IDEEËNWIJZER bij KITS, de krant waar nieuws in zit
23ste jaargang - Nr. 11 - 18 februari 2013
Redactie: Inge Bergh, Sabrina De Pauw, Lize Helsen, Piet Lerouge, Inge Misschaert, Wim Vromant
Uitgewerkte lessuggesties 1. Op naar een nieuwe paus
2. No meat today?
* Niveau: * Sluit aan bij het artikel ‘Paus treedt af’ op pag. 2. * Motivatie Niettegenstaande de katholieke kerk en de paus de laatste tijd veel van hun pluimen verloren hebben, was de aankondiging dat de paus zou aftreden wereldnieuws. De komende weken zal de opvolging van de paus een belangrijk nieuwspunt blijven. Het nieuws verdient zeker onze aandacht, zonder een bepaald standpunt in te nemen. We bespreken ook even het bestaan van andere christelijke godsdiensten: de orthodoxe en de protestantse kerk. * Doelstellingen - De leerlingen vinden antwoorden op vragen in een tekst terug. - De lln. zetten een tekst in een schema om door de kernwoorden op de juiste plaats te zetten. - De lln. geven hun mening over krantentitels. - De lln. kennen de verschillende christelijke kerken en hun leiders. * Werkwijze De werkbladen kunnen gebruikt worden in een les begrijpend lezen. Als instap kan je een foto van de overleden paus tonen en op het bord hangen. Daarna bekijk je de lay-out van het artikel in de Kitskrant en vraag je uit hoeveel delen de tekst bestaat (grote tekst uit inleiding en drie paragrafen, de eerste zonder titel, kaderstuk uit inleiding en een paragraaf). Dit noteer je op het bord. (zie opdracht 2: samenvatting van de vier paragrafen) Vervolgens lezen de leerlingen het artikel en het kaderstuk helemaal, en vullen ze opdrachten 1 en 2 individueel of in duo’s in. Voordat de leerlingen aan opdracht 3 beginnen, toon je het best enkele recente artikels uit kranten en tijdschriften. Je kan de titels groeperen: paus Benedictus XVI, de kerk, de toekomstige paus. Voor de 4de opdracht moeten de lln. de afbeeldingen kunnen opzoeken op het internet of in een encyclopedie.
* Niveau: * Sluit aan bij het artikel ‘Zonder vlees’ op pag. 2 van Kits. * Motivatie Het artikel en het werkblad kunnen gebruikt worden in een les Wereldoriëntatie, onderdeel ‘mens’ of ‘natuur’, of een les Nederlands. De leerlingen maken kennis met vegetarische begrippen en recepten. * Doelstellingen - De leerlingen bespreken het begrip ‘vegetariër’. - De lln. beantwoorden inhoudsvragen over een artikel. - De lln. zoeken antwoorden op een opgegeven website. * Werkwijze Je start de les met het woord ‘vegetariër’ op het bord te schrijven. Je laat de leerlingen spontaan reageren. Daarna lezen de leerlingen het artikel. De vragen van opdracht 1 kunnen individueel of klassikaal worden opgelost. Met opdracht 2 kan je een kleine quiz organiseren in de klas. Je laat de vragen in groepjes oplossen. Zo zie je meteen welke leerlingen de website grondig bestudeerd hebben. De onbekende groenten en vegetarische producten uit opdracht 3 kunnen eventueel geproefd worden. Je kan de leerlingen ook een top tien laten maken van de meest onbekende groenten en vleesvervangers. Wat staat op nummer 1? Het werkblad kan ook binnen hoekenwerk gebruikt worden. * Tips - Je houdt een veggieweek in de klas. Je maakt een overzichtstabel waarop de leerlingen aanduiden welke dagen ze vegetarisch hebben gegeten. Na de veggieweek kan er berekend worden hoeveel er klassikaal bespaard is voor het milieu. - Je laat elke leerling een onbekende groente of vleesvervanger meebrengen. In een proefhoek ontdekken de leerlingen deze smaken. Je kan dit ook in wedstrijdvorm gieten. Je laat de leerlingen geblinddoekt proeven. Wie herkent de meeste smaken? - Nodig eens een vegetariër uit in de klas. Laat de leerlingen vragen voorbereiden voor het interview.
Aandacht Bij heel belangrijk nieuws verschijnt meteen een uitgebreid artikel op de website (pdf, A4-formaat, 1 of meerdere foto’s). Wil je via e-mail op de hoogte gehouden worden van deze artikels, stuur dan een mailtje naar
[email protected].
3. Chinees Nieuwjaar
4. Meester Raveel is niet meer
* Niveau: * Sluit aan bij het artikel ‘Bofkont en pineut’ op pag. 3. * Motivatie Het Chinees Nieuwjaar is altijd een hele gebeurtenis. In China en de Chinese buurten overal ter wereld zie je stoeten en hoor je veel vuurwerk. Het is voor de leerlingen interessant om meer te weten over deze boeiende cultuur. Het werkblad kan gebruikt worden in een les Actualiteit of Aardrijkskunde. * Doelstellingen - De leerlingen weten wat het Chinees Nieuwjaar inhoudt en kennen enkele gebruiken. - De lln. vergelijken de Chinese gebruiken met hun eigen gebruiken tijdens de jaarwisseling. - De lln. denken na over Chinese wijsheden en formuleren een eigen mening. * Werkwijze De leraar kan het onderwerp introduceren door klassikaal een nieuwsfragment uit Nederland op YouTube te bekijken: www.youtube.com/watch?v=4s1vUqrmPX8. Daarna kunnen de leerlingen aan de slag met de meerkeuzequiz, die klassikaal kan worden verbeterd. Voor vragen 2 en 3 is een computer met internetverbinding nodig. Als je vraag 2 klassikaal behandelt, kan je ook ver geraken met de parate kennis van de leerlingen. Het is interessant dat de leerlingen even stilstaan bij bekende Chinese wijsheden en er hun eigen mening over formuleren. Waarom kiest een leerling die wijsheid, welke waarheid ziet hij/zij er in? De leerlingen kunnen deze wijsheden gebruiken wanneer ze zelf gelukskoekjes bakken. Dit kan eventueel op school of thuis. * Internet www.spreukvandedag.nl/chinees/ http://home.hccnet.nl/fam.keijzers/Gezegden/ Wijsheden4%20China.html
* Niveau: * Sluit aan bij het artikel ‘Raveel dood’ op pag. 2. * Motivatie Roger Raveel is een bekende waarde in het Belgische kunstleven en staat nu extra in de aandacht omwille van zijn overlijden. De schilder heeft een boeiend arsenaal aan werken bij elkaar gepenseeld en schreef ook heel wat gedichten. Hij werd bekend door zijn schilderijen van alledaagse dingen en zijn heldere kleuren. Het werkblad kan gebruikt worden in een les Nederlands, Esthetica of Geschiedenis. * Doelstellingen - De leerlingen kennen de schilder-dichter Roger Raveel. - De lln. vinden antwoorden op vragen op de website van het Raveelmuseum en op Wikipedia. - De lln. denken na over moderne kunst. * Werkwijze De leraar kan het onderwerp inleiden door een willekeurig voorwerp op de tafel te leggen en de leerlingen te laten debatteren of dit kunst is of kan zijn. Daarna krijgen de leerlingen een schilderij van Raveel te zien dat ze zo goed mogelijk proberen te beschrijven. Wat wordt er afgebeeld? Wat zien ze? Wat is opvallend en waarom? Zo leren de leerlingen dat kleuren en afgelijnde vormen een constante zijn in het werk van Raveel. Vervolgens gaan de lln. met het werkblad aan de slag. Ze zoeken de antwoorden op de sites van het Raveelmuseum en Wikipedia. * Tip Vraag 12 kan ook schriftelijk opgevat worden. De leerlingen beschrijven een schilderij zo concreet mogelijk in woorden. Daarna geven ze hun blad aan hun buur. Die maakt een visuele voorstelling en tekent alles na zoals het beschreven staat. Vergelijk dan het kunstwerk met het origineel.
Niveau:
= voor iedereen /
= iets moeilijker
Sleutel bij de werkbladen 1. Op naar een nieuwe paus 1. a. Benedictus XVI, Joseph Aloisius Ratzinger, Duitsland, Vaticaanstad, 1927 – b. Neen, meestal blijft een paus aan tot hij sterft. Deze paus is slechts de tweede paus ooit die dit doet. – c. Hij heeft geen kracht meer om zijn taak uit te oefenen. – d. Hij deed ongelukkige uitspraken over Mohammed, en over het condoomgebruik en aidsprobleem in Afrika. – e. Dat is een vergadering achter gesloten deuren. – f. Doordat er witte rook uit de schoorsteen komt. 2. a. Joseph Aloisius Ratzinger, 85 jaar, 265ste paus, treedt vrijwillig af – b. 8 jaar, heeft weinig indruk gemaakt, flaters, grote kloof met de moderne wereld – c. misbruikschandalen, geestelijken uit hun functie gezet, kritiek op zijn aanpak, crisis in de kerk aanpakken – d. conclaaf, maximum 120 kardinalen, tweederde meerderheid, Habemus Papam 3. a. Paus: het is beter dat de paus niet aan de macht blijft tot hij sterft. Vanaf een bepaalde leeftijd kan je het ambt van paus niet meer naar behoren uitvoeren. – b. Toekomst: er zijn over de hele wereld meer dan een miljard katholieken, maar slechts 120 kardinalen beslissen over de nieuwe paus. – c. Paus: iedereen was verrast toen de paus dit nieuws meedeelde. Het is erg ongebruikelijk dat een paus zijn ambt neerlegt. – d. Kerk: het zou beter zijn dat de Kerk nu een jonge en moderne paus kiest, die de problemen kan aanpakken. – e. Toekomst: meer dan de helft van de katholieken woont buiten Europa; een niet-Europeaan maakt meer kans dan vroeger. 4. a. christelijke kerk, 11de eeuw, leider van de protestanten, macht en rijkdom, bijbel – b. orthodoxe priester, Luther, katholieke leider
2. No meat today? 1. 1. de actie ‘Dagen Zonder Vlees’ 2. op 13 februari 2013 3. Het doel is om met zoveel mogelijk mensen minder vlees en vis te eten en dat gedurende 40 dagen. 4. de derde keer 5. Men wil dat de mensen nadenken over het eigen vlees- en visverbruik. 2. 1. Alexia Leysen, een Vlaamse studente theaterregie 2. Wortelsoep 3. 46 4. Hun naam en logo komen op de homepage. 5. Véronique De Kock 6. eigen antwoord 7. 6 - 12/5/2013 8. Veggieballen
9. Bart Peeters 10. Daronet 3. a. Elke dag telt. b. Tussen Aswoensdag en Pasen liggen eigenlijk 46 dagen. Toch spreekt men traditioneel van de Veertigdagentijd omdat men de zes zondagen niet meetelt. Als je dus maar één dag per week vlees zou eten tijdens deze periode, behaal je toch nog een ‘score’ van 40/40. Zesenveertig vleesloze dagen is het streefdoel, maar sowieso telt élke dag.
3. Chinees Nieuwjaar 1. 1. a – 2. b – 3. c 2. bv. op bezoek gaan bij familie en vrienden (omkringen), vuurwerk (omkringen), leeuwendansen en drakenstoeten, de afbeelding van de Keukengod verbranden, geen nieuwe schoenen kopen, rode lampionnen ophangen, op trommels slaan, wierook branden, zich wassen met gekookt water van pomelobladeren, nieuwe kleren aantrekken 3. eigen antwoord
4. Meester Raveel is niet meer 1. Het museum staat in de Gildestraat 2-7 te Zulte – Roger Raveel woonde zijn hele leven in Machelen-aan-deLeie, een deelgemeente van Zulte. 2. Stéphane Beel ontwierp het gebouw. 3. 1. Het is geïntegreerd in het dorp en het museum integreert het dorp. Het is open en dicht. Het is helder en tegelijk ondoorgrondelijk, het lijkt wat op een labyrint. 4. Hij werd op 15 juli 1921 geboren. 5. Hij verbleef toen in Albisola Mare, in Italië. 6. Hij werkte samen met Asger Jorn en Lucio Fontana. 7. Hij wilde kunst verbinden met de werkelijkheid, een dialoog tussen beide doen ontstaan. Zo maakte hij het schilderij Neerhof, in drie luiken. In het midden was er een kooi met een levende duif. 8. Prijs voor jonge Belgische schilderkunst (1958 en 1960) Onderscheiding in de Europaprijs (1962) Internationale Joost van den Vondelprijs (1983) Gouden Erepenning van de Vlaamse Raad (1992) Adellijke titel van Ridder (1995) Van Ackerrpijs (1996) 9. een mengeling van abstract en figuratief, veel witte vierkanten, veel spiegels, echte objecten 10. gewone voorwerpen uit zijn onmiddellijke omgeving en felle kleuren 11. -12. eigen antwoorden
Op naar een nieuwe paus (1) 1. Je vindt het antwoord in de artikels op pag. 1 van je Kits. a. Vul de identiteitskaart van de paus in. Identiteitskaart
Pauselijke naam: .......................................................................................................................... Echte naam:
..................................................................................................................................
Afkomstig uit:
................................................................................................................................
Woonachtig in: .............................................................................................................................. Geboren in:
....................................................................................................................................
b. Is het gebruikelijk dat een paus zijn ontslag geeft? ........................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................
c. Welke reden geeft Benedictus XVI op voor zijn aftreden? ........................................................................................................................................................................................................................................................
d. Welke flaters maakte de paus bij het begin van zijn ambt? ........................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................
e. Wat is een conclaaf ? ........................................................................................................................................................................................................................................................
f. Hoe komt de buitenwereld te weten dat er een nieuwe paus gekozen is? ........................................................................................................................................................................................................................................................
2. We brengen de teksten in een schema. Schrijf de volgende woorden bij de juiste titel. 8 jaar – Habemus Papam – kritiek op zijn aanpak – misbruikschandalen – conclaaf – flaters – 265ste paus – grote kloof met de moderne wereld – treedt vrijwillig af – 85 jaar – maximum 120 kardinalen – geestelijken uit hun functie gezet – Joseph Aloisius Ratzinger – heeft weinig indruk gemaakt – tweederde meerderheid – crisis in de kerk aanpakken a. De paus: wie?
c. Misbruikschandalen
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
b. Niet zo geliefd
d. Een nieuwe paus kiezen
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Op naar een nieuwe paus (2) 3. We bekijken enkele krantentitels. Waarover gaat de titel: over paus Benedictus XVI, over de kerk of over de toekomstige paus? Schrijf bij elke titel wat hij volgens jou betekent. a. Maximumleeftijd voor paus is nodig
paus
kerk
toekomstige paus
........................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................
b. 1,2 miljard gelovigen zoeken paus
paus
kerk
toekomstige paus
........................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................
c. Ik ben te zwak om paus te zijn
paus
kerk
toekomstige paus
........................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................
d. De kerk heeft nu vooral een kracht ige, gez onde leider nodig
paus
kerk
toekomstige paus
........................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................
e. Afrikaan maakt veel kans om hem op te volgen
paus
kerk
toekomstige paus
........................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................
4. Andere christelijke kerken a. Lees de tekst en vul de ontbrekende woorden in. Kies uit: leider van de protestanten – christelijke kerk – rijkdom en macht – Bijbel – 11de eeuw. De katholieke kerk, met aan het hoofd de paus van Rome, is de grootste De Oosters-orthodoxe kerk is ontstaan in de
.........................................
...........................................................................
De kerkleider in Rome en die in Constan-
tinopel vonden allebei dat zij de leider van de hele kerk moesten zijn. Toen splitste het christendom zich in twee grote kerken. De christenen in het oosten van het Romeinse Rijk noemden zich de Oosters-orthodoxe kerk, de anderen vormden de katholieke kerk. Begin 16de eeuw werd Luther de ................................................ .................................................................................
Zij hadden veel kritiek op de .................................................................. van de kerk.
Luther vond dat de kerk meer naar de
........................................
en het leven van Jezus Christus moest teruggaan.
b. Wie is Luther? Wie is een orthodoxe priester? Wie is een katholieke leider?
No meat today?
1. Tijd voor een beetje actie?
Lees de tekst aandachtig en beantwoord volgende vragen. 1. Welke actie vindt er momenteel plaats? 2. Wanneer is deze actie gestart?
..........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
3. Wat is het doel van de actie? .................................................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................................................................................................................
4. De hoeveelste keer is het dat deze actie plaatsvindt?
............................................................................................................................
5. Door deze actie wil men de mensen doen nadenken. Waarover?
..................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................................
2. Ga naar de website www.dagenzondervlees.be en los onderstaande quiz op. 1. DZV is een campagne van deze vrouw. ............................................................................................................................................................ 2. Welke soep stelt Piet Huysentruyt voor?
........................................................................................................................................................
3. Eigenlijk gaat het niet over 40 dagen maar over ... dagen (vastentijd). 4. Wat gebeurt er met de teams die de hoogste score behalen? 5. Welk Belgisch model en presentatrice doet er mee? 6. Op welk getal staat de DZV-teller nu?
............................................................................................................
................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
7. Wanneer is de week van groenten en fruit? 8. Welk gerecht presenteert Wim Ballieu?
..................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
9. Welke Belgische zanger en presentator doet er mee? 10.Wie heeft deze website gemaakt?
....................................................................................
..............................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
3. Is het een groente of een vleesvervanger? Omcirkel de letter van het juiste antwoord. Vleesvervanger
Groente
1. quorn
E
L
2. warmoes
E
L
3. lopino
K
S
4. pastinaak
T
E
5. snijbiet
R
D
6. tofu
A
E
7. aubergine
K
G
8. tempeh
T
G
9. seitan
E
A
10. linzen
E
L
11. zeekool
N
T
a. Je krijgt de volgende zin:
......................................................................................................................................................................................
b. Leg deze in je eigen woorden uit. .................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................................
Chinees Nieuwjaar 1. Kennismakingsquiz Kruis steeds het juiste antwoord aan. 1. Hoe wordt het Chinees Nieuwjaar ook genoemd? Lentefeest Drakenfeest Lantaarnfeest 2. Wanneer wordt het Chinees Nieuwjaar gevierd? Van de eerste tot en met de laatste dag van de eerste maand in de Chinese kalender. Van de eerste tot en met de vijftiende dag van de eerste maand in de Chinese kalender. Van de vijftiende tot en met de laatste dag van de eerste maand in de Chinese kalender. 3. Waar wordt het gevierd? in China in China en Japan in China, Taiwan en alle Chinatowns over de hele wereld
2. Gebruiken bij Chinees Nieuwjaar Zoek op het internet een tiental typische gebruiken. Omcirkel degene die je ook bij ons Nieuwjaar terugvindt. .............................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
3. Chinese spreuken of wijsheden Ga naar deze site www.spreukvandedag.nl/chinees en kies de twee spreuken die jou het meest aanspreken. Motiveer je keuze. .............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
4. Fortune Cookies Wat heb je nodig? - 3 eiwitten
- 60 gram poedersuiker
- 45 gram gesmolten boter
- 60 gram gezeefde bloem
Hoe maak je het? • Schrijf 30 Chinese wijsheden op strookjes papier en rol deze op. • Teken drie cirkels van 8 cm diameter op een vel bakpapier en leg dit op een bakplaat. • Verwarm de oven voor op 180 graden. • Klop de eiwitten stijf en voeg er dan de bloemsuiker aan toe. Klop tot je een gladde massa krijgt. • Meng dit met de bloem en de boter tot een homogeen beslag. • Strijk in elke cirkel anderhalve koffielepel beslag uit en bak dit vijf minuten of tot de randen kleuren. • Neem de koekjes met een paletmes van de ovenplaat, leg op elk koekje een papiertje en buig de punten over het midden naar elkaar toe. • Doe dit opnieuw tot je beslag helemaal op is. Smakelijk!
Meester Raveel is niet meer Surf naar www.rogerraveelmuseum.be en los onderstaande vragen op. Antwoord steeds met een zin. Over het museum: 1. Waar bevindt het museum zich? Waarom is dat?
......................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
2. Wie ontwierp het gebouw? .......................................................................................................................................................................................... 3. Noem drie opvallende kenmerken van dit gebouw.
................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
Over de schilder: 4. Wanneer werd Roger Raveel geboren? 5. Waar verbleef hij in het jaar 1962?
..............................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
6. Met welke twee kunstenaars werkte hij toen samen?
............................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................................
7. Wat wilde hij met kunst en de werkelijkheid doen? Geef een voorbeeld.
................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
8. Welke eervolle vermeldingen heeft Raveel in zijn leven gekregen? .............................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
9. Surf naar nl.wikipedia.org en typ ‘Roger Raveel’ in. Lees het stukje stijlkenmerken. Som de belangrijkste kenmerken van Raveels stijl op. .............................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
10.In het Kits-artikel vind je nog twee andere kenmerken. Welke? .............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
11.Keer terug naar de website van het museum en bekijk het luik ‘schilderijen’. Selecteer drie schilderijen en som de typerende kenmerken op. .............................................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................................................
12.Kies een schilderij uit en beschrijf het zo concreet mogelijk aan je klasgenoten. Laat daarna het schilderij zien. Was je beschrijving accuraat? Of hadden ze zich iets anders voorgesteld?
