Ik ben een eikel, jij bent een eikel: bloei op! E-boek

oe k

Eb

2

Eb

oe k

Ik ben een eikel, jij bent een eikel: bloei op!

oe k

Eb

3

4

Jos Roskam Ik ben een eikel, jij bent een eikel:

Eb

oe k

bloei op! werk, je relatie, je bedrijf, kortom: uit jezelf

Haal het beste uit je

5

Eb

oe k

achtergrondfoto omslag: Lars Sundström foto auteur: John Schouten ontwerp: Remco Govers

© Jos Roskam, 2008 alle rechten voorbehouden www.josroskam.eu www.gigaboek..nl

ISBN 978 90 8548 2000

oe k

6

‘Life is available only in the present moment’

Eb

Thich Nhat Hanh

oe k

Eb

7

8

Dankwoord Ik dank alle mensen die ik tot de dag van vandaag heb ontmoet, gesproken of gezien of van wie ik iets heb mogen vernemen. Ook dank aan hen met wie ik een stukje heb op mogen lopen, want dankzij allen ben ik gekomen tot waar ik nu sta.

Eb

oe k

Jos Roskam

Dit is een gratis versie van het originele boek en is alleen bestemd voor diegene die dit zelf heeft gedownload. Het mag niet worden uitgegeven en/of verspreid in enige vorm. Wel kunt u anderen wijzen op de mogelijkheid om dit ook zelf te downloaden.

oe k

Eb

9

10

Eb

oe k

Voor mijn dochters Susanne en Marieke

oe k

Eb

11

12

Inhoud Waarom dit boek? 13 Hoe dit boek te gebruiken? 17 Deel 1: de theorie

oe k

'Het is fijn om een eikel te zijn' 21 Het wat en hoe van ellende 31 Weten wat je wilt 45 Denken wat je wilt 51 Handelen naar wat je wilt en denkt 61 En dan nog dit 75 Deel 2: de praktijk

Eb

De ondernemer 87 De werknemer 99 De HR-manager en de oudere medewerker 107 De alleenstaande op zoek 111 De gepensioneerde met partner 121 De roker die wil stoppen 129 De te zware mens 135 De ongeneeslijk zieke die verder... 143 De alleenstaande in de rouw 147 Samenvatting 153 Post Scriptum 155

oe k

Eb

13

14

Waarom dit boek? IN dit boek toon ik aan dat de oorzaak van jouw pijn, verdriet en ellende niet bij een ander maar juist bij jezelf ligt. Dit inzicht helpt je de bron van het ‘kwaad’ weg te nemen zodat ook jij tot volledige ontplooiing kunt komen.

oe k

Dit boek roept de verspilling van jouw potentie een halt toe en buigt dit om tot maximale ontwikkeling van jouw persoonlijke kwaliteiten en capaciteiten!

Eb

Onze eerste levensjaren zijn spannend: je eerste woord-jes, je eerste stapjes; ben je al zindelijk? Vrienden maken, naar school, hoeveel punten scoor je bij de Cito-toets? Kalverliefdes, middelbaar onderwijs, huis-werk, zaterdagbaantje, examenstress, vervolgopleiding. Daarna lijkt het of alles in een stroomversnelling komt. Je maakt keuzes, springt als het ware op de trein die leven heet, en die trein dendert maar voort. Je bent zo druk met het op die trein te blijven zitten dat je je nauwelijks nog bewust bent van waar je mee bezig bent. Zo is het ook mij tot voor een jaar of acht geleden ver-gaan. In mijn midlifecrisis (want ik was in de tweede helft van de veertig, dus midlife en geloof me: er was sprake van een crisis) realiseerde ik mij dat ik alles had om gelukkig te zijn. Ik verdiende meer dan ge-

WAAROM DIT BOEK?

15

noeg geld, een stel lieve en gezonde kinderen om mij heen, een bovengemiddelde status, niets aan de hand. En toch was ik niet gelukkig. Ik heb het ‘geluk’ gehad (later zal ook jij begrijpen dat hier geen sprake is van geluk hebben, maar van zelf creëren) om in de gelegenheid te zijn hier eens goed over na te denken. Het resultaat van dit denkproces en het toepassen van de basisprincipes heb ik in dit boek vastgelegd.

oe k

Met dit boek wil ik de mensen die zich minder happy voelen, niet zo lekker in hun vel zitten en zich afvragen of dit nu alles is in het leven, inspireren het heft weer in eigen hand te nemen. Daarvoor geef ik dan ook concrete adviezen en aanwijzingen.

Eb

Is het allemaal nieuw wat ik hier schrijf? Neen, de uitgangspunten zijn al duizenden jaren oud. Grote filosofen, te beginnen bij Plato, hebben hier al over geschreven. Zo hebben bijvoorbeeld ook Anthony di Mello (Bewustzijn) en Wallace D. Wattles (The Science of Getting Rich) mij tot het schrijven van dit boekwerk aangezet. Twee keer twee blijft vier als uitkomst hebben, volgens welke methode je het ook hebt geleerd of hoe het jou ook is aangereikt. De ene methode past bij de ene persoon en de andere past beter bij de andere per-soon. Je staat op het punt de weg in te slaan naar een geweldige nieuwe fase in je leven. Het lezen van dit boek is het begin. Ik wens uit het diepst van mijn hart

16

IK BEN EEN EIKEL, JIJ BENT EEN EIKEL: BLOEI OP!

dat mijn methode bij je past, zodat je maximaal voordeel haalt uit wat hier is beschreven. Maximaal voordeel voor jou en daardoor voor jouw omgeving. Niets is zoals het lijkt, alles is zoals je denkt, dus denk dan maar wat je wilt. Weet wat je wilt, denk en handel daarnaar in wijsheid en vertrouwen en het resultaat zal groot zijn.

Eb

oe k

Jos Roskam

Eb

oe k

WAAROM DIT BOEK?

17

18

Hoe dit boek te gebruiken? HET boek bestaat uit twee delen die elk afzonderlijk en in willekeurige volgorde kunnen worden gelezen. Spreekt een deel je (nog) niet aan, sla het dan over en lees het volgende deel.

oe k

Het eerste deel bestaat uit een handleiding, een instructie zo je wilt, met toelichting van het waarom, hoe je uit jezelf kunt halen wat je werkelijk, diep van binnen, wilt. De enorme kracht van ons denken zal jou duidelijk worden en hoe je deze kracht positief aan kunt wenden. Om het makkelijker te maken de theorie naar de eigen situatie te vertalen is een aantal praktische voorbeelden ter inspiratie in het tweede deel uitgewerkt.

Eb

Om de boodschap zo direct mogelijk over te dragen, heb ik ervoor gekozen de lezer in de tweede persoon enkelvoud aan te spreken. Het kan zijn dat hierdoor bij deze of gene bepaalde passages hard en confronterend aankomen. Erger je dan niet, maar verwonder je slechts over dat feit en vooral ook over het waarom.

oe k

Eb

19

DEEL 1

oe k

De theorie

Eb

Geniet van alles wat er is, want er is immers niets anders om van te genieten. Jos Roskam

oe k

Eb

21

22

‘Het is fijn om een eikel te zijn’ ‘DE vogeltjes kwetteren dat het een lieve lust is en de sapstroom komt binnen de eik langzaam op gang. De bottende takken, waarop hier en daar zelfs al wat groens waarneembaar is, vormen samen met de in aanbouw zijnde nestjes het bewijs: het is voorjaar!

oe k

Tijdens een korte bloesemperiode word ik bevrucht. En krijg ik via mijn navel, met een steeltje op mijn kop, genietend van de zon, voedsel om te groeien. Bij tijd en wijle heerlijk opgefrist door een fikse zomerbui.

Eb

In enkele maanden tijd ontwikkel ik tot een heuse eikel: mooi van kleur en mooi van vorm. Kortom: het is fijn om een eikel te zijn. En net als alles verandert ook dit. Door een rukwind word ik bruusk van mijn navelstreng losgerukt en kom ik ter wereld.’ Al bekijk je een eikel van alle kanten: aan niets is te zien dat dit kleine vruchtje uitgroeit tot een heuse eik. Een eik die tientallen jaren duizenden eikels per jaar voortbrengt. Doordat wij mensen de ontwikkeling van eikel tot eik hebben bestudeerd, herkennen wij aan de vorm, kleur en grootte of er een Amerikaanse eik, dan wel een

'HET IS FIJN OM EEN EIKEL TE ZIJN'

23

inlandse eik uit deze eikel voortkomt. Maar wat nu die drang om te groeien veroorzaakt, dat zie je er aan de buitenkant niet aan af. Eenieder die wel eens in het late najaar of voorjaar door het bos loopt kan zelf zien dat een eikel een enorme drang tot groeien heeft: rondom een eik zijn honderden tot duizenden kleine plantjes bezig om tot eik uit te groeien. Dat is ook het enige wat een eikel kan: groeien, groeien en nog eens groeien. We zien dat alles in de natuur gericht is op vermeerdering. Zelfs het heelal dijt nog uit.

oe k

Zou onze leven alleen maar zijn bedoeld om ons biologisch te vermeerderen?

Eb

Niet elke eikel groeit uit tot een echte eik. Er zijn eikels die op onvruchtbare bodem vallen. Er zijn eikels die als voer dienen voor dieren. En er zijn eikels die weliswaar voet aan de grond krijgen, maar het door gebrek aan zonlicht uiteindelijk toch tegen ander kruid moeten afleggen. Slechts enkele eikels realiseren die primaire drang tot vermeerdering, terwijl de meerderheid voortijdig afsterft. Waar de eikel tot zijn dood aan die elementaire drang tot vermeerdering voldoet, heeft de mens - na vervulling van zijn ‘vermenigvuldigingsplicht’ - zeeën van tijd over. Wat moeten we met al deze tijd? Zou er nog een andere, algemene ‘taak’ zijn die wij moeten verrichten?

DEEL 1: DE THEORIE

24

De mens kan én aan die primaire vermeerderingsdrang voldoen én een hoop leed ervaren, daar waar een eikel òf uitgroeit tot een vruchtbare eik òf voortijdig het loodje legt. Hoe zit dat eigenlijk? Niet elk mens ervaart ellende. Waarom de een wel en de ander niet of minder?

oe k

Wetenschappers en mystici hebben zich over het doel van ons leven gebogen en dit heeft niet echt tot iets geleid. Ik ben geneigd te stellen dat als er, naast de drang om voortplanting, toch geen ander doel in ons leven is, we de tijd die we hebben maar beter kunnen benutten om er iets moois van te maken. De tijd nemen om ons volledig te ontplooien, toch? Laten we deze gedachten eens onderbouwen.

Eb

Terug naar onze eikel die tot een mooie eik uitgroeit. De eikel heeft de grond tot zijn beschikking met alle daarin opgeslagen voedingstoffen. Het seizoen helpt hem aan de optimale temperatuur en de regen zorgt voor het nodige water. Een eikel leeft! En het recht op leven impliceert het vrije en onbeperkte gebruik van alles wat voor volledige ont-plooiing noodzakelijk is. Hij neemt dat wat in overvloed aanwezig is, en alleen in die hoeveelheden die nodig zijn om zelf maximaal te kunnen geven. Alleen door meer te geven dan te nemen draagt hij bij aan de natuurlijke


25

vermeerderingsdrang. Doet hij dit niet (meer) dan wordt hij ziek en sterft af. Om nu te voorkomen dat onze hele planeet vol met eiken komt te staan heeft de natuur schaarste ingevoerd.

oe k

Een eikel kan zich niet verplaatsen als hij op onvrucht-bare bodem valt, of te weinig voeding of zonlicht ontvangt. Alleen passief kan hij ergens anders terecht-komen. Wind, water of de ontlasting van een dier kan hem naar een andere, wellicht vruchtbare, plek spoe-len of verplaatsen. Maar dat overkomt slechts een enkele eikel. De rest krijgt geen kans zich te ontwikke-len en kapt ermee. De eikel die in goede aarde valt, accepteert dat. De eikel die zijn doel mist en voortijdig afsterft, accepteert dat. Een eikel kan niet anders.

Eb

Een dier kan zich daarentegen wel verplaatsen. Het heeft een natuurlijke drang in zich, ook wel instinct genoemd, die hem aanzet te zoeken naar voldoende voedsel om zich in goede conditie op zijn voortplantings-taak te kunnen richten. Deze wil om te overleven leert hem ook omgaan met gevaren. Om nu te voorkomen dat de hele wereld door één diersoort wordt over-spoeld heeft de natuur ‘eten en gegeten worden’ in-gevoerd, naast schaarste in voeding. Dat instinct, wat het dier zo kenmerkt, is bij de mens verder geëvolueerd tot een vrije wil. Deze vrije wil omvat ook het vermogen tot denken.

DEEL 1: DE THEORIE

26

Eb

oe k

Dat willen, en dus denken en handelen, stelt de mens in staat om wat is aan zijn wensen aan te passen. Het vormt de creativiteit om schaarste het hoofd te kunnen bieden door bijvoorbeeld betere bebouwingsmethoden van het land te ontwikkelen, apparaten te bedenken en in te zetten. Dit allemaal om aan onze drang tot ver-meerderen te kunnen voldoen. Als gevolg van die sociale, technologische en economische vooruitgang die wij door de eeuwen heen hebben weten te realiseren, beschikken wij niet alleen over meer tijd, maar leven we bovendien ook nog eens langer, wat ook weer extra tijd betekent. En deze tijd hoeven wij niet meer alleen te besteden aan voort-planting en primair overleven. Dit is onder meer te zien aan het aantal kinderen in een gezin. In de rijke-re landen tellen gezinnen gemiddeld minder kinderen dan in gebieden waar armoe troef is. De kans dat een kind, opgevoed in hoge welstand, het overleeft is im-mers veel groter dan een kind in een ontwikkelings-land. Daarom is de natuurlijke primaire drang op overleven door voortplanting in een ontwikkelingsland groter dan in een welvarend land. Het is een onbewust proces dat de natuur, het universum, regelt en ons daarbij dus helpt. De natuur beschermt zichzelf middels schaarste om te voorkomen dat de wereld door planten en dieren wordt overwoekerd, maar hoe kan zij voorkomen dat de mens de wereld overbevolkt? Het antwoord hierop is eenvoudig: door hetzelfde wat hem in staat stelt zich te ontplooien, namelijk de vrije wil.


27

Deze wil komt voort uit een oerdrang: afkeer en verlangen. Afkeer van datgene wat is en hij niet wil, en verlangen naar iets wat niet is maar hij wel wil.

oe k

Deze afkeer en dit verlangen vormen de basis van zijn drang (noem het oerinstinct) om zich te ontplooien door nieuwe technieken en materialen te ontwikkelen. Maar afkeer en verlangen kunnen ook worden aangewend om een ander te onderdrukken, om macht over een ander uit te voeren. En het zijn deze twee eigenschappen die voorkomen dat de mens de aarde overbevolkt. De oosterse filosofie gaat hier nog dieper op in, maar dat valt buiten het bestek van dit boek. Als gevolg van de ontwikkeling die wij hebben gerealiseerd, hebben wij meer tijd en mogelijkheden gecreëerd om ons weer verder te ontwikkelen.

Eb

Hoe? Door die oerdrang van afkeer en verlangen in te (blijven) zetten voor onze maximale ontplooiing. Doen wij dat niet, dan verspillen we het mooiste dat wij tot onze beschikking hebben: een enorm potentieel. Dus laten wij het maximale uit onszelf halen. En daar past geen ellende bij, geen disharmonie, geen onvrede. Bij maximale ontplooiing passen harmonie, vrede, geluk en liefde. Een mens heeft meer mogelijkheden om zich te ontplooien dan een plant of een dier. Werkelijk succesvol leven kun je alleen als je over alles beschikt wat je wilt en door dat te realiseren wat jij werkelijk wilt. Niet wat een ander wil, niet wat jij denkt

DEEL 1: DE THEORIE

28

dat die ander wil, neen, dat wat jij zelf werke-lijk, diep van binnen, wilt. Zo wil je werk doen dat je leuk vindt en dat je eigenlijk niet eens als werk ervaart.

oe k

Je wilt goed en lekker eten en drinken, je lijf goed verzorgen en mooie kleding dragen. Je wilt studeren om je geest verder te ontwikkelen, je omringen met mooie dingen. Je wilt theaters en musea bezoeken om van goede muziek en van mooie dingen te genieten. Je wilt reizen om andere culturen te leren kennen en deze proberen te begrijpen. Voor je zielontwikkeling heb je liefde nodig en wil je je gerespecteerd voelen. Ware liefde laat zich tonen door te geven. En dat wordt wel erg moeilijk als je niet succesvol bent, als je je niet goed ontplooit.

Eb

Je kunt jezelf en anderen rondom jou heen geen groter plezier doen dan het beste uit jezelf te halen. En dat kan alleen door tot vol bewustzijn te komen zodat je de wereld jouw liefde, vrede en harmonie kunt schenken. In elk mens is iets geweldigs aanwezig. Ontdekken wat dat is en dat uiten is volledige ontplooiing. Zorg dat je jezelf maximaal ontplooit voor je sterft, het zou toch zonde zijn om al dat moois te verspillen, niet?

Eb

oe k


29

DEEL 1: DE THEORIE

oe k

30

Het ‘wat’ is totaal onbelangrijk, het ‘hoe jij’ creëert de realiteit.

Eb

Jos Roskam

Eb

oe k


31

HET WAT EN HOE VAN ELLENDE

32

Het wat en hoe van ellende JE kunt stellen dat je pas succesvol bent als je je maximaal ontplooit. Als het je maximaal ontplooien een doel van het bestaan zou zijn, of misschien zelfs wel het doel van bestaan, waarom ervaren dan toch zoveel mensen ellende? Waarom lijken zoveel mensen zich dan niet te kunnen ontplooien?

oe k

Zijn er soms voorwaarden waaraan de omgeving moet voldoen, wil je werkelijk succesvol zijn?

Eb

Anders dan je wellicht vermoedt bepaalt niet de plaats waar je bent of je je al dan niet volledig kunt ontplooien. Dit zou immers betekenen dat op de ene plaats allemaal succesvolle mensen zouden wonen en op de andere alleen maar arme, ongelukkige, niet succesvolle mensen. Natuurlijk is de ene plaats meer voor bewoning en ontwikkeling door mensen geschikt dan de andere, maar op iedere plaats kom je succesvolle en minder fortuinlijke mensen tegen. Als het de plaats dan niet is, is het aangeboren talent dan soms bepalend voor succes? Natuurlijk is het zo dat het makkelijker is om te slagen in werk dat je goed ligt, maar je ziet niet-succesvolle mensen met hetzelfde of zelfs meer talent dan andere mensen die wel succesvol zijn. Iedereen heeft op zijn minst een rudimentaire aanleg van welk talent dan ook en kan dit verder ontwikkelen.


33

Is afkomst dan misschien de doorslaggevende factor? Heb je ouders die werkelijk succesvol en gelukkig zijn, dan bestaat de mogelijkheid dat zij jou min of meer onbewust, wat hier in dit boek wordt beschreven, hebben overgebracht. Maar jouw afkomst is geen garantie op geluk en succes, want er zijn net zoveel mensen succesvol als niet-succesvol met eenzelfde afkomst. In onze huidige maatschappij is geld bedacht als middel om de dingen te kunnen kopen die nodig zijn voor een succesvol te leven.

oe k

Realiseer je dat geld niet natuurlijk is. De eikel hoeft immers ook geen huur voor zijn vestigingsplaats te betalen, net zo min als een maandelijks voorschot voor het te verbruiken water.

Eb

Geld is een van de resultaten van gedachten uit het verleden. Als de eikel al recht heeft op alles wat een succesvolle groei mogelijk maakt, hebben wij mensen toch zeker het recht op het vrije en onbeperkte gebruik van alles wat een succesvol leven mogelijk maakt? Het onbeperkt gebruik van alles wat ons in staat stelt om meer te geven? In onze maatschappij moeten wij over voldoende geld kunnen beschikken om alles wat voor onze volledige ontplooiing noodzakelijk is aan te kunnen schaffen. Dus alle mensen hebben het recht om over voldoende geld te beschikken. Jij mag niet tevreden zijn met een beetje als jij meer aankunt.

DEEL 1: DE THEORIE

34

Het leven is inmiddels zo complex geworden dat je om een beetje redelijk te kunnen leven, om jezelf een beetje redelijk te kunnen ontplooien, al een behoorlijke hoeveelheid geld nodig hebt. Tegenwoordig is het ‘in’ om voor te wenden dat geld iets verderfelijks is. ‘Geld maakt niet gelukkig’ en meer van dat soort kreten lijken dat te onderstrepen.

oe k

Enerzijds ligt het voor de hand om met deze hype mee te doen, vooral als je zelf je materiële behoeften al hebt bevredigd. Anderzijds zeggen de mensen dit ook om aan te geven dat zij, ondanks dat ze waarschijnlijk voldoende materiële middelen hebben, niet echt ge-lukkig zijn.

Eb

Zij zouden best geluk met geld willen kopen en weten dat dat zo niet werkt. Ze gaan naar de mooiste plaatsen op aarde en genieten van de luxe in de mooiste hotels, maar van ware harmonie en tevredenheid is binnen hun leefomgeving geen sprake. Succesvol leven is niet alleen hebben wat je wilt, maar ook zijn wie je wilt zijn en doen wat je wilt doen. Niet het inzicht dat veel geld nodig is en dit dus willen is raar, neen, het genoegen nemen met minder is pas waanzin. Ook dat steeds meer willen is natuurlijk. Kijk maar om je heen: alles is gericht op meer. Eén enkele eik brengt duizenden eikels voort en elk van deze op zijn beurt ook weer duizenden. Alles is gericht op meer. Dus ook het meer willen is niet verfoeilijk, neen, ook dat is natuurlijk. Je kunt er gewoon niets aan doen! En


35

dat meer moet niet gericht zijn op nemen, maar op geven. We nemen, net als de eik, alleen meer, om meer te kunnen geven. Indien plaats, afkomst, talent en geld niet bepalen hoe succesvol iemand is en niet van invloed zijn op iemands ontplooiingskansen, waar ligt het dan aan? Waarom ervaren mensen dan zoveel ellende?

oe k

Hoe vreemd en hard het ook klinkt, veel mensen zijn intellectueel te lui om zichzelf uit die ellende te halen. Zij klagen liever en wijten hun ellende liever aan een ander om zo hun eigen gedrag van nietsdoen te recht-vaardigen. Dit boek wil deze mensen inspireren deze gedachte los te laten!

Eb

Een tweede oorzaak van voortdurende ellende is dat men verstrikt is geraakt in metafysische en occulte theorieën. Het begrip ‘spiritualiteit’ wordt vaak als excuus gebruikt, waardoor veel mensen er een totaal verkeerd beeld van hebben gekregen. Men hopt van de ene ‘spirituele’ theorie naar de andere. Deze mensen lezen tientallen boeken en volgen evenzoveel lezingen, maar zullen nooit bereiken wat ze willen. Ware spiri-tualiteit is niet te leren. Door te denken dat dat wel zo is, onderdruk je de emoties die een wezenlijk onderdeel van het menselijke bestaan vormen. Ware spiritualiteit is ervaren. Door de emotie niet te veroordelen maar er gewoon te laten zijn en deze enkel en alleen te obser-veren, ervaar je wat die emotie daadwerkelijk voor jou betekent. Spiritualiteit is als het lopen over een even-wichtsbalk: beweeg je goed, dan kom je vooruit.

DEEL 1: DE THEORIE

36

Beweeg je fout, dan kom je niet alleen niet vooruit, maar word je ook nog gestraft door te vallen.

oe k

En een derde oorzaak van het niet werkelijk succesvol zijn, van het ervaren van ongenoegen en ellende, is on-wetendheid. Men weet eenvoudig niet hoe die ellende wordt veroorzaakt en hoe men eruit kan komen. Men-sen beseffen niet dat er ook voor hen ware rijkdom en geluk beschikbaar is. Bij hen is volkomen ten onrechte het idee ontstaan dat ellende hun ‘lot’ is. Geldt dit ook voor jou? Ontworstel je dan aan dat idee en vermijd iedereen die dat idee bij jou in stand probeert te hou-den. Sommige religies zeggen dat dat bij het leven hoort. Ik weet niet of er een god bestaat. Maar ik weet wel dat als hij bestaat hij een synoniem voor liefde en compassie is. In armoede en ellende leven om vervol-gens na dit leven in iets als een ‘hemel’ te komen kan daarom nooit de wil van god zijn.

Eb

Dit boek wil die onwetendheid voor jou wegnemen. Laten we eens naar de rol van het denken kijken en betrek daarbij de rol van afkeer en verlangen, dat in het vorige hoofdstuk is besproken. Ga eens voor een spiegel staan en kijk eens goed naar jouw spiegelbeeld. Beschrijf jezelf eens. Het kan zijn dat er een kalende man van pakweg een jaar of dertig voor de spiegel staat en die volkomen tevreden is met wat hij ziet. Het kan ook zijn dat die


37

kalende man zich mateloos ergert aan het feit dat hij op zo’n jonge leeftijd al zo kaal is. Het is en blijft dezelfde man. Het kan zijn dat een mooie, rijpe vrouw zichzelf in de spiegel ziet staan. Het kan ook zijn dat zij constateert dat de kraaienpootjes rond de ogen weer zijn toegenomen en dat de rimpels in de nek weer wat dieper zijn geworden; dat zij toe is aan een ‘mama-makeover’. Het is en blijft diezelfde vrouw.

oe k

Er kan een persoon naar zichzelf staan kijken die zegt: ‘Wat fijn dat ik zoveel geld heb, want ik kan toch maar mooi doen wat ik wil.’ Hij kan ook zeggen: ‘Ik heb veel te weinig geld, want ik moet dit of dat nog hebben.’

Eb

Beide personen hebben evenveel geld.

Er kan iemand met een handicap of ziekte in de spiegel kijken en zeggen: ‘Wat fijn dat ik dit allemaal kan en mag beleven, want dankzij mijn handicap ben ik gekomen waar ik anders nooit zou zijn gekomen.’ Hij kan ook iemand zien staan die bijna niets meer kan en daardoor wel erg veel moet missen. Beide mensen hebben dezelfde handicap. De gedachte dat wat je hebt of juist niet hebt zou bepalen of je succesvol bent, is waanzin. Het WAT speelt totaal geen rol. Het WAT is er gewoon. Dat moe-ten we accepteren, zonder enig oordeel. Het is niet goed, het is niet fout, het is er gewoon.

DEEL 1: DE THEORIE

38

HOE JIJ met dat gegeven omgaat bepaalt of je succesvol bent. Wie zou succesvoller zijn, zich het gelukkigste voelen: de kalende man die een dure haartransplantatie heeft laten uitvoeren en elke dag in de spiegel kijkt of de nieuw geïmplanteerde haren er niet opnieuw uitvallen? Of de man die gewoon accepteert dat hij op jonge leef-tijd kaal is?

oe k

Wie zou zich prettiger voelen: de vrouw die zich met Botox heeft laten behandelen en dagelijks in de spiegel kijkt of er weer nieuwe rimpels tevoorschijn komen die moeten worden weggespoten, of de vrouw die te-vreden is met haar uiterlijk?

Eb

En merk je dat ik het niet eens over heb hoe de buiten-wereld naar die persoon kijkt? Neen, ik heb het er alleen maar over hoe iedereen naar zijn eigen spiegel-beeld kijkt. Als je je gedraagt naar wat jij denkt dat de buitenwereld van jou vraagt, neemt de ellende wellicht nog meer toe. Het verschil tussen de een en de ander zit hem niet in het WAT. Het is namelijk zoals het is en HOE je ertegenaan kijkt, is alleen maar een gedachte. Het niet accepteren van wat de realiteit is, resulteert in ellende. Creëer afkeer noch verlangen van wat is, maar accepteer het gewoon. Gewoon, zoals het is. Kijk eens naar het weer. Hoeveel mensen laten hun humeur beïnvloeden door het weer? We hebben de


39

gedachten dat zonneschijn synoniem is voor mooi weer is en regen voor vies weer. Dus als het regent, trekken we een vies gezicht en klagen we. Waarom? Omdat we dat wat is niet accepteren. Het is gewoon weer! Niet mooi, niet vies, gewoon weer. Dus het niet accepteren van wat is, vormt een oorzaak van ellende en dat niet accepteren is alleen maar een gedachte. Daarnaast kun je ook onterecht denken dat iets een oorzaak van ellende is.

oe k

Laat ik hier eens een voorbeeld van geven.

Eb

Dagelijks loop ik met mijn hond Senna een rondje; nu eens linksom, dan weer eens rechtsom. Op een dag loop ik linksom en op het moment dat mijn hond op een klein bruggetje over een beekje staat, wordt zij door een horzel gestoken. Zij gaat rollen en langs de brugpeilers schuren om die horzel te kwijt te raken, althans, dat zie ik. Op het moment dat zij van de brug af is, vliegt de horzel weg. De volgende dag loop ik het rondje rechtsom. Er is niets dat mij opvalt. De dag erop weer linksom en mijn hond weigert in eerste instantie om de brug over te gaan. Met veel moeite krijg ik haar eroverheen. Zo ook de dag erop. Ik snap er niets van. De dag daarna gaan we weer rechtsom en loopt zij normaal de brug over. Op dat moment schiet mij het voorval met de horzel te binnen. Een hond kan niet denken, wel associëren. Zij associeert de brug als zij van links komt als een mogelijke veroorzaker van pijn en wil daarom die brug niet over. Van de andere kant komend heeft zij die associatie niet en loopt ze gewoon rustig die brug over. Naar

DEEL 1: DE THEORIE

40

verloop van tijd is de angst weliswaar wat afgenomen, maar heeft zij ook een zekere angst bij benadering van die andere kant ontwikkeld. Mijn hond weet niet beter dan dat die pijn door die brug werd veroorzaakt. Als zij zou weten dat het door een horzel kwam dan had zij deze volkomen onterechte angst voor de brug nooit ontwikkeld.

oe k

Wij mensen kennen ook veel ‘bruggetjes’. Het leven is te complex om alles te begrijpen en mede daardoor hebben ook wij mensen, volkomen ten onrechte, ‘bruggetjes’ gecreëerd. Door ons daarvan bewust te zijn en ons gedrag te observeren kunnen wij deze ‘bruggetjes’ opheffen. Hier een voorbeeld van zo’n ‘bruggetje’.

Eb

Een vrouw is als enig kind in een ondernemersmilieu opgegroeid. Als klein kind werd op haar, na schooltijd en tijdens vakanties, door een bevriende dame gepast. Haar ouders waren erg druk met de zaak en zowel haar ouders als haar oppas voldeden aan veel van de wensen van die kleine meid. Keer op keer kreeg zij wat zij vroeg. ‘Ik heb vandaag gym’, en de sporttas werd klaargezet. ‘De boeken moeten terug naar de biblio-theek’, en de boeken werden teruggebracht. Op deze wijze was zij onbewust gewend geraakt dat zij altijd haar zin kreeg, dat er gebeurde wat zij wilde. Voor haar was dat de gewoonste zaak van de wereld, want het gebeurde immers keer op keer. Dat vond allemaal plaats in haar sociale omgeving. Maar zoals alles ver-andert, verandert ook haar sociale omgeving. Zo kwam zij regelmatig met haar nieuwe omgeving in conflict. In haar ogen lag dat natuurlijk aan haar omgeving, want zij wist oprecht niet beter.


41

Pas op latere leeftijd, toen zij in haar relatie voor de zoveelste keer botste en zij het voordeel van een verandering bij haar zelf in begon te zien, besefte zij de oorzaak van die ellende: haar gedachte dat zij altijd en overal maar haar zin krijgt is een onjuiste gedachte. Door die gedachte los te laten verdween haar ellende.

oe k

Het zou mij niet verbazen als zou blijken dat, zeker als er in zo’n situatie ook nog eens regelmatig van oppas is gewisseld, hier de ware oorzaak van ADHD in terug te vinden is. We moeten dan wel bereid zijn om voorbij te gaan aan het onterechte schuldcomplex dat opvoeders dan zullen ervaren. Onterecht, omdat zij zich hier niet van bewust waren. En ook zullen we voorbij moeten gaan aan het financiële belang van de farmaceutische industrie, want de medicatie die bij de behandeling van ADHD wordt ingezet genereert immers een behoorlijke omzet.

Eb

Zoals eerder gezegd kun je jezelf en anderen geen groter plezier doen dan het beste uit jezelf te halen. Je moet dan wel weten hoe jij je het best kunt ontplooien. De een doet dat door mooie dingen uit hout te creëren. Een ander komt het best tot zijn recht als hij piano-muziek componeert. Weer een ander door dienstbaar aan anderen te zijn. Anders dan een eikel is elk mens uniek en kan elk mens op eigen wijze maximaal tot zijn of haar recht komen. Wat wil jij werkelijk? Het antwoord lijkt voor de hand te liggen, maar dat doet het meestal niet.

DEEL 1: DE THEORIE

42

Het gaat er niet om wat je altijd al gedaan hebt, wat jouw ouders van jou willen, wat jouw partner van jou wil, neen, het gaat erom wat jij zelf, héél diep van binnen wilt. Wat is jouw drang om jezelf volledig te ontplooien? En denk niet te gemakkelijk dat jij dat toch niet kan, want waarom zou het een eikel wel lukken om tot een prachtige eik uit te groeien?

oe k

En beantwoord deze vraag niet door te stellen dat niet elke eikel tot een mooie eik uitgroeit, want in tegenstelling tot een eikel kun jij wel denken en wel handelen om te realiseren wat je werkelijk wilt. Als je al weet wat je wilt en als je al juist denkt, dan zul je ook juist moeten handelen. Doe je dat niet, dan kun je niet werkelijk succesvol zijn.

Eb

Om werkelijk succesvol te zijn, om jezelf optimaal te kunnen ontplooien zal je juist moeten denken, geheel in lijn met wat je werkelijk wilt, en dienovereenkomstig juist moeten handelen. Pas als aan deze drie voorwaar-den - willen, denken en doen - is voldaan zul jij het beste uit jezelf naar boven halen en stopt de verspilling van jouw talenten. Eigenlijk loop je pas dan volledig met jezelf in de pas. Net als de natuur de eikel helpt uit te groeien tot een eik, helpt diezelfde natuur jou om succesvol te zijn. Hoe? Door het afgeven van signalen. Het is als zeilen in de wind: je kunt de windrichting niet veranderen, maar


43

wel de stand van je zeilen. Doe je dat niet, dan ga je de verkeerde kant op. Zo ook als bij jou het willen, het denken en het doen niet volledig met elkaar in overeenstemming zijn. Als je als het ware niet goed met jezelf samenvalt. Iedereen herkent dat gevoel wel, als je iets zegt of doet waarvan je denkt dat de ander dat horen of ervaren wil, terwijl het tegen jouw wil ingaat. Dat onbestendige gevoel.

oe k

Dat is een eerste signaal, dat je makkelijk kunt negeren. Een ander signaal kan zijn dat je ’s morgens minder fit opstaat. Ook dit signaal kun je negeren.

Eb

Als je het willen, denken en doen niet met elkaar in overeenstemming brengt en de signalen die je krijgt negeert, worden de signalen steeds krachtiger. Je wordt chagrijnig, klanten gaan klagen, je komt vaker te laat, je krijgt lage rugpijn of hoge bloeddruk. Al deze signalen zijn te negeren of te onderdrukken, maar naarmate de onderlinge spanning tussen willen, denken en doen groter wordt of langer aanhoudt, zullen de signalen sterker worden en zelfs tot ernstige ziekten of tot bijvoorbeeld een faillissement leiden. Elk probleem wordt veroorzaakt door een discrepantie tussen wat je werkelijk, diep van binnen, wilt, en hoe je denkt en handelt. Breng dit volledig in lijn, zorg dat deze congruent aan elkaar zijn, en je zult werkelijk succesvol zijn.

DEEL 1: DE THEORIE

oe k

44

Eb

Nu pluk je de vruchten van dat wat eerder is gezaaid. Maar ook nu kun jij de vruchten zaaien die jij wilt plukken. Jos Roskam

Eb

oe k


45

46

Weten wat je wilt MAG ik jou vragen of jij precies weet wat je wilt? En dan geen vaag antwoord geven zo in de zin van veel geld willen om anderen te helpen, want dat wil iedereen. Of zeggen dat je verre reizen wilt maken, want ook dat willen zovelen. Neen, ik vraag je wat of jij werkelijk wilt, diep van binnen!

oe k

Niet zo ongeveer, maar héél precies en gedetailleerd. Als je in een taxi stapt weet je toch ook waar je naartoe wilt?

Eb

Stel je zit in een taxi en je vraagt de chauffeur om jou naar Amsterdam te rijden. Na een stuk in die richting te hebben gereden besef je dat Maastricht ook wel aardig is en je verzoekt de chauffeur om te draaien. Na een half uurtje richting Maastricht te hebben gereden lijkt Middelburg je ook wel aantrekkelijk en je stuurt de chauffeur richting Middelburg. Je zult niet versteld staan als de chauffeur de auto langs de kant van de weg zet en zich behoorlijk geïrriteerd naar jou omdraait met de woorden: ‘Waar wilt u nu eigenlijk naartoe?’ Ook bij een taxichauffeur zul jij precies het doel van de reis moeten aangeven: tot en met het huisnummer. Pas dan is hij in staat om je te brengen waar je wilt zijn. Waarom weet je wel wat je wilt in het geval van een taxi en niet voor waar het jouw leven betreft?

WETEN WAT JE WILT

47

Er zijn zoveel mensen die niet weten wat zij nu werkelijk willen. Zij denken nog steeds te willen wat zij misschien ooit wilden, of waarvan zij denken dat hun part-ner, ouders of anderen van hen willen. Maar weten wat je werkelijk, diep van binnen, wilt ligt niet zo voor de hand als het lijkt. Wees eens eerlijk voor jezelf!

oe k

Eerder in dit deel hebben wij het over volledige ontplooiing gehad. Met volledige ontplooiing wordt de ontplooiing van elke levensfunctie bedoeld. Dus als jij bepaalt wat jij werkelijk wilt dan moet je evenveel aandacht besteden aan je lichaam, als aan je geest, als aan je ziel. Het ene is niet meer waard, niet belangrijker dan het andere. Alle zijn even belangrijk en dienen met elkaar in natuurlijk evenwicht te zijn.

Eb

Leven als een beest is niet goed, en dat weet je. Dat is niet congruent met wat de natuur wil. En ga er maar vanuit dat jij diep van binnen heel erg goed weet wat de natuur van je wilt. Diezelfde natuur heeft je uitgerust met het vermogen om het goede te doen in alle situaties die jij in je leven tegenkomt. Om je geestelijk volledig te ontplooien hoef je helemaal niet beter te zijn dan een ander. Dat wel willen is verkeerd. Zo is altruïsme net zo fout als egoïsme. Bepaal precies wat je wilt en wees daar niet te zuinig in.

DEEL 1: DE THEORIE

48

Als jij echt weet wat je wilt, dan is dat niet iets dat je niet aankunt. Zo is een verminderde lichaamsfunctie geen beperking voor wat je werkelijk wilt. Sterker nog: die verminderde functie brengt je juist bij dingen en op plaatsen die je zonder dat nooit zou hebben gehad of zou hebben bereikt. Ik zeg dat jij niets kunt willen wat jij niet aankunt.

oe k

Toch zijn er mensen die zich gedragen als een eikel die denkt dat hij een mooie eeuwenoude, overal boven-uit torende beuk kan worden. Laat je daardoor niet misleiden, want deze mensen zullen niet slagen! Ga niet tegen beter weten in.

Eb

Werk wat je wilt in je gedachten volledig en tot in het detail uit. Zorg dat je een zeer helder beeld hebt van wat je wilt. Formuleer een tastbaar doel, zodat jij achter-af kunt beoordelen of je werkelijk hebt bereikt wat je wilt.

Eb

oe k

WETEN WAT JE WILT

49

DEEL 1: DE THEORIE

oe k

50

Niets is zoals het lijkt, Alles is zoals je denkt, Dus denk dan maar wat je wilt.

Eb

Jos Roskam

Eb

oe k

DENKEN WAT JE WILT

51

DEEL 1: DE THEORIE

52

Denken wat je wilt WAT een wezenlijk verschil maakt tussen succesvol en niet-succesvol zijn, tussen gelukkig en niet-gelukkig zijn, is de manier van denken. Alles wat je ziet is het resultaat van denken. Een timmerman kan geen kozijn maken zonder in zijn gedachte de maten en vorm van het kozijn tot in detail te hebben uitgewerkt.

oe k

Jouw centrale verwarming is niet plotseling uit het niets ontstaan. Hij is eerst in de gedachten van de constructeurs in detail ontstaan en pas daarna fysiek tot stand gebracht. En zo is ook het programma dat de computerontwerper maakt eerst in zijn gedachten ontstaan.

Eb

Gedachten zijn de enige kracht die iets kunnen creëren. Denken is creëren.

Het is gewoon onmogelijk om iets te creëren zonder dat eerst te bedenken. Trekken we deze lijn door dan kun je ook zeggen dat het onmogelijk is om een gedachte te hebben zonder dat het voorwerp van die gedachte wordt gecreëerd. Laten we eens een voorbeeld nemen dat iedereen herkent. Je hebt op school jouw huiswerk niet goed geleerd en nu hoop je maar dat de leraar jou niet gaat overhoren. Je zit in de klas en voelt een bepaalde

DENKEN WAT JE WILT

53

oe k

angst, want als de leerkracht jou gaat overhoren val je door de mand. En wat gebeurt er? Juist: jij wordt eruit gepikt en overhoord en daarmee val je dus door de mand. Een ander herkenbaar voorbeeld: je bent wat aan de late kant en moet je haasten. Je wilt jouw autosleutels pakken en je kunt ze niet vinden. Je raakt gestresst, rent mopperend van de ene plek naar de andere. In deze situatie zul je ze ook niet vinden, want wat je denkt gebeurt: ze zijn nergens te vinden. En dan komt er iemand die anders denkt. Die persoon denkt en zegt: ‘Kom, ik zal jou eens helpen je sleutels te vinden’ en al na korte tijd komt hij met je autosleutels aan. Als hij zegt waar hij ze heeft gevonden, roep jij verbaasd uit: ‘Hoe kan dat nou? Daar heb ik wel drie keer gekeken.’

Eb

En zo zouden placebo’s (dit zijn ‘medicijnen’ die geen werkzame stof bevatten) beter werken als de gebruiker de ‘duurdere’ variant krijgt toegediend. Dus als de ge-bruiker alleen maar denkt dat hij betere medicijnen krijgt toegediend werken ze ook beter. Dit zijn voorbeelden van de kracht van het denken direct in je eigen omgeving. Wij maken deel uit van de natuur, van het universum. Wij kunnen denken, dus het universum kan denken. De kracht van het denken gaat voorbij het individu. Het is als een straalzender: de gedachte kun je niet tot jezelf beperken, hij wordt het universum ingestraald. Stem je af op de juiste frequen-tie dan pik je die gedachte op, onafhankelijk van waar je je bevindt. Iedereen kent ook voorbeelden van deze situatie: je denkt aan iemand en op dat moment gaat de telefoon en is het degene aan wie jij net zat te denken.

DEEL 1: DE THEORIE

54

oe k

Ik ga zelfs verder: de gedachten aan een bepaalde com-puter met een bepaalde functionaliteit leidt ergens ter wereld tot de realisatie van die computer. Dit is als oorzaak en gevolg: denken aan een voorwerp, wordt dat voorwerp. Wij mensen realiseren ons absoluut niet dat het werkt zoals hiervoor beschreven. Toch kennen we allemaal voorbeelden die dit onderschrijven. Zo zou de boekdrukkunst min of meer gelijktijdig door verschillende personen op verschillende plaatsen zijn (her-)uitgevonden. Hetzelfde geldt voor het buskruit: ook dat lijkt door verschillende mensen op totaal verschillende plaatsen min of meer gelijktijdig te zijn (her-)ontdekt. Een meer recent voorbeeld is de transistor, de basis voor bijna alle elektronica die momenteel in gebruik is, is in de jaren ’60 van de vorige eeuw in zowel Enge-land als Duitstand tegelijkertijd uitgevonden. Actie is reactie: denken is realiseren.

Eb

Ik noem dit een natuurlijk proces. Alles is natuurlijk ontstaan. Vanaf het eerste leven tot het moment waar-op jij dit leest: alles is evolutie. Zoals het universum ervoor heeft ‘gezorgd’ dat wij zijn voortgekomen uit de Homo Sapiens, zo zorgt diezelfde natuur ervoor dat de ontwikkeling voortgaat en dat in deze fase van het evolutieproces denken tot realisatie leidt. Het is als het afstemmen van de radio. Zonder radio hoor je niets. Met een radio die niet juist is afgestemd hoor je ook niets. Pas als je de radio op de gewenste zender afstemt hoor je wat je wilt. En middels het denken kunnen wij ‘afstemmen’ op andere creërende krachten die ervoor zorgen dat het onderwerp van die

DENKEN WAT JE WILT

55

gedachten wordt gerealiseerd, of creëren wij dat wat anderen hebben gedacht. Het is niet zo dat jouw gedachte alleen door het universum wordt verspreid. Als jij ergens aan denkt verschijnt het voorwerp waar je aan denkt ook in jouw geest. Het is onmogelijk om dit niet te laten gebeuren. Als je bijvoorbeeld wordt gevraagd om niet aan een roze olifant te denken, waar denk je dan aan? Wat zie jij dan in jouw gedachten? Precies: een roze olifant!

oe k

Denk je aan de verschijnselen van armoede dan ontstaat er in jouw geest het beeld van armoede. En als jij je met dat beeld identificeert dan zal die armoede jou overkomen. En dat is allemaal een gevolg van de kracht van het denken.

Eb

Realiseer je dat denken aan armoede volkomen zinloos is. Het helpt de arme niet dat jij precies weet hoe armoede ontstaat. Het bevestigt enkel en alleen zijn armoede. Zo was ik jaren geleden in Afrika. Min of meer toevallig kwam ik bij een school in een dorpje terecht. Ik liep daar wat rond en het viel mij op dat sommige lokalen een dak van golfplaten hadden en andere helemaal geen dak. Op dat moment kwam - naar wat later bleek - de hoofdonderwijzer mij tege-moet en hij leidde mij wat rond. Ik vroeg hem waarom niet alle lokalen een dak van golfplaten had. Hij ver-telde mij dat twee jaar daarvoor een Nederlandse vrouw de school had bezocht en het maar niets vond dat de kinderen onder de blote hemel in de volle zon onderwijs moesten genieten. Zij heeft toen in Neder-land een project opgestart met tot op dit moment die daken als resultaat. Hij hoopte maar dat snel ook de andere lokalen van een dak zouden

DEEL 1: DE THEORIE

56

worden voorzien, want het was wel erg warm, zo in die volle zon. Toen ik hem vroeg of hij dat altijd al erg had gevonden, realiseerde ook hij zich dat het eigenlijk pas een pro-bleem was geworden toen de eerste lokalen van een dak waren voorzien. Hoe goed bedoeld ook, maar die Nederlandse vrouw heeft door haar gedachte dat het onder de volle zon zitten een probleem zou zijn, dat probleem juist gecreëerd! Wil je mensen die in armoe-de leven daadwerkelijk helpen, denk dan niet dat jij weet wat goed voor hen is, maar inspireer hen om daar zelf uit te komen.

Eb

oe k

Denken aan een ziekte, doet het beeld van de ziekte in jouw geest ontstaan. De afgelopen tijd heeft men allerlei ziekten bestudeerd en toch hebben al die studies de ziekten niet doen verminderen; integendeel, naarmate men ziekten beter bestudeert ontstaan er meer ziek-ten. Kijkend naar de symptomen van ziekten ontstaat er in de geest het beeld van die ziekte. Als men zich daar dan ook nog mee identificeert dan wordt men uit-eindelijk zelfs ziek. Alles komt en gaat en zo is het ook met ziekten. Ziekten komen op, zijn er eventjes en verdwijnen dan weer. Dit proces gaat sneller als men collectief de ziekte in twijfel gaat trekken of omdat er geen harde bewijzen voor kunnen worden gevonden. Ook kan het zijn dat de ziekte verdwijnt omdat men zich de moeite niet getroost om diepgaand onderzoek te doen. En dit komt weer omdat belanghebbenden geen heil in die ziekte zien. Er wordt hier dus absoluut niet bedoeld dat de mensen die aan een dergelijke ziekte lijden geen klachten hebben of pijn ervaren. Maar wel dat zoals alles - ook die onderhavige ziekte een gevolg

DENKEN WAT JE WILT

57

van een gedachte is en vervolgens eventjes daadwerkelijk in stand blijft. Een collectieve gedachte dat deze ziekte niet aantoonbaar is en dus waarschijnlijk niet bestaat doet hem vervolgens weer verdwijnen.

Eb

oe k

Een voorbeeld hiervan lijkt whiplash en een ander voor-beeld RSI. Enkele jaren geleden hadden veel mensen last van RSI. Men zat te lang achter de computer en als gevolg van die steeds weer terugkerende zelfde beweging ontstond een irritatie die pijn veroorzaakte. Toen iedereen het over RSI had, kreeg een van mijn medewerkers er ook last van. Hij kreeg therapie, een brace, een apart muismatje en ga zo maar door. Het hielp allemaal maar weinig. En aan zijn hele non-verbale uitingen was goed te zien hoeveel last hij had. We zijn een paar jaar verder. Hij zit nog meer achter de computer dan voorheen, hij heeft geen brace meer, geen therapie, geen speciaal muismatje en geen pijn meer. Er zal ook hier ongetwijfeld een ‘wetenschappelijke’ verkla-ring voor zijn, maar zeker niet één die congruent is met de eerste gedachte die tot de diagnose RSI heeft geleid. Gedachten komen in je geest op en verdwijnen weer. Je hoeft niets te doen om gedachten te hebben. Het volgen van de in jou opkomende gedachte is makkelijk. Maar denk je dan wel aan de juiste dingen? Denk je dan wel zuiver? Denk je dan wel overeenkomstig wat jij werkelijk diep van binnen wilt? We hebben gezien dat denken de enige kracht is die iets creëert. We hebben ook gezien dat het effect van onze gedachten zich niet tot onze directe fysieke omgeving beperkt. We weten nu ook dat verkeerde

DEEL 1: DE THEORIE

58

gedachten zinloos zijn en tot ongewenste situaties leiden en dat gericht denken niet makkelijk is. Omdat het gevolg van elke gedachte de creatie van het onderwerp van die gedachte is, is het maar beter om onze gedachten te richten. Richten op wat de natuur van ons wil. Richten naar wat wij individueel echt wil-len. Richten naar wat juist en waar is.

oe k

De waarheid is dat wij onderdeel uitmaken van de natuur. Onderdeel zijn van het geheel. Als je wilt mag je dat god noemen, het universum, of wat je ook maar wilt. Deze natuur heeft het beste met ons voor. Heeft het wellicht zelfs beter met ons voor dan wij met onszelf. De natuur wil vermeerderen en daar kan jij je steentje aan bijdragen. Daar waar het denken aan meer stopt, stopt het leven.

Eb

Onze gedachten moeten passen binnen het grote geheel. Zij moeten passen binnen de natuur, het universum, of zo je wilt, op god zijn gericht. Vallen onze ge-dachten samen met wat wij werkelijk willen, met de natuur, met het groter geheel, dan zal het onderwerp van onze gedachten worden gerealiseerd. Deze vorm van ‘natuurlijk’ denken zou je ook intuïtie kunnen noemen. Het vraagt een enorme kracht om actief goed en zo ge-richt te denken. Zeker om gezond te denken als je door ziekten bent omgeven, of om rijk te denken als je door armoede wordt omringd. Op deze manier denken is de zwaar-

DENKEN WAT JE WILT

59

ste arbeid die je je voor kunt stellen, maar diegenen die daarin slagen kunnen zelf hun lot bepalen en succesvol zijn. Tot nu toe heb je gedacht zoals je hebt gedacht. Je huidige situatie is daar het gevolg van. Ga je door met dezelfde gedachten, dan zal er niets veranderen. De verandering begint met anders dan tot nu te denken; door te gaan denken aan dat wat je wilt. Alleen maar denken en niets doen is dagdromen. Dagdromen brengt je niets.

oe k

Naast het denken aan wat je wilt zul je dus ook moeten handelen.

Eb

Het denken realiseert het voorwerp van jouw gedachten, het op een bepaalde manier handelen brengt je in con-tact met dat voorwerp.

DEEL 1: DE THEORIE

oe k

60

Pas als je het voordeel van een verandering inziet (of de ellende groot genoeg is) ben je bereid te veranderen.

Eb

Jos Roskam

oe k

Eb

61

DEEL 1: DE THEORIE

62

Handelen naar wat je wilt en denkt DE volgende twee hoofdstukken zijn gericht op het juist handelen. Hier wordt beschreven hoe je moet handelen en wat je juist niet moet doen, om te realiseren wat je werkelijk wilt.

Eb

oe k

Als je nu anders handelt kan dit best confronterend overkomen, misschien zelfs wel dwingend. Als dit voor jou het geval is, ga dan bij jezelf na of het waar is wat er staat en besef dat het niet geschreven is om jou een onprettig gevoel te geven, maar wel om jou te helpen zelf in te zien waar jij je handelen beter in overeenstemming kunt brengen met wat je werkelijk wilt. Wij mensen kunnen, in tegenstelling tot planten en dieren, denken en ook daarnaar handelen. Om te realiseren wat je wilt, en daardoor succesvol te zijn, kun je niet achterover gaan hangen en wachten tot het je wordt gebracht. Je moet handelen. Na het bedenken van hoe het kozijn eruit moet zien, zal de timmerman bestaande materialen moeten vervormen om dat kozijn tot stand te brengen. Is het doen van bepaalde handelingen en daardoor een bepaald soort werk doen dan een garantie voor succes?

HANDELEN NAAR WAT JE WILT EN DENKT

63

Neen! Succesvolle mensen kunnen hetzelfde handelen en hetzelfde werk doen als niet-succesvolle mensen. Ook bepaalde dingen doen of juist laten is geen garantie. Niet-succesvolle mensen kunnen dezelfde dingen doen en laten als succesvolle mensen en toch verandert er bij hen niets.

Eb

oe k

Eigenlijk zou hier moeten staan: het stoppen met han-delen. Het meeste van ons handelen is niet natuurlijk. Dat hebben wij aangeleerd. Aangeleerd om aan gevoe-lens van verlangens en afkeer te voldoen. Handelen dat voortvloeit uit het niet-accepteren van wat is. Eigenlijk het veranderen van wat is. We hebben eer-der al gezien dat het niet om het ‘WAT’ gaat, maar dat alleen het ‘HOE JIJ’ bepaalt of je al of niet succesvol bent. Het handelen moeten je dus richten op het ‘HOE JIJ’. Een voorbeeld: als het regent moet je niet proberen de regen te stoppen, maar wel kijken ‘HOE JIJ’ daar geen last van zult hebben. En dan kom je op het idee van een paraplu of op bouwen van een dak boven je hoofd. Het juiste handelen waar ik hier op doel is het natuurlijk handelen, vanuit je intuïtie, van wat jij werkelijk wilt en denkt. En dat handelen levert geen stress op. Het is als een blaadje dat in het midden van een beekje ligt en mooi met de stroom meedrijft. Het nietnatuurlijk handelen, waarbij er spanning is tussen wat je wilt, wat je denkt en hoe je handelt is als datzelfde blaadje, maar dan aan de zijkant: het blijft steeds steken achter takken en stenen, het blijft in een kolkje ronddraaien. Kortom: het loopt niet lekker.

DEEL 1: DE THEORIE

64

In een van de vorige hoofdstukken hebben wij gespro-ken over de noodzaak om alles wat je wilt tot in detail uit te werken. De eerste stap is om daar zoveel moge-lijk tijd aan te besteden. Het is niet nodig je in gedachten af te zonderen om dit uit te werken. Het vasthouden van de gedachten aan wat je werkelijk wilt zal je geen moeite kosten, een-voudig omdat het ‘in’ jou is opgeslagen. Net als de eik al in de eikel ligt opgeslagen.

oe k

Doe alsof je het al gerealiseerd hebt. Dit geldt voor zo-wel materiële als niet-materiële zaken. Wil je een nieuwe auto? Vraag een folder aan en kies de uitvoering en de extra accessoires. Ga naar de showroom en vraag om een proefrit. Richt je huis in aan de hand van folders van de door jou gewenste meubels en lay-out.

Eb

Door zo te handelen ontstaat er in je geest een duidelijk beeld van wat je wilt en zul jij succesvol zijn. Handel overeenkomstig de natuur. De natuur is erop gericht om steeds meer te realiseren. Een zaadje brengt tientallen tot duizenden nieuwe zaadjes voort; zelfs het heelal dijt nog uit. Handelen overeenkomstig de natuur betekent dat je de ander meer waarde geeft dan jij van hem aan waarde ontvangt. Als jij dat doet zul jij nooit om klanten verlegen zitten. Je hebt geen recht op iets enkel omdat je ervoor hebt betaald, je mag het alleen gebruiken omdat jij daardoor kunt realiseren wat je wilt en daarbij past dankbaarheid.


65

‘Wat ik wil voor mijzelf, wil ik voor iedereen’ staat ergens in de bijbel geschreven. Hoewel jij klant bent mag je niet verwachten dat je ook zo wordt behandeld. Stel jezelf als dankbare klant op en je moet eens zien wat er gebeurt. Wees vriendelijk naar je medemens en je zult vriendelijkheid terug ontvangen.

oe k

In het proces om je maximaal te ontplooien, om succes-vol te zijn, om te realiseren wat je wilt, zorgen de ge-dachten ervoor dat wat je wilt naar je toekomt en door het juist handelen beweeg jij daar naartoe. Je moet er klaar voor zijn om wat je wilt te ontvangen als het naar je toe komt.

Eb

Je kunt niet in het verleden handelen, want dat is voorbij. Je kunt niet in de toekomst handelen, want dat is er nog niet. Je kunt alleen in het NU handelen. Je zult nooit meer tijd hebben dan NU. Doe de dingen die je NU kunt doen en maak je niet druk over de dingen van morgen. Morgen is het tijd genoeg om je daar druk over te maken. En je zult zien als het moment daar is komt de oplossing voor dat waar je je zorgen voor maakte vanzelf, of het probleem is inmiddels zelfs al achterhaald. Alleen als het echt noodzakelijk is, of de reactietijd daarom vraagt, be-steed je NU tijd en energie aan dingen die in de toe-komst spelen.

DEEL 1: DE THEORIE

66

Handel HIER, want je bent niet elders. Heb je nu een job die je niet leuk vindt, verander dan niet plotsklaps. Dit betekent niet dat je met handelen moet wachten tot je een andere baan hebt. Zoals je verderop zult merken kun je ook in je huidige baan juist handelen.

oe k

Nu oogst je de vruchten van wat je eerder hebt gezaaid: heb je in het verleden een fout gemaakt of een verkeerde beslissing genomen, dan zul je daar nog even mee zitten. Dit betekent niet dat jij de gevolgen niet het hoofd kunt bieden en aan een daadwerkelijke verande-ring kunt werken. Nu kun je de vruchten zaaien die je wilt oogsten. Handel efficiënt. Doe wat je doet goed. Laat elke dag een succesvolle dag zijn.

Eb

Handel je onjuist dan kunnen handelingen tot een om-gekeerde beweging leiden. In plaats van te realiseren wat je wilt, bereik je daardoor het tegenovergestelde. Laten wij er hier eens wat voorbeelden de revue passeren. Bestudeer niet de ellende van anderen. Door dat wel te doen bevestig je die ellende alleen maar. Vaak is het zelfs al voorbij en door het dan opnieuw te bestuderen, zogenaamd om de oorzaak van een probleem te achterhalen, wordt het probleem weer opnieuw opge-rakeld en ontstaat er een beeld van die ellende in jouw geest. Meerdere scholen en stromingen in de wereld van de therapeuten zijn erop gericht om te pra-ten over de ellende die inmiddels al voorbij is.


67

Hoe goed bedoeld ook: al dit handelen bevestigt de ellende alleen maar en lost deze niet op. Hooguit raakt het slachtoffer zelf op den duur verveeld van het steeds opnieuw moeten vertellen van het hele verhaal en laat hij of zij de ellende daardoor achter zich. Zo houden ook ouders, vrienden en familieleden van een kind dat een traumatische ervaring heeft ondergaan, volledig onbewust, de ellende in stand door hun overmatige bezorgdheid en het keer op keer terugkomen op die vervelende ervaring.

oe k

Zij willen natuurlijk het allerbeste voor hun kind, maar zijn onwetend van de werking van dit verschijnsel. Hadden zij deze kennis wel, dan zouden zij het kind inspireren om vanaf nu te realiseren wat het nu wil.

Eb

Als gevolg van deze onwetendheid wordt tegenwoordig zelfs al slachtofferhulp aangeboden na een eenvou-dige diefstal uit een auto. Je mag hier niet uit afleiden dat je hard en harteloos moet zijn, oh neen. Heb geen medelijden met zieken en mensen die arm zijn of ellende ervaren. Wat helpt het hun als jij medelijden toont? Niets: dan lijden er alleen twee. Zij hebben geen enkele baat bij jouw medelijden. Medelijden helpt hun niet. Zo helpt een aalmoes voor een arme evenmin. Het benadrukt juist zijn armoede. Een aalmoes is als een boterham om in leven te blijven om daardoor nog meer ellende te ervaren. Neen, in plaats van de ziekte

DEEL 1: DE THEORIE

68

en armoede te bevestigen help je pas echt door hen te inspireren ook deze kennis te gebruiken zodat ze daardoor uit hun ellende kunnen komen. Lees niets dat het tegendeel beweert van wat hier is beschreven. Wat brengt het jou? Het zaait alleen twijfel en het is juist het vertrouwen in de juistheid wat jou verder zal helpen.

oe k

Neem het hiernamaals: er zal best een hiernamaals zijn, maar wat brengt dat ons nu verder? Wat voor zin heeft het om nu in ellende te leven met het vooruitzicht dat het straks misschien allemaal wel beter zal worden? Laat de doden hun doden begraven. Zij zullen best in onze buurt kunnen zijn, maar hebben aan zichzelf meer dan hun handen vol.

Eb

Om dezelfde reden heeft discussie over dit gedachtegoed geen enkele zin en werkt alleen maar averechts. Als je alles hebt gerealiseerd wat je wilt heb je nog tijd genoeg om andere theorieën te bestuderen en deze techniek te bediscussiëren. Laat geen negatieve gedachten toe. Zoals al eerder gezegd zorgt ook een negatieve gedachte voor de rea-lisatie van het voorwerp van gedachte. Je zult merken dat de gedachten gewoon opkomen. Door eenvoudig- weg te zeggen dat je ze niet toe moet laten, benadruk je ze juist. En het zoeken van afleiding werkt ook niet, want die gedachte komt daarna toch weer terug. Hoe dan wel te handelen?


69

Het enige wat werkt is je bewust te zijn van jouw gedachten. Oefen je daarin. Het je bewust zijn van een negatieve gedachte, zonder daarbij enig gevoel van afkeer te ontwikkelen, zal die gedachte doen oplossen. Spreek niet slecht over anderen. Slecht spreken is slecht denken en slecht denken is het realiseren van die gedachten. Doe jezelf daarom niet tekort door slecht over anderen te spreken.

oe k

Praat ook niet over jezelf. Alleen mensen die twijfelen praten, om hun onzekerheid te camoufleren, over zich-zelf. Twijfel is niet nodig. En ben je toch onzeker ga dan verder uitwerken dat wat je werkelijk wilt. Dat is het enige wat die onzekerheid wegneemt.

Eb

Praat niet over het verleden, het heeft totaal geen zin want dat is voorbij. Bovendien ontneemt de gedachte aan het verleden je de mogelijkheid om in het nu te zijn. Alleen nu kun je handelen, alleen nu kun je ervaren, alleen nu kun je genieten. Praat niet over slechte economische tijden. Want wees eerlijk: wat is het voordeel van dit alles? Slechte economische tijden zijn voor anderen. Voor jou bestaan alleen maar goede tijden. Alleen diegenen die vrij van financiële zorgen zijn en een onbekommerd bestaan leiden hebben de mogelijk-heid om alles te realiseren wat zij willen. Besef dat - zoals alles - ook geld als gevolg van een gedachte is ontstaan. Geld mag niet worden

DEEL 1: DE THEORIE

70

aangewend om anderen van ver-dere ontplooiing te weerhouden. Geld mag ook niet wor-den aangewend om macht over mensen uit te voeren. Zij die dit doen zullen nooit werkelijk gelukkig zijn. Toch hebben in het verleden enkelingen meerdere ma-len op grote schaal macht over anderen uitgeoefend. Neem als voorbeeld de eerste industriële revolutie van het midden van de achttiende en het begin van de negentiende eeuw.

oe k

De bevolking van het Engeland van 1750 groeide enorm en al deze mensen moesten worden gekleed en gevoed. Nadat James Watt de stoommachine had uitgevonden, waren het de plutocraten die fabrieken oprichtten waar op stoom aangedreven weefgetouwen een hoge productie realiseerden. Ook kinderen werden in dit arbeidsproces ingezet.

Eb

Rond 1900 kwam de tweede industriële revolutie op gang. Hier was het Henri Ford die de werkzaamheden in stukjes opdeelde wat het begin betekende van het lopende-band-systeem. De fabrikanten en rijke kooplieden waren de onbewuste pionnen van het universum, de natuur, van god zo u wilt, om al dit noodzakelijke werk te realiseren. Uiteindelijk heeft hun werk een enorme bijdrage geleverd aan de ontwikkeling en het leven van iedereen. Hun tijd is nu voorbij. Zij hebben de productie georga-niseerd en zijn op hun beurt weer voorbijgestreefd door de computer en het internet. Door deze verande-ring kunnen we nu nog sneller


71

werken en nog grotere afstanden overbruggen. De multimiljonairs zijn net prehistorische dieren: zij spelen een essentiële rol in het evolutieproces, maar dezelfde kracht die hen ge-maakt heeft zal zich ook van hen ontdoen. En het is goed om in gedachten te houden dat zij in werkelijk-heid nooit echt rijk, in de ruime betekenis van het woord, zijn geweest. Het levensverhaal van de mees-ten van deze groep toont aan dat zij verre van ge-lukkig waren.

oe k

Het gevaar van succes is macht. Als jij succesvol bent dan willen anderen uit je omgeving, die dit boek niet hebben bestudeerd, hetzelfde of meer dan wat jij hebt gerealiseerd en kennen aan jou een bepaalde vaardigheid toe. In plaats van deze mensen te inspireren, wordt jouw ego gestreeld en dreigt het gevaar van macht. Ga jij macht over anderen uitoefenen dan val je direct weer terug en is al je inspanning voor niets geweest.

Eb

Vermijd iedere vorm van competitie. Ware ontwikkeling is voor hen die boven de competitieve strijd staan. Iemand in competitie gooit de ladder waarlangs hij zelf omhoog is geklommen naar beneden om te voorkomen dat hij wordt ingehaald. Deze mensen richten zich dan op de één en dan weer op een ander omdat dat hun meer voordeel oplevert. Ware liefde en harmonie tref je alleen daar aan waar geen greintje strijd en rivaliteit is. Creativiteit zal de plaats van competitie innemen. Een creativiteit die je daadwerkelijk vooruit helpt.

DEEL 1: DE THEORIE

72

Haast je niet. Neem rust als je haast hebt, want het brengt je anders helemaal niet verder. Besef dat er geen enkele reden tot haast is. Er is een overvloed aan tijd en er is geen schaarste. Laat je niet opjagen door de makelaar die zegt dat je vlug moet beslissen. Het is slechts zijn angst dat hij dat huis niet zal verkopen. Je zult zien dat jou daarna een mooier aan-bod wordt gedaan. Haast drijft je terug naar het competitieve en ontneemt je jouw creativiteit.

oe k

Overwerk je niet. Werk door, maar doe niet meer werk dan je aankunt.

Eb

Denk niet dat jij voor een bepaalde handeling niet geschikt zal zijn. Ieder mens beschikt op zijn minst rudimentair over een talent en kan dat altijd verder ontwikkelen. Realiseer je heel erg goed dat jij alleen maar dingen werkelijk kunt willen die jij ook daadwerkelijk aankunt. Er zijn voor jou dus geen beperkingen. Je leeftijd of fysieke gebrek speelt absoluut geen negatieve rol, want daar is bij het formuleren van wat jij wilt al rekening mee gehouden. Wees een voorbeeld en laat zien dat jij je volledig ontplooit. Laat zien dat je gelukkig bent en realiseert wat jij wilt. Ieder mens wil zich verbinden met succesvolle mensen en zal komen vragen hoe jij leeft, hoe jij het doet.


73

Inspireer de armen om rijk te denken en te worden; inspireer de zieke om gezond te denken en te worden; inspireer allen om het verleden te zien als iets wat werkelijk voorbij is. Zoals de gedachte het voorwerp van die gedachte creëert, zo trekt alles naar elkaar toe. Zieken zoeken zieken op, criminelen criminelen en succesvolle mensen succes. Tot slot een voorbeeld hoe gedachten zich door het uni-versum verspreiden en behoeften bij elkaar brengen.

Eb

oe k

Er was eens een man die door vrienden in Oostenrijk was uitgenodigd om samen met hen Oud en Nieuw in een berghut te vieren. Vlak bij Innsbruck reden zij op een bergweg zo ver mogelijk naar boven, parkeerden daar de auto en liepen nog een uurtje de berg op om bij die hut te komen. Het was een aangenaam feest, met heerlijk eten, door een lekkere wijn begeleid. Om middernacht werd er een prachtig vuurwerk ontstoken; het begon gestaag te sneeuwen. Kortom, een prachtige en romantisch nacht. Omstreeks half twee werd de tocht naar beneden aangevangen. De gastheer had al vele malen deze weg be-wandeld, maar om de een of andere reden miste hij nu keer de juiste afslag en zo kwamen ze na 2,5 uur wan-delen in de stad Innsbruck aan. Aan de voet van de berg deden de gastheer en zijn vrouw vervolgens verwoede pogingen om een taxi aan te houden die hen naar boven moest brengen om de auto op te halen. Er was echter geen enkele taxi bereid om in deze drukke nacht via een gladde bergweg naar boven te rijden - met het risico vast te komen zitten - terwijl er beneden volop werk was.

DEEL 1: DE THEORIE

74

oe k

Hun gast realiseerde zich plots dat zij eigenlijk helemaal geen taxi wilden. Zij wilden vervoer naar boven, maar dat hoefde helemaal niet een taxi te zijn. Elk middel was toereikend. Toen hij zich dat realiseerde wist hij dat zich binnen tien minuten een gelegenheid voor zou doen om hen naar boven te brengen. Hij vertelde zijn gastheer en vrouw dat, maar zij vertrouwden daar niet op en bleven maar taxi’s staande houden, terwijl de man rustig op de hoek van de weg bleef staan. Na acht minuten stopte voor hem een oud bestelbusje. De bestuurder draaide het raampje open en vroeg aan de man of hij toevallig niet naar boven moest, want hij was bang dat hij te weinig druk op zijn voorwielen had en wilde daarom graag wat extra ballast hebben. Een half uur later was de auto van de gastheer beneden.

Eb

Hoe dit werkt?

Eerst moest juist worden geformuleerd wat men wilde. Men heeft helemaal geen taxi nodig om bij de auto gebracht worden. Men wilde gewoon bij de auto ge-bracht worden, door een taxi of door wat dan ook. Deze gedachte wordt het universum in gestuurd. Op dat mo-ment bedenkt iemand in een wat oudere bestelwagen dat hij, gezien het weer, best wel wat extra ballast op zijn voorwielen kan gebruiken. En ook deze gedachten worden het universum ingestuurd. Deze twee komen bij elkaar. Door erop te vertrouwen zie je de mogelijkheden die jou worden aangereikt. Als die man dat vertrouwen niet had gehad, dan had hij die bestelwagen niet gezien of genegeerd, want


75

dan was ook hij bezig geweest om een taxi aan te houden. En waarom dit dan niet bij een taxi werkt? Ten eerste omdat de taxichauffeur alleen maar aan korte, snelle en lucratieve ritjes denkt en ten tweede omdat er zoveel mensen door hun gedachten aan die taxi zitten ‘te trekken’. En waarom ik weet dat dit verhaal waar is?

Eb

oe k

Omdat ik die man was.

oe k

Eb

76

EN DAN NOG DIT

77

En dan nog dit ‘DUS jij zegt dat je door goede dingen te denken, door precies te definiëren wat je werkelijk diep van binnen wilt en door op de juiste manier te handelen, succesvol kunt zijn? Je volledig kunt ontplooien? Je alles kunt realiseren wat je wilt? De situatie naar je eigen hand kunt zetten?

oe k

Dat wil ik eerst wel eens bewezen zien. Als dat zo zou zijn, dan was er toch geen ellende, dan had toch iedereen alles wat hij wilde?’

Eb

HET bewijs dat waar is wat ik in dit boek beweer, leveren degenen die precies denken en handelen zoals hier is beschreven en vervolgens alles realiseren wat zij willen. Iemand die precies zo handelt en niet alles wat hij of zij wil realiseert, levert het bewijs dat het niet werkt. En dat zal niet gebeuren, nooit! De oorzaak waarom er dan toch ellende is, waarom veel mensen niet echt gelukkig zijn, moeten we onder meer zoeken in competitie. Het beter willen zijn dan de ander, het meer willen hebben en doen dan de ander. Kortom: het ego! Daarnaast draagt het hebben van verlangen en afkeer bij aan de mate van ellende. Verlangen is het willen hebben wat je nu niet hebt, terwijl afkeer de onvrede is met wat je nu wel hebt. Diegene die erin slaagt om een van beide of beide bij

DEEL 1: DE THEORIE

78

een ander in stand te houden heeft macht en diegene die eraan gehoorzaamt is slachtoffer. Zowel verlangen als afkeer leidt je af van het nu. Realiseer je dat dit vaak totaal onbewust gebeurt. Je beseft het niet, simpelweg omdat je het niet weet. Nu je dit gelezen hebt weet je het wel. Velen zeggen dat verlangen fijn is. Dat dat een misvatting is zal ik aan de hand van een voorbeeld aantonen.

Eb

oe k

Onderzoek heeft aangetoond dat iemand ongeveer drie weken van een nieuwe auto geniet. Daarna is het nieuwe alweer gewoon. Bij de meeste auto’s is sprake van een behoorlijke levertijd. Al de tijd die ligt tussen het besluit om die auto te kopen en het moment van de daadwerkelijke aflevering baal je, omdat die auto er nog steeds niet is. Je verlangt naar het moment waarop je daadwerkelijk kunt gaan toeren in je nieuwe wagen. Wat je ook beweert: dat verlangen is geen prettig gevoel. Het daadwerkelijk rijden is prettig, maar het niet bezitten (en dan wordt de leverdatum nog eens een keer verschoven ook) en op de aflevering wachten is absoluut niet prettig. Dus in de praktijk heb je langer ongemak dan werkelijk genot van je nieuwe auto. Onzin? Om de drommel niet: velen zijn aan verlangen verslaafd. Op het moment dat je het verlangde bezit, ga je alweer op zoek naar het volgende verlangen. Kijk maar eens hoeveel nutteloze apparatuur, hulpmiddelen, kleding en schoeisel zich ook in jouw huis bevinden. Competitie heeft belang bij het in stand houden van deze situatie: het stelt de een in staat om meer te hebben dan de ander en in sommige situaties zelfs macht over de ander uit te oefenen.

EN DAN NOG DIT

79

oe k

De reclame bewijst het elke dag weer opnieuw: jij kunt niet echt ‘gelukkig’ zijn zonder product X van leverancier Y! Naast verlangen is afkeer de tweede kurk waar competitie op drijft. Angst is de bekendste vorm van afkeer. Angst komt voort uit onzekerheid en onwetendheid. Lukt het je om de onwetendheid bij de ander in stand te houden en de angst aan te wakkeren dan sta jij boven de ander. Kijk eens naar banken en verzekeringsbedrijven: door de angst in stand te houden en door (toekomstige) schaarste voor te wenden zijn zij competitief succesvol. Jouw geld is immers nergens zo veilig als bij een bank? Beleg je je geld niet goed dan wordt het alleen maar minder waard. En dat wil jij toch niet? Jij wilt toch ook zeker een appeltje voor de dorst?

Eb

En: weet je wel wat de gevolgen kunnen zijn als je huis afbrandt? Nou, daar kun je je mooi tegen verzekeren. Dat hier sprake is van een succesvolle competitie blijkt wel uit het feit dat je bij banken en verzekerings-bedrijven de mooiste gebouwen en hoogste salarissen aantreft. En dat is allemaal een gevolg van jouw angst! En dat alleen maar door bij jou het beeld van ellende op te roepen wat je kan overkomen als dit of dat misschien ooit in de toekomst gebeurt. Realiseer je dat het niet het onbekende, het onzekere is wat jou jouw angst bezorgt, maar alleen jouw gedachte en jouw fantasie daarover!

DEEL 1: DE THEORIE

80

Ook de overheid doet volop mee om jou fantasie bij te brengen. Zo ontdekken wetenschappers een groot gat in de ozonlaag en de overheid staat klaar om dit als een ernstig gevaar voor het milieu uit te leggen en maatregelen te nemen. En die maatregelen leiden toevallig tot een hogere belastingdruk. Besef dat ook hier de gedachte aan een gat in de ozonlaag al genoeg is om hem te doen ontstaan.

oe k

Men beweert dat CO2 ongezond is en voert daarom milieu heffingen in. Hoezo ongezond? Er bestaat geen ongezondheid, alleen gezondheid! De mens is nog nooit zo oud geworden als momenteel. Dus als er al een verband tussen gezondheid en daardoor tussen levensduur en CO2 bestaat, dan zou dat eerder pleiten voor een toename dan voor een afname van het CO2gehalte in de lucht.

Eb

Angst biedt de mogelijkheid om meer van de ander af te nemen dan te geven. En dat heet dus competitie. Schaarste is geen reden voor competitie, omdat er een-voudigweg geen sprake is van schaarste. Hoewel ande-ren je graag het tegenovergestelde laten geloven is er alleen maar sprake van overvloed. Als er ergens een tekort van iets dreigt en wij hebben het nog steeds nodig, dan zorgt de natuur ervoor dat het weer opnieuw wordt gecreëerd. Zolang wij van organische brandstoffen afhankelijk zijn, zullen er organische brandstoffen voorhanden zijn en worden gevonden. Al decennia lang wordt er gezegd dat binnen enkele decennia de oliebronnen uitgeput zullen zijn. Daarentegen zijn er onlangs

EN DAN NOG DIT

81

onder de Noordpool reserves aangetroffen die groter zijn dan de oorspronke-lijke Midden-Oosten voorraad en daar komen ook nog eens de nieuwe voorraden in Zuid-Amerika bij. Kortom, naast verlangen hoort dus ook afkeer bij het competitieve gedrag. Ware rijkdom is geen gevolg van het van anderen wegnemen, van keihard te onderhandelen en van anderen te bedriegen. Er is geen schaarste, er is overvloed, voldoende voor iedereen.

oe k

Er zit veel meer wijsheid in het gezegde: ‘De regering houdt de mensen arm en de kerk houdt hen dom’, dan je in eerste instantie zult bevroeden.

Eb

Verdoe je tijd niet door de een of andere god te aanbidden. Stel dat er een god zou bestaan, dan zou hij toch niets liever willen dan dat jij je ontplooit? Hij zal toch nooit willen dat jij je tijd vergooit door hem te aanbidden? Een ware god zal dat nooit willen. Boeddha heeft alle moeite gedaan om anderen te leren hoe zij het ware geluk kunnen ervaren en daar hoort het aan-bidden niet bij. Ook Jezus was tegen het aanbidden. Hij wilde dat jij hem begreep en daardoor ook in staat zou zijn om de waarheid te doorgronden en het ware geluk te ervaren. Vagevuur en hel zijn omschrijvingen van de ellende die je overkomt als je niet weet wat je wilt of niet handelt zoals je diep van binnen wilt. Doe je dat wel en leef je werkelijk bewust dan zul jij het leven nu als een hemel ervaren.

DEEL 1: DE THEORIE

82

Kijk maar naar de geschiedenis om te zien tot wat een ellende het streven naar macht over andere mensen op het gebied van geloof en religie heeft geleid. Het is makkelijk om de oorzaak van jouw ellende bij een ander neer te leggen. Besef dat een ander dan misschien niet het beste met jou voorheeft, maar dat jij het bent die die ander toestaat om zijn streven te realiseren. De valkuil is verwachting. Als je iets van een ander verwacht kun je alleen nog maar teleurgesteld worden.

oe k

Als jij precies weet wat je wilt hoef je niets van een ander te verwachten: je vraagt het de ander gewoon. Je bent niet geraakt als hij niet aan jouw verwachting voldoet. Omdat ook jij inziet dat hij of zij gewoon iets anders wil dan jij.

Eb

Jouw ellende wordt niet door een ander veroorzaakt, geef hem daarom ook niet de schuld. Als jij juist denkt, weet wat je wilt en dienovereenkomstig handelt, dan overkomt je geen ellende, dan overkomt je alleen maar goeds. Jij wordt één bundel creatieve energie die an-deren inspireert. Ontwikkel daarom dankbaarheid voor alles wat je hebt, wat je bent en wat je overkomt. Dankbaarheid is de tegenhanger van verlangen en afkeer. Waar verlangen en afkeer jou van het nu afleiden, stelt dankbaarheid jou open om alles te ontvangen wat je wilt. Probeer het maar uit: toon dankbaarheid aan de chagrijnige winkelmedewerker en hij zal je vriendelijk behandelen.

EN DAN NOG DIT

83

Ook dit is actie en reactie: toon dankbaarheid en jij zult ontvangen. Dit is de wetmatigheid van actie en reactie: deze zijn altijd in balans en tegenovergesteld. Dankbaarheid tonen is een uiting van kracht.

oe k

Een dankbare geest staat continu open voor nieuwe dingen. De natuur, of zo je wilt god, heeft het beste met je voor: realiseer je dat alles een bijdrage aan jouw vooruitgang is. Dus je kunt werkelijk dankbaar zijn voor alles. Ervaar je een ogenschijnlijke tegenslag, wees dan dankbaar, want dat biedt je de mogelijkheid om een nog groter iets te ontvangen. Pech bestaat niet!

Eb

Pech is enkel ontevredenheid met wat je hebt, ontevredenheid met wat je bent of ontevredenheid met wat je overkomt. Dankbaarheid genereert vertrouwen en zo je wilt geloof. Het vertrouwen dat je daadwerkelijk realiseert wat je wilt. Het geloof, neen, de overtuiging, dat jij de situatie naar jouw hand kunt zetten. Ontwikkel eerst dankbaarheid en vandaaruit het vertrouwen en de overtuiging dat ook jij alles zult realiseren wat je wilt. Naast dankbaarheid is ook het meer aan waarde geven dan je aan ‘contante’ waarde ontvangt een ui-ting van creativiteit. Dit past helemaal in het natuur-lijk

DEEL 1: DE THEORIE

84

streven naar meer en zal dus zonder enige twijfel tot ware ontplooiing leiden. Ook hier geldt de wet van actie en reactie. Wees niet boos op de politiek die je van alles belooft en zo weinig daarvan nakomt: zonder hen zou er van anarchie sprake zijn.

oe k

Wees niet boos op de topbestuurders van ondernemingen die zichzelf verrijken. Zij hebben ervoor gezorgd dat jij hebt wat je nu hebt. Dus wees dankbaar en verspil je tijd niet aan ergernis. Zij hebben de handen meer dan vol aan zichzelf. Richt je aandacht niet op iets of iemand buiten jezelf. Je hebt daartoe eenvoudig niet het recht.

Eb

Leg jouw wil, noch jouw geestelijke, noch jouw fysieke wil, aan anderen op om te bereiken dat zij doen wat jij wilt dat gedaan wordt. Dwang is dwang, of het nu geestelijk of fysiek wordt toegepast. En denk niet dat het opleggen van jouw anderen voor hun eigen ‘bestwil’ wel mag. immers helemaal niet wat voor hun bestwil alles voor je eigen bestwil, daarmee heb je dan genoeg te doen.

wil aan Jij weet is. Doe al meer

Gebruik je wilskracht niet om dingen jouw kant op te laten komen of om anderen jouw wil op te leggen: het is zinloos. Dit zou betekenen dat je tegen de natuur in zou kunnen gaan en dat is onmogelijk en zal altijd tot ellende leiden. Vertrouw erop dat alles wat je op jouw weg tegenkomt bedoeld is om jou in staat te stellen om jezelf verder te ontplooien.

EN DAN NOG DIT

85

Gebruik je wilskracht enkel en alleen voor jezelf: denk aan wat je werkelijk wilt en handel juist. Realiseren wat je wilt, betekent veranderen. Eerder heb ik al gezegd dat een reden van mislukken is het intelligent te lui zijn om daadwerkelijk actie te ondernemen. Een andere reden van falen is dat je niet echt bereid bent om te veranderen. Je wilt dat het vanzelf gebeurt, zonder de consequenties te hoeven te aanvaarden.

Eb

oe k

En hieraan verbonden is een derde oorzaak van falen: je wilt twee of meer tegenstrijdige dingen. Zo wil je bijvoorbeeld je partner tegemoet komen in haar afkeer van jouw rookgedrag, maar wil je ook de ‘gezelligheid’ van dat sigaretje na het eten behouden. Het gevolg is een enorme onrust in jezelf, terwijl je partner zich nog steeds stoort en er nauwelijks nog sprake is van het genieten van dat sigaretje na het eten. Kortom: ellende! Als je oprecht kijkt naar wat je zelf werkelijk wilt, dan is de conclusie misschien wel dat je helemaal niet met roken wilt stoppen! (Wat ik mij trouwens niet kan voor-stellen.) Als je al weet wat of je werkelijk wilt is waarschijnlijk de grootste oorzaak van mislukken: het ontbreken van moed om de consequenties van de verandering onder ogen te zien.

DEEL 1: DE THEORIE

86

Je zult alleen succesvol worden als je bereid bent te veranderen. Zie je geen voordeel in veranderen, dan zal het jou niet lukken.

oe k

Veranderen kan gevolgen hebben voor je sociale omgeving. Je omgeving kent jou zo en vindt jou zo aardig. Het kan goed zijn dat zij zich niet meer thuis voelen bij jou na die verandering. Aan jou de keuze wat je wilt: zo blijven en blijven leuk te worden gevonden door dezelfde mensen, of veranderen, waardoor andere mensen jou leuk gaan vinden? Besef dat je omgeving zich tegen je verandering zal verzetten en het vergt dus daadwerkelijk moed en wils-kracht om je verandering door te zetten.

Eb

Als jij realiseert wat jij daadwerkelijk wilt dan kan dat ten koste gaan van vriendschappen. Alles verandert, altijd. Het krampachtig proberen oude vriendschappen in stand te houden is het proberen tegenhouden van natuurlijke verandering. In je sociale leven heb jij een rol. Die rol kan zijn dat jij het grapje voorbereidt en dat je vriend hem inkopt. Die rol kan zijn dat jij de tweede viool bespeelt. Verander jij, al of niet actief, als gevolg van jouw streven om te realiseren wat je wilt, dan is het niet ondenkbaar dat jij naar een ander orkest op zoek moet gaan. Jouw nieuwe, door jou gewenste plaats, die jij prima kunt vervullen is in het oude orkest bezet. Het tegen beter in in het oude orkest blijven spelen levert spanning op en weerhoudt je van verdere ontplooiing. In dat nieuwe orkest kom jij pas optimaal tot je recht. Besef dit goed!

EN DAN NOG DIT

87

Wat hier is beschreven is helemaal niet nieuw. Dit gedachtegoed is al heel oud. Net als iedere keer twee maal twee vier als resultaat heeft, zal ook succes het resultaat van het denken en handelen zijn zoals hier is beschreven.

Eb

oe k

In het volgende deel worden enkele praktische toepas-singen van deze denkwijze als voorbeeld beschreven. Lees deze, als je wilt, door en probeer de rode draad goed te begrijpen, waardoor jij door juist te denken en te handelen alles wat jij wilt kunt realiseren.

88

DEEL 2

oe k

De praktijk

Als het vertrouwen ontbreekt, ontstaat de behoefte om te geloven.

Eb

Jos Roskam

oe k

Eb

89

DEEL 2: DE PRAKTIJK

90

De ondernemer

oe k

‘BIJ ons gaat het prima. Ik heb de zaak goed onder controle en heb zojuist opdracht gegeven voor de implementatie van een nieuw geautomatiseerd systeem. Hierdoor zijn wij in staat om onze administratie verder te optimaliseren. Zo gaan wij over tot een verplichte automatische incasso waardoor we geen facturen meer hoeven te versturen, hetgeen een enorme besparing be-tekent. Als gevolg van deze investering houd ik alleen een aantal medewerkers over. En dat is lastig. Ik moet eens kijken hoe ik dat zo goedkoop mogelijk op kan lossen.’ WAT is een ondernemer? Is dat de directeur-eigenaar of is dat de directeur-zetbaas? Is een ondernemer een ander mens dan een niet-ondernemer?

Eb

Neen, het is een identiteit die de maatschappij aan een bepaalde functie, aan bepaalde werkzaamheden, die een persoon uitvoert toekent. Het zegt bijna niets over de persoon. Als het stil wordt als de CEO in de sponsorzaal van het voetbalclubje binnenkomt, zegt dat wat over de mensen die stil worden en helemaal niets over de persoon die zichzelf CEO noemt. Want laten we eerlijk zijn: een CEO wordt niet als CEO geboren. De persoon verandert toch niet steeds in zijn wezen als hij een nieuwe functie gaat bekleden? Als je geen ondernemer bent, zet je dan niet tegen hen af, integendeel. Wees dankbaar dat er mensen

DE ONDERNEMER

91

zijn die die functie vervullen, daardoor heb jij wat jij hebt en ben jij wat jij bent. En dat is precies hetzelfde wat jij als ondernemer moet zijn: dankbaar! Dankbaar dat er medewerkers zijn, want daardoor heb jij wat jij hebt en ben jij wat jij bent Ontbreekt deze dankbaarheid en/of is er sprake van competitie, dan zal ware rijkdom niet te realiseren zijn.

oe k

Eigenlijk heb je niet het recht om jouw wil, noch je geestelijke, noch je fysieke wil, aan anderen op te leggen om te bereiken dat zij doen wat jij wilt dat gedaan wordt. Ook beweer ik dat je meer moet geven dan je in contante waarde afneemt.

Eb

Toch lijkt dit in de werkomgeving niet op te gaan. Hier is daarom een nadere toelichting op zijn plaats. Ook de ondernemer draagt zijn steentje bij aan het natuurlijke vermeerderingsproces. Daartoe zijn werkzaamheden naar bepaalde taken of specialismen opgedeeld. Ieder van de betrokkenen moet zijn of haar taak naar behoren uitvoeren om het gewenste product of dienst voort te brengen. In feite is hier dus sprake van het opleggen van de wil van de ondernemer om de werknemer te laten doen wat hij wil. Besef dat in de moderne tijd de persoon vrijwillig bij die ondernemer werkzaam is. (Hier wordt later nog uitgebreid verder op in gegaan.)

DEEL 2: DE PRAKTIJK

92

Een onderneming moet winst maken om de continuïteit te waarborgen. Hoe kan de ondernemer de werknemer dan meer geven dan wat hij hem aan waarde afneemt? Zijn creativiteit zal hem laten zien dat er ook binnen zijn bedrijf vele mogelijkheden zijn om zijn medewerkers in staat te stellen om zich zowel fysiek, geestelijk als spiritueel verder te ontplooien. Terug naar waar het werkelijk om draait: wat wil de ondernemer?

oe k

Wat de ondernemer werkelijk wil, komen wij in de meeste gevallen niet echt te weten. De ondernemer verschuilt zich achter zijn onderneming.

Eb

In de praktijk pleegt de directie zich met enige regelmaat enkele dagen op de hei terug te trekken om vervolgens met een aangepaste bedrijfsdoelstelling naar buiten te komen: ‘Wij gaan voor de komende jaren... etc.’ Kan een bedrijf wel een doelstelling hebben? Mensen kunnen een doelstelling hebben, maar een bedrijf nooit. Wat men een bedrijfsdoelstelling noemt is vaak het compromis dat de verschillende individuen hebben gesloten en waarvan men verwacht dat het voor de anderen (aandeelhouders en/of werknemers) accep-tabel en daardoor haalbaar is. Een compromis is al-tijd een uiting van competitie. Een compromis biedt dan ook altijd de mogelijkheid om je ergens achter te verschuilen. Je zult in die situaties dan ook vaak onder-linge rivaliteit, angst en strijd aantreffen. Van ware harmonie is zelden sprake.

DE ONDERNEMER

93

Zie het als een ijsberg: wat boven het water uitsteekt is dat wat men zegt dat men wil: het compromis! Dat wat onderwater zit is wat men werkelijk wil, maar dat niet of onvoldoende bespreekbaar is. Wil je de gehele ijsberg in een richting duwen en hij gaat een andere richting in dan de top die boven water zit wil, dan is er sprake van een compromis. Hij gaat immers eerder de richting in van de stroom die het onderste gedeelte opstuwt. Willen beide dezelfde kant uit, dan gaat de hele ijsberg de goede kant op.

Eb

oe k

Dit is het grote verschil tussen een regering en een onderneming. Politici formuleren een compromis. Zij zijn gekozen en worden afhankelijk van de verkiezings-uitslag gevraagd om in een bepaalde coalitie zitting te nemen. Daarom moeten zij wel een compromis slui-ten, anders zou regeren in een democratie niet moge-lijk zijn. Dan zou er sprake van anarchie zijn. Wat na-tuurlijk niet wegneemt dat er wel sprake is van com-petitie. Kijk maar eens hoe ook regeringspartijen zo nu en dan met elkaar de strijd aanbinden. Zolang wij vinden dat er een centrale regering nodig is zal dit zo blijven. Anders is het binnen bedrijven. De directie van het bedrijf die al of niet bewust de wetenschap van dit boek beoefent, hoeft geen compro-mis te sluiten. De directie is niet gekozen, maar wordt tijdelijk ingehuurd/ laat zich tijdelijk inhuren.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

94

Als je aan de hand van de dit boek hebt geprobeerd om te definiëren wat je wilt, dan zul jij al hebben ervaren dat dat complexer is dan je in eerste instantie dacht. Laat staan als je wilt proberen om met een meerhoofdige directie tot de formulering van één een-sluidende doelstelling te komen. En toch is dat mogelijk.

Eb

oe k

Ook hier geldt dat er voor iedereen genoeg is. De een is niet beter dan de ander. Wil je als directie met elkaar verder en wil je in harmonie leven dan is het noodzakelijk dat je elkaars diepste wensen kent, accepteert en respecteert. Richt je niet op de verschillen, maar op de overeenkomsten. En vergeet het niet: leg je wil nooit aan anderen op. En natuurlijk zullen er regels en afspraken gemaakt moeten worden om de organisatie goed te laten verlopen. Maar die regels en afspraken zijn niet opgesteld om de één meer macht dan de ander te geven en dienen niet om de wil van één door te voeren; zij dienen enkel en alleen om alles goed te laten verlopen. De bovenkant van de ijsberg mag best van de onderkant verschillen, als ze beide maar dezelfde kant opgaan. Is de wil van de enkeling niet congruent met de wil van de meerderheid dan zal die enkeling naar een andere job uit moeten gaan zien. En niet omdat de ander niet deugt, neen, enkel en alleen om te realiseren wat hij of zij werkelijk wil en dat is binnen dat bedrijf op dat moment niet (meer) mogelijk. Elke onderneming volgt een ontwikkelingspad dat veel overeenstemming vertoont met de levenscyclus van een product. Zo zijn er verschillende fasen te onder-

DE ONDERNEMER

95

kennen en bij elke fase passen bepaalde kenmerken met betrekking tot het product, de medewerkers en de mate van standaardisering/ automatisering. Op de volgende pagina is hiervan een overzicht weergegeven. Ontwikkelingsfase Specifieke kenmerken met betrekking tot het product

Pioniersfase

ele verschillende Entrepreneurschap. Nauwelijks tot producten en Durven risico’s te geen sprake van diensten. Alles nemen en ongebaande standaardisering wat de klant wil is paden te betreden. mogelijk. Tomeloze energie.

automatisering

Enkele producten. Bevlogenheid. Worden Secundaire Ook niet gedreven door de processen zijn standaard overtuiging van het gestandaardiseerd producten of goede. Vertonen veel diensten kunnen inzet. worden geleverd.. Veel van wat de klant wil is mogelijk.

Eb

Groeifase

de medewerkers

oe k

v.d. onderneming

Stabilisatiefase

Een enkel product Bureaucraten. Nagenoeg alle of dienst. Nemen het liefst niet teprocessen zijn gestandaardiseerd ‘Take it or leave veel verantwoordelijkheid. ‘Nine- en waar mogelijk it.’ to-five’ mentaliteit. geautomatiseerd

Na de stabilisatiefase kan een doorstart plaatsvinden, die in feite weer een nieuwe pioniersfase inluidt. Ook kan er een afbouwfase volgen. Dit valt verder buiten de context van dit boek.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

96

oe k

Zoals je kunt zien worden per fase zeer specifieke eisen aan de medewerkers van het bedrijf gesteld. Hoewel iedereen de vaardigheid om alles te kunnen op zijn minst rudimentair beschikbaar heeft, wil niet iedereen alles uitvoeren op de wijze die vanuit de ontwikkelingsfase van de onderneming van hem wordt verwacht. Het is dus de normaalste zaak dat iemand na verloop van tijd de zaak verlaat. Het is dus ook de normaalste zaak van de wereld dat het voor de belangen van de meerderheid van de onderneming wense-lijk is dat bepaalde medewerkers (dus ook collega- directeuren) ander werk gaan doen en/of bij een ander bedrijf gaan werken. Als dat niets bijzonders is, waarom doen wij er dan altijd zo spastisch over? Precies: omdat er van competitie sprake is en van angst voor een verandering!

Eb

De omgeving zal vreemd reageren: ‘Nou, dat heeft hij niet kunnen bolwerken, hij is ontslagen.’ Of: ‘Ik heb het altijd wel gezegd: dat is niets voor hem.’ Als jij degene bent die dat betreft, dan vind je dergelijke gevolgen vervelend. Ze kwetsen jouw ego en dat doet pijn. Dus blijf je maar doorgaan met werk wat je niet echt wilt. Dit is toch waanzin? Hoe manifesteert een situatie waarin de individuele doelstelling niet congruent is met de grootste gemene deler van de doelstelling van het collectief, zich in de praktijk?

DE ONDERNEMER

97

Dat kan op vele manieren, maar uiteindelijk vinden we het direct terug in het dalende resultaat van de onderneming. Andere algemene kenmerken zijn het grote aantal fouten en klachten. Logistieke processen stagneren, productiequota en levertijden worden niet gehaald, de aanwezige hulpmiddelen worden niet volledig benut en ga zo maar door. Kortom: een dergelijke situatie is een goudmijn voor de externe consultant, interim manager of top-CEO.

oe k

De onbewuste ondernemer weet het zelf ook niet meer. Hij heeft al een paar keer een adviseur ingeschakeld, maar dan moet hij nog zelf de actie ondernemen. Daarom huurt hij uiteindelijk maar een dure, externe doener in. Deze noemt zichzelf interimmanager.

Eb

Met misschien een enkele uitzondering richten allen zich op het instrumentele proces. Het gevolg wordt opgelost, maar de werkelijke oorzaak blijft vaak onaangeroerd. Als die externe specialist het al zou waar-nemen, welke consultant durft het dan aan om tegen de directie te zeggen dat zij zelf de oorzaak van het probleem is? En als die consultant dat al zou zien en zou durven, bezit hij of zij dan wel de vaardigheden om juist dergelijke problemen op te lossen? Alleen iemand die aantoonbaar disfunctioneert wordt soms ontslagen, wat vaker verplaatst, maar blijft erg vaak gewoon zitten. En wordt hij ontslagen dan ontstaat er een juridische strijd over de hoogte van de afkoopsom. Kortom: bijna altijd wordt het gevolg opge-

DEEL 2: DE PRAKTIJK

98

Eb

oe k

lost, zelden de oorzaak, maar altijd is er sprake van competitie en niet van wederzijdse harmonie en geluk. Er zijn helaas weinig ondernemers die dit doorzien. Vaak hoor je hen zeggen dat ze eigenlijk het resultaat van de inzet van de externe specialist allang wisten. Dat er eigenlijk niets nieuws onder de zon is, maar dat het goed is dergelijk werk een derde te laten doen! ‘Het kost een paar centen, maar dan krijg je wel wat.’ Kortom: een en al competitie. Natuurlijk heeft een externe specialist ook in een groot aantal gevallen een zeer nuttige bijdrage aan het resultaat van de onderneming. Denk bijvoorbeeld aan een verhuizing of nieuwbouw. Dat is gespecialiseerd werk en komt maar één keer voor. Het kan zeer effi-ciënt zijn om dergelijke werkzaamheden in een project uit te voeren en daarbij eventueel externe deskundig-heid in te zetten. Daardoor hoef je dergelijke specia-listische medewerkers niet in dienst te nemen, want nadat de klus is geklaard zou je toch geen passend werk meer voor ze hebben. Een andere manier waarop het ‘niet juist handelen naar wat men wil’ zich manifesteert is ziekte. Als de onvrede maar lang genoeg aanhoudt word je ziek, dan krijg je ziekten als hoge bloeddruk, lage rugpijn, burn-out en zo meer. Al deze ziekten zijn een direct gevolg van een discrepantie tussen wat men diep van binnen werkelijk wil en hoe men handelt. Een verschil tussen denken en doen. Wij ontwikkelen prachtige therapieën en reïntegratietrajecten, maar gaan volledig voorbij aan de werke-

DE ONDERNEMER

99

lijke oorzaak van dergelijke ziekten. Wij lossen gevolgen op en maar zelden de werkelijke oorzaak, terwijl het zo eenvoudig is. Neem burn-out. Realiseer je dat ook deze ziekte het gevolg is van denken. En dat hetzelfde geldt voor welke therapie dan ook die meent de burn-out op te kunnen lossen.

oe k

Enkele jaren geleden veronderstelde men dat rust voldoende zou zijn om burn-out te doen genezen. Toen werd het lange ziekzijn, als gevolg van overheidsmaat-regelen, wel erg duur voor de ondernemer.

Eb

Toeval of niet: de therapie om burnout het hoofd te bieden werd herzien: het lichaam mag eventjes rusten, maar ‘het beste’ is dat men weer zo snel mogelijk aan de slag gaat. Hele volksstammen houden zich hier mee bezig, maar ze zijn volkomen zinloos bezig omdat men de kern niet aanpakt. Onderzoeken moeten de juistheid aantonen van de aanpak die nu populair is, maar onderzoeken zeggen alleen wat over wat is onderzocht. Zolang de kern niet wordt aangepakt, al of niet bewust, zal de ziekte voortduren. Wat dat betreft is er geen verschil tussen een ziek bedrijf en een ziek mens. De kern pak je aan door de balans tussen wat men diep van binnen wil en hoe men in de praktijk denkt en handelt te herstellen. Om die balans te herstellen is het zowel in het belang van de werknemer als van de werkgever en andere bij de onderneming betrokken mensen, dat in bepaalde

DEEL 2: DE

100 PRAKTIJK

situaties afscheid van personen wordt genomen. Dat is gewoon in ieders belang.

oe k

Dus als het besluit is genomen dat het beter voor het bedrijf als geheel is dat er afscheid van een medewerker wordt genomen, handel dan ook alsof de werk-nemer weg is. Doe niet net of jij hem of haar zo graag bij de club wilt houden. Zeg tegen hem of haar waar-om je afscheid wilt nemen. Wees dankbaar en toon dankbaarheid voor alles wat deze medewerker voor je heeft betekend. Praat met de persoon en niet over hem. Geef aan welk traject je zult volgen en nodig die persoon niet meer uit voor vergaderingen waar stra-tegische of tactische beslissingen worden genomen. Daar zal iedereen begrip voor hebben. Het is alleen de angst dat men hier geen begrip voor heeft, die je weer-houdt om zo te handelen.

Eb

Laat je deze angst vallen en vertrouw je op een gelukkige afwikkeling, dan zul je eens zien hoe netjes en harmonieus de overgang naar een andere werkkring zal verlopen.

oe k

Eb

101

DEEL 2: DE PRAKTIJK

102

De werknemer

Eb

oe k

‘HOE ik ook mijn best doe, ik word niet gewaardeerd. Niemand vertelt mij wat. Ik moet alles maar zien en van anderen horen. Vroeger, toen wij nog een stuk kleiner waren, was het veel aangenamer. Ik kende iedereen. Vrijdags sloten wij de week met een gezellige borrel af. Nu zou ik niet weten wie er allemaal in de productie werken. Ik zie iedere dag andere gezichten. Gezelligheid is tegenwoordig ver te zoeken. Ik heb het al vaker verteld: wij hebben gewoon te weinig mensen om de achterstanden weg te werken, maar naar mij wordt niet geluisterd. Tijdens mijn jaarlijkse beoor-delingsgesprekken heb ik het al meerdere keren aan de orde gesteld. Mijn chef heeft mij toegezegd er wat aan te doen, maar er gebeurt niets. Jonge snotneuzen proberen mij nu te zeggen hoe ik moet werken en wat ik moet doen, maar zij begrijpen niets van de com-plexiteit van mijn werk. Logisch, want ik heb er ook jaren over gedaan om het onder de knie te krijgen. Neen, het zal mijn tijd wel duren hoor.’ WAT is een werknemer? Wat in het vorige hoofdstuk is geschreven over de ondernemer, kan hier letterlijk worden herhaald voor de werknemer: een werknemer is helemaal niets. Het is een identiteit die de maatschappij aan een bepaalde functie, aan bepaalde werk-zaamheden, die een persoon uitvoert, toekent. Het zegt weinig tot niets over de persoon. Het zegt wel wat over de functie van de persoon. Een werknemer biedt zijn diensten aan iemand anders

DE WERKNEMER

103

aan. Die andere persoon (werkgever, ondernemer of welke naam u er ook aan wilt geven) probeert die inzet zo goed mogelijk in te passen in het scala van alle werkzaamheden waarvoor hij meent verantwoordelijk te zijn en waarvan hij meent dat die moeten worden gedaan. Net zoals de ondernemer vrijwillig zijn functie heeft gekozen, kiest ook een werknemer vrijwillig voor de functie die hij vervult.

oe k

Nu zijn er ongetwijfeld mensen die beweren dat die vrijwilligheid maar beperkt is. En daarin schuilt nu precies het gevaar om niet succesvol te zijn in de realisatie van wat je wilt. Ik zal dat verklaren.

Eb

Men beweert dat de hypotheek van het huis moet worden afbetaald, de kinderen naar school moeten en er brood op de plank moet zijn. Of dat het in deze tijd niet makkelijk is om een geschikte baan te vinden en zeker niet als je daar ook nog de leeftijd bij betrekt. Al die argumenten noem ik smoesjes om zelf niet aan de slag te hoeven gaan. Want dit zou betekenen dat volledige ontplooiing wel mooi is, maar helaas niet voor jou is weggelegd. Realiseer dat jij natuur bent. Dat de natuur vooruit wil. Dat de natuur succesvol is en dat jij dus ook succesvol kunt zijn. Je hoeft echt niet te stoppen met werken om iets te kunnen veranderen als je dat werkelijk vindt. Een ander veel gebruikt smoesje is dat het allemaal véél beter zou zijn als die of die persoon wat zou ver-

DEEL 2: DE PRAKTIJK

104

anderen. Hele volkstammen hebben een enorme vaardigheid ontwikkeld om bij ook maar de geringste vorm van kritiek te reageren in de trant van: ‘Maar hij of zij...’ En zelfs: ‘Maar als jij nu eens... etc.’ Alleen diegenen die te lui zijn om zichzelf volledig te ontplooien leggen de schuld bij een ander neer. Het verandert absoluut niets aan de situatie. Zij houden zichzelf voor dat zij voor zichzelf vrede hebben gecreëerd en daarmee de oorzaak niet bij henzelf hoeven te zoeken: aan hen ligt het niet!

oe k

Maar dit geldt niet voor jou, want de schuld van wat dan ook ligt NOOIT bij een ander. Jij wilt jezelf volledig ontplooien en dat kan door te realiseren wat jij wilt.

Eb

Zoals al eerder is opgemerkt mag je je wil niet aan anderen opleggen. En dat doe je als je iemand wilt veranderen. Bovendien ken je de ander helemaal niet, dus je weet helemaal niet wat je moet veranderen. Als hij of zij een bepaalde handeling doet die jij als zeer ongewenst ervaart dan is het helemaal niet zeker dat je buurman dat ook ongewenst vindt. Ook kan die handeling een reactie op jouw handelen zijn. Doet die persoon die door jouw ongewenste handeling altijd? Doet hij in heel zijn leven nooit iets anders? Kortom: verspil je tijd niet aan een poging om een ander te veranderen. Je hebt je handen aan jezelf meer dan vol. Blijf dus altijd bij jezelf.

DE WERKNEMER

105

Terug naar de aanhef van dit hoofdstuk: men vertelt je helemaal niets en jij wordt nergens bij betrokken. Stel dat jij dit herkent: waarom heb jij het nodig dat jij jezelf betrokken moet voelen bij wat er gebeurt? Waarom moeten zij jou de dingen zeggen die jij graag wilt horen en waarschijnlijk al weet? Waarom vraag je niet gewoon om de dingen die jij echt wilt weten? Dan hoef je er achteraf ook niet over te zeuren.

oe k

Waarom sta jij toe dat je chef de toezeggingen die hij tijdens de functioneringsgesprekken al meerdere keren heeft gedaan, nog steeds niet nakomt?

Eb

Als jij zo ervaren bent, waarom moeten anderen jou dan vertellen wat je moet doen? Doe jij het werk misschien niet zoals zij dat vandaag de dag beter vinden? Ben jij eigenwijs en wil jij niet veranderen? Het is niet eenvoudig om voor jezelf eerlijk te zijn. Vaak weet je zelf niet wat onbewust allemaal meespeelt. Geef geen antwoord op de hiervoor gesteld vragen. Ze zijn enkel bedoeld om aan te tonen dat de enige manier om jezelf, in welke situatie dan ook, maximaal te ontplooien, is door helemaal bij jezelf te blijven. Beantwoording van dergelijke vragen heeft geen zin. Daardoor geef je weer extra aandacht aan het onderwerp van de vraag en daar willen we nu net vanaf.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

106

Dat de kracht van aandacht geven aan een onderwerp enorm is, en diep doorwerkt, wil ik je met een kleine oefening laten ervaren. Zoek een rustige ruimte waar je jezelf een paar minuten terug kunt trekken en je kunt concentreren. Ga eens heerlijk ontspannen in je stoel zitten en sluit je ogen.

Voel je het?

oe k

Hoe voel je je nu? Neutraal, rustig, opgewekt, serieus, boos, angstig, prettig? Probeer het gevoel dat je nu hebt goed te ervaren.

Oké, nu ga ik je een vraag stellen.

Iedereen heeft in zijn of haar leven prettige en minder prettige ervaringen opgedaan, ook jij.

Eb

Ik vraag je nu om één minuut lang aan de meest bijzondere, prettigste, leukste, fijnste ervaring te denken die jij je nu kunt herinneren. Wat voor een situatie was dat? Waar was je toen? Wie waren erbij? Wat deed je toen? Hoe kwam dat zo? Denk één minuut lang daaraan! Beleef die situatie weer helemaal opnieuw. Klaar? En hoe voel je je nu? Een stuk prettiger dan één minuut geleden veronderstel ik.

DE WERKNEMER

107

Wat is er wezenlijk veranderd? Ben jij veranderd? Er is niets of niemand veranderd. Buiten het feit dat jij nu eens hebt ervaren wat de kracht van gedachten is, is het volkomen zinloos om aan het verleden te denken, want die situatie is alleen maar een gedachte. En net zo als je gedachten je vrolijk kunnen maken, kunnen ze je ook verdrietig maken.

oe k

Als die gedachten zo een kracht hebben kunnen wij die het beste maar in ons voordeel aanwenden. Dus niet het verleden, wat voorbij is, ophalen, maar bepalen hoe jij het nu wilt hebben. Dus nu realiseren wat je wilt. Wees je bewust dat jij helemaal oké bent. Ook jij bent onderdeel van de natuur en de natuur wil niets dan goeds, ook voor jou.

Eb

Jij bent niet slecht, dus jij hoeft je ook niet zo te gedragen. Doe dat dan ook niet. Hoe kunnen we nu van die vervelende situatie op je werk overgaan naar de door jou gewenste situatie? Als eerste zul jij precies moeten bepalen wat die gewenste situatie is. Welk werk doe jij in de nieuwe situatie? Hoeveel uur per week werk jij? Hoever werk jij van je woning? Hoe groot is het bedrijf, de groep collega’s? Wil jij voor je werk graag reizen of liever niet? Wil je samenwerken of alleen werken? Wil je graag leidinggeven of juist niet. Enzovoorts. Werk de door jou gewenste baan helemaal in je gedachten uit en besteed daar zoveel mogelijk vrije tijd aan.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

108

Verander niet plotsklaps van werk. Je hebt geen haast, er is tijd genoeg. De baan die voor jou bestemd is, is er al en het is alleen nog wachten tot jij die gaat vervullen. De beste die die baan kan vervullen ben jij. In je bestaande werk is er nog niets veranderd, maar dat gaan we ook doen. Hoe? Door toe te passen wat overal en altijd geldt: meer geven dan je in waarde krijgt.

oe k

Als je regelmatig te laat kwam, kom je vanaf nu altijd op tijd. Je zet je beter in dan je ooit hebt gedaan. Je bent die uren toch op je werk, dus besteed die uren zo goed mogelijk.

Eb

Doe het niet voor je baas. Doe het alleen voor jezelf. Denk niet dat je daardoor wel promotie zult krijgen, want als jij je werk op jouw plaats perfect doet heeft niemand er belang bij om jou te promoveren. Doe het voor jezelf en je zult zien dat er enorm veel verandert. Ergens val jij op of valt jou wat op, waardoor die nieuwe situatie zich voor je voordoet. Wees dankbaar voor alles wat je hebt en vertrouw erop dat wat jij in je vrije tijd allemaal uitwerkt, uitkomt. Jij zult de baan krijgen die jij wilt. Probeer dit niet te forceren, want de natuur laat zich niet forceren. Heb geduld. De gelegenheid om van baan te veranderen zal zich voordoen en kan wel eens uit een totaal onverwachte hoek komen. Zorg dat je er klaar voor bent als de gelegenheid zich voordoet. Als jij het vertrouwen en de overtuiging hebt ontwikkeld dat er ook voor jou een mooie baan beschikbaar is, als jij je voor de volle 100

DE WERKNEMER

109

Eb

oe k

procent inzet in je huidige baan en dankbaarheid toont voor al wat is en je overkomt, dan zal een baan waarin jij je volledig kunt uitleven een logisch gevolg zijn: de juiste actie leidt immers tot een natuurlijke reactie in jouw voordeel: altijd!

DEEL 2: DE PRAKTIJK

110

De HR-manager met de oudere medewerker ‘ZOJUIST heb ik een gesprek met een afdelingsmanager aan mijn bureau gehad, die bij mij kwam klagen over een oudere medewerker die niet meer gemotiveerd is. Ik heb hem verteld dat deze medewerker in het verleden veel voor het bedrijf heeft betekend en dat die man nog maar een paar jaar hoeft te werken tot zijn pensioen.

oe k

Het gaat gelukkig goed met ons bedrijf, dus wij hoeven zo’n loyale medewerker toch niet zomaar af te dan-ken? Ik heb die manager aangeraden die medewerker zo goed mogelijk bij zijn afdeling te betrekken en hem dan maar niet te veel taken te geven die onder tijds-druk staan.’

Eb

Neen, een medewerker die veel voor het bedrijf heeft betekend hoef je zeker niet zo maar af te danken, maar hem gewoon maar te laten zitten wachten tot zijn pensioengerechtigde leeftijd is nou niet bepaald een beloning voor zijn goede inzet, wel? Daar is noch de medewerker, noch zijn collega’s, noch het bedrijf mee gediend. Die medewerker is in het verleden bij jouw bedrijf komen werken omdat hij daar zijn ‘ei’ wel meende kwijt te kunnen. Of: ook al was de baan niet precies dat wat hij ervan zou willen verwachten, het honorarium stond hem wel aan. Of: het bedrijf was lekker dicht bij huis en daardoor kon hij wat meer tijd met

DE HR-MANAGER EN DE OUDERE MEDEWERKER

111

vrouw en kinderen doorbrengen. Kortom: er waren voldoende redenen aanwezig om juist daar te gaan werken waar hij nu werkt. Inmiddels heeft hij binnen jouw bedrijf zijn sporen verdiend. Het tempo is uit zijn carrière, maar hij heeft jouw plaats veroverd. Of: de kinderen zijn zo groot geworden dat zijn behoefte om vroeg thuis te komen een stuk minder is, te meer daar zijn vrouw inmiddels ook een leuke baan heeft.

oe k

Of: het verkeer is inmiddels veel drukker geworden en nu staat hij dagelijks twee keer een uur in de file. Hij zou eigenlijk wel een nieuwe baan willen, maar wie wil er nog zo’n oude medewerker?

Eb

En waar kun je nog zo veel verdienen?

Een jonge medewerker kan beter het enthousiasme voor veranderingen opbrengen dan een wat oudere. Ook heeft de oudere medewerker wat meer moeite met het bijhouden van allerlei ontwikkelingen op zijn vak-gebied. Het getuigt van een goed personeelsbeleid om al deze zaken te onderkennen en hieraan de nodige aan-dacht te schenken. Het willen, denken en doen van elke medewerker is aan veranderingen onderhevig en dus ook bij de oudere medewerker. Waar de jongere de flexibiliteit heeft en zelf de initiatieven neemt om veranderingen te initiëren, zal de oudere een meer afwachtende houding aannemen. En

DEEL 2: DE PRAKTIJK

112

oe k

juist daar liggen de mogelijkheden voor de personeels-functionaris van het bedrijf dat het beste met zijn personeel voor heeft. Zo zou eigenlijk elk zichzelf respecterend bedrijf een actief programma moeten hebben, waaraan iedere medewerker deel kan nemen en dat aansluit bij de veranderingen die zich bij elk individu voordoen. Het doel van een dergelijk programma zal moeten zijn dat elke medewerker op die plaats zit die het beste bij hem past, of dit nu binnen of buiten het bedrijf is, maakt niet uit. Het streven moet immers zijn dat iedereen dat werk doet op die plaats waar hij het best tot zijn recht komt. Dat komt ten goede aan de persoon zelf, aan zijn collega’s en dus ook aan het bedrijf. Kijken we naar de verschillende mogelijkheden dan zijn er vijf te onderkennen:

Eb

1. in dezelfde functie op dezelfde plaats, waarbij de medewerker wordt bijgeschoold en begeleid om weer helemaal bij te zijn; 2. in een soortgelijke functie op een andere plaats/afdeling binnen hetzelfde bedrijf, wat beter aansluit bij zijn mogelijkheden en wensen; 3. in een andere functie binnen hetzelfde bedrijf; 4. in een functie buiten het bedrijf; 5. als zelfstandig ondernemer. Het getuigt van moed om het initiatief te nemen om samen met jouw medewerkers structureel te kijken of het willen, denken en doen van het individu binnen jouw bedrijf nog wel met elkaar in lijn liggen en zo niet, de medewerker de techniek aan te leren en te

DE HR-MANAGER EN DE OUDERE MEDEWERKER

113

helpen dit opnieuw met elkaar in overeenstemming te brengen.

Eb

oe k

De beloning zal groot zijn als je die moed op kunt brengen.

oe k

Eb

114

DE ALLEENSTAANDE OP ZOEK

115

De alleenstaande op zoek

Of:

oe k

‘IK ben wel toe aan een nieuwe relatie. Ik wil wel weer eens verliefd worden. Na al die jaren heb ik ook wel weer eens een echt maatje verdiend. Om samen leuke dingen mee te gaan doen: lange strandwandelingen, gezellig en lekker eten, glaasje wijn bij kaarslicht, een schouder om tegenaan te hangen. Wat ik zoek is een aanvulling op mijn leven en absoluut geen invulling. Met de jaren worden wij er niet mooier op, dus het zal wel niet meevallen.’

Eb

‘WAT ik ook probeer, het lukt mij maar niet. De leuke partners hebben allemaal een relatie. Het lijkt wel of ik alleen maar de verkeerde aantrek. Oké, ik ben geen doorsnee, ik ben mondig, zie er nog steeds goed uit en ben intelligent, maar dat is toch geen reden dat ik schijnbaar alleen de verkeerde partners aantrek? Heb ik eindelijk iemand getroffen die er geweldig uitziet, is hij/zij getrouwd. Of heb ik iemand die echt leuk is blijkt die achteraf helemaal niet te zijn wat hij/zij eerder heeft beweerd.’ HET willen hebben van een relatie is onderdeel van de natuurlijke drang naar volledige ontplooiing. Een relatie draagt niet alleen in positieve zin bij aan de fysieke ontplooiing, maar ook aan de geestelijke en spirituele ontplooiing. Dus er is niets verkeerds aan het willen hebben van een bijzondere relatie: het is heel natuurlijk.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

116

Waarom is het dan zo moeilijk om een nieuwe relatie aan te knopen? Om weer eens heerlijk verliefd te zijn? Wat is verliefdheid eigenlijk? Wij verlangen naar het verliefd zijn. Het is een prettige, gelukzalige emotie. Die fijne gedachte aan die ander, het verlangen om weer bij die ander te zijn. Verliefdheid is altijd van voorbijgaande aard. Waarom kunnen wij dat gevoel niet vasthouden?

oe k

Gewoon, omdat dat gevoel geen realiteit, maar een illusie is.

Eb

Verliefdheid blijft in stand zolang de ander maar precies blijft voldoen (of bij voorkeur zelfs boven die verwachting uitstijgt) aan het idee dat de een van die ander heeft. Verliefdheid is als een tijdelijke droom die in vervulling gaat. En net als elke droom, stopt ook de verliefdheid. Als jij de ander beter leert kennen blijkt dat hij of zij lang niet altijd precies handelt zoals jij verlangt. Hij belt niet op dat ene moment; zij blijkt anders over dat onderwerp te denken. Pas als de verliefdheid voorbij is, krijgt de liefde de kans om al of niet te ontluiken. Laten we eerst eens gaan kijken waarom jij nu geen relatie hebt. Je kunt nu ‘alleen’ zijn omdat je nog niet eerder een partner hebt gehad. Ook kan het zijn dat je partner is overleden of dat je partner jou of jij hem of haar hebt verlaten.


117

Laten wij deze mogelijkheden achtereenvolgens eens bekijken. Jij hebt geen partner. Je hebt wel eens vrienden gehad, maar een echte partner, neen, dat is er nog nooit van gekomen. Ook jij vindt dat het daar nu wel eens tijd voor is. Voor de een gaat het in meerdere mate op en voor de ander in mindere mate, maar wij hebben allemaal wel eens twijfels of wij wel leuk, aardig, mooi genoeg of wat dan ook zijn.

oe k

Allemaal zijn wij wel eens onzeker. Dat is niet bijzonder. Honderden meters boeken zijn volgeschreven om de oorzaak van deze onzekerheid te achterhalen en om te buigen naar zelfvertrouwen.

Eb

Inmiddels begrijp jij dat wij niet geïnteresseerd zijn in de oorzaak van die onzekerheid. Het onderzoek ernaar bevestigt die alleen en is niet nodig. Jij wilt een relatie. Welnu, je weet dat jij onderdeel bent van de natuur, dat de natuur met alles en iedereen het allerbeste voor heeft, het beste wil voor iedereen in gelijke mate en dat niets ten koste van een ander gaat. Als je dat WEET, dan weet je ook dat die onzekerheid volkomen misplaatst is. Jij bent onderdeel van de natuur, dus jij bent oké! Wat een ander ook zegt: jij bent goed zoals je bent. Sterker nog: jij bent perfect zoals jij bent!

DEEL 2: DE PRAKTIJK

118

En omdat de natuur het beste met je voorheeft, en jij voelt dat jij een partner wilt, dan is er ook een partner voor jou! Hij of zij is er al, jullie moeten alleen nog met el-kaar in contact komen. En daarbij past actie. Denk eens goed na wat voor jou een fijne relatie is. En dan niet in van die vage bewoordingen als ‘het fijn met elkaar hebben’, want dat wil iedereen. Neen, wat is voor jou een mooie en fijne relatie?

oe k

Wat wil jij samen doen en wat juist niet? Waar kan die ander je aanvullen en wat heb jij te bieden? Wil jij graag vaak weg, of wil je liever veel thuis zijn?

Eb

Kortom: besteed veel tijd om nu eindelijk eens een keer precies te bepalen wat een fijne relatie voor jou inhoudt. En houd je hierbij niet in: er zijn voor jou geen beperkingen! Besteed geen tijd door te kijken naar anderen die, in jouw ogen, al wel een fijne relatie hebben. Daardoor zet jij jezelf volkomen ten onrechte tegen hen af en dat is competitie. En ook hier moeten wij afstappen van competitie. Dat moet je heerlijk in je oren klinken: eindelijk eens geen competitie. Vanaf nu hoef jij je nooit meer in competitie te begeven.


119

Door helemaal te blijven bij wat jij wilt ontwikkel je vanzelf creativiteit. Creativiteit om zodanig te handelen dat jij jouw levenspartner ontmoet. En hoe verleidelijk het ook mag zijn: de eerste die jij op je pad tegenkomt hoeft helemaal niet de beste te zijn. Dus als blijkt dat hij of zij het niet is, treur dan niet, maar wees dankbaar dat die persoon er was en jou voor meer verdriet heeft behoed.

oe k

Doordat die relatie voorbij is heb je weer volop de kans om iemand te ontmoeten die jouw ontplooiing positief kan stimuleren. Een andere reden dat jij alleenstaand bent kan zijn omdat je partner is overleden.

Eb

Doodgaan is de enige zekerheid in het leven die wij hebben. Doodgaan is het laatste wat wij doen en is ook het laatste waar wij aan willen denken. Hoewel het - na het geboren worden - het enige is dat ieder mens overkomt, kunnen wij er maar moeilijk mee omgaan. Iemand gaat bijna altijd veel te vroeg dood of heeft on-evenredig veel geleden. Alleen bij hoge leeftijd be-rusten wij wel eens in het feit dat een naaste sterft. Maar overlijden betekent altijd verdriet. En bij dat verdriet speelt de sociale omgeving een niet geringe rol. De rol van scheidsrechter om te bepalen of iemand al of niet voldoende verdriet heeft gehad.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

120

Kort na het overlijden belooft je omgeving je van alles en nog wat, maar dat is men om ‘praktische’ redenen weer vlug vergeten. De nabestaande staat er dan maar al te vaak behoorlijk alleen voor. En als hij of zij zich dan aan het verdriet probeert te ontworstelen, dan beoordeelt de omgeving of het daarvoor al tijd is. Dit alles gebeurt onbewust, maar het gebeurt maar al te vaak.

oe k

Als mens beschikken wij over de eigenschap om, zeker na het overlijden van onze partner, het goede van hem of haar beter te herinneren dan het minder goede. Natuurlijk was het ook bij jullie niet altijd koek en ei, maar over het algemeen hadden jullie het fijn samen, zeker als je het met je huidige situatie vergelijkt.

Eb

Noch hij of zij, noch jij hebt voor het afscheid gekozen: het is jullie overkomen. Is er een slopende ziekte aan het afscheid voorafgegaan, dan hebben jullie dat samen meegemaakt; samen doorstaan. Dat schept een heel bijzondere band. En dan ontstaat bij j0u langzaam maar zeker de behoefte aan een nieuwe partner; een nieuw maatje, want alleen is ook maar alleen. Hoe volkomen overbodig ook, toch heb ook jij heel voor-zichtig je omgeving gepolst hoe zij het zou vinden als jij weer eens wat om je heen gaat kijken. Veel weduwen en weduwnaren falen in het vinden van een nieuwe partner omdat ze de oude maar niet los


121

kunnen laten. Zij vergelijken de nieuwe vriend(in) met de overledene en dan nog alleen met de positieve eigenschappen zoals zij die zien. Dit is niet echt eerlijk ten opzichte van hun nieuwe vriend(in). Hoe goed en aardig die persoon ook is: hij/ zij wordt steeds vergeleken. Ook hier is weer duidelijk sprake van competitie. De ‘alleenstaande’ doet niet alleen de ander, maar ook zichzelf hierdoor ernstig tekort. De fantasie van wat was is namelijk niet reëel en al zou hij dat zijn: het is bovendien nog eens allemaal voorbij. De tijd heeft alles achterhaald.

oe k

Je doet je overleden partner niet tekort als je het nu fijn vindt met een nieuwe vriend(in), met een ander karakter met een andere achtergrond.

Eb

Belast jezelf niet met valse overtuigingen als zou je de ander verraden als je nu samen met je nieuwe partner werkelijk geniet. Samen met de overleden partner was het zoals het was. Dat is voorbij. En nu is het zoals het nu is. En het enige wat daarbij werkelijk telt is dat jij gelukkig bent. Als je overleden partner werkelijk van je heeft gehouden dan zou hij of zij niet anders willen dan dat jij ook nu intens gelukkig bent. Jij mag gerust opbloeien en dingen doen die je nog nooit eerder hebt gedaan en daar intens van genieten. Dus gooi de balast van welk vooroordeel dan ook over-boord en geniet van alles wat is. En als sommige men-sen in je omgeving niet achter jouw keuze staan, be-denk dan dat alles verandert. Ook het feit dat jij alleen bent en misschien wel daardoor ook dat

DEEL 2: DE PRAKTIJK

122

bepaalde vriendschappen in een ander licht komen te staan. Anders ligt het bij personen die actief uit elkaar zijn gegaan, waar men met ruzie uit elkaar is gegaan of onderling bedrog tot de scheiding hebben geleid.

oe k

Waar een weduwe of weduwnaar zich positief uitlaat over zijn of haar vorige partner, zal je, als je tot deze laatste categorie alleenstaanden behoort, je gemakkelijk negatief over je vorige partner uitlaten. De boosheid komt al in je op als je al alleen maar aan die persoon denkt. Je voelt het als onrecht wat jou is aangedaan. Je bent geneigd alle schuld van het falen bij de ander te leggen. Begin met dit alles daadwerkelijk achter je te laten: het is immers allemaal voorbij.

Eb

Vaak zie je dat iemand tijdens een eerste kennismaking zijn of haar nieuwe partner overvalt door in detail de ellende vanuit het verleden te vertellen. Men denkt daardoor te bereiken dat ook de ander overtuigd zal raken van jouw onschuld en jouw gelijk. Maar overtuig eerst jezelf van het feit dat het geen zin heeft om dit verleden in detail met je nieuwe partner uit te spitten. Het feit dat jij nog steeds de behoefte hebt om het tegen een ander te vertellen is het bewijs dat jij nog steeds geen vrede met de situatie hebt. Rood is gewoon rood: daar voel jij toch ook niet de be-hoefte bij om dat in geuren en kleuren met een ander te bespreken? Je praat alleen over dingen waar jij zelf onzeker over bent. Alles wat voor iedereen zeker is, nodigt niet uit tot gesprek. Zo hoef je ook niet over de kleur rood te praten. Dus besteed geen


123

aandacht aan het verleden: besteed al je aandacht aan het nu. Naast het verleden te laten voor wat het was, is de eerstvolgende stap die je moet ondernemen als je een nieuwe partner wilt, stoppen met jezelf zo gunstig mogelijk aan te prijzen. Ook dat is competitie en dat heb jij helemaal niet nodig: je bent uniek en perfect.

oe k

Vervolgens moet je ook de illusie loslaten dat de ander jou gelukkig kan maken. Besef jij wel wat dat in-houdt? Wat voor een claim je bij die ander legt? Dus als die ander jou niet gelukkig maakt, dan is de ander slecht? Hmmm... mooi is dat. Jij hebt dat recht helemaal niet om wat dan ook van een ander te verwachten dus zeker niet door je geluk afhankelijk van wie dan ook te maken.

Eb

Geloof mij: pas als het je niet uitmaakt of die ander er wel of niet is, pas dan ben jij los van de afhankelijkheid van een ander. En pas dan kun je elkaar oprecht stimuleren om je verder te ontplooien. Als je het inzicht hebt verworven wat de valkuilen van een relatie zijn, kan jij gaan bepalen wat je onder een goede relatie verstaat. Pas toe wat hiervoor al is gezegd: werk alles wat jij met en rondom een nieuwe relatie wilt tot in detail uit. Probeer goed te voelen wat je werkelijk wilt, pas dan loop je congruent met de stroom van de natuur.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

124

Beperk jezelf niet door allemaal valse gedachten en andere beperkingen. Leef! Ontwikkel oprechte dankbaarheid voor alles wat je al hebt en voor iedere vooruitgang die jij maakt. Onderneem actie. Want de kans dat jij een leuke partner vindt door achter de sanseveria’s te blijven zitten is nagenoeg nihil. Jij voelt vanzelf de creativiteit opkomen om de voor jou de juiste actie te ondernemen. Schroom niet om dit dan ook daadwerkelijk te doen.

oe k

Ben je bewust van de negatieve gedachten die bij je opkomen, observeer ze dan, maar verdring ze niet. Je zult merken dat ze vanzelf oplossen. Geef veel en verwacht niets.

Eb

Praat niet over jezelf, over je verleden en over de voor-bije ellende. Praat niet negatief over vorige relatie-ervaringen. Als je dat wel doet werp je jezelf terug en is wat je al bereikt hebt verloren. Blijf denken aan wat je werkelijk wilt. Vertrouw erop en geloof erin dat ook voor jou een geweldige relatie in het verschiet ligt. Hij of zij is op weg om jou te leren kennen. Het universum, de natuur, of zo je wilt god, is met je en wil je zelfs nog meer ontplooien dan dat jij dat zelf wilt.

125

De gepensioneerde met partner

oe k

‘NOG ruim twee jaar en dan eindelijk met (pre-)pensioen. Na iets meer dan 38 jaar werken is het mijn beurt om het er eens lekker van te gaan nemen. Wij hebben een caravan en samen met mijn vrouw ga ik er lekker op uittrekken. Heerlijk als ik denk aan het idee van altijd vakantie hebben. Je hoort wel eens mensen zeggen dat zij zich gaan vervelen als ze met pensioen gaan, nou ik niet hoor. Ik ben lid van een biljartclub en nu kan ik eindelijk eens wat meer gaan oefenen. Ook kunnen wij nu eens eindelijk samen onze kinderen en kleinkinderen wat vaker gaan bezoeken. Heerlijk.’ Na ruim tweeënhalf jaar:

Eb

‘Onder ons gezegd en gezwegen: wat valt dat tegen zeg. Ik denk vaak terug aan de tijd dat ik nog werkte. dat was minder complex. Nu verveel ik mij vaak dood. Ik heb nog nooit zoveel woorden met mijn vrouw gehad als de afgelopen maanden. Het lijkt wel of wij vreemden voor elkaar zijn geworden. Wat is er toch aan de hand?’ JE hoort het zo vaak: mensen hebben lang en hard gewerkt. Ze hebben goed voor hun oude dag gespaard en dan is het eindelijk zo ver en valt de praktijk rond-uit tegen, terwijl aan alle voorwaarden voor een ont-spannen en harmonieus pensioen lijkt te zijn voldaan.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

126

Wat ontbreekt er nog? Wat is over het hoofd gezien en hoe kunnen we dat rechtzetten? Alles is te herleiden tot een onvoldoende bewustzijn van wat allemaal tot deze vervelende ervaring heeft geleid. Dit onvoldoende bewustzijn richt zich op twee verschillende aspecten: angst en gewoonte. Laten wij deze achtereenvolgens eens nader bekijken.

Eb

oe k

In de natuur is niets zo druk bezig met zich zorgen maken om iets zo ver in de toekomst als de mens. De eikel schiet gewoon wortel, krijgt dan weer veel en dan weer weinig water over zich heen, heeft dan wat meer en dan wat minder zonlicht, maar groeit onverstoorbaar door. Geen wezen neemt maatregelen voor iets dat mogelijk in de toekomst kan gaan gebeuren als de mens. De natuur neemt hooguit maatregelen die bij het seizoen passen. Zo stopt de sapstroom in onze eik in de winter. De eekhoorn verzamelt in het najaar wat vruchten als bijvoorbeeld hazel- en beuken-noot om de winter door te komen. Daarbij is geen sprake van de onzekerheid of er iets al of niet zal ge-beuren: het gebeurt gewoon. Het duurt immers weer een jaar voor de hazelaar nieuwe vruchten voortbrengt en als de sapstroom niet zou stoppen, zou de eik doodvriezen en stopt het natuurlijke vermeerderings-proces. Alleen de mens maakt zich druk over iets wat mogelijk ver in de toekomst kan gaan gebeuren: bijvoorbeeld het stoppen met werken als je tegen die tijd überhaupt nog leeft. Je begint je vanaf de eerste dag dat je begint te werken al zorgen te maken om toch maar zeker vol-

DE GEPENSIONEERDE MET PARTNER

127

doende geld te hebben om je pensioen door te komen. Realiseer je dat het begrip pensioen en alles wat daarmee samenhangt, allemaal voortkomen uit gedachten. Waarom zouden we niet meer mogen werken? De samenleving maakt dat niet makkelijk en aantrekkelijk, want de belastingregels romen een eventueel inkomen naast je pensioen behoorlijk af. Zo is ook de pensioengerechtigde leeftijd maar het resultaat van een gedachte.

oe k

Het hele systeem heeft ons inmiddels zo geprogrammeerd dat wij angstig worden alleen al bij de gedachte dat wij niet voldoende geld zullen hebben gespaard. En daar maken wij ons vervolgens steeds zorgen over.

Eb

Niet alleen de overheid, maar ook de financiële instellingen doen erg actief hun best om deze angst aan te wakkeren en in stand te houden. En waarom?

Waarom NU druk maken over iets dat misschien wel nooit gebeurt? Je ziet het rondom je heen: iedereen betaalt een bijdrage voor de mogelijkheid van vervroegde uittreding terwijl de leeftijd waarop dat mogelijk is, steeds verder opschuift. Op het moment dat jij met pensioen gaat is alles toch weer anders. En waarom? Omdat alles altijd veran-

DEEL 2: DE PRAKTIJK

128

dert. Daar hoeven we ons geen zorgen om te maken: het is gewoon zo! Eerder in dit boek heb ik het belang van het leven in het NU aangetoond. Alles wat met pensioen te maken heeft, heeft met de toekomst te maken, realiseer je dat goed. Jouw zorgen voor dat wat in de toekomst ligt, houden je af van de realisatie van wat jij NU wilt!

oe k

Wij mensen zijn wonderlijke wezens, wij hebben een van nature positieve instelling die het ons mogelijk lijkt te maken om met angst om te gaan. Ik zeg duide-lijk: lijkt, want in werkelijkheid wakkert die ogenschijn-lijke positiviteit de angst alleen maar aan. Want wat gebeurt er?

Eb

Door het betalen van al of geen verplichte premie en door te sparen geven wij toe aan de angst dat wij op die bewuste datum een tekort aan geld zullen hebben. In onze geest compenseren wij die angst door te gaan fantaseren wat of wij dan allemaal zullen gaan doen. Wij roepen fijne gedachten op: heerlijk om straks niet meer zo vroeg op te staan. Heerlijk dat ik straks mijn vakantie niet meer tot drie of vier weken hoef te be-perken. Heerlijk om straks samen met mijn partner de familie die ver weg woont eens op ons gemak te kunnen gaan bezoeken. Heerlijk... en dat gaat zo maar door. Het is dus niet alleen angst die je verhindert om in het nu te leven en daardoor alles te realiseren wat je wilt, maar ook het verlangen naar een andere situatie dan die nu is.


129

Bepaal dus zelf op de wijze die in voorgaande hoofdstukken is beschreven wat of jij wilt. Heb je dat nagelaten dan kan je overkomen wat in de aanhef van dit hoofdstuk is beschreven. Ik gaf aan dat er twee aspecten een rol spelen. Naast angst speelt ook gewoonte een grote rol. Gewoonte van handelen, ervaren, denken en doen sluipt er in de loop van je leven heel gemakkelijk in. Het nestelt zich als het ware in je onderbewustzijn.

oe k

Als je jong bent is alles nieuw en ben je je van een aantal zaken behoorlijk bewust. Naarmate je ouder wordt, worden veel dingen gewoon en na verloop van tijd heb je zelfs niet eens meer in de gaten dat je iets om een bepaalde reden juist op die manier doet en niet op een andere manier.

Eb

Ieder individu heeft zijn eigen aardigheden en dat is volkomen logisch. Iedereen heeft immers een geheel eigen wijze waarop hij of zij zich wenst te ontplooien. Wij leven samen met anderen. De eerste is je partner, daarnaast eventuele kinderen, kleinkinderen als je wat ouder bent, familie en vrienden. Ook zij hebben de drang om zich op de hun eigen wijze te ontplooien. Als jij op dit moment verliefd bent, zal het wel hard in de oren klinken, maar jij wilt nooit tot in detail hetzelfde als je partner. Net zo min als alle anderen uit je sociale omgeving. Kies je ervoor om met iemand samen te leven dan zullen jullie beiden hier en daar de eigen wensen wat bij moeten stellen. En niet alleen om te voorkomen dat je dagelijks ruzie hebt, maar ook om zeer praktische redenen. Anders is het gewoon niet mogelijk om samen te leven. Een voorbeeld: hoe is ’s morgens de volgorde van handelen in de

DEEL 2: DE PRAKTIJK

130

bad-kamer? Zelfs als je over een dubbele wastafel of over twee badkamers beschikt, dan nog is er sprake van een aantal ongeschreven afspraken. Naarmate je lan-ger bij elkaar bent zijn er steeds meer van die onge-schreven afspraken waarvan je je niet eens meer bewust bent. En dan is het moment van pensioen daar. Eén van de partners gaat met pensioen, zelden zullen beiden tegelijkertijd gaan, maar ook dan kan dezelfde situatie ontstaan.

oe k

Na de eerste euforie van de vrijheid komen er afkickverschijnselen. Afkicken van al die vaste patronen die je in de loop van de tijd hebt opgebouwd. Het opstaan, het dagelijkse ritueel: wassen en scheren, lunch-pakket maken, vertrekken, werkoverleg op dinsdag, vijf uur thuiskomen etc.

Eb

Je hoeft niet meer op een bepaalde tijd op te staan. Tevoren zag je dat als een enorm gevoel van vrijheid, maar nu het zover is, maakt het je onzeker. ‘Hoe laat zal ik opstaan? Elke dag even vroeg, of op een bepaalde dag wat eerder om boodschappen te doen? Hmmm... het is dinsdag, anders hadden we nu werkoverleg ge-had, wat zal ik nu gaan doen?’ Toen je nog werkte had je een bepaalde status. Je was collega, chef of directeur. Dit etiket heb je niet meer. Wat ben je nu? Het gevoel van vrijheid waar je zolang naar uit hebt gekeken is in de realiteit een gevoel van onzekerheid geworden.


131

Veel van de patronen die je in de loop van de tijd hebt opgebouwd en waarvan je je eigenlijk niet meer bewust was veranderen simpelweg als gevolg van het feit dat je dagprogramma is gewijzigd.

Eb

oe k

Stel dat in jouw situatie het vanzelfsprekend was dat jij de boodschappen doet en je partner de bedden opmaakt. Dat patroon zit er bij jullie al jaren, om niet te zeggen tientallen jaren, in. Dat is niet goed, dat is niet slecht, het is gewoon zoals het is: niets bijzonders. Nu geniet jij van je pensioen, terwijl je partner nog een paar jaar ‘moet’. Het zou mij niets verbazen als hij of zij van jou min of meer vanzelfsprekend verwacht dat jij vanaf nu niet alleen de boodschappen doet, maar ook de bedden op gaat maken. Natuurlijk heb jij daar geen enkel probleem mee, maar geldt dat voor alle dingen? En daar ontstaat dus spanning. Het vertrouwde patroon, waar jullie alle twee zo goed op waren ingespeeld, waar jullie misschien wel dertig jaar of langer over hebben gedaan, wordt in een erg korte tijd helemaal verbroken. Jullie zullen samen een nieuw patroon moeten vinden. Wat voor de partner geldt, geldt in mindere mate voor alle mensen uit je sociale omgeving: er verandert vrij plotseling erg veel. De eventuele onrust en spanning, kort nadat je met pensioen bent gegaan, verdwijnen vanzelf wel weer. Net als alles verandert ook dat. Het onzekerheidsgevoel gaat over. En ook zul jij nieuwe patronen met je naasten ontwikkelen. Echter, ook hier geldt: weet wat je wilt.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

132

Neem de tijd en denk eens goed na wat de overgang van werk naar pensioen voor jou inhoudt. Betrek daar ook jouw partner bij. Wat betekent dat voor hem of haar? Wat wil hij of zij?

oe k

Werk dit tot in detail uit en bespreek dit met elkaar. Wees eerlijk. Verlang niets van elkaar, maar geef meer dan de ander jou geeft. Respecteer de koffieochtend van jezelf die je al had lang vóór je partner met pensioen ging. Besef dat je beiden een individu bent en respecteer elkaars verschillen. Aanvaard dat door het pensioen veel, heel veel verandert, maar blijf heel erg goed bij jezelf. Het leven houdt niet op als je gepensioneerd bent. En zolang jij leeft wil jij jezelf ontplooien. Werk dat uit en handel ernaar.

Eb

Laat je niet verleiden door negatieve gedachten. Heb je deze toch, ben je er dan van bewust en richt je op wat je werkelijk wilt. Wees dankbaar voor alles wat je bent en al hebt bereikt. Besef dat de natuur het allerbeste met je voorheeft en dat stopt niet als jij met pensioen gaat. Weet wat je wilt en handel daar naar en dan zul jij alles realiseren wat je wilt: en dat tot je dood toe.

133

De roker die wil stoppen ‘BINNENKORT ga ik echt stoppen met roken. Nu heb ik op mijn werk een moeilijke klus onderhanden, maar als die klaar is ga ik toch echt met roken stoppen. Ik heb het al vaker geprobeerd hoor, maar als ik dan net een tijdje succesvol bezig was, gebeurde er weer wat ergs, waardoor ik weer naar die sigaret verlangde.

oe k

Ik ben benieuwd. Want ik moet eerlijk zeggen dat ik een sigaretje wel lekker vind bij de koffie of zo na het eten. Maar mijn partner klaagt zo over die stank die het veroorzaakt en bovendien maakt ze zich over mijn gezondheid zorgen. Bovendien mag je bijna nergens meer roken. Neen, binnenkort ga ik er echt mee stoppen, hoor.’

Eb

HOE lang wil jij nog doorgaan met jezelf en anderen voor de gek te houden? Jij wilt helemaal niet stoppen! Jij bent succesvol in het niet succesvol stoppen. Proficiat! Zeur niet en rook gewoon door. Dat je met de rook van jouw sigaret en de stank die dat veroorzaakt anderen lastigvalt is één, maar voeg daar ook nog niet eens die valse beloften aan toe. Iedereen die werkelijk wil stoppen stopt gewoon.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

134

Je moet dus werkelijk willen. Als jij mij vraagt of ik je kan helpen om je te leren om daadwerkelijk te willen stoppen, dan zeg ik ja ik kan jou helpen. Waarom je ooit bent begonnen is niet zo relevant. Belangrijk is waarom je nu nog rookt. Na iedere sigaret ontstaat er weer het verlangen naar een volgende.

oe k

Roken is net als elke andere vorm van verslaving een verslaving van verlangen. Daarom is het goed om even bij het begrip verslaving in relatie tot verlangen stil te staan.

Eb

Verslaving richt je aandacht op één enkel iets en doet je denken dat je gelukkig bent als je dat bezit, maar waar-van je weet dat als je dat eenmaal hebt, je na korte tijd weer opnieuw de behoefte hebt om de kick te ervaren van het willen vervullen van jouw verlangen. Naar iets verlangen is niet hetzelfde als iets willen. Ieder mens wil zich van nature volledig ontplooien. Dit is een natuurlijke ontwikkeling naar meer. Dit is niet gericht op het willen van één enkele materie. Het is moeilijk om het verschil tussen de natuurlijke drang tot maximale ontplooiing en het verlangen om te verlangen te zien. In de rook van tabak zitten honderden stoffen, waarvan nicotine de bekendste is. Alle stoffen zijn in

DE ROKER DIE WIL STOPPEN

135

Eb

oe k

meerdere of mindere mate slecht voor je gezondheid. Er is er niet één bij die goed voor je is. Iedereen die voor de eerste keer rookt voelt zich na een inhalatie verre van prettig. Een roker voelt zich na iedere sigaret onprettiger dan daarvoor, ware het niet dat er ook nog zo iets als nicotine wordt geïnhaleerd. Nicotine heeft een verdovende eigenschap die je waarneming voor de gek houdt. Zo merk je niet hoe onprettig elke inha-latie is en dat elk trekje je steeds minder prettig laat voelen. Een tweede eigenschap van nicotine is dat het een opwekkend effect heeft. Dus het lijkt of je je na een sigaret zelfs wat prettiger voelt dan daarvoor. Iedere si-garet maakt je iedere keer een stukje ongezonder en laat je in werkelijkheid een stukje onprettiger voelen, maar door de nicotine lijkt het of het onprettige gevoel weggaat en dat je je zelfs wat beter gaat voelen. Maar je zult je, zo lang je rookt, na elke sigaret altijd minder prettig voelen dan voordat je die laatste sigaret hebt genomen. Dit effect van ogenschijnlijk prettiger voelen duurt ongeveer drie kwartier, dus na drie kwartier heb je weer opnieuw de behoefte aan een sigaret: de drug is uitgewerkt. En dat blijft zo maar doorgaan. Om dit effect is nicotine de meest verslavende stof die er bestaat. Nu zal jij als roker uitroepen: ‘Zie je wel: het komt door de nicotine dat ik zo zwaar verslaafd ben en daardoor is het onmogelijk om ervanaf te komen.’ Stoppen zul je altijd. Het al of niet bewust hechten aan deze gedachten zal ervoor zorgen dat jij op zijn laatst zult stoppen op het moment dat je doodgaat, maar stoppen zul je.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

136

Net als iedere roker weet ook jij hoe ongezond het is en toch lukt het je niet om te stoppen. Je partner klaagt steen en been, zij merkt ook dat jij meer en meer gaat hoesten, je kinderen willen ook liever dat jij stopt en in geen enkele openbare gelegenheid mag tegenwoordig nog worden gerookt. Toch lukt het je niet om te stoppen. En waarom?

oe k

Omdat jou is afgeleerd om te willen stoppen. Roken wordt geassocieerd met het erbij horen. Eerdere reclamecam-pagnes hebben jou geprogrammeerd dat roken stoer is.

Eb

Enerzijds voegt de industrie actief schadelijke stoffen toe om het verlangen maar aan te wakkeren en anderzijds wordt het beeld opgewekt en in stand gehouden dat roken stoer is. Het daadwerkelijk willen stoppen begint bij het onder-kennen dat dit ook voor jou geldt. Stap af van het idee dat jij niet goed zou zijn. Hooguit was je tot daarnet toe ‘een beetje dom’ en nu is dat veranderd. Realiseer je dat de natuur, het universum, of zo je wilt god, het allerbeste met je voorheeft en dat jij daardoor in staat bent dat vastgeroeste patroon te doorbreken.

DE ROKER DIE WIL STOPPEN

137

Natuurlijk is er van een verandering sprake. De typische gewoontes zoals een sigaret na het eten of tijdens de koffie zullen weg gaan ebben. Stap eens over alle vooroordelen heen. Bedenk eens hoe het zal zijn als jij niet rookt. Vrij van de stress of je wel voldoende sigaretten bij je hebt. Niet meer continu op zoek naar een mogelijkheid om te kunnen roken.

oe k

Je niet meer te hoeven verontschuldigen voor het feit dat jij nog steeds rookt. Alleen maar voordelen.

Eb

Als je niet meer rookt ga je veel beter ruiken. Je smaak komt weer terug en je voelt je al na enkele dagen een veel frisser en fijner mens. Zelf kun je in je situatie nog meer zaken noemen die voor jou opgaan als jij bent gestopt. Blijf hier aan denken en bereid deze gedachten nog verder uit. Zo zal je conditie zienderogen verbeteren. Blijf hieraan werken. Vertrouw erop dat ook jij zult stoppen en daardoor een bijdrage zult leveren aan je eigen geluk. Overtuig jezelf dat als het anderen lukt het jou zeker zal lukken en geloof daarin.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

138

Wees dankbaar dat jij dat nu allemaal inziet en je zult merken dat jij vanzelf zult stoppen op het moment dat jij dat daadwerkelijk wilt. Stop met anderen en jezelf voor de gek te houden. Ga aan het werk om aan je eigen gezondheid en geluk te werken.

Eb

oe k

Succes en geniet!

oe k

Eb

139

DEEL 2: DE PRAKTIJK

140

De te zware mens ‘IEDERE keer als ik nieuwe kleding ga kopen word ik er weer op gewezen: ik ben te dik. Laats was ik door vrienden uitgenodigd om een dagje mee op hun boot te gaan varen. Het was bijzonder mooi weer. Iedereen droeg luchtige zomerkleding. Ik had die ook bij me, maar ik voelde mij erg ongemakkelijk en wilde ze eerst niet aandoen. De toastjes heb ik maar niet genomen, want wat zullen ze wel niet gedacht hebben?’

oe k

ER zijn mensen die als gevolg van een lichamelijke aandoening te zwaar worden. Zo kan een niet goede werking van de schildklier of nieren daaraan ten grond-slag liggen. Gelukkig gaat dit maar op voor een héél klein gedeelte van de te zware mensen.

Eb

Hier ga ik ervanuit dat dit niet voor jou geldt.

Laten we eerst eens kijken of jouw gevoel van het hebben van overgewicht wel reëel is. De Belg Adolphe Quételet (1796-1874) heeft hiervoor een index samengesteld die tegenwoordig de Body Mass Index, afgekort BMI, wordt genoemd. Om deze te bepalen deel je het gewicht in kilogrammen door je lengte in meters in het kwadraat. In de grafiek op de volgende pagina zie je een weergave van deze index bij verschillende lengten en gewichten. Deze index geldt voor volwassenen en zowel voor vrouwen als voor mannen. Hoewel er geen rekening

DE TE ZWARE MENS

141

wordt gehouden met specifieke kenmerken als lichaams-bouw, botstructuur en spiermassa, wordt hij tegenwoordig door de Wereldgezondheidsorganisatie gehanteerd en in de geneeskunde veel gebruikt.

oe k

Als jij met jouw lengte en gewicht in het gebied van ‘normaal overwicht’ (BMI < 25 en > 18) zit, dan mag je stellen dat jouw gevoel van het hebben van overgewicht alleen maar jouw gedachte is. En dit geldt zeker als jouw BMI lager dan 18 is. Realiseer je dat reclame en de industrie baat hebben bij de illusie dat jij aan overgewicht lijdt. Denk alleen maar eens aan de enorme hoeveelheid geld dat met afslanken en de verschillende diëten is gemoeid. Maar wat nu als jouw BMI inderdaad boven de 25 uitkomt, of zelfs boven de 27 of hoger?

Eb

Wat nu als jij werkelijk veel te zwaar bent? Je hebt al van alles geprobeerd en je weet uit eigen ervaring maar al te goed wat met het ‘jojo-effect’ wordt bedoeld. Je wordt er moedeloos van. Je overweegt zelfs om het overtollige vet maar af te laten zuigen of, nog erger, je maag chirurgisch te laten verkleinen. Hiermee lijk je jouw probleem uit handen te geven, maar dat is een illusie. Je geeft de gevolgen van jouw probleem uit handen, om er vervolgens nog een probleem bij te krijgen.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

142

Oké, je neemt je voor dat als het vet is afgezogen je daarna beter op jouw lijn let. Maar waarom zal dat dan wel lukken en niet als je middels de jou o zo bekende diëten afvalt? Houd je jezelf niet voor de gek? Want wat verandert er nou daadwerkelijk? Helemaal niets, naast het ondergaan van een vervelende ingreep die ook nog eens niet zonder risico is.

Eb

oe k

En het wordt nog erger na een maagverkleinende ope-ratie. Tussen het moment dat de arts beslist een in-greep te willen uitvoeren en de daadwerkelijk ingreep heb je volop de gelegenheid om veel en lekker te eten. Want straks kan dat niet meer en je maag wordt immers toch verkleind. Maar ook deze kilo’s moeten er straks weer af. En als die ingreep een feit is, begint de ellende pas werkelijk. Je kunt, zeker tot wat je gewend was, bijna niets meer eten. Je ogen willen wel, maar je lijf kan het niet meer aan. Hier word je nu niet bepaald vrolijk van. En de ware oorzaak waarom je te dik bent is niet weggenomen. Want er ligt een oorzaak aan jouw dikzijn ten grondslag.

DE TE ZWARE MENS

143

Dit niet willen of kunnen doorzien en daar adequaat mee omgaan heeft in jouw geval tot overgewicht geleid. Waarom lukt het maar een heel klein gedeelte van de mensen om niet alleen af te vallen, maar om daarna ook daadwerkelijk op het streefgewicht te blijven? Dat komt omdat die mensen bereid zijn te veranderen. Zij weten wat zij werkelijk willen en denken en handelen daardoor anders.

Eb

oe k

Personen die keer op keer gaan afslanken en vervolgens weer dik worden ontbreekt het aan die moed of kunde om echt te veranderen. Zij laten zich ook leiden door de omgeving, want die heeft geen baat bij een verandering. Oké, jouw partner mag dan wel zeggen dat hij of zij je te dik vindt, maar hij of zij wil wel dat jij op tijd dat koele drankje met de lekkere chips op tafel zet. Je partner heeft onbewust het liefste dat jij je blijft gedragen zoals je je tot op heden steeds hebt gedragen, maar vindt het wel fijn als je afvalt. Je zult dus moeten willen veranderen en ook hier gaat het om willen, denken en doen. Voor jou heeft het doen nu nog betrekking op het teveel en verkeerd eten. Jij denkt dat jij jouw gewicht niet onder controle krijgt en dat zie jij keer op keer bewezen. Ook de gedachte dat dikke mensen gezellige mensen zijn, snijdt geen hout, want er zijn ook men-sen die gezellig zijn en een normaal gewicht hebben.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

144

Maar wat wil je eigenlijk? Zeg niet afvallen, want dat zal een gevolg zijn als jij het aandurft en aankunt om on-der ogen te zien wat je werkelijk, diep van binnen, wilt. Het kan zijn dat jij wat meer aanleg voor overgewicht hebt dan anderen uit jouw omgeving. Maar realiseer je dat dat geen excuus is, want het gaat nooit om het ‘WAT’, maar uitsluitend ‘HOE JIJ’ ermee omgaat en in jouw geval bevestig jij dus alleen maar die aanleg door te veel te eten en daadwerkelijk te dik te worden.

oe k

Een eikel doet wat hij kan: groeien, groeien en nog eens groeien. Dat lijk jij ook te doen, maar dat is niet wat wordt bedoeld met volledige ontplooiing van dat wat jij werkelijk wilt. Dus de eerste stap is om voor jezelf eens na te gaan of jij wel wilt veranderen.

Eb

Realiseer je dat ook jij een geweldig goed en mooi mens bent. De natuur heeft ook met jou het beste voor. Dat dat nu niet lijkt op te gaan komt omdat jij jezelf voorhoudt dat dat niet voor jou zou gelden. En dat is volkomen ten onrechte. Ook jij kunt een gezond gewicht hebben, want ook jij bent een perfect mens. Niet beter, niet slechter, neen een even goed mens als alle andere mensen. Maak jezelf niets wijs, want diep van binnen weet ook jij dat dat waar is. Durf jij eens kritisch te kijken naar jouw omgeving? Jouw werk, hoe vind je dat? Jouw relatie, jouw vrienden en familie-omstandigheden? Durf je te kijken naar jouw omstandigheden, naar dat wat je hebt? Is dat wat je wilt?

DE TE ZWARE MENS

145

Leg geen nadruk op dat wat je niet wilt, daardoor wordt het alleen maar erger. Neen, bepaal eens op je gemak wat jij wel wilt. Wat voor werk en in welke omstandig-heden jij dat wilt doen. Wat verwacht jij van familie, vrienden en jouw relatie? Wat wil je eigenlijk? Werk dat allemaal zorgvuldig uit.

eens

heel

gedetailleerd

en

Eb

oe k

Je hoeft helemaal niet plotseling te veranderen. Je hoeft er helemaal nog niet met iemand over te praten. Werk gewoon eens precies uit wat of je wilt. Niet wat een ander van jou wil, niet wat jij denkt dat die ander van jou wil, neen, wat jij zelf wil. Waarom zou jij je altijd moeten richten op een ander? Dat kun je het beste als je zelf lekker in je vel zit en dat zit je nog niet. Je doet een ander geen groter plezier dan eerst te zorgen dat je jezelf goed voelt en pas dan kun jij een ander tegemoet komen, tenminste als jij dat wilt. Nie-mand heeft het recht om van een ander wat dan ook te eisen, dus dat geldt ook voor jou! Succesvol afslanken begint met het echt willen veranderen. Bij het uitwerken van dat wat jij werkelijk wilt spelen jouw gedachten een grote rol. Probeer je steeds bewust te zijn van die gedachten. Zo kan je gaan denken dat je weliswaar wat anders wil, maar dat dat jou toch niet zou lukken. Wees je bewust van die gedachte en weet dat die niet juist is. Waarom kan een eikel wel tot een mooie eik uitgroeien en zou jij je maar ongelukkig moeten voelen? Deze gedachte klopt niet alleen niet, maar daarmee doe je jezelf ook nog

DEEL 2: DE PRAKTIJK

146

eens enorm te kort. Als je eerlijk voor jezelf bent kun jij niet iets werkelijk willen wat jij niet aan zou kunnen. Slank word je niet door het volgen van een dieet, maar door het beeld van jezelf en van dat wat je wilt te herzien. Herzien zoals het werkelijk is en dat is goed.

oe k

Breng willen denken en doen met elkaar in overeenstemming en ook jij zult ten volle ontplooien. En ja, het is eenvoudig, maar niet makkelijk. Je hebt al zo lang in een bepaald gedachtepatroon vastgezeten dat het kracht vraagt om dat patroon te doorbreken, maar het is zeker mogelijk. De beloning voor die inspanning zal groot zijn als je bereid bent ook daadwerkelijk naar dat nieuwe gedachtepatroon te handelen.

Eb

Ik wens jou alle benodigde moed en kracht toe, zodat ook jij een mooi en fijn leven kunt leiden.

oe k

Eb

147

DEEL 2: DE PRAKTIJK

148

De ongeneeslijk zieke die verder...

Eb

oe k

‘VIER jaar geleden is bij mij kanker geconstateerd. Na een operatie en bestraling leek het goed te gaan... tot vorige week. Ik had weer klachten en na onderzoek kreeg ik de mededeling dat mijn lichaam vol zit met kwaadaardige gezwellen en dat er niets meer aan te doen is. Toen ik de dokter vroeg hoelang ik nog te gaan heb, antwoordde hij mij dat ik erop moest rekenen dat ik er volgend jaar Kerstmis niet meer bij zal zijn. Waarom ik? Ik ben veel te jong om dood te gaan. Ik heb nog twee kinderen thuis, een lieve partner en mijn moeder leeft ook nog. Ik krijg nog wel chemotherapie, maar of dat aan zal slaan? En je hoort allemaal van die verhalen over een enorme lijdensweg, zal dat ook voor mij gaan gelden? Ach, we zien wel, ik zal het ermee moeten doen.’ De enige zekerheid die wij mensen hebben is dat wij allemaal dood gaan. We weten alleen niet wanneer, tenminste, de meesten niet. Ook jij hebt niet de garantie dat jij niet veel eerder sterft door bijvoorbeeld een ongeluk. Het enige wat jij weet is dat het ziektepatroon dat jij nu vertoont normaal gesproken binnen een bepaalde termijn tot je dood leidt. Jouw ziekte is wat ik het ‘WAT’ noem. Aan de conclusie van de dokter kun jij niets veranderen en je mag gerust aannemen dat hij er alles aan zal doen wat in zijn vermogen ligt om jouw leven te veraangenamen, de tumorgroei af te remmen enzovoorts.

DE ONGENEESLIJK ZIEKE DIE VERDER...

149

Ik weet dat het makkelijk is om dit allemaal zo nuchter op te schrijven, het gaat jou aan en jij zult dat misschien anders beleven. Maar helpt jou dat? Het ‘WAT’ kun je op dit moment niet veranderen, dat blijft voorlopig zo. Het enige wat jij kunt beïnvloeden is ‘HOE JIJ’ met deze situatie omgaat. Als boos zijn, je recalcitrant of cynisch gedragen zou helpen, zou ik jou adviseren je zo te gedragen, maar het helpt niet, dus waarom zou je dat dan doen?

Eb

oe k

Je zult het met mij eens zijn dat gaan zitten afwachten tot wat er zal gaan gebeuren nou ook niet direct een goede aanpak is. Ook in deze situatie kun jij het beste uit jezelf naar boven halen. En dat doe je niet door alles maar uit handen te geven; aan de doktoren die jou behandelen en aan allen die jou omgeven. Neen, ook in deze situatie kun jij het heft in eigen hand nemen. Laat ook nu jouw geweldige potentie niet met jou het graf ingaan: leef! Ik ben dit boek begonnen met een uitspraak van Thich Nhat Hanh: ‘Life is available only in the present moment’. Dit geldt zeker ook voor jou. Leven in het verleden is niet mogelijk en tijd en energie besteden aan wat mogelijk komen gaat is ook niet zinvol, want alles zal anders zijn als die toekomst op haar buurt weer heden is. Jij kunt jouw energie nu wel beter gebruiken. Het is normaal dat je je informeert hoe het ziektebeeld bij anderen is verlopen, maar identificeer je daar niet mee. Die anderen zijn misschien dood, jij leeft!

DEEL 2: DE PRAKTIJK

150

Je met een bepaalde verwachting van wat mogelijk kan gebeuren identificeren laat die verwachting uitkomen, doe dat dus niet. Bij jou zal alles anders zijn, om de eenvoudige reden dat jij hen niet bent. Jij bent uniek!

oe k

Realiseer je dat de medici baat hebben bij statistiek. Dit hulpmiddel stelt hun in staat om een behandelprotocol op te stellen. Maar waarom zou die statistiek op jou van toepassing zijn? Of dat zo is merk je vanzelf wel. Laat de doktoren hun werk doen, jij hebt jouw handen meer dan vol aan jezelf. Statistisch gesproken zou een volwassenen in een rivier van gemiddeld één meter diep niet kunnen verdrinken, toch zijn er al velen in zo’n rivier verdronken. Een dergelijke statistiek hoeft op jou helemaal niet van toepassing te zijn, dus gedraag je daar dan ook niet naar.

Eb

Wij leven in een sociale maatschappij. Die maatschappij vindt een vroege dood onnatuurlijk. Toch sterven velen vóór zij de gemiddelde leeftijd hebben bereikt, of je het er nu mee eens bent of niet. Ook vindt diezelfde maatschappij dat een ongeneeslijke ziekte erg is, maar wat verandert het idee dat wij met zijn alle vinden dat jouw ziekte erg is aan jouw situatie? Niets.

Jouw omgeving zal met jou meelijden. Goed bedoeld verhalen zij jou van andere gevallen uit hun kennissen-kring. Maar wat heb jij daaraan? Jij bent in het bezit van dit boek, jij hebt de mogelijkheid om hen te inspi-reren om ook anders te gaan denken. Niet door het ‘WAT’ nu is te ontkennen, want dat is

DE ONGENEESLIJK ZIEKE DIE VERDER...

151

jezelf voor de gek houden, wel door hen te laten inzien dat het ‘HOE JIJ’ ermee omgaat een keuze is die JIJ maakt en dat kunnen zij ook. Want ook hier geldt: niets is zoals het lijkt, alles is zoals je denkt, dus denk dan maar wat je wilt, toch?

oe k

Zwijmel niet weg in zelfmedelijden, want dat helpt noch jou, noch de anderen die jou niet willen missen. Jij kunt jouw dierbaren helpen om hun angst om jou te verliezen te overwinnen. De angst voor die onzekere toekomst wordt niet door die onzekere toekomst ver-oorzaakt, maar door de fantasie die zij over die voor hen onzekere toekomst hebben. En mocht jouw ziektebeeld verslechteren, bedenk dan dat je je vandaag beter zult voelen dan morgen. Dus geniet nu en maak je geen zorgen over morgen.

Eb

Laat anderen niet voor jou beslissen wat jij wil, maar bepaal zelf wat jij wilt. Werk dat tot in detail uit en handel daarna. De tijd die jou tot je dood rest heet immers ook leven! Weet, dat als het jou lukt om zo te leven door het beste uit jezelf naar boven te halen, je jouw nabestaanden een mooie gedachte aan jou achterlaat. Of je nu lang of kort leeft. Een gezonde geest heb je zelf in de hand en wie weet doe jij met jouw lichaam de wetenschap nog versteld staan. Dat is wat ik jou van harte toewens, plus de kracht om gezond te denken en te handelen.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

152

De alleenstaande in de rouw

Eb

oe k

‘HET is al weer even geleden dat mijn partner is overleden, maar ik kan er maar niet aan wennen. Ik mis hem nog iedere dag en er zijn veel momenten waarop ik werkelijk verwacht dat hij, begeleid door zijn zo spe-ciale kuchje, de deur opendoet en binnenkomt. Tjonge, wat mis ik die lieve, fijne man. Wat voor zin heeft het allemaal dat ik nu helemaal alleen verder moet? Wij hebben heel lieve en fijne kinderen die mij goed op-vangen, maar ook zij moeten door en kunnen mij niet altijd vergezellen. Mijn vriendinnen zijn ook heel aar-dig, maar zij hebben makkelijk praten: zij hebben hun partner nog. En dan laten zij zich zo vaak negatief over hen uit. Ik zeg dan vaak: geniet van elkaar, want voor je het in de gaten hebt sta je er helemaal alleen voor. Naar de buitenwereld toe sla ik mij er wel door heen hoor, maar als ik alleen ben dan jank ik heel wat af. Wij hadden nog zulke fijne plannen. Zo zouden wij vol-gende maand nog naar Italië zijn gegaan. Waarom?

Waarom hij, waarom ik niet?’ HET ligt voor de hand dat ik nu op de gebruikelijke manier begrip probeer te tonen. Dat doe ik niet. Althans, niet op de gangbare manier. Als je de vorige hoofdstukken hebt gelezen en begrepen dan weet je dat dit alleen maar het verdriet

DE ALLEENSTAANDE IN DE ROUW

153

zou bevestigen. Daar word jij dus absoluut niet door geholpen. De mensen om je heen bedoelen het werkelijk goed, maar zijn zich absoluut niet bewust dat zij juist met medelijden jouw lijden bevestigen. Daarom wil ik je graag uitnodigen om mijn gedachten te volgen en daardoor wil ik je inspireren om eens van een andere kant tegen deze situatie aan te kijken.

oe k

Ieder mens is ooit geboren en zal ooit sterven. Dit zijn de twee enige zekerheden van het bestaan. Geboren worden is het eerste wat je doet en dood gaan het allerlaatste. Dat kan vroeg zijn of laat, maar ooit sterft iedereen.

Eb

De tijd tussen geboorte en sterven kunnen wij van alles en nog wat doen. Je bent het gelukkigst als je deze tijd benut om jezelf zo goed mogelijk te ontplooien. Vol-ledige ontplooiing van zowel je fysieke lichaam als van je geest en van je ziel. Als baby heb je deze drang al en die maakt een onlosmakelijk deel van jou uit tot het moment dat je doodgaat. Je wilt gezond zijn; je wilt je verdiepen in de onderwerpen van je interesses en ware liefde uitdragen. Je bent enorm bevoorrecht als je je hiervan bewust bent. Velen worden zich hier nooit van bewust. Zij leven hun leven en staan nauwelijks stil bij alles wat hun overkomt. Voor jou geldt dit niet, want jij hebt dit boek in handen. Het kan zijn dat jij je hiervan al bewust was toen

DEEL 2: DE PRAKTIJK

154

jullie nog samen waren. Het kan ook zijn dat jij hier helemaal geen notie van had. Voel je niet schuldig, maak je niet ongerust: het maakt helemaal niets uit, want dat is allemaal voorbij. Jij zit nu hier met dit boek in je hand en al het andere is even niet relevant.

oe k

Ook nu heb jij diep van binnen een drang om jezelf te ontplooien. Ook nu wil jij diep van binnen stoppen met rouwen. Jij wilt diep van binnen helemaal niet rouwen, jij wilt verder gaan met je leven. Het is heel natuurlijk dat jij die ander mist. Jullie hebben in de loop van jullie samenzijn een gedragspatroon ontwikkeld dat op elkaar is afgestemd. Als de een dit zei, dan wist de ander wat ermee werd bedoeld. Deed de ander iets op een bepaalde manier dan wist de een wat van hem werd verlangd.

Eb

Het is het gemis aan deze alledaagse dingen die nu niet meer gaan zoals jij gewend was dat ze gingen. Duizenden kleine en minder kleine gebeurtenissen komen, nu jij alleen verder gaat, in een heel ander daglicht te staan. Dat vergt aanpassing, dat vergt veranderen, veel veranderen. Elk mens lijkt een natuurlijke weerstand tegen verandering te hebben en zeker als je door het ontvallen van een geliefde tot die ingrijpende verandering wordt gedwongen. Het is volkomen natuurlijk dat je enige tijd nodig hebt om aan die ingrijpende verandering te wennen. Om je daaraan aan te passen.


155

Het leven is een opeenvolging van gebeurtenissen. Sommige gebeurtenissen kun je beïnvloeden anderen niet. Als je erop vertrouwt en gelooft dat ook jij een onderdeel van het universum bent en de natuur niets dan goeds met je voorheeft, waarom zou het dan de bedoeling zijn dat een gebeurtenis die jij niet kunt beïnvloeden jou ongelukkig maakt? Dat kan toch niet de bedoeling zijn? Oké, je bent enige tijd uit het lood geslagen, maar dat mag gerust ophouden.

oe k

De gebeurtenis op zich bepaalt niet of iemand al of niet gelukkig is, neen, de manier waarop op die gebeurtenis wordt gereageerd. Een zeiler zou zeggen: je kunt de windrichting niet be-invloeden, maar jij kunt je zeilen wel bijstellen en dat geldt ook nu.

Eb

Laat je niet verleiden tot de gedachte dat er een god is die vindt dat jij nu even af moet zien. Als er al een god is dan wil hij dat ook jij je volledig ontplooit. Dat jij je blijft ontplooien, ook al mis je nu je vaste kameraad. Kwel jezelf ook niet met misplaatste schuldgevoelens als had ik maar dit of had ik maar dat... enzovoorts. Het heeft totaal geen zin omdat het voorbij is. Je kunt niet in het verleden handelen. Besef dat je alleen nu kunt handelen en daar is het NU tijd voor. Maak jezelf eens los van je verdriet.

DEEL 2: DE PRAKTIJK

156

Denk eens even niet aan wat andere mensen mogelijk denken of van je verlangen, maar kijk eens wat of jij zelf wilt. Bepaal nu eens wat of jij, gegeven de situatie van dit moment, werkelijk wilt. Lees de eerste hoofdstukken nog eens door. Ook voor jou geldt dat jij tot in detail uit kunt werken wat of jij werkelijk diep van binnen in deze nieuwe situatie wilt. Ook jij kunt hier naar handelen. Wees dankbaar voor alles wat je hebt en hier horen ook de mooie herinneringen bij.

oe k

Besef dat anderen je niet gelukkig kunnen maken. De enige die die kracht heeft ben jij. Dus gebruik die kracht! Vaak zie je dat anderen voor zichzelf een beeld hebben ontwikkeld zoals jij je in jouw omstandigheden zou moeten gedragen.

Eb

Geen enkel mens heeft het recht om een ander iets voor te schrijven of af te dwingen. Dit geldt ook in jouw situatie. Hoe goed hun zorgen ook bedoeld zijn, zij helpen je daar niet werkelijk mee verder. Als jij precies hebt bepaald wat jij wilt, dan komt bij jou vanzelf de creativiteit naar boven om dat ook daad-werkelijk te realiseren. En als jij dan vindt dat ande-ren je daar bij kunnen helpen, dan kun je hun dat vragen. De dood van een naaste of geliefde stopt je drang tot maximale ontplooiing niet. Die drang stopt pas op het moment dat jij zelf sterft. Dus sta die na-tuurlijke drang toe en haal uit je leven wat er in zit en dat is veel meer dan je in eerste instantie denkt.


Eb

oe k

Wees gelukkig!

157

oe k

Eb

158

159

Samenvatting Wij zijn allemaal onderdeel van een groter, natuurlijk geheel. De natuur, het universum, of zoals je wilt god, heeft het allerbeste met ons voor. Het enige wat wij hoeven te doen is in pas met de natuur gaan lopen. Denken is de enige kracht die ons daartoe in staat stelt.

oe k

Besteed daarom veel tijd om in detail uit te werken wat of je werkelijk diep van binnen wilt. Besef daarbij dat jij niets werkelijk kunt willen waartoe jij niet in staat zou zijn. Wees daarom niet te bescheiden en denk groots.

Eb

Gedraag je naar hetgeen je wilt. Wil je een andere baan, verander dan niet te plotseling. Ook in je bestaande situatie kun jij al veel doorvoeren van wat jij wilt. Dit is de voorbereiding op de toekomst. Ontwikkel de overtuiging dat ook jij succesvol kunt zijn, dat ook jij kunt realiseren wat je wilt en de hier aan-gereikte methode zal je daarbij helpen. Vermijd elke vorm van negativiteit. Houd vast aan wat je wilt en laat je niet tot negativiteit verleiden. Praat niet slecht over anderen en geef hun meer aan waarde dan jij van hen ontvangt. Wees creatief in plaats van competitief.

160


Gebruik je tijd goed en maak zo van iedere dag een dag die je optimaal hebt benut en waarop je alles efficiënt hebt uitgevoerd. Wees dankbaar voor alles wat je bent, wat je bezit en wat je al gerealiseerd hebt. Ontwikkel deze dankbaarheid verder voor alles wat is.

oe k

Is het allemaal zo eenvoudig? Ja, wat anderen ook beweren: het is zo eenvoudig! De uitdaging zit hem in het gericht, zuiver en bovenal bewust denken. Dat is niet makkelijk, maar het is zeker te doen. Trek het je niet aan als anderen zeggen dat het niet mogelijk is: handel ernaar en jij zult succesvol zijn. Pas als je zo hebt gehandeld en je bent niet succesvol, pas dan heb je recht van spreken, maar dat zal niet gebeuren.

Eb

Ben je daarentegen wel succesvol dan zul jij mensen aantrekken die ook van jou willen vernemen hoe zij kunnen handelen om werkelijk gelukkig te worden. Inspireer hen zoals ook jij geïnspireerd bent. En hoe je weet of je goed zit? Denk aan het blaadje dat midden op de altijd maar doorstromende beek drijft. Het meandert met de beek mee. Het botst niet tegen de rotsen aan de zijkant. Het komt niet vast te zitten om pas weer los te komen als het water stijgt. Het wordt niet in een draaikolk getrokken. Neen, het blaadje drijft heerlijk mee in het midden van het beekje. Als je je als dat blaadje voelt, zit je goed. Veel moed, succes en wijsheid.

161

Eb

oe k

Wees gelukkig!

162


Post Scriptum 'Waarom elke discussie over de inhoud van dit boek volkomen zinloos is.' Zo’n zin als hiervoor kan een gevoel van afkeer oproe-pen. Dat zou ik jammer vinden.

oe k

Probeer dat gevoel niet te versterken en neem alstublieft de moeite om even verder te lezen. Dit boek wil de mensen die denken, geloven en/of hopen dat het leven mooier kan zijn en meer te bieden heeft dan hun huidig leven, helpen om dat ook waar te maken.

Eb

Want veranderen zul je alleen doen als je zelf het voordeel van een verandering ziet. Zolang je niet ziet dat een verandering jou voordeel oplevert zul je niet veranderen. Sommige mensen voelen zich op de trein van het leven, al of niet bewust, gelukkig en zijn volkomen tevreden. Zij ontplooien zich en voelen zich vrij. Zo wil iedereen zich graag voelen. Als dit voor jou geldt, geef dit boek dan aan iemand die je dit ook toewenst. Het er over praten heeft geen zin, want de kans is groot dat je daarmee alleen jouw eigen geluk onder-

POST SCRIPTUM

163

streept en dat is niet wat je wilt. Je gunt dit juist die ander. Ook kun je bij de ander een verwachting wekken die misschien niet of anders uitkomt. Dus geef hem of haar gewoon dit boek, zonder commentaar. Hij of zij bepaalt dan zelf wel of en in welke mate zij hun leven willen veranderen. Na het lezen kan het zo maar gebeuren dat je inzichten ontwikkelt die jouw leven veraangenamen. Die je helpen om nu eens te stoppen met het tegen de stroom in te roeien en je eindelijk in staat stellen om eens met de wind mee te zeilen.

oe k

Een boek waarvan de inhoud voor jou het begin is van een reeks gewenste veranderingen.

Eb

Het eerste dominosteentje op de weg naar ontplooiing. Als dat met dit boek wordt bereikt, dan voldoet het aan het doel: jouw leven veraangenamen en een inspiratiebron zijn voor individueel succes. Die verandering is jouw verandering. Daarover discussiëren heeft geen zin, want het is jouw beleving en die is uniek. Vervolgens kan ook jij dit boek doorgeven aan iemand die je ook het beste toewenst. Dit boek bestaat uit twee delen. Elk deel kan afzonderlijk worden gelezen en heeft een eigen doel.Het eer-ste deel behandelt de theorie. Deze theorie is niet verzonnen, het is het resultaat van eeuwen studie en ervaring van grote denkers en mystici. Pas juist toe wat hier wordt uitgelegd en lukt het je niet te rea-

164


liseren wat je wilt, dan ben jij de eerste die heeft aangetoond dat deze aanpak niet werkt. En dan is er een deel waarin een aantal praktische, herkenbare situaties worden besproken. Is zo’n situatie voor jou van toepassing dan kun je daar direct voordeel uithalen, maar wellicht zet het je ook aan het denken, zodat jij de techniek mede aan de hand van dit voorbeeld op jouw eigen situatie toe kunt passen.

oe k

Door hierover te discussiëren vorm je je een mening die jouw objectiviteit belemmert en daardoor verkleint de kans dat je er jouw eigen voordeel, ook in de toekomst, mee opdoet.

Eb

Zelfs als geen enkel onderdeel uit dit boek jou aanspreekt heeft discussie geen zin. Hooguit wil je jouw opvatting bevestigd zien, maar wat voor voordeel heeft dat voor jou? In dat geval is discussie een strijd. Een strijd met jouw onzekerheid of je het wel juist ziet. Want wees eerlijk: over de kleur rood discussieer jij toch ook niet? Een strijd die voortkomt uit de behoef-te aan competitie en onzekerheid leidt nergens anders toe dan naar het onderstrepen van jouw ego. Als jij op dit moment niets in dit boek ziet dan is dat goed. Daarvoor is de mening van een ander totaal niet belangrijk. In dit geval moet je het boek niet weggeven. Legt het apart, wellicht dat je er ooit anders over denkt en dan komt het vanzelf wel weer tevoorschijn. De kans dat het jou later wel aan zou kunnen spreken wordt vergroot als je jezelf in het verleden geen negatief standpunt daarover hebt gevormd.

POST SCRIPTUM

165

Een andere reden om dit boek - als het je (nog) niet aanspreekt - niet aan anderen weg te geven is dat je niet iets aan mensen die jou lief zijn geeft wat je zelf (nog?) niet wilt hebben! Ik hoop dat je nu begrijpt waarom ik zeg dat discussie over dit boek zinloos is. Dat je jezelf en anderen daar-door eerder tekort doet dan ermee helpt. Maar uiter-aard doe je wat je zelf wilt.

oe k

Ten slotte nog een laatste opmerking. Velen lezen boe-ken als deze, de een na de ander. Zij bezoeken lezing na lezing waar dit gedachtegoed wordt verkondigd. Zij volgen de ene workshop na de ander en hebben zo in-middels héél veel kennis vergaard. Ik zou hun op het hart willen drukken te stoppen met lezen en te stop-pen met het volgen van lezingen en de daardoor vrijgekomen tijd benutten door te doen! Door te ervaren!

Eb

Door kennis om te zetten in weten.

Je hoeft nergens bang voor te zijn: het resultaat is altijd goed! Het is willen, denken en doen; en dat laatste moet je zeker niet nalaten. Ik wens jou van harte veel geluk, harmonie, moed en wijsheid toe. Jos Roskam


Eb

oe k

166

Eb

oe k

POST SCRIPTUM

167

Ik ben een eikel, jij bent een eikel: bloei op! E-boek

Recommend Documents