Hulp aan jeugd, is hulp aan onszelf Op het moment dat u dit leest zijn er in Nederland zo'n 21.000 kinderen die direct te maken hebben met de jeugdbescherming. Ieder jaar komen daar zo'n 7.000 kinderen bij en gaat hetzelfde aantal eraf. In één gemiddelde opvoedingsperiode van 18 jaar komen er 147.000 volwassenen met een kinderbeschermingsverleden bij de grote groep van degenen die hen al voorafgingen. Jeugdervaringen van ouders worden niet zelden weer overgedragen aan hún kroost. Onopgeloste problematiek kan zodoende in de loop der jaren leiden tot exponentiële groei. Alhoewel er weinig bekend is over hoe het jeugdigen na de bemoeienis van de jeugdbescherming vergaat, maakt dit rekensommetje duidelijk dat het uiteindelijk om een groep kan gaan die zo groot is dat je er maatschappelijk niet omheen kunt. Gebrek aan effectiviteit van de jeugdbescherming zal er toe bijdragen dat een groeiende groep volwassenen een beroep blijft doen op maatschappelijke voorzieningen als uitkeringen, maatschappelijke dienstverlening, gezondheidszorg en cellencapaciteit. Nog daargelaten de overlast die maatschappelijk minder aangepast gedrag tot gevolg kan hebben. De financiele kosten voor de samenleving zijn enorm, de maatschappelijke schade nog groter. Een samenleving die niet weet te investeren in haar eigen sociale toekomst, mist op termijn het samenleven. Jeugdbescherming effectief? Aan de effectiviteit van uitvoering van jeugdbeschermingsmaatregelen mag worden getwijfeld. Daar zijn verschillende redenen voor aan te wijzen. Vroeger ging het bij de kinderbescherming om het
beschermen van de samenleving tegen gevaarlijke kinderen: Die werden gewoon in een internaat gezet. Als de samenleving er maar geen last van had. Die samenleving van toen bestaat niet meer. Er is geen eenduidige cultuur, wel een uiterst bont samengestelde bevolking met een keur aan cultureel verschillende achtergronden. Ook de economische ontwikkeling en voortdurende verandering maakt de ontwikkeling van individuele flexibiliteit noodzakelijk. Onrust over de groei van opvoedingsproblemen en jeugdcriminaliteit is groeiend, de roep om effectieve oplossingen doet een appel op de jeugdbescherming in de 21e eeuw. Er is onderzoeksmateriaal voorhanden over het effect van de inzet van jeugdbeschermers: Bij 28% van de jongeren nemen de 'zorgpunten' af, maar bij 33% nemen ze toe! Dat is geen goed nieuws. De afgelopen jaren is er dan ook het nodige bedacht om de effectiviteit te vergroten: een nauwelijks overzienbare en haast eindeloze stroom van veranderingen en al dan niet werkzame nieuwe oplossingen. En temidden van al deze ontwikkelingen doet de jeugdbeschermer zijn werk. Hij bezoekt klanten, praat met mensen, schrijft zijn rapporten en heeft zo zijn eigen zorgpunten. Wat heeft de jeugdbeschermer aan al deze ontwikkelingen? Wat draagt het bij aan het functioneren van klanten in de samenleving? En hoe blijven zowel jeugdbeschermer als jeugdbeschermingscliënt gemotiveerd temidden van fusies, ombouwoperaties, nieuwe wettelijke kaders en een niet aflatende stroom van niet altijd even relevante systeemeisen. Kortom: wat is de relevantie van alle bovengenoemde ontwikkelingen voor de praktijk van alle dag voor zo’n 2000 jeugd- beschermingswerkers en meer dan 20.000 klanten?
De samenleving van weleer die het voldoende vond dat de problemen waarvoor jeugdigen die samenleving stelde, achter de coulissen van het
dagelijks leven verdwenen, investeerde maar zeer beperkt in methodische ontwikkeling. Alles is immers goed zolang het er maar toe leidt de samenleving te vrijwaren van de destructieve inbreng van sommige jeugdige medelanders.
Betere methoden, betere bedrijfsvoering Er wordt nu gewerkt aan een zg. Delta-plan dat in samenwerking tussen veld en ministerie van justitie de komende jaren zal worden uitgevoerd. Het gaat daarbij om het ontwikkelen en vastleggen van effectieve methoden van werken. Ook wordt de huidige bedrijfsvoering tegen het licht gehouden. Dit alles met als doel de gezinsvoogd aanzienlijk meer tijd te geven voor het directe werk met zijn cliënten. Ondertussen is in Flevoland al een traject van start gegaan waarin een intensieve vorm van ‘Leiding geven aan verandering’ wordt uitgewerkt, uitgevoerd en geëvalueerd.
Doel van dit congres Het congres 'Een reus moet leren bukken' gaat niet alleen in op de geschetste ontwikkeling maar presenteert ook vragen, antwoorden en uitwerkingen die voor de nieuwe jeugdbeschermingspraktijk essentieel zijn.
Deelname aan dit congres is inclusief de boekuitgave 'Een reus moet leren bukken' (ISBN 90 6665 451 1 Amsterdam, 2002).
Congresprogramma
09.00
Ontvangst en registratie deelnemers U ontvangt een conferentietas met schrijfmateriaal, inhoudelijke informatie, dagprogramma, deelnemerslijst en naambadge. Uiteraard staat de koffie voor u klaar.
10.00
Opening en welkomstwoord Door PIET WINKELAAR, hoofdredacteur SPH & publicist: dagvoorzitter
10.10
Van gevaarlijke kinderen tot geintegreerde kinderen Ontwikkelingen in de samenleving: van bestrijding van gevaarlijke kinderen naar herstel van gemankeerde participatie; in welk kader dienen we de huidige ontwikkelingen te plaatsen en waarom is het stellen van nieuwe eisen noodzakelijk? PETER VAN WIJK, Managing partner van WWRG & Partners te Driebergen
10.40
What works over eisen die aan interventiemethodieken moeten worden gesteld om effectief te zijn JO HERMANNS, partner bureau CO ACT, hoogleraar opvoedkunde Universiteit van Amsterdam; publiceerde recent het boek 'Kijken naar opvoeding'.
11.10
KOFFIEPAUZE
11.40
Nieuwe aanpak, voorzichtige stappen Enkele voorlopige ervaringen met het project Flevoland; wat vraagt het van de werker, wat levert het op, effecten op uithuisplaatsingspraktijk, perspectieven PAUL HILHORST, directeur Stichting Jeugd en Gezin Flevoland te Lelystad
12.10.
Over effectiviteit en bedrijfsvoering Wat vraagt een nieuwe methodische aanpassing voor veranderingen bij de bedrijfsvoering op strategisch, tactisch en uitvoeringsniveau en hoe gaat het Deltaplan daar een antwoord op geven? JOEP VERBUGT, voorzitter Raad van Bestuur Bureau Jeugdzorg Limburg, lid Dagelijks Bestuur VEDIVO
12.30 14.00
Lunchpauze & Informatiemarkt Workshops & Deelsessies In de diverse subruimten zijn er deelsessies & workshops. U kunt er op deze dag aan twee deelnemen en uw keuze kunt u op het aanmeldingsformulier kenbaar maken. Een overzicht van de thema's treft u op de volgende pagina's aan.
15.15
THEEPAUZE
15.45
Workshops & Deelsessies; tweede ronde
17.00
Informele sluiting In de foyer kunt u met collega's napraten. U krijgt een drankje en hapje aangeboden.
Overzicht van 16 deelsessies: 1.
Primair proces
Identificatie van het primair proces (gezins)voogdij: ‘Leiding geven aan verandering’: uitwerking van een methodische grondstructuur. inleider: ED OUDEJANS, directeur Stichting voor Jeugd en Gezin Noord Holland
2. Protocollen en instrumenten Een nadere uitwerking van ‘Leiding geven aan verandering’ in regulatieve cyclus, protocollen en te hanteren instrumenten. inleider: PETER VAN WIJK, managing partner van WWRG & partners te Driebergen.
3.
Het Plan van Aanpak
Voorbeeld van een format afgeleid van ‘Leiding geven aan verandering’ voor het formuleren van een plan van aanpak, concrete doelen en toetsbare resultaten. Inleiders: MARIAN GOUWENBERG, hoofd afdeling personeel, beleidsondersteuning en opleidingen Stichting Jeugd en Gezin Noord-Holland en FRANK DE GRAAFF, manager locatie Haarlem, Stichting Jeugd en Gezin Noord-Holland.
4.
Besluitvorming : het belang van het kind
Het belang van het kind: Is dat een vlag die een verkeerde lading dekt of een staaltje van professionele besliskunde? In 2001 is uitgebreid onderzoek hiernaar gedaan, de uitkomsten zijn opmerkelijk. inleiders: ANNE BOUW & LONNEKE VAN DIJK, auteurs van het boek 'Besluitvorming over uithuisplaatsing', dat tijdens dit congres beschikbaar komt.
5.
De vraag aan bod
Vraaggericht werken in een gedwongen kader: valt het een met het ander te verenigen?. Wie bepaalt wat de vraag is en leidt die vraag dan ook tot het aanbod? Hoe komt die beslissing tot stand? Over (de valkuilen in) de besluitvorming in de jeugdbescherming. Inleider: JOOST VAN DEN BRAAK , medewerker Adviesbureau van Montfoort te Woerden
6.
Dwang en dialoog
Participeren cliënten zo goed als hulpverleners dat van ze eisen? Het totstandbrengen van gespreksdeelname en gezamenlijke besluitvorming. Deelnemers kunnen tevoren video en audiomateriaal inzenden dat tijdens deze bijeenkomst aan de orde wordt gesteld. U krijgt hierover aanvullende informatie toegezonden indien u zich hiervoor opgeeft.
inleider: CAROL VAN NIJNATTEN, universitair hoofddocent Universiteit Utrecht.
7.
De persoonlijkheid als voertuig van leiding geven
Ben je wel geschikt als jeugdbeschermer? over positioneren en de durf daarvoor uit te komen. Inleider: DAAN WIENKE, adviseur WWRG&partners te Driebergen.
8.
VSPS
De VSPS als diagnostisch instrument én als follow-up instrument om het effect van de hulp te evalueren. Inleider: EVERT SCHOLTE, onderzoeker Universiteit van Leiden en Nederlands Instituut voor Pedagogisch en Psychologisch Onderzoek ( Nippo) te Amsterdam.
9. De kracht van oplossingen. 'De kracht van oplossingen' is een boek van Peter de Jong en Insoo Kim Berg, waarin een oplossingsgerichte, kortdurende gesprekstherapie wordt beschreven. Deze aanpak lijkt in het bijzonder veelbelovend voor cliënten van de jeugdbescherming, omdat zij door een vaak jarenlange nadruk op problemen en bemoeienis van hulpverleners niet goed meer weten wat zij werkelijk willen bereiken. In deze workshop wordt aan de hand van casuïstiek gedemonstreerd hoe we met cliënten snel en constructief aan de praat komen over hun wensen en de manier waarop zij daar aan kunnen werken. Inleider: WALTER OPPENOORTH, kinder- jeugd- en gezinspsychiater RMPI Barendrecht.
10.
Genormeerde praktijk of professionele autonomie?
Over grenzen van autonome zelfbepaling door professionals. Zou Cruijff ooit zijn kunsten zó hebben kunnen tonen, als er geen krijtlijnen, doelen, spelregels en scheidsrechters aan te pas waren gekomen?; inleider: JO HERMANNS, partner CO ACT en hoogleraar opvoedkunde Universiteit van Amsterdam.
11. Doelen Welke wetenschappelijke kennis kan de (gezins)voogdij behulpzaam zijn bij het stellen van doelen, het communiceren over die doelen met kinderen/jongeren, ouders, hulp op indicatie en de kinderrechter. Hoe worden doelen ge-evalueerd? inleider: WIM SLOT, Directeur PI Research Duivendrecht en Hoogleraar Jeugdbeschermingsmaatregelen, Vrije Universiteit afd. Orthopedagogiek
12. Jeugdbescherming een vak? Over het belang van werving, selectie, introductie en opleiding van nieuwe medewerkers: voorbeeld van een introductieplan/opstapcursus. inleider: EVELYN VERBAAN, Stafmedewerker beleidsondersteuning en Opleidingen , Stichting Jeugd en Gezin NoordHolland en SASKIA HEEREN, teammanager gezinsvoogdij, locatie Haarlem, Stichting Jeugd en Gezin Noord-Holland.
13. Een leider zonder visie is als een ridder zonder paard: Hoe kun je met behulp van het INK-managementmodel leiderschap waarmaken en wat is de toegevoegde waarde van het model voor het verbeteren van de organisatie? Inleider: CARLAWALVIS, Walvis ConsultingGroep, De Bilt
14. In the middle De rol van de teammanager/praktijkleider/middenmanager en de methodiek: onderhouden van een professionele standaard of legitimeren van professionele machteloosheid? Inleider: LEO ZAAL, partner van Twynstra Gudde
15. Tijdens de verbouwing gaat de verkoop gewoon door. Over de moeilijke fase van verwerven van draagvlak voor verandering; Inleider: JAAP FRANSMAN, Algemeen directeur, HVO-Querido te Amsterdam
16. Een visie meten ‘Leiding geven aan verandering’ en prestatie-indicatoren: over het meetbaar maken van een visie en het sturen met de informatie. Inleider: QUIRIEN VAN DER ZIJDEN, Adviesbureau Joosten&Van der Zijden te Hoogmade.
Verantwoordelijke organisatie Het congres EEN REUS MOET LEREN BUKKEN is ontwikkeld in een samenwerkingsverband van de stichting Jeugd en Gezin Noord Holland, Adviesbureau WWRG&Partners en de uitgeverij SWP. De organisatorische en financiële verantwoordelijkheid valt onder congresbureau Logacom te Amsterdam. Inschrijvingsvoorwaarden Inclusief lunch, consumpties, documentatiemateriaal, deelnemerstas en de boekuitgave 'Een reus moet leren bukken'(ISBN 9066654511) bedraagt de deelnameprijs € 155,- excl. 19% BTW. Kortingsregeling: Bij meerdere deelnemers uit één instelling: 2e deelnemer 5%, 3e en volgende deelnemers 10% korting. Bij aanmelding van groepen vanaf 15 personen geldt een korting van 20%. Studenten hebben recht op 20% korting, ongeacht het aantal. U kunt zich inschrijven via de aanmeldingsbon; na ontvangst van deze bon zenden wij u een factuur voor de betaling van deelnamekosten. Annuleringsregeling: Annulering tot twee weken voor aanvang 75% restitutie, tot één week voor aanvang 50% restitutie, later volgt geen restitutie. Bij verhindering heeft een deelnemer het recht zich zonder kosten te laten vervangen, mits tevoren aan de organisatie gemeld. On-line aanmelding Aanmelden ook via internet mogelijk: www.logacom.nl Datum en plaats Donderdag 28 mei 2002, RAI CONGRESCENTRUM Amsterdam. Een gedetailleerde routebeschrijving alsmede een reisplan treft u bij de toezending van het materiaal aan.
Nadere informatie Logacom, Postbus 257, 1000 AG Amsterdam Telefoon (020) 3203364 Telefax (020) 3308040 E-mail:
[email protected] Contactpersonen: Kim Haverman (operationele organisatie), Paul Roosenstein (inhoudelijke zaken).
Aanmeldingsbon (s.v.p. invullen in blokletters ) Voorletters/naam:
_________________________________________________________________________________________M/V*
Functie:______________________________________________________________________________________________________________ Instelling/Organisatie:________________________________________________________________________________________________ Adres:_______________________________________________________________________________________________________________ Postcode/Plaats:______________________________________________________________________________________________________ Telefoon:__________________________________________________________ Telefax:____________________________________________________________ Factuuradres:
[ ] Als bovenstaand [ ] Anders t.w.________________________________________________________________________________
neemt deel aan het congres EEN REUS MOET LEREN BUKKEN op 28 mei 2002 in de RAI. De kosten ad. € 155,- (excl. btw) per persoon zullen na ontvangst van de factuur binnen veertien dagen worden voldaan. [ ] Wij wensen gebruik te maken van de kortingsregeling: Meerpersoonskorting/groepenregeling/studentenkorting* Bij meerpersoonskorting: namen/functies overige deelnemers: (eventueel bijlage gebruiken): __________________________________________________________________________________________________ Ik wens deel te nemen aan de volgende deelsessies (nummers invullen):
Datum:
Handtekening: Deze bon in envelop zonder postzegel zenden aan:
Logacom/RB Antwoordnummer 9090 1000 VV AMSTERDAM
Faxen kan ook:
020 3308040
.
Congres 28 mei 2002 RAI Amsterdam
Een reus moet leren bukken Nieuwe visies op de toekomst van de jeugdbescherming in Nederland