IGNALEMENT >>WEEGBRANCHE MAATSCHAPPELIJK BELANGRIJK MET DEGELIJKE MENSEN

IGNALEMEN

2

11e jaargang

juni 2002

>>WEEGBRANCHE ’MAATSCHAPPELIJK BELANGRIJK MET DEGELIJKE MENSEN’<<

EEN INTERVIEW

Te circuleren aan:

Retour aan:

PAGINA 1

INTERVIEW

PAGINA 4

REGELGEVING & ARBEIDSMARKT

PAGINA 6

LECAL SERVICES

PAGINA 7

CONJUNCTUURINFORMATIE

PAGINA 12

FEDERATIENIEUWS

PAGINA 18

HET INSTRUMENT 2002

PAGINA 24

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

PAGINA 27

SENSOR TECHNOLOGIECLUB

PAGINA 30

DEVELOPMENT CLUB

PAGINA 31

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

PAGINA 35

STEP-NIEUWS

PAGINA 36

WEEGINSTRUMENTEN

PAGINA 37

LABORATORIUM TECHNOLOGIE

PAGINA 40

MEDISCHE TECHNOLOGIE

PAGINA 43

INFO, AGENDA

Interview

Weegbranche ’maatschappelijk belangrijk met degelijke mensen’ Op 1 maart 1977 werd te Roosendaal een bedrijf opgericht, PENKO Engineering BV. Inmiddels een bedrijf met 35 medewerkers en gevestigd in Veenendaal. Vincent van der Wel, al 25 jaar directeur, nu ook voorzitter van VLW binnen FHI. Een Interview. Vincent van der Wel

Wat is het verband tussen uw functie bij Penko en bij FHI/VLW?

pen van de branche deel zouden nemen. Zo hebben we laboratorium

”Bij Penko ben ik Algemeen Directeur. Ik richt me met name op de

weegschalen, de niet automatische weegschalen (winkelweegschalen), de

verkoop. Daarnaast zijn er binnen Penko uiteraard andere mensen die

automaten en natuurlijk de grove weging. Uit deze vier sectoren is het

zich bezig houden met de productie en de ontwikkeling. De verkoop

ook huidige bestuur gevormd, met als verschil dat de grove weging bij

heeft ook een stukje ijkwettelijke zaken in zijn takenpakket. Dat is

automaten is geschoven. Vervolgens is precies 10 jaar geleden de VLW

binnen Penko ook het grote raakvlak met de vereniging VLW en het

opgericht, dus in 1992. Toen ging het platform samen met de vereniging

Nederlandse Meetinstituut (NMi). Een eigenaardigheid van de weeg-

VWI, die bij FME was aangesloten. Bij VWI ontstond het probleem dat

branche is dat de wetgever zich er altijd mee bemoeide.”

er steeds minder leden waren, dus een aansluiting bij VLW (toen nog het platform) was een logische stap.

”Binnen FHI bent u inmiddels voorzitter van VLW”? ”Ja, sinds maart dit jaar. Voor die tijd was Willem Kool voorzitter en ik

Binnen het platform drong tegelijkertijd door, dat de ijkwet in de nabije

secretaris. Nu is Willem Kool secretaris. Wij voerden dus een stoelendans

toekomst Europees vastgesteld zou worden. Met het IJkwezen/ NMi zou

uit.

alleen over de uitvoering overlegd kunnen worden. Als Nederlandse club

Ons bedrijf is lid van de branche Industriële Automatisering en van

leg je in Europees verband weinig gewicht in de schaal. Vandaar dat het

VLW. Verder vertegenwoordig ik VLW in de tentoonstellingscommissie

platform aansluiting zocht bij de Europese vereniging CECIP. Deze

voor de beurs HET Instrument. VLW is weliswaar aangesloten bij FHI,

accepteert per land een delegatie, die VWI toen verzorgde.

maar desondanks een volledig zelfstandige vereniging. In hoofdzaak worden alleen de secretariële en boekhoudkundige taken van VLW

Eigenlijk is er nog een korte periode geweest waarin twee keer vergaderd

uitbesteed aan FHI. Daarnaast kunnen we ook gebruik maken van de

werd, voor het internationaal overleg bij FME en nationaal via FHI. Dit

ballotagecommissies van FHI, maar dat heeft VLW nooit gedaan. Wij

werd uiteraard te gek, zodat unaniem is besloten dit in één vergadering

denken als bestuur mans genoeg te zijn om dit zelf te doen!”

te schuiven. Om lid te kunnen worden van de Europese vereniging CECIP, was het nodig als rechtspersoon op te treden. Zowel de leden van

Sinds wanneer bent u actief binnen de vereniging VLW, en

het platform als die van VWI zijn vervolgens lid van de Vereniging VLW

ook lid van de vereniging?”

geworden en de relatie met FME werd opgeheven. Op deze wijze is

”Ik ben lid vanaf de allereerste dag.”

uiteindelijk VLW ontstaan. Na overleg kozen wij voor FHI als backoffice.”

”Weet u nog wanneer dat was?” ”O jee, dan moet ik eigenlijk in mijn papieren duiken. Wij zijn begon-

”Sinds kort bent u voorzitter van de vereniging VLW. U heeft

nen als een overlegplatform. Dit was een initiatief van het toenmalige

een aantal doelstellingen, één daarvan is om het aantal lid-

ijkwezen. Het organiseren daarvan besteedde men uit aan het toenma-

bedrijven te laten groeien. Wat zijn de overige doelstellingen?”

lige ’Het Instrument’. Ik ben nog bij de oprichtingsvergadering geweest.

”De eerste doelstelling is nog niet bereikt. Het is ook een beetje kort dag

Maar op een gegeven moment ontstond de wens om wat meer tegen-

om vanaf maart direct al veel nieuwe lidbedrijven te werven. Wel is het

wicht vanuit de branche te geven. Alles werd op dat ogenblik nog gedo-

duidelijk dat er een actieve werving zal gaan plaatsvinden door middel

mineerd door het IJkwezen (later NMi).

van mailings. Nog niet alle bedrijven die aan weegtechniek doen zijn lid

Er is gezegd: ”wij willen ook dat de branche wat inbreng krijgt”. Daarom

van onze vereniging. Dat is wel ons streven.

is toen een agendacommissie opgericht. Dat was een voorstel van de

Daarnaast moeten we als vereniging meer ruchtbaarheid geven aan het

heer Dooper, in die dagen de directeur van ’het Instrument’.

vak weegtechniek en het maatschappelijk belang daarvan.”

Dat

gebeurde omstreeks 1985 dacht ik. Het idee was dat de vier bloedgroe-

Signalement juni 2002

2

Interview

”Wat zijn die maatschappelijke belangen dan, wat moet ik

”Wat is voor VLW de toegevoegde waarde van FHI?”

me daar bij voorstellen?”

”FHI is uiteraard een ondersteuning op verschillende gebieden. Wij

”Over het algemeen zijn de mogelijkheden van weegtechniek en alles

maken bijvoorbeeld gebruik van de juridische afdeling van FHI. Daar zit

wat ermee gedaan word, inderdaad te weinig bekend bij het grote

een behoorlijke back-up voor ons. Het bureau verzorgt al ons schrijf-

publiek. Enkele maatschappelijke belangen zijn: een goede weegschaal

werk, de post en dergelijke. En natuurlijk beheert het bureau onze

zorgt voor een stuk eerlijkheid in de handel. Een goede weegschaal is nu

gelden.”

eenmaal de beste garantie dat een kilo suiker inderdaad een kilo suiker is en dat in een fles limonade ook een liter zit, of te wel een kilo. Maar het

”Dus voornamelijk een stuk backoffice waar u als VLW veel

gebeurt op veel meer gebieden, denkt u bijvoorbeeld aan de belasting-

gebruik van maakt?”

heffingen. Iedere auto wordt een keer op een weegbrug gereden om het

”Ja, dat is eigenlijk ook de reden waarom we 10 jaar geleden voor FHI

juiste gewicht te bepalen en in verband met de wegenbelasting. Denkt u

gekozen hebben”

ook maar eens aan wat de politie doet langs de wegen, het controleren van de vrachtwagens op de asbelasting. Dit houdt verband met een stuk

”Zijn er nog verbeterpunten voor FHI ten opzichte van VLW?”

veiligheid. In de ziekenhuizen vormt het gewicht van de patiënt nog

”Nou, die vraag stelt u eigenlijk op het juiste moment. Vijf jaar geleden

steeds als een heel belangrijk gegeven voor de diagnostiek. Dat zijn stuk

had ik deze vraag heel anders beantwoord. Maar sinds mevrouw De

voor stuk behoorlijke maatschappelijke belangen.”

Kleijn de honneurs voor FHI bij VLW waarneemt zijn we erg tevreden. Wij worden eerder achter de vodden gezeten dan andersom. Dat was

”Wanneer we nu naar deze maatschappelijke belangen kijken,

vroeger wel anders. Toen werden we echt grondig verwaarloosd en voel-

hoe ziet dan de toekomst voor de VLW bedrijven eruit.

den wij ons het vijfde wiel aan de wagen. Wat voor onze leden ook

Bedreigingen, Kansen?”

belangrijk is, dat we de laatste jaren in het verenigingsorgaan Het

Kansen, zijn er uiteraard. Op het moment dat beter bekend is wat er

Signalement genoemd worden. Dit zorgt voor een extra binding van de

allemaal kan denk ik dat je vanzelf, door hierop in te spelen, groei van de

leden met de vereniging.”

markt kunt verwachten. Hierop moet je als bestuur van VLW in spelen. Wij maken ook gebruik van de diensten van FHI. FHI organiseert

”Waarom heeft de VLW een aparte status binnen FHI?”

bijvoorbeeld beurzen met seminars en de bijbehorende persconferenties.

”Dat ligt vast in de statuten van de FHI. De FHI kent 4 branches, IA, IE,

Hier nemen wij aan deel en dragen, waar mogelijk, bij.

LT, MT en niet meer. Wij konden dus geen volwaardig lid worden, alleen

Ook zijn, dankzij FHI, onze contacten met het Ministerie van

een b-vereniging zoals dat heet. Deze keuze bepaalde absoluut FHI en

Economische Zaken verbeterd.

niet VLW. Wij waren graag een aparte branche geworden. Onze leden

Bedreigingen zijn er ook. Ik refereer aan het verhaal van professor M.

zitten namelijk niet alleen in de industriële automatisering hoek, maar

Kochsiek tijdens het, door onze vereniging georganiseerde, Assemblée

ook in de laboratorium en medische sector.”

Général van CECIP van dit jaar: de stappen die de World Trade Organisation zet om wereldwijd de technische belemmeringen in de

”Typering van Het ideale VLW bedrijf?”

internationale handel weg te nemen. Voor de zwakke broeders onder ons

”Dat is erg moeilijk te zeggen want daarvoor zijn onze leden te divers.”

vormt dit een bedreiging, maar daarnaast voor de sterkere is dit weer een

Als ik dan toch iets moet typeren dan zou ik zeggen: professioneel en

kans. Er gaan op dat moment overal markten open.

met kennis van zaken. Het zijn allemaal nette en degelijke mensen (dat

Hetzelfde geldt uiteraard voor de technische ontwikkelingen. Aan dege-

kan ook niet anders binnen zo’n secuur vak).

nen, die daar tijdig op inspringen, biedt dit een kans. Voor hen, die

Al onze leden zijn aardig, zij gedragen zich correct, betalen rekeningen

achter de muziek aanlopen, vormt het een bedreiging. Dit zijn natuurlijk

op tijd en doen niet mee aan de negatieve hype van tegenwoordig met

de hoofdkenmerken van de vrije markt economie.

wanbetaling en dergelijke.”

Een ding, wat wij als VLW nooit gedaan hebben en waar wij ons verre van houden is Kartelvorming (het afschermen van de markt). Daar zijn we als vereniging tegen.

3


Regelgeving Regelgeving en en arbeidsmarkt arbeidsmarkt

Aanpassing wettelijk minimumloon per 1 juli 2002 Per 1 juli 2002 worden de nieuwe staffels voor het wettelijk minimumloon van kracht. Bij een kortere arbeidstijd is het minimumloon naar evenredigheid lager.

Leeftijd

Percentage

Per maand

Per week

Per dag

23 jaar

100

1231,80

284,25

56,85

22 jaar

85

1047,05

241,65

48,33

21 jaar

72,5

839,05

206,10

41,22

20 jaar

61,5

757,55

174,80

34,96

19 jaar

52,5

646,70

149,25

29,85

18 jaar

45,5

560,45

129,35

25,87

17 jaar

39,5

486,55

112,30

22,46

16 jaar

34,5

424,95

98,05

19,61

15 jaar

30

369,55

85,30

17,06

Sinds half mei heeft het Ministerie van Economische Zaken een speciale

Uitzonderingen op meldingsplicht persoonsgegevens

website in het leven geroepen voor bedrijven. Deze website geeft een

Enige tijd geleden is de nieuwe wet Bescherming Persoonsgegevens in

overzicht van de bestaande subsidieregelingen en probeert de mogelijk

werking getreden. In beginsel geldt op basis hiervan voor de verwerking

voor uw onderneming van belang zijnde subsidies in kaart te brengen.

van persoonsgegevens een wettelijke meldingsplicht bij het College

Aan de hand van een aantal bedrijfsgegevens die u kunt invullen,

Bescherming Persoonsgegevens.

Overzicht subsidies

worden de voor uw bedrijf relevante subsidieregelingen weergegeven. Deze informatie vindt u op www.subsidieshop.nl.

Onlangs is echter een Handreiking Vrijstellingsbesluit vastgesteld waarin uitzonderingen op deze wettelijke meldingsplicht worden vastgesteld. Met behulp van deze Handreiking Vrijstellingsbesluit kunt u beoordelen of een verwerking van persoonsgegevens is vrijgesteld van de wettelijke meldingsplicht bij het College Bescherming Persoonsgegevens of bij de functionaris voor de gegevensbescherming. Het Vrijstellingsbesluit heeft onder andere betrekking op de volgende soorten registraties en registrerende instanties: • verenigingen, stichtingen en publiekrechtelijke organisaties • genootschappen op geestelijke grondslag

Vereenzelviging fiscaal en sociaal verzekeringsloon

• sollicitanten

Recent is het wetsvoorstel aansluitingswet administratieve lastenverlich-

• salarisadministratie

ting en vereenvoudiging in de sociale verzekeringen (WALVIS) naar de

• abonnementen

Tweede Kamer gestuurd. Deze wet beoogt een vereenvoudiging van de

• debiteuren en crediteuren

sociale verzekeringswetten en een verlichting van de administratieve

Onder de in het vrijstellingsbesluit genoemde voorwaarden hoeven

lasten voor zowel burger als Belastingdienst te bewerkstelligen. De

dergelijke registraties niet te worden aangemeld bij de Registratiekamer

begrippen uitkeringsloon en premieloon worden samengevoegd tot het

of een functionaris.

nieuwe sociale verzekeringsloon. Doel is een lastenverlichting van E 186

Meer informatie kunt u vinden op de website van de Registratiekamer,

miljoen te realiseren.

www.registratiekamer.nl


4

• uitzendkrachten • personeelsadministratie

Regelgeving en arbeidsmarkt

Nieuw wettelijk erfrecht op 1 januari 2003 in werking De Eerste Kamer heeft in april een aantal wetsvoorstellen inzake

wordt bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot. Het nieuwe

wijziging van het erfrecht aangenomen. Met de afronding van de

wettelijke stelsel legt in de wet vast wat naar huidig recht alleen bij

verschillenden wetsvoorstellen van minister Korthals van Justitie komt

testament is te regelen.

een nieuw wettelijk erfrecht tot stand. De wet zal op 1 januari 2003 in werking treden. Met de aanvaarding van

WILSRECHTEN

de ’bezemwet’ zijn verdere verbeteringen, verduidelijkingen en technische

Kinderen krijgen in bijzondere gevallen, zoals bij hertrouwen van hun

aanpassingen tot stand gekomen. Met de aanvaarding van het nieuwe

vader of moeder of als de kans bestaat dat goederen naar de stieffamilie

erfrecht komt een einde aan de 50 jaar durende discussie hierover.

gaan, de mogelijkheid goederen in eigendom te krijgen. De kinderen kunnen dit zogenoemde wilsrecht uitoefenen tot maximaal het bedrag

POSITIE

VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT

dat hun geldvordering waard is.

Het nieuwe versterf-erfrecht - het recht dat geldt als er geen testament

De langstlevende echtgeno(o)t(e) houdt vervolgens het vruchtgebruik

gemaakt is - versterkt de positie van de zogeheten langstlevende echt-

van de goederen. Als de kinderen geen gebruik hebben gemaakt van het

geno(o)t(e). Als na de dood van de erflater zijn echtgenoot en een of

wilsrecht tijdens het leven van de langstlevende echtgenoot kunnen de

meer van zijn kinderen overblijven, zijn zij samen de erfgenamen. De

kinderen nog een wilsrecht uitoefenen. Bij het overlijden van hun

echtgenoot verkrijgt de goederen van de nalatenschap. De kinderen

langstlevende ouder kunnen zij voldoening van hun geldvordering in

krijgen een geldvordering ter waarde van hun erfdeel, die pas opeisbaar

goederen vragen.

Schaars hoger personeel straks sneller naar Nederland

Kortdurend zorgverlof

Minister Vermeend heeft voorgesteld een spoedloket in te richten waar-

te verlenen aan personen die dicht bij hem staan (bij deeltijddienst-

door hoogopgeleid personeel van buiten de Europese Unie in Nederland

verband naar rato). Hij hoeft deze dagen niet aaneengesloten op te

sneller aan het werk kan. Werkgevers moeten binnen twee weken zowel

nemen.

een verblijfs- als werkvergunning kunnen krijgen.

De werknemer meldt in beginsel vooraf aan de werkgever dat hij

Voorwaarde is dat de werknemer minimaal E 50.000 moet gaan verdie-

gebruik wil maken van dit verlof, met opgave van de reden en de duur.

nen en maximaal 4,5 jaar blijft. De betrokkenen hoeven nog niet in

Het verlof gaat in principe in op het moment dat de werknemer hiervan

dienst te zijn van het aanvragende bedrijf. De eis van adverteren om aan

melding maakt. De werkgever kan een verzoek slechts afwijzen wegens

te tonen dat er in de Europese Unie niemand is die de functie kan

”zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen”. Bij afwijzing van het

vervullen komt te vervallen. Met name grote multinationals hebben

verzoek moet de werkgever dit onmiddellijk aan de werknemer melden.

gelobbyd voor dit wetsvoorstel.

Gedurende dit verlof wordt 70% van het laatst verdiende loon door-

De werknemer heeft per jaar recht op maximaal 10 dagen verlof om zorg

betaald. Kortdurend zorgverlof is bedoeld om naaste familieleden te verzorgen

Wijziging ziektewet

bij ziekte namelijk:

De Ziektewet zal binnenkort wijzigen voor wat

• echtgenoot, geregistreerde partner of de persoon met wie de werkne-

betreft het eigen risico van de werkgever. De mogelijkheid ontstaat dat werkgevers het eigen risico dragen voor het uitkeren van ziektegeld aan werknemers voor wie geen

mer ongehuwd samenwoont (m/v) • een inwonend kind van werknemer of van de echtgenoot/geregistreerd partner of van de persoon met wie hij samenwoont

(volledige) loondoorbetalingsplicht geldt zoals freelancers, oproep- en

• een pleegkind

uitzendkrachten.

• eigen ouders van de werknemer

Sinds de Ziektewet is geprivatiseerd, vallen deze groepen onder de vangnetvoorziening, waarvoor premies worden betaald.

Informatie over verlofregelingen kunt u vinden op www.verlofwijzer.nl

5


Legal Services

Wanneer zijn algemene voorwaarden toepasselijk? Medio vorig jaar werd in deze rubriek reeds een instructie voor het gebruik van algemene voorwaarden in het Signalement vermeld. Gezien het belang hiervan en als gevolg van recente jurisprudentie van de Hoge Raad hierbij nogmaals aandacht voor het ”juiste” gebruik van algemene voorwaarden.

Volgens recente jurisprudentie van de Hoge Raad is van belang of terhandstelling (toezending of overhandiging) van de voorwaarden bij het sluiten van de overeenkomst redelijkerwijs mogelijk is of niet. De Hoge Raad heeft de afgelopen tijd in enkele uitspraken duidelijkheid geboden en stricte eisen gesteld. Algemene voorwaarden moeten worden aanvaard om deel uit te maken van het contract. Niet is bepalend of de andere partij de voorwaarden inhoudelijk kent; dan zou er immers slechts een beroep op kunnen worden gedaan als ze zijn gelezen. Essentieel is of u de wederpartij een redelijke mogelijkheid hebt geboden om kennis te nemen van de door uw bedrijf gehanteerde algemene voorwaarden.

Volgens een uitspraak van de Hoge Raad geldt dit ook indien een

Dit betekent dat de voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeen-

aanbod volgt op een uitnodiging tot het doen van een aanbod. Indien

komst ter hand moeten worden gesteld. Als dit redelijkerwijs niet moge-

een klant dus schriftelijk, onder verwijzing naar haar voorwaarden, u

lijk is, moet voor het sluiten van de overeenkomst bekend worden

verzoekt een aanbieding te doen, zijn daarmee de voorwaarden van de

gemaakt dat de voorwaarden gedeponeerd zijn en ter inzage liggen bij

klant van toepassing aangezien zij als eerste naar haar voorwaarden heeft

een griffie van het gerecht of bij de kamer van koophandel.

verwezen, tenzij u deze uitdrukkelijk afwijst!

Als geen redelijke mogelijkheid is geboden, zijn de voorwaarden vernietigbaar en daarmee niet van toepassing. Deze stelling biedt al jaren stof

De uitleg van de Hoge Raad staat op gespannen voet met de commer-

voor discussie binnen het bedrijfsleven.

ciële belangen van professionele partijen in de handel. Deze uitspraken hebben tot vele verontwaardigde reacties geleid vanuit advocatuur en

De Hoge Raad bepaalde onlangs dat slechts zelden mag worden aange-

bedrijfsleven maar dienen vooralsnog te worden gevolgd in de praktijk.

nomen dat er geen redelijke mogelijkheid bestaat om kennis te nemen van de voorwaarden. Het achterwege laten van toezending van voor-

Concluderend kan worden gesteld dat om er zeker van te zijn dat u zich

waarden is slechts toegestaan als partijen regelmatig gelijksoortige over-

in geval van een geschil op de algemene voorwaarden kan beroepen, u

eenkomsten sluiten, terwijl de eerste keer dat partijen zaken deden al

de volledige tekst van de algemene voorwaarden altijd voor of bij het

voorwaarden ter hand zijn gesteld. Van belang is of de omstandigheden

sluiten van de overeenkomst ter hand dient te stellen aan de afnemer, bij

van het geval terhandstelling niet mogelijk maken. Dit wordt dus niet

voorkeur schriftelijk, maar ook toezending per e-mail kan een prakti-

snel aangenomen.

sche oplossing zijn. De kans is groot dat enkel verwijzing naar de algemene voorwaarden op

Wiens voorwaarden zijn van toepassing (”battle of forms”) ?

uw offerte of opdrachtbevestiging, zonder toezending daarvan, niet

In beginsel geldt dat indien aanbod en aanvaarding naar verschillende

toereikend wordt geacht indien een Nederlandse rechter daarover zijn

voorwaarden verwijzen, aan de tweede verwijzing geen werking meer

oordeel zal vellen.

toekomt. Als u niet kan instemmen met de voorwaarden van de klant, dient u deze voorwaarden nog vóór het sluiten van de overeenkomst van

Door tijdige toezending kunt u achteraf aantonen dat de wederpartij

de hand te wijze, bij voorkeur uitdrukkelijk en schriftelijk. De standaard-

had moeten weten en zich er daarom niet op kan beroepen dat hem

zin in de FHI-voorwaarden dat voorwaarden van de wederpartij worden

geen redelijke mogelijkheid is geboden kennis te nemen van de voor-

afgewezen, is hiertoe ontoereikend.

waarden.


6

Conjunctuurinformatie

ECONOMISCH BEELD IETS VERSLECHTERD E ECONOMISCHE GROEI 4 KWARTAAL 2001: 0,4% CONSUMENTENVERTROUWEN OPNIEUW LAGER ALGEMEEN Het economisch beeld in ons land is in april iets verslechterd. De tweede raming van de economische groei in het vierde kwartaal van 2001 is uitgekomen op 0,4%, het laagste groeicijfer sinds het eerste kwartaal van 1993. In het vierde kwartaal blijkt ook en aantal dienstverlenende bedrijfstakken te zijn getroffen door de conjuncturele teruggang. Conjunctuurtestgegevens over de dienstverlening wijzen erop dat het eerste kwartaal van 2002 versterkt doorzet. De productiedaling in de industrie is nog niet voorbij, al is hier de afname in de eerste twee maanden van dit jaar minder groot dan eind vorig jaar. Het producentenvertrouwen van industriële ondernemers laat in de eerste maanden van 2002 een herstel zien. Door de lage economische groei vermindert de BRON: CBS

spanning op de arbeidsmarkt. Dit is zichtbaar in een voortgezette daling van het aantal vacatures en een verdere afvlakking van de banengroei. Het aantal werklozen laat ook in het eerste kwartaal van dit jaar weinig verandering zien. De gezinsconsumptie stijft in januari met 1,8%. Dat is in lijn met de gemiddelde groei van vorig jaar. De daling van het consumentenvertrouwen houdt aan, in april is de vertrouwensindex vijf punten lager dan in maart. De inflatie is in maart verder gedaald, voor de derde opeenvolgende maand. Het rendement op staatsobligaties, een indicator voor de lange rente is vanaf december november vorig jaar tot medio april met 0,7%-punt gestegen naar 5,1%.

ECONOMISCHE GROEI De economische groei in ons land bedraagt in het vierde kwartaal van BRON: CBS

vorig jaar 0,4%. Het volume van de investeringen in vaste activa is in het laatst kwartaal van 2001 kleiner dan een jaar eerder. Ook bij de in- en uitvoer van goederen en diensten is sprake van een volumedaling. Alleen

CONSUMENTENVERTROUWEN

de consumptieve bestedingen door de overheid zijn flink toegenomen

Het consumentenvertrouwen is in april opnieuw gedaald. De vertrou-

(ruim drie procent). In Nederland is de consumptie de kurk waarop de

wensindex ligt vijfpunten lager dan in maart, -14. Dit is de laagste

economie blijft drijven. Dit is ook zo in de verenigde Staten (VS). In het

waarde sinds begin 1994. Vooral het oordeel van de consument over de

vierde kwartaal is het volume van de gezinsconsumptie in de VS 3,1%

economische toestand is in april beduidend negatiever dan in de voor-

groter dan een jaar eerder. Mede hierdoor is de economische groei in de

gaande maand. Zowel de verwachtingen voor de komende tijd als het

VS in het laatste kwartaal van 2001 nog uitgekomen op 0,5%. Dit is

oordeel over de afgelopen twaalf maanden vallen negatiever uit. Het

0,1%-punt lager dan de groei van de economie in de eurozone. Binnen

oordeel over het economisch klimaat is één onderdeel waaruit de indica-

het eurogebied ligt in het laatste kwartaal van 2001 de economische

tor voor het consumentenvertrouwen is opgebouwd. Het andere onder-

groei in Spanje en Frankrijk duidelijk boven het gemiddelde voor het

deel is de koopbereidheid, die net als de voorgaande drie maanden in

eurogebied.

april lager is dan de voorgaande maand. De koopbereidheid is gebaseerd

7



op het oordeel over de financiële situatie van het eigen huishouden en

indicatie over de ontwikkeling van de consumptie in februari wijzen niet

over het doen van grote aankopen. Terwijl de verwachtingen over hun

op een sterk aantrekkende groei. Het volume van de detailhandel-

financiële situatie vrijwel niet veranderen, zijn consumenten iets nega-

omzetten is in februari ruim één procent kleiner dan een jaar eerder. De

tiever over hun financiële positie in de afgelopen 12 maanden. Kopers

koopbereidheid is volgens het consumenten conjunctuur onderzoek in

vinden de tijd minder gunstig voor het doen van grote aankopen.

februari ten opzichte van januari fors afgenomen. Daarnaast blijft de inflatie in februari hoog, waardoor de reële bestedingsmogelijkheden van de consument worden beperkt.

Consumentenprijzen: inflatie in maart verder gedaald In maart 2002 is de inflatie in ons land uitgekomen op 3,6%. Dit is al de derde opeenvolgende maand dat de inflatie is afgenomen. In december vorig jaar bedroeg de inflatie nog 4,4%. Daarna is deze via 4,0% in januari en 3,8% in februari gedaald naar het huidige niveau van 3,6%. De daling van de inflatie van 3,8% in februari naar 3,6% in maart komt vooral doordat in maart van dit jaar de prijzen voor voedingsmiddelen zich gunstiger ontwikkelden dan in maart 2001. Zo werden in maart vorig jaar verse groenten, inclusief aardappelen en dergelijke ruim 8% BRON: CBS

duurder. In maart dit jaar was dat maar ruim 1%. Verse groenten waren in februari nog 23% duurder dan een jaar eerder. In maart is dat verschil

Productie industrie: opnieuw lager

afgenomen naar 8%. De prijsstijging van vlees nam op jaarbasis af van

De industriële productie in februari 2002 ligt 4,0% lager dan in februari

6% in februari naar 3% in maart.

2001. Ook in de negen voorgaande maanden was sprake van een lagere

Voor vers fruit is dat 19% respectievelijk 14%. Daarentegen zorgden de

industriële productie. Begin 2002 is de terugval overigens minder groot

prijsontwikkelingen van autobrandstoffen voor enige opwaartse druk op

dan eind vorig jaar. In de periode januari-februari 2002 is de productie

de inflatie. Autobrandstoffen waren in februari van dit jaar gemiddeld

3,8% lager dan een jaar eerder, in oktober-december was dat ruim 6%.

6% goedkoper dan een jaar geleden. In maart is dit echter nog maar 2%.

In vrijwel alle onderscheiden branches van de industrie is de afgelopen maanden sprake van een lagere productie. In januari-februari is de daling het grootst in de metaalindustrie (-10%). Bij één branche is in deze periode voor het eerst weer spraken van een hogere productie. De aardolie, chemische- en rubberindustrie heeft in de eerste twee maanden van 2002 meer geproduceerd dan een jaar eerder (+3%).

Consumptie: geringe groei in januari In de eerste maand van 2002 blijft het groeicijfer van de consumptie bescheiden, Het volume van de binnenlandse individuele consumptie in januari is 1,8% groter dan in januari 2001. Dat is in de lijn met de gemiddelde groei vorig jaar, maar duidelijk lager dan de groeicijfers in eerdere jaren. Daarbij komt dat het januaricijfer opwaarts is beïnvloed door incidentele factoren, zoals de koopdagensamenstelling. De eerst


8

BRON: CBS


38 per duizend. Dit is een verdere afvlakking van de werkgelegenheidsgroei ten opzichte van de 2,7% van het jaar 2000 en het eerste half jaar van 2001 en de 2,4% van het derde kwartaal. Het aantal banen van werknemers is met 158 duizend toegenomen tot ruim 7,5 miljoen. Vrouwen nemen met een stijging van 105 duizend tweederde deel van deze banengroei voor hun rekening. In vrijwel alle bedrijfstakken is de werkgelegenheidsgroei in het vierde kwartaal minder groot dan in de kwartalen ervoor. Het teruglopen van de banengroei doet zich met namen voor in de commerciële dienstverlening. In de handel, horeca, en reparatie zakt de banengroei in van 3,8% in 2000 naar 1,8% in het vierde kwartaal van 2001 en bij de financiële en zakelijke dienstverlening BRON: CBS

van 3,6% naar 1,8%. In tegenstelling hiermee is de werkgelegenheid bij de overheid met 1,6%. De banengroei versnelt via 2,3% in het eerste kwartaal van 2001 naar

Arbeidsmarkt: minder dynamiek

3,1% in het vierde kwartaal. Was de groei bij de zorg in 2000 nog 2,8%

Net als in het derde kwartaal laat de arbeidsmarkt in het vierde kwartaal

in 2001 is deze opgelopen naar 4,6% in het vierde kwartaal. Na een

een verminderde spanning op de arbeidsmarkt zien door een voort-

jarenlage daling laten de werkloosheidscijfers vanaf het voorjaar van

gezette daling van het aantal vacatures en een verder afvlakking van de

2001 weinig verandering zien. Gecorrigeerd voor seizoeneffecten ligt het

banengroei bij een weinig veranderende werkloosheid. Toen de

aantal geregistreerd werklozen tussen de 135 en 150 duizend. Ook in het

economische groei begin vorig jaar sterk terugliep, stabiliseerde het

eerst kwartaal van 2002 geldt dit nog steeds. Door seizoensinvloeden is

aantal vacatures aanvankelijk. Pas in het derde kwartaal van 2001 is het

de werkloosheid in deze periode van het jaar ongeveer 17 duizend hoger

aantal vacatures gedaald. Eind september staan 171 duizend vacatures

dan in de rest van het jaar. Na verwijdering van deze invloeden komt het

open, 13 duizend minder dan een jaar eerder. Eind december is het

werkloosheidscijfer uit op 145 duizend.

aantal openstaande vacatures gedaald tot 164 duizend. Dat is 40 duizend minder dan een jaar eerder, een afname van bijna 20 procent. Zowel bij

Rente: loopt op

de zakelijke dienstverlening als bij vervoer en communicatie zijn er 12

Vanaf december vorig jaar loopt de lange termijnrente op. De indicator

duizend vacatures minder. Deze sterke afname wordt veroorzaakt door

voor de lange rente, het rendement op staatsobligaties, steeg van gemid-

een scherpe daling in het aantal ontstane vacatures. In het vierde

deld 4,4% in november 2001 naar 5,1% in maart dit jaar. In de eerste

kwartaal van 2001 ontstonden 194 duizend vacatures. Dat waren er 60

twee weken van april beleef het rendement gemiddeld op 5,1% staan. Als

duizend minder dan een jaar eerder. Ook het aantal vervulde vacatures

een bodemtarief op de rentemarkt wordt meestal de depositorente van

daalde, zij het niet zo sterk als het ontstane. Er werden 200 duizend

de Europese Centrale Bank (ECB) gezien.

vacatures vervuld, 33 duizend minder dan een jaar eerder. Uit de afname de arbeidsmarkt is teruggelopen. En hoe staat het dan met de spanning

Vanaf november 2001 staat deze onveranderd op 21/4 %. In de periode mei-oktober 2001 heeft de ECB de depositorente 11/2 -punt verlaagd.

op arbeidsmarkt?

Een belangrijke indicator voor het bepalen van het rentepeil door de

van het aantal ontstane en vervulde vacatures blijkt dat de dynamiek op

ECB is de hoogte van de inflatie in het eurogebied. Na een inflatietop De krapte op de arbeidsmarkt, afgemeten aan de vacaturegraad (het

van 3,4% in maart 2001 daalde de inflatie in de eurozone naar 2,0% eind

aantal vacatures per duizend banen) is ook afgenomen. Vergeleken met

vorig jaar. In de eerste drie maanden van dit jaar is dit percentage weer

een jaar eerder is de vacaturegraad gedaald van 28 naar 22. De krapte is

iets opgelopen.

voor het vierde achtereenvolgend kwartaal het grootst in de bouwnijverheid met 33 vacatures per duizend banen. Een jaar geleden was dit nog

9



FOCUS: CONJUNCTURELE TERUGGANG RAAKT OOK DEEL DIENSTVERLENERS

vastgestelde budgetten en begrotingen. Een aantal commerciële dienst-

In de conjunctuurberichtgeving ligt de nadruk doorgaans op de ontwik-

ners is echter wel degelijk gevoelig voor conjuncturele ontwikkelingen.

kelingen in de industrie. De industrie is de meest conjunctuurgevoelige

Dit geldt onder andere voor bedrijven in de groothandel en de horeca,

verleners is echter wel degelijk gevoelig voor conjuncturele dienstverle-

het goederenvervoer, de uitzendbureaus en softwarebureaus en de overige zakelijke dienstverlener. Bij deze bedrijfstakken zijn de groeicijfers in de loop van 2001 teruggelopen. In het vierde kwartaal ligt bij een aantal van hen het volume van de toegevoegde waarde zelfs lager dan een jaar eerder. Met name bij de bedrijfstakken vervoer en overige zakelijke diensten hangen deze ontwikkelingen deels samen met het verloop van de industriële productie. Het patroon van toe- en afnemende groei loopt bij deze bedrijfstakken redelijke parallel met dat van de industrie. Bij het vervoer is onder meer het goederenwegvervoer voor een deel afhankelijk van het transport van goederen voor de industrie. Tot de bedrijfstak overige zakelijke dienstverlening horen onder andere BRON: CBS

de computerservicebureaus, R&D-bedrijven, adviesbureaus en reclamebureaus. Ook de dergelijke bedrijven richten zich voor een deel van acti-

bedrijfstak, vooral door de sterke gerichtheid op de uitvoer en de inves-

viteiten op de industrie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat naast de

teringen. De conjuncturele pieken en dalen zijn in de industrie dan ook

industrie ook een aantal dienstverlenende bedrijfstakken in het vierde

duidelijk groter dan die van het bruto binnenlandse product (BBP), de

kwartaal van 2001 door de conjuncturele tegenwind getroffen zijn.

maatstaf voor de economie als geheel. Bovendien loopt over het algemeen de ontwikkeling van de industrie iets voor op die van de totale economie. De dienstensector is beduidend minder gevoelig voor conjuncturele schommelingen. Dat geldt bovenal voor de niet-commerciële dienstverleners, zoals de overheid, het onderwijs en de zorgsector. De productie daarvan wordt grotendeels gestuurd door jaarlijks vooraf

BRON: CBS

Verwachtingen begin 2002 negatief Op basis van gegevens uit conjunctuurtesten kan gekeken worden naar de verwachtingen voor het eerste kwartaal van 2002. Voor de industrie BRON: CBS


10

zelf kan gekeken worden met de orderontvangst, die aangeeft in


hoeverre de waarde van de daadwerkelijk binnengekregen productieopdrachten groter of kleiner is dan in voorgaande maanden. Vanaf het tweede kwartaal van 2001 zijn er meer industriebedrijven die de orderontvangst hebben zien dalen dan bedrijven met een hogere orderontvangst. In het eerste kwartaal van 2002 wordt het verschil kleiner, maar blijft negatief. In de industrie wijzen de orderontvangsten dus niet op een productiestijging op korte termijn. Volgens de conjunctuurtest zakelijk dienstverlening is de orderontvangst pas in het derde en vierde kwartaal van vorig jaar per saldo gedaald. Daarbij gaat het om de leasebedrijven, de computerservicebureaus en de overige zakelijke dienstverlening (exclusief rechtskundige diensten, holdings en beveiliging- en opsporingsbedrijven). In het eerste kwartaal

BRON: CBS

van 2002 valt de orderontvangst nog beduidend scherper terug. Met name de bedrijfsgroepen computerservicebureaus en overige zakelijke dienstverlening hebben minder opdrachten binnen gekregen.

De ontwikkeling van de bedrijvigheid in vergelijking met een jaar eerder laat een vrij sterke samenhang zien met de jaar-op-jaarveranderingen

Voor de zakelijke dienstverlening wijzen de ontvangen orders dus even-

van de industrieproductie.

eens niet op een productiestijging in de nabije toekomst. Wel verwach-

Vanaf het derde kwartaal van 2000 ligt de indicator voor de gerealiseerde

ten ondernemers de komende maanden meer orders binnen te krijgen.

productie lager dan een jaar eerder. De stemmingsindicator voor de

Voor het wegtransport kan een indicatie verkregen worden met behulp

verwachte bedrijvigheid is nieuw, zodat pas vanaf 2000 een vergelijking

van de conjunctuurtest van Transport en Logistiek Nederland (TLN),

met het voorgaande jaar kan worden gemaakt. Deze indicator ligt vanaf

een branchevereniging van wegtransportondernemingen. Voor de te

het tweede kwartaal van 2001 iets lager dan een jaar eerder. Ook voor

verwachten productieontwikkeling kan hier gekeken worden naar de

het goederenvervoer is een duidelijke herstel op korte termijn dus niet

bedrijvigheid volgens de stemmingsindicator van TLM.

aannemelijk.

BRON: CBS

11


Federatienieuws

Richtlijn bestrijding betalingsachterstanden wordt wet in Nederland Enige tijd geleden verzocht FHI de aangesloten bedrijven melding te

eiser zelf zijn verplichtingen is nagekomen. Ook hier geldt dat contrac-

maken van problemen die bedrijven in de huidige marktsituatie onder-

tueel bepaalde lagere rente niet is toegestaan als dit kennelijk onbillijk

vinden ten aanzien van verlate of uitblijvende betalingen door klanten

is voor de schuldeiser.

en relaties. Inmiddels is er heel wat gebeurd op dit front. Hieronder een overzicht en wat verwijzingen.

• Alle relevante invorderingskosten die met de betalingsachterstand te maken hebben komen voor vergoeding in aanmerking; dat is op dit moment in Nederland nog niet zo.

AANPASSING BURGERLIJK WETBOEK

• Schuldeisers kunnen sneller invorderen; indien er sprake is van een

Naar aanleiding van de vele reacties uit de markt, heeft FHI samen met

onbetwiste schuld, moet de schuldeiser binnen 90 dagen een eindvon-

MKB-Nederland

nis hebben waarmee hij betaling kan afdwingen. Vertragingen die te

gesprekken

gevoerd

met

het

Ministerie

van

Economische Zaken. Het Ministerie van Economische Zaken heeft zich

wijten zijn aan de schuldeiser tellen niet mee voor de 90-dagen termijn.

naar aanleiding van onze klachten het belang gerealiseerd van de imple-

Meer informatie over de richtlijn kunt u vinden op de volgende website

mentatie van een nieuwe Europese richtlijn die betalingsachterstanden

http://europa.eu.int/comm/enterprise/regulation/late_payments/index.htm

bij handelstransacties wil bestrijden waarin het merendeel van de problemen die FHI-bedrijven nu in de markt ondervinden, worden

Buiten dit formele traject heeft FHI gesprekken gevoerd met verschil-

ondervangen. Deze richtlijn leidt tot wijzigingen in het Burgerlijk

lende marktpartijen binnen en buiten de branche en (groepen) bedrij-

Wetboek en beoogt betalingsachterstanden binnen de Europese Unie te

ven bij elkaar gebracht om de problematiek te bespreken.

voorkomen. Het oplopen van betalingsachterstanden moet voor schul-

Betalingsachterstanden worden met de nieuwe wet niet uitgesloten. Wel

denaars uiterst onaantrekkelijk worden.

krijgt de schuldeiser meer middelen om betalingsachterstanden te innen

Met ingang van 2 augustus 2002 moeten de lidstaten de richtlijn hebben

en leidt deze richtlijn mogelijk tot verlichting van de daaruit voortvloei-

geïmplementeerd. Alsdan zal de wet op een bij koninklijk besluit te

ende administratieve en financiële lasten.

bepalen dag in werking treden en worden de nieuwe regels van kracht.

Voor vragen of meer informatie kunt u zich wenden tot Sandra de

Deze richtlijn geldt dan voor alle overeenkomsten die vanaf de datum

Kleijn, FHI, [email protected], tel.nr. 033 – 4657507.

van inwerkingtreding worden aangegaan. Deze regelgeving is niet van

HOOFDLIJNEN: AUTOMATISCH HOGE BOETERENTE

TRAINING TELEFONISCH INCASSEREN OP STAPEL IN SEPTEMBER 2002

De richtlijn geldt alleen voor handelstransacties ofwel levering van

In het najaar zal door FHI weer een financiële training worden ge-

goederen en verrichten van diensten tussen ondernemingen of tussen

organiseerd in samenwerking met Graydon, namelijk de tweedaagse

ondernemingen en overheidsinstanties. De richtlijn geldt niet voor

training Telefonisch Incasseren. Op dinsdag 17 en woensdag 18 septem-

consumententransacties. Hoofdlijnen van de richtlijn zijn:

ber 2002 zullen praktische vaardigheden met betrekking tot het effec-

• een uniforme betalingstermijn van 30 dagen; als contractueel geen

tiever telefonisch incasseren van openstaande vorderingen centraal

datum of termijn voor betaling is vastgesteld, geldt voor alle transacties

staan. Deze training is bestemd voor medewerkers van de financiële

binnen de Europese Unie een wettelijke betalingstermijn van maximaal

afdeling, de afdeling debiteurenbeheer en de afdeling credit-

30 dagen na ontvangst van de factuur. Contractsbepalingen die een

management. Vorig jaar heeft deze training ook plaatsgevonden en was

langere betalingstermijn bieden dan 30 dagen, zijn na 2 augustus 2002

drukbezocht. Kosten voor deelname bedragen E 695,-- per persoon

niet meer toegestaan als dat onbillijk uitpakt voor de schuldeiser (heeft

inclusief catering en cursusmateriaal. Over deze training wordt u nog

de schuldenaar objectief goede redenen om af te wijken van de 30-

nader geïnformeerd.

toepassing op overeenkomsten die op dat moment reeds bestaan.

dagen termijn) • Na verloop van de betalingstermijn geldt automatisch een hoge Europese

Meer informatie kunt u opvragen bij mevrouw L. Kamp van FHI,

rente van ongeveer 11%; deze rente is automatisch verschuldigd vanaf

e-mail: [email protected], tel.nr. 033-4657507. Hier kunt u zich ook

het moment dat de contractuele- of wettelijke betalingstermijn is

aanmelden voor bovengenoemde training.

verlopen, een aanmaning is niet nodig. Wel is van belang dat de schuldSignalement juni 2002

12

Federatienieuws

Einde Convenant Verpakkingen II nadert In Nederland zijn overheid en bedrijfsleven een unieke en ambitieuze

te beperken. Momenteel wordt druk gewerkt aan de bundeling van de

samenwerking aangegaan middels het Convenant Verpakkingen II dat

cijfers. De doelstelling lijkt gehaald te zijn.

loopt van 1998 t/m 2001. Het streven is de hoeveelheid verpakkingsma-

Aan de bij FHI aangesloten bedrijven is gevraagd hoeveel verpakkingsaf-

teriaal tot een minimum te beperken, recycling van verpakkingen te

val zij jaarlijks op de Nederlandse markt brengen. Onder verpakkingsaf-

bevorderen en tegelijkertijd de werking van de interne markt te waar-

val wordt verstaan geïmporteerde verpakkingen, zelf toegevoegde

borgen. Marktwerking, ketenverantwoordelijkheid én gedeelde verant-

verpakkingen en transport- of omverpakkingen. Op basis van de aange-

woordelijkheid tussen overheid en bedrijfsleven vormen de basis. De

leverde cijfers blijkt het gemiddelde FHI-volume van verpakkingsafval

praktijk bewijst dat de beste milieuresultaten samengaan met zo laag

op de Nederlandse markt 4200 kilogram per bedrijf te bedragen.

mogelijke kosten, zo weinig mogelijk administratieve lasten en koop-

Papier/karton maakt de hoofdmoot uit van de hoeveelheid verpakkings-

krachtbehoud voor consumenten. De bereikte milieuresultaten tonen

afval, namelijk ongeveer 80%. Kunststof met name in de vorm van

aan dat Nederland één van de koplopers in Europa is. FHI heeft recent

kunststof schuimverpakkingen en zachte kunststofverpakkingen zoals

weer verpakkingsgegevens van haar lidbedrijven over 2001 ingezameld

folies en zakken vormt slechts 7% van de totale hoeveelheid verpak-

en deze gebundeld in een rapportage waarin is weergegeven welke

kingsafval van deze bedrijven. Metalen maken een zelfs nog kleiner

inspanningen de FHI-bedrijven verrichten om de hoeveelheid verpak-

onderdeel uit van de verpakkingsmaterialen namelijk slechts 1%. Glas

kingsafval te beperken. Doel was de totale hoeveelheid te storten en te

vormt 11% van de hoeveelheid verpakkingsafval.

verbranden verpakkingsafval voor heel Nederland in 2001 tot 940 Kton

Convenant Verpakkingen III: 2002-2005 De doelstelling voor de hoeveelheid te storten en

Aan dit Convenant III is een nieuw deelconvenant toege-

verbranden verpakkingsafval wordt aangescherpt van

voegd over Zwerfafval. De Stichting Nederland Schoon

940 Kton in 2001 naar 850 Kton in het jaar 2005. Ook in

(SNS) is aangewezen als uitvoeringsorganisatie.

het derde convenant moeten de doelstellingen door

Op 18 april heeft SNS het startsein gegeven van een inten-

preventie en verhoogde recyclepercentages worden

sieve campagne om de totale hoeveelheid zwerfafval in

bereikt.

Nederland drastisch te verminderen. Het bedrijfsleven zal

De hoeveelheid verpakkingen mag in 2005 niet meer

daarvoor in de komende vier jaar 45 miljoen Euro beschik-

toenemen dan 2/3 van de groei van het Bruto Binnenlands Product. Dit

baar stellen aan SNS. De Stichting pakt met het bedrijfsleven, de

wil zeggen dat in het geval van een jaarlijkse toename met 3% van het

gemeenten, andere overheden en terrein-beheerders het zwerfafval aan.

BBP in de periode 2002-2005, de hoeveelheid verpakkingen jaarlijks

Het Nationaal Offensief tegen het zwerfafval moet er in 2005 toe leiden

slechts toe mag nemen met maximaal 2%. Hierdoor vindt ontkoppeling

dat 80% van de blikjes en flesjes in het zwerfafval en 45% van het

plaats tussen de groei van de economie en de milieudruk veroorzaakt

overige zwerfafval niet langer op straat ligt. Het bedrijfsleven zal zich

door verpakkingen.

bovendien maximaal inspannen om begin 2004 de hoeveelheid blikjes en flesjes in het zwerfafval substantieel te verminderen.

Ontkoppeling economische groei en toename verpakkingen Recyclingpercentages CV II

CV III

Behaald in 2000

Papier / karton

85%

75%

67%

Glas

90%

90%

78%

Metalen

80%

80%

77%

Kunststoffen/ Materiaalhergebruik

27%

30%*

23%

Kunststoffen Nuttige toepassing

8%

15%**

5%

Hout

15%

25%

24%

Totaal (excl. hout)

65%

70%

62%

* waarvan 27% resultaatverplichting en 3% inspanningsverplichting ** waarvan 10% resultaatverplichting en 5% inspanningsverplichting

13


Federatienieuws

Oproep tot aanleveren van informatie over veilig werken aan apparatuur

FHI Salarisonderzoek 2002

Veel van de apparatuur die door leden van FHI aan klanten wordt gele-

EERSTE ANALYSE EIND JUNI BESCHIKBAAR

verd wordt toegepast in een omgeving bij klanten waar gevaarlijke stoffen worden gebruikt. Bij onderhoud aan deze apparatuur, bij de klant of

In februari 2002 is FHI het salarisonderzoek begonnen. Door de opzet

op uw bedrijf, kan contact met dergelijke apparatuur voor uw medewer-

te versimpelen, de prijs te verlagen en de organisatie in eigen hand te

kers die het apparaat verzenden of repareren gezondheidsgevaren ople-

houden, is het aantal deelnemers verveelvoudigd.

veren. Op basis van de Arbowet dient u als werkgever doeltreffende maatregelen te treffen om te voorkomen dat er gevaar ontstaat voor de

Vier jaar geleden deden circa 65 bedrijven mee met de salarisenquête

veiligheid en gezondheid van uw werknemers.

(uitgevoerd door Berenschot). Nu doen circa 155 bedrijven mee, waarbij er effectief 140 bedrijven hun gegevens hebben ingestuurd. In dit

Sommige FHI-bedrijven hanteren hiervoor ”smetvrij-verklaringen”

soort onderzoeken geldt bij een hogere respons een betere kwaliteit van

waarin zij de klant vragen te verklaren dat de apparatuur die voor

de resultaten.

onderhoud of reparatie wordt aangeboden schoon wordt aangeleverd. Wij roepen u op informatie over problemen die uw bedrijf in dit

De respons verloopt helaas nooit sneller dan het plan, waardoor het

verband ondervindt of verklaringen die u hanteert aan FHI te zenden.

officiële rapport pas in het najaar van 2002 aan de deelnemers

Aan de hand van deze inventarisatie zal FHI een standaardverklaring

verstuurd kan worden. Eind juni 2002 zullen de deelnemers de voor-

opstellen waarvan de bij FHI aangesloten bedrijven ten opzichte van

lopige cijfermatige analyse telefonisch opvragen bij FHI, waardoor men

hun klanten gebruik kunnen maken.

reeds gebruik kan maken van de eindresultaten.

Eventuele open aanmerkingen kunt u melden bij Sandra de Kleijn,

Zowel de cijfermatige analyse als het eindrapport zijn in eerste instantie

FHI, [email protected].

alleen beschikbaar voor de deelnemers, die ook effectief mee hebben gedaan met het onderzoek.

Samenwerking FHI met Graydon

In het najaar van 2002 zullen de deelnemers naast het rapport over salarissen in de FHI-branches in het algemeen een analyse ontvangen voor de eigen branche.

Reeds op grote schaal maken FHI-leden gebruik van de mogelijkheid om bij Graydon informatie in te winnen over de kredietwaardigheid van hun afnemers of over de algemene financiële positie van hun leveranciers of concurrenten.

De salarissen voor de verschillende functies zijn daardoor relatief te vergelijken per branche. In deze tijd van kostenbesparingen blijkt dit onderzoek goed getimed.

De leden hebben een (gratis) on-line toegang tot de databank van Graydon en krijgen de kosten voor het gebruik van de handelsinformatie maandelijks achteraf door het FHI gefactureerd.

Voor de FHI-leden die niet deelgenomen hebben aan het salarisonderzoek, is het eindrapport vanzelfsprekend aan te schaffen voor de niet-deelnemer prijs van E 755,- (excl. BTW).

Door een groeiend aantal leden wordt met succes gebruik gemaakt van de dienstverlening van Graydon op het gebied van debiteurenbeheer. Vooral de Graydon Laatste Sommatie mag zich verheugen in een groei-

Het eindrapport is uitsluitend te koop voor leden, via daartoe geautoriseerde contactpersonen.

ende belangstelling. Deze schriftelijke sommatie uit naam en op briefpapier van Graydon schudt trage betalers wakker, zowel in Nederland als daarbuiten. Indien u uw eigen on-line toegang wenst tot alle dienstverlening van Graydon, kunt u zich bij Graydon aanmelden. Voor een overzicht van de tarieven voor de dienstverlening van Graydon kunt u zich wenden tot Liesbeth Kamp of Sandra de Kleijn van FHI ([email protected] of [email protected]).


14

Nadere informatie: Paul Petersen/FHI, tel.: 033 - 4 65 75 07 e-mail: [email protected]

Federatienieuws

10 voordelen voor branches en hun leden op grond van lidmaatschap bij de Koninklijke Vereniging MKB-Nederland 1. Kostenvoordeel door panklare informatie

zouden moeten maken, hebben zij via MKB-

Op papier en elektronisch bedient MKB-Nederland branches met hoog-

Nederland overal toegang.

waardige informatie over politieke besluitvorming en wetgeving, die van belang is voor zelfstandige ondernemers. Experts van MKB-Nederland

7. ”Alarmbel en brandweerauto” voor de

ontwikkelen praktijkinfo’s, stappenplannen, checklists e.d. precies afge-

branche en haar leden

stemd op de mkb-ondernemer. Deze info is voor branches en hun leden

Nog vóór een belangrijke ontwikkeling in de

beschikbaar.

krant staat, informeert MKB-Nederland de branche en haar leden indien e.e.a. haar direct

2. Voordeel door samenwerking

raakt. Als er toch ’brand’ is, wendt MKB-

Samenwerking van branches binnen MKB-Nederland levert individuele

Nederland op verzoek haar uitstekende netwerk

ondernemers voordeel op. Zo kunnen FHI en haar leden aanhaken bij

ook aan voor de zogenoemde ’lobby op verzoek’.

MKB-voorzitter Hans de Boer

raamcontracten [bijv. voor SENA heffingen] die MKB-Nederland heeft afgesloten.

8. Directe invloed bij belangenbehartiging Via MKB-Nederland stuurt FHI ten aanzien van de onderwerpen, die op

3. Het maandblad ’Ondernemen’! voor leden

de politieke agenda worden geplaatst en de uitkomst van deze lobby.

In het lidmaatschap zit inbegrepen het abonnement op het maandblad

Bovendien kan FHI en haar leden worden benoemd landelijke- of regio-

’Ondernemen!’, dat voor niet-leden 35 euro kost. ’Ondernemen!’ werd

nale vertegenwoordigingen zoals Kamers van Koophandel.

vorig jaar niet alleen uitgeroepen als het best gelezen en meest invloedrijke maandblad op het gebied van ondernemen en politiek, het biedt

9. Kostenbeheersing bij branches door gebruik van MKB-Nederland

bovendien aangesloten branches en hun leden ’de vloer’ om zich bij

FHI kan ten behoeve van de beantwoording van vragen van leden

meer dan 125.000 lezer-ondernemers te presenteren.

gebruik maken van de know-how van MKB-Nederland. In plaats van de noodzaak op allerlei terreinen zelf over know-how te beschikken, kan

4. Bereiken van resultaten door landelijke belangenbehartiging

daarvoor efficiënt gebruik worden gemaakt van de vele aanwezige know-

Het op geld te waarderen lobby-resultaat van MKB-Nederland voor

how bij MKB-Nederland.

mkb-ondernemers bedraagt op jaarbasis zeker een miljard gulden in (fiscale-, financiële- en sociale zekerheids- en andere) regelingen. Van

10. Maatschappelijke profilering van het zelfstandig ondernemerschap

invloed

MKB-Nederland staat als ’vakbond voor het zelfstandig ondernemer-

op

het

belastingplan

tot

betere

kansen

in

het

5e

Kaderprogramma Technologie.

schap’ voor de maximale ontplooiing van het zelfstandig ondernemerschap in Nederland. Zij profileert als geen ander, via publiciteit en

5. Kortingen op advies en training

media, het zelfstandig ondernemerschap in het mkb.

MKB-Nederland biedt via MKB-Adviseurs en MKB-Cursus & Training niet alleen advies en training speciaal afgestemd op mkb-ondernemers en hun medewerkers, via lidmaatschap hebben ondernemers eveneens voordeel op de tarieven. 6. MKB-Nederland opent voor leden deuren die voor anderen gesloten blijven! MKB-Nederland organiseert voor haar branches vele bijeenkomsten over belangrijke sociaal-economische onderwerpen, waar branches rechtstreeks in contact worden gebracht en zaken kunnen doen met de beslissers in Nederland. In plaats van hoge kosten die branches zelf

15


Federatienieuws

E-Business in de praktijk Tijdens de ledenvergaderingen van Industriële Automatisering en

In het project ’Kennisoverdracht in E-Business’ moeten de lessen na de

Laboratorium Technologie is in een themagedeelte ’elektronisch zaken-

E-hype aan elkaar geleerd worden. In een achttal workshops wil FHI de

doen na de e-hype’ aan de orde geweest. Eigenlijk komt dat neer op E-

marktpartijen in vier specifieke clusters bij elkaar brengen.

Business in de praktijk. E-Commerce heeft wat van zijn franje verloren

E-Business wordt praktisch als inkopende en verkopende partijen bij

door een gebrek aan daadkracht na gedane beloften.

elkaar worden gebracht. Al zou het dan niet eens

Op dit moment gaat consulterend Nederland de

meteen tot E-Business leiden, dan kan in ieder geval

bedrijven langs voor allerlei E-Procurement pakket-

de gewone bedrijfsrelatie opgepakt worden. De clus-

ten en toelichtingen erover. Het doel van het FHI

ters zijn in eerste instantie gericht op:

project ’Kennisoverdracht in E-Business’ wordt de

Ziekenhuizen, Industriële Laboratoria, Componen-

verkoop, engineering en inkoop bij elkaar te krijgen.

ten en Procesindustrie.

De potentie van E-Business ligt in de praktijk. Zowel eindklanten als toeleveranciers hebben behoefte aan

In het themagedeelte van de ledenvergaderingen

een bepaalde transparantie, om tot concrete resulta-

hebben inkopende partijen hun visie op de nabije

ten te komen.

toekomst gegeven.

Dat de beide partijen in de markt hiervoor een verschillend streven

FHI-leden krijgen daardoor de mogelijkheid om de praktische toekomst

hebben, is de aanleiding om tot elkaar te komen. De E-Commerce belof-

van E-Business in te schatten.

tes in het verleden betroffen het openbreken van nieuwe en grotere markten. De praktijk bleek niet zo openbarend te zijn. De E-

Nadere informatie: Paul Petersen/FHI, tel.: 033 - 4 65 75 07, e-mail:

Procurement beloftes zijn nu transparante vergelijkingen van toeleve-

[email protected]

ranciers, om de marges te drukken.

Instrumentengids vervangt Technobase FHI

HERDEFINIEERT INTERNETACTIVITEIT

FHI, de federatie van technologiebranches, heeft de toegang tot haar

het draagvlak. Voorheen was een honderdtal bedrijven actief betrokken

productendatabase

gegeven:

bij het systeem en bleven de andere bedrijven passief, nu worden alle

www.instrumentengids.nl. Deze nieuwe toegang komt naast de twee

op

het

web

een

nieuwe

naam

850 lidbedrijven actief betrokken. Het aanbod van de vier FHI-bran-

jaar geleden geïntroduceerde toegang www.technobase.nl.

ches blijft daardoor steeds ’vers’ in de database: industriële elektronica, industriële automatisering, laboratorium technologie en medische

De introductie van de nieuwe naam markeert het besluit van de koepel

technologie.

van brancheorganisaties om haar internetactiviteiten te focusseren op de catalogusfunctie. De database achter www.instrumentengids.nl

Met de keuze voor de naam Instrumentengids sluit FHI aan bij de

bevat alle producten die worden geleverd door de 850 bij de vier FHI-

brede bekendheid van de papieren versie van deze gids, die sinds 1956

branches aangesloten bedrijven. Ook de leveranciers en fabrikanten van

elke twee jaar verschijnt. Mede dankzij de vakbeurs HET Instrument,

die producten kunnen gevonden worden in het systeem.

wordt deze papieren gids al tientallen jaren gebruikt op de bureaus van engineers en inkopers in de industrie, wetenschap en zorg. Sinds 1991

FHI heeft besloten tot beperking van de scope van Technobase onder de

beperkt de papieren Instrumentengids zich tot de branches Industriële

naam Instrumentengids omdat enerzijds het systeem dat onder de

Automatisering en Laboratorium Technologie. Industriële Elektronica

naam Technobase werd ontwikkeld zich heeft bewezen en anderzijds is

en Medische Technologie kennen hun eigen boekwerken.

gebleken dat commerciële transacties op het web niet passen bij de rol van de brancheorganisatie. www.instrumentengids.nl geeft wel toegang

De editie 2002/2003 van de papieren Instrumentengids verschijnt

tot de e-commerce sites van de FHI-bedrijven, maar op de site zelf

medio september in het kader van de voorbereiding op de beurs HET

vinden geen transacties plaats.

Instrument 2002, die van 4 tot en met 8 november plaatsvindt in de

Naast beperking van de scope, heeft FHI gekozen voor verbreding van

Jaarbeurshallen in Utrecht.


16

Federatienieuws

Fraudebestrijding Het onderwerp fraudebestrijding en de ontwikkeling en verkoop van

Met deze aktie wil de EU

producten hiervoor is op dit moment een hot issue bij de MKB bedrij-

MKB’s informeren over de

ven in Europa. Met name de diversiteit van de soorten fraude en de

stand van zaken binnen

Reserce en Developement over de bestrijding ervan is van belang.

Europa en stimuleren bij de ontwikkeling van nieuwe produkten. Hiervoor stelt zij subsidies

De economische verliezen door fraude zijn enorm. De Europese Unie

beschikbaar binnen het Craft programma.

onderkent dit en wil bedrijven en met name MKB’s ondersteunen bij de ontwikkeling van apparatuur, methodieken en software voor de bestrij-

Uit de studie is het rapport ’DetectFraud - Adressing the fight against

ding van fraude.

fraud through research in measurement and testing’ ontstaan. Wanneer u interesse heeft en/of werkzaam bent op dit gebied kunt u

Zij richt zich vooral op MKB’s, omdat die door hun flexibiliteit een grote

met het bijgesloten bestelformulier de rapporten bij Senter/EG-Liasion

rol kunnen spelen in een zo beweeglijke markt.

tegen kostprijs van Euro 30,-. bestellen.

Ter ondersteuning van het beleid heeft de EU door zes landen een studie

Daarnaast kan Senter u verder informeren over de mogelijkheden van

laten uitvoeren naar de stand van zaken van fraude en de ontwikkeling

subsidiering van produktontwikkeling.

van bestrijdingsproducten op een viertal gebieden: * voeding en dranken

Adresgegevens EG-Liasion, Postbus 30732, 2500 GS

* medicijnen en drugs

contactpersoon: Natalie in ’t Veld; e-mail: [email protected].

DEN HAAG,

* produktvervalsing * e-commerce en e-security.

FHI 14e Golftournament

14de Golftournament FHI Op

donderdag

29

De golfdag wordt georganiseerd door de

augustus organiseert

Golfcommissie; dit jaar in het golfcentrum te

FHI haar jaarlijkse

Best. Leden ontvangen hiervoor eind juni

golftournament voor alle fhi leden. Voor de

een persoonlijke uitnodiging.

viertiende keer alweer krijgen de wedstrijd-

De Golfcommissie bestaat uit: Henri van

spelers en clinic/master-clinicspelers de

Adelberg (Samson Regeltechniek), voorzit-

kans om te laten zien wat ze kunnen en

ter; Willem Snijder (Snijders Scientific), Ton

mee te dingen naar de FHI Wisselbokaal.

Kersbergen (Getronics) en

Golfcentrum Best

Daarnaast is er uiteraard volop de gelegen-

Gejan Starink

heid om tijdens het gezamenlijke diner of

(Matsushita).

tijdens andere rustige momenten te netwerken.

17


Live Productie op HET Instrument MET GEAUTOMATISEERDE BIERTAP EN GEÏNTEGREERDE EMOTIEMETER Er komt een live productielijn op de beursvloer van HET Instrument! In

Per eind mei hadden tweeëntwintig bedrijven bevestigt definitief mee te

navolging van de elektronicabranche van FHI heeft ook de branche

doen met de Live PIL, Production Integration Line. Erik Karsemeijer,

Industriele Automatisering het initiatief genomen met een aantal expo-

de door FHI ingehuurde projectmanager van Elsevier Opleidingen, kon

santen, branchegenoten gezamenlijk een demostand in te richten waarin

op 23 mei tijdens de exposantenbriefing al een compleet schematisch

wordt aangetoond dat producten van verschillende leveranciers gemak-

overzicht geven van hoe de ’fabriek’ er op de beursvloer uit gaat zien.

kelijk kunnen worden samengebouwd tot een werkend functioneel

In een werkoverleg zijn de verschillende functionele units verdeeld over

geheel. In feite zal er van 4 tot en met 8 november in de Utrechtse

de verschillende deelnemers.

Jaarbeurs een compleet werkend productiebedrijf kunnen worden bezocht, inclusief operatorsruimte, boardroom en onderhouswerkplaats. Het idee van de tentoonstellingscommissie van FHI vond zoveel

LIJST VAN DEELNEMERS AAN DE LIVE PIL, PRODUCTION INTEGRATION LINE

’anklang’ gevonden bij de exposanten van HET Instrument, dat een definitieve ’go’-beslissing genomen kon worden. En het enthousiasme waarmee de verschillende subgroepen met creatieve ideeën aan de slag zijn gegaan belooft veel. Dit gaat een unieke trekker worden waarmee de bezoekers goed inzicht kunnen krijgen in de ’State of the Art’van Industriële Automatisering.

UNITS LIVE PIL:

18

Invensys Iris Vision Krohne M&C Indumation Matsushita Penko Phoenix Contract SAE Samson Regeltechniek Simac Quadcore Turnkiek Process Control Bv Vega Meet- & regeltechniek

(voorlopige opzet)

Productie en Mengen - Batchbesturing: Invensys - Weegsysteem: GWT Energievoorziening - Simulator: Emerson - SCADA: Emerson/SAE Producttransport - Flowrig: Doedijns - Flowmeter: Krohne - Flowindicator: Duranmatic Afvullen - Vulmachine: Penko - Ingaande Vision: Iris Vision - Uitgaande Vision: Matsushita/PLC - Robot: Getronics (eventueel ook ABB) - Flessenband: ABB (aandrijving) - Beveiliging - SCADA - Flessenherkenning: Duranmatic (RF) Operators Planning Management - Batchmodel: Invensys - Wegen: GWT - SCADA: Emerson/SAE - Energiemanagement: ABB - ERP: Ferranti (Oracle) - Energievoorziening: Emerson - Cameraoverzicht: Iris Vision - Data historie energievoorziening: Emerson - Vulregistratie: Penko Restaurant & Biertap - Biertap: Endress+Hauser - Piping: Swagelok - Flowmeter: Krohne/Duranmatic - pH: M&C - Geleidbaarheid: ? - Temperatuur: ? - Druk: ? - SCADA/PLC: Simac Quadcore - Zuiverheid koolzuur: M&C - Troebelheidsmeter: M&C - Emotiemeter: Iris Vision


ABB B.V. Advantech / Geveke industrial Duranmatic Doedijns Elsevier opleiding & Advies Emerson Process Management Endress+Hauser Ferranti Computer Systems Getronics Industrial Automation GWT Imtech Intersience bv

bier en emotie Enkele speciale gimmicks zijn bedacht om de bezoekers extra te triggeren: een volledig geautomatiseerde en van instrumentatie voorziene biertap en daar kort bij in de buurt een ’emotiemeter’, gebaseerd op visiontechniek. De biertap wordt verzorgd door Endress+Hauser, en een aantal andere instrumentatieleveranciers zorgt voor allerlei analyses van het te schenken biertje, temperatuur, alcoholpercentage, troebelheid en wat dies meer zij. Elke drinker kan via een printje bewijzen wat hij gedronken heeft. Iris Vision kwam met de suggestie te bewijzen wat er mogelijk is met vision technieken, door tijdens het bierdrinken een ’emotiemeter’ haar werk te laten doen. In hoeverre de bieranalyse gerelateerd zal kunnen gaan worden aan de gemeten emotie wordt nog onderzocht.

HET INSTRUMENT

BRENG

STAAT ALS EEN HUIS

ONDER DE AANDACHT

VAKBEURS

P ERSINFO

BLIJFT FIER OVEREIND IN MARKT DIE

UW EIGEN ACTIVITEIT

EN SPECIALE ACTIVITEITEN VAN

HET

HET MOEILIJK HEEFT

EXPOSANTEN

De markt voor Laboratorium Technologie en, vooral, voor Indsutriele

Slimme exposanten organiseren altijd iets speciaals tijdens de beurs. De

Automatisering merkt duidelijk de gevolgen van het gebrek aan

presentatie van een nieuwe vertegenwoordiging, de uitreiking van een

vertrouwen en investeringskracht bij afnemers. De conjuncturele terug-

certificaat, de viering van het zevenhonderdvijftig jarig bestaan, de start

gang na vele jaren van bijna tomeloze groei komt onweerspekelijk tot

van het nieuwe e-commerce systeem, de ovename van een veel-

uiting in de cijfers die op 23 mei in de ledenvergadering van de FHI-

belovende partner, het zijn allemaal aanleidingen om extra op de trom

branche Industriele Automatisering werden getoond en besproken.

te roffelen.

Des te opmerkelijker is het dat de grote vakbeurs van FHI, HET

Exposanten die van plan zijn iets speciaals te doen op de beurs hebben

Instrument, gepland voor 4 tot en met 8 november, nu alweer zodanig

meer kans dat die activiteit een succes wordt als deze bekend is bij

in de stijgers staat dat het succes van dit

FHI als organisatie en via FHI bij de

branche-evenement verzekerd is. Met

(vak)pers.

22.000 m2 en ruim 500 exposerende bedrijven heeft de beurs op 10 % na per

In de tentoonstellingscommissie is be-

eind mei alweer de omvang van de

sloten om voor HET Instrument 2002

editie in 2000, terwijl de markt toch 15

een speciale evenementenkalender te

tot 20 % is teruggelopen.

maken, mits de exposanet daarvoor voloende materiaal en ’content’ aan-

Met deze tussenstand maakt de branche-

leveren.

koepel FHI de belofte waar dat HET

Een

Instrument overeind zal blijven waar tot

exposant een speciaal formulier om

voor kort steeds meer commerciele

eventuele evenementen te melden en

organisatiebureau’s dachten een graantje

op te laten nemen in de evenementen-

mee te kunnen pikken van een ’booming

kalender.

dezer

dagen

ontvangt

elke

market’ voor beursactiviteiten met name gericht op industriele automatisering.

Niemand hoeft echter te wachten op

Wellicht dat de actuele laagconjunctuur

een formulier, meldt wat u te melden

bijdraagt aan de aloude doelstelling van

heeft zodra het kan aan Annika van

HET Instrument, het tegengaan van versnippering in marketing-

Baars, communicatiemedewerkster van FHI [email protected].

evenementen voor de branche. De deadline voor persinformatie voor HET Instrument lag op 7 juni, Uit een korte indicatieve inventarisatie onder de leden van FHI bleek

met het oog op de persconferentie van 12 juni. Dat betekent niet dat

overigens dat de markt voor Industriele Automatisering zich naar

alsnog persinformatie naar FHI sturen zinloos is. Er volgen vanuit het

verwachting niet eerder dan in 2003 enigszins zal herstellen.

bureau nog veel contacten met een groot aantal bladen dat HET Instrument-specials gaat uitgeven. Ook daarover kan Annika van Baars

Hoewel men de beurs eigenlijk liever in oktober had willen houden,

eventueel meer vertellen.

maar door de Jaarbeurs werd gedwongen uit te wijken naar november, kan het nu een voordeel bij een nadeel zijn dat de bezoeker zich in die

Een lijst met namen van bladen waarmee FHI afspraken heeft gemaakt

maand kan orienteren met het oog op de budgetteringsrondes voor het

is te vinden op de website www.hetinstrument.nl.

komende jaar, 2003.

19


Uitpuilende zaal bij exposantenbriefing HET 2002 Als het enthousiasme voor de exposantenbriefing maatgevend is, dan

De bezoekerswerving was ook toepasselijk van een titel voorzien: ’hoe

wordt HET Instrument 2002 zeker een succes. Op 23 mei was de zaal in

laten we iedereen instappen?’. De invulling betrof het traject van uit-

Het Archeon in Alphen aan den Rijn nauwelijks toereikend om iedereen

nodigen en registreren van de bezoekers. Ook dat gaat meer en meer

te kunnen bergen. Zo’n 175 deelnemers, waar op ongeveer 150 mensen

elektronisch, via internet. Papier blijft echter belangrijk. De uitnodiging

was gerekend, gelet op de vooraanmeldingen, betekende ’inschikken’.

kan simpel zijn en verwijst naar de website waarop de bezoeker zich vooraf inschrijft om zeker te zijn van een gratis entree en de exposant

Trein gaat rijden

tijdig vantevoren weet wie hij kan verwachten.

Wie de geschiedenis van HET Instrument kent, zal het als een klein

Naar aanleiding van reacties uit de zaal is nu geregeld dat alle bezoekers

beetje pikant hebben ervaren dat als thema voor de bijeenkomst was

die zich inschrijven toch vooraf hun entreebadge toegezonden krijgen.

gekozen ’de trein gaat rijden’. Niettemin bleek het een thema waarvan

Een extra zekerheid dat er geen wachtrijen zullen ontstaan.

het spoor goed was te volgen. De meeting van 23 mei was ’af ’ door de inzet De aanwezigen kregen ’het spoorboekje’ voor-

van de professionele reisleider, Ralf Nieuwen-

geschoteld, het deelenemershandboek dat voor

hysen, verkooptrainer vol tips & tricks. Na de

het eerst compleet digitaal is uitgevoerd. Twee

workshops gericht op de voorbereiding die in

speciale attracties op de beurs, potentiële

maart en deze briefing-trigger, is er in oktober

bestemmingen voor beursbezoekers, werden

nog de gelegenheid om de standbemensing te

gepresenteerd: HET mobiele laboratorium

laten trainen door Ralf.

voor Medicins du Monde, Dokters van de Wereld en de Live PIL, Production Integration

Volle zalen in het Archeon

Meer tijd

Line, demofabriek gerealiseerd door 25 IA-standhouders gezamenlijk.

De exposantenbriefing heeft deze keer wat eerder plaatsgevonden dan

Het thema van het congresprogramma, ’tracking & tracing’ paste als

in andere jaren. Twee redenen daarvoor. Een aantal doorgevoerde inno-

vanzelfsprekend. De wijze waarop de lezingen nu al, door de inzet van

vaties, de digitalisering van het handboek en van de bezoekersregistra-

exposanten, blijken te zijn ingevuld bleek indrukwekkend en potentieel

tie, en de gewenste feedback daarop van de exposanten. En de tweede

publiektrekkend. Na de meeting van 23 mei kwamen bij het FHI bureau

reden, de tijd om de bezoekerswerving voor te bereiden en uit te voeren

alweer de nodige voorstellen binnen om de scharse nog openstaande

mag best iets langer zijn dan voorheen, zeker nu de markt wel wat extra

plaatsen in te vullen.

bewerking kan gebruiken.

de zonnige ontvangstruimte waar men ideeën uitwisselde over de beurs


20

HET digitale deelnemershandboek Om als beursdeelnemer je deel-

voor promotionele activiteiten kan men het beste zo snel mogelijk

name goed te kunnen voorbereiden

insturen. Voor vragen over en naar aanleiding van het deelenemers-

is het deelnemershandboek van

handboek kan altijd contact worden opgenomen met het FHI-bureau,

cruciaal belang. FHI besteed hier

Niek van Twillert en/of Esther van Gemeren.

altijd veel zorg aan, zowel vanuit de tentoonstellingscommissie als binnen het bureau. Door de deelnemers wordt de veelheid van informatie en bestelmogelijkheden al snel als onoverzichtelijk en als last ervaren. Redenen genoeg om ook in het Signalement even stil te staan bij de vraag hoe ga je efficiënt en effectief om met het deelnemershandboek voor HET Instrument 2002 ? Password in plaats van dikke map Anders dan in andere jaren krijgt een beursdeelnemer deze keer geen dikke map per post toegezonden. In plaats daarvan ontvangt iedereen een exposantenkey en een password waarmee men toegang krijgt tot het eigen individuele digitale handboek op een speciale website. Ingelogd krijgt men toegang tot vier ’hoofdstukken’: • het handboek, de volledige tekst om eventueel te downloaden en te printen; • de catalogus, met de formulieren om te zorgen dat alle info voor de Instrumentegids goed op haar plek komt; • de formulieren, het onderdeel waarin de zestien onderdelen zijn

De pagina van het digitale handboek die in één oogopslag de status van voorbereiding laat zien.

ondergebracht en waarachter de bestelformulieren zitten voor zaken als persinformatie tot en met elektrische aansluiting, standschoonmaak en bezorgservice catering. De statuslijst met doorclickmogelijk-

DE KWETSBAARHEID VAN DIGITAAL WERKEN

heid is een enorme verbetering voor de gebruiker ten opzichte van het

Een vraag tijdens de exposantenbriefing : ”Is het wel verstandig alle

papierenbladersysteem, met mogelijkheid tot verleis van bladzijden

formulieren rond de organisatie van de stand op HET Instrument

zoals dat voorheen was;

digitaal te laten invullen ? Bij andere beurzen , in Franrijk en in

• de beursshop, biedt de mogelijkheid om meteen via FHI, meubilair en planten de bestellen die men eventueel nodig heeft voor de stand.

Duitsland heeft dat veel problemen opgeleverd”. Het antwoord: ”Natuurlijk kunt u alles nog steeds op papier doen. U kunt de formulieren printen, invullen en dan versturen. U kunt ook

Tijdig invullen en verzenden

een handboek-op-papier aanvragen, geprint dus. Maar, misschien wel

Wat niet genoeg benadrukt kan worden is de noodzaak om alle zaken

de grootste geruststelling, digitaal invullen en verzenden betekent in

op tijd te regelen. Ervaren beursdeelnemers zijn vaak meesters in

dit geval niet dat u uw gegevens meteen invoert in een SAP of ander

improviseren, maar ook zij houden dan achteraf toch altijd dat gevoel

ERP-systeem. De verwerking vindt nog steeds één voor één plaats, met

van ’het had nog zoveel beter en goedkoper en efficiënter gekund’.

aandacht voor elk formulier. Belangrijkste voordelen: fouten door

Wat echt een ramp voor een exposant is als hij te laat is met zijn gege-

onduidelijk handschrift en vertraging of zoekraken per post is uitgeslo-

vens voor de Instrumentengids, dat blijf je twee jaar lang achtervolgen,

ten, om nog niet te spreken van de beperking van het aantal handelin-

zolang gaat die gids mee. Uiterste inzenddatum voor de gids is (was) 21

gen dat verricht moet worden en de overzichtelijkheid door de moge-

juni 2002. De controleuitdraai krijgt elke exposant per 28 juni. Een

lijkheid van heen en weer clicken.

week later is het echt sluitingstijd: VRIJDAG 5 JULI 2002

Overigens, met dank aan enkele oude getrouwe Instrument-deelne-

Voor alle overige zaken staan de verschillende deadlines in de statuslijst

mers, het systeem is uitvoerig getest.

van de formulieren. Met name het publiciteitsmateriaal en het materiaal

21


Congresprogramma HET Instrument 2002 I NHOUDELIJKE

SEMINARS GEVEN DE VAKBEURS PROFIEL

HET Instrument onderscheidt zich sinds jaar en dag als technologie-

Vier dagen tracking & tracing

vakbeurs door een sterk en uitgewerkt inhoudelijk congresprogramma.

Met de keuze voor ’Tracking & Tracing’als thema heeft de tentoonstel-

De combinatie van beurs- en brancheorganisatie maakt het voor FHI

lingscommissie deze keer goed ingespeeld op de samenhang tussen de

mogelijk om met name de top van de bezoekersdoelgroep iets meer te

exposerende branches Industriële Automatisering en Laboratorium

bieden dan de, ook noodzakelijke, rechtoe rechtaan productpresentaties

Technologie. Het thema blijkt ook actueel in beide marktsegmenten.

op de beursvloer. De respons van exposanten en andere bedrijven op het thema heeft de Deze keer is voor het eerst gekozen voor een centraal thema, Tracking &

juistheid van de keuze bevestigd. Onder de noemer Tracking & Tracing

Tracing, voor zowel de beursvloer als voor een groot deel van het

zijn nu drie seminarochtenden tijdens HET Instrument ingevuld met

congresprogramma.

in totaal ongeveer veertig prfessionele sprekers.

Naast de aan dit thema gewijde seminars is er ruimte gereserveerd in

Op dinsdag 5 november is er een ochtendprogramma voor Tracking &

het congresprogramma voor een aantal actuele technologische onder-

Tracing in de chemische en pharmaceutische industrie. De opkomst van

werpen uit beide branches van HET Instrument.

FDA reguleringen staat daarin centraal. Na een plenaire sessie met drie inleiders, zijn er twee parallelsessies, met elk zes sprekers; een sessie


22

speciaal gericht op de chemie en een tweede in de aanpalende congres-

de industriële automatisering, met name waar de combinatie van

zaal voor specifiek pharmacie-geinteresseerden.

proces- en productietechniek almaar vaker voorkomt. Het seminar richt zich op de spanning die er is tussen beide specialismen die in een

Die dag, woensdag 6 november, staat Tracking & Tracing in het labora-

systeem vaak samengaan, mation control en vision. Specialisten uit

toium geprogrammeerd. Negen lezingen, waarbij de logistiek van

beide disciplines hebben vaak een verschillende perceptie mar moeten

laboratoiummateriaal uitgangspunt is. De actualiteit van het traceren

wel samen een werken systeem bouwen.

van virussen en ziektes is evident. Dat de link met laboratoium-

Bij het ter perse gaan van dit Signalement waren nog enkele lezingen

automatisering wordt gelegd mag elke HET Instrument bezoeker

’slots’beschikbaar ([email protected])

verwachten. De derde ochtend van het T&T-drieluik is op donderdag 7 november,

Laboratorium Technologie

Tracking & Tracing in de food en productie-industrie. Ook dan is er

De specifieke lab-seminars worden grotendeels ingevuld door beroeps-

sprake van een plenair gedeelte en twee parallelsessies. Net als op beide

organisaties.

andere dagen zijn hier de lezingen gerangschikt rond het schema

De vereniging van Medisch Laboranten NVML doet dat traditioneel

’concepten, technische invulling en praktijkvoorbeelden’. De voorbeel-

heel goed. In november van dit jaar vullen zij vier ochtenden in met en

den die op 8 november worden gepresenteerd varieren van tandpasta-

voor hun leden, van 4 tot en met 7 november.

en vleesproductie tot de assemblage van elektronica en de productie

Op 5 november is er een ochtend van de beroepsvereniging voor

van ronddraad.

massaspectometrie, NVMS.

Voor de vierde ochtend over tracking & tracing, vrijdag 8 november is

Het seminar dat de vacuumvereniging NEVAC altijd organiseert tijdens

het programma nog niet rond. Nu de test & meetbedrijven hebben

HET Instrument heeft deze keer wel wat raakvlak met de industrie:

besloten in 2002 geen T&M dagen te houden in Nederland, maar zoveel

’vacuumtechnologie in de metallurgie’ op woensdag 6 november.

mogelijk deel te nemen aan HET Instrument, is de mogelijkheid geopend om alsnog een ochtend te wijden aan Testtechnology, tracing

Het onderwerp Gentherapie is natuurlijk ook heel actueel. Het is de

the facts. De call for papers voor dit seminar zijn verzonden en naar

titel van het ochtendseminar dat

verwachting zal het raamwerk van het programma een deze dage rond

verzorgd door de NVGT.

op vrijdag 8 november wordt

zijn. Belanghebbenden kunnen zich nog melden voor een spreekbeurt, bij Leo Oosterveen van FHI, [email protected]

Zodra de volledige programma’s van de verschillende seminars beschikbaar zijn, kunnen die worden gedownload van www.hetinstrument.nl

Industriële Automatisering Van de specifieke Industriële Automatisering seminars in het congresprogramma zijn de onderwerpen Industrial Wireless, op 6 november en Asset Sweating, voor 7 november al volledig uitgewerkt. Het seminar Industrial Wireless draagt de naam ’draadloze communicatie in de productieomgeving’ als subtitel en gaat niet alleen over de onbgrensde mogelijkheden van draadloze communicatie maar vooral ook over de beperkingen waarmee rekening moet worden gehouden om uberhaupt enige mogelijkheden te kunnen benutten. De term Asset Sweating is voor velen nog relatief nieuw, maar de subtitel van het seminar ’meer rendement uit veldinstrumentatie’ verklaart veel. Het onderwerp raakt het hart van de beurs en is extra actueel in tijden waarin relatief weinig nieuwbouwprojecten aan de orde zijn. Het derde specifieke IA-seminar gaat over Motion Control & Vision, op 5 november. Het zijn twee steeds aan belang winnende onderdelen van

23


ASML: ramp-up/down van veertig procent per drie maanden T OINE V ERBRUGGEN IN DISCUSSIE MET FHI- CLUSTER COMPONENTENLEVERANCIERS Het was weer eens een Cruijffiaans scenario. Alle consternatie rond

’meegaan in de technologie’. Kwaliteit, logistiek

betalingsproblemen in de elektronica supply chain heeft uiteindelijk

en kosten worden nu minstens zo belangrijk.

geleid tot het openbreken van verhoudingen en doelgerichte discussies

Toeleveranciers die voor 25 % of meer van

met het oog op lange termijn strategieen. Een dergelijke conclusie in

hun omzet van ASML afhankelijk zijn zijn niet

algemene termen drong zich op na de confrontatie van de FHI-cluster

meer acceptabel. Temeer daar flexibiliteit ten opzichte van de klant meer

van elektronica-componentenleveranciers met ASML-inkoop functiona-

een eerste vereiste wordt, zeker in de cyclische markt waarin een leveran-

rissen Toine Verbruggen en Cas Jansen op 3 april bij FHI in Amersfoort.

cier van prductiemiddelen voor de semiconductorindustrie zich

Verbruggen schilderde in zijn betoog de onvoorstelbare hectiek van de

bevindt. De marktvraag van de klanten van ASML moet een op een

periode in 2000 toen de productie bij ASML niet kon voldoen aan de

kunnen worden doorvertaald naar de toeleverancier. De consequentie is

vraag vanwege het ontbreken van de noodzakelijke componenten. Hij

nogal fors: binnen drie maanden moet een leverancier het volume van

gaf ruiterlijk toe dat zijn firma de doelen toen te hoog heeft gesteld.

leveranties met plus of min 40 % kunnen aanpassen !

De rampen die daarna in de loop van 2001 in de keten ontsonden toen

Meer ’rolling forecast info’ naar componentenleveranciers is een voor-

alle toeleveringen moesten worden afgeremd probeerde de ASML-er

waarde waarin Verbruggen toezegde zich te willen committen. Tegelijk is

vrijwel vergeefs te beschrijven. Sommige suppliers en/of subcontractors

ASML, onder aanvoering van Cas Jansen een programma gestart om

werden bijkans volledig ’doodgedrukt’ als een lelijke eend tussen twee

met haar elektronica-subcontractors te komen tot professionalisering

trucks in een kettingbotsing.

van hun inkooptraject. Naar verwachting zouden op 20 maart in de

Toine Verbruggen

Algemene Ledenvergadering van de branche Industriele Elektronica de flexibiliteit

eerste resultaten gepresenteerd kunnen worden.

ASML heeft er van geleerd zei Verbruggen. Eerst en vooral dat een toonaangevende OEMer de plicht heeft zijn toeleveranciers ’op te voeden’.

Wordt vervolgd dus. En zeker ook de nieuwe strategie van de statistiek-

Dat heeft ook te maken met de nieuwe levensfase waarin ASML zich

cluster van leveranciers van elektronicacomponenten om voortaan in

bevindt luidde zijn betoog. Vanuit het begrip ’value sourcing’ moet men

hun halfjaarmeeting gastsprekers uit te nodigen uit de klantenkring.

nu andere eisen gaan stellen aan toeleveranciers dan alleen de eis

Test- en Meetapparatuur multiclientonderzoek ONZEKERHEID IN DE ELEKTRONICAMARKT VERGROOT VRAAG NAAR INFORMATIE Op 21 mei 2002 zijn de resultaten van het T&M multiclientonderzoek

toegepast voor een onderzoek naar de markt voor elektronica-

gepresenteerd aan de deelnemers (Agilent, Air-Parts, Acterna,

behuizingen. Niet deelnemende bedrijven kunnen overigens wel de

Livingston, Rohde & Schwarz, T&M systems, Yokogawa Europe). De

rapportage achteraf aanschaffen (E 952,94 exclusief BTW).

resultaten geven een beeld van de verwachtingen voor de komende

Binnen de branche Industriële Elektronica is in 2001 een grotere daling

jaren in de verschillende productgroepen van Test- en Meetapparatuur.

te constateren dan bij de andere branches. Dit heeft al tot koers-

Daarnaast zijn de ruim 900 respondenten vragen gesteld over bekend-

wijzigingen bij sommige bedrijven geleid. Juist op die momenten is het

heid en voorkeur voor leveranciers; gebruikte media; gebruik van beur-

de vraag of er meer aandacht aan marktonderzoeken en marketing

zen; gebruik van internet; beoordeling van leveranciers naar prijs en

besteed moet worden. Vanuit FHI wordt daarom ook juist in deze

kwaliteit.

momenten de aanvullende onderzoeken geboden, om met individuele

Het rapport levert een rijkdom aan informatie, die helaas niet in dit

leden specifieke onderzoeken te doen.

artikel gepresenteerd kan worden, aangezien de deelnemers de

Nadere informatie: Paul Petersen/FHI, tel.: 033 - 4 65 75 0, e-mail:

gezamenlijke kosten dragen. Een dergelijke formule is in het verleden

[email protected]


24

Branches Elektronica en Automatisering starten nieuw beursconcept ’SNEL,

EFFICIËNT, GECONCENTREERD’

De branches voor Industriële Elektronica en voor Industriële Automatisering hebben besloten in maart 2003 een gezamenlijke beurs te organiseren. Onder de bestaande titel Electronics & Automation zullen beide branches, gezamenlijk 450 bedrijven, exposeren volgens de principes ’snel, efficiënt,

Nadat de FHI branche voor Industriële Elektronica had gekozen voor dit concept, bleek dat de branche voor Industriële Automatisering belangstelling had aan te haken. Moe van de wildgroei van het aantal commerciële shows die versnippering in de hand werkt, besloot de branche dit nieuwe concept te omarmen en in eigen hand te nemen via de samenwerking met de zusterbranche binnen de eigen federatie van technolo-

geconcentreerd’.

giebranches, FHI. Door dit initiatief ontstaat een

Inspelend op de ontwikkeling bij de aangesloten

beurs met circa 400 exposanten op ongeveer 7000 m2

bedrijven hebben beide branchebesturen gekozen

expositieruimte. Ook heel efficiënt voor de bezoeker

voor een concept van drie dagen beurs, met uitslui-

dus.

tend kleine, standaard stands, tegen kosten die in een

De branchebesturen hebben het nieuwe initiatief

bedrijf op het niveau van productmanager gedragen kunnen worden. Voorbereiding van de stand is nauwelijks nodig en de nazorg kan zich volledig concentreren op het opvolgen van leads.

ingekaderd in een beleid waarin naast Electronics & Automation als geconcentreerde beurs in 2003, de beide branches weer uitgebreid zullen exposeren op HET Instrument in 2004. Voor de branche Industriële Elektronica betekent dit een terugkeer naar deze beurs na dertien jaar. Electronics & Automation staat op de kalender voor 26, 27 en 28 maart 2003 in de Jaarbeurs te Utrecht. De website www.e&a2003.nl is in de maak. HET Instrument concentreert zich in 2002 nog alleen op de branches Industriële Automatisering en Laboratorium Technologie en wordt gehouden van 4 tot en met 8 november in de Jaarbeurs Utrecht. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Niek van Twillert, telefoon (033) 4657507

D&E event 2002 DESIGN AUTOMATION & EMBEDDED SYSTEMS VOOR ENGINEERS EN ONTWIKKELAARS Het Evoluon

jaarlijkse Eindhoven.

De vierde editie van het twee-

branche, betrokken, maar ook een aantal inhoudelijk deskundigen uit

D&E event is dit jaar op 2 oktober in het Evoluon in

de toegepast-wetenschappelijke hoek via STW/Progress en van de R&D

Enkele tientallen bedrijven uit de elektronicabranche

afdelingen van enkele OEM-bedrijven. De

zullen op die dag de nieuwste technologie presenteren aan hun doel-

kosten voor deelname van leveranciers via een

groep: engineers en ontwikkelaars van elektronica-producten en syste-

stand en/of sprekers worden zeer beperkt

men. De respons op de eerdere edities van de D&E dagen voor Design

gehouden, in de geest van de brancheorganisa-

Automation & Embedded Systems is steeds erg groot geweest, vooral

tie. Met de vakpers zijn inmiddels afspraken

van de zijde van mensen die echt met deze business bezig zijn. Het

gemaakt om het evenement te coveren ’bij de

evenement onderscheid zich daarin van andere evenementen in dit

juiste doelgroep.

domein die zich meer richten op de ’netwerkers’. Bij de voorbereiding

Meer informatie over deelname en/ of bezoek:

van de editie van 2 oktober zijn niet alleen de leveranciers, leden van de

[email protected] en www.fhi.nl/d&e

25


Onderzoek Technologie Management ROL TOELEVERANCIERS WORDT ONDERSCHAT

Ondersteund door de Stichting Firato heeft FHI het afgelopen kwartaal

ren en exploiteren. Technologie Management is dus relevant voor een

een onderzoek laten uitvoeren naar de behoefte aan Technologie

beperkt aantal bedrijven.

Management bij een geselecteerd aantal bedrijven. Het streven van zowel Om tot succesvolle toepassingen te komen, is een adequaat management en een passende samenwerking tussen organisaties van groot belang. Voor dit doel heeft FHI de workshop Technologie Management laten ontwikkelen. De kritische succesfactoren zoals marketing, kennis van de markt en van extern beschikbare technologie, alsmede een minimaal kennisniveau in het bedrijf zelf worden door de respondenten erkend en herkend. De waarschijnlijk meest essentiële factor, het samenwerken met toeleveranciers, wordt niet als zodanig gewaardeerd. FHI concludeert dat het belangrijk is om de specifieke groepen in de Nederlandse industrie te overtuigen dat samenwerking met toeleveranciers een factor is waarin moet worden geïnvesteerd.

de Stichting Firato als FHI is het bevorderen van toepassingen van technische innovaties binnen de markten van de Industriële Elektronica. Technologie Management is een hulpmiddel om de samenwerking in de keten te verbeteren, met als uiteindelijk doel de innovaties succesvol te commercialiseren. Niet alle geïnterviewde organisaties hebben in belangrijke/sterke mate met technische innovaties te maken. Het gaat dus om de groep respondenten, waar men op een succesvolle wijze innovaties wil implemente-

De resultaten uit het onderzoek zullen nader worden geanalyseerd, met name om uit te vinden hoe de betreffende bedrijven benaderd kunnen worden. De promotie van de workshop zal aan moeten sluiten bij bestaande behoeftes en kan pas daarna de samenwerking met toeleveranciers bevorderen. Als dat lukt, dan wordt de workshop Technologie Management ook interessant voor de leden van FHI en de Development Club. Nadere informatie: Paul Petersen/FHI, tel.: 033 - 4 65 75 07, e-mail: [email protected]


26

BRON: Technisch Weekblad

27


TNO en sensorbedrijven werken aan samenwerking PROJECTAANPAK EN LEVERINGSVOORWAARDEN CENTRAAL IN CONSTRUCTIEVE DISCUSSIE De discussie tussen de FHI Sensor Technologie Club en TNO gaat voort. In vervolg op eerdere berichtgeving zijn verschillende formele en informele gesprekken gevoerd om over en weer meer begrip voor elkaar te krijgen. Concrete handreikingen over en weer zijn er ook al geweest.

In het jongste gesprek is aan de orde geweest dat onduidelijkheden en

Deze algemene indruk wordt door TNO herkend als een op het eerste

soms gebrekkige communicatie daarover, ten grondslag liggen aan verre-

gezicht begrijpelijk misverstand. TNO hoort vaker de opvatting dat

weg de meeste problemen tussen de STC en TNO. Als die twee dingen

kennis die TNO ontwikkelt vooral met belastinggeld wordt opgebouwd

verbeteren, zal het onderling begrip en daardoor de samenwerking weer

en dus reeds betaald is.

een nieuwe positieve impuls kunnen krijgen. Echter, als TNO al kennis zou mogen schenken, aan de STC-leden Het werd in de discussie duidelijk dat de verwachtingen en ideeën van

bijvoorbeeld, dan zou dat betekenen dat die kennis en ook de toepassing

beide kanten over de concrete aanpak van projecten qua cultuur niet op

ervan voor iedereen vrij ter beschikking moet zijn. TNO moet unieke

elkaar aansloten. De STC-werkgroep is bereid om de behoeften bij haar

kennis dus beschermen en onder marktconforme condities aanbieden,

leden in kaart te brengen en TNO input te geven over door hen gewenste

vooral ook in het belang van de klanten.

veranderingen. De door beide partijen ingebrachte verbeterpunten zullen worden besproken in de volgende bijeenkomst.

Daarom zijn ook de resultaten van onderzoek en ontwikkeling die in opdracht worden gerealiseerd, standaard de eerste twee jaar exclusief, en

De STC-werkgroep signaleert tevens de behoefte aan meer inzicht in de

om niet, voor de opdrachtgever. Over het verlengen van de exclusieve

bij TNO beschikbare kennis en wil vooral ook weten hoe deze kennis

gebruiksrechten kunnen volgens TNO altijd afspraken worden gemaakt.

voor de sensor ontwikkelende bedrijven beschikbaar te krijgen. De Sensor Technologie Club heeft in de vergadering TNO gevraagd dit Reden voor de discussie is ook het gevoel bij een aantal deelnemende

uitgangspunt te heroverwegen en de mogelijke inbreng van kennis door

bedrijven dat het daadwerkelijk aan hen overdragen van sensorkennis

een sensortechnologie bedrijf bij een ontwikkelingstraject te erkennen.

(kennisoverdracht) moet betekenen, dat een persoon de kennis ook

TNO heeft aangegeven dat onderhandelen over de voorwaarden

daadwerkelijk kan toepassen. Dit wordt eigenlijk alleen bereikt als bij de

waaronder de opdracht gegeven en aanvaard kan worden, altijd tot de

ontwikkeling nauw wordt samengewerkt. Dat is veel productiever dan

mogelijkheden behoort, maar dat dit per geval moet worden bekeken.

een rapport schrijven en aannemen dat daarmee de kennisoverdracht is gerealiseerd.

Een goede overeenkomst doet recht aan beider belangen, zeker waar het risicovolle vernieuwende projecten betreft waarvan een werkend

Het derde hete hangijzer in de discussie is dat van de TNO leverings-

resultaat niet op voorhand kan worden gegarandeerd. In de volgende

voorwaarden en met name de daarmee samenhangende problematiek

vergadering zal dit onderwerp opnieuw nadrukkelijk aan de orde

rond het industrieel eigendom. Naar de mening van de STC- werkgroep

komen. Ook zal TNO nader inzicht geven in de bij TNO beschikbare

begint dit al bij de opstelling van TNO in de algemene voorwaarden die

’kennis op de plank’

inhoudt dat door TNO ontwikkelde kennis eigendom blijft van TNO. In de praktijk blijkt dit vaak genuanceerder te liggen, maar die nuance kan

Gezien de constructieve sfeer waarin de gesprekken in de afgelopen

naar de ervaring van de STC-leden soms leiden tot een hardnekkige en

periode hebben plaatsgevonden, mag worden verwacht dat in de

soms langdurige discussie met TNO.

geplande julisessie van het overleg voortgang kan worden geboekt.

De ondernemers van de Sensor Technologie Club hebben geen tijd om "jarenlang te onderhandelen". Het verlengt de toch al lange ontwikkeltijd van sensoren en verhoogt de benodigde menskracht en die is vaak niet beschikbaar.


28

Samenwerking leidt tot nieuwe sensoren Sentron CMT heeft een nieuwe sensor ontwikkeld voor het meten van het zoutgehalte in water. Belangrijke sleutel voor de succesvolle ontwikkeling was de samenwerking met de Universiteit Twente en enkele andere partners. De totstandkoming van de sensor is ondersteund vanuit de subsidieregeling Technologische Samenwerking van Senter. Sentron is als bedrijf zowel lid van de FHI branche Laboratoriumtechnologie, als van de FHI Sensor Technologie Club. Een ’case-story’, ter lering en navolging.

Sentron CMT B.V. werd in 1998 opgericht als dochteronderneming van

die al jaren aan de chip werkt. Ook hebben we aansluiting gezocht met

Priva, een automatiseringsbedrijf voor de tuinbouw. Doel was een sensor

Kiwa, die gespecialiseerd is in wateronderzoek. Ten slotte hebben we veel

te ontwikkelen en naar de markt te brengen, waarmee tuinders het gehalte

samengewerkt met Priva Hortimation en ons zusterbedrijf Sentron

aan ionen, zoals calcium en nitraat, kunnen meten. Onlangs is dit gelukt.

Europe, die met een vergelijkbare chip pH-sensoren maakt.”

Dr.ir. Marcel Grote Gansey, General Manager van Sentron CMT: ”Met onze sensor kunnen tuinders eenvoudig de hoeveelheid voedingsstoffen

Subsidie

meten in het water dat uit het groeimedium stroomt. Hierdoor is het

Grote Gansey: ”Om voor een subsidie Technologische Samenwerking

onder andere mogelijk dit water weer in te zetten in de kas en zo de water-

van Senter in aanmerking te komen, waren we verplicht om samenwer-

kringloop te sluiten. Bovendien krijgen tuinders er informatie mee over

kingspartners te zoeken. Dat bleek een geluk bij een ongeluk. Toen we

de groeisnelheid en de gezondheid van hun planten.”

begonnen, hadden we namelijk kennis van de chip, maar nog niet van de chemie erachter. Door de samenwerking hebben we gebruik kunnen

Partners

maken van de expertise van de andere partijen en gezamenlijk naar een

Aan de basis van de sensorontwikkeling staat een speciale chip die ionen

oplossing kunnen zoeken. Op die manier konden we tot een nieuw,

kan herkennen. De chip is ontworpen aan de Universiteit Twente. ”Bij de

uniek product komen en hebben we ook zelf veel kennis en ervaring

ontwikkeling van de sensor, was de universiteit dan ook een logische

opgebouwd.” Die ervaring gaat Sentron toepassen in nieuwe producten.

partner voor ons. We hebben zelfs besloten om ons bedrijf in de buurt te

Grote Gansey: ”Naast het simpele draagbare sensorsysteem dat nu al op

vestigen,” aldus Grote Gansey. ”Overigens had de ontwikkeling van de

de markt is, ontwikkelen we nu een geavanceerde versie. Ook hebben we

sensor nog wel wat voeten in de aarde. In de praktijksituatie van de kas

een volledig online systeem gebouwd. Het prototype daarvan draait

krijg je bijvoorbeeld te maken met algengroei en vervuilingen die je in

inmiddels al. Daarnaast zijn we begonnen met een verbredingsstap naar

het lab niet kunt simuleren. Om deze praktische problemen op te lossen,

andere toepassingen. Zo kijken we momenteel naar het meten van ionen

hebben we samengewerkt met 3T, een ontwikkelingsclub in Enschede

in vaatwaswater en lichaamsvloeistoffen.”

Aanbieding technologierapport Embedded Systems Roadmap 2002 Op maandag 10 juni heeft drs. Kees Vijlbrief, directeur-generaal voor

gezondheidszorg, verkeerslichten, milieumeetstations, beveiliging en

Innovatie van het ministerie van Economische Zaken, de Embedded

klimaatbeheersing in kassen. Embedded systemen zullen door hun

Systems Roadmap 2002 in ontvangst genomen. Het rapport geeft een

veelzijdige inzet de samenleving kunnen voorzien van technologieën

visie op de technologische ontwikkelingen op het gebied van embedded

die de kwaliteit van het bestaan verhogen. In de Roadmap worden

systemen tot 2011.

lijnen uitgezet voor de voortzetting van het PROGRESS (Program for

De Embedded Systems Roadmap 2002, visions on technology for the

research in embedded systems. Bijzonder in PROGRESS is de

future of PROGRESS, geeft een strategische visie op de toekomst van

ongewone, maar vruchtbare samenwerking tussen het bedrijfsleven en

embedded systemen, dat zijn ingebouwde, intelligente en geïntegreerde

theoretici. Inmiddels zijn er samenwerkings afspraken gemaakt tussen

apparatuur en software. Embedded systemen zijn te vinden in tal van

STW/Progress en de FHI branche Industriële Elektronica en de

hedendaagse toepassingen zoals mobieltjes, wasmachines, keuken-

Development Club. FHI zal met name de organisatie van de Progress-

apparatuur, verwarmingsthermostaat, dashboard, laptop, dvd-speler of

workshop van 24 oktober op zich nemen,

diskman, maar ook in medische apparatuur en systemen voor de

organisatie van de Sensor-workshop in maart.

naar analogie van de

29


DEVELOPMENT CLUB:

Jurgen kreeg de Mythos ’virtueel’, omdat de

nieuw besuurslid, nieuwe nieuwsbrief, flirt met STW/Progress

het beeldje was vergeten mee te brengen naar

Allard Schimmel heet het nieuwe bestuurslid van de Development Club,

vorige winnaar, voorzitter Siebren de Vries de meeting. Een beginnersfout van een leidsman die weer bewees talent en ervaring te bezitten om de vergadering in banen te leiden en de Club te inspireren.

in de beste ’traditie’ van de DevClub, ´young, bright & stormy’.

Jurgen van de Krey

De eerste editie van een heuse eigen e-mail nieuwsbrief van de DevClub is verschenen, met een kwartaalpretentie, in lijn met de meetings. Voorlopig nog intern, maar met potentie tot meer. Wie hem wil ontvan-

De sensorclub succesvol met een STW workshop voor sensortechnolo-

DevClub zeilvloot beticht van piraterij

gie? Kunnen wij minstens net zo goed meent de DevClub. Frank Karelse

In Friesland is na 14 juni consternatie ontstaan over piraterij op het

van het STW –programma ’Progress’ en Niels Malotaux, de DevClub-

Slotermeer. Een flotille van vijf zeilboten heeft naar verluid getracht een

man bij dit STW-programma voor embedded systems zijn de postiljons

wedstrijd van de Friese skutsjes te verstoren.

d’amour. En er bloeit iets moois.

Toen bleek dat de piratenboten bemand werden door een groep leden

In de DevClub meeting van 13 mei presenteerde professor Deprettrere

van de Development Club, de wizzkid- bedrijven van FHI, werd de zaak

het spraakmakende rapport van Progress: Roadmap to Embedded

alleen maar verdachter.

gen mail het ([email protected])

Systems. Voor de D&E dag van 2 oktober wordt samenwerking gezocht richting de markt (zie elders in dit Signalement). De meer wetenschap-

DevClub-voorman Pim Kat reageerde op de aantijging met de laconieke

pelijk georienteerde Progress-workshop van 24 oktober wordt zeer

opmerking dat "we een beetje een zware avond hadden gehad" vooraf-

waarschijnlijk gezamenlijk georganiseerd.

gaand aan de jaarlijkse zeildag. Professor Ed Deprettere hield die avond een voordracht over de net verschenen ‘roadmap Embedded Systems’.

Overigens is het ongoing business voor de Club.

Toen de Club zich realiseerde wat de komende tien jaar technologisch

De voorbereiding van de suppliersdag bij Philips Medical is onderhan-

van hen wordt verwacht, resuleerde dat in een slechte nachtrust die de

den van de werkgroep communicatie.

volgende dag haar uitwerking had.

De werkgroep marketing anticipeert met een oriëntatie op de markt voor medische producten. Daarnaast is het onderzoek naar technolo-

Nadere berichtgeving van onze correspondent ter plaatse in het

giemarketing afgerond (zie elders in dit Signalement).

volgende Signalement.

De inventarisatie van het hoogleraren netwerk van de DevClubleden loopt. De presentaties van de werkgroepen in de DevClub meeting van 20 maart waren veelbelovend. De wisselprijs voor de beste presentatie was echter voor Jurgen van de Kreij van B-ware voor de presentatie van zijn softwarepakket voor de registratie van WBSO activiteiten, hoe je de last van bureaucratische voorwaarden voor belastingfaciliteiten omzet in een nuttig hulpmiddel voor je eigen projectadministratie! Zeilen op een 'valkje'


30

The Lord of the Rings, the fellowship ALGEMENE

LEDENVERGADERING I NDUSTRIËLE

AUTOMATISERING

De nieuwe openheid in de Nederlandse politiek gaat samen met een hernieuwde verering van Harry Potter in de persoon van JanPeter Balkenende. In plaats van de achterkamertjes politiek wenst Nederland nu open ramen en een frisse wind door de stoffige Tweede Kamer. Sinds november 2001 heeft de voorzitter van FHI de eigen openheid aangekondigd, namelijk kwaliteit en betrouwbaarheid.

Financiën

Er restte geen tijd om deze ’contradictio in terminus’ in de groep te

Tijdens de ledenvergadering van Industriële Automatisering op 23 mei

bediscussiëren.

in Alphen aan den Rijn is dit streven vooral tot uiting gekomen in een

The Lord of the Rings heeft ook drie episoden. De leden worden nu al

nauwkeurige uiteenzetting betreffende de Financiën van de vereniging.

uitgenodigd voor de volgende aflevering volgend jaar mei, om de inge-

De aanwezige 70 tot 80 leden van de branche hebben de gelegenheid

zette koers van kwaliteit en betrouwbaarheid kleur te geven. Het

aangegrepen, om de cijfers goed te bespreken.

fellowship-gevoel is er, nu nog al die bedreigingen overwinnen en de

Tijdens de ledenvergadering zijn vanzelfsprekend de activiteiten in

ring vernietigen, die ons de laatste jaren zo hypig gek heeft gemaakt.

2001 t/m 2003 aan de orde gekomen. De voorzitter Tom Fransen

Voor meer informatie: FHI, Paul Petersen, telefoon (033) 4657507,

bedankte de actieve leden van de vereniging voor hun gedane en te

e-mail: [email protected]

verwachten inspanningen, om die activiteiten tot een succes te maken. Eén van de belangrijke activiteiten voor het komende jaar kwam uitgebreid aan de orde, de beurs HET Instrument 2002.

ISI-ACADEMY

Beursnieuws

OPLEIDING SYSTEM INTEGRATOR

Het grote nieuws op het beurzenfront is, dat er vanaf 2003 een intensie-

De Industrial System integrators bestaan bij de kennis van hun perso-

vere samenwerking tussen de branches Industriële Automatisering en

neel. Iedere system integrator geeft daarom veel geld uit aan scholing

Industriële Elektronica zal optreden. Het komend jaar wordt

van personeel. Dat kan variëren van puur op een software pakket

Electronics & Automation georganiseerd op de dagen 26, 27 en 28

gerichte opleiding tot opleidingen waarbij meer fundamentele vaardig-

maart 2003. Het concept van deze beurs wordt Amerikaans van aard.

heden worden bijgebracht.

IN WORDING

Deelnemende bedrijven hebben de keuze uit standaard stands met kleine variaties in omvang (16 t/m 32 m2).

Het platform ISI streeft er met haar leden al een tijdlang naar deze oplei-

De branche Industriële Automatisering zal in deze beurs participeren

dingsbehoefte te bundelen, inkoopkracht te ontwikkelen en hand aan de

samen met de Elektronica branche. Daarna zal de branche Industriële

kwaliteit te houden. De erkenning hiervan heeft inmiddels geleid tot een

Elektronica participeren in de beurs HET Instrument 2004. Zodoende

plan voor een ISI-Academy, een HBO opleiding die ISI engineers in een

gaat FHI langzaam aan terug naar de oorsprong, waarbij alle branches

’werkend leren’ traject in 3,5 jaar naar een hoger niveau kan tillen.

vertegenwoordigd waren op Het Instrument. Het plan is tot stand gekomen met support van het bureau van FHI, Marktontwikkeling

dankzij de werkgroep met de ISI leden Johan de Haas (Kwadraat

Tijdens de ledenvergadering kwam niet alleen de samenwerking tussen

Company), Hans Mark Bunschoten (Cumea) en Hans van Wijk

de branches aan de orde. In het kort werd ook de marktsituatie binnen

(Starren).

de branche Industriële Automatisering besproken. De resultaten van

Het opzetten van zo’n onderwijstrajest is echter niet gemakkelijk.

het trendonderzoek voor het eerste kwartaal van 2002 zijn in een paar

Obstakels zijn financiëring van de ontwikkeling en de 3,5 jaar tijd en

sheets toegelicht. Daarna presenteerde Paul Petersen een Quick Scan,

geld die in een opleiding moet worden geïnvesteerd. Wel is er veel

die onder 16 leden is uitgevraagd.

belangstelling voor de mogelijkheid om een beperkt aantal modules uit

Het blijkt dat er hogere verwachtingen zijn ten aanzien van de eigen

de opleiding te volgen.

prestaties in 2002, dan de ontwikkelingen die voor de branche als totaal

Bedrijven die betrokken willen zijn bij de ISI-Academy of er meer over

worden voorzien, namelijk een scherpe daling van de omzet in 2002 en

willen weten kunnen contact opnemen met Sandra van Dusschoten van

hoogstens stabilisatie in 2003.

het FHI bureau.

31


Confrontatie in ’lagerhuis’ setting CONTROL PRODUCT SUPPLIERS (CPS)

VERSUS I NDUSTRIAL

SYSTEM INTEGRATORS (ISI)

In een hechte familie moet je elkaar af en toe flink de waarheid durven zeggen. Kasteel Nijenrode bood een passent decor voor de ’lagerhuis setting waarin de ene groep FHI leden, system integrators, in discussie ging met een ander FHI cluster, control product suppliers. Het resulteerde in een hier en daar pittige discussie, maar toch op punten ook overeenstemming. Gelukkig was er een aansluitende borrel waar alles weer goed gemaakt kon worden. ’Het gaat er toch om de eindklant zo

Actieve deelname aan het congres

goed mogelijk te bedienen en daarbij heb je elkaar nodig’, was de

zich op dit gebied dan ook helemaal thuis voelen. Installateurs kunnen

houding die uiteindelijk naar elkaar werd aangenomen. De ’lagerhuis

heel goed alternatieve partners zijn voor CPS, is een stelling die door de

setting’ zou zeker gebruikt kunnen worden bij confrontaties tussen

system integrators beantwoord wordt met de opmerking dat ’handjes-

andere clusters binnen FHI, was een andere conclusie.

bedrijven als de installateurs geen toekomst hebben. De stap van hand-

Een spanningsveld is er misschien wel altijd tussen leveranciers van

jes-bedrijf naar system integrator vereist een ander niveau medewerkers

hardware en software enerzijds en system integrators anderzijds. In de

en een andere bedrijfscultuur. Control Product Suppliers hebben vaak te

wandelgangen is in het verleden al wat van die spanning gebleken,

weinig applicatiekennis zo wordt gesteld door de system integrators,.

bijvoorbeeld door een aanval op de product onafhankelijke profilering

Dat is het terrein van de system integrator, daar valt weinig op af te

van de system integrators door een aantal Control product suppliers. Er

dingen. Product kennis is juist het terrein van de CPSers. Ja en misschien

was dus aanleiding genoeg om eens een keer een confrontatie te organi-

houden ze die product kennis bewust achter of proberen het door dure

seren tussen deze groeperingen binnen de branche Industriële

cursussen te verkopen, zo werd gesuggereerd.

Automatisering. Alle leden van de clusters waren uitgenodigd om met stellingen te komen. Uiteindelijk werd een twintigtal stellingen geslec-

Projectkwaliteit

teerd. Tien stellingen van ISI, de andere helft uit het perspectief van de

De twee stellingen over de kwaliteit van projecten leiden tot felle discus-

CPS. Om en om werden de stellingen verdedigd en direct aangevallen.

sie. Ieder is het er over eens dat de SI verantwoordelijk is voor de kwaliteit maar zodra er iets mis is moet de CPS het komen oplossen. Gebrek

Concurrentieverhoudingen

aan kennis van de hard en software wordt de SI verweten. ’Van system

Jullie moeten keuzes maken; of leveren direct aan de eindklant en dus

integrators krijgen wij constant vragen die gewoon te vinden zijn in het

concurreren met de system integrator of je bent partner van de system

handboek dat bij onze appartuur wordt geleverd’.

integrator; maar dat doen wij al! Schieten de CPSers in de verdediging.

’Wij integreren onze zaken zelf ’ zo meldt één van de CPSers’, ik moet wel

Voor grote projecten leveren wij apparatuur en support aan de system

want wie van de SI heb ik ooit gezien op mijn kantoor?’ Hij krijgt tegen-

integrator. Het blijkt echter dat een stuk dienstverlening onlosmakelijk

geworpen dat een ISI nooit al de kennis van al de producten die geinte-

verbonden is aan het leveren van hard en software, Support, die wel

greerd wordenbij kan houden. Uitgaand van de applicatie kiezen wij de

gefactureerd wordt, hoort hierbij.

best passende hard en software zo meldt een van de ISI’s.

Leveranciers van Distributed Control Systems zijn concurrenten van

Promotie van veldbusstandaarden wordt niet als interessant discussie-

zowel ISI als CPS is een van de stellingen. Ja, zegt één van de CPS wij zijn

thema gezien. Er is al zoveel discussie over geweest. Je kiest gewoon per

eigenlijk zowel ISI als CPS. Treffend illustreert hij dit door letterlijk over

applicatie de meest geschikte veldbus. Veel meer blijkt er enthousiasme

te lopen naar de andere partij. Control product suppliers kunnen de stap

voor standaarden als OPC S88 en S95. Van deze standaarden wordt de

niet maken naar verticale integratie werd gesteld, maar dat blijkt te

komende tijd veel verwacht bij de noodzakelijke integratie van systemen.

komen doordat er geen standaarden zijn en iedere integratie dus opnieuw geprogrammeerd moet worden. Typisch werk voor de SI die

Het vervolg Alle deelnemers aan de discussie toonden enthousiasme en sommingen reageerden zelfs euforisch op de setting. Veel bekende vooroordelen werden bevestigd, sommige ontkracht. achteraf bleek de meeting ook te hebben geleid tot nieuwe zakelijke contacten. Meteen wilde men met andere groepen in discussie. Het platform Industrial Business Solutions en een aantal groepen eindklanten werden genoemd als potentiële spar-

Mark Ligthart (ATH Techniek), Lex Uiterlinder (GTI) en Wout Last (Hint)


32

ringpartners. Of moeten we zeggen ’slachtoffers?’

Brengt nieuwe opleiding ’PCE’ aan directietafel? PROCESS

CONTROL ENGINEERS KUNNEN PROFITEREN VAN KRACHTENBUNDELING

Technici die verantwoordelijk zijn voor het goed en efficiënt verlopen

twee lagen tussen.” Tijdens de conferentie kwam naar voren dat de positie

van het productieproces in een fabriek kunnen op allerlei manieren

van de control process engineer ondanks de economische afvlakking

profiteren van de bundeling van hun vakkennis. Die bundeling zou

eerder aan belang wint dan inboet. Het mag misschien zo zijn dat veel

gestalte moeten krijgen in een nieuw te starten opleiding. Dit bleek

engineeringfuncties verdwijnen door slimme softwaregereedschappen,

tijdens de 2002-editie van de Industrial Business Conference in de

evenzeer is duidelijk dat de specifieke kennis over het productieproces

Rotterdamse Kuip. De verwachting is dat tijdens de 2003-editie de

onvervangbaar ’in het geheugen van de mensen’ zit. Daarom is de tendens

opleiding nader voor het voetlicht komt.

tegenwoordig dat bedrijven ’kosten wat het kost’ een kernstaf van control

Het netwerken tijdens de pauzes blijft belangrijk

Jaarlijks komen plant-

process engineers willen behouden of zelfs uitbreiden. Dagvoorzitter

owners en hun leve-

Leegwater vroeg zich af in zijn slotwoord af of een ’control process engi-

ranciers medio mei

neer’-opleiding niet om meerdere redenen handig zou zijn. Process control

bijeen om tijdens een

engineers zouden tijdens de opleiding niet alleen iets kunnen opsteken

business conference in

over de ’geldtaal’ en de daarbij behorende berekeningstechnieken om

algemene zin te praten

kostenbesparingen te kunnen onderbouwen. Een opleiding kan ook

over nadere onder-

sturend werken in de richting van meer gestandaardiseerde softwarege-

linge wensen. De orga-

reedschappen. Nu gebruikt bijna elke plant een eigen standaard, wat

nisatie is in handen

kostenverhogend werkt. Een eigen opleiding zou de positie van een process

van de leveranciers,

control engineer ook versterken en duidelijk herkenbaar maken. FHI, de

verenigd in het Platform Industrial System Integrators (ISI) en het

overkoepelende organisatie voor de beide leveranciersplatforms, meldde

Platform Industrial Business Solutions Providers (IBS).

tijdens de conferentie dat de voorbereidingen voor een dergelijke HBOopleiding al in een ver gevorderd stadium zijn. Volgens FHI-man Kees

geldtaal

Groeneveld zijn er momenteel besprekingen gaande tussen het Platform

Nu de economische groei wat achterblijft kunnen process control engi-

Industrial System Integrators en de Hogeschool Utrecht. Tijdens de eerst-

neers wellicht een extra bijdrage leveren aan een verbeterde concurrentie-

volgende Industrial Business Conference in mei 2003 hopen beide plat-

positie van hun bedrijf, zo bleek tijdens de conferentie op 16 mei. ”Ideeën

forms de opleiding

naar geld vertalen, daar blinken wij doorgaans niet in uit,” aldus één van de

nader

aanwezige engineers. Process control engineers zouden meer een ’geldtaal’

introduceren.

moeten leren spreken om het management van hun voorstellen te kunnen

zal ook in november

overtuigen. Volgens dagvoorzitter professor Henk Leegwater zouden

tijdens

process control engineers gelijkwaardig kunnen worden aan een ICT-

HET 2002 aandacht

manager. De ICT-manager schuift tegenwoordig aan tijdens vergaderingen

besteden

van de Raad van Bestuur. ”Voor de control process man zitten er eerst nog

nieuwe opleiding.

LEVERANCIERS

te

kunnen

de

FHI beurs

aan

de Volle congreszaal in Rotterdam

MEETINSTRUMENTEN VOOR DE INSTALLATIEWERELD OP SITE VAN HET

SCIOS

Leveranciers van meetinstrumenten voor stookinstallaties plaatsen een

volgens de SCIOS regeling. Momenteel zijn het rond de vijftig bedrijven

overzicht van instrumenten die voldoen aan de SCIOS regeling op de

en het aantal groeit snel. Opleidings en organisatie eisen maken deel uit

site van de stichting die de regeling beheert. Op deze wijze biedt het

van de regeling maar ook moeten instrumenten voldoen aan de eisen

platform LMI voor de klanten van haar leden een overzicht van

uit de certificatie regeling. Daarom is het platform leveranciers meet-

relevante instrumenten. Bovendien is kennis over instrumenten en

instrumenten voor de installatiewereld (platform LMI) ook betrokken

meetmethoden ingebracht bij het opstellen van de SCIOS regeling

in het centraal college van deskundigen voor deze regeling. Adviezen

waardoor een voor metingen praktische methodiek is ontstaan.

over het formuleren van de certificatieregeling zijn de afgelopen jaren

SCIOS staat voor Stichting Certificatie Installatie en onderhoud aan

ingebracht door de voorzitter van het platform Jaap de Jong (Imbema).

Stookinstallaties. Onderhouds en inspectiebedrijven hebben uitdrukke-

Deze bijdragen hebben geleid tot een voor meetinstrumenten

lijk om dit overzicht gevraagd zodat zij de juiste apparatuur kunnen

realistische en praktische regeling, waarbij er geen angst meer is dat

kiezen voor de regeling waaraan zij moeten voldoen. Steeds meer

certificerende instanties instrumenten op kosten van het onderhouds-

bedrijven die stookinstallaties onderhouden laten zich certificeren

bedrijf of van de leverancier laten herkeuren.

33


Industriële Analyse Apparatuur NIEUW ELAN IN

FHI-PRODUCTCLUSTERS

FHI organiseert al vele jaren productstatistie-

Seminar ”PROFIBUS IN DE PROCESINDUSTRIE” van PROFIBUS Nederland groot succes

ken voor haar leden. Deze statistieken tonen

Op 18 juni jongstleden heeft in De Reehorst in Ede een seminar van

per halfjaar de totaaltellingen in specifieke

PROFIBUS Nederland plaatsgevonden. Veel eindgebruikers, System-

productgroepen, waarbij de individuele resul-

Integrators en adviesbureaus uit de procesindustrie waren bij dit event

taten van de deelnemers door een notaris zijn

aanwezig en zijn gedurende de gehele dag geïnformeerd over de voorde-

gesommeerd. Naast het directe resultaat (in

len en consequenties van PROFIBUS.

harde cijfers en soepele grafieken) zien de

Naast algemene technische informatie is ook veel aandacht gegeven aan

deelnemers het nut van een halfjaarlijks

de bedrijfseconomische voordelen van PROFIBUS.

contact met branchegenoten.

Bram Luiten

De gehele dag is verder ondersteund door vier eindgebruikers, AKZO De deelnemers aan de productstatistiek zijn bedrijven, die producten

NOBEL DIOSYNTH, Nedmag, Rijkswaterstaat en Stahl. In korte presen-

binnen de branche Industriële Automatisering opereren zeven product-

taties benadrukten zij hun ervaringen opgedaan bij de implementatie en

statistiekgroepen voor veldinstrumentatie:

tijdens de life-cycle van hun installaties. De theorie werd op deze manier

1. Meetwaarde omvormers voor Temperatuur

direct gespiegeld aan de praktijk.

2. Flowmeters 3. Druk/drukverschilmeters

Tijdens de pauzes hebben de deelnemers veelvuldig gebruik gemaakt om

4. Stand Alone Regelaars

de table-tops van de leden te bezoeken. Ook is er tussen de deelnemers

5. Niveau Meetapparatuur

veel informatie en ervaringen uitgewisseld. Het is dan ook niet vreemd

6. Analyse Apparatuur

dat de deelnemers het initiatief van de vereniging toejuichten om te star-

7. Intrinsiekveilige Interfaces

ten met een usergroup. Het doel van deze usergroup is dat gebruikers van PROFIBUS hun ervaringen kunnen uitwisselen en zodoende kennis

De halfjaarlijkse vergaderingen waarin de cijfers van de productstatistiek

kunnen opbouwen.

op tafel komen zijn sinds een paar jaar aangevuld met presentaties van relevante partijen uit de markt. De uitvraag en de rapportage van de

In het najaar organiseert PROFIBUS wederom een seminar. Dit keer zal

cijfers wordt inmiddels elektronisch uitgevoerd, zodat deelnemers direct

het seminar vooral gericht zijn op de productieautomatisering. Hier

een presentatie van de resultaten op hun werkplek hebben. De bespreking

zullen thema’s als PROFInet, PROFIBUS op basis van ethernet en

helpt om de trends achter de cijfers helder te krijgen. De groep voor

PROFIdrive, PROFIBUS in de aandrijftechniek naar voren komen.

Analyse Apparatuur is zo enthousiast dat men behalve plenair ook nog aanvullend met de directe vakbroeders rond de tafel zit.

Tevens neemt PROFIBUS Nederland deel aan HET Instrument. Op een

Dit enthousiasme heeft ertoe geleid, dat in het afgelopen half jaar zes

stand van 120 m2 informeert

nieuwe deelnemers zijn toegetreden tot de productgroep Analyse. Drie

PROFIBUS

daarvan zagen vooral het belang in van een nog concretere groep binnen

toekomstige gebruikers binnen

Analyse Apparatuur, namelijk vochtmeting voor industriële toepassingen.

de proces- en productieauto-

Door het enthousiasme van de voorzitter en de deelnemers in deze

matisering over de voordelen

productgroep is het aantal deelnemers in een paar maanden met 50%

en kenmerken van haar auto-

toegenomen van 12 naar 18 bedrijven. Analyse Apparatuur is hiermee

matiserings-technologie.

een uitschieter in vergelijking met de andere groepen. Aangestoken door dit voorbeeld is ook in andere productstatistieken enthousiasme groeiende. Bij verschillende statistieken melden zich nu nieuwe bedrijven aan. Naast de groeiende deelname is er ook een groeiende belangstelling voor de bijeenkomsten. Nadere informatie: Paul Petersen/FHI, tel.: 033 - 4 65 75 07 e-mail: [email protected]


34

de

huidige

en

Nieuws

Jaarvergadering USPI-NL & Follow-up ROADMAP

VOOR DATASYSTEMEN VOOR DE PROCESINDUSTRIE NU BESCHIKBAAR

Op woensdag 13 maart is de jaarvergadering van USPI-Nl gehouden

gebruikt worden om

in Holiday Inn te Soestduinen. In het besloten deel van de vergade-

behoefte aan het industrie platform, niet alleen om de technische issues

ring heeft de Management Board het business plan voor 2002 goed-

te bespreken maar ook om andere aspecten te adresseren zoals de

gekeurd. In het open deel van de vergadering is de USPI-NL ”Roadmap for sharing and storing lifecycle data ” officieel door de werkgroep aangeboden aan het bestuur.

management alignment te bereiken. Er is

people issues, data issues and business issues. • Investeringen door Plant Owners gericht op verbetering van data readiness zal helpen de verbetering van data readiness van de gehele industrie te versnellen. De ”Gain”, de 30 jaar benefits van verbeterde data readiness in operatie en onderhoud en de ”Pain”, de upfront investering in ontwerp, engineering en constructie, dient gedeeld te worden. De project contract formules dienen dit te ondersteunen bijvoorbeeld door een project als één geheel te beschouwen. Zo had het Stork GLT bijzonder voordeel van een ”multiplication” factor omdat daarbinnen een groot aantal vergelijkbare productie-units één voor één wordt vernieuwd. • EPC contractors verbeteren hun interne efficiëntie door multi-office operatie. Zij hebben daardoor behoefte aan een ”generic language”. Na de meeting van 13 maart zijn alweer vervolgstappen genomen: De methodiek voor het ”meten”van de data readiness wordt opgezet

Werkgroepvoorzitter Edwin Stötefalk (Lyondell) biedt de Roadmapbrochure aan USPI-NL voorzitter Tap van Koperen (Shell Global Solutions)

door Cap Gemini en USPI-NL. Een eerste module is toegepast op het Stork GLT project Op basis van die ervaring wordt de methodiek nu

In de USPI-meeting werd een aantal presentaties gehouden vanuit de

verbeterd. Een plan wordt opgesteld voor data readiness meting en

aangesloten bedrijven over actuele lifecycle data ontwikkelingen in de

advisering aan bedrijven de komende maanden. De resultaten hiervan

praktijk. Aangetoond werd dat die ontwikkelingen in de supply chain,

zullen gerapporteerd worden in de komende Management Board

passen in de Roadmap en overeenkomen met de fase waar de bedrijven

meeting van USPI-Nl einde dit jaar.

momenteel in zitten. Op die wijze werd de Roadmap gevalideerd vanuit

Eerste gesprekken hebben plaatsgevonden met Senter over een mogelijke

de praktijk.

rol van USPI-NL in het creëren van een Next Generation Scenario voor de Petro Chemische sector met focus op de supply chain bestaande uit

Uit de discussie na de presentatie konden verschillende conclusies

equipment suppliers, EPC contractors en plant owners met het doel een

worden geformuleerd:

ICT doorbraak te bereiken.

• De uitdaging de Roadmap fasen 3 en 4 te bereiken is niet zuiver tech-

Lyondell Chemie nederland heeft een investerings programma gestart

nisch en hangt af van de visie van management en de bereidheid van

samen met software bedrijf iBanx om de in de jaarvergadering gepresen-

bedrijven om te veranderen.

teerde SmartForms te exploreren en

• Bedrijven hebben niet dezelfde mate van ”Data Readiness”. De

gebruiken in Lyondell engineering.

Roadmap wordt gezien als een bruikbaar instrument om de industrie partners in de supply chain te ”synchroniseren” en het gemiddelde van

Alle presentaties van de jaarvergade-

de industrie naar een hoger niveau van data readiness te brengen.

ring zijn beschikbaar via de website

• In de huidige fase ”one-to-one e-handover” van de Roadmap hebben

van USPI-NL www.uspi.nl

de diverse klanten verschillenden eisen tav de EPC contractors . Het is belangrijk het industrie platform te gebruiken om alignment te verkrij-

De brochure van Roadmap is te bestel-

gen van klant specificaties.

len bij Stichting USPI-NL Tel 033

• In het visie van Senter kan een ”Next Generation Scenario” (NGS)

2570887, E-mail stichting.uspinl@fhi.

35


CECIP meeting in Nederland VLW

GASTHEER VAN INTERNATIONALE GEMEENSCHAP VAN WEEGLEVERANCIERS

Uit achttien verschillende landen waren ze naar Ermelo gekomen. Vanuit

verschil tussen de landen die de euro wel en die de euro niet hebben

het Verenigd Koninkrijk, Finland, Slowakije, de Oekraine, Zwitserland,

ingevoerd. De wel-invoerders keken terug op een hausse in de verkoop

Spanje, alle Europese leveranciers van weeginstrumenten lieten zich

van winkelweegschalen!

vertegenwoordigen in de jaarlijkse CECIP-meeting die dit keer door de VLW en het FHI-bureau werd georganiseerd in ’de Heerlijckheid van

Oosteuropees

Ermelo’.

De oosteuropese inbreng was ook opmerkelijk. Een Oekrainse inbreng, moeizaam ’getolkt’, met wat Sovjettrekjes in de moeite waarmee de voor-

Het werd een groot succes, waarin het nuttige met het aangename werd

zitter de Oekrainse spreker kon bewegen toch een keer zijn slotzin uit te

verenigd. Een stevige conferentie waarin CECIP zich bewees als

spreken. En een enthousiaste jongeling uit Slowakije, die het niet kon

Europese lobby- en contactorganisatie voor de weegleveranciers en hun

nalaten aan te kondigen dat zijn land de dag daarna Rusland zou

nationale organisaties en een flankerend programma met de partners

verslaan en wereldkampioen ijshockey zou worden. Hij kreeg gelijk.

van de ’delegates’ waarin het onderlinge ’one family’gevoel werd gevoed en onderhouden. VLW-voorzitter Vincent van der Wel, zijn echtgenote Nine van der Wel en Annika van Baars van het FHI-bureau legden veel eer in de organisatie en werden beloond met dankbare reacties, zowel ter plaatse als achteraf. Presentaties In het ochtendgedeelte van de CECIP-meeting verzorgden Kees Groeneveld van FHI en Jan Basten van TNO/NMI presentaties over respectievelijk de markt voor instrumentatie in Nederland en metrologische ontwikkelingen. Technisch inhoudelijke presentaties over allerlei

De tuinen van paleis ’t Loo

De partners vermaakten zich intussen op paleis ’t Loo en in Hattum. Het hele gezelschap op een boerenkar op Schokland, de volgende dag, maakte het feest compleet, nadat op de gala-avond scheidend CECIPvoorzitter Klaus Wurster van Bizerba uitgebreid in het zonnetje was gezet en de nieuwe voorzitter Tim Cooper van Avery Berkel wat typisch Britse kwinkslagen had uitgedeeld.

Een pittige vergadering

test-en ijkaspecten van weegapparatuur verzorgden de heren Kochsek, Sommer en Korobkin. Na de lunch passeerden de activiteiten van de CECIP werkgroepen de revue. De werkgroep technische zaken en de werkgroep marketing bleken beiden alert te opereren in de Europese lobbycircuits, ten bate van de belangen van de weegindustrie. Hoogst interessant was het te horen hoe de markten voor weegapparatuur zich in de verschillende landen hebben ontwikkeld. Saillant was het


36

Op de boeren trekker en rondrit door Schokland

Bewegingen in de statistieken van Laboratorium Technologie Er is een duidelijke beweging te constateren bij de productstatistieken

Zo kan men zelf eerder terugkoppeling geven over onderwerpen als

van Laboratorium Technologie. Vanzelfsprekend zijn er bij statistieken

HET Instrument 2002, Seminars, Roadshows en andere activiteiten van

marktbewegingen te zien. Dat is het formele voordeel van een deelname

de branche(s).

aan de productstatistieken. De belangrijkste bewegingen in het afgelopen jaar liggen in informele voordelen.

Bij de branches Industriële Elektronica en Industriële Automatisering zijn aanvullende bewegingen te zien, waarvan de branche Laboratorium

Zo is er bij de productstatistiek Analytische Instrumenten een intensie-

Technologie gebruik kan maken. De bijeenkomsten van productstatistie-

vere samenwerking met de UDIAS onderweg. In juni zal een bespreking

ken worden benut, om interessante marktpartijen uit te nodigen voor

plaatsvinden, om binnen afzienbare tijd Benelux resultaten gezamenlijk

een presentatie. In deze branches worden de cijfers elektronisch uitge-

te bespreken in plaats van afzonderlijke meetings te organiseren. Het

vraagd en de resultaten dus ook weer elektronisch gerapporteerd.

informele voordeel is dan ook duidelijk van een productstatistiek. Door de bijeenkomsten heeft men contact met branchegenoten.

Op deze manier zijn de vergaderingen meer dan alleen het bespreken van statistieken geworden. De bijeenkomsten zijn waardevol en hebben

Dit voordeel uit zich ook bij de groepen Optische Instrumenten en

daardoor het nodige enthousiasme bij nieuwe en huidige deelnemers

Stoven & Centrifuges. De deelnemers worden tijdens de vergaderingen

teweeggebracht.

rond de presentatie van de resultaten geïnformeerd over de ontwikkelin-

Nadere informatie: Paul Petersen/FHI, tel.: 033 - 4 65 75 07 e-mail:

gen op andere gebieden binnen de branche.

[email protected]

Mobiel Noodlab op HET Instrument BRANCHE

ONDERSTREEPT MAATSCHAPPELIJK BELANG SAMEN MET HULPORGANISATIE

De FHI branche Laboratorium Technologie grijpt haar beurs aan om aandacht te vragen voor hulp-

Bezoekers aan de beurs kunnen kennis maken met

organisaties die met hun apparatuur werken in

het werk van de hulporganisatie, kunnen ervaren

rampgebieden. Tijdens de beurs HET Instrument

wat de betekenis van laboratorium apparatuur daar-

en in de aanloop daarheen, voert de brancheorga-

bij is. De exposanten stellen daarbij de bezoekers

nisatie actie om tijdens de beurs in november een

voor hun kaartje voor het beursbezoek via internet

compleet ingericht mobiel noodlaboratorium te

te bestellen, www.hetinstrument.nl.

kunnen aanbieden aan Medicins du Monde. Deze internationale hulporganisatie is in Nederland

Langs die weg is de toegang tot de beurs gratis en

iets minder bekend dan Artsen zonder grenzen,

kan de bezoeker de E 15 die zij of hij uitspaart ter

maar internationaal van vergelijkbare betekenis.

plaatse doneren aan Dokters van de Wereld.

De bedrijven die op HET Instrument exposeren zijn uitgenodigd bij te

In de voorbereiding van de beurs heeft de brancheorganisatie bewust

dragen aan een presentatie van Dokers van de Wereld op de beurs en

gezocht naar een mogelijkheid het maatschappelijk belang van haar

geld en/of producten te leveren voor het mobiele laboratorium. Op de

bedrijfsactiviteiten te onderstrepen. Met deze opzet en de samenwerking

beursvloer zal van 4 tot en met 8 november een stand zijn ingericht

met Dokters van de Wereld meent FHI een bescheiden maar nuttige stap

waarin een rampgebied wordt nagebootst en zichtbaar wordt gemaakt

te hebben gezet.

hoe daar gewerkt wordt. Na afloop van de beurs krijgt Dokters van de Wereld de apparatuur aangeboden.

37


Nieuwe bestuursleden Laboratoriumbranche De

John van Halderen

Nederlandse

brancheorganisatie

voor

Agilent voor analyseapparatuur. Bovendien is

Laboratoruim Technologie heeft de heren John

Vervaecke ook bestuurslid van de Belgische

van Halderen en Alain Vervaecke gekozen en

zusterorganisatie van de FHI-branche, UDIAS.

benoemd tot bestuurslid. In de ledenvergade-

Beide nieuw-gekozen bestuursleden vullen het

ring van de bij de federatie van technologie-

zittende bestuur aan. Enerzijds is dat in een

branches FHI aangsloten branche vond de

reeds langer bestaande vacature. Anderzijds

voordracht van het zittende bestuur algemene

wordt het bestuur uitgebreid met een extra

instemming.

zetel, die statutair is voorzien met het oog op

De heer Van Halderen is directeur van Dépex

continuiteit en in verband met het in 2003

en de heer Vervaecke voert de directie over de Benelux-activiteiten van

Alain Vervaecke

verwachte aantal aftredende bestuursleden.

FHI in contact met Mibiton, fonds voor labinstrumenten Recent zijn de Stichting Mibiton en het FHI-bureau met elkaar in

in het Signalement informatie af te drukken over de activiteiten van

contact gekomen en geconcludeerd dat zij natuurlijke partners zijn, met

Mibiton. Er wordt een start gemaakt met twee artikelen. Een overdruk

name voor de branche Laboratorium Technologie.

uit het recente jaarverslag van Mibiton, ter introductie en een case-

Vanwege de wederzijdese belangen is afgesproken om in de komende tijd

beschrijving van een mibiton-investering in Groningen.

Mibiton bewijst zich ook in BioPartner Door prof.dr.G.M.A.van Beynum, bestuursvoorzitter mibiton Mibiton is in het leven geroepen

starter. BioPartner Facilities Support, het nieuwe instrument, deed drie

om

investeringen tot een totaal bedrag van E 545.00,-

de

wisselwerking

tussen

bestaande bedrijven en kennisinstellingen te bevorderen door te

Deze nieuwe levensfase, onderdeel van de grote BioPartner familie,

investeren in apparatuur of infrast-

bevalt Mibiton uitstekend. De enkele jarengeleden ingezette koers naar

ructuur. Inmiddels helpt Mibiton ook jonge bedrijven en starters in het

het bevorderen van ondernemersschap in de Life Sciences is, gelet op het

zadel door hen apparatuur te laten delen met kennisinstellingen.

BioPartner initiatief, een juiste keus geweest. Mede daardoor heeft Mibiton het afgelopen jaar een extra dimensie gekregen.

Mibiton beschikt nu over twee instrumenten, één zeer specifiek gericht

Het is onze indruk, dat én de kennisinfrastructuur én het bestaande

op de jonge starter en één algemeen gericht op alle bedrijven in de Life

bedrijfsleven én het jonge startende bedrijfsleven het Mibiton instru-

Sciences. Voor beide instrumenten bleek in 2001 belangstelling. Onder

mentarium kent en er dankbaar gebruik van maakt.

de oorspronkelijke, enigszins aangepaste, Mibiton formule werd één grote investering gedaan ter grootte van E 730.00,-

Iets mooiers kan een oorspronkelijk door de overheid gefinancierde

Hierbij zijn zeven bedrijven betrokken, waaronder overigens ook een

stichting zich niet wensen.


38

Mibiton : Protecomics Faciliteit Groningen INVESTERING: E 730.132,37 Mibiton investeerde in 3 apparaten allen

gezamenlijk gebruik van het betreffende appa-

gericht op High Throughput Screening

ratuur en aanwezige kennis kunnen maken.

van eiwitten. Ciphergen leverde een SELDI-TOF-MS. Dit instrument maakt

Facility Sharing wordt in de ogen van Mibiton

het mogelijk kleine hoeveelheden ruw

door veel te weinig bedrijven gezien als een

eiwit zowel qua molecuulgrootte als

goedkope mogelijkheid om over geavanceerde

distributie zeer snel te analyseren. Door

apparatuur te kunnen beschikken. Vaak willen

de

Laser-desorptie

bedrijven, uit angst voor de concurrentie, een

kunnen zeer veel samples snel na elkaar

toepassing

van

apparaat zelf. Echter door een instrument niet

gemeten worden.

binnen de eigen muren te hebben, huur je als

Agilent leverde een multidimensionale

ware op maat een stuk capciteit en heb je niet de

HPLC met een Electrospray ionisatie

zorgen voor onderhoud en hoef je ook geen

Mass specrolmeter geschikt om veel effi-

eigen personeel aan te stellen. Doordat het appa-

ciënter en sneller dan tweedimensionale

raat allen wordt gebruikt in opdracht van ieder

electroforese eiwitmonsters te scheiden

bedrijf afzonderlijk, die het eventueel ook zelf

en vervolgens te analyseren. Tot slot werd

bediend, kan kennislekkage gemakkelijk voor-

vooral om interacties tussen eiwitten en

komen worden. Kijk op www.mibiton.nl bij

liganden te kunnen meten het beste in de

faciliteiten, waar een overzicht staat van alle

markt op het gebied van Surface Plasmon Tesonantie gekozen, de

Mibiton-faciliteiten, Bedrijven kunnen ook hier gebruik van maken en

Biacore-3000. Mibiton financiert dit soort apparatuur op voorwaarde

via de website de contactadressen vinden.

dat bedrijven terug betalen voor het gebruik van de apparatuur. Deels zijn dit de toeleverende bedrijven omdat die de waarde van hun techno-

De proteomics-inverstering van Mibiton sluit aan op een eerdere

logie kunnen bewijzen in dit soort geavanceerde faciliteiten. Agilent,

investering in de eerste ronde Mibiton waar bij dezelfde faculteit een

Ciphergen en Biacore doen dit dan ook. Daarnaast laten Danone,

genotyperingsfaciliteit werd gefinancierd. Deze faciliteit is volop in

AKZO-NOBEL, Merck KG, Campro/Simac en IQ-corporation onder-

bedrijf en identificeert afwijkende genen in de Groningse populatie die

zoek op de apparatuur uitvoeren.

gecorreleerd kunnen worden met allerlei ziekten. Beide faciliteiten

Diverse andere bedrijven hebben interesse getoond, maar zich nog niet

worden in de toekomst onderdeel van het Genomics instituut dat

gecommitteerd. Mibiton betaalt de apparatuur 100% vooraf maar eist

Groningen hoopt op te richten.

dat uiteindelijk in 5 jaar tijd het volledige bedrag weer wordt terugbetaald aan Mibiton. Het is daarmee een soort goedkopen Lease, met

Voor meer informatie over Mibiton zie www.mibiton.nl of neem contact

ook nog het risico uiteindelijk niet 100% terugkomt, Mibiton doet dit

op met de investeringsmanager Hans Grade: [email protected]

vanuit haar opdracht als Stichting ’ter bevordering van de kennisover-

Voor meer informatie over de faciliteiten en het gebruik van de

dracht van de kennisinstellingen naar het bedrijfsleven’. Het feit dat de

apparatuur:

kennisinstelling zelf goedkoop gebruik van de faciliteit kan maken voor

Rijksuniversiteit Groningen

eigen fundamentele research is de ’rente’. Bedrijven kunnen altijd

Laboratory of Nutrition and Metabolism

gebruik maken van Mibiton faciliteiten en wanneer er gegadigden zijn

Laboratory Centre CMC V, Y2147

voor bovenstaande apparatuur kunnen zich melden bij prof dr. R. Vonk

Prof. Dr. R.J. Vonk

of een van de andere betrokken hoogleraren.

Hanzeplein 1 9713 GZ Groningen

Tot nu toe is altijd de kennisinstelling trekker. Een onbenutte mogelijk-

Tel

:050 363 2675

heid is dat twee of meer bedrijven besluiten gezamenlijk een duur

Fax

:050 361 1746

apparatuur aan te schaffen. In dat geval kan Mibiton of voorfinancieren

E-mail : [email protected]

en zorgen voor een geschikt ’gast-kennisinstelling’ waar de bedrijven

Website: www.genomics.rug.nl/technologies.htm (klik proteomics)

39


DIAGNOSE BEHANDELING COMBINATIE (DBC) ontmoet weinig enthousiasme bij leveranciers medische technologie Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is voornemens

het genoemde onderzoek.

per 1 januari 2003 Diagnose Behandeling Combinatie in te voeren.

De themamiddag trok tal van leden, vertegenwoordigers van andere

Met een DBC wordt de zorg die de patiënt, op grond van een bepaalde

brancheorganisaties en betrokken partijen als het Ministerie van VWS,

diagnose, binnen een ziekenhuis krijgt, vooraf stapsgewijs vastgelegd en

Zorgverzekeraar AGIS en een aantal leden van het projectteam DBC

aan tarieven gekoppeld. Daarbij gaat het zowel om de verrichtingen van

2003.

de specialist als de daarmee samenhangende behandelingen in het Mevrouw Van Steenveldt van VWS presenteerde de beleidsmatige achtergrond van invoering van het nieuwe systeem. Projectteam lid mevrouw Prins, werkzaam bij CapGemini, probeerde cijfermatig aan te tonen waarom het een goed systeem is. Vervolgens vertelde mevrouw De Bruyn het een en ander uit het oogpunt van een grote zorgverzekeraar, waarna de heer Van Zanten (Internist-Intensivist) vanuit de medisch specialist naar het fenomeen DBC keek. Na deze lezingen kwam ’de zaal’ aan bod bij de paneldiscussie, geleid door dagvoorzitter Thomas Hofhuis, gekend journalist uit de branche.

Veel belangstelling tijdens de ledenvergadering van Medische Technologie

ziekenhuis. Het DBC-kostenmodel legt vast hoeveel geld voor elke stap in het zorgproces beschikbaar is. De DBC vormt daarmee de basis voor een nieuw bekostigingssysteem voor ziekenhuizen en medisch specialisten waarbij de verzekeraar een directe relatie kan welke kosten waar en waarvoor in rekening worden gebracht. De invoering van de DBC kan belangrijke consequenties hebben voor de toeleverende industrie. In opdracht van SOMT heeft de organisatie Zorgplan in verschillende landen onderzoek gedaan naar de invloed van DBC’s en vergelijkbare systemen op technologische innovaties in de

Mevrouw van Steenveldt

gezondheidszorg. De conclusie van het onderzoek is dat de DBC in de ”recht toe recht

Opmerkelijk was het verschil tussen het aantal opgestoken vingers aan

aan” vorm een grote rem op technologische innovatie in de gezond-

het begin van de middag en aan het eind bij de vraag ”wie is vòòr de

heidszorg kan zetten. Een andere consequentie van de DBC kan zijn dat

invoering van de DBC’s”. Het aantal vóórstemmers bleek na de presenta-

bij aanschaf van apparatuur en andere producten de rol van de specialist

ties drastisch te zijn gedaald. Schaars lichtpuntje is mogelijk de instelling

belangrijker wordt terwijl de rol van de inkoper wordt teruggedrongen.

van een ’innovatiefonds’ zoals dat werd voorgesteld naar aanleiding van de ervaringen in andere landen. Of het er ook komt en gaat werken?

In samenwerking met Zorgplan organiseerde de branche Medische Technologie van FHI op 30 mei een informatieve themamiddag over de

Het gaat in ieder geval door, die invoering, of het echter de ruime ƒ200

DBC, aansluitend aan de Algemene Ledenvergadering branche. In deze

mln. waard is, die VWS er tot nu toe heeft ingestoken, kan volgend jaar

meeting presenteerde de heer Andrea van Zorgplan de uitkomsten van

bezien worden.


40

Algemene Ledenvergadering Medische Technologie ACTIEVE

LOBBY EN TOCH NOG WAT MARKETINGACTIVITEITEN Mogelijk op te zetten themapaviljoens: - Imaging - Intensive Care - Chirurgie - Thuiszorg Technologie Op de illustratie is te zien dat FHI Medische Technologie een centraal, bij de ingang gelegen hal toegewezen heeft gekregen, voor het Medisch Instrument op Medica 2003. FHI-projectmanager Paul Petersen praatte de vergadering bij over de omzetting van Technobase naar Instrumentengids.nl, de wijze waarop nu alle FHI-leden hierin mee gaan doen en op welke wijze het gebruik bij de klanten zal worden gestimuleerd. De rondvraag van de ledenvergadering werd door de heer J. Beek direc-

Op donderdag 30 mei hield de branche Medische Technologie haar jaarlijkse ledenvergadering van de branche medische technologie in Groot Kivietsdal in Baarn. Na enkele huishoudelijke zaken zoals de vaststelling van de begroting voor 2003 en accordering van de jaarcijfers over 2001, gaf branchemanager Luc Knaven een resume van de in het achterliggende jaar gerealiseerde activiteiten.

teur van Adquipment Medical B.V. en FHI/Het Instrument-lid van het eerste uur aangegrepen om afscheid te nemen. Bij zijn pensionering draagt Beek sr. zijn directeurschap en het branchelidmaatschap over aan zijn zoon. De alom gewaardeerde branchepionier bedankte het FHIbureau en het branchebestuur voor de prettige samenwerking van de afgelopen jaren en sprak de hoop uit dat ’de federatie’ nog generaties lang haar rol zal blijven spelen op de wijze zoals hij die heeft ervaren vol

Op verschillende ’lobbyfronten’ werd succes geboekt of zijn zaken nog ’in behandeling’:

zou houden. Op zijn beurt bedankt branchevoorzitter Marcel van den Broek de heer

• BTW Medische Zuurstof

Beek sr. voor zijn inzet, loyaliteit en meeleven in de branche.

• de Sponsoring problematiek • DUNEICOM (Duits Nederlandse Inkoop Combinatie) • het HIC (Hulpmiddelen Informatie Centrum) • de Salarisenquete en het Medisch Instrument op • Medica 2003 Knaven gaf de vergadering inzicht in de wijze waarop de branche en haar leden zich ’low cost’ zal manifesteren op de beurs Medica van 4 tot en met 7 maart 2003 in de Jaarbeurs Utrecht. Het is onder meer mogelijk voor bedrijven om zich in een themapaviljoen te presenteren.

Marcel van den Broek bedankt de heer Beek senior

41



42

Vanuit de ledenkring

Per 22 oktober 2001 is de bedrijfsnaam van Tekelec Telecom gewijzigd in Tucana Telecom B.V. Alle overige gegevens blijven ongewijzigd. Op 25 april 2002 is ADEON Technologies B.V. verhuisd naar: Everdenberg 7, 4902 TT Oosterhout. Telefoon, fax en overige gegevens blijven ongewijzigd.

Terwisga Ingenieursbureau B.V. uit Schiedam zijn verhuisd naar Jan van Galenstraat 25, 3115 JG Schiedam ook het postadres is gewijzigd in: postbus 289, 3100 AG Schiedam alle overige gegevens blijven ongewijzigd. Vanaf 11 maart 2002 zal de naam van Krohne Persenaire veranderen in Krohne Nederland B.V. Naast de bedrijfsnaam zullen ook het faxnummer en het emailadres. De nieuwe gegevens zijn: Krohne Nederland B.V. Kerkeplaat 14, 3313 LC Dordrecht, tel: 078-6306200, fax: 078-6306405 en e-mail: [email protected] Alle aangesloten bedrijfsgroepen bij Kwadraat Company zijn vanaf eind april centraal bereikbaar op het adres: Leeghwaterstraat 25 te Reeuwijk. Correspondentieadres: Postbus 210, 2810 AE Reeuwijk. Tel: 0182-308181, Fax: 0182-308182, e-mail: [email protected], internet: www.kwadraat.nl Op 24 april 2002 is Newton Integrated Services verhuisd naar: Voltastraat 4, 4622 RP Bergen op Zoom. Ook het postadres is gewijzigd: postbus 18003, 4601 ZA Bergen op Zoom. Tel: 0164-260079, Fax: 0164260192 en e-mail: [email protected] A. de Jong T.H. is per 1 mei verhuisd naar de Toermalijnring 1000, 3316 LC in Dordrecht. Het nieuwe postadres wordt: postbus 3000, 3301 DA Dordrecht

Vanaf eind mei 2002 is het postadres van Adamas Instrumenten bv veranderd in: Postbus 78, 3910 AB Rhenen. Het Bezoekadres, telefoonen faxnummer blijven hetzelfde. Per 1 juli 2002 heeft Labotec haar naam gewijzigd in Zymark. Alle overige gegevens blijven ongewijzigd. Vanaf 1 juni 2002 veranderd de naam van Thermo Instruments B.V. in Thermo Electron Holding B.V. Vanaf 1 juni kan alle correspondentie gericht worden aan: Postbus 5673, 4801 EB Breda. Telefoon: 0765717311, Fax: 076-5714958

Vanaf 1 mei 2002 is Polystan Benelux BV via haar nieuwe kantoor in Veenendaal bereikbaar. Het nieuwe adres is Plesmanstraat 60d, 3905 KZ Veenendaal. Het nieuwe telefoonnummer is: 0318-544614 en het faxnummer wordt: 0318-544615 ook het e-mail adres is gewijzigd in: [email protected]. Siemens Nederland NV Medical Solutions heeft een nieuw vestigingsadres: Prinses Beatrixlaan 26, 2595 AL Den Haag. De overige gegevens blijven ongewijzigd.

PLATFORM OMGEVINGSTECHNOLOGIE Vanaf 15 april 2002 is de naam van Fokker Space gewijzigd in Dutch Space. Alle overige gegevens blijven ongewijzigd.

Personeelsbemiddeling Ervaren manager met enkele jaren ervaring op leidinggevende niveau in de technische branches, zoekt een nieuwe uitdaging. Zoekt een functie in de richting van een zelfstandige, coordinerende, leidinggevende functie in een technisch / commerciële omgeving in de regio Zuid Holland. Korte omschrijving Man: 35 jaar. Een commerciële leiding gevende functie. (Liefst op management niveau). Voorkeur gaat uit naar technische branche. Werkervaring: 12 jaar in vergelijkbare functie voor technische producten. Marktervaring: Zowel in de kapitaal intensieve markt als in de business to business postorderverkoop. Standplaats: Regio Zuid Holland Voor meer informatie kunt u contact opnemen met FHI, Leo Oosterveen, 033-465 7507, e-mail: [email protected]

Een Sales-Marketing Manager Medische Technologie met internationale ervaring oriënteert zich op verkooporganisaties van kwalitatief hoogwaardig instrumentarium c.q. apparatuur. Ondernemingen, die naast behoeft aan korte termijn resultaten, zich vooral richten op een lange termijn strategie, hebben de voorkeur. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met FHI, Luc Knaven, 033-465 1036, e-mail: [email protected].

Agenda 2002 Eind augustus 2002 Ledenvergadering Sensor Technologie Club 29 augustus 2002 18 september 2002 17/18 september 2002

Golftournament Best Ledenvergadering PLOT Training Telefonisch Incasseren

19 september 2002 Ledenbijeenkomst Development Club 25 september 2002

Ledenvergadering platform ISI

1 oktober 2002

Ledenvergadering platform IBS

2 oktober 2002

D&E event

21 oktober 2002 Workshop ”Succes dwing je af” Training Standpersoneel HET 2002 28 oktober 2002 Workshop ”Succes dwing je af” Training Standpersoneel HET 2002 4 t/m 8 november 2002

HET Instrument 2002

13 november 2002

Ledenvergadering VLW

13 november 2002

Ledenvergadering PLOT

20 november 2002

Ledenvergadering platform ISI

21 november 2002 Ledenbijeenkomst Development Club 26 november 2002

Platformvergaderingen NMI

28 november 2002

Federatiecongres

Eind november 2002 Ledenvergadering Sensor Technologie Club 3 december 2002

Ledenvergadering platform IBS

26 t/m 28 maart 2003

Electronics & Automation Beurs

43


Handelscontacten

Aanvragen lidmaatschap De informatie over de aanvragen kunt u ook vinden op onze internetsite (www.fhi.nl).

De firma MICROS vervaardigt microscopen (MC200A, MC300A en MC400A)voor laboratorium gebruik. Nieuw ergonomisch ontwerp en een nieuwe optiek voor verschillende toepassingen. Bovendien zijn veel toebehoren verkrijgbaar. Voorts heeft MICROS een speciale, optisch handige video-zoom-microscoop (VS900 AKKU) voor Kwaliteitscontrole ter plaatse. Dit is wereldwijd een unicum. Voor hun producten is MICROS geïnteresseerd in samenwerking met importeurs op het gebied van de optiek en/of laboratoria. MICROS Handels-GmbH, Breitenfurter Str. 38, A-1120 Wien. Tel: +43-18027270, Fax: +43-1-8027271, e-mail: [email protected], contactpersoon: dhr. H. Luttenberger. Voor meer informatie zie: www.micros.at

Firma HELTSCHL is een Oostenrijkse onderneming, die zich heeft gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van lasertherapie systemen. Er worden zowel accu aangedreven handlaserapparatuur als ook op het elektrisch net aangesloten vlaklaserapparatuur aangeboden. De belangrijke voordelen zijn: de eenvoudige bediening en gebruik, de geringe bedrijfskosten en de grote verscheidenheid aan toepassingsmogelijkheden. De apparatuur kan ter behandeling van genezingsstoringen van wonden, in de pijntherapie en bij een bloedloze acupunctuur toegepast worden. De toepassingsgebieden liggen vooral in de dermatologie, neurologie, sporttherapie, bejaarden- en gehandicaptenverzorging, in de tandheelkunde en in de veterinaire geneeskunde. Alles laserapparaten van Heltschl voldoen aan de geldende normen en voorschriften en dragen het CE-teken. Wij zijn opzoek naar een vertegenwoordiging of importeur. Voor meer informatie. Hermann Heltschl GmbH, Niederndorf 30, A-4713 Schlusselberg. Tel: +43-7248-65796 Fax: +43-7248657961, e-mail: [email protected], contactpersoon: dhr. A. Heltschl. Internet: www.heltschl.com

Antirsu GmbH levert meetapparatuur voor telecom en R&D toepassingen XP Power B.V. levert power supplies (elektrische voedingen), component gebaseerde power supplies en energiesystemen. Daarnaast leveren ze ook klantspecifieke oplossingen zowel nieuw als aanpassingen van een bestaand product.

Mutaties ledenbestand Na een positief advies van de toelatingscommissies zijn door de besturen van de bij FHI aangesloten brancheorganisaties, de volgende ondernemingen uitgenodigd voor het lidmaatschap. Inmiddels zijn zij ingeschreven in het ledenregister.

Dräger Safety Nederland BV, Postbus 310, 2700 AH Zoetermeer, lidnummer 1273 Yokogawa Europe B.V., Postbus 163, 3800 AD Amersfoort, lidnummer 1277 MPK Industrial Design, Noordeinde 2d, 2311 CD Leiden Computer Science Services, Willem de Zwijgerlaan 105, 2582 EK Den Haag

SFC Technology B.V., Postbus 309, 5700 AH Helmond, lidnummer 1274 Guided Wave Europe, Postbus 427, 7550 AK Hengelo, lidnummer 1275

GEZOCHT! PARTNERS VOOR DUITSE ONDERNEMINGEN! Intermundio BV, actief als intermediair bij het leggen van contacten tussen Duitse en Nederlandse ondernemingen, zoekt weer voor een aantal Duitse bedrijven naar partners. Gezocht worden met namen firma’s die interesse hebben, een vertegenwoordiging over te nemen, of die in een projectmatige samenwerking geïnteresseerd zijn: De Duitse firma’s waarvoor wij partners zoeken, zijn in de volgende branches actief: • Automatisering, handling, positionering en robottechnologie • Productie en bewerking van wafers c.q. semi-conductors • Medische technologie, met name chirurgische naalden en complete sets • (elektronische) systemen voor toneel - en congrestechnologie • Watertechnologie • Automatiseringssystemen voor de farmacie en cosmetica-industrie • Cardanassen voor alle soorten voertuigen, tractoren, bouwmachines en machinebouw • Prepregs voor scheepsbouw, jachtbouw, vliegtuigindustrie en railgebonden voertuigen alsmede voor bouwbedrijven op het gebied van bruggen-, tunnel- en rioolbouw • Speciale lampen en UV-lampen voor de industrie, bv. voor toepassingen op het gebied van UV-sterilisatie of vision systemen • Gespecialiseerde hightech toelevering aan carrosseriebouw, scheeps- en jachtbouw, meubelenindustrie • Speciale oppervlaktebewerkingen, zoals bv. coaten van spuitproducten tegen EMV-straling en andere hightech oppervlaktebehandelingen • Machines voor het wassen, bewerken en veredelen van ruwe wol. Voor meer informatie, InterMundio BV, Mevrouw S. Jahn, Postbus 63558, 2502 JN Den Haag, tel: 070-360 23 90, fax: 070-360 24 74 of e-mail: [email protected] Signalement juni 2002

44

Hanna Instruments B.V., Lorentzlaan 17, 3401 MX Ijsselstein, lidnummer 1279

KERO Quality B.V., postbus 33, 2840 AA Moordrecht, lidnummer 1276 Büchi Labortechnik GmbH, Postbus 142, 3340 AC Hendrik Ido Ambacht, lidnummer 1278 Sientific Software Int. B.V., Steenpad 19, 4797 SG Willemstad, lidnummer 1281

Waldmann Medische Techniek B.V., Postbus 45, 4000 AA Tiel, lidnummer 1280

Colofon Redactie Bureau FHI Redactie-adres Postbus 2099 3800 CB Amersfoort Telefoon (033) 465 75 07, Fax (033) 461 66 38 Internet: www.fhi.nl E-mail: [email protected] Vormgeving studio oudwater, Baarn Druk Drukkerij Van de Ridder, Nijkerk Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kan voor eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteurs, redactie en het bureau van FHI geen aansprakelijkheid.

IGNALEMENT >>WEEGBRANCHE MAATSCHAPPELIJK BELANGRIJK MET DEGELIJKE MENSEN

Recommend Documents