Huiswerk en huiswerkbegeleiding VBS Sint Jozefschool Zouaaf in HAMME
VCOV
Vlaamse Confederatie van Ouders en Ouderverenigingen Ouderkoepel voor het vrij onderwijs Ondersteunen ouderraden Organiseren infoavonden voor ouders Informatie, bijv. VCOV-mededeling over huiswerk
www.vcov.be
VCOV
Vanavond? Stellingenspel 4 'sleutels'
E Waarom huiswerk, hoeveel tijd N Wat verwachten leerkrachten van ouders Q U Differentiatie E T Zelfstandig leren werken E
Hoe motiveer je je kinderen? Situaties VCOV
Wat is huiswerk? Taken (rekenen, woordjes,...) Toetsen instuderen Opzoekingswerk (prentjes, bos, internet,...) Knutselen Lezen, rekenkaartjes oefenen
Akkoord of niet? Een goede school is een school die veel huiswerk geeft
VCOV
Akkoord of niet? Slechts 20% van wat onze kinderen leren, leren ze op school
VCOV
Akkoord of niet? De meeste ouders hebben geen tijd om hun kind(eren) te helpen bij het huiswerk
VCOV
Akkoord of niet? Schoolprestaties zijn slechts voor 50% afhankelijk van intelligentie
VCOV
Schoolprestaties zijn afhankelijk van: Intelligentie (50%) Andere factoren (50%) = plannen, studiemethode, motivatie, discipline...
VCOV
Akkoord of niet? Huiswerk zorgt voor veel spanningen thuis
VCOV
Huiswerk en spanningen Leerkracht
Leerling HUISWERK
Ouder
VCOV
Geef ons heden ons dagelijks … “Huiswerk legt bijna dagelijks beslag op vrije tijd”
Huiswerkpraktijk = doordachte aanpak Zinvol en kwaliteitsvol
VCOV
Vier sleutels 1. Waarom huiswerk + hoeveel? 2. Wat verwachten de leerkrachten van de ouders? Huiswerkbegeleiding: het ABC 3. Differentiatie 4. Zelfstandig leren werken
VCOV
Enquête in de school Enquête leerkrachten: alle lkn
Enquête ouders:
231/301=
77% respons
1e graad 65/104 = 62.5% 2e graad 70/88= 79.5%
3e graad 94/109= 86 %
Enquête leerlingen: leerlingen
Respons= 96
3e + 4e + 5e + 6e leerjaar = 197
Enquête leerkrachten
1 2 3 4 5 6
Hoeveel huiswerk?
leerjaar: 4 x (lezen, schriftelijk op ma) leerjaar: 4 x (niet op woe!) leerjaar: 3 x (ma, di en do) leerjaar: 3 x (ma, di en do) leerjaar: 3 x (ma, di en do) zelf plannen leerjaar: 3- 4 x (zelf plannen)
VCOV
Enquête leerkrachten
1 2 3 4 5 6
Hoeveel tijd?
leerjaar: 10-20 leerjaar: 10-20 leerjaar: 20-30 leerjaar: 20-40 leerjaar: 30-50 leerjaar: 20-30
VCOV
min min min min min min
Enquête ouders
Hoeveel tijd?
1ste graad (65)
Hoe lang?
Maximum?
-10min
8
7
10-20 min
20
21
20-30 min
28
27
30-40 min
6
6
40-50 min
1
50-60 min
2
1
+ 1uur
0
0
De meeste ouders (74%) vinden dat het huiswerk tussen de 10 en de 30 minuten zou mogen duren! Dit komt overeen met de vooropgestelde tijd van de leerkrachten en de werkelijk gespendeerde tijd. VCOV
Enquête ouders
Hoeveel tijd?
2de graad (70)
Hoe lang?
Maximum?
-10min
2
1
10-20 min
15
18
20-30 min
24 of 34%
33 of 47 %
30-40 min
9
13
40-50 min
15 of 21%
4
50-60 min
4
1
+ 1uur
2
1
21 % tussen de 40 en 50 min mee bezig! De leerkrachten tonen echter dat maximum 40 minuten zou mogen duren. Voor bijna de helft van de ouders zou het huiswerk niet langer mogen duren dan een halfuurtje! VCOV
Enquête ouders
Hoeveel tijd?
3de graad (94)
Hoe lang?
Maximum?
-10min
1
1
10-20 min
10
6
20-30 min
26 of 28 %
34 of 36 %
30-40 min
23
20
40-50 min
23
14
50-60 min
10
19
+ 1uur
9
2
72 % van de ouders vindt dat de kinderen tss de 20 en de 50 min zouden mogen werken. Hoe ouder, hoe meer verschillen in de maximum duur voor ouders (en vooropgestelde tijd van de leerkachten) en werkelijke tijd. Dit is waarschijnlijk omdat de kinderen vanaf de 3de graad leren zelf plannen. VCOV
Enquête leerlingen
Hoeveel tijd?
De meeste kinderen vinden dat het huiswerk lang genoeg duurt, voor een enkeling is het zelfs te kort, in de tweede graad voor een op zes leerlingen duurt het te lang, in de derde graad voor maar slechts 1 op 12 2de graad (86) Ouders
3de graad (99) Ouders
-10min
6
2
2
1
10-20 min
19
15
12
10
20-30 min
29
24
32
26
30-40 min
19
9
21
23
40-50 min
6
15
23
23
50-60 min
4
4
7
10
+ 1uur
3
2
4
9
VCOV
Enquête leerkrachten
Waarom huiswerk?
Inoefenen van geleerde stof Remediëren Automotisatieproces versnellen (1ste, 2de,3de Ouders betrekken bij klasgebeuren Zelfstandig leren werken Attitudevorming (werkhouding)
VCOV
Enquête ouders
Waarom denk je dat leerkrachten huiswerk geven? 1ste graad
2de graad
3de graad
Evolutie volgen
15
11
30
Zelfstandig leren werken
6
14
14
Herhaling
45
47
52
Omdat het moet
0
3
0
Kind op eigen tempo laten werken
0
0
5
VCOV
Enquête leerlingen
De meeste kinderen vinden huiswerk maken echt wel nodig en belangrijk! WAAROM?
2de graad
3de graad
Extra leren
44
35
Beter onthouden
3
Herhaling
22
VCOV
43
Enquête leerlingen
Bijna de helft van alle kinderen (48 %) maken hun huiswerk meestal alleen! 1 op 5 kinderen maakt het zelfs altijd alleen MAAKT ALLEEN?
2de graad
3de graad
Altijd
13
24
Meestal
37
52
Soms
19
19
Meestal met hulp
11
5
Altijd met hulp
6
0 VCOV
Sleutel 2: wat verwachten de leerkrachten van de ouders? Huiswerkbegeleiding
VCOV
Enquête leerkrachten
Verwachtingen tav ouders?
In de eerste plaats: zorgen voor goede omstandigheden ! rust, vast moment
Een positieve instelling tegenover huiswerk, kind stimuleren kind prijzen voor inspanning let op je non-verbale reacties
Meeluisteren als het kind hardop leest Kind aansporen om met huiswerk te beginnen Samen de agenda overlopen Les opvragen Controleren of huiswerk is gemaakt VCOV
Enquête ouders
Wat denk je dat de leerkrachten van de ouders verwachten?
1ste graad top 3: dat je controleert of het huiswerk is gemaakt dat je de opdrachten in de schoolagenda samen overloopt dat je meeluistert bij hardop lezen
2de graad top 3: dat je je kind al eens de les opvraagt
dat je uitleg geeft als je kind iets niet begrepen heeft dat je controleert of het huiswerk is gemaakt
3de graad top 3: dat je in de eerste plaats goede omstandigheden aanbiedt
dat je controleert of het huiswerk gemaakt is dat je samen de opdrachten in de schoolagenda overloopt VCOV
Zeker niet… Huiswerk maken Moeien met huiswerk Uitleg geven Zelf lesgeven Verbeteren van huiswerk Negatieve instelling Extra oefeningen geven
Enquête leerkrachten
Wat heb je altijd al aan de ouders willen zeggen? Niet overdrijven qua tijd!
Steeds positief blijven bevestigen Laat je kind ook nog spelen Controleer adhv agenda of alles in orde is Stimuleer zelfstandig werken
VCOV
Huiswerkbegeleiding Het ABC voor huiswerkbegeleiding Afspreken Bemoedigen Controleren
voor tijdens na
VCOV
ABC: Afspreken (vooraf) Gunstige omstandigheden bieden Vaste structuur en regelmaat maakt het gemakkelijker ! Een vast moment = huiswerktijd Vooral direct na school of wisselend, weinig vast moment
Een vaste plaats = huiswerkplaats Vooral in woonkamer of keuken, pas in 6de leerjaar in eigen kamer!
Kind en ouder: samen afspraken maken en opvolgen! VCOV
Een goede plaats vinden Wat leidt af?
l
Waar help je mee? Rustgevende muziek of geen
Muziek Tv Computer Keukengeluiden Broers/zussen GSM, play-station Huisdier
Tv-uren afspreken Elders werkplek inrichten Ruimte met controle
VCOV
Vaste structuur en regelmaat Voorbeeld dagplanning 7.00 opstaan + aankleden 7.30 ontbijt 8.00 naar school 16.00 naar huis 16.30 huiswerk
VCOV
17.30 eten 18.00 muziekschool 19.00 tv 20.00 wassen + slapen
Dagplanning
VCOV
Weekplanning adhv structuurkaarten Maandag 07.00: opstaan 07.30: ontbijt 08.00: naar school 16.00: naar huis 16.30: huiswerk 17.30: eten 18.00: muziekschool 19.00: TV 20.00: boek lezen 20.30: wassen-slapen
Dinsdag 07.00: opstaan 07.30: ontbijt 08.00: naar school 16.00: tekenles 17.00: huiswerk 17.30: eten 18.00: huiswerk 19.00: TV 20.00: boek lezen 20.30: wassen-slapen
Een gezonde geest in een gezond lichaam! Voldoende rust en goede voeding 4 jaar: gemiddeld 11u slaap 12 jaar: gemiddeld 9u slaap elk jaar gemiddeld een kwartier minder !!!
Gezonde voeding: Gezond ontbijt en tussendoortje
(VCOV-acties)
Liever vis dan vlees voor de hersenen ! VCOV
ABC: Bemoedigen (tijdens) Aanmoedigen en interesse tonen om met huiswerk te beginnen zelfstandig werken vol te houden
Emotioneel – affectieve steun Interesse voor schoolwerk Belang hechten aan schoolwerk Waardering uiten
VCOV
ABC: Bemoedigen (tijdens) Ondersteunen van het huiswerkproces Schoolagenda overlopen Wat moet ik doen? (laat je kind zelf verwoorden) Luisteren bij hardop lezen Op vraag overhoren (op termijn: zichzelf controleren)
Stimuleren tot zelf nadenken Autonomie waar het kan! VCOV
ABC: Bemoedigen (tijdens) Voorbeeld bij „niet in de plaats van je kind denken‟ Vraagstuk: “Mama is jarig. Julie en Jasper willen een geschenk kopen. Julie heeft € 3 gespaard. Jasper heeft € 5 in zijn spaarpot.
Hoeveel mag het geschenk voor mama kosten?”
NIET: “Hoeveel is 3 plus 5?” WEL: “Waarover gaat het? Wat weet je? Wat is de vraag?” VCOV
Moedig je kind aan om aandacht op belangrijkste te richten Eerst overzicht krijgen:
titels, inhoudsopgave,
foto‟s en tekeningen
Kernwoorden leren herkennen: vet, kader, samenvatting
Aantekeningen maken:
schema, markeren,
mindmap…
Repeteren en controleren !
VCOV
ABC: Controleren (achteraf) Is het huiswerk gemaakt? Is het „goed‟ gemaakt? Niet verbeteren Aanzetten tot zelfcontrole Aanzetten tot evalueren Les overhoren op vraag
Controleren is ook … Het huiswerk: een haalbare kaart? Moet ik met de leerkracht praten? VCOV
Herhalen is de sleutel tot succes R = repeteer en controleer * Herhaal de titels * Herhaal de kernen en de kernwoorden * Vertel de rest met je eigen woorden de eerste keer onthoud je nog 40 % de twee keer onthoud je 65 % de derde keer onthoud je 85 %
Sleutel 3 Differentiatie: moet elke kind hetzelfde huiswerk krijgen?
VCOV
Sleutel 3: differentiatie Gelijkwaardige inspanning Differentiëren qua niveau qua hoeveelheid qua tempo
Voor zwakkere leerlingen, maar ook voor meer begaafde leerlingen VCOV
Krijgt iedereen hetzelfde huiswerk of wordt er gedifferentieerd? In principe krijgt elk kind hetzelfde huiswerk, maar in sommige gevallen wordt gedifferentieerd naar: 1 lj: naar niveau (aangepaste teksten voor sterke en zwakke groep) 2 lj: naar niveau (eerst maaltafels dan deeltafels) naar hoeveelheid (vrij nog extra werkje)
3 4 5 6
lj:naar niveau en naar hoeveelheid (mag en moet-opdrachten) lj: geen lj: naar hoeveelheid (wiskunde) Enquête leerkrachten lj: naar niveau en naar hoeveelheid, soms naar tempo VCOV
Sleutel 4 Kinderen moeten leren zelfstandig werken
VCOV
Hoe wordt er in de klas aan het zelfstandig leren gewerkt ? 1 lj: uitbreiding naar tempo en niveau (adhv bakjes) 2 lj: toename tijd van zelfstandig werken, klassikaal oef verbeteren 3 lj:4 lj:contractwerk en stimuleren om opdrachten goed te lezen voor er vragen worden gesteld
5 lj: 6 lj:
Samen opstellen van werkplanning Projectwerk (Wero) en begeleidend “leren leren” (leren samenvatten) Enquête leerkrachten VCOV
VCOV
OPDRACHT: Maak zo snel mogelijk een vliegend projectiel van een blad papier
Motiveren kan je leren? Wat is motivatie eigenlijk? Zit motivatie in de genen? Motivatie is het gevolg van positieve of negatieve ervaringen Motivatie uit angst om afgewezen te worden Motivatie is een kwestie van geloven dat je het kunt Motivatie in samenhang met de groep Motivatie in samenhang tot het vak Meer motivatie als je zelf kunt bepalen wat je doet
Motivatie is een kwestie van afwegingen maken
VCOV
Motiveren Interesse voor schoolleven Straffen leidt vaak tot demotivatie Belonen: Extrinsiek: “flink huiswerk maken -> snoep” gevaar voor schijnmotivatie
Intrinsiek: goed gevoel 'Token': groene kaartjes, stipjes, stickers die recht geven op iets leuks VCOV
Wees blij met kleine stapjes en hou het luchtig! Jan moet nog leren zijn huistaakjes zelf te maken. Zijn moeder moedigt hem aan om één sommetje per keer te maken. Bij elke inspanning gaat het papieren autootje op het racecircuit dat ze samen gemaakt hebben op een groot stuk papier, één hokje vooruit. Elke keer kan vader 's avonds zien hoezeer Jan al zijn best heeft gedaan, waarop hij zijn zoon feliciteert. Jan krijgt de smaak te pakken en wil de auto zo snel mogelijk tot het tussenstation laten komen, want daar wacht al een extraatje op hem. Meestal is dit een uitstapje of een gezelschapsspelletje spelen. Op den duur is het circuit niet meer nodig: de aanmoedigingen en het plezier van de inspanning zijn veel belangrijker geworden. VCOV
“Ik kan dat niet” Ik wil niet Ik durf niet Ik kan dat nog niet, maar zal het leren Ik kan dat niet, maar misschien wel iets anders -> wat dan Ik kan dat niet omdat ik er de capaciteiten niet voor heb VCOV
Motiveren? Karen komt thuis, zet zich voor de tv en is haar huiswerk al lang vergeten. Moeder komt achter haar aan, zet het tv-toestel uit en maant haar aan om met het huiswerk te beginnen. Karen begint met veel tegenzin en het loopt moeizaam. Het minste geluid is genoeg om haar af te leiden en er lijkt maar geen eind aan de oefeningen te komen.
VCOV
Discussievragen Hoe motiveren jullie de kinderen om het huiswerk te maken? Hebben jullie concrete tips? Hebben jullie het al eens moeilijk gehad om de kinderen aan het huiswerk te krijgen?
1 verslagnemer per groepje van 6!
• • • •
• •
• •
ALLE TIPS OP EEN RIJTJE Afspraken maken en opvolgen Tafels op de trap schrijven Tafels oefenene op het internet Samen met broer en zus huiswerk maken? Huiswerk opsplitsen in kleine stukjes Veel structuur bieden Niet discussiëren met kinderen Wel inspraak geven om te bepalen wanneer huiswerk gemaakt moet worden
Tot slot Wat vond je ervan? Wat raad je ons aan?
?
