‘Glasprofessor’ Cees Isselmann genoodzaakt te stoppen
‘Ik zeg elke avond:
het was een mooie dag’ Er zijn maar weinig zekerheden in het leven. Eén ervan is dat het eindig is. Wie wanneer aan de beurt is, is aan hogere machten en dat sterkt me in de gedachte te leven met de dag en van die dag het beste te maken. Morgen kan het tenslotte voorbij zijn. Met deze, zeker voor de vroege ochtend, ‘diepzinnige’ gedachten in mijn hoofd bel ik aan. Ik sta voor de deur van Cees Isselmann in Ede. Hij heeft in november te horen gekregen dat hij niet lang meer heeft te leven. Tot mijn verbazing doet hij fluitend open en als we even later aan de koffie zitten is het eerste wat hij zegt: ‘Ik leef met de dag en probeer waar mogelijk te genieten. Nu voel ik me goed, maar morgen kan dat anders zijn.’
Foto’s: Sjoerd de Jonge, Procomm
Cees Isselmann is senior adviseur bij
al jaren deel van uitmaakt. ‘Er zijn veel
bureau Köhler Peutz. Hij heeft een car-
specialisten in glas maar pas als je weet
rière van meer dan dertig jaar in het
hoe dingen worden gemaakt kun je ook
In zijn glastijd heeft Isselmann buiten zijn werk verschil-
glas. Er zijn mensen die langer mee-
problemen herkennen.’
lende functies in de glassector bekleed.
draaien in de sector, maar er is er maar
• Bestuurslid Glasbond
één die van productie tot toepassing,
Levensverlenging
• Bestuurslid Stichting Veiligheidsbeglazing (SVB)
van productontwikkeling tot norm en
Isselmann tobt al een paar jaar met z’n
• Bestuurslid SKG
van gevelsysteem tot schadebepaling
gezondheid. Hij is er in 2011 ook een
• Lid Technische Commissie Nederlandse Glasfederatie
‘alle denkbare ins en outs’ van vlakglas
tijdje tussenuit geweest en werkt sinds
Bestuurs- en commissiefuncties
(NGF)
1 0
heeft gezien. ‘Professor Cees’ wordt wel
die tijd nog drie dagen per week. Of zijn
• Bestuurslid FIGIN
eens gekscherend gezegd wanneer hij
levensverwachting nu langer geweest
• Lid VROM/NOVEM-commissie HR glas
bevlogen les geeft in opdracht van Ken-
zou zijn wanneer zijn chronisch ontsto-
• Werkgroepen NEN
niscentrum Glas. Want ook dat is typisch
ken blindedarm eerder ontdekt zou zijn,
• Lid Redactieraad Glas in Beeld
Isselmann: als hij de kans heeft deelt
is moeilijk te zeggen. Feit is dat zich
• Jurylid Glas Award
hij zijn kennis met anderen, zoals in de
rond de darm een hoofdtumor bevindt
redactieraad van Glas in Beeld waar hij
en hij uitzaaiingen heeft in zijn buikholte.
Glas in Beeld
10-11-12-13-14-15_ceesisselmann.indd 10
16-04-14 11:38
INTERVIEW MArco groothoff
‘Ik was in oktober op de Canarische Ei-
Dat is heel waardevol. Vorige week was
landen en stond boven op een berg toen
Henk Wassink nog hier met zijn vrouw.
ik het slechte nieuws te horen kreeg.
Hij werkt voor Interpane in Frankrijk,
Mijn reactie? Laat de kanker de pest
maar zo’n 25 jaar geleden was ik het die
maar krijgen, ik blijf genieten.’
hem bij Veromco aannam. Ik krijg nu bij
‘Ik zit in feite al in mijn extra tijd.’
leven te horen wat ik voor de markt en
huizendip mee. Eén van zijn eerste
Isselmann is in november geopereerd,
mensen betekend heb. Ontroerende re-
klanten was de heer Vogels van REVO,
maar de operatie werd vroegtijdig afge-
acties die ik anders pas bij mijn uitvaart
agent van Glaverbel. ‘Hij wees me op
broken daar de tumoren te verkleefd zijn
gekregen zou hebben.’
een vacature voor een technisch commercieel adviseur in Tiel. Arthur Uhlens
om weggesneden te kunnen worden. De behandeling die hij nu krijgt in de vorm
De bewuste manier waarop Isselmann
heeft me daar in 1981 aangenomen en
van chemo is, zoals dat heet, ‘gericht op
met zijn ziekte omgaat heeft alles te
zei: “als je over twee jaar iets over glas
levensverlenging met behoud van kwali-
maken met een aantal bewustzijnstrai-
weet, ben ik tevreden”. Ik dacht: “dat is
teit’. Hij heeft nu zes kuren gehad, waar-
ningen die hij in het verleden heeft
een Belg, het zal wel loslopen”, maar hij
van de eerst drie via het infuus in het
gevolgd. ‘Ik heb geleerd in het hier en
had gelijk: ik kwam er toen pas achter
ziekenhuis. ‘Daar was ik echt beroerd
nu te leven. Ik weet wie ik ben en leef
hoeveel functies glas kan vervullen.’
van en daar zijn we dus op mijn verzoek
met de dag. Ik heb tot nu toe een rijk
mee gestopt. De laatste kuren gaan via
leven gehad, hoef niets meer af te ron-
De eerste energiecrisis maakte dat de
medicijnen en gewoon thuis. Zodra de
den en kan iedereen recht in de ogen
glasindustrie haar pijlen richtte op het
zon schijnt ga ik naar buiten. Als mijn
kijken. Elke avond zeg ik tegen mezelf:
geven van voorlichting over het nut van
lichaam stroomt kan ik de medicijnen
“het was een mooie dag”. Dat kan als
het isoleren van woningen. Glaverbel
beter aan.’
je bezig bent met wat er is in plaats van
was de eerste met het gesoldeerde
‘Ik krijg nu
wat er niet is of zou kunnen zijn. Nu ik
glas Thermopane in de jaren zestig en
bij leven te
Wereld op z’n kop
veel in het ziekenhuis kom zie ik bij veel
speelde handig in op het feit dat merk-
horen wat ik
Isselmann is inmiddels afgekeurd en
medepatiënten dat ze boos zijn. Dat heb
naam door die voorsprong soortnaam
voor de markt
heeft zijn dossiers overgedragen; zijn
ik niet. Ik geniet van de kleine dingen die
was geworden. Isselmann: ‘Ik heb heel
en mensen
collega’s van Peutz bellen hem alleen
er zijn, bijvoorbeeld een boterham aan
wat groepen door de fabrieken in Mol
betekend heb.’
nog voor de weetjes. ‘In 2012 was ik
de waterkant van de Rijn. Soms bruis ik
tien jaar bij het bureau en sprak men de
van de energie en soms niet. Jammer
hoop uit dat ik nog tien jaar zou blijven.
dan. Doe je dat niet dan leef je alsmaar
Dat had prima geweest: ik ben 61 en
in het gemis.’
>>
had na mijn pensioen nog makkelijk door gekund, juist vanwege mijn speci-
Glaverbel
fieke kennis. Maar mijn wereld ziet er nu
Isselmann volgde na de MTS en avond-
anders uit. Ik zit in feite al in mijn extra
studie HBO bouwkunde colleges aan de
tijd. Vreemd om te constateren ja. Ik heb
Academie voor Bouwkunst en studies op
zoiets “dit klopt niet”. Had mijn pensioen
het gebied van marketing en manage-
nog willen halen. Daar staat tegenover
ment. Hij deed zijn eerste ervaringen in
dat ik nu alle tijd heb om te genieten en
de bouw op als stagiair bij Nederhorst
de noodzakelijke dingen te regelen voor
waar hij werkte op Den Haag CS. Zo
als ik er straks niet meer ben. Ik maak
kwam hij uiteindelijk in 1972 terecht bij
ook het rouwproces van mijn omgeving
Gemeentewerken Den Haag om na
mee. Ik rouw met mijn vriendin, met mijn
zeven jaar de ambtenarij vaarwel te zeg-
zoons, familie, mensen die nabij staan,
gen. Bij een makelaarskantoor, even-
maar ook met mijn zakelijke relaties.
eens in de hofstad, maakte hij de eerste www.glasinbeeld.nl
10-11-12-13-14-15_ceesisselmann.indd 11
11
16-04-14 11:38
melen en wist precies welke taken te delegeren. Een belangrijke stelregel was “problemen los je op als ze zich aandienen, je moet alleen weten waarover je spreekt”. Als onafhankelijke groothandel waren we interessant voor de smelters, maar ook voor architecten en gevelbouwers. Alle grote projecten gingen over ons bureau en wij konden door onze positie alle mogelijke soorten glas samenbouwen. Zo konden we een architect ook wijzen op een nadeel van een bepaald product. Dat is door de verzuiling in de sector ondenkbaar geworden.’ Als voorbeeld pakt Isselmann een uitgave van het blad Glas van de toenmalige Glasbond uit 1990, waarin hij het Atrium in Amsterdam beschrijft waarin glas van Saint-Roch, Luxguard en Glaverbel in één gevel is toegepast. ‘Voor het daarnaast gelegen gebouw ‘Overal waar
geleid en alles over glas geleerd wat er
ging de uitvoering ervan naar de vesti-
de Tweeling kochten we giethars
ik heb gewerkt
maar te leren valt, ook vanuit het oog-
ging waar de opdracht qua soort werk
gelaagd glas bij Glaverbel dat we bij
kan ik nog
punt van productie. Ik begon mijn lezin-
en locatie het beste bij paste. Je begrijpt
Flachglas in Infrastop lieten verwerken.
binnenlopen.’
gen vanaf die tijd met “glas is het meest
dat ik de hele week op sjouw was en vele
Ons motto was: “als wij het niet kun-
veelzijdige bouwmateriaal dat er is” en
kilometers maakte. Het waren zes kalen-
nen, dan kan niemand het”. Voor mij
dat doe ik nog steeds.’
derjaren maar wel met weken van zestig
was cruciaal dat ik van kantoor zo de
tot tachtig uur.’
productie in liep. Als bouwkundige denk
Veromco
1 2
je altijd in oplossingen, maar door de
In 1985 maakte Isselmann de overstap
Tijdens het interview noemt Isselmann
feedback uit de productie weet je ook
naar Veromco dat in die periode in han-
zijn periode bij Veromco de meest bij-
waar de grenzen liggen. Zo hebben we
den was gekomen van Bouwe Brandsma.
zondere en leerzame. Drie aspecten
ook de eerste structurele glasgevels
Hij kwam in het MT en kreeg de taak de
spelen in zijn ogen daarbij een rol:
met isolerend dubbelglas weten te bou-
projectenverkoop ‘op te tuigen’ en van
de onafhankelijkheid, de productie in
wen voor verschillende gevelsystemen.
concurrerende bedrijven één geheel te
eigen huis en de persoon Brandsma.
Veromco had de contacten, kennis,
maken. ‘Mensen waar ik tegenop keek,
‘Ik was als commercieel directeur ver-
kunde, het doorzettingsvermogen en
werden mijn collega’s en mijn rol was de
antwoordelijk voor de verkoop’, licht hij
de faciliteiten om te produceren en te
neuzen in Arnhem, Soest, Veenendaal,
toe.‘ Brandsma had voor mijn komst de
testen. Een perfecte mix voor succes
Ede, Groningen, Eindhoven, Zwolle en
contacten met de grote gevelbouwers
en dat werd het.’
Amersfoort dezelfde kant op te krijgen.
en wanneer ze hem bleven bellen over
Dat lukte door het kennisniveau op te
kortingen zei hij: “dat weet ik niet, moet
Uit en weer in het glas
schroeven en de verkoop en calculatie
ik aan Cees vragen”. Dat functioneerde
De groei van Veromco had voor Is-
te centraliseren in Veenendaal. Als een
prima want hij had het vermogen de
selmann ook een keerzijde: door de
opdracht eenmaal was binnengehaald
juiste mensen om zich heen te verza-
grootte kwam hij minder toe aan de voor
Glas in Beeld
10-11-12-13-14-15_ceesisselmann.indd 12
16-04-14 11:38
‘Bij de concerns is wel veel kennis maar die is vaak eenzijdig.’ hem optimale combinatie van verkoop
Het Atrium en
en techniek. ‘Het streelt je ego als de
de Tweeling
schets die je voor een gevelbouwer
langs de
maakt uiteindelijk leidt tot aanpassing
A10. In de
van een profielsysteem. Toen Schüco
Tweeling paste
vroeg: “kom bij ons, want wat je ons
Isselmann
vertelt kun je hier concreet uitvoeren”
giethars
ging ik dan ook overstag en zo maakte
gelaagd glas
ik voor twee jaar een uitstapje uit de
van Glaverbel
glassector. Reynolds vroeg me daarna
toe dat bij
een nieuwe anodiseerfabriek in Harder-
Flachglas in
wijk commercieel te runnen, maar dat
Infrastop was
bleek toch niet mijn ding te zijn. Hoewel
verwerkt.
ik al snel vertrok, zijn we goed uit elkaar gegaan. Dat geldt overigens voor al mijn
hebben we onze organisatie en pro-
Isselmann werkte ook onder Louk Seve-
werkgevers: overal waar ik heb gewerkt
ducten neergezet als hoogwaardig en
rens bij de holding in Amstelveen, een
kan ik nog binnenlopen.’
betrouwbaar.’
belangrijke periode voor de vorming van het nieuwe Pilkington, die volgens Issel-
Na Glaverbel, tegenwoordig AGC, en
Uit de brand helpen
mann ook van invloed is geweest op de
Veromco, later Saint-Roch Veromco en
Mede door zijn grote netwerk deed Is-
structuur van de andere smelters. ‘In het
nu Glassolutions Saint-Gobain, werkte
selmann indien nodig ook zaken met
traject van voortdurende veranderingen
Isselmann ook voor de derde grote
de ‘concurrentie’. Hij noemt de Van de
werden we min of meer elkaars coach
smelter die van oudsher actief is in ons
Heuvels als voorbeeld. ‘Zij hebben als
en hebben veel van elkaar geleerd.
land: Pilkington. ‘Ton Stoutjesdijk van
historisch trouwe afnemer van Flach-
Severens had de belangrijke eigen-
Holst Glas had me al eerder gevraagd
glas-producten, reeds werkend onder de
schap niet terug te kijken maar het vizier
maar in 1994 maakte ik ook daadwerke-
vlag van Saint-Roch, projecten voor ons
te richten op de toekomst en in die tijd
lijk de overstap en kwam ik weer terug in
geplaatst en geleverd. En dat terwijl hun
natuurlijk de opdrachten uit Engeland
het glas. Hij vroeg me het projectbureau
hoofdkantoor de projecten nog niet eens
zo gunstig mogelijk voor de Benelux te
op te zetten. Toen Holst door Pilkington
kende; ik had namelijk reeds in een
vertalen. Bij mijn afscheid zei Louk dat
werd ingelijfd ben ik gebleven. Uiteinde-
vroegtijdig stadium de contacten met de
één van mijn belangrijkste eigenschap-
lijk zelfs tot 2002 en dat is lang voor mijn
architecten en opdrachtgevers. Nog een
pen was mensen te laten scoren. “Lukt
doen. Er was voor mij elke twee jaar
voorbeeld? Glaverbel zat ooit met een
het niet dan raap je de scherven op en
weer een andere functie en uitdaging.
productieprobleem en toen heb ik Bram
help je ze weer op weg”, zei hij. Ik heb
Ik kwam in een totaal andere wereld
van Huit letterlijk uit de brand geholpen
dat als één van de mooiste complimen-
en cultuur terecht dan ik gewend was.
met een lading 7 millimeter Pyrodur dat
ten uit mijn loopbaan ervaren. Pilkington
Anders dan bij Veromco verkochten we
gewoon werd verkocht als Pyrobelite.
ging deel uit maken van een Europese
eigen producten en was het de kunst
Voorwaarde was dat er niet gerecla-
organisatie en onder Severens is het
onze sterke punten te herkennen en uit
meerd kon worden en dat ze het met
bedrijf in die periode enorm geprofes-
te nutten. In 1998 werden Holst en Felix
een neutrale auto ophaalden. Waarom
sionaliseerd. Onze prestaties werden
samengevoegd en kregen we te maken
ik dat deed? Er was een wederzijds blin-
beoordeeld op een paar A4-tjes met
met een bult aan kleine, trouwe klanten.
delings vertrouwen en brandwerend glas
getalletjes. Dat waren we in het glas niet
Daar fietste ik dan met de afdeling met
stond nog in de kinderschoenen. Het
gewend. Om dat goed te kunnen ma-
grote projecten tussendoor. Dat ging
zou niet goed zijn geweest als bij brand
nagen maakten we onderscheid tussen
nauwelijks samen en was reden om te
opschuimende beglazing de naam zou
onze up- en downstream werkzaam-
snijden in het assortiment. Aansluitend
krijgen slecht leverbaar te zijn.’
heden en hebben we het Pilkington-
>> www.glasinbeeld.nl
10-11-12-13-14-15_ceesisselmann.indd 13
13
16-04-14 11:38
tafel zaten bij het VROM/NOVEM-over-
Bij Peutz is kennis het product, maar je
leg over het standaard toepassen van
moet niet bang zijn die te delen. Je hoeft
HR glas en het verbieden van SF6-gas
een aap niet te leren klimmen, maar
in geluidisolerende beglazing. “Waarom
meestal is er zo weinig kennis dat ze
eigenlijk niet?”, dacht ik. Want ook al
niet eens weten dat ze het niet weten.
bleven technische vraagstukken nog wel
Als collega-adviseurs bellen krijgen ze
via mij lopen, bij Pilkington vond organi-
antwoord. Goede adviseurs zijn niet
satorische verandering op verandering
bang te bellen, kennen het belang van
plaats met als gevolg dat ik te weinig
een klankbord. De 1-pitters zijn veel
met glas zelf bezig was.’
banger voor hun hachje. Ik heb rapporten gezien die kant noch wal raken
De keuze was snel gemaakt, vooral ook
en waar je tot in de rechtbank toe mee
omdat Peutz zo’n enorm breed diensten-
wordt geconfronteerd. Elkaar respecte-
pakket en kennis heeft en Isselmann
ren in plaats van vliegen afvangen. Ook
niet als 1-pitter aan de slag ging. ‘In feite
binnen Peutz hebben we de gewoonte
kwam in deze functie alles samen. Ik
de kennis met elkaar te delen. Wat dat
werkte weliswaar vanuit de geveltech-
aangaat heb ik het volste vertrouwen dat
niek, maar meestal met het accent op
mijn werkzaamheden door mijn collega’s
glas. En belangrijk: ook in dit werk moet
worden overgenomen.’
je altijd in oplossingen denken. Gewel-
1 4
dig toch als bij de start partijen ruziënd,
Isselmann staat er bekend om dat hij de
elkaar verwijten makend en met claims
markt waar mogelijk wijst op het belang
dreigend aan tafel zitten om vervolgens
van het tijdig doen van testen. Ook aan
tijdens het traject onder onze regie tot
het eind van het gesprek legt hij er de
een oplossing te komen. Sterker nog:
nadruk op. ‘Een offerte van 1.800 euro
wanneer ontwikkelaar, architect en aan-
voor het doen van een windtunnel-,
nemer ook nog klant van je worden. Ik
geluids-, isolatie-, brand- of coatingtest
denk dat ik het vermogen heb partijen
is voor een opdrachtgever te hoog, zich
‘Ik denk dat ik
assortiment teruggebracht van een dik
samen te brengen. Kennis en mijzelf
niet realiserend dat wanneer je een
het vermogen
boek naar een helder overzicht. “Dit
blijven is daarbij doorslaggevend. Zelfs
probleem achteraf moet oplossen het
heb partijen
is ons assortiment en zo gaan we het
bij het lekkend glas hebben we het lek
soms om tonnen gaat. Bij het Rijksmu-
samen te
noemen”. Geen eenvoudige tijd want we
boven gekregen.’
seum is de architect in eerste instantie
brengen.’
hebben van zeven bedrijven één geheel
op het verkeerde been gezet door een
gemaakt en gingen terug van zeven
Laatste station
handelaar. De opgegeven waarden van
directeuren terug naar één. Logisch dat
‘Het wordt toch geen afscheidsinter-
de proefruiten leken mij onmogelijk. We
elke wijziging als bedreiging werd erva-
view?’, vroeg Isselmann me toen we
hebben een ruit getest, waaruit bleek
ren. Het ging altijd om mensen en we
de afspraak maakten. ‘Ook al is de
dat het glas absoluut niet zou voldoen.
hebben soms beslissingen met tranen in
aanleiding geen jubileum of pensioen, je
Het zou een ramp zijn geweest voor de
de ogen moeten nemen.’
neemt hoe dan ook afscheid en kunnen
klimatologische omstandigheden in het
we er niet omheen dat we terugblikken’,
museum als dat glas daadwerkelijk was
Tot slot naar Peutz
was mijn antwoord. Nu het laatste sta-
toegepast. Door markt- en productieken-
De laatste werkgever van Isselmann
tion letterlijk in zicht is vraag ik Cees dan
nis zijn we samen met een producent tot
werd in 2002 Geveltechnisch Bureau
ook ons nog eenmaal de les te lezen.
de juiste glassamenstelling gekomen.
Köhler Peutz waar hij als adviseur vooral
‘Daar vraag je me wat. Er is nog zoveel
Kijk, de opkomst van Chinees glas is
te maken kreeg met onderzoek naar
te zien, te doen en te leren. Ik heb de
vergelijkbaar met die van Amerikaans
aanleiding van schade aan gevels en
afgelopen tien jaar ondanks die twintig
glas in mijn Veromco-tijd, met dit ver-
daken. Ook nu werd hij gevraagd wat,
jaar daarvoor, gigantisch veel geleerd
schil dat het toen om hoogwaardig glas
met uitzondering van zijn eerste sollici-
op het gebied van glas en gevels. Een
ging dat zich onderscheidde door z’n
tatie in 1981 bij Glaverbel, zijn hele car-
architect die iets ontworpen heeft, wil
prestaties, terwijl het nu regelmatig om
rière het geval is geweest. ‘Joop Köhler
niet horen dat zijn ontwerp niet haalbaar
kwalitatief minder glas gaat dat zich
ging weg en Peutz nam zijn bureau over.
is in glas. Hij wil horen hoe het wel kan.
onderscheidt door z’n prijs. Ik heb daar
“Waarom kom je niet bij ons werken?”
Hoe je een recept voor een dikke soep
glas geproduceerd zien worden op nog
vroegen ze toen we met elkaar om de
terugbrengt naar een heldere bouillon.
ambachtelijker wijze dan tijdens de start
Glas in Beeld
10-11-12-13-14-15_ceesisselmann.indd 14
16-04-14 11:38
van mijn loopbaan in glas en onder omstandigheden waar de honden geen brood van lusten.’ Zegeningen tellen Zegeningen tellen is niets voor Isselmann maar feit blijft dat hij in brede zin heeft bijgedragen aan de verbreding en verdieping van de toepassing van glas op een manier waarbij kwaliteit van ontwerp, product, montage en duurzaam gebruik hand in hand gaan. ‘Ik ben blij bij te hebben kunnen dragen aan de ontwikkeling van structureel glas, de eerste stappen op het gebied van koud gebogen glas te hebben gezet en een aanzet gegeven te hebben aan de doorbraak van brandwerend glas. Ik heb bij Pilkington moeten knokken voor de productie van EW30 en EW60 glas en dat
Het Atrium in Amsterdam dateert uit 1990. In één gevel is door Veromco glas van Saint-Roch,
zijn nu de hardlopers. Het glas van nu
Luxguard en Glaverbel gebruikt. In het glas van de gevel is een cirkel te zien die
is niet te vergelijken met dat van dertig
Veromco wist te bewerkstelligen in samenwerking met Louis Grootscholten en Peter van
jaar terug. De ontwikkelingen in isolatie,
Leeuwen van het toenmalige Rapid Pane. Zij beschikten over een nauwkeurige methode voor het
veiligheid, brandwering, geluid, gevel-
verwijderen van coatingen van glas en de cirkel ziet er nog steeds mooi uit.
techniek, duurzaamheid, het dragen van beeld en noem maar op zijn zo snel
ik voor opdrachtgevers tonnen kunnen
Tiel, Veenendaal en Enschede zo de
gegaan. Tegelijkertijd zijn glasoppervlak-
besparen. Prachtig werk, waarbij ik op
productie in liepen. “Ben even naar de
ken alsmaar groter geworden. Complexe
de mooiste plekken ben geweest: van
gifmenger”, zeiden we dan. En nu? Je
vraagstukken waarbij met optimaal com-
penitentiaire inrichting tot beveiligde
wereld wordt klein als je ziek bent. Ik
fort als doel alle eigenschappen van het
panden van het koningshuis.’
ben een nieuwsgierig mens en heb waar mogelijk de grenzen opgezocht. Het
glas in elkaars verlengde moeten liggen. Je ziet overal de borden “wij bouwen
‘Ik heb in alle keukens kunnen kijken
contact met de mensen mis ik. Wat een
duurzaam”. Dat gaat veel verder dan
en heb glas- en geveltechniek weten
plezier heb ik gehad als Brandsma en ik
zo weinig mogelijk afval produceren en
te combineren’, besluit Isselmann. ‘Met
“the-good-and-the-bad-guy” opvoerden
aan het eind van het traject materialen
uitzondering van een paar oude rotten
om leveranciers tegen elkaar uit te spe-
als glas recyclen. Wat zijn de energeti-
in het vak zijn er daar maar weinig van
len. Maar het mooist is toch geweest dat
sche en bouwfysische gevolgen van de
en ik denk dat die er ook niet meer zul-
ik mensen ervan heb kunnen overtuigen
gemaakte ontwerpkeuzes? Wat zijn de
len komen. Bij de concerns is wel veel
dat als er een probleem is, dat probleem
gevolgen van sloop en nieuwbouw of is
kennis maar die is vaak eenzijdig en
van iedereen is en je het samen moet
het ook mogelijk duurzaam te renove-
bovenal worden de producten veelal
oplossen. Tijdens conflictsituaties weten
ren? Door creatief mee te denken heb
ver weg geproduceerd, terwijl wij in
om te gaan met haantjesgedrag en de
‘Zelfs bij het lekkend glas hebben we het lek boven gekregen.’
mensen dezelfde kant op zien te krijgen. Niet door te manipuleren maar door integer en open te blijven. Een prachtig spel, maar ook dat spel is uit.’ < www.glasinbeeld.nl
10-11-12-13-14-15_ceesisselmann.indd 15
15
16-04-14 11:38
