orthopedische schoentechniek worden alweer bijna twee jaar uitgevoerd door SVGB-OSLO. In die periode is er veel gebeurd. Het meest zichtbare daarvan is de verhuizing van het Orthopedisch Schoentechnisch Centrum (OSC) naar het nieuwe onderwijscentrum SVGB-OSLO en adaptatietechniek aan de Vlietwal te Nieuwegein. In deze prachtige locatie, grotendeels voorzien van nieuwe apparatuur en mede mogelijk gemaakt door de Orthopedisch Schoentechnische branche, wordt dagelijks gewerkt om de leerling zo goed mogelijk op te leiden. Door: Bas van der Lest

rijk deel van de opleiding van deze leerlingen plaats binnen het leerbedrijf. Door middel van praktijkopdrachten oefent de leerling, de vaak complexe, praktische vaardigheden. Voor de begeleiding van dit proces en om de hoge kwaliteit van de opleiding ook in de toekomst te kunnen garanderen, heeft onderwijscentrum SVGB-OSLO en adaptatietechniek, in nauwe samenwerking met de NVOS de mogelijkheden onderzocht om de kwaliteit nog verder te verbeteren.

SVGB-Teleleren Zowel de reguliere als de contract opleidingen ten behoeve van de orthopedische schoentechniek worden alweer bijna twee jaar uitgevoerd door SVGB-OSLO. In die periode is er veel gebeurd. Het meest zichtbare daarvan is de verhuizing van het Orthopedisch Schoentechnisch Centrum (OSC) naar het nieuwe onderwijscentrum SVGB-OSLO en adaptatietechniek aan de Vlietwal te Nieuwegein. In deze prachtige locatie, grotendeels voorzien van nieuwe apparatuur en mede mogelijk gemaakt door de Orthopedisch Schoentechnische branche, wordt dagelijks gewerkt om de leerling zo goed mogelijk op te leiden. Het onderwijscentrum SVGB-OSLO en Adaptatietechniek verzorgt een groot aantal korte cursussen voor her- of bijscholing. Daarnaast volgen een kleine 100 leerlingen een duale opleiding (BBL) in het reguliere traject. Naast de lesdag(en) vindt een belang-

18

or thopedische schoentechniek

In Nederland hebben diverse universiteiten en hogescholen het “afstandsleren” zoals dat heet, reeds met succes ingevoerd. Binnen het middelbaar beroepsonderwijs bestaan echter nog geen concrete voorbeelden. Onderwijscentrum SVGB-OSLO en adaptatietechniek, ondersteunt door de NVOS, start in september 2002 met het pilot project: SVGB-teleleren. Daarbij volgen leerlingen Orthopedisch Schoentechnisch Vakkracht (niveau 1) een (klein) gedeelte van hun opleiding via afstandsleren. SVGB-OSLO en NVOS verwachten dat de opleiding op deze manier aantrekkelijker wordt en beter toegankelijk. Ook hopen we dat de communicatie tussen leerling, praktijkopleider, docenten en opleidingsadviseur nog beter zal worden. Tenslotte verwachten we dat de opleiding flexibeler zal worden doordat de leerling minder vaak naar Nieuwegein hoeft te komen en kan leren op het moment dat het leerbedrijf en leerling uitkomt.

Wat is leren op afstand? Leren op afstand is een onderwijsconcept waarbij kennisoverdracht tussen praktijkopleider, docent en leerling plaatsvindt via een web-site op het internet. Op deze website heeft iedere leerling, praktijkopleider en docent zijn of haar eigen pagina. Op deze manier wordt het weekrooster, het huiswerk, de BPV-opdrachten en het lesmateriaal op maat aangeboden aan de leerling. Daarnaast heeft iedere gebruiker een eigen e-mail adres, kan er een agenda worden bijgehouden en kan er gedicusieerd worden in een chatroom. Ook de praktijkopleider en de docent kunnen op deze manier met elkaar communiceren. Leerlingen kunnen samen aan een werkstuk werken met de shared work space en er kan gereageerd worden op vaktechnische stellingen. Natuurlijk zal het afstandsleren niet in de plaats komen van het huidige onderwijs. Afstandsleren is een handig hulpmiddel dat het onderwijs attractiever, flexibeler en individuelere gericht kan maken.

De voorbereidingen Naast het ontwikkelen van de site, het aanpassen van het onderwijsmateriaal, het scholen van docenten heeft er onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden van SVGB-teleren binnen Orthopedisch Schoentechnische leerbedrijven. De bedoeling is dat er binnen elk leerbedrijf een computer komt te staan die aangesloten is op het internet.. Hiermee kunnen zowel de leerling als de praktijkopleider werken. Er is onderzoek gedaan naar de ICT kennis van de huidige leerlingen. Daaruit blijkt dat een overgrote meerderheid al over een behoorlijke kennis beschikt. De komende maanden zullen gebruikt worden voor het testen van de site, de scholing van docenten en de onderwijskundige voorbereiding. In september 2002 zullen de 1e jaars leerlingen en praktijkopleiders Orthopedische Schoentechniek na een korte introductiecursus voor het eerst kennis maken met SVGB-teleleren.

Gezonde voeten Als orthopedisch schoentechnicus behandelt U dagelijks patienten met abnormale voeten. Niet alleen abnormale voeten moeten worden behandeld. Ook gezonde voeten moeten (door hun eigenaren) worden behandeld om goed gezond te blijven. Hierover schreef Dick Arendshorst een boekje dat is uitgegeven door de Consumentenbond in de serie “Feiten over…” Door: P.J.A. ten Hengel

Slechte voeten In de inleiding schrijft hij dat de Nederlanders de slechtste voeten van Europa hebben!! Twee derde van de Nederlanders heeft een voetaandoening waarvan een schimmelinfectie de meest voorkomende is. In deze inleiding worden ook nog andere interessante getallen vermeld: geschat wordt dat in een mensenleven 100.000 tot 180.000 km te voet wordt afgelegd. Vergeleken met het onderhoud dat wordt besteed aan een auto die een dergelijke afstand aflegt is in het in het algemeen pover gesteld met de aandacht die aan het onderhoud (de verzorging) van de voet wordt besteed. Klachten Na de inleiding is er een ruim hoofdstuk over voetklachten. De oorzaak van een aantal voetklachten wordt beschreven evenals de daarbij passende behandeling. Er wordt veel praktische informatie gegeven; deze kan ook voor de orthopedisch schoentechnicus van belang zijn. Wat iemand zelf aan zijn voeten kan doen om deze gezond te houden wordt in het volgende hoofdstuk beschreven Deze heel praktische adviezen betreffen vele onderwerpen: van puur hygienische adviezen tot verzorging van nagels en het kopen van goede schoenen. Veel hulp mogelij k

Als er ondanks alle genoemde zaken toch nog klachten ontstaan is er (uiteraard) hulp mogelijk. Een uitgebreid arsenaal aan hulpverleners passeert de revue. Een van die mogelijkheden is (overigens als laatste genoemd!) de orthopedisch schoentechnicus. Naar mijn mening is het zinvol om deze veel eerder in te schakelen; immers bij afwijkingen van de voetvorm moet er altijd

iemand beoordelen of de voet nog past in confectieschoenen of dat gedacht moet worden aan ander schoeisel. Een andere discipline die in het boek niet of nauwelijks wordt genoemd is de revalidatiearts (m.i. een omissie).

boek met veel praktische informatie. Vele alledaagse problemen en de oplossingen daarvoor worden beschreven. Alhoewel het boekje primair is bedoeld voor de leek zal de orthopedisch schoentechnicus er ook zinvolle informatie uit kunnen halen. Bovendien is het zinvol dat hij van het bestaan ervan op de hoogte is zodat hij zijn patient er in voorkomende gevallen naar kan verwijzen. Op een aantal punten is er zeker kritiek mogelijk. Zo is de rol van een aantal hulpverleners (schoentechnici/revalidatieartsen) onderbelicht. Begrippen als semiorthopedisch schoeisel worden wel genoemd maar niet of nauwelijks uitgelegd. Het begrip OVAC wordt niet genoemd. Verder worden er een aantal verbanden gelegd waar ik het wetenschappelijke bewijs nog niet van heb gezien. Ik doel hier bijvoorbeeld op het verband dat gelegd wordt tussen een doorgezakte voorvoet en klachten van hoofdpijn en rugpijn; en bijvoorbeeld de relatie tussen hoge hakken en artrose van de knien. Verder twijfel ik aan de uitspraak dat “de meeste artsen ervan overtuigd zijn dat (half)hoge hakken de oorzaak zijn van veel rugklachten”

Schoenen kopen

In een uitgebreid hoofdstuk worden vele tips gegeven waarop te letten bij het kopen van schoenen. Als de schoenen dan gekocht zijn dienen ze worden te onderhouden. Ook hier worden vele - in mijn ogen zinvolle adviezen gegeven. Het boek wordt afgesloten met een hoofdstuk kindervoeten en een hoofdstuk over sporters en blessures die mogelijk zijn te wijten aan niet adequaat schoeisel.

Samenvatting Het boekje “Gezonde Voeten” bevat met name voor de leek veel nuttige informatie. Er zijn veel verwijzingen naar internetsites waar verdere informatie kan worden verkregen (ook de site van de NVOS wordt genoemd). Op een aantal punten behoeft de volgende editie mijns insziens enige bijstelling. Literatuur D. Arendshorst: Gezonde Voeten, ISBN 90 4390.362.0

Commentaar

Het boekje “Gezonde Voeten” is een vlot geschreven leesbaar

juni 2002

19

Oplossing voor voetproblemen

A-symmetrische vetersluiting Door: Harry Diepstraten

De A-symmetrisch vetersluiting kan een oplossing bieden bij voetulcera op de wreef (zie foto afbeeldingen).

De sluiting wordt meer naar de zijde gericht zodat de rand van de tong en de druk van de ringgaten van de sluiting, totaal geen druk op de gevoelige plek kan geven. Kies hierbij voor een rijgmolliëre sluiting waarin je toch een soort derby opening maakt om de voet een brede vlotte instap te geven. Ik kies voor dit systeem omdat je bij de normale derbysluiting het probleem krijgt dat de trens net op een kwetsbare plek komt te liggen! Als je tot deze sluiting overgaat moet je goed nagaan of je deze zo kunt construeren dat deze minder opvalt. Het ziet er altijd enigszins “orthopedisch” uit als je het zo doet maar het is wel functioneel om te doen. Eén van de mogelijkheden om deze sluiting minder te laten opvallen is door de schoen van bedrukt of geprent leer te maken. Géén verschillende kleuren te gebruiken in de details en het ontwerp rustig houden. De sluiting in een los kapje of is in een plateau verwerkt: zie tekeningen op de volgende pagina.

20

or thopedische schoentechniek

Een bedrijf dat regionaal toonaangevend werkt op het gebied van orthopedisch schoeisel, voet- en schoentechnische verzorging. Zoekt op korte termijn een:

assistent orthopedisch schoentechnicus niveau 2 &

Orthopedisch Schoentechnische vakkracht niveau 1 Werkzaamheden: Uw werkzaamheden zullen in eerste instantie van technische aard zijn, ter ondersteuning van de paskamermedewerkers. Wij verwachten van u dat u alle orthopedische - technische handelingen kunt uitvoeren, dat u zich verantwoordelijk voelt voor de werkzaamheden die u en uw collega’s produceren, dat u zelfstandig en in teamverband kunt werken, u bent creatief en toont initiatief. Herkent u zich in dit profiel, dan bieden wij u een uitdagende en afwisselende functie. Uw toekomstmogelijkheden bij Kemerink Orthopedie b.v. zijn afhankelijk van uw technisch kunnen, initiatief, betrokkenheid en motivatie. Sollicitatieprocedure: Bent u geïnteresseerd in deze functie, stuur dan uw sollicitatiebrief, voorzien van CV aan:

Kemerink Orthopedie

t.a.v. dhr. J.T.M. Haagen Radewijnsstraat 8 • 8022 BG Zwolle

• Telefoon 038 - 453 13 37

Orthopedisch schoeisel • Semi-orthopedisch schoeisel • Steunzolen • Correctiezolen • Podo posturaal therapie • Pedicure • Loophulpen • Aanpassing (sport)schoeisel • Levering via alle zorgverzekeraars

juni 2002

21

Een cursus toegelicht

Schachten maken Onze rubriek ‘een cursus toegelicht’ wordt goed gelezen en dus gaan wij ook in het nieuwe jaar weer enthousiast door met het ‘belichten’ van de cursussen die in ons vakgebied worden gegeven. Helaas beginnen de meeste cursussen pas weer in het nieuwe jaar (2003!) en benadrukt de SVGB dat deze cursussen onder voorbehoud worden gegeven. Vooral het aantal aanmeldingen hebben invloed op het al dan niet doorgaan van de bijscholingsmodules. Reden genoeg om deze rubriek te blijven lezen en bij interesse direct contact op te nemen met de SVGB. Docent Jaco de Jong licht de cursus ‘schachten maken’ toe. Hij doceert de lessen van Schachten maken deel 1 (voor beginners) en Rudie Kasmarek is docent Schachten maken deel 2 (voor gevorderden). Door: Mariska van Vondelen

Als 20-jarige nam Jaco de Jong het bedrijf De Jong Orthopedie B.V. in Laren van zijn vader over. Gediplomeerd en dolenthousiast. Opgegroeid in de zaak. En, zoals hij zelf zegt, stond zijn vader boven zijn wieg met een hamer en mes. Dit alles om Jaco al vroeg te laten kennismaken met het orthopedische schoenmakersvak. Lesgeven vindt De Jong vooral heel erg leuk. Kennis overdragen en zien dat anderen met de opgedane foefjes en handigheden aan de slag kunnen, zijn de belangrijkste drijfveren voor deze inmiddels 41-jarige orthopedische schoentechnieker. Maar wat hijzelf het leukst vindt is het vanaf een foto een paar schoenen maken.

Hoe gaat de nieuwe cursus heten? Schachten maken deel 1 en 2. De cursus bestaat uit twee modules. De beginnerscursus, waar ikzelf de lessen doceer en de cursus voor gevorderden, die wordt gedoceerd door Rudie Kasmarek. Voor elke module kan apart wor-

22

or thopedische schoentechniek

aan praktijklessen. In het huidige onderwijs is het anders, maar toch blijft onze cursus nuttig voor mensen die creatief praktijkervaring in het schachten maken willen opdoen en de praktijkervaring is nodig om het diploma orthopedische schoentechnicus te behalen. den ingeschreven. Tijdens de cursus wordt gewerkt met leer. De leerlingen krijgen huiswerk mee, ze moeten patronen maken voor leesten en ze leren het stikken van modellen. In het begin werken we met vaste opdrachten en op de laatste dag van de cursus kunnen ze aan de hand van een zelf meegebrachte foto of model een schacht maken. Dat is altijd leuk. Zo ervaart de leerling zelf dat bijvoorbeeld een sportschoen ook aangepast kan worden aan de wensen van de klant. Niet te vergeten de creativiteit die je in zulke modellen kunt leggen.

Voor wie is deze cursus bedoeld? Schachten maken deel 1 is

Hoe is deze cursus ontstaan? Zo’n tien jaar geleden

Waar en wanneer wordt deze cusus gegeven? In de

werden Rudie Kasmarek en ik benaderd door de heer Boermans (oprichter OSC Utrecht) gevraagd een praktijkcursus te ontwikkelen met als thema schachten maken. Het reguliere onderwijs voorzag niet in praktijklessen. Daar werd theorie onderwezen, terwijl er grote behoefte was

SVGB locatie in Nieuwegein. Elk deel van de cursus bevat 6 lessen (in totaal dus 12) die in de avond worden gegeven. De voorlopige cursusdag is dinsdag van 16.30 tot 21.00 uur. Voor info: SVGB, de heer Herijgens, tel. 030-6036756. Of : Jaco de Jong, tel. 035-5315645

bedoeld voor mensen die totaal geen praktijkervaring hebben met het maken van schachten. Deel 2 is juist bedoeld voor mensen die al enige ervaring hebben en behoefte hebben aan verdieping van het vak. Vaak zijn dat mensen die in een bedrijf werken waar het schachten maken wordt uitbesteed. Zij hebben niet de mogelijkheid om in het bedrijf praktijkervaring op te doen en daar voorziet deze cursus heel goed in. Vooral nu in het nieuwe pand van SVGB in Nieuwegein alle nieuwe apparatuur tot onze beschikking staat.

juni 2002

23