Immorele kunst. is het geweten van onze cultuur

Het Probleem

Immorele kunst is het geweten van onze cultuur

Het argument Voorbeelden Koons Dumas

Hogeschool der Kunsten, Utrecht

Evaristti Orlan Campbell King Sierra

Rob van Gerwen, Wijsbegeerte, Universiteit Utrecht

Wat is kunst? Historische Definitie Van Gerwen

Immorele kunst

11 mei 2009

1 / 20

Marina Abramowicz, Rhythm 5

Het Probleem Het argument Voorbeelden Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King Sierra


Immorele kunst

2 / 20

Wanneer is materiaal artistiek?

Het Probleem I

I

Kunst is een autonome culturele praktijk (artistieke houding) . . . waarin herhaalbare gebeurtenissen zich aan de zintuigen voordoen

Het argument Voorbeelden Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King Sierra

I

Wat te doen met . . . 1. Concept kunst? 2. Relationele kunst? 3. Autonome kunstwerken die immoreel zijn?


Immorele kunst

3 / 20

Het Probleem

1. Concept kunst richt zich alleen op de geest, los van de zintuigen (of ze verdient haar naam niet—alle kunst heeft immers conceptuele componenten) 2. Relationele kunst substantiveert rituele aspect van de kunstpraktijk (parasiteert daarop) 3. Gaat om reikwijdte van de kunstpraktijk: is het wel kunst als het immoreel is?

Het argument Voorbeelden Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King Sierra


Immorele kunst

4 / 20

De pointe van mijn betoog is . . .

Het Probleem

1 Immorele kunst is een nieuwe kunstvorm •

Gekenmerkt door een nieuwe fenomenologie • •

een nieuw materiaal en een nieuw procedé

Het argument Voorbeelden Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King

2 Immorele kunst maakt onze morele intuïties voelbaar •

Ze is het geweten van onze cultuur

Sierra


•

•

Niet door óver immorele gebeurtenissen te gaan (inhoud), maar door immoraliteit als procedé te hebben (materiaal)

Immorele kunst

5 / 20

Het Probleem Het argument Voorbeelden I

Kan kunst wel immoreel zijn? Ze is toch autonoom?

Koons Dumas Evaristti Orlan

I

Voorbeelden

Campbell King Sierra


Immorele kunst

6 / 20

I I

Gregor Schneider wil stervende tentoonstellen Marco Evaristti • •

verft ijsberg rood schildert met stervende goudvissen

I

Orlan: cosmetische chirurgie

I

Wolfgang Flatz: stier uit helicopter

I

Peter Witkin manipuleert lijken voor foto’s

I

Tinkerbell biedt kuikens te koop voordat ze vergast worden


Wat is kunst? Historische Definitie

I

Van Gerwen

Immorele kunst

L.A. Raeven, anorectische tweeling

7 / 20

Jeff Koons, Made in Heaven (fotografie) Net also hij vrijt met zijn toenmalige vrouw Cicciolina (geen intimiteit hier)

Marlene Dumas (schilderkunst) it’s done if I say it is & Copper



Immorele kunst

9 / 20

Marco Evaristti Goudvissen in blender & Geverfde ijsberg

Orlan, La Re-incarnation de Sainte-Orlan, 1987



Immorele kunst

11 / 20

Orlan Columbian Self-Hybridation, 1998

Kan het kunst zijn als de grenzen met de moraal overschreden worden? Andrew Campbell, 2007, Suicide Bomber & Joel-Peter Witkin, Head



Immorele kunst

13 / 20

James King, “Dressing the Meat of Tomorrow”, MOMA, NY! DNA als kunst: van patroon, via mal naar steak Het Probleem Het argument Voorbeelden Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King Sierra


Immorele kunst

14 / 20

Santiago Sierra “Sulabh international, India, 2005” & “245 Cubic Metres, 2006”

Salamanca, Spanje, 2000 & Tate Modern, Londen, 2008 Verslaafde prostitué’s laten voor shot heroïne een streep van 160cm op hun rug tatoeëren & Daklozen staan uurlang t.o. muur, voor overnachting



Immorele kunst

16 / 20

Historische Definitie

Het Probleem Het argument Voorbeelden I

Iets is een kunstwerk als duidelijk is hoe het ervaren moet worden—omdat dat lijkt op hoe eerdere kunst ervaren werd; correct en zo bedoeld door iemand die daarover gaat

Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King Sierra

Wat is kunst? Historische Definitie

I

Maar: absoluut nieuwe kunst?

Van Gerwen

Immorele kunst

17 / 20

Ethisch Autonomisme Fenomenologische specificaties

Het Probleem Het argument I

I

“Hoe het ervaren moet worden” hangt af van het procedé—bij voorbeeld: verf op canvas Maar wat maakt dit artistiek?—Dat er meesterwerken mee zijn gemaakt

Voorbeelden Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King Sierra

Wat is kunst? I

I

Wat is het gevolg?—Dat het publiek het dit procedé toestaat om een artistieke houding te eisen

Historische Definitie Van Gerwen

Immorele kunst

Kunst is een praktijk

18 / 20

Ethisch Autonomisme

Het Probleem Het argument

Een kunstwerk is een bewerking, volgens bepaalde artistieke procédé’s, van iets materieels, waarin mensen kunsthistorische intenties realiseren, die in het ideale geval bij hun publiek een belangrijk geachte reflectieve ervaring teweeg brengen, waarin men met het werk meedenkt en -voelt zonder rechtstreeks naar die gedachten en gevoelens te handelen.

Voorbeelden Koons Dumas Evaristti Orlan Campbell King Sierra


Immorele kunst

19 / 20

Immorele kunst 1. Procedé: a. Levend materiaal of de natuur (passief) ingezet voor kunst . . . •

daarom geen instantie van andere kunstvormen

. . . impliceert kijker •

Treedt diens morele ruimte binnen

b. Is publiek . . . •

niet privé

. . . maar wel in de kunst praktijk •

niet in publieke ruimte (Martijn Engelbregt, 2003; Jonas Staal, Wilders bermmonumenten, 2005; Londense kunstenares, bommelding)



Immorele kunst

2. Artistiek verdienstelijke voorbeelden? •

Santiago Sierra!

20 / 20

Immorele kunst. is het geweten van onze cultuur

Recommend Documents