Huwelijkse. voorwaarden

Huwelijkse voorwaarden

www.netwerknotarissen.nl

Als u gaat trouwen, regelt de wet automatisch veel zaken. Bijvoorbeeld dat uw echtgenoot van u erft als u overlijdt of dat uw echtgenoot begunstigde wordt voor uw nabestaandenpensioen. De wet biedt u ook de ‘gemeenschap van goederen’. Hierdoor wordt het vermogen dat u voor het huwelijk ieder apart heeft, na het huwelijk van u beiden. Als u dit niet wilt, dan moet u vóór het huwelijk huwelijkse voorwaarden maken. Geen huwelijkse voorwaarden: alles samen delen

Als u trouwt zonder huwelijkse voorwaarden, bent u ‘automatisch’ getrouwd in gemeenschap van goederen. Op het moment dat u het ‘ja-woord’ uitspreekt, smelten de vermogens van u en uw echtgenoot tot één vermogen samen. U bent daarmee samen eigenaar van het totale vermogen: samen eigenaar van de bezittingen, maar ook van de schulden. De inkomsten (zoals salaris) van u en uw echtgenoot worden ook van u samen. Wat u van uw inkomsten overhoudt, valt in de gemeenschap van goederen. Aan het einde van het huwelijk (bijvoorbeeld door echtscheiding of overlijden van één van beiden) heeft u allebei recht op de helft van de gemeenschap van goederen. Erfenissen en schenkingen die u krijgt, kunnen ook deel uitmaken van de gemeenschap van goederen. Degene die u iets nalaat of schenkt kan er voor zorgen dat de erfenis of schenking niet in de gemeenschap van goederen valt en dus bij een echtscheiding niet wordt gedeeld. Als het gaat om een erfenis dan wordt hiervoor in het testament een zogenaamde uitsluitingsclausule opgenomen. Als van de schenking een schriftelijk stuk wordt opgesteld, dan wordt de uitsluitingsclausule in dit schriftelijke stuk opgenomen.

Als één van de echtgenoten schulden heeft, kan de hele gemeenschap van goederen door schuldeisers (degenen die geld tegoed hebben) worden aangesproken (bijvoorbeeld door beslag te leggen). Bij een faillissement van één van beide echtgenoten gaat de hele gemeenschap van goederen mee failliet. Bij een echtscheiding verdelen de echtgenoten de gemeenschap van goederen; zowel de bezittingen als de schulden. De echtgenoten moeten proberen het eens te worden wie welke spullen uit de gemeenschap van goederen krijgt. Daarbij moet de waarde van alle spullen worden vastgesteld. Bijvoorbeeld: als de ene echtgenoot de auto uit de gemeenschap krijgt, moet de andere echtgenoot iets anders uit de gemeenschap met dezelfde waarde krijgen. Of de echtgenoot die de auto krijgt, betaalt de helft van de waarde van de auto aan de andere echtgenoot.

Waarom huwelijkse voorwaarden?

Afspraken in huwelijkse voorwaarden

Huwelijkse voorwaarden bieden u alle vrijheid om zelf te bepalen wat u wilt delen met uw echtgenoot. Door huwelijkse voorwaarden kunt u namelijk zelf kiezen of en welke bezittingen of schulden u op welke manier wilt delen. Met huwelijkse voorwaarden kunt u ook in de meeste gevallen voorkomen dat schuldeisers aanspraak kunnen maken op het vermogen van de andere echtgenoot.

In de huwelijkse voorwaarden spreekt u met uw echtgenoot af of en in welke mate uw inkomsten en vermogen van u samen wordt. Vaak is het uitgangspunt van huwelijkse voorwaarden het volgende. > Ieder van de echtgenoten behoudt zijn of haar eigen vermogen. De twee vermogens worden niet samengevoegd zoals bij een gemeenschap van goederen. Alle bezittingen blijven dus in principe van de echtgenoot die ze heeft gekregen. Dit geldt ook voor de bezittingen die tijdens het huwelijk worden verkregen. Omdat de vermogens van de echtgenoten gescheiden blijven, zijn in principe de schulden van de ene echtgenoot niet verhaalbaar op het vermogen van de andere echtgenoot. Als beide echtgenoten een schuld zijn aangegaan, zijn vanzelfsprekend beide echtgenoten met hun vermogen aansprakelijk.

Ondernemers kiezen vaak voor huwelijkse voorwaarden; dan kunnen bijvoorbeeld de vermogens van beide echtgenoten gescheiden blijven. Een andere reden om voor huwelijkse voorwaarden te kiezen is, dat één van beide echtgenoten veel meer vermogen heeft opgebouwd of dat één van beiden zicht heeft op een schenking of erfenis. Ook echtgenoten die eerder getrouwd zijn geweest, kiezen vaak voor huwelijkse voorwaarden. 3

> U maakt afspraken over hoe de kosten van de huishouding worden betaald. Daarbij wordt geregeld wat u samen verstaat onder de kosten van de huishouding, wie draagt daaraan in welke mate financieel bij en welke gevolgen heeft dit voor ieders eigen financiën. Daarbij wordt veelal uitgegaan van een bijdrage van beide echtgenoten aan de huishoudkosten naar rato (dus in verhouding) van hun inkomsten. Voor beide echtgenoten is het daarbij van belang te weten wat met de term ‘inkomen’ wordt bedoeld. Ook dit wordt vastgelegd in de huwelijkse voorwaarden. Zo kunt u bijvoorbeeld afspreken dat u geen inkomen of vermogen zult delen. Niet tijdens het huwelijk, maar ook niet bij echtscheiding. De vermogens van u en uw echtgenoot blijven helemaal van elkaar gescheiden. Bij echtscheiding hoeft dan niets te worden verdeeld. Wel kan na echtscheiding inkomen moeten worden gedeeld in verband met alimentatie. Dit is een wettelijke regeling waarover u in de huwelijkse voorwaarden geen andere afspraken kunt maken. U kunt afspreken dat u ieder jaar uw salaris deelt. Gedurende het jaar betaalt u eerst samen de kosten van de huishouding. Het inkomen dat na betaling van de kosten van de huishouding overblijft, deelt u vervolgens ieder voor de helft.

U kunt regelen wat u bij echtscheiding wel en niet wilt delen. U kunt bijvoorbeeld afspreken dat u bij echtscheiding de waarde van bepaalde bezittingen (en schulden) met elkaar deelt. Deze regeling kunt u ook maken voor de situatie dat één van beiden overlijdt. Door duidelijk af te spreken wat er bij echtscheiding gebeurt, voorkomt u mogelijke onenigheid. Als u tijdens het huwelijk goed bijhoudt welke spullen (in huis) van u zijn, dan is het bij echtscheiding duidelijk dat deze u toekomen. U hoeft de waarde van deze spullen dan niet te delen met uw ex-echtgenoot.

Lijst van eigen bezittingen Na een hele tijd samen zijn, weten echtgenoten vaak niet meer van wie welke spullen zijn. Op een staat van aanbrengsten kunnen de echtgenoten aangeven welke bezittingen/spullen van ieder van hen zijn bij het sluiten van het huwelijk. De staat van aanbrengsten kan van belang zijn in verband met de vraag wie van de echtgenoten wat bezit, ten opzichte van elkaar (bijvoorbeeld bij echtscheiding) maar met name ten opzichte van anderen (schuldeisers), bijvoorbeeld bij faillissement.

Erven

Pensioen

Als u geen testament heeft dan bepaalt de wet wie er van u erft. Degene die erven, heten erfgenamen. Zodra u getrouwd bent, erft volgens de wet uw echtgenoot. Zijn er ook kinderen, dan erven zij samen met uw echtgenoot. De zogenaamde wettelijke verdeling is dan van toepassing. Dit houdt in dat de echtgenoot en de kinderen erven, maar dat de kinderen hun erfdeel pas kunnen opeisen bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot en bij andere in de wet genoemde situaties.

De wet geeft regels voor de financiële verrekening van opgebouwde pensioenrechten bij echtscheiding. Op grond van de wet worden bij echtscheiding de tijdens het huwelijk opgebouwde rechten op ouderdomspensioen ieder voor de helft verdeeld. De ex-echtgenoot die minder pensioen heeft opgebouwd dan de andere ex-echtgenoot krijgt een rechtstreekse aanspraak op een gedeelte van het ouderdomspensioen dat de ex-echtgenoot te zijner tijd ontvangt. In de huwelijkse voorwaarden kunt u van deze wettelijke regeling van pensioendeling afwijken. U kunt bijvoorbeeld afwijken door in uw huwelijkse voorwaarden te regelen dat: > De rechten op ouderdomspensioen niet worden verdeeld. > De rechten op ouderdomspensioen opgebouwd vóór het huwelijk worden verdeeld (bijvoorbeeld ook over de periode dat u heeft samengewoond). > De rechten op oudersdomspensioen in een andere verhouding dan 50-50 worden verdeeld.

Is het voor echtgenoten nodig een testament te maken? Het maken van een testament is zeker het overwegen waard! > Als u geen kinderen heeft: In een testament kunt u regelen hoe uw erfenis moet worden verdeeld als u tegelijk met uw echtgenoot overlijdt. Wat wilt u dat met uw erfenis gebeurt als u als laatste van u beiden overlijdt (op grond van de wet is de familie van de eerstoverledene dan geen erfgenaam)? In een testament kunnen wij voor deze gevallen een verdeling opnemen. > Als u kinderen heeft: U kunt de wettelijke verdeling op een aantal punten aanpassen aan uw persoonlijke situatie. Bovendien kunt u in een testament een zogenaamde uitsluitingsclausule opnemen. Hiermee voorkomt u dat als uw kinderen ooit scheiden, zij uw erfenis moeten delen met een ex-partner. Als u eerder gehuwd bent geweest, is het zeker van belang om u door ons te laten voorlichten of de wettelijke regels voor uw situatie geschikt zijn. Of als u het voor uw partner en uw kinderen fiscaal zo gunstig mogelijk wilt regelen. De in de wet opgenomen wettelijke verdeling is namelijk niet verplicht en kan door een andere regeling in een testament opzij worden gezet. 5

Huwelijkse voorwaarden maken, hoe gaat dat? Eerst hebben we een gesprek met u en uw partner om te inventarisen wat uw wensen zijn. We vragen ook naar het vermogen (bezittingen maar ook schulden zoals leningen etc.) dat u ieder heeft en welk vermogen gezamenlijk is. We bespreken wat u wilt regelen voor het geval u zou gaan scheiden of een van beiden overlijdt. Daarbij komt ook aan de orde of u tijdens het huwelijk uw inkomsten samen wilt delen. We inventariseren daarbij of voor bepaalde bezittingen of schulden bijzondere regelingen moeten worden getroffen in de huwelijkse voorwaarden of in een testament. Als het huis eigendom is van een van de echtgenoten of een van beiden heeft een onderneming, kan dat namelijk het geval zijn. Om u goed te kunnen adviseren is het ook belangrijk voor ons te weten welke polissen, lijfrenteverzekeringen en andere regelingen u voor uw echtgenoot heeft getroffen.

De originele akte(n) wordt in onze kluis bewaard; u krijgt hiervan een afschrift mee. Als u ook een testament maakt, geven we aan het Centraal Testamentenregister in Den Haag door dat u een testament heeft gemaakt zodat na overlijden het testament kan worden teruggevonden. De inhoud van het testament maken we niet bekend aan het register. Bij de gemeente hoeft u bij het in ondertrouw gaan niet te melden dat u huwelijkse voorwaarden maakt. Uw huwelijkse voorwaarden kunt u altijd wijzigen. Dit moet dan samen met uw echtgenoot gebeuren omdat in de huwelijkse voorwaarden afspraken tussen u beiden zijn opgenomen. Voordat de notariële akte waarin de huwelijkse voorwaarden worden gewijzigd, kan worden ondertekend, moet de rechter goedkeuring hebben verleend. Tip: Kom ruim voor het huwelijk naar ons toe! Huwelijkse voorwaarden moeten vóór uw trouwdag worden ondertekend. Gebeurt dit niet, dan bent u automatisch in gemeenschap van goederen gehuwd. Omdat u voorafgaand aan uw huwelijk veel aan uw hoofd heeft, is het prettig de tijd te nemen om voor en na ons gesprek verder na te denken wat u in uw huwelijkse voorwaarden wilt regelen.

Als we hebben besproken hoe uw huwelijkse voorwaarden en eventueel de testamenten voor u en uw (aanstaande) echtgenoot er uit kunnen zien, maken we eerst een ontwerp. Deze tekst(en) sturen we aan u toe zodat u deze thuis rustig kunt nalezen. Daarna hebben we contact om te bespreken of de huwelijkse voorwaarden (en de eventuele testamenten) goed zijn of op punten moeten worden aangepast. Als u het eens bent met de tekst van de huwelijkse voorwaarden (en de eventuele testamenten) maken we een afspraak om de akte(n) te ondertekenen.

6

Vraag: We hebben het nu heel druk met de voorbereidingen van ons huwelijk. Huwelijkse voorwaarden vinden we nu nog niet zo belangrijk en we hebben er de tijd nu niet voor. In de toekomst wil een van ons een onderneming beginnen. We hebben van vrienden gehoord dat je dan beter huwelijkse voorwaarden kunt hebben. Kunnen we ook als we getrouwd zijn nog huwelijkse voorwaarden maken?

De belangrijkste voordelen van huwelijkse voorwaarden op een rij: > U beschermt uw echtgenoot tegen de riscio’s van uw onderneming; als de vermogens gescheiden blijven, kunnen schuldeisers niet aankloppen bij uw echtgenoot. > U weet bij echtscheiding waar u aan toe bent.

Antwoord: Het is ook mogelijk om tijdens het huwelijk nog voor huwelijkse voorwaarden te kiezen. Voor het maken van huwelijkse voorwaarden als je al gehuwd bent, schrijft de wet voor dat onder meer goedkeuring van de rechter nodig is voordat u deze kunt ondertekenen bij de notaris. Maar er moet nog meer werk verricht worden. Er ontstaat door uw huwelijk straks tussen u beiden een gemeenschap van goederen. Omdat er huwelijkse voorwaarden worden gemaakt, moet de gemeenschap worden verdeeld zodanig dat ieder van u de helft van de bezittingen en de schulden krijgt. Ik adviseer u daarom vóór het huwelijk de huwelijkse voorwaarden te maken. Ik begrijp dat u het nu heel druk heeft. Als u ruim vóór het huwelijk bij ons op kantoor komt voor een gesprek heeft u nog voldoende gelegenheid rustig over de regelingen na te denken.

> U kunt zelf regelen of en hoeveel inkomen of vermogen u met uw echtgenoot wilt delen. > Met een zogenaamde staat van aanbrengsten legt u vast wie van de echtgenoten wat bezit. Hiermee heeft u bewijs bij echtscheiding en faillissement wat ieders bezittingen zijn. > U kunt zelf bepalen of u met echtscheiding de rechten op ouderdomspensioen met uw echtgenoot wilt delen. > U kunt zelf regelen of u erfenissen of schenkingen die u ontvangt, wilt delen. U bent dan niet afhankelijk van de uitsluitingsclausule die de overledene/ gever heeft bepaald.

7

Meer over huwelijkse voorwaarden leest u op onze internetsite. Ons kantoor is aangesloten bij Netwerk Notarissen, het landelijke samenwerkingsverband van ruim 160 zelfstandige notariskantoren. Wij werken samen door kennis te delen op het gebied van juridisch onderzoek, vakopleiding, kwaliteitszorg en bedrijfsvoering. Voor u betekent dit onder meer: > Onze adviezen en akten altijd gebaseerd op de laatste wetswijzigingen en andere ontwikkelingen. > Goed leesbare akten. > Belangen zorgvuldig en efficiënt behandeld. > Inzicht in de werkzaamheden die wij verrichten. Wij luisteren naar uw wensen, ondersteunen bij het maken van keuzes en zorgen ervoor dat uw levenszaken juridisch juist worden geregeld.

Uitgave: juli 2010 • Nr.: 0100_281

Lt. Gen. Van Heutszlaan 8, 3743 JN Baarn T 088 668 2700 E [email protected]

www.netwerknotarissen.nl

Deze brochure geeft algemene informatie over het genoemde onderwerp. Door het algemene karakter van de informatie kan de brochure onvolledig zijn. Hoewel we bij de samenstelling van deze brochure zorgvuldig te werk zijn gegaan, kunt u geen rechten ontlenen aan de inhoud daarvan. De inhoud van de brochure mag niet worden beschouwd als een persoonlijk advies; de toepassing hangt af van ieders persoonlijke situatie. Wij zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade ontstaan door onjuiste en/of incomplete informatie in deze brochure. Om optimaal te kunnen adviseren hebben we inzicht nodig in een persoonlijke situatie. We nodigen u daarom van harte uit voor een gesprek op ons kantoor.