I

www.succesboeken.nl

I

Je attitude bepaalt je altitude

Een ebook van succesboeken.nl

Je attitude bepaalt je altitude De principes, de toepassing

Kijk op onze website www.succesboeken.nl voor andere boeken over persoonlijkeen financiële ontwikkeling

II

en het profiel van leiderschap in de 21e eeuw

www.succesboeken.nl

III


Je attitude bepaalt je altitude De principes, de toepassing en het profiel van leiderschap in de 21e eeuw Pat Mesiti oorspronkelijke titel: Attitudes and Altitudes The principles, practice and profile of 21st century leadership ISBN 90-803960-3-6 ISBN 978-90-803960-3-6 NUGI 801 Trefw.: persoonlijke ontwikkeling, psychologie, succes, leiderschap, management All Rights reserved

Inhoud Introductie

1

Hoofdstuk 1 De leider en zijn team

13

Hoofdstuk 2 De leider als mentor

43

Hoofdstuk 3 Kwaliteiten van een effectieve leider

85

Copyright © 2001 by Pat Mesiti Ministries Inc. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, Internet of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Copyright © 2005 voor deze uitgave: Belfra Publishers for Success BV The Netherlands www.succesboeken.nl 030 228 5600 email:[email protected] Vertaling: R.Bootman Redactie: Roy Hartsuiker

IV

Hoofdstuk 4 De leider en het gezinsleven

125

Hoofdstuk 5 Leiderschap en geloofwaardigheid

145

Hoofdstuk 6 Leiderschap en groei

179

Hoofdstuk 7 De leider als vriend

213

Conclusie Persoonlijke groei en effectief leiderschap

231

www.succesboeken.nl

V


Met alle respect heb ik de vrijheid genomen u te tutoyeren. Dit boek is in de mannelijke vorm geschreven. Uiteraard heb ik respect en bewondering voor de vrouwelijke lezer van dit boek.

Opgedragen aan: De drie vrouwen in mijn leven: mijn vrouw Andrea en mijn twee heerlijke dochters Rebecca en Chantelle

Pat Mesiti

Dankbetuigingen Enkele Engelse woorden en uitdrukkingen zijn bewust niet vertaald; ze zijn in het Engels krachtiger dan in het Nederlands. De uitgever

VI

Graag wil ik Graeme Kirkwood, Bronwyn Hitzke, Craig Heilmann en Owen Salter bedanken, want zonder hun hulp was dit boek niet tot stand gekomen.

www.succesboeken.nl

VII


Introductie

J

e krijgt altijd verschillende antwoorden wanneer je mensen vraagt om leiderschap te definiëren. Veel mensen zeggen dat het te maken heeft met durf, visie, geloofwaardigheid of vastberadenheid. Ik ben er echter van overtuigd dat leiderschap hoofdzakelijk te maken heeft met mensen. Leiderschap heeft te maken met leiders die mensen de vrijheid geven om te doen wat zij moeten doen op de meest productieve en nuttigste manier. Leiderschap heeft te maken met mensen, van het begin tot het eind. Je kunt jezelf geen leider noemen als je geen mensen hebt die je volgen. Het grootste compliment voor het succes van een leider zijn de mensen die hem volgen. Deze mensen zullen de positieve waarden en de visie van hun leider weerspiegelen. Het tegenovergestelde is ook waar. Gebrekkig leiderschap - bijvoorbeeld het ontbreken van integriteit, hetgeen we triest genoeg vaak associëren met hedendaagse leiders - zullen we ook terugvinden in de mensen die hen volgen. VIII

www.succesboeken.nl

1


Introductie

Onze attitude als leider zal het niveau, de altitude, bepalen van zowel ons leiderschap als dat van de mensen die ons volgen. Attitude combineert passie en energie en resulteert in daadkracht. Het in praktijk brengen van leiderschapsprincipes zorgt dat mensen zich kunnen ontwikkelen. De kracht van leiderschap beïnvloedt mensen. Meer dan wat dan ook heeft leiderschap te maken met mensen ergens naar toe brengen. Het heeft te maken met richting geven, een doel, begeleiden, het ontdekken van succes. Daarom is een leider een dienend mens. Leiders helpen mensen het maximale te bereiken uit al hun inspanningen. Als het jouw doel is anderen te stimuleren Leiderschap grotere dingen te doen heeft te maken dan jijzelf hebt gedaan, dan heb je het in je, een met mensen, goede leider te zijn. Walter Lippman zei van het begin eens: “De beslissende tot het eind test van een leider is dat hij in anderen de wil en de overtuiging om verder te gaan, achterlaat.” Leiders zouden mensen moeten behandelen alsof ze al zijn waar ze zouden moeten zijn. Leiders moeten weten waar anderen naar toe willen. Leiders helpen anderen dat te worden waartoe ze in staat zijn. Daarom moeten leiders de kwaliteiten in zichzelf ontwikkelen die nodig zijn om mensen te helpen hun doelen te bereiken.

Leiderschap heeft altijd te maken met menselijke relaties. Ik praat met veel mensen op seminars en congressen en ik heb altijd als doel een relatie op te bouwen met mijn publiek; ik span mij in om aansluiting te krijgen. Want zonder aansluiting kan ik ze nergens heen leiden. Hetzelfde geldt voor het opbouwen van een persoonlijke relatie met mijn medewerkers; ik probeer ze te helpen het maximale uit zichzelf te halen, om ze te leiden naar persoonlijke groei. Richting geven en het opbouwen van een relatie zijn twee zeer belangrijke elementen; beide vragen echter specifieke kwaliteiten. Dit boek gaat over het ontwikkelen van mensen door het opbouwen van relaties. Een echt betrokken leider is een van de grootste behoeften van deze tijd. Een leider die zich kan inleven, die kan samenwerken, die kan aanmoedigen, die kan dienen, is een leider die andere mensen werkelijk in vuur en vlam kan zetten om het maximale uit hun leven te halen. Betrokken leiders moedigen mensen niet alleen aan om hun best te doen, maar zullen ook van tijd tot tijd een beroep op hen doen om verder te reiken, om verder te gaan dan hun natuurlijke talenten. De betrokken leider ontwikkelt mensen die de moed hebben een karwei aan te pakken zonder dat ze de nodige kennis bezitten; ze zullen het sowieso doen, omdat de leider in staat is alle neuzen één kant op te krijgen. Leiderschap heeft te maken met actie ondernemen en anderen motiveren hetzelfde te doen.

2

www.succesboeken.nl

3


Introductie

Leiderschap heeft niets te maken met je positie en uitschreeuwen wat je voor de mond komt. Posities en titels komen en gaan. Actie ondernemen en relaties opbouwen zijn de kenmerken van echt leiderschap en die gaan nooit verloren. Zonder mensen zal er nooit leiderschap zijn. Mensen zijn het hart en de ziel van elke organisatie. Zonder mensen is er geen behoefte aan leiders. Leiders hebben de verantwoordelijkheid om te zien of mensen hun mogelijkheden gebruiken. Zij zijn verantwoordelijk voor de “De doelstelling volgende generavan leiderschap is tie leiderschap. Zij om meer leiders te moeten zich focussen op wat mensen ontwikkelen, niet kunnen zijn. Zij moeten toekomstige meer volgers.” potentie herkennen, Ralph Nader het beschermen, ontwikkelen, trainen, het voeden met ideeën, informatie en visie en het motiveren. Zonder deze motivatie gaan mensen nergens heen. De betrokken leider moet zich realiseren dat mensen constant evolueren. Ik geloof in de ontwikkeling en evolutie van de leiderschapskwaliteiten die ieder mens bezit. Mensen zijn constant in verandering en ontwikkeling. Ze vermeerderen of ze verminderen hun doeltreffendheid. Goede leiders kunnen zich inleven in de mensen die

hen volgen en ze zullen hen van al het nodige voorzien om ze te laten groeien naar waardevolle en hardwerkende mensen. Leiders stellen mensen in staat om het maximale uit zichzelf te halen, maar ook om hun tekortkomingen te overwinnen. Om dit te kunnen doen moeten leiders zich realiseren dat ze relaties moeten opbouwen. Om iets groots te bereiken zijn relaties veel belangrijker dan structuren of management. Structuren hebben bijna niets te maken met het opbouwen van vertrouwen en respect. Mensen zullen zich volledig ontwikkelen als zij zich veilig voelen bij leiders die de tijd willen nemen om vertrouwen op te bouwen. Vertrouwen vormt de basis van elke relatie en is het resultaat van mens-tot-mens kwaliteiten; structuur of hiërarchie is dat niet. Vertrouwen is de lijm die mensen binnen “De groei en organisaties met elkaar verbindt. Je ontwikkeling van kunt de baas zijn en mensen is het vanuit die positie gelijk hoogste goed in hebben, maar mensen ontwikkelen heeft te leiderschap.” maken met vertrouwen. Harvey S. Firestone Warren Bennis en Bert Nanus schreven deze wijze woorden: “Vertrouwen is de emotionele lijm die volgers en leiders met elkaar verbindt.”

4

www.succesboeken.nl

5


Introductie

Je verbaast je soms als je ziet dat een voetbalteam met kampioensspelers verliest van een kampioensteam. Het eerste is een team met kampioenen, het tweede is een kampioensteam. De betrokken leider bouwt niet alleen een team met kampioenen, maar een kampioensteam. Zo’n team zal ‘gesmeerd lopen’ en samenwerken op basis van wederzijds respect en vertrouwen. Geen enkel team zal groeien door individuele drang en visie, wel door gezamenlijke drang en visie. Dat is een waarlijk recept voor succes. Gezamenlijke drang en visie bouwt onderlinge afhankelijkheid op in plaats van onafhankelijkheid. Leiders die mensen helpen onderling afhankelijk te worden, samen te werken en individueel succesvol te worden, bouwen sterke teams. Zo’n leider beseft dat niemand alle antwoorden of talenten heeft. In dit boek zul je ontdekken hoe je het maximale uit mensen kunt halen, zowel als individu als in een team. Je zult de krachtige principes van succesvol leiderschap ontdekken. Door het in de praktijk brengen van deze principes zul je ervoor zorgen dat mensen zich ontwikkelen en daardoor zal jouw visie zich vele malen vermenigvuldigen. Dit is een boek met principes om naar te leven. Ik zeg vaak: “Het leven is een reeks van principes - als je die principes toepast, heb je profijt van de principes die je toepast.” Probeer dat maar eens te zeggen na het eten van een boterham met pindakaas! De betrokken leider ontwikkelt ‘grote mensen’ en grote dromen. Hij of zij heeft de gave om mensen te

motiveren, om, zoals de onsterfelijke uitspraak uit Star Trek luidt: “Onbevreesd te gaan waar nog niemand is geweest.” John D. Rockefeller had het bij het rechte eind toen hij zei: “Goed leiderschap wordt gevormd door gewone mensen te laten zien hoe zij het werk van buitengewone mensen kunnen doen.” De leider van de 21e eeuw, de betrokken leider of hoe je hem of haar ook wilt noemen, is niet alleen geïnteresseerd in mensen die hun doelstellingen halen. Hij of zij wil dat ze al hun mogelijkheden benutten en hun bestemming bereiken. Minder is niet goed genoeg. Daarom gaat leiderschap ook over dienen. Er zijn tijden dat je sterk richting moet geven aan mensen die de weg of hun doel zijn kwijtgeraakt. Soms moet je aanmoedigen en ondersteunen. Soms betekent leiderschap overleg “Niemand is zo slim plegen en advies geven. Leiders als iedereen.” kunnen de Ken Blanchard latente mogelijkheden in andere mensen naar buiten brengen. Leiderschap is juist daar, waar de mensen die je leidt deze mogelijkheden niet zien. Leiders hebben altijd de behoefte om iets te kunnen betekenen. Al met al is de rol van de leider bijzonder uiteenlopend, maar hij heeft altijd deze twee ingrediënten nodig: dienstbaarheid en menselijke relaties. Leiders weten ook wanneer en hoe ze risico moeten nemen.

6

www.succesboeken.nl

7


Introductie

Peter F. Drucker zegt: “Moed is belangrijker dan analyse om belangrijkheid te herkennen. Kies voor de toekomst in plaats van voor het verleden. Richt je op mogelijkheden in plaats van op problemen, kies je eigen richting in plaats van het gebaande pad, richt je op iets waarmee je jezelf kunt onderscheiden in plaats “Ik gebruik van iets op de makkeniet alleen mijn lijke en veilige manier te doen.” eigen hersenen, Heb je wel eens opgemerkt dat als mensen maar alle over de negatieve aspechersenen die ik ten van leiders praten, zij zelden de fouten opnoekan lenen.” men die zij gemaakt hebben? Ze hebben Woodrow Wilson het eerder over foutief gedrag. Bijvoorbeeld: ‘Hij heeft het veel te druk om met me te praten’; ‘Zij strijkt alle eer op’; ‘Hij motiveert door mensen bang te maken’; ‘Zij laat me altijd vallen’; ‘Hij is niet oprecht.’ Deze voorbeelden weerspiegelen slecht leiderschap en slecht gedrag. Maar mensen hebben bijna nooit kritiek wanneer een leider opstaat, een risico neemt en faalt. Dit boek gaat dus ook over moed, leren om ergens voor te gaan en vooraan durven lopen. Frederick Willcox zei: “Vooruitgang brengt altijd risico met zich mee, je komt namelijk niet vooruit zonder te bewegen.” Natuurlijk, als mensen je fouten vergeten,

betekent dat niet dat leiders deze moeten negeren. We hebben een verantwoordelijkheid naar de mensen die ons volgen, om het beste te zijn wat we kunnen zijn. Hoor ik het goed? Je hebt het te druk om te veranderen? Je zult er de tijd voor moeten vinden. Weet je nog, leiderschap gaat over dienstbaar zijn. Als je je schuldig hebt gemaakt aan negatieve gedragspatronen, kun je dat afleren. Maar wat nog belangrijker is, je kunt ze vervangen door positieve gedragspatronen. Dit boek zal je ook daarbij helpen. Ik geloof dat je, door met deze principes aan de slag te gaan en ze aan te leren, beter wordt in communiceren, beter wordt in motiveren, beter wordt in inspireren Je kunt de en bovenal krijg je een betere relatie met mensen. leider van de Je kunt de leider van de leiders worden leiders worden. Tracht niet de baas te worden; leiderschap heeft hier niets mee te maken. De leider die op een troon gaat zitten en wil leiden met de filosofie van: ‘Ik ben de leider en jullie zijn niks’, zou eens deze woorden van Napoleon in zich op moeten nemen: “Een troon is slechts een bank bekleed met fluweel.” Wees dus bereid om terwijl je dit boek leest, het hart van een dienaar te krijgen. En nu we het toch over Napoleon hebben, wil ik je niet horen zeggen dat je het te druk hebt om dit boek te kopen en te lezen:

8

www.succesboeken.nl

9

Je attitude bepaalt je altitude De wereld veroverend met één hand, de wereld hervormend met de andere, haastte Napoleon zich als een doldwaze van de stad naar het slagveld en weer terug. Zijn speciaal ontworpen rijtuig schokte en bonkte over de uitgesleten wegen terwijl de kleine Corsicaan in de koets, voor de lunch, driftig aan het schrijven was - een nieuwe wet, een aantal bevelen voor zijn veldmaarschalken, proclamaties, bevelschriften en een aantal liefdesbrieven. Koeriers reden om het hardst om de voortrazende koets te bereiken en berichten af te geven. Vervolgens snelden zij weg om de keizerlijke boodschappen af te leveren op het slagveld of bij zijn archeologen in Egypte, of bij keizerin Josephine in haar comfortabele woning in Malmaison. Als Napoleon een bericht had gelezen, scheurde hij het in stukjes en gooide ze uit het raam. Ook de boeken smeet hij willekeurig uit zijn keizerlijke voertuig en zodra de stofwolk boven de weg was verdwenen, liet deze een spoor van vuilnis achter, die door Hansje neergelegd zou kunnen zijn, omdat deze zeker de weg terug wilde vinden. (Time Magazine)

Introductie Omdat ik al jaren een leider ben en ik daar gepassioneerd over ben. Ik weet als geen ander hoe een leider anderen positief kan beïnvloeden. Ik heb geleerd een betrokken leider te zijn, dus dit is geen theorieboek. Het is een boek, waarvan je de inhoud in praktijk kunt brengen. Veel plezier.

Als Napoleon hier allemaal de tijd voor had en zelfs nog contact hield met zijn mensen, dan kan jij dat zeker. Tenslotte, waarom heb ik dit boek geschreven?

10

www.succesboeken.nl

11

De leider en zijn team

Hoofdstuk 1


H

et belang van de mensen die je leidt, moet boven je eigen belang staan. Het is je eerste doel, als leider, om jouw missie te volbrengen. Het welzijn van de mensen van je team is je tweede prioriteit, want zonder mensen die je volgen ben je geen leider. Een leider zet mensen aan om zelf leider te zijn en productiever te worden. Een leider moet mensen helpen een groter gevoel van verantwoordelijkheid en prestatiedrang te ontwikkelen. Om dit te bereiken heb je positieve vaardigheden nodig zoals begrijpen wat mensen motiveert, wat ze beweegt om bepaalde opdrachten te gaan doen en hoe je ze loyaal kunt houden. Als eerste moet een leider begrijpen, zoals Napoleon Hill deed, dat geen enkel succesvol persoon dit hele-

12

www.succesboeken.nl

13



maal alleen heeft bereikt. Uit zijn onderzoek bleek dat iedereen die succesvol werd dit met de hulp van anderen had gedaan. Ken Blanchard zei: “Niemand is zo slim als iedereen.” Iedereen die de top heeft bereikt, heeft op een gegeven moment in zijn leven kunnen profiteren van de hulp van iemand anders. Woodrow Wilson zegt het op deze manier: “Ik gebruik niet alleen mijn eigen hersenen, maar alle hersenen die ik kan lenen.” Zonder die hulp zijn grootsheid en succes een illusie. Ik weet dit uit eigen ervaring. Ik schrijf graag boeken, maar typen is niet een van mijn sterkste kanten. Gelukkig wel van mijn persoonlijke assistente Bronwyn. Om te bereiken wat ik wil, heb ik de hulp nodig van Bronwyn en Graeme, mijn administratief medewerker, twee mensen met andere vaardigheden dan ik. Dit is het principe van synergie in samenwerking: de som van onze samengevoegde gaven en talenten is vele malen groter dan van ieder individueel deel. Synergie is noodzakelijk in leiderschap en goede leiders weten hoe ze dit moeten koesteren. Goed leiderschap trekt anderen aan. Als leiders eenmaal mensen hebben aangetrokken moeten ze continu hun vaardigheden verder ontwikkelen om te zorgen dat de mensen die volgen ook blijven volgen en verder komen. Dit betekent dat invloed een van de belangrijkste eigenschappen is die een leider moet hebben. Leiders helpen mensen samen te werken voor gezamenlijk voordeel.

Een van de belangrijkste principes om succesvol leiderschap te verkrijgen is richting geven. Als jij weet en begrijpt waar je heen gaat zullen mensen je volgen. Het is dus logisch dat je duidelijk richting aangeeft. Wees er zeker van dat jouw richting meetbaar, eenduidig en haalbaar is. Leiderschap neemt mensen mee en brengt ze naar een vooraf door jou vastgesteld doel. Het gaat er niet om ze onderweg te laten mislukken. Leiders die constant van richting veranderen brengen

14

www.succesboeken.nl

Volgers helpen de leiders hun doelen te bereiken en daardoor stellen leiders de volgers in staat hun eigen doelen te bereiken. Er is dan een stimulerende kracht aan het werk. Hoe krijg je mensen zo ver dat ze je volgen? En hoe Geen enkel succesvol krijg je ze zo ver persoon is alléén dat ze blijven volgen en uiteinsuccesvol geworden delijk zelf leiders worden? In dit eerste hoofdstuk wil ik enkele zeer belangrijke principes van betrokken leiderschap weergeven, gebaseerd op drie sleutelbegrippen: richting, erkenning en het effect daarvan en mensen persoonlijk laten groeien.

Richting geven

15

Je attitude bepaalt je altitude de mensen die hen volgen in verwarring. Leiderschap zonder richting is geen leiderschap. Mensen kunnen geen leiders volgen die niet weten waar ze heen gaan. Maar leiders die weten waar ze heen gaan krijgen vrijwillig goede mensen mee. Leiders moeten voorop blijven lopen en vooruit blijven kijken. De mensen die volgen moeten een duidelijke richting aanvoelen.

RICHTING VASTSTELLEN Kort geleden reed ik in mijn auto achter een vriend aan. Hij kent overal de weg in de stad, maar hij heeft een baksteen op het gaspedaal en in de spits is het lastig om hem te volgen, zeker als je niet weet welke weg hij zal nemen. Ik dank de Heer voor mobiele telefoons! Hiermee wil ik nogmaals aangeven dat je mensen duidelijk moet maken waar je heen gaat. Het is jouw taak om de richting vast te stellen; doe dat dan ook. Thomas A. Stewart zei in Fortune Magazine: “De belangrijkste oorzaak waardoor leiders falen is dat ze macht krijgen die ze niet begrijpen en niet leren hoe ze ermee om moeten gaan.” In mijn eigen ervaring als leider van een grote organisatie heb ik krachtig leiderschap kunnen ontwikkelen door duidelijk richting te geven. Daardoor heeft onze organisatie hogere niveaus van succes, vernieuwing en creativiteit bereikt. Mijn team van leiders bestaat uit goede mensen die begrijpen waar we heen gaan. Richting bepalen lukt niet door er over te praten, maar door serieuze training. Soldaten worden getraind 16

De leider en zijn team in gevechten door te vechten, niet door er over te praten. Ze leren door het te doen.

HERKEN, ONTWIKKEL EN PRESENTEER EEN LEIDER John Maxwell heeft een schitterend boek geschreven: Developing the leaders around you* . Hij schrijft: “Er is een leider nodig om een leider te herkennen, een leider te ontwikkelen en een leider te presenteren.” Toen ik op de basisschool zat, deden kinderen een voordracht die we ‘Show and tell’ noemden. Ieder kind nam een voorwerp mee, liet het zien en vertelde er iets over. Leiders zouden het principe van ‘Show and tell’ ook moeten leren. Ik zal dat verduidelijken. Vroeger werkte ik met mijn vader op een fabriek van grasmaaiers waar hij verantwoordelijk Leiderschap neemt was voor de promensen mee en ductielijn. Ik kan me nog goed de eerste brengt ze naar een dag herinneren dat ik die lopende band vooraf door jou zag. Het leek mij vervastgesteld doel schrikkelijk moeilijk daar aan te moeten werken. Ik werd naast iemand gezet die een bepaald onderdeel van de grasmaaier assembleerde. Ik had geen * uitgegeven door Thomas Nelson Inc., Nashville Tennessee, USA, 1995

www.succesboeken.nl

17



enkele ervaring aan een lopende band, maar hij liet me zien hoe het moest. Ik keek naar hem en onder zijn toezicht mocht ik het ook doen. Hij corrigeerde me waar dat nodig was en na verloop van tijd kon ik “De belangrijkste het zelfstandig. Veroorzaak waardoor volgens kon ik het aan iemand leiders falen is dat weer anders leren. ze macht krijgen ‘Show and tell’. Als een leider die ze niet begrijgoede relaties heeft opgebouwd met de pen en niet leren mensen van zijn hoe ze er mee om team, moet hij een richting voor ze uitmoeten gaan.” zetten. Fortune Magazine Door dat te doen, dupliceer je jezelf, en door jezelf te dupliceren word je effectiever. En de mensen die jij traint, creëren andere leiders die zelfs nog meer bereiken. De basis hiervoor is het vaststellen van de richting die jij op gaat. Er zijn veel organisaties met een fantastische structuur maar met zwak leiderschap. Zij zullen gegarandeerd falen. Er zijn grote organisaties met een zwakke structuur die groot zullen worden doordat ze grote leiders hebben. Goed leiderschap produceert groei, zelfs als er gebrek aan structuur is. Hoe dat komt? Doordat leiderschap

richting geeft door relaties op te bouwen met volgers. Daardoor zullen volgers volgen en zullen de gestelde doelen worden bereikt. Laat me het nog één keer benadrukken: om mensen te ontwikkelen en hun hulp te verkrijgen zul je de richting moeten vaststellen.

18

www.succesboeken.nl

Geef erkenning Het tweede principe dat je moet begrijpen is dat de mensen die je volgen erkenning moeten krijgen. Niets motiveert mensen meer dan het gevoel dat ze belangrijk zijn en erbij horen. Dit betekent niet dat een leider ze manipuleert met een verborgen agenda. Leiders moeten oprecht geloven dat de mensen die volgen waardevol en belangrijk zijn. Wanneer leiders dit gevoel goed over kunnen brengen, stijgen mensen boven zichzelf uit en gaan ze hun persoonlijke uitdagingen en die van de organisatie te lijf. Erkenning veroorzaakt groei. Olympische deelnemers ervaren dat gevoel: het klaroengeschal geeft hun hun eigen moment in de geschiedenis waardoor ze alles geven voor hun gouden medaille.

EEN BELANGRIJKE BIJDRAGE LEVEREN Het gevoel van erkenning is vele malen krachtiger dan motivatie door geld, promotie of arbeidsvoorwaarden. Als er geen geld meer is, willen mensen toch een belangrijke bijdrage kunnen leveren. 19

Je attitude bepaalt je altitude Er waren perioden in ons werk met de jeugd dat we enorme financiële uitdagingen hadden. Maar ondanks de moeilijke omstandigheden heeft er niemand van ons team opgezegd. Ze wisten wat er aan de hand was, en weet je wat ze deden? Ze werkten zelfs nog harder. Ze kwamen met creatieve ideeën om onze effectiviteit te vergroten. Waarom ze zo reageerden? Ik denk dat ze aanvoelden dat ze een belangrijke bijdrage konden leveren aan het leven van anderen, ongeacht wat ze ervoor betaald kregen. Het is jouw verantwoordelijkheid als leider om dit gevoel van belangrijkheid te ontwikkelen - om mensen een reden te geven om door te gaan met waar ze mee bezig zijn. Want de motivatie om te volgen is net zo belangrijk als de richting die je gaat. Het is zelfs belangrijker, want de reden bepaalt het resultaat. Daarom hebben organisaties die prestaties herkennen en erkennen altijd volgers. Zij geven mensen een gevoel van noodzaak en belangrijkheid.


Noodzaak en belangrijkheid zijn de waaroms van een organisatie. Het waarom en het wat van een organisatie mogen nooit worden verward. Ik zal je uitleggen wat ik bedoel. Het waarom van een organisatie is de noodzaak en de missie - waarom je doet wat je doet. Het is datgene wat motiveert. Het wat van een organisatie zijn de specifieke taken die moeten gebeuren om het waarom

te volbrengen. Noodzaak motiveert, taken worden uitgevoerd. Onthoud dat taken nooit zo motiverend zijn en voldoening geven als noodzaak. Zij zijn het vet op de tandwielen, maar de tandwielen zijn de noodzaak. Wat moet gebeuren onstaat uit: waarom moet het gebeuren. Ik spreek veel tijGoed leiderschap dens trainingen en seminars van organiproduceert groei, saties. Ik heb staan kijken als mensen er- zelfs als er gebrek kenning kregen. Ze aan structuur is kregen een gevoel van vervulling toen ze over het podium liepen terwijl ze de welverdiende erkenning voor hun successen ontvingen. Het geeft hun een gevoel van belangrijkheid en waardering voor hun inspanningen. Het motiveert en inspireert hen om door te gaan met het bereiken van hun korte-, middellange- en langetermijndoelen. Als ze meer erkenning krijgen, krijgen ze meer succes. Waardoor komt dat? Doordat ze begrijpen dat ze belangrijk zijn en daar reageren ze op. De focus moet altijd de noodzaak zijn. Wanneer de volgers en de leider samenwerken aan een gemeenschappelijk doel ontstaat een teamgeest. Volgers die een teamrelatie hebben met hun leider zijn niet bang om hard te werken, om het maximale uit zichzelf te halen, als ze gemotiveerd worden door een teken van erkenning.

20

www.succesboeken.nl

HET WAAROM EN HET WAT

21

Je attitude bepaalt je altitude LEVEN VOOR EEN DOEL Een van onze evenementen trok duizenden jonge mensen. Zoals altijd boden we hulp aan in de vorm van gesprekken voor diegenen die dat nodig hadden. Ik stond samen met een van mijn mensen te kijken hoe jonge mensen hun angsten, gevoelens en problemen uitstortten over de hulpverleners. Een van mijn mensen zei: “Hier zou ik voor willen sterven.” Ik draaide mij om en zei: “Doe het één stap beter, en ga hier voor leven.” Dat is een teken van erkenning. Het helpt mensen om creatief te zijn, nieuwe ideeën op te pakken, hun sterke kanten uit te breiden en hun zwakheden te verminderen.

De leider en zijn team Je kunt als leider nooit Noodzaak motiveert; genoeg waarde taken worden hechten aan uitgevoerd het creëren van een gevoel van belangrijkheid bij de mensen van je team. Daaruit zal loyaliteit, gezamenlijke belangrijkheid, teamwork en eenheid ontstaan. Het wordt een springplank naar meer succes.

ONDERGESCHIKT OF ONDERSTEUNEND?

De leider die bij zijn team een gevoel van erkenning kan overbrengen, ontwikkelt in hen zowel persoonlijke als zakelijke loyaliteit. Hun loyaliteit kenmerkt zich door een bereidheid en een verlangen naar persoonlijke verandering, zelfs als dit pijn doet of opoffering vraagt. Zij zullen niet opgeven, actief bezig blijven voor het succes en voor de ontwikkeling van de organisatie. De mensen met een ‘loon’-mentaliteit komen en gaan. Zij komen voor de baan, de promotie. Daar is niets mis mee. Maar er is een grotere kwaliteit die een leider moet geven en uit zijn volgers moet halen: betrouwbaarheid.

Toen Benjamin Franklin de Onafhankelijkheidsverklaring tekende, zei hij: “Er zal samenhang moeten zijn, anders zullen we ieder apart hangen.” Je team is niet je ondergeschikte, het is je ondersteuning. Niccolo Machiavelli zei eens: “De beste manier om de intelligentie van een vorst te bepalen is door te kijken naar wie hij om zich heen heeft verzameld.” Wanneer je mensen erkenning geeft, vergroot het niet alleen hun geest, het neemt ook hun weerstand weg tegen een gevoel van ondergeschiktheid. Als iemand in een organisatie of bedrijf voelt dat hij ondergeschikt of minder dan anderen is, zal hij op een lager niveau presteren. Ik raad je aan je ervan te overtuigen dat de mensen van je team zich niet ondergeschikt voelen, maar ondersteund. Je moet ze aanmoedigen om medestander van de visie en medestander van het leiderschap te zijn. Net

22

www.succesboeken.nl

Wat erkenning doet ERKENNING VEROORZAAKT LOYALITEIT

23

Je attitude bepaalt je altitude zoals jij medestander van hun dromen, ambities en doelen moet zijn. Als resultaat zul je een organisatie ontwikkelen met een gemeenschappelijk doel. Dat doel zal niet alleen het succes van de organisatie zijn, maar ook van de mensen binnen die organisatie, op alle gebieden van het leven.

ERKENNING BOUWT TEAMWORK Tijdens het ontwikkelen van een gemeenschappelijk gevoel van noodzaak is er geen ruimte voor rivaliteit binnen het team. Veel mensen hebben geluisterd naar de prachtige muziek van de Drie Tenoren. Een journalist schreef in een artikel, gepubliceerd in Atlantic Monthly (nov. 1994) herhaaldelijk over de concurrentiedrang tussen Carreras, Domingo en Pavarotti. Domingo reageerde: “Je kunt geen rivalen zijn wanneer De loyaliteit van je samen muziek een leider die door- maakt, je zult je gegeven wordt aan moeten concentreren op het openen het team, zorgt van je hart voor de ervoor dat iedereen muziek.” Het team is altijd door dik en dun bij belangrijker dan mijn persoonlijke elkaar blijft voldoening. Henry Kissinger zei het 24

De leider en zijn team zo: “De oorzaak van onenigheid tussen volkeren ligt in het feit dat enkelen de grote trom willen roeren, weinigen de muziek onder ogen willen zien en niemand de tweede viool wil spelen.” Leiders inspireren teams tot... • Visie - kijk als een team • Eenheid - wees verbonden als een team • Vriendschap - leef als een team • Noodzaak - streef als een team naar je doel • Viering - win als een team • Openheid - communiceer als een team • Inleven - voel als een team • Productiviteit - wees effectief als een team • Aanmoediging - handel als een team

ERKENNING VEROORZAAKT KRACHT Mensen die zich belangrijk voelen handelen niet vanuit een positie van zwakheid maar vanuit kracht. Hun hart is gericht op het ondersteunen en het versterken van hun leider. Zij zijn verenigd in hun verbintenis naar één doel. Zij geven alles, niet omdat de leider hen motiveert, maar omdat ze van binnenuit gemotiveerd worden. Wanneer mensen zich belangrijk voelen, kennen ze waarde toe aan de leider door waarde aan zichzelf toe te kennen. Op die manier worden organisaties sterk en gezond en groeit het team uit tot mensen die het lot in eigen handen nemen. www.succesboeken.nl

25

Je attitude bepaalt je altitude ERKENNING VEROORZAAKT VERTROUWEN Warren Bennis en Bert Nanus merkten op: “Vertrouwen is de emotionele lijm die volgers en leiders met elkaar verbindt.” Wanneer leiders de mensen van hun team erkenning geven, waardoor deze zich belangrijk voelen, voelen de volgers dat de leiders hen vertrouwen. Als ze voelen dat ze vertrouwd worden, worden ze betrouwbaar. Kortom, wanneer het ego van een teamlid in de weg staat, is hij of zij in staat om deze opzij te zetten, wetende dat hij deel uitmaakt van een groter doel dan zijn eigen ego. Het is heel opvallend dat leiders die mensen inspireren om doelen te behalen, vaak ook weer inspiratie terugkrijgen. Mensen van je team worden zelf aanmoedigers. Vaak, wanneer ik andere leiders aan“Er zal samenmoedigde of inspihang moeten zijn, reerde door hun te vertellen hoe fantasanders zullen we tisch ze het deden, kreeg ik de juiste apart hangen.” woorden terug die mij Benjamin Franklin weer aanmoedigden. Het is het principe van zaaien en oogsten. Als je noodzaak en erkenning zaait in mensen zul je een gevoel van noodzaak en belangrijkheid oogsten. Je bouwt een brug van verwantschap en vertrouwen, waar anderen overheen kunnen gaan. 26

De leider en zijn team Tien principes om vertrouwen te winnen 1. Sta verscheidenheid in eenheid toe. 2. Geef verantwoordelijkheid en waardeer “Je kunt geen resultaten. rivalen zijn 3. Spreek je vertrouwen uit en wees altijd wanneer je oprecht. samen muziek 4. Waardeer in het openbaar, corrigeer maakt, persoonlijk. 5. Laat ze gaan, laat ze je zult je groeien, laat ze leren. moeten con6. Bied ruimte voor ideeën en creatieve centreren aanvullingen. op het openen 7. Moedig eigen initiatief aan. van je hart 8. Stel grenzen aan voor de verantwoordelijkheid, delegeren en gezag. muziek.” 9. Geef geen reprimande wanneer er Domingo geen duidelijke grens is getrokken. 10. Deel de eer, houd deze niet voor jezelf.

www.succesboeken.nl

27

Je attitude bepaalt je altitude ERKENNING STIMULEERT VERANTWOORDELIJKHEID Iemand die zich belangrijk voelt, bepaalt zijn eigen prestaties en hij weet vaak wanneer zijn inzet, efficiëntie en effectiviteit minder wordt. Wanneer iemand zich echter noodzakelijk voelt, zal hij of zij ook zijn eigen prestaties in de gaten houden. Een gevoel van betekenis en belangrijkheid geeft teamleden het verlangen om beter te worden op alle gebieden - te groeien en zich te ontplooien in vaardigheden, kennis, passie, visie en enthousiasme. Dat kan niet zonder emotionele strijd. Wanneer ze een doel najagen met een door hun leider gegeven gevoel van belangrijkheid, zullen ze deze strijd niet uit de weg gaan. Zelfs als ze dat wel doen, kan de leider hen helpen de uitdaging alsnog aan te gaan door het gevoel van belangrijkheid te laten groeien.

De leider en zijn team Een gevoel van noodzaak en verantwoordelijkheid. Zij overwon de emotionele strijd en zij gaf niet toe aan het ongemak van leiderschap. Leiderschap is nu een tweede natuur voor haar geworden.

GROEIEN NAAR GROOTSHEID

Tijdens een van onze paasactiviteiten zouden wij een nieuwe muziekgroep vormen. Een van de zangeressen die voorheen in het achtergrondkoor zong, zou de nieuwe leider van het koor worden. Deze getalenteerde jongedame was echter bang om voor het voetlicht te staan. Maar nu is zij een van de meest dynamische en vooraanstaande leiders die we ooit hebben gehad. Wat veranderde haar van iemand op de achtergrond tot iemand die in de schijnwerpers durft te staan?

Wanneer leiders een gevoel van noodzaak hebben, zullen zij weten hoe en wanneer zij hun bijl moeten slijpen. Je raakt uitgeput als je bomen hakt met een botte bijl. Het slijpen van je gereedschap is jezelf ervan verzekeren, dat de waarden van de mensen van je team zich verenigen met de waarden van het bedrijf. Een leider moet de verlangens en dromen van zijn mensen kennen. Ik heb het vaak horen zeggen: “Mensen geven er niets om hoeveel hun leider weet, totdat ze weten hoeveel hun leider om hen geeft.” Vertrouwen is de Hoeveel hij geeft om hun doelen, dromen emotionele lijm die en verlangens. volgers en leiders Dat is de katasamenhoudt lysator voor al het succes. Het is belangrijk voor leiders om uit te vinden wat mensen willen. In de relatie met de mensen van je team is het niet alleen belangrijk om te weten wat ze nodig hebben, maar ook wat zij moeten doen om daar te komen waar ze naar toe willen groeien. Ja, dat klopt. Ik zei: “Om daar te komen waar ze naar

28

www.succesboeken.nl

ANGSTEN OVERWINNEN

29

Je attitude bepaalt je altitude toe willen groeien.” Niet alleen ‘gaan’. Zij moeten in hun dromen groeien. Om dat te bereiken, moeten leiders de mensen van hun team voorzien van bepaalde extra’s om ze daarbij te helpen. Het is net als water geven aan een plant. Leiders zijn als tuinders. Zij moeten eerst een gevoel van veiligheid geven, door duidelijk de richting aan te geven. Daarna moeten zij een gevoel van belangrijkheid geven, door hun team deelgenoot te maken van de noodzaak. Het aanbieden van raad en daad, alsmede boeken, audio’s en sprekers zal hen motiveren. Op alle gebieden van persoonlijke ontwikkeling zullen leiders niet alleen moeten onderwijzen, maar samen met hun team moeten oefenen.

De leider en zijn team zijn om te doen wat van ze wordt gevraagd. Leiders zijn geduldig. Als iemand op dit moment ergens niet toe in staat is, bieden leiders ze de tijd en de noodzakelijke hulp aan. De tijd die jij doorbrengt met de mensen van je team, geeft hun een gevoel van belangrijkheid en vertrouwen in zowel zichzelf als in hun mogelijkheden. Het vereist dat jij iets van jezelf in hen investeert.

VERTROUWEN OPBOUWEN DOOR BETROUWBAARHEID

IN MENSEN GELOVEN

Er zijn vier belangrijke aandachtsgebieden bij het opbouwen van vertrouwen door betrouwbaarheid: 1. Een open communicatie 2. Het delen van sterkte en zwakte 3. Het scheppen van verantwoordelijkheid door een goede relatie, niet door regels 4. Je open en kwetsbaar opstellen

Om mensen een gevoel van verantwoordelijkheid te geven, moeten leiders zowel in mensen als in hun mogelijkheden geloven. We moeten onderscheid maken tussen die twee. Soms is het mogelijk om in mensen te geloven maar niet in hun mogelijkheden. En soms is het mogelijk om in mogelijkheden te geloven maar niet in de persoon. Om in mensen en hun mogelijkheden te geloven heb je hechte vriendschap en vertrouwen nodig. Hechte vriendschap betekent dat je dicht bij mensen moet staan om ze echt te leren kennen. Leiders moeten erop vertrouwen dat mensen in staat

Het laatste aandachtsgebied, kwetsbaarheid, mag erg vaag klinken, maar ik bedoel er dit mee: Ik herinner me een lunch met een vooraanstaande dominee. Toen ik hem vroeg hoe het met zijn kerk ging, gaf hij mij het standaard-antwoord: “Alles gaat goed!” Ik wist echter dat dat niet zo was. Zijn medewerkers hadden me dat laten weten. Toen vertelde ik hem hoe ik kort daarvoor door een moeilijke tijd was gekomen. Hij keek me aan en zei: “Laat ik maar eerlijk zijn...” en hij vertelde mij over zijn moeilijkheden. Dit vertrouwen ontstond door mijn kwetsbare opstelling.

30

www.succesboeken.nl

31


Mensen brengen tot grootsheid Het bepalen van de richting en het geven van erkenning, met als resultaat loyaliteit, kracht, trouw en vertrouwen, maken deel uit van het proces van het ontwikkelen van de mensen van je team. Henry Ford zei eens: “Je kunt mij mijn fabrieken afnemen, mijn gebouwen verbranden, maar geef me mijn mensen en wij zullen mijn business opnieuw opbouwen.” Niet structuur, gebouwen of ondernemingsplannen, maar mensen creëren groei. De rol van de leider is mensen te helpen te groeien in hun ontwikkeling. Het belangrijkste is de ontwikkeling van mensen.

De leider en zijn team Aandachtsgebieden bij aanmoediging: 1. Geef verbale aanmoediging 2. Beloning voor prestatie 3. Complimenteer publiekelijk 4. Wees dankbaar voor hun inzet en voor hun mogelijkheden

Aanmoediging is de brandstof die het gevoel van eigenwaarde in mensen versterkt. Positieve versterking is nodig om mensen zich belangrijk te laten voelen. Iedereen houdt van aanmoediging. Doe het in het openbaar, doe het als je alleen met iemand bent, maar doe het! Hiermee geef je je team een sterk gevoel van eigenwaarde. Daardoor zullen ze een toegevoegde waarde zijn voor jou als leider en voor de gehele organisatie. Moedig mensen aan om aan hun dromen te werken. Het is belangrijk dat ze het grote plaatje voor zich zien. Vaak raken mensen verstrikt in de alledaagse beslommeringen zonder een stap terug te doen en de grootsheid te zien van wat ze aan het doen zijn.

Hoewel mijn medewerkers hard werken Een leider moet en vele taken hebben binnen onze organisade verlangens en tie, houden wij altijd het oog gericht op het dromen van zijn grote doel. mensen kennen Een tijdje geleden kwamen wij bijeen voor een voorbespreking van een groot evenement. Ik begon met de melodie te spelen die we die avond zouden gebruiken. Onmiddellijk begreep iedereen waar ik naar toe wilde. Ik vertelde hun: “Op dit punt zal een zanger dit doen. Aan het eind van het lied laten we het publiek spandoeken omhoog houden. Dan wordt het publiek erbij betrokken.” Zij zagen hoe het lied zou gaan werken; ze konden in gedachten de reactie zien van de duizenden aanwezigen. Ze deden een stap terug van hun individuele taak en zagen het grote plaatje. Op deze manier kregen zij het gevoel al bij dit evenement aanwezig te zijn, hoewel dat nog maanden zou

32

www.succesboeken.nl

GROOTSE MENSEN HEBBEN AANMOEDIGING NODIG

33

Je attitude bepaalt je altitude duren. Zij zagen het resultaat en werden aangemoedigd dit na te streven. Toen ze het grote plaatje voor zich zagen en hun gevoel van belangrijkheid eraan toevoegden, zetten ze er vaart achter.

GROOTSE MENSEN WILLEN ONDERSTEUNING In elke organisatie moet er een ondersteunend systeem zijn voor mensen. Zij verwachten verschillende soorten van ondersteuning: ondersteuning van apparatuur, ondersteuning van vaardigheden, ondersteuning in gezinssituaties en ondersteuning in het geloof in hun visie en hun droom. Grote leiders vergeten vaak mensen een gevoel van ondersteuning te geven, zeker binnen een team. Een leider moet zich ervan verzekeren dat hij ondersteuning geeft. Elementen van ondersteuning: 1. Onderlinge ondersteuning - Sta iedereen toe ondersteuning te bieden. 2. Ondersteuning door bronnen - Geef hun alles wat ze nodig hebben om de klus te klaren. 3. Emotionele ondersteuning - Geef hun je hart, een luisterend oor en je gevoelens.

Ik kwam erachter, na ontmoetingen met vele zakelijke en politieke leiders, dat de meeste problemen niet te maken hebben met geld of met carrière. Het zijn de 34

De leider en zijn team dagelijkse problemen met gezin, gezondheid, huwelijk - de dagelijkse dingen die mensen overvallen. Leiders moeten hierbij emotionele ondersteuning bieden. Je hoeft niet alle details van iedereen te weten, maar een sterke leider kan goed luisteren en ondersteuning bieden.

GROOTSE MENSEN NEMEN INITIATIEF Leiders laten mensen initiatief nemen. In de meeste organisaties, teams, bedrijven of kerken zijn mensen bang om initiatief te nemen. Zij Leiders moeten er zitten vast in hun dagelijkse proop vertrouwen dat ductiviteit. Maar ik houd van initimensen kunnen atief. Ik houd van doen wat van ze mensen die het voortouw nemen gevraagd wordt en dingen doen waar ze bij na moeten denken. Als je wilt dat mensen je volgen, moet je er zeker van zijn dat jouw stijl van leiderschap hun initiatieven niet ondersneeuwt. Laat je niet tegenhouden door initiatief, maar doe er iets mee. Een leider die zich laat tegenhouden kan niet leiden, waardoor mensen hem niet zullen volgen.

www.succesboeken.nl

35



INITIATIEVEN EN GRENZEN Tijdens een gesprek met een groep mensen vroeg ik hun, wat een leider zou kunnen doen om hen aan te moedigen meer initiatief te nemen. Veel mensen zeiden dat een leider de grens zou moeten bepalen en hun moest laten weten hoever ze zelf zouden kunnen gaan. Interessant, want we discussieerden niet over hoe grenzen mensen in hun doen beperken, maar juist over hoe het bepalen van een grens de mogelijkheid in zich heeft van initiatieven nemen. Mensen halen Mensen krijgen vrijheid van handelen voorvertrouwen uit ze niet over deze ervaring, tijd en zover grens stappen. Dat is belangrijk. constante De leider moet echter aanmoediging de grenzen bepalen, want zonder grenzen weten de mensen van zijn team niet of ze te ver gegaan zijn. Grenzen moeten duidelijk zijn. Een ander onderwerp dat uit dit gesprek voortkwam was het feit dat de leider de mensen van zijn team niet mag onderdrukken en over hun schouders meekijken. Hier komt vertrouwen om de hoek kijken.

Mensen halen vertrouwen uit ervaring, tijd en constante aanmoediging. Initiatief bloeit ook op wanneer mensen zelf verantwoordelijkheid nemen. Mensen nemen graag krachtig initiatief, niet agressief maar op de juiste manier, wanneer ze van tevoren weten wat het resultaat zal zijn. Het is belangrijk verantwoordelijkheid en aanmoediging te geven aan de mensen van je team. We moeten begrijpen dat mensen zich tegen de moeilijkheden opgewassen tonen wanneer het hún moeilijkheden zijn. Ze tonen zich opgewassen tegen de uitdaging wanneer het hún uitdaging is. Het kan riskant en beangstigend zijn om de verantwoordelijkheid van je acties over te dragen aan de mensen die daarvoor verantwoordelijk zouden moeten zijn. Maar het is een vereiste dat mensen begrijpen dat ze verantwoordelijk zijn voor hun eigen taak. Grote leiders hebben het verlangen om hun leiderschap te delen. Hiervoor is het noodzakelijk dat de leider verantwoordelijkheid aan anderen overdraagt. Dat betekent overleg, geen dictatuur. Wanneer mensen inspraak krijgen in de besluitvorming, de visie en de richting waarin het bedrijf gaat, moedigt dit hen aan verantwoordelijkheid te nemen voor wat zij doen. Daaruit ontstaat initiatief.

WANNEER ONTSTAAT INITIATIEF?

INITIATIEF IN GEDEELD LEIDERSCHAP

Initiatief ontstaat wanneer mensen zich op hun gemak voelen met hun opdracht.

Soms hoort een leider dingen die hij niet wil horen maar die wel goed zijn om te horen. Een angstig teamlid

36

www.succesboeken.nl

37

Je attitude bepaalt je altitude zal een dictatoriale leider altijd vertellen wat hij of zij wil horen. Een toegewijd teamlid zal initiatief nemen en hij zal de leider zeggen wat noodzakelijk is. Wanneer je om feedback vraagt is de stelregel: ‘Schiet niet Wanneer je om op de boodschapper!’ Leiders die andere feedback vraagt leiders willen ontwikis de stelregel: kelen, moeten andere ‘Schiet niet op de mensen de kans geven inspraak te hebben in boodschapper!’ hun organisatie. Dit creëert de teamgeest van een organisatie. Wanneer mensen verantwoordelijkheid nemen, worden zij ‘de dragers’ van de organisatie. Met andere woorden, zij werken er niet voor - zij hebben het in zich.

DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN VISIE DELEN Peter Drucker, een invloedrijk schrijver over leiderschap, zei eens: “Geen enkele leidinggevende heeft geleden omdat zijn mensen krachtig en doeltreffend waren.” Je zult doeltreffender worden wanneer mensen de verantwoordelijkheid nemen voor jouw visie. Een schitterend boek, Flight of the Buffalo* , vertelt hierover. Het vergelijkt de mentaliteit van buffels en

De leider en zijn team ganzen. De buffels doen precies wat de leider van die groep hun vertelt. De buffels wachten de reactie van de leider van de groep af alvorens te reageren. Wanneer de leider van die groep er niet is, wachten ze totdat hij verschijnt. Vroegere bewoners van Amerika slachtten hele kudden buffels af door eerst de leider te doden, zodat de rest achterbleef zonder leiding en dus een makkelijke prooi was. Mensen nemen geen beslissingen en zijn niet resultaatgericht wanneer ze alléén, zonder leider, de verantwoordelijkheid dragen. In plaats daarvan wachten ze op instructies van bovenaf. Dit in tegenstelling tot ganzen. Wanneer ganzen in hun V-formatie vliegen, wisselen ze regelmatig van leider. Verschillende ganzen op verschillende tijden nemen de leiding. Iedere gans is er verantwoordelijk voor, de groep daar te krijgen waar ze heen gaan. Zij veranderen van taak en rol wanneer het nodig is, tussen leiden en volgen, volgen en leiden. Als de taak verandert, zijn de ganzen verantwoordelijk voor het veranderen van de structuur. Dat is een levend voorbeeld van gedeeld leiderschap. Het werkt. John Maxwell vertelt in Developing the leaders around you* meer over ganzen: Wanneer je ganzen naar het zuiden ziet trekken voor de winter, vliegend in een V-formatie, vraag je je af wat de wetenschap heeft ontdekt over deze manier van vliegen.

* uitgegeven door Warner Books, Inc., Boston, Massachusetts, USA, 1993

* uitgegeven door Thomas Nelson Inc., Nashville, Tennessee, USA, 1995

38

www.succesboeken.nl

39

Je attitude bepaalt je altitude Onderzoek heeft aangetoond dat wanneer een vogel zijn vleugels beweegt, dit een stroming teweegbrengt bij de vogel direct achter hem. Door in een V-formatie te vliegen, komt de hele groep minstens 71% verder dan wanneer iedere vogel alleen zou vliegen. Wanneer een gans uit de formatie valt, voelt hij plotseling de luchtweerstand omdat hij probeert op zichzelf te vliegen. Hij zorgt dat hij snel weer terug is in de formatie om de voordelen te hebben van de stuwkracht van de vogel direct voor hem. Wanneer de leidende gans moe wordt, zakt hij zachtjes aan terug in de V en een andere gans neemt de leiding over. De ganzen achterin de formatie snateren om de ganzen voorin aan te moedigen sneller te vliegen. En tenslotte, wanneer een gans ziek wordt of gewond raakt en uitvalt, zakken twee ganzen ook uit de formatie om hem te helpen en te beschermen. Zij blijven bij de gans tot hij weer kan vliegen of tot hij dood is. Vervolgens gaan zij met z’n tweeën verder of vliegen met een andere formatie mee om hun eigen groep in te halen.

De eerste die iemand een domme gans noemde, wist dus niets af van ganzen. Er is veel te leren van ganzen: • Mensen die een gezamenlijke richting en een gevoel van saamhorigheid hebben, komen makkelijker en sneller aan omdat ze reizen in elkaars ‘slipstream’. 40

De leider en zijn team • Als we net zo slim zouden zijn als ganzen, zouden we in formatie blijven, samen met degenen die dezelfde kant uitgaan. • Het loont wanneer je af en toe iets moeilijks doet. • Wanneer je achteraan iets roept, wees er dan zeker van dat het een aanmoediging is. • Als we zo slim zouden zijn als ganzen, zouden we bij elkaar blijven, net als zij.

AANMOEDIGING VAN INITIATIEF EN VERANTWOORDELIJKHEID Doe het volgende wanneer je de mensen van je team succesvol wilt aanmoedigen om verantwoordelijkheid te nemen: • Vertel hun dat het project ook van hen is. • Laat hen zien waarom het project van hen is. • Moedig hen aan inspraak te geven in de visie. • Laat hen een klankbord zijn, geen echo. • Ontwikkel een teamgeest. www.succesboeken.nl

“Een voorbeeld zijn is niet het belangrijkste in het beïnvloeden van anderen, het is het enige.” Albert Schweitzer

41


De leider als mentor

• Sta het uitvoeren van ideeën toe. • Vermijd het om mijnheer of mevrouw Bemoeial te zijn, laat anderen ook verantwoordelijkheid nemen. • Geef hun de verantwoordelijkheid over de controle van hun eigen acties. • Vier samen de overwinningen. De laatste en belangrijkste tip is deze: Verander je leiderschapsstijl door van leiderschap je belangrijkste aandachtspunt te maken. Je zult een voorbeeld moeten zijn van de leiderschapsstijl die je verlangt van je mensen. Albert Schweitzer zei eens: “Een voorbeeld zijn is niet het belangrijkste in het beïnvloeden van anderen, het is het enige.” Als je wilt dat anderen verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf, zul je zelf verantwoordelijkheid moeten nemen en anderen moeten toestaan verantwoordelijkheid te nemen. Zij zullen op hun beurt anderen helpen verantwoordelijkheid te nemen. Het belangrijkste bij deze vorm van leiderschap is coaching, het onderwerp waar we ons nu op gaan richten.

42

Hoofdstuk 2


D

e grootste behoefte van zowel de huidige als van toekomstige generaties is het hebben van een mentor of coach. Coaching is het middel waarmee we het heden en de toekomst kunnen beïnvloeden. Het ontbreken van mentoren geeft toekomstig leiderschap een wankele basis. Alleen gedegen coaching creëert de grote mensen die nodig zijn om bedrijven en organisaties te doen groeien en succesvol te worden. Coaching gaat over het ontwikkelen van sterke persoonlijkheden: ten eerste door zelf gecoacht te worden en persoonlijk te groeien (wat trouwens nooit stopt, omdat je nooit te oud of te wijs bent om nog iets van een ander te kunnen leren) en vervolgens anderen te coachen en te leren wat jou geleerd is. www.succesboeken.nl

43

Je attitude bepaalt je altitude Coaching heeft te maken met het boven onszelf uitstijgen door hulp te geven en te ontvangen van anderen. Het heeft te maken met mentoren die pupillen zoeken en pupillen die leiders zoeken. Het heeft dus allemaal te maken met onze groei naar een groter en een beter mens. In dit hoofdstuk wil ik praten over het belang van coaching.

Wat is coaching? Mentale coaching is te vergelijken met het samenvoegen van oude en nieuwe dingen. Toen Michelangelo dertien jaar oud was, werd hij leerling van de schilder Domenico Ghirlandaio. Van deze meester leerde Coaching is het Michelangelo technieken middel waarmee die hij later zou gebruiken in zijn beschildering we het heden en van de Sixtijnse Kapel. Zulke meester-leerlingde toekomst verhoudingen kwamen kunnen al voor in de dagen van Babylon en zelfs nog beïnvloeden eerder. Deze zorgden ervoor dat er genoeg vakmanschap aanwezig was om in de behoeften van de bevolking te voorzien. In de Bijbel is te vinden hoe Joshua leerde van Mozes; hoe Ruth werd geadopteerd door Naomi en hoe Paulus 44

De leider als mentor een discipel maakte van Timotheus. Al deze jonge ‘beschermelingen’ groeiden uit tot waardevolle mensen als gevolg van het coachingproces. Coaching is de start van een reis naar grootsheid. Soms gaat deze reis over onverwachte wegen. De gepensioneerde zakenman Fred Smith schreef een boek met de titel You and Your Network* . Ik heb de gewoonte, dat boek regelmatig te herlezen. Fred wilde graag zingen in een operagezelschap. Een oudere vriend vertelde hem: “Fred, jij hebt werkelijk alles behalve talent, en al oefen je de sterren van de hemel, het gaat je niet lukken. Ik stel voor dat je je ergens anders op gaat richten.” Hoewel deze woorden zeer pijnlijk waren, luisterde hij ernaar en hij richtte zich op de zakenwereld waarin hij zeer succesvol werd. Een mentor was bereid eerlijk te zijn en hem aan te moedigen. Een mentor is er om te omhelzen, om lief te hebben en om te vragen hoe het met de leerling gaat. Een mentor kan je het gevoel geven van je thuisvoelen, erbij horen en jezelf kunnen zijn. Mentale coaching is zeer belangrijk omdat het de menselijke hunkering naar deze behoeften van zowel de mentor als de leerling bevredigt.

COACHING BEGINT BIJ JEZELF Ik zeg vaak tegen mensen: “Laat me eens zien wie de kompassen in jouw leven zijn geweest.” Jouw kompassen (de mensen die jouw mentale en emo* uitgegeven door Word Books Publishers, Waco Texas, USA, 1984

www.succesboeken.nl

45



tionele karakterontwikkeling hebben begeleid) en jouw kennissen (de mensen met wie je nu omgaat) geven een duidelijk beeld van wie je nu bent en wie je uiteindelijk zult gaan worden. Want het moge duidelijk zijn: Waar je mee omgaat, word je mee besmet. Er komt een moment in ons leven dat we ons moeten afvragen wie ons geholpen hebben de persoon te worden die we zijn. Wie hebben je geholpen jezelf te vormen? Wie zijn de mensen die je hebt ontmoet en die je hebben beïnvloed? Wie hebben je blijvend veranderd? Dat kan natuurlijk zowel positief als negatief, maar deze mensen zijn wel je mentor geweest. Ik kan mij herinneren dat ik als jonge student Waar je mee geboeid raakte door de welomgaat, word bespraaktheid van een van de docenten. Hij was een je mee besmet geweldige spreker en ik zag ernaar uit om hem in mijn auto van lezing naar lezing te rijden. Ik kan eerlijk zeggen dat deze man een van de invloedrijkste personen in mijn leven is geweest. Ik wist dat als we mensen naar zijn lezingen verwezen, hun leven daarna veranderd zou zijn. Ik had het grote voorrecht om te ervaren hoe hij met zijn passie en welbespraaktheid zijn publiek in vervoering bracht. Hij werd een van de mentoren in mijn leven. In een eerdere periode was mijn gitaarleraar mijn mentor, degene die mij voortdurend aanmoedigde. Ik vond het prettig om op het toneel te staan en tijdens de

eerste jaren dat ik leerde gitaarspelen, deed ik mee aan elke playbackwedstrijd die er georganiseerd werd. Het klinkt misschien afgezaagd, maar het was mijn gitaarleraar die mij aanmoedigde om voor publiek te gaan optreden. Dit heeft mijn leven blijvend veranderd. “Het hogere Deze mensen - mensen lot van een die jouw en mijn leven vorm hebben gegeven, mens is om te noemen we mentoren. Ik wil je een vraag stellen: dienen, niet om Wie gaan de komende te regeren.” generaties vorm geven? Albert Schweitzer Wie stellen de profielen vast van de komende generaties op het gebied van zakendoen, economie, rechtswetenschappen, ethiek, kerk en de maatschappij? Zonder mentoren ziet het er somber uit. De waarheid is: Coaching begint bij jezelf. Ik had mijn eigen mentoren, dus moet ik er ook een worden.

46

www.succesboeken.nl

WAAROM COACHING BELANGRIJK IS Veel mensen begrijpen de belangrijkheid van coaching niet, maar de voordelen zijn geweldig. Mentale coaching beïnvloedt zowel de mentor als de leerling. Het creëert een gevoel van belangrijkheid en een emotionele band die mentor en leerling langdurig samenbindt. Ik spreek uit ervaring omdat ik zowel mentor als leerling ben geweest. Voor een mentor zijn er weinig dingen 47


Je attitude bepaalt je altitude die hem dankbaarder maken of meer plezier geven dan een leerling te zien slagen. Het is een van de geweldigste gevoelens die iemand kan hebben en het geeft waarachtige voldoening. Aan de andere kant denk ik ook vaak aan de mannen en vrouwen die een impact op mijn leven hebben gehad, mensen die de tijd hebben genomen om mijn leven te beïnvloeden. Dat geeft me het gevoel dat ik iets heb bereikt, maar ook dat ik hen mijn vrienden mag noemen, en wellicht heb ik ook iets in hun leven kunnen betekenen. Om een duidelijk beeld te geven waarom mentale coaching zo belangrijk is, lijkt het mij zinvol het eens vanuit de positie van de leerling te bekijken. Dit doet coaching voor jou:

COACHING CREËERT PERSOONLIJKE GROEI Een mentor helpt je om te blijven groeien op maatschappelijk, geestelijk en lichamelijk gebied, maar hij is ook praktijkgericht. Met andere woorden, mentoren vergroten je persoonlijke effectiviteit. Zij achten jouw talenten en datgene wat je zou kunnen bereiken, van grote waarde. Zo beschouwd bekommeren mentoren zich meer om wie jij kunt zijn dan om wie je nu bent.

48

MENTOREN GEVEN JE EEN VOORBEELD OM NA TE VOLGEN Onze levensstijl, het leiderschap, de dromen van succes, de normen en waarden, onze gezinssituatie, de acties, de zaken en de gewoonten van de meeste mensen worden gevormd door het voorbeeld van anderen. Alle mensen imiteren en volgen het voorbeeld van anderen, zelfs als ze dat niet willen. “Er zijn geen proNon-verbale communicatie is uiterblemen die we niet mate krachtig. Er is samen kunnen een oud gezegde: ‘Doe zelf wat je andeoplossen en maar ren opdraagt.’ Met weinig die we andere woorden: vertel me niet wat alléén kunnen je weet en waarin je gelooft, maar laat oplossen.” het me zien! Lyndon Baines Johnson Dit komt voort uit de geweldige kracht van een voorbeeld. Er is nog een oud gezegde dat daar op aansluit: ‘Ik kan niet horen wat je zegt, omdat je daden luider klinken dan je woorden.’ We gebruiken deze gezegden om schijnheiligheid en onoprechtheid aan te duiden, maar ze bewijzen in feite ons verlangen naar het hebben van een menselijk voorbeeld. www.succesboeken.nl

49

Je attitude bepaalt je altitude Het is voor ons noodzakelijk om voorbeelden te hebben en om een voorbeeld voor anderen zijn.

MENTOREN HELPEN JE OM JE DOELEN TE BEREIKEN De meeste mensen kunnen zichzelf niet motiveren. Ik ben ervan overtuigd dat iedereen een coach nodig heeft om een stap verder te komen. Het is verbazingwekkend wat een beetje aanmoediging al met mensen kan doen. Het helpt ze om verder te komen, waardoor ze meer bereiken dan ze ooit voor mogelijk hielden.

EEN MENTOR HELPT JE OM ANDERE MENSEN TE BEÏNVLOEDEN Howard Hendricks schreef: “Soms wordt onze invloed niet opgemerkt. Het zou wel opgemerkt moeten worden. Iedereen die op een of andere manier mensen begeleidt, wil andere mensen beïnvloeden. Deze “Het diepste invloed verdient het om verlangen van opgemerkt te worden.” Mentale coaches beïnde mens is de vloeden anderen, ook hunkering naar jou. Met als gevolg dat als je zelf een mentor waardering.” bent, je ook anderen William James zult beïnvloeden.

De leider als mentor HET PROCES VAN COACHING Mentale coaching is een proces. Dit proces start zodra iemand die de kneepjes van het vak kent, bereid is deze aan een ander te leren. Zowel mannen als vrouwen kunnen mentale coach zijn. Iedereen kan een mentor worden door iemand anders zijn waarden, vaardigheden en mogelijkheden over te dragen. We coachen wanneer wij voor iemand anders nieuwe mogelijkheden creëren, die ze anders niet gehad zouden hebben. In 1919 huurde een jongeman een appartement in Chicago terwijl hij aan het herstellen was van verwondingen die hij had opgelopen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij besloot dat hij vlak bij het huis van de beroemde “Doe altijd meer dan schrijver Sherer van je verwacht wood Anderson wordt.” wilde wonen. Deze had een Generaal George S. Patton zeer gewaardeerd boek met korte verhalen geschreven met de titel Winsburg, Ohio* . Anderson had de unieke karaktertrek dat hij bereid was jonge schrijvers te helpen. De twee mannen werden goede vrienden, aten samen, wandelden samen en discussieerden over schrijven en creativiteit. De jongeman gaf regelmatig voorbeelden van zijn werk aan Anderson, die hem soms krachtige kritiek gaf. De jonge schrijver verloor nooit zijn enthousiasme. * uitgegeven door The Modern Library, USA, 1947

50

www.succesboeken.nl

51

Je attitude bepaalt je altitude Steeds weer luisterde hij naar de opmerkingen en hij maakte aantekeningen om zijn werk te kunnen verbeteren. Hij had ervoor gekozen naar aanwijzingen te luisteren. Hij liet zich niet uit het veld slaan door het feit dat hij zichzelf constant moest verdedigen. Later zei hij: “Ik wist niet hoe ik moest schrijven totdat ik Sherwood Anderson ontmoette.” Anderson hielp zijn leerling het meest door hem te introduceren in zijn netwerk van partners in de uitgeverijwereld. In 1926 publiceerde deze jongeman zijn eerste roman, The Sun Also Rises* , waarmee hij gelijk grote bekendheid kreeg. Zijn naam was Ernest Hemingway. Maar het verhaal gaat verder. Nadat Hemingway van Chicago naar New Orleans was verhuisd, ontmoette Coaching is Anderson een andere jonmeer dan het geman, een dichter, die doorgeven van graag zijn vaardigheden wilde verbeteren. Andergegevens son deed met hem hetzelfde als met Hemingway: schrijven, discussiëren, aanmoedigen, bekritiseren en uitdagen. Hij gaf de jongeman kopieën van zijn eigen werk en moedigde hem aan deze te lezen. Een jaar later hielp Anderson hem bij de uitgave van zijn eerste roman, Soldier Pay** . Drie jaar later produceerde dit nieuwe talent, William Faulkner, The Sound and the Fury*** ,

De leider als mentor wat een Amerikaans meesterstuk werd. Een beroemde criticus uit de literatuurwereld, Malcolm Cowley, zei dat Anderson de enige schrijver uit zijn generatie was, die zijn sporen naliet in de stijl en de visie van de volgende generatie schrijvers. Mijn vraag aan jou als leider is: Wat ga jij doorgeven aan de volgende generatie? Je hoeft niet oud of een schrijver te zijn om mentor te zijn. Het enige wat je nodig hebt is de visie om jouw invloed verder te laten reiken dan de zeventig of tachtig jaar van jouw leven. Een mentor laat een erfenis achter die anderen zullen volgen en doorgeven en die erfenis is het proces van coaching.

DE FUNCTIE VAN EEN MENTOR

*** uitgegeven door Vintage Books, USA, 1956

De zakenwereld heeft naarstig mentoren nodig die mannen en vrouwen kunnen aanmoedigen een succesvol leven te gaan leiden. Raak niet onder de indruk van deze veelbelovende, aankomende jonge talenten, maar train en coach ze. (Dit betekent dus ook dat jij mensen van jouw leeftijd, gebruikmakend van jouw business, de mogelijkheden en hulp moet bieden wanneer ze dat nodig hebben. Sta toe dat zij hun ideeën aan jou voorleggen zodat jij hen van kritiek en opmerkingen kan voorzien. Vergeet nooit dat er een proces gaande is.) Coaching is bevaderen, bemoederen of hoe je het ook wilt noemen. Het maakt niet uit hoe je het noemt, maar het is het proces van mentale coaching dat moet plaatsvinden.

52

www.succesboeken.nl

* uitgegeven door MacMillan Publishing Co.,USA, 1982 ** uitgegeven door Signet, New York, USA, 1961

53

Je attitude bepaalt je altitude Coaching is meer dan het doorgeven van gegevens, je zult naast iemand moeten gaan lopen en die persoon in zijn of haar persoonlijke en zakelijke ontwikkeling moeten begeleiden. Mentale coaching helpt mensen volwassen te worden. Dit gebeurt alleen door het opbouwen van een relatie, nooit door een cursus of het volgen van een programma.

COACHING ALS RELATIE Soms, als ik ergens op de wereld spreek, neem ik een “Alleen een assistent van onze organisagroot mens tie mee tijdens de reis. Ik kan kan een goed dan niet alleen ‘kwaliteit-tijd’ met hem doorbrengen, maar luisteraar de assistenten ervaren dan ook de hectiek van zo’n trip. worden.” Tijdens een trip in de VerSir Arthur Helps enigde Staten, waar ik mocht spreken op een van de grootste muziekfestivals van het land, had ik ook een assistent meegenomen. Hij was zo blij als een klein kind. Hij zou samen met mij op televisie verschijnen en hij had de gelegenheid enkele topartiesten te ontmoeten. Ben leerde ook dat je sommige dingen in het leven niet kan omzeilen. Er gebeurde het volgende: na een spreekbeurt in een kerk op Hawaï gingen we nog een tijdje surfen in de branding van de zee. Daarna moesten 54

De leider als mentor we snel een vlucht van Honolulu naar Harrisburg halen. Ben had geen tijd om zijn kleding te drogen, dus gingen ze nat in de koffer. Het is een lange vlucht van Honolulu naar Harrisburg en om het nog erger te maken hadden we ook nog een tussenstop van 24 uur in Pittsburgh. Uiteindelijk arriveerden we in onze kleine hotelkamer en toen Ben zijn koffer opende kwam er een lucht naar buiten waarvan ik moest kokhalzen. Ben had er niet meer aan gedacht dat hij zijn kleding nat in zijn koffer had gedaan. Als zijn mentor was het mijn taak om mijn jonge leerling duidelijk te maken dat wanneer je samen een kleine kamer deelt, de stank van natte kleding niet echt meehelpt in het opbouwen van een relatie. Ik had de gelegenheid Ben nog een aantal dingen te leren. Het eerste was, dat wassen en drogen van kleding erg belangrijk is wanneer je onderweg bent. Het andere was, dat ik erg goed ben in het begraven van vieze kleding! Ook het opknappen van de ‘vieze’ klussen behoort tot de taak van een mentor. Het opbouwen van een reatie is dus niet altijd gemakkelijk.

DE BETROKKEN LEIDER Het opbouwen van een relatie is een thema dat ik vele malen zal herhalen in dit boek. Je kunt geen leider zijn als je jezelf niet kunt dupliceren in anderen en je kunt jezelf niet dupliceren zonder het opbouwen van een optimale relatie met anderen. www.succesboeken.nl

55

Je attitude bepaalt je altitude Coaching heeft alles te maken met het opbouwen van optimale relaties. Peter Drucker beschrijft vier eenvoudige en krachtige kwaliteiten die nodig zijn voor kwalitatief leiderschap en kwalitatieve coaching: 1. Leiders zijn pas leiders als er volgers zijn. Dit betekent dat leiders een mentor moeten zijn. 2. Een effectieve leider is niet iemand die geliefd is en wordt bewonderd, maar iemand die de mensen die hij leidt de juiste dingen kan laten doen. Populariteit is geen leiderschap. Resultaatgericht zijn wel. Coaching heeft te maken met het overbrengen van jouw waarden naar anderen. 3. Er wordt naar leiders gekeken; zij geven het voorbeeld. Mentoren zijn levende voorbeelden. 4. Leiderschap heeft niets te maken met hiërarchie, titels of geld, maar met verantwoordelijkheid. Coaching is niet alleen plezier, het is hard werken.

MENSEN LEREN KENNEN Mentale coaching is het beïnvloeden van mensen door het opbouwen van relaties. Betrokken leiders begrijpen dit en zoeken in hun werk, omgeving, kerk en in hun dagelijkse leven de mogelijkheid om relaties op te bouwen om zodoende hun kennis en ervaringen met anderen te delen. Sommige dingen zijn niet te leren uit boeken. Sommige dingen ontstaan door het contact met iemand anders. Voor mentale coaching is het niet noodzakelijk meer 56

De leider als mentor over mensen te weten, maar wel dat je mensen leert kennen. Je zult tijd moeten investeren om te leren begrijpen waarom mensen de dingen doen die ze doen. Coaching We zijn wanhopig op zoek naar mensen die in ons gelobegint met ven, die ons terzijde staan, toewijding ons willen leiden, ons willen onderwijzen, willen aanmoeaan je eigen digen en ons verantwoordepersoonlijke lijkheid geven. We hebben hun lach, hun omhelzing, hun groei aanwijzingen, hun tranen, hun schouderklopje, hun armen om ons heen, hun kritiek nodig. Dat is allemaal onderdeel van coaching. We hebben het allemaal nodig. De leider die goede mentale coaching wil geven, moet relaties opbouwen.

Coaching - hoe werkt het? HOE COACHING BEGINT Tot zover heb ik besproken wat mentale coaching is en waarom het zo belangrijk is. Maar hoe werkt het? Het begint met jouw houding als mentor. 1. Mentale coaching begint met oprechte interesse in iemand anders. De tijd die je samen met je leerling doorbrengt en de gesprekken die je samen hebt, www.succesboeken.nl

57


2.

3.

4.

5.

zijn nooit verspilde tijd. Hij is wellicht te jong om jouw gelijke te zijn maar toch wil je jezelf in hem dupliceren. Aan de andere kant hoeven mentoren niet ouder te zijn dan hun leerlingen. Zelfs in mijn vakgebied heb ik ontdekt dat een coach die met jeugd werkt niet veel ouder hoeft te zijn dan de jeugd die hij begeleidt. Zij begrijpen hun pupillen en geven hun het gevoel erbij te horen. Coaching begint met toewijding aan je eigen persoonlijke groei. Door een mentor te zijn blijf je verbonden met jezelf. Je kunt je eigen persoonlijke groei controleren en je mentale, spirituele en emotionele vaardigheden verbeteren. Mentale coaching begint met het verlangen om je open te stellen. Dit houdt in dat je zowel je sterke als je zwakke kanten wilt delen met anderen. Coaching begint met het besluit verantwoordelijkheid te nemen. Dit betekent dat je de leerling zult aanmoedigen en indien nodig corrigeert. Mentale coaching begint door te doen wat je zegt. Dat heeft niets te maken met perfectie, maar met integriteit - doe zelf wat je anderen opdraagt.

Zo begint coaching dus. Maar hoe nu verder. Hoe ga je om met mentale coaching van mensen? Ik beoefen al jaren het vak van mentale coaching, dus ik zal je wat adviezen geven uit mijn eigen ‘voorraad van wijsheden.’

58

De leider als mentor NEEM HET INITIATIEF Ten eerste: Neem zelf het initiatief. Zoek iemand die gretig We zullen de is en op zoek naar een mentor. toekomst Je moet pro-actief handelen. Meet jezelf niet de houding aan herkennen van: ‘Ze kunnen mij opzoeken in andere als ze willen.’ Ze zullen je dan waarschijnlijk nooit vinden. mensen Wanneer je het initiatief hebt genomen om een mentor te zijn, is het je eerste taak iemand te vinden met die speciale blik in zijn ogen. Iemand die zeer waarschijnlijk persoonlijk wil groeien. Je zult dit herkennen in hun verlangen, het feit dat ze willen leren, hun openheid en hun bereidheid om gehoor aan je te geven en zich dienstbaar op te stellen. Ga op zoek naar de persoon die continu vragen stelt - dat is de persoon die je zoekt. Naar welke eigenschappen zoek je in een leerling: 1. Zoek iemand die vooruit wil, iemand die weigert te leven zonder doel. Een mentor wil werken met iemand die vooruit wil en die niet alleen op zoek is naar een vlotte peptalk. Een leerling moet iets willen leren en bereiken. 2. Zoek iemand die verantwoordelijkheid wil nemen en gegeven opdrachten en taken wil uitvoeren. De beste coaches en leerlingen willen hun vaardigheden uitbreiden. www.succesboeken.nl

59

Je attitude bepaalt je altitude 3. Zoek naar initiatief. Coaches zoeken iemand die niet gaat zitten wachten op anderen die alles voor hem doen. Zij zoeken iemand die mogelijkheden pakt, de dag ‘verlengt’ en hard wil werken. 4. Zoek naar iemand die leergierig is. Luistert iemand al naar audio’s, leest iemand al boeken, De meeste probeert iemand zichzelf al mensen zagen te ontwikkelen? Dan is die persoon waarschijnlijk rijp een groot blok voor mentale coaching. Zoek naar iemand marmer, maar 5. die bereid is verantwoorMichelangelo delijkheid te nemen voor zijn persoonlijke groei, zijn zag David acties en de consequenties daarvan. Coaches willen niet iemand die de verantwoordelijkheid afschuift, maar iemand die even graag bereid is de consequenties van z’n falen te nemen als z’n succes te willen vieren.


Ten tweede: Maak je bedoelingen duidelijk wanneer je deze persoon gevonden hebt. Vertel hem wat je wilt bereiken. Je kunt natuurlijk zeggen: waarom komen ze niet naar mij toe en waarom moet ik achter hen aanlopen? Het antwoord is duidelijk.

Veel potentiële leerlingen zijn onder de indruk van succesvolle mensen. Zij zijn bang om hulp te vragen. Ze hebben angst om afgewezen te worden, zijn bang dat iemand op ze neer kijkt of dat ze niet geaccepteerd worden. Zij realiseren zich soms niet welke talenten zij bezitten. Daar is niets vreemds aan. Het is voor de meeste mensen een grote stap geaccepteerd te worden en vriendschap te aanvaarden. Je moet als leider de eerste stap zetten en daarna contact blijven houden, waarna zij jou gegarandeerd zullen blijven opzoeken. Veel krachtige persoonlijkheden hebben ooit eens gedacht dat zij niets te bieden hadden. Ook zij liepen eens rond zonder training en vaardigheden. Leiders hebben de visie van Michelangelo nodig. Het meest De meeste mensen zagen een groot brok marmer waardevolle maar Michelangelo zag wat je hebt David - en de rest is geschiedenis. zijn je mensen Wat zou je moeten zeggen tegen de persoon die je graag wilt coachen? Veel mensen zijn bang en hebben zorgen. Maar vanwege jouw levenservaring bezit jij de mogelijkheid om iets aan hun leven toe te voegen. Ik garandeer je dat het niet alleen jou zal helpen succesvoller te worden, maar je zult daardoor ook een erfenis nalaten, een nalatenschap waar nog lang over gesproken zal worden.

60

www.succesboeken.nl

MAAK JE BEDOELINGEN DUIDELIJK

61

Je attitude bepaalt je altitude WEES TOEGANKELIJK Ten derde: Wees toegankelijk voor mensen. Hoe druk succesvolle leiders het ook mogen hebben, de tijd die zij aan iemand kunnen geven is een investering in het leven van die persoon. Zij zullen het waarderen. Het meest kostbare product is tijd en het meest waardevolle wat je hebt zijn je mensen. Voeg deze twee samen en je hebt een geweldig recept voor succes. Maak tijd vrij om aandacht aan mensen te geven. Beïnvloeding ontstaat uit de relatie met mensen, niet uit een lezing of een handleiding. Een goede mentor hoeft niet per se een goede communicator te zijn, wel iemand met het hart op de juiste plaats. Een hardwerkende jonge stagiair bij mij in de organisatie heeft altijd pen en papier bij zich om een idee, gedachte of gezegde op te kunnen schrijven. Hij wil graag leren en ik wil hem graag dingen leren. Daar is tijd voor nodig, maar dat is het zeker waard. Maar hoe krijgen we deze taak in onze drukke agenda’s? Ik denk dat het belangrijk is om beter met onze tijd en met onze relaties om te gaan. Dus wanneer ik weer ergens naar toe vlieg - ik zit altijd in vliegtuigen - zorg ik ervoor dat een stagiair of iemand uit mijn team me naar het vliegveld brengt. Tijdens deze rit kunnen we dan samen over onze plannen, dromen en onze visie praten. Ook tijdens de lunchpauze kunnen we mensen aanmoedigen, we hoeven toch niet alleen te eten. Praat niet alleen over gemeenschappelijke dingen, maar praat ook over jouw dromen, jouw persoonlijke doelen, jouw successen en jouw mislukkingen! Je hoeft 62

De leider als mentor niet eens een agenda te hebben. Je hoeft ook niet in alles een expert te zijn. Om een mentor te zijn moet je alleen geïnteresseerd zijn. En eerlijk.

CREËER MOGELIJKHEDEN DIE BLIJVEND ZIJN Wanneer ik een middelbare school bezoek om een lezing te geven over onze programma’s, vraag ik daar vaak aan de leiders om me te introduceren bij hun jonge collega’s - degenen die nog een vaste aanstelling moeten krijgen als begeleider van jongeren op middelbare scholen. Ik neem ze vaak mee voor een tochtje met de auto zodat we samen kunnen praten. Ik vraag hun dan naar hun dromen en de dingen die ze willen bereiken. Vaak vragen ze mij naar de sleutels tot succes en naar wat ik zelf allemaal heb geleerd in de jaren dat ik met jongeren werkte en lezingen gaf voor mensen in het bedrijfsleven. Vaak vertel ik ze dan enkele persoonlijke ervaringen, dingen die je niet uit een boek kunt leren. Dingen die niet aangeleerd kunnen worden, maar die je oppikt uit wat je meemaakt. Een paar jaar geleden werd ik uitgenodigd door een vriend en jeugdleider, Phil, om te spreken tijdens een jeugdkamp. Hij vertelde mij dat hij zich zorgen maakte om een specifieke jongen in de groep, Ross. Het was duidelijk dat Ross altijd in het middelpunt van de belangstelling wilde staan. www.succesboeken.nl

63

Je attitude bepaalt je altitude Door zijn speelse persoonlijkheid kwamen hij en zijn vrienden altijd in moeilijkheden. Phil vond Ross een weerbarstig kind. Toen ik Ross ontmoette, mocht ik hem wel. Wij werden goede vrienden tijdens het jeugdkamp. Ik zei tegen Phil: “Er is eigenlijk niks mis met Ross. Hij is een leider en hij wil graag anderen helpen, maar dat gaat wel eens mis. Hij zou van grote waarde voor je kunnen zijn, Phil.” Jammer genoeg sloeg Phil mijn advies in de wind. Je grootste Tegenwoordig doet hij helenachtmerrie is maal niets meer in de jeugden zijn jeugdgroep is misschien wel zorg uit elkaar gevallen. Ross daarentegen kreeg je waardevoleen andere coach en hij ste bezit ontwikkelde zich eerst tot leider van een van de grootste jeugdgroepen in het land, werd toen dominee bij een van de grootste kerken in het land en werd uiteindelijk leider van zijn eigen bloeiende kerkgemeenschap. Wees toegankelijk voor anderen. Je grootste nachtmerrie is misschien wel je waardevolste bezit.

EEN LOOPBAAN ALS MODEL? Ten vierde, zorg dat je een loopbaan krijgt als model. Met andere woorden, zorg dat jouw leven model staat voor anderen. Mensen vergeten wat we zeggen, maar ze vergeten 64

De leider als mentor niet wat we doen. Jouw gedrag zal een voorbeeld zijn voor anderen. Toen ik jeugdpastor was, deed ik iets waardoor ik een geweldige les leerde. Op een dag trok ik een wit overhemd aan met een stropdas in plaats van mijn jeans en Iedereen die T-shirt. Mijn vrouw was totaal verrast en vroeg mij wat ik een mentor aan het doen was. Ik zei: ”Let maar eens op.” wil zijn, zal In de weken die volgden op alle gebiedroeg ik alleen nog maar een wit overhemd met stropdas. den van het Na de vierde week merkte leven een ik dat alle jongeren in de jeugdgroep een overhemd en rolmodel stropdas gingen dragen. moeten zijn Na een aantal weken ging ik weer terug naar spijkerbroek en T-shirt. Tegen die tijd was mijn vrouw erachter wat ik daarmee wilde bewijzen. Ik was een paar van mijn leiders een les aan het leren: Mensen doen eerder wat je doet dan wat je zegt. Al snel na mijn terugschakeling naar spijkerbroek en T-shirt kleedden ook de jongeren in onze jeugdgroep zich weer in spijkerbroek en T-shirt. Het is een simpel spelletje: Volg de leider.

www.succesboeken.nl

65



WEES EEN ROLMODEL

WEES BEREIKBAAR

Iedereen die een mentor wil zijn, zal op alle gebieden van het leven een rolmodel moeten zijn. Is het niet opvallend dat je een acteur in een televisieserie tijdens een ruzie met de deur ziet slaan, om het vervolgens zelf ook te doen tijdens een heftige woordenwisseling? Wat je op de televisie zag, was een voorbeeld dat jij overgenomen hebt. Een mentor zal altijd een voorbeeld moeten zijn in het juiste gedrag. Je kunt een model zijn voor gezinsrelaties - door het opvoeden van gelukkige kinderen; voor communicatie - door een goede luisteraar te zijn; voor liefde - door goed met je partner om te gaan; een model voor hoe je je hoort te kleden; voor wat je zegt; een model voor wat je leest; voor hoe je je werk of je studie aanpakt. Geef jij iemand de mogelijkheid om jouw levenservaring over te nemen?

Dit heb ik al besproken onder het kopje: Wees toegankelijk, maar het mag wel herhaald worden. Bouw geen muren om je heen waardoor je de mensen die je wilt leiden, buitensluit. Een leider moet bereikbaar zijn voor zijn team. En bereikbaarheid betekent ook dat je moet kunnen zeggen wat gezegd moet worden. Je zult wel moeten vermijden dat het allemaal te gezellig wordt, want als je te amicaal wordt met je team, kan het jouw invloed in hun leven verzwakken. Het is goed om een vriend te zijn, maar jij blijft de leider en mentor.

KENMERKEN VAN EEN GOEDE MENTOR Er is een aantal kwaliteiten die een betrokken leider moet ontwikkelen om een goede mentor te worden. Ik zal ze opnoemen en ze daarna één voor één bespreken. • • • • •

66

Wees bereikbaar Geef goede adviezen Geef de nodige erkenning Leer iemand discipline aan Corrigeer als dat nodig is

GEEF GOEDE ADVIEZEN De krachtigste momenten tussen mentor en leerling, waarop je het meest vertrouwelijk met elkaar bent, zijn de momenten die je één-op-één samen doorbrengt. Dan kun je elkaar eerlijk confronteren met het goede, het slechte, de verschillen, de productieve en niet-productieve momenten. Hier kun je als leider ontdekken wat jouw leerling dwars zit. Het is dan ook het moment om vragen te beantwoorden en onopgeloste problemen en frustraties uit de weg te ruimen. Coaches zouden deze gesprekken moeten adviseren als de volgende omstandigheden zich voordoen: • Als het nodig is • Als de resultaten minder worden • Als er een andere kijk op de zaak nodig is www.succesboeken.nl

67

Je attitude bepaalt je altitude • Als er belangrijke beslissingen genomen moeten worden voor de toekomst van de leerling • Als er relationele en praktische problemen zijn • Als er dingen spelen die de groei van de leerling belemmeren Maak er een gewoonte van deze gesprekken zo informeel mogelijk te houden. Sta echter niet toe dat de informele sfeer de belangrijkheid onderdrukt van wat er gezegd wordt of van wat er gedaan moet worden. Geef altijd Geef altijd praktische suggesties. Schrijf specifieke doelen op praktische en help de leerling doelstellingen suggesties te ontwikkelen. Maak samen een lijst met verbeterpunten.

GEEF DE NODIGE ERKENNING Het is erg belangrijk om mensen aan te moedigen en erkenning te geven voor de dingen die ze goed hebben gedaan. De gepensioneerde generaal uit het Amerikaanse leger, Albury ‘Red’ Newman, schreef in een van zijn twee boeken over leiderschap: “Wanneer je het bevel voert of de leiding hebt, zijn er veel kwaliteiten, vaardigheden en technieken zoals enthousiasme, kracht, beoordelingsvermogen en inzicht nodig. Maar de meeste inspiratie en groei komt voort uit de lof die je krijgt als je iets goed gedaan hebt.” Geef mensen zoveel erkenning als mogelijk is, prijs hen, moedig hen aan en houd hen in ere. 68

De leider als mentor LEER IEMAND DISCIPLINE AAN Je bent als mentor niet altijd de gevierde man of vrouw. Soms is het nodig sterk richting aan te geven en discipline te eisen. Ken Blanchard en Spencer Johnson schrijven hierover in hun geweldige boek The One Minute Manager* het volgende: “Corrigeer mensen onmiddellijk. Vertel hen meteen wat ze verkeerd hebben gedaan. Wees specifiek. Vertel ze wat je voelt bij wat ze hebben gedaan en wees daar duidelijk in.”

CORRIGEER ALS DAT NODIG IS Met corrigeren wordt bedoeld: ‘iemand iets leren’. Corrigeren is niet zozeer het opleggen van een straf; het is meer iemand helpen en bijstellen, zodat hij niet vervalt in luiheid. Discipline is nodig om mensen te helpen groeien en te veranderen wanneer dit noodzakelijk is.

Zelf gecoacht worden Dit hoofdstuk ging tot nu toe over wat het betekent om een mentor te zijn, maar er is ook een andere kant aan deze relatie. Wat betekent coaching vanuit het gezichtspunt van de leerling? Misschien zeg je wel: “Ik voel me helemaal niet als een mentor, ik ben juist iemand die een mentor nodig heeft.” Je hebt volkomen gelijk, zelfs een mentor heeft coaching nodig. * uitgegeven door Berkley Books, New York, USA, 1985

www.succesboeken.nl

69

Je attitude bepaalt je altitude Ik heb verschillende coaches. Regelmatig ontmoet ik succesvolle zakenmensen, of mensen die succesvol zijn op andere gebieden en dan vraag ik of ze mij willen helpen. Ik vraag hun of ze mijn prestaties willen beoordelen, of ze mij willen Iedereen die wil vertellen waarin ik me kan verbeteren en hoe groeien als een ik beter kan communileider moet zich- ceren. Soms vertellen ze mij zelf goed kennen dingen die ik absoluut niet wil horen. Maar dat zijn wel vaak de dingen die ik echt nodig heb, waardoor ik kan groeien naar de beste persoon die ik kan zijn. Nu volgen enkele adviezen voor iedereen die een relatie wil opbouwen met een mentor, te beginnen met hoe je de juiste persoon moet kiezen.

Welk type mentor heb ik nodig? BEPAAL WAT JE NODIG HEBT Het eerste wat je moet doen is uitvinden wat jij nodig hebt. Vaak zeggen mensen dat ze een mentor willen, maar weten ze niet wat ze werkelijk nodig hebben. Als je een mentor zoekt is het van vitaal belang om te ontdekken welke vaardigheden, kennis, attitude en karakter jij het meest wilt ontwikkelen. Dan pas kun je op zoek naar de persoon die het beste bij jou past.

70

De leider als mentor Dr. A.W. Tozer, ooit een geweldig predikant, had een aantal vragen ontwikkeld om mensen te helpen bij het bepalen wat voor type mens ze zijn: Wat wil je het liefst? Waar denk je het meest aan? Hoe ga je met je geld om? Wat doe je in je vrije tijd? Met welke mensen ga je om? Wie en wat bewonder je? Waar moet je om lachen? Hier zou ik nog twee vragen aan willen toevoegen: Wat wil je uit het leven halen? Wat staat er tussen jou en je doelen, je visie, je dromen en je ambities? De antwoorden op al deze vragen kunnen bepalen wat voor mens jij bent en wat voor mentor jij nodig hebt. Een andere manier om te bepalen wat jij nodig hebt is om een inventarisatie van jezelf te maken. Iedereen die wil groeien als een leider moet zichzelf goed kennen. Zo’n zelfonderzoek doe ik elke drie tot zes maanden. Ik stel dan vast waar ik ben, wat ik doe, hoe mijn tijd verdeeld is, hoe het met mijn huwelijk gaat, of de regels die ik mijzelf heb opgelegd nog in balans zijn en ik check mijn leesgewoonten. Ik vraag me dan af of het allemaal voldoende is. Of groeit het Je moet het me juist boven het hoofd? verlangen Tevens stel ik mezelf de vraag hoe ik me kan verbeteren hebben om op het gebied van communicate leren tie, hoe ik me kan verbeteren als vader, als echtgenoot en als leider. Waarin moet ik mezelf veranderen? Welke attitudes worden minder? www.succesboeken.nl

71

Je attitude bepaalt je altitude BEN JE BEREID DE PRIJS TE BETALEN? Het tweede belangrijke element in de zoektocht naar de juiste mentor is de vraag: Welke prijs wil je betalen om een mentor te hebben? Ben je echt serieus of is het slechts een aardig idee? Je zult voor alles in het leven een prijs moeten betalen en die kosten zul je moeten afwegen. Je kunt het proces van coaching niet halfslachtig doen. Je doet het of je doet het niet. En als je het doet, zul je de prijs moeten betalen, wat die ook zal zijn.

BEN JE BEREID TE LUISTEREN? Ten derde zul je jezelf af moeten vragen of je bereid bent te luisteren naar de persoon die jou gaat coachen. Coaching zal niet werken wanneer je geen respect hebt voor je coach en wanneer je niet naar hem wilt luisteren. Je moet bereid zijn jezelf volledig te geven.

HOE IS COACHING VOOR JOU HET MEEST EFFECTIEF? Hoe moet je instelling zijn als je de juiste mentor gevonden hebt?

De leider als mentor hamvraag. Je moet het intense verlangen hebben om een ‘toepasser’ te worden. Zoek naar manieren om in de buurt te komen van de persoon die je als mentor hebt uitgekozen of die jou heeft als leerling heeft uitgekozen. Wanneer mensen bij mij komen voor advies, vraag ik ze altijd of ze de door mij voorgestelde suggesties hebben uitgevoerd. Wanneer ze dan vragen wat dat ook al weer was, of ze hebben er niets mee gedaan, dan weet ik dat ze niet echt willen leren en niet echt geïnteresseerd zijn. Zij zijn op zoek naar een snelle oplossing voor hun problemen. Dus als je graag gecoacht wil worden, leer dan als eerste om naar je mentor te luisteren, om vervolgens te doen wat je mentor vraagt om te doen. Pas alles toe wat je leert. Een mentor kan niemand helpen die niet bereid is het geleerde toe te passen. We kunnen blijven praten tot sint-juttemis, we kunnen praten tot we een ons wegen, maar als we niet daadwerkelijk stappen nemen om te groeien en succesvol te worden, zullen we nooit de persoon worden die we kunnen worden, hoe goed onze mentor ook is.

LAAT JE LEIDEN

Ten eerste zul je het verlangen moeten hebben om te willen leren. Te vaak denken we dat we het allemaal al weten, dat we het allemaal al gehoord of gezien hebben. Maar passen we het ook allemaal wel toe? Dat is de

Het tweede wat je moet doen, lijkt veel op het eerste, maar vraagt enige bescheidenheid. Je moet niet alleen willen leren, maar je moet je ook willen laten leiden. Bescheidenheid betekent niet dat je over je moet laten lopen. Bescheidenheid betekent dat je een zelfverzekerd persoon bent die zichzelf kent en accepteert.

72

www.succesboeken.nl

WEES BEREID OM TE LEREN

73

Je attitude bepaalt je altitude Bescheidenheid houdt in dat zelfs als je hard moet werken en jezelf over moet geven aan het gezag van een ander, je toch volledig achter het proces staat. Wanneer je gecoacht wordt, houd je je oren en ogen open en je mond dicht. Luister en leer.

De leider als mentor WEES LOYAAL

Ten derde, het is niet de juiste houding als je zegt dat je die ander niet nodig hebt om iets te leren, omdat je zelf de beste, meest getalenteerde en knapste persoon bent die er is. Dat is het recept om te mislukken. Als we willen groeien, zullen we oprecht bescheiden moeten zijn ten opzichte van onze mentor. Ik hoorde eens iemand zeggen: “Talent zonder bescheidenheid is als dronken achter het Talent zonder stuur van een auto bescheidenheid kruipen - het gaat een keer mis.” is als dronken Om zo’n tragedie achter het stuur te voorkomen zul je je moeten overgeven van een auto aan de leiding van kruipen - het gaat een ervaren iemand, iemand die je kunt een keer mis trachten te evenaren. Dit betekent niet dat je je talenten moet vergeten; het betekent dat je ze filtert door de ogen van iemand die meer gezien heeft dan jij.

Loyaliteit is de vierde sleutel tot succesvolle coaching. Loyaliteit is een zeldzaam goed in de huidige westerse maatschappij. Loyaliteit wanneer het niet zo goed gaat, loyaliteit wanneer je moet kiezen tussen vriendschap of een beslissing die geld op kan leveren. Loyaliteit is de absolute essentie, een noodzaak, doorslaggevend, of welke krachtige term je nog meer kunt bedenken! Coaching is tweerichtingsverkeer. Jij stelt vertrouwen in je mentor en hij of zij stelt vertrouwen in jou. Dat betekent dat alles wat je in vertrouwen hoort, bij jou blijft. Je mentor geeft je zijn tijd, kennis, ervaring, werk, netwerk, partners, privéleven en soms de meest persoonlijke geheimen. Je mag dit vertrouwen echt nooit beschamen. Als je dit toch doet is het Hoe jij met niet alleen verkeerd, het is de basis voor een catastrofe in je vertrouwen eigen leven. Judas verkocht Jezus niet voor dertig zilveromgaat is lingen - hij verkocht zichzelf. bepalend Loyaliteit eist dat je vertrouwelijk omgaat met inforvoor hoeveel matie. Je moet persoonlijke jou toeverinformatie bij je houden. Hoe jij met vertrouwen omgaat is trouwd wordt bepalend voor hoeveel jou toevertrouwd wordt. Een van de prachtigste Bijbelverhalen over loyaliteit is het verhaal over het leven van Jozef.

74

www.succesboeken.nl

MEET JEZELF DE JUISTE HOUDING AAN

75

Je attitude bepaalt je altitude Jozef woonde bij Potifar, een hooggeplaatste dienaar van de farao van Egypte. Potifar had zoveel bezittingen dat hij deze door Jozef liet beheren, omdat Jozef loyaal en te vertrouwen was. De ontrouwe vrouw van Potifar kreeg echter een oogje op de jonge Jozef en trachtte hem te verleiden. Jozef gaf hier niet aan toe en bleef loyaal ten opzichte van zijn meester. Jozef was een van die zeldzame mannen die weten dat er meer voor nodig is dan een gulp om echt een man te zijn. Potifar had Jozef al zijn vertrouwen gegeven en Jozef verspeelde dit niet. Jozef liet zien dat hij te vertrouwen was met het belangrijkste wat Potifar had, zijn vrouw. Als je wordt gecoacht, zorg er dan voor dat je loyaal en te vertrouwen bent. Ga nooit over de grens heen die vertrouwen met zich meebrengt.

WEES BLIJ MET FEEDBACK Coaching betekent dat Wees niet bang je zult moeten vragen, leren, doen en ontwikkevoor feedback; len. Marshall Goldsmith ontvang het met schreef een schitterend stuk over dit onderwerp open armen in zijn boek The Leader of the Future*. Hij zegt: “De effectieve leider van de toekomst zal constant vragen om terugkoppeling en nieuwe ideeën.”

De leider als mentor Nog niet lang geleden waren mensen, in het bijzonder leiders, bang om feedback te vragen. Tegenwoordig vraagt echter de meerderheid van vooraanstaande leiders om terugkoppeling. Ook leiders moeten leren en groeien. Leren bestaat uit twee onderdelen: 1. effectief luisteren en 2. de gevraagde en gekregen informatie overwegen. Een schrijver zei het zo: “Vragen om informatie en dan vervolgens de boodschapper van het slechte nieuws neerschieten is nog slechter dan helemaal niet om informatie vragen.” Wees niet bang voor feedback; ontvang het met open armen. Leren betekent dat je steeds verder gaat: je moet actieplannen ontwikkelen, controleren of je voldoende vooruitgang boekt en om meer hulp vragen. Groei is dan het gevolg. Hoe dat komt? Door de informatie, de positieve antwoorden, de training van je mentoren en het luisteren naar je mentoren. Dit alles zorgt er voor dat je in vorm komt, in vorm blijft en in vorm zult zijn om de komende taken uit te kunnen voeren.

Voorwaarden voor succesvolle coaching

* uitgegeven door Jossey-Bass Inc., San Francisco, California, USA, 1996

De verantwoordelijkheden van een mentor zijn groot omdat ze de groei en de ontwikkeling van het leven van andere mensen mede bepalen. Er zijn veel voorwaarden voor succesvolle coaching.

76

www.succesboeken.nl

77

Je attitude bepaalt je altitude LEIDEN VANUIT DE VOORHOEDE Leiden vanuit de voorhoede is waarschijnlijk de belangrijkste voorwaarde. Peter Drucker schreef in zijn boek Leader of the Future*: “Effectieve leiders zijn geen predikers, maar doeners.” Mentoren en effectieve betrokken leiders kunnen niet leiden vanachter een bureau. Ze moeten leiden vanuit de voorhoede. Tijdens een oorlog zijn soldaten vaak gefrustreerd omdat de opdrachten gegeven worden door officieren die achter een bureau zitten, terwijl de werkelijke strijd in het veld plaatsvindt. Een mentor moet weten waar dat veld is. Weten waar dat veld is, betekent dat je het werk zelf gedaan moet hebben, vuile handen moet hebben gehad. Het betekent niet dat je alle taken zelf hebt gedaan, Een leider maar dat je betrokken bent bij staat voor- de mensen. Jij vormt ze, zij zijn jouw werkterrein. aan en zegt: John D. Rockefeller zei eens: “Ik vind de bekwaamheid met Volg me mensen om te gaan, belangrijker dan welke andere bekwaamheid ook.” Waarom? Mensen groeien, mensen brengen iets teweeg, mensen bouwen organisaties, ongeacht de structuur. In het jeugdwerk, het werk dat ik doe, zou ik een expert kunnen zijn op het gebied van de jeugdcultuur. Ik zou al mijn tijd kunnen spenderen aan het uit mijn hoofd leren van de teksten van populaire liedjes, maar als ik

De leider als mentor niet in de praktijk met de jongeren zou omgaan en de dingen niet voel die zij voelen, kan ik nooit met passie, begrip en een bepaald gezag met hen werken. Leiders in het veld worden bewonderd omdat ze mentoren kunnen zijn in het veld. Zij kunnen gedupliceerd worden omdat ze met beide benen in de praktijk staan. Zij kunnen leiden door hun voorbeeld en zij kunnen het aan anderen laten zien omdat ze in het veld zijn.

WERK IN HET VELD

* uitgegeven door Jossey-Bass Inc., San Francisco, California, USA, 1996

In het veld werk je samen met mensen. Iemand zei eens: “Iemand die met je werkt is evenveel waard als twaalf mensen die voor je werken.” Het is makkelijk om als leider weg te kruipen achter een bureau, memo’s te schrijven en administratief werk te doen. Maar dat is geen leiderschap, dat is management. Een leider staat vooraan en zegt: Volg me. In het veld kom je erachter hoe hard andere mensen werken en in plaats van op te scheppen over jezelf kun je de tijd nemen om over hen op te scheppen. Zij zullen daardoor zelfs nog meer gaan doen. In het veld communiceer je met mensen en kun je de dingen toepassen die je geleerd hebt. Daar bouw je een relatie op, een band van vriendschap waardoor vertrouwen en toewijding ontstaat. In het veld werk je aan wederzijdse ondersteuning. In het Bijbelboek Prediker staat: “Twee zijn beter dan één, want als er één valt, helpt de ander hem overeind.” In het veld bouw je relaties met mensen op, zodat je ze

78

www.succesboeken.nl

79

Je attitude bepaalt je altitude kunt helpen opstaan om verder te gaan wanneer ze het moeilijk hebben, en dat zal wederzijds zijn. In het veld help je mensen beter en succesvoller te worden. Daar leer je het 100%-principe: “Vind bij iemand dat ene onderwerp waar je het samen over eens bent en geef dat 100% aanmoediging.” (John Maxwell) In het veld leer je om te gaan met mensen, wat volgens Theodore Roosevelt het enige en belangrijkste ingrediënt is in de formule van succes. Daar leer je ook om van mensen te houden. Zoals John Maxwell passend zegt: “Het interesseert mensen niet hoeveel je weet, totdat ze te weten komen hoeveel interesse jij in hen hebt.” Je bent dus in het veld werkzaam om mensen te ontmoeten, de hulp van mensen in te roepen, mensen te trainen en invloed te hebben in hun leven. Je gebruikt geen mensen om grote dingen neer te zetten, maar je gebruikt de dingen om ‘grote mensen’ neer te zetten. Leiders zullen daar ook de mensen vinden die willen volgen.


Wat bedoel ik met ‘in het veld’? In het veld betekent: de plaats waar het gebeurt, waar we als team samenwerken. Een oud Japans spreekwoord luidt: “Eén potlood is makkelijk te breken, een bos potloden niet.” Ieder lid van mijn team heeft geleerd om in het veld te werken. De secretaresses en de muzikanten, de schrij-

vers en de technici, de organisatoren van evenementen en de gespreksleiders, allemaal werken ze in het veld. Iedereen moet leren om in het veld te werken. Ik moedig mijn teamleden altijd aan, na een evenement Eén potlood met de jeugd te gaan praten. is makkelijk Want daar vinden we onze toekomstige zangers, muzite breken, kanten, dansers, werknemers en leiders. En daar vindt mijn een bos team de motivatie om te doen wat ze doen. Ik wil leiders ont- potloden niet wikkelen met een groot hart en weinig kennis; geen leiders met veel kennis en een klein hart. Het is mijn wens leiders te ontwikkelen op alle gebieden van het leven. Mensen die het grote plaatje zien en anderen willen helpen hun verleden los te laten om zo de beste te kunnen worden die ze kunnen zijn. Waar dat gebeurt? In het veld. Generaal Douglas MacArthur’s standpunten zijn bekend bij elke cadet van West-Point. Deze staan in de muur van het sportgebouw gegraveerd: “In het veld tijdens de vriendschappelijke wedstrijd planten we de zaadjes die in andere situaties, op andere dagen, de vruchten voortbrengen van de overwinning.” In het veld leren we als team te werken, krijgen we teamgeest, worden we wederzijds afhankelijk, luisteren we naar gezag, bouwen we aan eenheid en samenhang en ontwikkelen we veerkracht. We leren naar de leider te

80

www.succesboeken.nl

WELK VELD?

81

Je attitude bepaalt je altitude luisteren, we helpen iemand die het moeilijk heeft en we doen een stapje meer omdat we een team zijn. We zijn blij met het succes van een ander en we verdedigen ons als we aangevallen worden. Ik wil leiders Wanneer je in het veld ontwikkelen aan het werk bent, ben je de toeschouwer of de met een groot niet verslaggever, maar doe je hart en weinig daadwerkelijk mee. Luisteren naar een sportkennis; verslaggever is één ding en ook als een toeschouwer geen leiders iets vertelt, is het soms niet met veel helemaal duidelijk, maar als kennis en een je met de sporter zelf praat krijg je de informatie uit de klein hart eerste hand. In de praktijk leer je om als team of organisatie trots te zijn op wat je doet.

De leider als mentor Nu volgen enkele kwaliteiten die jij als coach en leider moet gaan aanmoedigen in de mensen van je team: • • • • • • • • • •

de snelste zijn zo effectief mogelijk zijn doortastend zijn creatief zijn productief zijn lange dagen maken de beste resultaten produceren steeds hoger rendement creëren grote dromen bij anderen naar boven halen van betekenis zijn voor anderen.

In dit hoofdstuk hebben we gezien dat krachtig, levendig leiderschap niet kan ontstaan zonder het opbouwen van relaties met anderen. In het volgende hoofdstuk wil ik verder praten over wat het betekent om een effectieve, betrokken leider te zijn.

MENSEN ONTWIKKELEN DOOR COACHING Uiteindelijk heeft coaching alles te maken met leiden. Zoals we in het eerste hoofdstuk hebben besproken, heeft leiderschap te maken met het vormen van mensen, het ontwikkelen van mensen, het sterker maken van mensen zodat ze alle uitdagingen aan kunnen.

82

www.succesboeken.nl

83


Kwaliteiten van een effectieve leider

Hoofdstuk 3


I

n het vorige hoofdstuk hebben we gezien dat het hebben van een goede relatie noodzakelijk is bij het ontwikkelen en coachen van toekomstige leiders. Nu wil ik enkele kenmerken bespreken die een effectieve leider nodig heeft om hem succesvol te maken in het ontwikkelen van mensen. Er is heel wat papier voor nodig om de vele kwaliteiten die een goede betrokken leider nodig heeft, te beschrijven. Ik richt mij daarom op de belangrijkste. We zullen beginnen met de meest fundamentele: visie - het belang van groot denken.

84

www.succesboeken.nl

85


Groot denken Een leider moet een groot denker zijn en verder kunnen kijken dan zijn eigen beperkingen. Het grote plaatje blijven zien is altijd een prioriteit van iemand die een leider wil zijn. We zullen geen vooruitgang boeken zonder groot te denken. We zullen ons moeten realiseren dat elke eerste kleine stap het resultaat is van een grote We zullen gedachte. Welke acties we als ons moeten rea- organisatie ondernemen liseren dat elke heeft ook te maken met hoe we denken. eerste kleine John F. Kennedy zei: “Sommige mensen stap het resulzien dingen zoals ze zijn taat is van een en zeggen ‘waarom’; ik grote gedachte droom van dingen die er nog niet zijn en zeg ‘waarom niet’.” De leider die groot kan denken ziet een betere toekomst dan het heden. Als groot denker zie je het positieve in de dingen en ga je om het negatieve heen; zie je mogelijkheden waar anderen problemen zien; zie je schoonheid temidden van lelijkheid; zul je antwoorden vinden waar anderen alleen maar vragen hebben; zul je naar oplossingen zoeken waar anderen slechts de schuld doorschuiven en 86

Kwaliteiten van een effectieve leider zul je de mogelijkheden in anderen zien die zij zelf nog niet zien. Deze denkpatronen zijn de kern van groot denken.

GROOT DENKEN SCHEPT VERWACHTINGEN Enkele jaren geleden waren onze Youth Alive-evenementen aan het eind van het jaar niet zo groot als de evenementen aan het begin van het jaar. We kregen de mogelijkheid aangeboden om naar een kleinere locatie te gaan, zodat we onze activiteiten kleinschaliger konden maken. Ieder excuus werd aangegrepen: het was bijna Kerstmis, de studenten zitten te blokken voor hun examen, mensen hebben het druk in deze tijd. Maar ik was ervan overtuigd dat het ontbrak aan visie. Dus in plaats van naar een kleiner gebouw te gaan en minder activiteiten te organiseren, was ik van mening dat we beter de evenementen groter en grootser konden maken. We gaven onszelf een doel. Zoals je waarschijnlijk weet, was 2000 het jaar waarin Sydney de Olympische Spelen mocht organiseren en dat zag ik als een grote mogelijkheid. Wat zou er gebeuren als we nu, voorafgaand aan de Olympische Spelen, grote groepen jonge mensen samen konden brengen om de Olympische gedachte bij hen aan te wakkeren? Die uitdaging namen we aan. Het ging zó snel dat we, toen de Olympische Spelen begonnen, tussen de 80.000 en 100.000 jongeren bij elkaar hadden bij diverse evenementen, in plaats van het éne evenement www.succesboeken.nl

87

Je attitude bepaalt je altitude dat we oorspronkelijk in 2000 zouden organiseren. Deze ontmoetingen zijn de grootste jeugdevenementen geworden in plaats van de kleinste en we hebben de bezoekersaantallen zelfs weten te verdubbelen.


* uitgegeven door Berkley Books, New York, USA, 1992

Een groot denker heeft ook veel vertrouwen. Een kleuterleidster vroeg eens aan een van de kleuters wat ze aan het tekenen was. Het meisje zei dat ze een tekening van God aan het maken was, waarop de kinderjuf glimlachend zei: “Maar lieverd, niemand weet hoe God eruit ziet.” Het kind keek haar aan en zei met krachtige overtuiging: “Maar over een paar minuutjes weten ze het wel.” Dat is een groot denker - iemand die denkt en gelooft dat hij kan bereiken wat hij moet doen. Grote denkers hebben vertrouwen in mensen en in zichzelf, geloof in hun missie en geloof in hun omgeving. Als je de kranten leest, is het moeilijk om daar geloof en vertrouwen in te vinden, met al de negativiteit die beschreven wordt. Ik wil hier met nadruk zeggen: Je kunt mensen geloven, je kunt in je dromen geloven, je kunt geloven dat mensen de mogelijkheid hebben om grote dingen te bereiken. Zelfs in de donkerste uren - uren van zorgen, moeilijkheden, recessie, geweld en criminaliteit - blinken er lichtjes aan de horizon. Een groot denker weet dit en continueert zijn vertrouwen. Het vertrouwen van een groot denker is een katalysator voor anderen om samen met hem in het diepe te springen. Een leider die de vaardigheden ontwikkelt van een groot denker geeft mensen de richting aan naar een positief en vruchtbaar leven. Hij of zij zal mogelijkheden creëren om anderen de capaciteiten te laten zien die ze hebben. Onderschat nooit de kracht van een groot denker om iets te betekenen in deze wereld.

88

www.succesboeken.nl

VAN VOORSTELLINGSVERMOGEN NAAR GELOOF Een ander belangrijk bijverschijnsel van deze vernieuwde visie was de samenwerking met organisaties die eerder niets met ons te maken wilden hebben. Onze concurrenten werden onze collega’s. Er was een gedeelde visie, een gezamenlijk doel Het vertrouwen en een gedeelde noodzaak waardoor we van een groot gingen samenwerken. denker is een Daar was groot denken voor nodig. katalysator Een groot denker voor anderen om ontwikkelt een visie, kan deze omschrijven samen met hem en daarmee mensen in het diepe te inspireren om in vertrouwen de missie te springen volbrengen. Zoals de schrijver van Making a Difference* zei: “Visie in de meest verheven vorm gaat het voorstellingsvermogen te boven.”

89

Je attitude bepaalt je altitude HET PROBLEEM MET VERONDERSTELLINGEN Grote denkers begrijpen dat verkeerde veronderstellingen de basis zijn voor verkeerde keuzes, slechte relaties en niet goed functionerende systemen en mensen. We moeten ervoor waken dat we iets doen vanuit veronderstellingen. Controleer veronderstellingen eenmaal en controleer ze nogmaals. Want veronderstellingen zijn precies wat ze worden genoemd: veronderstellingen! Een van de meest tragische en afschuwelijke voorbeelden van het probleem met veronderstellingen was de oorlog in Vietnam. Ik heb het Washington Memorial gedenkteken bezocht en daar de 58.000 jonge Amerikaanse soldaten herdacht die tijdens de strijd in Vietnam zijn gesneuveld. Het raakte mij diep. Robert S. MacNamara’s boek In Retrospect* gaat over Vietnam en het is een les over de nachtmerries van leiderschap. De essentie van het boek is, dat veel van de beslissingen die genomen werden om een oorlog met Vietnam te rechtvaardigen, gebaseerd waren op verkeerde veronderstellingen. Tips om een groot denker te worden: 1. Kijk altijd naar de zonnige kant van het leven 2. Houd je oog op het grote plaatje gericht 3. Wanneer je twijfelt, geloof dan in een goede afloop 4. Begrijp dat dingen nooit zo slecht zijn als ze er uitzien (Behoud altijd je gevoel voor humor)

Kwaliteiten van een effectieve leider 5. Nieuwe dag, nieuwe kansen 6. Houd je visie eenvoudig 7. Neem nooit beslissingen op basis van veronderstellingen 8. Kijk niet naar hoe iets is geweest, maar kijk naar hoe het kan zijn 9. Omring je met grote denkers 10. Neem risico’s en stel je voor wat je kunt bewerkstelligen als je er echt in gelooft

Creativiteit Een andere belangrijke kwaliteit van de effectieve De kern van leider is creativiteit. Een creativiteit is leider die mensen wil ontwikkelen tot grootsheid, zal creade moed om tief moeten zijn. Vaak denken we dat cre- te veranderen ativiteit alleen thuishoort bij kunst, muziek, poëzie en schrijven, maar creativiteit komt op vele manieren tot uiting. Je vindt het terug in de manier waarop dingen worden gedaan. Je kunt creatief zijn in zaken doen, creatief zijn in het motiveren van mensen, creatief zijn in het aantrekken van goede mensen, creatief zijn in het tonen van dankbaarheid en creatief zijn in je werk.

* uitgegeven door Random House, New York, USA, 1995

90

www.succesboeken.nl

91

Je attitude bepaalt je altitude CREATIVITEIT EN VERANDERING De kern van creativiteit is de moed om te veranderen. Het tegenovergestelde is ook waar: om te veranderen heb je creativiteit nodig. Deze twee gaan hand in hand. In mijn voorgaande boek Dreamers Never Sleep* , beweer ik dat verandering de enige constante factor in het leven is. “Meer dan alles De veranderingen die we de afgelopen jaren hebis leiderschap ben gezien zijn verbazinghet creëren van wekkend. Internet, nieuwe technologie, middelen een nieuwe van transport en communicatie, mogelijkheden manier van om geld te verdienen waar leven... leiders onze ouders alleen maar van durfden dromen, zijn moeten allemaal binnen handbeverandering reik. Als je naar al deze kijkt, is creaanmoedigen.” veranderingen ativiteit het uitgangspunt. Creatieve mensen verwelKouzes Posner komen verandering en wekken deze op, maar zij doen dit niet alleen. Zij hebben de juiste mensen nodig om de veranderingen mee door te voeren. Maar zij zijn de katalysator, de voeding, de inspiratie achter de verandering. Kouzes Posner zegt in zijn boek The Leadership Challenge**: “Meer dan alles * uitgegeven in eigen beheer; ISBN 0 646 26624 1 ** uitgegeven door Jossey-Bass Inc., San Francisco, California, USA, 1990

92

Kwaliteiten van een effectieve leider is leiderschap het creëren van een nieuwe manier van leven, en om dat te bereiken moeten leiders verandering aanmoedigen, risico’s nemen en de verantwoordelijkheid durven nemen om de verandering te laten gebeuren.” Let op deze twee woorden: creëren en verandering. Elke verandering is tot stand gebracht. Als je iets nieuws creëert, is verandering onvermijdelijk. Ik vind het schitterend als ik zie hoe jonge mensen hun creativiteit ontwikkelen. Vanuit onze jeugdorganisatie Youth Alive zijn de afgelopen twaalf jaar enkele jongeren doorgestroomd naar de kunstwereld en ook hebben we anderen aangemoedigd om inspirerende lezingen te geven. Maar om dat gestalte te geven, moesten we enkele organisatorische veranderingen doorvoeren: veranderingen in hoe we de dingen benaderden en veranderingen in onze motivatie. Voor al deze veranderingen was creativiteit nodig.

DE OORSPRONG VAN CREATIVITEIT 1. Creativiteit komt voort uit ontevredenheid met de huidige situatie. 2. Een zaadje of gedachte wordt geplant. 3. Dat zaadje krijgt water en moet groeien om een plant te worden. 4. Het idee moet worden getoetst aan de missie, de noodzaak en het belang van het grote geheel. 5. Er moeten mensen aangetrokken worden om het gecreëerde idee uit te voeren. www.succesboeken.nl

93

Je attitude bepaalt je altitude HOE ONTWIKKEL JE CREATIVITEIT? Niet iedereen is van huis uit creatief, maar je kunt wel leren om creatief te denken. Dit kun je op de volgende manieren doen: • Praat met mensen die je vertrouwt over je ideeën, waarbij je hen helpt jouw gedachten te begrijpen. • Investeer tijd in de omgang met creatieve mensen. Zoals eerder gezegd: “Waar je mee omgaat, word je mee besmet.” • Ga niet achterover leunen als dingen op hun hoogtepunt zijn. Zo blijf je scherp en creatief. • Heb altijd het verlangen om het beter te doen. Sta niet toe dat de organisatie, het bedrijf of je leven terugvallen naar een passieloos geheel. Hunker altijd naar meer. • Ontwikkel denktanksessies voor creativiteit. • Wees besluitvaardig.

Totdat er een beslissing is genomen, zal er niets gebeuren

CREATIVITEIT EN BESLUITVAARDIGHEID

Er is geen grotere energievreter en verspilling van talent dan besluiteloosheid. Totdat er een beslissing is genomen, zal er niets gebeuren. De leider weet dat als problemen niet aangepakt worden, ze eeuwig zullen duren.

94

Kwaliteiten van een effectieve leider Vraagstukken worden niet beslist en oplossingen worden niet gevonden door alleen maar in Besluiteloosheid de emmer met problemen te roeren. Pijnlijke belemmert de beslissingen kunnen voortgang, je wakker houden en hoofdpijn bezorgen, verstikt maar soms moet je de toekomst, een beslissing nemen voor er actie kan hindert worden ondernomen. financiële En iemand zal de verantwoordelijkheid voor voorspoed en die beslissing moeten nemen. verzwakt je Het kenmerk van kansen groot leiderschap is om beslissingen te nemen in tijden van crisis en daarvoor ook de verantwoordelijkheid te nemen. Besluiteloosheid belemmert de voortgang, verstikt de toekomst, hindert financiële voorspoed en verzwakt je kansen.

HET GEVAAR VAN UITSTEL EN BESLUITELOOSHEID Uitstel zal jou en de mensen om je heen nooit verder brengen. Ik heb al vaker gezegd dat het grootste talent dat mensen hebben, het vermogen is om te beslissen. www.succesboeken.nl

95


Kwaliteiten van een effectieve leider BLIJF BIJ JE BESLUIT

Het grootste onvermogen van een mens is dan ook het onvermogen om te beslissen. Beide hebben krachtige consequenties. Het is interessant om in de Bijbel te lezen dat God mensen continu uitdaagt om te kiezen - te kiezen tussen leven of dood, zegening en vervloeking, welvaart en armoede, succes en mislukking. Vaak laten we uitstel en besluiteloosheid toe door te zeggen ‘laten we een werkgroep oprichten’ of ‘daar komen we later wel terug’ of ‘laten Je bestemming zul op we het eerst onderzoeken.’ Hoewel je nooit bereiken zo’n strategie op door uitstel sommige momenten goed kan zijn, blijkt vaak dat dit uitstel en besluiteloosheid tot gevolg heeft. Wanneer ik met jonge mensen spreek, leid ik ze naar een beslissingsmoment in hun leven. Ze komen niet verder als ze niet beslissen om verder te gaan; ze komen niet van de drugs af als ze niet eerst beslissen dat ze dat willen; ze vinden geen nieuwe mogelijkheden voor hun toekomst als ze niet eerst beslissen dat ze dat willen. Een kans is pas een kans als je er een beslissing over hebt genomen. Er zal nooit welvaart zijn totdat er een beslissing over is genomen. Je bestemming zul je nooit bereiken door uitstel. Uitstel is de nagel aan de doodskist van een onderneming en de toekomst van mensen. Uitstel is een luxe die effectieve leiders niet hebben.

Als leider moet je niet alleen beslissingen nemen, je moet ook bij je besluit blijven. Leiders die voortdurend aarzelen tussen het uitvoeren of het herroepen van hun beslissing, scheppen verwarring, ontmoediging en ontgoocheling in een organisatie. Effectieve leiders blijven bij hun besluit. Zij staan achter hun beslissing en als ze een verkeerd besluit hebben genomen, zijn zij de eerste om dat toe te geven. Zij zullen een nieuwe beslissing nemen om verder te kunnen en ze blijven niet bij de gemaakte fout stilstaan. Het heeft allemaal te maken met het nemen van beslissingen. Het wordt door mensen gewaardeerd dat leiders, wanneer ze fouten maken, dat toegeven en daar eerlijk in zijn. Er is moed voor nodig om te zeggen: “Ik zat fout.” Maar het vereist ook groot leiderschap om niet naast je schoenen te gaan lopen van verwaandheid als mensen Effectieve zeggen dat je gelijk had. Het is belangrijk te weten leiders blijven dat leiders soms op eigen gelegenheid beslissingen bij hun besluit nemen en soms na overleg. Een leider die zelf de beslissing neemt en later zegt dat zijn team of groep dat heeft gedaan, verliest zijn geloofwaardigheid en zijn eerlijkheid. Vertel het je team als je een besluit neemt zonder overleg; als er van het team verwacht wordt dat ze meebeslissen, laat hen dan meebeslissen. Maak het team de

96

www.succesboeken.nl

97

Je attitude bepaalt je altitude verwachtingen en procedures duidelijk. Wees eerlijk in de besluiten die je neemt. Als je zegt dat het een teambesluit is, zorg er dan voor dat het een teambesluit is. Als jij het besluit neemt, is het jouw beslissing. Allebei is goed, maar maak daar duidelijke en eerlijke afspraken over. Het mag duidelijk zijn dat overlegorganen en werkgroepen het besluitvormingsproces vertragen. J. Donald Walters schrijft: “Voor veel mensen is discussie helaas de vervanging van actie. Zij geloven dat iets zeggen gelijkwaardig is aan iets tot stand brengen.” De effectieve leider weet dat een encyclopedie van goede ideeën geen vervanging is voor het kleinste duwtje om iets te gaan doen. Het is goed om anderen aan te sporen zelfstandig beslissingen te nemen. Daardoor geef je je team meer vertrouwen en zullen ze zelfvertrouwen ontwikkelen. Wees ervan overtuigd dat het nemen van beslissingen verschillende uitwerkingen en vele consequenties kan hebben. Het is belangrijk om de juiste beslissingen te nemen, zeker wanneer er mensen bij betrokken zijn.

BESLUITEN NEMEN - HOE DOE JE DAT? Vraag jezelf af als je een besluit moet nemen: 1. Ben ik de juiste persoon om deze beslissing te nemen? Dit betekent niet dat je de verantwoordelijkheid afschuift, maar dat je eerlijk bepaalt of je in staat bent om de beslissing te nemen. Ben je er 98

Kwaliteiten van een effectieve leider te emotioneel bij betrokken of juist emotioneel niet bij betrokken? Ben je goed op de hoogte van de situatie? 2. Is de doelstelling van de beslissing duidelijk? Met andere woorden, is naar mijn mening datgene wat ik wil bereiken duidelijk genoeg om er een beslissing over te nemen? 3. Handel ik uit mezelf of reageer ik? Handel ik om verbetering te bewerkstelligen van anderen, verbetering van mijn organisatie of het toekomstige succes van mijn eigen leven? Of reageer ik op basis van boosheid en pure emotie? 4. Heb ik alle mogelijkheden overwogen? Heb ik mezelf de vraag gesteld wat de voor- en nadelen zijn? Heb ik een strategie bepaald om mijn beslissing door te voeren? Is het nodig om over mijn beslissing te overleggen met een team of een groep? Om tot een goede besluitvorming te komen is een gevoel van inzicht vereist en inzicht is een eenvoudige keuze tussen verschillende mogelijkheden. Er is niets creatiefs aan het vermijden van beslissingen. Een van de grote levenslessen is dat leiders, wanneer zij goede beslissingen nemen, beter inzicht ontwikkelen en nog creatiever worden. Goed inzicht komt voort uit ervaring. De leider met creativiteit en flair neemt beslissingen en mensen hebben wijze inzichten en beslissingen nodig. www.succesboeken.nl

99


Risico’s

Kwaliteiten van een effectieve leider STAP UIT JE VERTROUWDE OMGEVING Mensen zijn geneigd om van het vertrouwde te houden. Deze comfortzone heeft echter vaak een verlammend effect op ons leven. Toen ik voor het eerst begon met onze Youth Aliveevenementen, zei een leider tegen me: “We hebben dit nog nooit eerder gedaan; de muziek is te hard, de sprekers zijn te direct; het is allemaal op het randje.” En hij had gelijk. Maar de resultaten zijn nu duidelijk, zeker voor degenen die de impact hebben gezien op de duizenden levens die er door zijn geraakt. Toen het nog veilig was en deel uitmaakte van het kleine denken zonder risicofactoren, was het niet in staat te groeien. Het is belangrijk om te begrijpen dat wanneer je niet op het randje leeft, je te veel ruimte in beslag neemt! Comfort geeft een bepaald gevoel van veiligheid. We voelen ons aangenaam bij allerlei dingen in het leven: onze omgeving, ons huis, de plaatselijke supermarkt, de kerk waar we komen. Vaak gaan comfort en zelfgenoegzaamheid samen. Het kan een gebrek aan waardering veroorzaken voor wat we al hebben. Echte leiders storten zich in het onbekende.

Een betrokken leider neemt niet alleen creatieve beslissingen, maar hij neemt ook risico’s. Leer om risico’s te nemen. Paul Fulton, de voormalige directeur van Sarah Lee, zei: “Risico en vertrouwen zijn de twee karakteristieken die van middelmatige managers echte ondernemers maken.” Een effectieve leider neemt risico’s en werkt met mensen die risico’s nemen. Als je iemand ontslaat of laat vallen nadat hij één “Vertrouw mensen fout heeft begaan, heb je niet het hart en zij zullen eervan een leider. Je creëert dan eerder lijk tegen je zijn; angstige managers behandel ze groots in plaats van moedige leiders. Je moet en zij zullen zich risico’s nemen. Elke dag nemen groots gedragen.” we risico’s zonder Ralph Waldo Emerson er bij na te denken. Wanneer je een weg oversteekt, in een vliegtuig stapt, in de auto springt of een afspraak maakt, neem je het risico van gevaar, dood of afwijzing. Risico is een dagelijkse gebeurtenis. Leiders kennen de waarde van risico’s nemen. Het is in het diepe springen terwijl iedereen aan de kant staat. En in het diepe bevinden zich de grootste vissen, de vissen die het waard zijn om gevangen te worden.

Het weigeren om risico’s te nemen leidt vaak tot tragische vergissingen. Een producer schreef een afwijzingsbrief voor een manuscript dat uiteindelijk ‘Gone with the Wind’ werd.

100

www.succesboeken.nl

TRAGISCHE VERGISSINGEN

101



Michael Jordan zei eens: “Ik kan mislukking accepteren, iedereen maakt wel eens fouten; maar ik kan niet accepteren dat iemand iets niet probeert.” Hij zou het moeten weten. Iedere keer als hij zijn schoenen aantrekt, loopt hij een risico. Wanneer we onze mentale comfortzone Het weigeren om verlaten, nemen we risico. Ik ben iedere risico’s te nemen een keer weer verbaasd als leidt vaak tot ik zie hoe vaak mensen zakelijk voorstel of tragische fouten een een ondernemingsplan afwijzen omdat zij een vaag idee hebben waar het over gaat, of zij hebben het uit de tweede hand gehoord of van een ontevreden persoon. Zulke mensen zullen nooit zover gaan dat ze succesvol worden of de financiële voordelen verkrijgen die misschien binnen hun bereik hadden gelegen. Risico nemen, de sprong wagen om een business te beginnen, is juist een van de makkelijkste risico’s in het leven. Richard DeVos zei: “Het enige wat staat tussen een man en datgene wat hij wil in het leven, is slechts de wil om het te proberen en het geloof dat het mogelijk is, en dat noemen we karakter.” Iemand die risico’s neemt zal altijd een poging doen en geloven dat het onwaarschijnlijke mogelijk is. Word iemand die risico’s neemt!

GA OP ZOEK NAAR NIEUWE RISICO’S

102

www.succesboeken.nl

Iemand die risico’s neemt is een leider die altijd naar nieuwe risico’s op zoek is. Wees een mens die niet tevreden is met één kleine overwinning; ga voor de grotere. Pele, een van ‘s werelds grootste voetballers, zei eens: “Hoe moeilijker de overwinning, des te groter de vreugde van het winnen.” Steve Potter zei: “De weg naar succes heeft veel verleidelijke parkeerplaatsen.” We willen niet stilstaan bij onze successen uit het verleden; we willen ons op de toekomstige successen richten. Gebruik je overwinningen uit het verleden niet als kapstok zodat je kan indutten, maar gebruik deze als een springplank om “Hoe moeilijker jezelf weg te schieten naar grotere overwinde overwinning, ningen! des te groter de Situaties en mensen kunnen je vooruitgang vreugde van het tijdelijk stopzetten, maar winnen.” het weigeren van het nemen van risico’s zal je Pele definitief laten stoppen. Het vraagt moed om risico’s te nemen. In de woorden van Peter Drucker: “Welke succesvolle business je ook ziet, eens heeft iemand een moedige beslissing genomen.” Die moedige beslissing was een risico. Waarschijnlijk waren er geen garanties, alleen maar blind vertrouwen. Telkens wanneer ik een evenement opzet, neem ik een 103

Je attitude bepaalt je altitude risico. Er is geen enkele garantie dat er mensen komen, alleen mijn geloof daarin. Ik ben ervan overtuigd dat wij iets hebben dat zij willen en dat wij de enigen zijn die dat kunnen geven. Het nemen van risico’s kan betekenen dat je oude vrienden verlaat om nieuwe vrienden te maken. Wanneer je ooit verhuisd bent naar een andere streek, zul je snel ontdekt hebben hoe moeilijk het is om in een bestaande leefgemeenschap binnen te komen. Het is een risico om er binnen te komen, nieuwe vrienden en nieuwe kennissen te ontmoeten. Om je open te stellen voor die nieuwe groep, heb je persoonlijke moed nodig en de bereidheid om een eventuele afwijzing onder ogen te zien. Het is riskant. Degene die risico neemt, begrijpt dat er geen kansen zijn als je die niet zelf creëert. We maken onze kansen, we nemen onze kansen, we oogsten vanuit onze kansen. Geena Davis heeft gezegd: “Wanneer je geen risico neemt, dan riskeer je alles.” Wanneer je niet bereid bent om iets te riskeren, zul je niets bereiken in het leven.


Passie

Wat risico nemen voor je kan doen: 1. Het kan mogelijkheden creëren voor jezelf en voor anderen 2. Het kan je ervaring en kennis opleveren 3. Het kan je bewustmaken van je talenten 4. Het kan je een groot gevoel van succes geven 5. Het kan de vaardigheden van andere mensen ontplooien 6. Het kan twijfel wegnemen

Nog een belangrijke eigenschap van een betrokken effectieve leider is passie. Gordon MacDonald, een beroemd auteur, heeft gezegd: “De mensen op deze aarde die de top bereikt hebben in zaken, sport, wetenschap en politiek zijn gevoed door hun passie.” Ik ben een Italiaan - Italië is de bakermat van passie! Italianen zijn gepassioneerd over alles. Ze zijn gepassioneerd over eten, liefde en sport. Ga naar Italië wanneer het nationale voetbalteam speelt zodat je de gepassioneerdheid van het volk kunt zien. Ik herinner mij een vreselijke blunder: tijdens de televisieuitzending van een van de kwalificatiewedstrijden voor het WK voetbal, bestelde ik in een restaurant een maaltijd. Ik merkte dat je daar uren kon zitten wachten zonder iets geserveerd te krijgen. Je kon bedreigingen uiten of zelfs smeergeld geven, maar je had een heel kleine kans, of eigenlijk geen, om een maaltijd Passie geserveerd te krijgen. Hoe kwam dat? Dooronderscheidt dat Italianen van voetbal grote leiders houden; ze zijn er gepassioneerd over. van middelZe zien zichzelf op de matige leiders plaats van de spelers en ze voelen wat de spelers voelen, tenminste dat denken ze. Wanneer het team een doelpunt maakt, is de passie voelbaar. Wanneer het

104

www.succesboeken.nl

105

Je attitude bepaalt je altitude team verliest, is het alsof je naar een begrafenis gaat. Of neem bijvoorbeeld Italiaanse bruiloften. Een van de dingen waar ik het meest van geniet, is de grote feestvreugde. Hoewel een acht- of negengangendiner echt geweldig is en zeker in mijn straatje past, is de gepassioneerdheid bij het zingen, dansen en de gehele sfeer fantastisch. Zo’n feest duurt zeker zes tot zeven uur. De bruid en bruidegom gaan van tafel naar tafel om iedereen te kussen en te omhelzen, samen te eten en te dansen om zo te vieren dat er weer een nieuwe familie is ontstaan. Iedereen gaat hierin mee, het is absoluut geen saai en vervelend feest. Als je na afloop van zo’n feest weggaat, ben je zelf weer helemaal in de zevende hemel en weer verliefd op je eigen vrouw. Hoe komt dat? Doordat de passie die je daar voelt aanstekelijk werkt. Ik denk dat wij, Italianen, de wereld echt kunnen laten zien hoe je een feest moet organiseren. Het is geweldig om het ongeremde enthousiasme van gepassioneerde mensen te zien.

Kwaliteiten van een effectieve leider ben gepassioneerd over de dromen die ik heb als leider. Vaak houdt deze passie mij ‘s nachts wakker als ik creatief nadenk over bepaalde onderwerpen. Soms bel ik iemand uit mijn team op een ongebruikelijke tijd om mijn ideeën te bespreken. Waarom? Omdat ik gepassioneerd ben met een hoofdletter ‘P’! We moeten niet bang zijn voor passie. Het is goed om passie te hebben. Daardoor blijf je alert en scherp en sta je open voor nieuwe ideeën. Het zorgt ervoor dat je bloed blijft stromen. Ik wil niet alleen maar verschrompelen en oud worden, bang voor nieuwe ervaringen. Ik wil mijn grenzen verleggen en anderen helpen om hetzelfde te doen. Dat houdt me jong en vitaal en dat is belangrijk voor een leider.

PASSIE OVERWINT OBSTAKELS

Passie onderscheidt grote leiders van middelmatige leiders. Passie is de innerlijke drang die ervoor zorgt dat je werkt als een paard om te bereiken wat je wilt bereiken. Passie is het verlangen om te leren en succesvol te worden, dat je vooruit doet gaan. Ik ben gepassioneerd over het werk dat ik doe; ik ben gepassioneerd over de mensen met wie ik werk. Ik

Laatst had ik een bijzonder pijnlijke ervaring. Tijdens een lunchpauze schoot er een ongelooflijke, bijna verlammende steek in mijn rug. Ik kon me absoluut niet meer bewegen. Ik ging naar de dokter en die gaf me Passie zorgt voor het advies om rust te een weg, waar nemen. Maar dat was geen weg is ontzettend moeilijk voor me, omdat ik op dat moment bezig was met het schrijven van dit boek, met dit hoofdstuk om precies te zijn. De teleurstelling dat ik niet mocht schrijven, was nog erger dan de pijn

106

www.succesboeken.nl

HET VERLANGEN DAT JE VOORUIT DOET GAAN

107

Je attitude bepaalt je altitude die ik had. Hoe kwam dat? Doordat ik gepassioneerd ben over schrijven en over het op papier zetten van mijn gedachten. Maar nu mocht en kon ik dus tijdelijk niet schrijven. Dus wat kun je dan het beste doen? Ik regelde een dictafoon en sprak mijn teksten in. Passie zorgt voor een weg waar geen weg is.

HARTSTOCHT, ENTHOUSIASME EN GEESTDRIFT

Kwaliteiten van een effectieve leider onze mensen. Passie over onze visie zal zowel onszelf als onze mensen motiveren. We zullen passie moeten tonen in onze hulp naar anderen, naar onze familie, onze partners en onze collega’s. Deze gepassioneerdheid werkt aanstekelijk en helpt om sterke relaties met anderen op te bouwen. Het brengt mensen samen voor een gemeenschappelijk doel. Dat is essentieel voor een betrokken leider.

PASSIE HOUDT JE ATTITUDE OP PEIL

Passie zorgt er ook voor dat je nieuwsgierig blijft en het houdt je aan de gang wanneer iedereen wil dat je stopt. Passie zorgt voor dat beetje extra, zodat je de wereld aankan. Het woordenboek omschrijft passie als ‘een diep gevoel voor alles, dat wordt begeleid met hartstocht, enthousiasme en geestdrift.’ Passie is het hout in de open haard, de brandstof in de auto: zonder passie werkt er niets. Het is die geestdrift die zorgt dat je boven de middelmatigheid uitstijgt en niet meer tevreden bent met het alledaagse en de gemakkelijke dingen in het leven. Denk aan een mooie roman en je zult een gepassioneerde schrijver vinden. Denk aan een succesvol bedrijf en je zult een gepassioneerde ondernemer vinden. Passie is een van de grootste behoeften van de jeugd. Mensen vertellen me dat jonge mensen opstandig zijn. Dat mag soms waar zijn, maar ik denk dat het overduidelijk ontbreken van passie de oorzaak is. We moeten als leider gepassioneerd zijn en toegewijd aan

Ik ben heel nauwgezet bij het handhaven van de juiste attitude en ik heb ervaren dat passie een van de factoren is die mijn attitude op peil houden. Passie zorgt ervoor dat ik dingen met plezier doe in plaats van plichtmatig. Volgens de Marketing and Research Corporation van Princeton, New Jersey, heeft 50 tot 80 procent van de Amerikanen niet de juiste baan. Het is dus onmogelijk om daar gepassioneerd over te zijn. Het is moeilijk om gepassioneerd te zijn als je op de verkeerde plaats en de verkeerde tijd bent en om de verkeerde redenen iets doet. Maar als je iets doet waar je echt van houdt, ben je altijd op de juiste plaats, op de juiste tijd en doe je het allemaal om de juiste redenen. Dat houdt je gepassioneerd. Passie en plezier horen bij elkaar. Het werkt aanstekelijk als een leider zijn passie voor het alledaagse leven laat zien. Passie maakt onze zaak voor anderen aantrekkelijk.

108

www.succesboeken.nl

109

Je attitude bepaalt je altitude VERSCHILLENDE PASSIES Iedereen heeft zijn eigen passies. Sommige mensen zijn gepassioneerd over sport, anderen over computers, hun tuin of over hun huisdieren. David Kiersey en Marilyn Bates schreven in 1978 een boek met de titel Please Understand Me*. Op de tweede bladzijde van dat boek deden zij deze bijzondere uitspraak: “We hebben allemaal Wat voor verschillende motieven, persoonlijkheid bedoelingen, plannen, waarden, behoeftes, redeje ook hebt, nen, opwellingen, driften. Niets is meer fundamenlaat zien wat teel dan dat. je passie is We geloven anders, we denken, herkennen, bedenken, bemerken, begrijpen, doorgronden en overpeinzen anders. En uiteraard vloeien onze handelingen en onze emoties, die bepaald worden door wat wij nodig hebben en door wat we geloven, daaruit voort, en die zijn bij ieder mens totaal verschillend.” Omdat we verschillende persoonlijkheden, geloofsovertuigingen en behoeftes hebben, laten we ook onze passie op een andere manier zien. Iemand met een melancholische persoonlijkheid - melancholici zijn over het algemeen creatief - kan zijn passie tonen door middel van muziek. Ik ben een sanguinisch-cholericus, dus laat ik mijn passie zien door enthousiasme en geestdrift en

Kwaliteiten van een effectieve leider door actief bezig te zijn. Wat voor persoonlijkheid je ook hebt, laat zien wat je passie is, want passie is de brandstof om dingen gedaan te krijgen. Passie hoeft niet luidruchtig te zijn, het kan ook stil. Passie heeft meer met gevoel en uitdrukking te maken dan met volume. Hoe vaak heb je niet een mooi liefdeslied gehoord dat zacht klinkt, maar dat vol is van passie? Passie is het verschil tussen middelmatigheid en succes. Met passie stort je je met alles wat je hebt, je geestkracht, je wil, je emoties en je spierkracht in je werk met enthousiasme en vastberadenheid. Ik bezocht eens een lezing van een 80-jarige dominee. Hij had niet meer de souplesse van een jonge spreker, maar de passie in zijn boodschap en in zijn stem was boeiend en ontroerend. Hij liet de jonge sprekers van die dag ver achter zich. Sterker nog: wij wilden allemaal met hem in contact blijven, want zijn passie maakte hem tot een echt betrokken leider.

HOE BLIJF JE GEPASSIONEERD Als betrokken leider wordt er veel aandacht van je gevraagd door pupillen, planning, visie en niet te vergeten de dagelijkse werkzaamheden in je bedrijf. Daardoor kun je makkelijk je passie verliezen. Dat zal af en toe gebeuren. Wat kun je daar aan doen? Probeer dit eens:

* uitgegeven door Prometheus Books, Del Mar, California, USA, 1984

1. Blijf doen waar je goed in bent Wees eerlijk tegen jezelf en doe wat je moet doen.

110

www.succesboeken.nl

111



Wees je bewust van je talenten en sterke punten en vul daarmee je zwakheden aan. Dat helpt om gepassioneerd te blijven. Ik houd van mensen en vind het geweldig om ze te motiveren. Daar hoef ik mij niet voor te verontschuldigen. Als je veel bij mij in de buurt bent, merk je dat ik alleen maar over mensen praat; mensen zijn mijn leven - en mijn leven is mensen. Ik weet dat hier mijn talenten liggen, dus ik doe mijn best om mij alleen te richten op het werken met mensen. Ik werk hoofdzakelijk met jonge mensen en zakelijke leiders, dat zijn de twee passies in mijn leven. Ik moet van mezelf weten wat mij in beweging zet. Simpel gezegd: het is een roeping. Ik moet weten wat mijn roeping, mijn doel en mijn kracht is om gepassioneerd te blijven.

3. Wees creatief Gebruik de ondernemersgeest die je hebt. Hoe ikzelf creatief blijf? Ik heb tijd nodig om na te denken. Ik wil mezelf voorzien van goede ideeën. Mijn lichaam mag niet vermoeid zijn, want ik wil helder kunnen denken. Passie zorgt ervoor dat de creatieve sappen door je lichaam stromen.

2. Wees bereid de prijs te betalen Je zult echt alles moeten geven om de smaak van overwinning te proeven. Je zult een flinke prijs moeten betalen, maar dat is het zeker waard. Passie laait het vuur op, zodat je de opofferingen die nodig zijn voor het succes, niet erg vindt. Winston Churchill zei: “Ik heb niets anders te bieden dan hard werk, bloed, zweet en tranen.” De meeste mensen haken af als ze het woord ‘bloed’ horen. Opoffering is iets voor gestoorden of fanatiekelingen. Maar niets geeft een beter gevoel (en houdt je gepassioneerd) dan de beloning en het vieren van de overwinning van deze opoffering.

5. Voel je niet bedreigd door successen van anderen Niets kan je passie en je visie sneller doen afnemen dan wanneer je je bedreigd voelt. Leer van het succes van een ander te genieten en sluit je er bij aan. Thomas Jefferson zei: “We vertrouwen op onze kracht zonder er over op te scheppen, we respecteren de kracht van anderen zonder er bang voor te zijn.”

112

www.succesboeken.nl

4. Verlang hartstochtelijk naar succes Vince Lombardi zei dat winnen een gewoonte is. Jammer genoeg geldt dat ook voor verliezen. We moeten de passie ontwikkelen om te willen winnen. Ik moet het team nog tegenkomen dat gewonnen heeft zonder dat te willen. Elk strijdlustig team wordt gedreven door de passie voor winnen, niet voor verliezen of voor gelijkspelen.

6. Werk aan je zwakheden Raak niet ontmoedigd door je zwakheden, maar gebruik ze als opstap naar persoonlijke ontwikkeling en groei.

113

Je attitude bepaalt je altitude 7. Ontdek waar je gepassioneerd over bent Vraag jezelf af: “Waar denk ik het meeste aan? Waar word ik door gedreven?” Vraag jezelf vervolgens af wat je met je leven zou doen als je wist dat je niet zou kunnen falen. Wat prikkelt jou en houdt je gepassioneerd? Deze passie zorgt ervoor dat je verder komt, dat je je comfortzone verlaat om die onmogelijke taak te gaan aanpakken.

Overtuiging Overtuiging is absoluut noodzakelijk voor een effectieve betrokken leider. Je moet instinctieve gevoelens, principes en integriteit hebben, alsmede de moed om daarnaar te handelen. Ken Blanchard en Don Shula hebben een fantastisch boek geschreven met de titel Everyone’s a Coach* . Zij schrijven hierin over gedrevenheid door overtuiging. Gedreven zijn door overtuiging betekent dat je de juiste dingen doet om de juiste redenen. Effectieve leiders moeten grenzen en punten van herkenning hebben. Overtuigingen zijn hun kompas en bepalen wat ze zoeken in het leven, hoe ze handelen en hoe ze op de juiste koers blijven. Geloof en overtuigingen zijn ook belangrijk omdat ze de grenzen bepalen waarbinnen mensen met jou kunnen samenwerken. Ze geven de lengte en breedte aan van hun relatie met jou.

Kwaliteiten van een effectieve leider Ik denk dat het John Cougar Mellencamp was die zei: “Als je nergens voor staat, val je voor alles.” In Dreamers never Sleep* vertelde ik over het verschil Effectieve tussen het leven met overtuiging en het leven met leiders moeten voorkeur. Mensen zouden grenzen en zich niet moeten laten punten van leiden door hun voorkeuren, maar zouden moeten herkenning willen sterven voor hun overtuigingen. Gebrek aan hebben overtuiging is als een rivier zonder oevers, het is één grote modderpoel. Daarom is het belangrijk om te begrijpen wat de kracht van overtuigingen is. Het hebben van overtuigingen geeft ons de niet te stoppen kracht om door te gaan en geeft een gevoel van richting. Jammer genoeg ontbreekt bij sommige personen en organisaties de overtuiging, waardoor ze de richting missen en de kracht niet hebben om door te gaan.

KERNOVERTUIGINGEN Leiders moeten zichzelf altijd afvragen wat hun kernovertuigingen zijn. Wat is de hartslag van jouw organisatie? Het is jouw geloof en het zijn jouw overtuigingen die ervoor zorgen dat je actie onderneemt en laat gebeuren waar je in gelooft.

* uitgegeven door Zondervan, Grand Rapids, Michigan, USA, 1995

* uitgegeven in eigen beheer; ISBN 0 646 26624 1

114

www.succesboeken.nl

115



De overtuigingen van een organisatie en een leider geven hem - maar ook de teamleden - een gevoel van trots. Goede leiders blijven bij hun overtuigingen. Ik heb overtuigingen die mij na aan het hart liggen. Zij liggen dicht bij mijn geloof en bij mijn persoonlijke waarden. Ik lees vaak boeken en tijdschriften waarin een tegengestelde kijk op mijn overtuigingen wordt gegeven. Waarom? Omdat ik datgene waar ik in geloof, wil versterken.

Het maakt mij niet uit wat anderen zeggen, ik kan zelf denken. Sommige mensen durven het niet aan om iets te lezen wat buiten hun comfortzone is. Dat is een teken van zwakte. Een paar jaar geleden werd ik door een zakenvriend uitgenodigd voor een lunch waar hij me wilde voorstellen aan enkele invloedrijke mensen. Zij hadden over ons werk met de jeugd gehoord en wilden een financiële bijdrage leveren. Dat klonk mij als muziek in de oren, want als je met jeugd werkt heb je echt alle financiële hulp nodig die je kunt krijgen, zeker uit het bedrijfsleven. Na het wederzijdse voorstellen zetten we ons aan de lunch. De invloedrijkste dame in het gezelschap vroeg me iets te vertellen over onze visie en de richting die ons werk opgaat en ik was blij daarover te mogen vertellen. Ze was bijzonder onder de indruk, maar toen kwam de aap uit de mouw. Ze stelde me enkele vragen inzake mijn geloof. Uiteindelijk zei ze: “Mijnheer Mesiti, mijn collega’s en ik zouden graag $ 100.000,- aan uw Overtuigingen organisatie willen schenken (aftrekbaar van de zijn niet onderbelasting uiteraard), maar handelbaar en dan moet u het praten over God achterwege laten.” Ik niet te koop was verbijsterd. Je moet begrijpen dat we op dat moment grote financiële problemen hadden, het water reikte tot onze lippen en er was echt nog geen

116

www.succesboeken.nl

Geloof komt voort uit de dromen die je hebt en je dromen houden je gemotiveerd om je overtuigingen na te streven. Voor een leider zijn geloof en overtuigingen filter, katalysator en brandstof voor het vuur in de organisatie. In onze organisatie is de kernovertuiging dat we iets blijvends kunnen betekenen voor andere mensen, speciaal voor jonge mensen en zakenmensen. Wij geloven dat we anderen kunnen motiveren een excellent leven te leiden. Wij geloven dat wij hun prestatieniveau van ‘gewoon werken’ kunnen verhogen: ze zullen mensen worden die iets belangrijks willen bijdragen. Wij geloven dat jonge mensen niet drugsverslaafd, eenzaam of depressief hoeven te zijn of een ‘wat-maakthet-allemaal-uit’-houding hoeven te hebben, maar dat ze onderdeel kunnen zijn van de oplossing in plaats van het probleem. Dat is slechts een deel van onze kernovertuiging.

BLIJF BIJ JE OVERTUIGINGEN

117

Je attitude bepaalt je altitude zicht op een oplossing. Nu stond ik oog in oog met de vraag: Wat is onderhandelbaar en wat niet? Ik bedankte hen vriendelijk voor de lunch en zei: “Over sommige dingen in het leven is te onderhandelen, maar daar hoort God niet bij. Ik ben met God zover gekomen als ik nu ben en ieder succes dat ik behaald heb, is behaald dankzij mijn geloof. Ik vertrek dus zonder uw geld, maar met mijn geloof.” De daaropvolgende ervaring kon op geen beter tijdstip plaatsvinden. Toen mijn zakenvrienden en ik na de lunch samen de straat inliepen, kwam er een stevig gebouwde man uit een computerwinkel aangerend. Hij zei: “Pat, als tiener was ik aan de drugs, had ik zelfmoordneigingen en was ik depressief. Tijdens een bezoek aan een van jouw evenementen heb ik het geloof gevonden. Dat heeft mijn leven veranderd. Nu ben ik de eigenaar van deze computerwinkel en ik heb een fantastische vrouw en een geweldig gezin.” We omhelsden elkaar met een blij gevoel. Ik draaide mij om naar mijn verbaasde, invloedrijke vrienden en zei: “Dit is met geen $ 100.000,- te betalen.” Je moet je overtuigingen blijven herhalen. Net zoals je op de basisschool de tafels van vermenigvuldiging hebt geleerd door herhaling, zo geldt dat ook voor je overtuigingen. Je kunt anderen echt niet leiden of coachen zonder een sterke innerlijke meetlat, die je duwt in de richting van je kerndoelstellingen. En deze doelstellingen moeten gebaseerd zijn op jouw waarden.

118


Verlangen De volgende kwaliteit van een betrokken leider is verlangen. Het Van Dale Groot woordenboek der Nederlandse taal beschrijft ‘verlangen’ als volgt: “Bij voortduring vervuld zijn van begeerte.” Ik vind dat mooie woorden: ‘Bij voortduring vervuld zijn van begeerte.’ Dat zijn krachtige woorden. Elke leider die mensen leidt en een relatie met ze op wil bouwen heeft een verlangen nodig; hij moet bij voortduring vervuld zijn van begeerte. Het verlangen om te Verlangen zorgt dienen, het verlangen om ervoor dat je uit te blinken, het verlangen om te presteren, het van de tribune verlangen om voor jezelf afkomt en mee op te komen en het verlangen om iets te willen gaat spelen betekenen zijn basiselementen. Een leider zonder verlangen is als een auto zonder brandstof. Technisch kan alles in orde zijn, maar zonder brandstof kom je niet vooruit. Verlangen is de brandstof in een motor die ervoor zorgt dat de motor aanslaat en dat er gereden kan worden. Verlangen zorgt ervoor dat je van de tribune afkomt en mee gaat spelen. Verlangen zorgt ervoor dat je alles geeft. www.succesboeken.nl

119

Je attitude bepaalt je altitude PLEZIER - EEN VOORWAARDE VOOR VERLANGEN Een van de voorwaarden voor verlangen is plezier. Het lukt mij niet om geen plezier te hebben in de dingen die ik verlang. Als leider is het belangrijk dat je plezier hebt in de dingen waarnaar je verlangt. Ik zal je een tip geven. Als je ergens geen plezier aan beleeft, is het waarschijnlijk niet een “Leiders stellen echt verlangen. Ik houd van mensen, anderen in staat ik heb het verlangen te handelen, niet hen te zien groeien. Ik houd van lezen, door hun kracht ik heb het verlangen voor zichzelf te om meer te lezen en houden, maar door meer kennis op te doen. Ik houd niet het weg te geven.” alleen van het resultaat, maar ook van Kouzes Posner de reis er naar toe. In zijn boek On Becoming a Leader* zegt Warren Bennis: “Alleen als we weten wie we zijn en wat we van onszelf willen maken, kunnen we met ons leven beginnen. Dat moeten we doen ondanks de onopzettelijke tegenstand van mensen en gebeurtenissen om ons heen.” ‘Als we weten wie we zijn en wat we van onszelf willen maken’ moet terug te voeren zijn naar het verlangen,

Kwaliteiten van een effectieve leider zo eenvoudig is het. Wil je je kracht en je macht bij je houden of wil je anderen daarmee helpen? Je moet als leider het verlangen hebben om anderen te helpen. Je moet als leider altijd het verlangen hebben om een voorbeeld voor de organisatie te zijn. Voorbeeldgedrag zorgt dat mensen jou als leider respecteren en waarderen. Een leider moet daar naar verlangen. Een ander belangrijk verlangen van een leider is de drang om te vernieuwen, risico’s te nemen, te experimenteren, creatief te zijn en te zoeken naar manieren om dingen beter te doen.

HET VERLANGEN OM TE INSPIREREN

* uitgegeven door Addison-Wesley, Boston, Massachusetts, USA, 1990

Een leider kan nooit respect en toewijding eisen; hij kan dit alleen bereiken door te inspireren. Een leider kan Inspiratie ontstaat door het delen van de visie, nooit respect en het geven van richting toewijding eisen; en erkenning. Enthousiasme, ijver hij kan dit alleen en toewijding werken bereiken door te aanstekelijk. Een leider verspreidt dit onder inspireren zijn mensen. Effectieve leiders bezitten het verlangen om te inspireren. Een belangrijke voorwaarde om mensen te kunnen inspireren is je op de toekomst te richten, niet op wat is geweest. Je kunt wel leren van het

120

www.succesboeken.nl

121

Je attitude bepaalt je altitude verleden, maar het zal je niet inspireren. De toekomst is de inspiratie en zet je in vuur en vlam. Betrokken leiders (die ook inspirerende leiders zijn) praten liever over de toekomst dan over het verleden. Zij inspireren mensen ook door samenwerking en het creëren van teamgeest in de organisatie. Dat gebeurt wanneer zij mensen het gevoel geven dat zij de kracht en de mogelijkheden hebben. Mensen worden succesvol wanneer zij voelen dat zij krachtig, sterk en belangrijk zijn. Inspiratie opent hart en geest van mensen, het doet mensen handelen vanuit hun gevoel en niet alleen vanuit hun verstand.


Leiders moeten veerkracht hebben. De mogelijkheid om terug te komen, te hergroeperen en te reorganiseren na tegenslagen, in plaats van te blijven klagen en te herkauwen op fouten en tegenslagen, is ook een van de grootste kwaliteiten die een leider moet hebben. Mensen gaan makkelijk ten onder als ze falen of fouten maken, maar de kracht van een leider wordt bepaald door het vermogen om terug te veren. Martina Navratilova verloor eenentwintig van de eerste vierentwintig wedstrijden tegen aartsrivale Chris Evert. Ze besloot meer vrijuit te gaan spelen op belangrijke punten. Na deze aanpak versloeg ze Evert negenendertig keer van de daaropvolgende zevenenvijftig wedstrijden. Geen

enkele tennisspeelster heeft meer wedstrijden en toernooien gewonnen. De eerste kinderboeken die geschreven werden door Theodore S. Geisel (beter bekend onder de naam Dr. Seuss) werden afgewezen door drieëntwintig uitgevers. De vierentwintigste verkocht zes miljoen exemEen leider moet plaren. Zowel Martina de kunst Navratilova als Theodore Geisel weten wat veerverstaan kracht is. Een leider moet de een negatieve kunst verstaan een ervaring om te negatieve ervaring om te buigen naar een buigen naar een investering. Gedurende investering de tijd dat je je leiderschap uitoefent, zullen er fouten gemaakt worden. Leiders hebben de emotionele en geestelijke vastberadenheid nodig om terug te veren na schokkende gebeurtenissen, daar waar anderen het bijltje erbij neergooien. We zitten niet te wachten op tegenspoed, problemen of ongunstige omstandigheden maar ze komen ongevraagd. Een echte leider heeft de kracht om op te staan, verder te gaan en kracht te putten uit tegenslagen. Laat je niet tegenhouden door tegenslagen maar leer er iets van. Een wijs man zei eens dat het enige verschil tussen een hindernis en een opstap de manier is waarop we ze gebruiken.

122

www.succesboeken.nl

Veerkracht

123

Je attitude bepaalt je altitude De betrokken leider is een groot denker met passie, verlangen, de wil om te winnen en een bijzondere levenslust, wat er ook gebeurt. Zo’n persoon wordt gedreven door zijn overtuiging en vertrouwt op zijn innerlijke waarden die hem ondersteunen in zijn dromen. Daardoor blijven deze leiders groeien en zich ontwikkelen. Daardoor bouwen zij relaties op met bijzondere mensen die zij om zich heen hebben verzameld. Daardoor bereiken zij successen die groter zijn dan anderen zich kunnen voorstelHet enige verschil len. tussen een hindernis Zij durven het risico te nemen en een opstap is de om hun dromen en hun geloof manier waarop we in de handen te ze gebruiken leggen van de mensen die hen assisteren. Dit soort mensen zijn werkelijk effectieve, betrokken leiders die doorgaan met het ontwikkelen van krachtige persoonlijkheden.

124

De leider en het gezinsleven

Hoofdstuk 4


E

en bekend gezegde is: Naastenliefde begint thuis. Ik geloof dat leiderschap ook thuis begint. Ik hoorde een spreker eens een tekst uit de Bijbel aanpassen aan de thuissituatie. Hij vroeg: “Wat voor nut heeft het voor een man als hij de hele wereld voor zich wint maar zijn kinderen verliest?” De verborgen boodschap van deze uitspraak is me vanaf dat moment bijgebleven. Onze kinderen zijn geen product of bijverschijnsel. Zij zijn ons heden en onze toekomst. Mario Cuomo zei: “Leiders moeten het leven van hun kinderen evenveel, zo niet meer, ontwikkelen dan het leven van de mensen in hun organisatie of hun bedrijf.” Dezelfde principes die we gebruiken bij het leiden van

www.succesboeken.nl

125



anderen moeten we toepassen bij het leiden van onze kinderen. Een succesvolle leider moet thuis ook succesvol zijn. Ik schrik vaak van de manier waarop de westerse wereld met kinderen omgaat. Denk eens na over hoe we met kinderen omgaan: we gebruiEen succesvolle ken ze, we misbruileider moet thuis ken ze, we negeren ze, verstoten ze, we ook succesvol zijn we wijzen ze af, we verhandelen ze en offeren ze zelfs op het altaar van onze carrière. Is het raar dat veel kinderen tegenwoordig weglopen?

mensen en goede ouder-leiders halen het beste naar boven in hun kinderen. Ouders brengen hun kinderen waarden bij. Ik kan boeken vol schrijven over dit onderwerp, maar ik zal een korte opsomming geven om jou als leider te helpen om zowel in zaken, kerk, gemeenschap of beroepsleven je kinderen te leiden en ze het beste uit hun leven te laten halen. Kinderen hebben ontwikkeling nodig, net als de mensen die je leidt in je bedrijf of organisatie. Ze hebben een strategie, visie, richting en hulp nodig om het beste in zichzelf te vinden. Anders dan een bedrijf voelen kinderen dat ze kunnen lachen en huilen omdat ze gevoel en emotie hebben.

KINDEREN MOETEN KUNNEN GROEIEN

EEN KIND VAN VANDAAG ZIJN

Kinderen moeten kunnen groeien. Spreuken, de klassieke collectie wijsheden uit de Bijbel, leert ons dat we ze moeten ‘trainen in de weg die ze zouden moeten gaan.’ Training is niet alleen praten en leren. Het is overzicht houden en voordoen, maar vooral toestaan dat ze oefenen wat ze leren. Als opvoeden van kinderen alleen uit praten zou bestaan, zou het makkelijk zijn. Je zou ze kunnen programmeren met woorden en dan zouden ze doen wat je zegt. Maar net als ieder ander hebben kinderen niet alleen mondelinge input, maar ook controle, aanmoediging, versterking en zorg nodig. Deze training begint in de wieg en gaat door tijdens de tienerjaren en de puberteit. Goede leiders brengen het beste naar boven in hun

Hoe is het om vandaag de dag een kind te zijn? Het is zeker anders dan toen jij en ik kinderen waren. Dominee Dr. E.V. Hill zei eens: “De jeugd van vandaag is een Het ontbreekt speciale soort. Ze hebben nog nooit een krant gezien onze jeugd zonder berichten over oorlog als nooit en ze hebben alle mogelijkheden om pornografie en tevoren aan vuiligheid op televisie te een moreel bekijken, ongeacht hun leeftijd.” kompas Het internet, de cd-rom en soortgelijke technieken

126

www.succesboeken.nl

127

Je attitude bepaalt je altitude hebben de wereld veranderd. Vandaag de dag kunnen kinderen door middel van de computer met werkelijk duizenden mensen over de hele wereld communiceren, maar veel van dit soort gesprekken komen niet verder dan een simpel ‘ja’, ’nee’ of ‘omdat.’ Ze kunnen over de hele wereld reizen en communiceren met computers, maar ze kunnen niet ‘face-to-face’ met mensen communiceren. We moeten ons realiseren dat onze jeugd de generatie is die van alle tijden het meeste vermaak krijgt aangeboden, technisch het hoogst ontwikkeld is en het hoogste tempo heeft. Maar we moeten ons ook realiseren dat ze van alle tijden de generatie zijn met de slechtste relaties, de meeste drugsverslaafden, de meeste zelfmoordpogingen en de meeste mensen die lijden aan een depressie.

EEN ANDERE GENERATIE Hier zijn enkele voorbeelden die aangeven waarin jonge mensen nu anders zijn dan eerdere generaties: 1. Zij zijn wanhopig op zoek naar oprechtheid. Ze willen weten hoe het is om echt te zijn, hoe het is om te voelen, om te worstelen en te overwinnen. Zij willen niet discussiëren over problemen en bepaalde kwesties. Zij ‘voelen’ meer dan vorige generaties. 2. Zij willen ergens bijhoren. Veel mensen beweren dat het belangrijkste doel van deze generatie niet is: ‘hoe kom ik vooruit’, maar: ‘hoe ga ik mee met de massa.’ Kijk eens om je heen hoe ze zich 128

De leider en het gezinsleven gezamenlijk achter een bepaalde zaak scharen. Waarom doen ze dat? Omdat ze een gevoel van saamhorigheid hebben en lak aan dogma’s. 3. Het ontbreekt hen aan een moreel kompas. Voor de jonge mensen is er geen uitgesproken goede of slechte leefwijze. Tevens hebben ze ook niet de ‘als het goed voelt dan doen we het’-mentaliteit. Het is meer ‘als ik zeg dat het goed is dan is het goed’ of ‘als ik zeg dat het fout is dan is het fout.’ Het ontbreekt onze jeugd als nooit tevoren aan een moreel kompas. 4. Zij zijn boos. Er is een ongekende boosheid in deze generatie. De boosheid is te horen in de muziek van zangers als Tori Amos, Alannis Morisett en Radio-Head. Je hoort de woede en de pijn niet alleen in de teksten maar ook in de manier waarop ze zingen. In liedjes als ‘Pure Massacre’ en ‘Creep’ is de angst en de bezorgdheid te horen voor zowel echtscheidingen en uit elkaar vallende families, als voor hun eigen slechte zelfbeeld. Een lied waarin ze zingen: ‘Ik ben een griezel’ bevordert niet echt een goed positief zelfbeeld in een kind. 5. Zij richten zich op kunstvormen. De jeugd van vandaag wil zich niet vervelen. Ze zijn opgegroeid in een technisch hoog ontwikkelde omgeving. Zij zijn dus gericht op artistieke en creatieve ontwikkeling. Terwijl vroegere generaties zich voorbereidden op carrière, zaken doen en kinderen krijgen, houdt de www.succesboeken.nl

129

Je attitude bepaalt je altitude jeugd van vandaag zich meer bezig met kleding, communicatie, muziek, dans en optredens. De succesvolste producties van tegenwoordig zijn shows waarbij het publiek betrokken wordt. 6. Zij hebben pijn. De boosheid van deze generatie komt voort uit pijn. Zij zijn boos omdat hun toekomst hen wordt afgenomen. Zij verwachten werkloosheid en toenemende schulden. De vorige generatie heeft zoveel schulden gemaakt dat niemand dat ooit nog kan terugbetalen. Dit leidt tot grotere vervreemding, pijn en een steeds groter wordende generatiekloof. Deze generatie worstelt met de vraag of er nog een toekomst is. Daarom is het noodzakelijk dat ouders hun kinderen hoop voor de toekomst geven. 7. Het ontbreekt hen aan spontaniteit. In een technologische omgeving is de ergste zonde van mensen en computers onvoorspelbaarheid. Een technologische samenleving loopt het beste wanneer iedereen samenwerkt en voorspelbare dingen doet, op tijd en zonder ophef. Hierdoor is onze jeugd beroofd van zijn individualiteit. Een technologische samenleving is niet geïnteresseerd in de unieke kwaliteiten van iedereen persoonlijk, maar in wat gelijkwaardig is, wat uit te drukken is in getallen en wat meetbaar is. De technologische samenleving wil kunnen tellen, standaardiseren en automatiseren, waardoor onze jeugd beroofd wordt van zijn individualiteit. 8. Het zelfbewustzijn is hen ontnomen. Wanneer je 130

De leider en het gezinsleven het zelfbewustzijn van mensen kan verminderen, neemt ook het denken af. Hierdoor krijg je mensen meer in je macht. We moeten onze jeugd aanmoedigen om meer te gaan denken - als vrije denkers.

Hoe houd je van je kinderen? Als dit de uitdagingen zijn die de jeugd van vandaag heeft, wat zijn daar dan de antwoorden op? Wat moeten ouders doen om hun kinderen lief te hebben, te ondersteunen, te verzorgen en effectief te begeleiden? Ouders moeten reageren met liefde en het diepe verlangen om hun wereld beter te maken.

WEES THUIS OPRECHT Ik geloof dat leiders zich in hun gezinsleven Leer je kinderen niet anders moeten voorte begrijpen dat doen dan ze zijn. Dat betekent dat ze ‘echt’ moeten het leven geen zijn. Ouders, jullie kinderen verwachten van jullie bestemming is dat je vader en moeder maar een reis bent. Ze verwachten niet dat je Madonna of Michael Jackson bent. Thuiskomen in een minirok, netkousen, hoge hakken en een ontblote navel is niet echt bevorderlijk voor het beeld van een moeder! www.succesboeken.nl

131

Je attitude bepaalt je altitude Kinderen hebben er een hekel aan als je niet oprecht bent. Wees oprecht, wees jezelf en wees vooral echt! Een betrokken leider is thuis ook een leider. Dus laat zien dat je problemen hebt en hoe je die overwint. Leer je kinderen te begrijpen dat het leven geen bestemming is maar een reis vol heuvels en dalen waar je doorheen moet.

GEEF JE KINDEREN HET GEVOEL ERBIJ TE HOREN Erkenning is net zo belangrijk voor je kinderen als voor je medewerkers. Zij hebben het gevoel nodig dat ze erbij horen. Om je kinderen te helpen zich te ontwikkelen, moet je dezelfde dingen doen die je doet om leiders in een organisatie te ontwikkelen. Elk kind heeft unieke talenten en gaven. Richt je op deze dingen en geef je kinderen een gevoel van belangrijkheid. Het is ook belangrijk ze te vertellen waarom zij belangrijk zijn, door hun prestaties op te merken en niet door ze te confronteren met hun fouten. Erkenning is het belangrijkste aspect in de ontwikkeling en groei van een kind, want het geeft een gevoel van bekwaamheid, zelfvertrouwen en een positief zelfbeeld. Net als volwassenen (volwassenen zijn kinderen in een groter lichaam) hebben kinderen een ziel en een geest die niet oud wordt en die als ze volwassen zijn dezelfde afmetingen heeft als op de dag dat ze geboren werden.

132

De leider en het gezinsleven HET AANMOEDIGEN VAN UITMUNTENDHEID Leer je kinderen dat niet perfectie maar uitmuntendheid het doel in het leven is. Wanneer kinderen naar perfectie streven, of hun ouders dwingen ze tot perfectie, kan dat tot wanhoop leiden. Onder dergelijke omstandigheden krijgen Leer je mensen vaak angst om te falen, slaat de vertwijkinderen dat feling toe en geven ze op. Perfectionisten zijn vaak niet perfectie kwetsbaar voor emotimaar onele schommelingen omdat een mislukking uitmuntendheid een bedreiging vormt en het doel in het dus totaal onaanvaardbaar is. leven is Een ouder mag nooit vervallen in de ‘perfectievalstrik’-denkwijze, wat betekent dat er in je huishouden geen fouten gemaakt mogen worden. Een kind hoeft niet aan perfectie te beantwoorden, een kind hoeft alleen maar op te groeien.

LAAT JE KINDEREN RISICO’S NEMEN Een ouder die zijn kinderen goed wil leiden, staat kinderen toe risico’s te nemen. Wanneer je naar perfectie streeft bij kinderen, ontstaat er onvermijdelijk faalangst www.succesboeken.nl

133



met als consequentie dat het kind nog minder risico’s neemt. Sta toe dat je kinderen zo nu en dan risico’s nemen. Mijn ouders wilden niet dat ik zou gaan zwemmen omdat ze bang waren dat ik zou verdrinken. (Dat is dé manier om een onaangepaste Italiaanse communicator te produceren - maar ik dwaal af.) Hun angst veroorzaakte bij mij een angst voor water. Het was er ook de oorzaak van dat ik niet leerde zwemmen, iets dat mij tot op de dag van vandaag dwarszit. (Gelukkig heb ik mensen om mij heen die in mijn plaats kunnen zwemmen!) Maar er is hoop: ik heb een paar nieuwe zwembanden en ik leer het al aardig.

len wat goed en wat fout is? Hoe kan ik mijn eigen mening vormen wanneer niemand mij zegt tot hoe ver ik kan gaan?” Jonge mensen hunkeren naar grenzen, ze hebben ze nodig. Als leider word je gedwongen om grenzen te stellen en als ouder zou je dat thuis ook moeten doen. Gedrag is een weerspiegeling van je overtuigingen - overtuigingen over wie je bent en geloof in wat goed en wat fout is. Daarom is het belangrijk om kinderen een kompas te geven waar ze zich naar kunnen richten. In de film ‘Mr. Holland’s Opus’, daagt de rector van de school Mr. Holland uit door te vertellen dat hij als leraar een kompas is. Ik zeg je dat je dat ook bent als ouder.

GEEF JE KINDEREN EEN MOREEL KOMPAS

ACCEPTEER JE KINDEREN

Net als volwassenen hebben kinderen een moreel kompas nodig. Als ouder is het je taak om daarin te voorzien. Dit betekent niet dat je ze om de oren moet slaan met waarden; maar help ze bij het vinden van gedrag dat bij die waarden past. We hebben het allemaal nodig om de juiste richting te vinden in onze waarden. Stuur je kinderen zodanig in de juiste richting dat jouw grenzen geen beperkingen opleggen, maar hen juist inspireren. Discipline is geen vijand; het is een echte vriend. Vandaag de dag willen jonge mensen de juiste dingen doen. Een kind dat op de openbare school zat, zei eens tegen mij: “Waarom laat niemand mij zien hoe ik moet leven? Waarom zijn mensen zo bang om me te vertel-

Volwassenen kunnen goed opschieten met hun leiders als ze zich geaccepteerd voelen. Wanneer ze zich veilig voelen, geaccepteerd en gewaardeerd, presteren ze op verbazingwekkende niveaus. Als leiders mensen het gevoel kunnen geven van acceptatie, van geliefd en waardevol te zijn, zullen ze groeien. Datzelfde geldt voor kinderen. Wanneer je kinderen een gevoel van waarde geeft en ze ontdekken dat ze geaccepteerd worden, hoe ze ook presteren, zullen zij naar nieuwe hoogten stijgen. Er is echter een groot verschil tussen acceptatie en aandacht. De meeste mensen hunkeren naar acceptatie, maar krijgen vaak alleen het goedkope surrogaat aandacht. Veel pubers vinden bijvoorbeeld dat het gebrui-

134

www.succesboeken.nl

135

Je attitude bepaalt je altitude ken van drugs hen toegang verschaft tot een groep van gelijken die ook drugs gebruiken. Zij vatten dit op als acceptatie. Het is De meeste mensen echter kortstondige aandacht. hunkeren naar Ouders moeten jonge mensen acceptatie, maar een gevoel geven krijgen vaak alleen van acceptatie, niet gebaseerd op het goedkope prestaties of oversurrogaat aandacht winningen maar omdat ze zijn wie ze zijn. De zoektocht van een kind naar belangrijkheid eist dat hij of zij wordt geaccepteerd, niet op basis van prestaties, maar omdat hij of zij een waardevol en liefdevol mens is. Veel mensen zeggen: ‘Ik houd van mijn kinderen.’ Ik ben het daarmee eens, dat doen ze ongetwijfeld. Maar accepteren ze ze ook ongeacht hun opleiding, hun sport of andere prestaties? Accepteren zij ze zoals ze zijn? Ik zal je een paar adviezen geven over wat je nooit bij je kinderen moet doen: • Vergelijk ze niet met je andere kinderen • Vergelijk ze niet met andermans kinderen • Zoek uit welke problemen ze hebben en neem geen genoegen met symptomen • Probeer niet je eigen fouten via je kinderen goed te maken. Maak geen gebruik van het oude liedje: 136

De leider en het gezinsleven ‘Ik had de top kunnen bereiken in het leven, maar omdat mij dat niet gelukt is, moet het jou lukken.’ Dwing je kinderen niet tot datgene wat jij had moeten worden of zijn. Laat ze zijn wie ze zijn, accepteer ze en geef ze vertrouwen in hun eigen bekwaamheid en mogelijkheden. Zeg dat je van ze houdt, laat zien dat je van ze houdt en bewijs dat je van ze houdt - vooral wanneer ze fouten maken.

STEUN JE KINDEREN ALS ZE FOUTEN MAKEN Kinderen kunnen soms heel dom doen. Kinderen doen nu eenmaal domme dingen en het is aan de ouders om ze daar doorheen te loodsen en ze te helpen een stevige basis voor het leven te bouwen. Kinderen, net als volwassenen, bloeien op na een compliment. Er zijn twee momenten waarop je je kinderen complimenten kunt geven: wanneer ze goede dingen doen en wanneer ze verkeerde dingen doen; wanneer ze het verdiend hebben en wanneer ze het niet verdiend hebben. Heel belangrijk: sta mislukkingen toe. Word niet moedeloos. Raak niet in paniek. En ga niet naar een psychiater! Mislukkingen zullen er zijn. Dat is normaal. Blijf praten met je kinderen.

www.succesboeken.nl

137



GEEF JE KINDEREN HELDEN

doorbrengen. Mijn eigen kinderen hebben fantastische voorbeelden die ze kunnen navolgen. Het is geweldig om te zien hoe mijn twee dochters hun helden nabootsen.

Kinderen hebben helden nodig. Ik wil graag een held voor mijn kinderen zijn, maar ik wil ze ook omringen met mensen die ze kunnen Veel kinderen Onze kinderen bewonderen. hebben helden. Helaas zijn zijn geen plug sommigen van hen geen echte helden. Omring je of een gat en kinderen met mensen die het waard zijn na te volgen ook niet rond - die veel bereikt hebben en of vierkant die grote leiders zijn. Telkens wanneer we op ons evenement een gast hebben, een muziekgroep of een bekende spreker, zie ik hoe mijn kinderen een gevoel van waarde en belangrijkheid ontwikkelen bij de ontmoeting met deze mensen. Ieder kind kijkt op tegen iemand. Het is aan jou om uit te vinden wie dat is. Ik zal nooit de dag vergeten dat een beroemde zanggroep bij ons thuis kwam eten. We hadden hen naar Australië gehaald voor een van onze grote festivals, en de kinderen van de jongerengroep waren jaloers dat ze bij ons thuis zouden eten. Het was geweldig om de reactie van onze kinderen, hun trots en hun eigenwaarde te zien toen ze de foto’s van die zanggroep aan de anderen lieten zien. Misschien ken je geen beroemdheden, maar dat is niet erg. Maak beroemdheden van de mensen die je kent. Zoek uit wie jouw kinderen bewonderen en zorg ervoor dat ze voldoende tijd met deze mensen kunnen 138

LAAT JE KINDEREN VRIJ IN HUN TALENTEN Ieder kind is uniek. Onze twee dochters zijn heel verschillend. Rebecca is creatief, een artieste, en ze houdt van een feestje (in de goede zin van het woord!) Chantelle leest graag, is een denker en een gevoelsmens. Rebecca wil zangeres worden; Chantelle heeft ons tijdens het schrijven van dit boek minstens vijfentwintig keer een Ouders hebben de andere beroepskeuze verantwoordemeegedeeld. Hoe dan lijkheid ook, zij zijn allebei heel speciaal. het talent van Ouders willen af en hun kinderen te toe vierkante pluggen in ronde gaten stopversterken en pen. Onze kinderen zijn niet vierkant en hun zwakheden ook niet rond. Probeer aan te vullen ze niet in een bepaalde hoek te drukken. Het is belangrijk om ze op te voeden in de richting die ze willen gaan. Ouders hebben de verantwoordelijkheid het talent www.succesboeken.nl

139

Je attitude bepaalt je altitude van hun kinderen te versterken en hun zwakheden aan te vullen. Rebecca leest niet graag, maar om haar te motiveren dat wel te doen, betalen wij haar wanneer ze een boek leest. Ze heeft geen aanmoediging nodig om te zingen en te oefenen op de piano; dat doet ze graag. Chantelle echter houdt van lezen, dus wij betalen haar om te oefenen op de piano. Waarom we onze kinderen betalen? Het is een aanmoedigingspremie. Aanmoediging is iets waar volwassenen van houden en kinderen ook. Geef ze aanmoediging op de gebieden waarin ze zwak zijn en stimuleer ze in hun talenten.


Let op je taalgebruik

Maak je kinderen deelgenoot van je activiteiten. Het is belangrijk dat ouders hun kinderen in alle aspecten van hun leven betrekken. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je ze eens meeneemt naar je kantoor - als dat kan en als dat mag. Veel ouders brengen te veel tijd door op hun werk en soms, zelfs wanneer ze thuis zijn, zijn zij nog met hun werk bezig en vergeten ze hun kinderen deelgenoot te maken van hun wereld. Het is belangrijk je kinderen op de hoogte te brengen van de gang van zaken in de ‘volwassen’ wereld - in je bedrijf, je vriendschappen, je vergaderingen, je reizen. Maak ze deelgenoot van de dingen die jij doet. Kinderen mogen nooit het slachtoffer worden van ons leiderschap. Zij horen ervan te leren en te groeien. Dit betekent dat ze een deel van jouw wereld horen te zijn.

In het hoofdstuk over hoe je met fouten en mislukkingen van je kinderen moet omgaan, schreef ik: “Blijf met je kinderen communiceren.” Maar er zijn verschillende manieren om te communiceren. Hier volgt hoe het niet moet. Dit zijn de zes domste dingen die ouders kunnen zeggen: 1. “Toen ik net zo oud was als jij...” De realiteit is dat deze generatie zo anders is, dat je nooit hun leeftijd bent geweest. Waarschijnlijk had jij Doris Day, maar deze kinderen hebben Madonna, Marilyn Manson en al die andere personen waar jij misschien nog nooit van gehoord hebt. Dus onthoud: jij bent nooit hun leeftijd geweest. 2. “Realiseer je je wel hoe moeilijk het was om een Coca Cola of een hamburger te krijgen toen ik zo oud was als jij?” Aanvaard het, ouders, zij realiseren het zich echt niet. Je kinderen begrijpen eenvoudigweg niet dat jij eerst de Mount Everest moest beklimmen alvorens je aan een glaasje Coca Cola kon komen of dat alleen de bevoorrechten naar McDonald’s konden gaan. Ze begrijpen het niet, dus houd op met ze eraan te herinneren. 3. “Hoe was het vandaag op school?” Veel ouders proberen op deze manier een gesprek te beginnen. Hier volgt het enorm ongelooflijke en diepzinnige antwoord dat je van je kind krijgt wanneer je die vraag stelt. Ben je er klaar voor? Hier is het: “Goed.”

140

www.succesboeken.nl

MAAK JE KINDEREN DEELGENOOT VAN JE ACTIVITEITEN

141

Je attitude bepaalt je altitude Stel dus niet zulke domme vragen. Stel vragen die een uitgebreider antwoord behoeven dan alleen één woord. Want anders is dat het enige wat je krijgt. Ze leren op school niet meer hoe ze moeten communiceren. 4. “Solliciteer je naar een pak slaag?” Ouders, denk na! Wat verwacht je als antwoord? “Doe het alsjeblieft langzaam, pa, pijn vind ik fijn!” of: “O, mam, ik ben het vorige week misgelopen, mag ik er nu twee?” Vragen als deze nodigen uit tot het onvermijdelijke. 5. “Wat ben je aan het doen?” Je moet je nu ondertussen realiseren dat je kinderen altijd ‘niets’ doen. Een van mijn favorieten is: “Waar ga je naar toe?” Het antwoord is altijd ‘nergens’. 6. “Wat denk je?” Zij denken niet, zij voelen. Vraag naar hoe ze zich voelen, omdat deze generatie een generatie is van ‘voelers.’


2.

3.

4.

5.

Reizen Veel ouders, en ik ben er één van, moeten voor hun beroep veel reizen. Daardoor ben je weinig thuis. Hier volgen tips voor ouders die regelmatig van huis zijn: 6. 1. Bel naar huis. Zorg ervoor dat je veel naar huis belt. Mijn bedoeling is om één keer per dag naar huis te bellen, ongeacht wat de kosten zijn. Soms val je in herhaling, maar het is geweldig om de 142

stem van je kinderen te horen en ze te laten weten dat je aan ze denkt. Zeggen dat je van ze houdt en dat je ze mist, betekent zoveel. Neem cadeautjes mee voor je kinderen. Laat ze zien dat jouw bedrijf, jouw levensstijl, jouw reizen niet de vijand is. Je neemt ze niets af. Je geeft ze iets terug. Laat de beloning zien van wat je doet. Wanneer je thuis bent, zorg dan dat je er ook werkelijk bent. Zet het knopje om en wees niet te moe of te gespannen. Zorg ervoor dat je kinderen niet de restjes krijgen. Geef ze kwaliteitstijd. Vertel waar je bent geweest, wie je ontmoet hebt, wat je hebt gedaan. Het is verbazingwekkend hoe kinderen hunkeren naar informatie. Maak ze deelgenoot van je reis. Geef ze details. Wees niet de boze boeman. Stop met tegen je kinderen te zeggen: “Wacht maar tot ik thuis ben!” Als er discipline nodig is wanneer je thuiskomt, zorg er dan voor dat je al een tijdje thuis bent voordat je daarmee begint. Begin niet direct wanneer je thuiskomt. Het eerste wat je moet laten merken is dat je van ze houdt: “Ik heb je gemist” en “Ik ben zo blij je te zien”. En onthoud: discipline is geen bestraffing; het is onderricht. Wees kalm en geduldig. Neem ze mee op zakenreizen. Ik neem mijn dochters af en toe mee op zakenreis. Rebecca heb ik een keer meegenomen naar Nieuw Zeeland. Daar heeft ze vrienden ontmoet waar ze vandaag de dag nog mee schrijft. Een andere keer nam ik Chan-

www.succesboeken.nl

143


Leiderschap en geloofwaardigheid

telle mee op een reis. Zij ontmoette een vriend waar ze nog steeds veel over praat. 7. Wees nooit te druk voor je gezin. Wanneer je op reis bent, zorg er dan voor dat je hun telefoontjes niet misloopt. Wanneer het echt nodig is moeten ze je programma kunnen onderbreken.

Hoofdstuk 5

Als je op zakenreis bent en je kinderen zijn ten einde raad, ga dan direct naar huis. Een vriend vertelde mij dat een van zijn kinderen erg ziek was geworden toen hij op zakenreis was, de belangrijkste van z’n carrière. Hij vertelde zijn gastheer vriendelijk dat er thuis een crisis was: zijn kind was ziek en hij moest naar huis. Dit heet: prioriteiten stellen.

Plezier


V

Het laatste wat ik tegen ouders wil zeggen is, dat je plezier moet hebben. Vermijd dat je in hun ogen een zuurpruim bent. Maak een hoop lawaai, dol veel met ze en doe alles voor je kinderen wat in je vermogen ligt! Breng blijdschap en vreugde, plezier en vrolijkheid in je huis. ‘Lachen is een medicijn.’ Er zou meer gelachen moeten worden. Zorg ervoor dat jouw huis een huis van vrolijkheid en gezelligheid is. Als je dat doet, verzeker ik je dat je jezelf ontwikkelt tot een effectieve betrokken leider vanuit een veilige basis. Je kunt de wereld niet veroveren wanneer je eigen koninkrijk in opstand is.

andaag de dag ergeren mensen zich meer dan ooit over niet-nagekomen beloftes en over het ontbreken van geloofwaardigheid. Mensen zijn op zoek naar betrouwbaarheid van de overheid en van degenen die in de directiekantoren de scepter zwaaien. De vraag is, zullen zij die ooit vinden? Jonge mensen worden depressief wanneer ze de sombere en onzekere toekomst van werkloosheid tegemoet zien. Ze hebben geen idee of er een toekomst voor ze is. Wat zij willen is geloofwaardig, meelevend leiderschap. Zij krijgen vaak een zeer bedroevend surrogaat daarvan. Politieke leiders hebben de mond vol over de wereld-

144

www.succesboeken.nl

145

Je attitude bepaalt je altitude vrede. Ze blijven echter bommen ontwikkelen om hele beschavingen te kunnen vernietigen. Ze beloven mensen een Tegenwoordig ontgoede baan breekt het vaak en stimuleonderwijs. aan integriteit in de ren Binnen het woorden die gezegd onderwijs wordt er echter ieder worden. Beloften jaar weer flink worden gemaakt om bezuinigd. Er worden beloften ze daarna te breken gedaan over de gezondheid van mensen. Diezelfde beloften worden echter direct weer meedogenloos verbroken. Tegenwoordig ontbreekt het vaak aan integriteit in de woorden die gezegd worden. Het lijkt alsof men alleen beloften maakt om ze daarna te kunnen breken.


Geloofwaardigheid van een leider staat hoog op het lijstje van mensen. Sommigen vinden het moeilijk om onderscheid te maken tussen een leugen en een gebroken belofte. Ik zal dat toelichten. Pa komt thuis en belooft zijn zoon om op vrijdag te gaan vissen. De hele week droomt de zoon ervan om te gaan vissen met zijn vader en hij droomt over de gewel-

dige tijd die zij zullen hebben. Hij zet zijn hengel klaar - hij is enthousiast. Hij vertelt het zijn schoolvrienden. Het is vrijdagochtend; hij is opgewonden en staat te popelen. Helaas, vader ‘herinnerde’ zich zojuist dat hij naar een voetbalwedstrijd moest met zijn vrienden. Pa legt aan zijn zoon uit dat er iets is tussengekomen: hij is vergeten dat er een wedstrijd is waar hij naar toe moet gaan. Verkeerde Plotseling spat de droom uiteen. Hoe inzichten moet een kind het vergebaseerd op schil zien tussen een vader die liegt en een verkeerde vader die zijn belofte veronderstellinverbroken heeft? Het is moeilijk om een keuze gen leiden tot te maken tussen die verkeerde contwee, denk je ook niet? Zo voelen mensen zich clusies, terwijl dus wanneer een leider zich niet aan zijn woord de beweegredehoudt. nen juist zijn Een van de drama’s in het leven gaat als volgt: Verkeerde inzichten gebaseerd op verkeerde veronderstellingen leiden tot verkeerde conclusies, terwijl de beweegredenen juist zijn. Het verkeerde inzicht kan zijn: ‘Pa had waarschijnlijk nooit de intentie om met me weg te gaan.’ Dit leidt tot

146

www.succesboeken.nl

GEBREK AAN GELOOFWAARDIGHEID

147

Je attitude bepaalt je altitude een verkeerde veronderstelling: ‘Pa houdt meer van voetbal dan van mij.’ Natuurlijk heeft de verkeerde conclusie een onvermijdelijke consequentie: ’Ik ben niet belangrijk.’ Geloofwaardigheid in leiderschap helpt anderen het juiste beeld te vormen en de juiste conclusies te trekken. Wanneer de geloofwaardigheid is aangetast moet deze direct hersteld worden. Voor leiders betekent dit het volgende: wanneer je je niet aan een belofte kunt houden, handel je het direct af en je legt uit wat jouw positie is in deze beslissing. Praat nooit je eigen fouten goed.

KARAKTER Een betrouwbare leider zal altijd meer bereiken en meer doen dan een leider met alleen charisma. Charisma is belangrijk - je zult anderen moeten Een betrouwbare laten geloven in jouw motief. Maar karakter leider zal altijd is essentieel. Charisma meer bereiken en alleen is niet genoeg; het kan zijn glans snel meer doen dan verliezen. een leider met De mensen van je zien je iedere alleen charisma team minuut van de dag. Om met succes je leiderschap in stand te houden, moeten leiders de juiste 148

Leiderschap en geloofwaardigheid houding ontwikkelen ten opzichte van alles wat zij doen. Effectieve betrokken leiders hebben niet alleen een positieve houding nodig maar ook een grootmoedig karakter - de grootmoedigheid waardoor mensen zich kunnen ontwikkelen tot uitmuntendheid. Leiders hebben een houding nodig van onvermoeibaarheid wanneer mensen voortdurend hun tijd in beslag nemen. Zij hebben de attitude nodig van dienstbaarheid, van gericht zijn op winnen, van beleefdheid, van vertrouwen, van vriendelijkheid en vergevingsgezindheid. Betrouwbare leiders kijken nooit alleen naar de nummer één. Grote leiders kunnen mensen zich tot grootsheid laten ontwikkelen door ook naar de nummers twee, drie en vier te kijken. Zij leren anderen nummer één te worden. Het ontwikkelen en instandhouden van betrouwbaarheid is een van de belangrijkste dingen die een betrokken leider doet. Er spelen veel factoren mee bij betrouwbaarheid, maar in dit hoofdstuk zal ik mij richten op drie gebieden die van essentieel belang zijn: • Vertrouwen en toegankelijkheid • Trouw aan je eigen waarden • Consequent in houding en ethiek

Vertrouwen en toegankelijkheid Betrouwbaarheid in de relatie leider-volger is gebawww.succesboeken.nl

149

Je attitude bepaalt je altitude seerd op vertrouwen. Leiders moeten steeds meer vertrouwen opbouwen. Mensen zijn geneigd degene die ze kennen te vertrouwen. De onzichtbare boeman, meestal aangeduid als ‘men’, is ver weg en wordt gewantrouwd, ongeacht wie ‘men’ is. ‘Men’ kan de overheid zijn, de top van het bedrijfsleven of andere machtige gezagsdragers. Je moet als betrokken leider niet in deze categorie vallen. Ik zal je een eenvoudige vraag stellen: Is het makkelijker om iemand die een innige relatie met je opbouwt te vertrouwen of wantrouw je die persoon juist? Hoe zit het met iemand waarover je alleen maar hoort praten? Het antwoord is duidelijk. Leiders die een vertrouwensrelatie en betrouwbaarheid willen opbouwen zullen dicht bij hun mensen moeten staan. Zij moeten leren handenschudden. Zij moeten hun zichtbaarheid vergroten door iedereen persoonlijk te benaderen.

TOEGANKELIJKHEID VEROORZAAKT VERTROUWEN Tijdens mijn reizen word ik vaak gevraagd te spreken voor groepen zelfstandige ondernemers, met name voor mijn vrienden die networkingactiviteiten verrichten. De meesten van hun leiders hebben een druk bestaan. Zij zijn financieel onafhankelijk maar enorm druk. Hun toegankelijkheid blijft me echter verbazen. Ze reizen naar een congres dat duizenden dollars kost en de volgende avond zijn ze ergens in een huiskamer 150

Leiderschap en geloofwaardigheid en slapen ze op een versleten tapijt in een bouwvallig appartement. Zij zorgen ervoor dat ze toegankelijk zijn voor de mensen; zij zijn helemaal aanwezig; zij zijn mensen met een goede reputatie en zij zijn te vertrouwen. De loyaliteit die deze leiders krijgen is verbazingwekkend. Iedere leider zou deze les over het opbouwen van relaties moeten leren. Ze schudden handen, praten en communiceren, zelfs wanneer ze niet iedereen persoonlijk kennen of hun naam weten. Zij blijven zichtbaar en benaderbaar. Er is een gevoel van: ‘Zij horen bij ons!’ Toegankelijkheid wekt vertrouwen. Een van de spreuken van koning Salomo luidt: “Een Betrouwbaarheid zelfzuchtig iemand volgt alleen zijn in de relatie eigen wil, hij gaat leider-volger de strijd met alle wijsheid aan.”* is gebaseerd op Iedere leider die vertrouwen zelfzuchtig is en zich afzondert van de mensen zal zich tegen alle wijsheid keren. Leiders die zelfzuchtig zijn, blokkeren hun eigen mogelijkheden en de toekomst van zichzelf en hun team. De wijnstok geeft leven aan de ranken. Wanneer je de wijnstok afknipt zal alles verdorren en doodgaan. Het opbouwen van vertrouwen betekent dat je moet groeien naar een teammentaliteit. * De Nieuwe Bijbelvertaling © 2004 Nederlands Bijbelgenootschap

www.succesboeken.nl

151


Trouw aan je eigen waarden


Een van de grondbeginselen van het Griekse geloof was gegraveerd in de muur van hun tempels: Ken uzelf.

Dan Caplan, president van Hertz Autoverhuur, heeft gezegd: “Ik weet wie ik was, wie ik ben en waar ik naar toe wil.” Iedere leider dient deze standvastige overtuiging te hebben. Hoe beter je jezelf kent, des te beter begrijp je conflictsituaties. Leiders die hun geloofwaardigheid willen handhaven, moeten eerlijk blijven ten opzichte van zichzelf. Je principes en je kernwaarden moeten nummer één zijn. Winst, uitbuiting en misleiding zijn nooit kernwaarden van leiderschap. Laat je niet leiden door angst, maar laat je leiden door respect voor de waarheid. Principiële keuzes zouden ons moeten motiveren onze geloofwaardigheid en reputatie in stand te houden. Hoe beter De leiders van vandaag je jezelf hebben meer vaardigheden nodig om de verwarrende en kent, des te onduidelijke informatie die we beter kun je krijgen te kunnen ontcijferen. Hoe beter je jezelf kent, des beslissingen te beter kun je beslissingen nemen nemen. Alleen zuiver denken kan je in deze situaties helpen. Er staat een prachtig verhaal in de Bijbel over koning Salomo. Er ontstond een meningsverschil tussen twee vrouwen. Beiden waren van een zoon bevallen. Een van de twee vrouwen verloor helaas haar zoon direct na de geboorte. Zij beweerden allebei dat zij de moeder waren van het

152

www.succesboeken.nl

Het is niet altijd makkelijk vertrouwen in stand te houden. Er zijn tenslotte goede dagen en slechte dagen, hoge golven en lage golven. Hoe kan je zowel in goede als in slechte tijden vertrouwen, reputatie en geloofwaardigheid in stand houden? Het in stand houden van geloofwaardigheid in moeilijke tijden vereist helder denken. Soms is het beter om een compromis te sluiten bij een ogenschijnlijk onbelangrijk principe, zeker wanneer je een makkelijker weg kunt afleggen of wanneer het meer opbrengt. Het eerste wat je moet onthouden is dat het in stand houden van geloofwaardigheid nooit eenvoudig is. Het vereist kracht, doorzettingsvermogen, discipline en karakter. In feite zijn er zes belangrijke elementen voor geloofwaardigheid. Ik zal ze opsommen en dan kunnen we ze stuk voor stuk analyseren: • • • • • •

Wees trouw aan jezelf Wees trouw aan de mensen van je team Wees trouw aan je waarden Wees trouw aan je langetermijndromen Wees trouw aan je doel en visie Wees trouw aan je principes en overtuigingen

WEES TROUW AAN JEZELF

153



levende kind. Er werd aan koning Salomo gevraagd om een beslissing te nemen. Hij zei dat hij de jongen in tweeën zou hakken en iedere moeder de helft zou geven. Een moeder huilde: ”Nee, geef dan het kind maar aan de andere vrouw.” Salomo gaf het kind aan deze moeder. Het was nooit zijn bedoeling geweest, het kind in tweeën te hakken, maar hij kende de natuurwet dat moeders altijd hun kind zullen beschermen. Hij bleef trouw aan wat hij geloofde en daardoor nam hij de juiste beslissing. Leiders moeten zichzelf steeds afvragen: Wie ben ik? Wat geloof ik? Waar sta ik voor? Sterk leiderschap is Wat zijn mijn overtuigingen? gebouwd op Je overtuiginwederzijds gen, je waarden en waar je in begrip en respect gelooft moeten helder zijn voor jezelf, zodat je ze in je op kunt nemen en ze kunt gebruiken als leidraad voor jezelf en voor je organisatie. Ik heb mijn eigen waarden op mijn organisatie overgebracht. We hebben richtlijnen voor onze evenementen: ze moeten uitmuntend zijn (uitmuntendheid is een van onze basisafspraken); er mag niets op aan te merken zijn; ze moeten eigentijds zijn en de jeugd aanspreken. Dan zoeken we jonge mensen die kunnen dansen, muziek maken, toneelspelen en de technische inzichten

hebben om deze visie te delen. Alles gebeurt vanuit onze kernwaarden. Deze helpen ons geloofwaardig te blijven.

154

www.succesboeken.nl

WEES TROUW AAN DE MENSEN VAN JE TEAM Leiders moeten trouw zijn aan hun mensen. Wij zijn er niet voor om ze over ons tuinpad te leiden. Sterk leiderschap is gebouwd op wederzijds begrip en respect. Mensen krijgen geloof en vertrouwen in hun leiders wanneer ze geloven dat ze werkelijk het beste met hen voor hebben. Je moet niet alleen laten zien dat je trouw bent, maar je moet werkelijk trouw zijn aan je volgers. Steek je hand uit naar hen, luister naar hen, praat met hen, geef om hen, stel veel vragen, leef met hen mee. Help hen om hun dromen en wensen te vervullen.

WEES TROUW AAN JE WAARDEN Geloofwaardigheid is onlosmakelijk verbonden met trouw zijn aan je waarden. Zoals we in een eerder hoofdstuk zagen, moet een organisatie gemeenschappelijke kernwaarden hebben om de organisatie tot een eenheid te maken. Een organisatie met waarden die met elkaar in tegenspraak zijn, zal nooit overleven. Waarden die door iedereen gedeeld worden zijn de lijm die een organisatie bij elkaar houdt. Ga in moeilijke tijden altijd terug naar je kernwaarden en houd je daaraan. 155

Je attitude bepaalt je altitude WEES TROUW AAN JE LANGETERMIJNDROMEN We bouwen geloofwaardigheid op wanneer we trouw blijven aan onze langetermijndromen. Het is belangrijk om langetermijndromen te hebben. We bouwen Iedere droom is geloofwaardigheid een reis, nooit een bestemming. op wanneer we Je zult ‘ups en trouw blijven aan downs’ hebben, maar is belangrijk dat onze langetermijn- het je ook in moeilijke tijden trouw blijft aan dromen... je droom. Geef nooit Iedere droom is op en stop nooit. Begrijp, dat waneen reis, nooit een neer er moeilijke bestemming tijden aanbreken, tegenslag de moeder is van grootsheid. Na tegenslag wordt overwinning geboren. De geboortedag is de belangrijkste dag uit elk leven. Iedere nieuwe geboorte geeft een nieuw doel aan het leven. Houd vast aan je langetermijndromen en wees trouw aan je bestemming.

WEES TROUW AAN JE DOEL EN JE VISIE Je krijgt geloofwaardigheid wanneer de mensen die 156

Leiderschap en geloofwaardigheid jij leidt, jou observeren en zien dat je trouw blijft aan je bestemming. Mensen snakken naar leiders die consequent zijn in hun overtuigingen. Het geeft ze een zeker gevoel, te weten dat hun leiders niet bij elk zuchtje wind van koers veranderen. Wees trouw aan je bestemmingen, houd deze helder, simpel en eerbaar. Alleen als je er zelf in gelooft, zullen anderen er in gaan geloven.

WEES TROUW AAN JE PRINCIPES EN JE OVERTUIGINGEN Het hebben van principes hoort bij elke vorm van leiderschap. Onze principes en dat waar we in geloven zijn de stuwende kracht. Wees dus altijd trouw aan je principes. Als leider praat je geen onzin en twijfel je niet. Wees duidelijk en specifiek over je principes. De wereld is vol met middelmatigheid en dubbelzinnigheid; laat zien waar je voor staat door uit deze middelmatigheid te stappen.

Consequent in houding en ethiek ATTITUDE EN ALTITUDE Leiders moeten groeien in hun attitude. Een wijs man zei eens dat je attitude je altitude, de hoogte van wat je kunt bereiken, bepaalt. Onze attitude ten aanzien van anderen, onszelf, onze visie en de fouten die we maken, bepaalt de hoogte van onze ontwikkeling en groei. www.succesboeken.nl

157

Je attitude bepaalt je altitude Angst om te falen is een houding waar we ons zorgen over moeten maken. Albert Hubbard zei eens: “De grootste fout die je in het leven kunt maken is continu bang zijn dat je er één maakt.” Grote leiders hebben de houJe attitude ding om boven de massa uit te bepaalt je willen stijgen als de massa roept dat het niet zal gaan lukken. altitude James Cook zei: “De man die een orkest wil leiden, zal zijn rug naar het publiek moeten draaien.” Doorzetten wanneer alles en iedereen roept dat je moet stoppen, is de mentaliteit van een winnaar. In zijn boek Man’s Search for Meaning* zegt Viktor Frankl: “We hebben het recht om onze eigen houding te bepalen.” Frankl doelde op zijn pijnlijke en moeilijke ervaringen in een Duits concentratiekamp. Hij was weggevoerd en beroofd van zijn familie, zijn waardigheid, zijn kleding en zijn toekomst. Hij moest naar voedsel zoeken door met blote handen in de bevroren grond te graven. Maar zijn kwelgeesten konden hem niet beroven van het recht zijn eigen houding te bepalen en daardoor was hij een vrij man, zelfs met meer vrijheid dan zijn bewakers. Zijn conclusie: “Het recht van een mens om zijn eigen houding te bepalen is de ultieme vorm van vrijheid.”

Leiderschap en geloofwaardigheid DE BEHEERSING VAN JE ATTITUDE

* uitgegeven door Washington Square Press, New York, USA, 1966

Tijdens een recente reis in Amerika moest ik van New Mexico naar Dallas, Texas vliegen. Een vlucht van nauwelijks zestig minuten werd een nachtmerrie van ruim zestien uur. Toen we vertrok“Het recht van een ken, bleek dat het toestel wegens tech- mens om zijn eigen nische problemen niet de gewenste houding te bepalen vlieghoogte kon beis de ultieme vorm reiken, waardoor we van vrijheid.” terug moesten voor de nodige reparaViktor Frankl ties. Twee uur later vertrokken we voor de tweede keer. Wederom waren er technische problemen. De gezagvoerder zei dat hij in de twintig jaar dat hij vloog nog nooit zulke problemen had gehad. Terug op de luchthaven stonden we in de rij om een andere vlucht te nemen. Het was al een slechte dag, maar die werd nóg slechter. Dallas had last van hevige stormen - geen vluchten naar Dallas. Geweldig! Je kunt je de chaos op het vliegveld wel voorstellen. Als je bent zoals ik, heb je een hekel aan het wachten in een lange rij. En als je de rij zag waar ik in stond, wist je dat het nog wel even zou gaan duren. Ik kon voelen dat mijn houding een negatieve duikeling maakte op de hoogtemeter van mijn humeur. Plotseling zag ik overal chagrijnige mensen om me heen.

158

www.succesboeken.nl

159

Je attitude bepaalt je altitude Dus besloot ik om kalm te blijven en op mijn tong te bijten: tenslotte kon ik toch niets veranderen aan het weer. Ik stond drie uur in de rij voordat ik aan de beurt was. Ik had de keus om op de volgende vlucht te wachten, zes uur later, of ik kon naar Denver en vervolgens naar Dallas vliegen. Ik koos voor het laatste. Typisch voor mensen zoals ik; die denken dan: ‘Ik ben tenminste onderweg.’ Voordat ik in Dallas aankwam, werd mijn houding nog regelmatig op de proef gesteld.

WAAROM MOET MIJ DIT OVERKOMEN? Kort geleden hadden we een driedaags openluchtevenement voor tieners. Dat hadden we twee jaar eerder al gepland. De vrijdagavond was een Dingen worden heerlijke avond totdat niet beter door het zachtjes begon te regenen. De zatereen slechte houdag was werkelijk een drama: het kwam met ding, maar een bakken uit de hemel. goede houding Ook de zondag goot het de hele dag. zorgt wel dat je Tijdens dit weekend verder komt pendelde ik tussen ons evenement en een ander. Toen ik weer terugkwam op het vliegveld, regende het pijpestelen. Ik keek omhoog en zei: “Waarom moet mij dit overkomen? Wat heb ik verkeerd gedaan?” Mijn 160

Leiderschap en geloofwaardigheid houding veranderde in boosheid en gaf me het gevoel van een knoop in mijn maag. Ik inventariseerde de situatie. Ik had alles gedaan wat ik kon doen. Ik had gebeden, ik had gehuild, ik had me zorgen gemaakt en ik had me druk gemaakt. Niets van dat alles kon het weer veranderen. Het enige wat ik kon veranderen was mijn houding. Ik was plezierig verbaasd toen ik aankwam op het evenement. Hadden de tieners last van de regen? Helemaal niet! Ze hadden lol, dansten in de regen op de muziek met de modder tot aan hun knieën. De regen verminderde hun vreugde niet en de maandag was weer een schitterende, mooie dag. Wat er ook gebeurt, of het regent of niet, zorg altijd dat je houding goed is. Dingen worden niet beter door een slechte houding, maar een goede houding zorgt wel dat je verder komt. Je kunt een slaaf zijn van je houding, of je kunt je erdoor laten bevrijden.

EEN ZENDELING VOOR CAMDEN Een paar jaar geleden was ik gastspreker tijdens een bijeenkomst in Engeland. Het was een conferentie met zo’n 40.000 mensen. Tijdens die week verkocht een jonge vrouw badges om geld voor zichzelf bij elkaar te krijgen. Ze wilde zendeling worden in Camden, New Jersey. Ze verkocht de badges voor 15 ct per stuk. Een van de badges had de vorm van een groot hart met de tekst: ‘Ik houd van Camden.’ Als je iets weet van Camden dan weet je ook, dat dit www.succesboeken.nl

161

Je attitude bepaalt je altitude niet een van de mooiste plaatsen op aarde is. Er is daar veel malaise, geweld en druggebruik. Toch was deze jongedame vol vuur en vol passie over haar zendelingschap en daarom verkocht ze de badges. Haar houding was werkelijk fantastisch: ze had geen slachtoffermentaliteit omdat ze daarheen moest. Ze was enthousiast en toegewijd. Dat is de houding die we nodig hebben als we oog in oog staan met een bijna onmogelijke opdracht. Ik denk dat het geweld, de haat en de andere problemen van Camden haar niet beïnvloed hebben. Ik weet het eigenlijk zeker. Waarom? Omdat ik weet dat ze ervoor gekozen heeft die problemen met de juiste houding te benaderen.

VOORUIT BLIJVEN KIJKEN Wanneer we onze houding veranderen, verandert ook de manier waarop we naar onze problemen kijken en kunnen wij ze posibenaderen. “We liggen allemaal tiever Soichiro Honda zei: “Ik word de Nain de goot, maar poleon van de techsommigen kijken niek.” En dat werd hij. Napoleon zei: naar de sterren.” “Ik creëer omstanOscar Wilde digheden.” Als leider moeten we onze houding altijd onder controle hebben. Anderen 162

Leiderschap en geloofwaardigheid rekenen op ons. Wanneer leiders een middenweg zoeken in hun houding, wanneer middelmatigheid de overhand krijgt, gaat hun hele organisatie of gezin daarin mee. Je kunt niet leiden met een houding van schipperen. Een gezonde houding naar het leven, naar mensen en moeilijke situaties is de graadmeter voor de grootsheid van ons karakter. Oscar Wilde zei eens: “We liggen allemaal in de goot, maar sommigen kijken naar de sterren.” Leiders kiezen niet voor de gulden middenweg met hun attitude. De pessimist mag uiteindelijk op lange termijn gelijk hebben, maar de optimist heeft een betere tijd op die reis. Richard DeVos, die een wereldwijd zakenimperium heeft opgebouwd, zei eens: “Meer vreugde krijgen in het leven kan alleen door vooruit te blijven kijken. Deze spannende wereld is vol mogelijkheden. Grote momenten liggen op elke hoek van de straat op ons te wachten.”

TIEN KRACHTIGE ATTITUDES Er wordt gezegd dat attitude de totale som is van de manier waarop we naar mensen, gebeurtenissen, het verleden en de toekomst kijken. Dale Carnegie zegt dat er tien sterke kwaliteiten zijn die leiders moeten bezitten. En voor elke kwaliteit is een goede houding noodzakelijk.

www.succesboeken.nl

163

Je attitude bepaalt je altitude 1. Grote leiders geven eerlijke waardering en complimenten 2. Ze wijzen mensen indirect op gemaakte fouten 3. Ze praten eerst over hun eigen fouten alvorens een ander te bekritiseren 4. Ze stellen vragen in plaats van dat ze direct opdrachten geven 5. Ze benaderen mensen persoonlijk 6. Ze waarderen de kleinste vooruitgang en waarderen elke verbetering 7. Ze geven de ander een goede naam 8. Ze geven aanmoediging 9. Ze zorgen dat fouten makkelijk te corrigeren zijn 10. Ze geven de ander het gevoel dat het goed is, alles te doen wat zij adviseren Elk van deze kwaliteiten wordt bereikt door een goede, positieve en vastberaden houding. Een leider kan iemand niet waarderen, corrigeren, persoonlijk helpen, aanmoedigen of blij en gelukkig maken zonder de juiste houding. Effectieve leiders weten dat een attitude niet kan worden aangeleerd, een attitude kan alleen overgebracht worden. Een leider met een slechte houding, een gebrek aan moed of met een onverschillige houding zal die attitude overbrengen op zijn mensen. De golfer Arnold Palmer kreeg het volgende advies van zijn vader: “Onthoud zoon, hoe je ook speelt, 90 procent van het succes komt door wat er tussen je oren zit.” 164

Leiderschap en geloofwaardigheid W. Clement Stone zei: “Er is weinig verschil tussen mensen, maar dat kleine verschil zorgt voor een groot verschil. Het kleine verschil is de houding. Het grote verschil is of die houding positief of negatief is.”

OBSTAKELS EN MOGELIJKHEDEN Wat we zijn, heeft invloed op wat we doen. De wereld is een afspiegeling van onze innerlijke houding. Als je als leider een duistere, grijze en beroerde wereld om je heen ziet en het ontbreekt je aan missie en visie, dan “Wat is het moet je toch eens kijken verschil tussen hoe het met je attitude is gesteld. een obstakel J. Sidlow Baxter schreef en tegenslag? een prachtig boek Awake my Heart* . Het gaat over Je attitude!” het begrip houding. Hij J. Sidlow Baxter schrijft: “Wat is het verschil tussen een obstakel en tegenslag? Je attitude! Hoe je er over denkt! Iedere mogelijkheid heeft een moeilijkheid en iedere moeilijkheid heeft een mogelijkheid. Als de beste dingen niet onmiddellijk mogelijk zijn, maak dan onmiddellijk het beste van de dingen die wel mogelijk zijn.” Op een dag maakte Mal Hancock een val, waardoor hij vanaf zijn middel tot zijn tenen verlamd raakte. Een veelbelovende carrière in de atletiek was aan flarden. * uitgegeven door Zondervan, Grand Rapids, Michigan, USA, 1973

www.succesboeken.nl

165



Het genezingsproces verliep zeer traag. Er volgden hartverscheurende momenten toen hij trachtte de nodige lichamelijke, emotionele en psychische verbeteringen aan te brengen in zijn leven. Toen Mal in het ziekenhuis lag, ontwikkelde hij een bijzonder gevoel van humor over de dingen die hij zag en hoorde. Hij begon ze weer te geven in de vorm van striptekeningen. Het duurde niet lang of het complete personeel kwam langs om te kijken wat Mal getekend had. Zijn tekeningen kwamen in het middelpunt Hoe leiders omgaan van de belangstelmet en reageren op ling te staan. Mal kon er zelfs één moeilijke omstanverkopen aan een maandblad. Hierdigheden, kan alle door begon zijn verschil van de carrière als striptekenaar. wereld uitmaken Zijn tekeningen verschijnen nu in bladen als de Saturday Evening Post, TV-Guide en op de voorkant van zijn eigen boek Hospital Humor. Mal leerde dat hij geen controle had over de omstandigheden van zijn leven, maar wel over hoe hij ermee om kon gaan. Hij ontdekte de mogelijkheden in de moeilijkheden. Je attitude is de geweldige kracht die bepaalt wat er gebeurt in moeilijke omstandigheden.

OMGAAN MET PIJN

166

www.succesboeken.nl

Wanneer ik mensen toespreek, jong of oud, vraag ik altijd of ze hun hand willen opsteken als iemand hen ooit pijn gedaan heeft. Daarna vraag ik of degenen die dat niet hebben ervaren, een rondje door de zaal willen vliegen. Pijn, gekrenkt worden, gekwetst worden hoort bij het dagelijkse leven. Hoe leiders omgaan met en reageren op moeilijke omstandigheden en pijn kan alle verschil van de wereld uitmaken. Tegen gekrenkt worden kun je niets doen, maar je kunt wel iets doen tegen een negatieve reactie. Ik zie vaak dat mensen negatief omgaan met mensen die hen krenken. Leiders die betrouwbaar over willen komen, kunnen zich deze luxe niet permitteren. Ik heb gezien hoe leiders zich verbitterd opstelden tegen iedereen en alles. Zij bekijken het leven door een donkere bril, zien alleen nog maar pijn en verdriet waardoor uiteindelijk alles er vervormd uitziet. Pijnlijke opmerkingen, pijnlijke acties en pijnlijke relaties kunnen een nare smaak in de mond en in het hart achterlaten. Leiders mogen nooit bitter zijn, omdat alles in hun omgeving dan verbitterd raakt. Wanneer blijkt dat anderen succesvoller zijn dan jij, raak je dan verbitterd? Of gun je hun het succes? Het is veel beter om positief op het succes van anderen te reageren. Want wie weet, slaat het over! Aan de andere kant, hoe reageer je als je een gerucht of een slecht bericht over jezelf hoort? Spring je dan

167

Je attitude bepaalt je altitude uit je vel en wil je in de aanval? Of ben je iemand die gewoon doorgaat met wat hij moet doen? Reactionair leiderschap is een onmiskenbaar probleem. We moeten in staat zijn onze emoties onder controle te houden. Sta niet toe dat het middelmatige denken of het negatieve commentaar van anderen jouw attitude beïnvloedt.

BLIJF AARDIG Op een keer kwam een geïrriteerde man naar een van onze jeugdevenementen*. De muziek was hard, de lichten flitsten en meer dan 8.000 jongeren schreeuwden zich de longen uit het lijf; ze hadden een geweldige avond. Dat kwam niet door alcohol of drugs, maar puur door de adrenaline veroorzaakt door het enthousiasme en het bij elkaar zijn. En toen stormde die man op mij af. Hij kookte van woede. Hij zei dat hij onze bezeten muziek afkeurde: het was volgens hem veel te schreeuwerig en opzwepend. Vervolgens schreeuwde hij buiten zichzelf van woede: “Man, dit Youth Alive-gedoe bevalt me absoluut niet!” Glimlachend keek ik naar hem. Ik wist dat hij meer dan een beetje boos was. Ik zei: “Meneer, dit gedoe heet inderdaad Youth Alive. Dat betekent: ‘De jeugd leeft’ en niet: ‘Er zit geen leven meer in’,” waarop ik me omdraaide en wegliep. Hij barstte bijna uit elkaar van

Leiderschap en geloofwaardigheid woede, waarop een van mijn partners vroeg of ik boos op hem was. Ik zei: “Laat nooit iemand anders bepalen hoe jij moet reageren. Blijf altijd aardig.”

BLIJF EEN POSITIEVE ATTITUDE HOUDEN Jij bent de slagroom op de cake, dus sta niet toe dat je verzuurt door negativiteit, middelmatig denken en beperktheid. Blijf bij je positieve houding en ontwikkel de mentaliteit van een winnaar om problemen aan te pakken.

VERANDER DE DINGEN DIE JE TEGEN JEZELF ZEGT Een van de manieren om een positieve attitude te houden is: het uit te spreken. Wanneer je spreekt, geeft het de manier waarop je denkt weer. Hoe vaak is het niet gebeurd dat je jezelf een slechte houding, angst of zelfs ziekte hebt aangepraat? Je kunt jezelf ook een goede houding aanpraten. De eerste regel van positief denken is: Om je attitude te veranderen moet je de dingen die je tegen jezelf zegt, veranderen. In plaats van: ‘Ik ben te oud’, kun je zeggen: ‘Mijn beste jaren moeten nog komen.’ Ons lichaam en onze geest reageren op onze gedachten.

* De schrijver van dit boek, Pat Mesiti, is de oprichter van een van de grootste jeugdorganisaties in Australië, Youth Alive, die tot doelstelling heeft jeugd van de drugs- en alcoholverslaving af te helpen.

JE BENT WAT JE DENKT

168

www.succesboeken.nl

De tweede regel is: Je bent wat je denkt, en je denkt 169

Je attitude bepaalt je altitude zoals je bent. Jij bent de baas over je gedachten of je gedachten zijn de baas over jou. Iedereen bepaalt zelf wat hij denkt. Wees er dan zeker van dat je geest in de juiste richting denkt. Zwelg niet in zelfmedelijden vanwege de fouten die je hebt gemaakt of vanwege je ellendige verleden, maar verander de manier waarop je denkt. Hier zijn enkele voorbeelden van negatieve gedachten die je moet vermijden: • ik ben een hopeloos figuur • ik ben mislukt • ik krijg nooit iets voor elkaar • ik ben minder dan andere mensen • ik zal dat nooit kunnen

Leiderschap en geloofwaardigheid tegen me: “Pat, het probleem zit tussen je oren.” Iemand anders reed tenslotte mijn trailer het water in. Misschien is het niet nodig dat ik het nog zeg, maar tegenwoordig kan ik het zelf. Het probleem zat tussen mijn oren. Ik moest op de juiste manier leren denken om op de juiste manier te kunnen sturen. Het lijkt misschien simpel, maar ik moest mijn denken veranderen in plaats van mijn sturen.

FOUTEN - DE ACHTERDEUR NAAR SUCCES

Kort geleden kocht ik een motorboot. Ik Jij bent de baas was er helemaal opgeover je gedachten wonden van, tot ik me realiseerde dat ik hem of je gedachten achteruit van mijn trailer af in het water zijn de baas moest laten glijden. over jou Panische angst overviel mij. Ik zag hoe anderen hun trailer moeiteloos achteruit het water in reden. Ik hoef je niet te zeggen dat het bij mij heel anders ging. Telkens als ik achteruit reed, draaide de trailer de andere kant op, vervolgens reed ik vooruit en kwam de trailer weer recht achter de auto en probeerde ik het nog een keer. Uiteindelijk zei een vriend

De beste instelling is niet het vermijden van fouten (want iedereen maakt wel eens een fout) maar het leren ermee om te gaan. Ons team, onze kiezers en leerlingen zijn De beste van één ding overtuigd: ze weten dat we een keer falen. instelling is Wat ze dan willen zien, is niet het geloofwaardigheid in onze houding. Onze houding vermijden bepaalt of we weer opstaan en van fouten, zullen winnen. Als zij dat zien, krijgen we geloofwaardigheid. maar het Onze pupillen zullen ook fouten maken, maar ze weten leren ermee dat er we er de juiste waarde om te gaan aan geven. Zij weten dat we fouten accepteren als een noodzakelijk kwaad op de weg naar

170

www.succesboeken.nl

171



Ethiek

groei. Zij zijn ervan overtuigd dat we te vertrouwen zijn door ze niet af te wijzen vanwege een fout. We mogen onze mensen nooit een slecht gevoel geven vanwege een mislukking. Als je mensen steeds herinnert aan hun fouten, is het als zout in een open wond strooien. Zij hebben bevestiging en aanmoediging nodig, zij moeten worden onderwezen, niet geslagen. Zij moeten worden geleid, niet door angst worden gedreven. De houding van de leider bepaalt de prestaties van zijn team. De houding die te zien is in de woorden en daden van de leider kan mensen maken of breken. Geloofwaardige leiders werken altijd samen vanuit een gemeenschappelijk positief uitgangspunt. Ze benaderen alles vanuit een win-win houding. Zij leren door te vragen: Hoe voelen de mensen van mijn team zich bij mij? Hoe kan ik hun iets duidelijk maken zonder ze daarbij te kwetsen? Druk ik me kort maar krachtig uit in mijn zorgen of benader ik problemen op een irrationele, scherpe en afbrekende wijze? Ben ik bereid anderen te coachen en door hun mislukkingen, over hun obstakels heen te kijken? Jezelf deze vragen stellen zal je acties in goede banen leiden en vergroot je geloofwaardigheid als leider. Het is opvallend hoe je manier van handelen en denken ten opzichte van anderen verandert door een kleine wijziging in je denken. Een kleine wijziging in je denken kan tot een grote verandering in resultaat leiden. Leiders moeten óf groeien in houding óf zichzelf minder belangrijk gaan vinden.

Om echt geloofwaardig te zijn voor je team, moet je als leider ethisch handelen. Je kunt nooit met twee maten meten: één regel voor hen en een andere regel voor jezelf! Mensen moeten onvoorwaardelijk op je kunnen rekenen. Albert Schweitzer zei eens: “Ethiek houdt het leven in stand op het hoogste punt van ontwikkeling.” Ethiek geeft breedte en diepte aan menselijke relaties en is van essentieel belang bij de ontwikkeling van mensen. Harry Gray, voorzitter van United Technologies, zei eens: “Het moge duidelijk zijn dat hoe we als individu handelen, bepalend is voor hoe we als natie handelen.” Dat geldt ook voor een organisatie. Persoonlijke inzichten over wat goed en slecht is zullen de organisatie beïnvloeden. Het is de persoonlijke verantwoordelijkheid van leiders om een organisatie ethiek bij te brengen, dit te continueren en verder te ontwikkelen. Ethiek is een voorbeeld voor anderen om na te volgen. Elke gemeenschap heeft gedragsregels om te kunnen overleven. Sommige waarden die vroeger goed werden geacht, zijn helaas tegenwoordig niet meer aan de orde. Maughan schreef ooit: “De grootste waarheden zijn te belangrijk om te vernieuwen.” Leiders zullen altijd ethisch moeten denken. Pure motieven en trouw zijn aan je woord is nooit uit de mode.

172

www.succesboeken.nl

173

Je attitude bepaalt je altitude ETHISCHE KWESTIES Denk eens na over de volgende ethische kwesties: • Je hebt een drukke dag gehad en je zit aan tafel met je vrouw en kinderen. De telefoon gaat. Je vraagt je kinderen de telefoon op te nemen en te zeggen dat je niet thuis bent. Later probeer je je kinderen te leren dat eerlijkheid het langst duurt. Hoe kun je dat uitleggen na wat er is gebeurd? • Je zit in een taxi en zegt tegen de chauffeur waar je heen wilt. Zodra je bent vertrokken, zie je naast je op de bank een portefeuille liggen. Er zit een naam, adres en E 5.000 in. Wat doe je? Zie je het als een geschenk uit de hemel en steek je het geld bij je? Laat je het gewoon liggen, of doe je zoals het hoort en breng je het geld naar het politiebureau? • Hier volgt een waargebeurd verhaal uit de San Francisco Chronicle. De achterdeur van een gepantserde bestelwagen vliegt open. Bundels geld vallen op de grond in een drukke straat. De bestuurder rijdt door zonder te merken wat er is gebeurd. Tientallen mensen zetten hun auto stil en rennen achter het geld aan dat door de wind wordt weggeblazen. Sommige mensen doen het geld in hun portefeuille en gaan ervandoor; anderen verzamelen het geld en wachten op de politie. Wat zou jij doen? Moet je daar lang over nadenken? Heb je er een probleem mee dat anderen het geld zelf hebben gehouden en dat jij daar staat te wachten op de politie? Voel je je niet veel prettiger in de wetenschap dat je correct hebt gehandeld? 174

Leiderschap en geloofwaardigheid Sommige ethische vraagstukken, zoals hiervoor beschreven, zijn redelijk eenvoudig en onze manier van handelen zal worden bepaald door de normen “Het moge duidelijk en waarden die zijn dat hoe we als in onze jeugd individu handelen zijn vastgelegd. Andere situaties bepalend is voor kunnen zeer comhoe we als natie plex en moeilijk zijn. Hoe we met handelen.” dit soort situaties omgaan laat de Harry Gray kwaliteit van ons leiderschap zien en in hoeverre een ander ons kan vertrouwen. Geloofwaardigheid vereist ethisch handelen. Tabaksfabrikanten maken reclame waarin zij jonge mensen misleiden door te suggereren dat het gebruik van tabak hoort bij succes en bij de huidige manier van leven, maar ze vergeten te vertellen over kanker en hart- en longproblemen. Tabaksfabrikanten hebben dan ook weinig geloofwaardigheid. Als je niet op tijd kunt leveren, doe dan geen toezeggingen. Geef geen betalingsopdrachten af waarvan je weet dat ze niet gedekt zijn. Manipuleer en lieg niet om iets voor elkaar te krijgen. Speel mensen niet tegen elkaar uit op een negatieve of sarcastische manier. Probeer je eens voor te stellen hoe het zou zijn wanwww.succesboeken.nl

175

Je attitude bepaalt je altitude neer iedereen zou leven met hoge ethische normen - houd van een ander zoals je van jezelf houdt, behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden. Houd de Tien Geboden in ere. (Vandaag de dag worden ze gebruikt als de tien suggesties.) Integriteit is alles in leiderschap. Je kunt van niemand verwachten iemand te volgen die zelf niet doet wat hij of zij zegt. Betrokken leiders moeten hoge ethische normen hebben om het vertrouwen van hun team, kiezers en partners te krijgen.

Leven naar je principes Wat ik hierboven besproken heb, zijn de fundamenten van geloofwaardigheid. Hoe bouwt een betrokken leider zijn gebouw op die fundamenten? Hier volgt een lijst van twintig uitspraken over leiders die, als ze worden nageleefd, loyaliteit, vertrouwen en geloofwaardigheid bij hun team met zich meebrengen. Deze twintig uitspraken worden door leiders die ik persoonlijk ken en die ik vertrouw, toegepast: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 176

Zij hebben mij geïnspireerd Zij hebben mij uitgedaagd Zij hebben mij gecoacht Zij vertrouwden mij Zij hebben mij kracht gegeven Zij hebben mij geadviseerd Zij hebben mij onderricht gegeven

Leiderschap en geloofwaardigheid 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Zij hebben mij raad gegeven Zij hebben naar mij geluisterd Zij bleven bij hun overtuigingen Wij hebben samen feest gevierd Door hen gingen er deuren voor mij open Zij hebben mij tegen mezelf en tegen anderen beschermd Zij hebben mij gecorrigeerd en een berisping gegeven Zij maakten tijd voor mij vrij Zij deelden hun visie, overwinningen en eer met mij Zij waren mij toegewijd Zij gaven mij aanmoediging Zij zagen mij niet als bedreiging Zij zorgden voor mij

Het moet ons verlangen zijn om een levend voorbeeld van deze karakteristieken te zijn om zo vertrouwen en geloofwaardigheid op te bouwen bij iedereen om ons heen. Leiders die geloofwaardig willen zijn zullen zich richten op de belangrijkste gebieden die ik heb beschreven. Hieronder volgt een laatste checklist: • Geloofwaardigheid komt voort uit vertrouwen mensen moeten je vertrouwen om je te volgen waarheen je ze leidt. • Vertrouwen vereist bereikbaarheid - mensen moeten weten dat je er bent. www.succesboeken.nl

177


Leiderschap en groei

• Geloofwaardigheid verdwijnt als jouw kernwaarden afzwakken, of als de mensen die jou volgen zich niet meer nodig, belangrijk of gewaardeerd voelen. • Consequent zijn is essentieel, zowel bij het handhaven van een positieve attitude (zelfs al zit je midden in de grootste problemen), als in de ethiek in jouw leven.

Hoofdstuk 6

De effectieve betrokken leider weet hoe belangrijk het is om geloofwaardig te blijven. Het is de lijm die leiders en de mensen van hun team bij elkaar houdt.


G

roeien in alle gebieden van het leven is niet altijd makkelijk. Zowel bomen als mensen hebben een natuurlijke groei, maar probeer de president van een groot multinationaal bedrijf er maar eens van te overtuigen dat dat ook zo in het bedrijfsleven is. Groeien gebeurt in kleine stapjes, uitvoerbare stapjes. (De Anonieme Alcoholisten bijvoorbeeld leren mensen om af en toe een uur nuchter te blijven, en af en toe een dag. Want zij weten dat ook kleine overwinningen meetellen.) Leiders die op zoek zijn naar groei stellen bereikbare doelen. Zij weten dat te hoog gestelde doelen niet bereikbaar zijn. Soms gebeurt het dat leiders eisen stellen die hoger zijn dan de capaciteiten van hun team - en soms van henzelf, om iets te bereiken. Als niemand aan deze

178

www.succesboeken.nl

179

Je attitude bepaalt je altitude eisen kan voldoen, heb je waarschijnlijk de lat te hoog gelegd. Misschien moet je het doel dan opdelen in kleine, eenvoudiger te maken stappen en gemakkelijker te bereiken doelen. Een vriend van me vertelde hoe hij de leden van zijn jeugdgroep aan het lezen had gekregen. Zoals je weet hebben veel jonge mensen een afkeer van lezen. Daarom startte hij een competitie. Er waren strakke spelregels en iedereen moest die nauwgezet volgen. Als iemand zich niet aan de regels hield, werd hij gelijk gediskwalificeerd.

ZIJN WERKWIJZE Om mee te mogen doen aan de wedstrijd moest iedereen bij hem een bepaald boek kopen. Toen hij de boeken kocht liet hij ze inpakken, zodat niemand de naam wist van Groeien het te lezen boek en ze ook geen gebeurt in idee hadden van de inhoud. Ze mochten onder geen enkele kleine voorwaarde vooraf de verpakstapjes king verwijderen en kijken. Na een paar dagen mochten ze de boeken uitpakken. Het klinkt niet erg spannend, maar mijn vriend had wel nieuwsgierigheid en verlangen gecreëerd. Ze mochten het boek echter nog steeds niet lezen. De volgende stap was het boek openen en weer 180

Leiderschap en groei dichtdoen. Ze mochten niets lezen of doorbladeren of zelfs de inhoud vluchtig inkijken - alleen maar openen en dichtdoen. Dat moesten ze de daaropvolgende drie dagen drie keer per dag doen. Kun je je voorstellen hoe gefrustreerd sommige jongelui daarvan werden? Vervolgens moesten ze het boek openslaan en mochten ze één zin lezen, niet meer en niet minder, drie keer per dag. Na een paar dagen stond hij ze toe het boek te openen en één alinea te lezen, niet meer en niet minder, drie keer per dag. Als iemand meer las dan de toegestane alinea werd hij gelijk gediskwalificeerd. De jongelui werden zo langzamerhand razend. Hij had zo’n verlangen bij ze gecreëerd dat ze gefrustreerd werden van de leider. Ze wilden weten wat er in het boek stond! Vervolgens mochten ze een hele bladzijde per keer lezen, toen een hoofdstuk per keer en uiteindelijk het hele boek.

ZIJN RESULTAAT: 1. Hij creëerde een verlangen om te lezen. 2. Hij prikkelde hun nieuwsgierigheid naar de volgende stap. 3. Hij moedigde hen aan de inhoud van het boek te onthouden door het steeds te herhalen. 4. Hij creëerde kennis van de inhoud van het boek en een gevoel van verwachting. Op een succesvolle manier creëerde mijn vriend door deze onorthodoxe methode het verlangen om meer www.succesboeken.nl

181



te willen leren. Hij liet mensen groeien die geweigerd zouden hebben te groeien als hij het op een andere manier had geprobeerd. Uiteindelijk werd de gehele jeugdgroep een groep leiders. Door het ontwikkelen van lezers, had hij leiders ontwikkeld. En het gebeurde allemaal beetje bij beetje in kleine opeenvolgende stapjes.

6.

HOE GROEI TOT STAND KOMT

7.

Leiders halen het beste uit mensen en laten ze groeien. Het is hun taak om de potentie in mensen te zien en die te ontwikkelen. Leiders kunnen mensen laten groeien door een simpel woord, een aanmoediging, een gezegde dat inzicht of inspiratie geeft. Dat is de manier waarop leiders bijzondere mensen ontwikkelen. Om groei te bewerkstelligen moet je eerst weten hoe groei tot stand komt. Hier zijn enkele mogelijkheden: 1. Leren uit levenservaringen, als we bereid zijn te luisteren. 2. Goede, stevige relaties doen je verder reiken en verscherpen je bekwaamheid. 3. Leiders zijn lezers - door boeken ontstaat groei. Er is een overvloed aan kennis te vinden in goede boeken. Lees boeken waar je het mee eens bent en boeken waar je het niet mee eens bent. Wees niet bang voor tegenstrijdigheid. Zie het als een uitdaging, je wordt er scherpzinniger van. 4. Luister naar audio’s van wijze sprekers die persoonlijke groei hebben doorgemaakt en die 182

5.

8.

9. 10.

geleerd hebben van hun ervaringen. Soms hoor je op een audio wat je niet uit een boek kunt halen - de emotie en de kracht van een spreker. Moeilijkheden en zware tijden leren je hoe je moet handelen en reageren. Moeilijkheden leren je sterk te zijn en met je emoties om te gaan. Door te winnen leer je geweldige lessen. Je bent nooit te oud of te succesvol om de dingen te leren die leiden naar een overwinning. Vallen en opstaan kan een goede leerschool zijn. Alleen dwazen leren niet van hun fouten. De dichter Archibald MacLeish zei eens: “Eén ding is pijnlijker dan iets te leren van je ervaring en dat is niets te leren van je ervaring.” Opleiding en training produceren groei. Of je nu op school leert of door coaching tijdens het werk, opleiding en training produceren groei. Observeren is een goede leermeester. Leer door te kijken naar anderen en groei zal zeker volgen. Luister met beide oren. Wees geen onbekwame luisteraar door alleen te horen wat je wilt horen en door uit te filteren wat je niet wilt horen. De dingen die je moet horen kunnen soms pijnlijk zijn, maar zorgen wel voor groei als je er op de juiste manier op reageert. Leer om te luisteren.

Groei in verantwoordelijkheid Er zijn veel gebieden waarin leiders moeten groeien, www.succesboeken.nl

183



maar de belangrijkste hiervan is verantwoordelijkheid. Leiders moeten groeien in hun verantwoordelijkheid en hun zorg voor anderen, wat betekent dat ze niet stil kunnen staan. De groeicurve in leiderschap heet ‘leren’. Wan“Eén ding is neer leiders weigeren te groeien verdienen ze het pijnlijker dan niet om nog langer leider iets te leren te zijn. Het is immoreel om te veroordelen tot van je ervaring anderen jouw niveau van middelen dat is niets matigheid. Niemand zal een onte leren van je verantwoordelijke leider blijven volgen. Alleen ervaring.” verantwoordelijke leiders Archibald MacLeish kunnen inspireren. Of je het leuk vindt of niet, een leider is verantwoordelijk voor de groei van iedereen. De verantwoordelijkheid kan niet worden afgeschoven. Iedere leider is een ceremoniemeester van het leven van andere mensen en leiders kunnen niet alle taken en verantwoordelijkheden delegeren. Natuurlijk, er zijn altijd voorbeelden te vinden die leiders niet onder controle hebben; je bent niet verantwoordelijk voor het opkomen van de zon iedere morgen of voor eb en vloed. Maar de taken waar je verantwoordelijk voor kunt zijn, moet je serieus nemen. Betrokken leiders moeten dus verantwoordelijkheid

accepteren voor zowel hun eigen leven als voor de levens van degenen waar zij leiding aan geven.

184

www.succesboeken.nl

VERANTWOORDELIJKHEID VOOR JEZELF Leven met spijt Leiders moeten niet leven met spijt, terugkijkend naar gemiste kansen. Je kunt een kans alleen grijpen zolang hij zich voordoet. Ik las ergens: “Niets is pijnlijker dan spijt.” Enige jaren geleden werd ik hiermee geconfronteerd. Ik had een goede relatie met een briljante spreker, een man die het publiek aan het lachen en huilen kon krijgen op een manier die maar een paar mensen beheersten. Hij had geweldige gespreksonderwerpen, een talent voor communicatie en een grote toekomst. Vanuit de hele wereld dienden zich fantastische mogelijkheden aan. Het zag ernaar Als je uit dat hij alles verantwoordelijkheid mee had. Zijn levensaccepteert, zul je motto was ‘Geen spijt.’ nooit hoeven te leven Ik zal nooit met spijt de dag vergeten dat ik naar zijn huis belde en vroeg of ik hem kon spreken. De kleine jongen aan de andere kant van de telefoon zei: “Het spijt me, Pat, papa woont hier niet meer.”

185

Je attitude bepaalt je altitude Ik vroeg mijn vriend om uitleg met betrekking tot de ‘onschuldige’ relatie die zijn huwelijk had doen stranden, zijn verbroken beloften en zijn kinderen die hij pijn had gedaan. Het enige wat hij deed was zijn vrouw en kinderen verwijten dat zij niet begrepen dat hij talent had, hoe druk hij was geweest en hoeveel hij voor ze gedaan had. Hij nam geen verantwoordelijkheid voor zijn daden en, het ergste van alles, hij zal nu moeten leven met spijt. Leiderschap houdt in dat je verantwoordelijkheid neemt voor je daden - en als je verantwoordelijkheid accepteert, zul je nooit hoeven te leven met spijt. Verantwoordelijkheid bevrijdt ons. Het accepteren van verantwoordelijkheid is nooit een beletsel voor een echte leider. Het gaat zelfs nog verder, want een leider blijft verantwoordelijk, ook als hij stopt met zijn leiderschap. Leer te groeien in verantwoordelijkheid en probeer dit nooit te ontwijken. Wees verantwoordelijk voor je eigen daden.

Reageren op kwetsende woorden Leiders zijn verantwoordelijk voor hun reactie op kwetsende woorden. Wanneer iemand je krenkt, onderzoek dan of dat met opzet werd gedaan of niet. Niet iedere kwetsende opmerking is een aanval of een wraakzuchtige poging je kapot te maken. Uiteindelijk ben jij verantwoordelijk voor jouw reactie op de daden (en misdaden) van anderen. Bijvoorbeeld: alleen jij hebt controle over wat jij zegt. Een groot deel

186

Leiderschap en groei van de onenigheid in ons dagelijkse leven wordt veroorzaakt door de manier waarop we iets zeggen, niet per se door hoe mensen dingen horen. Wij zijn verantwoordelijk voor onze woorden. Vergevingsgezindheid Een van de beste manieren om groei “Wanneer je lijdt in verantwoordelijkheid te beonder de onrechtwijzen is het tonen vaardigheid van van vergevingsgezindheid. een boze man, Iedereen schiet vergeef hem dan tekort - zelfs jij - dus iedereen verdient voordat er twee een beetje genade. boze mannen zijn.” Door te vergeven ontwikkel je jezelf St. Augustinus tot grootsheid. Je hebt de verantwoordelijkheid om mensen te vergeven, of het je nu wel of niet bevalt. St. Augustinus heeft gezegd: “Wanneer je lijdt onder de onrechtvaardigheid van een boze man, vergeef hem dan voordat er twee boze mannen zijn.”

VERANTWOORDELIJKHEID VOOR ANDEREN Het is de verantwoordelijkheid van de leider om de www.succesboeken.nl

187



toekomst van anderen veilig te stellen. Laat het niet over aan kans of geluk. Je moet voorzichtig met je opdracht omgaan en je plannen en je beloften opvolgen. Je hebt geen controle over de reacties van anderen, je hebt alleen controle over je eigen houding en acties. Het vermogen om je te verbeteren, je aan te passen, te veranderen en je te ontwikkelen, een positieve houding te handhaven, een gevoel voor humor te houden, moedig te zijn, zijn allemaal verantwoordelijkheden die horen bij leiderschap. Het niet gebruiken van je gaven en je talenten is onverantwoordelijk. Verantwoordelijkheid brengt actie met zich mee. Dit feit onderscheidt de leiders van de mensen aan wie ze leiding geven - echte leiders weten wat ze moeten doen en ze doen dat ook; volgers denken dat zij weten wat zij moeten doen, maar zij doen het waarschijnlijk niet. Wanneer je een puber herinnert aan zijn huiswerk of op tijd komen, is de reactie die je krijgt verbazingwekkend: “Ik weet het, ik weet het.” Maar om gedaan te krijgen wat ze moeten doen, is een ander verhaal. Het verschil tussen weten en doen is een behoefte naar groei; het is het verschil tussen doen en praten. Het vermogen om jezelf te versterken, te verbeteren en te ontwikkelen is een andere kwaliteit die leiders onderscheidt van volgers. Leiders dienen om zich heen te kijken en te vragen: Wat hebben de mensen die ik leid nodig om te groeien? Niet iedere oude formule zal werken; uiteindelijk zijn mensen allemaal verschillend, met diverse temperamenten, bekwaamheden, dromen en visie.

Leiders moeten niet alleen de omgeving creëren waarin mensen kunnen groeien, maar ook daartoe de gelegenheid scheppen. Dat heeft veel te maken met planning en met coaching - hoe je het beste uit ieder mens kunt halen.

188

www.succesboeken.nl

ONTWIKKEL MENSEN TOT GROOTSHEID Leiders die het nastreven om mensen te ontwikkelen tot grootsheid, moeten het volgende doen: 1. Vraag: Wat is de strategie om te groeien? 2. Wees bereid te veranderen en te blijven groeien door voorwaarts en naar boven te gaan 3. Wees zelf een voorbeeld van groei 4. Bepaal de prijs van groei 5. Daag mensen uit te groeien 6. Sta ze toe te groeien 7. Geef ze ruimte om te groeien 8. Maak een planning voor hun groei 9. Houd toezicht en geef ze erkenning voor hun groei 10. Wees niet bedreigd door hun groei

Groeien in communicatie Wanneer je een plan hebt gemaakt voor gezamenlijke en persoonlijke groei, zul je als leider vaak oog in oog komen te staan met een grote uitdaging, één die groei 189

Je attitude bepaalt je altitude voor jezelf vereist: het overbrengen van je plannen en je idealen. Een van de meest voorHet heeft komende zwakheden bij leigeen zin om ders is het overbrengen van hoogdravend ideeën. Het onvoldoende groeien te spreken in communicatieve vaardigheden kan een goede leider als dat niet doen mislukken. Vaak vinden mensen het moeilijk zich uit begrepen te drukken, terwijl communiwordt door catie een belangrijke factor is om doelen en plannen ten gewone uitvoer te brengen. mensen Effectieve betrokken leiders begrijpen het proces van communicatie. Het woord ‘communicatie’ komt van het Latijnse woord ‘commune’, wat gemeenschap betekent. Communicatie is en zal altijd blijven betekenen dat mensen praten met mensen, zodanig dat ze begrijpen wat er gezegd wordt. Het heeft geen zin om in een vreemde taal te spreken tegen de mensen die je leidt en het heeft geen zin om hoogdravend te spreken als dat niet begrepen wordt door gewone mensen. Leiders die goed communiceren brengen groei teweeg bij de mensen in hun team, in zaken en in hun persoonlijke en zakelijke leven.

Leiderschap en groei Aspecten van communicatie Communicatie speelt een grote rol bij groei. De volgende aspecten zijn belangrijk bij communicatie: 1. Leiders moeten de mensen begrijpen met wie ze communiceren. Je hoeft geen expert te zijn in temperamenten, maar je moet wel kunnen begrijpen hoe sommige mensen denken en gemotiveerd kunnen raken. Ieder mens is uniek. Het boek van Chris Carey, Wie Ben Je* raad ik je ten zeerste aan. Let op lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen wanneer je met groepen te maken hebt. Probeer mensen op hun gemak te stellen, of je nu in een groep spreekt of tegen één persoon. 2. Hier volgen enkele tips over communicatie. Houd deze steeds in gedachten: • Weet waar je over spreekt. Mensen merken het direct wanneer je vaag bent. • Kijk naar mensen. Ontwikkel oogcontact. • Stel mensen op hun gemak en laat ze zich ontspannen. Vertel een verhaal, maak een grap, maar bij voorkeur geen afgezaagde. • Houd van je publiek. Houd van je luisteraars en zij zullen van jou houden. Mensen houden niet van agressief gedrag, zeker niet in het openbaar. • Verduidelijk datgene wat je gaat aanleren en pas het toe. Schets niet alleen denkbeelden, maar laat zien hoe ze werken en hoe ze zijn toe te passen. • Wees zelfbewust. Zelfvertrouwen ontstaat doordat * Nederlandse vertaling uitgegeven door www.succesboeken.nl, Den Dolder, Nederland, 2003

190

www.succesboeken.nl

191

Je attitude bepaalt je altitude je weet dat je uitspraken waar zijn en dat ze de moeite waard zijn om op te volgen. • Betrek je pubiek erbij. Maak ze aan het lachen of maak een beetje lawaai. Mensen houden van interactie. Beweeg veel, lach en wees expressief. • Overlaad ze niet met informatie. Gebruik de ‘KISS methode’ - Keep It Simple, Stupid. • Wees oprecht. Dr. Wayne Dyer stelt dit als eerste regel bij het spreken. Het is belangrijk om vanuit je hart te spreken en niet alleen vanuit je hoofd.

COMMUNICATIE EN GELOOFWAARDIGHEID

Leiderschap en groei veel andere communicatie’zonden’ tegen de mensen die we leiden. Ik zal nooit de keer vergeten dat ik met een collega sprak die mij constant ‘voorspelde’ wat ik zou denken. Er is niets zo frustrerend als wanneer iemand denkt te weten wat je denkt - zeker wanneer ze er mijlenver naast zitten. Ga in andermans schoenen staan. Probeer niet een ander in jouw schoenen te laten staan. Stel jezelf in hun plaats en bedenk hoe je zelf zou reageren.

TACT

Zoals ik in het laatste hoofdstuk uiteenzette, is geloofwaardigheid van wezenlijk belang bij leiderschap. De belangrijkste eigenschap die je hebt is je geloofwaardigheid. Zonder geloofwaardigheid is je communicatie zinloos, omdat je daden luider spreken dan je woorden. Mensen volgen meer na wat je doet dan wat je zegt. Je prachtige visie over groei kan verstikken bij een gebrek aan geloofwaardigheid. Je geloofwaardigheid communiceert al voordat je je mond hebt opengedaan. Wanneer je je team je plan voor groei uiteenzet, wees je dan bewust van je vooronderstellingen omtrent de mensen waar je mee communiceert. Zelf ben ik vaak in de val gelopen van het teveel geloof hechten aan vooronderstellingen. Dat zijn namelijk geen bewezen feiten en ze zijn niet gebaseerd op de realiteit. We kunnen ons daardoor schuldig maken aan vooroordelen en aan heel

Groei kan pijnlijk zijn, dus wanneer je je team je plan voor de toekomst voorlegt, bedenk dan dat tact een van de kwaliteiten van goede communicatie is. Tact betekent: communiceren van je gedachten met gevoel Ga in andermans voor een bepaalde schoenen staan. sfeer en op het juiste Probeer niet een moment. Tact heeft alles te maken met ander in jouw oplettendheid ten schoenen opzichte van anderen en is een combinatie te laten staan van interesse, oprechtheid en zorgzaamheid. Er is een interessant verhaal over een tactvolle schoenenverkoper. Een dame met tamelijk grote voeten

192

www.succesboeken.nl

193

Je attitude bepaalt je altitude kwam bij hem om hulp vragen. Zonder te zeggen dat ze eigenlijk te grote voeten had voor de schoenen die ze wilde hebben, gaf hij er de volgende draai aan: “Het spijt me, we hebben uw maat niet. Het lijkt erop dat deze schoenen te klein zijn voor uw voeten.” Tact en diplomatie zeggen: ‘de schoenen zijn te klein’, niet: ‘je voeten zijn te groot.’ Leiders hoeven geen politici te worden, bang om moeilijke beslissingen te nemen of om die over te brengen. Maar wanneer ze communiceren, moeten zij net zo zorgvuldig en begripvol zijn als ze zouden willen dat anderen naar hen zijn. Mensen kunnen geen gedachten lezen. Je medewerkers, teams, klanten of gezin weten niet wat jij denkt. Je zult duidelijk moeten communiceren. Iemand zei: “Een probleem dat duidelijk is uitgelegd is al voor de helft opgelost.” Het duidelijk vaststellen van een probleem, een plan of de belangrijkste vraagstukken van een bepaalde situatie zal meehelpen bij het afleggen van de lange weg naar groei. Onverstandige of ongelukkig onder woorden gebrachte gevoelens zullen alleen mislukking teweegbrengen.


Communicatie mag nooit primair reageren zijn. Leiders zien en horen vaak dingen waarvan hun bloed kan gaan koken, maar helaas - dat hoort erbij. De regel is: actie, geen reactie. Reactie laat ongecontroleerde emotie zien; actie laat

iemand zien die zichzelf onder controle heeft. Iemand met een grote persoonlijkheid blijft zijn dromen en doelen nastreven en laat zich niet afleiden door kritiek of andermans onzekerheden. Er was eens een politicus die “Men vangt meer veel verkiezingen had gewonnen. vliegen met een Hij was een intelepel honing dan ger en eerzaam mens, een repecmet een vat azijn.” tabel persoon Abraham Lincoln in zijn stad. Een jonge nieuwkomer nam het tegen hem op bij de lokale verkiezingen. Om te proberen mensen voor zich te winnen, begon de jongeman de vooraanstaande oudere politicus aan te vallen en hem onterecht te beschuldigen van foute acties en onderhandse transacties. De PR-man van de oudere politicus zei: “Je zult moeten reageren op deze dingen, je moet de waarheid vertellen. Vertel de mensen dat deze man liegt.” De oudere man gaf als antwoord: “Heb je ooit een hond tegen de maan zien blaffen? De hond blaft luid en maakt veel lawaai, maar de maan blijft schijnen.” Het maakt niet uit wat je overkomt of wat men over jou zegt, kies ervoor om niet te reageren. Blijf schijnen zoals de maan doet. Abraham Lincoln heeft eens gezegd: “Men vangt meer vliegen met een lepel honing dan met een vat azijn.”

194

www.succesboeken.nl

COMMUNICATIE ZONDER NADENKEN

195

Je attitude bepaalt je altitude LUISTEREN EN SPREKEN Dorothy Neville heeft een interessante opmerking gemaakt over com“De kunst “De kunst van het municatie: van het gesprek is niet alleen de juiste gesprek is niet dingen te zeggen op alleen de juiste de juiste plaats, maar dingen te zeggen ook: de verkeerde dingen op de verleiop de juiste delijke momenten niet uit te spreken.” plaats, maar ook: Dat is tact en de verkeerde diplomatiek optreden: weten wanneer dingen op de je moet spreken en wanneer je je mond verleidelijke moet houden. momenten niet uit Dat is even belangrijk als weten wante spreken.” neer en hoe je moet Dorothy Neville luisteren. Onderschat nooit de kracht van het luisteren ten opzichte van de kracht van het spreken. Communicatie is zowel luisteren als spreken; het brengt zowel woorden als stilte met zich mee. Wanneer je een goede spreker en communicator wilt worden, zul je eerst een goede luisteraar moeten zijn. Leiders moeten heel oplettend zijn om echt te horen wat er rondom hen gaande is. Alleen dan kunnen zij de 196

Leiderschap en groei situatie precies inschatten en verandering ten uitvoer brengen. Abraham Lincoln zei: “Wanneer ik mij voorbereid om met iemand een discussie aan te gaan, besteed ik éénderde deel van mijn tijd aan denken over mijzelf en aan wat ik ga vertellen en twee derde deel denk ik aan die andere persoon en aan wat hij gaat zeggen.” Hij bracht tweederde van zijn tijd door met denken aan die ander; hij was meer geïnteresseerd in luisteren dan in spreken. Peter Drucker voegde er een gedachte aan toe: “Het belangrijkste aspect van communicatie is horen wat niet is gezegd.” Dat is nog een stap verder in het luisteren: dat vereist zowel een opmerkzaam hart als opmerkzame oren. Communicatie begint niet met het begrijpen van leiders, maar met leiders die proberen anderen te begrijpen.

COMMUNICATIE VANUIT JE HART Ik ben gek op wat John Maxwell zegt: “Om jezelf te leiden gebruik je je hoofd. Om anderen te leiden gebruik je je hart.” Maxwell heeft gelijk. Bij communicatie is emotie een belangrijk aspect. Gebruik je hart, niet alleen je hoofd, en je zult anderen positief beïnvloeden. Om vanuit je hart te communiceren, moet je het volgende onthouden: De zes belangrijkste woorden: ‘Ik erken dat ik mij vergis’ www.succesboeken.nl

197

Je attitude bepaalt je altitude De vijf belangrijkste woorden: ‘Je hebt het geweldig gedaan’ De vier belangrijkste woorden: ‘Wat is jouw mening?’ De drie belangrijkste woorden: ‘Als-je-blieft’ De twee belangrijkste woorden: ‘Dank je’ Het belangrijkste woord: ‘Wij’ Het minst belangrijke woord: ‘Ik’

De schrijver van deze woorden is helaas onbekend - maar hij of zij was zeer wijs. Dit is het beste advies met betrekking tot communicatie wat ik ooit gelezen heb. “Om jezelf Communicatie vanuit je hart te leiden betekent dat je de woorden met zorg kiest. gebruik je Onze woorden moeten andere mensen complimenje hoofd. en niet naar beneden Om anderen teren halen. Onze woorden moeten andete leiden ren tot actie inspireren. Onze gebruik je woorden moeten een toegevoegde waarde hebben voor je hart.” de toekomst; ze moeten niet John Maxwell mensen kleineren en ze terugbrengen naar het verleden. Onze woorden moeten gelegen komen en niet overhaast. Bedenk, dat binnen communicatie een scherpe tong en een briljante denkwijze nooit samengaan. 198

Leiderschap en groei Tenslotte, wees zorgvuldig met het kiezen van je woorden. Een van de grappigste verhalen over communicatie is over een dame met de naam Joan, die met haar buurman aan het praten was. Joan zei: “De gebeurtenissen in ons huishouden de afgelopen week hebben me heel wat consternatie bezorgd.” Haar zorgzame buurman reageerde met het advies: “Waarom probeer je geen pruimensap?” Communicatie kan fout gaan. Leiders hebben te maken met groei, en groei vereist een goede, duidelijke communicatie; dus moeten succesvolle, betrokken leiders leren goed te communiceren.

Groeien in wijsheid Leiders moeten zelf groeien in wijsheid als ze anderen willen helpen wijzer te worden. Wijzer worden is zeker mogelijk. Wijsheid komt met de jaren, door ervaring en kennis; deze gaan hand in hand. Helaas, we kunnen makkelijk doen alsof we de wijsheid in pacht hebben ten opzichte van anderen. Het is een wijs leider die zorg besteedt aan zijn eigen advies en daar ook naar leeft. Een van ‘s werelds grootste bewaarplaatsen van wijsheid is het Bijbelboek Spreuken. Hier volgt een samenvatting van wat daarin gezegd wordt over wijsheid: • Het brengt begrip • Het geeft instructies www.succesboeken.nl

199

Je attitude bepaalt je altitude • • • • • • • •

Het brengt voorspoed Het helpt ons kwaad te vermijden Het vergroot je mogelijkheden om te leren Het helpt je grenzen te stellen Het creëert discipline Het geeft inzicht Het brengt vreugde Het geeft vertrouwen

Leiderschap en groei is inzicht en je een beeld vormen van gevarieerde en moeilijke situaties. Het is het vermogen om problemen te herkennen voordat ze een catastrofe worden.

VERKRIJGEN VAN WIJSHEID

Er is een enorm verschil tussen kennis en wijsheid. Veel mensen met kennis doen onverstandige dingen. Sociale jeugdwerkers bijvoorbeeld, hebben waarschijnlijk veel kennis van de problemen met drugs, maar helaas zijn zij vaak niet in staat die kennis toe te passen bij het omgaan Wijsheid is met hun eigen verslavingen. het toepassen Wijsheid is het toepassen van kennis en waarheid. van kennis We leven in een tijd waarin en waarheid kennis in toenemende mate belangrijk is. Wanneer we echter naar de hedendaagse levensstijl kijken, zijn door veel onjuiste beslissingen levensgemeenschappen, bedrijven, kerken, huizen en huwelijken vernietigd. Mensen gebruiken geen wijsheid wanneer ze met anderen praten of te maken hebben. Wijsheid is vooruit denken, weten wat je moet doen bij de volgende stap. Wijsheid is de vaardigheid onderscheid te maken - het

Hoe verkrijgen we wijsheid? We verkrijgen wijsheid door de ervaringen van het leven en bij het opbouwen van relaties met betrouwbare mensen. Mentoren geven ons wijsheid; daarom ben ik zo’n groot voorstander van coaching als een taak en verantwoordelijkheid van leiders. Naar wijsheid op zoek gaan begint bij het zoeken naar mensen die om jou geven en die begrip opbrengen voor jouw wensen, dromen, kracht en zwakheden. Zulke mensen zullen eerlijk tegen je zijn. Je zult Leiders moeten niet wijzer worden zonder dat mensen zelf groeien in wijsje helpen - en aan heid als ze anderen de andere kant zul jij zonder wijsheid willen helpen ook nooit anderen wijzer te worden kunnen ontwikkelen tot grootsheid. Het is niet altijd makkelijk mensen om je heen te hebben die je lastige vragen stellen of je de juiste denkpatronen proberen bij te brengen, maar het is noodzakelijk voor de leider van de toekomst. Leiders dienen te groeien, daarom is coaching zo essentieel. Wijsheid

200

www.succesboeken.nl

KENNIS EN WIJSHEID

201

Je attitude bepaalt je altitude verkrijg je niet van de ene op de andere dag.

LEREN VAN WIJZE MENSEN Een eenvoudig begin voor degenen die wijs willen worden is het lezen van autobiografieën van succesvolle mensen. Zonder wijsheid heeft niemand ooit succes verkregen. Lees dus over mensen met visie, mensen met karakter, mensen die de prijs van succes kennen. Zulke mensen zijn creatieve, doelgerichte mensen, dienend voor anderen, verlangend naar groei, vol vertrouwen, voortdurend stimulerend, altijd actief. Invloedrijke mensen - het type waar goede biografieën over geschreven zijn en nog steeds worden geschreven - zullen krachtige mensen, respectvolle mensen, grootmoedige mensen en vrome mensen zijn. Het is het waard om over deze mensen te lezen en zij zullen je helpen om te groeien in wijsheid.

JE STEM LATEN HOREN

Leiderschap en groei Zulke berichten vernietigen het vrije denken, zelfs al claimen zij de kracht van de vrijheid; zij motiveren noch overtuigen je. Ze promoten liever, bij gebrek aan wijsheid, onverstandig gedrag - een gebrek aan moraal, een Goede leiders voortdurende gefrustreerde zoektocht naar richting, een hebben leeg bestaan. invloedrijke Wijze leiders beïnvloeden liever de gedachten, de mensen om emoties en de dromen van zich heen mensen dan dat ze de negatieve, nietszeggende, snelle, politiek correcte, populaire cultuur zonder waarden en normen ondersteunen. Groei in wijsheid betekent weten wanneer en waar je je moet uitspreken om op die manier mensen ten goede te beïnvloeden.

Groeien in beïnvloeding

Effectieve leiders gebruiken wijze woorden tegen mensen die in hun leven overschreeuwd worden door herhaald geklaag, luiheid, afleiding en ontevredenheid. Als we om ons heen kijken is de beïnvloeding van de televisie, andere media, verdwaasde popsterren en internet zeer doordringend: ze produceren onverstandige berichten die jonge mensen ruïneren, beïnvloeden en ziek maken.

Er is een verband tussen wijsheid en beïnvloeding. Wanneer je wijzer wordt, zul je een grotere invloed hebben op anderen. Daarom moet je op zoek gaan naar wijze mensen om jou te helpen wanneer je zelf anderen wilt beïnvloeden. Beïnvloeding is iets oproepen bij mensen dat verandering teweegbrengt en effect heeft op hun beslissingen. Veel politici hebben adviseurs, mannen en vrouwen die

202

www.succesboeken.nl

203

Je attitude bepaalt je altitude de beslissingen beïnvloeden op het gebied van leiderschap. Daardoor beïnvloeden zij tevens de mensen om zich heen in wederkerige verhoudingen. Zonder deze wederkerige verhoudingen zou er geen leiderschap zijn. Leiders maken deel uit van wat er gebeurt, zij staan er niet buiten. Leiderschap heeft niets te maken met dictatorschap of met macht. Het heeft te maken met het verkrijgen van geloofwaardigheid door het opbouwen van relaties en deze dan gebruiken om het best mogelijke plan van aanpak voor persoonlijke groei te bespreken. Het beeld van de superieure baas en de ondergeschikte Leiderschap medewerker past niet meer in deze tijd. Invloed hebben beteis anderen kent dat je een wijze woordhelpen hun keus moet hebben, om mensen eigen top te te helpen met hun dromen, doelen, ambities en verlangens bereiken en weten hoe ze dat het beste kunnen bereiken. Wijsheid is de sleutel om dit goed te kunnen doen, want zonder wijsheid is het onmogelijk een persoonlijke planning te maken om mensen te ontwikkelen tot grootsheid.

LEIDERSCHAP IS INVLOED President Harry Truman sprak eens over de invloed van leiders en zei: “Een leider heeft de gave om mensen dingen te laten doen die ze eigenlijk niet willen doen en het nog leuk te vinden ook.” Fred Smith, mijn favoriete 204

Leiderschap en groei schrijver, zegt: “Leiderschap is invloed.” Het is duidelijk dat je jezelf moet omringen met invloedrijke mensen om een invloedrijk persoon te worden. Het is makkelijk om de invloed op te merken die leiders hebben. Neem Bill Gates bijvoorbeeld: als iemand zijn naam noemt, denken we gelijk aan computers en communicatie. Henry Ford heeft aanzienlijke invloed gehad op de automobielindustrie; Michael Jordan had invloed op basketbal en sport in het algemeen en niet te vergeten de reclame-industrie. Moeder Teresa, Nelson Mandela, Ray Crock, Kolonel Sanders - ze hebben allemaal de wereld beïnvloed. Invloed is belangrijk en voor goede beïnvloeding is wijsheid noodzakelijk. Slechte beïnvloeding kan veel schade opleveren. In de Bijbel staat hierover: ‘Als de ene blinde de andere leidt, vallen ze beiden in een kuil.’

BEÏNVLOEDEN VAN HET HEDEN Wijze invloedrijke leiders beïnvloeden het heden. Zij hebben ook invloed op de toekomst en leren ons te begrijpen dat huidige onmogelijkheden eigenlijk vaag omschreven mogelijkheden zijn die we kunnen overwinnen door er wat meer moeite voor te doen, creatief te denken en buiten onze comfortzone te treden. Wijze beïnvloeding veroorzaakt groei. Het helpt mensen in het diepe te springen, het diepe van hun eigen plannen voor succes, die hen uiteindelijk zullen www.succesboeken.nl

205

Je attitude bepaalt je altitude helpen hun dromen waar te maken. Dat is precies wat leiderschap is: anderen helpen hun eigen top te bereiken.

WIJZE RICHTPUNTEN Wanneer een leider groeit in wijsheid, wordt hij een richtpunt voor de mensen in zijn team die willen uitgroeien tot succesvolle mensen. Een leider met invloed is een voorbeeld. Anderen zullen hem kopiëren en imiteren. Hoe vaak hoor je niet iemand een uitspraak van Michael Johnson of Carl Lewis, succesvolle atleten, gebruiken? Mensen zien deze succesvolle mensen als een voorbeeld en ze nemen hun gedragspatroon over. Als mensen succesvol worden op een bepaald gebied, evolueren ze vanzelf tot richtpunten voor anderen. Wanneer een Olympisch record wordt gebroken, wordt het spoedig daarna weer gebroken. Dat gebeurt zelfs wanneer het oorspronkelijke record al twintig jaar lang ongebroken was. Waardoor komt dat? Plotseling is er een nieuw punt waar anderen zich naar kunnen richten om zo in de voetsporen van de groten te kunnen treden. Het is opmerkelijk hoe snel mensen geloven dat nieuwe records gevestigd kunnen worden, nieuwe doelen bereikt en nieuwe uitdagingen overwonnen zodra iemand anders succes heeft behaald en daarmee een invloedrijk referentiepunt werd.

206

Leiderschap en groei VOORLOPERS EN PIONIERS Wijze en invloedrijke leiders zijn vaak voorlopers en pioniers, de eersten om een schier onmogelijke taak te volbrengen. Hierdoor verooorzaken zij, dat anderen zich tot nieuwe hoogten uitstrekken, wat resulteert in groei. Een pionier gaat voor de anderen uit en leidt ze op weg naar nieuwe kansen, onbegrensde mogelijkheden en het overwinnen van onoverwinbare obstakels. Leiders zijn Wanneer een invloedrijke leider de schep oppakt en vervuld van nieuw land gaat ontginnen, passie voor zullen anderen snel volgen. Omdat leiders vaak op het groei en randje balanceren, worden vooruitgang ze niet altijd begrepen. Hun motieven kunnen vragen oproepen. Mensen met invloed worden altijd aangevallen door mensen die blij zijn met hun huidige situatie en dat zo willen houden. Vaste gewoonten zijn comfortabel en makkelijk te overzien en daarmee beperkt. Leiders met invloed halen mensen uit hun hokjes om nieuwe hoogten te bereiken.

WILLIAM BOOTH Generaal William Booth, de oprichter van het Leger des Heils, werd afkeurend bekeken door de religieuze leiders van die tijd. Hij werd zelfs door iemand een bedrieger genoemd. Maar op de begrafenis van Catherine Booth, www.succesboeken.nl

207

Je attitude bepaalt je altitude zijn even bekende vrouw, bleek de enorme invloed van het Leger des Heils. Er waren meer mensen aanwezig dan op de begrafenis van koningin Victoria. Net zoals William Booth zullen leiders die anderen graag positief willen beïnvloeden niet tevreden zijn met een voortkabbelend leven. Zij zijn vervuld van passie voor groei en vooruitgang, daarheen te gaan waar nog nooit iemand is geweest. Persoonlijke groei bij de volgers kan dan niet uitblijven, want in zulke omstandigheden stijgen mensen boven de grenzen van hun kunnen uit. Ze hebben dan geen tijd meer voor heibel en ruzie, want ze zijn druk bezig met hun eigen vooruitgang.

GROEI BIJ MCDONALD’S Als ik tegen je zou zeggen dat de werknemers van McDonald’s constant groeien, zul je waarschijnlijk als antwoord geven: “O ja, ze groeien enorm - rond hun middel.” Maar kun je waarderen wat dit invoedrijke bedrijf feitelijk bereikt met zijn personeel? John Love schreef een boek Behind the Arches* waarin hij toelicht: “4,5 Procent van de Amerikaanse beroepsbevolking heeft voor McDonald’s gewerkt. Eén op de vijftien Amerikaanse werknemers kreeg zijn/haar eerste baan bij McDonald’s. Hoewel de meesten van hen nu ergens anders werken, hebben ze bij McDonald’s als eerste werkroutine, discipline en teamwork geleerd.”

Leiderschap en groei Kun je dat geloven? 4,5 Procent van de Amerikanen heeft vooruitgang geboekt binnen zijn beroep doordat iemand een visie had over de massaproductie van hamburgers. Het mag dan niet jouw visie zijn of die van mij, maar je begrijpt het plaatje. Iemand leidde en mensen begonnen te groeien.

Belemmeringen voor groei Bedenk dat er een aantal belemmeringen is voor groei en leiders maken deze fouten net zo makkelijk als anderen. De grootste van deze belemmeringen is: je bedreigd voelen. Voel je nooit bedreigd door het succes van je collega’s of je team; het belemmert groei.

* uitgegeven door Bantam Books, New York, USA, 1986

Kenmerken van een leider die zich bedreigd voelt: 1. Mensen ‘op hun plaats zetten’ 2. Genoegen scheppen in het falen van anderen 3. Onderdrukking en verstikking van creativiteit en het uiten van een eigen mening 4. Liever commentaar geven dan oprecht aanmoedigen 5. Bang zijn voor het succes van een ander 6. Anderen naar beneden halen 7. Zichzelf belangrijk maken ten koste van anderen 8. Intimideren 9. Zich verdedigend en beschermend opstellen ten opzichte van zijn of haar werkterrein

208

www.succesboeken.nl

209

Je attitude bepaalt je altitude 10. 11. 12. 13.

Constant afstandelijk en afzijdig Met de eer gaan strijken Onnodig wedijveren Anderen in verlegenheid brengen en openlijk bekritiseren 14. Kritiek leveren op bekwaamheid, waardigheid en prestatie

Leiderschap en groei 14. Publiekelijk complimenteren en persoonlijk corrigeren 15. Beschermend optreden en mensen in hun waarde laten 16. Erkennen en aanmoedigen van talenten

WELK TYPE LEIDER BEN JIJ?

Kenmerken van een zich niet bedreigd voelende of invloedrijke leider: Zich niet bedreigd voelende of invloedrijke leiders stimuleren groei bij hun team op de volgende manier: 1. Mensen op de juiste plek zetten 2. Zich in hun plaats stellen en hen naar een hoger niveau brengen 3. Het jammer vinden als een ander faalt en ze laten zien hoe ze succes kunnen hebben 4. Stimuleren van creativiteit en aanmoedigen van diversiteit 5. Geven van positieve aanmoediging en het ondersteunen met praktische eigen inbreng 6. Gedragen worden door succes, het aanmoedigen en zich erbij aansluiten 7. Anderen naar de top helpen 8. Onbaatzuchtig in het ontwikkelen van anderen 9. Aanmoedigen in moeilijke tijden 10. Zich open en kwetsbaar opstellen 11. Een vriend zijn 12. De eer delen 13. Prestatiegericht zijn op een positieve manier

Leiderschap heeft niets te maken met heersers en ondergeschikten, meesters en slaven. Ook niet met managementvaardigheid of met goed organiseren. Leiderschap heeft te maken met het opbouEen rang geeft wen van teamgevoel, het gevoel mede-eigeprivileges, maar naar te zijn van de organisatie of het gezin wijze leiders en met verantwoordevertrouwen niet lijkheid. Leiders zijn geloofop dwang om waardige dienaren, aanmoedigers, coa- dingen gedaan te ches en partners. krijgen Een rang geeft privileges, maar wijze leiders vertrouwen niet op dwang om dingen gedaan te krijgen. Leiders laten zich niet leiden door omkoping en bedreiging; niemand ontwikkelt zich op die manier. Leiders streven ernaar om zelf wijsheid te vergaren zodat zij behoeften kunnen identificeren en plannen en program-

210

www.succesboeken.nl

211

Je attitude bepaalt je altitude ma’s kunnen ontwikkelen voor de groei van hun team. Daarna zoeken zij een manier waarop zij deze plannen effectief en met passie kunnen bespreken. Leiders hebben geen almachtige, bovenaardse krachten, ingegeven door hun positie. Leiders kunnen weinig bereiken door alleen macht uit te oefenen. Invloed - wijze, op groei georiënteerde invloed - verdien je door vertrouwen, warmte en betrouwbaarheid. Leiders groeien eerst zelf, daarna streven ze naar andermans groei. Leiders kunnen niet het beste van hun team verwachten als ze hen als ondergeschikten behandelen. Dat brengt nooit het beste naar boven en veroorzaakt geen groei. Leiders die een teamgevoel creëren, een gevoel van eerlijkheid en loyaliteit, die duidelijk communiceren met de mensen die ze leiden, brengen het beste in mensen naar boven. Zo worden succesvolle mensen gemaakt. Welk type leider ben jij?

212

Hoofdstuk 7

De leider als vriend

V

riendschap is een belangrijke factor voor iedere leider. Het gezegde luidt: ‘Twee zijn beter dan één - er is meer waardering voor hun werk.’ Je zult nooit een effectieve, betrokken leider of een goede mentor worden zonder eerst te leren hoe je menselijke relaties kunt opbouwen. Ik begon dit boek met het bespreken van leiders en hun relatie met de mensen die ze leiden. Ik ben verder gegaan met coaching, wat een bestaande relatie impliceert. Ik heb uitgebreid besproken hoe je een ‘betrokken’ leider kunt zijn. Zo langzamerhand mag het duidelijk zijn: ik geloof in leiders die een relatie opbouwen met de mensen die zij leiden. Hiermee staan of vallen alle functies van goed leiderschap. www.succesboeken.nl

213



Dit zal je misschien verbazen, zeker wanneer je je bedenkt dat volgens de oude leer tegen leiders werd gezegd: “Verbroeder je nooit met je volgers.” Dat te doen werd gezien als beneden de waardigheid van leiders. Zo’n beeld kan niet Vriendschap is overleven in de 21e eeuw. In dit hoofdstuk wil ik het essentiële je aandacht vestigen op vriendschap en vooral model voor op wat het betekent voor succesvol de band tussen leiders en volgers en hoe het aanzet leiderschap tot de ontwikkeling van in deze eeuw groei waar ik eerder over gesproken heb. Het is prettig om over groei en ontwikkeling te praten, maar hoe breng je dit in een juist verband met elkaar? Ik geloof dat het verband vriendschap is, wederzijds en gelijk. John D. Rockefeller heeft gezegd: “Een vriendschap gebaseerd op business is beter dan een business gebaseerd op vriendschap.” Je taak is niet het vullen van je agenda met etentjes met je collega’s, maar het opbouwen van zinvolle, groei producerende relaties. Ik ben ervan overtuigd dat vriendschap het essentiële model is voor succesvol leiderschap in deze eeuw. Als je van plan bent succesvolle mensen te ontwikkelen, dan begin je hier.

HET BELANG VAN VRIENDEN

214

www.succesboeken.nl

De vrienden waarmee je je omringt zijn de vrienden die jou beïnvloeden in je denken en bij je beslissingen. Een van de grote voorbeelden van een persoon die verkeerd beïnvloed werd door onverstandig gezelschap was president Richard Nixon. Hij luisterde naar het advies van onbetrouwbare mensen en kreeg de volle laag. Let op waar je mee omgaat. Emily Clemstine heeft gezegd: ”Wees voorzichtig met het kiezen van je omgeving, het zal je vormen; wees voorzichtig met de dingen waar je voor kiest, je zult er door beïnvloed worden.” Ik voeg eraan toe: “Wees voorzichtig met het kiezen van je vrienden. Eén rotte appel in de mand kan al het gave fruit te schand maken.” Hoe dan ook, goede relaties zullen je nooit beschadigen. George Elliot heeft gezegd: “Vriendschap is een overweldigend gevoel van veiligheid bij een persoon, zonder je woorden of je gedachten af te hoeven wegen.” En Henry Ford is bekend om het gezegde: “Mijn beste vriend is diegene die het beste in mij naar boven haalt.” Iedereen heeft vrienden nodig. Zij zijn de essentie van wat het betekent om mens te zijn en om communicatieve vaardigheden te bezitten. We zijn wezens die geboren zijn om met anderen te communiceren. Vrienden zijn een zekerheid, een veilige schuilplaats en een zeldzame en bijzondere kostbaarheid. Leiders moeten vrienden en vriendschap nooit voor lief nemen, maar moeten hard aan deze relaties blijven werken.

215

Je attitude bepaalt je altitude IEMAND ZONDER VRIENDEN Zonder vriendschappen vervreemden wij en raken we gedesoriënteerd. Howard Hughes, een van de rijkste mannen ter wereld, overleed zonder vrienden. Duizenden mensen hadden hun toekomst van deze man af laten hangen, maar hij leefde een leeg, bizar bestaan. Zijn baard kwam tot zijn taille; zijn haar reikte tot aan het midden van zijn rug. Zijn vingernagels waren vijf centimeter lang en waren zo lang niet geknipt dat ze op een kurkentrekker leken. Hij was dertien jaar getrouwd met Jean Peters, een van de mooiste vrouwen ter wereld, maar ze werden nooit samen gezien. Zij hadden aparte kamers in het Beverly Hills Hotel en scheidden in 1970. Vaak zei hij: “Ieder mens heeft zijn prijs, anders zou een vent als ik niet kunnen bestaan.” Maar geen enkel geldbedrag kon hem vrienden geven. Waarom was hij zo alleen? Simpel. Hij had nooit geleerd om vriendschappen op te bouwen of van mensen te genieten. Hij was te druk bezig met ze te manipuleren om met ze bevriend te raken.

WAT VRIENDSCHAP NIET IS Vriendschap heeft zeker niets te maken met het gebruiken van mensen. Ook heeft het niets te maken met het kennen van een naam, elkaar tutoyeren of het delen van hetzelfde kantoor. Veel mensen zien kennissen als vrienden. Dat zijn zij niet. Vriendschap is iets totaal anders. 216

De leider als vriend Leiders hebben meer nodig dan louter kennissen. Zij hebben vrienden nodig die net iets meer willen doen. Vriendschap betekent niet alleen dat je dichtbij mensen staat. Mijn grootste held is Jezus. Hij had veel mensen die dichtbij hem stonden. Een van hen, Judas, kuste hem en een ander, Johannes, legde Leiders moeten zijn hoofd op zijn borst. Maar Judas vrienden en gaf hem een kus omdat hij hem ging vriendschap nooit doden, terwijl Jovoor lief nemen, hannes zijn hoofd op zijn borst legde maar moeten hard omdat hij bereid aan deze relaties was voor hem te sterven. Beiden blijven werken stonden dichtbij, beiden uitten hun liefde, maar slechts één van hen was een echte vriend. In leiderschap zul je onderscheid moeten maken tussen je ‘Judas’ en je ‘Johannes’. Ik wil je graag helpen bij het vinden van de ‘Johannesen’ in deze wereld, dus ik wil je laten kennismaken met de grootste vriendschap ter wereld, voor ons beschreven in de Bijbel: de vriendschap tussen Jonatan en David.

www.succesboeken.nl

217


Principes voor het opbouwen van vriendschap Wanneer je aan Jonatan denkt, denk je aan de persoon met het interessantste karakter uit het oude Israël. Jonatan, de zoon van de eerste koning van de natie, koning Saul, was de weerspiegeling van vele eigenschappen van een echte vriend. Dit zijn de eigenschappen waar goede leiders naar op zoek zijn bij hun vrienden. Dit zijn ook de eigenschappen die goede leiders bij zichzelf bewerkstelligen.

De leider als vriend gekleed als een bedelaar, als een schooier; Jonatan is gekleed in koninklijke gewaden. David is arm; Jonatan is rijk. David is opgegroeid op het land; Jonatan in een paleis. Maar toen Jonatan David zag, werd de ziel van Jonatan verbonden aan de ziel van David, zoals de Bijbel het zo mooi omschrijft.

EEN PUNT VAN OVEREENKOMST

Het eerste wat we van de jonge Jonatan leren, is dat hij zich meteen sterk tot David voelde aangetrokken. Hun zielen waren nauw verbonden. Stel je voor: de jonge David - blozend, knap en gekleed in schapenvachten - is net teruggekomen van het doden van de reus Goliath. Hij zit onder het bloed en het zweet. Hij loopt de tent van de koning binnen met nog steeds het hoofd van Goliath in zijn handen, waarbij bloed op de vloer druppelt. Over manieren en etiquette gesproken! Dit is niet de manier waarop je een koning benadert! Hoeveel mensen zouden een kans krijgen om in paleis Huis ten Bosch, het Witte Huis of in het Torentje in Den Haag te komen als je er zo uitziet als zojuist beschreven? Hoe dan ook, wat me opvalt aan Jonatan, de zoon van de koning, is dat dat hem niets uitmaakt. David is

Ook al waren ze totaal verschillend, hier vinden we de basisprincipes voor het opbouwen van vriendschap. Zij hadden een punt van overeenkomst. Wanneer je naar het leven van Jonatan kijkt, zul je zijn vader, koning Saul, zien als een bittere, boze man. Aan de andere kant heb je de vader van David, Isaï, die zich er niet eens van bewust was dat David leefde. Toen de profeet Samuel voor het eerst bij Isaï kwam kijken welke van Isaï’s zoons Saul zou kunnen vervangen als koning, was David op het veld de schapen aan het hoeden. Zijn vader en broers waren hem vergeten. Het is belangrijk te weten dat Jonatan en David iets gemeen hadden: beiden leden ze onder de afwijzing van hun vader. Alhoewel dit een pijnlijke ervaring was, was dit het opvallende kenmerk van de wederzijdse aantrekkingskracht: je hoort Jonatan en David nooit jammeren of klagen over hun vaders. Zij spraken nooit over hun leed. Maar het schiep een innige band tussen hen. Ook voor jou geldt: als jij een blijvende vriendschap met mensen wilt opbouwen, zul je een punt van overeenkomst moeten hebben met elkaar, gemeenschappelijke

218

www.succesboeken.nl

NAUW VERBONDEN ZIELEN

219

Je attitude bepaalt je altitude plannen, gemeenschappelijke waarden, gemeenschappelijke gedragscodes en gemeenschappelijke overtuigingen - of zoals ik het bij voorkeur noem, een wederzijdse aantrekkingskracht. De vriendschap die Jonatan en David hadden, zorgde ervoor dat de haat die koning Saul had tegen David nooit werkelijk werd omgezet in lichamelijk kwaad. Als je goede relaties opbouwt met de mensen om je heen - in het bijzonder met de mensen van je team - zal dat je tegen kwaad beschermen. Het op dezelfde golflengte komen met de mensen van je team zal iedereen ten goede komen. Je mensen zullen je waarschuwen wanneer er gevaar is, je hulp verlenen in moeilijke tijden, je motiveren wanneer je tegenslag hebt en bijdragen aan je succes - dit alles omdat je een vriend van hen bent.

HET DELEN VAN SUCCES Het tweede wat me opviel bij Jonatan was, dat hij het succes deelde met David. Toen David het paleis binnenliep in Jeruzalem, deed Jonatan hem een bijzondere toezegging aangaande hun vriendschap: hij gaf David zijn eigen mantel. Als je blijvende vriendschappen wilt opbouwen met mensen, wees dan niet bang om je succes met hen te delen. Jonatan deed zijn mooie, koninklijke mantel af en gaf deze aan David, een zweterige, met bloed besmeurde herdersjongen. Als je succesvol bent en je wilt een goede vriendschap opbouwen, zul je bereid moeten zijn 220

De leider als vriend jouw succes met anderen te delen en bereid moeten zijn hen te begroeten in jouw ‘paleis’. Het is belangrijk om vrijgevig te zijn ten opzichte van je vrienden.

VOEL JE NIET BEDREIGD Jonatan liet zien, toen hij zijn mantel om Davids schouders legde, dat hij zich door Davids militaire succes niet bedreigd voelde en dat hij er ook niet jaloers op was. Hij bekommerde zich er niet om, er beter uit te zien dan David, hoewel zijn bescheidenheid Een teken van juist bijdroeg aan het succes van David. betrouwbaarheid Het vernietigen van een relatie is makkevan een leider is, lijk. Afgunstig zijn, je dat zijn gelijken bedreigd voelen en onzeker leiderschap en vrienden net zo zijn niet bevorderlijk succesvol kunnen voor een wederzijdse vriendschap. Een worden als hij teken van betrouwbaarheid van een leider is, dat zijn gelijken en vrienden net zo succesvol kunnen worden als hij - en zelfs meer - en dat hij zich daarover verheugt.

www.succesboeken.nl

221

Je attitude bepaalt je altitude JE WAPENRUSTING AFLEGGEN Behalve zijn mantel gaf Jonatan David ook zijn wapenrusting. Wat wil dat zeggen? Bescherming. Een trouwe vriend biedt bescherming bij dreigend gevaar. Sommige mensen zeggen dat ze vrienden zijn, maar wanneer er geschoten wordt zullen ze je niet waarschuwen en je beschermen, maar zetten ze je in de vuurlinie. We moeten onze vrienden beschermen tegen dreigend gevaar zoals roddels en geruchten, we moeten er zeker van zijn dat we hen met een wapenrusting beschermen - de wapenrusting van verantwoordelijkheid, bescherming en aanmoediging.

BLIJ ZIJN MET VRIENDSCHAP Jonatan was verheugd over zijn vriendschap met David. De vader van Jonatan, Saul, had persoonlijk geprobeerd David te vermoorden en had ook zijn bedienden en soldaten opdracht gegeven hem te achtervolgen. Jonatan echter - wetende dat zijn vriend op een dag koning zou zijn - bracht David op de hoogte van de plannen van zijn vader. In plaats van dat hij meehielp het plan om hem te doden uit te voeren, beschermde hij hem. Een trouwe vriend, of het nu een leider of een volger is, is iemand die zich er meer aan gelegen laat liggen je te beschermen dan zich boven je te stellen. Vriendschap moet altijd op de eerste plaats blijven staan. Ik kan mij nog herinneren dat ik in een bestuur zat. 222

De leider als vriend Veel leden waren ontevreden en ze wilden dat ik de leiding zou overnemen. De voorzitter van het bestuur was echter een van mijn beste vrienden. Ik koos ervoor, in plaats van namens het bestuur te spreken, hem op een persoonlijke manier de bezorgdheid over te brengen die onder de bestuursleden leefde. Ik was duidelijk over mijn bedoelingen: ik zou nooit het Een trouwe vriend, voorzitterschap van het bestuur of het nu een leider nastreven. of een volger is, is Ook al wist ik dat zowel het iemand die zich er bestuur als meer aan gelegen het team een laat liggen je te nieuwe leider met visie nodig beschermen dan zich had, ik wilde boven je te stellen niet degene zijn die het mes erin zette en het overnam. Het was moeilijk en pijnlijk voor me, maar vandaag de dag zijn we nog steeds de beste vrienden. Hoewel het een moeilijke situatie was, was het mijn doel om hem en zijn waardigheid te beschermen, niet mij boven hem te stellen. Uiteindelijk was de beste oplossing hem te vragen af te treden en dat heeft onze relatie nooit geschaad.

www.succesboeken.nl

223



LEG JE ZWAARD NEER

ANDEREN BESCHERMEN

Jonatan gaf David ook zijn zwaard. David wist nu dat als hij ooit aangevallen zou worden, dit niet door Jonatan zou gebeuren. Ik zeg vaak: “Wees op je hoede voor de persoon die je zijn zwaard niet wil geven.” Als een vriend je ‘zijn zwaard heeft gegeven’ en je wordt aangevallen, dan weet je in ieder geval waar Wees op je het niet vandaan komt. Leiders moeten weten hoede voor de waar kritiek, dolksteken persoon die en aanvallen niet vandaan je zijn zwaard komen, maar ook waar ze wel vandaan kunnen niet wil geven komen. Ik heb leiders hun mensen zien beschuldigen van een gebrek aan loyaliteit en wantrouwen, zelfs als dat helemaal niet het geval was. Leiders die vrienden hebben, weten dat wanneer ze aangevallen worden, dat niet gebeurt door de hand van hun eigen mensen. Het is belangrijk vrienden om je heen te hebben die anderen niet in de rug steken; en als je op die manier behandeld wilt worden, zul je anderen ook nooit een dolksteek mogen geven. Je hebt mensen om je heen nodig die je niet zullen aanvallen, maar die je willen helpen omdat je een betrouwbare vriend bent. Doe alles wat nodig is om het juiste type leiders om je heen op te bouwen, leiders die loyaal zijn en die je beschermen. Kort gezegd, word een echte vriend voor de mensen die je leidt.

Jonatan beschermde David door hem zijn schild te geven. Dit laat heel mooi de waarde zien van openheid en kwetsbaarheid. Ik waarschuw leiders altijd voor mensen die hun schild niet laten zakken. Ben je ooit heel dicht bij iemand gekomen en dacht je dat je een opening in zijn leven had gevonden, maar liep je daarna tegen een muur op? Het is in een leiderschapspositie mogelijk om anderen op een afstand te houden, maar dat schept geen innige vriendschap. Leiders verschuilen zich vaak omdat ze bang zijn in verlegenheid te worden gebracht, of omdat ze zich bedreigd voelen. Ze bouwen muren in plaats van openingen. Leiders moeten hun schild laten zakken, niet hun verdediging. Met andere woorden, je mag jezelf best beschermen maar wees niet zo gesloten, dat je er niet in slaagt om een eerlijke, hechte relatie met anderen op te bouwen.

224

www.succesboeken.nl

LOYALITEIT Een van de dingen die de vriendschap tussen Jonatan en David zo bijzonder maakte was hun verbond van loyaliteit. Hun loyaliteit was gebaseerd op een belofte de belofte van verzoening. Door de populariteit van David, nadat hij Goliath had verslagen, werd koning Saul jaloers op hem. De daarop volgende jaren achtervolgde hij David met veel geweld. Maar Jonatan spoorde zijn vader constant aan zich met zijn beste vriend te verzoenen. 225

Je attitude bepaalt je altitude Een loyale en trouwe vriend zal je altijd een goede naam geven bij anderen. Hij zal je helpen een brug te bouwen naar anderen. Leiders kunnen zowel opzettelijk als onopzettelijk andere mensen kwetsen, maar een echte vriend zal je altijd, zonder eigenbelang, wijzen op de situatie. Loyale vrienden zullen je helpen de aangebrachte schade te herstellen.

HOUD JE AAN JE BELOFTEN David beloofde dat wanneer hij koning zou zijn, hij de familie van Jonatan nooit kwaad zou doen. Jaren later, lang nadat Saul en Jonatan tijdens een veldslag waren omgekomen en David koning was geworden, herinnerde hij zich deze belofte. Hij vroeg of er nog Een leider die iemand leefde uit ‘het huis van Saul’ zodat hij zijn een loyale vriendelijkheid kon tonen, vriend is, uit respect voor Jonatan. Iemand herinnerde zich een houdt zich kreupele zoon van Jonatan altijd aan zijn die vijf jaar oud was toen Jonatan stierf. David vond beloften hem bedelend op straat. Hij nam hem mee naar zijn huis en liet zijn bedienden het land bewerken om zo geld voor hem te verdienen. David vertelde hem dat hij aan de tafel van de koning zou eten, zolang hij leefde. David gaf hem het land terug dat van zijn vader en 226

De leider als vriend grootvader was geweest en maakte hem tot een gelijke in het huis van de koning. Wijze leiders kunnen verschillende belangrijke lessen leren uit de manier waarop David de familie van Jonatan behandelde: 1. Een leider die een loyale vriend is, houdt zich altijd aan zijn beloften. 2. Leiders zorgen voor hun vrienden en hun belangen, zelfs als ze er niet meer zijn of vergeten zijn. 3. Leiders zijn niet bang om betrokken te worden bij het verdriet van anderen en het ontbreekt hen niet aan medeleven om te helpen wanneer vrienden en familie door tragische omstandigheden worden getroffen.

Loyaliteit begint niet bij de volgers, het begint bij de leiders. Het wordt overhandigd en doorgegeven. Het loopt van leiders naar volgers. Het aanmoedigen van loyaliteit in onze organisaties en bedrijven bestaat er simpelweg uit dat wij loyaliteit laten zien. Vriendschap mag nooit gebaseerd zijn op negatieve factoren, maar op positieve. Loyaliteit is de belangrijkste positieve factor waarop we een vriendschap kunnen bouwen.

www.succesboeken.nl

227



Vriendschap en leiderschap

LEER EEN VRIEND TE ZIJN

Leiders zullen altijd goede vrienden zijn, tenminste als ze succesvol willen zijn. Cathy Mohnke heeft gezegd: “Vriendschap is net als vitaminen, we vullen elkaars minimale dagelijkse behoefte aan.” Je vriendschappen hebben veel invloed op je vorm van leiderschap. Jammer genoeg lijkt het hedendaagse begrip van vriendschap meer op een televisieserie: gebrek aan richting, normen en waarden en echte loyaliteit. Maar goede leiders realiseren zich dat zij de macht hebben om te kiezen wat voor soort relatie zij willen hebben met de mensen die zij leiden. Een van de Spreuken vertelt ons, dat als we vrienden willen, we vriendelijk moeten zijn. Maar dat is niet altijd makkelijk. Vriendschap in zaken en leiderschap ontstaat niet spontaan, die moet ontwikkeld worden. Vriendschap, net als leiderschap, vereist eerlijkheid, integriteit en toewijding aan gedane beloften, zelfs als dat moeilijk is. Het vereist ook dat leiders persoonlijk willen groeien, vooruit willen en toegewijd zijn aan de relatie met hun team. Nogmaals, net als in leiderschap, zijn integriteit en betrouwbaarheid de belangrijkste eigenschappen. Met andere woorden, de verantwoordelijkheid om vriendschappen te ontwikkelen ligt niet bij de ander maar bij onszelf. Als leider en als persoon moeten we een vriend willen zijn en vriendschap met anderen koesteren. Wij moeten werken aan openheid met anderen. Wij moeten leren harmonieus met anderen om te gaan.

The Beatles zongen ooit: ‘I get by with a little help from my friends.’ Het is niet alleen belangrijk dat leiders de juiste vrienden om zich heen hebben, het is ook belangrijk dat ze zelf een goede vriend zijn. Vaak zeggen mensen: “Als ik meer om zou kunnen “Leiders moeten gaan met succesvolle mensen, zou ik dicht genoeg bij zelf ook succesvol anderen staan om worden.” Dat is helemaal waar. Maar sucze te kunnen cesvolle mensen gaan begrijpen, maar hoofdzakelijk om met succesvolle mensen. met genoeg Dat is met vrienden afstand om ze te net zo. Als je een vriend wilt worden, kunnen zul je eerst een vriend moeten zijn. motiveren.” Ook gebeurt het John Maxwell wel eens dat mensen hun partner bekritiseren en zeggen: “Als ik een andere man of vrouw zou hebben, zou alles anders zijn.” ‘Alles’ zou waarschijnlijk helemaal niet anders zijn omdat jij dezelfde blijft. De kern van het probleem ben je zelf, niet de ander. Dus, als je goede vrienden wilt hebben, leer dan een goede vriend te zijn. Vraag eens aan je collega’s, zaken-

228

www.succesboeken.nl

229

Je attitude bepaalt je altitude partners, medewerkers of je team waar hun interessen liggen. Toon je belangstelling voor wat zij leuk vinden. Doe eens iets leuks als ze jarig zijn of als ze een goed initiatief tonen. Als je weet dat een van de mensen van je team een enthousiast visser is, kun je hem misschien een nieuwe hengel geven voor zijn verjaardag. Zo begint vriendschap. Goede leiders denken minder aan zichzelf maar meer aan anderen. President George Bush zei eens: “Gebruik macht om anderen te helpen. Het is ons niet gegeven voor ons eigen voordeel of onze naam, of om een grote show op te voeren. Het heeft slechts één doel en dat is om anderen te helpen.” John Maxwell zei: “Leiders moeten dicht genoeg bij anderen staan om ze te kunnen begrijpen, maar met genoeg afstand om ze te kunnen motiveren.” Om een groot leider te zijn moet je weten hoe je vriendschap met anderen opbouwt, terwijl je toch de krachtige persoon met visie blijft. Onthoud dat vriendschap een belangrijk ingrediënt is om de mensen te ontwikkelen die jij nodig hebt voor een succesvolle organisatie.

230

Persoonlijke groei en effectief leiderschap

Conclusie

Persoonlijke groei en effectief leiderschap

I

n dit boek ging het steeds over de groei van leiders naar het maximum van hun kunnen, en daarom zou het niet correct van me zijn als ik niet zou afronden met enkele laatste woorden over groei - mijn favoriete onderwerp. Ieder mens heeft groei nodig: in zijn leven en als leider. Weigeren om te groeien laat ons niet eens op ons huidige succesniveau blijven. Het veroorzaakt achteruitgang. Het heeft een afbrekend effect. We groeien of we gaan dood, maar we staan nooit stil. De oorzaak is tweeledig: • Andere dingen gaan vooruit terwijl wij stilstaan. • Alles wat niet groeit gaat spoedig dood - groei is natuurlijk.

www.succesboeken.nl

231

Je attitude bepaalt je altitude HET HOE EN WAAROM VAN GROEI Het hoe van groei en het waarom van groei zijn beide belangrijk. De natuur laat ons zien dat wanneer een plant in zijn jonge leven naar een bepaalde hoek groeit doordat de plant niet goed wordt ondersteund, deze groeirichting zijn hele leven doorgaat. In plaats van recht omhoog te groeien, zakt hij naar links of rechts. Daarom is het nodig een stok in de grond te plaatsen, zodat de plant kan groeien zoals het bedoeld is. Dat moet in een vroeg stadium gebeuren, omdat hoe hij groeit net zo belangrijk is als waarom hij groeit. Hetzelfde geldt voor leiders. Hoe leiders groeien is net zo belangrijk als waarom leiders groeien.

GROEI IS BETREKKELIJK Het is goed om te weten dat alle groei betrekkelijk is het heeft te maken met hoe je het met andere dingen vergelijkt. Hoewel iedereen moet groeien en doorgroeien, vinden veel mensen dat zij hun top hebben bereikt. Echter, het plafond van de één is de vloer van de ander. Neem het inkomen als voorbeeld. Sommigen vinden dat zij hun plafond hebben bereikt en onmogelijk verder kunnen komen. Als je zo denkt, kijk dan eens naar het inkomen van een directeur van een groot bedrijf. Hoe groot het inkomen ook mag zijn, de meesten hebben hun top nog niet bereikt. Als je denkt dat zij hun top hebben bereikt, vergelijk dan eens Rupert Murdoch met Bill Gates. Er is altijd een volgend niveau. Hetzelfde geldt voor persoonlijke groei, 232

Persoonlijke groei en effectief leiderschap het niveau van motivatie, onderwijs en intelligentie. Als jouw plafond is bereikt, zul je óf je hoofd stoten óf doorbreken naar het volgende, hogere niveau. Groei is zo belangrijk omdat we in onze toekomst moeten groeien. Alleen dan kunnen we de maximale groei voor onze organisaties teweegbrengen en alleen dan zullen anderen ons met respect volgen. Groeien is: groeien in, groeien door en groeien naar - het oprechte ‘daarom’ van groei.

GROEIEN IS EEN REIS Elke leider die denkt dat hij of zij er al is, is eigenlijk nog niet aan de reis begonnen. Als we ons weigeren te richten op zaken van persoonlijke groei op welk gebied van het leven ook, verstikken we onze groei. Leiders die niet voor genoeg tijd zorgen en geen ideeën aangeven die voor groei zorgen, verstikken zichzelf en de organisatie - ze blokkeren zowel zakelijk als persoonlijk succes. Veel leiders begrijpen niet dat geen enkele maatschappelijke positie blijvend is. Er zijn niveaus om ergens in te groeien en voortgang te boeken, maar er is ook een neerwaartse spiraal in leiderschap. Groeien gebeurt met horten en stoten, maar er is niets waardevoller in het leven dan menselijke groei. Denk eens aan de dingen in het leven waar groei mee te maken heeft: invloed, winstgevendheid, normen en waarden, succes en gezinsleven. Dat alles is afhankelijk van koestering en groei. www.succesboeken.nl

233

Je attitude bepaalt je altitude LEIDERSCHAPSKWALITEITEN ZIJN VERGANKELIJK

Persoonlijke groei en effectief leiderschap te blijven zonder iets nieuws te proberen? Onthoud dat de oude uitspraak: ‘Zo hebben we het altijd al gedaan’, de groei van vele mensen geruïneerd heeft. We moeten de muren van onze veilige omgeving afbreken omdat ze ons tegenhouden in onze ideeën en onze geestdrift en ze de deuren gesloten houden voor nieuwe mogelijkheden en kansen.

Alles is vergankelijk, in beweging en alles ontwikkelt zich. Onze leiderschapskwaliteiten zijn vergankelijk en moeten constant bijgeslepen en verbeterd worden. Ons niveau van succes kan overgaan in meer groei, meer productiviteit en zelfs meer prestaties. Leiders die succesvol willen worden, zullen hun zwakke en sterke kanten moeten kennen. Leiders zullen hun zwakheden verminderen door er aan te werken en hun sterke kanten bijslijpen om nieuwe successen te boeken. Leiders die graag Onze leiderschaps- willen groeien, zullen hun prestaties, vordekwaliteiten zijn ringen, successen en mislukkingen evaluevergankelijk ren. We kunnen leren van het verleden en en moeten onze toewijding aan constant groei kan helpen onze toekomst vorm bijgeslepen en te geven. Max DePree verbeterd worden zegt: “We kunnen niet worden wat we willen worden door te blijven wie we zijn.” Een andere wijze man zei eens: “Het is nooit te laat om de persoon te worden die je had kunnen zijn.” Robert Schuler zei eens: “Je bent rekbaar of vervangbaar.” Leiders, is jullie leven een gewoonte of een experiment? Heb je jezelf aangewend in je veilige omgeving

Waar je naar toe gaat en naar toe groeit als leider is veel belangrijker dan waar je nu bent. Iedereen die het belangrijk vindt om zijn groei te controleren en zichzelf te blijven voeden, wordt beter dan hij op dit moment is. Ik hoorde eens iemand zeggen: “Het leven wordt alleen beter als jij beter wordt.” Voormalig president Harry Truman zei eens: “Het leven is ‘alsjes’.” We genieten meer van het leven als we het onbekende tegemoet treden. We krijgen meer waarde als we groeien en verder reiken. Werken geeft meer voldoening als we besluiten de beste te zijn. Er zijn eindeloos veel ‘alsjes’.

234

www.succesboeken.nl

WAAR JE OP DIT MOMENT BENT

GROEI IS SPANNEND Zig Ziglar zegt het zo: “Ga zo ver als je kunt zien en als je daar dan bent kun je altijd weer verder zien.” Tijdens business-seminars heb ik gezien hoe mensen die erkenning kregen, groeiden in hun leiderschap, verantwoordelijkheid en succes. 235

Je attitude bepaalt je altitude Het lijkt alsof de hele wereld om hen heen verandert. Hun gezichtsuitdrukking verandert, hun manier van kleden verandert, hun zelfvertrouwen verandert. Zij zijn weer iets verder op weg, ze zien de horizon iets dichterbij en daar willen ze naar toe groeien.

WORDEN WIE WE WILLEN WORDEN Onthoud: we worden wie we willen worden. Dat vereist leergierigheid. Niemand zal ooit groeien totdat hij de bereidheid heeft om te luisNiemand zal teren en te leren. Het maakt niet uit wat je bereikt hebt in ooit groeien het leven, iedereen kan meer leren. totdat hij de Daarom is het noodzakebereidheid lijk om te lezen, te luisteren, te praten en een mentor te heeft om te hebben waar je naar opkijkt en die je wilt volgen. Je moet luisteren en bescheiden genoeg zijn om te leren aanwijzingen te ontvangen, sterk genoeg zijn om aanwijzingen op te volgen en indien noodzakelijk opbouwende kritiek (ik haat die uitdrukking) te kunnen krijgen. Er zijn elementen in mijn huidige rol als leider die mijzelf en anderen hadden kunnen beschadigen als ik daar een paar jaar geleden verantwoordelijk voor was geweest. Ik was er toen nog niet klaar voor. Ik moest leren hoe ik met medewerkers moest omgaan, hoe ik 236

Persoonlijke groei en effectief leiderschap begrotingen moest controleren, hoe ik met geld moest omgaan, hoe ik met mensen en hun verschillende temperamenten moest omgaan. Als ik dat tien of twaalf jaar geleden had moeten doen, had ik er een puinhoop van gemaakt. Hoewel de potentie van het leiderschap altijd in mij heeft gezeten, moest ik in die taak groeien en moest die taak zich in mij ontwikkelen. Ik moest leren. We moeten allemaal de visie hebben dat we leiders in ontwikkeling zijn en mensen die vooruitgang willen. J.C. Penny zei: “Niemand hoeft één minuut langer te leven zoals hij is. De Schepper heeft ons de mogelijkheid geschonken om te veranderen.”

WAT HOUDT GROEI TEGEN? Sommige leiders mislukken in hun groeiproces en daar zijn talloze redenen voor. Hier zijn enkele dingen waar je voor moet uitkijken als je echt wilt groeien: • Sommige leiders denken dat ze zonder groei kunnen. De basis hiervoor is trots. Ze denken dat ze er al zijn en dat niemand ze nog wat kan leren. • Sommigen zien hun toekomst niet helder en zien daarom niet het belang van groei. • Sommigen hebben een ‘dat heb ik al gezien en gedaan’-mentaliteit. • Sommigen willen gewoon niet groeien. • Sommigen zijn bang dat ze de persoon die ze zullen worden, niet leuk vinden. Hun huidige situatie is gemakkelijker en geeft een veilig gevoel. www.succesboeken.nl

237

Je attitude bepaalt je altitude • Sommigen zijn bang voor veranderingen en voor de discipline die nodig is om te veranderen en daarom weigeren ze het proces aan te gaan. • Sommigen krijgen geen ‘input’ middels boeken, audio’s en het luisteren naar andere succesvolle mensen. • Sommigen zijn nooit attent gemaakt op de gebieden waarin ze moeten groeien. • Sommigen denken dat het een lang en moeizaam proces is en ze hebben gelijk. Het is een proces en het kost tijd.

DE GANS MET DE GOUDEN EIEREN Wanneer je aan leiderschap denkt, houd dan altijd de fabel van Aesopus in gedachten: De gans met de gouden eieren. Het is het verhaal van een arme boer die in het nest van zijn gans een schitterend geel ei vindt. Hij denkt dat het een grap is en wil het ei weggooien, maar omdat hij het niet zeker weet neemt hij het ei mee naar huis. Tot zijn verbazing ontdekt hij dat het een massief gouden ei is. De boer wordt heel snel rijk door elke dag het gouden ei uit het nest van zijn speciale gans mee te nemen. Terwijl hij rijker wordt nemen ook zijn hebzucht en zijn ongeduld toe. Om al het goud en de rijkdom in één keer te hebben, doodt hij de gans, snijdt haar helemaal open en vindt... niets. De les van deze fabel is: denken dat we in één klap kunnen groeien is misleidend, verwoestend en resulteert 238

Persoonlijke groei en effectief leiderschap alleen in verlies in plaats van in winst. Het zijn de dagelijkse activiteiten, de dagelijkse discipline, het dagelijks de schouders eronder zetten en de dagelijkse evaluatie die groei veroorzaken.

LEIDEN EN LEZEN Ik weet dat ik het eerder heb gezegd, maar leiders zijn lezers. Effectieve leiders blijven lezen om een overvloed aan wijsheid en voorbeelden op te slaan voor moeilijke tijden. Om te groeien moeten leiders lezen. De persoon die kan lezen maar het niet doet, is niet beter af dan de persoon die helemaal niet kan lezen. Lezen is een noodzaak, niet alleen omdat we waarheden die we lezen doornemen, maar vooral omdat we de dingen die we lezen tot ons nemen. De grootste ruimte in de wereld is de ruimte voor verbetering. De manier om te verbeteren is door te groeien. In dit boek heb ik veel gebieden aangegeven waar leiders in moeten groeien. We hebben gekeken naar motivatie, effectiviteit, coachingstrategieën alsmede groei in integriteit, in kwaliteiten om met mensen om te gaan, in gezinsleven en in relaties. Als je echt de leider wilt worden die je wilt worden, sta je jezelf groei toe. Groei dus en ga van prestatie naar betekenis en verder naar succes. Als mens en als effectief betrokken leider. Ik wens je al het goede, Pat Mesiti

www.succesboeken.nl

239



“Dit boek is een Een meesterlijk uitstekend uitboek, vol met gangspunt voor wijsheden! iedereen die greep wil krijgen op zijn financiële toekomst.” USA Today Bob Proctor is de trainer, inspirator en hoofdpersoon in het bestseller boek en de succesvolle film The Secret. Hij leert je o.a.: * Wat geld is en hoe je er meer van kan aantrekken. * Hoe je je eigen toekomst kunt bepalen. * Hoe je in je geest welvarende beelden creëert, die zich vertalen in fantastische resultaten in je leven.

We zitten allemaal jaren op school, maar leren daar niets over geld. Met als gevolg dat de meeste mensen wel weten hoe ze moeten werken voor geld, maar niet hoe ze geld voor hen kunnen laten werken. Robert Kiyosaki leerde dat wel. Uiteraard niet op school, maar van zijn twee vaders. Hij geeft die lessen door middel van dit boek aan u door!

ISBN 90-803960-6-7

ISBN 978-90-803960-4-3

240

www.succesboeken.nl Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl

Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl

241



Krachtige nieuwe

Gebruikmakend

technieken om

van het makkelijk

jezelf tot succes te

te leren DISC-

programmeren!

systeem laat Chris Carey je zien, hoe je:

Dr. Shad Helmstetter is reeds 35 jaar psycholoog, docent en adviseur van bedrijven op het gebied van zelfmanagement. In “Wat zeg je wanneer je tegen jezelf praat” presenteert Shad Helmstetter de stap-voor-stap benadering naar “selftalk”, de enige permanente weg naar een succesvol leven.

* conflicten kunt oplossen * betere teams kunt bouwen * prestaties kunt verbeteren * steun voor ideeën kunt verwerven * je communicatie kunt verbeteren * beter kunt worden, zonder eerst ziek te zijn

ISBN 90-55134-30-9

ISBN 978-90-803960-5-0

242

Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl

www.succesboeken.nl Voor meer informatie over dit boek: www.succesboeken.nl

243


Gebruikmakend van het makkelijk te leren DISCsysteem laat Chris Carey je zien, hoe je:

* conflicten kunt oplossen * betere teams kunt bouwen * effectief kunt managen * geloofwaardigheid kunt opbouwen * prestaties kunt verbeteren * steun voor ideeën kunt verwerven * communicatie kunt verbeteren

ISBN 90-5513-546-1

244

I

Recommend Documents