HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT 1065
Inleiding
U heeft het advies gekregen om hygiënische voedingsrichtlijnen te volgen. Deze folder informeert u welke voedingsmiddelen worden ontraden om voedselinfectie te voorkomen. Daarnaast krijgt u informatie over hygiënisch bereiden en bewaren van voeding. Heeft u na het lezen nog vragen, dan kunt u uw diëtist raadplegen.
Waarom hygiënische voedingsrichtlijnen?
Hematologische aandoeningen worden met hooggedoseerde chemotherapie en/of bestraling behandeld. Hierdoor daalt het aantal witte bloedlichamen (de dip). Hierdoor is de afweer verminderd en is het risico op een voedselinfectie hoog.
Hoe gaat u hygiënisch met voedsel om? Handen Was voor de bereiding van eten en voor het eten van de maaltijd de handen altijd met zeep. Ook na toiletbezoek. Verschoon dagelijks de thee-, hand- en vaatdoeken. Keukengerei Gebruik schoon keukengerei van kunststof, glas of metaal (planken, pollepels). Kruisbesmetting Houd vuile en rauwe producten apart van schone en bereide producten. Voorkom kruisbesmetting; zorg dat bacteriën niet van rauwe op bereide producten worden overgebracht. Ontdooien Ontdooi bevroren vlees in de koelkast of in de magnetron. Spoel het dooivocht weg met heet water en afwasmiddel. Veeg gemorst dooivocht weg met keukenpapier en reinig daarna met een sopje. Verhitten Verhit vlees, vis, kip en ei door en door. Verhit van tevoren bereide gerechten door en door en maximaal één keer.
Groenten en fruit Groenten en fruit dienen vers en onbeschadigd te zijn. Was deze goed onder stromend water.
Welke voedingsmiddelen worden ontraden bij een verminderde afweer? Rauw vlees/ vleeswaren Rauwe vis / Schaal- en schelpdieren
Rauwe groenten Fruit
Rauwe melk/kaas
Rauwe eieren
Probiotica Noten Peper
Ontraden voedingsmiddelen Zoals biefstuk, rosbief, tartaar, filet americain, ossenworst, carpaccio. Zoals rauwe tonijn, rauwe haring, sushi. Voorverpakte gerookte vis, zoals gerookte zalm, makreel en paling. Rauwe schelpdieren zoals oesters en verse garnalen. Alle soorten sla. Alle soorten kiemgroenten, zoals taugé, alfalfa, tuinkers. Fruit wat niet goed schoon gewassen kan worden, zoals aardbeien, abrikozen, ananas, bramen, frambozen, perziken, kiwi’s, lychees. Rauwe ongepasteuriseerde melk. Kaas van rauwe melk (au lait cru), schimmelkaas, ook gepasteuriseerde soorten. Rauwe- of zacht gekookte eieren. Gerechten waarin rauwe eieren zijn verwerkt, zoals zelfgemaakte mayonaise en bavarois. Zoals Yakult, Vifit, Actimel, Activia. Alle ongepelde- en ongebrande noten. Strooi niet met peper.
Toegestane uitzonderingen Cervelaatworst, rauwe ham, chorizo, salami. Zure haring uit pot. Garnalen uit blik.
Andere rauwe groenten. Andere soorten fruit.
Hoe kunt u voedsel hygiënisch bewaren?
Bewaar bederfelijke producten in de koelkast. Dek voedsel af, ook in de koelkast. Laat melk en melkproducten, kaas, vleeswaren, salades en gebak niet langer dan twee uur buiten de koelkast staan. Gooi deze daarna weg. Koel een gerecht dat niet direct wordt gegeten snel af, bijvoorbeeld in een bak met koud water. Bewaar een van te voren bereid gerecht maximaal twee dagen, afgedekt in de koelkast. Gebruik geen producten die langer dan een uur warm worden gehouden.
Hoe lang kunt u voedingsmiddelen bewaren?
Over het algemeen geldt, hoe korter voeding wordt bewaard, hoe veiliger. Let bij de inkoop van verse voedingsmiddelen en de houdbaarheidsdatum en bewaarinstructies op de verpakking. Indien op de verpakking een kortere bewaartermijn wordt aangegeven dan in onderstaande tabel, dan dient de termijn op de verpakking worden aangehouden. Bewaartijden van geopende verpakkingen of producten zonder houdbaarheidsdatum Gesneden en gewassen groenten (ook ongeopend)
koelkast (max. 7 graden) 1 dag
Bladgroenten (andijvie, spinazie) Zacht fruit, zoals bessen, kersen, druiven Hard fruit, zoals appels, peren, sinaasappel, mandarijn Geopende melkproducten Geopende vruchtensappen Rauw vlees (rund, varken, kip) Rauw bewerkt vlees ( gehakt, hamburger, slavink) Vleeswaren (alleen toegestane soorten)
2 dagen
diepvries (max. – 18 graden) 3 maanden (eerst blancheren) -
1-2 dagen
8 maanden
2-4 weken
-
3 3 2 1
4 maanden 2 maanden
dagen dagen dagen dag
4 dagen
1 maand
Bewaartijden van geopende verpakkingen of producten zonder houdbaarheidsdatum Rauwe vis Rauwe schaal- en schelpdieren Gebakken vis, gekookte garnalen, gekookte mosselen Gerookte vis (niet voorverpakt) Stuk kaas, smeerkaas Plakken kaas, geraspte kaas, zachte kaas Brood Salades zoals huzarensalade, eiersalade Bereide soep Vlees, vis, groenten uit blik of glazen pot Gebak met slagroom Gebak zonder slagroom ©voedingscentrum
koelkast (max. 7 graden) 1 dag 1 dag 1 dag
diepvries (max. – 18 graden) 3 maanden 3 maanden
2 dagen 7 dagen 3 dagen
3 maanden 2 maanden -
1 dag
2 weken -
2 dagen 2 dagen
3 maanden 3 maanden
1 dag 3 dagen
1 maand 3 maanden
Uit eten
Alle voeding door anderen bereid (snackbar, restaurant, broodjeszaak of familie/ vrienden) moeten voldoen aan deze hygiënische voedingsrichtlijnen. Afhaalrestaurants houden de voeding doorgaans langer dan een uur warm en zijn daarom niet geschikt.
Welke voedingsrichtlijnen na het stoppen van Selectieve Darm Decontaminatie (SDD)?
Medicijnen voor selectieve darmdecontaminatie worden gegeven gedurende de behandeling en tijdens ‘de dip’ om infecties te voorkomen. Zodra u mag stoppen met de SDD medicatie, wordt u geadviseerd om de richtlijn ‘preventie voedselinfectie thuis’ te gaan gebruiken.
Vragen
Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, dan kunt u telefonisch contact opnemen met de afdeling Diëtetiek, van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 16.00 uur, via telefoonnummer 010 – 461 6547. U kunt vragen naar de diëtist van de afdeling Hematologie/oncologie.
Oktober 2015
