Ik deel u hierbij formeel mijn voornemen mee om de verlenging van deze erkenning te weigeren en de voorziening te sluiten

Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Afdeling Residentiële en Gespecialiseerde Zorg Koning Albert II-laan 35 bus 33, 1030 BRUSSEL Tel. 02 553 36 47 - Fax 02 553 36 05 http://www.zorg-en-gezondheid.be AANGETEKEND TEGEN ONTVANGSTBEWIJS

Vzw Residentie San Diego De heer Diego Mahieu Algemeen directeur Grote Weg 23 8930 Menen

uw bericht van -

uw kenmerk -

ons kenmerk ZG/RGZ/536.115/SD

vragen naar / e-mail Sofie Devriendt [email protected]

telefoonnummer 02-553 33 97

datum 29 mei 2009

bijlagen -

Betreft: -

Decreten inzake voorzieningen voor bejaarden, gecoördineerd op 18 december 1991 - Rusthuis “San Diego”, Grote Weg 23 te 8930 Menen, beheerd door de vzw “Residentie San Diego”, zelfde adres, erkend onder nummer PE 1699 voor maximaal 38 woongelegenheden - Voornemen tot weigering verlenging erkenning en tot sluiting

Geachte heer Mahieu, De vzw “Residentie San Diego”, Grote Weg 23 te 8930 Menen is de beheerder van het rusthuis “San Diego”, zelfde adres, dat erkend is t.e.m. 30 juni 2009 voor maximaal 38 woongelegenheden, in toepassing van artikel 18 van de decreten1 inzake voorzieningen voor bejaarden. Ik deel u hierbij formeel mijn voornemen mee om de verlenging van deze erkenning te weigeren en de voorziening te sluiten. Mijn voornemen is gebaseerd op volgende elementen: Niet-ontvankelijke aanvraag tot verlenging van de erkenning In artikel 7, § 1 van het besluit van 10 juli 1985 tot vaststelling van de rechtspleging voor erkenning en sluiting van serviceflatgebouwen, woningcomplexen met dienstverlening en rusthuizen2, wordt bepaald dat de verlenging van de erkenning van een rusthuis minstens 6 maanden voor het verstrijken van de lopende erkenning moet ingediend worden.

1

De decreten inzake voorzieningen voor bejaarden, gecoördineerd op 18 december 1991 en gewijzigd bij decreten van 23 februari 1994, 15 juli 1997 en 14 juli 1998 2 Besluit van de Vlaamse regering van 10 juli 1985 tot vaststelling van de rechtspleging voor erkenning en sluiting van serviceflatgebouwen, woningcomplexen met dienstverlening, rusthuizen, gewijzigd bij besluiten van de Vlaamse Regering van 17 april 1991, 18 december 1998, 28 januari 2000, 7 juni 2002, 9 januari 2004, 14 juli 2004, 31 maart 2006 en 12 januari 2007

Op 13 januari 2009 stuurde de vzw “Residentie San Diego”, Grote Weg 23 te 8930 Menen als verantwoordelijke beheersinstantie van het rusthuis “San Diego” een aanvraag in voor het verkrijgen van de verlenging van de erkenning. Een aanvraag tot verlenging van de erkenning is slechts ontvankelijk wanneer onder meer volgende documenten worden ingediend: - Het bewijs dat in de voorziening voldoende maatregelen zijn genomen inzake de brandveiligheid, - een nominatieve personeelslijst van alle medewerkers, - een door het agentschap afgeleverd inlichtingsformulier. Deze documenten werden tot op vandaag niet aan het agentschap bezorgd, waardoor de aanvraag van 13 januari 2009 als niet-ontvankelijk moet beschouwd worden. Tekortkomingen met betrekking tot de erkenningsnormen voor rusthuizen Op 27 augustus 2007, 19 februari 2008, 9 augustus 2008, 21 oktober 2008, 12 februari 2009 en 13 mei 2009 vonden in het rusthuis “San Diego” inspectiebezoeken plaats. De verslagen van deze inspectiebezoeken werden telkens aan de vzw betekend. Door het agentschap werd er telkens gevraagd op welke manier en binnen welke termijn de verantwoordelijke beheersinstantie aan de in de inspectieverslagen vermelde tekortkomingen tegemoet zou komen. Door de verantwoordelijke beheersinstantie werd slechts op 3 inspectieverslagen gereageerd, namelijk door het insturen van een verbeterplan op 26 november 2007, 21 oktober 2008 en 15 januari 2009. De inspectiebezoeken van 19 februari 2008 en 22 oktober 2008 vonden plaats met de bedoeling af te toetsen in hoeverre de ingestuurde verbeterplannen uitgevoerd werden. Uit de verslagen van deze inspectiebezoeken blijkt dat het merendeel van de tekorten niet of slechts gedeeltelijk geremedieerd werd. Tijdens alle voornoemde inspectiebezoeken werden meerdere ernstige tekorten vastgesteld op de erkenningsnormen voor rusthuizen, vervat in de bijlage B van voornoemd besluit van de Vlaamse Regering van 17 juli 19853: • Aantal bewoners Het rusthuis “San Diego” is erkend voor een maximale capaciteit van 38 woongelegenheden. Tijdens alle voornoemde inspectiebezoeken werd een overschrijding van de erkende capaciteit vastgesteld: - op 27 augustus 2007 verbleven er in de voorziening 40 bewoners, - op 19 februari 2008: verbleven er in de voorziening 43 bewoners, - op 9 augustus 2008: verbleven er in de voorziening 40 bewoners, - op 21 oktober 2008: verbleven er in de voorziening 42 bewoners, - op 11 februari 2009: verbleven er in de voorziening 43 bewoners. Dit is een inbreuk op de artikelen 10 en 14 van het ouderendecreet4. ./.

3

Besluit van de Vlaamse regering van 17 juli 1985 tot vaststelling van de normen waaraan een serviceflatgebouw, een woningcomplex met dienstverlening, of een rusthuis moet voldoen om voor erkenning in aanmerking te komen, gewijzigd bij de besluiten van de Vlaamse Regering van 25 januari 1989, 17 april 1991, 19 januari 1994, 18 december 1998, 30 november 2001, 4 april 2003, 4 juni 2004, 13 januari 2006 en 12 januari 2007. 4 De decreten inzake voorzieningen voor bejaarden, gecoördineerd op 18 december 1991 en gewijzigd bij decreten van 23 februari 1994, 15 juli 1997 en 14 juli 1998.

• Hulp- en dienstverlening Uit steekproeven in zorgdossiers en uit nazicht van de procedures in het kwaliteitshandboek blijken volgende tekorten met betrekking tot de zorgverlening: - er kan onvoldoende aangetoond worden dat aan de bewoner de nodige hulp geboden wordt bij de dagelijkse lichaamsverzorging. De zorgtoediening wordt onvoldoende geregistreerd en afgetekend. Dit is een inbreuk op norm 2.4.1. - De zorgbehoevende bewoners krijgen slechts om de 2 weken de gelegenheid om een bad te nemen. Dit is een inbreuk op norm 2.4.3. - Verzorgingsproducten, onderhoudsproducten en medicatie worden onbeheerd op kamers van verwarde bewoners en in niet-afgesloten badkamers achtergelaten. Dit is een inbreuk op norm 2.4.6. - De interne hulp wordt onvoldoende opgevolgd. Dit is een inbreuk op de normen 2.4.1., 2.4.3. en 2.4.6. Met betrekking tot het preventiebeleid in de voorziening werd vastgesteld dat de voorziening nog geen beleid ter preventie van infectieziekten heeft uitgewerkt en dat de voorziening niet over een globaal plan beschikt om de nodige maatregelen te nemen bij vaststelling van een infectieziekte. Dit is een inbreuk op norm 2.4.5. Met betrekking tot de bejegening van de bewoners werden 2 tekorten vastgesteld op de norm 1.7: - De vrijheid van de bewoners wordt beperkt. Binnen de voorziening geldt een totaal verbod op roken; - Sommige bewoners worden gefixeerd. Er moet rekening worden gehouden met een zo groot mogelijke individuele vrijheid. Fixeren kan enkel indien het wordt opgenomen in het zorgdossier en conform de uitgeschreven procedure. • Personeel / bijscholing en vorming Op zaterdag 9 augustus 2008 vond een onaangekondigd inspectiebezoek plaats specifiek met betrekking tot de personeelsbezetting. Uit het verslag van dit inspectiebezoek blijkt dat er in de voorziening niet altijd voldoende gekwalificeerd personeel aanwezig is (inbreuk op de norm 4.1.5.). Op datum van het inspectiebezoek waren er tussen 13u15 en 20 u slechts 1 verpleegkundige en 2 jobstudenten (verzorgenden in opleiding) aanwezig, en dit voor animatie, avondmaalbegeleiding, namiddag- en avondmedicatie, avondzorg en bedbegeleiding voor 40 bewoners. Zowel voor het werkingsjaar 2006, 2007 als 2008 werd vastgesteld dat zowel de directie als diverse zorgkundigen en verpleegkundigen onvoldoende uren vorming volgden. Dit is een inbreuk op de erkenningsnorm 4.3. De voorziening beschikt niet over een formeel vormingsplan en de behoeftebevraging en evaluatie van gevolgde vormingen gebeuren enkel informeel en ad hoc. In tegenstelling tot wat meermaals aan de inspectiedienst werd meegedeeld, is er nog steeds geen vormingsverantwoordelijke aangewezen. • Infrastructuur Op vlak van infrastructuur werden tijdens de inspectiebezoeken van 11 februari 2009 en 13 mei 2009 volgende tekortkomingen vastgesteld: - norm 2.3.1: het gebouw is niet huiselijk en gezellig ingericht. Op diverse kamers is het behangpapier beschadigd, gescheurd en/of vertoont de vloerbekleding zware sporen van slijtage; - norm 2.3.6: in de gang op de eerste verdieping is er een niveauverschil van 2 treden; - norm 2.3.7: in het gemeenschappelijk sanitair op het gelijkvloers ontbreken er handgrepen; ./.

- norm 2.3.9: er ontbreekt een oproepsysteem in de gemeenschappelijke toiletten op de gelijkvloerse verdieping, aan het toilet in verschillende kamers en aan het bed in de kamers 3 en 43. In kamer 55 was het oproepsysteem defect; - norm 2.3.10: op sommige kamers hebben de bewoners niet de mogelijkheid om vanuit het bed het licht te bedienen. - norm 2.4.6: er is geen beveiliging voor dementerende bewoners; - norm 3.2.2.1: op de meeste kamers is de sanitaire cel onvoldoende aangepast voor rolstoelgebruikers; - norm 3.2.2.7: er is per verdieping geen gemeenschappelijk, rolstoeltoegankelijk toilet beschikbaar voor de bewoners; - norm 3.2.2.10: er zijn onvoldoende aangepaste baden. In de voorziening zijn er 4 badgelegenheden, waarvan 3 douches met opstap en slechts 1 aangepast bad; - norm 3.2.2.13: de hoogte van de raamdorpels biedt geen ongehinderd zicht op de buitenwereld. • Kwaliteit Uit het verslag van de kwaliteitsinspectie van 27 augustus 2007, en de daarop volgende opvolgingsinspecties, blijkt dat men voor de uitwerking van het kwaliteitshandboek vertrokken is van een bestaand handboek en dat men nog bezig is met de actualisering en aanvulling ervan. Het handboek is nog niet, of nauwelijks, gekend bij directie en personeel en een aantal kernprocessen en procedures werden nog niet in het handboek opgenomen of niet grondig genoeg uitgewerkt. Er is ook nog geen sprake van een concreet uitgewerkte kwaliteitsplanning. Het organogram dat opgenomen werd in het kwaliteitshandboek stemt niet overeen met de praktijk.. De inspectieverslagen van de bezoeken op 11 februari 2009 en 13 mei 2009 vermelden volgende tekorten op de sectorale minimale kwaliteitsvereisten (SMK’s), bepaald in de bijlage bij het ministerieel besluit van 10 december 20015: -

-

-

-

SMK 1.5: De voorziening treft de nodige maatregelen voor inspraak in de algemene werking van de voorziening en in de individuele hulp- en dienstverlening. SMK 1.7: De voorziening schept kansen tot behoud en/of ontwikkeling van de individuele mogelijkheden van de gebruiker (o.a. zelfontplooiing, sociale contacten, een aangepast activiteitenaanbod en een zinvolle tijdsbesteding). SMK 1.11: In samenspraak met de voorziening en de gebruikers worden de ruimten waar de gebruiker verblijft zo huiselijk mogelijk ingericht, met het oog op het creëren van een gevoel van geborgenheid en veiligheid. SMK 1.13: Elke gebruiker, familielid en medewerker wordt in de mogelijkheid gesteld om een klacht te uiten over de hulp- en dienstverlening. Elke voorziening werkt hiertoe een klachtenprocedure uit en maakt deze kenbaar aan haar gebruikers en medewerkers. SMK 1.2: Elke voorziening treft schikkingen voor het eerbiedigen van de persoonlijke levenssfeer in de omgang met haar gebruiker. SMK 2.2: De interne en externe hulp- en dienstverlening wordt opgevolgd, in samenspraak met gebruiker en/of familie. SMK 4.2: Elke voorziening ontwikkelt en omschrijft de kernprocessen inzake hulp- en dienstverlening op een systematische manier. SMK 5.2: De voorziening organiseert periodiek en op een gestructureerde wijze intern overleg omtrent de hulp- en dienstverlening met medewerkers en gebruikers. ./.

5

Ministerieel besluit van 10 december 2001 inzake kwaliteitszorg in de rusthuizen, centra voor dagverzorging, centra voor kortverblijf, serviceflats en woningcomplexen met dienstverlening

-

SMK 5.5: De voorziening ontwikkelt een vormingsbeleid voor haar personeelsleden. SMK 5.6: De voorziening bespreekt systematisch en op geregelde tijdstippen het functioneren van de personeelsleden en stuurt bij. SMK 5.7: De voorziening voorziet in een accommodatie en de nodige hulpmiddelen, aangepast aan haar doelgroepen en zorgt voor passend onderhoud ervan.

• Animatie Met betrekking tot het animatieprogramma werd herhaaldelijk vastgesteld dat het activiteitenaanbod niet is afgestemd op de individuele mogelijkheden van de bewoner en dat het onvoldoende gevarieerd is (inbreuk op SMK 1.7). Voor dementerende bewoners is er bijvoorbeeld geen specifiek aanbod. • Reglement van orde en schriftelijke overeenkomst Op 11 februari 2009 werd vastgesteld dat het reglement van orde en de schriftelijke overeenkomst niet zijn opgemaakt conform de erkenningsnormen 1.8 en 1.9.: - in art. 2.4. van het reglement van orde wordt bepaald dat bewoners of hun naaste familie die dit uitdrukkelijk wensen, bij hun geldelijke verrichtingen kunnen bijgestaan worden door de dagelijks verantwoordelijke. Dit is een inbreuk op norm 1.8; - in art. 4.1. wordt bepaald dat het iedere bewoner vrij staat het rusthuis te verlaten mits de instelling minstens 1 kalendermaand voor de datum van vertrek daarvan schriftelijk te verwittigen. Dit is een inbreuk op norm 1.9; - het registratienummer en de datum van registratie ontbreken. De voorziening was er niet van op de hoogte dat het reglement van orde en de opnameovereenkomst moeten geregistreerd worden door het agentschap; - in art 5.2. van het reglement van orde en in art. 5.7. van de overeenkomst wordt voorzien in een vermindering van de dagprijs met 5 euro vanaf de tweede dag afwezigheid. Deze bepaling is strijdig met norm 1.9.3; - in het reglement van orde ontbreken de algemene principes van de normen 1.4 en 1.6; - de bepaling met betrekking tot de ontslagregeling is in strijd met de norm 1.9.4; - in art. 6 van de overeenkomst wordt bepaald dat de eerste maand geldt als een proefperiode tijdens dewelke de overeenkomst door beide partijen kan beëindigd worden mits het geven van een schriftelijke vooropzegging van 14 kalenderdagen. In art. 7.3 wordt bepaald dat de vzw het recht heeft de overeenkomst met inachtneming van een opzegtermijn van één maand te beëindigen. Dit is een inbreuk op norm 1.9.4; - in art. 7.2 moet het woord ‘maximaal’ worden geschrapt. Tijdens het inspectiebezoek van 13 mei 2009 werd vastgesteld dat het reglement van orde en de schriftelijke overeenkomst werden herwerkt en ter registratie voorgelegd aan het agentschap. In de praktijk worden de gewijzigde documenten echter niet gebruikt en werden ze evenmin voorgelegd aan de huidige bewoners. • Opname- en ontslagbeleid Uit een steekproef van 4 opnamedossiers op 13 mei 2009 blijkt dat er niet voldaan wordt aan volgende erkenningsnormen: - norm 1.1: in 2 van de 4 dossiers zit geen verslag van een maatschappelijk werker bij opname; - norm 1.4: in 3 van de 4 dossiers zit geen bewijs van overhandiging van het reglement van orde; - norm 1.9: in 3 van de 4 dossiers zit geen opnameovereenkomst; - norm 1.11: in 2 van de 4 dossiers zit geen persoonlijke steekkaart, - norm 6.2: in 3 van de 4 dossiers zit geen inventaris van bezittingen van de voorziening. ./.

• Klachten, inspraak en evaluatie In 2006, 2007 en 2008 kwam de bewonersraad onvoldoende samen. Dit is een inbreuk op de erkenningsnorm 5.1. De klachtenprocedure wordt niet kenbaar gemaakt en de procedure in het kwaliteitshandboek voorziet nog geen concrete termijn voor feedback en afhandeling (tekort op SMK 1.13). Conclusie Om al deze redenen kan de verlenging van de erkenning van het rusthuis niet toegestaan worden. Ik deel u formeel mijn voornemen mee de verlenging van de erkenning te weigeren en het rusthuis “San Diego”, Grote Weg 23 te 8930 Menen, beheerd door de vzw “Residentie San Diego”, zelfde adres, te sluiten. In toepassing van artikel 11 van het besluit van de Vlaamse Regering van 10 juli 1985 tot vaststelling van de rechtspleging voor erkenning en sluiting rusthuizen kan u de heroverweging vragen van dit voornemen tot weigering van de verlenging van de erkenning en tot sluiting. De aanvraag tot heroverweging kan worden ingediend tot uiterlijk 15 dagen na versturen van deze brief. Wanneer u wenst gehoord te worden door de Adviserende Beroepscommissie dient u dit uitdrukkelijk te vragen in uw vraag tot heroverweging. Uw verzoekschrift tot heroverweging moet gemotiveerd zijn en moet aangetekend opgestuurd worden naar volgend adres: Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid T.a.v. de heer Chris Vander Auwera, administrateur–generaal Koning Albert II-laan 35 bus 33 1030 Brussel Als u binnen de gestelde termijn geen verzoekschrift heeft ingediend tot heroverweging van het voornemen, wordt u onherroepelijk geacht dit voornemen te aanvaarden en wordt dit voornemen van rechtswege geacht de definitieve beslissing te zijn. In dit geval moet de voorziening ten laatste 3 maanden na ondertekening van dit voornemen gesloten zijn. Met beleefde groet,

Chris Vander Auwera, Administrateur-generaal