Provincie luik
Huis voor Toerisme in de streek rond
Ans - Awans - crisnée - flémalle grâce-holllogne - Liège - Saint-Nicolas - Seraing
w a l l o n i ë .
o m r i n g t
j e
m e t
w a geschiedenis r m t e .
1
inhoud 10 absolute aanraders in Luik ......................... 4 Enkele beroemdheden... ............................... 6 wandelingen..................................................... 8 Het historisch centrum........................... 10 De kathedraalwijk.................................. 14 Musea .............................................................. 17 Kerken en monumenten ................................. 22 Gastronomisch genieten ................................ 25 Shoppen ......................................................... 26 Nightlife ........................................................... 27 De Folklore ........................................................ 28 De evenementen ............................................. 30 Luik in gezinsverband ...................................... 32 Rond Luik .......................................................33
Ans ........................................................ 34
Awans ..................................................... 35 Crisnée ................................................. 36 Flémalle ................................................. 37 Grâce-Hollogne ................................... 40 Saint-Nicolas .......................................... 41 Seraing ............................................... 42 Hotels ................................................................ 45 Nuttige adressen .............................................. 47 Wegwijs naar en in Luik.................................... 48
2
LUIK, EEN STAD, EEN SFEER Als grootste toeristische stad van Wallonië bezit Luik talloze te ontdekken rijkdommen. De Maas die de stad van zuid naar noord doorkruist, de steile, beboste heuvels die haar omringen en haar opvallende reliëf die veel originele perspectieven opleveren, en haar typische wijken verlenen de stad Luik bijzonder veel charme. Een sterk aanwezige folklore die de joviale, feestlustige bewoners in ere houden, levendige wijken en talrijke restaurants zorgen ervoor dat Luik absoluut een halte moet vormen tijdens elk bezoek aan België. En dan hebben we nog niets gezegd over het intensieve, culturele en artistieke leven, en een fantastisch architecturaal erfgoed. In de rand van de stad zijn er ook talrijke wandelingen en toeristische bezoeken mogelijk.
Liège City Pass Verminderde tarieven in musea en voor toeristische Bezoeken : 16 € (pour 48 h)
de
belangrijkste
Te koop in de “Office du Tourisme” (Toeristische Dienst) en in de “Maison du Tourisme”.
3
10 ABSOLUTE AANRADERS IN LUIK
2 1
De ‘Coteaux de la Citadelle’
Het historisch centrum
4 © OPT-Emmanuel Malthez
Het Luikse nachtleven
3
Het station Guillemins
6 5
de doopvonten van Saint-Barthélemy de Musea 4
10 ABSOLUTE AANRADERS
7
de oevers van de Maas
8
9
Shoppen
10 De zondagsmarkt van la Batte de collegialekerken
in seraing
val Saint-Lambert (kristal)
in ans
Kasteel van Waroux
10 ABSOLUTE AANRADERS
5
Enkele beroemdheden... SINT-LAMBERTUS (helft VIIde eeuw - 17 september 705) De bisschop van Maastricht, Lambertus, verweet Pepijn van Herstal zijn overspelige relatie met Alpaida. Dodon, de broer van deze laatste, organiseerde de moord op Lambertus. Zijn opvolger, bisschop Hubertus, liet zijn relieken terugbrengen naar de plaats van zijn martelaarschap en verplaatste de zetel van het bisdom van Maastricht naar Luik. KAREL DE GROTE (742 – 814) De geboorteplaats van de keizer is niet met zekerheid gekend, maar de streek van Luik wordt door de historici wel zeer vaak naar voren geschoven. Hoe het ook zij, deze figuur is sterk verweven met de geschiedenis en de volkstradities van Luik. Onder zijn heerschappij werd de hoofdplaats van het bisdom Tongeren-Maastricht definitief naar Luik overgeheveld. Notger (930 ? – 1008) Eerste prinsbisschop van Luik (972). Hij heeft een hoofdrol gespeeld in de bouw, de uitbreiding en de vestingwerken van de stad Luik. Hij ligt aan de basis van de vorming van het prinsbisdom Luik, een uitgestrekt, rijk en autonoom grondgebied. Lambert Lombard (1505 –1566) Deze Luikse schilder was een van de opvallendste figuren in het Belgische culturele leven van zijn tijd. Schilder, architect, etser, archeoloog, verzamelaar, numismaticus, mythograaf, letterkundige, kunsthistoricus... hij was de perfecte illustratie van de definitie van de ideale renaissancekunstenaar. Jean Del Cour (1627 – 1707) Luik is bezaaid met werken van deze barokkunstenaar: beelden, schilderijen, frontons… Behoren tot de bekendste: de ‘Christ au tombeau’ van de kathedraal, de ‘Vierge du Vinâve d’Île’, de fontein van Saint Jean-Baptiste in de ‘rue Hors-Château’ en de ‘Trois Grâces du Perron’.
Prinsbisdom Luik 705 Bisschop Lambertus wordt in Luik vermoord
980 Ontstaan van het Prinsbisdom Luik Rond 720 verplaatst bisschop Hubertus de zetel van het bisdom van Maastricht naar Luik Rond 742 wordt Karel de Grote in de omgeving van Luik geboren
6
700 geschiedenis Charlemagne
800
900
K 1000
1100
1200
1300
André-modeste grétry (1741 – 1813) Geboren in Luik in een muzikantenfamilie. Na een eerste muziekopleiding vervolmaakte hij zich tijdens studies in Rome. Hij werd aangemoedigd door Voltaire en waagde zijn kans in Parijs waar zijn opera’s en operettes veel succes oogstten. César Franck (1822 – 1890) Leerling aan de koninklijke muziekschool van Luik, opgericht door Willem I der Nederlanden. Vervolgens begon hij aan het conservatorium van Parijs en trok hij op concerttournee door Frankrijk, België en Duitsland, waarvoor hij de stukken componeerde. Zénobe gramme (1826 – 1901) Uitvinder van de eerste dynamo met gelijkstroom, waarvan de toepassingen in het dagelijkse leven en de industriewereld een revolutie ontketenden. Eugène Ysaye (1858 – 1931) Violist die zijn stempel drukte op de internationale muziekscène door hedendaagse werken te creëren en die een groot uitvoeringstalent bezat. Georges simenon (1903 – 1989) De geestelijke vader van commissaris Maigret, auteur van een massa romans, is zijn Luikse roots nooit vergeten. In veel van zijn werken komen plaatsen in Luik aan bod. Jacques Pelzer (1924 – 1994) Jazz saxofonist en fluitist uit Luik. Jacques Pelzer beoefende vooral jazz beïnvloed door bebop en cooljazz. Hij gaf zijn naam aan een jazzclub in de wijk Thier-à-Liège.
Prinsbisdom Luik
België
1789 Luikse revolutie 1795-1815 Aanhechting bij Frankrijk
1468 Verwoesting van de stad door de troepen van Karel de Stoute 1400
1815-1830 Luik behoort tot het Koninkrijk der Nederlanden 1830 Belgische omwenteling 1500
1600
1700
1800
1905 Wereldtentoonstelling
1900
2000 geschiedenis
7
VOORGESTELDE WANDELINGEN Te voet kan u alle echte schatten van de stad ontdekken in haar straten, haar geheime steegjes, in de binnenkoeren en tuinen, op de pleinen. Wij stellen u verschillende wandelingen voor die u kan volgen naargelang van uw humeur en van waar u zin in hebt. Al onze wandelingen zijn beschikbaar bij de Dienst van Toerisme in papiervorm. U kan ze ook raadplegen door onze applicatie ‘Wandelingen in Luik ’ te downloaden. de ‘Coteaux de la Citadelle’ (flanken van de citadel) in de Michelin Groene Gids Op wandelafstand van het grote plein ‘place Saint-Lambert’ bevinden zich de ‘Coteaux de la citadelle’: een grote, groene ruimte in het hartje van de stad met 86 ha groen, terrassen, paden... op een steile heuvel. LIE GE
Deze bijzondere plek bezit ruim 60 monumenten en vijf beschermde historische sites, en telt dus veel overblijfselen van het vroegere landschap van de stad. U kan er spectaculaire plaatsen bewonderen zoals de trappen van de ‘Montagne de Bueren’ of de vergezichten vanaf de brede lanen van de Citadel.
LES COTEAUX
DE LA CITADEL LE
De wandelaars kunnen kiezen tussen vijf bewegwijzerde routes met verschillende afstanden met vertrek aan de ‘esplanade Saint-Léonard’ of in de ‘rue Pierreuse nummer 38’. Een routeplan met illustraties en commentaar is beschikbaar op de Dienst voor Toerisme.
Het circuit van de collegialekerken Als hoofdplaats van een prinsbisdom gedurende acht eeuwen was de stad Luik een belangrijk politiek, religieus, artistiek en cultureel centrum midden in het Europa van de middeleeuwen. Uiteraard zijn er dan ook talrijke kerkelijke instellingen gevestigd. Naast de reguliere clerus nam ook de seculiere clerus er een belangrijke plaats in. Niet minder dan zeven collegialekerken werden er rond het jaar duizend opgetrokken naast de kathedraal Notre-Dame-et-Saint-Lambert. Deze collegialekerken zijn vandaag de bevoorrechte getuigen van het prestigieuze verleden van de stad. Tijdens een rondwandeling kan u ze bezichtigen en er de geschiedenis van leren kennen. 8
WANDELINGEN
WANDELINGEN
9
HET HISTORISCH CENTRUM Ga op verkenning in de buurt Hors-Château – Féronstrée. Een historisch parcours met een opeenvolging van oude gebouwen en prestigieuze musea. De handelsbedrijvigheid, onder meer op de zondagsmarkt van la Batte en in de wijk van de antiekhandelaars, verleent de buurt een levendig en internationaal karakter Vertrek: Dienst voor Toerisme • Aankomst: place Saint-Lambert Afstand: 1 km • Duur: ongeveer 1.15 u Les horaires des musées sont renseignés en page 20
Museum van Schone Kunsten van Luik (BAL)
1
Een overzicht van kunstwerken (beelden, schilderijen, tekeningen) van de renaissance tot de 21ste eeuw. U kan er enkele werken bewonderen van de hand van grote kunstenaars zoals Ingres, Monet, Picasso, Chagall, Gauguin... naast de meesters uit Holland, Frankrijk of zelfs Luik. Fontein Montefiore
2
Waterdraagster van Léopold Harzé (Luik 1831-1893). Er bevinden zich verschillende andere fonteinen van dit type verspreid over de stad. La Batte
3
Zondagsmarkt langs de linkeroever van de Maas. Museum d’Ansembourg
Rue P
ierrre
use
4
Dit Museum voor sierkunsten betrekt een elegante patriciërswoning (17381741). Het bezit een belangrijke verzameling Luiks meubilair uit de XVIIIde eeuw, met houtsnijkunst en inlegwerk. Van donderdag tot zondag : 10 u tot 18 u. en op afspraak dinsdag en woensdag.
Bue ren
des
Rue
rs
b
2
5 Grand Curtius estricht
Quai de Ma
e
tte
gré
La
Hon
es
eorg
St-G
te ptis
rie
che
bou
-Ba
ean
St-J
e la
d Rue
BAL
4
Rue
Rue
Rue
1
e Plac my rthéle St-Ba
eu rass
ck
el Hôt le il de v
Rue
19
nt
o du p
WANDELINGEN
18
urs
10
17
14
e min
e Plac ert mb St-La
Plac hé arc du m
strée Féron
es
21
ed
20
16 15 e
Ru
Palais des Princes-Evê ques
12
13
Palais
Ho
6
7
8
au
âte rs-Ch
ru Velb Rue
Rue du
9
as hom
de
10
ée Mus ie V de la nne o wall
St-T
ne
e Eglis my rthéle
St-Ba
Rue
g nta
Mo
11
3
Ba
EUS LA M
E
5
Grand Curtius Genoemd naar de beroemde Luikse munitieleverancier Jean de Corte bijgenaamd Curtius (1551-1627). Dit museumcomplex verenigt collecties van religieuze kunst en Maaslandse kunst, wapens, sierkunsten, glaswerk en archeologie. Het bestaat uit verschillende gebouwen uit verschillende periodes en in andere stijlen.
6
Kapittelkerk van Saint-Barthélemy Deze kapittelkerk is een gebouw in kolenzandsteen uit de XIde en XIIde eeuw. Het interieur werd in de XVIIIde eeuw in barokstijl heringericht. De buitenkant werd recent in de originele stijl gerestaureerd. Binnen: doopvont, meesterwerk van de edelsmeedkunst van begin XIIde eeuw. Door de grote kwaliteit van hun reliëfs en hun uitvoering worden ze beschouwd als een van de « Zeven Wonderen van België ». Op het plein: ‘Les Principautaires’, beeld van Mady Andrien (1992). Symboliseert de staalindustrie en de strijd van het volk tegen de prinsbisschoppen
7
Cour Saint-Antoine Gebouwenblok met appartementen en huizen ontworpen door architect Charles Vandenhove (1979) waarin een groep constructies uit de XVIIde en de XVIIIde eeuw van ‘Hors-Château’ zijn geïntegreerd. Fonteinsculptuur Tikal geïnspireerd op de Maya’s (1982).
8
Hors-Château De mooiste buurt in het oude Luik die haar naam dankt aan haar ligging buiten de eerste omwalling (Xde eeuw). ‘Hors-château’ betekent letterlijk buiten het kasteel. Vanaf de XIVde eeuw werd het de wijk van de adel en de religieuze instellingen. Heeft oude patriciërswoningen uit de XVIIde en XVIIIde eeuw waarvan sommige met kostbare gevelstenen zijn versierd. Steegjes: typische zijstraatjes waar het personeel van de herenwoningen van Hors-Château woonde. WANDELINGEN
11
9
Kerk ‘Notre-Dame-de-l’ImmaculéeConception’ Oude kerk van de ongeschoeide karmelieten (1ste helft van de XVIIde eeuw), daarna van de redemptoristen, die doorgaans de kerk ‘SaintGérard’ wordt genoemd. Barokke gevel met het blazoen van de prinsbisschop Maximiliaan-Hendrik van Beieren. Niet toegankelijk voor het publiek.
10
Ursulinenklooster Gemeenschap van zusters die haar naam heeft gegeven aan een van de naburige steegjes.
11
Montagne de Bueren (374 treden) Dit is een kunstwerk kenmerkend voor de XIXde eeuw toen doorgangen een directe toegang van de kazerne van de Citadel naar het stadscentrum mogelijk maakten. Deze trappen herinneren door hun naam aan de mislukte aanval van de zeshonderd inwoners van het naburige dorp Franchimont tijdens de avond van 29 oktober 1468 tegen de legers van Karel de Stoute en van Lodewijk XI. Een van hun leiders, Vincent de Bueren, gaf zijn naam aan deze plaats.
12
Fontein Saint-Jean-Baptiste Bronzen beeld (1667) en basreliëf (doop van Christus) van Jean Del Cour (1631-1707).
13
Musée de la Vie wallonne (Museum van het Waalse Leven). Dit voormalige klooster van minderbroeders (XVIIde eeuw) werd in 2008 volledig gerestaureerd en heringericht. Het klooster is verbonden met het huis van de kloosteroverste via een gaanderij boven een portiek. Het brengt talrijke voorwerpen en documenten samen die betrekking hebben op het dagelijkse leven in Wallonië. De oude kerk ‘Saint-Antoine’, de voormalige kloosterkerk, is toegankelijk tijdens tijdelijke tentoonstellingen. Monumentale, barokke gevel uit de XVIIde eeuw die is gewijzigd.
14
Fontein van de Traditie Heropgebouwd in 1719. Op drie zijden staan basreliëfs van Georges Petit (1879-1958) die verwijzen naar typische elementen uit de Luikse folklore: marionetten, ‘botteressen’ (vrouwelijke figuur met
12
WANDELINGEN
korf die boodschappen en goederen ronddraagt) en ‘cramignons’ (volksdans). 15
Place du Marché (Marktplein) De ‘Place du Marché’ of het marktplein was de grote markt van de stad van bij haar ontstaan tot in de XIXde eeuw. Als centrale plaats voor handel en burgerlijke vrijheden vormde het de scène voor grote lokale evenementen. De meeste huizen dateren van eind XVIIde en XVIIIde eeuw.
16
Oude kerk ‘Saint-André’ Herkenbaar aan haar koepel (1765-1772). Vroegere kerk van de Teutoonse ridders die na de Revolutie dienst deed als graanmarkt. Toegankelijk tijdens tijdelijke evenementen.
17
Perron Monument dat de vrijheden van het Luikse volk symboliseert. Fontein met perron: bovenaan de groep van de Drie Gratiën (Jean Del Cour) die een dennenappel met een kruis vasthouden. Na de verwoesting van Luik in 1468 door Karel de Stoute werd het monument naar Brugge meegenomen en in 1478 door zijn dochter Maria van Bourgondië teruggegeven.
18
Stadhuis Wordt traditiegetrouw ‘La Violette’ genoemd naar het banier van het huis dat de stadsraad in de middeleeuwen huisvestte. Het werd vernietigd in 1468 en in 1691, en werd heropgebouwd in classicistische stijl tussen 1714 en 1718. Binnenin bevinden zich opmerkelijke decors in gesculpteerd hout.
19
Place Saint-Lambert Tot de Revolutie (1794) werd deze ruimte bijna volledig ingenomen door een grote kathedraal gewijd aan Maria en aan Sint-Lambertus, die hier werd vermoord (rond 705). De plaats van de muren wordt vandaag aangegeven met metalen pijlers en het oude plan is overgenomen in de stenen vloerbekleding.
20
Paleis van de prinsbisschoppen Uitzonderlijk architecturaal complex (koer, zuilengalerij, 1525 ; hoofdgevel, 1734; westelijke vleugel, 1849) nu ingenomen door het justitiepaleis en de provinciale administratie. Het was prinsbisschop Everhard van der Marck die het in 1526 zijn huidige vorm gaf. Het gebouw omvat twee binnenpleinen waarvan het eerste voor het publiek toegankelijk is. Met 60 kolommen met bovenop kapitelen die rijkelijk zijn versierd met gefantaseerde, menselijke figuren en groteske maskers. Zij zijn allemaal verschillend en illustreren de stromingen van de humanistische gedachte in de renaissance en de ontdekking van de Nieuwe Wereld.
21
Archeoforum : wat onder het plein schuilt De ondergrond van het plein bevat overblijfselen die dateren van de vroegste nederzettingen in de stad: sporen uit de prehistorie, muren van een GalloRomeinse villa, resten van middeleeuwse gebouwen, met ondermeer overblijfselen van de romaanse en gotische kathedralen. WANDELINGEN
13
DE KATHEDRAALWIJK Tijdens deze wandeling ontdekt u de oude wijk van het eilandje dat sinds eind van de Xde eeuw door verschillende kapittelkerken en religieuze instellingen werd ingepalmd en nu het stadscentrum vormt met winkels, maar ook bars en restaurants die een belangrijke rol spelen in het Luikse nachtleven. Pla
S
-La ce mb Vertrek en aankomst: ‘place tCathédrale’• Afstand: 3,3 km• Duur: ongeveer 2 u e
e Ru de
ele
ad
M
ine
t
Ré
P
ge
is
en
-D
int
Sa
1
Kathedraal ‘Saint-Paul’ en haar ‘Trésor’ (Schatkamer)
4
im on
t
nc
e
Ru
sit
e l’
res
d’Île
nc
bla
y
e
Ru
ma
’A
ton
ed
Ru bo f eu
èr
du ce Pla Août 20-
de
ce le Pla édra th
te
Ca
Tê
en e
ne -F
Ru e
St -R em y
ce Pla rmes a sC
de
l au
t-P
Qua
ain
e
inell
Haz
eS
Rue
Ru
or tu
ne
i Roo svelt
es
ou
uM
stin
éle
ed
sC
le
Ru
n-is
ve
bv
Étu
Fè
n-e
de
Vinâve
t
ea
er
t-J
lb
es
ed
yd
da
ain
-A
é
ula
int
eS
Ru
er
eF
niv
lor
l’U
eL
Sa
Ru
e
Ru
y
vro ’A
td
n Po
la n Po
e la
in-
ed
ra
e lac
he
de
Ru
e
ins
Ru
ue
ica
er
rg Be
min Do
e
es
ell
e Ru
ru
Po
Wa c
Ru Ga de kathedraal binnen eL éo po ld (place Cathédrale). In geval het gebouw gesloten is, ga dan naar recht richting ‘place Saint-Paul’.
Deze voormalige kapittelkerk opgericht in 966 werd in 1802 de kathedraal ter vervangnier o m ge Le Passa ing van de ‘Notre-Dame-et10 Saint-Lambert’ die tijdens de le ra éd th Revolutie werd vernietigd. Dit rill a C cke e Co Ru ce gebouw in gotische stijl werd Pla heropgebouwd vanaf 1240 11 3 9 tot begin XVde eeuw met toe 8 nett Mag evoegingen in de XIXde eeuw. rles e a h C qu Rue as De top van de toren biedt on-H e s-d ur derdak aan een beiaard met e So 1 e 49 klokken. Ru es Bezienswaardig: ‘Christ gisant’ rm a sC l on de au ue B van Del Cour, glas-in-loodraP R e int Ru Sa ce men uit de XVIde eeuw, enz. Pla éry In het klooster toont de schatuM d e Ru kamer van de kathedraal iers is Cro es een uit-zonderlijke collectie es d s e ris Ru Cla es kunstwerken die grotendeels d e Rue y Ru And na te afkomstig zijn van de vroegere ré D es um D ont e uric is kathedraal ‘Notre-Dame-eta o M rtb ue Ve en Saint-Lambert’. du Av e u Po
ed
La
r
’o
td
Ru
-d
nt
Ru
S.
e
du
e ’Îl
e uv So
m
G
e Ru
.C
-G int
Sa e Ru Ru ed e la
e
lph
gu
an
Ré Pla pu bli ce d qu e F e la ran ça ise
e nn is ce tie en Pla int-E t-D Sa ain
e
te
J
e
Ru
eS Ru
en
lé
e
Ru
Ru
au
ce
5
et
qu
as
e
fr of
ra
m Ha
Ru
n
ea
es rt leri Ga ambe t-L
e
Ru
el
Pla de l’ ce Opé
al
6
Rue St-Mich
Sain
Rue de la Populair e
rt
Rue
Boulevar
ém
s Pr
de
ré ont
s
2
Rue
EU
êc l’Év hé
aye
s E. Y
ce Pla upont ile-D
WANDELINGEN
Rue
en
rd
ga
y
Em
Vroegere kerk van de benedictijner abdij van ‘Saint-Jacques’ opgericht in 1015. Dit gebouw in gotische stijl werd grondig gerenoveerd van 1514 tot 1538 SE
de
Rue
14
2
Kerk ‘Saint-Jacques
ro uve
-
e Ho
Ro
an iV
ua
Q
M
S
LA
d d’Avro y
R
ce es Pla cqu a t-J ain
en enkel het romaanse voorgebouw (XIIde eeuw) is bewaard gebleven. In 1558 werd een portaal in renaissancestijl toegevoegd. Eén van de mooiste gebouwen van het land. Bezienswaardig: gebrandschilderde glasramen (1525-1530), koorstoelen uit de XIVde eeuw, beschildering van het gewelf, orgelkast (1600), barokke beelden van Del Cour (eind XVIIde eeuw). Het ‘Vertbois’, het vroegere verpleeghuis voor de ongeneeslijk zieken en berouwvolle zondaressen gesticht in 1701, huisvest vandaag de economische diensten van het Waals Gewest. 3
Universiteit van Luik (ULg) Opgericht in 1817 door Willem I der Nederlanden. Vanaf de jaren ’50 zijn de faculteiten geleidelijk verhuisd naar Sart Tilman op de heuvels rond Luik. Enkel de administratieve diensten, het rectoraat en de faculteit Wijsbegeerte en Letteren bevinden zich nog in het stadscentrum.
4
Kapittelkerk van ‘Saint-Denis’ Kapittelkerk opgericht in 987 door prinsbisschop Notger. Romaanse toren en hoofdbeuk; gotisch koor uit de XIVde eeuw; barok interieur. Bezienswaardig: Brabants retabel uit de XVIde eeuw. De luiken, beschilderd door Lambert Lombard, bevinden zich in de vitrinekasten.
5
Théâtre royal (Koninklijke Opera van Wallonië) De koninklijke schouwburg werd van 1818 tot 1822 gebouwd op de plaats van het vroegere dominicanenklooster. De kolommen op de eerste verdieping van de gevel komen van de oude kartuizerkerk.
6
Cinéma Sauvenière (filmzaal) Dit kunstencentrum won in 2009 de Prijs voor Stedenbouwkunde en vormt een van de vaste waarden in de 7de kunst in België.
7
Kapittelkerk van ‘Saint-Jean-l’Évangéliste’ Kapittelkerk opgericht rond 980 door prinsbisschop Notger; het plan is geïnspireerd op het model van de paleiskapel van Karel de Grote in Aken (Duitsland). Het gebouw bleef bewaard tot in 1754, toen het werd gesloopt om vervangen te worden door het huidige, neoclassicistische bouwwerk. Het gotische klooster uit de XVde en XVI eeuw bevat verschillende grafstenen en in de toren bevindt zich een beiaard met 35 klokken. Bezienswaardig: Sedes Sapientiae, beelden van Maria en van Sint-Jan (begin XIIIde eeuw), gotisch klooster... De wijk ‘Carré’ staat bekend om haar nachtleven met haar restaurants en studentencafés. Op nummer 10 in de ‘rue d’Amay’ bevindt zich een luxueuze patriciërswoning van de XVde en XVIde eeuwen, zo genoemd naar de landsheer van Amay. Links ziet u een van de gevels van de zaal ‘Le Forum’ (zie hierna).
WANDELINGEN
15
Forum
Collégiale Saint-Jean l’Évangéliste
8
Het Forum Spektakelzaal gebouwd in 1922. Het interieur is opgeluisterd met beschilderd stuc-werk waar figuratieve scènes en geometrische bloemenmotieven in artdecostijl werden gecombineerd. De zaal werd gerestaureerd van 1984 tot 1989 en heeft een capaciteit van 3000 zitplaatsen.
9
Cinéma Le Churchill (filmzaal) De vroegere brouwerij van het Forum werd in 1947 omgebouwd tot filmzaal en kreeg de naam van Churchill. De gevel is bijzonder wegens zijn glas-inloodraam en zijn gecementeerde bloemenmotieven. Op nummer 22 van de ‘ rue du Pot-d’Or’ : gevelsteen van een gouden beker (reconstructie) dat zijn naam gaf aan de straat. Op nummer 41 van de ‘ rue Pont-d’Île’: gevelsteen : ‘Au Cigne’, 1690. In de ‘rue Lulay-des-Fèbvres’ is de toneelzaal ‘ Le Trocadéro’ de meest Parijse van de Luikse cabarets.
10
Passage Lemonnier Deze doorgang uitgevoerd door architect Louis-Désiré Lemonnier in 1839 draagt zijn naam. Hij is 160 m lang en 4 m breed. Het is de eerste overdekte, grote galerij in België. Van bij het begin was de galerij uitgerust met een afwateringssysteem en gasverlichting, en watertoevoer vanaf 1871. Ze biedt onderdak aan achtenveertig boetieks waarboven drie verdiepingen zijn gebouwd waarvan slechts één zichtbaar is voor de wandelaar. De galerij werd van 1934 tot 1937 grondig gerenoveerd.
11
Fontaine de la Vierge Fontein gebouwd in 1584 met een bronzen beeld van de Madonna met kind, uitgevoerd in 1696 door Jean Del Cour.
LUIK ANDERS ZIEN • Met de boot, cruise op de Maas aan boord van de Sarcelle IV. • Met de toeristische trein... circuit door het stadscentrum. • Met de fiets... www.provelo.org. • De Simenon-audiogids... wandeling in de voetsporen van de schrijver. • Geleide wandelingen voor individuele bezoekers en groepen 16
WANDELINGEN
museA Openingsuren : zie bladzijde 20. AQUARIUM Muséum Quai Van-Beneden, 22 – +32 (0)4 366 50 21 – www.aquarium-museum.ulg.ac.be Zowat 2500 stuks van 250 soorten vissen uit de oceanen, zeeën, meren en rivieren uit de hele wereld bevolken 46 bassins van het Aquarium en ongeveer 20.000 opgezette dieren uit alle werelddelen staan in het museum tentoongesteld. ARCHéOFORUM Place Saint-Lambert – +32 (0)4 250 93 70 – www.archeoforumdeliege.be
Overblijfselen van meer dan 9000 jaar geschiedenis voeren de bezoeker terug naar de beginperiode van de stad via een ondergronds parcours. Resten uit de prehistorie, muren van een Gallo-Romeinse villa, overblijfselen van middeleeuwse, religieuze gebouwen... Het Archeoforum is een plaats om onze eigen voorgeschiedenis te gedenken. Reserveren aanbevolen. WITTERT GALLERY Place du 20-Août, 7 – +32 (0)4 366 57 67 – www.wittert.ulg.ac.be Galerie Wittert heeft tot doel het kunstpatrimonium van de Universiteit van Luik op de voorgrond te plaatsen. Ze heeft nu zowat 50.000 werken (tekeningen, prenten, schilderijen, sculpturen, medailles, munten, foto’s, Afrikaanse voorwerpen...) in bewaring. Er worden geregeld tentoonstellingen rond een thema of een kunstenaar georganiseerd. Le GRAND CURTIUS Féronstrée, 136 – +32 (0)4 221 68 17 – www.grandcurtiusliege.be Dit nieuwe museumcomplex voor kunst en geschiedenis in de streek van Luik bestaat uit vijf afdelingen: wapens, archeologie, sierkunsten, glaswerk, religieuze kunst en Maaslandse kunst.
musea
17
MAISON DE LA MÉTALLURGIE ET DE L’INDUSTRIE DE LIèGE Boulevard Poincaré, 17 – +32 (0)4 342 65 63 – www.mmil.be Museum gewijd aan de geschiedenis van de staalindustrie, energie en informatica. Een hoogoven op houtskool uit de XVIIde eeuw, de oudste van het land, een indrukwekkende stoommachine, de zinken badkuip van Napoleon, het prototype van de dynamo van Zénobe Gramme,... MAISON DE LA SCIENCE Quai Van-Beneden, 22 – +32 (0)4 366 50 04 – www.masc.ulg.ac.be Permanente activiteiten: plezierige experimenten in biologie, chemie, fysica, hologrammen en optische illusies. MUlum - MUSEUM VAN DE VERLICHTING Rue Mère-Dieu, 2 – +32 (0)4 223 75 37 – www.lesmuseesdeliege.be Van de eerste flikkering van Romeinse olielampjes tot onze laatste generatie spaarlampen, het Museum van de Verlichting laat u de betovering van deze fantastische collectie ontdekken.
© Musée de la Vie wallonne
D’ANSEMBOURG MUSEUM Féronstrée, 114 – +32 (0)4 221 94 02 – www.liege.be Herenhuis uit de XVIIIde eeuw dat door een suggestief geheel van specifiek Luikse architectuur en sierkunsten een beeld geeft van de geraffineerde levensstijl van destijds. Het museum bezit een prachtige collectie met onder meer meubilair met houtsnijkunst en inlegwerk uit de XVIIIde eeuw, tapijten, wandbekleding in Cordobaans leder, glazen luchters in Venetiaanse stijl, horloges en keramiek. Museum van Gedifferentieerde Kunst - MADMusée Parc d’Avroy, 1 – +32 (0)4 222 32 95 – www.madmusee.be Vaste collectie, uniek in Europa, van werken van de hand van mentaal gehandicapte mensen uit de vijf continenten. 18
musea
BAL - MUSéE DES Beaux-ARts de Liège (Museum voor Schone Kunsten) Féronstrée, 86 – +32 (0)4 221 92 31 – www.liege.be Een overzicht van kunstwerken (beelden, schilderijen, tekeningen) van de renaissance tot de 21ste eeuw. U kan er enkele werken bewonderen van de hand van grote kunstenaars zoals Ingres, Monet, Picasso, Chagall, Gauguin... naast de meesters uit Holland, Frankrijk of zelfs Luik. MUSéE DE LA VIE WALLONNE (Museum voor het Waalse Leven) Cour des Mineurs – +32 (0)4 237 90 50 – www.viewallonne.be Dit recent gerenoveerde, etnologische museum bevindt zich in het oude minderbroederklooster. Het illustreert landbouw- en bosbouwactiviteiten, de oude nijverheden en ambachten, de streekgebonden tradities en kunsten. Een poppentheater brengt de folklorefiguur Tchantchès tot leven (van september tot april, woen 14.30 u – zon 10.30 u).
Hommage à Maeterlinck deJ.P. Laenen © J-E Poirrier
MUSéE DES TRANSPORTS EN COMMUN DU PAYS DE LIèGE Rue Richard-Heintz, 9 – +32 (0)4 361 94 19 (Museum van het Openbaar Vervoer in de Streek van Luik) Voertuigen, spoormateriaal, documenten over de vervoersmaatschappijen en schaalmodellen van tramstellen vertellen de geschiedenis van het openbaar vervoer in Luik. OPENLUCHTMUSEUM VAN SART TILMAN Domaine universitaire – +32 (0)4 366 22 20 – www.museepla.ulg.ac.be Beelden en muurschilderingen worden opgenomen in de natuurlijke omgeving en de opmerkelijke hedendaagse architectuur van de campus.
musea
19
GRÉTRY MUSEUM Rue des Récollets, 34 – +32 (0)4 223 06 27 www.lesmuseesdeliege.be Geboortehuis van de muzikant. Het museum bevat schilderijen, beelden, etsen, partituren, instrumenten en documenten die betrekking hebben op de kunstenaar. TCHANTCHÈS MUSEUM Rue Surlet, 56 – +32 (0)4 342 75 75 www.tchantches.be Museum van de Vrije Republiek Outremeuse. We zien er kostuums geschonken aan de oudste burger van Luik, Tchantchès, en de opmerkelijke verzameling marionetten van Denis Bisscheroux (beeldhouwer en poppenmaker). Dit museum is ook gekend als het ‘Théatre Royal’ (vroegere, keizerlijke schouwburg). Poppentheater van oktober tot april, woensdag 14.30 u en zondag 10.30 u. TRéSOR DE LA CATHéDRALE (Schatkamer van de Kathedraal) Rue Bonne-Fortune, 6 – +32 (0)4 232 61 32 www.tresordeliege.be Dit museum is ondergebracht in de bijgebouwen van het klooster en stelt een route voor doorheen de kunst en de geschiedenis van het vroegere prinsbisdom Luik. Het grootste gedeelte van de schatkamer komt uit de nu verdwenen kathedraal ‘SaintLambert’, waaronder twee ivoren stukken gebeeldhouwd in de XIde eeuw en twee meesterwerken uit de edelsmeedkunst: de relikwiebuste van Sint-Lambertus (begin XVIde eeuw) en het schrijn aangeboden door Karel de Stoute (XVde eeuw).
20
musea
Openingsuren Maandag
Aquarium-Museum 9 - 17u Juillet - Août et vacances de printemps
10 - 18u
Archéoforum Année scolaire
Dinsgag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
9 - 17u
Woensdag Donderdag
9 - 17u
9 - 17u
9 - 17u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
9 - 17u
9 - 17u
9 - 17u
9 - 17u
10 - 17u
Congés scolaires
10 - 17u
10 - 17u
10 - 17u
10 - 17u
10 - 17u
BAL
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u 10 - 18u
Grand Curtius
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
Madmusée
10 - 17u
10 - 17u
10 - 17u
10 - 17u
10 - 17u
14 - 17u
Maison de la Métallurgie
9 - 17u
9 - 17u
9 - 17u
9 - 17u
9 - 17u
14 - 18u* 14 - 18u*
Maison de la Science
10 17u*²
MULUM
10 - 17u*² 10 - 17u*² 10 - 17u*² 10 - 17u*² 14 - 18u
14 - 18u
9u30 - 18u
9u30 13u30*³
9u30 - 18u
Ansembourg
10 - 18u
Musée de la Vie wallonne Musée des transports en commun Openluchtmuseum van Sart-Tilman
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
9u30 - 18u 9u30 - 18u 9u30 - 18u 9u30 - 18u 9u30 - 18u 9u30 - 18u 10 - 17u*4 10 - 17u*4 vrij
vrij
10 - 17u*4
10 - 17u*4
10 - 17u*4
vrij
vrij
vrij
vrij
vrij
10 - 18u
10 - 18u
10 - 18u
14 - 17u
14 - 17u
14 - 17u
Grétry Museum Tchantchès Museum
14 - 16u
Trésor de la Cathédrale
14 - 17u
14 - 16u
*5
14 - 17u
14u - 17u 14u - 17u
*5
14 - 17u
*Van 1/04 tot 31/10 *² Gesloten van 12u30 tot 13u30. Van 1/07 tot 31/08 : elke dag van 13u30 tot 18u *³ Eerste twee zondagen van de maand *4 Open van 1/03 tot 30/11. Gesloten van 12u tot 13u30 *5 Gesloten van 1/07 tot 31/08 en op feestdagen Gelieve op feestdagen de openingsuren te verifiëren op de websites van de musea of informatie te vragen aan de Dienst van Toerisme. musea
21
MONUMENTEN en KERKEN Openingsuren: zie de brochure ‘Musea en Kerken’ beschikbaar in de Dienst voor Toerisme of op www.liege-tourisme.be BASILIEK van ‘SAINT-MARTIN’ Mont-Saint-Martin Deze vroegere kapittelkerk werd opgericht in de Xde eeuw en vernietigd in een brand in 1312. De nieuwe vierkanten toren was tegen 1410 klaar. Het gotische koor en het schip dateren uit de XVIde eeuw. Met calvarieberg (begin XVIde eeuw), mausoleum van bisschop Eraclus, een knap standbeeld van OnzeLieve-Vrouw van ‘Saint-Séverin’ uit polychroom hout (XVIde eeuw), kapel van het Heilig Sacrament, versierd met inzetten van Del Cour (XVIIIde eeuw), opmerkelijke glas-in-loodramen (XVIde eeuw), preekstoel (begin XVIIIde eeuw), aandenkens aan Sacramentsdag, hoofdaltaar en in de crypte de liggende figuur in zwart marmer van Theux. KATHEDRAAL ‘SAINT-PAUL’ Place Cathédrale De kapittelkerk ‘Saint-Paul’, opgericht in de Xde eeuw, werd in de XIXde eeuw de nieuwe kathedraal van Luik ter vervanging van de kathedraal ‘SaintLambert’ die tijdens de Luikse Revolutie werd vernietigd. Met gebrandschilderde ramen uit de XVIde eeuw en van nu, de witmarmeren, liggende Christus in barokstijl van de hand van Del Cour, en uitzonderlijk meubilair uit de XIXde eeuw. De kathedraal bezit een van de mooiste gotische kloosters van het land. Kapittelkerk VAN SAINT- BARTHÉLEMY Place Saint-Barthélemy Deze oude kapittelkerk opgericht tussen 1010 en 1015 buiten de muren van de stad is een typisch voorbeeld van de Rijnlandse/Maaslandse architectuur. Ze is gebouwd van kolenzandsteen van het einde van de XIde eeuw (koor) tot de laatste decennia van de XIIde eeuw. Opmerkelijk Luiks barok meubilair. Het interieur van de westbouw dat bijzonder is door zijn tribunes, heeft deels opnieuw zijn oorspronkelijke uitzicht verkregen. de rest van het gebouw heeft een opmerkelijke barokke decoratie. Doopvont van de kapittelkerk van Saint-Barthélemy De kerk van Saint-Barthélemy bevat één van de wereldwijde meesterwerken uit de romaanse beeldhouwkunst. Het wordt beschouwd als één van de “Zeven Wonderen van België”. Het betreft een doopvont uit messing (1107-1118) van de Notre-Dame-aux Fonts, de voormalige doopkerk van de stad. Deze kerk, die destijds aan de kathedraal van Saint-Lambert was aangebouwd, is eind XVIIde eeuw samen met de kathedraal afgebroken. 22
MONUMENTEN en KERKEN
Kapittelkerk VAN ‘SAINT-DENIS’ Rue Cathédrale Deze oude kapittelkerk werd in 987 door bisschop Notger gesticht. De westbouw van kolenzandsteen was ongetwijfeld onderdeel van het verdedigingssysteem van de stad. Mooie barokke meubelen en beelden, en orgelkast. Klooster heropgebouwd in de XVIIIde eeuw. Kapittelkerk VAN ‘SAINT-JEAN-L’ÉVANGÉLISTE’ Place Xavier Neujean Deze kapittelkerk werd in de Xde eeuw door bisschop Notger opgericht naar het voorbeeld van de Karolingische paleiskapel van Aken (Duitsland). Rotonde, zijkapellen en koor heropgebouwd in de XVIIIde eeuw. Binnen een neoclassicistisch decor en knappe beelden. Kapittelkerk van ‘SAINTE-CROIX’ Rue Saint-Pierre Vroegere kapittelkerk gesticht in 979 door bisschop Notger. Van het oorspronkelijke bouwwerk blijft een stuk zandstenen muur over. In het romaans-gotische, westelijke koor (eind XIIde, begin XIIIde eeuw) hangt een ‘Invention de la Sainte-Croix’(Kruisvinding) van Bertholet Flémal (XVIIde eeuw). De oostelijke abscis dateert van de XIIIde eeuw, de beuken van de XIVde eeuw en de zijkapellen uit de XVde eeuw. Met haar drie beuken van gelijke hoogte is dit een van de zeldzame hallenkerken in onze regionen. KERK ‘SAINT-JACQUES’ Place Saint-Jacques Kerk van de benedictijnerabdij ‘Saint-Jacques’ gesticht in 1015. Bouwwerk in flamboyante gotiek heropgebouwd van 1514 tot 1538. Met weelderige binnendecoratie, beelden van Del Cour (eind XVIIde eeuw), een orgelkast (1600) en opmerkelijke gebrandschilderde ramen. De kerk bezit een uitzonderlijk gewelf met meer dan 150 sluitstenen in de hoofdbeuk. Een van de fraaiste bouwwerken van ons land. DOMPTEUR DE TAUREAUX (stierentemmer) Avenue Rogier Dit beeld van Léon Mignon wordt in het Waals gemeenzaam Li Torê (de stier) genoemd. Bij zijn plaatsing in 1881 heeft dit werk een ware polemiek doen ontstaan over de naaktheid van de stierentemmer. Later hebben de universiteitsstudenten er hun symbool van gemaakt en zij vieren jaarlijks ‘Saint-Torê’. STATION GUILLEMINS (architect SANTIAGO CALATRAVA) Place des Guillemins Een meesterwerk (2009) van glas en beton van de hand van een van de grootste vertegenwoordigers van de hedendaagse architectuur.
MONUMENTEN en KERKEN
23
Theâtre royal – OPéRA (Koninklijke Schouwburg) Place de l’opéra Gebouwd door Auguste Dukers (1818-1820) op de plaats van het oude dominicanenklooster dat tijdens de Luikse Revolutie werd vernietigd. De door de architect Rémont in 1861 heringerichte zaal is gedecoreerd met een plafond beschilderd door Émile Berchmans (1903). Onlangs gerestaureerd, het gebouw is nu voorzien van een nieuwe hedendaagse structuur op het dak. PALAIS DES PRINCES-ÉVÊQUES (Paleis van de PrinsBisschoppen) Place Saint-Lambert In het jaar duizend vestigde Notger op deze plaats de eerste verblijfplaats van de prinsbisschoppen. Het paleis werd verschillende keren in brand gestoken en heropgebouwd. Is in de XVIIIde eeuw volledig gerestaureerd. Er werd een nieuwe gevel gebouwd. In de XIXde eeuw bouwt men de neogotische vleugel op het Notgerplein. Het paleis bezit twee binnenpleinen. Het eerste, enige toegankelijke plein is omringd met vier gaanderijen met gotische gewelven die steunen op 60 kolommen versierd met gefantaseerde, menselijke figuren en groteske maskers. Het gebouw is nu het justitiepaleis en de zetel van het provinciebestuur. PERRON Place du Marché Het perron is het bekendste monument bij de plaatselijke bevolking. Eind XVIIde eeuw werd het door Jean Del Cour bewerkt. Het perron symboliseert de Luikse vrijheden. Het bestaat uit een groep van Drie Gratiën die een dennenappel bekroond met een kruis vasthouden. Pont de Fragnée De Fragnéebrug werd gebouwd voor de Wereldtentoonstelling van 1905, naar het model van de ‘pont Alexandre-III’ in Parijs. Langs beide kanten van de brug kunnen we twee met fijn goud vergulde ‘renommees’ (trompet spelende engelen) bewonderen. 24
MONUMENTEN en KERKEN © Van Grinsven – 5+
GASTRONOMISCH GENIETEN Luik telt zo veel goede adresjes om te eten dat het moeilijk kiezen is waar naartoe te gaan. Van een eenvoudige, goedkope maaltijd tot een luxueus diner, van de streekgerechten tot de meest exotische keukens.. u zal altijd een restaurant vinden dat aan uw verlangens kan voldoen. En voor de fijnproevers die graag nieuwe dingen ontdekken: proef de traditionele Luikse keuken. Op het menu: Luikse balletjes met frieten, Luiks slaatje, fricassee, kalfszwezeriken, Luikse wafels, pèkèt, Luikse koffie… De gids met de Luikse restaurants ‘Liège Gourmande’ en enkele recepten zijn verkrijgbaar in de Dienst van Toerisme en het Huis van Toerisme.
le pèkèt Pèkèt is de plaatselijke versie van jenever (graanalcohol). Hij is - puur of met aroma’s (citroen, aardbei, meloen, violette...) - de traditionele drank tijdens Luikse feestelijkheden, maar hij wordt ook dagelijks in veel cafés van de stad gedronken. Pèkèt is ook een basisingrediënt in de streekgerechten.
gastronomie
25
SHOPPEN EN FLANEREN Voor de shopaholics: het stadscentrum en zijn voetgangersstraten brengen allerlei soorten boetieks samen: bekende merken, jonge modeontwerpers, grote winkelketens, designers, fijne delicatessenzaken... u vindt er alles wat u zoekt, en ongetwijfeld nog veel meer. De winkels zijn open van maandag tot zaterdag van 10 u tot 18 u. Op enkele stappen van het centrum ligt ‘Médiacité’, een winkelcentrum gerealiseerd door de architect-designer Ron Arad.
La Batte
la batte De markt van la Batte is een echt instituut: de grootste en de oudste markt van België. Kleurige kramen stallen fruit en groenten, kazen, kleren, bloemen en boeken uit. De marktkramers prijzen al roepend in het Waals de prijs en de versheid van hun producten aan. Zondagochtend van 8 tot 14.30 u.
SNUFFELT U GRAAG ROND OP ROMMELMARKTEN? Brocante van Saint-Pholien Elke vrijdag van 7 tot 12 u, ‘Boulevard de la Constitution’. Vlooienmarkt van Saint-Gilles Elke zaterdag van 8 tot 13 u, ‘Boulevard Kleyer et Hillier’. De wijk Hors-Château staat bekend om haar vele antiekhandelaars.
26
shoppen
HET LUIKSE NACHTLEVEN Het is algemeen geweten dat de Luikenaar graag feest. Zowel in de zomer als in de winter komen de wijken van de stad ’s nachts tot leven. Lounge bars, privéclubs, cabarets, bierkroegen, studentencafés of jazzclubs... zijn meestal open tot het eerste ochtendgloren. Het zijn de ideale plekken om de echte Luikse sfeer op te snuiven.
Het marktplein ‘Place du Marché’ is nog zo’n plaats met veel nachtelijke activiteit. Het voetgangersdeel wordt volledig ingenomen door bars met grote, drukke terrassen. Luik staat ook bekend voor een intensief cultureel leven met de ’Opéra Royal de Wallonie’ (ORW, koninklijke opera), het ‘Orchestre Philharmonique Royal de Liège’ (OPRL, filharmonisch orkest), en talrijke theaterzalen zoals ‘Théâtre de Liège’, toneelzalen en filmzalen waaronder 8 kunst- en testzalen.
de Carré Deze originele buurt, de ‘Carré’, mag u niet missen. Het is een geheel van zeer drukke voetgangersstraten waar tientallen cafés, pubs en restaurants zijn gevestigd... De studenten vieren er veel folkloristische feesten zoals Sinterklaas in het begin van december. nightlife
27
folklore
tchantchès Tchantchès Folkloristische figuur in de vorm van een pop. Deze drinkebroer en dwarsligger beleeft avonturen die vaak zijn gelinkt aan Karel de Grote.
De feesten van 15 augustus Gedurende 4 dagen: processie, optredens, spelen...
Luik is trots op zijn levendige folklore. Er zijn veel feesten, wijkcomités en andere verenigingen. Luik is bovendien een studentenstad…
28
folklore
De studentenfeesten Tijdens het academisch jaar zijn er veel studentenfuiven: Sinterklaas, Sint-Torê...
De verenigingen li Torê (stier in het Waals). Dit beeld van Léon Mignon noemt eigenlijk ‘Le Dompteur de taureau’ (de stierentemmer) en is het symbool van de studenten geworden.
Zij staan synoniem voor gezelligheid en zetten de Waalse tradities voort.
De Waalse taal outremeuse Deze zeer levendige volkswijk, de heimat van Georges Simenon, is nog een dorp met een menselijke en warme sfeer.
Het Waals, een zangerig, verrukkelijk taaltje, is het dialect van de Luikenaars.
De Kerstmarkt De grootste kerstmarkt van België: voedingsproducten, ambachten..
cramignon Waalse traditionele dans. folklore
29
JANUARI FESTIVAL VAN LUIK Theater – dans – muziek (om de twee jaar op onpare jaren) www.festivaldeliege.be MAART INTERNATIONALE BIËNNALE VAN DE FOTOGRAFIE EN DE VISUELE KUNSTEN (om de twee jaar op pare jaren) - www.bip-liege.org INTERNATIONALE BIËNNALE VAN DE HEDENDAAGSE GRAVEERKUNST (om de twee jaar op onpare jaren) www.lesmuseesdeliege.be APRIL INTernationaal festival van de detectivefilm www.festivaliege.be MEI JAZZFESTIVAL IN LUIK www.jazzaliege.be JUNI GEHEIME TUINEN EN HOEKJES www.liege.be JULI LES ARDENTES - ELECTRO-ROCK MUSIC FESTIVAL www.lesardentes.be HET GALLISCHE DORP Twee eerste weken van juli. www.amitiesfrancaises.be
30
evenementen
AUGUSTUS FEESTEN VAN 15 AUGUSTUS IN OUTREMEUSE Van 13 tot 16 augustus – www.tchantches.be WANDELFESTIVAL Twee laatste weken van augustus– www.liege.be SEPTEMBER ERFGOEDDAGEN www.journeesdupatrimoine.be FEESTEN VAN WALLONIË Derde weekend van september - www.provincedeliege.be OKTOBER NOCTURNE VAN DE ‘COTEAUX DE LA CITADELLE’ Eerste zaterdag van oktober - www.lanocturnedescoteaux.eu DE LUIKSE FOOR Van het eerste weekend van oktober tot 11 november . www.liege.be FESTIVAL D’ORGUE DE LIEGE (Orgelfestival van Luik) Van oktober tot december - www.msj.be RECIPROCITY design liège Design Biënnale( (om de twee jaar - pare jaren) www.designliege.be DECEMBER LUIK KERSTSTAD www.villagedenoel.be Vuurwerk op Nieuwjaar 2014 Saint-Léonard Plein - www.liege.be
evenementen
31
Luik in gezinsverband
Schattenjacht op de hellingen Het Aquarium en het Museum van Wetenschappen Incontournables pour les petits curieux.
Het avontuur lonkt. Er is een kaart verkrijgbaar bij de Dienst van Toerisme.
Het toeristische treintje Luik langs het water
Om Luik te ontdekken zonder zich te vermoeien.
Een ontspannen cruise aan boord van de Sarcelle.
Het poppentheater Schaatsbaan van Luik Schaatsplezier in alle weersomstandigheden. 32
in gezinsverband
Een klassieker in het Luikse entertainment voor kinderen.
de streek van luik
Crisnée Awans Ans Grâce Hollogne
Flémalle
SaintNicolas
Liège
Seraing
Neupré
0
10 kilomètres geschiedenis
33
Het ‘Maison du Tourisme du Pays de Liège’ (Huis van Toerisme van de streek van Luik) bundelt verschillende gemeenten in de rand van de stad Luik: Ans, Awans, Crisnée, Flémalle, Grâce-Hollogne, Saint-Nicolas en Seraing. Hieronder krijgt u een overzicht van hun toeristische trekpleisters.
Ans Kasteel van Waroux Het huidige gebouw heeft een middeleeuwse oorsprong, zoals is te zien aan de vierkante kasteeltoren en de cirkelvormige omwalling van silex. De ingang bevindt zich tegenover de toren en de veelhoekige binnenkoer combineert baksteen met graniet. Het Kasteel van Waroux is een van de zeldzame Belgische kastelen in een cirkelvorm. Vandaag vormt het kasteel af en toe het decor van culturele evenementen. Rue de Waroux, 301 – 4432 Alleur www.chateaudewaroux.be Tel. : +32 (0)4 371 98 38
[email protected] Open van dinsdag tot zondag van 14 tot 18 u (tijdens tentoonstellingen) © Chateau de Waroux
Fort van Loncin Deze beschermde site, die waarschijnlijk uniek is in de wereld, is in de staat gebleven waarin het zich bevond op 15 augustus 1914 na de verschrikkelijke, verwoestende ontploffing. Enig fort met zijn originele bewapening, waaronder een nog steeds werkend kanon. Sterke punten van het bezoek: speciale sfeer op de site, geluidsreconstructie van de ontploffing van het fort, bezoek aan de crypte. Er is een museum naast de site. Rue des Héros 15 bis – 4431 Loncin – Tel. +32 4 246 44 25 – www.fortdeloncin.com April – mei – juni – september – oktober: woensdag – donderdag en weekend van 14 u tot 18 u (audiogids ). Juli en augustus: elke dag behalve op maandag. Groepsbezoeken: elke dag na boeking. Vanaf april: bezoek met gids op zondag om 14 u. 34
ans
Een ontdekkingsroute van de oude Légia aangeboden door Joseph Deleuse, conferencier, gids van het wandelfestival en auteur van een geïllustreerde monografie met de titel: ‘La Légia: sa source, ses lavoirs, ses moulins, son vignoble, son parcours, ses témoins…bien vivants’ (De Legia: zijn bron, zijn wasplaatsen, zijn molens, zijn wijngaard, zijn loop, zijn overblijfselen… springlevend.). Contact: +32 472 36 06 94. Andere wandelingen in Ans De Route van de Klokkentorens: bewegwijzerde fietstocht van 52 km door Ans, Awans en Juprelle. Bewegwijzerde wandeling in Xhendremael (vertrek aan de Place du Viernay). Infos : www.ans-commune.be – Tél +32 (0)4 247 72 73
Awans Landelijke wandelingen Awans is een gemeente met landelijke wandelingen! Er zijn veel groene plekken. De liefhebbers van wandelingen en ontdekkingen zullen in bewondering staan voor de opmerkelijke bomen in de dorpen en de verschillende beschermde gebouwen langs onze straten. Ons bezoek van het natuurgebied van de Marnières biedt bovendien een weldadig moment van rust en terugkeer naar de natuur. Milieudienst van de gemeente Awans: Tel. +32 4 364 06 33. Bungeejump De K2 Tower zal sensatiezoekers zeker bevallen. Een oude industriële toren werd omgebouwd tot een vaste site voor bungeejumpen. Dit is uniek in de Benelux. Info: Rue de Bruxelles 174 - 4340 Awans – Tel. +32 4 366 02 30 - www.k2tower.be.
awans
35
crisnée Wandelingen De landelijke gemeente Crisnée bevindt zich aan de toegangspoorten van Haspengouw en wordt gekenmerkt door haar akkers en fraaie vierkantshoeves. Vijf wandelpaden lopen door de dorpen van de gemeente vertrekkend van de kiosk aan de Chaussée Verte. De routes variëren van 5 tot 15 km. De kaarten met de verschillende circuits zijn verkrijgbaar op het Gemeentehuis, rue Favray 1 in 4367 Crisnée - Tel. +32 19 33 83 97.
© 2013 - Ecole Saint-Dominique
© Ecole Saint-Dominique Crisnée
Evenementen Enkele activiteiten hebben de reputatie van de gemeente gemaakt: • De traditionele markt met planten, streekproducten en ambachtelijke producten op de Place des Senteurs in Odeur, tijdens het 3de weekend van de maand april. • De gekende brocante van de 1ste mei in de straten van het dorp Fize-leMarsal. • De brocante van Odeur, tijdens het 3de weekend van augustus.
36
crisnée
36
Flémalle HET PREHISTOMUSEUM In 2015 wordt de ‘Préhistosite’ van Ramioul een museum van 30 hectaren in het woud van de grot van Ramioul. In Flémalle is het Prehistomuseum het grootste museum over de prehistorie in Europa. 12 tentoonstellingen, ongeziene en permanente experimenten om de natuur, het erfgoed en de wetenschap te verkennen. Blotevoetenroutes in het labo van experimentele archeologie via het doolhof van planten van de evolutie. Wees voorbereid op verrassingen. Rue de la Grotte 128 - Tel. +32 4 275 49 75 www.prehisto.museum HET WAALSE CENTRUM VOOR HEDENDAAGSE KUNST LA CHATAIGNERAIE EN ZIJN PARK In een groen kader met eeuwenoude kastanjebomen vormt deze beschermde site van het Erfgoed van het Waalse gewest een plek voor de bevordering van en ook de ontmoeting met en een sensibilisering rond de hedendaagse kunst. Kalender van de tentoonstellingen op internet.
© Préhistomuseum
Chaussée de Ramioul 19 Tel. +32 4 275 33 30
[email protected] www.cwac.be. HET KASTEEL VAN AIGREMONT Opmerkelijk voorbeeld van de Luikse architectuur van het begin van de 18de eeuw. Het is het resultaat van de invloed van de stijl van Lodewijk de 14de en de Maaslandse traditie. De trappenhal bevat een groep fresco’s in trompe-l’œil die vanaf 2013 gerestaureerd worden. De Franse tuinen zetten aan tot kuieren. Rue du Château d’Aigremont. Open van april tot oktober voor groepen na boeking. Contact: Dienst van Toerisme van Flémalle.
flémalle
37
HET DORP CHOKIER Het kasteel kijkt neer op het dorp, waar aan wijnbouw wordt gedaan en waar veel opmerkelijke woonhuizen staan. Er wordt een verrassende wijn met de gecontroleerde oorsprongsbenaming ‘Côtes de Sambre et Meuse’ verbouwd op de ‘Coteaux de Dame Palate’ (hellingen van Dame Palate). Bezoeken en degustaties voor groepen op aanvraag. Contact: Dienst van Toerisme van Flémalle. HET FORT EN ZIJN MUSEUM Loop door de 1700 meter lange galerijen verbonden met het fort en breng een virtueel bezoek in 3D aan het massief. Interessante verzameling wapens en militair materieel. Tentoonstelling van volledige paspoppen in klederdracht van toen. Cafetaria. Rondleidingen op elke eerste zaterdag van de maand om 10 u, 14 u en 16 u, behalve in januari. Avenue du Fort – Contact: Dienst van Toerisme van Flémalle of Marcel Van Laer Tel. +32 4 275 33 66 – Gsm +32 498 38 58 38.
© Fort de Flémalle
KASTEEL VAN ‘LA PETITE FLEMAL’ EN ZIJN PARK Het in de 17de eeuw opgetrokken kasteel werd in de 18de eeuw een aangenaam vakantiehuis met een neerhof en verfraaid met tuinen. Vandaag volgt een Italiaanse tuin, een Franse en een Engelse tuin, die in de vakantieperiode een bontgekleurd spektakel tonen. Gratis en vrije toegang tot het park heel het jaar door. Grand’Route 287 – Contact: Dienst van Toerisme van Flémalle.
38
flémalle
HET DORP AWIRS EN DE VALLEI VAN DE MOLENS Het liefelijke dorp Awirs heeft zijn beek behouden die vroeger tot 14 molens aandreef. De Kerk St-Etienne met haar 13de-eeuwse toren. Vertrekpunt van de bewegwijzerde wandeling ter ere van Philippe-Charles Schmerling, grondlegger van de menselijke paleontologie. Contact: Dienst van Toerisme de Flémalle. LES VERTES VOIES (DE GROENE WEGEN) – Netwerk van 9 bewegwijzerde wandelingen. Tijdens de wandelingen ontdekt u de Schmerling-grot, de kastelen van Aigremont, Chokier en dat van Hautepenne, en groene of typische dorpjes zoals Chokier. Een van de wandelingen, de ‘TRANSFLEMALLOISE’, heeft een afstand van 6 km en vertoont de bijzonderheid dat ze via de bossen 3 belangrijke culturele plaatsen verbindt: de Val Saint Lambert, de Châtaigneraie en de Prehistosite van Ramioul. Contact: Dienst van Toerisme de Flémalle. NATUURRESERVAAT ‘AUX ROCHES’ Site van Natura 2000 in Flémalle. Deze voormalige kalksteengroeves bieden onderdak aan talrijke dieren- en plantensoorten die soms zeer zeldzaam zijn. Vrije toegang tot de paden. Rondleidingen voor groepen op verzoek. Toegang langs de rue Houlbouse of het station van Flémalle-Haute. Contact: Dienst van Toerisme van Flémalle. NATUURRESERVAAT VAN ROGNAC Site van Natura 2000 in Flémalle. Ontdek dit reservaat in de Ardense Condroz, dat uitblinkt in de variëteit van zijn biotoop. Natagora - Philippe Lucas – Tél : +32 (0)476 35 84 00 – Paul Eloy – Tél. : +32 (0)85 51 28 36
DE GEMEENTELIJKE DIENST VAN TOERISME VAN FLEMALLE Chaussée de Chokier 29 – 4400 Flémalle –Tel. +32 4 233 67 87
[email protected] – www.flemalle.be. Van maandag tot vrijdag van 8 u tot 12 u en van 12.30 u tot 16.30 u. In juli en augustus gesloten op maandag. Open van dinsdag tot vrijdag van 9.15 u tot 12 u en van 12.30 u tot 16 u. Op zaterdag en zondag van 9.30 u tot 13.30 u. Veel natuurlijke streekproducten uit Wallonië en geschenkpakketten. flémalle
39
GRÂCE-HOLLOGNE Kom een veelzijdig gebied ontdekken: van het oude historische centrum van Hollogne-aux-Pierres tot de velden van Horion-Hozémont die een rijk erfgoed bezitten uit een ver verleden, via het vliegveld van Bierset – nu een internationale luchthaven. Liege Airport Liege Airport is een van de grootste Europese luchthavens voor vrachtvervoer met zowat 500.000 ton vracht vervoerd per jaar. De luchthaven bedient ook belangrijke toeristische bestemmingen voor het passagiersverkeer zoals Nice, Agadir enz. Rondleiding (nocturne en school): +32 4 234 84 11. Rue de l’Aéroport - 4460 Grâce-Hollogne –
[email protected] Het rurale Horion-Hozémont Dit dorp bezit talloze monumentale gebouwen, erfenissen van graven, ridders en andere adelen die hier al eeuwen verblijven. Op uw pad bevinden zich onder meer het kasteel van Horion en zijn kasteelkapel waarvan de funderingen dateren uit de 13de E, de Kerk Saint-Sauveur uitgerust met haar orgel (19de E), de verschillende eeuwen geleden gebouwde hoeve van Grady de Horion en de kapel Sainte Ode van het kasteel van Lexhy, dat beschermd erfgoed is. Info: +32 4 224 53 83. De musea Het museum van de legerbasis van Bierset ‘The White Bison’ Vroegere basis van Bierset, rue de Velroux – 4460 Grâce-Hollogne Info en openingsuren www.whitebison.be – Tel. +32 475 78 64 67. Het fort van Hollogne Rue de l’Aéroport, 10 – 4460 Grâce-Hollogne - Tél : +32 (0)496 33 62 89 Bezoek: 3de zaterdag van de maand van Pasen tot oktober om 14 u. Het museum van de historische commissie Rue Grande, 75 – 4460 Hollogne-aux-Pierres Tel : +32 (0)477 63 21 18 ou +32 (0)478 208 074 - Bezoek: op afspraak.
40
grâce-hollogne
SAINT NICOLAS De meeste gemeenten in de streek van Luik delen hun geschiedenis van de mijnen en de mijnwerkers die er hard hebben gezwoegd: uit de grond steenkool en ertsen ophalen. De terrils en de steenbergen bezitten dezelfde rijkdom: een opmerkelijke biodiversiteit. Veel, soms zeldzame planten- en dierensoorten hebben er hun habitat van gemaakt. Het Huis van de Terrils Het Huis van de Terrils beschikt over een grote ruimte met scenografie waar u op speelse wijze heel veel informatie wordt gegeven over de mijn en de terrils. Natuurgidsen en begeleiders kunnen antwoorden op de vragen die u zich stelt. Rue Chantraine, 161 – 4420 SaintNicolas – Tél : +32 (0)4 234 66 53 Fax : +32 (0)4 252 90 21
[email protected] www.paysdesterrils.eu
© La Maison des Terrils
saint-nicolas © La Maison des Terrils
41
seraing cristal discovery Kunst en techniek gaan samen op de prestigieuze site van Val Saint Lambert. Een bezoek tot in het hart van het kristal, een boeiende dag of halve dag voor iedereen, klein en groot. Ontdek het kristalwerk en de seculiere geschiedenis van de site van Val Saint Lambert in een van de enige voor het publiek toegankelijke kristalfabrieken in Europa. Beleef samen met de ambachtslui de magie van de transformatie van een interessant materiaal. Via historische en hedendaagse stukken, films en live uitgevoerde demonstraties kan u zich onderdompelen in de boeiende wereld van het kristal.
Het museum Wandel rond en ontdek een unieke verzameling van oude en hedendaagse stukken van Val Saint Lambert. De film ‘Mémoire de Verriers’ (herinnering van de Glasblazers) Dompel u via de talrijke getuigenissen en documenten van vroeger onder in de seculiere geschiedenis van Val Saint Lambert. Het spektakelparcours In de ingerichte kelders van het kasteel gaat u terug in de tijd en bezoekt u periodes getekend door de relatie tussen de mens en het glas.
42
seraing
Het speelse parcours Kijk, voel, luister en stap binnen in de magische wereld van de monumentale ontwerpen van Bernard Tirtiaux. De site Ontdek de overblijfselen van een rijke periode en de verschillende curiosa (vroegere abdij) van deze plek met heel veel geschiedenis. Crystal Shop Bewonder hier de actuele collectie van Val Saint Lambert. Misschien vindt u er wel het stuk van uw dromen.
[email protected] – www.cristaldiscovery.be - Tél. +32 (0)4 330 36 20 Arboretum Dit echte woudmuseum, het Arboretum van de Vecquée, is niet alleen een prachtig park maar ook een kweek- en proefstation. U treft er talloze soorten aan uit Europa, Azië en Amerika (loofbomen en naaldbomen waaronder zeldzame soorten). U vindt er ook een sequoia van de familie van de naaldbomen van Californië, geplant in 1916. Open na boeking. Begeleiding door een natuurgids voor een groep van max. 25 personen. Kasteel Cockerill Het was de zomerresidentie van de prins-bisschoppen van Luik. Men weet niet precies in welke periode er de eerste funderingen werden gelegd. Op deze plek werd in 1307 de vrede van Seraing gesloten. Nadat het werd omgevormd tot een ziekenhuis voor de Napoleontische troepen, werd het de ‘sénatorerie’ (grote woonst door Napoleon toegewezen aan senatoren) van Luik, daarna een opslagplaats voor buskruit en uiteindelijk de persoonlijke eigendom van koning Willem der Nederlanden. Via een akte van 29 januari 1817 liet die laatste het over aan de broers Cockerill. Het kasteel huisvest nu kantoren.
seraing
43
Château d’Ordange
De bossen van Seraing Deze groene longen van de industriële stad Seraing behoren tot de grootste bossen van de provincie. Zij zijn uitgerust met een omvangrijk netwerk van bewegwijzerde wandelingen (mountainbike, te voet) door de bossen van l’Abbaye, van la Vecquée en van la Marchandise. De kastelen van Jemeppe • Kasteel Antoine, of ook het burchthuis van Jemeppe genoemd, heeft als belangrijkste kenmerk zijn toren met rechthoekige basis. Het dateert uit de 14de en 15de eeuw. • Kasteel Courtejoye. Het dateert uit de 17de eeuw en bezit alle eigenschappen van de architectuur uit de renaissance in het Maasland. Vandaag biedt het onderdak aan de bibliotheken van de student en van de scholier. • Kasteel d’Ordange. Dateert uit de 15de en 17de eeuw en is een plek waar verschillende culturele activiteiten plaatsvinden. Deze kastelen zijn niet toegankelijk, tenzij bij een uitzonderlijke opening.
Toeristische dienst van Seraing Rue du Val-Saint-Lambert 243 – 4100 Seraing Tél. +32 (0)4 336 66 16 – www.s-i-seraing.be –
[email protected]
44
seraing
HOTELS ACTEURS (LES) ** rue des Urbanistes, 10 – 4000 Liège Tél +32 (0)4 223 00 80 www.lesacteurs.be AUBERGE DE JEUNESSE GEORGES SIMENON Rue Georges Simenon, 2 – 4020 Liège Tél +32 (0)4 344 56 89 – www.laj.be CAMPANILE ** rue J-B-Jupin, 17 – 4000 Liège Tél +32 (0)4 224 02 72 www.campanile.com CROWNE PLAZA***** Mont Saint-Martin 9-11 – 4000 Liège Tél : +32(0)4 222 94 94 www.crowneplazaliege.be CYGNE D’ARGENT (LE) *** rue Beeckman, 49 – 4000 Liège Tél +32 (0)4 223 70 01 www.cygnedargent.be ETAP * rue de l’Arbre Courte-Joie, 380 4000 Liège-Rocourt Tél +32 (0)4 247 03 13 www.etaphotel.com EUROTEL ** rue Léon Frédéricq, 29 – 4020 Liège Tél +32 (0)4 341 16 27 www.liege.be/tourisme HORS CHÂTEAU*** Impasse des Drapiers, 2 – 4000 Liège Tél. +32 (0)4 250 60 68 +32 (0)498 54 06 15 www.hors-chateau.be
HUSA COURONNE*** Place des Guillemins, 11 4000 Liège Tél. +32 (0)4 340 30 00 www.hotelhusadelacouronne.be IBIS CENTRE OPERA *** pl. de la République française, 41 4000 Liège Tél +32 (0)4 230 33 33 www.ibishotel.com MERCURE **** bd de la Sauvenière, 100 4000 Liège Tél +32 (0)4 221 77 11 www.mercure-liege.com neuvice *** En Neuvice, 45 – 4000 Liège Tél +32 (0)4 375 97 40 www.hotelneuvice.be PASSERELLE (LA) ** chaussée des Prés, 24 4020 Liège Tél +32 (0)4 341 20 20 www.hotelpasserelle.be PREMIERE CLASSE * rue de l’Arbre Courte-Joie, 330 4000 Liège-Rocourt Tél +32 (0)4 247 47 51 www.premiereclasse.com RAMADA PLAZA HOTEL LIEGE **** quai St-Léonard, 36 4000 Liège Tél +32 (0)4 228 81 11 www.ramadaplaza-liege.com
hOtels
45
UNIVERS (L’) (BEST WESTERN) *** rue des Guillemins, 116 – 4000 Liège Tél +32 (0)4 254 55 55 www.hotelunivers.be VAL D’OURTHE (LE) *** route de Tilff, 412 – 4031 Angleur Tél +32 (0)4 365 91 71 www.liege.be/tourisme
46
Grâce-Hollogne Hotel Park’Inn by Radisson Liege Airport Rue de l’Aéroport 14 4460 Grâce-Hollonge (Bierset) Tél : +32 (0)4 241 00 00 www.parkinn.be seraing Hotel Ibis-Seraing*** Route du Condroz, 15b – 4100 Boncelles Tél +32 (0)4 338 53 97 – www. ibishotel.com
hOtels © Mazzaliarmadi.it
NUTTIGE ADRESSEN Liege Airport rue Diérain Patar 4460 Grâce-Hollonge (Bierset) Tél. +32 (0)4 234.84.11 www.liegeairport.com
Palais des Congrès (Congressenpaleis) Esplanade de l’Europe, 2 – 4020 Liège Tél. +32 (0)4/343.01.44 www.palaisdescongresliege.be
Centre J (Informatiecentrum voor jongeren) Boulevard d’Avroy, 5 – 4000 Liège Tél. +32 (0)4 223.00.00 www.liege.be/jeunesse/centre-j
Politiedienst Hôtel de Police – rue Natalis 4020 Liège Tél. +32 (0)4/349.57.11 Urgences – 101 www.policeliege.be
Gare Liège-Guillemins (HST-station) Gare Liège-Palais Tél. +32 (0)4/229.26.10 – 229.21.11 www.b-rail.be
Jachthaven van Luik +32 (0)4/223.14.04 www.portdeliege.be
Halles des Foires ((Beurshallen, Exporuimte) av. Maurice Denis, 4 – 4000 Liège Tél. +32 (0)4/227.19.34 – www.fil.be
Post hoofdkantoor Place du Marché – 4000 Liège Tél. +32 (0)4/222.43.00 – www.post.be
Maison du TEC Luik-Verviers (Bus) Place Saint-Lambert – 4000 Liège Tél. +32 (0)4/361.94.44 www.infotec.be
Toeristische dienst van Seraing Rue du Val-Saint-Lambert 243 4100 Seraing Tél. +32 (0)4 336 66 16 www.s-i-seraing.be
[email protected]
Huis voor Toerisme in de streek rond Luik Place Saint-Lambert, 32-35 4000 Liège Tél. +32 (0)4/237.92.92 Dienst voor Toerisme Féronstrée, 92 – 4000 Liège Tél. +32 (0)4/221.92.21
[email protected] www.liege.be/tourisme Dienst voor Toerisme van Flémalle Chaussée de Chokier, 29 4400 Flémalle –T. +32 (0)4 233 67 87
[email protected] www.flemalle.be
Noodnummers Oproepnummer: 112 Info artsen van wacht (stad Luik): +32 (0)4/344.43.33 Info apotheken van wacht: +32 (0)900/10.500 Antigifcentrum: +32 (0)70/245.245 Universiteit van Luik Domaine du Sart Tilman Tél. +32 (0)4/366.91.11 Place du 20-Août - 4000 Liège Tél. +32 (0)4/366.21.11 www.ulg.ac.be NUTTIGE ADRESSEN
47
WEGWIJS NAAR EN IN LUIK MET DE TREIN Halte: HST-station van Luik-Guillemins. Om van het station naar het centrum te gaan: bussen 1 of 4, trein richting station ‘Palais’.www.nmbs.be MET HET VLIEGTUIG Liège-Bierset Airport. Luchthaven Luik-Bierset. Om van de luchthaven naar het centrum te gaan: bus 57. www.liegeairport.com MET DE WAGEN Zie routeplan.
226 km
0 20 km
Brugge
331 km
Gent
185 k
11
0k
m
196 km
113 km
km
91 km
35
m
49
25
km
m
100 k
km 60 km
Aachen
155 km
m
6k
38
48
228 km 283 km
m
9k
36
VERVOER IN LUIK MET DE BUS Stadscircuit: bussen 1 of 4 Dagticket te koop in het Huis van de TEC (informatiecentrum van de Waalse busmaatschappij) – www.infotec.be MET DE WAGEN Parkeerruimtes in het stadscentrum: - Parking Saint-Lambert, place Saint-Lambert - Parking Cathédrale, place Cathédrale - Parking Saint-Denis, place Saint-Denis - Parking Saint-Georges, quai de la Batte - Parking de la Cité, quai de la Goffe - Parking Opéra, place du Théâtre MET DE TAXI U treft taxi’s aan op verschillende strategische plaatsen van de stad: station Guillemins, rue Léopold, Pont-d’Avroy.
49
M
ON
T
RUE DE
S LAI NG SA
RU
ROIX TE C SAIN Collégiale RUE Sainte-Croix
ST MICH RUE EL Galeries Saint-Lambert
RU E
U TEA CHA
24 .
A E L ERIE H ED RU BOUC
1
E CIT LA DE E U
LEO PO LD
O FER
NST
C ORS
REE
ERB BA
OR
LES UR NS R. S ULO FO
SE N AN
RS EU
FE OF AG L DE AI U Q OR D’
RE NST
S UR SSE
F ER O
BR A
EH
ES ED RU
RU
U TEA HA SC
Chapelle des Filles de la Croix
E RU
E
PLACE
FER
DE RUE
ST ON
E US
E
REE
E ARB TE B PL.ACE N I A AI S RS QU NNEU S TA
LA M
E AT T LA B
Musée Grand Curtius
Collégiale Saint-Barthélémy
PLACE SAINT BARTHELEMY
V CRE
1 UR OE EC
EUGLES REGOIRE RUE G. G
T EVAN IERS RUE DLES ECOL
OLA M. P
EG RU
O . TH
E RU
ED RU
2.
L DE
R UE
R.
S R.
E RU
R BE
S R.
.
28
PLACE DE L’OPERA
E ES F
ES S E D IN RU NICA I M DO
E LL UE R. AR T .L S AN R. M A DI DU R.
T
E BVR
E RU GE
R BE AL AD
ED BO ES BE UL GA E BOU V LE
E E IER EN NIER V U E V SA AU S LA DE E LA D D R VA RD LE EVA U L BO OU B
R.
S
VINAVE
T
N
S DE
D’ILE
ISL
JE
A
LE CE
I ST
TOURNA SAINT PAUNT
IM ON T
RU EF LO R
R U E S UR LET
QUAI SU R MEUS E
RU
E
RU
YD UL A R. L
E
PLA CE C
NIV L’U DE
S ER
V TU L’E DE E U
’UN EL ED
RS IVE
A EL ED
S NE
R.
2
R
2.
E ND GO DE L EA ST
DU PLACE
SIR
E EN
TÊ
ES RU
U NC E D LA RU ON B T U MO AY 'AM ED RU
E
T
OE EB ED
AI
UL PA
RU E
E RD RU GNA O TR A M
LT
IS EN T-D
SE
LA M E U
T
E
N
N PO
QUAI DE GA ULLE
DE N
AI
E W RE ON PI DU E AM RU CH . D R.
.G R
E
E
SP
RUE
IN LE DE MA
SS AU
SAIN T L OI
ER
CH
E ED
RUE DAMERY
UV
U
AN D
IN
EB EC HE
SO
ER
I QU PA
R UX R. FO SE A S
RUE
NE
B E AU R RE UE GA RD
A
DE
. 13 PARVIS PLACE SAINT R. S PO NA LIER DES ECOLIERS NT - ETIENNE ECO GE T . . DES 4 6 N HE D E I 1 L 1 U E R M A SA AC R. E S LP RCH PLACE AL KE D. RU NGU PL. DE LA REP. AM RS JEHAN LE BEL ES PLACE L’A N U FRANCAISE GA E EH G A L UTIO U E R NE A R .D C . STIT R N A E 4 J N D AU EL CON E E NEU PASSAGE CH. BURY A R PL. L H M E I Opéra royal AW E AV LE AT Eglise RU RD D de Wallonie EX ACST-DENIS .C ED Saint-Pholien AC LEVA CH 15. AC H EG EL EL BOU PL ER AR E D RU LE ED I R ’ E A U O Collégiale GE U 4. R D VO NC NC E Saint-Jean R IE NT EE E l'Evangéliste TE L Collégiale . DE PO ET RUE IMP. DE L’A SaintUE CLOITRES ER QU ERN I I R T S Denis LA GRANDE N E A EST N C O DE NASSARUE LA M BAV RU LE IER ED E E E LA R R. C NE ED GE A O S R N U ’ S A EG PITA PA R IE E H PLACE INE T NC N S O O E P L DE L’YSER LE R. DU Eglise RA T N E D A Saint-Nicolas DIN ILL HE RU R. H. DE AT ER CK A C RU R L O E O PASS UC Y D’ ED EREL T VARD SA S RU LE BOULE ET PO LL U RU D RU CO E PLACE ES RE U . E Y R E P R. D DE LA DELVO E EL UR L NET TE RUE J. A UI Y CATHEDRALE R U ICH S MAG UE FO RO HARLE TS NT Q EM R UE C 'AV S A R D A IN E Cathédrale E DE BECHE T RAN H G EN R R. N Saint-Paul F E O D P L E S Eglise SO RU UR SaintE CK 21. R Christophe SO LIE R. R ES CA RM NE A U RT SC IMPASSE
E RU AR D MB LO
1 0.
11.
PLACE VERTE
2 5.
26.
E VIC
I ER E AUVEN LA S IERE N E V U D LA SA A R D DE R VA
S RD
DE
EH
RUE
IE RE
27.
RUE BAS SE SAUVENIERE
R
S GARD S BE
RU Eglise SainteCatherine
8.
T IN
9.
R MA
EE STR ON FER
NEU
E
INT
PO LD
R
S HOR
IRS SA . DE
RUE
H RUE
U TEA HA
TE T IS
SA NT MO
Parking Saint-Lambert
UE
Hotel de ville
E BEX ED RU SQUE CA DU PL. R. COMMISSAIRE LEO MAIGRET
7.
PLACE DU MARCHE
RUE DU PALAIS
6.
DES URS
ES ULIN
FF GO LA DE . NT R PO DU
NT
AU TE SA UV EN
Musée de la Vie wallonne
COUR DES MINEURS
Notre-Dame de l'Immaculée Conception
LE AL AH EL R. D
MO
S
Parking Saint-Michel
PLACE SAINT-LAMBERT
SQUARE NOTGER
Palais des Princes-Evêques
RUE DU PALAIS
Î
Terrasses des Minimes
EN
RUE DE LA MONTAGNE
R UE
B ER T T HU
JARDIN RENE-THOMAS
2.
COUR DES MINIMES
AU
RS
TIN MAR INT SA
PLACE DES
Chapelle Saint-Roch
R PE
E RU
RUE SAINT SEVERIN
ON IGN ON M RUE LE
RU ED EL RUE D Eglise 'AC E L’AC Saint-Servais AD AD EM RUE EM PONT D’ARCOLE IE A IS IE ER V ST S ND O F E U ES R ELL LE CADRAN RU UX Gare E D E BR RU du Palais ONT GIM ED EA RU EB LES RUE R U X EL
PLACE HOCHEPORTE
RU E
DE C AMP I
RUE FO
ND
PIR
ET T E
AG
R
BU
WA L
NE S
TE
1.
Favechamps
EU IN
OR EP
SM E RU
H O CH
PASSERELLE DE LA PRINCIPAUTE DE LIEGE
RUE VO LIE RE
RUE PIERRE U
RUE PIERREUSE
R AU
PE E ED RU
TIE PO
E
SE
P BA
PL AC ES AI N T M R. DE L’OF FICIAL ICH EL
RO
TE
geschiedenis LA
RUE
3.
REE NG
JO
E R. D
CK
N JEA
FF RE
BRU VEL
T R. S ES
R U E G E R A R D RI E
P. IM
5.
N MO
A
R. S
E RU
EN ER BU
RUE LE
G OR GE INT
EU
I E R. D
OU LAP
HO
R
GE L’AN NE N . DE IMP OURO C NTA LA P. VE . DE M P I M RUE
M
E ED GN TA
19.
ROT URE
50 18.
Q. D EL A R IBU EE
E ET T IGN T LAV BAR E D . HU P IM DEAINE H
S MA HO
ONT E T UM R. D DE PIE
LA
TT R. S
R. D.AV
QU A ID ES T
A EL
E NC TA SIS RE
ES AIN
BOULEVARD DE L’EST
RE
U AO 20
T
ITE
ITE
RU
RU
UF
Alle toeristische infobrochures over de stad Luik (lijst met restaurants, openingsuren van musea en kerken, rondleidingen, dagforfait in Luik...) zijn beschikbaar in de Dienst voor Toerisme en het Huis voor Toerisme. U kan ze downloaden op de website www.liege.be/tourisme Verantwoordelijk uitgever : Jean-Marie Verdière, place Saint-Lambert 32-35, 4000 Luik. Foto’s © Dienst voor geschiedenis Toerisme – Vertaling : Colingua.be – Uitgave december 2013.
51
Dienst voor Toerisme van de stad Luik Féronstrée 92 – 4000 Luik - Belgïe Tél. : +32 (0)4 221 92 21 • Fax : +32 (0)4 221 92 22
[email protected] • www.liege.be/tourisme Ma-vrij : 9 u – 17 u. 1/10 > 30/4 : Za: 10 – 16 u & Zo: 10 – 15 u 1/5 > 30/9 : Za & Zo : 10 – 16 u Gesloten : 1/1 - 1/5 - 1/11 - 25/12 Huis voor Toerisme in de streek rond Luik Place Saint-Lambert, 35 – 4000 Luik - Belgïe• Tél. : +32 (0)4 237 92 92 Fax : +32 (0)4 237 92 93 •
[email protected] 1/10 > 31/5 : Ma – zo : 9.30 u -5.30 u • 1/6 > 30/9 : Ma – zo : 9 u - 6 u Gesloten : 1/1 - 1/11 - 25/12 Station Guillemins Bureau voor Toerisme Ma-zo: 9.30 u – 13.00 u & 13.30 u - 17.30 u Tél. : +32 (0)4 252 90 95