Puur, snel en groot
Houtskool tekeningen van Rinus Van de Velde Rinus Van de Velde woont en werkt in Antwerpen en Gent. Zijn werk kent een steile opgang. Zijn rustige gedrevenheid leidt tot een onverdroten productie van ingrijpende houtskooltekeningen die de kunstliefhebbers niet onberoerd kunnen laten.
"*
�� -g
�
2
� � s &
Puur, snel en groot
EEN MUUR VAN INSPIRATIE
wordt zijn ding. "Tekenen is heel puur, heel snel en licht,"
We hebben afgesproken aan de hoofdingang van het HISK
zegt hij. Hij wordt na enige tijd docent tekenen aan die
(Hoger Instituut voor Schone Kunsten) te Gent. Een korte
zelfde hogeschool waar hij afstudeerde.
(01983
Leuven) troont
Rinus Van de Velde ontmoet Guillaume Bijl, een kunste
me mee naar zijn atelier, twee hoog in wat vroeger solda
naar die het dikwijls opneemt voor talentvolle jonge col
tenkamers waren. Terwijl hij een glas water voor me haalt,
lega's en hen via introductie een podium biedt. "Dat helpt
begroeting en Rinus Van de Velde
kan ik het atelier even rustig in ogenschouw nemen. Onder
wel wanneer je pas bent afgestudeerd," merkt hij op met
het grote raam met volop licht staat een sofa van waaruit je
een licht gevoel voor understatement. Het is ook onder im
de ruimte onder controle hebt. Links een wand met grote
puls van diezelfde Guillaume Bijl dat hij solliciteert voor
tekeningen op papier, verschillende formaten. Rechts een
een verblijf in het HISK, een verblijf en verdiepingsperiade
halve wand met fotomateriaal, knipsels. Op een deel van
die in
2011 ten einde loopt.
diezelfde wand een tekening rechtstreeks op de muur. Op de grond liggen nog meer tekeningen uitgespreid en tegen
WIE WAS WILLIAM CROWDER?
de muren staan nog tal van rollen die eveneens tekenin
Ondertussen vroeg S.M.A.K.-directeur Philippe Van Cau
gen laten vermoeden. Middenin een witte sculptuur op een
teren Rinus Van de Velde voor een tentoonstelling in de
sokkel. Rechts van de sofa een werktafel. Er is tijd voor
'Kunst Nu'-ruimte van het museum, waar jonge kunste
een babbel.
naars een confrontatie met het publiek kunnen aangaan.
Rinus Van de Velde kreeg zijn opleiding aan Sint-Lucas
Hij brengt er een tentoonstelling onder de titel
Antwerpen (Karel de Grote-Hogeschool, Audiovisuele
2006
op papier, 160 x 210 cm COURTESY TIM VAN LAERE
William
Crowder, 40 years of sculpture. De onwetende of onoplet
GALLERY, ANTWERPEN EN GALERIE ZINK, MÜNCHEN/ BERLIJN
afstudeert in de
tende bezoeker wordt er op het verkeerde been gezet. De
beeldhouwkunst. Paul Perdieus, Joris Ghekiere en Dirk
hele presentatie is als een overzicht van het leven en werk
that which drives him ta
Vander Eecken en anderen waren er zijn docenten.
van de (fictieve) kunstenaar William Crowder. Het brengt
creation and authenticity
Na zijn studies is er een periode dat hij als technisch me
de kijker in verwarring: wie is die Crowder? Je hebt er nog
dewerker een tijd optrekt met het dansgezelschap van Meg
nooit van gehoord en hij blijkt een tijdgenoot van Alexan
190 x 240 cm
Stuart. Op die manier verdient hij wat en heeft hij ook vol
der Calder te zijn. Er is zelfs een interview (zogezegd uit
COURTESY TIM VAN LAERE
doende tijd om voor zichzelf te werken. Zijn tijd bij Meg
1993)
Stuart was ook niet verloren, werkte inspirerend. Tekenen
son. Crowder is geboren in
en Beeldende Kunsten) waar hij in
beschikbaar tussen William Crowder en Leo Prat
1913
en overleden in
1979 en • • •
4
Sip, do some more research, 20 I 0, houtskool
Everyone who reproduces
belongs to us, 20 I 0, houtskool op papier,
GALLERY, ANTWERPEN EN GALERIE ZINK, MÜNCHEN/ BERLIJN
-
EVlR'f()NE WHO 1\.\'��� ct� IHAI W�I(H bRWt) �IM TC (RfATIO� wiT� ���t(TNf")\ At\lb AV r F�T I( 11Y � El�Nll\ Tö u�.
5
Puur, snel en groot Tentoonstelling 'How mony steps til/ the next block?; INSTITUT FÜR MODERNE KUNST, NÜRNBERG, JULI
20 I 0
Muur met foto's in het atelier van Rinus Van de Velde
Luckily, youjust ate the notebook, 2010, houtskool op papier, 160 x 210 cm COURTESY TIM VAN LAERE GALLERY, ANTWERPEN EN GALERIE ZINK, MÜNCHEN/BERLIJN
vertoont duidelijke gelijkenissen met de eerder vernoemde
Het Crewder-experiment heeft hij nu verlaten. "Het wordt
Calder. Het interview is trouwens niet gespeend van enige
gauw heel complex, soms wat verwarrend, je moet alles
humor. Crowder vertelt daarin dat hij Calder per toeval
gaan verzinnen, ook bijvoorbeeld hoeveel kinderen hij had
ontmoette in een bar en dat deze echt moest aandringen
en tal van andere triviale details," concludeert hij.
om hem zijn portfolio te laten zien. Toen Calder dan zijn
6
felgekleurde sculpturen zag, was hij verrast door de kwali
TEKST EN CONTEXT
Tentoonstellingen met werk van
teit ervan. Hij merkte op dat hij evenwel iets miste. Crow
Voor het werk van Rinus Van de Velde is de wand met fo
der vertelt dat hij nog zeer goed Calders opmerking herin
toknipsels van erg groot belang. "Ik vertrek vanuit een ar
nerde: "Make it move, Will".
chief van beelden, vele honderden, duizenden beelden, die
lmagined, observed,
Deze volledig fictieve kunstenaar is niet echt het alter ego
ik elke dag bekijk." Hij gebruikt ze als inspiratiebron, haalt
remembered,
van Rinus Van de Velde maar in de tekeningen en sculptu
ze uit hun verhaal en creëert een nieuwe context, waardoor
Rinus Van de Velde
Extra City, Antwerpen (groep), november 20 I 0
ren die hij rond deze figuur heeft gecreëerd zijn uiteraard
ze uiteraard andere betekenissen krijgen. Hij leest ook veel
autobiografische elementen binnengeslopen. Harry Leh
biografieën en neemt de personages uit die levensverhalen
mann bestempelt in zijn essay over de Crowder-serie een
als een mogelijke leidraad. "Ik tracht me in te leven in het
bepaalde tekening als een sleutelwerk voor de jonge kun
personage en zijn tijd. Het is interessant om binnen dat
Amsterdam (groep), november 20 I 0
stenaar. Het gaat om een tekening waarop enkele opgerol
kader na te denken. Ik tracht beelden in te passen in dat
Hisk final show,
de doeken op de grond liggen met daaronder de woorden:
kader zodat ze daarin kunnen functioneren. Het is zeker
Smooth structures, Smart project space,
currator Jan Debbaut, Gent (groep) november 20 I 0
"And that's all that's left?" Het is inderdaad een prangende
fictief maar het is ook een beetje mijn eigen biografie. Ik
vraag, gesteld door een nog zeer jonge kunstenaar aan het
tracht een deel van de entourage van de centrale figuur te
Nanzuka underground,
begin van zijn carrière via de beschouwingen van de zoge
worden." Hij werkte een hele reeks uit rond de figuur van
Tokyo (groep), januari 2011
(1893-1930),
zegd overleden kunstenaar William Crowder. Deze teke
Vladimir Mayakovsky
ning laat veel zien van de persoonlijkheid van Rinus Van
De affiche voor het kunstenfestival ter Watou is daar een
de Russische dichter.
de Velde, laat ons mee intreden in zijn wereld en de vragen
onderdeel van.
die hij zichzelf stelt. Hij bevraagt zich over de positie van
De beelden krijgen soms een totaal nieuwe betekenis door
de kunstenaar bijvoorbeeld.
de toevoeging van tekst die de kijker op weg zet of in de
Galerie Zink,
Berlijn (solo), februari 20 11 Tim Van Laere Gal/ery,
Antwerpen (solo), september 2011
Tentoonstelling 'William Crowder, 40 years of sculpture',
Beeldje 'In remembrance ofVIadimir Majakovsky 1893-1930'
SMAK, GENT
richting duwt naar een interpretatie. Ook het feit dat beel
Door Galerie Zink en het Verlag für Moderne Kunst, Nürnberg werd een boek over zijn werk uitgegeven met drie essays en een uitgebreide keuze van illustraties. Alle teksten zijn in het Duits, Engels en Nederlands gepubliceerd Rinus Van de Velde wordt vertegenwoordigd door Galerie Zink, München & Berlijn, Tegenboschvanvreden, Amsterdam en sedert kort ook door Tim Van Laere Gallery te Antwerpen. Rinus' werk is uitgebreid te zien op zijn website http://rvandevelde. web-log.nl/
uiting en verhinderen dat het werk een verzameling van
den samengebracht worden in een totaalinstallatie kan
plaatjes wordt.
natuurlijk sterk de interpretatie beïnvloeden. De kunste
Heel af en toe begeeft de jonge kunstenaar zich op het pad
naar creëert een totaliteit, een context waarin die beelden
van datgene waarvoor hij was opgeleid: de beeldhouw
gaan functioneren. De teksten brengen nogal dikwijls een
kunst. In die tentoonstelling in Nurenberg was ook een
ironisch element aan, ze laten de kijker glimlachen, relati
grappige sculptuur te zien, klein maar monumentaal. Het
veren.
is als een maquette voor een monument. Een man in on derbroek op een hoge sokkel. De sokkel bestaat uit drie
AFSTAND MET DE BRONNEN
opeengestapelde volumes en wordt daardoor buitenmaats,
In het Institut für Moderne Kunst te Nurenberg bouwde
geheel geschikt om te imponeren zoals standbeelden van
Van de Velde een tentoonstelling op met quasi louter
historische figuren of van 'grote leiders' horen te doen. De
muurtekeningen. Een volledige tentoonstelling van werk
figuur die erop staat is dan een totale contradictie met die
in situ. Het gebeurt vaak dat hij reeds bestaand werk op
drang om de grootsheid te laten voelen, hij staat er als een
nieuw maakt en hergebruikt in een ander formaat, een
salonheld min of meer gespierd te wezen en is in één bewe
andere contextuele compositie. Hij werkt gedreven en ac
ging een lichte reminiscentie naar De Denker van Rodin en
curaat, houtskool is zijn medium. Het is een materiaal
een toonbeeld van iemand die nood heeft aan een aspirine.
dat zeer rudimentair is maar toch nuancering toelaat, dat
Het is een beeldje dat veel vertelt over de visie van de kun
vlug resultaat geeft en de gelegenheid biedt om op grote
stenaar, het is niet alleen doordrenkt van misschien wat
formaten te werken. Het feit dat Rinus voor dit materi
tragische humor, het is ook kwetsbaar. Maar tegelijk is het
aal heeft gekozen is geen toeval, in zijn tekeningen heb
krachtig en houdt het stand tegenover de sterke aanwezig
je geen behoefte aan kleur. Het zwart-witte schept de
heid van de houtskooltekeningen. Net zoals de tekeningen
juiste sfeer en voldoende afstand met de oorspronkelijke
tovert het een glimlach op de gezichten van de bezoekers
bronnen (de foto's uit National Geographic en andere
en laat het hen en ons toe ook onszelf te relativeren. Is dat
magazines). Het nostalgische, het melancholische of het
geen grote verdienste?
soms harde en bedreigende komen op deze wijze beter tot
Daan Rau
•
7
