SPORT
URBAN LIVING
‘Hallo allemaal, daar zijn we weer’
PUZZEL MEE EN WIN!
Ikea voor gevorderden
Maak deze week kans op een
Woon je klein en heb je veel boeken? Stop ze in je stoel!
Ruud van Nistelrooy is terug. Zijn vrienden zeiden na het WK: ‘Jij had ’m er wél ingeschoten.’
18
Lenco full HD LED-TV Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.
10
2 Donderdag September 2010
Dagelijks winnen Cryptogrammen Tips & Trucs boek
WWW.DEPERS.NL
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Het waren goede gesprekken (en ze zijn nog niet afgelopen) Het CDA bleef lang aan de macht door zijn principes te vergeten, maar verkeert nu in crisis. Ab Klink ontdekte ze pas weer toen er een akkoord was met de PVV. Kustaw Bessems DEN HAAG
...
De brief waarin Ab Klink concludeert dat hij definitief niet wil samenwerken met de PVV, wekt de indruk dat hij de laatste vijf jaar op een onbewoond eiland doorbracht en pas net aan de onderhandelingstafel kennis heeft gemaakt met het fenomeen Geert Wilders.
EERST
Daar komen de iPadkillers Apple is alleenheerser op de tabletmarkt die het zelf creëerde. Nog even. Want zo ongeveer ieder bedrijf dat iets met computerchips doet, weet inmiddels: de moderne mens overleeft niet zonder zo’n tablet op schoot. Zelfs Microsoft pocht: ‘We gaan ongelofelijk veel verkopen.’
Lees meer op pagina 4
Want waar is Klink achter gekomen? Dat Wilders de immigratie wil bemoeilijken en Marokkaans-Nederlandse criminelen wil uitzetten om de islamisering te stoppen. En daarom wil Klink geen gedoogsteun van de PVV. Ook al lag het akkoord er. Het zou volgende week donderdag worden gepresenteerd. Wilders kondigde volgens Klink aan dat hij daarbij een ‘volstrekt en totaal ander verhaal’ zou houden dan VVD en CDA. ‘Hij voorspelde dat de hoofden van de coalitiepartijen rood zouden kleuren.’ Maar alle bezwaren die Klink noemt, had hij al kunnen hebben aan het begin van de onderhandelingen,
toen het CDA met de PVV overeenkwam dat die anti-islamitische beweging haar visie zou houden en vrij zou blijven om die te uiten.
Broodtrommeltje Pas heel laat bracht Klink fractie en partijbestuur op de hoogte van zijn ‘intuïtieve ongemak’. ‘Deze informatiepoging biedt geen perspectief voor de toekomst van Nederland en die van de christendemocratie.’ De partijen konden het wel eens worden over maatregelen, maar niet over motieven. Klink noemt het inburgeringsbeleid: VVD en CDA willen hogere eisen om mensen kansen te geven, de PVV om mensen buiten
UIT & THUIS
Melk komt uit een koe Stedelingen gaan de boer op
13
de grens te houden en de islamisering te remmen. ‘Hoe voelt de moslima zich die op maandagochtend met haar broodtrommeltje naar de verplichte inburgeringscursus gaat?’ Klink noemt ook de maatregel om criminelen met de Marokkaanse nationaliteit hun Nederlandse paspoort te ontnemen – een straf die de partijen kennelijk wilden introduceren. ‘Hoe ervaart de officier van justitie dat terwijl één fractie dat wil om de islamisering tegen te gaan?’ Het CDA zou zich voortdurend moeten verdedigen: is het wel christelijk? Is het wel democratisch? Wat zich wreekt, is dat het CDA al decennia macht behoudt door in een
GROEI
‘We zaten highfivend in de auto.’ Oscar Meijer weet het bijna zeker: zonnen onder de douche wordt een hit. Pagina 9.
kleurloze middenpositie mee te deinen met maatschappelijke trends. Desnoods met de Wilderstrend, was de houding. Zo’n nieuwe beweging kan immers worden doodgeknuffeld en de samenleving gesust. Oók Klink dacht er zo over, melden goed ingevoerde bronnen. Maar hij kwam klem te zitten. Tussen Wilders die zich niet líet knuffelen en tussen partijbonzen als Ruud Lubbers, Cees Veerman en de huidige minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin die in de samenwerking met Wilders een ramp voor het land zien én voor de partij. 1 Lees ook pagina 2
GAMES
Schieten op een minaret Justitie in Oostenrijk onderzoekt de toelaatbaarheid van een computerspel van de Oostenrijkse Vrijheidspartij waarin minaretten worden beschoten tegen een achtergrond van Alpen. De islamitische gebedshuizen worden in het spel steeds groter. Wie een minaret ‘elimineert’ scoort punten. Binnen een dag werd het al door 36.000 mensen gespeeld.
Eerst
2
LANGE POTEN
Het verval van het CDA (zetels/jaar)
...
FOTO: HOLLANDSE HOOGTE, GRAPHIC DE PERS
PETER
MIDDENDORP
I
n een krantenprofiel over Ab Klink viel te lezen dat hij is opgegroeid tussen de kroketten en frikadellen van de snackbar van zijn ouders in een Zeeuws dorp, en dat hij als jongvolwassene in de grote stad een crisis heeft gehad. Zelf ben ik opgegroeid tussen de droogrekjes van het warenhuis van mijn ouders en mocht ik als jongvolwassene ook een crisis beleven. Een opvoeding tussen kroketten en droogrekjes is vermoedelijk een goede voorbereiding op een crisis. Een beetje religie doet de rest. Misschien is een crisis niet veel anders dan geconfronteerd worden met het grote gat tussen de werkelijkheid en het beeld dat je daarvan voorgeschoteld hebt gekregen, tussen je werkelijke en gedachte zelf. Omdat je niet weet hoe het gat te vullen, spring je er zelf maar in. Op het hoogtepunt van de crisis bevond ik mij ’s nachts op een landweg voor de woning van een schilder, die ik die avond had ontmoet. Het was aardedonker. Het enige licht kwam uit een vierkant raampje in de woning, waardoorheen ik de schilder met ontbloot bovenlichaam een boksbal zag bewerken. Misschien had hij ook wel een crisis. Ik zette het op een rennen, zo snel als het ging sprintte ik voor de crisis uit het donker in. Na enkele minuten werd ik al ingehaald door de schilder in zijn auto. Hij stapte uit, zette de ellebogen op het dak. ‘Wat was dat nou?’ vroeg hij. Achteraf was het gemakkelijk: ja, crisis. Toen haalde ik de schouders op. Crisisgevoelige mensen doen er verstandig aan beschutting te zoeken – buiten loeren kwaad en gevaar. Na de crisis werd Klink zeer actief in het CDA en stortte hij zich op de ontwikkeling van het christendemocratische gedachtegoed. Zelf heb ik na enige omzwervingen, sommige vrolijk, in dit hoekje plaatsgenomen. Iedereen gelukkig, al doet de aanblik van een droogrekje me nog altijd verzinken in droeve overpeinzingen over hoe ver je eigenlijk van jezelf af kunt drijven. Misschien hebben de vierentwintig kroketten van snackbar Piet Patat die de CDAfractie tijdens de crisisvergadering liet aanrukken op Klink een vergelijkbaar effect gehad. 1
Formatie Ineenstorting CDA
Stap voor stap de afgrond in De val van de christendemocraten lijkt wel een beurscrash. Hoe het CDA op het ravijn afkoerst. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
Wat is de reden dat de CDA-kiezers weglopen bij hun partij? Is dat de potentiële samenwerking met de antiislamitische PVV van Geert Wilders? Nee, dat is het niet. Het is de onenigheid binnen de club, die de CDAstemmer tegen de borst stuit. Tweederde van de CDA-kiezers vindt dat Maxime Verhagen de ruimte moet krijgen om de besprekingen met de VVD en de PVV af te ronden, blijkt uit een enquête onder 1.200 mensen die in juni op het CDA hebben gestemd blijkt uit het EenVandaag Opiniepanel. Zelfs als deze onderhandelingen mislukken mag hij van de CDA-kiezers gewoon aanblijven. Als het gaat om de vraag wie de komende jaren de klus moet klaren ein-
Pakistan
Poll op DePers.nl
Het Pakistaanse leger heeft 62 militanten, een aantal van hun gezinsleden en anderen gedood tijdens een operatie in het noordwestelijke Khyberdistrict aan de grens met Afghanistan. Dat hebben Pakistaanse autoriteiten woensdag gemeld. Deze radicaal-islamitische strijders zouden op het punt hebben gestaan zelfmoordaanslagen te plegen. Daarbij gebruikten zij burgers en familieleden als menselijk schild.
Negen jaar na de aanslagen op de Twin Towers in New York is de meeste gevoeligheid bij lezers van DePers.nl weggeëbd. Alles moet die dag kunnen, blijkt uit onze poll. Zelfs een vliegles. Nog geen 3 procent van onze stemmers heeft z’n bedenkingen bij zo’n maagdelijk vluchtje, hoewel daar op de site nog wel wat discussie over is. U heeft blijkbaar ook geen probleem met een wild verjaardagsfeestje die dag: een overweldigende 0 procent van de stemmers in onze
digt Verhagen op één, Verkeersminister en tijdelijk ex-kroonprins Camiel Eurlings op twee, en minister van Financiën Jan Kees de Jager op drie. CDA-minister Ab Klink – die wil stoppen met onderhandelen – eindigt pas op een vijfde plaats, zelfs nog na Jan Peter Balkenende die op de avond van de verkiezingsnederlaag op 9 juni zijn conclusies trok en de politiek verliet.
Grumpy old men Wat op 12 augustus begon met een relatief kleine actie van 44 CDA-leden, onder wie twee oud-Kamerleden Sytze Faber en Ton de Kok in dagblad Trouw groeide langzaam uit tot een luid gekrakeel van boze CDA’ers. Eerst waren het grumpy old men Willem Aantjes en Dries van Agt. Maar na die usual suspects kwam er meer. Op 26 augustus was het Ruud Lubbers die als eerste per brief zijn ongenoegen liet blijken over de coalitieonderhandelingen, die hij als formateur nota bene zelf in gang had
LEGER DOODT ALLES MAG OP 11 SEPTEMBER MILITANTEN
poll zou op 11 september de slagroomtaart laten staan. Een goede terreurgrap maken kan ook. Iets meer dan 7 procent zou z’n lach proberen in te houden, maar de overige 92,7 procent buldert vrolijk. Sterker: bijna 70 procent vindt dat er die dag überhaupt over niets moeilijk moet worden gedaan. Het islamitische Suikerfeest is wel een pijnpuntje. Het einde van de Ramadan valt dit jaar op 9/11, maar bijna 18 procent krijgt daar liever zo min mogelijk van mee.
Zo vader, zo zoon
Sporenonderzoek
Voortaan verjaart de Wit-Russische dictator Aleksandr Loekasjenko een dag later, op 31 augustus. Tegelijk met zijn 6-jarige zoon.
De vermoedelijke dader van een inbraak in het Gelderse Hattemerbroek liet afdrukken van zijn achterwerk na op de kopieermachine.
gezet. Ook dat wordt hem door de CDA-kiezer niet in dank afgenomen. Slechts 11 procent van de CDA-kiezers is positief over het in de pen klimmen van de oud-premier, zo constateerde De Hond. Liefst 69 procent vindt het een slechte actie.
Onenigheid binnen hun partij is wat de CDA-kiezers nu het meeste stoort. Op 28 augustus gaf oud-minister Cees Veerman al een voorzet met zijn roep om de onderhandelingen te staken. ‘Een afsplitsing dreigt’, zo kondigde hij toen al aan. En op 1 september was daar dus het 5 A4’tjes tellende epistel van Ab Klink. Het feit dat de ene top-CDA’er na de andere in de pen klom om per brief te laten weten dat zij het niet zien zitten heeft de
partij geen goed gedaan. In de 28 jaar dat de Politieke Barometer bestaat hebben de christendemocraten er nog nóóit zo slecht voor gestaan. En ook in de 34 jaar die Maurice de Hond al rondloopt in het wereldje is het nog niet zo erg geweest. Stond het CDA pak ‘m beet een jaar gelden nog op een comfortabele kleine veertig zetels. Waar CDA’ers na de desastreuze verkiezingsnederlaag van 9 juni – van 41 naar 21 zetels – dachten dat het bijna niet slechter kon, blijkt dat bijna drie maanden na dato een illusie. Nu zijn dat er nog maar 15, een luttele 10 procent van de stemmen. Niet het feit dat mensen zich bij hun stemgedrag niet alleen meer laten leiden door hun geloof, maar het gekrakeel speelt nu de voornaamste rol in het zetelverlies. Klink gokte, maar gokte verkeerd zo lijkt het. Waar eerst het geluid tegen de PVV-onderhandelingen steeds harder klonk, klinkt nu de roep om tóch door te gaan juist alsmaar luider. 1
Argus CDA-crisisoverleg achter gesloten deuren
Eerst
Terreurdreiging
JEMENIETEN VRIJGELATEN De twee Jemenitische mannen die maandag op Schiphol werden opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij het voorbereiden van terroristische misdrijven, zijn vrijgelaten. Het tweetal kwam maandag aan met een vlucht vanuit Chicago. Er zijn geen aanwijzingen dat het duo iets strafbaars heeft gedaan, en ze zijn niet langer verdacht.
Crisis Geen nieuwe huizen, dan ook geen vooruitzicht op werk
De bouw heeft studenten vrijwel niets meer te bieden
3
Groot-Brittannië
Gordon Brown maakte Tony Blair horendol Veel is er al gespeculeerd over de animositeit destijds tussen premier Tony Blair en zijn ‘chancellor’ Gordon Brown. Het blijkt nog erger dan men dacht.
Veel te weinig studenten beginnen nog aan een bouwopleiding, omdat er nauwelijks nog stageplekken te verdelen zijn.
Redactie buitenland AMSTERDAM
Eveline Domevscek
Den Helder
EX-TROTSER KRIJGT GELD De opgestapte Helderse wethouder Paul Walgering van Trots op Nederland maakt de komende twee jaar gebruik van de wachtgeldregeling. Dit is hij overeengekomen met het gemeentebestuur van Den Helder. Walgering trad eind vorige maand af vanwege meningsverschillen met de Helderse gemeenteraadsfractie van Trots op Nederland.
Ryanair
NOODLANDING DOOR THEE Een vliegtuig van Ryanair is gedwongen om een noodlanding te maken in Duitsland, nadat een vrouw een kopje hete thee over zichzelf had gemorst. In Bremen is de 56-jarige vrouw direct behandeld aan brandwonden. Het toestel, onderweg van Liverpool naar Poznan, vloog verder zonder de vrouw. Zij is later met de trein doorgereisd.
Top Gear
STIG ONTHULT IDENTITEIT De mysterieuze coureur van het populaire Britse autoprogramma Top Gear, The Stig, heeft woensdag in een rechtszaak officieel zijn identiteit bekend gemaakt. De man in witte race-overall blijkt coureur Ben Collins. De BBC verloor een gerechtelijke procedure om te voorkomen dat Collins zich via een autobiografie bekend zou maken. Juist vanwege zijn anonimiteit werd The Stig een sleutelfiguur in het programma.
Eis tegen Henk B.
20 JAAR VOOR BIJLMOORD Het OM heeft 20 jaar cel geëist tegen Henk B. voor de moord op een 47-jarige Helmonder. Vorig jaar zou Henk B. zijn stadgenoot met een bijl hebben bewerkt. Daarna zou hij buren hebben uitgenodigd om naar het lichaam te komen kijken. B. leek daarmee volgens het OM ‘trots’ op zijn daad. Volgens B’s advocaat handelde de verdachte uit zelfverdediging. Op 15 september doet de rechtbank in Den Bosch uitspraak.
...
AMSTERDAM
...
Steeds weer hetzelfde muurtje opbouwen op een nagebootste bouwplaats om het daarna weer net zo hard af te breken: het kan spannender. Maar de mbo-studenten die dit doen, zijn tenminste nog bezig met het vak dat ze willen uitoefenen. Het afgelopen schooljaar hadden dat er veel meer kunnen zijn, als de bouwopleidingen hun studenten een stageplaats hadden kunnen aanbieden. Dat konden ze niet; ze kregen dan ook 30 tot 40 procent minder inschrijvingen dan het jaar ervoor – een verschil van zo’n 1.500 studenten. Joep Jansen, hoofd marktinformatie bij het kennisinstituut van de bouw- en infrasector Fundeon, stelt dat een deel van de geïnteresseerde jongeren door het gebrek aan stageplaatsen niet aan zijn ‘beroepsbegeleidende leerweg’ kan beginnen. ‘Een ander deel meldt zich niet eens aan, omdat ze ontmoedigd zijn door alle negatieve berichten over de bouw.’
‘Over twee jaar wordt geschreeuwd om goede vakmensen.’ HOLLANDSE HOOGTE
‘Jongeren zijn ontmoedigd door negatieve berichten over de bouw.’ Joep Jansen, bouwinstituut Fundeon
Brandbrief Voor aankomend schooljaar zijn de vooruitzichten niet veel beter. Het gevolg? Veel teleurgestelde studenten nu en te weinig opgeleide bouwvakkers over een aantal jaar. De Groningse commissaris van de koningin Max van den Berg is het zat. Maandag stuurde hij een brandbrief naar overheden en woningcorporaties in Noord-Nederland. ‘Procedurele obstakels’ voor geplande bouwprojecten moeten zo snel mogelijk verdwijnen, vindt hij. In het Noorden zijn studenten nog nét iets kwetsbaarder, zegt Jansen. ‘Daar is minder bouwvolume.’ Ook hebben leerlingen daar minder mogelijkheden, omdat ze voor werk verder moeten reizen dan leerlingen elders en dus tegen hogere kosten aanhikken. ‘Gro-
ningen en het noordoosten van Drenthe vormen het grootste probleem, zij zitten overal ver vandaan.’ De crisis blijft ook de architectenen ingenieursbureaus achtervolgen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek verwacht deze sector de komende drie maanden de grootste ontslaggolf. Niet vreemd, aangezien architecten in 2010 hun orders zagen dalen met 40 procent en hun omzet met 35 procent.
Leerwerkplekken Dat heeft consequenties voor hogescholen en universiteiten. Zo ziet opleidingscoördinator Robert von der Nahmer van de Rotterdamse Academie van Bouwkunst dat studenten moeilijker aan een contract komen.
‘Om aan onze opleiding deel te nemen, moet je een contract hebben bij een architectenbureau. Nu zit nog eenderde van onze aanmelders zonder. Hopelijk hebben ze dat wel over een half jaar.’ Voor enkele ‘echte probleemgevallen’ zijn afspraken gemaakt dat studenten met behoud van uitkering op een architectenbureau kunnen werken aan projecten ‘waar normaal geen tijd voor is’. In de lagere bouwsector zorgt een variant op de deeltijd-WW ervoor dat studenten tóch aan de slag kunnen. Jansen van Fundeon: ‘Vorig jaar is de sector begonnen met anticyclisch opleiden. Bouwbedrijven laten dan hun zittende medewerkers op kosten van de bouwsector bijscholen. In de uren die dat oplevert, gaan studenten aan de slag. Hierdoor hebben we afgelopen jaar 900 leerwerkplekken behouden.’ Volgens Jansen zien veel bouwbedrijven hier wel het nut van in. ‘Over twee jaar wordt weer moord en brand geschreeuwd om goede vakmensen. Dus benaderen we zo veel mogelijk bedrijven om ze nú op te leiden. Ja, zelfs die in Groningen.’ 1
Tony Blair vond Gordon Brown ‘om gek van te worden’ en sloeg regelmatig een ‘stiff whiskey or gin & tonic’ vóór het avondeten achterover en met gemak een halve fles wijn tijdens het diner om het premierschap en de relatie met zijn minister van Financiën aan te kunnen. Dat blijkt uit de memoires van de Britse oud-premier die gisteren zijn verschenen. Blair gaat er gedetailleerd in op de relatie met Brown, op wie hij maar liefst tien jaar (1997-2007) was aangewezen en die hem na zijn aftreden in 2007 opvolgde als eerste minister. Hun Labour-partij verloor de verkiezingen in mei dit jaar, waarop Brown aftrad. Sommige partijgenoten vinden dat Blair zijn vroegere collega een dolk in het hart steekt. In zijn boek, A Journey, noemt Blair Brown weliswaar een ‘briljante minister van Financien’, maar wel een ‘rare vent met nul emotionele intelligentie’ en geen enkel instinct op het menselijk vlak. ‘Politiek berekend, ja. Politiek gevoel, nee. Analytische intelligentie, absoluut. Emotionele intelligentie, zero.’
Telefoon De Brown-stress liep zo op dat Blair uiteindelijk diens telefoontjes niet meer aannam. Hij onthult: ‘Arme Jon, mijn adviseur, kwam dan binnen en zei dat de minister me echt spreken moest. Ik antwoordde steevast dat ik het te druk had en hem snel zou terugbellen. And Jon would say: Do you really mean that, prime minister? And I would say: No, Jon.’ Blair betuigt in zijn memoires uitgebreid spijt voor de levens die verloren zijn gegaan tijdens de oorlog in Irak. ‘De gevolgen van de invasie zijn veel bloediger en vreselijker dan iedereen had kunnen bedenken. Ik had die nachtmerrie niet voorzien.’ 1
P99\Z\A N9TZȀ TAYFATZ FUA@NUVAYŢ FY9\KZ Z9QZ^TF }.ʓʓʓ F9P9fh Z d FY9\KZ :P9>N:AYYh .ȕʓʓ :UP@Ȁ
FY9\KZȀ NR9H?M HQZ?VQ?Zȍ
FY9\KZȀ Z9QZ^TF F9P9fh Z
FY9\KZȀ :P9>N:AYYh .ȕʓʓ
m ³Ėʏƶʓʓ Ţ
m ³ĖĖƶʏʓ Ţ
³ɸ..ʏ Ȳt
Xu 8ur r|k¤ ȴ
D9 yuzuyu ėǜ NQ> DV8ZHX muu |uuȍ Hn|uw ɹ.ʔ mu|ǁȴ ȴrȍ
ʏʓė FUA@NUVAY :APPATȀ
³ɸɸ Ėʏ Ȳt
Ų muu m|u |uu b k|
əėǜ NQ> ky k °ɹėǁʏʔ °Ƞǁʏʔ ȴrǬ
Hn|uw ɹʏʔ mu|ǁȴʔʔ ȴrȍ ǚQk ȼ r mukk °ėėǁʏʔ ȴr
Scheepsrecht Griekenland heeft voor de derde keer het rookverbod ingevoerd.
:AZ\AP T^ Y9iAT@ZTAP UV FZQZ9PAƶTP ĖǑƘ^^YZ PAaAYKTFȀ aUUY ɸʏƶʓʓ ^^Y :AZ\AP@? @A aUPFAT@A @9F FY9\KZ VAY NUAYKAY KT I^KZȀ
Eerst
4
Hebbedingen De computerindustrie heeft een nieuwe melkkoe
Wachten op zondvloed aan tablets Met zijn iPad is Apple alleenheerser op de tabletmarkt die het zelf creërde. Nog even. Want de komende maanden komt ook de concurrentie met een keur aan mooie tablets. Edward Deiters AMSTERDAM
Asus Eee Pad
V
orig jaar wilde de computerindustrie nog iedereen aan de netbook krijgen. Inmiddels worden die mini-laptops afgedaan als typische crisis-pc’tjes en is er een nieuwe wapenwedloop ontstaan: we moeten allemaal aan de tablet. En dat is de schuld van Apple, die met zijn razendpopulaire iPad eigenhandig nieuw leven blies in een markt die eigenlijk al jaren bestond maar nooit echt doorbrak. De Californische computerbouwer maakte gisteren bekend dat het sinds de lancering in drie maanden tijd 3,27 miljoen iPads heeft verkocht. Ongeveer ieder bedrijf dat ook maar iets met computerchips doet, is inmiddels overtuigd van het feit dat de moderne mens niet overleeft zonder een tablet op schoot. Aan de iPad valt echt nog wel het een en ander te verbeteren. Het ding heeft geen camera, kan geen flash-filmpjes afspelen en is voor veel zakelijke gebruikers net iets te veel een lichtgewicht. En dus komen de concurrenten allemaal met hun eigen versie. ‘Onze tablet wordt beter dan de iPad’, zei Chang Ma, marketingdirec-
Hij had er eigenlijk al moeten zijn. Maar het Taiwanese bedrijf, dat onder meer groot is in netbooks, besloot op het laatste moment toch het Windows-besturingssysteem te dumpen en te kiezen voor Android, het mobiele besturingssysteem van Google. Er komen twee versies van de Eee Pad een kleintje met een scherm van ruim 25 centimeter – en dus groter dan de iPad – en een model met een reuzetouchscreen van ruim 30 centimeter. Ze worden vermoedelijk pas begin 2011 gelanceerd. De apparaten worden voorzien van allerlei zaken die de iPad nu nog niet aan boord heeft: USB-poorten, een geïntegreerde webcam en Adobe Flash. De geschatte prijzen voor een Eee Pad liggen ergens tussen de 350 en 377 euro. En dat is een stuk goedkoper dan de iPad (vanaf 499 euro).
HP Slate Deze tablet kent een nogal schizofrene ontstaansgeschiedenis. Hij werd afgelopen januari aangekondigd, maar later weer teruggetrokken. De typische Slate-gebruiker zou volgens technologiedirecteur Phil McKinney van HP een 25 à 35-jarige vrouw zijn ‘die niet afgeleid raakt door het gadget-gehalte’. ‘Het is iemand die veel leest, altijd toegang wil hebben tot het leesmateriaal en de mogelijkheid wil hebben om tussendoor informatie te ‘snacken’ via internet.’ Inmiddels is dat honderd procent omgedraaid: de Slate is binnenkort enkel op bestelling voor zakelijke klanten beschikbaar. De tablet zal draaien op Windows 7. Voor consumenten gaat HP andere tablets ontwikkelen. Wanneer die er komen is nog onduidelijk.
DIEVANDE PLAYBOY ...
FLOOR
WESTERVELD
D
e scholen zijn weer begonnen. Aan het begin van de zomer lag op de grote tafel in de plaatselijke Bruna nog trots mijn roman naast die van Kluun, Tommy Wieringa en Herman Koch. Sinds twee weken zijn wij allen echter meedogenloos verstoten naar de
Samsung Galaxy
teur voor de mobiele markt bij elektronicagigant LG onlangs tegen zakenkrant Wall Street Journal. En dan was er Asus CEO Jerry Shen, die de iPad onlangs de schuld gaf van de tegenvallende verkoopcijfers van zijn netbookdivisie. Hij kondigde aan dat Asus zelf ook hard aan tablets werkt. En zelfs Microsoft-opperhoofd Steve Ballmer ging onlangs door het stof. ‘Ze hebben er zeker meer verkocht dan ik had gewild, daar kan ik duidelijk over zijn.’ Het op de markt brengen van tablets is nu de voornaamste prioriteit van zijn bedrijf. ‘We komen met grof geschut. We gaan ongelofelijk veel verkopen. We gaan de markt op z’n kop zetten’. Toch denken marktonderzoekers, onder meer van het Amerikaanse iSuppli, dat de iPad de komende twee jaar met 60 à 70 procent marktaandeel de tabletmarkt blijft domineren. Een van de redenen is het uitgekiende iTunes-systeem waarmee iPadgebruikers nu al zo’n 250.000 apps kunnen downloaden. De concurrentie (zelfs Android) hobbelt daar nog mijlenver achteraan. 1
De eerste échte potentiële iPadkiller. En waarschijnlijk al deze maand in de winkel. Draait op Android en kan daardoor nu al worden volgezet met apps (zo’n 70.000) De Galaxy Tab heeft eigenlijk alles wat de iPad mist: een USB-aansluiting en cameraatjes op beide kanten voor videobellen of skypen. Verder is er de mogelijkheid het geheugen uit te breiden met micro-SD-kaartjes en kan er een simkaart in, waardoor je er ook gewoon mee kunt bellen. Ook speelt de Galaxy moeiteloos Flash-filmpjes van websites af. Zelfs het toetsenbord werd door de Koreanen net even anders gemaakt. Voor het tikken bedachten ze Swype, daarmee trekt de gebruiker lijnen tussen de letters van een woord, waardoor je sneller zou moeten kunnen tikken. En oh ja, het ding is razendsnel.
Dell Streak
De rest... Het spannendste gerucht is dat Google met een eigen tablet komt, gebaseerd op zijn besturingssysteem Chrome. Maar ook Acer, Archos, BlackBerry-maker RIM, HTC, LG, Microsoft, Motorola, Sony en Toshiba werken naar verluidt aan eigen tablets. Vermoedelijk worden ze in veel gevallen nog dit jaar aangekondigd, maar komen ze pas in de loop van volgend jaar op de markt.
achterste boekenplanken. En niet door de nieuwste Saskia Noort. Door de schoolagenda’s 2010/2011. Vijftien jaar geleden stond ik voor diezelfde agendatafel te dralen. Een geeltje (een briefje van vijfentwintig gulden) in mijn broekzak, gekregen van mijn moeder ‘om schoolspullen van te kopen’. Met de werkelijk levensbepalende vraag die al weken door mijn hoofd spookte: nieuwe geodriehoek, kaftpapier en net genoeg voor een simpele HEMA-agenda? Of een rolletje plakband ad fl. 0,59 om de gebroken geodriehoek mee te plakken, fuck kaftpapier en die veel te dure agenda van Avantgarde? Je moet je voorstellen, een agenda
Ondertussen zitten ze ook bij Apple zelf niet stil. Volgens de geruchtenmolen zijn ze in Cupertino druk bezig met twee nieuwe en snellere iPads, waarvan één met een kleiner scherm van zo’n 18 centimeter (het origineel heeft een scherm van bijna 25 centimeter). Andere geruchten: een of twee camera’s en de kristalheldere retina-display die ook in de iPhone 4 figureert.
was destijds niet alleen agenda, maar tevens MSN en Hyves ineen. Binnen een week was de agenda gepimpt en krabbels als ‘jongens zijn net postbodes, ze gaan van gleuf tot gleuf’, of ‘jongens zijn net een bus, voordat je het weet, lig je er onder’ schreven we tijdens het eerste uur Frans in elkaars agenda als de meest hilarische grap van het jaar. Die agenda behuisde natuurlijk tevens de lijstjes met de leukste jongens. Voor de een waren dat de jongens met een Ajax-agenda, voor de ander jongens met die van Airwolf (ik!). En voor de derde jongens met die van Beavis & Butt-head. Vergeet niet, het imago van een
meisje in 2VWO wordt voor 10 procent bepaald door haar kleding, voor 10 procent door de jongens met wie ze gezoend heeft en voor 80 procent door haar agenda. En als ik nu terugkijk op die belangrijke dag aan het einde van de zomer, dan maakte ik toen inderdaad in wezen al de keuze voor wie ik wilde zijn de rest van mijn leven. Koos ik voor de Loesje-agenda, een legerjasje van m’n pa en ging ik in de leerlingenraad? Bleef ik trouw aan de dierenagenda’s, droeg ik houten papegaaitjes in mijn oren en ging ik op paardrijles? Of koos ik voor O’Neill, trok ik een badpak aan die tot aan mijn oksels was opgesneden (zoals
Deze quasitablet ligt waarschijnlijk al medio deze maand in de winkel. Het lijkt een beetje of ze bij Dell niet konden kiezen. Is de Streak nou een smartphone of een tablet? Met zijn scherm van nog geen 13 centimeter (iPad: bijna 25 cm) past hij maar net in je broekzak en voelt hij op schoot te klein aan. Voor internetverslaafden die niet constant op een klein schermpje willen turen is hij daarmee natuurlijk wel handzamer dan de gemiddelde tablet. De Streak heeft een behoorlijke camera en je kunt er gewoon mee bellen. Hij draait op Android, dus met te downloaden spulletjes zit het wel goed. De prijs is stevig: 599 euro. Voor minder geld heb je een iPad en met wat geduld wellicht ook twee goede iPadklonen. 1
Shauni van Baywatch) en tongde ik op het hockeyfeest met de voltallige selectie van de A1 van Blauw-Zwart? Daar ging het om: wie wilde je zijn? Jan Peter Balkenende? Had vroeger ongetwijfeld een HEMA-agenda. Femke Halsema? Loesje. Mark Rutte? Donald Duck. En ineens werd ik vreselijk nieuwsgierig. Gisteravond laat vroeg ik aan mijn vriend welke agenda hij vroeger op school had gehad. Die van de Playboy. 1
Floor Westerveld is auteur van de roman Vrouw met bloem zoekt man met baard.
iBill
Tien Geboden
Kleuterpad
Bill Gates na de lancering van de iPad: ‘Een leuke e-reader, maar ik zie niets waarvan ik denk: oh ik zou willen dat Microsoft dit had gemaakt.’
In Amerika werd de iPad bij zijn lancering meermaals aangeduid als de nieuwe tafel van Mozes. De iPhone werd eerder al de Jesus-phone genoemd.
Wat geef je een kind dat alles al heeft? De 4-jarige Suri Cruise, het dochtertje van acteur Tom Cruise en Katie Holmes, sleept haar iPad overal mee naartoe.
Eerst
STEL...
CO2-uitstoot
Bubbels uit een lichte fles
...dat Sarrazin een Nederlander was
Door hun flessen lichter te maken, hopen Franse champagnehuizen het goede voorbeeld te geven en hun CO2-uitstoot flink te verminderen.
D
Tjeerd Wiersma AMSTERDAM
...
De fles zelf was natuurlijk al groen, maar daarmee kom je er niet. Ook Franse champagnemakers weten dat ze iets meer zullen moeten doen om hun groene imago op te vijzelen. Hoe? Ze gaan de fles lichter maken om iets van de C02-problematiek in de wereld te verlichten. De champagne-industrie stoot jaarlijks zo’n 200.000 kiloton aan CO2 uit. Deels komt dat door het vervoer van de flessen per vrachtwagen en per schip. Maar het feit dat de flessen zo zwaar zijn, helpt ook niet bepaald. De fles zelf is daarmee eigenlijk dus de grootste boosdoener. Immers: hoe lichter de fles, hoe minder zwaar het transport wordt. Het Franse champagnehuis Pommery is met die gedachte gaan spelen. En heeft de vorm van de champagnefles – waaraan sinds 1970 niet getornd is – aangepast zodat er minder glas per fles gebruikt hoeft te worden en de flessen dus lichter worden.
‘Not done’ Pommery hoopt dat andere champagnehuizen snel zullen volgen en dat ze de fles ook in gebruik zullen nemen. De kans dat dat gebeurt is groot, omdat de Franse koepel van champagnemakers, het Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne (CIVC), een dergelijk voorstel al heeft aangenomen. En in kringen van champagnemakers is het nu eenmaal not done om een decreet van het CIVC naast je neer te leggen. De verwachting is dat de andere champagnehuizen snel overstag gaan. Bedoeling is de nieuwe fles (die 835 gram in plaats van 900 gram weegt) in april 2011 bij alle huizen in te voeren. Het CIVC heeft uitgerekend dat dit jaarlijks zo’n 8.000 kiloton aan CO2-uitstoot scheelt, wat erop neerkomt dat je er al zo’n 4.000 kleinere vrachtwagens mee van de weg zou kunnen halen. 1
5
Wanneer de vijand in een non-descripte grot verborgen zit, heb je weinig aan een conventionele tank. REUTERS
Oorlogvoering Spionnen zijn passé
De vijand ga je te lijf met real time data Voor een succesvolle oorlog is real time informatie op het slagveld van steeds groter belang. Arnold Karskens AMSTERDAM
...
Technologie heeft het gewonnen van het oude spionnenwerk, weet inlichtingenofficier Dani Asher (66) van het Israëlische leger. Morgen spreekt de brigade-generaal b.d. in Amsterdam op de 36e bijeenkomst van de Internationale Commissie voor Militaire Geschiedenis. Wetenschappers praten er over het thema Gewapende opstanden en bestrijding van guerrilla’s. Asher: ‘Een moderne strijdmacht moet alle informatie snel en ter plaatse kunnen verwerken en uitvoeren, omdat de vijand tegenwoordig erg flexibel is.’ In 2006 stuitte de machtige Israëlische krijgsmacht op de islamitische Hezbollah. De invasie in Zuid-Libanon richtte enorme schade aan. Er vielen 1.300 slachtoffers aan Libanese zijde – tegen 121 Israëliers, maar de vijand werd niet verslagen. Asher: ‘In een oorlog moet je als leger het doelwit vinden. Dat is niet moeilijk als je tegen tanks vecht, wel tegen drie mensen in een huis of grot die op het laatste moment hun raket afschieten. Het Israëlische leger bleek niet toegerust voor deze strijd.’
Het roer moest om bij operatie Gegoten Lood tegen Hamas in de Gazastrook (2008), ligt Asher toe. ‘Voor de inval had inlichtingendienst Shin Bet veel info verzameld. Tijdens de gevechten zaten hun medewerkers met militairen in de operation room.’
Gevangenen Van elke gevangene was direct bekend wie hij was en over welke informatie hij kon beschikken. Ook was geïnvesteerd in het onderscheppen van informatie van telefoons en computers. Beeldinformatie, zoals van satellieten en onbemande vliegtuigen, speelde een prominentere rol. Zwaar gepantserde mobiele ‘lookout’-posten waarschuwden voor hinderlagen. ‘In het drukbewoonde Gaza verborg de tegenstander zich in tunnels en kelders. Dan moet je je target kennen.’ De druk bleef zo groot dat Hamas zijn verdedigingsplan niet kon uit-
voeren. Aan Israëlische zijde stierven 10 militairen. Het aantal burgerslachtoffers bleef hoog, naar schatting 650. Dani Asher is de eerste die het succes van de maandlange strijd relativeert: ‘We wisten veel van Gaza, maar we waren niet goed genoeg om de Hamas definitief te verslaan.’ Real time-inlichtingen toepassen bij de zwaarste guerrillaoorlog van dit moment, die tussen de NAVOlanden met de Afghaanse regering en de taliban-rebellen, is ook de sleutel tot succes, denkt hij. ‘Maar het slagveld in Afghanistan is gecompliceerder. Het land is groot en onherbergzaam.’ Een mogelijke oorlog tegen Iran, dat wellicht werkt aan een atoombom, staat of valt met het verzamelen van de juiste informatie. ‘Dat zal een aanval uit de lucht zijn en daarvoor moet je nog preciezer weten wat je doelen zijn en moet je die ook raken.’ 1
uitser Thilo Sarrazin heeft een rel veroorzaakt met zijn boek Duitsland schaft zichzelf af. Hij betoogt dat autochtone Duitsers weinig kinderen krijgen en allochtonen juist veel. Immigranten zijn dommer – dus Duitsland verdomt. Zou hij zoiets ook hier kunnen stellen? Nederland telt op dit moment ongeveer 350.000 Turken, net zo veel Marokkanen en Surinamers, 100.000 Oost-Europeanen en 100.000 Afrikanen. Samen ruim een miljoen potentiële dommeriken. Zijn ze dat ook? We mogen ervan uitgaan dat deze groepen voor het grootste deel uit lagere sociale milieus bestaan; dat geeft gemiddeld een IQ van rond de 90. Als we ervan uitgaan dat de allochtone Nederlander (15 miljoen stuks) een gemiddeld IQ van 100 heeft, veroorzaken immigranten een daling van het ‘nationale’ IQ van nog geen punt. Daar komt bij dat IQ ontwikkelen grotendeels een taalkwestie is, dus dat verschil loopt vast terug. Maar krijgen ze ondertussen meer kinderen? Vroeger wel. Dertig jaar geleden lag het geboortecijfer onder niet-westerse allochtonen ruim boven de 4. Nu is dat rond de 2. Het verschil met de autochtone voortplantingsdrift is dus rap verdwenen. Voor ons land gaat Sarrazins verhaal niet op. Voor Duitsland wellicht wel. Maar da’s niet erg. 1
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
internet only aanbieding!
www.frs.nl/depers van 4299 voor
2999 Gooische Vrouwen Seizoen 1-5 13-DVD box
van 2999 voor
1999
BioShock 2 Special Edition Xbox 360
Caro Emerald Deleted Scenes From The Cutting Room Floor CD van 1599 voor
1199 wijzigingen in afbeelding, prijs en/of drukfouten voorbehouden deze aanbieding is alleen geldig op www.frs.nl/depers tot en met zondag 5 september 2010
^
Ā
zz = ª = X ^ z | ===
Vvvz
Zyv ~ z wzvv y z z x~zxz Zv}¦v v svrv v uv Va°tz}rr } vvu}x9 =vrv } }vvx vv v}v r }tzvtv s}~ vv v vv }tzvtv svv}x9 V s}~ T[ v Va°tz}rr v v v}¦vÆ rr vvr}x rr w auvvvrsvv rr xvs}9 ?} }v9 ^ vv ur uv xvuv rvY Õ9 ^ rrx }r 9o v}¦v ru rr9 9 ?r rt}vv rr s}~ uv T[°rrrrr9 Ê9 ]v v rru ru rr9 Gvvw x xvv Va°tz}rr{ ^ rrx vv v}~v rr rr }r °tz}rr9 w vv r}vv Va°tz}rr s}~ uv T[°rrrrr9 ?rrr x svrruv rv9 Zyz ~z |zv ¢v yz Ze´x~vv= Hv vv =s=
&' & & # 5 ! ! 7 @ = 6&+ 8 & ! & # ,+ ; ! # & & ? 9 A % + 8! ; ! @ ! #
+ $ ' $& $; # # ! & . ! & * & 8! ;+ N ? ! , 8 * 9 A % >&& H H% + & ! # 67 ; !& +
G'))DLE
:04D//
$' 8!1 $N ! + < & & + ! G% @# # B
B ! ! # 7 I +* < C B ; ! )4=?
M : C ! + ! ! ! ! H G G :F+ : ! # 53& 2 3 B 9" B I! J 2+ > # & : I ! && + 8 & # + ; @ + 7 & &
1 !* 8! ;+
53& 2 3
5 # # I . .).(()%+ /0 # + K & ! & ! ! +
!
!
M / -,)/%1". .).
! ! ! !
Perspectief
7
Fotografe Dayanita Singh wil geen Indiase armoedeclichés vastleggen, maar wel rijke families en meisjes in een intieme asjram.
Singh laat haar eigen India zien Dirk Koppes
...
Acht jaar lang werkte de Indiase fotografe Dayanita Singh voor buitenlandse bladen en bracht ze het India in beeld zoals de buitenwereld dat graag ziet. Kinderarbeid, prostituees, paria’s – de ellende kon niet groot genoeg zijn. En het liefst in felle kleuren, want zelfs de armoede in India is exotisch en kleurrijk. Maar Singh merkte dat ze alleen maar plaatjes schoot waar ze zelf geen
enkele binding mee had. ‘Ik kon wel meevoelen,’ vertelde ze in een interview, ‘maar toch niet echt begrijpen wat het betekende om een prostituee in Bombay te zijn of een slachtoffer van kinderarbeid. Ik voelde me oncomfortabel om in die nooit eindigende ellende te duiken. Ik wilde naar het India kijken waar ik zelf uit voortkom, naar de veranderende stijlen en relaties in welgestelde families die in de grote steden wonen, in het bijzonder mijn eigen stad Delhi.’ Singhs besluit in 1990 om alleen nog
maar mensen te portretteren waar ze een speciale band mee heeft, resulteerde in prachtige zwart-wit fotoseries, waarin de kijker kennismaakt met een onbekend sereen India. Het fotografiemuseum Huis Marseille toont van vrijdag tot 21 november een retrospectief van haar werk. Zo is aan de Amsterdamse Keizersgracht te zien hoe Singh voor het project I am as I am de asjram van haar jeugd in Benares bezocht. De vrouwelijke goeroe Anandamayi traint meisjes in een afgesloten complex. ‘Ik
wilde de mensen met rust laten. Tot ik na twintig jaar de asjram in liep en de oudere dames me meteen herkenden. Ze praatten over mij en mijn vader alsof het gisteren was. Ze nodigden me uit om foto’s te nemen. Elke dag bracht ik met de meisjes door.’ Voor Ladies of Calcutta besloot Singh de kennissen van haar ouders en haar eigen vrienden te portretteren. Statige portretten van een opkomende klasse van het moderne India, met afwisselend koloniale en moderne interieurs op de achtergrond.
Speciale vermelding verdienen Dayanita’s portretten van de eunuch Mona Ahmed, die ze jarenlang volgde. Van de gelukkige dagen dat Mona de kost verdiende met het zegenen van andermans baby’s en zelf een dochter adopteerde, tot de treurige tijd dat Ahmed zich terugtrok op de grafzerken van haar voorouders om in afzondering te overleven. Unieke beelden zonder effectbejag. 1 Dayanita Singh, 4/9-21/11, Huis Marseille, Amsterdam. Zie huismarseille.nl
Mama is ’n echte fotograaf
Doorbraak door tabla
Foto’s verbranden voor Mona
In haar jeugd had Dayanita Singh een hekel aan fotografie, omdat haar moeder alles wilde vastleggen. Voortdurend moest Singh poseren voor mama.
Tijdens haar designopleiding wilde Singh nog steeds geen fotograaf worden, tot ze tabla-muzikant Zakir Hussain mocht kieken in zijn hotelkamer.
De relatie tussen Singh en eunuch Mona was so close, dat Mona op Singhs kind paste en dat Singh beloofde haar negatieven te verbranden, als Mona dat wilde.
#-078))26-)76.)9)5()5:)+(%2)()50%2(458-1 8855-.()29-2(78,)745%',7-+)-*)0+)&)5+7)-28-760%2( -(()2-2()133-)2%7885)2%%2()5%2(9%2,)7(354-0 0)2*)0(9-2(78,)7+)<)00-+)%2(73237)0-00)2*)0()53* 8:9)5&0-.*9335()/31)2()(%+)2)267-.0930,37)01)7 ))2,))50-./:)002)66')275)335()-()%0)0-++-2+/822)2 <3:)02%7885%06'8078850-)*,)&&)56,82,%5734,%0)2))50-./ :%2()0)23*=)76)23*1%%/78))20)8/)73',71)74%%5()2 :%+)2)-*)0&-)(77%09%213+)0-./,)()2317):%7)56435 7)2<3%06<:)11)2<)-0)2685*)23*9-66)2)45%',7-+) 67%( 5-)51)7()&)53)1()357%-+5%-6))2%%25%()59335 '8078850-)*,)&&)563/3&0)2<-6()13)-7):%%5(1)7<-.2 45%',7-+)%5',-7)'7885)2&)<3)/%%2980/%%2/5%7)5809)5 1%%(-)7)+)2:335(-++)980(-61)7:%7)51%+%&6308872-)7 327&5)/)27-.()268:9)5&0-.*-2-00)2*)0(!+)2-)7,-)593034 9%2))2&)739)5)2(8-7<-',72,)767%(.)%82/8278))2 &)<3)/&5)2+)2%%2,)7-*)0"80/%%2186)81%78850-./-6 %8233/0)8/31)9)27):-2/)0)23*310)//)534,)77)55%6 7)<-77)2-00)2*)0(<%089)55%66)231,-)5+)2-)7)29%2))2 :)09)5(-)2(8-767%4.)
-7+)<)00-+)(5-)67)55)2,37)0-6+)0)+)2-2-00)2*)0(-2()43 480%-5)-*)0)767-.09300),37)0&)9-2(7<-',0%2+6()3)<)0 )2-6315-2+((335()45%',7-+)2%78859%2,)7-*)0+)&)5+7) 2,)7,37)0/8278349)56',-00)2()1%2-)5)232764%22)2 4357-)9)+%67)2/822)2<-',8-70)9)2-2()=72)6658-17) )234()/)+)0&%%23/-6)5))2 ))2-)382+)1)70)8/) (9(6)2))2#64)0'31487)52,)7:)002)669)5&0-.*9%2,)7 ,37)0-6))26%82%(-9)56)67331&%()2)2))21%66%+))2 7,)5%4-)')27581%%2:)<-+%78850-./,))*7,)7,37)033/))2 &-22)2<:)1&%(2()&5%66)5-)/8278,))50-./(-2)5)2)2 +)2-)7)29%2(-9)56):-0(64)'-%0-7)-7)28-7()5)+-3 )9)26-6 )5))2&%5)2"-23-&0-3%%2:)<-+)/%1)56<-.2%00)1%%0 2)7.)6-2+)5-',7)29335<-)29%27)0)9-6-)7)0)*3325%(-3 (38',)73-0)7)2*@,2)7<%08,-)5%%22-)76327&5)/)2
3)60%+%%2/316795-.(%+A 44)24)56332673)60%+34%%2 95%%+ 3)5-67)2&)0%67-2+A 4442))25)6)59)5-2+6/367)2
? ? ? ? ? ?
;39)52%',7-2+ ;8-7+)&5)-(327&-.7&8**)7
; +%2+)2(-2)5
885+5%7-6/)+)0)2
>)6$458()0:%66)534()/%1)5 #%2()0/%%57-00)2*)0()231+)9-2+
-7%55%2+)1)27-6+)0(-+737 ()')1&)5 189() *))67(%+)2
%2%%532<):)&:-2/)03*&)01)7%55)%37)0%55%2+)1)2 7)27-.()26/%2733585)2347)0
399
'%7)+35-)5)-<)2,37)039)52%',7-2+)2
!##$"&##!!# '(!#'!" &#$$ ""$#"$&"$ /.;>3?/8.3/38.3=1/,3/.1;9/3/8C3482>82/6/6/?/838./ ?+5+8=3/<=/77381/@3481++;./86311/8.+8995382/=>3=/; <=/99<=/8?+8#:+84/98./;./@+;7/7/.3=/;;+8/C98/8 ?6+5,34./3../66+8.(//'346/-=//;./8?99;>>3=./C/ <=;//5./2//;6345/;9./@348?+8+<=3669./23?+
$( " /6/?/;=34.,34,/<=/663817/=./98./;<=++8./,983< @/;5 .+1/8/?/;=34.,34,/<=/66381?3+98C/@/,@385/63<@/;5.+ 1/8&+8+0?3/;.9C/8,/=++6=>1//8?/;C/8.59<=/834738./; .+8?3/;.9C/8.;++1=>F,34 34?;+1/89?/;>@,/<=/663815>8=>,/66/87/=./6+8=/8; ?3-/9:=/6/0998>77/;
F :/;1/<:;/5 /=3<2/6++<83/=791/6345>@,/<=/66381=/6/0983<-290:/; /7+36.99;=/1/?/8
#$ & &+8F
") 6>@/631/:6/C3/;31/;9./@3487/=?//60;>3=3-2=;99.?+8 56/>;;>3.31/1/>;7/=37:;/<<3/<?+8;99.0;>3=5;>3./8 /8?+8366/&966/C+-2=/<7++57/=238=/8?+8;34:;99.0;>3= /8?+8366/+81//85;>3.31/+0.;985/7++5=?+8
$/7:;+83669
3/;,34,/<=/635 )))++8=+6A.9C/8D/<8+<=3669./23?+
EF :/;D/< &
"$$"#
&
" &
"# ! #$ $
!$#
"$$%
3/;,347+-2=3135>-5/;99!+B7/8=#/;?3-/9739?'/1/8/;3/>@</.3+& //87+6312/=?/;<-2>6.31./,/.;+1+0=/<-2;34?/8 " " $ #=>>;./?966/.3138,6956/==/;<381/?>6./,9838//8/8?/69:8++;'/,@385/69?? *'348/8!9<=,><
$36,>;1
%'#$%&
'''!"#''
Groei
9
Wie
Wat
CV
Ambitie
Merijn Wegdam (34) Managing Director Oscar Meijer (33) Commercial Director
De Sunshower, een zonnebank voor onder de douche
Oscar: Civiele Techniek TU Delft Merijn: Industrieel Ontwerpen TU Delft
Oscar: ‘Sunshower in 1 op de 3 badkamers in 2015!’ Merijn: ‘Sunshower is een begrip dat staat voor gezond, genieten en kwaliteit.’
Sunshower Zonnen onder de douche
De zon gaat echt niet altijd voor niets op Het ondernemersduo achter de Sunshower heeft na ruim zeven jaar eindelijk het idee dat het begint te lopen. Edward Deiters AMSTERDAM
...
Een kroeg in Delft, een jaar of acht geleden. De TU-studenten Merijn Wegdam en Oscar Meijer drinken een biertje en brainstormen wat. Een squashbalverwarmer en een prullenbak voor in de auto halen het niet. Wel raken ze enthousiast over een zonnebank voor in de douche. De kiem is gelegd. Het duo koopt een zonnebank en haalt die uit elkaar. ‘Met hulp van wat professoren en medestudenten hebben we toen een prototype ontwikkeld’, zegt Wegdam. ‘Handig, want dat kon ik meteen als afstudeerproject gebruiken.’ Rond 2004 doen Meijer en Wegdam patentonderzoek. Ze stuiten op een tegenvaller. Tien jaar eerder diende een Brit al een aanvraag in voor een douche-zonnebank. ‘We hebben die man een brief geschreven’, zegt Meijer. Uit het antwoord bleek dat hij er al lang niet meer mee bezig was en dat hij zijn uiteindelijke patent nooit indiende. ‘Die man was een echte uitvinder en vond het heel leuk dat wij hiermee bezig waren’, zegt Wegdam. ‘Hij stuurde al zijn papieren op en nodigde ons uit om zijn oude protoype te komen bekijken. We zijn naar Engeland gegaan en het bleek een hele aardige vent. Maar wat hij had omschreven en gemaakt voldeed niet aan de normen.’ En zo richt het duo hun bedrijf Sunshower op. De eerste twee jaar zingen ze het uit met een starterslening van de TU Delft, maar de daaropvolgende speurtocht naar kapitaal valt tegen. ‘Zorg eerst maar dat het
NEGEERDIE ONDERBUIK ...
MARK
LEENARDS
S
oms voelt het net alsof de beurzen al jarenlang slecht presteren. Feit is echter dat het herstel tussen maart en oktober 2009 het sterkste was in jaren. Ook dit jaar kende enkele prima beursmaanden, waardoor stockpickers (inclusief ondergetekende)
werkt, wordt goedgekeurd door Kema en verkoopt, kregen we telkens te horen’, zegt Wegdam. De redding komt uiteindelijk via de Engelse uitvinder, die een kennis van hem ronselt als financier. Die biedt aan een half miljoen pond te investeren in ruil voor de helft van de aandelen. Met de berg geld ontwikkelen ze de Sunshower; een douchezonnebank die veilig met natte handen bediend kan worden door middel van een touchscreen. Ze mikken op de luxe badkamerwinkels, hotels en fitnesscentra en krijgen een voet tussen deur bij Center Parcs. De verkopen klimmen maar heel langzaam omhoog. ‘Vijfduizend, en later vierduizend euro voor een zonnebank is natuurlijk niet niks’, zegt Wegdam. Daarom besluit het ondernemersduo ook de onderkant van de markt aan te gaan boren.
Goedkoper De Britse financier wordt uitgekocht en voor hem in de plaats komt een aantal kapitaalkrachtige partijen. Met hun hulp ontwikkelen ze een kleiner en vooral goedkoper model, dat gewoon bij mensen thuis in de douche past. Mede door de prijs van rond de 1.500 euro hebben ze inmiddels ‘ergens tussen de twee- en drieduizend’ Sunshowers verkocht. ‘Over onze omzet zeggen we niets’, zegt Wegdam. ‘Potentiële concurrenten lezen ook mee.’ Dan een lach. Hij wijst naar buiten. Op het industrieterrein achter de luxaflex miezert het. ‘We zitten nog niet op de gracht, dat zegt wel genoeg.’ Een nieuw goedkoper model, verkopen die gestaag aantrekken: is dit het jaar van de waarheid? Nu lacht Meijer. ‘Oei, het is hier tot nu toe elk jaar het jaar van de waarheid.’ Nu barsten beiden in lachen uit. Meijer kijkt zijn compagnon aan: ‘Weet je nog die
tot op heden een klein positief rendement konden maken. Het negatieve onderbuikgevoel limiteert de verwachtingen van beleggers echter sterk. En dat is misschien wel onterecht. Veel doemscenario’s zijn immers niet uitgekomen. De grootste pessimisten van de financiële markten (en dat zijn er inmiddels veel) orakelden over hyperinflatie, ‘Japanse’ deflatie, een golf faillissementen na de kredietcrisis en het instorten van respectievelijk de euro en de dollar. Een gemiddelde doemdenker kan nog steeds tientallen argumenten noemen waarom deze scenario’s alsnog waarheid worden, maar feit is
Merijn Wegdam (l.) en kompaan Oscar Meijer. FRANK GROELIKEN
office manager die er met 50.000 euro van de rekening-courant vandoor ging?’
‘Wat ik ook niet snel zal vergeten, is hoe we bij onze eerste echte klant, Center Parcs, aankwamen’, zegt Wegdam. ‘We mochten vier van onze Sunshowers in een van hun zwemparadijzen installeren. We hadden tienduizenden euro’s geïnvesteerd in speciale douchehokken. Keihard ge-
werkt. Op ons tandvlees kwamen we daar aan om ze er zelf te installeren. Dat kon alleen na acht uur ’s avonds. Staat daar een installatie-inspecteur naar de door ons naar binnen gesleepte dozen te kijken, sjekkie in zijn mond: ‘Nou laat die dozen maar dicht hoor, dit komt hier echt niet binnen’. Moesten we die hele boel weer naar ons gehuurde busje slepen. Met lood in onze schoenen reden we terug naar Amsterdam. Het was afgelopen, dachten we.’
Uiteindelijk komt het toch goed. ‘Daarna volgden steeds vaker momenten dat we high-fivend in de auto zaten’, zegt Meijer. ‘Zoals die keer dat we honderd exemplaren aan één klant verkochten.’ De Sunshower wordt nu verkocht in tien landen, van Frankrijk en Letland tot Oekraïne en de VS. ‘Ik heb nu meer dan ooit het gevoel dat we alles op de rit hebben’, zegt Wegdam. ‘De verkopen per dealer zijn nog nooit zo goed geweest. Het lijkt eindelijk of alles klopt.’ 1
dat ons geld nog steeds evenveel waard is als een paar jaar geleden (oké, iets minder tegenover de dollar en iets minder in reële zin). De goudprijs, de belangrijkste pessimisme-indicator van beurshypochonders, steeg 20 procent sinds het begin van de kredietcrisis, maar bewoog het afgelopen jaar in grote lijnen met de beurzen mee. Ondertussen hoor je niemand meer over de begrotingen van West- of Zuid-Europese landen en kijkt iedereen weer naar de werkloosheidcijfers in de VS. Hoezo neurotisch? Met zo veel emoties op de markten is het altijd goed even naar de cijfers en feiten te kijken.
Feit 1: de rente (zowel de kort- als de langlopende, in Europa en in de VS) staat rond historische dieptepunten. Het wachten is slechts op het moment dat bedrijven en consumenten hiervan gebruikmaken. Dat duurt in Japan inmiddels al zo’n twintig jaar, maar even serieus: wij zijn geen Japanners. Feit 2: bedrijven rapporteren al een paar kwartalen op rij uitstekende cijfers, zowel qua omzet als winst. De koersen staan op het niveau van 2004, de winsten ver daarboven. Feit 3: de Duitse economie groeit naar verwachting met een recordpercentage. De Chinese doet dat al jaren. Dan hebben we het dus over de
tweede en vierde economie ter wereld. Als u dit vertaalt in een negatieve visie op de VS en de dollar, dan kan ik dat volgen. Maar klaagt u dan alstublieft niet over het slechte beursklimaat en koop vooral Duitse en Chinese aandelen. Als iedereen dat doet, dan wordt beleggen weer interessant en leuk. Dan beloof ik u dat de (financiële) wereld ondertussen niet zal instorten. 1
Afgelopen
Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund.
Vrijheid blijheid
Lok-opleiding
Kunstenaar zoekt werk
Vrijheid. Dat is wat de hoogopgeleide starter vooral wil in zijn eerste baan. Een platte organisatie en werken op projectbasis zijn ook zeer gewenst.
In de hoop dat de onderzoeksopleiding van de Duisenberg School of Finance financiële bedrijven naar Amsterdam trekt, besteedt ze er 1 miljoen aan.
Eind 2009 ontvingen maar liefst 2.600 kunstenaars een uitkering vanwege te weinig inkomsten, 13 procent meer dan een jaar eerder.
10
Urban Living
Hemaprijs
Opbergen Het is echt niet moeilijk
Vergeet die saaie opbergbox
Design voor op Hollandse tweewielers Je boodschappen overhevelen van je winkelmandje naar je fiets hoeft waarschijnlijk straks niet meer. De HEMAnd is namelijk mandje en fietskrat in één.
Klein wonen betekent niet noodzakelijkerwijs wonen met een beperkt aantal spullen. Wél dat mooi opbergen een must is. Merel Roolvink AMSTERDAM
Floor van Dijck
...
AMSTERDAM
...
Het is misschien wel de grappigste conclusie die je na dinsdag kunt trekken. Namelijk dat als we in Nederland aan ‘er-op-uit’ denken, dan denken we aan de fiets. ‘Er-op-uit’ was namelijk het thema van de Hema ontwerpwedstrijd van dit jaar en de twee winnaars zijn allebei fietsaccessoires. Eerst won de Vrachtpatser van René Bijsterveld al de juryprijs, een constructie waarmee je zware dingen als kratten bier veilig achter op de fiets kunt vervoeren. En nu heeft de HEMAnd, een winkelmandje annex fietskrat voor op de bagagedrager, de publieksprijs binnengesleept. Hema is Holland, is fietsen met bagage.
De term ‘opbergmeubel’ roept al gauw Zweedse meubelketen-achtige
associaties op. Bijzonder praktische oplossingen, maar weinig origineel. En als je geen honderden vierkante meters tot je beschikking hebt, kom je al gauw uit bij saaie boxen die je onder je bed kunt schuiven, of super-
handige, maar vaak erg lelijke opbergopties, zoals plastic bakken. Of je teveel aan spullen eindigt bij de vuilcontainer, want een flinke weggooibeurt doet natuurlijk ook wonderen voor ruimtegebrek.
Bookseat De lectuurbakken kunnen de deur uit. Je favoriete leesvoer stal je voortaan in de Bookseat van het Canadese Fishbol. De stoel biedt naast een riante zitplek een heleboel vakjes om boeken en tijdschriften te herbergen. Wel zo gemakkelijk, want als het boek uit is kun je gewoon blijven zitten en zonder al te veel moeite een nieuw pakken. (www.fishbol.com)
Omslachtig Al meer dan 25 jaar nodigt de winkelketen jonge ontwerpers uit om een echt HEMA-product te maken, met kans op eeuwige roem én het in productie nemen van het ontwerp. De gelukkige winnares van de publieksprijs heet dit jaar Yanti Slaats (30), student aan de opleiding product design van de Hogeschool van Amsterdam. ‘Het was mijn eerste ingeving bij het thema. Ik vond de handeling van spullen in een mandje doen, daarna afrekenen en in ze in plastic zakken stoppen en dan weer in je fietstas zo omslachtig. Dat wilde ik omzeilen en zo kwam ik op een winkelmand in combinatie met een flessendrager die je op de fiets kunt zetten. Ik dacht meteen dat het perfect voor Hema zou zijn.’ De kans is groot dat als er een gietmodel wordt gemaakt voor de mand, deze binnen niet al te lange tijd te koop is in de winkel. Slaats zit dan waarschijnlijk nog gewoon op haar opleiding. ‘Deze wedstrijd winnen geeft een ‘boost’, maar school biedt wel de discipline om nog beter te worden. Ik wil uiteindelijk functionele producten ontwerpen met een mooi design.’ 1
% &
& & &
& $
Ruimte besparen, al dan niet met behulp van opbergmeubelen, lijkt dus lelijk, saai en moeilijk als je niet de helft van je bezittingen bij het grof vuil wilt zetten. Maar het kan gelukkig ook anders. 1
!!! !"
#
!
!
!
#
!
!
"
!
Huren
Welvaart
PASSENDE WONINGEN TEKORT Vanaf januari kunnen 650.000 huishoudens mogelijk geen passende woning meer vinden vanwege nieuwe Europese regels. Dat zeggen de Woonbond en de branchevereniging van woningcorporaties Aedes. Volgens de nieuwe regelgeving moeten woningcorporaties ten minste 90 procent van de huurhuizen goedkoper dan 647 euro per maand verhuren aan mensen met een inkomen van hooguit 33.000 euro. Hierdoor komen volgens Aedes en De Woonbond de lagere middeninko-
mens in de problemen. Zij verdienen te weinig voor een particuliere huurwoning of een koophuis, maar hebben straks ook geen recht meer op een goedkoop huurhuis. Hierdoor zal er voor 650.000 huishoudens mogelijk geen passende woning meer zijn. De organisaties zijn teleurgesteld in minister Van Middelkoop van Wonen die deze week meldde de maatregelen al in januari te zullen invoeren. De Tweede Kamer had om uitstel gevraagd tot er een verantwoorde invoering van de regels is bedacht .
NIEUWBOUW HELPT NIET In steden waar de afgelopen jaren nieuwe wijken zijn gebouwd, is de scheiding tussen arme en rijke inwoners toegenomen. Want vooral de midden- en hogere inkomens verhuizen naar de nieuwe wijken. Armere inwoners blijven achter in de oude buurten. Dat blijkt uit onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Vooral in Utrecht en Den Haag, waar veel is gebouwd, nam de segregatie toe.
Drie hoog achter ook zo zat?
Op een onbewoond eiland
De villa van oud-KPN-topman Joop Drechsel staat te koop. Voor slechts 5,9 miljoen euro doet hij zijn Wassenaarse optrekje van de hand.
Schiermonnikoog ontvangt binnenkort tien potentiële nieuwe inwoners. Hard nodig, want het inwonertal holt namelijk hard achteruit.
Urban Living
11
Huizenmarkt Win-winmaatregelen
De Jager heeft goed nieuws
Blokkentafel Speel tetris met je keukentafel. De blokkentafel met de toepasselijke naam ReStyle van de Britse ontwerper James Howlett is multifunctioneel. In elkaar geschoven vormt het een massieve koffietafel. Maar in een handomdraai tover je de blokken om tot een bureau en een boekenplank. Of tafel met twee stoelen. Of een tvmeubel. Net wat je nodig hebt. (www.jameshowlett. co.uk)
Het laatste kabinet van Jan Peter Balkenende geeft de woningmarkt op de valreep een zetje. Floor van Dijck AMSTERDAM
... Hutkoffer annex kantoortje Geen plaats voor een bureau en archiefkasten? De leren hutkoffer van Restoration Hardwear verander je zo in een kantoortje. De Transformers zijn er niets bij. Het kantoor heeft plek voor een computer en talloze vakjes voor papieren en documenten. En ben je klaar met werken, dan klap je ’m weer in tot een hutkoffer. Logge bureaus kunnen dus de deur uit. Bewaar wel je stoel, want die pop-upt niet uit de koffer. (www.restorationhardware.com)
Goed nieuws tussen de formatiebedrijven door. Terwijl het rommelt in Den Haag , drukt zittend minister De Jager van Financiën er nog even wat maatregelen door om de vastgelopen woningmarkt weer vlot te trekken. Maatregelen waarvan (aankomend) woningbezitters flink de vruchten kunnen plukken.
Voordelig verbouwen Dinsdag werd bekend dat het btwtarief voor renovatie en herstel van een woning die minimaal twee jaar oud is tijdelijk omlaag gaat van 19 naar 6 procent. Dit lage btw-tarief is van toepassing op arbeidsloon, niet op materialen, maar toch een win-winmaatregel voor zowel de consument als de noodlijdende bouwsector. Wil je er van profiteren, dan moet je wel een beetje opschieten: het nieuwe tarief geldt voor negen maanden en gaat in op 1 oktober 2010. Branchevereniging Bouwend Nederland heeft aangegeven ‘erg blij’ te zijn met de maatregelen en zet zich met MKB-Nederland en VNO-NCW in om te zorgen dat hun leden de lagere btw-tarieven ook daadwerkelijk doorberekenen aan de klanten. Heb je een lopende offerte bij een bouwbedrijf, dan loont het hier samen nog even naar te kijken. Vooral als het een offerte inclusief btw is. Ook kunnen huizenbezitters eventueel het spaarloon (dat half september vrijkomt) inzetten voor verbouwingen.
je extra moet lenen (en die nu dus voor een voordelig btw-tarief kan) kan bijvoorbeeld een reden zijn om je hypotheek over te mogen sluiten. Het NHG-voordeel is dat je minder risico-opslagen betaalt, dus de rente is in veel gevallen lager. Ook staat NHG garant voor de restschuld bij gedwongen verkoop.
Dubbele lasten De Jager heeft ook goed nieuws voor mensen die hun oude huis nog niet verkocht hebben, maar die toch al tot aankoop van een nieuw huis overgingen. De periode dat de hypotheekrente van twee woningen tegelijk afgetrokken mag worden, is verlengd van twee naar drie jaar. Dit is een tijdelijke constructie tot eind 2012. Dat geldt ook voor de hypotheekrenteaf-
Wil je er van profiteren, dan moet je wel een beetje opschieten. trek na verhuur van een woning, ook deze is verlengd tot aan 2012. Zo wordt het aantrekkelijker om een te koop staand huis tijdelijk te verhuren en dubbele maandlasten te mijden. Ten slotte betaal je in 2011 geen overdrachtsbelasting voor een huis dat binnen een jaar wordt doorverkocht. Normaal is dat een half jaar. Hopen dat de markt met deze maatregelen weer opkrabbelt. 1
Langer garantie
Boekencarrousel Een e-reader is natuurlijk het ultiem ruimtebesparende alternatief voor de boekenkast, maar ook papierminnende lezers zijn niet langer veroordeeld tot grote boekenbergmeubelen die luisteren naar de naam Björnkvist of Ølle. Deze fraai vormgegeven carrousel van ontwerper Roderick Vos biedt rondom plaats aan literaire grootmeesters en makkelijk weglezende niemendalletjes. (www.linteloo.nl)
De verhoging van het maximale bedrag van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) blijft ook langer van kracht. De grens voor een hypotheek met NHG ligt ook in 2011 nog op 350.000 euro. Dat betekent dat aspirant-kopers een jaar langer kunnen profiteren van de voordelen van de hogere NHG-grens. Had je al een woning gekocht die toen te duur was en een hypotheek afgesloten zonder NHG-dekking, dan kan die hypotheek in sommige gevallen worden omgezet. Een verbouwing waarvoor
WIN 5200,aan cadeaubonnen
bij aankoop van een cadeaubon op het Postkantoor van TNT Post*!
*Assortiment kan verschillen. Deelname vanaf 15 aan cadeaubonnen. Kijk op www.tntpost.nl voor de Postkantoorzoeker.
of éé van de n 60 andere 0 prijzen
WONEN 875.000 Lezers van De Pers zien deze advertenties. Wilt u ook uw woning in kleur presenteren vanaf slechts 99,- inclusief BTW. Informeer bij uw makelaar of bel met Ieke van Hees (30) 600 74 67 of René den Uijl (030) 600 74 95 of Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06
###
"
## # #
"
# # !
###
"
## # #
`s-Gravenhage
# #!#&
Weidevogellaan 31
Berkel en Rodenrijs
Berkel en Rodenrijs
Markermeerstraat
Oesterstraat
Goed onderhouden karakteristieke vrijstaande woning geschikt voor kantoor en/of praktijk aan huis met een royale tuin op het zuiden, veranda, dubbele carport en een royale schuur van ruim 32 m2 met bergvide. Twee slaap/werkkamers op de begane grond. Bouwjaar 1885 met meerdere renovaties
Heerlijk wonen in deze royale 5-kamer eengezinswoning met een grote zonnig voortuin en achtertuin met berging gelegen in het landelijk gelegen Nieuwveen (gemeente Nieuwkoop) met goede openbare vervoerverbindingen naar Uithoorn en Alphen aan den Rijn (station NS). Bouwjaar 1978. Inhoud ca. 420 m3.
OPEN HUIS 4 sep. 14:00-15:00 uur! Aan groene laan op eigen grond gelegen, zeer goed onderhouden en verrassend ruime 4/5 kamer hoek eengezinswoning met carport, vrijstaande houten berging en een achtertuin op het Zuid/Oosten met achterom.
Nog een aantal royale herenhuizen met eigen park.pl. per directbeschikbaar in een uniek kleinschalig project (41 woningen). Een vriendelijke woonomgeving, gelegen in een groen en waterrijk gebied. Nabij winkels, scholen en sportaccommodaties. Prijzen vanaf 284.000,- VON. BEZOEK HET OPEN HUIS OP DONDERDAG 2-9 VAN 18:30 TOT 20:00 UUR.
Nog enkele jaren 30 villa’s te koop in bijzondere villawijk (42 woningen) gelegen aan historische Vaart tegen toekomstig natuurgebied aan. Ook woningtypen met slkmr/badkmr op beg.gr. Opleverprognose 1e kw. 2011. Prijzen vanaf 376.000 VON. Nu 8.000 korting door subsidie. BEZOEK HET OPEN HUIS OP DONDERDAG 2-9 VAN 18:30 TOT 20:00 UUR
& '%$ www.liemeermakelaardij.nl #%
& %$ www.liemeermakelaardij.nl #%
Vraagprijs: 335.000,- kk www.freekfontein.nl Tel.: 070-3030051
Vraagprijs: 284.000,- von Tel.: 010-5117500
Vraagprijs: 376.000,- von www.noordeindschedael.nl Tel.: 010-5117500
Hendrik-Ido-Ambacht
De Goorn
Dorsvlegel 4
De Liesewey 38
Ruime semi-bungalow met als kenmerken een speelse indeling, badkamer en ruime slaapkamer op de beg. grond en een heerlijk terras op zonligging. L-vormige woonkamer (ca. 50m²), parketvloer, half open keuken en schuifpui naar tuin. Slaapkamer met deur naar de tuin. Comfortabele woning, goed geïsoleerd en volledig vv hh kozijnen en dubbel glas.
Vrijstaand woonhuis met inpandige garage, zonnig perceel en met alle voorzieningen op wandelafstand. Amsterdam binnen half uur en Hoorn om de hoek. Topligging in kindvriendelijk hofje! Kenmerken: perceel 358 m², moderne lichte kleurstelling, vloerverwarming op bgg, keurige keuken en badkamer, 3 slaapkamers en grote garage (praktijk mogelijk).
Vraagprijs: 279.000,- kk Tel.: 078-6812566
Vraagprijs: 349.000,- kk
Zeist
Hoofddorp
Nelson Mandelalaan 102
Wonen én werken op ca. 210m² aan de Boulevard in Zeist ! Bijzonder luxe en comfortabele hoek Parkvilla, fraai gelegen aan de rand van het ‘Lyceumkwartier’. Door het moderne en speelse woonconcept kan de indeling en functie van de ruimten naar eigen inzicht worden aangepast aan de individuele wensen ‘wonen en werken’ !
www.willemschuitmakelaardij.nl
Tel.: 0226-356035
Duinbeek 84
Aan het water, vrijstaand en verkeersvrij wonen? Kom kijken!! Deze prachtig gelegen en ruim ingedeelde vrijstaande woning beschikt over een ruime garage en heeft een fraai aangelegde zonnige tuin Z/W aan het water. woon opp.175 m² Perceelopp. 282 m² Inhoud 530 m³ vrijwillige veiling 10 september pr. per opbod va 369.000,-.
Vraagprijs: 575.000,- kk www.tonmiltenburg.nl Tel.: 030-6951296
Vraagprijs: 369.000,- kk www.openhuis.nl Tel.: 023-5643060
Bodegraven
Rotterdam
Laankwartier
Burgemeester Le Coultrestraat 1b
- Bouwjaar rond 1978 - Woonoppervlakte ca. 255 m2 - Perceeloppervlakte ca. 289 m2 - Inhoud ca. 950 m3 - 6 slaapkamers - Gelegen nabij het centrum, N.S.-station en scholen - Eigen parkeerplek(ken) - Rolstoelvriendelijk - Ringleiding (installatie voor personen met verminderd gehoor) - Zonnige, diepe (ca 20 m) achtertuin op het noordwesten.
Bent u op zoek naar een stoere hoekbenedenwoning? Of een ruime Laan of Havenhof-woning met tuin? Het kan op Katendrecht! 2 of 3-laagse woningen, met tuin, eigen p.p. en met keukencheque t.w.v. 10.000,-. Wij laten u zaterdag zien hoe uniek en stoer Rotterdams wonen is! Tarakanpad 11, geopend van 11.00uur tot 13.00uur. www.laankwartier.nl
Vraagprijs: 525.000,- kk www.riggelingmakelaars.nl Tel.: 0172-611100
Vraagprijs: 265.000,- von www.atta.nl Tel.: 010-4335710
UNIEK AANBOD
Uw woning verkopen via Dagblad De Pers Staat uw woning te koop en wilt u extra kijkers trekken? Adverteer dan in Dagblad De Pers. Voor slechts 99,- inclusief BTW brengt u uw woning in full colour onder de aandacht van duizenden potentiële kopers. Voor meer informatie kunt u bellen naar: De editie Amsterdam - Ieke van Hees (030) 600 74 67
De editie Midden-Nederland (Utrecht) - René den Uijl (030) 600 74 95 De edities Rotterdam en DenHaag - Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margo Wijnen (070) 307 84 06
U kunt uw advertentie aanleveren via: www.depers.nl/woningverkoop
Maak gebruik van deze biojzondere aanbieding en breng uw makelaar van deze actie op de hoogte. Verkoopt u uw woning zonder makelaar ? Ook dan kunt u van deze actie gebruik maken.
Uit & thuis RONDJE RANDSTAD
13
Voeding Weet wat je eet
Eten is niet langer een pakje openen Stedelingen willen terug naar de bron van hun eten en slaan aan het tuinieren of gaan de boer op. Maaike Boersma DEN HAAG
...
‘Toen een van de kinderen laatst verteld werd dat melk niet uit een pak maar uit de koe komt, wilde ze een paar weken geen druppel meer drinken.’ Voor Menno Swaak is het tekenend voor datgene wat hij als coördinator met zijn Haagse project Gezonde Gronden wil bestrijden: de vervreemding van de burger en zijn dagelijks voedsel. Gezonde Gronden werd in 2007 opgericht en is inmiddels op drie terreinen actief: op het gebied van het bevorderen van contact tussen burger en boer, met een balkontuintjesproject en in drie eigen tuinen, waaronder het Eetbaar Park in het Haagse Zuiderpark. ‘Wauw, wat is er veel omgewaaid’, zegt Swaak als hij door de tuinen loopt en een maïsplant overeind probeert te zetten. Het Eetbaar Park is bedacht door de Engelse kunstenaar Nils Norman. Hij benaderde Gezonde Gronden en het Haagse Foodprint om samen te werken in dit project. ‘We willen stadsmensen inspireren om zelf voedsel te verbouwen.’
Kruidentheetje De gemeente heeft er een stuk grond van 40 bij 20 meter voor aangewezen, naast de schooltuintjes en vlakbij de kinderboerderij. Er wordt hard gewerkt aan de afronding van het uit stro en leem opgetrokken paviljoen dat dienst gaat doen als educatief centrum en waar bezoekers vanaf volgend jaar een kruidentheetje uit eigen tuin kunnen komen drinken. En helpen tuinieren als ze dat leuk vinden. Veel mensen vinden dat inderdaad leuk. Er is onder stedelingen een
PLACETOGO JEROEN VEENSTRA
Plattelandsdisco in hartje Rotterdam
...
Wat Don Waar Club Vibes, Rotterdam Wanneer Elke eerste donderdag van de maand
www.clubvibes.nl
groeiende behoefte aan contact met de bron van het eten dat dagelijks op hun bord ligt. In alle grote steden zijn initiatieven om dit te bevorderen (zie kader). Niet alleen slaan ze zelf aan het tuinieren, er worden ook coöperaties opgericht, ‘voko’s’, om gezamenlijk in te kopen bij een biologische groothandel en bij lokale boeren. Hoewel de eerste voko’s al in de jaren tachtig ontstonden, is er sinds kort hernieuwde belangstelling voor. Er zijn er inmiddels een stuk of tien. ‘Ik vind het niet leuk als voedsel iets onpersoonlijks is’, zegt Calanne Moroney, die daarom in Amsterdam cooperatie Vokomokum heeft opgezet. ‘Ik wil niet dat mijn eten eerst de hele
‘Ik wil niet dat mijn eten de hele wereld over reist voor het op mijn bord ligt.’ Calanne Moroney, Vokomokum
wereld over reist. Wij horen gewoon te eten wat hier in de buurt groeit.’ Naast de ‘gewone’ voko’s is campagneorganisatie A Seed bezig met het opzetten van speciale versvoko’s, zodat de leden van de coöperaties rechtstreeks groente, fruit en zuivel kunnen inkopen bij boeren in de omgeving.
Permacultuur Het Eetbaar Park in Den Haag is vorig jaar aangelegd volgens het principe van de permacultuur. Dat krijgt de laatste drie jaren veel belangstelling. ‘Permacultuur is in de eerste plaats een ontwerpsysteem, afgekeken van de natuur’, zegt Swaak. ‘Hoe creëert
In het Eetbaar Park leren Hagenaars hoe hun eten groeide en bloeide voor het hun bord bereikte. EVERT-JAN DANIELS
Initatieven Niet alleen in Den Haag, ook elders zijn initiatieven om ons voedsel beter te leren kennen. Utrecht kent sinds 2009 het project Lekker Utregs, dat vooral consumptie van lokaal geproduceerd voedsel wil promoten. Het Rotterdamse initiatief Eetbaar Rotterdam wil de ‘voedselketen weer zichtbaar maken in de stad’ en in Amsterdam probeert Boerenstadwens het contact tussen stad en platteland te bevorderen. 1
Z
o ziet een dorpsdiscotheek er volgens mij uit. Als geboren en getogen Rotterdammer heb ik volgens mij nog nooit een bar-dancing in een minieme plattelandsgemeente van binnen gezien. Maar ik kan me voorstellen dat Club Vibes met de kleine afmetingen, de intieme sfeer, de ons-kent-ons-mentaliteit en de muziekkeuze redelijk dicht in de buurt komt van zo’n disco. Gelukkig wordt er tijdens Don wel de disco van nu gedraaid. Verantwoordelijk voor het feest Don is Jeff van Hoek, een van de leden van The Freshest Kidz. Het duo bestaat nog wel, maar tegenwoordig draaien de twee steeds vaker alleen.
Jeff opereert onder de naam Jeff Solo en muzikaal partner Henno als O’Henn (het is onbekend of hij de naam Henn Solo overwogen heeft).
de natuur een climaxbos dat duizend jaar overeind blijft?’ Idee is dat je voor de aanleg van een (moes)tuin zo veel mogelijk gebruik maakt van de juiste plaatsing en dat je planten die elkaar versterken zodanig neerzet dat ze elkaar in hun groei bevorderen.’ ‘Zo hebben we eerst het maïs ingezaaid en iets later eromheen tuinbonen. Als de tuinbonen later opkomen, gebruiken ze de maïsplant als steun. En daarna zaaien we pompoenen als bodembedekkers, die houden het onkruid tegen.’ Zo staat in de tuin de rucola naast de munt en naast de rode snijbieten. Iets verderop groeit de kool naast Afrikaantjes, ‘die trekken bijen’. Vol-
gend jaar hoopt Swaak honderd verschillende eetbare planten in de tuin te hebben. Gezonde Gronden heeft op nog twee locaties tuinen; die worden gebruikt voor cursussen en workshops. ‘Cursussen als moestuinieren, daar is steeds meer vraag naar’, zegt Swaak. Zelf vindt hij het ook erg belangrijk om kinderen in de tuin te krijgen. ‘Eerst vinden ze het een beetje vies en eng, omdat er beestjes in en op de grond zitten, maar later trekken ze bij en vinden ze het geweldig. Bijvoorbeeld als je laat zien dat je brandnetelblad gewoon kunt eten.’ 1
Gelukkig zijn beiden dus nog gewoon muzikaal actief in het Rotterdamse. Jeff heeft zich naast het draaien ook op het produceren van muziek gestort en dat wordt gevierd tijdens deze tweede editie van Don. Jeff leverde namelijk een bijdrage op de EP van Pop on Acid. Dit Rotterdamse tweetal debuteert met de EP Classick op hun eigen platenmaatschappij Pastel Records. Don is derhalve ook de releaseparty van hun EP en daarom draait het duo zelf. Het is een beregezellige boel. De biertjes smeren de keeltjes, armen vol tattoos gaan de lucht in en de prettige geluiden kietelen de trommelvliezen. De stijl van de muziek kan worden ge-
kenmerkt als een eigentijdse vorm van disco met invloeden uit de pop, electro en authentieke house. De volle dansvloer vibreert. Het toepasselijke nummer Crowded Disco wordt gedraaid. Ook nu reageert het publiek er enthousiast op. Don is dus eigenlijk gewoon een ouderwets avondje Vi-Bus (zo is de discotheek in de volksmond ook wel bekend), maar dan met de disco van nu! 1
gezondegronden.nl / vokomokum.nl
* Deze rubriek is een samenwerking tussen NL Unlimited en De Pers. Zie voor meer clubrecensies de NL-magazines.
Op een koopje
Muziekje bij de koffie
11 minuten
Hippe mode, sieraden en accessoires zijn vanaf nu voordelig te scoren bij de nieuwe webwinkel lexingtonavenue.nl. Alle items zijn onder de 50 euro.
Wat is er fijner dan op een lome dag te genieten van koffie en live muziek van Arthur Adam? Zondag kan het bij de Coffee Company in Utrecht en Amsterdam.
Het Noord Nederlands Toneel brengt deze roman van Paolo Coelho voor het eerst op de planken. Te zien in de Stadsschouwburg van Amsterdam.
Uit & thuis RONDJE RANDSTAD
14
AGENDA
Surprise Biologisch ijs in een volkswijk
VRIJDAG T/M ZONDAG
MUZIEK Drive Like Maria Vr, Paard van Troje, Den Haag Sympathiek rockbandje verwierf naamsbekendheid als regelmatige gast bij DWDD. Jacqueline Govaert Zo, Rotown, Rotterdam Voormalig frontvrouw van Krezip is bezig aan haar eerste solotour met het nieuwe album Good Life op zak. Dionne Warwick Zo, Paradiso, Amsterdam Levende soullegende doet Nederland, misschien voor het laatst, aan.
FESTIVALS Museumnacht Den Haag Za, diverse locaties, Den Haag Na Amsterdam en Rotterdam kan een Haagse Museumnacht niet uitblijven. Haags UIT Festival Zo, diverse locaties, Den Haag Het Haagse culturele seizoen gaat feestelijk van start. Sunday Market Zo, Westergasfabriek, Amsterdam Ontwerpers bieden zelf hun designs aan; van interieurspullen tot mode en sieraden.
NIGHTLIFE Latin Lovers Za, Panama, Amsterdam Een mix van warmbloedige muziekstijlen aan het einde van de zomer. Met o.a. Gregor Salto. Superstijl Za, Tivoli, Utrecht Bezoekers bepalen de muziek met behulp van een stemsysteem. Dirty Disco Dykes Za, Boom Chicago, Amsterdam Nieuwe, maandelijkse gay en lesbian party viert elke eerste zaterdag vrijheid en tolerantie.
Echt bananenijs kan nooit geel zijn ECO SPOT MAAIKE BOERSMA AMSTERDAM
...
Op gepaste wijze de zomer afsluiten? Verstopt in een volkswijk in Den Haag zit al achttien jaar een biologische ijssalon: Dolomiti. Je hebt nog precies een maand de tijd te gaan proeven voor de salon met winterstop gaat. ‘We zijn destijds meteen biologisch van start gegaan. Wat je eet moet ook goed voor je zijn en je moet bovendien proeven wat je eet’, zegt eigenaar Mario Castella. ‘Vergeleken met ‘gewoon’ ijs proef je bij biologisch ijs veel meer echte smaak in plaats van suiker,’ zegt Castella, die de salon in de Moerwijk samen met vrouw, zoon en dochter runt. Geel bananenijs? Hartstikke nep! ‘Als je een banaan pelt is die daarna crèmekleurig, dus bananenijs kan nooit geel zijn. Wij maken bananenijs door echte bananen door het ijs te pureren, geen kleurstoffen of conserveringsmiddelen erbij, gewoon natuurlijk ijs. We gebruiken een basis, en daar mixen
we bijvoorbeeld pure hazelnoten door, of fruit.’ Hoewel je op een temperatuur van min 20 alles kunt conserveren, is dat niet bevorderlijk voor de smaak. Dus draaien elke dag opnieuw de ijsmachines op volle toeren om alle 23 smaken vers te maken. Behalve schepijs maakt de familie Castella ook ijs voor bedrijven en ijsbruidstaarten. ‘Achter de zaak hebben we een grote zaal, daar geven we workshops aan particulieren, bedrijven of aan kinderen.’ Dat Nederland momenteel in een algeheel gezondheidsfanatisme is belandt, is voor Castella mooi meegenomen. Maar het biologische Skal-keurmerk dat de ijssalon heeft, brengt niet alleen voordelen met zich mee. ‘Er hangt een behoorlijk prijskaartje aan, je moet namelijk betalen voor zo’n certificaat.’ Toch heeft de van origine Italiaanse ijsfamilie er bewust voor gekozen die prijzen niet door te voeren aan de consument. ‘We zitten in een volkswijk, dan moet je je prijzen daar ook aan aanpassen.’ Dat biologisch ijs eten stiekem ook gewoon ongezond is, ontkent Castella. ‘Er zit weinig suiker in en het is geen dikmaker. Van je diëtiste mag je best eens per week een ijsje.’ 1 dolomitiijssalon.com
̍nÌÌÏ̎ ¾Î¢¨³Ñ ݶºÉ ³¢¢Î ª¶¢ÂÌ°¬ÉÐ ¬É ά°¶ÏϬÓÎ }¶ÆƬÎÏ Â¢¢Ñ ݬ ÕÌɾ¬É̎
̍y¬Ñ ݶºÉ ӶѰ¬ÏÍÎ̾¬É Õ¶ÏӬ¬ ÏѶºÂÐ ³¬Ñ Ó¶ÑլΰÎÌѬ ά¢Â¶ÏƬ ¬É ɬ¶°¶É° ÑÌÑ ¢¥ÏÓΪ¶ÏƬ ׶º¾Ñ ά¬Æª fÂ̬ª ¥¬ªÓ¶ª¬Éª ¢® Õ¢É ×¢Ñ ª¬ {¬ª¬Î¢ɪϬ ͔¶ÂÆ ªÌÌΰ¢¢ÉÏ ¥¶¬ªÑ̎
Buitenspel staan wordt op deze velden een stuk lastiger.
Poldercup ‘De vorm bepaalt het spel’
Kunst: slootjesvoetbal in de drassige polder Xander de Rond AMSTERDAM
...
Voetbal- en kunstliefhebbers, je zou ze niet zo snel op één hoop gooien. Maar de Spaanse kunstenares Maider López denkt daar anders over. Daarom bedacht ze de Poldercup, een sportief kunstevenement waarin het voetbalspel voor één dag een totaal andere dynamiek en regelgeving kent. De hoge heren van de FIFA zullen hun wenkbrauwen er vermoedelijk even bij fronsen, maar kunstig bedacht is het zeker.
Schilderen Bij Poldercup, dat zaterdag plaatsvindt in het oer-Hollandse polderlandschap bij Ottoland, gemeente Graafstroom, speelt López met de Nederlandse liefde voor voetbal, water en polderen. Ze schildert er voetbalvelden op weilanden. Dat er sloten dwars door de weilanden heen lopen maakt niet uit. Of eigenlijk juist wel: ze zijn gewoon een onderdeel van het voetbalveld, waardoor het spel een heel andere dimensie krijgt. Door de sloten is het veld ineens verdeeld in verschillende stukjes speelveld. ‘Het is verboden om over de slootjes heen te springen, waardoor spelers alleen te maken krijgen met hun eigen tegenstander’, verheldert López. ‘Eigenlijk staan twee voetballers als vrienden op een eilandje, tot de bal er komt en die ze weer tot vijanden maakt.’ De bedoeling is dat de spelers met de nieuwe hindernis-
sen nieuwe regels en tactieken bedenken: Poldercup verandert de internationale voetbaltaal. ‘Het voetbal spelwordt grotendeels bepaald door de vorm van het veld. Als je die vorm verandert, veranderen de regels en dus het voetbalspel zoals dat normaal gespeeld wordt. Het wordt een nieuw spel waarin spelers het voetbal opnieuw uitvinden.’ López maakte internationaal naam met diverse projecten in de openbare ruimte. Zo veroorzaakte ze in 2005 met de hulp van honderden vrijwillige automobilisten een kunstmatige file in het afgelegen Aralargebergte in Baskenland. Dit jaar liet ze drieduizend bezoekers van het Centre Pompidou in Metz met verlichte paraplu’s rond het nieuwe museum dansen. 1
Maider López.
Valtifest
PRETTIG GESTOORD FESTIVAL Inlegkruisvaarders, Hard Koor Knaapjes, Hemelbestormers en Johannes de Dopehead, het zijn enkele voorbeelden van de vreemde figuren die je als bezoeker van Valtifest komende zaterdag kunt tegenkomen. Het thema van het muziekfestival in Amsterdam luidt dit jaar It’s a Religion!, en dus is ook de dresscode daar op aangepast. Hoofddoekjes bijna een must. Het gaat er met dit thema niet om de verscheidenheid van religies te tonen of de verschillen daartussen, maar juist om de viering van
} u}j lf u~ h ~ ~
culturele verschillen, tolerantie en plezier. Dat Valtifest, toe aan de derde editie, steeds meer aan populariteit wint is te merken aan het rappe tempo waarin het festival uitverkocht. Felbegeerde kaarten zijn alleen nog aan de deur te krijgen. Met Junkie XL als bekendste naam en de vaste gast dj Joost van Bellen als publiekstrekker sluit Valtifest ook dit jaar weer het festivalseizoen creatief, vernieuwend, hip en prettig gestoord af.
O.T. Zomerfestival Nog drie dagen kun je ontdekken wat het Onafhankelijk Toneel in Rotterdam het komende seizoen te bieden heeft aan theater, performance, muziek en dans.
Op de buis/Mix
20.30
FILM: U-571, RTL 7 Spanning op de duikboot U-571. De Amerikanen krijgen een missie de Enigma te onderscheppen.
Nederland 1 17:19 17:21 17:25 17:59 18:00 18:15 18:40 18:55 19:21 19:30 20:00 20:30 21:30 22:15 22:50 23:45
Nederland 2
De zingende snaar Ik zie... Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Timboektoe Trekking Lingo BN’ers in de zorg: Reumafonds NOS Journaal KRO De reünie Blootgewoon Bij ons in de PC Knevel & Van den Brink NOS Journaal
17:00 17:05 17:35 18:25 18:50 19:20 19:50 20:25 20:50 21:30 22:00 22:15 22:55 23:30
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s U-571 Backdraft
17:05 17:10 18:05 19:00 19:35 20:30 22:20 23:10
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:50
20.30
EXPEDITIE ROBINSON: CELEBS BACK TO BASIC RTL5-BN’ers krijgen het zwaar te verduren op een onbewoond eiland.
20.50
DE TAALMEESTER, NED 2 Wie wordt de taalmeester? In deze quiz strijden drie BN’ers om de titel.
Nederland 3
NOS Journaal Cheers 7th Heaven Nederland helpt Boven wotter Toen was geluk heel gewoon That’s the question Netwerk De Taalmeester Achter de voordeur NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag In therapie Holland Doc: De sneeuwman
17:45 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:25 19:35 20:05 20:22 20:25 21:00 22:00 22:50 23:00 23:25
Fabeltjeskrant Oprah Winfrey show Dr. Phil Kinderziekenhuis Style by jury Gray matters As the world turns Oprah Winfrey show
17:00 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20
RTL 8
21.00
10 WAYS TO TURN YOU ON, NED 3 Wetenschappelijk seksexperiment. Raken mannen echt opgewonden van een auto?
RTL 4
Baasjes Amika Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 Jong NOS Journaal op 3 Nu we er toch zijn op vakantie TV Lab: Out of the blue NOS Journaal op 3 Upside down 10 Ways to turn you on MaDiWoDoVrijdagShow NOS Journaal op 3 NOS Sportjournaal TV Lab: Ze is van mij
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:35 23:45 23:50
De grote verhuizing Huizenjacht Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma NL House Medical examiners Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De meest schokkende rampen
17:05 17:35 18:30 19:30 20:00 20:30 22:15 23:10
SBS 6
15
22.30
SECRET MILLIONAIRE, RTL 4 Een miljonair ervaart twee weken lang het harde leven op de straat.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Een dubbeltje op z’n kant in bedrijf Het zesde zintuig - Plaats delict Secret millionaire RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
17:35 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30
Friends Will & Grace Airline Bondi rescue The little couple License to wed Cold case Law & Order: Special Victims Unit
17:05 17:30 18:00
NET 5
22:00 22:30 23:25 23:55
The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny Wie is de chef? Over de kook Take me out Expeditie Robinson 2010: Celebs Back To Basic Oh oh Cherso Big trouble in tourist Thailand Take me out The nanny
Veronica
18:15 18:40 19:10 19:30 20:00 20:30 21:25 22:20 23:55
Zack & Cody Zeke & Luther Veronica’s funniest commercials ever! 3rd Rock from the sun According to Jim Still standing Two and a half men The big bang theory FlashForward FlashForward The hitcher The big bang theory
LEZERSCOLUMN
Gangvrees Aldo de Beunje
...
E
r zijn mensen die lijden aan gangvrees. De vrees om over de gang op het werk te lopen en dan iemand tegen te komen. Vooral als de gang lang is en het dus even duurt voor je elkaar passeert. Tenzij je rent, maar op de kleuterschool is al duidelijk gemaakt dat zoiets niet hoort. Eindeloos kijk je tijdens het lopen
OPLOSSINGEN PUZZELS Sudoku (vorige Cryptogram week donderdag) 2 4 7 5 9 1 3 8 6 Horizontaal: 6 1 9 3 4 8 7 2 5 3. Torpedo; 8 5 3 2 6 7 4 1 9 6. ietwat; 8. slim; 3 6 1 4 2 9 8 5 7 7 9 8 6 1 5 2 4 3 10. repel; 12. afzet; 5 2 4 7 8 3 6 9 1 13. turven. 4 3 2 1 5 6 9 7 8 1 8 6 9 7 4 5 3 2 9 7 5 8 3 2 1 6 4
Zweeds raadsel
Verticaal: 1. Houw; 2. spits; 4. demi; 5. gierput; 7. topper; 9. mot; 11. lade.
opzij. Naar boven. Naar iets wat je in je handen draagt. Naar je schoenen desnoods. Staren is ook al weer onbeleefd. Als je elkaar genaderd bent, moet je je afvragen of je diegene genoeg kent om iets te zeggen. Een willekeurige begroeting. Een grapje of moet je een sociaal wenselijke, dan wel oprecht geïntresseerde vraag gaan stellen. Over de vakantie. Of over de zieke marmot? Of alleen een simpel ‘hoi’? Ongevaarlijker kan het niet worden.
Dit ontwijkend gekijk begint ook wel idiote vormen aan te nemen. En stel nou dat de passant een heel verhaal begint te vertellen als antwoord op je vraag. Dat is ook niet de bedoeling. Dus interesse zou kunnen, mits er geen heel verhaal op kan volgen, want je moet door. Dus wat moet je zeggen. Laten we het maar simpel houden en de vraag der vragen stellen
in klein conversatieland: hoe gaat het? De ander antwoordt ‘goed’, desnoods gelogen, maar dat weet je allebei en dat is ook verder prima. Dan hebben we sociaal gedaan zonder dat het consequenties heeft. En je hebt nu naar beide zijkanten gekeken, naar boven en naar beneden en dit ontwijkend gekijk begint ook wel idiote vormen aan te nemen. En je tegenligger is nog een eind van je verwijderd. Een keer glimlachen. Dat kunnen we wel doen. Waarschijnlijk nog een reflex van toen je een aap was en je van een afstand wilde laten merken
dat je geen kwaad in de zin had. Zelfde met dat wegkijken. Niet te lang elkaar aankijken. Of in elkaars territorium komen. Hoewel er erg irritante mensen zijn die daar niet aan doen en heel dichtbij komen staan. Wat moet dat betekenen? Nog een paar meter en dan is het achter de rug. Ik ben eruit: ik knik even. Voorbij. Zucht. 1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
!
! !
"
!
!
Het H et K Kabinet abinet iiss g genomineerd enomin tot Beste woonwinkel 2010.. Koo Koopzondag Koo 5 en 19 september 10-17 uur ma m 13-18 uur Rumpsterweg 1-5 di t/m do 10-18 uur 3981 AK Bunnik (Utrecht) vrij 10-21 en za 10-17 uur Aan de A12. afslag 19
Mix
ZWEEDS RAADSEL: inademen ontwijken
WIN!
Spaanse groet
jong dier
achteruit
voetbalterm
doodmoe
vochtig
1 bazige vrouw
nevelig narrenstok
3
bijbelse reus
7 atmosfeer absoluut
kooppoging gebied in OostEuropa insect Griekse letter
5
1
2
4
5
6
WIN!
Vandaag:
redactie:
[email protected] 020-3460550 distributie:
[email protected] 088-0131830
Prijspuzzel van vandaag is de sudoku. Bel: 0909-5010703 Zo doet u mee:
sales:
[email protected] 0800-7200000
of SMS: 3553
2
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010703 (€ 0,60 per gesprek).
houtsoort
3
website: www.depers.nl of SMS: 3553
Deze week elke dag voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Pers-cryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt.
6
afgunst
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs (voor 5 winnaars)
paard
haardracht
Een uitgave van Mountain Media BV
Bel: 0909-5010703 4
paradijs wig
Deze week:
Met de nieuwe Lenco LED-2411 full HD LED-TV t.w.v. € 399,- met 61 centimeter beeldscherm, ingebouwde DVB-T tuner en USB-aansluiting bent u klaar voor de toekomst! Daarnaast is het toestel ook nog energiezuinig. Meer informatie op www.lenco.eu
bidhuis vloerkleed dierenverblijf
(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)
oprichter: Cornelis van den Berg
Prijspuzzel SUDOKU
CRYPTOGRAM: Horizontaal: 3. Projectiel om de poort overhoop te schieten (7); 6. Beetje voor beetje een beetje (6); 8. Als zwakkeling moet je het zijn (4); 10. Dit werktuig komt weer slimmer in gebruik (5); 12. Verkoop voor de sprong (5); 13. Tellen in het veen (6).
1 3
4
6
A
9
5
B
2 9
9
C
uitgever: Ben Rogmans
5 8
4 B
1
4
7
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Koos Jeremiasse
8
2
5
6 7
3
8
8
© Puzzelland Leen Groeneveld
1
3
12
13
1 3
5
11
7
2
6 7 8
10
A
2
3
6
Verticaal: 1. Hak(gereedschap) (4); 2. Afgebeten door de eerste aanvaller (5); 4. Het muziekteken van een kledingstuk (4); 5. Uitgegraven voor een vogel? Daar zit een luchtje aan! (7); 7. Die eend heeft enorm succes (6); 9. Beestje dat voor regen zorgt (3); 11. Schuiver van adel (4).
marketing:
[email protected]
Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 © Puzzelland
7
17
4
7 C
9
5
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Boze kapper
Dierenliefde
Wiet nodig
Kapper straft slaperige klant af. www.depers.nl/kapper
Vrouw geeft kalfje de borst. www.depers.nl/dierenliefde
Zwerver is eerlijk over besteding aalmoes. www.depers.nl/wiet
Selectie geplande ov-verstoringen: 111
Rotterdam (bus)
T/m morgen: RETlijnen 36, 70, 71 en B5. Halten Essenlaan, Lichtenauerlaan, Langenhorst, Paasweide en Zuiderbegraafplaats vervallen.
Alblasserdam (bus)
T/m 5 november: Arrivalijnen 16, 89 en 90. Halte Roemer Visscherstraat vervalt. 111
111
Vandaag
Morgen
In de vroege ochtend zijn er in het midden en zuiden van het land nog mistbanken. Vanuit het noorden trekt bewolking over. In het oosten veroorzaakt deze lichte buien, in het westen blijft het droog. In de loop van de middag zijn er ook zonnige perioden. De noordenwind is zwak tot matig. Het wordt 19 graden.
Een vergelijkbare dag. Een zwakke noordenwind geeft een afwisseling van wolken en zon. Vooral in het oosten is er kans op een lichte bui. De maxima komen uit rond de 20 graden. Daarna draait de wind naar het oosten en krijgen we droge en iets warmere lucht. In het weekend is er veel zon en wordt het 21 graden.
Sliedrecht (bus)
T/m 22 oktober: Arrivalijnen 87, 91, 187, 191, 691 en 891. Halten Talmastraat en Burg. Feitsmapark vervallen.
Capelle a/d IJssel (bus)
T/m 1 oktober: RETlijnen B5, 28, 29 en 30. Halte Posthoorn vervalt. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Sport
18
Aanvoerder
Oranje Van Nistelrooy blij met terugkeer
‘Ik lig nu bij elke interland in een deuk’
Van Bommel leidt team schoonvader Mark van Bommel is de nieuwe aanvoerder van het Nederlands elftal. Bert van Marwijk heeft zijn schoonzoon aangewezen als opvolger van Giovanni van Bronckhorst. Redactie sport AMSTERDAM
...
De 33-jarige Van Bommel is volgens Van Marwijk de ideale aanvoerder voor Oranje. ‘Hij heeft de juiste leeftijd en staat op een goede positie in het veld. Hij heeft ook ervaring. Bij PSV en Bayern München droeg hij ook een aanvoerdersband. We hebben met de technische staf heel even overlegd. Onze keuze was snel gemaakt. We waren er binnen een minuut uit. We kozen unaniem voor Van Bommel.’ Van Marwijk vertelde ook dat hij blij is dat Klaas-Jan Huntelaar zijn loopbaan bij Schalke 04 voortzet. ‘Ik denk dat hij daar veel aan voetballen toekomt’, zei hij gisteren in de aanloop naar de interlands in de EK-kwalificatie tegen San Marino (3 september) en Finland (7 september). Huntelaar speelde afgelopen anderhalf jaar geen hoofdrol bij Real Madrid en AC Milan. ‘Dat was niet fijn voor hem’, aldus Van Marwijk. ‘Maar als bondscoach was ik ook niet gelukkig. Voor mij is het belangrijk dat alle internationals ook bij hun club veel spelen en van grote waarde zijn.’ Huntelaar ontmoet in de Bundesliga bekenden als Mark van Bommel, Arjen Robben, Edson Braafheid, Eljero Elia, Ruud van Nistelrooy, Joris Mathijsen en Khalid Boulahrouz. ‘De Duitse competitie is gewoon heel sterk’, vindt Van Marwijk. ‘Het is geen toeval dat alle spelers van de Duitse nationale ploeg ook in de Bundesliga spelen.’ 1
Ruud van Nistelrooy kan nog steeds niet geloven dat hij is teruggekeerd bij Oranje. ‘Vrienden en familie zeiden dat ik die bal van Robben tijdens de finale wél had gemaakt.’
Victoria Azarenka viel flauw van de hitte. REUTERS
US Open Azarenka bezwijkt
Niet opgewassen tegen de hitte van New York Het zijn ook geen temperaturen die ze in Wit-Rusland gewend zijn. Victoria Azarenka bezweek door de kracht van de zon op de US Open en viel flauw tijdens het serveren. Redactie sport AMSTERDAM
...
Victoria Azarenka bezweek gisteren tijdens de US Open op de Grandstand-baan door de zinderende hitte. De als tiende geplaatste tennisster uit Wit-Rusland zakte tegen de Argentijnse Gisela Dulko bij een achterstand van 1-5 en 15-30 ineen. Na een eerste, snelle medische behandeling werd ze in een rolstoel afgevoerd. Azarenka had het in de derde game al moeilijk en liet de fysiotherapeut
+9= :9: 3= 1/1 ?3 33 =3;3 96=3&
7!1?
93 33 7 9 83 852?3 '3 83 0 ??3 9 2/ 09: 23 /2 3393 //< * 6 ?33 =3;3 3 9 : 9193 ;93 :3 33 9 83 852?3< #* < 9: //? 9 //< ; 03 33 2363 23 0=23 / 74 ://< ; 830 9 9 33 633==963 2/3 ?3 33 ?/
$# ""< /6 ?3 /:=39 "" :// 9 23 ?3 96 / 3 //6< ; 3; 93?/2 33 =3;3 3 633==963 / 2< +93 33 6 ?33
('$' <#< /6 ?/3 :3 33; ?3 /93 33 =3;3 033 / -" 1? =/6 3 =3; =918//?< ; 03 3; // 33 ?/ 33 2/3< &
- < /6 ?/3 9; 03 33 =3;3 ?392 / - :// 3 ;? 9 3923< ; ;/ ?3 3 3; 93 =3; 5 633==96<
, #< ?/3) <#< 9: //? 9 30 ; 03 33 633==963 3 23 /8 ; 03 33 236323 ?392 / 6323 < ; 9= /53;3 ://< ; 6 2/ /= :3 5//933 ?3 633==963 ?/3< ; ;/ 9;?3< 30 :9: ; . 9& 3= /63< $3/633 63
$#''$< ; 03 8//= 33 83=3 //3;;3=9:;3 3 3; 33=3;3?/29398335933833= /32 1/1< ; 03 =93<
%'$ #* < 9: //? 9 9/1/ " ://< ; 830 33 =3; ;3 =918//? 3 3; 33 ?/ 293 3 /= 9; 9 8335 9 /96< 3= ?3
%'$< 9 9; 03 9 3 9; ;? 9 ?32/?< ; 03 33 36 =3;3/3?39233;33?/ 33 /323 2/3< 9:& &
%'$< ; 03 =/83 33 ! :/963 =9:;3 ?392 3 9; 9 ?32/?< ; 3; 33 =3;3 ?/ 33 /3< +/33 ;/ :9:& &
komen. Ze had last van haar arm en zei ook dat ze wazig zag. De 21-jarige Wit-Russische ging nog wel door, maar moest na elk punt even tijd nemen om bij te komen. Tijdens haar vierde opslagbeurt ging het mis. Azarenka viel, tot ontzetting van de toeschouwers, flauw op de baseline. Het is niet voor het eerst dat tennissers de strijd van de hitte verliezen. Vooral op de Australian Open vallen vaak slachtoffers. In 2009 gaf titelverdediger Novak Djokovic het in zijn kwartfinalepartij tegen Andy Roddick op. Hij was uitgeblust door de temperatuur, die boven de 35 graden lag. Ook in het vrouwentoernooi staakten er dat jaar veel speelsters de strijd. Voor de deelnemers van de US Open één geluk: vanaf vrijdag gaat het in New York regenen. 1
$# "!< /6 9; 03 93 33 / ! :) =/6 09 8// 3 0=/ 3 63< ; 93 3 632 9 3 3; 33 =3;3 ?/< 3= ?3 ?//<
$#''$ <#< 9 ?9: //? 9 300< ; 03 33 83=3 236323 3 /323 ?392< 3 :3 ; . 33 =3;3 2/3& 3= ?3 2931<<
; 03 33 =3;3 ?392 / ?92 23 < ; 9= 33 =3;3 2/3< +9= :3 09: ?9: 033; ;?3& / 6// 3 83 /?3 633==96 ?/;3>
% "7 ('$'< 9 ?9: //? 9 393< ; 03 3; // 33 ?/ 5 :63 33 =3;;3 /32 3 9232 1/1< 333& 3=<
( # ) -4 $< ; 03 33 /3 3 632 99323 ?392 / -4 :< ; 03 3; // 33 =3;3 ?/ 33 /323 2/3<
%33; 6/9 : /2 33 93 9 3 ;? 9 1/1 ?3 =3;3 ?/3<
Iwan Tol NOORDWIJK
...
Met een sierlijke zwaai opent Ruud van Nistelrooy de deuren van de Panoramazaal in Huis ter Duin, de ruimte waar een legertje persvertegenwoordigers op hem zit te wachten. Zijn terugkeer in Oranje heeft het humeur van de 34-jarige spits goed gedaan. ‘Hallo allemaal’, roept hij grijnzend. ‘Daar zijn we weer.’ Dinsdag al kreeg hij een groot applaus van zijn medespelers toen hij het trainingsveld van Quick Boys betrad, en gisteren moest de KNVB zelfs een aparte ruimte afhuren in Huis ter Duin om alle mediavertegenwoordigers te kunnen herbergen die van Van Nistelrooy wilden weten hoe het voelt om weer terug te zijn. Het antwoord op die vraag luidde: heel goed. Vrolijk merkte hij op: ‘Bij elke interland die ik nu nog speel, lig ik in een deuk. Ik wil niet de indruk wekken dat ik niet serieus ben. Maar in tragiek kun je soms ook humor zien.’ Je zou ook kunnen denken: waarom ben ik nu pas opgeroepen? ‘En niet bij het WK, bedoel je?’ Precies. ‘Die wroeging heb ik totaal niet. Dat is zinloos. Bij mensen in mijn omgeving leefde dat gevoel meer. Zo van: ‘Voor San Marino mag je wel komen opdraven, maar voor het WK niet. Laat hem de... krijgen.’ Maar daar ging het mij niet om. Ik wilde terugkeren bij Oranje. En dat heb ik nu nog geflikt ook. Dat is toch grappig?’ Twee jaar geleden bedankte Van Nistelrooy voor Oranje, omdat het lichaam op was. Het reizen, het overvolle programma en de vele kwaaltjes
deden hem tot dat besluit komen: ‘De emmer stroomde over.’ Hij bezocht in Amerika chirurg Richard Steadman, waarbij aan het licht kwam dat hij een scheurtje in zijn buitenmeniscus had. Ook het kraakbeen en de voorste kruisband van de knie bleken een beschadiging te hebben opgelopen. ‘Dat was de verklaring voor al die pijntjes. Ik dacht al: hoe kan het nou dat ik de ene week last van mijn enkel heb en de andere week van mijn lies? Die periode in Amerika heeft me goed gedaan. Ik voel me fitter dan twee jaar terug toen ik bedankte. Anders zou ik ook nooit de voorbereiding bij HSV zonder
‘Ik had het tijdens het WK echt een beetje te doen met Robin van Persie.’ Ruud van Nistelrooy
klachten zijn doorgekomen. Een Duitse voorbereiding hè? Dus soms met drie keer trainen op één dag.’ Na zijn kortstondige rentree bij Real Madrid en zijn overgang naar HSV stelde Van Nistelrooy zich voor de zomer weer beschikbaar voor Oranje. Hij hoopte op Zuid-Afrika, maar volgens bondscoach Van Marwijk kwam het WK te vroeg. Nog steeds is Van Nistelrooy het niet eens met die beslissing. ‘Ik blijf zeggen: ik had een rol van betekenis kunnen spelen,’ zegt hij. Tegelijk berust hij in zijn lot. ‘Het is klaar. We zullen het nooit weten of Nederland met mij wél wereldkampioen was geworden. Ik heb er met Van Marwijk niet meer uitgebreid bij stilgestaan. En ik kan nou niet zeggen dat de jongens het daar slecht hebben gedaan. Ik heb ze gefeliciteerd met hun tweede plaats. Ik merk ook echt dat het niveau van de trainingen omhoog is geschoten.’ Het WK bekeek Van Nistelrooy thuis in Hamburg. Van zijn voornemen om pas in te schakelen bij de
Jean Nelissen (1936 - 2010)
INTRIGEREND LEVEN VOORBIJ Voormalig sportjournalist Jean Nelissen is gisteren op 74-jarige leeftijd overleden. Nelissen was jarenlang chef-sport bij De Limburger, maar werd vooral bekend dankzij zijn televisiewerk als wielerverslaggever voor de NOS. Nelissen schreef daarnaast tal van boeken over de wielersport. Hij gold in de sportwereld als een wandelende encyclopedie. Tot halverwege de jaren ’90 verzorgde hij samen met Mart Smeets het commentaar bij de tv-uitzendingen van de Ronde van Frankrijk. Later leverde
hij bijdragen aan het programma De Avondetappe, tot zijn gezondheid dat in 2007 niet meer toeliet. Zijn laatste boek, Het intrigerende wielerleven van Jean Nelissen, rondde hij in juni af in het ziekenhuis van Maastricht waar hij met een gebroken heup was beland. Vorig jaar vertelde Nelissen voor de camera’s van omroep L1 dat het leven hem niet meer toelachte zoals vroeger. ‘Je werd elk moment omringd, nu zie ik alleen maar kale ziekenhuismuren.’
3= 6/9
Altijd lachen met Van Gaal Louis van Gaal wil dat Andries Jonker hem opvolgt bij Bayern München. Jonker maakte er een zootje van bij Willem II en coachte ooit een damesteam, ook zonder succes.
Sport
19
UEFA
VUVUZELA’S IN DE BAN De UEFA stelt geen prijs op luidruchtige vuvuzela’s in stadions bij Europese voetbalcompetities. De blaastoeters trokken volop de aandacht tijdens het afgelopen WK in ZuidAfrika. De Europese voetbalbond maakte gisteren bekend dat ze verboden zijn bij de Champions League, de Europa League en de kwalificatiewedstrijden voor het EK 2012.
Duitse aanvoerder
BALLACK KRIJGT BAND Michael Ballack heeft de strijd om het aanvoerderschap van de Duitse voetbalploeg gewonnen. Bondscoach Joachim Löw bepaalde gisteren dat de routinier drager van de aanvoerdersband blijft. Philipp Lahm nam zijn taak tijdens het WK over en wilde die functie behouden. Beiden vochten in de Duitse pers een oorlogje uit om de band.
Deal is rond
RAFAEL ECHT NAAR SPURS Tottenham Hotspur heeft gisteren de komst van Rafael van der Vaart bevestigd. De Engelse club meldde op zijn website dat de Nederlandse international een contract heeft getekend. Details werden nog niet prijsgegeven. Het was nog even onduidelijk of de transfer daadwerkelijk kon doorgaan vanwege het late tijdstip van de deal.
‘Ik besef heel goed dat ik niet meer binnenkom als dé topscorer van Real Madrid.’
Onder invloed
SPORTFOLIO
kwartfinale kwam weinig terecht. ‘Ik werd min of meer naar de tv gezogen, omdat de prestaties van Nederland zo goed waren. In het begin vroeg ik me nog weleens af: had ik daar niet moeten staan? Maar daar ben ik snel mee opgehouden. Vrienden en familie zeiden nog tijdens de finale: jij had die bal van Robben er wél in geschoten. Maar dat zeggen ze ook alleen maar omdat ze lieve dingen tegen je willen zeggen. Ik weet hoe moeilijk het is als je daar staat. Dat soort gedachten heb ik snel overboord gegooid. Of ik een speler ben waarvoor de Spanjaarden ontzag hadden ge-
had? Wat denk je? Dat ze met een royaal gebaar hadden gezegd: Ruud, loop maar door naar doel? Ik dacht het niet hè?’ Van Persie had het moeilijk in de spits tijdens het WK. Hoe heb je naar hem gekeken? ‘Ik had het echt een beetje met hem te doen. Ik bleef maar hopen dat-ie er doorheen zou komen. Hij heeft dat bijzondere, dat extra, en elk moment kan dat terugkomen. Daarom snap ik goed dat Van Marwijk hem liet staan. Ik denk dat een type zoals hij voor de spitspositie in bloedvorm moet zijn,
wil hij daar tot zijn recht komen. Hij is geen goalgetter, iemand die op een doelpuntje kan loeren. Robin is iemand die vanuit zijn techniek, vanuit de schoonheid van het spel, probeert verder te komen. Ik dacht ook echt: hij gaat zijn goals maken, het gaat eruit komen, ook al omdat hij fris en fit aan het toernooi was begonnen. Maar hij heeft het niet gemakkelijk gehad, omdat de aanvoer vanuit de ploeg tegenviel. Daar moet je eerlijk in zijn.’ Uitgerekend bij de gratie van Van Persie – hij raakte geblesseerd aan zijn enkel – is Van Nistelrooy nu weer opgeroepen. Hij wil er niet bij stil-
Volksuniversiteit Utrecht Inschrijving voor 246 cursussen Laat uw instapniveau bepalen voor één van de 17 talen (165 taalcursussen). Of kies een cursus of workshop uit de categorie: Algemeen (46 cursussen), Bedrijfsgericht (13 cursussen), of Creatief (22 cursussen).
www.volksuniversiteit.nl/utrecht
De vermaarde Russische ijshockeyinternational Nikolai Tsjabiboelin is voor rijden onder invloed veroordeeld tot een celstraf van dertig dagen. Bovendien moet de doelman een boete van ruim 5.000 dollar betalen. Dat bepaalde de rechtbank de Amerikaanse plaats Scottsdale. Tsjabiboelin (37), die in 1992 olympisch goud veroverde met de Russische ploeg, werd in februari van dit jaar aangehouden in zijn Ferrari.
TE HUUR LUXE APPARTEMENTEN W A T E R I N G S E V E L D
E
I ACT
D E N
er a.s. en huur vóór 1 oktob n huurvrij de an ma 2 ng tva on rwaarden vraag naar de voo
lokaalhuur Overdag zijn de uitstekend geoutilleerde lokalen (whiteboard, flipover, hifi, beamer, airco) te huur tegen een aantrekkelijk tarief. Zie voor Informatie over cursusaanbod en huur:
IJSHOCKEYER GAAT BAK IN
staan hoe zijn toekomst bij Oranje eruit ziet, laat staan dat hij wil denken aan het EK in Polen en Oekraïne over twee jaar. ‘Oranje is wat dat betreft een open verhaal. Ik heb erover gesproken met Van Marwijk en besef heel goed dat ik niet meer binnenkom als dé topscorer van Real Madrid. Het enige wat ik kan doen, is alles geven en een bijdrage leveren aan het Nederlands elftal. En hopelijk bevalt dat zo goed dat daar een vervolg aan kan worden gegeven. Ik voel me niet misbruikt, als je dat soms bedoelt. Alles wat ik nu nog speel bij Oranje is een bonus.’ 1
H A A G
Bezoek de modelwoning op Laan van Wateringse Veld 685
tijdens het open huis op vrijdag 3 september van 16.00 tot 18.00 uur
• Luxe wonen op 2e t/m 5 e etage • Woonopp. van 111 m2 t/m 122 m2 • Grote terrassen op het zuiden tot wel 33 m2 • Per direct beschikbaar • Vanaf 775,- exclusief parkeerplaats
WONENOPBROADWAY.NL
Tel. 010 266 00 00
Rugpijnvrij met DorSano ervaar de nieuwe revolutie
verlost u van uw klachten d.m.v. een
revolutionair 3-stappenplan H Hd{ {¢ Í { }{ °¢ ¢ { © { Í °{ ¢ © {{ ° ¢ © {{ @ P ¢ { {} Í { ¢ ¢ | } ©
fysiotherapie
Í | °
Í ¢¢ |° ©{ neurochirurg@
Open dag zaterdag 4 september zaterdag 4 september tussen 11.00 en 15.00 uur {{ {@ J ª demonstraties © ©{ D ¢ ¢ª ª
X {
[¢ D{}¶}}Í ª{{ { ª ©{ @ f© ¢ ¢ { © |{¶ @ j ©{ © ¢|{ ¢ ¢ ° { } | Hd{ {¢ ° ¢}¢@ X { © ©|© { {{ ¢ ©{Ç P ¢ { ©{ ¢ª ¢
{ { Í ª{
ter gelegenheid van de opening krijgen de eerste 250 aanmeldingen een gratis rugscan. [ ¢ {{ ©{ ° ª| b www.lage-rugpijn.nl |b 020 - 66 58 090 Vergoeding J © © ¢ { Hd{ |{ { °©°{{ © ª ©@ jª{{ ª { ¢ © ¯ {¢ } |{ © ©° | | ¢ª °@
c¢ X Hd{ B { B |¢©{ à/ÿ¶à// àÕí P[ B { fb ¶ íí Ć/ Õ
www. lage-rugpijn .nl
Rugpijn Kliniek DorSano