Samen verder
Een eenmalige uitgave van Zorggroep Alliade: Meriant, BaanPlus, Zorgkompas, Reik, Support & Co, Talant en WIL 2014
‘Ik ben niet meer zo snel van de kook’
‘Ik ga toch niet maar wat in een stoel zitten?’
‘Eigenlijk is het allemaal heel gewoon’
‘Bij Support & Co kan ik in mijn eigen tempo leren’
Voorwoord/inhoud
Samen verder Samen sterk. Zorggroep Alliade is in 2010 opgericht vanuit de ambitie om met onze dochterorganisaties zorg en begeleiding te bieden aan iedereen die kwetsbaar is en langdurig zorg of ondersteuning nodig heeft. En inderdaad, samen kunnen we dat beter dan alleen. Samen zijn we: Meriant, Reik, Talant, WIL, Zorgkompas, Support & Co en BaanPlus. Samen staan we klaar voor alle veranderingen in de zorg die de komende jaren op ons af komen. Nu de zorggroep volwassen is, willen we u als lezer graag informeren over wat we doen. We doen dat in dit magazine aan de hand van verhalen van mensen. Verhalen over hoe zij met onze ondersteuning hun eigen leven kunnen leiden. Daarmee hopen we u een beeld te geven van wie we zijn. Van waar we voor staan, samen met onze cliënten, onze medewerkers en alle organisaties die deel uitmaken van Alliade. We zijn trots op wat we bereikt hebben tot nu toe. De wereld staat niet stil, er komen grote veranderingen op ons af, maar we blijven samen zorg bieden aan iedereen die ons nodig heeft. De lat ligt hoog. We willen bij de beste zorgorganisaties horen, krachtig, financieel gezond en met visie op wat goede zorg is, nu en in de toekomst. Dat moet u kunnen merken in de zorg die we bieden aan onze cliënten: met persoonlijke aandacht, betrokken en deskundig. Iedere dag weer. Erik Kuik en Wilfred Juurlink, Raad van Bestuur van Zorggroep Alliade Oktober 2014
Samen verder
4 WER
KPLE
K
THUIS
9 10
12 18
‘Het kan altijd beter’
22
4 Zorgkompas: ‘Ik ga niet maar wat in een stoel zitten’ 6 BaanPlus: ‘Ik zorg er voor dat alles goed verloopt’ 8 Zorg voor gebouwen 9 Beter en makkelijker met Kennis- & Leerplein 10 Reik: ‘Ik ben niet meer zo snel van de kook’ 12 WIL: ‘Eigenlijk is het allemaal heel gewoon’ 14 Samen verder 16 Talant: ‘Afspraak is afspraak.’
19 Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde 24 18 Het kan altijd beter! 19 Als de meeste mensen slapen... 20 Meriant: ‘Op de brommer reden we ’s avonds naar het huis’ 22 Support & Co: ‘Hier kan ik in mijn eigen tempo leren’ 24 Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde 25 Goed... 26 We gaan verder 27 Samen
3
> Interview mevrouw Van Sichem en Mirjam van Heteren 5
4 Mirjam van Heteren helpt Rie van Sichem om aangenaam in haar appartement te kunnen blijven wonen. “En dat doet ze heel goed.”
‘Ik ga toch niet maar wat in een stoel zitten?’ Een opgeruimd huis en een opgeruimd karakter. Mevrouw Van Sichem uit Den Helder heeft geluk én ze heeft Mirjam van Heteren.
O
p een steenworp afstand van de zeedijk belt Mirjam van Heteren iedere woensdagochtend aan bij Rie van Sichem. Ze helpt mevrouw Van Sichem haar appartement op de eerste verdieping net zo aangenaam te houden als het is. Hier kwam Rie van Sichem negen jaar geleden wonen met haar man. Acht jaar alweer is ze nu alleen. “Hij was zo’n leuke man, ik mis hem elke dag. Maar daar ga ik anderen niet mee lastig vallen. Daar heeft niemand iets aan!”, zegt ze beslist en opgewekt. Ze koestert vooral de goede herinneringen en ze vermaakt zich prima.
Zorgkompas in het kort Bij Zorgkompas is de klant richtinggevend. Zorgkompas biedt persoonlijke thuiszorg aan iedereen die tijdelijk of permanent hulp nodig heeft, zoals huishoudelijke hulp, verzorging, verpleging, gezinszorg en ondersteuning bij dementie. Ook heeft Zorgkompas enkele woonzorglocaties voor mensen met geheugenproblemen. In Groningen tot Limburg
www.zorgkompas.nl
Samen verder
Mirjam van Heteren pakt de stofzuiger. Mevrouw Van Sichem, bijna tachtig jaar en behept met de luchtwegaandoening COPD: “Ik doe nog veel zelf, hoor. Maar de zware dingen, die kan ik niet meer.” Mirjam van Heteren neemt klussen als stofzuigen, de badkamer boenen en het bed verschonen voor haar rekening. “En ze doet het heel goed.” Wekelijks een buitenstaander over de vloer hebben, kan ongemakkelijk zijn. “Het was inderdaad eerst even wennen. Maar het is zo’n leuke meid, ik heb het met haar getroffen.”
‘Dit is óók leuk’ Mirjam van Heteren helpt mevrouw Van Sichem en haar andere cliënten graag. Ze bleef destijds thuis voor de kinderen, tot ze moest toegeven dat ze dolgraag weer wilde werken. “Ik ben eigenlijk verzorgende, maar vanwege de werktijden ben ik eerst als huishoudelijke hulp gaan werken.” Nu de arbeidsmarkt verandert, lijkt terug naar de zorg lastig. Spijtig, maar daar wil ze niet te lang bij
stil staan. “Dit is óók leuk.” Ook stil zítten is niets voor haar. Net zomin als voor Rie van Sichem trouwens. “Ik ga toch niet maar wat in een stoel zitten terwijl Mirjam bezig is? Ik kan best nog wel met een stofdoek in de rondte wapperen.” Ze houdt van licht en netjes. “Het enige in mijn leven waar ik spijt van heb, is dat ik misschien wat té netjes was. Achteraf denk ik dat ik meer met mijn kinderen had moeten doen.”“Ach”, relativeert Mirjam, “ze zijn vast niets te kort gekomen.”
De beide vrouwen hebben meer raak- vlakken. Ook Rie van Sichem beperkte zich niet tot de kinderen en haar huishouden. Met haar man en twee dochters was ze uit Amsterdam naar Den Helder gekomen wegens zijn baan. “Mijn man merkte na een poosje: ‘Je bent niet gelukkig, hè?’ Hij vroeg of ik weer wilde werken; voor ons trouwen werkte ik op kantoor. Dat wilde ik heel graag en zo heb ik jarenlang op de boekenafdeling van V&D gewerkt.” Goede jaren hadden ze. Ze reisden ook graag. Mevrouw Van Sichem laat een kastje vol vakantiefotoboeken zien, een dierbaar bezit.
Goede raad Een duistere wolk diende zich aan toen bij haar man de ziekte van Parkinson werd vastgesteld. Werken kon niet meer. “Maar we zouden na zijn pensionering gaan reizen!” had ze gereageerd. Haar man was toen 56. “Dan moeten jullie dat nú gaan doen”, drukte de arts hen op het hart. Dat steeds meer op de schouders van mevrouw Van Sichem kwam, weerhield hen er niet van de goede raad op te volgen. “Ha, als ik eraan denk. Ik ben heel Europa doorgecrosst met de caravan!”
Wandelen ‘omdat het moet’ Ze hebben zoveel mogelijk genoten samen. De zorg werd wel steeds zwaarder. Haar dochters zagen eens hoe hun moeder hun vader de trap op hielp. “Mam”, zeiden ze, “jullie vallen straks nog samen van de trap.” Dat was aanleiding om te verhuizen naar het appartement, met lift. Die lift gebruikt ze zelf liever niet. Om fit te blijven, blijft ze zoveel mogelijk in beweging. Elke ochtend een kwartier gymnastiek en - “omdat het moet” - elke dag een wandeling. Verder doet ze vooral wat ze leuk vindt. Achter de computer, kruiswoordpuzzels, lezen. Bezoek van of bij haar dochters vindt ze fijn en ze gaat ook graag naar activiteiten buitenshuis met anderen, zoals koersbal. Met de auto, en dan fungeert ze direct als taxi. “Ik ben hier heel gelukkig.” Ze heeft het ook getroffen met de buren. “Die staan altijd voor me klaar.” “Maar u toch ook voor hun?” reageert Mirjam van Heteren. Mevrouw Van Sichem kijkt verrast. Mirjam: “Ja, ze hoeven immers maar te vragen en u rijdt ze ergens naartoe.” Mirjam van Heteren en Rie van Sichem hebben beide een positieve kijk op het leven. Dat is geen verdienste, vindt Rie van Sichem. “Zo ben ik. Daar heb ik geluk mee.” Nuchter is ze ook: “Je moet het in het leven zelf doen, het komt niet naar je toe.” Mirjam moet er tegenwoordig flink vaart achter zetten. “Ik had hier eerst drie uren, maar nu nog maar een uur en drie kwartier.” Soms blijft Mirjam van Heteren wat langer. “Ik kan toch niet als de kamer half gedaan is zeggen: de tijd is om.” Een beetje langer vindt ze ook geen straf. “Het is hier altijd gezellig.”
> Interview Erwan Leupen
6 “Als Erwan Leupen vrij is, is het hier een bende en mopperen de chauffeurs.”
‘Ik zorg er voor dat alles goed verloopt’ Toen Erwan Leupen (24) via BaanPlus bij horecagroothandel Hanos kwam werken, dacht hij dat het te moeilijk zou zijn wegens zijn beperking. Zijn leidinggevende noemt het juist een gave.
E
rwan heeft een betaalde vaste baan voor 40 uren per week. Dankzij BaanPlus en vooral dankzij zichzelf. Ondanks de drukte blijft hij kalm. In het ruime gekoelde magazijn van horecagroothandel Hanos in Heerenveen worden bestellingen van klanten, veelal restaurants en hotels, klaar gezet. Het is hoogseizoen en dat is te merken. Medewerkers van verschillende afdelingen lopen af en aan om de bestellingen klaar te krijgen voor de vracht. Erwan Leupen is één van die medewerkers. Gedegen gaat hij te werk. Hij laat zich niet afleiden en is gefocust op zijn taken. Collega’s vragen zijn hulp en als hij constateert dat iemand een fout maakt, spreekt hij diegene aan. Erwan is autistisch en licht verstandelijk beperkt. Zijn leidinggevende Jeroen Flapper noemt het juist een gave. “Als hij vrij is, is het hier een bende en mopperen de chauffeurs. Zijn gave zet hij hier optimaal in. Hij heeft een verantwoordelijke taak en zorgt ervoor dat de bestellingen in de goede container komen.” Als beloning voor zijn inzet kreeg Erwan na drie tijdelijke contracten een vaste aanstelling bij Hanos. “Hij heeft het echt aan zichzelf te danken. Erwan is een harde werker die weet wat er moet gebeuren”, aldus Jeroen Flapper.
BaanPlus in het kort
Touwtjes in handen
BaanPlus helpt met het vinden en behouden van betaald werk. Daarbij ondersteunt BaanPlus zowel de medewerker als de werkgever. BaanPlus regelt het papierwerk.
Erwan: “Toen ik bij Hanos kwam werken, dacht ik dat het te moeilijk voor mij zou zijn. Nu weet ik dat het niet zo is. Ik doe mijn werk goed, vertelden ze mij tijdens het functioneringsgesprek. Ik voel mij verantwoordelijk en zorg ervoor dat alles goed verloopt.” Na het speciaal onderwijs ging Erwan, via Begeleid Werken van Talant, werken bij supermarkt Attent* in Oldeberkoop.
In Noord-Nederland
www.baanplus.nl
Samen verder
Hier deed hij werkervaring op. Hij liet zien dat hij meer in zijn mars had en kreeg vervolgens een stageplaats bij Hanos. “Dat was een grote stap, maar ik heb het nog steeds naar mijn zin. Bij Hanos kan ik veel meer dingen doen dan bij Attent. Ik heb hier de touwtjes in handen.” Erwan heeft geleerd hulp te vragen als hij zich niet vertrouwt en spreekt collega’s aan als hij dat nodig vindt. “Soms durf ik het niet te zeggen als collega’s iets niet goed doen, maar ik doe het wel. Het gaat om de kwaliteit van Hanos.” Henk Jelsma geniet als hij hoort hoe Erwan zelf uitlegt wat zijn autisme inhoudt. “Als je autistisch bent, ben je anders dan andere mensen en weet je bijvoorbeeld niet goed hoe je iets moet aanpakken.” Henk Jelsma is jobcoach bij BaanPlus en begeleidt Erwan. Henk: “Maar juist door zijn autisme onthoudt Erwan zijn instructies goed, kan hij zich goed focussen, is hij betrouwbaar en zeer loyaal. Hij heeft zelfs geleerd om van de humor op de werkvloer te genieten. Erwan heeft zich de afgelopen jaren doorlopend ontwikkeld en veel nieuwe vaardigheden aangeleerd om met zijn beperkingen om te gaan. Het is fantastisch om te zien met hoeveel plezier hij zijn werk doet en hoe hij is opgenomen in het team.”
Hoog klimmen Erwan is een goed voorbeeld van wat Begeleid Werken Talant en BaanPlus beogen: mensen zo hoog mogelijk laten klimmen op de participatieladder. Erwan klom van trede 3 naar trede 5; een dagbestedingslocatie, vervolgens een participatieplaats en ten slotte een
gesubsidieerde werkplek. Hij krijgt 50% loon betaald door Hanos, de Wajonguitkering vult de andere 50% aan. Niet iedereen slaagt erin om zover te komen. Henk: “Ook Erwan loopt wel eens tegen een teleurstelling aan. Rijden op de heftruck zat er voor hem bijvoorbeeld niet in. Toch liet hij zich daardoor niet weerhouden om autorijlessen te nemen en inmiddels heeft hij zijn autorijbewijs.” Op deze manier werkt BaanPlus door in zijn thuissituatie. Na de aanschaf van zijn Peugeot 206 heeft hij er een nieuwe hobby bij: op vrije dagen toeren in zijn eigen auto. Het liefst over de snelweg.
In beeld blijven “Mensen kunnen vaak veel meer dan wordt gedacht. BaanPlus kijkt, met kennis van de beperkingen, vooral naar de mogelijkheden”, vertelt Henk. BaanPlus zorgt voor een duurzame arbeidsrelatie tussen cliënt en werkgever. Bij de start op een werkplek is de jobcoach soms letterlijk aanwezig. Na verloop van tijd verdwijnt deze steeds meer naar de achtergrond. Helemaal uit beeld verdwijnen heeft niet de voorkeur van Henk. “Aan een goede werkrelatie moet je blijven werken. Wij kunnen hier een bijdrage aan leveren door te zorgen voor de juiste voorwaarden en kaders. Hiermee voorkomen we dat mensen op hun tenen moeten lopen. Hun beperking is immers structureel. BaanPlus streeft altijd naar een win-win situatie: een goede en betrouwbare arbeidskracht voor het bedrijf en voor klanten een fijne werkplek. Een werkplek waar ze in hun eigen kracht kunnen staan.”
* Attent was destijds een dagbestedingslocatie van Talant. Sinds 1 januari 2014 is de supermarkt onderdeel van WIL.
7
8
Zorg voor gebouwen Bij de afdeling Vastgoed van Alliade komen gebouwen en zorg samen. Een gebouw, de plek, het licht, de indeling, de inrichting: ze hebben grote invloed op hoe je je voelt en op de zorg. De cliënt en de zorg zijn daarom leidend voor de gebouwen.
Beter en makkelijker met Kennis- & Leerplein Het digitale Kennis& Leerplein van Alliade THUIS K E maakt het werk beter en KPL WER makkelijker. Medewerkers kunnen hier terecht voor kennis, opleidingen, omgangsvormen en werkwijzen. Allemaal afgestemd op de verschillende organisaties van Alliade. Onze medewerkers bepalen immers onze kwaliteit van zorg. Daarom is het belangrijk dat zij zich ontwikkelen en de laatste trends en ontwikkelingen kennen binnen hun vakgebied.
Kennisbank Door slim te bouwen worden twee studio’s...
...eenvoudig één woning.
at geldt voor nieuwbouw, maar ook voor herinrichting van bestaande bouw of inrichting van huurpanden. En áls er nieuw wordt gebouwd, gebeurt dat met een realistische kijk op de toekomst: wellicht zijn over een paar jaar de woonbehoeften veranderd. Of misschien moet een gebouw over een aantal jaren geschikt zijn voor heel andere gebruikers.
raampartijen bijvoorbeeld brengt buiten naar binnen. Een groot balkon op de eerste verdieping of een dak met een groot overstek geven daaronder beschutting en brengen zo binnen naar buiten.
D
Flexibel bouwen De huisvesting moet daarom flexibel zijn. Bijvoorbeeld door dragende muren tussen wooneenheden zo te construeren of trappenhuizen zo te plaatsen, dat naast- en/of boven elkaar gelegen studio’s makkelijk samengevoegd kunnen worden. Voor eigen cliënten of voor verkoop op de reguliere markt. Wordt bij de term ‘duurzaamheid’ vaak gedacht aan de materialen, dit flexibel bouwen is ook duurzaam.
Groen belangrijk voor welzijn De beleving is minstens zo belangrijk. In het project de ‘healing environment’ (helende omgeving) heeft Alliade gekeken naar wat cliënten nodig hebben in een ruimte. Zo is er in de bouw rekening gehouden met de leefruimte, veiligheid en privacy. Maar ook met de sfeer, de lichtinval en de akoestiek. Natuur, groen, blijkt een belangrijke component te zijn voor welzijn. Daarom worden buiten en binnen met elkaar verbonden. Een ontwerp met veel
Om boven tafel te krijgen wat belangrijk is bij de bouw organiseert Vastgoed onder meer workshops. Huisvestingsadviseur Ronald van der Meer: “Bij nieuwbouw op Talantlocaties De Wissel in Beetsterzwaag en De Velden in Drachten konden medewerkers, cliënten en familie meedenken over de inrichting. De meubels, gordijnen, de kleuren en de tegels: alles is samen uitgezocht.” Ook zoekt Alliade samenwerking met externe partijen, zoals woningbouwverenigingen, andere zorgaanbieders en maatschappelijke organisaties. Alliade investeert bijvoorbeeld in woon-leefzones om goede zorg te kunnen bieden aan ouderen en mensen met een beperking. Woon-leefzones dragen bij aan de leefbaarheid van dorpen en wijken en ook niet onbelangrijk: cliënten maken deel uit van de samenleving.
Drijfveer “Als je kwetsbaar bent, ben je afhankelijk van anderen voor een goede en veilige (woon) omgeving.”, zegt Ronald van der Meer. “Dat is wat ons drijft: met huisvesting bijdragen aan het welzijn van mensen én optimale leef- en werkomstandigheden creëren voor onze medewerkers en cliënten.”
Er is een Kennisbank over uiteenlopende onderwerpen. Van hoe tanden te poetsen bij iemand met een ernstige beperking, tot achtergrondinformatie over bijvoorbeeld autisme of dementie. Plus tips over hoe daarmee om te gaan. De kennis is praktijkgericht, betrouwbaar, duidelijk en snel te lezen.
Spin in het web
De redactie van het Ke nnis- & Leerplein brengt de laa tste kennis, ontwikkelingen en afs praken bij elkaar. Het Kennis- & Leerplei n leidt naar de juiste opleiding, desku ndige of website. De inhoud wo rdt afgestemd met de ‘werkvloer’. Da t scheelt mensen een hoop Go ogelen en risico op tegenstrijdige advie zen. Bovendien is contact met de red actie snel gelegd.
Leren
Bij het onderdeel Leren kunnen medewerkers opleidingen zoeken, boeken en volgen. Dat kan klassikaal of - steeds meer - via e-learning of een combinatie van beide. De digitale mogelijkheden om te leren zijn een stuk flexibeler. Je bent minder afhankelijk van plaats en tijd.
VakbibliothAleliaedek werkt,
j Iedereen die bi rden van de wo lid is at kan gr Boeken en Vakbibliotheek. gen vakcollectie dvd’s uit onze ei uisgestuurd. worden gratis th iften zijn ook Veel vaktijdschr kbaar digitaal beschi
Overal beschikbaar
Het Kennis- & Leerplein is toegankelijk voor alle medewerkers van Meriant, Talant, Reik en de medewerkers van Alliade. Vanaf hun werkplek, maar ook thuis vanaf de eigen computer of tablet.
Onderzoek
Onderzoek help t ons om goede zorg te kunnen leveren. Het geeft antw oord op belangrijke vrag en. Bijvoorbeel d over methodieken, be weging van clië nten of participatie. Bi nnen Alliade do en verschillende m ensen onderzoe k: soms universiteiten of studenten, som s doen we het zelf.
9
> Interview Yvonne Hamersma 11
10 Yvonne Hamersma heeft momenteel altijd begeleiding in de buurt. Dat geeft houvast en structuur.
‘Ik ben niet meer zo snel van de kook’ Het gaat goed met Yvonne Hamersma (20) sinds ze een eigen appartementje heeft in een begeleid wonen-complex van Reik. Tegelijk is ook duidelijk te zien wat ze mist.
V
ier blokken, keurig gerangschikt op een dienblad. Van boven gezien staat er ‘home’, van de zijkant ‘love’, aan de beide uiteinden twee kandelaars met ‘love family and friends’. Ze zou het graag willen: een echt thuis met familie om zich heen. Het gemis daaraan en de eenzaamheid maken haar nog wel eens verdrietig. Maar Yvonne is trots op haar appartement. Ze heeft alles voor zichzelf en kookt er haar eigen potje. Als ze zin heeft. Er is altijd begeleiding in de buurt, dat geeft haar houvast en structuur. Ze helpen haar met geldzaken. “Ik kan niet zo goed met geld omgaan, koop graag schoenen, kleding en leuke spulletjes voor mijn huis. Meer dan ik kan betalen. Nu krijg ik 40 euro voor mijn eten per week en nog eens 40 euro leefgeld om leuke dingen mee te doen. Daar ben ik het wel mee eens.”
Bioscoop Het ging niet goed in het gastgezin. “Ik mocht niets, ze waren heel streng voor me. Als ik een keer wat later thuis was omdat ik na school met een vriendin was meegegaan, hadden we gelijk ruzie.” Al snel ging Yvonne naar Driever’s Dale in Winschoten (nu Reik) voor crisisopvang. “Dat was een mooie tijd. Ik had er veel vrienden en we gingen bijna iedere dag iets leuks doen, naar de bioscoop of naar een pretpark. Als je een beetje je best deed, mocht je heel veel.”
‘
Ik hoop op een leuke vent, kinderen, een baan en een mooi huis met een tuin
Te veel
Reik in het kort Reik geeft mensen met een licht verstandelijke beperking (van jong tot oud) een opstapje wanneer ze vastlopen in onze complexe maatschappij. Of de behandeling of begeleiding nu bestaat uit bijvoorbeeld therapie, training, dagbehandeling of gezinshulpverlening het motto is: reik zo ver je kunt! In Noord-Nederland
www.reik.nl
Samen verder
Begeleiders helpen haar ook bij het opstaan, “anders blijf ik nog wel eens liggen”, en ze krijgt eens in de twee weken therapie om te leren omgaan met boosheid. Die boosheid heeft er voor gezorgd dat ze als tiener van vijftien uit huis werd geplaatst. Nadat haar moeder in 2009 na een ziekte was overleden, ging het mis. Eerder had ze al een gehandicapt zusje verloren. Dat was te veel voor Yvonne en voor haar vader die het niet meer aankon. “Ik was echt agressief in die tijd, kropte niets op, maar gooide alles er direct uit. Naar alles en iedereen. Dat kon echt heel ver gaan.” Op een dag kwam haar vader haar van school halen met enkele tassen waarin al haar spulletjes zaten. Ze ging naar een gastgezin.
Reik
’
Daarna ging ze naar een huis van Tjallingahiem in Leeuwarden (nu Reik). Daar heeft ze bijna drie jaar gewoond en kreeg ze ook intensieve behandeling om beter met haar boosheid te leren omgaan. “Dat gaat nu veel beter. Ik ben niet meer zo snel van de kook, laat niet meer zo snel mensen schrikken.” Ze woont nu in Drachten en ook daar heeft ze eens in de twee weken een gesprek met de psycholoog. “Dan kan ik zeggen wat me dwarszit. Dat is fijn.” In het begin ging het in Drachten nog moeizaam. Yvonne had een kamer dicht bij de begeleiding en had het gevoel dat er de hele dag op haar werd gelet. “Ik zat veel
te dicht op de begeleiding en had het gevoel dat ik de hele dag van alles moest. Dat vond ik heel vervelend. Nu ik mijn eigen appartementje heb, verder van de begeleiding af, gaat het veel beter en voel ik mij veel vrijer.”
Leren omgaan met druk Het is vooral lastig als de omgeving veel van haar vraagt. Als ze ‘van alles’ moet, neemt de druk toe en is ze bang dat ze niet aan al die verwachtingen kan voldoen. Door de begeleiding van Reik kan ze daar wel steeds beter mee omgaan. Ze heeft een diploma gehaald op de praktijkschool. “Mijn eerste echte diploma”, zegt ze trots. En ze is net begonnen aan haar eerste baan. Ze helpt twee dagen in de week met koken in een verzorgingshuis in Leeuwarden. “Dat vind ik leuk, om voor oudere mensen iets te doen.”
Een leuke vent Over haar toekomst is ze heel duidelijk. Die zal zelfstandig zijn, zonder hulp. “Ik hoop op een leuke vent waar ik gelukkig mee word, twee kinderen, een volledige baan en een mooi huis met een tuin. Dan is het goed.” Een vriend heeft ze inmiddels. Yvonne heeft hem leren kennen via internet. Na een tijdje chatten heeft ze hem echt ontmoet en het klikte meteen. Hij komt in de weekeinden. Dan is ze heel gelukkig. “Daar heb ik geen begeleiding bij nodig”, lacht ze. “Het kan niet zo zijn dat zij mijn vriendjes uitzoeken.”
> Interview Jantine Keesman 13
12 Jantine Keesman zoekt samen met haar collega altijd mogelijkheden en als het kan iets extra’s. Zoals een kookclub in de wijk.
‘Eigenlijk is het allemaal heel gewoon’ De kookclub komt bijeen in het wijkcentrum. Ze lijken mensen die zich prima redden. Maar wel met een beetje hulp van WIL.
D
e deur staat open. Als penningmeester van de kookclub komt Klaas met een geldkistje binnen. Piet is er ook al. Hij legt uit waardoor een autospiegel een grote of kleine dode hoek kan hebben. Gediplomeerd kok Allard heeft net een begeleidingsgesprek gehad. Met de anderen loopt hij het kantoortje uit, naar de keuken van het wijkcentrum.
WIL in het kort WIL helpt om mee te doen aan de samenleving. WIL helpt mensen die daarbij net even een zetje kunnen gebruiken en mensen die meer ondersteuning nodig hebben. WIL versterkt personen en ook gezinnen, wijken en buurten. In Noord-Nederland
www.welkombijwil.nl
Samen verder
“Je bent nog bezig met acceptatie, hè?” vroeg WIL-begeleider Jantine Keesman kort daarvoor aan Allard. Ze zaten in het kantoortje dat in weinig op een kantoortje lijkt. De plek is ook bijzonder, namelijk in een wijkcentrum. Jantine en haar collega Janny van der Honing met wie zij een hecht team vormt, hebben er bewust voor gekozen. Met tweedehands spullen hebben ze met een laag budget een huiselijke sfeer weten te creëren in hun ruimte in wijkcentrum De As in Heerenveen. Van daar uit gaan ze naar cliënten in de wijk of, wat de meesten liever hebben, komen de cliënten naar hen voor ambulante begeleiding. Jantine en Janny organiseren er ook WIL-activiteiten zoals de kookclub. Voor de cliënten - mensen die enige steun nodig hebben om mee te kunnen doen in de samenleving - verlaagt het de drempel naar het wijkcentrum enorm. Sommigen doen inmiddels mee aan reguliere activiteiten, zoals bingo of de computercursus. Het contact met andere wijkbewoners en vrijwilligers van het wijkcentrum verloopt prima. Een van de WIL-cliënten is zelf vrijwilliger.
Confronterend Jantine vroeg naar een gesprek dat Allard die ochtend had over de mogelijkheden weer zelfstandig te wonen. Hij woont tijdelijk bij zijn ouders. Allard deed een koksopleiding en, weliswaar
met moeite, SPW (Sociaal Pedagogisch Werk). “Ik heb meer dan drie jaar bij MacDonalds in de keuken gewerkt, maar ik wilde toch graag naar een echt restaurant.” Hij vond werk dat hij wilde. Tot zijn grote teleurstelling bleek hij het echter niet aan te kunnen. Allard kwam thuis te zitten, waar hij het in zijn eentje niet meer kon redden. Uiteindelijk kwam uit een test de even confronterende als verhelderende constatering dat Allard een licht verstandelijke beperking heeft. “Op de SPW kregen we daar les over en nu blijk ik het zelf te hebben. Dat vind ik best moeilijk.”
Nieuwe start Het mooie is dat de indicatie ook een nieuwe start mogelijk maakte. Allard krijgt nu een paar uur per week begeleiding van WIL en werkt vrijwillig in de catering van het kantoor van Zorggroep Alliade. Over een poosje hoopt hij weer betaald werk te hebben en zelfstandig te wonen, beide met enige begeleiding. Allard is weer positief gestemd. Jantine gaat naar de keuken waar zich inmiddels de kookclub heeft verzameld. Allard, Piet en Klaas met echtgenote Aaltje zijn met de auto gekomen. Het jongste lid Alies is door haar ouders gebracht en ook de wat oudere Henk is er. Pasta met spinazie staat op het menu. Piet roert rustig in een pan met spekjes. Piet heeft met zijn grote postuur en kalmte een vertrouwenwekkende uitstraling en is welbespraakt. Hij spreekt zijn zorgen uit over zijn werk. Verder vertelt hij enthousiast over muziek en blijkt regelmatig zijn kennis van natuurwetenschappen. Maar Piet woont nog bij zijn 75- en 80-jarige ouders.
Hij werkt bij een sociale werkplaats. “Ik voel geen aansluiting bij anderen. Ze vinden me anders en houden niet van mijn muziek. Dat is altijd zo geweest.” Hij wil verandering, maar vindt dat ook erg spannend.
Loomen De kookclub is begonnen met Piet, vertelt Jantine. “Hij wilde leren koken. Toen hebben we gekeken of meer mensen dat wilden.” Dat is hoe Jantine en Janny werken. Ze kijken waar behoefte aan is en zoeken dan naar mogelijkheden en eventuele extra’s. Wil je leren loomen? Ik weet iemand die dat kan, kom anders samen naar het wijkcentrum. Morgen mee naar de dokter? Dat kan best, dan houden we het nu of volgende keer wat korter. Begeleidingsgesprekken vinden plaats op tijden die de cliënten uitkomen. Voor de kookclub tellen ze een klein deel van de begeleidingsuren op - de meesten hebben zo’n twee of drie uur per week. Ze slaan met de kookclub meer vliegen in één klap. Koken, mensen ontmoeten, een gezellige avond en ongedwongen begeleidingsmomenten. “Heb je je moeder nog gebeld, Klaas?” vraagt Jantine tijdens het eten. “Ja, ik ga morgen naar haar toe.” Belevenissen gaan over de tafel, er wordt geluisterd en gelachen. Tijdens het afruimen vertelt de wat verlegen Alies vrolijk haar reden voor de kookclub: “Dan eet ik één keer per week eens met anderen dan mijn ouders!” Later zoekt ze een moment met Jantine voor een privékwestie. Allard, Klaas en Piet praten nog even na in de keuken. Jantine: “Eigenlijk is het allemaal heel gewoon. Dat is nu juist het speciale.”
14
15
Samen verder Samen verder, zo is de ambitie van Zorggroep Alliade samen te vatten. Want samen kom je verder dan alleen. Samen kunnen we betere zorg en ondersteuning bieden aan mensen met een grote mate van kwetsbaarheid. Samen verder is de motivatie én de richting van Alliade. Zorggroep Alliade als cement
Alliade is een zorggroep bestaande uit verschillende zorgorganisaties. Iedere organisatie heeft zijn eigen zorgaanbod en identiteit. Alliade fungeert als het cement, als de ruggengraat, met een visie en missie die de organisaties verbindt. Ook delen de organisaties hun ervaring en deskundigheid.
Wat we doen (onze m
zorg en begeleiding
issie):
bieden aan mensen
Ons uitgangspunt da
Op weg naar AAA
Samen verder met cliënten en familie
Zorggroep Alliade wil samen op weg naar een Triple A-status. Triple A is eigenlijk een term uit de financiële wereld. Alliade wil een Triple A-status voor zorg-organisaties. We gaan voor een A-score voor de kwaliteit van zorg, voor deskundigheid en voor financiële betrouwbaarheid. Daarmee willen we tot de beste vijf zorgorganisaties horen.
We zijn er natuurlijk voor de cliënten. Zij zijn dan ook de eerste persoon om hun zorg en ondersteuning mee te bespreken en wat zij willen in hun leven. Daarnaast worden familie of andere verwanten betrokken bij de zorg en ondersteuning.
Zorggroep Alliade als dienstverlener
Alliade biedt dienstverlening aan de aangesloten organisaties. Zij kunnen gebruik maken van bijvoorbeeld salarisadministratie, automatisering, communicatieadvies en inkoop. Zo kunnen de zorgorganisaties zich concentreren op de zorg.
Samen verder in de samenleving Alliade gunt ieder zijn of haar plek in de samenleving. De meeste cliënten wonen dan ook ín de samenleving. De medewerkers van de aangesloten zorgorganisaties helpen hen met hun contacten en hun rol in de samenleving. Alliade werkt ook samen met vele partijen. Van wijkverenigingen, gemeenten en woningcorporaties tot collega-zorgorganisaties, scholen en bedrijven.
die kwetsbaar zijn.
arbij (onze visie): zorg op zo’n manier verlenen, dat recht wo rdt gedaan aan de verscheidenheid va n de cliënten en zij zic hzelf kunnen zijn, op een bij hen passe nde plek in de same nleving.
Bij het in praktijk brengen van de visie en missie zijn de drie kernwaarden en drie thema’s leidend. Kernwaarde 1:
Persoonlijke aandacht door te luisteren, contact te maken en zichtbaar te zijn. Laagdrempelig en beschikbaar.
Kernwaarde 2:
Betrouwbaar doen wat je zegt en zeggen wat je doet. En ook: je veilig voelen om je te uiten en feedback te geven en ontvangen
Kernwaarde 3:
Deskundig in de ondersteuning en zorg. Goed geschoold. Op de hoogte van de nieuwste kennis en ontwikkelingen.
Samen verder
Thema 1:
Thema 3:
Innovatief
Samen verder
met de focus altijd op verbeteren. Anders denken en doen hoort daarbij. De kennis die Alliade heeft van specifieke doelgroepen is een voorwaarde voor de innovatie. Tegelijk vergroot innoveren die kennis.
houdt een partnerschap in tussen cliënt en organisatie, gebaseerd op gelijkwaardigheid. Daarnaast ook samen in de samenleving en samen met de familie en verwanten. In ieder geval altijd gericht op een optimale kwaliteit van leven, ook onder moeilijke omstandigheden.
Thema 2:
Duurzaam in de relatie met de cliënt en zijn of haar ontwikkeling. Duurzaam in de relatie met de medewerkers. Maar ook duurzaam voor wat betreft het gebruik van de hulpbronnen en infrastructuur. Het betekent ook: altijd gericht op de toekomst.
Vraagelkaar.nl voor iedereen Een mooi initiatief is Vraagelkaar. Janet Turkstra bedacht dit online platform. Ze werd geïnspireerd door haar zwager die ondersteuning krijgt bij Talant. Op www.vraagelkaar.nl kan iedereen gratis iets vragen en aanbieden. “Met Vraagelkaar wil ik een drempel wegnemen zodat iedereen elkaar, net als vroeger, gewoon weer vraagt om te helpen met gras maaien, de boodschappen doen of de hond uitlaten.” Talant was direct enthousiast en deed mee aan een pilot. Vraagelkaar is een mooie manier om het netwerk van Talant-cliënten (mensen met een verstandelijke beperking) te vergroten. Het is echter nadrukkelijk niet alleen een platform voor de zorg, maar voor iedereen.
Vrijwilligers! Wat zouden we moeten zonder vrijwilligers? Zij worden zelfs steeds belangrijker, voor cliënten en ook voor medewerkers.
Kijk ook op pagina 24 Kijk ook op pagina 18
> Interview Marjan Tjepkema 17
16 Het gaat een stuk beter met Marjan Tjepkema. De methode Triple-C helpt haar om haar leven op orde te krijgen.
‘Afspraak is afspraak.’ Om klokslag half vier komt Marjan Tjepkema binnenlopen. Buiten is het drukkend warm, maar Marjan heeft haar winterjas met bontkraag aan. Met de jas nog aan gaat ze bij de tafel zitten.
Z
e kijkt stuurs voor zich uit, de lippen strak en haar antwoorden kort. Ze is moe, komt van haar werk bij De Verkleedkoffer in Wolvega, waar ze kleertjes maakt. Marjan moet ook nog wennen aan haar nieuwe woonplek en groepsgenoten. Wel heeft ze een mooi nieuw ruim appartement waar ze trots op is. Even laat ze haar hoofd op haar armen zakken.
Talant in het kort Talant helpt mensen met een verstandelijke beperking hún leven te leiden. Met de zorg en ondersteuning die zij nodig hebben en rekening houdend met hun mogelijkheden, helpt Talant hen om hun plek te vinden in de samenleving. In Friesland
www.talant.nl
Samen verder
Marjan is 32, autistisch en heeft een verstandelijke beperking. Ze heeft zichzelf niet altijd in de hand en kan dan heel boos worden. ‘Chagrijnig’, noemt ze het zelf. Maar als ze boos is kan ze gaan schreeuwen, met deuren slaan en gooit ze met spullen. Die buien krijgt ze vooral wanneer ze haar zin niet krijgt. “Marjan kan moeilijk tegen een ‘nee’, maar na haar boosheid komt ze altijd weer terug en zoekt dan weer contact’’, vertelt haar persoonlijk begeleider Trynke de Vries. De agressie heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat haar ouders het thuis niet meer aankonden. Op haar 22ste ging Marjan het huis uit “ik was een stomme puber’’ en kwam in een begeleid wonen project in Franeker. Daar ging het helemaal mis. “Ik nam mijn medicijnen niet en was heel boos op de begeleiding.’’ Vaak is het onmacht, wordt Marjan boos als ze iets niet snapt of wanneer een begeleider later komt dan afgesproken.
“Tijd is leven” Tijd is voor haar heel belangrijk. Ze heeft een mooie klok in haar appartement die ze glimmend van trots laat zien. “Tijd is leven’’, zegt ze, nu een stuk meer ontspannen. Trynke de Vries: “Als we een kwartier later komen, is dat niet erg,
alleen moet Marjan het wel van tevoren weten. En je moet dan ook op tijd komen. Afspraken zijn voor haar heel belangrijk.’’ Na eerst tbs en later een rechterlijke machtiging kwam Marjan via Hoeve Boschoord bij Talant terecht waar ze op verschillende groepen verbleef. Eerst sliep ze in een omgebouwd kantoortje en had alleen een matras. Ze verbleef nog wel eens in een isoleerruimte. Inmiddels gaat het een stuk beter. Dat is mede te danken aan de begeleidingsen behandelmethode Triple-C. “Wanneer Marjan boos is, gaat ze even naar haar kamer en tien minuten later gaan we weer door met waar we mee bezig waren, tafel dekken, opruimen of wandelen’’, vertelt Trynke. Als begeleider is ze nu veel meer coach. Door Triple-C is de zorg en begeleiding vooral gericht op de ontwikkeling van de cliënt en veel minder op het beheersen van (probleem) gedrag.
Wel streng “Ik ben er altijd voor Marjan, wat ze ook doet. Ze kan altijd op me terugvallen.’’ Belangrijke kenmerken van Triple-C - nabijheid en het streven naar een zo normaal mogelijk leven door een vast dagprogramma en vooral veel structuur maken dat Marjan wonderbaarlijk vooruit is gegaan. Ze vindt Trynke ‘wel streng’ maar heeft die duidelijkheid hard nodig.
Marjans droom Marjan wil ook heel graag leren. Uiteindelijk wil ze weer zelfstandig gaan wonen. “Dat is mijn droom.’’ Tijdens het gesprek vraagt ze wel vijf keer aan Trynke wat ze moet leren om
verder vooruit te gaan. En ze wil afvallen. Ze wil graag een lijstje met tips en heeft pen en papier al klaarliggen. In haar nieuwe appartement op locatie De Wissel in Beetsterzwaag voelt ze zich goed. Marjan heeft zelf met een begeleider de meubels uitgezocht. Bij Ikea. Eerst op de computer en daarna zijn ze ze ook echt gaan halen. Veel geel en rood. Verder is ze gek op ‘muziek met oortjes’. Ze heeft stapels cd’s en ook nog platen. Door de gang schalt Frans Bauer, maar dat vindt ze maar niets. Ze lacht steeds vaker in het gesprek en breekt open wanneer de fotograaf een mooie foto van haar maakt, op haar nieuwe bank, knuffels in haar armen en met de geliefde klok op de achtergrond.
Triple-C Talant heeft een aantal cliënten met (soms zeer) moeilijk gedrag. Triple-C blijkt voor hen een goede begeleidings- en behandelmethode te zijn. De naam (driemaal C) staat voor cliënt, coach en competentie. Het vraagt een heel andere manier van kijken, denken en doen. Triple-C gaat er van uit dat gedrag sterk beïnvloed wordt door de omgeving. Belangrijk zijn daarom een goede relatie met de begeleider, een betekenisvolle en duidelijke daginvulling en vooral niet de nadruk leggen op het probleemgedrag en het beheersen ervan, maar kijken naar de oorzaak en het vergroten van wat de cliënt wél kan.
jezelf
el evingssp Hét zing Vrienden
18
t van Talan
en je jezelfeving
Als de meeste mensen slapen….
FINISH
jezelf enlje verhaa
el evingssp Hét zing
omg
en je jezelfaam
jezelf
el evingssp Hét zing
jezelf
jezelf
ell spe ingssp Hét zingev
lich
en jezelfande r de
s 2-5 speler
jezelf
Vrienden
t van Talan
Het kan altijd beter! el evingssp Hét zing
We houden van goede ideeën. Een goed idee kan leiden tot een kleine verbetering en soms tot een wereld van verschil. Innovatie is dan ook een belangrijk thema bij Zorggroep Alliade. Het klinkt wat zakelijk: innoveren. Maar het levert veel moois op. Innoveren houdt in dat we blijven vernieuwen, verbeteren. En dan gaat het niet alleen om techniek, zoals het Beeldhorloge, Beeldzorg of Acticomm. Het gaat ook om anders denken en doen, om open staan voor andere benaderingen en andere oplossingen. Een paar voorbeelden van innovatie bij Zorggroep Alliade:
) woont een Bij Meriant (ouderenzorg verstandelijke aantal ouderen met een van Meriant beperking. Medewerkers org) voegen en Talant (gehandicaptenz en. hun deskundigheid sam ijke gel der ft Talant hee samenwerkingen ook buiten de zorggroep.
Een schoonmaakafdeling van Alliade vond het zonde dat doeken en moppen die ‘op’ zijn, vaak in de prullenbak verdwijnen. Op een dagbestedingslocatie van Talant verwerken cliënten het gebruikte (en schoongemaakte) schoonmaaktextiel tot cadeauartikelen voor de organsiatie Fair Fibers. Van gedecoreerde pannenlappen tot kleurige sleutelhangers. Kijk op: www.fairfibers.nl > Fair kopen > Fair Fibers cadeaulijn
Het Beeldhorloge helpt esef mensen met weinig tijdt sbbehulp hun dag in te delen me foto’s. van pictogrammen of
Het door Zorggroep Alliade uitgebrachte zingevingsspel ‘Uit jezelf’ helpt mensen om zich bewust te worden en te uiten wat er echt toe doet in hun leven. Bovendien kan het zorgverleners, begeleiders en familieleden helpen om iemand beter te begrijpen en zo ook beter te ondersteunen. Kijk op: www.alliade.nl > Over Alliade > Zingevingsspel
Reik (expertise- en be handelcentrum voor mensen met een licht verstandelijke beperking) heeft in Fri esland Twaspanhuzen (twees panhuizen). Gezinnen die enige on dersteuning nodig hebben, wonen naast een begeleidingspaar. Zij kunnen altijd een beroep doen op deze goede buren.
urtsupermarkt Voortbestaan van een bu gsplek. Support rin én een mooie werkerva WIL (Wmoen en) & Co (zorg en ondernem mensen ar wa ten zorg) hebben supermark nen kun ring rva onder begeleiding werke den mid ken lek opdoen. Prachtige werkp r voo ook in de maatschappij met iale functie. de buurtbewoners een soc Velen die eerder niet hadden gedacht dat ze dat zouden ku nnen, hebben betaald werk in ee n gewoon bedrijf via BaanPlus (arbeids reïntegratie). De jobcoaches onderst eunen de werknemer én de werkgever.
Acticomm is een computersysteem voor onder meer mensen met een ernstige meervoudige beperking.
Van een instellingster rein verhuizen naar een wo onwijk blijkt niet even gesch ikt voor alle mensen met een ver standelijke beperking. In Drachte n werkt Talant (gehandicapte nzorg) aan omgekeerde integrat ie. Een voormalig instellingst errein is nu een nieuwe woonwijk waar een deel van de cliënten is blijve n wonen en waar naartoe ook ande re burgers zijn verhuisd. De integratie verloopt pri ma.
Met Beeldzorg cliënten 24 uur pekur nnen hun zorgvragen te dag met zorgcentrale vanrecht bij de Alliade.
A
ls de meeste mensen slapen, gaat de zorg gewoon door. Hoe deze zorg eruit ziet verschilt per cliënt. Want ook de zorg ’s nachts kenmerkt zich door zorg op maat. Vanuit een zorgcentrale van Zorggroep Alliade in Drachten wordt cliënten van voornamelijk Talant, maar ook van Reik en WIL uit heel Friesland ’s nachts zorg geboden. Hiervoor worden moderne technologische hulpmiddelen gebruikt. Een voorbeeld is de Epi-Care. De Epi-Care reageert op epileptische aanvallen en geeft een alarm naar de zorgcentrale. Bij anderen kan een audiosysteem volstaan, waarmee geluiden waargenomen worden. Duidelijk is wel dat dankzij de huidige techniek veel meer wordt waargenomen.
Niet onnodig storen Een aantal jaren geleden liepen nachtzorgmedewerkers nog standaard een aantal rondes, waardoor het slaapritme van veel cliënten onnodig werd verstoord. Nu zijn de rondes niet meer nodig, in de wetenschap dat de zorgcentrale signaleert welke mensen ondersteuning nodig hebben. Mensen die slapen, kunnen nu blijven slapen. Hier is de nacht tenslotte ook voor bedoeld. Cliënten hebben hierdoor een gezondere nachtrust en zijn dus beter uitgerust. Waar nodig neemt de medewerker van de zorgcentrale contact op met de wakende wacht of slaapwacht, bijvoorbeeld bij ongewone geluiden of bewegingen.
Ook overdag De apparatuur van de zorgcentrale wordt ook overdag gebruikt. Via Beeldzorg kunnen ambulante cliënten op vaste momenten contact hebben met een begeleider van de zorgcentrale. Cliënten kunnen ook op eigen initiatief bellen met de zorgcentrale via Beeldzorg als ze een vraag hebben of behoefte aan een gesprek,eventueel als aanvulling op ‘gewone’ begeleiding. Zo maakt Beeldzorg ondersteuning op meerdere momenten mogelijk.
Er is een film gemaakt over liade. de nachtzorg van Zorggroep Al > Nieuws Bekijk hem op www.alliade.nl
19
> Interview mevrouw De Vries 21
20 “Ik kwam hier ook al toen ik nog zelfstandig woonde. Toen vond ik het hier al gezellig.”
‘Op de brommer reden we ’s avonds naar het huis’ Hun eerste huisje was alleen bereikbaar per boot, hun tweede huis bekeek ze met haar man met een zaklantaarn. Nu woont mevrouw De Vries in zorgcentrum Marijke Hiem.
H
et verbaast mevrouw De Vries (81 jaar) niet dat haar schouders versleten waren. Ze heeft altijd volop meegewerkt in het bedrijf van haar man. Deze nam in het begin van hun huwelijk een glazenwassersbedrijf over. Het groeide uit naar een schoonmaakbedrijf met dertig medewerkers. Indien nodig, en dat was zeer regelmatig, werkte mevrouw De Vries mee. Haar schouders zijn inmiddels ‘vervangen’. “Je ziet er niks van, maar ik merk wel dat het minder soepel is. Ze zijn tenslotte van plastic.” Terwijl mevrouw De Vries op de comfortabele stoel in haar kamer zit, praat ze over haar leven, het gemis van haar man, het ouder worden en wonen bij Meriant.
Meriant in het kort Of het nu gaat om ondersteuning thuis, overdag naar Meriant of wonen bij Meriant: Meriant geeft senioren zoveel mogelijk de regie over hun eigen leven én deskundige zorg en behandeling. In Wolvega, Heerenveen, Jubbega en omgeving
www.meriant.nl
Samen verder
Mevrouw De Vries was 24 toen ze trouwde. “Mijn generatie woonde niet samen. Wij trouwden vanuit huis. We betrokken een klein huisje in Sint Johannesga. Ik woonde daar niet graag. Het was een plek midden in de natuur aan de vaart. Als we iets wilden, moesten we altijd met de boot. Met mooi weer gaf dat geen problemen, maar ik ben ook wel eens met stormachtig weer vertrokken omdat ik een afspraak had bij het consultatiebureau. Dat was niet fijn. Thuis voelde ik me moederziel alleen. Ik was het ook niet gewend. Zelf woonde ik altijd in een dorpsgemeenschap.”
Op de brommer “Toen mijn man een woning in Joure wou kopen, was ik direct enthousiast. Een bezichtiging vond ik niet nodig, maar mijn man wilde wel eerst met mij de woning bekijken. Samen op de brommer reden we er op een avond naar toe. Het was al schemerig en in de lichtstraal van onze zaklamp bekeken wij het huis. Het was mij allang goed.
Alles beter dan dat kleine huisje aan de vaart. In dit huis hebben we met veel plezier gewoond.” Er kwamen twee kinderen. Twee jongens met beide een passie voor ijshockey. Ze speelden op hoog niveau. De oudste stopte daarom zelfs met het atheneum. Mevrouw De Vries had het druk met haar mannen. Soms kookte ze wel drie keer per dag, omdat ze door sport of werk niet op de normale etenstijden thuis konden zijn.
En toen was het gebeurd Het schoonmaakbedrijf hebben ze uiteindelijk verkocht. Haar man werkte daarna nog enige jaren in loondienst. Met 60 jaar moest hij vanwege gezondheidsredenen stoppen. Mevrouw De Vries: “Daar ben ik nog altijd blij om: hierdoor hebben we samen nog vijf mooie jaren gehad. Toen mijn man 65 jaar was is hij weggerukt uit het leven. We zaten thee te drinken aan tafel en toen was het gebeurd. Dit jaar is het 19 jaar geleden. Ik was best een fleurige vrouw. Maar het alleen zijn doet mij niet goed. We hadden een druk leven, maar we hadden het goed samen. We hadden een goed huwelijk.” Haar woning verruilde ze een paar jaar geleden voor een aanleunwoning bij Meriant. Na haar operatie verhuisde ze naar een kamer van Meriants verzorgingscentrum Marijke Hiem in Heerenveen. “Ik kwam hier ook al toen ik nog zelfstandig woonde. Toen dacht ik ‘Als ik niet meer in mijn eigen huis kan wonen, dan wil ik hier wel wonen’. Ik vond het hier toen al gezellig.” Destijds deed mevrouw De Vries in
het zorgcentrum mee aan diverse activiteiten van seniorenorganisatie ANBO. Ze is nog steeds actief. Zo doet ze wekelijks mee aan koersbal. Als er bingo is of er voorgelezen wordt uit een Fries boek, is ze er ook vaak bij. Mevrouw De Vries geeft aan dat ze soms best zwaarmoedig is. Dierbaren vallen weg en de wereld wordt steeds een beetje kleiner. Het gemis van haar man is er dagelijks. Ze hield altijd van fietsen, maar dit lukt niet meer. Een scootmobiel hobbelt haar te veel. Toch zijn er ook dingen die ze, na de revalidatie van haar schouders, weer prima kan. Opstaan doet ze zonder hulp. Ze zorgt zelf voor het ontbijt en doet zo nu en dan nog licht huishoudelijk werk, zoals haar bed opmaken, opruimen en afstoffen. Wel helpen de verzorgenden haar bij het wassen. Tussen de middag eet ze samen met mevrouw Jager in het restaurant van Marijke Hiem. De dames kunnen het goed met elkaar vinden en kiezen zodoende elke middag voor een ‘diner voor twee’.
Vaker bellen De verzorgenden van Meriant staan graag naast de bewoners. De bewoners kunnen op hun leunen, ze kunnen bellen als ze hulp nodig hebben. Mevrouw De Vries: “Omdat ik veel dingen nog wel zelf kan, moet ik wel eens wachten voordat ik gewassen wordt. Soms duurt het me te lang, maar ja, ze hebben het hier ook druk. Toch ben ik van plan om vaker te bellen. Als ik het niet aangeef, weten ze ook niet dat ik ze nodig heb.”
> Interview Thomas Buitenhuis 23
22 Thomas Buitenhuis vond het moeilijk een baan te houden. Bij Support & Co leert hij zijn sterke en zwakke punten kennen.
‘Bij Support & Co kan ik in mijn eigen tempo leren’ Thomas Buitenhuis is een gedreven, welbespraakte en spontane meewerker van Superrr Almen. Toch heeft Thomas moeite om een baan te behouden.
G
oed gevulde vakken, personeel dat je vriendelijk groet en de heerlijke geur van afgebakken broodjes. Je voelt je gelijk welkom bij Superrr Almen. De 33-jarige Thomas werkt sinds januari in Superrr Almen, een van de buurtsupers van Support & Co. Hij helpt je graag in de winkel of gaat een gesprek met je aan. Hij werkt hier vanuit de bijstand, ook al wil hij het liefst een betaalde baan. De afgelopen jaren heeft Thomas steeds korte dienstverbanden gehad en moet telkens opnieuw op zoek naar werk. “Ik vraag eigenlijk nooit waarom ik niet mag blijven, al zou ik dat wel moeten doen,” zegt Thomas. “Ik heb ADHD en ga ervan uit dat het daardoor komt.”
Alle Dagen Heel Druk
Support & Co in het kort Support & Co begeeft zich op het raakvlak van zorg en ondernemerschap. In onder andere buurtsupers helpt Support & Co mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zogenoemde ‘meewerkers’, om (weer) mee te kunnen doen in de samenleving. Ook hebben de buurtsupers een sociale functie voor de buurt. In Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Limburg, Noord- en Zuid- Holland.
www.supportenco.nl
Samen verder
ADHD staat bij veel mensen voor Alle Dagen Heel Druk. Volgens bedrijfsleider Gerrit Pas kan Thomas ook druk zijn: “In het begin rende hij door de winkel om producten te pakken waar klanten naar vroegen. Zo was hij snel, maar het lijkt natuurlijk netter om te lopen.” Maar ADHD is veel meer dan alleen druk zijn. “Ik vind het bijvoorbeeld moeilijk om mij lang te concentreren”, vertelt Thomas. “Zo heb ik ooit productiewerk gedaan, maar daar was ik snel verveeld. Ik maakte dan onnodig fouten en kreeg op mijn donder, terwijl ik heus wel weet hoe iets moet.” Ook Gerrit Pas benoemt dat Thomas veel kan. “Thomas is een bevlogen meewerker. Hij komt op tijd, praat gemakkelijk en wil alles wel doen. Toch is dit laatste ook een valkuil voor hem. Tijdens een sollicitatiegesprek kan hij zichzelf namelijk goed verkopen, maar vervolgens moet hij op zijn tenen
lopen om aan de verwachtingen te voldoen. En dat is niet vol te houden.” Het steeds ‘mislukken’ van werk of het vaak kritiek krijgen van leidinggevenden is slecht voor je zelfvertrouwen. Thomas: “Voordat ik bij Superrr Almen kwam werken, zat ik driekwart jaar thuis. Het is niet fijn om in de bijstand te zitten terwijl je alles wel wilt doen. Ook zie je mensen om je heen wel werk krijgen en dat is frustrerend.”
Fouten zijn leermomenten Bij Support & Co werken mensen met elk hun eigen rugzakje. Thomas werkt er via Het Plein, de organisatie voor werk, inkomen en participatie van de gemeenten Zutphen en Lochem. Zo kunnen mensen met een bijstandsuitkering bij Superrr Almen werkervaring opdoen om zichzelf te ontwikkelen in de richting van betaald werk. Samen met zijn persoonlijk begeleider evalueert Thomas regelmatig zijn werk. “Hier kan ik in mijn eigen tempo leren: fouten zijn leermomentjes. Ook leer ik wat mijn sterke en zwakke punten zijn, en dat het belangrijk is om mijn grenzen aan te geven.” Naast leerwerkplekken biedt Support & Co dagbestedingsplaatsen aan mensen met een beperking. Zo helpt ze deze mensen mee te doen in de samenleving. Ook voor dorpsbewoners heeft een supermarkt als Superrr Almen meerwaarde. “Ik kan voor mijn boodschappen gewoon om de hoek terecht,” zegt een klant. “Als er geen buurtsuper in Almen zou zijn, zou ik
hier minder graag wonen.” De drie r’en van Superrr staan dan ook niet voor niets voor Retail, Re-integratie en Relatie met het dorp.
Brood Iedereen bij Support & Co heeft een persoonlijk einddoel, zoals het vergroten van de zelfredzaamheid, Nederlands leren of doorstromen naar betaald werk. Dit laatste is ook het einddoel van Thomas. Bij Superrr Almen doet hij ervaring op met alle werkzaamheden van de winkel. Ook leert hij om stressbestendig te zijn. “Ik vind de broodafdeling het leukst,” vertelt Thomas. “Maar de kassa vind ik minder. Door mijn ADHD raak ik snel gestresst als klanten wachten. Ik krijg dan een blokkade in mijn hoofd en ik ga de cijfers op de kassa van rechts naar links lezen. Zodra mijn collega’s dit zien, nemen zij mij gelukkig over. Ik denk dat ik bij een ‘normale’ supermarkt kritiek had gekregen.” Collega’s zijn erg belangrijk voor Thomas. “Ik heb hier leuke collega’s. We kunnen alles tegen elkaar en de leidinggevenden zeggen.” Volgens bedrijfsleider Gerrit is de kracht van Support & Co dat mensen er groeien. “Dit zie ik nu ook bij Thomas, en op het moment dat hij zijn werk echt goed doet, stroomt hij waarschijnlijk uit naar een reguliere baan.” Ook Thomas vindt dat hij groeit dankzij Support & Co: “Bij Superrr Almen word ik gestimuleerd om mij te ontwikkelen, waardoor ik zelfvertrouwen en een goed gevoel krijg. En dat pakt niemand mij ooit weer af.”
24
Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde “Vrijwilligers zijn voor de bijzondere momenten.” “Vrijwilligers brengen het zonnetje in huis.” Uitspraken als deze uit een aantal van de dochterstichtingen van Zorggroep Alliade, vertellen hoe belangrijk de vele vrijwilligers zijn.
Vrijwilliger binnen Zorggroep Alliade
Debora Meester, vrijwilligerscoördinator Meriant
Samen verder
Goed...
“Als vrijwilliger word je je bewuster van een andere wereld, de wereld van de zorg. Het maakt je als mens rijker omdat je iets kunt doen voor een ander”
“Het zijn vaak de kleine dingen die het hem doen in de zorg. Een cliënt vertelde mij bijvoorbeeld eens dat ze zo genoot van de wind in haar gezicht als ze ging fietsen met een vrijwilliger”
Het wordt vaak gezegd: vrijwilligers maken de zorg mooier, beter en gezelliger. En dat is ook zo, ook bij Zorggroep Alliade. In een tijd van bezuinigingen en een maatschappij waarin de overheid steeds meer van de burger verwacht, zijn zij hard nodig om het leven van cliënten minder eentonig of eenzaam te maken. Vrijwilligers brengen gezelligheid, aandacht en een activiteit om naar uit te kijken.
25
“Eén keer per maand organiseren vrijwilligers bij ons een disco. De cliënten kijken er naar uit en het is altijd een feestje” Esther de Haan en Bianca Hoekstra, coördinatoren vrijetijdsbesteding bij de locatie Stiens van Talant Ook voor medewerkers zijn vrijwilligers belangrijk. Hun werkdruk wordt steeds hoger en zonder vrijwilligers zouden cliënten minder aandacht krijgen dan ze verdienen. Dankzij vrijwilligers krijgen medewerkers ruimte voor andere dingen. Dat vrijwilligers net dat beetje of zelfs veel extra geven, kan ook een hele geruststelling zijn voor familie.
Binnen de dochterstichtingen van Zorggroep Alliade werken vrijwilligers in allerlei soorten en maten: oud, jong, man, vrouw, cliënt of geen-cliënt. Behalve dat ze daarmee veel aan anderen geven, zien zij het als een verrijking in hun leven. Het geeft hen voldoening, maakt dat ze mensen ontmoeten en zorgt dat ze bijzondere dingen beleven. Sommige vrijwilligers doen iets voor een groep, anderen individueel, de één op vaste dagen, de ander af en toe. Ook wordt er vanuit bedrijven vrijwilligerswerk gedaan, als eenmalige acties of voor langere tijd. De ambitie van Zorggroep Alliade is ‘Samen verder’. Dit is zeker van toepassing op de samenwerking tussen cliënten, personeel en vrijwilligers. We zijn trots op alle vrijwilligers die we hebben, ze zijn van onschatbare waarde en maken de zorg rijker.
Maar waar gaat het nu uiteindelijk echt om? Dat is simpel. Het gaat er om dat mensen zich goed voelen.
E
en plek in de maatschappij, samenwerken binnen en buiten de zorggroep, innoveren, zo goed mogelijke zorg en ondersteuning, eigen regie, kennis delen, aandacht voor familie, huisvesting en al die andere dingen waar Zorggroep Alliade mee bezig is; de onderliggende drijfveer is dat de cliënten zich goed voelen. Daarbij is er altijd het bewustzijn dat onze professionele zorg en ondersteuning niet genoeg is. Ook familie, vrienden, vrijwilligers, buren en anderen in de samenleving zijn onmisbaar. Deels vanuit noodzaak, maar vooral voor een goed gevoel.
‘Goed’ verschilt per persoon. Daarom wordt bij iedereen gekeken wat maakt dat iemand zich goed kan voelen. De medewerkers dragen vervolgens op hun eigen manier bij aan een goed gevoel. Zorgmedewerkers die zich persoonlijk inzetten voor hun cliënten zijn daarin het meest zichtbaar. Anderen zorgen bijvoorbeeld dat het benodigde geld er komt, dat we kunnen blijven inspelen op veranderende wensen bij cliënten of vanuit de maatschappij, dat de kennis op peil blijft, dat de computersystemen draaien; noem maar op.
26
27
We gaan verder.. Postbus 303, 8440 AH Heerenveen 088 - 244 42 00
[email protected] www.alliade.nl
Meriant Wolvega Postbus 216 8470 AE Wolvega 0561 - 69 45 00 Meriant Heerenveen Postbus 65 8440 AB Heerenveen 0513 - 61 61 61 www.meriant.nl
Postbus 1224 8900 CE Leeuwarden 058 - 792 00 10
[email protected] www.welkombijwil.nl
Postbus 303 8440 AH Heerenveen 0513 - 64 38 00
[email protected] www.talant.nl
Postbus 7690 8903 JR Leeuwarden 058 - 797 89 09 Stationsstraat 122 7311 MJ Apeldoorn 055 - 521 37 85
[email protected] www.baanplus.nl
Postbus 418 8901 BE Leeuwarden 088 - 0595 000
[email protected] www.reik.nl
Postbus 1224 8900 CE Leeuwarden 058 - 29 48 548 Stationsstraat 122 7311 MJ Apeldoorn 055 - 576 64 49
[email protected] www.supportenco.nl
Stationsstraat 122 7311 MJ Apeldoorn 055 - 54 03 999
[email protected] www.zorgkompas.net
Colofon Samen verder is een uitgave van Zorggroep Alliade in september 2014 Redactie Zorggroep Alliade - Cecile Huitenga Teksten Zorggroep Alliade - Gerard Akkerman, Cindy Bronts, Cecile Huitenga, Mariska van Knijff en Hilde Koopmans Fotografie Team Horsthuis Ontwerp en vormgeving De Bey communicatie & vormgeving Druk Drukkerij Van der Eems Redactieadres Zorggroep Alliade, Bureau Communicatie, Postbus 303, 8440 AH Heerenveen, tel. 0513 - 643 733, e-mail
[email protected], www.alliade.nl Copyright voor overname van teksten of illustraties is toestemming nodig van de redactie.
Samen verder
..samen met:
Dat doen we in een veranderende samenleving. Veranderingen in wensen van bijvoorbeeld (toekomstige) ouderen, veranderingen in ideeën over ieders rol in de samenleving, grote veranderingen ook in de zorg in Nederland. We krijgen te maken met de overgang van AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) naar Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) en Wlz (Wet langdurige zorg). We krijgen te maken met bezuinigingen. Dat zal beperkingen met zich meebrengen. Het dwingt ook om anders te kijken en dat kan juist tot verrassende nieuwe ideeën leiden. We blijven hoe dan ook steeds kijken naar mogelijkheden. Ons doel is onze organisaties en de zorg steeds te verbeteren. We willen horen bij de beste zorgorganisaties van Nederland. Goede zorg, een goed leven voor onze cliënten, daarvoor zorgen we samen. Samen als zorgpartners binnen Zorggroep Alliade, samen met cliënten, met familie, met buurtbewoners, vrijwilligers, gemeenten, andere zorgorganisaties, bedrijven en noem maar op.
Cliënten
Zorgorganisaties
Gemeenten
Familie
Woningcorporaties
Buren
Kennisnetwerken
Huisartsen
Bedrijven
We gaan samen verder.
Zorgkantoor
Ziekenhuizen
Cliëntenorganisaties
Opleidingen
Wijken en dorpen
Vrijwilligers Zorgverzekeraars
en nog meer anderen
‘Ik hoop op een leuke vent, kinderen, een baan en een mooi huis.’ ‘Hier krijg ik zelfvertrouwen en een goed gevoel. En dat pakt niemand mij ooit weer af.’
‘Ik ben van plan om vaker te bellen. Anders weten ze ook niet dat ik ze nodig heb.’
Zorggroep Alliade Trambaan 10, 8441 BH Heerenveen Postbus 303, 8440 AH Heerenveen Telefoon 088 - 244 42 00 E-mail
[email protected] Internet www.alliade.nl
‘Ik doe nog veel zelf, hoor. Maar de zware dingen, die kan ik niet meer.’
