Houten panelen in hoofdkantoor “De Centrale” uit 1936 door J.C.Altorf Opsteller: Rob Visser
In aansluiting op het document “Johan Coenraad (‘Jan”) Altorf een Haagse beeldende kunstenaar” wat hoofdzakelijk gaat over bouwbeeldhouwwerk, is dit document er één in een reeks van kleine schetsen die een object of groep gelijkgestemde objecten terug brengt in hun tijdsbeeld en wat additionele informatie verstrekt over de modellen, doel, functie en of anderszins. Deze documenten staan ook online op de website www.jcaltorf.info De reeks bestaat uit: Bronzen koppen gemaakt door J.C.Altorf De zilveren bal ontwerp J.C.Altorf J.C.Altorf op de internationale tentoonstellingen: Turijn 1902 en Parijs 1925 Monogrammen en merktekens gebruikt door J.C.Altorf Jachthuis St. Hubertus en de werken van J.C.Altorf Beeld van Raden Mas Jodjana van J.C.Altorf bij Kunst&Kitsch De stenen koppen gemaakt door J.C.Altorf Historie Nederlandse Kring van Beeldhouwers – J.C.Altorf H.P.Bremmmer over J.C.Altorf en zijn werk Houten panelen in hoofdkantoor De Centrale 1936 door J.C.Altorf J.C.Altorf in samenwerking met – P.F.Ritter J.C.Altorf op de Biënnale Venezia
Naar ontwerp uit 1933 van de Haagse architect Sam de Clercq wordt het hoofdkantoor voor de Centrale Arbeiders Verzekerings- en Deposito-bank in s’Gravenhage aan de Rijnstraat 28 medio 1936 gebouwd. Altorf krijgt hierbij opdracht voor het vervaardigen van panelen met houtsnijwerk in de kamer van de raad van Commissarissen. In het nieuwsblad - Het Vaderland - van 21-03-1936 wordt eea als volgt verwoord: J.C.Altorf heeft acht panelen voor de betimmering der zaal gebeeldhouwd, waarin hij een grote reeks dieren- en planten motieven op gelukkige wijze heeft verwerkt en de glazenier W.A. van der Walle heeft gebrandschilderde ramen ontworpen, welke diverse bedrijven: mijnbouw, visscherij, landbouw, fabriek, bouwvak, transport, benevens handel en voorzorg afbeelden, dus de bij de verzekering betrokkenen en de verzekering zelf symboliseren, benevens vier welke hygiëne, statistiek, financiën en administratie de hoofdkenmerken van de Centrale zelf representeren. Dit viertal en de Voorzorg en Handel omlijsten het grote raam aan de achterzijde. Altorfs panelen sluiten ze aan weerszijde in den hoek (2/3) en de overige zes zijn drie aan drie visà-vis op den hoek (1/4) waar de uitbouw begint aangebracht.
Het zijn deze panelen die na de sloop van het gebouw in 1994, om plaats te maken voor het Min van VROM, in de collectie van Museum De Lakenhal in Leiden terecht zijn gekomen. De panelen zijn gesneden in eikenhout op een achtergrond van palissanderhout. Zij symboliseren op het eerste gezicht het (aardse) planten- en dierenleven en de ons omringende hemellichamen, dit laatste is gedaan in de symbolische vorm van de dierenriemtekens.
1 2 3 Paneel 1.1: Zoogdieren - Giraf, olifant, hond, kat, eekhoorn, en konijn Paneel 1.2: Florale motieven Paneel 1.3: Zoutwater flora en fauna- koraal, schelpen, zeeanemonen
4
Paneel 2*: Florale figuren Paneel 3*: Florale figuren Paneel 4.1: Dieren - Twee slakken, slang, kameleon, uil, papagaai en ?vogel Paneel 4.2: Hemellichamen - De zon, twee sterren, 8 symbolen van sterrenbeelden en 4 sterrenbeeld uitbeeldingen in medaillons, en de maan. Deze zgn dierenriemtekens staan niet in de juiste volgorde? Paneel 4.3: Zoetwater flora en fauna, vissen,een salamander en planten(oa waterlelies) *zijn dit soms de zgn ventilatieroosters (Bouwkundig weekblad Architectura 30 mei 1936 Nr 22 bl. 248)
Impressie van het samenspel van Altorf panelen met de gebrandschilderde glas in lood ramen van W.A.van der Walle in de Commissarissenkamer.
Bronnen: -N.V.De Centrale Arbeiders-verzekerings en depositobank S. de Clercq, Arbeiderspers 1936 Uitgave bij de opening van het nieuwe kantoorgebouw Rijnstraat 28 ’s-Gravenhage -Het Vaderland 21-03-1936 Residentie nieuws De Centrale in haar nieuwe gebouw -Bouwkundig weekblad Architectura 30 mei 1936 Nr 22 bl. 241÷248 Het kantoorgebouw voor N.V.De Centrale Arbeiders-Verzekerings- en Deposito-bank te s’Gravenhage S. de Clercq B.N.A. Hierin wordt vermeld dat Altorf ventilatieroosters en panelen zou leveren. -Archief NAi Aanvraagnr CLER pd1 Foto-album van het Hoofdkantoor van de Centrale Arbeiders-Verzekerings- en Deposito-bank in Den Haag, bij ingebruikstelling in 1936 opgenomen door C.A.Schouten, bedrijfsfotografie Den Haag -Muurvast & Gebeiteld Beeldhouwkunst in de bouw 1840-1940 Ype Koopmans , Nai uitgevers 1997 bl. 223 Klassiek voor alle tijden (Ook hier wordt gesproken over ventilatieroosters)
- Foto’s Museum de Lakenhal en NAi en uit publicatie: N.V.De Centrale Arbeiders-verzekerings en depositobank S. de Clercq, Arbeiderspers 1936 Uitgave bij de opening van het nieuwe kantoorgebouw Rijnstraat 28 ’s-Gravenhage
